SUNUM TEKNİKLERİ. Ali Özel Masters Training International. Copyright, Masters Training International

Transkript

1 SUNUM TEKNİKLERİ Ali Özel Masters Training International 1

2 SUNUM NEDİR? Sunum: bir mesajı iletmek amacıyla bir topluluk karşısında gerçekleştirilen sözlü ve/veya görsel iletişimdir Sunum yapabilmek bir beceridir ve her beceri gibi kazanılabilir, geliştirilebilir 2

3 İSTEK Gönülden istemek Isteksiz başladığınız her iş gibi sunum da başarılı olmaz 3

4 ESNEKLİK Hep aynı şeyleri yapmaya devam ederek, farklı sonuçlar elde edemeyiz 4

5 KONUMSAL GÜÇ Bireyin sahiplendiği makamdan kaynaklanır: Meşru güç Hiyerarşik otorite, müdürlük, şeflik, analık-babalık... Kaynak otoritesi Kaynaklara ulaşım gücü, kaynağı kontrol etme gücü Maddi güç Ödül / ceza gücü Bireye ait değildir. Birey makamın kiracısıdır. 5

6 KİŞİSEL GÜÇ Bireyin, başkalarına sergilediği davranışlardan edindiği güçtür. Saygı, güven, sevgi Katılımcılık, demokratik yaklaşım Uzmanlık ve bilgi gücü İletişim becerileri Karizma Başkalarının algılamasıyla oluşur. 6

7 SUNUMUN ETKİSİ KİŞİSEL GÜCE DAYANIR. 7

8 Neden Sunum Yapmak İsteriz Bilgi vermek için mi? Satış yapmak için mi? Tanıtmak için mi? İspatlamak için mi? Eğlendirmek için mi? Seminer vermek için mi? 8

9 Neden Sunum Yapmak İsteriz Neden yaptığınızı iyi anlayın! Başkaları neden yaptığınızı bilmesi önemli değildir!! 9

10 KÖTÜ BİR SUNUMUN ADIMLARI-1 Sunumdan önce hiçbir araştırma yapmamak Dinleyicileri tanımamak Kendinizi tanıtmamak Ortamı sunuma uygun şekilde düzenlememek Hiçbir deneme yapmadan sunumu yapmak Aktarım yapılacak konuyu bilmemek Sunumu hiçbir göz kontağı kurmadan yapmak Sunum sırasında veya sonrasında soru almamak 10

11 KÖTÜ BİR SUNUMUN ADIMLARI-2 Bir başkasının hazırladığı sunumu yapmak Sunum içinde dinleyicilere uygun olmayan parçaları bırakmak Tek düze ve sıkıcı bir tonda konuşmak Görsellerden hiç yararlanmamak Kendini tanıtmamak Hiçbir giriş kısmı yapmamak, doğrudan konuya girmek Kapanış ve sonuç bölümü yapmamak İsteksizce görev gereği sunum yapmak 11

12 KÖTÜ BİR SUNUMUN ADIMLARI-3 Gereksiz ve topluluğa uymayan hikaye ve esprilere yer vermek Sunumun içeriğini dinleyicilere uygun yapmamak bu konuda geri bildirim almamak Sunumu okuyarak veya ezberleyerek yapmak Sunumu vücudunuzu dinleyenlere döndürmeden yapmak Sunum sırasında rahatsız edici şekilde hareket etmek Zamana uymamak 12

13 KONFERANS VE SEMİNER Motor gibi anlatmayın Tane tane konuşun ve kelimeleri ağzınızda yuvarlamayın Yok kelimeler kullanmayın Dinleyiciler ile göz teması kurarak anlatın Sunumda bir yeri göstermek için mutlaka perdeyi kullanın Sorulara mutlaka izin vermelisiniz, sorulmasını teşvik etmelisiniz Seminer süresini uzun tutmamalısınız. Bir saat idealdir. 13

