Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download ""

Transkript

1 ARAÞTIRMA 19 Ýlköðretim Öðrencilerinde Obezite Geliþimini Etkileyen Risk Faktörleri Ersin Uskun *, Mustafa Öztürk *, Ahmet Nesimi Kiþioðlu *, Sema Kýrbýyýk **, Reha Demirel*** Özet Obesite eriþkinlerde artmýþ mortalite ve koroner kalp hastalýklarý, hipertansiyon, hiperlipidemi, diyabet, safrakesesi hastalýklarý, bazý kanserler ve osteoartrit ile iliþkilidir. Obez çocuklar sýklýkla obez eriþkinler olmaktadýr ve saðlýk riskleri ortaya çýkmaktadýr. Obezitenin nedenleri çok az anlaþýlmýþtýr ve hem korunma ve hem de tedavisi güçtür. Çevresel ve sosyal deðiþiklikler, fiziksel aktivitede azalma, sedanter davranýþlarda artma ve yüksek yað ve enerji içerikli besinlerin tüketimi, obezite geliþimini etkilemektedir. Bu çalýþma 8-15 yaþ grubu çocuklarda obezite için risk faktörlerini belirlemek amacýyla yapýldý. Gereç ve yöntem: Bu vaka kontrol çalýþmasýnda, 8-15 yaþlar arasýnda yaþa göre aðýrlýk z skoru +2 standart sapmadan büyük olan 38 çocuk obez grubu ve yaþa göre aðýrlýk z skoru +2 ile 2 standart sapma arasýnda olan 80 çocuk normal grubu olarak iki grupta kategorize edildi. Diet alýþkanlýklarý, aile yapýsý ve demografik özellikleri anket yöntemi ile toplandý. Bulgular: Lojistik regresyon analizi sonucunda ekonomik durum, TV seyretme süresi ve oyun süresi çocuklukta obezite geliþimini etkileyen faktörler olarak bulundu. Annenin obez olmasý ile çocukluk çaðý obezitesi arasýnda anlamlý iliþki bulunmadý. Obezite için Odds Ratio ekonomik durumla (>=400 milyon TL/ay, OR=2.62, 95% GA = ) ve TV seyretme süresi ile artmakta (OR=1.85, 95% CI = ), oyun süresi ile (OR=0.34, 95% CI = ) azalmaktaydý. Sonuçlar: Bu çalýþmada, uzun TV seyretme süresinin obeziteyi artýran, uzun oyun süresinin ise obeziteyi azaltan faktörler olduðu belirlendi. Obeziteden korunma ve yönetimi, diyet ve fiziksel aktivite düzeyinin hayatýn erken dönemlerinde, okulda, ailede ve toplumda kontrolünü gerektirmektedir. Anahtar Kelimeler: Obezite, çocukluk, risk faktörleri. Abstract Risk factors of influencing the development of obesity in the primary education students Obesity in adults is associated with excess mortality and excess risk of coronary heart disease, hypertension, hyperlipidemia, diabetes, gallbladder disease, certain cancers, and osteoarthritis. Obese children often become obese adults, and obese in adulthood is a health risk. The causes of obesity are poorly understood, and both the prevention and the treatment of obesity is difficult. Major environmental and societal changes have led to a decrease in physical activity, a rise in sedentary behavior and the consumption of high fat and highenergy foods, all in turn influencing the development of obesity. Aim: To identify risk factors for obesity in children aged 8-15 years. Material and method: In this Case-control study, a total of 118 children aged 6-13 years old categorized into two groups, an overweight group (+2 standard deviation<= z score of weight for age, n=38) and a normal middle-weight group (+2< z score of weight for age >-2, n=80). Subjects were interviewed at school. Data on lifestyle habits, dietary habits, family structure and demographic background were collected by questionnaire. Results. Logistic regression analyses showed that childhood obesity was significantly associated with economic status, watching TV duration and playing duration but not maternal obesity. The odds ratio for childhood obesity was increased by economic status (>=400 million TL/ mount, OR=2.62, 95% CI = ), watching TV duration in a day (OR=1.85, 95% CI = ) and decreased by playing duration (OR=0.34, 95% CI = ). Conclusion: This study shows that a strong correlation between the numbers of hours spent watching TV and increased risk of obesity. It is also showed that a correlation duration playing and decreased risk of obesity. Prevention and management of obesity requires a range of co-ordinated policies to improve diet and physical activity levels in the early years, at schools, and in families and communities. Key Words: Obesity, childhood, risk factors. Yazýþma Adresi: Yrd.Doç.Dr.Ersin USKUN SDÜ Týp Fakültesi Halk Saðlýðý AD/ ISPARTA Tel: Fax: E mail: ersin@med.sdu.edu.tr * Süleyman.Demirel Üniversitesi Týp Fakültesi Halk Saðlýðý AD, Isparta ** Erzincan Ana Çocuk Saðlýðý ve Aile Planlamasý Merkezi, Erzincan ***Afyon Kocatepe Üniversitesi Týp Fakültesi Halk Saðlýðý AD, Afyon Bu çalýþma Ekim 2002 tarihlerinde Mersin de düzenlenen 46.Milli Pediatri Kongresi nde poster bildiri olarak sunulmuþtur.

2 20 Uskun, Obezite Risk Faktörleri Giriþ Obezite ve aþýrý kilo uzun yýllardýr üzerinde çalýþýlan konulardýr. Özellikle son yýllarda obezite prevalansýndaki artýþ ile konu üzerindeki çalýþmalar ivme kazanmýþtýr. Dünya Saðlýk Örgütü (DSÖ) obeziteyi global bir epidemi olarak nitelemiþtir (1). Obezite kültürel, sosyal, genetik, fizyolojik, davranýþsal ve psikolojik faktörlerin kompleks etkileþimi sonucu oluþmaktadýr (2) ve en basit ifade ile vücuttaki trigliserid formunda depolanan yað fazlalýðý olarak tanýmlanabilir (3). Klinik olarak obeziteyi tanýmlamak için eriþkinlerde vücut kitle indeksi (BMI) kullanýlýr yýlýnda DSÖ, BMI 25 üzerinde olanlarý aþýrý kilolu, 30 un üzerinde olanlarý ise obez olarak tanýmlamýþtýr (4). Çocuklarda ise yaþ ve cinse göre hazýrlanan, yaþa göre boy, yaþa göre aðýrlýk ve boya göre aðýrlýk için referans deðerlere göre oluþturulmuþ persantil eðrileri kullanýlarak deðerlendirme yapýlmaktadýr. Özellikle çocuklarda büyümenin izlenmesinde ve beslenme durumunun saptanmasýnda, toplum taramalarýnda z skoru da kullanýlmaktadýr (5). Z skoru, bir antropometrik ölçümün, referans popülasyonun ortalamasýndan standart sapma (SS) cinsinden ne kadar uzak olduðunu göstermektedir. Bu yöntemde yaþa göre boy, yaþa göre aðýrlýk ve boya göre aðýrlýk z skorlarý hesaplanabilmektedir. Sýnýr noktasý +2 SS ile -2 SS arasýndadýr. DSÖ verilerine göre obezite prevalansý Batý Samoa ve Pasifik adalarýnda yüksek, Avrupa ülkelerinde ve Amerike Birleþik Devletlerinde ise orta seviyededir. Daha az geliþmiþ bölgelerde (Çin, Brezilya, Asya ülkelerinde) ise obezite prevalansý düþüktür (6). Dünya genelinde yaklaþýk 250 milyon kiþinin þiþman olduðu bilinmektedir. DSÖ 2025 yýlýnda bu sayýnýn 300 milyona ulaþacaðýný belirtmektedir (7). Þiþmanlýk yalnýz geliþmiþ ülkelerin bir sorunu olarak kabul edilmemekte; küreselleþmenin olumsuz etkisi ile geliþmekte olan ülkelerde de bir sorun olarak dikkat çekmektedir. Ülkemizde rakamlar obezitenin önemli bir sorun olmaya yüz tuttuðunu göstermektedir Türkiye Nüfus ve Saðlýk Araþtýrmasý na göre kadýnlarýn %52.2 sinin BMI si 25.0 in, %18.8 inin ise 30 ve üzerinde olduðu belirlenmiþtir (8). Ülkemizde obezite sýklýðý ile ilgili yapýlmýþ çalýþmalarda, sanayileþmiþ ülkelerden bildirilen rakamlara yakýn oranlar tespit edilmiþ ve obezite konusuna dikkat çekilmiþtir (9, 10). Çocuklarda aþýrý kiloluluk ve þiþmanlýk prevalansý dünya çapýnda hýzla artmaktadýr. Çocuklarda þiþmanlýk ileri yaþlarda kalp hastasý olma ve hiperlipidemi, hiperinsülinemi, hipertansiyon ile erken aterosklerozun da içinde bulunduðu kronik hastalýklara yakalanma riskini beraberinde getirmektedir (1). Þiþmanlýk nedenleri fazla yeme, fiziksel hareket azlýðý, psikolojik bozukluklar ve genetik- metabolik ve hormonal bozukluklar olarak bilinmektedir. Þiþmanlýða neden olan etmenler arasýnda beslenme alýþkanlýðýnýn hazýr yiyecek türüne kaymasý, ayaküstü yenilen tost, sandviç, hamburger, pizza, patates kýzartmasý vb. (fast food) yiyeceklerin fazla tüketilmesinin etkisi önemlidir (7). Çocukluk obezitesinde çevresel etmenler içinde ailenin beslenme biçimi ve aktivasyon azlýðý bulunmaktadýr. Obezitenin, psikolojik etmenler ve genetik kontrol ile de yakýndan iliþkili olduðu kabul edilmektedir (11). Son yýl içinde obezite sýklýðýndaki artýþýn asýl önemli nedeni endüstriyel geliþme ile birlikte, fiziksel güce dayalý yaþam tarzýndan inaktiviteye dayalý yaþam tarzýna geçiþ ve yoðun kalori içeren besinlerin tüketilmesi olarak görünmektedir (3). Bu çalýþma Isparta Ýl Merkezi nde ilköðretim öðrencilerinde obezite oluþumuna etkili risk faktörlerini belirlemek amacýyla planlandý. Gereç ve Yöntem Belirtilen amaçla vaka kontrol tipinde bir çalýþma planlandý. Isparta da ilköðretime devam eden çocuklarda obezite ve malnütrisyon prevalansýný belirlemek üzere bu araþtýrmanýn yazarlarý tarafýndan daha önce yapýlmýþ bir çalýþmada (12) Isparta il merkezi evrenini temsil eden bir örnek seçilmiþ ve bu amaçla tabakalý rasgele örnekleme ile seçilen dört okulda obezite prevalans çalýþmasý yapýlmýþtý. Sözü geçen çalýþmada yaþa göre aðýrlýk (YGA) z skoru iki standart sapmanýn üzerinde olanlar obez olarak belirlenmiþ ve 56 obez tespit edilerek prevalans %3.0 (56/1893) olarak hesaplanmýþtý(12). Obezite prevalans çalýþmasýnda belirlenen 56 obez öðrenci bu araþtýrmada vaka grubuna alýndý. Belirlenen her bir obez çocuk için, iki kontrol seçildi. Kontroller ayný sýnýfta okuyan, ayný cinsiyette, ayný yaþta (ay olarak) ve YGA z skoru -2 standart sapma ile +2 standart sapma arasýnda olan öðrenciler arasýndan rasgele yöntemle seçildi. Çalýþmanýn planlanma aþamasýnda mevcut 56 obez ve seçilen 112 kontrol ile toplam 168 çocuk araþtýrmaya dahil edildi. Araþtýrmaya dahil edilen her çocuðun ailesine verilmek üzere ailenin sosyodemografik özellikleri, çocuðun günlük aktivite durumunu, beslenme alýþkanlýklarýný deðerlendirmek üzere sorularýn yer aldýðý bir anket formu hazýrlandý. Ayrýca araþtýrmaya dahil edilen çocuklarýn sýnýf öðretmenleri tarafýndan doldurulmak üzere, çocuðun

