ÜNİTE. TÜRK DİLİ I Yrd. Doç. Dr. Nurşat BİÇER İÇİNDEKİLER HEDEFLER TÜRKÇE ŞEKİL BİLGİSİ II

Transkript

1 HEDEFLER İÇİNDEKİLER TÜRKÇE ŞEKİL BİLGİSİ II Çekim Ekleri Ad Çekim Ekleri Durum (hâl) ekleri İyelik ekleri Çoğul ekleri Soru eki Fiil Çekim Ekleri Haber (bildirme) kipleri Tasarlama (istek) kipleri Kişi ekleri TÜRK DİLİ I Yrd. Doç. Dr. Nurşat BİÇER Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Çekim ekinin özelliklerini kavrayacak, Adların ve fiillerin çekime girme süreçlerini anlayabilecek, Durum (hâl) eklerinin sözcüklere kattığı anlamı kavrayacak, Fiil kiplerini ve kişi eklerinin işlevlerini öğreneceksiniz. ÜNİTE 7

2 GİRİŞ Tek başlarına belirli bir anlamları olmayan, kök ve gövdelerle birleştiğinde sözcüğün anlamıyla ilgili çeşitli görevler yapan biçimbirimlere ek adı verilir. Ekler, köke anlam katıp onun anlamını değiştirebildikleri gibi diğer kelimelerle bağlantısını da kurabilir. Yani köklerden daha geniş gövdeler yaptıkları gibi kök ve gövdelere sıfat, zarf, fiilimsi gibi işlevler de katarlar. Türkçe sondan eklemeli bir dildir. Bu sebeple ekler sözcüğün sonuna gelir. Türkçede ekler ünlü ve ünsüz uyumlarına bağlı olduklarından bunlar eklendikleri sözlerin ses yapısına göre bazı şekil değişikliklerine uğrayabilirler. Bu sebeple ekler sözcüklerin ses yapısına göre farklı şekillerde kullanılır. Türkçenin yapısal özelliği açısından sadece son ekler kullanılır. Diğer dil yapılarına mensup olan diller gibi ön ek sistemi kullanılmamaktadır. Yapılan eklemelerle sözcük boyu uzadıkça sözcüğü meydana getiren ses sayısı artar ve ekleri meydana getiren sesler üzerindeki bilgi yükü de azalır. Türkçede ekler genellikle kısadırlar ve bir ya da iki heceden oluşurlar. ÇEKİM EKLERİ Ad ya da fiil soylu sözcüklere gelerek anlamını değiştirmeyip sözcükler arasında geçici ilişkiler kuran eklerdir. Çekim ekleri eklendikleri adların ve fiillerin sözcük türünü değiştirmeden sözcükler arasında yapı ve anlam ilişkileri kurar. Nesnelerin ve hareketlerin çeşitli durumlarını, bağlantılarını ilişkilerini ifade etmek görevini çekim ekleri yerine getirir. Çekim ekleri, çok sayıda sözcükle beraber kullanılabilmesi yönüyle yapım eklerine göre daha kapsamlıdır. Çekim eklerinin kullanılış alanı, yapım eklerine göre daha geniştir. Nitekim aynı çekim eki, kendi kategorisinde sayısız sözcüklere getirilebilmektedir. Sözcük gruplarından ve cümleden çekim ekleri çıkarıldığında sözcükler arasındaki anlam bağları kopar ve cümlenin yapısı bozulur. Bu nedenle çekim ekleri hem kök ve gövdelere işleklik kazandıran eklerdir hem de yapım eklerinden daha kapsamlıdır. Çekim eklerinin kullanımı geneldir ve yapım eklerinin kullanımı daha sınırlıdır. Çekim eklerinin yeri, yapım eklerinde olduğu gibi kelimenin sonudur. Fakat çekim ekleri, yapım eklerinden sonra kullanılır. İsim kök ve gövdeleri ile fiil kök ve gövdelerine getirilen çekim ekleri birbirinden farklıdır. Bir çekim eki hem ada hem de fiile gelemez. Sözcükten büyük dil birlikleri olan sözcük grupları aslında çekim ekleri üzerine kuruludurlar. Aynı cinsten iki çekim eki üst üste gelemez. Bu durumun istisnası ise çokluk eki olan +lar / +ler dir. Ad çekim ekleri ve fiil çekim ekleri olmak üzere ikiye ayrılırlar: Durum ekleri çeşitli adlarla yüklem arasındaki ilişkiyi belirler. Ad Çekim Ekleri Ad çekim ekleri, cümlede adlar ile fiiller arasındaki geçici anlam bağlarını kurmak üzere adların girdiği durumları karşılayan eklerdir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 2

