EYLEMLER (FİİLLER) ANLAM YÖNÜYLE EYLEMLER Eylemler anlamları bakımından üçe ayrılır.

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "EYLEMLER (FİİLLER) ANLAM YÖNÜYLE EYLEMLER Eylemler anlamları bakımından üçe ayrılır."

Transkript

1 EYLEMLER (FİİLLER) Varlıkları yaptıkları işi, hareketi, içinde bulundukları durumu; zaman, dilek ve kişi anlamıyla belirten sözcüklere eylem denir. Seninle bir yağmur başlıyor iplik iplik Bir güzellik doluyor yüreğime şiirden Martılar konuyor omuzlarına, Gözlerin İstanbul oluyor birden Yukarıdaki şiirde siyah renkle gösterilen sözcükler eylemdir. 1. ÖRNEK Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi, çekimli eylem değildir A) Buralara kadar senin için geldim. B) yarış atı, rüzgâr kadar hızlıydı. C) En sevdiği kalemini kaybetmiş. D) Masada okunmuş gazeteler duruyordu. Kip, kişi eki almış -ki bunlar çekim ekidir- eylemlere çekimli eylem denir. A, C ve D de geldim, kaybetmiş, duruyordu eylemleri kip ve kişi ekleriyle çekimlenmiş eylemlerdir. B de ise hızlıydı sözcüğü ekeylem alarak yüklem olmuş bir addır. Yanıt: B Eylemlerin kip, kişi eki almış biçimine çekimli eylem denir. Sabaha kadar kar yağdı. Yaşlılara otobüste yer vermeliyiz. Sen de bir şiir oku. Kitap okursan, yeni dünyalar kazanırsın. ANLAM YÖNÜYLE EYLEMLER Eylemler anlamları bakımından üçe ayrılır. 1. Oluş Bildiren Eylemler Oluşumu pek çok nedene bağlı olan, öznenin etkisi dışında, zaman içerisinde kendiliğinden gerçekleşen eylemlerdir. Bu eylemler bir durumdan başka bir duruma geçişi anlatır. Ahmet bugünlerde çok zayıfladı. Havalar çok soğudu. Eve gidelim, çok acıktım. Dolaptaki peynirler küflenmiş. 2. Kılış (iş) Bildiren Eylemler Öznenin yaptığı işi ve hareketi bildiren eylemlerdir. Bunlar nesne olabilen eylemlerdir. Herkes onun uçurtmasını beğendi. Maçta iki golü de o attı. En çok papatyayı seviyorum. Herkesi mutlu görmek istiyor. 3. Durum Bildiren Eylemler Eylemin, durumunun sürekliliğini anlatır ve geçişsiz eylemler gibi nesneye ihtiyaç duymaz. Her gün saat 10 da uyurum. Ahmet in fıkrasına herkes çok güldü. Evin bir penceresi güneşe bakıyor. Akşamki fırtına sonunda durdu. 2. ÖRNEK Aşağıdakilerin hangisinde, Bir durumdan başka bir duruma geçme söz konusudur? A) Onu birkaç gündür göremiyorum. B) Güzel bir kompozisyon yazmış. C) Yemek dolapta kala kala bozulmuş. D) Bu pastaya kimseye yetmez. Soruda verilen bir durumdan başka bir duruma geçme ifadesi oluş eylemini buldurmaya yöneliktir. C de verilen bozulmak eylemi pek çok nedene bağlı olarak bir değişimi anlatır. Bundan dolayı oluş eylemi dir. Yanıt: C

2 EYLEM KÖKÜ Eylemin anlamına uygun bölünebileceği en küçük parçadır. Eylemdeki bütün ekler atıldıktan sonra eylemin kökü bulunabilir. bakıyordum bak - ıyor - du - m kök almışsın al - mış - sın kök okumalısın oku - malı - sın kök bildirmişiz bil - dir - miş - iz kök Eylemlerde Kişi Eylemin bildirdiği işi, hareketi yapan ya da bir durumun oluşun içinde bulunan varlığa eylemin kişisi denir. Eylemler üçü tekil, üçü çoğul olmak üzere altı kişiye göre çekimlenir. Kişi ekleri, olumsuzluk ve kip eklerinden sonra gelir. Eylemlerde Olumsuzluk Eylemlerde olumsuzluk; işin, oluşun veya hareketin gerçekleşmemesidir. Eylemler -me(-ma) ekiyle olumsuz yapılır. Aşağıda sevmek eyleminin görülen geçmiş zamana göre olumsuz çekimlerini göreceksiniz. sevmedim sevmedin sevmedi sevmedik sevmediniz sevmediler Eylemden ad türeten -me(-ma) ekiyle olumsuzluk ekini karıştırmamak gerekir. Bu ek, olumsuzluk anlamı katmamışsa yapım eki olarak görev yapar. Çocuk, kitap okumadı. (olumsuzluk) Çocuk, okumaya başladı. (eylemden ad türetmiş) Elinde yapma çiçekler vardı. (eylemden sıfat türetmiş) yazmak eylemi görülen geçmiş zaman ve şimdiki zaman kipine göre kişi çekimleri aşağıdaki gibidir. Eylem kip şahıs - di ye göre: - yor a göre: yaz-dı-m 1. tekil yaz-ıyor-um 1. tekil yaz-dı-n 2. tekil yaz-ıyor-sun 2. tekil yaz-dı 3. tekil yaz-ıyor 3. tekil yaz-dı-k 1. çoğul yaz-ıyor-uz 1. çoğul yaz-dı-nız 2. çoğul yaz-ıyor-sunuz 2. çoğul yaz-dı-lar 3. çoğul yaz-ıyor-lar 3. çoğul Türkçede emir kiplerinin 1. tekil, 1. çoğul çekimleri bulunmamaktadır. Sadece 2. ve 3. şahıs tekil ve çoğul çekimleri bulunmaktadır. Tekil Çoğul 1. şahıs 2. şahıs bak bak-ın 3. şahıs bak-sın bak-sınlar EYLEM KİPLERİ Eylemde zaman ve dilek bildiren eklerdir. İkiye ayrılır: 1. HABER (BİLDİRME) KİPLERİ Bir eylemin yapılış zamanını bildiren eklerdir. Türkçede dört temel zaman vardır. 1. Geçmiş Zaman Eylemin yapılışı, sözün söylendiği zamandan önce- Geçmiş zaman iki biçimde kullanılır. a. Görülen, Belirli (-di li) Geçmiş Zaman Eylemin gerçekleştiği zamana özne tanık olmuştur. Eki: -di (-dı, -du, -dü, -tı, -ti, -tu, -tü) Günler iyice kısaldı. Kerime Öğretmen, seni sordu. Kar, lapa lapa yağdı. Onları ben çağırdım. dir.

3 b. Öğrenilen, Duyulan (-miş li) Geçmiş Zaman Eki: -miş (-mış, -muş, -müş) Elif in annesi gelmiş. Bu sözlerden çok etkilenmiş. Akşam balık yemişler. Yunus da buraları sevmiş. Duyulan geçmiş zaman eki, cümleye farkında olmama, şaşırma, beğeni gibi anlamlar katabilir. Aa!.. Saçlarım beyazlamış! Bu elbise sana çok yakışmış. Televizyon izlerken uyuyakalmışım. Olumlu Baklavayı çok severim. Martta bahar yağmurları başlar. Türkiye de değişik değişik kuşlar yaşar. Olumsuz Soframızda turşu eksik olmaz. Seninle bir daha konuşmaz. Geniş zamanın birinci tekil ve birinci çoğul olumsuz biçimlerinde zaman eki düşer. z Soğuk havaları hiç sevmem. z Biz burada çalışmayız. 2. Şimdiki Zaman Eylemin yapılışı ile sözün söylendiği zaman aynıdır. Eki: - ( ) yor Bahçede ağaçları buduyor. Yan odada ders çalışıyor. Kazağımı giyiniyorum. Saatlerdir telefonla konuşuyor. 3. Gelecek Zaman Eylemin sözün söylendiği zamandan sonra yapılacağı anlaşılır. Eki: -acak (-ecek) Bahçemiz bu yıl güzel olacak. Tatilde Uludağ a gideceğiz. Futbol takımımız, Avrupa kupasına katılacak. Sınavda yüz soru sorulacak. 4. Geniş Zaman Eylemin geçmişte yapıldığını şu an devam ettiğini ve gelecekte de süreceğini bildirir. Eyleme ya her zaman ya da hiçbir zaman anlamını verir. Eki: ( )r olumlu me - z olumsuz 2. GEREKLİLİK KİPİ Eylemin yapılmasının gerekli olduğunu anlatır. Eki: -malı, -meli Her sabah süt içmelisin. Bu kitabı mutlaka okumalısınız. Yağmurun altında çok gezmemelisin. Bu kip ol-mak eylemine eklendiğinde cümleye olasılık anlamı kazandırır. Bu saatte çalışıyor olmalı. Otobüs İzmir e varmış olmalı. 3. EMİR KİPİ Bir işin yapılmasını emirle sağlayan eylemlerdir. Herhangi bir eki yoktur. 1. tekil ve 1. çoğul emir kipinde kişi eki yoktur. Eylem kök veya gövdesi II. tekil anlamı verir. Aşağıda al-mak eyleminin kişilere göre çekimini göreceksiniz. Olumlu Olumsuz 1. tekil 2. tekil al alma 3. tekil alsın almasın 1. çoğul 2. çoğul alın almayın 3. çoğul alsınlar almasınlar

4 3. ÖRNEK Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi, farklı bir kiple çekimlenmiştir? A) Bütün parasını bu işe yatırmış. B) Yeni aldığım elbise üstüme tam oturdu. C) Bu işten bir şekilde sıyrılmalıyız. D) Çocuk, annesinin kolundan çekiştiriyor. Gelecek Zaman Kipinde Anlam Kayması Gereklilik kipinin anlamını karşılar: Bu işte başarılı olmak için çok çalışacaksın. Kapının arkasındaki Ahmet olacak. Emir kipinin anlamını karşılar: Yukarı çıkacak, odanı toplayacaksın. Bu dosyaları alıp Murat Bey e götüreceksin. Kipler; bildirme (haber) kipleri ve dilek kipleri olarak ikiye ayrılır. A da, yatır - mış geçmiş zaman B de, otur - du geçmiş zaman E de çekiştir - iyor şimdiki zaman C de sıyrıl - malı - (y)ız dilek kipi bildirme (haber) kipi Yanıt: C Emir Kipinde Anlam Kayması İstek kipinin anlamını karşılar: Allah razı olsun. Tuttuğunuz altın olsun. Şart Kipinde Anlam Kayması İstek kipinin anlamını karşılar: Yarın bize de gelseniz. Yerlere çöp atmasanız. EYLEM KİPİNDE ANLAM KAYMASI Eylem çekiminde kullanılan kipin kendi kip anlamının dışında kazandığı anlama kip (anlam) kayması denir. Kip kayması dile söyleyiş zenginliği kazandırır. Şimdiki Zaman Kipinde Anlam Kayması Geniş zamanın anlamını karşılar: Her sonbahar buraya geliyorum. Akşamları bu çiçekleri suluyorum. Gelecek zaman kipinin anlamını karşılar: Yarın seninle gelemiyorum. Bir saate kadar geliyorum. Geçmiş zaman kipinin anlamını karşılar: Üç yıl önce bu kitabı yazıyor. Tanzimat döneminde ilk gazete çıkarılıyor. Geniş Zaman Kipinde Anlam Kayması Gelecek zaman kipinin anlamını karşılar. Bu Cuma karneler verilir. İstanbul a geldiğinde Sultanahmet e gideriz. Geçmiş zaman kipinin anlamını karşılar de Türkçe ilk roman yazılır. Türkler Anadolu yu yurt edinir. 4. ÖRNEK Aşağıdakilerin hangisinde kip kayması yoktur? A) Bu işi yarın çözeriz. B) Dışarıda lapa lapa kar yağıyor. C) Sabahları iki kilometre koşuyor. D) Birazdan o da gelir. Kipin anlamı dışında başa bir kipin anlamını karşılamasına kip kayması denir. A da yarın çöz - er - iz geniş zaman gelecek zaman anlamında C de sabahları koş - uyor şimdiki zaman geniş zaman anlamında D de birazdan gel - ir geniş zaman gelecek zaman anlamında B de yağ - ıyor şimdiki zaman kendi kip anlamında kullanılmış. Yanıt: B