3 Uskun, Obezite Risk Faktörleri 21 derslerdeki ve sosyal iliþkilerdeki baþarýsýný 5 puan üzerinden bir not vererek deðerlendireceði formlar oluþturuldu. Araþtýrmaya dahil edilen öðrencilerin boy ve aðýrlýklarý, ayný araþtýrmacýlar ve ayný ölçüm aletleri ile ölçüldü. Veriler bilgisayar ortamýna aktarýldý. Ýstatistik analizler için SPSS paket programý kullanýldý. Araþtýrma sýrasýnda okulda bulunmama, aileye verilen anketlerin geri dönmemesi, kaydýnýn baþka okula aktarýlmasý gibi nedenlerle ulaþýlamayanlar analiz dýþý býrakýldý. Belirlenen kiþilerden 47 obez ve 80 kontrol grubu çocuða ulaþýlabildi (toplam 127 kiþi, %75.6). Yeni ölçümlerine göre obez grupta olduðu halde YGA z skoru normal olan (-1.99 ile 1.99 arasý) 9 çocuk analiz dýþý býrakýldý. Kontrol grubunun tamamýnýn YGA z skoru olmasý gereken normal ( ile 1.99 arasý) deðerlerdeydi. Ýstatistik analizler 38 obez ve 80 kontrol grubu üzerinde yapýldý. Ýstatistik analizde ki kare, baðýmsýz iki grup ortalamalarý t testi, lojistik regresyon analizi kullanýldý. Bulgular Araþtýrma grubunun yaþ ortalamasý 10.7±1.9 yýl, %69.5 i erkekti. Vaka ve kontrol gruplarý arasýnda yaþ ve cinsiyet bakýmýndan fark yoktu. Sosyodemografik özellikler bakýmýndan (anne yaþý, eðitim durumu, mesleði, baba yaþý, eðitim durumu, mesleði, kaçýncý çocuk olduðu) vaka ve kontrol gruplarý farklýlýk göstermemekteydi. Obez grubun %34.2 sinin ve kontrol grubunun %8.8 inin ailesi ayda 1 milyar TL üzerinde gelire sahipti (2001 yýlý itibariyle) (Eðimde X 2 = , SD=1, p=0.001). Ailede obez akraba bulunma durumu açýsýndan gruplar arasý farklýlýk yoktu. Obez olanlarýn %29.7 sinin, kontrol grubunun %14.3 ünün annesinin BMI si 30 un üstündeydi (X 2 =3.827, SD=1, p=0.047) (Tablo 1). Araþtýrma gruplarý arasýnda günlük aktivite bakýmýndan farklýlýk bulundu. Obez olan grupta televizyon (TV) seyretme süreleri kontrol grubuna göre daha uzun (p<0.01), oyun süresi ise daha kýsaydý (p<0.001) (Tablo 2). Ýstatistik olarak anlamlý fark oluþturmamakla birlikte obez olanlarýn %55.3 ü, kontrol grubunun %51.2 si okula araba ile gelmekteydi. Okula yürüyerek gelenlerden obez olanlarýn evi, kontrol grubuna göre, okula daha yakýndý (Tablo 2), baþka bir ifade ile obez olanlar daha kýsa mesafe yürüyerek okullarýna ulaþmaktaydýlar. Düzenli yemek yeme açýsýndan gruplar arasýnda anlamlý fark bulunmamakla birlikte, kontrol grubunda her üç öðünü de düzenli yiyenlerin yüzdesi obezlere göre yüksekti. Obezlerin %36.8 i, kontrol grubunun %23.8 i gün içinde üç öðünden en az birini düzensiz yemekte ve öðün atlamaktaydý (Tablo 3). Araþtýrma gruplarýnýn ders baþarý durumlarýnda ve arkadaþlarýyla iletiþimlerinde gruplar arasý farklýlýk yoktu (Tablo 4). Obezite risk faktörlerinin incelenmesinde iliþkili olabileceði düþünülen deðiþkenler (annenin lise ve üstünde eðitim almýþ olmasý, annenin çalýþýyor olmasý, babanýn lise ve üstünde eðitim almýþ olmasý, babanýn çalýþýyor olmasý, tek çocuk olma, ailede obez bireyin varlýðý, annenin obez olmasý [BMI 30], babanýn obez olmasý [BMI 30], gelir 400 milyon TL/ay, günde 2 saatten fazla TV izleme süresi, günde iki saatten az oyun oynama süresi, okula araba ile gitme durumu) lojistik regresyon analizi ile deðerlendirildi. Modele giren deðiþkenlerden gün içinde iki saatten fazla TV izlemenin (OR=11.60, %95 GA= , p=0.002) ve gün içinde iki saatten az oyun oynamanýn (OR=4.31, %95 GA= , p=0.002) obezite için risk faktörleri olabileceði belirlendi. Tartýþma Araþtýrmada, vaka ve kontrol gruplarý, daha önce ayný araþtýrmacýlar tarafýndan yapýlmýþ (prevalans çalýþmasý) ve evreni Isparta Ýli ilköðretim okullarý öðrencileri olan ve bu evrenden uygun örnekleme yöntemleri ile seçilmiþ bir örnekde tespit edilen vakalarý ve ayný çalýþmada belirlenmiþ normal öðrencilerden seçilmiþ kontrolleri içerdiðinden sonuçlar evrene genellenebilir. Araþtýrma vaka kontrol tipinde bir araþtýrma olmasý nedeniyle bu tip araþtýrmalarýn dezavantajlarýný taþýmaktadýr. Retrospektif yöntemle yapýlan bu tür araþtýrmalarda, obeziteye neden olduðu düþünülen etkenlerin, sonuçtan önce baþladýðýný söylemek güçtür. Araþtýrmada veriler çocuklarýn ailelerine anket uygulanarak toplandýðýndan ve ailelere çocuklarýnýn obez grupta ve/veya normal grupta olduklarý araþtýrma öncesi bilgilendirme mektubunda bildirildiðinden bazý aileler bilinçli ya da bilinçsiz taraflý bilgi vermiþ olabilirler. Tüm bu dezavantajlarýn da farkýnda olarak sonuçlarýn deðerlendirilmesi yerinde olur. Araþtýrmada vaka ve kontrol gruplarý yaþ, cinsiyet ve sýnýf/okul bakýmýndan bire-iki eþlenerek seçildiðinden bu deðiþkenler bakýmýndan vaka ve kontrol gruplarý arasýnda beklendiði üzere farklýlýk bulunmamaktadýr. Literatürde obez ailelerin çocuklarýnýn obez olma riskinin yüksek olduðu bildirilmektedir (13). Araþtýrmada vaka ve kontrol grubu arasýnda ailelerin gelir durumu ve annelerinin BMI açýsýndan anlamlý fark bulundu (Tablo 1). Aile ile ilgili diðer özellikler bakýmýndan gruplar arasýnda anlamlý fark bulunmadý.

4 Anne eðitim durumu 3 Ortaokul ve altý Anne meslek 3 Ev hanýmý/emekli Baba eðitim durumu 4 Ortaokul ve altý Baba meslek 4 Emekli/çiftçi Anne BMI 2 < Baba BMI 3 < Uskun, Obezite Risk Faktörleri Tablo 1. Araþtýrmada vaka ve kontrol gruplarýnýn sosyodemografik özellikleri Özellikler Vaka (n=38) Kontrol (n=80) Toplam (n=118) Sayý % 1 sayý % 1 Sayý % 1 Cinsiyet Erkek Kýz Yaþ (ortalama±ss) 10.5± ± ±1.9 Okulun sosyoekonomik düzeyi Düþük Orta Yüksek Özel Anne yaþ 3 (ortalama±ss) 35.7± ± ±4.7 Lise ve üstü Memur/iþçi serbest/esnaf Baba yaþ (ortalama±ss) ± ± ±6.0 Lise ve üstü Kardeþ sayýsý Doðum sýrasý Gelir düzeyi Ailede obez akraba Memur/iþçi serbest/esnaf Yok Tek çocuk Ýlk çocuk Ara çocuk Son çocuk <400 milyon TL milyon TL milyar TL ** Var Yok * kolon yüzdesi, 2 n=114, 3 n=114, * p<0.05, ** p<0.01