3 Örnek Örnek Örnek Türkçe Şekil Bilgisi II Durum (hâl) ekleri Cümle içindeki adları diğer sözcüklere değişik anlam ilişkileri çerçevesinde bağlayan biçimbirimlerdir. Durum ekleri iki adı birbirine bağlayan ilgi durumu dışında, genellikle adlarla cümlenin asıl ögesi olan yüklem arasında ilişki kurar. Bu ekler, çekim eklerinin en güçlüleridir. Adların çeşitli bağlantılarını ifade eder, onların teklik, çokluk ve iyelik şekillerini kullanılış sahasına çıkartırlar. Sözcükte kendilerinden sonra ancak soru eki bulunabilir. Yalın durum eki Adın hiçbir durum eki almamış ve nesne görevi yüklenmemiş olan şeklidir. Sözcükler tek başına kullanılırlar. Arabalar Dünya Saç Ağız İlgi durumu eki (+(n)ın/ +(n)in/ +(n)un/ +(n)ün) İki sözcük arasında ilgi bağı kuran ad durumudur. Ünsüzle biten ad kök ve gövdelerinden sonra +ın /+in /+un / +ün, ünlüyle bitenlerden sonra +nın / +nin / +nun / +nün ekinin getirilmesiyle karşılanır. Bu durumda ilgi durumu eki birinci adın sonundadır. İkinci ad ise iyelik ekleri alır. ev+in bacası masa+nın örtüsü davul+un sesi sokağ+ın başı okul+un bahçesi müdür+ün odası Belirtme durumu eki (+(y)ı / +(y)i / +(y)u /+(y)ü) Yönelme / yaklaşma durumu fiilin yöneldiği nesneyi, yeri veya kişiyi belirtir. Adın belirtme durumu eki, sonuna geldiği sözcüğü belirtili nesne yapar. Yüklemin neyi, neleri, kimi, kimleri belirttiğini gösterir. Bunun dışında eklendiği ad ile fiil arasındaki bağlantıyı kuracak farklı görevleri de karşılar. Bu durum +(y)ı ekiyle karşılanır. İsmin belirtme hali iyelik eki ile karıştırılmamalıdır. Bir tamlama haline getirilebilen ek iyelik ekidir. İyelik eki s kaynaştırma harfi ile birlikte kullanılır. ( onun okul-u, amcası) bilgisayar+ı okul+u tarla+yı halı+yı çocuğ+u Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 3

4 Örnek Örnek Örnek Örnek Türkçe Şekil Bilgisi II Yönelme / Yaklaşma durumu eki (+(y)a / +(y)e) Sözcük gruplarında ve cümlede adı fiile yönelme ve yaklaşma işlevi ile bağlayan durumdur. Bu durumu sağlamak için +(y)a / (y)e eki kullanılır. çarşı+ya Erzurum+a bahçe+ye ev+e Ahmet+e Bulunma durumu eki (+da / +de) Fiillerin gerçekleşme yerini bildiren ad durumudur. Bulunma durumundaki sözcükler ait oldukları cümlelerin yer tümleçlerini oluştururlar. İsimlere +da / +de eki getirilerek yapılır. Erzurum+da sokak+ta yol+da cadde+de araba+da Ayrılma durumu eki (+dan / +den) Fiilden uzaklaşma ve ayrılma bildiren ad durumudur. Bu durumu sağlamak için +dan/ +den eki kullanılır. Ayrılma durumu eki fiilden uzaklaşmayı belirtir. masa+dan mahalle+den sen+den ev+den bakkal+dan Vasıta durumu eki (+(ı)n / +(i)n / +(u)n / +(ü)n) Adın fiile bir vasıta olduğunu gösteren ad durumudur. Bu durumu sağlamak için +n, +ın, +in, +un, +ün eki kullanılır. yaya+n kış+ın yaz+ın Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 4