5 BİLEŞİK ZAMANLI EYLEMLER Basit zamanlı eylemlerdeki kip eklerinden sonra idi, imiş, ise ekeylemlerinden biri kullanılarak oluşturulan çift zamanlı eylemlerdir. 1. Hikâye Bileşik Zaman Eylem + kip + (i)di anl - ıyor - du Şimdiki zamanın hikâyesi gül - ecek - ti gelecek zamanın hikâyesi bak - malı - ydı gereklilik kipinin hikâyesi Edebiyat Öğretmeni, onun şairlik tarafını keşfedecekti. Abdullah Efendi nin gözleri denizin maviliğine dalıp giderdi. git - mez - miş geniş zaman olumsuzunun rivayeti 2. Rivayet Bileşik Zaman Eylem + kip + (i)miş gül - üyor - muş şimdiki zamanın rivayeti sev - ecek - miş gelecek zamanın rivayeti piş - se - (y)miş dilek-koşul kipinin rivayeti Karadeniz e bir gezi yapılacakmış. Bu bölgede ağaçlar martta çiçeğe dururmuş. 3. Koşul (şart) Bileşik Zaman Eylem + kip + (i)se duy - muş - sa duyulan geçmiş zamanın koşulu bul - acak - sa gelecek zamanın koşulu başla - r - sa geniş zamanın koşulu EKEYLEM (EKFİİL) a. Adlara ve ad soylu sözcüklere, söz öbeklerine gelerek onlara yargı değeri kazandıran, onları yüklem yapan eklerdir. Ekleri: idi, imiş, ise, -dir (-im, -sin ) Ekeylemin geniş zaman eki: -dir. Havalar geçen hafta çok soğuktu. (soğuk idi) Onun gözleri yeşilmiş. (yeşil imiş) Ceket güzelse al. (güzel ise) Akşama kadar evdeyim Soruların hepsi doğrudur. Ekeylemin geniş zaman eki (-dır) cümleden bazen düşer. Hava çok soğuk. (-tur) Bu kalem çok güzel. (-dir) b. Eylemlere kip ekinden sonra eklenerek onları bileşik zamanlı yapar. Yan tarafta ders çalışıyordu. Hikâye bileşik zaman Onunla proje ödevini yapacakmış. Rivayet bileşik zaman Dersi dinlersen anlarsın. Koşul bileşik zaman Ekeylemin Olumsuzu Ekeylemin olumsuzu değil sözcüğü ile yapılır. Cemil, çalışkan bir öğrencidir. Cemil, çalışkan bir öğrenci değildir. Bütün gün evdeydim. Bütün gün evde değildim. Koşul bileşik zaman cümlede genellikle yancümlecik görevinde kullanılır. Seninle gelirsem babam bana çok yancümlecik kızar. Yukarı çıkıyorsan bunları masanın yancümlecik üstüne bırak. BİLEŞİK EYLEMLER Bir eylemin bir adla ya da başka bir eylemle bir araya gelerek öbekleşmesidir. Bileşik eylemler dört biçimdedir. 1. Yardımcı Eylemlerle Yapılanlar Ad soylu sözcükle bir yardımcı eylemin birleşmesinden oluşur. Yardımcı eylemler; etmek, almak, kılmak, buyurmak, eylemek

6 Müdür, dilekçeyi kabul etti. Öfkeyle odayı terk etti. Olayı öğrenince kahroldu. Bu tür bileşik eylemler anlam ve görevi birlikte yüklenir. Bu eylemler anlamı kendi üzerine almışsa yardımcı eylem olmazlar. Bu kazak 60 YTL eder. Bahçedeki elmalar bu yıl olmadı. Yardımcı eylemlerin yazımları a) Birinci sözcükte ünlü düşmesi varsa bitişik yazılır. kahır olmak kahrolmak sabır etmek sabretmek keşif etmek keşfetmek b) Birinci sözcükte ünsüz türemesi varsa bitişik yazılır. af etmek affetmek his etmek hissetmek zan etmek zannetmek c) Birinci sözcükte ünlü düşmesi veya ünsüz türemesi yoksa yardımcı eylem ayrı yazılır. terk etmek arz etmek 2. Özel Bileşik Eylemler fark etmek naz etmek İki eylemin biçim ve anlamca kaynaşmasıyla oluşan eylemlerdir. Bu eylemler bitişik yazılır. a. Yeterlik Bileşik Eylemi Eylem tabanına -e / -abilmek eylemi getirilerek yapılır. Kattığı anlamlar; gücün yetmesi, olasılık, rica, dilek Bu çantayı tek başıma taşıyabilirim. (gücün yetmesi) Akşam geç gelebilirim. (olasılık) Ben de sizinle gelebilir miyim? (rica) Yeterlik eyleminin olumsuzu: -eme, -ama yazabilirim yazamam çözebilirim çözemem gelebilirim gelemem b. Tezlik Bileşik Eylemi Eylem tabanına -iver- eylemi getirilerek yapılır. Kattığı anlamlar: tezlik, beklenmezlik, önemsizlik Soruları tahtaya yazıverin. Sabah yağmur yağıverdi. Bu soruları çözüver gitsin. c. Sürerlik Bileşik Eylemi Eylem tabanına -egel-, -edur, -ekal- eylemleri getirilerek yapılır. Kattığı anlam: işin sürekliliği, eylemdeki anlamın devam ettiği vb. Sen gidedur, ben yetişirim. Arabanın arkasından bakakaldı. Sonunda çıkageldi. d. Yaklaşma Bileşik Eylemi Eylem tabanlarına -eyaz- getirilerek yapılır. Kattığı anlam: az kalsın, neredeyse, hemen hemen Balkondan bakarken düşeyazdım. Bugün yorgunluktan öleyazdım. 3. Kaynaşmış Bileşik Eylemler Anlam bakımından öbekleşen eylemlerdir. Ben bu işten vazgeçtim. Yeni bir işe başvurdum. Maç için beni de varsay. 4. Deyim Biçiminde Öbekleşmiş Bileşik Eylemler Bunlar deyimleşmiş eylemlerdir. Öğretmenin sözlerine kulak kabarttı. Sonunda benim de gözüme girdi. Orada kimseye ayakbağı olma.

7 LÜ TEST 1. Geçti, istemem gelmeni Yokluğunda buldum seni Bırak vehmimde gölgeni Gelme artık neye yarar Yukarıdaki dizelerde, kaç tane çekimli eylem vardır? A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 Bir işi, hareketi ya da oluşu, kipe ve kişiye bağlayarak anlatan sözcüklere çekimli eylem denir. Çekimli eylemler cümlede genellikle yüklem görevindedir. Bu bilgiler ışığında baktığımızda, geçti, istemem, buldum, bırak, gelme ve neye yarar sözlerinin çekimli eylem olduklarını görüyoruz. Yanıt: C 2. Ben de onun gibi yazabilsem, mutlu olurum. Yukarıdaki cümlede sırasıyla, hangi eylem kipleri kullanılmıştır? A) İstek geniş zaman B) Dilek koşul şimdiki zaman C) İstek gelecek zaman D) Dilek koşul geniş zaman Birinci cümlede hesap sorar deyim halinde bileşik eylemdir. Üçüncü cümlede seyredersin yardımcı eylemle yapılmış (seyir + etmek) bileşik eylemdir. İkinci cümledeki dökülür, türemiş eylem, dördüncü cümledeki gezersin basit eylemdir. Yanıt: B 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki eylemde, sürerlik anlamı vardır? A) Bu testi sen de çözebilirsin. B) Masayı toplayıverelim. C) Saatin zili çalmayınca uyuyakalmış. D) Ayağım takıldı, düşeyazdım. Sürerlik eylemi, -ekal, -edur, -egel eylemlerinin, herhangi bir eylemle birleşmesinden oluşur. Gidedurmak, süregelmek, bakakalmak, yazakoymak örneklerinde olduğu gibi. C deki uyuyakalmak eylemi de uyu + akal biçiminde oluşmuştur. A daki eylemde (çöz+ebil) yeterlik anlamı, B de (topla+iver) tezlik anlamı, D de (düş+eyaz) yaklaşma anlamı vardır. Yanıt: C Cümlede iki eylem kullanılmıştır. yazabilsem ve mutlu olurum. Birinci eylemde yazabil eylem tabanından sonra -se dilek-koşul kip ekinin kullanıldığını; ikinci eylemde, mutlu ol eylem tabanından sonra -(u)r geniş zaman kip eki kullanıldığını görüyoruz. Yanıt: D Hesap sorar yaşadığın yıllar sana. 2. Ayağından çarıklar dökülür parça parça. 3. Seyredersin yabancı bir ufkun baharını. 4. Sürgün gibi gezersin kendi Anadolu nu. Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangilerinde bileşik eylem kullanılmıştır? A) 1. ile 2. B) 1. ile 3. C) 2. ile 4. D) 3. ile Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem, bileşik zamanlı bir eylemdir? A) Eve doğru hızlı hızlı yürüyoruz. B) Sen de bizimle gelebilirdin. C) Bugün çok güzel bir haber aldım. D) Bu güzel haberi ailemle paylaşmalıyım. Birden çok kip eki almış eylemler bileşik zamanlıdır. A da yürü-yor-uz, C de al-dı-m, D de paylaş-malı- (y)ım eylemlerinde altı çizili ekler, kip ekleridir. Tek kip eki aldıkları için bu eylemler basit zamanlıdır. B de ise gelebil-(i)r-di-n geniş zaman -(i)r kip ekinden sonra gelen -di, hikâye bileşik zamanını oluşturmuştur. Yanıt: B