14 KONFERANS VE SEMİNER Seminer başında slaytlarınıza nereden ulaşacaklarını söyleyebilirsiniz Dinleyiciler not almadan sizi dinleyebilirler. Soru yanıt kısmını dinleyiciler ilgilendiği ölçüde uzatabilirsiniz. Ancak; Sizden sonraki konuşmacı varsa dinleyicilere zaman vermelisiniz Sizden sonraki konuşmacının süresinden de çalmamalısınız Dinleyicilerle ikili diyaloğa girmekten kaçının 14

15 KONFERANS VE SEMİNER Yanıtını bilmediğiniz soruları yanıtlamaktan kaçının. Bilmiyorum demekten çekinmeyin Her sorunun yanıtını bilmek zorunda değilsiniz Konunuzla ilgili olsa bile Bu bir zayıflık değil, aksine kendine eminlik göstergesidir Bunu bir "suç" gibi algılamayın. Siz öyle hissederseniz, karşınızdakilere de yansır ve bunun bir "hata" olduğunu düşünürler. Herhangi bir aksaklığın moralinizi bozmasına izin vermeyin. 15

16 PLANLI BİR SUNUŞUN YARARLARI İnanılırlığı arttırır Konsantrasyonu sağlar Kontrollü bilgi aktarımı sağlar Dinamik bir akışı mümkün kılar Zamanın etkin kullanımını sağlar İnteraktif bir yapı sağlar Eğlendirir Mesajın hatırlanmasını kolaylaştırır 16

17 ETKİLİ SUNUŞUN ÖĞELERİ Planlanma Hazırlanma Aktarma Bedeni ve mekanı kullanma Kontrollü olma Görseller kullanma Soru cevaplama Pratik yapma, tekrar etme 17

18 Hazırlık SUNUŞ Aktarım Bir sunuşun gerçekleştirilmesi sadece iki temel unsurdan oluşur 18

19 HAZIRLIK Etkin bir sunuşun gerçekleştirilebilmesi için planlı bir hazırlık kaçınılmazdır; Hazırlığı Başaramazsan, Başarısızlığa Hazırlan 19

20 GÖRSEL MALZEMELER 20

21 GÖRSEL MALZEME KULLANIMI Görsel malzemeleri hazırlamak oldukça dikkat isteyen bir iştir. Görsel malzemeler katılımcıların konuyu daha kolay hatırlamalarını sağlar, dikkati anlatılan noktaya yoğunlaştırır, sözlü mesajları pekiştirir, ilgiyi arttırır ve anlatılanları somutlaştırır. Etkili sunum için şunlara dikkat edilmelidir: her bir slaytta bir konu işlenmeli, başlıklar kullanılmalı, okunabilecek büyüklükte font ve karakter seçilmeli, her slaytta fazla bilgiden kaçınılmalıdır. 21

22 Powerpoint slaytlarının yapısı: GÖRSEL MALZEME Zemin ve yazı renkleri uç kontrast tonlarda olmalı Maksimum satır olmalı Başlık: En az 30, en çok 36 punto, çarpıcı renk, düz stil font Metin: En az 20, en çok 28 punto, siyah, koyu renk, (standart) düz stil font ( Arial, Tahoma, Verdana ) 12 Aa 16 Aa 18 Aa 20 Aa 22 Aa 24 Aa 26 Aa 28 Aa 30 Aa Metin ana ve alt maddelere ayrılmalı, renkli bullet kullanılmalı, alt maddeler aynı font, tercihen farklı renk olmalı Tüm slaytlarda tercihen hep aynı yazı stili ve aynı punto büyüklüğü kullanılmalı 22

23 SLAYT HAZIRLAMA TEKNİKLERİ Gerek olmadıkça tamamen büyük harf kullanmayın Başlıklar büyük yazılır Metin içerisinde vurgular büyük yazılır BÜYÜK ---- Büyük Vurgu kelimeler için italik, alt çizgi Farklı renk, 23

24 SLAYT HAZIRLAMA TEKNİKLERİ Zemin koyu, yazılar açık Ya da Zemin açık yazılar koyu renkli olmalıdır. Yazı Rengi Yazı Rengi 24