5 Uskun, Obezite Risk Faktörleri 23 Fiziksel aktivitedeki azalmanýn obeziteye neden olduðu bildirilmektedir (14-17). Bu çalýþmada çocuklarýn günlük fiziksel aktivitelerini deðerlendirmek amacýyla günlük oyun süresi (saat/gün), okula ulaþým þekli ve yürüyerek ulaþým saðlayan öðrencilerin evinin okula uzaklýðý gibi deðiþkenlerden, yalnýz günlük oyun süresi iki grup arasýnda anlamlý farklý ve kontrol grubunda obezlere göre daha uzundu (Tablo 2). göstermektedir. Bu nedenle düzenli spor yapmayan, uzun süre televizyon seyreden ve evlerinden az dýþarý çýkan çocuklarda þiþmanlýk daha sýk görülmektedir. Geliþmekte olan ülkelerde genellikle sosoyoekonomik durumu iyi olan ailelerin çocuklarýnda þiþmanlýk sýktýr. Tek çocuklarýn ve ailelerinde huzursuzluk olan çocuklarýn þiþmanlýða eðilimli olduðu bilinmektedir (25). Çalýþmamýzda gelir düzeyi ile ilgili literatürle uyumlu biçimde obez olan grupta ekonomik durumu Tablo 2. Araþtýrmada vaka ve kontrol gruplarýnýn günlük aktivite durumu Vaka (n=38) Kontrol (n=80) Toplam (n=118) Günlük aktivite Sayý % Sayý % TV seyretme süresi (saat/gün) 1 2.6± ± ±1.0** Oyun süresi (saat/gün) 1 1.3± ± ±0.9*** Okula ulaþým(çoðunlukla) Araba ile Yürüyerek Evin okula uzaklýðý (km) 1,2 0.5± ± ±0.6 1 ortalama±ss, 2 okula yürüyerek ulaþan çocuklar için (n=58) **p<0.01, ***p<0.001 Araþtýrmalarda uzun süre televizyon seyreden çocuklarda obezite geliþme riskinden bahsedilmektedir (18-20). Televizyon seyretme sýrasýnda tamamen pasif-hareketsiz olma ve yiyecek ile ilgili reklamlarýn fazlaca seyrediliyor olmasý ve buna baðlý enerji alýmýnýn artmasý ile iliþkilendirilmektedir (21-24). Bu çalýþmada literatürle uyumlu biçimde obez olan grupta televizyon seyretme süresi kontrol grubundan daha uzundu ve obeziteyi arttýran bir risk faktörü olarak belirlendi (Tablo 2). iyi olan aileler çoðunluktaydý. Ancak, ailedeki çocuk sayýsý ile doðum sýrasý bakýmýndan gruplar arasýnda anlamlý bir iliþki bulunamadý (Tablo 1). Düzenli ve dengeli beslenme saðlýklý olmanýn temelidir. Özellikle geliþme çaðýndaki çocuklarda öðün atlamak, atlanan öðünün oluþturduðu açlýðýn, okulda kolayca ulaþýlabilen hýzlý tüketilebilen fast food türü yiyeceklerle giderilmesi önemli bir sorundur. Araþtýrmada beslenme düzeni ile obezite iliþkisi incelendiðinde, istatistik anlamlýlýk Tablo 3. Araþtýrmada vaka ve kontrol gruplarýnýn beslenme düzenleri Vaka (n=38) Kontrol (n=80) Toplam (n=118) Beslenme düzeni Sayý % Sayý % Sabah Her zaman düzenli Düzensiz Öðle Her zaman düzenli Düzensiz Akþam Her zaman düzenli Düzensiz Gün içindeki tüm öðünler Tamamý düzenli En az biri düzensiz Çocuklarýn severek yedikleri fast food türü besinlerin fazla yað ve kalori içerdikleri unutulmamalýdýr. Bununla birlikte son yýllardaki çalýþmalar þiþmanlýkta kalori alýmýndan çok enerji harcanmasýndaki azlýðýn temel faktör olduðunu bulunmamakla birlikte, üç öðünde de düzenli yemek yiyenlerin, kontrol grubunda obez gruba göre fazla olduðu belirlendi (Tablo 3). Baþka bir deyiþle obez olanlar daha çok öðün atlamaktaydý.

6 24 Uskun, Obezite Risk Faktörleri Tablo 4. Araþtýrmada vaka ve kontrol gruplarýnýn okul baþarý durumlarý Dersler Vaka (n=38) Kontrol (n=80) ortalama±ss ortalama±ss Toplam (n=118) Matematik 4.2± ± ±1.1 Türkçe 4.3± ± ±1.1 Sosyal bilgiler-fen / Hayat bilgisi 2.9± ± ±2.0 Üç dersin not ortalamasý 4.3± ± ±1.0 Arkadaþlarýyla iletiþim notu 4.6± ± ±1.1 Þiþman çocuklar sýklýkla þiþman eriþkinler olmaktadýrlar ve bu durum koroner kalp hastalýðý, hipertansiyon, hiperlipidemi, diyabet, safra kesesi hastalýklarý, osteoartrit ve kanserle iliþkili olabilmektedir (26). Þiþmanlýðýn sayýlan bu týbbi etkileri yanýnda çocuklarýn benlik saygýlarý, akademik baþarýlarý, sosyal iliþkileri, iyi evlilik þanslarý hatta iyi iþ bulabilme imkanlarý üzerine de olumsuz etkileri olduðu bilinmektedir (25). Bu araþtýrmada obezitenin arkadaþ iliþkilerine ve derslerdeki baþarýsýna etkisi incelendiðinde iki grup arasýnda ders baþarýsý ve arkadaþlarýyla iletiþim notu bakýmýndan fark olmadýðý belirlendi (Tablo 4). Retrospektif çalýþmalar yetiþkin obezlerde þiþmanlýðýn 1/3 oranýnda çocuklukta ya da adölesan dönemde baþladýðýný göstermiþtir. Çocuklarda þiþmanlýk sorunu üzerinde önemle durulmalýdýr. Yapýlan araþtýrmalar yakýn gelecekte gerekli önlemler alýnmadýðý takdirde sorunun boyutunun artacaðýný göstermektedir (27). Avustralya da çocukluk ve adölesan dönem obezitesinin son 25 yýlda dramatik biçimde arttýðý bildirilmiþ ve Ulusal Saðlýk ve Týp Araþtýrmalarý Komitesi nce çocukluk ve adölesanlarda aþýrý kiloluluk ve þiþmanlýðýn idaresi için klinik kýlavuz geliþtirilmiþtir (28). Günümüze kadar obezitenin geliþmiþ ülkelerin sorunu olduðu ile ilgili bilgiler mevcut olsa da son yýllarda geliþmekte olan ülkelerde de bir artýþ olduðu bildirilmektedir (29). Sonuç olarak; saðlýklý nesiller yetiþtirmek ve koruyucu hekimlik açýsýndan, obezite ile iliþkili faktörleri özellikle çocukluktan baþlayarak bilmek ve önlemek önemlidir. Bunun için saðlýklý besin seçimi, düzenli fiziksel aktivite yapýlmasý, özellikle çocuklarýn televizyon izleme sürelerinin ve izlenen programlarýn düzenlenmesi ve hepsinden önemlisi okul çaðý çocuklarýnýn ebeveynlerine eðitim verilmesi gereklidir. Kaynaklar 1. WHO: Obesity Preventing And Managing The Global Epidemic. Report of a WHO Concultation. WHO Technical Report Series 894. Geneva: World Health Organization, Atalay A, Hasçelik H.Z. Obezite. Hacettepe Týp Dergisi 2000; 31(4): Babaoðlu K, Hatun Þ. Çocukluk çaðýnda obezite. STED 2002; 11(1): WHO. Physical status: The use and interpretation of antropometry. Report of a WHO expert committee. Geneva: World Health Organisation, Physival status: The use interpretation of antropometry. Report of WHO Expert Committe. WHO Technical Series 854, Flegal KM. The obesity epidemic in children and adults: Current evidence and research issues. Med Sci Sports Exerc 1999; 31: Aslan D, Atilla S. Önemli bir saðlýk sorunu: Þiþmanlýk. STED 2002; 11(5): Türkiye Nüfus ve Saðlýk Araþtýrmasý Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü, Macro International Inc. Ankara 1999: s Sünter A.T. Dündar C, Sancak R. Samsun ili kýrsal ve kentsel bölgelerinde yaþayan 9-16 yaþ grubu çocuklarda obesite sýklýðý ve obesite üzerine etkili faktörler. V.Halk Saðlýðý Kongresi (Beslenme ve Yasal Durum), 8-10 Eylül Isparta. Bildiri Özet Kitabý, s Pala K, Aytekin N, Aytekin H. Gemlik bölgesinde 6-12 yaþ çocuklarda aþýrý kiloluluk ve þiþmanlýk prevalansý. STED 2003;12(12): Eker E, Þahin M. Birinci Basamakta obesiteye yaklaþým. STED 2002;11(7): Öztürk M, Kiþioðlu AN,, Demirel R, Uskun E, Kýrbýyýk S. Isparta da ilköðretim öðrencilerinin büyüme durumlarýnýn deðerlendirilmesi Kýrýkkale Üniversitesi Týp Fakültesi Dergisi; 2002; 4(1): Hui LL; Nelson EAS, Yu LM, Li AM, Fok TF. Hong Kong children. International Journal of Obesity. 2003; 27(11): Baur LA.Child and adolescent obesity in the 21st

7 Uskun, Obezite Risk Faktörleri 25 century: an Australian perspective. Asia Pac J Clin Nutr. 2002;11(3):S Morgan CM, Tanofsky-Kraff M, Wilfley DE, Yanovski JA. Childhood obesity. Child Adolesc Psychiatr Clin N Am Apr;11(2): Arluk SL, Branch JD, Swain DP, Dowling EA. Childhood obesity's relationship to time spent in sedentary behavior. Mil Med Jul;168(7): Koletzko B, Girardet JP, Klish W, Tabacco O. Obesity in Children and Adolescents Worldwide: Current Views and Future Directions-Working Group Report of the First World Congress of Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition. Journal of Pediatric Gastroenterology & Nutrition. 2002;35(2): Andersen RE, Crespo CJ, Bartlett SJ, Cheskin LJ, Pratt M. Relationship of physical activity and television watching with body weight and level of fatness among children: results from the Third National Health and Nutrition Examination Survey. JAMA 1998;279: Andersen R.E. The spread of the childhood obesity epidemic. CMAJ 2000; 163 (11): The Parliamentary Office of Science and Technology, Childhood obesity. Postnote September 2003 Number Epstein LH, Paluch RA, Consalvi A, et al.: Effects of manipulating sedentary behavior on physical activity and food intake. J Pediatr 2002, 140: Kotz K, Story M: Food advertisements during children's Saturday morning television programming: are they consistent with dietary recommendations? J Am Diet Assoc 1994, 64: Robinson TN: Does television cause childhood obesity? JAMA 1998, 279: Saelens BE,. Daniels SR. Childhood obesity: causes and therapies. Current Opinion in Endocrinology & Diabetes 2003;10(1): Hatun Þ. Çocuklarda þiþmanlýk ; Ogden CL, Carroll MD, Flegal KM. Epidemiologic trends in overweight and obesity. Endocrinol Metab Clin North Am Dec;32(4): Ulusal Gýda ve Beslenme Stratejisi Çalýþma Grubu Raporu (Ulusal Gýda ve Eylem Planý I. Aþama Çalýþmasý Eki Ýle). Yayýn No DPT : 2670, Mart e-kitap McLennan J. Obesity in children. Tackling a growing problem. Aust Fam Physician Jan-Feb;33(1-2): Delpeuch F, Maire B. Obesity and developing countries of the South. Med Trop (Mars). 1997;57(4):380-8