8 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, deyim biçiminde öbekleşmiş bir eylem vardır? A) Kimseye aldırmadan yoluna devam etti. B) Sınavların kolay olması öngörülüyormuş. C) Yazdıklarıma göz atar mısın? D) Bugün bir ara konuşabilir miyiz? Deyimlerin çoğu kip ve kişi ekleriyle çekimlenerek, bileşik eylem oluşturur. C de göz atmak deyimi de, geniş zaman ikinci tekil kişi ekiyle çekimlenerek, bileşik eylem olmuştur. A da devam et- yardımcı eylemle yapılmış bileşik eylem; B de öngör- kaynaşmış bileşik eylem; D de konuşabil- özel bileşik eylemlerden yeterlik eylemidir. Yanıt: C Ad soylu sözcüklere, söz öbeklerine, tamlamalara ulanarak onları çekimli hale getiren ve böylece yüklem olmalarını sağlayan ya da basit zamanlı eylemlere ulanarak onları bileşik zamanlı hale getiren eklere ekeylem denir. A da gençlerde adının yüklem olmasını sağlayan -dir ; B de yorgun u çekimli, dolayısıyla yüklem yapan -du (idi) ; C de kim adılını çekimli hale getirip yüklem yapan -miş (imiş) ekeylemlerdir. D deki açıver ve gelmiş ise çekimli eylemlerdir. Yanıt: D 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde -dir eki eklendiği eyleme, kesinlik anlamı kazandırmıştır? A) Akşam üzeri eve gelmiştir. B) Hazırladığım yemekleri yemiştir. C) Şimdi yatmaya hazırlanıyordur. D) Geç kaldınız, tüm masalarımız dolmuştur. 7. Aşağıdakilerin hangisinde, bileşik eylem yapıca diğerlerinden farklıdır? A) Olanları kimseye anlatamam. B) Şimdi kendimi iyi hissediyorum. C) Arkadaşlarla senden bahsettik. D) Ömer in kitabı kaybolmuş. -dir ekeylemi, basit zamanlı eylemlere ulandığında, onlara kesinlik ya da olasılık anlamlarından birini kazandırır. A, B ve C de olasılık anlamı kazandırmıştır. D de ise masaların dolmuş olması kesindir. Yanıt: D A daki anlatamam özel kurallı bileşik eylemdir. İki eylemin anlat+e(bil)- anlamca ve biçimce kaynaşmasından oluşmuştur (yeterlik eylemi). B, C ve D deki hissediyorum (his+et), bahsetti (bahis+et), kaybolmuş (kayıp+ol) ise yardımcı eylemle oluşmuş bileşik eylemlerdir. Ad soylu sözcüklerle bir yardımcı eylemin birleşmesinden oluşmuşlardır. Yanıt: A 10. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin eylemi, gelecek zaman kipi anlamında kullanılmamıştır? A) Akşam yemeğini dışarda mı yeriz? B) Hafta sonu sinemaya mı gideriz. C) Alışverişe yarın mı çıkarsın? D) Eve her gün geç mi gelirsin? 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ekeylem yoktur? A) Umudumuz gençlerdedir. B) Yorgundu, yemek bile yemeden yattı. C) Dün seni arayan kimmiş? D) Kapıyı açıver, annem gelmiş. Eylem kipleri, kimi zaman anlam kaymasına uğrayarak kendi anlamlarının dışında kullanılırlar. Yukarıdaki cümlelerin dördünde de eylemler geniş zaman kipiyle (-r) çekimlenmiştir. Ancak sadece D de eylem kendi kip anlamında (geniş zaman) kullanılmıştır. A da yiyeceğiz, B de gideceğiz, C de çıkacaksın anlamları vardır. Yani eylemler gelecek zaman kipi anlamında kullanılmıştır. Yanıt: D

9 KONU TESTİ 1 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, yüklem görevindeki eylem, oluş bildirmektedir? A) Yaşlı adam doğan güneşi izliyordu. B) Ortalık yeni yeni ağarıyordu. C) Gençliğini düşündü uzun uzun. D) Arkadaşlarını özlemle andı. 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem kipi diğerlerinden farklıdır? A) Siz de benimle gelin. B) Bu soruyu Ekin yanıtlasın. C) Bu kadar hızlı yürümeyin. D) Toplantıya ben de katılayım. 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin bildirdiği iş, oluş ya da durum, başladıktan sonra bir süre daha devam etmiştir? A) O giderken arkasından bakakaldım. B) Kapıyı açmak için bir de şu anahtarı dene. C) Bu şarkıyı ben de söyleyebilirim. D) Bu paketi size gönderdiler. 6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin eylem kipinde anlam kayması yoktur? A) Eylül odasında ders çalışıyor. B) Akşam üzeri arkadaşlarla buluşuyoruz. C) Yarın İzmir den kardeşim geliyor. D) Tatilimi genellikle Altınoluk ta geçiriyorum. 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem, görülen geçmiş zamanla çekimlenmiştir? A) Biraz sonra ders başlayacak. B) Öğretmenimiz neredeyse gelir. C) Ben de ödevlerimi hafta sonunda yaptım. D) Bütün arkadaşlarım çok çalışıyor. 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde olmak sözcüğü, yardımcı eylem olarak kullanılmamıştır? A) Aileler çocuklarına karşı anlayışlı olmalı. B) Seninle dost olmak istiyorum. C) Güvenilir olmak kolay değildir. D) Saat 5 te evde olmam gerekiyor. 4. Onu tanısan sen de seversin. Bu cümledeki altı çizili eylemin kipi, aşağıdakilerden hangisidir? A) İstek B) Gereklik C) Emir D) Dilek-koşul 8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi bileşik zamanlı değildir? A) Her sabah erkenden evden çıkardı. B) Ayakkabılarını kapının dışında çıkardı. C) Annesi işe gidince kardeşine o bakardı. D) Sabahları meyve suyu içerdi.

10 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ekeylem yoktur? A) Büyükannemle ilgili pek çok anım vardır. B) Eskiden burası güzel bir bahçeymiş. C) Epeydir bana karşı bir tuhafsın. D) Son günlerde durgunlaştın Bahçedeki çiçekleri suladı. 2. Dün hava çok sakindi. 3. Sahilde yürüyüşe çıktık. 4. Kardeşi iyi bir sporcuymuş. Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde, ekeylem kullanılmıştır? A) 1. ile 2. B) 2. ile 3. C) 2. ile 4. D) 3. ile Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, bileşik zamanlı bir bileşik eylem kullanılmıştır? A) Bu karda bahçedeki tüm çiçekler ölmüştür. B) Yardım etmeseydiniz işi bitiremezdim. C) Yazları dağdan kekik toplardık. D) Hafta sonu alışverişe çıkabiliriz. 14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, yardımcı eylemle kurulmuş bir bileşik eylem vardır? A) Bir an önce karar vermelisin. B) Sevinçten eteklerin zil çalıyor. C) Bugünün iyi geçeceğini hissediyorum. D) Sinemaya gitmekten vazgeçelim. 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, bileşik eylem kullanılmamıştır? A) Sen gidedur, ben sana yetişirim. B) Bu konu hep böyle anlatılagelmiştir. C) Nu duyduysan söyleyiver artık. D) Bu şarkıda hep duygusallaşıyorum Bakalım, Aşık Veysel ne söyler. 2. O da bir gün beni anlayacak. 3. Ona her zaman güvenirim. 4. Kardeşim tenis oynamayı çok seviyor. Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde eylem kipinde anlam kayması yoktur? A) 1. ile 2. B) 2. ile 3. C) 2. ile 4. D) 3. ile Çocuğuna her gece masal anlatıyordu. Bu cümledeki eylem için, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Bileşik yapılı eylemdir. B) III. tekil kişilidir. C) Bileşik zamanlıdır. D) Şimdiki zamanın hikâyesi ile çekimlenmiştir. 16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde -dir eki, eyleme kesinlik anlamı kazandırmıştır? A) Toplantı saat 5 te başlayacaktır. B) İş sonunda tatlıya bağlanacaktır. C) Er geç hatasını anlayacaktır. D) Bu sınavdan da iyi bir not alacaktır. 1-B 2-A 3-C 4-D 5-D 6-A 7-D 8-B 9-D 10-B 11-D 12-A 13-C 14-C 15-B 16-A

11 KONU TESTİ 2 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem gereklik kipindedir? A) Onun buraya geldiğini duydum. B) Nehir şimdi beni durakta bekliyordur. C) Eve gitmeden önce markete uğramalıyım. D) Yarın sabah erken kalkmam gerekiyor. 5. Onunla tanışmadım; ama okul gazetesinde çıkan her yazısını ilgiyle okuyorum. Yukarıdaki cümlede sırasıyla hangi eylem kipleri kullanılmıştır? A) -di li geçmiş zaman şimdiki zaman B) Şimdiki zaman geniş zaman C) Gelecek zaman şimdiki zaman D) -miş li geçmiş zaman geniş zaman 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde başkasından duyulma anlamı vardır? A) Bu giysiler sana çok yakışmış. B) Sıkı giyinelim, hava çok soğumuş. C) Ay, etrafı gündüz gibi aydınlatmış. D) Oyunu kardeşi sahnelemiş. 3. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi, çekimli eylem değildir? A) Sonunda sabrım taştı. B) Cezvedeki kahve taştı. C) Kalabalıklar sokağa taştı. D) Camı kıran küçük bir taştı. 6. Eylemlerde III. tekil kişi eki çoğu kez kullanılmaz. Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamanın dışında bir kullanım vardır? A) Eylül, akşam üzeri burada olur. B) Başarılı olmak için var gücüyle çalışıyor. C) Tatilini İzmir de geçirecekmiş. D) Ekin e söyleyin, bugün beni görmeye gelsin. 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem, kendi kip anlamında kullanılmıştır? A) Okul gezisine Nehir de gelecek. B) Yatmadan önce kitaplarını toplayacaksın. C) Gazetelere bakmadan güne başlamıyor. D) Akşamları eve geç gidiyor. 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, istek kipinin rivayetiyle çekimlenmiş eylem vardır? A) Bizimle gelseydin iyi olurdu. B) Geç kaldım diye üzüleceğine evden erken çıkaymış. C) Kitap okumayı, müzik dinlemeyi çok seviyormuş. D) Çalışsaydın, sen de başarılı olurdun. 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ekeylem yoktur? A) Sınıfta, ondan başka kimse yoktu. B) Gözü, askıdaki paltosuna ilişti. C) Eskiydi, rengi solmuştu. D) Paltosuz dolaşmaktan iyidir, diye düşündü.