5 Örnek Örnek Örnek Türkçe Şekil Bilgisi II Eşitlik durumu eki (+ca / +ce / +ça / +çe) Eşitlik, benzerlik ve gibilik ifade eden ad durumudur. Bu durumu sağlamak için +ca / +ce / +ça / +çe eki kullanılır. İyelik ekleri güzel+ce insan+ca böyle+ce dost+ça İsimlerin ve isim soylu kelimelerin sonuna gelerek onların sahiplerini, ait oldukları kişileri belirten eklerdir. Kullanıldıkları kişilere göre değişen ekler kullanılır. Birinci tekil kişi: kitab+ım İkinci tekil kişi: kitab+ın Üçüncü tekil kişi: kitab+ı Birinci çoğul kişi: kitab+ımız İkinci çoğul kişi: kitab+ınız Üçüncü çoğul kişi: kitab+ımız Elbisemi senin çantana koydum. Bizim üzerimizde herkesin emeği çoktur. İki çoğul eki bazen yan yana kullanılabilir. Çoğul ekleri (+lar / +ler) Adın sayıca çokluğu ifade ettiği eklerdir. İsmin sonuna gelerek sayıca çokluğu belirtir. Kendisi çokluk ifade eden birkaç kelime dışında çokluk eki her türlü ismin sonuna getirilebilir. Ad soylu sözcüklere çokluk anlamı vermek için +lar / +ler eki kullanılır. Çoğul eki ilişki kuran bir ek değildir, sadece tümcede özne ya da nesne konumundaki sözcüklerin çoğul biçimi belirtilmek gerekiyorsa onlarda kullanılır. kuş+lar çiçek+ler araba+lar yumurta+lar telefon+lar Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 5

6 Örnek Türkçe Şekil Bilgisi II Soru eki (+mı / +mi/ +mu/ +mü) Eklendiği adı soru şeklinde ifade eden eklerdir. Ad soylu sözcüklere soru anlamı vermek için +mı, +mi, +mu, +mü eki kullanılır. Tümceyi soru biçimine dönüştürür. Soru eki ad tümcelerinin sorulu biçimini kurar. Bu kitap senin mi? Senin defterin var mı? Biz de öğrenci değil miyiz? Bunu yapan sen misin? Fiil Çekim Ekleri Kip ekleri (Şekil ve zaman Ekleri) Kip, fiillerin zaman, kişi ve anlam özelliklerine göre eklerle biçimlenen dil bilgisi kategorisidir. Türkçe kiplerin adlandırılmalarında önce yapısal sınıflandırmaya göre yalın kipler ve bileşik kipler kullanılır. Bir fiil ek almadan da çekime girebilir. Türkçede fiillerin yalın biçimleri ek almadan ikinci tekil kişi emir kipini işaretler. Çekimli eylemler, zaman ve kişi ögelerini taşıdıklarından dolayı tek başına cümle oluşturabilirler. Türkçede kipler esas olarak ikiye ayrılır. Haber(bildirme) kipleri ve tasarlama (istek) kipleri. Haber (bildirme) kipleri fiilin gerçekleşme zamanını bildirir. Bu kipler geniş zaman, şimdiki zaman, görülen geçmiş zaman, duyulan geçmiş zaman ve gelecek zamandır. Tasarlama (istek) kipleri ise fiilin gerçekleşmesinin bir isteğe veya şarta bağlı olduğunu bildirir. Bunlar dilek, şart, istek, gereklilik ve emir kipleridir. Haber (Bildirme) kipleri Bu kipler, fiilde gerçekleşen işin bittiğini, devam ettiğini ya da biteceğini gösterir. Geniş zaman kipi Haber kipleri fiilin zamanını bildirmek için kullanılır. Alışkanlık durumunda ya da sık sık yapılan bir işi, genel ya da gerçeklikleri herkesçe kabul edilen durumları, bir şeyi yapmaya istekli ve hazır oluşu anlatmak için, bazen de gelecek zaman anlamında kullanılır. Fiili geniş zamanda ifade etmek için r/ -ır/ -ar ekleri kullanılır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 6