Mardin ili ilköðretim okullarýnda 6-15 yaþ grubu öðrencilerde kilo fazlalýðý ve obezite prevalansý

Mardin ili ilköðretim okullarýnda 6-15 yaþ grubu öðrencilerde kilo fazlalýðý ve obezite prevalansý Týp Araþtýrmalarý Dergisi 2007: 5 (1): 31-35 ARAÞTIRMA Mardin ili ilköðretim okullarýnda 6-15 yaþ grubu öðrencilerde kilo fazlalýðý ve obezite prevalansý Uz. Dr. Ayfer Gözü Dicle Üniversitesi Týp Fakültesi,

Detaylı

Kayseri Ýl Merkezinde Görev Yapan Öðretmenlerde Þiþmanlýk Prevalansý

Kayseri Ýl Merkezinde Görev Yapan Öðretmenlerde Þiþmanlýk Prevalansý ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Kayseri Ýl Merkezinde Görev Yapan Öðretmenlerde Þiþmanlýk Prevalansý Prevalence of Obesity Among Teachers Employed Within City Town of Kayseri Provinence Mualla Aykut Professor

Detaylı

ÝSTANBUL'DA ÝLKÖÐRETÝM ÇAÐI ÇOCUKLARINDAN ALINAN BÝR KESÝT ÝLE BU YAÞ GRUPLARINDA OBEZÝTEYE ÝLÝÞKÝN DURUM TESPÝTÝ

ÝSTANBUL'DA ÝLKÖÐRETÝM ÇAÐI ÇOCUKLARINDAN ALINAN BÝR KESÝT ÝLE BU YAÞ GRUPLARINDA OBEZÝTEYE ÝLÝÞKÝN DURUM TESPÝTÝ IBB_DERGI_Layout 1 30.11.2011 16:26 Page 181 ÝSTANBUL'DA ÝLKÖÐRETÝM ÇAÐI ÇOCUKLARINDAN ALINAN BÝR KESÝT ÝLE BU YAÞ GRUPLARINDA OBEZÝTEYE ÝLÝÞKÝN DURUM TESPÝTÝ Evren Ebru ALTINCI 1 Ýlker YÜCESÝR 2 1Ýstanbul

Detaylı

Týp Fakültesi öðrencilerinin Anatomi dersi sýnavlarýndaki sistemlere göre baþarý düzeylerinin deðerlendirilmesi

Týp Fakültesi öðrencilerinin Anatomi dersi sýnavlarýndaki sistemlere göre baþarý düzeylerinin deðerlendirilmesi 1 Özet Týp Fakültesi öðrencilerinin Anatomi dersi sýnavlarýndaki sistemlere göre baþarý düzeylerinin deðerlendirilmesi Mehmet Ali MALAS, Osman SULAK, Bahadýr ÜNGÖR, Esra ÇETÝN, Soner ALBAY Süleyman Demirel

Detaylı

MERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065

MERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065 MERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065 TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ HAYAT PROGRAMI (2014 2017) TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ

Detaylı

ANKARA ili YAŞ GRUBU

ANKARA ili YAŞ GRUBU Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. ofspor! Sciences 2005, 16 (1), 19-29 ANKARA ili 11-12 YAŞ GRUBU ÇOCUKLARıN FiziKSEL AKTiviTE VE BAZI BESLENME ALıŞKANLıKLARı Dr. savaş KUDAŞ*, Dr. Bülent ÜLKAR**, Dr.Ali

Detaylı

Dr. Seval Akgün*, Dr. Coþkun Bakar**, Dr. Altuð Kut***, Dr. Sibel Tulgar Kýnýk****

Dr. Seval Akgün*, Dr. Coþkun Bakar**, Dr. Altuð Kut***, Dr. Sibel Tulgar Kýnýk**** Baþkent Üniversitesi Hastanesi Pediatri Polikliniklerine Baþvuran Beþ Yaþ Altý Çocuklarda Obezite Görülme Sýklýðý ve Etkileyen Faktörler Obesity Obesity Prevalence and the Factors Affecting Obesity Among

Detaylı

Önemli Bir Saðlýk Sorunu: Þiþmanlýk

Önemli Bir Saðlýk Sorunu: Þiþmanlýk Önemli Bir Saðlýk Sorunu: Þiþmanlýk Dr. Dilek Aslan*, Dr. Sema Attila* Þiþmanlýk, vücuttaki yað miktarýnýn artmasý ile tanýmlanan, gerek oluþum nedenleri, gerekse oluþturduðu komplikasyonlar ve zemin hazýrladýðý

Detaylı

TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor

TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor Türkiye'nin insanlarý, mevcut saðlýk düzeyini hak etmiyor. Saðlýk hizmetleri için ayrýlan kaynaklarýn yetersizliði, kamunun önemli oranda saðlýk

Detaylı

2006 cilt 15 sayý 10 179

2006 cilt 15 sayý 10 179 Ankara'da Bir Lisenin 9 ve 10. Sýnýf Öðrencilerinin Kiþisel Hijyen Konusunda Davranýþlarýnýn Belirlenmesi Determination of the Behaviours of Ninth and Tenth Grade High School Students About Personal Hygiene

Detaylı

Süleyman Demirel Üniversitesi öðrencilerinin beslenme alýþkanlýklarý

Süleyman Demirel Üniversitesi öðrencilerinin beslenme alýþkanlýklarý ARAÞTIRMA Süleyman Demirel Üniversitesi öðrencilerinin beslenme alýþkanlýklarý Mustafa Saygýn*, Kurtuluþ Öngel**, Sadettin Çalýþkan*, Mehmet Ali Yaðlý***, Mehmet Has****, Taner Gonca****, Yücel Kurt*****.

Detaylı

Bilindiği üzere beslenme; anne karnında başlayarak yaşamın sonlandığı ana kadar devam eden yaşamın vazgeçilmez bir ihtiyacıdır

Bilindiği üzere beslenme; anne karnında başlayarak yaşamın sonlandığı ana kadar devam eden yaşamın vazgeçilmez bir ihtiyacıdır OBEZİTE Obezite günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Obezite genel olarak bedenin yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması sonucu

Detaylı

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal

Detaylı

Dr. Nilgün Çöl Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. Sosyal Pediatri BD.

Dr. Nilgün Çöl Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. Sosyal Pediatri BD. A N N E L E R İ N Ç A L I Ş M A D U R U M U N U N S Ü T Ç O C U K L U Ğ U D Ö N E M İ N D E B E S L E N M E M O D E L İ, H E M O G L O B İ N / H E M A T O K R İ T D E Ğ E R L E R İ V E V İ TA M İ N K U

Detaylı

Çocukluk Çağı Obezitesi

Çocukluk Çağı Obezitesi Çocukluk Çağı Obezitesi Prof. Dr. Hilal Özcebe Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Enstitüsü hozcebe@hacettepe.edu.tr Çocuklarda Obezite Son yıllarda önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelmesi Gelişmiş

Detaylı

Mart 2010 Otel Piyasasý Antalya Ýstanbul Gayrimenkul Deðerleme ve Danýþmanlýk A.Þ. Büyükdere Cad. Kervan Geçmez Sok. No:5 K:2 Mecidiyeköy Ýstanbul - Türkiye Tel: +90.212.273.15.16 Faks: +90.212.355.07.28

Detaylı

İLK 1000 GÜNDE UYGULANAN BESLENME POLİTİKALARI VE GELECEK NESİLLERE ETKİSİ

İLK 1000 GÜNDE UYGULANAN BESLENME POLİTİKALARI VE GELECEK NESİLLERE ETKİSİ İLK 1000 GÜNDE UYGULANAN BESLENME POLİTİKALARI VE GELECEK NESİLLERE ETKİSİ Dr. Sema ÖZBAŞ Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanı Sağlık Bakanlığı Teşkilat Şeması Türkiye Halk

Detaylı

10 KLÝNÝK ÇALIÞMA Alt Sosyoekonomik Düzeyde Yer Alan Çocuklarda Aþýrý Kiloluðun ve Obezitenin Yaygýnlýðý The Prevalence of Obesity and Overweight among Children from Lower Socioeconomic Status Öðr. Gör.