12 9. Yeter gözyaşı dinsin Gönül gönül girilsin İnsanlar devşirilsin Sonsuzluk destesinden Yukarıdaki dizelerde kaç tane çekimli eylem vardır? A) 2 B) 3 C) 4 D) Türkçede bileşik eylemlerin bir kısmı, ad soylu bir sözcükle yardımcı eylemlerden oluşur. Bu tanımın dışında kalan bileşik eylem, aşağıdakilerden hangisinde vardır? A) Beni arayacağını zannediyordum. B) Denizi seyrettim uzun uzun. C) Sınavı kazandığını varsayalım. D) Kardeşi hastalanınca üzüntüden kahroldu. 10. Evini çok özlemişti. Annesinin yemekten burnunda tütüyordu. En çok yapmak istediği şeyler babasıyla balık tutmaktı. Bu yüzden yarı yıl tatilinin gelmesini dört gözle bekliyordu. Bu parçada bileşik zamanlı kaç eylem kullanılmıştır? A) 3 B) 4 C) 5 D) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, geniş zaman kipinin olumsuzu vardır? A) Seni kırmak istemem. B) Buraya bir daha gelmeyeceğim. C) Onu epeydir görmüyorum. D) Artık konuşmayınız. 11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, bileşik eylem vardır? A) Yıllarca gezdirdim hoyrat başımı B) Gölgemin peşinden yürür, giderim C) Dalgaların gözümde tütüyor mavi, yeşil D) İçimi güldürmüyor sensiz ay ışıkları 15. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ekeylem kullanılmamıştır? A) Bu güler yüzlü adam ben değilim. B) Yalandır kaygısız olduğum, yalan. C) Hayal meyal şeylerdir ilk aşkımız. D) Hatırası bile yabancı gelir. 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde olmak sözcüğü, yardımcı eylem olarak kullanılmamıştır? A) Sizinle tanıştığıma memnun oldum. B) Sonuca ulaşmak için sabırlı olmalıyız. C) Bu konuda sana engel olmayacağım. D) Bağlardaki üzümler henüz olmadı. 16. Bugüne dek en yakın arkadaşım sendin. Bu cümledeki altı çizili sözcük için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Ekeylem almış ilgeçtir. B) -di li geçmiş zaman eki almış eylemdir. C) II. tekil kişiyle çekimlenmiş eylemdir. D) Ekeylem almış adıldır. 1-C 2-D 3-D 4-B 5-A 6-D 7-A 8-B 9-C 10-A 11-C 12-D 13-C 14-A 15-D 16-D

Dal - mış - ım. Dal - mış - sın. Dal - mış. Dal - mış - ız. Dal - mış - sınız. Dal - mış - lar. Alış - (ı)yor - um. Alış - (ı)yor - sun.

Dal - mış - ım. Dal - mış - sın. Dal - mış. Dal - mış - ız. Dal - mış - sınız. Dal - mış - lar. Alış - (ı)yor - um. Alış - (ı)yor - sun. EYLEM ve EYLEMSİ FİİL (EYLEM) İsimler varlıkları, kavramları karşılayan sözcüklerdir. Fiiller ise hareketleri, oluşları, durumları karşılar. Fiiller genel olarak mastar hâlinde ifade edilir. Mastar hâlinde

Detaylı

CÜMLE ÇEŞİTLERİ. Buna yükleminin türüne göre de denebilir. Çünkü cümleyi yüklemine göre incelerken yüklemi oluşturan sözcüklerin türüne bakılır.

CÜMLE ÇEŞİTLERİ. Buna yükleminin türüne göre de denebilir. Çünkü cümleyi yüklemine göre incelerken yüklemi oluşturan sözcüklerin türüne bakılır. CÜMLE ÇEŞİTLERİ Cümleler, kendini oluşturan sözcüklerin anlamlarına, cümlede bulundukları yerlere, türlerine göre değişik özellikler gösterir. İşte bu özelliklere göre cümleler değişik gruplar altında

Detaylı

ÜNİTE 14 ŞEKİL BİLGİSİ-II YAPIM EKLERİ. TÜRK DİLİ Okt. Aslıhan AYTAÇ İÇİNDEKİLER HEDEFLER. Çekim Ekleri İsim Çekim Ekleri Fiil Çekim Ekleri

ÜNİTE 14 ŞEKİL BİLGİSİ-II YAPIM EKLERİ. TÜRK DİLİ Okt. Aslıhan AYTAÇ İÇİNDEKİLER HEDEFLER. Çekim Ekleri İsim Çekim Ekleri Fiil Çekim Ekleri ŞEKİL BİLGİSİ-II YAPIM EKLERİ İÇİNDEKİLER BAYBURT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ Çekim Ekleri İsim Çekim Ekleri Fiil Çekim Ekleri HEDEFLER TÜRK DİLİ Okt. Aslıhan AYTAÇ Bu üniteyi çalıştıktan sonra;

Detaylı

ADIN YERİNE KULLANILAN SÖZCÜKLER. Bakkaldan. aldın?

ADIN YERİNE KULLANILAN SÖZCÜKLER. Bakkaldan. aldın? 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ismin yerini tutan bir sözcük kullanılmıştır? A) Onu bir yerde görmüş gibiyim. B) Bahçede, arkadaşımla birlikte oyun oynadık. C) Güneş gören bitkiler, çabuk büyüyor.

Detaylı

İsimlere eklendiğinde onları yüklem yapan; çekimli fiillere eklendiğinde onları birleşik zamanlı yapan i- fiiline denir.

İsimlere eklendiğinde onları yüklem yapan; çekimli fiillere eklendiğinde onları birleşik zamanlı yapan i- fiiline denir. Ek Eylem (Ek Fiil) Ek Eylem (Ek Fiil) İsimlere eklendiğinde onları yüklem yapan; çekimli fiillere eklendiğinde onları birleşik zamanlı yapan i- fiiline denir. İsim (Birinci Görevi İsimleri Yüklem Yapmaktır.)

Detaylı

FİİLER(EYLEMLER) 2-TÜREMİŞ FİLLER:FİİL YA DA İSİM KÖK VE GÖVDELERİNDEN YAPIM EKİ ALARAK TÜREMİŞ FİİLERDİR. ÖRN:SU-LA(MAK),YAZ-DIR(MAK)...

FİİLER(EYLEMLER) 2-TÜREMİŞ FİLLER:FİİL YA DA İSİM KÖK VE GÖVDELERİNDEN YAPIM EKİ ALARAK TÜREMİŞ FİİLERDİR. ÖRN:SU-LA(MAK),YAZ-DIR(MAK)... FİİLER(EYLEMLER) İŞ,HAREKET,OLUŞ BİLDİREN KELİMELERE FİİL DENİR. YAPILARINA GÖRE FİİLER: 1-BASİT FİİLER:HİÇBİR YAPIM EKİ ALMAYAN FİLLERDİR. ÖRN:OKU-,GÖR-,GELDİLER... 2-TÜREMİŞ FİLLER:FİİL YA DA İSİM KÖK

Detaylı

KURALLI VE DEVRİK CÜMLELER. --KURALLI CÜMLE: İş, hareket, oluş bildiren sözcükler cümlenin sonunda yer alıyorsa denir.

KURALLI VE DEVRİK CÜMLELER. --KURALLI CÜMLE: İş, hareket, oluş bildiren sözcükler cümlenin sonunda yer alıyorsa denir. --KURALLI CÜMLE: İş, hareket, oluş bildiren sözcükler cümlenin sonunda yer alıyorsa denir. Örnek: Mustafa okula erkenden geldi. ( Kurallı cümle ) --KURALSIZ (DEVRİK) CÜMLE: Eylemi cümle sonunda yer almayan

Detaylı

Fiilde Kip / Kişi K O N U. Durum. Oluş ETKİNLİK 1

Fiilde Kip / Kişi K O N U. Durum. Oluş ETKİNLİK 1 Fiilde ip / işi ETİLİ İstanbul u dinliyorum, gözlerim kapalı Önce hafiften bir rüzgâr esiyor Yavaş yavaş sallanıyor Yapraklar, ağaçlarda; zaklarda çok uzaklarda Sucuların hiç durmayan çıngırakları İstanbul

Detaylı

5. SINIF TÜRKÇE KELİME TÜRLERİ TESTİ. A) Ben ise yağmur yağmasını bekliyordum. Cümlesindeki isimlerin hepsi tekildir.

5. SINIF TÜRKÇE KELİME TÜRLERİ TESTİ. A) Ben ise yağmur yağmasını bekliyordum. Cümlesindeki isimlerin hepsi tekildir. 1- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışlığı vardır? A) Ben ise yağmur yağmasını bekliyordum. Cümlesindeki isimlerin hepsi tekildir. B) İyi bir aşçıydı. Cümlesinde özel isim kullanılmıştır. C) Tavuklar

Detaylı

» Ben işlerimi zamanında yaparım. cümlesinde yapmak sözcüğü, bir yargı taşıdığı için yüklemdir.

» Ben işlerimi zamanında yaparım. cümlesinde yapmak sözcüğü, bir yargı taşıdığı için yüklemdir. CÜMLENİN ÖĞELERİ TEMEL ÖĞELER Yüklem (Fiil, Eylem) Cümledeki işi, hareketi, yargıyı bildiren çekimli unsura yüklem denir. Yükleme, cümlede yargı bildiren çekimli öge de diyebiliriz. Yüklem, yukarıda belirttiğimiz

Detaylı

ZAMİR Varlıkların veya onların isimlerinin yerini geçici veya kalıcı olarak tutabilen, isim gibi kullanılabilen, isim soylu kelimelerle, bazı eklere zamir denir. Zamirlerin Özellikleri: İsim soyludur.

Detaylı

Sözcüklerin ve harflerin yazılışıyla ilgili belli kurallar da vardır. Bunları şimdi ayrı ayrı göreceğiz.

Sözcüklerin ve harflerin yazılışıyla ilgili belli kurallar da vardır. Bunları şimdi ayrı ayrı göreceğiz. YAZIM KURALLARI Sözcüklerin ve harflerin yazılışıyla ilgili belli kurallar da vardır. Bunları şimdi ayrı ayrı göreceğiz. BÜYÜK HARFLERİN KULLANILDIĞI YERLER Her cümle büyük harfle başlar. Ancak sıralı

Detaylı

CÜMLE TÜRLERİ YÜKLEMİNİN TÜRÜNE GÖRE. Fiil Cümlesi. *Yüklemi çekimli fiil olan cümlelere denir.

CÜMLE TÜRLERİ YÜKLEMİNİN TÜRÜNE GÖRE. Fiil Cümlesi. *Yüklemi çekimli fiil olan cümlelere denir. CÜMLE TÜRLERİ YÜKLEMİNİN TÜRÜNE GÖRE Fiil Cümlesi *Yüklemi çekimli fiil olan cümlelere denir. İnsan aklın sınırlarını zorlamadıkça hiçbir şeye erişemez. Seçilmiş birkaç kitaptan güzel ne olabilir. İsim

Detaylı

Çekim Ekleri. Çözümler. 1. Test. 4. Bölüm

Çekim Ekleri. Çözümler. 1. Test. 4. Bölüm 4. Bölüm Çekim Ekleri 1. 1. Parçada IV numaralı sözcük birden fazla çekim eki almıştır. Kelime isim kökü önce -ler çokluk eki sonrasında da -in ilgi eki almıştır. kelime - ler - in isim kökü çokluk eki

Detaylı

BAĞLAÇ. Eş görevli sözcük ve sözcük gruplarını, anlamca ilgili cümleleri birbirine bağlayan sözcüklere "bağlaç" denir.