7 Geniş Zaman Olumlu gelirim gelirsin gelir geliriz gelirsiniz gelir(ler) Şimdiki zaman kipi Tablo 7.1. Geniş zaman çekimleri Geniş Zaman Olumsuz gelmem gelmezsin gelmez gelmeyiz gelmezsiniz gelmez(ler) Bu zaman; tamamlanmamış ve yapılmakta olan işleri anlatmak için kullanılır. Bazen yakın gelecekte yapılacak bir işi anlatmak için de kullanılır. Fiili şimdiki zamanda ifade etmek için -yor eki kullanılır. Bu ek diğer eklerde olduğu gibi ünlü uyumuna girmez. Tablo 7.2. Şimdiki zaman çekimleri Şimdiki Zaman Olumlu Şimdiki Zaman Olumsuz koşuyorum koşuyorsun koşuyor koşuyoruz koşuyorsunuz koşuyor(lar) koşmuyorum koşmuyorsun koşmuyor koşmuyoruz koşmuyorsunuz koşmuyor(lar) Görülen geçmiş zaman kipi Bu ek bilinen geçmiş zaman ifade eder. Uzak ya da yakın geçmişte yapılan ve tamamlanan işleri kesinliğe bağlayarak anlatır. Fiili görülen geçmiş zamanda ifade etmek için -dı/ -di/ -du/ -dü eki kullanılır. Tablo 7.3. Görülen geçmiş zaman çekimleri Duyulan geçmiş zaman yapısında kesinlikten ziyade tahmin söz konusudur. Görülen Geçmiş Zaman Olumlu yazdım yazdın yazdı yazdık yazdınız yazdı(lar) Görülen Geçmiş Zaman Olumsuz yazmadım yazmadın yazmadı yazmadık yazmadınız yazmadı(lar) Duyulan geçmiş zaman kipi Belirsiz geçmiş zaman ya da başka bir kişiden duyulan, öğrenilen veya sonradan farkına varılan bir olayı anlatmak için kullanılır. Fiili duyulan geçmiş zamanda ifade etmek için -mış/ -miş/ -muş/ -müş eki kullanılır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 7

8 Bireysel Etkinlik Türkçe Şekil Bilgisi II Tablo 7.4. Duyulan geçmiş zaman çekimleri Duyulan Geçmiş Zaman Olumlu görmüşüm görmüşsün görmüş görmüşüz görmüşsünüz görmüş(ler) Gelecek zaman kipi Duyulan Geçmiş Zaman Olumsuz görmemişim görmemişsin görmemiş görmemişiz görmemişsiniz görmemiş(ler) Bu zaman, gelecekte yapılacak işleri anlatmak için kullanılır. Fiili gelecek zamanda ifade etmek için -acak / -ecek eki kullanılır. Tablo 7.5. Gelecek zaman çekimleri Gelecek Zaman Olumlu yapacağım yapacaksın yapacak yapacağız yapacaksınız yapacak(lar) Gelecek Zaman Olumsuz yapmayacağım yapmayacaksın yapmayacak yapmayacağız yapmayacaksınız yapmayacak(lar) Haber ve tasarlama kipleri arasındaki farklılıkları örneklerle açıklayınız. Tasarlama (istek) kipleri Fiilin gösterdiği işin daha gerçekleşmemiş; ancak tasarlanmış olduğunu bildiren kiplerdir. Tasarlama kipleri fiilin gerçekleşmesi için yapılması gerekenleri bildirir. Dilek / Şart kipi Fiilin yapılması dileğini bildirdiği gibi fiilin gerçekleşmesinin belli bir şarta bağlandığını da anlatır. Fiile -sa / -se eki getirilerek yapılır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 8

9 Tablo 7.6. Dilek/Şart kipinin çekimleri Dilek/Şart Olumlu gelsem gelsen gelse gelsek gelseniz gelse(ler) İstek kipi Dilek/Şart Olumsuz gelmesem gelmesen gelmese gelmesek gelmeseniz gelmese(ler) Bir isteği, bir dileği anlatmak için kullanılır. İstek kipi genellikle 1. tekil (ben) ve 1. çoğul (biz) şahıslarda kullanılmaktadır. Günümüzde istek kipi, 2. ve 3. şahıslarda (sen, siz, o, onlar) kullanılmamaktadır. Fiile -ayım / -eyim ve -alım / - elim eki getirilerek yapılır. Tablo 7.7. İstek kipinin çekimleri İstek Olumlu geleyim gelelim Gereklilik kipi İstek Olumsuz gelmeyeyim gelmeyelim Belirtilen işin yapılmasının gerekli olduğunu bildirir. "lâzım, gerek, icap eder" anlamlarını verir. Fiile -malı /-meli eki getirilerek yapılır. Tablo 8. Gereklilik kipinin çekimleri Gereklilik kipi zorunlu durumlar yanında tavsiye edilen durumlarda da kullanılır. Gereklilik Olumlu gelmeliyim gelmelisin gelmeli gelmeliyiz gelmelisiniz gelmeli(ler) Emir kipi Gereklilik Olumsuz gelmemeliyim gelmemelisin gelmemeli gelmemeliyiz gelmemelisiniz gelmemeli(ler) Fiilin yapılmasını emir biçiminde bildirir. 1. şahısların çekimi yoktur. 2. Tekil kişide eksiz bir biçimde kullanılır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 9

