İçerik. Kısım Bir Örgütler, Yönetim ve Ağ Bağlantılı Kurum 1. Bölüm 1 Günümüz Küresel İşletmelerinde Enformasyon Sistemleri 2

Transkript

1 İçerik Kısım Bir Örgütler, Yönetim ve Ağ Bağlantılı Kurum 1 Bölüm 1 Günümüz Küresel İşletmelerinde Enformasyon Sistemleri 2 Açılış Örnek Olayı: Yeni Yankee Stadyumunun Geleceğe Bakışı Günümüzde İşletmelerde Enformasyon Sistemlerinin Rolü 5 Enformasyon Sistemleri İşletmeleri Nasıl Dönüştürüyor 5 Yönetim Bilişim Sistemlerinde Neler Yenidir? 6 Küreselleşmenin Tehdit ve Fırsatları: Düzleşen Bir Dünya 8 Etkileşimli Oturum: Yönetim YBS Cebinizde 9 Gelişen Dijital İşletme 11 Enformasyon Sistemlerinin Stratejik İşletme Amaçları Enformasyon Sistemleri ile İlgili Görüşler 15 Enformasyon Sistemi Nedir? 15 Enformasyon Sistemlerinin Boyutları 17 Etkileşimli Oturum: Teknoloji UPS Enformasyon Teknolojisi İle Küresel Olarak Rekabet Etmekte 22 Sadece Teknoloji Değil: Enformasyon Sistemlerine Yönelik İşletme Bakış Açısı 24 Tamamlayıcı Varlıklar: Örgüt Sermayesi ve Doğru İş Modeli Enformasyon Sistemlerinde Çağdaş Yaklaşımlar 28 Teknik Yaklaşım 29 Davranışsal Yaklaşım 29 Bu Kitabın Yaklaşımı: Sosyoteknik Sistemler Uygulamalı YBS Projeleri 31 Yönetim Karar Problemleri 31 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Satış Eğilimlerinin Analizinde Veritabanı Kullanımı 31 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Enformasyon Sistemleri Bilgisi Gerektiren İşlerin Belirlenmesinde İnternetin Kullanılması 32 Öğrenme Modülleri: Enformasyon Teknolojileri Ne Kadar Önemlidir? Enformasyon Sistemleri ve Kariyeriniz, Gelişen Mobil Dijital Platform 32 Değerlendirme Özeti 33 Anahtar Terimler 34 Değerlendirme Soruları 34 Tartışma Soruları 35 Video Örnek Olayları 35 İşbirliği ve Takım Çalışması: Takım İşbirliği için bir Web Sitesi Yaratma 35 Örnek Olay: Akıllı Ağlarla İlgili Söylenti Nedir? 36 Bölüm 2 Küresel E-İş ve İşbirliği 40 Açılış Örnek Olayı: 2010 Amerika Kupası: USA Enformasyon Teknolojisi ile Kazandı İş Süreçleri ve Enformasyon Sistemleri 43 İş Süreçleri 43 Enformasyon Teknolojisi İş Süreçlerini Nasıl Geliştirir? 44 vii

2 viii İçindekiler 2.2 Enformasyon Sistemlerinin Türleri 45 Farklı Yönetim Gruplarında Sistemler 45 Kurumu Bağlayan Sistemler 51 Etkileşimli Oturum: Örgütler Domino s Pizza Takipçisi ile Cızırdıyor 52 E-İş, E-Ticaret ve E-Devlet İşbirliği ve Ekip Çalışması Sistemleri 55 İşbirliği Nedir? 56 İşbirliği ve Ekip Çalışmasının İşletmelere Faydaları 57 İşbirlikçi Bir Kültür ve İş Süreçleri Oluşturma 58 İşbirliği ve Ekip Çalışması İçin Araçlar ve Teknolojiler 59 Etkileşimli Oturum: Yönetim Sanal Toplantılar: Akıllı Yönetim İşletmelerde Enformasyon Sistemleri İşlevi 68 Enformasyon Sistemleri Bölümü 68 Enformasyon Sistemleri İşlevini Düzenleme Uygulamalı YBS Projeleri 70 Yönetim Karar Problemleri 70 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Elektronik Tablo Kullanarak Tedarikçileri Seçme 70 Faaliyetlerde Mükemmelliğe Ulaşma: Etkin Sevkiyat Rotalarını Planlamak İçin İnternet Yazılımı Kullanma 71 Öğrenme Modülleri: İşlevsel Bakış Açısıyla Sistemler; Enformasyon