Detaylı

Erciyes Üniversitesi Öðrencilerinde Sigara Ýçme Durumunun 1985 2005 Yýllarý Arasýndaki Deðiþimi

Erciyes Üniversitesi Öðrencilerinde Sigara Ýçme Durumunun 1985 2005 Yýllarý Arasýndaki Deðiþimi ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Erciyes Üniversitesi Öðrencilerinde Sigara Ýçme Durumunun 1985 2005 Yýllarý Arasýndaki Deðiþimi Change of Smoking Prevalence among Erciyes University Students between 1985

Detaylı

Sunuþ. Türk Tabipleri Birliði Merkez Konseyi

Sunuþ. Türk Tabipleri Birliði Merkez Konseyi Sunuþ Bu kitap Uluslararasý Çalýþma Örgütü nün Barefoot Research adlý yayýnýnýn Türkçe çevirisidir. Çýplak ayak kavramý Türkçe de sýk kullanýlmadýðý için okuyucuya yabancý gelebilir. Çýplak Ayaklý Araþtýrma

Detaylı

Dr. Meral Aksoy*, Dr. Makbule Gezmen**, Dyt. Çiðdem Çetinkaya***, Dyt. Hatice Nur Tuluk***, Dyt. Burcu Ýncekara ***

Dr. Meral Aksoy*, Dr. Makbule Gezmen**, Dyt. Çiðdem Çetinkaya***, Dyt. Hatice Nur Tuluk***, Dyt. Burcu Ýncekara *** 7-12 Yaþ Arasý Sokak Çocuklarýnýn Farklý Yerlerdeki Yaþýtlarýyla Karþýlaþtýrmalý Beslenme Durumlarý Nutritional Status of Homeless Children at the Age of 7-12, in Comparison with Children at the Same Age

Detaylı

Muğla da Yaşayan 6-15 Yaş Okul Çocuklarında Kilo Fazlalığı ve Obezite Prevalansı

Muğla da Yaşayan 6-15 Yaş Okul Çocuklarında Kilo Fazlalığı ve Obezite Prevalansı Türk Biyokimya Dergisi [Turkish Journal of Biochemistry - Turk J Biochem] 2005; 30 (4); 290-295. Araştırma Makalesi [Research Article] Muğla da Yaşayan 6-15 Yaş Okul Çocuklarında Kilo Fazlalığı ve Obezite

Detaylı

Altý-onbir yaþ grubu çocuklarýn aðýz-diþ saðlýðý yönünden deðerlendirilmesi

Altý-onbir yaþ grubu çocuklarýn aðýz-diþ saðlýðý yönünden deðerlendirilmesi Gülhane Týp Dergisi 2005; 47: 114-118 Gülhane Askeri Týp Akademisi 2005 ARAÞTIRMA Altý-onbir yaþ grubu çocuklarýn aðýz-diþ saðlýðý yönünden deðerlendirilmesi Ceyhan Altun (*), Günseli Güven (*), Feridun

Detaylı

0 KLÝNÝK ARAÞTIRMA Romatolojik Sorunu Olan Hastalarda Yaþam Kalitesi ve Bazý Semptomlarla Ýliþkisi Quality Of Life Patients With Rheumatologic Problems And Its Correlates With Some Symptoms Arþ.Gör. Seda

Detaylı

Adölesan Çaðý Öðrencilerde Beslenme Alýþkanlýklarýnýn Deðerlendirilmesi Evaluating Dietary Pattern in Adolescence

Adölesan Çaðý Öðrencilerde Beslenme Alýþkanlýklarýnýn Deðerlendirilmesi Evaluating Dietary Pattern in Adolescence Adölesan Çaðý Öðrencilerde Beslenme Alýþkanlýklarýnýn Deðerlendirilmesi Evaluating Dietary Pattern in Adolescence Dr. Esma Demirezen*, Dr. Gülhan Coþansu* Öz Günümüzde gençler biyolojik ve psikososyal

Detaylı

Obezite Nedir? Harun AKTAŞ - Trabzon

Obezite Nedir? Harun AKTAŞ - Trabzon Obezite Nedir? Obezite günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Obezite genel olarak bedenin yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması

Detaylı

PROF.DR. GÜL BALTACI Fizyoterapist Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü

PROF.DR. GÜL BALTACI Fizyoterapist Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü PROF.DR. GÜL BALTACI Fizyoterapist Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü Bu sunumda Obezite NEDEN? Obezitenin önlenmesi Dünya ve Türkiyeden Obeziteyi önleme

Detaylı

Ankara da Bir Ýlköðretim Okulunda El Yýkama Konusunda Bir Müdahele Çalýþmasý

Ankara da Bir Ýlköðretim Okulunda El Yýkama Konusunda Bir Müdahele Çalýþmasý ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Ankara da Bir Ýlköðretim Okulunda El Yýkama Konusunda Bir Müdahele Çalýþmasý An Intervention Study on Handwashing Among Secondary School Students in Ankara Mehmet Kaya M.D.

Detaylı

Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h)

Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Sağlık Sisteminde Karışıklığa Yol Açabilecek Gelişmeler Bekleniyor Sağlık harcamalarında kısıtlama (dünya

Detaylı

Aile Hekimliðinde Genogram

Aile Hekimliðinde Genogram Aile Hekimliðinde Genogram Prof. Dr. Ýsmail Hamdi KARA, Düzce Üniversitesi Týp Fakültesi Aile Hekimliði AD, Düzce Aile Hekimliði Dersleri - 02.06.2010 15:30 1 I. Tanýmlar Hastalarý yalnýz bir birey olarak

Detaylı

1. Böleni 13 olan bir bölme iþleminde kalanlarýn

1. Böleni 13 olan bir bölme iþleminde kalanlarýn 4. SINIF COÞMAYA SORULARI 1. BÖLÜM 3. DÝKKAT! Bu bölümde 1 den 10 a kadar puan deðeri 1,25 olan sorular vardýr. 1. Böleni 13 olan bir bölme iþleminde kalanlarýn toplamý kaçtýr? A) 83 B) 78 C) 91 D) 87

Detaylı

Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği

Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği Şişmanlık Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği Tanım Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Obezite VKİ > 95 persantil Kilolu olmayı VKİ 85-95 persantil VKİ = ağırlık (kg) / boy

Detaylı

T.C. SAÐLIK BAKANLIÐI TEMEL SAÐLIK HÝZMETLERÝ GENEL MÜDÜRLÜÐÜ TÜRKÝYE OBEZÝTE (ÞÝÞMANLIK) ÝLE MÜCADELE VE KONTROL PROGRAMI (2010-2014)

T.C. SAÐLIK BAKANLIÐI TEMEL SAÐLIK HÝZMETLERÝ GENEL MÜDÜRLÜÐÜ TÜRKÝYE OBEZÝTE (ÞÝÞMANLIK) ÝLE MÜCADELE VE KONTROL PROGRAMI (2010-2014) T.C. SAÐLIK BAKANLIÐI TEMEL SAÐLIK HÝZMETLERÝ GENEL MÜDÜRLÜÐÜ TÜRKÝYE OBEZÝTE (ÞÝÞMANLIK) ÝLE MÜCADELE VE KONTROL PROGRAMI (2010-2014) ANKARA, 2010 1. Basým : Þubat 2010, Ankara, 3500 Adet ISBN : 978-975-590-311-8

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı 2. Doğum Tarihi 3. Unvanı 4. Öğrenim Durumu Derece Alan Üniversite Yıl

ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı 2. Doğum Tarihi 3. Unvanı 4. Öğrenim Durumu Derece Alan Üniversite Yıl ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Fatma Ilgaz (Çelik) 2. Doğum Tarihi : 17/07/1986 3. Unvanı : Araştırma Görevlisi 4. Öğrenim Durumu : Doktora Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Beslenme ve Diyetetik Hacettepe Üniversitesi

Detaylı

OBEZİTE İLE MÜCADELE VE KONTROL PROGRAMI & TÜRKİYE DİYABET KONTROL PROGRAMI -TGDF-

OBEZİTE İLE MÜCADELE VE KONTROL PROGRAMI & TÜRKİYE DİYABET KONTROL PROGRAMI -TGDF- OBEZÝTE (ÞÝÞMANLIK) ÝLE MÜCADELE VE KONTROL PROGRAMI EYLEM PLANI (2010-2014) OBEZİTE İLE MÜCADELE VE KONTROL PROGRAMI & TÜRKİYE DİYABET KONTROL PROGRAMI -TGDF- Doç. Dr. Serdar GÜLER Türkiye Obezite ve

Detaylı

Dr. Ünal Ayrancý*, Dr. Nedime Köþgeroðlu**, Dr. Çýnar Yenilmez***, Fatma Aksoy****

Dr. Ünal Ayrancý*, Dr. Nedime Köþgeroðlu**, Dr. Çýnar Yenilmez***, Fatma Aksoy**** Eskiþehir'de Yaþlýlarýn Sosyoekonomik Özellikleri ve Saðlýk Durumlarý Socio-economical Characteristics and Health Status of Elderly People in Eski ehir Dr. Ünal Ayrancý*, Dr. Nedime Köþgeroðlu**, Dr. Çýnar

Detaylı

Þanlýurfa ilindeki 0-8 yaþ çocuklar için boy ve aðýrlýk referans deðerleri

Þanlýurfa ilindeki 0-8 yaþ çocuklar için boy ve aðýrlýk referans deðerleri Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Dergisi 2005; 48: 234-238 Orijinal Makale Þanlýurfa ilindeki 0-8 yaþ çocuklar için boy ve aðýrlýk referans deðerleri Ali Ayçiçek Þanlýurfa Çocuk Hastanesi Pediatri Uzmaný

Detaylı

SAMSUN ÇIRAKLIK EÐÝTÝM MERKEZÝ NE DEVAM EDEN ÇIRAKLARIN DURUMLUK-SÜREKLÝ KAYGI DÜZEYLERÝNÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ*

SAMSUN ÇIRAKLIK EÐÝTÝM MERKEZÝ NE DEVAM EDEN ÇIRAKLARIN DURUMLUK-SÜREKLÝ KAYGI DÜZEYLERÝNÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝ* Dr. Sevgi CANBAZ Yrd. Doç., Ondokuz Mayýs Üniv. Týp Fak. Halk Saðlýðý AD. Dr. Tevfik SÜNTER Yrd. Doç., Ondokuz Mayýs Üniv. Týp Fak. Halk Saðlýðý AD. Dr. Yýldýz PEKÞEN Prof., Ondokuz Mayýs Üniv. Týp Fak.