10 Bireysel Etkinlik Türkçe Şekil Bilgisi II Emir Olumlu Tablo 9. Emir kipinin çekimleri - - gel gelsin - - gelin gelsin(ler) Kişi Ekleri Emir Olumsuz gelme gelmesin gelmeyin gelmesin(ler) Çekimli fiillerdeki kişi ekleri oluş ve kılışın kim veya kimler tarafından yapıldığını gösteren eklerdir. Kişi ekleri yüklemin belirttiği işle doğrudan bağlantılı olan kişiyi gösterir. Kişi ekleri zaman ve kip eklerinden sonra gelir. Kendilerinden sonra sadece soru ekini alabilirler. Türkçede tekil ve çoğul şekilde altı tür kişi eki vardır. Bu ekler aşağıda sıralanmıştır: 3. çoğul kişi ekleri bazen kullanılmayabilir. 1. Tekil kişi ekleri: Konuşan, anlatan ve söyleyen kişidir. Bu kişi ekleri -m, - (ı)m: al-dı-m, al-ı-yor-um, alacağ-ım, al-mış-ım vb. 2. Tekil kişi ekleri: Kendisine söz söylenen kişidir. Bu kişi ekleri -n, -sin: al-dın, alır-sın, alıyor-sun, görmüş-sün vb. 3. Tekil kişi ekleri: Kendisi hakkında konuşulan kişidir. Bu şahıs eksizdir. Emir kipi dışındaki bütün kipler, herhangi bir şahıs eki almadan üçüncü şahsı karşılarlar: al-dı, al-ı-yor, al-acak, al-mış vb. 4. Çoğul kişi ekleri: Konuşan kişilerdir. Bu kişi ekleri -k, -(ı)z: aldı-k, alır-ız, alacağ-ız, alıyor-uz, görmüş-üz vb. 5. Çoğul kişi ekleri: Kendisine söz söylenen kişilerdir. Bu kişi ekleri -nlz, -siniz: aldı-nız, geldi-niz, alıyor-sunuz, görmüş-sünüz vb. 6. Çoğul kişi ekleri: Kendisi hakkında konuşulan kişidir. Bu kişi ekleri lar /- ler: aldı-lar, alır-lar, geliyor-lar, bilir-ler, görmüş-ler vb. Türkçenin eklemeli bir dil yapısına sahip olması ve birbirinden farklı anlama ve işleve sahip olan ekler almasının bu dili öğrenmeye olan etkisini açıklayınız Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 10

11 eklerdir. Eklerden bazıları sözcüğün anlamını değiştirmek için kullanılırken bazıları sözcüğün diğer sözcüklerle ilişkisini kurmak için kulanılır. Bu bağlamda ekler yapım ekleri ve çekim ekleri olmak üzere ikiye ayrılır. Çekim ekleri sözcükler arasında geçici ilişkiler kurar. Yapım eklerine göre kapsamı daha geniş olan bu ekler sayısız sözcüğe getirilebilmektedir. Çekim ekleri ad çekim ekleri ve fiil çekim ekleri olmak üzere ikiye ayrılır. Ad çekim ekleri sözcüklerin yüklemleri olan ilişkilerini genellikle düzenlerken fiil çekim ekleri fiillerin kip ve kişi yönünden belirtilmesi için kullanılır. Çekim ekleri kullanılırken eklendikleri sözcüğün ses yapısına göre çeşitli ses uyumlarına dikkat edilir. Özet Türkçede sözcüklerin anlamı ve biçimiyle ilgili görev yapan ögeler Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 11

12 DEĞERLENDİRME SORULARI 1. Hastanede yatan komşuyu geçen gün ziyaret ettik. Yukarıdaki cümlede kaç adet durum (hâl) eki vardır? a) 0 b) 1 c) 2 d) 3 e) 4 2. Aşağıdaki sözcüklerin hangisinin kökü sözcük türü bakımından diğerlerinden farklıdır? a) Çekiç b) Açık c) Bakış d) Sonsuz e) Yığın Tutam yar elinden tutam Çıkam dağlara dağlara Olam bir yaralı bülbül İnem bağlara bağlara 3. Yukarıda altı çizili sözcüklerden hangisi yapısı bakımından diğerlerinden farklıdır? a) tutam b) dağlara c) elinden d) yaralı e) bülbül 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük diğerlerinden farklı bir ek almıştır? a) Bugün yaprak sarması yedim. b) Ali kitabını almak için uğramadı. c) Benim hakkımda böyle düşünmeni istemiyorum. d) Bu işi böyle yapman çok güzel. e) Şiir yazma hobilerim arasındadır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 12

