NBC MADDELERİNE KARŞI KORUNMA SAĞLAYAN MALZEMELER

Transkript

1 NBC MADDELERİNE KARŞI KORUNMA SAĞLAYAN MALZEMELER

2 NBC KORUYUCU TEÇHİZATI NBC Koruyucu Elbise NBC Koruyucu Bot Kılıfı NBC Koruyucu Eldiven NBC Koruyucu Maske

3 KORUYUCU ELBĠSELER

4 Kimyasal harp maddeleri buharlarına ve sıvı damlacıklarına, Biyolojik harp maddeleri ve toksinlerine, Alfa ve beta partiküllerine karşı, koruma sağlamak amacıyla özel olarak yapılmış elbiselerdir.

5 Özellikleri 1-Orman yada çöl kamuflajı veya haki renklerde ceket pantolon yada tulum şeklinde imal edilmiştir. 2-Koruyucu elbiseler, astar ile iç ve dış kumaştan oluşur. Dış kumaş polyester karışımı normal kumaştır. İç kumaş ise aktif karbon kömürle preslenerek dokunmuş kumaş olup savaş gazlarını zararsız hale getirir. Astar ise karbonlu kumaşın iç çamaşırın yada iç giysilerin kirlenmesini engeller.

6 Özellikleri 3-Eğitim elbisesi veya iç çamaşırı üzerine giyilebilir. 4- Koruyucu elbise NATO standartlarına göre yoğun bir gaz ortamında 6 saat korunma sağlar.

7 Özellikleri 5-Orijinal ambalajı açıldıktan sonra 30 gün süre ile kullanılabilir. Her kullanımdan sonra özel ambalajına veya naylon bir poşet içerisine konmak suretiyle poşetin havası alınıp ağzının bantlanması gerekir. 6-Uygun depolama koşullarında raf ömrü 10 yıldır. 7-Kullanılmayacak elbiselerin ambalajları kesinlikle açılmamalı ve ambalajların delinmemesine dikkat edilmelidir.

8 Özellikleri 8- Koruyucu elbiseler petrol ürünleri ile temas ederse özelliğini yitirir. 9- Kirlenmiş elbiseler su ile yıkanır ya da sıcak hava veya buhar püskürtülerek temizlenir. 10- Hava geçirgenliği olmayan elbiseler mükemmel koruma sağlamasına rağmen, meydana getirdiği ısı ve ter buharları giyilme süresini kısaltır. 11- Koruyucu elbise, koruyucu maske, eldiven ve bot ile kullanılarak tam koruma sağlanmış olur.

9 Koruyucu elbiseler birkaç Ģekilde imal edilebilirler. Halihazırda Askeri ve Sivil Savunma amaçlı kullanılanlar; EMPERMEABLE ELBĠSE (GEÇĠRGEN OLMAYAN) Özel kauçuktan yapılmış elbiseler olup, su ve hava geçirmez tiptedir. Bu nedenle uzun süre giyilmeleri olanaklı değildir. Bu elbiseler vücudu harp gazlarının etkisinden korurlar. Temizlenmeleri koruyucu maskenin kauçuk kısımları gibidir.

10 PERMEABLE ELBĠSE (GEÇĠRGEN) Sahra elbiselerinin emprenye edilmesiyle elde edilir. Emprenye işlemi sahra elbiselerinin kimyevi maddelere batırılarak harp gazlarını süzer hale getirilmesidir. Bu elbiseler bir süre sonra, özellikle güneşin etkisiyle harp gazlarını süzme yeteneklerini kaybederler. Tekrar emprenye edilmeleri gerekir.

11 PERMEABLE ELBĠSE (GEÇĠRGEN ) İplikleri aktif karbon parçaları ile birlikte dokunan elbiseler çok daha güvenli ve dayanıklıdır. Uzun süre koruma sağlayabilirler. Birçok kere yıkanabilirler.

12 Koruyucu elbiselerin kullanım ömrü çeģitli faktörlere göre değiģiklik gösterir. A SEVĠYE B SEVĠYE C SEVĠYE D SEVĠYELERDE KORUNMA YAPILIR..

13 A Seviye Koruyucu Giysi

14

15 KORUMA YETENEĞĠ Kimyasal harp maddeleri buharları ve sıvı damlacıklarına, Biyolojik harp maddeleri ve toksinlerine, Alfa ve Beta partiküllerine karşı koruma sağlar.

16 Tehlikenin kesin olarak bilinmediği ortamlarda, Oksijen oranının düşük olduğunun bilindiği ya da bu oranın bilinmediği ortamlarda giyilir. Kapalı devre/temiz hava tüplü solunum sistemini de içerisinde korur, solunan hava ve ısı dışarı atılır. Kimyasal maddelere dayanıklı, kendinden eldivenli ve botlu bir giysidir.