25 25

26 SLAYT HAZIRLAMA TEKNİKLERİ Kolay okunmayan görsel mazeme kullanmayın 26

27 SLAYT HAZIRLAMA TEKNİKLERİ Anahtar kelimeler kullanın Uzun cümlelerden kaçının Maddeler kullanın Slaytları yazılarla doldurmayın Her slayt tek konu içermelidir Kullanılan başlıklar açıklayıcı olmalı 27

28 SLAYT HAZIRLAMA TEKNİKLERİ Unutmayın. Sunum rapordan farklıdır Sunumunuz her şeyi içermez 28

29 SLAYT HAZIRLAMA TEKNİKLERİ Hatırlayın.. Konuşan-anlatan olun Yazan-okuyan olmayın Konuşulan kelimeler yazılan kelimelerden farklıdır Yazılan kelimelere dikkat edin Kolay anlaşılır olmalı Konuyla ilişkilendirilmeli 29

30 SLAYT HAZIRLAMA TEKNİKLERİ Slayt geçişlerine dikkat edelim Fazla dikkat çekici ve ilgi dağıtıcı olmamalı 30

31 SLAYT HAZIRLAMA TEKNİKLERİ Animasyon kullanımı Gereksiz animasyondan kaçının Katılımcıları rahatsız edebilir Animasyonlar içerikle bağdaşmalı 31

32 SLAYT HAZIRLAMA TEKNİKLERİ Yazılan metinle ilgili grafik varsa, aynı slaytta vermeye özen gösterin Grafik ya da resim gereksiz bilgi oluşturmamalı KÜÇÜK KAN DOLAŞIMI:Kalpte bulunan kirli kanın akciğere gidip temizlendikten sonra tekrar kalbe dönmesidir. Sağ karıncıkta başlar, sol kulakçıkta biter. 32

33 SLAYT HAZIRLAMA TEKNİKLERİ Slayt hazırlamada renk kullanımı Basitlik ve tutarlık olmalı Okunabilir Verilecek mesaja uygun Vurgularda renk seçimine dikkat! Bir slaytta en fazla dört (4) renk kullanılmalı 33

34 HAZIRLIK Sunuşun hazırlanması için: Dinleyiciler Amaç Yapı 34

35 DİNLEYİCİLER Dinleyicilerin mantık ve duygularına ulaşabilmek için şu soruları cevaplayabilmek gerekir: Dinleyicilerim kimler? Dinleyici büyüklüğü ne? Ne kadar zamanları var? Neden buradalar? İstek? Zorunluluk? 35

36 DİNLEYİCİLER Davranışları ne? Düşmanca? Dostça? Kayıtsız? Bildikleri ne? Neleri bilmeyi istiyorlar? Neleri bilmeleri gerekiyor? 36

37 SUNUM YAPISI Dinleyicilerin neyi mutlaka bilmesi gerekli? MUTLAKA - Yumurtanın özü, sarısı Dinleyicilerin neleri bilmesinde yarar var? Nelerle ilişkilendirmeler yapılabilir? YARARLI - Yumurtanın beyazı İlave neler bilmeleri faydalı? Sunum nasıl süslenir, renklendirilir? Geyik - Yumurtanın kabuğu 37

38 SUNUM ARAÇLARI Projeksiyon Tahta - Flip-chart Notlar Lazer pointer 38

39 PROJEKSİYON Bilgisayara, sunum programına ve projektöre hakim olunmalıdır Önceden prova ve ayarların yapılması gereklidir Perdeye ışık-günışığı yansımaları önlenmelidir Projektör sıkça kapatılıp açılmamalıdır Sunum sırasında projektör ışığının önüne geçilmemelidir Projektör yanında bilgisayar için küçük masa Projektörün görüşü engellemeyecek şekilde yerleştirilmesine dikkat edilmelidir Kapatıldığında fan durmadan fişten çekilmemeli, yerinden oynatmamalıdır 39

40 TAHTA ve FLIP-CHART Dinleyiciler ve konuşmacının birlikte geliştirdikleri konularda faydalıdır. Dinleyiciye dönük olarak kullanılmalıdır Yazılanlar kısa ve açık olmalıdır. Koyu renkli markörler tercih edilmelidir Markörler önceden kontrol edilmelidir Gerekliyse sayfalar önceden hazırlanabilir. Kalabalık gruplarda görülmesi-izlenmesi zordur 40