13 5. "-im / -ım eki, aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır? a) Çok çalışkan bir öğrenciyim b) Gördüğün gibi oldukça iyiyim. c) Partide seni aradı gözlerim. d) Hava kapalı olduğu için karamsarım. e) Uzun zamandır bu şirkette muhasebeciyim. 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde +ler / +lar eki, cümleye çoğul anlamı katmamıştır? a) Çocuk bütün oyuncaklarını yanına almıştı. b) Öğrenciler sessizce öğretmeni dinlediler. c) Gözlerimin ağrısı her geçen gün artıyor. d) Evdeki tabakları teker teker kırdı. e) Bu sözleri duyunca dünyalar onun oldu. Azap kuleleri, cüceleşmiş devlerin; Kör mazgallarında raksı var alevlerin. Öyle evciller ki, tepesinde evlerin, Kopuyor içinde görünmez facialar, Bacalar Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi hem yapım eki hem çekim eki almıştır? a) kuleleri b) alevlerin c) evciller d) tepesinde e) içinde 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük çekim eki almamıştır? a) Kimse fark etmeden gömleğini değiştir. b) Ders çalışmaktan yoruldum. c) Bu akşam size geleceğiz. d) Yüzünde güller açmış seni görünce e) Öğrenciler sınıflarına doğru koşuyorlar. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 13

14 9. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisinde +ı ekinin görevi diğerlerinden farklıdır? a) Yanımdayken bir gerçeği saklamaya çalışıyordu. b) Masanın üzerindeki örtüyü kaldırdı. c) Bu yarayı kötüleşmeden tedavi etti. d) İkisi arasındaki sevgiyi herkes gördü. e) Hatice nin düğünü için gelin arabası hazırlandı. Ankara garına indikleri vakitte ihtiyarsız tekrar odacıyı hatırladı. 10. Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır? a) indikleri b) vakitte c) ihtiyarsız d) odacıyı e) hatırladı Cevap Anahtarı 1.C, 2.D, 3.D, 4.B, 5.C, 6.E, 7.C, 8.A, 9.E, 10.B Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 14

15 YARARLANILAN VE BAŞVURULABİLECEK DİĞER KAYNAKLAR Adalı, O. (2004). Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler, Ankara: Papatya Yayıncılık. Alyılmaz, C. (1999). "Zamir n'si Eki Bir İyelik Ekinin Kalıntısı Olabilir mi?", Türk Gramerinin Sorunları II, Ankara: TDK Yay. ss Alyılmaz, S. (2010). Türkçede Olumsuz Fiillerin Geniş Zaman Biçimbirimi. Turkish Studies, 5/4, ss Alyılmaz, S. (2010). Türkiye Türkçesinde Bulunma Hâli Kategorisi. Dil Araştırmaları, 7, ss Banguoğlu, T. (2007). Türkçenin Grameri, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. Bilgegil, M. K. (2009). Türkçe Dilbilgisi, Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları. Bozkurt, F. (2004).Türkiye Türkçesi- Türkçe Öğretiminde Yeni Bir Yöntem, İstanbul: Kapı Yayınları. Çotuksöken, Y. (2014).Türk Dili, İstanbul: Papatya Yayıncılık. Eker, S. (2013). Çağdaş Türk Dili, Ankara: Grafiker Yayınları. Ergin, M. (2005). Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Yayınları. Gemalmaz, E. (2010). Türkçenin Derin Yapısı, Ankara: Belen Yayıncılık. Gencan, T. N. (2007). Dilbilgisi, Ankara: Tekağaç Yayınları. Gülensoy, T. (2005). Türkçe El Kitabı, Ankara: Akçağ Yayınları. Korkmaz, Z. (2007). Türkiye Türkçesi Grameri -Şekil Bilgisi, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. Korkmaz, Z. vd. (2014). Türkçenin Şekil Yapısı, Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım. Üstünova, K. (2010). Dil Bilgisi Sorunları, İstanbul: Kesit Yayınları. Vural, H. ve Böler, T. (2011). Ses ve Şekil Bilgisi, İstanbul: Kesit Yayınları. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 15