17 Vücutta su kaybı,terleme, vücut ısısındaki değişim nedeniyle dakikalık süre de kullanılabilir. İçerde hava basıncı (pozitif basınç) var, dışardan bir şey almaz. Defalarca giyilir. Ancak gözle görülür bir bozukluk varsa sızdırmazlık testi test kiti ile test ettirilir.

18 B Seviye Koruyucu Giysi

19 Kimyasal maddelere dayanıklı kapüşonlu, Sıvı,katı,gaz ve su geçirmez, Genellikle dayanıklı PVC (naylon ve plastik türü )maddeden yapılmış,

20 Derinin üst seviyede korunmasını gerektiren durumlarda kullanılır. Dekontaminasyonda kullanılır. Kimyasal maddelere dayanıklı, maskeli, kendinden eldivenli ve botlu elbisedir. Bazıları dışarıdan hava tüpü ile kullanılır.

21 Isı ve ter buharları dışarı atılmadığı için giyilme süresi kısıtlıdır. Uzun süre giyilmez. Maske süzgeci sonra takılır.

22 C Seviye Koruyucu Elbise

23 Aktif Karbon takviyeli iç kumaş,astar ve dış kumaştan imal edilmiş bir NBC korunma giysisidir. - Yüzü tamamen kaplayan, havayı arındıran solunum aygıtı olan maske, - Kimyasal maddeye dayanıklı eldiven ve - Emniyet çizmeleri ile kullanılmalıdır.

24 Geçirgen (permeable) kumaştan imal edilmiştir. Havayı karbon sayesinde temizliyerek geçirir. Naylon ve yün karışımı normal kumaş dış kat ve aktif karbon karışımı iç kat kumaş ile iç giysilerin kirlenmesini engelleyen astardan yapılmıştır.

25 Tulum veya ceket pantolon şeklindedir. Kısmen vücut ısısını dışarı atabilir. Koruyucu elbise NATO standartlarına göre yoğun bir gaz ortamında 6 saat korunma sağlar.

26 Sinir ve yakıcı ajandaki sıvı sıçramasına karşı C tipi risk taşır. Vakumlu ambalajdan açıldıktan sonra kullanılan elbise dekontaminasyon yapılıp tekrar kuru,rutubetsiz yerde saklanır. Elbiseler giyildikten sonra labratuvar testi yapılmadan kullanılmaz.

27 D Seviye Koruyucu Elbise

28 Hareket kabiliyeti iyi, Eldiven,bot yok. Kapşon var. Tehlikenin az olduğu soğuk,ılık bölgede giyilir. Bir kullanımlık,hafif.

29 Koruyucu Bot ve Kılıfları Özel kauçuktan yapılma botlar ve ayakkabılardır.

30 Tüm kimyasal harp maddelerine, organizmalara ve radyolojik toz parçalarına karşı ayakları, 24 saat süreyle koruyan geçirgen olmayan butil kauçuktan imal edilmiş NBC koruyucu teçhizatıdır. Koruyucu bot kılıfları, bot üstüne giyilerek kullanılır. Yırtılma ve delinme olmamalıdır.

31 KirlenmiĢ bot kılıfları, %5 kalsiyum hipoklorid ( çamaģır suyu ) solüsyonu ile temizlenir.

32 Koruyucu Eldivenler Özel kauçuktan yapılmıştır. Çeşitli kalınlıkta ve ölçüde olabilir. İçine penye eldiven giyilmelidir.

33 Geçirgen olmayan siyah butil (lastik) kauçuktan imal edilmiş dış eldiven ile teri emmesi için beyaz pamuktan imal edilmiş iç eldivenden meydana gelir. Sıvı ve buhar haldeki kimyasal harp maddelerine karşı koruma sağladığı gibi elleri radyoaktif serpintiden de korur. Delinip, yırtılıp, aşınmadıkça defalarca temizlenerek kullanılabilir.

34 Kirlenmiş eldivenler %5 kalsiyum hipoklorid (çamaşır suyu ) ile temizlenir. Dış eldivene DS-2 veya herhangi bir petrol ürünü temas ederse yapışkan hale gelir. Bu durumda eldiven temizlenmeli veya değiştirilmelidir. Dış eldivenlerden biri hasar görmüş ise her ikisi birden değiştirilir.

35 Koruyucu eldivenin hasarlı olup olmadığını kontrol etmek için, hava ile şişirilip suya batırılması veya içine su doldurarak sızıntı kontrolünün yapılması gerekir.