Detaylı

Türkiye'de evli erkeklerin aile planlamasý yöntemlerini kullanmalarýný etkileyen faktörler

Türkiye'de evli erkeklerin aile planlamasý yöntemlerini kullanmalarýný etkileyen faktörler Gülhane Týp Dergisi 2006; 48: 63-69 Gülhane Askeri Týp Akademisi 2006 ARAÞTIRMA Türkiye'de evli erkeklerin aile planlamasý yöntemlerini kullanmalarýný etkileyen faktörler Levent Akýn (*), Nilüfer Özaydýn

Detaylı

ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ

ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ Taşımalı ve Merkezi Ortaokul Öğrencilerinin Fiziksel Aktivite ve Obezite Düzeylerinin Karşılaştırılması Nebi TEPE* Fethi ARSLAN** Mehmet Akif

Detaylı

16 KLÝNÝK ARAÞTIRMA Saðlýk Yüksekokulu Öðrencilerinin Medya ve Etkilerine Ýliþkin Görüþlerinin Deðerlendirilmesi Opinions Of The Higher School Of Health Students Toward Media And Its Impact 1 Yrd.Doç.Dr.Nilgün

Detaylı

Diyabetik Hastalarda Týbbi ve Sosyal Faktörlerin Yaþam Kalitesine Etkisi

Diyabetik Hastalarda Týbbi ve Sosyal Faktörlerin Yaþam Kalitesine Etkisi ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Diyabetik Hastalarda Týbbi ve Sosyal Faktörlerin Yaþam Kalitesine Etkisi The Effects of Medical and Social Factors on the Quality of Life of Diabetic Patients Rýza Çýtýl

Detaylı

Dr. Sevim Buzlu*, Nihal Bostancý**, Derya Özbaþ***, Sevil Yýlmaz****

Dr. Sevim Buzlu*, Nihal Bostancý**, Derya Özbaþ***, Sevil Yýlmaz**** Ýstanbul'da Bir Saðlýk Ocaðýna Baþvuran Kadýnlarýn Genel Saðlýk Anketine Göre Ruhsal Durumlarýnýn Deðerlendirilmesi Assessment of the Psychological Status of Women Who Applied to a Primary Care Unit in

Detaylı

SAĞLIKLI OBEZLERDE FİZYOTERAPİ VE REFLEKSOLOJİ UYGULAMALARININ ZAYIFLAMAYA ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

SAĞLIKLI OBEZLERDE FİZYOTERAPİ VE REFLEKSOLOJİ UYGULAMALARININ ZAYIFLAMAYA ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ SAĞLIKLI OBEZLERDE FİZYOTERAPİ VE REFLEKSOLOJİ UYGULAMALARININ ZAYIFLAMAYA ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ HAZIRLAYAN:FZT.MELTEM ERASLAN DANIŞMAN:PROF.DR.İSMET MELEK Obezite (şişmanlık),vücutta aşırı ölçüde

Detaylı

Türkiye: Gelecek Nesiller için Fýrsatlarýn Çoðaltýlmasý 11. Çocuk Geliþimi ve Çocuklarýn Karþýlaþtýðý Riskler Eþitsizliðin nesiller arasý geçiþinin bugün Türkiye nin en genç neslini ciddi ölçüde etkilediði

Detaylı

Dr. Sarp Üner*, Dr. Þevkat Bahar Özvarýþ**, Sevgi Turan***, Umut Arýöz***, Dr. Orhan Odabaþý****, Dr. Melih Elçin****, Dr. Ýskender Sayek***** Giriþ

Dr. Sarp Üner*, Dr. Þevkat Bahar Özvarýþ**, Sevgi Turan***, Umut Arýöz***, Dr. Orhan Odabaþý****, Dr. Melih Elçin****, Dr. Ýskender Sayek***** Giriþ Ankara'da Birinci Basamak Saðlýk Kurumlarýnda Çalýþan Hekimlerin Sunulan Hizmetlere Ýliþkin Öz Deðerlendirmeleri The Self -Evaluation of Health Services by Physicians Working in Primary Health Care Units

Detaylı

Kayseri Ýl Merkezinde Bir Saðlýk Ocaðýna Baþvuran Diyabetik Hastalarda Metabolik Kontrol Durumu ve Eþlik Eden Faktörler

Kayseri Ýl Merkezinde Bir Saðlýk Ocaðýna Baþvuran Diyabetik Hastalarda Metabolik Kontrol Durumu ve Eþlik Eden Faktörler ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Kayseri Ýl Merkezinde Bir Saðlýk Ocaðýna Baþvuran Diyabetik Hastalarda Metabolik Kontrol Durumu ve Eþlik Eden Faktörler Metabolic Regulation and Related Factors in Diabetic

Detaylı

Larson'un 1960'larda veciz olarak belirttiði gibi,

Larson'un 1960'larda veciz olarak belirttiði gibi, 5 Prof. Dr. Semih KESKÝL Larson'un 1960'larda veciz olarak belirttiði gibi, yaþlýlarýn acil hastalýklarý diye bir durum yoktur. Bizimde burada söz konusu edeceðimiz yaþlýlar arasýndaki acil týbbi durumlardýr.

Detaylı

Spor Bilimleri Derneði Ýletiþim Aðý

Spor Bilimleri Derneði Ýletiþim Aðý Spor Bilimleri Derneði Ýletiþim Aðý Spor Bilimleri Derneði, üyeler arasýndaki haberleþme aðýný daha etkin hale getirmek için, akademik çalýþmalar yürüten bilim insaný, antrenör, öðretmen, öðrenci ve ilgili

Detaylı

Kemoterapi alan hastalarýn sosyodemografik ve tanýsal özellikleri

Kemoterapi alan hastalarýn sosyodemografik ve tanýsal özellikleri ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Kemoterapi alan hastalarýn sosyodemografik ve tanýsal özellikleri Sociodemographic and diagnostic characteristics of patients treated with chemotheraphy Gamze Gököz Doðu,

Detaylı

Araþtýrma Hazýrlayan: Ebru Kocamanlar Araþtýrma Uzman Yardýmcýsý Gýda Ürünlerinde Ambalajýn Satýn Alma Davranýþýna Etkisi Dünya Ambalaj Örgütü nün açýklamalarýna göre dünyada ambalaj kullanýmýnýn %30 unu

Detaylı

Dr. Selma Çetinkaya*, Dr. Seher Arslan**, Dr. Naim Nur ***, Dr. Ömer Faruk Demir**, Dr. Levent Özdemir****, Dr. Haldun Sümer*****

Dr. Selma Çetinkaya*, Dr. Seher Arslan**, Dr. Naim Nur ***, Dr. Ömer Faruk Demir**, Dr. Levent Özdemir****, Dr. Haldun Sümer***** Sývas Ýl Merkezi nde Sosyoekonomik Düzeyi Farklý Üç ÝlköðretimOkulu Öðrencilerinde Kiþisel Hijyen Alýþkanlýklarý Personal Hygiene Behaviors of The Students Attending in Primary Schools, in Sývas Dr. Selma

Detaylı

19-40 YAŞ ARASıNDAKi SEDANTER VE DÜZENli SPOR YAPAN BAYANLARıN KEMiK MiNERAL YOGUNLUKLARI ile FiziKSEL AKTiViTE SEViYELERi

19-40 YAŞ ARASıNDAKi SEDANTER VE DÜZENli SPOR YAPAN BAYANLARıN KEMiK MiNERAL YOGUNLUKLARI ile FiziKSEL AKTiViTE SEViYELERi Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofspor! Sciences 200J, J2 (2), 3-8 19-40 YAŞ ARASıNDAKi SEDANTER VE DÜZENli SPOR YAPAN BAYANLARıN KEMiK MiNERAL YOGUNLUKLARI ile FiziKSEL AKTiViTE SEViYELERi ARASıNDAKi

Detaylı

1. Nüfusun Yaþ Gruplarýna Daðýlýmý

1. Nüfusun Yaþ Gruplarýna Daðýlýmý Köylerden (kýrsal kesimden) ve iþ olanaklarýnýn çok sýnýrlý olduðu kentlerden yapýlan göçler iþ olanaklarýnýn fazla olduðu kentlere olur. Ýstanbul, Kocaeli, Ýzmir, Eskiþehir, Adana gibi iþ olanaklarýnýn

Detaylı

Normal ağırlıklı ve obez üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite

Normal ağırlıklı ve obez üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite Cilt:7 Sayı:2 Yıl:2010 Normal ağırlıklı ve obez üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite Ferhan Soyuer 1 Demet Ünalan 2 Ferhan Elmalı 3 Özet Çalışmanın amacı, normal ağırlıktaki ve obez üniversite öğrencileri

Detaylı

TÜSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu

TÜSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu TÜSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu Neden Grip Aşısı Yaptırmalıyız? Grip her yýl görülür ve günlük yaþamý etkiler Her yýl trafik kazalarýndan daha fazla insan grip nedeniyle ölmektedir. Özellikle çocuklar,

Detaylı

15. Ulusal Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi Nisan 2013, Antalya. Obezite: Gerçekten iyi bir gösterge mi? Dr.

15. Ulusal Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi Nisan 2013, Antalya. Obezite: Gerçekten iyi bir gösterge mi? Dr. 15. Ulusal Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi 24-28 Nisan 2013, Antalya Obezite: Gerçekten iyi bir gösterge mi? Dr. Sedat Üstündağ Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BD, Edirne Obezite:

Detaylı

OBEZiTE. Çağımızın Hastalığı

OBEZiTE. Çağımızın Hastalığı Çağımızın Hastalığı OBEZiTE ÖZET: Erkekte bel çevresi 94 cm, kadında bel çevresi 80 cm üstü hafif şişman; erkekte bel çevresi 102 cm, kadında bel çevresiv88 cm üstü şişman-obez olarak değerlendirilir.

Detaylı

Duchenne Muskuler Distrofili Çocuklarýn Aile Ýþlevlerinin ve Annelerinde Depresyon ve Kaygý Düzeylerinin Araþtýrýlmasý

Duchenne Muskuler Distrofili Çocuklarýn Aile Ýþlevlerinin ve Annelerinde Depresyon ve Kaygý Düzeylerinin Araþtýrýlmasý ARAÞTIRMA Duchenne Muskuler Distrofili Çocuklarýn Aile Ýþlevlerinin ve Annelerinde Depresyon ve Kaygý Düzeylerinin Araþtýrýlmasý Burcu Çakaloz 1, Semra Kurul 2 1 Uz. Dr., Pamukkale Üniversitesi Týp Fakültesi

Detaylı

Manyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon

Manyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon ARAÞTIRMA Manyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon Gülten Karadeniz 1, Serdar Tarhan 2, Emre Yanýkkerem 3, Özden Dedeli 3, Erkan Kahraman 4 1 Yrd.Doç.Dr., 3

Detaylı

Yatan hastalarýn anksiyete ve depresyon düzeyleri ve iliþkili faktörlerin incelenmesi

Yatan hastalarýn anksiyete ve depresyon düzeyleri ve iliþkili faktörlerin incelenmesi ARAÞTIRMA 1 Yatan hastalarýn anksiyete ve depresyon düzeyleri ve iliþkili faktörlerin incelenmesi Fahriye Oflaz, Huriye Varol GATA Hemþirelik Yüksek Okulu 06010 Etlik-Ankara Özet Amaç: Bu çalýþmanýn amacý

Detaylı

Kocaeli ilindeki lise öðrencilerinde saðlýk açýsýndan riskli davranýþlarýn deðerlendirilmesi