Teknolojileri İşbirliği ve Ekip Çalışması Sağlıyor; İşletme Enformasyon Sistemlerini Kullanmanın Zorlukları; Enformasyon Sistemleri İşlevini Düzenleme 72 Değerlendirme Özeti 72 Anahtar Terimler 73 Değerlendirme Soruları 73 Tartışma Soruları 74 Video Örnek Olayları 74 İşbirliği ve Takım Çalışması: Takım İşbirliği için bir Web Sitesi Yaratma 74 Örnek Olay: Procter & Gamble da İşbirliği ve Yenilik 75 Bölüm 3 Enformasyon Sistemleri, Örgütler ve Strateji 78 Açılış Örnek Olayı: Verizon mu AT&T mi? Hangi İşletme En İyi Dijital Stratejiye Sahip? Örgütler ve Enformasyon Sistemleri 81 Örgüt Nedir? 82 Örgütlerin Özellikleri Enformasyon Sistemleri, Örgütleri ve İşletmeleri Nasıl Etkiler? 89 Ekonomik Etkiler 89 Örgütsel ve Davranışsal Etkiler 91 İnternet ve Örgütler 94 Enformasyon Sistemlerinin Tasarımı ve Anlaşılmasına İlişkin Uygulamalar Rekabet Avantajı Elde Etmek İçin Enformasyon Sistemlerinin Kullanımı 94 Porter ın Rekabeti Etkileyen Güçler Modeli 95 Rekabeti Etkileyen Güçlerin Üstesinden Gelebilmek İçin Enformasyon Sistemleri Stratejileri 96 İnternetin Rekabet Avantajı Üzerindeki Etkisi 99 Etkileşimli Oturum: Örgütler Kredi Kartı İşletmeleri Sizin Hakkınızda Ne Kadar Bilgi Sahibi? 100 İşletme Değer Zinciri Modeli 102 Etkileşimli Oturum: Yönetim ipad Yıkıcı bir Teknoloji mi? 103 Sinerjiler, Temel Yetenekler ve Ağ Tabanlı Stratejiler 106

3 İçindekiler ix 3.4 Rekabet Avantajı İçin Sistemlerin Kullanımı: Yönetim Konuları 111 Rekabet Avantajını Sürdürme 111 Enformasyon Teknolojilerini İşletme Hedefleri ile Uyumlaştırma 111 Stratejik Değişimleri Yönetme Uygulamalı YBS Projeleri 113 Yönetim Karar Problemleri 113 Karar Vermeyi Etkinleştirme: İşletme Stratejisini Açıklığa Kavuşturmak İçin Bir Veritabanı Kullanma 113 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Bir Otomobili Yapılandırmak ve Fiyatlandırmak İçin Web Araçlarını Kullanma 114 Öğrenme Modülleri: Enformasyon Teknolojisi İçin Değişen İş Çevresi 115 Değerlendirme Özeti 115 Anahtar Terimler 116 Değerlendirme Soruları 116 Tartışma Soruları 117 Video Örnek Olayları 117 İşbirliği ve Takım Çalışması: Stratejik Enformasyon Sistemleri İçin Fırsatların Belirlenmesi 117 Örnek Olay: TV İnternete Yenik Düşecek mi? 118 Bölüm 4 Enformasyon Sistemlerine İlişkin Etik ve Sosyal Konular 120 Açılış Örnek Olayı: Davranışlara Yönelik Hedefleme ve Kişisel Gizliliğiniz: Siz Hedefsiniz Sistemlere İlişkin Etik ve Sosyal Konuların Anlaşılması 123 Etik, Sosyal ve Politik Konular Hakkında Düşünmeye Yönelik Bir Model 124 Enformasyon Çağına İlişkin Beş Ahlaki Boyut 125 Etik Sorunları Ortaya Çıkaran Temel Teknoloji Eğilimleri Enformasyon Toplumunda Etik 129 Temel Kavramlar: Sorumluluk, Hesap Verebilirlik, Yükümlülük 129 Etik Analiz 129 Aday Etik İlkeler 130 Profesyonel Davranış Kuralları 131 Gerçek Dünyaya İlişkin Etik İkilemler Enformasyon Sistemlerinin Ahlaki Boyutu 131 Enformasyon Hakları: İnternet Çağında Kişisel Gizlilik ve Özgürlük 131 Mülkiyet Hakları: Fikri Mülkiyet 139 Hesap Verebilirlik, Yükümlülük ve Kontrol 141 Sistem Kalitesi: Veri Kalitesi ve Sistem Hataları 143 Yaşam Kalitesi: Tarafsızlık, Erişim ve Sınırlar 143 Etkileşimli Oturum: Örgütler Kısa Mesaj Kullanmanın Tehlikeleri 147 Etkileşimli Oturum: Teknoloji Çok mu Fazla? Uygulamalı YBS Projeleri 153 Yönetim Karar Problemleri 153 Faaliyetlerde Mükemmelliğe Ulaşma: Basit Bir Blog Oluşturma 154 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Çevrimiçi Pazar Araştırması İçin İnternet Haber Gruplarını Kullanma 154 Öğrenme Modülleri: Enformasyon Sistemleri İçin Kurumsal Etik Kurallar Geliştirme; Bir Web Sayfası Oluşturma 155 Değerlendirme Özeti 155 Anahtar Terimler 155 Değerlendirme Soruları 156 Tartışma Soruları 156 Video Örnek Olayları 156 İşbirliği ve Takım Çalışması: Kurumsal Etik Kodu Geliştirme 156 Örnek Olay: Radyasyon Tedavisi Öldürdüğünde 157

4 x İçindekiler Kısım İki Enformasyon Teknolojisi Altyapısı 161 Bölüm 5 Enformasyon Teknolojisi (ET) Altyapısı ve Gelişmekte Olan Teknolojiler 162 Açılış Örnek Olayı: Bart Yeni Bir ET Altyapısı ile Hızlanmakta ET Altyapısı 165 ET Altyapısını Tanımlama 165 ET Altyapısının Gelişimi 166 Altyapı Gelişiminde Teknoloji Desteği Sağlayıcılar Altyapı Bileşenleri 175 Bilgisayar Donanım Platformları 175 İşletim Sistemi Platformları 177 Kurumsal Yazılım Uygulamaları 177 Etkileşimli Oturum: Teknoloji Yeniye Dokunuş 178 Veri Yönetimi ve Depolama 179 Ağ / Telekomünikasyon Platformları 180 İnternet Platformları 180 Danışmanlık ve Sistem Bütünleştirme Hizmetleri Çağdaş Donanım Platformu Eğilimleri 181 Gelişmekte Olan Mobil Dijital Platform 181 Şebeke (Grid) Bilgi İşlem 182 Sanallaştırma 182 Bulut Bilgi İşlem 183 Yeşil Bilgi İşlem 184 Otonom Bilgi İşlem 185 Yüksek Performans ve Enerji Tasarruflu İşlemciler 185 Etkileşimli Oturum: Örgütler Yeşil Bilgi İşlem İşletmeler İçin İyi midir? Çağdaş Yazılım Platformu Eğilimleri 187 Linux ve Açık Kaynak Yazılımlar 187 Web İçin Yazılımlar: Java ve Ajax 188 Web Hizmetleri ve Hizmet Odaklı Mimari 189 Dış Kaynak Yazılım ve Bulut Hizmetleri Yönetim Konuları 194 Platform ve Altyapı Değişimi ile Başa Çıkmak 194 Yönetim ve Yönetişim 194 Akıllı Altyapı Yatırımları Yapma Uygulamalı YBS Projeleri 198 Yönetim Karar Problemleri 198 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Elektronik Tablo (Spreadsheet) Kullanarak Donanım ve Yazılım Seçeneklerini Değerlendirme 198 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Web Araştırması ile Satış Konferansını Bütçeleme 199 Öğrenme Modülleri: Bilgisayar Donanım ve Yazılımlar Nasıl Çalışır? Hizmet Seviyesi Anlaşmaları; Açık Kaynak Yazılım Girişimi; ET Altyapı Gelişiminde Aşamaları Karşılaştırmak; Bulut Bilgi İşlem 200 Değerlendirme Özeti 200 Anahtar Terimler 201 Değerlendirme Soruları 202 Tartışma Soruları 202 Video Örnek Olayları 202 İşbirliği ve Takım Çalışması: Sunucu ve Mobil İşletim Sistemlerinin Değerlendirilmesi 202 Örnek Olay: Salesforce.com: Popüler Bulut Hizmetleri 203 Bölüm 6 İş Zekâsının Temelleri: Veritabanları ve Enformasyon Yönetimi 206 Açılış Örnek Olayı: RR Donnelley Verilerine Hâkim Olmaya Çalışıyor Geleneksel Dosyalama Ortamında Verileri Düzenleme 209 Dosya Düzenleme Terimleri ve Kavramları 209 Geleneksel Dosyalama Ortamı Sorunları 210