BAĞLAÇ. Eş görevli sözcük ve sözcük gruplarını, anlamca ilgili cümleleri birbirine bağlayan sözcüklere bağlaç denir. BAĞLAÇ Eş görevli sözcük ve sözcük gruplarını, anlamca ilgili cümleleri birbirine bağlayan sözcüklere "bağlaç" denir. Bağlaçlar da edatlar gibi tek başlarına anlamı olmayan sözcüklerdir. Bağlaçlar her

Detaylı

FİİLDE YAPI. Basit Fiil Türe iş Fiil Birleşik Fiil. Yardı ı Fiille Kurulanlar. Anlamca. Kurallı Birleşikler

FİİLDE YAPI. Basit Fiil Türe iş Fiil Birleşik Fiil. Yardı ı Fiille Kurulanlar. Anlamca. Kurallı Birleşikler FİİLDE EYLEMDE YAPI FİİLDE YAPI Basit Fiil Türe iş Fiil Birleşik Fiil Yardı ı Fiille Kurulanlar Anlamca Kay aşa lar Deyi leşe ler Kurallı Birleşikler BA İT FİİL Basit eyle, yapı eki al a ış, kök duru u

Detaylı

Zaman ve kişi eklerine bağlı olarak iş(kılış), oluş, hareket, durum bildiren sözcüklere fiil denir. Örnek : okumak. bilmek

Zaman ve kişi eklerine bağlı olarak iş(kılış), oluş, hareket, durum bildiren sözcüklere fiil denir. Örnek : okumak. bilmek Zaman ve kişi eklerine bağlı olarak iş(kılış), oluş, hareket, durum bildiren sözcüklere fiil denir. Örnek : okumak bilmek Bir sözcüğün fiil olup olmadığını anlamak için ; Bir kelimenin kök yada gövdesine

Detaylı

yuvarlak masa yeşil erik üç kalem ihtiyar adam

yuvarlak masa yeşil erik üç kalem ihtiyar adam VARLIKLARIN ÖZELLİKLERİNİ BELİRTEN KELİMELER yuvarlak masa yeşil erik üç kalem ihtiyar adam şu otobüs birkaç portakal Yuvarlak masa : Yuvarlak sözcüğü varlığın biçimini bildiriyor. Yeşil erik : Yeşil sözcüğü

Detaylı

*Bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar, buraya, şuraya, oraya, burası, şurası, orası,

*Bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar, buraya, şuraya, oraya, burası, şurası, orası, ZAMİRLER Kişi (Şahıs) Zamirleri *ben, sen, o,biz, siz, onlar Not: Ek alabilirler: bana, sana, bize, ondan, onları İşaret Zamirleri *Bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar, buraya, şuraya, oraya, burası, şurası,

Detaylı

EKLER VE SÖZCÜĞÜN YAPISI

EKLER VE SÖZCÜĞÜN YAPISI EKLER VE SÖZCÜĞÜN YAPISI *KÖK * YAPIM EKLERİ * ÇEKİM EKLERİ * YAPILARINA GÖRE SÖZCÜKLER K Ö K Sözcüğü oluşturan en küçük anlamlı dil birimine kök denir. Kök halinde bulunan sözcükler yapım eki almamıştır

Detaylı

Benzetme ilgisiyle ismi nitelerse sıfat öbeği, fiili nitelerse zarf öbeği kurar.

Benzetme ilgisiyle ismi nitelerse sıfat öbeği, fiili nitelerse zarf öbeği kurar. Edatlar (ilgeçler) Tek başına bir anlam taşımayan, ancak kendinden önceki sözcükle birlikte kullanıldığında belirli bir anlamı olan sözcüklerdir.edatlar çekim eki alırsa adlaşırlar. En çok kullanılan edatlar

Detaylı

CÜMLENİN ÖĞELERİ. Özne Yüklem Tümleç Nesne

CÜMLENİN ÖĞELERİ. Özne Yüklem Tümleç Nesne CÜMLENİN ÖĞELERİ Özne Yüklem Tümleç Nesne 1 Sözcüklerin cümle içerisindeki görev adlarına cümlenin öğeleri denir. Cümle öğelerini, temel öğeler ve yardımcı öğeler olmak üzere iki grupta inceleyebiliriz.

Detaylı

Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi kanıtlanabilirlik açısından farklıdır?

Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi kanıtlanabilirlik açısından farklıdır? 1. (1) Şair yeni bir şiir kitabı yayınladı.(2) Kitap, şairin geleneksel şiir kalıplarını kullanarak yazdığı şiirlerden oluşuyor.(3) Bu şiirlerde kimi zaman, şairin insanı çok derinden etkileyen sesini

Detaylı

Yukarıdaki diyalogda kaçıncı cümlede diğerlerinden farklı türde bir fiilimsi kullanılmıştır?

Yukarıdaki diyalogda kaçıncı cümlede diğerlerinden farklı türde bir fiilimsi kullanılmıştır? 8. Sınıf Fiilimsiler Testi 1 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat fiil vardır? A) Çocuklar, bahçedeki kırık kapıdan girip meyve ağaçlarına çıktılar. B) Arkadaşımın ailesi buradan taşınalı tam iki yıl

Detaylı

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) 14.08.2014 SIRA SIKLIK SÖZCÜK TÜR AÇIKLAMA 1 1209785 bir DT Belirleyici 2 1004455 ve CJ Bağlaç 3 625335 bu PN Adıl 4 361061 da AV Belirteç 5 352249 de

Detaylı

Konumuz CÜMLENİN ÖĞELERİ çocuklar.

Konumuz CÜMLENİN ÖĞELERİ çocuklar. Konumuz CÜMLENİN ÖĞELERİ çocuklar. Mustafa Öğretmenim, cümlenin asıl öğeleri Yüklem ve Özne dir. Öğretmenim, Zarf Tümleci, Dolaylı Tümleç ve Nesne (Belirtili Nesne Belirtisiz Nesne) de yardımcı öğeleridir.

Detaylı

Zamir: İsmin yerini geçici olarak tutabilen, isim gibi kullanılabilen, isim soylu kelimelerle bazı eklere zamir denir.

Zamir: İsmin yerini geçici olarak tutabilen, isim gibi kullanılabilen, isim soylu kelimelerle bazı eklere zamir denir. [adıllar] Dil ve Anlatım 10. sınıflar 5. Ünite Zamir: İsmin yerini geçici olarak tutabilen, isim gibi kullanılabilen, isim soylu kelimelerle bazı eklere zamir denir. >>> ÖR: Ahmet'ten öğrendim. > Ondan

Detaylı

Satıcı burnu havada, kendini beğenmiş biri. Yaklaşık beş yıl kadar bu Edirne'de oturduk.

Satıcı burnu havada, kendini beğenmiş biri. Yaklaşık beş yıl kadar bu Edirne'de oturduk. ANLATIM BOZUKLUKLARI Her cümle belli bir düşünceyi, duyguyu aktarmak için kurulur. Bu cümlenin, ifade edeceği anlamı açık ve anlaşılır bir biçimde ortaya koyması gerekir. Ayrıca cümle mümkün olduğunca

Detaylı

CÜMLENİN ÖGELERİ. YÜKLEM Cümlede anlatılan iş, olay, duygu, düşünce ya da yargıyı içeren temel öğeye yüklem denir.

CÜMLENİN ÖGELERİ. YÜKLEM Cümlede anlatılan iş, olay, duygu, düşünce ya da yargıyı içeren temel öğeye yüklem denir. CÜMLENİN LERİ YÜKLEM Cümlede anlatılan iş, olay, duygu, düşünce ya da yargıyı içeren temel öğeye yüklem denir. ÖZNE Yüklemin bildirmiş olduğu iş, oluş, hareket veya yargıyı gerçekleştiren, cümlede yargının

Detaylı

Türkçe. Cümlede Anlam 19.02.2015. Cümlenin Yorumu. Metinde Kazandıkları Anlamlara Göre Cümleler

Türkçe. Cümlede Anlam 19.02.2015. Cümlenin Yorumu. Metinde Kazandıkları Anlamlara Göre Cümleler Metinde Kazandıkları Anlamlara Göre Cümleler 16-20 MART 3. HAFTA Cümledeki sözcük sayısı, anlatmak istediğimiz duygu ya da düşünceye göre değişir. Cümledeki sözcük sayısı arttıkça, anlatılmak istenen daha

Detaylı

c. Yönelme Hâli: -e ekiyle yapılır. Yüklemin yöneldiği yeri, nesneyi ya da kavramı gösterir.

c. Yönelme Hâli: -e ekiyle yapılır. Yüklemin yöneldiği yeri, nesneyi ya da kavramı gösterir. ÇEKİM EKLERİ: Çekim ekleri, kelimelerin diğer kelimelerle bağ kurmasını, kelimelerin cümlede görev almasını sağlar, hâlini, sayısını, zamanını, şahsını belirler. Çekim ekleri eklendiği sözcüğün anlamında

Detaylı

Dilimizde fiiller çekimli hâlde kullanılır. İkinci tekil şahıs emir çekimi hariç bütün fiiller çekim eki alarak kullanılır.

Dilimizde fiiller çekimli hâlde kullanılır. İkinci tekil şahıs emir çekimi hariç bütün fiiller çekim eki alarak kullanılır. B. FİİL ÇEKİM EKLERİ Dilimizde fiiller çekimli hâlde kullanılır. İkinci tekil şahıs emir çekimi hariç bütün fiiller çekim eki alarak kullanılır. Fiil çekim ekleri, fiil kök veya gövdelerine eklenerek,

Detaylı

ÄEKİM EKLERİ. Kardeşine kitabın yerini sor. (Senin) kardeşin: Tamlama (iyelik) eki. Kardeşin-e: Kime?: YÅnelme durum eki

ÄEKİM EKLERİ. Kardeşine kitabın yerini sor. (Senin) kardeşin: Tamlama (iyelik) eki. Kardeşin-e: Kime?: YÅnelme durum eki ÄEKİM EKLERİ Kardeşine kitabın yerini sor. (Senin) kardeşin: Tamlama (iyelik) eki Kardeşin-e: Kime?: YÅnelme durum eki Kitab-ın yer-i: Tamlama ekleri Yeri-n-i: Neyi?: Belirtme durum eki Kardeşimden kitapların

Detaylı

Seçelim ve yerleştireli. Kutlu : Merhaba. Sophie : Kutlu :. Kutlu... e?

Seçelim ve yerleştireli. Kutlu : Merhaba. Sophie : Kutlu :. Kutlu... e? Seçelim ve yerleştireli. erelisi iz? e i adı e u oldu erha a Türk ü sizi adı ız erelisi iz? Kutlu : Merhaba. Sophie : Kutlu :. Kutlu.... e? Sophie : Be i adı Sophie. Kutlu : Memnun oldum. Sophie : Be de..

Detaylı

Bir sözcüğün zihinde uyandırdığı ilk anlama gerçek anlam denir. Kelimelerin sözlükteki ilk anlamıdır. Bu yüzden sözlük anlamı da denir.

Bir sözcüğün zihinde uyandırdığı ilk anlama gerçek anlam denir. Kelimelerin sözlükteki ilk anlamıdır. Bu yüzden sözlük anlamı da denir. A.SÖZCÜKTE ANLAM GERÇEK (TEMEL) ANLAM Bir sözcüğün zihinde uyandırdığı ilk anlama gerçek anlam denir. Kelimelerin sözlükteki ilk anlamıdır. Bu yüzden sözlük anlamı da denir.

Detaylı

1.Aşağıdaki isimlere uygun sıfatkarı getiriniz.(büyük, açık, tuzlu, şekerli, soğuk, uzun,güzel, zengin)

1.Aşağıdaki isimlere uygun sıfatkarı getiriniz.(büyük, açık, tuzlu, şekerli, soğuk, uzun,güzel, zengin) Birnci vize 1.Aşağıdaki isimlere uygun sıfatkarı getiriniz.(büyük, açık, tuzlu, şekerli, soğuk, uzun,güzel, zengin) a)... su b)... otel c)... kahve ç)... çay d)... yemek e)... boylu f)... adam g)... kız

Detaylı

Bir duygu, düşünce veya durumu tam olarak anlatan sözcük ya da söz öbeklerine cümle denir. Şimdi birbirini tamamlayan öğeleri inceleyeceğiz.