36

37 KORUYUCU MASKE

38 KORUYUCU MASKE Koruyucu maske NBC maddelerine karģı yüzü, gözleri ve solunum yollarını koruyan ve bu maddelerle kirlenmiģ havayı temiz olarak solunum yollarına sevk edebilen donatımdır.

39 Gözleri ve yüzü örterek kullanıcıyı kimyasal ve biyolojik harp maddeleri ile, radyoaktif alfa ve beta parçacıklarına karģı koruyan en önemli koruyucu teçhizattır.

40 NBC KORUYUCU MASKENĠN MODELĠ Üretimi yapılan gaz maskesinin modeli ve tiplerinin tanımları ilk 2 harf maskenin tipini sonraki 2 rakam modelini rakamdan sonraki harfler ilave teçhizatını ifade eder. SR 10 ST Sahra tipi 10. model Su içme tertibatlı

41 Koruyucu Maskenin Özellikleri Oksijensiz ortamlarda kullanılmaz. - Karbonmonoksite karģı, - Amonyak buharlarına karģı, - Havadaki oksijen oranı %16 dan aģağı düģtüğü durumlarda (yangın söndürmede) kullanılmaz.

42 Koruyucu Maskenin Özellikleri Üç beden olarak üretilmiģtir.(büyüknormal-küçük) Yüz ve kafa Ģekline göre kolay ayarlanabilir. Üçte bir oranında ses iletiģimini sağlar. (Maskesiz 30 m.den duyulan ses maske ile 10 m.den duyulur.)

43 GörüĢ alanı net ve geniģtir. Maske camları buğulanmaz. Çünkü yüz parçası içindeki hava yönlendirici giren çıkan hava akımlarını ayırır. Maskenin ve filtrenin raf ömrü, 10 yıldır. Orijinal ambalajı açıldıktan sonra 30 gün içinde kullanılmalıdır. Yoğun gaz ortamında max.80 dakika korunma sağlar.

44 Su Ġçme Tertibatı: SR10 ST modellerinde bulunur ve gaz ortamında su ve sıvı gıda alımına imkan sağlar.

45 Koruyucu Maskenin Kısımları 1-BaĢlık 2-Filtre 3-TaĢıma Çantası

46 SR6M GAZ MASKESĠ BAġ BAĞI HAVA YASTIĞI GÖZ CAMI HAVA ÇIKIġ SÜBABI GAZ FĠLTRESĠ (AKTĠF KARBON) HAVA GĠRĠġĠ

47 1- BaĢlık BaĢlık gövdesi: KalıplaĢmıĢ özel kauçuktan yüze rahatça oturabilecek Ģekilde yapılmıģtır. Gözlük camları: Triplex camlıdır. Kırılmaz fakat çatlar. Deflektör: Buğulanmayı önleyen parçadır. Yeni tip maskelerde yoktur. ÇıkıĢ valfı:solunan havanın

48 GiriĢ sübabı: Solunan havanın giriģini sağlayan kısımdır. BaĢ yastığı: BaĢlık kayıģlarının birleģtiği yerdir. BaĢ bağları: Maskenin yüze uygun hale gelmesini sağlayan kayıģlardır. Ayar tokaları: BaĢlık kayıģlarının ayarlanmasını sağlayan kısımlardır.

49 2- Filtre Zararlı gazları insanlara ulaģmadan süzen bir bölümdür. Hava giriģi Katı ve sıvı zerreciklerinin tutulması için mekanik bir süzgeç aerosol filtre, Zehirli gazı tutan gaz filtresi (aktif karbon) kısımlarından oluģur.

50 Maske Filtresi: NBC maddelerine karģı tamamen koruyucu özellikte imal edilmiģtir. Süzgeç ömrü; havadaki toksit madde miktarına, kirletilmiģ havaya maruz kalıģ süresine, kullanıcının solunum hızına, sıcaklık ve neme bağlı olarak değiģir. Gelen havayı temizler fakat oksijen üretmez. Harp gazlarına karģı korunma sağlayan maske süzgeçleri karbondioksit ve amonyağa karģı korunma sağlamaz.

51 Gövde alimünyumdan yapılmıģ ve siyah renge boyanmıģtır. Gövdenin bir tarafında hava giriģ deliği, diğer tarafta ise süzgecin maske yüz parçasına tutturulduğu vidalı ağız bulunmaktadır. Aerosol filtre cam elyaflı kağıttan yapılmıģtır. Bu kağıdın özelliği,aerosol halde havada bulunan toksik parçacıkları solunan havadan süzmektir.