Kocaeli ilindeki lise öðrencilerinde saðlýk açýsýndan riskli davranýþlarýn deðerlendirilmesi Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Dergisi 2003; 46: 30-37 Orijinal Makale Kocaeli ilindeki lise öðrencilerinde saðlýk açýsýndan riskli davranýþlarýn deðerlendirilmesi Bülent Kara 1, Þükrü Hatun 2, Metin Aydoðan

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Doktora Beslenme ve Diyetetik Anabilimdalı Hacettepe Üniversitesi 2011-Devam ediyor

ÖZGEÇMİŞ. Doktora Beslenme ve Diyetetik Anabilimdalı Hacettepe Üniversitesi 2011-Devam ediyor ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı : Esma ASİL Doğum Tarihi: 09.04.1986 1. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Beslenme ve Diyetetik Hacettepe Üniversitesi 2004-2008 Yüksek Lisans Beslenme ve Diyetetik

Detaylı

Erciyes Üniversitesi Hastanesi nde Yatan Hastalarýn Hasta Haklarý Konusundaki Bilgi Düzeyi

Erciyes Üniversitesi Hastanesi nde Yatan Hastalarýn Hasta Haklarý Konusundaki Bilgi Düzeyi ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Erciyes Üniversitesi Hastanesi nde Yatan Hastalarýn Hasta Haklarý Konusundaki Bilgi Düzeyi The level of knowledge of inpatiens at Erciyes University hospital on the patient

Detaylı

TOHAV Suruç Mülteci Danýþma Merkezi'nden Haberler *1 Þubat 2016 tarihinde faaliyetlerine baþlayan Suruç Mülteci Danýþma Merkezi; mülteci, sýðýnmacý ve

TOHAV Suruç Mülteci Danýþma Merkezi'nden Haberler *1 Þubat 2016 tarihinde faaliyetlerine baþlayan Suruç Mülteci Danýþma Merkezi; mülteci, sýðýnmacý ve MD Mülteci Danýþma M TOHAV e-bülten n S AYI: 2 TOHAV Suruç Mülteci Danýþma Merkezi Ýletiþim Bilgileri Adres: Yýldýrým Mah. Ziyademirdelen Sok. N0: D: 1 Suruç/ÞANLIURFA Tel: 0 (414) 611 98 02 TOHAV Suruç

Detaylı

Sivas Ýl Merkezinde Sosyoekonomik Düzeyi Farklý Üç Ýlköðretim Okulu Öðrencilerinin Benlik Saygýsý Düzeyi

Sivas Ýl Merkezinde Sosyoekonomik Düzeyi Farklý Üç Ýlköðretim Okulu Öðrencilerinin Benlik Saygýsý Düzeyi ARAÞTIRMA Sivas Ýl Merkezinde Sosyoekonomik Düzeyi Farklý Üç Ýlköðretim Okulu Öðrencilerinin Benlik Saygýsý Düzeyi Selma Çetinkaya 1, Seher Arslan 2, Naim Nur 3, Deniz Özdemir 4, Ö.Faruk Demir 2, Haldun

Detaylı

Prof. Dr. Peyami CÝNAZ Gazi Üniversitesi Týp Fakültesi Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Anabilim Dalý Pediatrik Endokrinoloji Bilim Dalý, Ankara Obezite enerji alýmýnýn, harcanýmýný aþtýðý durumlarda ortaya

Detaylı

BASIN DUYURUSU (25.08.2002) 2002 Öðrenci Seçme Sýnavý (ÖSS) Yerleþtirme Sonuçlarý

BASIN DUYURUSU (25.08.2002) 2002 Öðrenci Seçme Sýnavý (ÖSS) Yerleþtirme Sonuçlarý BASIN DUYURUSU (25.08.2002) 2002 Öðrenci Seçme Sýnavý (ÖSS) Yerleþtirme Sonuçlarý 16 Haziran ve 23 Haziran 2002 tarihlerinde yapýlan Öðrenci Seçme Sýnavý (ÖSS) ve Yabancý Dil Sýnavý (YDS) sonuçlarýna aðýrlýklý

Detaylı

Simge Özer Pýnarbaþý

Simge Özer Pýnarbaþý Simge Özer Pýnarbaþý 1963 yýlýnda Ýstanbul da doðdu. Ortaöðrenimini Kadýköy Kýz Lisesi nde tamamladý. 1984 yýlýnda Ýstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü nü bitirdi.

Detaylı

AYDIN DA ZAMANINDA VE PREMATÜRE DOÐAN BEBEKLERÝN AÐIRLIK, BOY,

AYDIN DA ZAMANINDA VE PREMATÜRE DOÐAN BEBEKLERÝN AÐIRLIK, BOY, ADÜ Týp Fakültesi Dergisi 2000; 1(2):17-22 Klinik Araþtýrma AYDIN DA ZAMANINDA VE PREMATÜRE DOÐAN BEBEKLERÝN AÐIRLIK, BOY, BAÞ ÇEVRESÝ ÖLÇÜMLERÝ VE PONDERAL ÝNDEKSLERÝ Münevver TÜRKMEN 1, Ferrin AYDOÐAN

Detaylı

Yasemin Taþ**, Dr. Dilek Aslan***, Dr. Ýskender Sayek****

Yasemin Taþ**, Dr. Dilek Aslan***, Dr. Ýskender Sayek**** Doktorluk Mesleðini Çocuklar Resimlerine Nasýl Yansýtýyorlar? 7-12 Yaþ Grubu Çocuklar Arasýnda Yapýlmýþ Bir Örnek* How Do Children Reflect the "Physician" Profession to Their Drawings? An Example Conducted

Detaylı

Yaþa Baðlý Makula Dejenerasyonunda Risk Faktörleri

Yaþa Baðlý Makula Dejenerasyonunda Risk Faktörleri Ret - Vit 2003; 11 : 159-163 159 Yaþa Baðlý Makula Dejenerasyonunda Risk Faktörleri Soner Sezgin 1, Hakký Birinci 2, Asuman Birinci 3, Ýhsan Öge 4, Dilek Erkan 2, ÖZET Amaç: Bu çalýþmada yaþa baðlý makula

Detaylı

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından da obezite, sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi olarak tanımlanmıştır.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından da obezite, sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi olarak tanımlanmıştır. Obezite Nedir? Obezite günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Obezite genel olarak bedenin yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması

Detaylı

Kafkas Üniversitesi öðrencilerinde tüberküloz bilinç ve bilgi düzeyi

Kafkas Üniversitesi öðrencilerinde tüberküloz bilinç ve bilgi düzeyi Týp Araþtýrmalarý Dergisi 2007: 5 (1): 21-26 ARAÞTIRMA Kafkas Üniversitesi öðrencilerinde tüberküloz bilinç ve bilgi düzeyi A. Çetin Tanrýkulu 1, Yýlmaz Palanci 2 1 Kafkas Üniversitesi Týp Fakültesi Göðüs

Detaylı

Genelevde Çalýþan Kadýnlarýn ve Ev Kadýnlarýnýn Cinsel Yolla Bulaþan Hastalýklar Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Anksiyete ile Ýliþkisi

Genelevde Çalýþan Kadýnlarýn ve Ev Kadýnlarýnýn Cinsel Yolla Bulaþan Hastalýklar Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Anksiyete ile Ýliþkisi ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Reports) Genelevde Çalýþan Kadýnlarýn ve Ev Kadýnlarýnýn Cinsel Yolla Bulaþan Hastalýklar Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Anksiyete ile Ýliþkisi The Relation Between Anxiety

Detaylı

DETERMINING THE CURRENT AND FUTURE OPINIONS OF THE STUDENTS IN SECONDARY EDUCATION ON NANOBIOTECHNOLOGY *

DETERMINING THE CURRENT AND FUTURE OPINIONS OF THE STUDENTS IN SECONDARY EDUCATION ON NANOBIOTECHNOLOGY * * DETERMINING THE CURRENT AND FUTURE OPINIONS OF THE STUDENTS IN SECONDARY EDUCATION ON NANOBIOTECHNOLOGY * KARATAY yunussevis1907@hotmail.com, fatihdogan@comu.edu.tr, ramazankaratay@gmail.com ÖZET i (n=273)

Detaylı

İÜ Spor Bilimleri Dergisi 2016, Cilt (Vol) 6, Sayı (No)

İÜ Spor Bilimleri Dergisi 2016, Cilt (Vol) 6, Sayı (No) Kadın ve Erkeklere Uygulanan Bir Egzersiz ve Diyet Programının Bileşenlerine Etkisinin İncelenmesi Investigation of the Effect of an Excercise and Diet Program Taken by Women and Men on Their Body Parts

Detaylı

İki Farklı İlkokulda Okuyan Birinci Sınıf Öğrencilerinin Beslenme ve Fiziksel Aktiviteleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi

İki Farklı İlkokulda Okuyan Birinci Sınıf Öğrencilerinin Beslenme ve Fiziksel Aktiviteleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi / DÜ Sağlık Bil Enst Derg Journal of Duzce University Health Siences Institute / J DU Health Sci Inst ISSN: 2146-443X

Detaylı

T.C. MÝLLÎ EÐÝTÝM BAKANLIÐI EÐÝTÝMÝ ARAÞTIRMA VE GELÝÞTÝRME DAÝRESÝ BAÞKANLIÐI HANGÝ OKULDA OKUMAK ÝSTEDÝÐÝNE KARAR VERDÝN MÝ? Genel Liseler Fen Liseleri Sosyal Bilimler Anadolu Spor Güzel Sanatlar Askeri

Detaylı

Şişmanlık. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Şişmanlık. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Şişmanlık Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Tanım Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Obezite VKİ > 95 persantil Kilolu olmayı VKİ 85-95 persantil VKİ = ağırlık (kg) /

Detaylı

Ergenlik döneminin gelişimsel özelliklerini konu edinen bir çok çalışma olmasına rağmen dönemin temel özellikleri ve yaş sınırları gibi konularda çok

Ergenlik döneminin gelişimsel özelliklerini konu edinen bir çok çalışma olmasına rağmen dönemin temel özellikleri ve yaş sınırları gibi konularda çok Ergenlik döneminin gelişimsel özelliklerini konu edinen bir çok çalışma olmasına rağmen dönemin temel özellikleri ve yaş sınırları gibi konularda çok farklı görüşler vardır. Dünya Sağlık Örgütünün tanımına

Detaylı

Joao Breda. Bölge Beslenme Danışmanış. Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Sağlığın Geliştirilmesi

Joao Breda. Bölge Beslenme Danışmanış. Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Sağlığın Geliştirilmesi Aşırı ş Kilo ve Obeziteyi engellemek için Yerel Eylem Joao Breda Bölge Beslenme Danışmanış Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Sağlığın Geliştirilmesi DSÖ Avrupa Bölge Ofisi - Kopenhag Genel Bakış ş Arka Plan.