Bir duygu, düşünce veya durumu tam olarak anlatan sözcük ya da söz öbeklerine cümle denir. Şimdi birbirini tamamlayan öğeleri inceleyeceğiz. CÜMLENİN ÖĞELERİ Bir duygu, düşünce veya durumu tam olarak anlatan sözcük ya da söz öbeklerine cümle denir. Şimdi birbirini tamamlayan öğeleri inceleyeceğiz. Bir cümlenin oluşması için en önemli şart,

Detaylı

SIFATLAR. 1.NİTELEME SIFATLARI:Varlıkların durumunu, biçimini, özelliklerini, renklerini belirten sözcüklerdir.

SIFATLAR. 1.NİTELEME SIFATLARI:Varlıkların durumunu, biçimini, özelliklerini, renklerini belirten sözcüklerdir. SIFATLAR 1.NİTELEME SIFATLARI 2.BELİRTME SIFATLARI a)işaret Sıfatları b)sayı Sıfatları * Asıl Sayı Sıfatları *Sıra Sayı Sıfatları *Üleştirme Sayı Sıfatları *Kesir Sayı Sıfatları c)belgisizsıfatlar d)soru

Detaylı

Cümle içinde isimlerin yerini tutan, onları hatırlatan sözcüklere zamir (adıl) denir.

Cümle içinde isimlerin yerini tutan, onları hatırlatan sözcüklere zamir (adıl) denir. ZAMİR (ADIL) Kitapları dolabın diğer rafına koyalım. Bunları dolabın diğer rafına koyalım. Yukarıdaki cümlelerde koyu yazılmış sözcükleri inceleyelim: ilk cümlede "kitap" sözcüğü bir varlığı kar şıladığından

Detaylı

Fiiller nesne alıp almamalarına göre değişik şekillerde adlandırılır. Bunları dört grupta inceleyebiliriz.

Fiiller nesne alıp almamalarına göre değişik şekillerde adlandırılır. Bunları dört grupta inceleyebiliriz. FİİL ÇATISI Çekimli bir fiilden oluşan yüklemin nesne ve özneye göre gösterdiği durumlara çatı denir. Bundan hareketle, yüklemin isim soylu sözcüklerden oluştuğu cümlelerde çatının aranmayacağını söyleyebiliriz.

Detaylı

Cümlede Anlam TEST 38

Cümlede Anlam TEST 38 SABEDİN TÜRKER İÖO 5.SINIF TÜRKÇE Cümlede Anlam TEST 38 1) Çocukların öğütten çok, iyi bir. ihtiyaçları vardır. Tümcesinde boş bırakılan yere aşağıdaki sözcüklerden hangisi getirilebilir? A. ilgiye sevgiye

Detaylı

MUTLU HAFTALAR. Emrah&Elvan PEKŞEN

MUTLU HAFTALAR. Emrah&Elvan PEKŞEN MUTLU HAFTALAR Emrah&Elvan PEKŞEN ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkok BÜYÜK HARFLERIN KULLANIMI Emir Defne Özel isimlerin ilk harfleri

Detaylı

MUTLU HAFTALAR. Emrah&Elvan PEKŞEN

MUTLU HAFTALAR. Emrah&Elvan PEKŞEN MUTLU HAFTALAR Emrah&Elvan PEKŞEN ilkok BÜYÜK HARFLERIN KULLANIMI Emir Defne Özel isimlerin ilk harfleri büyük yazılır. Cesur Yumak Nevşehir Japon Azerbaycan Ağrı Dağı Anıtkabir Cümleler her zaman büyük

Detaylı

Cümlede Anlam TEST 39. 1) Bu güzellikleri görmek için Uzungöl e gün doğarken gelmelisin. Bu cümlede aşağıdaki sorulardan hangisi nin cevabı yoktur?

Cümlede Anlam TEST 39. 1) Bu güzellikleri görmek için Uzungöl e gün doğarken gelmelisin. Bu cümlede aşağıdaki sorulardan hangisi nin cevabı yoktur? SABEDİN TÜRKER İÖO 5.SINIF TÜRKÇE Cümlede Anlam TEST 39 1) Bu güzellikleri görmek için Uzungöl e gün doğarken gelmelisin. Bu cümlede aşağıdaki sorulardan hangisi nin cevabı yoktur? 1. A. Niçin 2. B. Ne

Detaylı

EK FİİLLER VE FİİLİMSİLER

EK FİİLLER VE FİİLİMSİLER 2012 EK FİİLLER VE FİİLİMSİLER Zafer KARAKABAK TÜRKÇE DERSİ 10.12.2012 İçindekiler EK FİİLLER... 1 2.3.2 Ek Fiiller Genel Olarak Dört Bölümde İncelenir:... 1 FİİLİMSİLER... 5 EK FİİLLER İsim soylu kelimelerin

Detaylı

1.KÖK 2.EK 3.GÖVDE. Facebook Grubu TIKLA.

1.KÖK 2.EK 3.GÖVDE. Facebook Grubu TIKLA. 1.KÖK Facebook Grubu TIKLA 2.EK https://www.facebook.com/groups/turkceogretmenler/ 3.GÖVDE 1 Ailesi 2 Tanımlar: 1-KÖK:Bir sözcüğün parçalanamayan anlamlı en küçük parçasıdır. Bütün ekler çıkarıldıktan

Detaylı

Tek başına anlamı ve görevi olmayan ancak kendinden önce gelen sözcükle öbekleşerek anlam ve görev kazanan sözcüklerdir. Edatlar şunlardır:

Tek başına anlamı ve görevi olmayan ancak kendinden önce gelen sözcükle öbekleşerek anlam ve görev kazanan sözcüklerdir. Edatlar şunlardır: EDAT-BAĞLAÇ-ÜNLEM EDATLAR Tek başına anlamı ve görevi olmayan ancak kendinden önce gelen sözcükle öbekleşerek anlam ve görev kazanan sözcüklerdir. Edatlar şunlardır: 1-GİBİ Cümleye benzerlik, eşitlik,

Detaylı

(22 Aralık 2012, Cumartesi) GRUP A. 2012-2013 Türkçe Ortak Sınavı Lise Hazırlık Sınıfı

(22 Aralık 2012, Cumartesi) GRUP A. 2012-2013 Türkçe Ortak Sınavı Lise Hazırlık Sınıfı 2012-2013 Türkçe Ortak Sınavı Lise Hazırlık Sınıfı AÇIKLAMALAR 1. Soruların cevaplarını kitapçıkla birlikte verilecek optik forma işaretleyiniz. 2. Cevaplarınızı koyu siyah ve yumuşak bir kurşun kalemle

Detaylı

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΙΑΙΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ : 2014 2015 Μάθημα : Τουρκικά Επίπεδο : Ε1 Διάρκεια : 2 ώρες

Detaylı

Bu dörtlükte geçen aşağıdaki sözcüklerden hangisinin eş seslisi yoktur?

Bu dörtlükte geçen aşağıdaki sözcüklerden hangisinin eş seslisi yoktur? 7. Sınıf Tarama Testi 3 1 1. Aşağıda kil erden hangisi eş sesli (sesteş) bir kelime değildir? A) An B) Büyük C) Boz D) Dil 2. Başarılı bir konuşma, her şeyden önce dinleyicilerin seviyesine, ilgi ve beğenilerine

Detaylı

Zeus tarafından yazıldı. Cumartesi, 09 Şubat :20 - Son Güncelleme Pazartesi, 15 Şubat :23

Zeus tarafından yazıldı. Cumartesi, 09 Şubat :20 - Son Güncelleme Pazartesi, 15 Şubat :23 Yazı İçerik Nedir Ünlü Daralması Kaynaştırma Harfleri Ulama Ses Düşmesi Ünlü Düşmesi Ünsüz Düşmesi Ses Türemesi Ünsüz Benzeşmesi Ünsüz Yumuşaması ÜNLÜ DARALMASI Sözcüklerin sonlarında bulunan geniş ünlüler

Detaylı

ÜNİTE: FİİLER (Eylemler) KONU: Fiilde Kip (Haber ve Dilek Kipleri)

ÜNİTE: FİİLER (Eylemler) KONU: Fiilde Kip (Haber ve Dilek Kipleri) ÜNİTE: FİİLER (Eylemler) KONU: Fiilde Kip (Haber ve Dilek Kipleri) ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ 1. Aşağıdakilerden hangisi çekimli bir fiildir? A) düşünmek B) okudum C) gözlemek D) gezmek Fiillerin mek,

Detaylı

A y ş e y i m a s a s ı k a p ı n a y e d i ş e r a l t ı ş a r a r a b a y a

A y ş e y i m a s a s ı k a p ı n a y e d i ş e r a l t ı ş a r a r a b a y a KAYNAŞTIRMA HARFLERİ SES OLAYLARI Y a Ş a S ı N k a y n a ş t ı k. KAYNAŞTIRMA HARFLERİ Ünlüyle biten bir kelimenin sonuna durum eki ya da üleştirme eki gelirse araya kaynaştırma sesleri girer. A y ş e

Detaylı

[ fiilimsi, ek fiil] ÇEKİMLİ FİİL ( ÇEKİML EYLEM) Son yolculuğuna bugün uğurlanacak. DURUM FİİLLERİ

[ fiilimsi, ek fiil] ÇEKİMLİ FİİL ( ÇEKİML EYLEM) Son yolculuğuna bugün uğurlanacak. DURUM FİİLLERİ [ fiilimsi, ek fiil] Dil ve Anlatım 10. sınıflar 6. Ünite BU NOTTA 1 DE KİŞİ VE KİP 2 3 EK 4 İMSİLER 5 6 YAPI BAK. ER 7-8 DE ÇATI 9 DE ÇATI 10 V arlıkların yaptıkları işi, hareketi, oluşları ya da durumları

Detaylı

ZARFLAR(BELİRTEÇLER) FİİL ARAYIN!!! fiil arayın diye üzerinde duracağız. Yani zarf eşittir fiil diye aklınızda kalsın.

ZARFLAR(BELİRTEÇLER) FİİL ARAYIN!!! fiil arayın diye üzerinde duracağız. Yani zarf eşittir fiil diye aklınızda kalsın. ZARFLAR(BELİRTEÇLER) FİİL ARAYIN!!! Zarf sözcük türlerinden bir tanesidir. Sıfat çözerken isim arayın diye ifade etmiştik burada da fiil arayın diye üzerinde duracağız. Yani zarf eşittir fiil diye aklınızda

Detaylı

TATÍLDE. Biz, Ísveç`in Stockholm kentinde oturuyoruz. Yılın bir ayını Türkiye`de izin yaparak geçiririz.

TATÍLDE. Biz, Ísveç`in Stockholm kentinde oturuyoruz. Yılın bir ayını Türkiye`de izin yaparak geçiririz. TATÍLDE Biz, Ísveç`in Stockholm kentinde oturuyoruz. Yılın bir ayını Türkiye`de izin yaparak geçiririz. Ízin zamanı yaklaşırken içimizi bir sevinç kaplar.íşte bu yıl da hazırlıklarımızı tamamladık. Valizlerimizi

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ TÖMER TÜRKÇE ÖĞRETİM ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ TÜRKÇE SINAVI

ANKARA ÜNİVERSİTESİ TÖMER TÜRKÇE ÖĞRETİM ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ TÜRKÇE SINAVI ANKARA ÜNİVERSİTESİ TÖMER TÜRKÇE ÖĞRETİM ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ TÜRKÇE SINAVI T105004 ADI SOYADI NOSU UYRUĞU SINAV TARİHİ ÖĞRENCİNİN BÖLÜM Okuma Dinleme Yazma Karşılıklı Konuşma Sözlü Anlatım TOPLAM

Detaylı

Dilimizde fiiller çekimli hâlde kullanılır. İkinci tekil şahıs emir çekimi hariç bütün fiiller çekim eki alarak kullanılır.