41 NOTLAR Sunuşa ilişkin dağıtılacak notlar, sonradan dönüp hatırlamak içindir. Kısa, öz ve net olmalıdır. Görsel hafızaya yönelmelidir. Gerektiği kadar hatırlatmayı hedeflemelidir. Referans olmalıdır. Tercihen önceden dağıtılmamalıdır; İlgiyi böler. 41

42 İki tür konuşmacı vardır: Heyecanlı olanlar ya da bu konuda yalan söyleyenler! Mark Copyright, Twain Masters Training International 42

43 İNSANLARIN KORKULARI Ölüm %19 Hastalık %20 Mali problemler/fakirlik %23 Örümcek/böcek %24 Yükseklik %32 Topluluğa karşı konuşmak %41 43

44 GERGİNLİĞE ÇARE Dinleyicilerin size karşı iyi niyetli olduğuna inanın Kendinize inanın, güvenin, başaracaksınız! Kendinizi fazla ciddileştirmeyin, kendiniz olun Pozitif ses tonunuz ve beden dilinizden emin olun Söylediğiniz her şeye inancınız tam olsun Hazırlık ve provayı ihmal etmeyin Beklentilerinizi çok yükseğe taşımayın Açılışınızı benimseyin Hazırlık... Hazırlık... Hazırlık... 44

45 PLATFORM BECERİLERİ Beden dili Sesin kullanımı Zamanlama 45

46 BEDEN DİLİ Dinleyicilerle temasınızı gözleriniz sağlar Elleriniz tercihen boş olmalı, gerektikçe hareketlenmeli Engellerin arkasına saklanmayın İki ayağınızın üzerinde dengeli durun, sallanmayın, adımlarınızı kontrollü atın Kürsü, masa, sandalye, tepegöz gibi araçlara yaslanmayın, tutunmayın 46

47 KIYAFET Parlak kıyafetlerden kaçının Çok bol veya çok dar kıyafetler giymeyin Parlayan mücevherat kullanmayın Sallantılı küpe, kolye, aksesuar kullanmayın Dekolteden kaçının Ağır makyaj yapmayın Cebinizde veya elinizde anahtarlık veya bozuk paralarla oynamayın Kıyafet, takı ve aksesuarda genel yaklaşım: Grubu ezmeyin. Bizden biri duygusu önemlidir. 47

48 HATIRLAYIN Eğer sunumu yapan kişi anlattığı konudan kendisi heyecan duymuyorsa duyduğu heyecanı gösterme konusunda isteksiz veya yetersiz ise, izleyenlerin heyecan duymasını beklemek boşunadır 48

49 SESİNİZ: HATIRLAYIN! Sunuşta önemli olan ve başarıyı getiren Açık-seçik konuşma Kelimeleri yuvarlamama Dostça bir ses tonu ve size ait DOĞAL sesinizdir. 49

50 İLGİ DAĞILMASININ İŞARETLERİ İç çekme Sağa sola bakınma, uzaklara dalma Saate bakma Yanındakilerle konuşma Esneme 50

51 SORU SORMA-CEVAPLAMA Konuların daha iyi anlaşılması için soru sorulabilir Dikkat! Katılımcıların bilemeyeceği soru sorulmamalı Size de soru sorulmalı Kim soru sorduysa dikkatle dinleyin ve ona doğru bir kaç adım atın Soru tekrarı yapın Cevabı tüm katılımcılara verin 51

52 SORULARI KARŞILAMA İyice anlayana kadar dikkatlice dinleyin Soruyu herkesin duyabileceği şekilde tekrarlayın Cevaplama sırasında tek bir kişi ile diyaloga girmeyin Soruyu soranı küçük düşürmeyin Mutlaka cevap vermek zorunda olduğunuzu düşünmeyin, sunum ile ilgili olmayan sorulara cevap vermeyin Cevaplamayı fazla uzatmayın 52

53 Teşekkürler Ali Özel Masters Training International 53