5 İçindekiler xi 6.2 Veri Yönetiminde Veritabanı Yaklaşımı 212 Veritabanı Yönetim Sistemleri (VTYS) 212 Veritabanı Yönetim Sistemlerinin Yetenekleri 217 Veritabanları Tasarlama İş Performansını ve Karar Almayı Etkinleştirmek İçin Veritabanlarını Kullanma 221 Veri Ambarları 222 İş Zekâsı Araçları: Çok Boyutlu Veri Analizi ve Veri Madenciliği 224 Etkileşimli Oturum: Teknoloji İşletmeler Metin Madenciliğinden Neler Öğrenebilirler? 227 Veritabanları ve Web Veri Kaynaklarını Yönetme 230 Enformasyon Politikası Oluşturma 230 Veri Kalitesini Sağlama 230 Etkileşimli Oturum: Örgütler Kredi Büroları Hataları Büyük Halk Sorunları Uygulamalı YBS Projeleri 234 Yönetim Karar Problemleri 234 Faaliyetlerde Mükemmelliğe Ulaşma: Stok Yönetimi İçin İlişkisel Bir Veritabanı Oluşturma 235 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Denizaşırı İş Kaynakları İçin Çevrimiçi Veritabanlarını Arama 236 Öğrenme Modülleri: Veritabanı Tasarımı, Normalleşme ve Varlık İlişki Diyagramı; SQL e Giriş; Hiyerarşik ve Ağ Veri Modelleri 236 Değerlendirme Özeti 237 Anahtar Terimler 238 Değerlendirme Soruları 239 Tartışma Soruları 239 Video Örnek Olayları 239 İşbirliği ve Takım Çalışması: Çevrimiçi bir Veritabanındaki Öğeleri ve Öz Nitelikleri Tanımlama 239 Örnek Olay: Terör İzleme Listesi Veritabanının Sorunları Devam Etmekte 240 Bölüm 7 Telekomünikasyon, İnternet ve Kablosuz Teknoloji 244 Açılış Örnek Olayı: Hyundai Heavy Industries in Kablosuz Bir Tersane Ağı Kurması Günümüz İş Dünyasında Telekomünikasyon ve Ağ Oluşumları 247 Ağ İletişimi ve İletişim Eğilimleri 247 Bir Bilgisayar Ağı Nedir? 247 Anahtar Dijital Ağ Teknolojileri İletişim Ağları 252 Sinyaller: Dijital ve Analog 252 Ağ Türleri 253 Fiziksel İletim Ortamı Küresel İnternet 257 İnternet Nedir? 257 İnternet Adresleri ve Mimarisi 258 İnternet Hizmetleri ve İletişim Araçları 261 Etkileşimli Oturum: Örgütler Ağ Tarafsızlığı Üzerine Savaş 262 Etkileşimli Oturum: Yönetim Çalışanların Ağlarda İzlenmesi: Etik Dışı mı Yoksa İyi Bir İş mi? 266 Web Kablosuz Devrim 275 Hücresel Sistemler 276 Kablosuz Bilgisayar Ağları ve İnternet Erişimi 276 RFID ve Kablosuz Algılayıcı Ağlar 279

6 xii İçindekiler 7.5 Uygulamalı YBS Projeleri 282 Yönetim Karar Problemleri 282 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Elektronik Tablo (Spreadsheet) Kullanarak Kablosuz Hizmetleri Değerlendirme 282 Faaliyetlerde Mükemmelliğe Ulaşma: Web Arama Motorları ile İş Araştırma 282 Öğrenme Modülleri: Ticari İletişim Tedarikçileri Tarafından Sunulan İletişim ve Bilgi İşlem Hizmetleri; Geniş Bant Ağ Hizmetleri ve Teknolojileri; Hücresel Sistem Oluşumları; WAP ve I-Mode: Web Erişimi İçin Kablosuz Hücresel Standartlar; MİY, TZY ve Sağlık Alanında Kablosuz Uygulamalar; Web Değerlendirme Özeti 284 Anahtar Terimler 285 Değerlendirme Soruları 286 Tartışma Soruları 286 Video Örnek Olayları 286 İşbirliği ve Takım Çalışması: Akıllı Telefonların Değerlendirilmesi 286 Örnek Olay: Google, Apple ve Microsoft Sizin İnternet Deneyiminiz İçin Mücadele Ediyor 287 Bölüm 8 Enformasyon Sistemlerinin Güvenliği 290 Açılış Örnek Olayı: Facebook tasınız, Dikkatli Olun! Sistem Zaafiyeti ve Suistimal 293 Sistemler Neden Zayıf? 