Dilimizde fiiller çekimli hâlde kullanılır. İkinci tekil şahıs emir çekimi hariç bütün fiiller çekim eki alarak kullanılır. FİİL ÇEKİM EKLERİ Dilimizde fiiller çekimli hâlde kullanılır. İkinci tekil şahıs emir çekimi hariç bütün fiiller çekim eki alarak kullanılır. Fiil çekim ekleri, fiil kök veya gövdelerine eklenerek, fiillerin

Detaylı

7.sınıf kazanımlara göre çalışma kâğıtları

7.sınıf kazanımlara göre çalışma kâğıtları 7.sınıf kazanımlara göre çalışma kâğıtları 1.Aşağıdaki fiilleri anlamlarına göre tabloda uygun yerlere yazınız. Kızmak Almak Bilmek Silmek Kalmak Sulamak İş fiili Oluş fiili Durum fiili 2.Aşağıdaki eylemlerle

Detaylı

DOSTLAR beni tanıdınız değil mi? Ben HACĐVAT.

DOSTLAR beni tanıdınız değil mi? Ben HACĐVAT. DOSTLAR beni tanıdınız değil mi? Ben HACĐVAT. Seninle bu hafta yani 1 Ağustos 7 Ağustos arasında beraberiz. Sana hangi günler hangi dersleri yapacağını ben söyleyeceğim. Benim söylediğim tarihlerde ödevini

Detaylı

3. Sınıf Noktalama İşaretleri

3. Sınıf Noktalama İşaretleri Gel ne olursan ol. Mevlana nın asıl adı Muhammed Celâleddin dir. Yine gel. Mevlana, bugün Afganistan sınırları içerisinde yer alan Horasan yöresinin Belh şehrinde bin iki yüz yedi tarihinde doğmuştur.

Detaylı

I. Metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız. ÖNEMLİ BİR DERS

I. Metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız. ÖNEMLİ BİR DERS I. Metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız. ÖNEMİ BİR DERS Genç adam evlendiğinden beri evinde kalan babası yüzünden eşiyle sürekli tartışıyordu. Eşi babasını istemiyordu. Tartışmalar bazen inanılmaz boyutlara

Detaylı

2) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde daha kelimesi yerine henüz kelimesi getirilebilir?

2) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde daha kelimesi yerine henüz kelimesi getirilebilir? 1) Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna soru işareti konulmalıdır? A) Annem geldi mi gelmedi mi bilmiyorum B) Almanya ya siz mi gittiniz C) Bir yere gidilecek mi uçağa binilmeli ) Güneş doğdu mu ağaçların

Detaylı

Eylemlerin, eylemsilerin, sıfatların ve zarfların anlamlarını çeşitli yönden etkileyen sözcüklere zarf denir. Ör. Büyük lokma ye: büyük konuşma. Ör.

Eylemlerin, eylemsilerin, sıfatların ve zarfların anlamlarını çeşitli yönden etkileyen sözcüklere zarf denir. Ör. Büyük lokma ye: büyük konuşma. Ör. Eylemlerin, eylemsilerin, sıfatların ve zarfların anlamlarını çeşitli yönden etkileyen sözcüklere zarf denir. Eylem ve eylemsilerin anlamalarını durum yönünden tamamlayan zarflardır. Eylem ya da eylemsiye

Detaylı

A2 DÜZEYİ A KİTAPÇIĞI NOT ADI SOYADI: PASAPORT NO:

A2 DÜZEYİ A KİTAPÇIĞI NOT ADI SOYADI: PASAPORT NO: A2 DÜZEYİ ADI SOYADI: PASAPORT NO: NOT OKUMA 1 KARADENİZ TURU Metin Bey: Merhaba! Görevli: Merhaba efendim, buyurun! Nasıl yardımcı.(1)? Metin Bey: Ben bu yaz ailem ile bir tura çıkmak istiyorum. Bana

Detaylı

2. Sınıf Cümle Oluşturma Cümle Bilgisi

2. Sınıf Cümle Oluşturma Cümle Bilgisi Penguenler Güney Kutup Bölgesi'nde yaşayan penguenler çok soğuk ve dondurucu olan kutuplarda rahatlıkla yaşayabilirler. Bunu sağlayan, penguenlerin derisinin altında bulunan kalın yağ tabakasıdır. Bu tabaka,

Detaylı

ÖLÜM EYLEM (FİİL) Eylem: ÖR. ÖR EDİM: a)kılış Bildirenler: ÖR. b)oluş Bildirenler:

ÖLÜM EYLEM (FİİL) Eylem: ÖR. ÖR EDİM: a)kılış Bildirenler: ÖR. b)oluş Bildirenler: BÖLÜM 3 EYLEM (FİİL) Eylem: İş,hareket,oluş ve yargıları zamana ve kişiye bağlayarak anlatan sözcüklere eylem denir.eylem kök ve gövdelerinin -mek/-mak almış biçimine eylemlik(mastar) adı verilir.mastar

Detaylı

YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİLLER YÜKSEK OKULU

YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİLLER YÜKSEK OKULU YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİLLER YÜKSEK OKULU Dersin Kodu : AFYA 101 Dersin Adı : Yabancılar için Türk Dili ve Kültürü I Okutman : E-posta : Telefon : 0.216.578 00 00 (Dahili: 2178) Ders Amacı Yabancılar

Detaylı

A1 DÜZEYİ B KİTAPÇIĞI NOT ADI SOYADI: OKUL NO:

A1 DÜZEYİ B KİTAPÇIĞI NOT ADI SOYADI: OKUL NO: A1 DÜZEYİ ADI SOYADI: OKUL NO: NOT OKUMA 1. Aşağıdaki metni -(y/n)a, -(n)da, -(n)dan, -(y/n)i ve -(I)yor ekleriyle tamamlayınız. (10 puan) Sevgili Ayşe, Nasılsın? Sana bu mektubu İstanbul dan yazıyorum.

Detaylı

.com 2. SINIF 1. DÖNEM TATİL KİTABI

.com 2. SINIF 1. DÖNEM TATİL KİTABI .com 2. SINIF 1. DÖNEM TATİL KİTABI 2. DÖNEMDEN İTİBAREN FACEBOOK GRUBUMUZDA GÜNLÜK ÖDEV PAYLAŞIMLARI YAPMAYA BAŞLAYACAĞIZ! 5. Günden İtibaren Sadece Facebook Grubumuzdan Paylaşım Yapılacaktır. Grup Adı:

Detaylı

ÖN ADLAR (SIFATLAR ) NİTELEME ÖN ADLARI

ÖN ADLAR (SIFATLAR ) NİTELEME ÖN ADLARI ÖN ADLAR (SIFATLAR ) Adların önüne gelerek onları çeşitli yönlerden niteleyen ve belirten sözcüklere ön ad denir. Akıllı öğrenciyi her öğretmen sever. On kişi buraya doğru geliyor. Bazı olaylara hiç dayanamıyorum.

Detaylı

DAVUT DOĞAN BİLGİSAYAR 1 ÖĞRETİM GÖREVLİSİNİN ADI: YRD.DOÇ. NURAY GEDİK BÜYÜK HARFLERİN KULLANILIŞI AYRI VE BİTİŞİK YAZIMLAR

DAVUT DOĞAN BİLGİSAYAR 1 ÖĞRETİM GÖREVLİSİNİN ADI: YRD.DOÇ. NURAY GEDİK BÜYÜK HARFLERİN KULLANILIŞI AYRI VE BİTİŞİK YAZIMLAR BÜYÜK HARFLERİN KULLANILIŞI AYRI VE BİTİŞİK YAZIMLAR MI-Mİ NİN YAZIMI DAVUT DOĞAN BİLGİSAYAR 1 ÖĞRETİM GÖREVLİSİNİN ADI: YRD.DOÇ. NURAY GEDİK 05.12. 1 İçindekiler BÜYÜK HARFLERİN KULLANILIŞI... 1 Cümleler

Detaylı

1) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmamıştır?

1) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmamıştır? 1) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmamıştır? 1. A. Şehirde yaşıyanlar bazı kurallara uymak zorunda. 2. B. Suriye, Türkiye nin güney komşusudur. 3. C. Kırlarda benbeyaz papatyalar vardı.

Detaylı

4.SINIF TÜRKÇE

4.SINIF TÜRKÇE 4.SINIF TÜRKÇE www.ilkokulevim.com 4.Sınıf Cümle Bilgisi Kurallı ve Devrik Cümleler Bir cümlede yargı bildiren sözcük (yüklem) cümlenin sonunda ise o cümleye kurallı cümle denir. * Yusuf okulu kazanmış.

Detaylı

Fiil kök ya da gövdeleri üzerine birtakım türetme ekleri getirilerek fiillerin özne ve nesnelerine göre göstermiş oldukları durumlara fiillerde çatı

Fiil kök ya da gövdeleri üzerine birtakım türetme ekleri getirilerek fiillerin özne ve nesnelerine göre göstermiş oldukları durumlara fiillerde çatı Fiil kök ya da gövdeleri üzerine birtakım türetme ekleri getirilerek fiillerin özne ve nesnelerine göre göstermiş oldukları durumlara fiillerde çatı denir. ÖZNELERİNE GÖRE NESNELERİNE GÖRE A) Öznelerine

Detaylı

1.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül ün kaldırılması cümlenin anlamını etkilemez? A) Çocuk, oyuncaklarını topladı. B) Genç,kızın arkasından koştu.

1.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül ün kaldırılması cümlenin anlamını etkilemez? A) Çocuk, oyuncaklarını topladı. B) Genç,kızın arkasından koştu. 1.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül ün kaldırılması cümlenin anlamını etkilemez? A) Çocuk, oyuncaklarını topladı. B) Genç,kızın arkasından koştu. C) Rüzgâr, çatıları uçuracak gibi esiyordu. D) Hırsız,

Detaylı

Bak-tı-m. Sor-sa-k FİİLİMSİLERE HAZIRLIK. Haber kiplerini aşağıdaki şekilde kodlayabilirsiniz: Ecek muştu arıyor.