52 Gaz filtresi olarak aktif karbon kullanılmaktadır. Hava, teneffüs edildiğinde süzgeç giriģ deliğinden girer, aerosol filtreden, daha sonrada aktif karbondan geçerek giriģ valfından maske ve hava yastığı arasındaki boģluğa girer. Nefes verirken hava direkt çıkıģ valfinden çıkar.

53 3- TaĢıma Çantası NBC koruyucu maske taģıyıcı çantası, poliüretan kaplı, su geçirmez haki kumaģtan yapılmıģtır. Ġçinde iki, dıģında bir olmak üzere üç cep vardır. Çantada bir maske, iki filtre, temizlik kiti, yedek süzgeç ile Tıbbi malzemeler (Pridostiğmin tablet, Atropin otomatik Enj. 3 Adet, Amil nitrat ampul 8 Adet) bulunur.

54 Koruyucu Maskenin Kullanılması Maske kiģiye özeldir. Görev süresince uygun boyuttaki maskeler belirlenmelidir. Maske yüze uygun hale getirildikten sonra görevde kullanılmak üzere torbasına yerleģtirilir. Maske 9 sn. de yüze takılmalı 6 sn. de yüze uygun hale getirilmelidir.

55 Koruyucu Maskenin Takılması Maskenin baģlık kayıģları sonuna kadar gevģetilir. BaĢlık gövdesindeki çene yastığı çeneye oturtularak maske takılır. Tek elle çeneden maske tutularak, baģlık kayıģları sırasıyla alt, orta, ve üst olmak üzere sıkıģtırılır. BaĢ yastığı kafanın arka tepesinde olmalıdır.

56 Maskenin yüze tam yerleģtiğinden emin olunmalıdır. Maskenin takılmasının ardından içerisindeki kirli hava sertçe üflenerek dıģarıya atılır. Maske camının merkezi ile gözbebeği aynı hat üzerinde olmalıdır. Süzgeç, giriģ deliğindeki tıkaç üzerinde bant vardır.bant yırtılmıģ ise süzgeç bozuktur.

57 Maskenin Yüze Uygunluğunun Kontrolü Gaz kaçaklarını önlemek için baģ bağları gerektiği kadar çekilmelidir. Maske acı verecek Ģekilde burna ve boğaza baskı yapmamalıdır. Maskenin baģ bağları kulaklar üzerine gelmemelidir.

58 Maskenin Yüze Uygunluğunun Kontrolü Eğer küçük boģluk ve kanallar varsa baģ bağları yeniden ayarlanmalıdır. Maskenin yüze yeterli uyumu sağlanamıyorsa, bir küçük yada bir büyük boy maske ile değiģtirilmelidir.

59 Maskenin Sızıntı Kontrolü Maskenin sızdırması çok tehlikeli olduğu için,her personel kendi maskesinin sızdırmazlığa karģı kontrolünü yapmalıdır. Sızdırmazlığa karģı kontrole baģlamadan önce filtrenin uygun olarak takılıp takılmadığı kontrol edilmelidir. UzamıĢ sert sakallar sızdırmaya neden olacağı için personelin sakal tıraģı olması gereklidir.

60 Maskenin Sızıntı Kontrolü Avuç içi ile süzgecin hava giriģi kapatılır. Normal olarak nefes alınır ve 10 sn. tutulur. Bu süre içerisinde maske içe doğru çöküyorsa sızıntı yoktur, iyi bir uyum sağlanmıģtır. Eğer maske yüze yapıģmıyorsa, maske yüze göre iyi ayarlanmamıģ demektir.

61 Koruyucu Maskenin Muhafaza Ve Bakımı Maskeler kuru ve temiz yerde saklanmalıdır. Süzgeçler daima temiz tutulmalıdır. Ambalajı açılmıģ maskeler üst üste konmamalıdır. Yastık, minder yerine kullanılmamalıdır.

62 Koruyucu Maskelerin Temizlenmesi Yılda en az bir kere havalandırılarak poģetlerine yerleģtirilmelidir. Maske kullanılmıģ ise, yüz parçası iç dıģ edilerek sıcak sabunlu su ile yıkanmalı, yüzle temas eden kısımlar yumuģak bir fırça ile fırçalanmalı ve iyice durulanıp, oda sıcaklığında kendi halinde kurutulmalıdır.

63 Koruyucu Maskelerin Temizlenmesi BaĢlık kısmı zehirli madde ile kirlenmiģ ise kaynar suda bırakılmalı ve 1 saat kaynatılmalıdır. Temiz suda durulanmalı ve kurutulmalıdır. Maske yıkanırken süzgeç çıkarılmalıdır.

64