Detaylı

OBEZ VE OBEZ OLMAYAN HİPERTANSİF ÇOCUKLAR VE ADÖLESANLARDA ABPM PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

OBEZ VE OBEZ OLMAYAN HİPERTANSİF ÇOCUKLAR VE ADÖLESANLARDA ABPM PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI OBEZ VE OBEZ OLMAYAN HİPERTANSİF ÇOCUKLAR VE ADÖLESANLARDA ABPM PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Belde Kasap Demir, Eren Soyaltın, Caner Alparslan, Ender Can, Fatma Mutlubaş, Demet Alaygut, Önder Yavaşcan

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Görev Kurum/Kuruluş Yıl Araştırma Görevlisi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu

ÖZGEÇMİŞ. Görev Kurum/Kuruluş Yıl Araştırma Görevlisi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Rabia SAĞLAM 2. Doğum Tarihi : 17. 10. 1984 3. Unvanı : Dr. Öğr. Üyesi 4. Öğrenim Durumu : Doktora Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Atatürk Üniversitesi 2003-2007 Toplum

Detaylı

Bir Grup Ýlkokul Öðrencisinde Diþ Çürüðü Saptama Araþtýrmasý A Study On Dental Caries In A Group Of Primary School Students

Bir Grup Ýlkokul Öðrencisinde Diþ Çürüðü Saptama Araþtýrmasý A Study On Dental Caries In A Group Of Primary School Students Bir Grup Ýlkokul Öðrencisinde Diþ Çürüðü Saptama Araþtýrmasý A Study On Dental Caries In A Group Of Primary School Students Dr. Ünal Ayrancý* Özet Bu çalýþmanýn amacý, bir grup ilkokul öðrencisinde diþ

Detaylı

Çocukların. Büyüme ve Gelişmesinde. Hareketli Yaşamın Önemi

Çocukların. Büyüme ve Gelişmesinde. Hareketli Yaşamın Önemi Çocukların Büyüme ve Gelişmesinde Çocuklara küçük yaşlardan itibaren fiziksel aktivite alışkanlığı kazandırmak ileriki yaşamlarında onların aktif bireyler olmalarını sağlar. Düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı

Detaylı

SINIF ÖÐRETMENLÝÐÝ ÖÐRETMEN ADAYLARININ BÝLGÝ OKUR-YAZARLIÐI BECERÝLERÝ ÜZERÝNE BÝR DURUM ÇALIÞMASI

SINIF ÖÐRETMENLÝÐÝ ÖÐRETMEN ADAYLARININ BÝLGÝ OKUR-YAZARLIÐI BECERÝLERÝ ÜZERÝNE BÝR DURUM ÇALIÞMASI Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi Dergisi Cilt: 8, Sayý: 2, Yýl: 8, Aralýk 2008 SINIF ÖÐRETMENLÝÐÝ ÖÐRETMEN ADAYLARININ BÝLGÝ OKUR-YAZARLIÐI BECERÝLERÝ ÜZERÝNE BÝR DURUM ÇALIÞMASI Türkan

Detaylı

Kocaeli İlinde Obezite ve Bir Tedavi Alternatifi Olan Obezite Cerrahisi Farkındalığının Değerlendirilmesi

Kocaeli İlinde Obezite ve Bir Tedavi Alternatifi Olan Obezite Cerrahisi Farkındalığının Değerlendirilmesi Kocaeli İlinde Obezite ve Bir Tedavi Alternatifi Olan Obezite Cerrahisi Farkındalığının Değerlendirilmesi Sertaç Ata Güler, Sertaç Kırnaz, Ezgi Uçar Taş, Oktay Yirmibeşoğlu, Tonguç Utku Yılmaz, Nihat Zafer

Detaylı

Ankara'da iki kýz öðrenci yurdunda kalan öðrencilerin beslenme alýþkanlýklarý

Ankara'da iki kýz öðrenci yurdunda kalan öðrencilerin beslenme alýþkanlýklarý Gülhane Týp Dergisi 2008; 50: 102-109 Gülhane Askeri Týp Akademisi 2008 ARAÞTIRMA Ankara'da iki kýz öðrenci yurdunda kalan öðrencilerin beslenme alýþkanlýklarý Mahir Güleç (*), Nurcan Yabancý (**), Ercan

Detaylı

ÇALIŞMANIN AMACI: Türkiye de erişkinlerde ( 20 yaş) metabolik sendrom sıklığını tespit etmektir.

ÇALIŞMANIN AMACI: Türkiye de erişkinlerde ( 20 yaş) metabolik sendrom sıklığını tespit etmektir. ÇALIŞMANIN AMACI: Türkiye de erişkinlerde ( 20 yaş) metabolik sendrom sıklığını tespit etmektir. Metabolik Sendrom Araştırma Grubu Prof.Dr. Ömer Kozan Dokuz Eylül Üniv. Tıp Fak. Kardiyoloji ABD, İzmir

Detaylı

Dr. Emel Ege**, Msc. Sermin Timur***, Msc. Handan Zincir**** yeterince hizmet götürülemeyen kesimdir

Dr. Emel Ege**, Msc. Sermin Timur***, Msc. Handan Zincir**** yeterince hizmet götürülemeyen kesimdir Ebelik Son Sýnýf Öðrencilerinin Aile Planlamasý Eðitimi Etkinliðinin Deðerlendirilmesi* The Evaluation of the Educational Activitres of Pregraduate Midwifery Students on Family Planning Methods Dr. Emel

Detaylı

İzmir İlinde 7-18 Yaş Arası Öğrencilerde Obezite ve Fazla Kilo Prevalansı. İzmir Ekonomi Üniversitesi, Ekonomi Bölümü, İzmir

İzmir İlinde 7-18 Yaş Arası Öğrencilerde Obezite ve Fazla Kilo Prevalansı. İzmir Ekonomi Üniversitesi, Ekonomi Bölümü, İzmir Araştırmalar / Researches DOI: 10.5350/BTDMJB201410402 İzmir İlinde 7-18 Yaş Arası Öğrencilerde Obezite ve Fazla Kilo Prevalansı İlker Daştan 1, Volkan Çetinkaya 2, Mehmet Erdem Delicen 3 1 İzmir Ekonomi

Detaylı

OBEZİTE (ŞİŞMANLIK) ve SAĞLIK

OBEZİTE (ŞİŞMANLIK) ve SAĞLIK OBEZİTE (ŞİŞMANLIK) ve SAĞLIK Züleyha KAPLAN Beslenme ve Diyet Uzmanı ÇAĞIN SALGINI; OBEZĠTE Obezite Nedir? Dünya Sağlık Örgütü(DSÖ): Sağlığı bozacak ölçüde vücutta anormal ve aģırı yağ birikmesi olarak

Detaylı

Hemþirelerin Genel Ruhsal Durumlarýnýn Ýncelenmesi

Hemþirelerin Genel Ruhsal Durumlarýnýn Ýncelenmesi Hemþirelerin Genel Ruhsal Durumlarýnýn Ýncelenmesi The Analysis of the General Psychological Conditions of Nurses Dr. Serpil Yýlmaz*, Rabia Hacýhasanoðlu**, Zeynep Çiçek** Öz Hemþirelik, insanlarla iliþkiye

Detaylı

Dicle Üniversitesi Öðrencilerinde Madde Kullanýmýný Belirleyen Risk Faktörleri

Dicle Üniversitesi Öðrencilerinde Madde Kullanýmýný Belirleyen Risk Faktörleri ARAÞTIRMA Dicle Üniversitesi Öðrencilerinde Madde Kullanýmýný Belirleyen Risk Faktörleri Murat Yalçýn 1, Altan Eþsizoðlu 2, Hasan Akkoç 3, Aziz Yaþan 4, Faruk Gürgen 5 1 Dr., 4 Yrd.Doç.Dr., 5 Prof.Dr.,

Detaylı

DÜ ÜK GEL R. Kötü konut ko ulları. Kötü çevre ko ulları Sa lıksız içme suyu Sa lıksız tuvalet Kapalı ortam hava kirlenmesi.

DÜ ÜK GEL R. Kötü konut ko ulları. Kötü çevre ko ulları Sa lıksız içme suyu Sa lıksız tuvalet Kapalı ortam hava kirlenmesi. Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Dergisi 2003; 46: 251-260 Yorum Yoksulluk ve çocuklar üzerine etkileri Þükrü Hatun 1, Nilay Etiler 2, Erdem Gönüllü 3 Kocaeli Üniversitesi Týp Fakültesi 1 Pediatri Profesörü,

Detaylı

25 Mart 2007 Kol Toplantýsý

25 Mart 2007 Kol Toplantýsý 25 Mart 2007 Kol Toplantýsý 25 Mart 2007 tarihinde Türk Tabipleri Birliði GMK Bulvarý Þehit Daniþ Tunalýgil sok. No: 2 / 17-23 Maltepe-Ankara adresinde Kol Toplantýmýzý gerçekleþtiriyoruz. Türkiye saðlýk

Detaylı

Bipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi

Bipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi ARAÞTIRMA Bipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi Recep Tütüncü 1, Sibel Örsel 2, M.Haluk Özbay 2 1 Uz.Dr., 2 Doç.Dr., Dýþkapý Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Psikiyatri

Detaylı

Bu Sayýda Cilt 16 Sayý 5 Mayýs 2007

Bu Sayýda Cilt 16 Sayý 5 Mayýs 2007 Sürekli Týp Eðitimi Dergisi Yayýn Yönetmenleri Dr. Orhan Odabaþý Yayýn Kurulu Doç. Dr. Özen Aþut Dr. Aysun Balseven Odabaþý Dr. Zeren Barýþ Dr. Þamih Demli Dr. Betigül Güliter Dr. R. Ekrem Kutbay Prof.

Detaylı

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 2, Sayı: 6, Eylül 2014, s

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 2, Sayı: 6, Eylül 2014, s Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 2, Sayı: 6, Eylül 2014, s. 423-427 Menekşe CÖMERT 1 GENÇLERİN FAST FOOD TÜKETİM ALIŞKANLIKLARI Özet Bu çalışma, turizm öğrencilerinin fast food tüketim alışkanlıklarını

Detaylı