Bak-tı-m. Sor-sa-k FİİLİMSİLERE HAZIRLIK. Haber kiplerini aşağıdaki şekilde kodlayabilirsiniz: Ecek muştu arıyor. 1 FİİLİMSİLERE HAZIRLIK Fiil kök veya gövdelerine getirilen birtakım eklerle türetilen; cümle içinde isim, sıfat ve zarf olarak kullanılabilen sözcüklere fiilimsi denir. Fiilimsileri daha iyi anlayabilmek

Detaylı

Aşağıdaki resmin içinde yandaki eşyalar gizlenmiş. Onları bulalım ve boyayalım. -16-

Aşağıdaki resmin içinde yandaki eşyalar gizlenmiş. Onları bulalım ve boyayalım. -16- Aşağıdaki resmin içinde yandaki eşyalar gizlenmiş. Onları bulalım ve boyayalım. -16-24 - 28 NİSAN 2017 Gül, papatya, karanfil, lale - salkım söğüt, kavak, çam, elma ağacı isimlerini doğru görselin altına

Detaylı

Evimi misafirlerim gidince temizlemek için saatlerce uğraşıyorsam birçok arkadaşım

Evimi misafirlerim gidince temizlemek için saatlerce uğraşıyorsam birçok arkadaşım Yeni evli bir çift vardı. Evliliklerinin daha ilk aylarında, bu işin hiç de hayal ettikleri gibi olmadığını anlayıvermişlerdi. Aslında birbirlerini sevmiyor değillerdi. Son zamanlarda o kadar sık olmasa

Detaylı

2. SINIF İŞİTME ENGELLİ ÖĞRENCİLERİ İÇİN TEST ÇALIŞMASI. Hazırlayan Engin GÜNEY İşitme Engelliler sınıf Öğretmeni

2. SINIF İŞİTME ENGELLİ ÖĞRENCİLERİ İÇİN TEST ÇALIŞMASI. Hazırlayan Engin GÜNEY İşitme Engelliler sınıf Öğretmeni 2. SINIF İŞİTME ENGELLİ ÖĞRENCİLERİ İÇİN TEST ÇALIŞMASI Hazırlayan İşitme Engelliler sınıf Öğretmeni 1 Saçları hangisi tarar? o A) Bıçak o B) Tarak o C) Eldiven o D) Makas 2 Hangisi okul eşyası değil?

Detaylı

25. Aşağıdaki deyimlerle anlamca üçlü bir grup oluşturulduğunda hangisi dışta kalır? A) eli bol B) eli açık C) eli geniş D) eli kulağında

25. Aşağıdaki deyimlerle anlamca üçlü bir grup oluşturulduğunda hangisi dışta kalır? A) eli bol B) eli açık C) eli geniş D) eli kulağında 21. Hangi cümlede "mi" farklı anlamda kullanılmıştır? A) O bu resmi gördü mü? B) O buraya geldi mi bayram olur. C) Zil çaldı mı içeri girer. D) Yemeği pişirdi mi ocağı kapat. 22. "Boş boş oturmayı hiç

Detaylı

Büyük Ünlü Uyumu (Kalınlık-İncelik Uyumu)

Büyük Ünlü Uyumu (Kalınlık-İncelik Uyumu) Büyük Ünlü Uyumu (Kalınlık-İncelik Uyumu) Türkçede 8 tane ünlü harfin 4 tanesi kalın, 4 tanesi ince ünlüdür. Büyük ünlü uyumu bir kelimedeki ünlü harflerin ince veya kalın olmasıyla ilgilidir. Kalın Ünlüler:

Detaylı

ÇALIŞKAN ARILAR EKİM AYI EĞİTİM PROGRAMI 1.HAFTA NELER ÖĞRENECEĞİZ HAFTANIN KONUSU:OKULUMUZ

ÇALIŞKAN ARILAR EKİM AYI EĞİTİM PROGRAMI 1.HAFTA NELER ÖĞRENECEĞİZ HAFTANIN KONUSU:OKULUMUZ ÇALIŞKAN ARILAR EKİM AYI EĞİTİM PROGRAMI 1.HAFTA NELER ÖĞRENECEĞİZ HAFTANIN KONUSU:OKULUMUZ -Okul nedir? Okulumuzu tanıyoruz.okulumuzun bölümlerini tanıyoruz. -Okulda kimler çalışır ve ne iş yaparlar öğreniyoruz.

Detaylı

Elvan & Emrah PEKŞEN

Elvan & Emrah PEKŞEN Bu hafta için 5 güne 5 değerlendirme hazırlıyoruz. İlk üçünü paylaşıyoruz. 2 Tanesi de çarşamba sitemizde! Puanlama Aşağıda... 1. Sınav Test Soruları 5 puan 6x5=30 Harf,hece tablo 1 puan 45x1=45 Sayı okuma

Detaylı

6. Sınıf sıfatlar testi testi 1

6. Sınıf sıfatlar testi testi 1 6. Sınıf sıfatlar testi testi 1 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamını sağlayan kelime sıfat değildir? A) Kaç liralık fatura kesilecek? B) Oraya gidip de ne iş yapacaksın? C) Ne kadar güzel konuşuyor

Detaylı

.com. Haftanın Diğer Çalışmaları En Kısa Zamanda Yayınlanacaktır.

.com. Haftanın Diğer Çalışmaları En Kısa Zamanda Yayınlanacaktır. .com Haftanın Diğer Çalışmaları En Kısa Zamanda Yayınlanacaktır. ilkok 2/... Sınıfı Türkçe Dersi Değerlendirme Sınavı Adı-Soyadı:... Yaşayabilmek için oksijene ihtiyaç vardır. Oksijen sayesinde karadaki

Detaylı

ADLAŞMIŞ SIFAT ZAMİR

ADLAŞMIŞ SIFAT ZAMİR ADLAŞMIŞ SIFAT ADLAŞMIŞ SIFAT ZAMİR ZAMİR Öğretmenler çalışkan öğrencileri sever. Öğretmenler çalışkanları sever. Öğretmenler bu öğrencileri sever. Öğretmenler bunları sever. Yaralı, olayı ilgililere tüm

Detaylı

CÜMLENİN ÖGELERİ YÜKLEM / ÖZNE

CÜMLENİN ÖGELERİ YÜKLEM / ÖZNE CÜMLENİN ÖGELERİ YÜKLEM / ÖZNE YÜKLEM Cümlede işi, oluşu, durumu bildiren öğeye yüklem denir. Diğer öğeleri bulmak için bütün sorular yükleme yöneltilir. Dilimizde her türlü sözcük ve söz öbeği yüklem

Detaylı

A1 DÜZEYİ A KİTAPÇIĞI NOT ADI SOYADI: OKUL NO:

A1 DÜZEYİ A KİTAPÇIĞI NOT ADI SOYADI: OKUL NO: A1 DÜZEYİ ADI SOYADI: OKUL NO: NOT OKUMA 1. Aşağıdaki metni -(y/n)a, -(n)da, -(n)dan, -(y/n)i ve -(I)yor ekleriyle tamamlayınız. (10 puan) Sevgili Ayşe, Nasılsın? Sana bu mektubu İstanbul dan yazıyorum.

Detaylı

SÖZCÜĞÜN ANLAMINI DEĞİŞTİREN EKLER TESTİ

SÖZCÜĞÜN ANLAMINI DEĞİŞTİREN EKLER TESTİ 1. Aşağıdakilerden hangisinin aldığı ek, kelimenin anlamını değiştirmiştir? A) eve B) evli C) evler 2. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi, aldığı ekle anlamı değişmemiştir? A) kitapta B) kitaplık C) kitapçı

Detaylı

Adım Tomas Porec. İlk kez tek boynuzlu bir at gördüğümde sadece sekiz yaşındaydım, bu da tam yirmi yıl önceydi. Küçük bir kasaba olarak düşünmeyi

Adım Tomas Porec. İlk kez tek boynuzlu bir at gördüğümde sadece sekiz yaşındaydım, bu da tam yirmi yıl önceydi. Küçük bir kasaba olarak düşünmeyi Adım Tomas Porec. İlk kez tek boynuzlu bir at gördüğümde sadece sekiz yaşındaydım, bu da tam yirmi yıl önceydi. Küçük bir kasaba olarak düşünmeyi daha çok sevdiğimiz bir dağ köyünde doğup büyüdüm. Uzak

Detaylı

5. SINIF TÜRKÇE NOKTALAMA İŞARETLERİ TESTİ

5. SINIF TÜRKÇE NOKTALAMA İŞARETLERİ TESTİ 1- Bir gün Nasreddin Hoca şehre gelip bir arkadaşıyla birlikte handa kalmış ( ) Gece yarısı arkadaşı sormuş ( ) ( ) Hocam ( ) uyudunuz mu ( ) ( ) Buyurun bir şey mi var ( ) ( ) Biraz borç para isteyecektim

Detaylı

.com. Faydalı Olması Dileklerimizle... Emrah&Elvan PEKŞEN

.com. Faydalı Olması Dileklerimizle... Emrah&Elvan PEKŞEN .com Faydalı Olması Dileklerimizle... Emrah&Elvan PEKŞEN ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkok Adı-Soyadı:... Önce kelimeleri tek

Detaylı

2.sınıf Hayat Bilgisi Konu Özetleri

2.sınıf Hayat Bilgisi Konu Özetleri 2.sınıf Hayat Bilgisi Konu Özetleri. Okulumuz çevresi ile bir bütündür. Bir kişiye okulumuzun yerini tarif ederken çevresindeki binalardan, kurumlardan, cadde ve sokaklardan yararlanırız. Bu yüzden okula

Detaylı

3) Bir gün bu delikten bir tarla faresi çıktı. cümlesinde aşağıdaki sorulardan hangisi nin cevabı

3) Bir gün bu delikten bir tarla faresi çıktı. cümlesinde aşağıdaki sorulardan hangisi nin cevabı SABEDİN TÜRKER İÖO 5.SINIF TÜRKÇE Cümlede Anlam TEST 35 1) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşılaştırma söz konusudur? 1. A. Seni bu başarından dolayı kutlarım. 2. B. Çalışıyorsunuz diye yanınıza girmedim.

Detaylı

5. ) Yıkmak sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamıyla kullanılmıştır?

5. ) Yıkmak sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamıyla kullanılmıştır? SEBEP-SONUÇ İLİŞKİLERİ 1.) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde beğenme söz konusudur? A) Öğrenci dediğin çalışkan ve terbiyeli olur. B) Vadi dediğin yemyeşil olur. C) İşte, çalışma dediğin böyle olur. D) Armut

Detaylı

ilkokul1.com YAPANIN YANINA KALMAZ Padişah, sarayının bahçesindeki ağacı çok seviyordu. Bahçıvana; Bu gül ağacına iyi bak! emrini verdi. Günün birinde bir bülbül bu ağaca musallat olup, gülleri yerlere

Detaylı

ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΙΑΙΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΕΠΤΑ (7) ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΙΑΙΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΕΠΤΑ (7) ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΙΑΙΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΟ: B ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ώρες ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

Detaylı

Adım-Soyadım:... Oku ve renklendir.

Adım-Soyadım:... Oku ve renklendir. Adım-Soyadım:... Oku ve renklendir. Gemiyle bir yolculuğa çıkmaya hazır mısın? O zaman geminin üzerindeki çiçeklerden 2 tanesini yeşile, bir tanesini pembe renge boyamalısın. Geminin pencereleri açık mavi

Detaylı

.com. Faydalı Olması Dileğiyle... Emrah& Elvan PEKŞEN

.com. Faydalı Olması Dileğiyle... Emrah& Elvan PEKŞEN .com Faydalı Olması Dileğiyle... Emrah& Elvan PEKŞEN ilkok Adı-Soyadı:... Yukarıdaki resmi inceleyelim. Sonrasında aşağıdaki yönergelere göre, çocukları numaralandıralım ve soruları cevaplayalım. Deniz

Detaylı