293 Kötü Niyetli Yazılımlar: Virüsler, Solucanlar, Truva Atları ve Casus Yazılımlar 296 Bilgisayar Korsanları ve Suçları 298 İç Tehditler: Çalışanlar 302 Yazılım Zafiyetleri 303 Etkileşimli Oturum: Yönetim Antivirüs Yazılımları Bilgisayarınızı Felç Ettiği Zaman Güvenlik ve Kontrolün İş Değerleri 305 Elektronik Kayıt Yönetimi İçin Yasal ve Düzenleyici Gereksinimler 306 Elektronik Kanıt ve Adli Bilişim Güvenlik ve Kontrol İçin Bir Çerçeve Oluşturulması 308 Enformasyon Sistemlerinde Kontrol 308 Risk Değerlendirmesi 309 Güvenlik Politikası 310 Felaket Eylem Planı ve İş Sürekliliği Planı 310 Denetimin Rolü Enformasyon Kaynaklarını Korumak İçin Teknoloji ve Araçlar 312 Kimlik Yönetimi ve Doğrulama 312 Ateş (Güvenlik) Duvarları, Saldırı Algılama Sistemleri ve Antivirüs Yazılımları 314 Kablosuz Ağların Güvenliği 316 Şifreleme ve Açık Anahtar Altyapısı 317 Sistem Erişilebilirliğinin Garanti Edilmesi 318 Bulut Bilgi İşlem ve Mobil Dijital Platform İçin Güvenlik 320 Yazılım Kalitesinin Garanti Edilmesi 320 Etkileşimli Oturum: Teknoloji Bulut Ne Kadar Güvenli? Uygulamalı YBS Projeleri 323 Yönetim Karar Problemleri 323 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Elektronik Tablo (Spreadsheet) Kullanarak Güvenlik Risk Değerleme 324 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Dış Kaynak Güvenlik Hizmetlerini Değerlendirme 325 Öğrenme Modülleri: ET Güvenliğinde Parıldayan İş Piyasası; Sarbanes-Oxley Kanunu; Adli Bilişim; Enformasyon Sistemleri İçin Genel ve Uygulama Kontrolleri; Güvenlik ve Kontrolün Yönetim Güçlükleri; Yazılım Zafiyeti ve Güvenilirliği 325 Değerlendirme Özeti 326 Anahtar Terimler 326 Değerlendirme Soruları 327 Tartışma Soruları 328 Video Örnek Olayları 328 İşbirliği ve Takım Çalışması: Güvenlik Yazılım Araçlarının Değerlendirilmesi 328 Örnek Olay: Siber Savaşa Hazır mısın? 329

7 İçindekiler xiii Kısım Üç Dijital Çağda Temel Sistem Uygulamaları 333 Bölüm 9 Faaliyetlerde Mükemmelliği ve Müşteri Yakınlaşmasını Başarma: Kurumsal Uygulamalar 334 Açılış Örnek Olayı: Cannondale Küresel Tedarik Zincirini Yönetmeyi Öğreniyor Kurumsal Sistemler 337 Kurumsal Sistemler Nedir? 337 Kurumsal Yazılım 338 Kurumsal Sistemlerin İşletme Değeri Tedarik Zinciri Yönetimi Sistemleri 340 Tedarik Zinciri 340 Enformasyon Sistemleri ve Tedarik Zinciri Yönetimi 342 Tedarik Zinciri Yönetimi Yazılımı 344 Etkileşimli Oturum: Örgütler Southwest Airlines Daha İyi Tedarik Zinciri Yönetimiyle Havalanıyor 345 Küresel Tedarik Zincirleri ve İnternet 346 Tedarik Zinciri Yönetimi Sistemlerinin İşletme Değeri Müşteri İlişkileri Yönetimi Sistemleri 349 Müşteri İlişkileri Yönetimi Nedir? 349 Müşteri İlişkileri Yönetimi Yazılımı 351 Faaliyetlere ve Çözümlemelere İlişkin (MİY) 354 Müşteri İlişkileri Yönetimi Sistemlerinin İşletme Değeri Kurumsal Uygulamalar: Yeni Fırsatlar ve Zorluklar 355 Kurumsal Uygulama Zorlukları 355 Gelecek Nesil Kurumsal Uygulamalar 356 Etkileşimli Oturum: Teknoloji Buluta Doğru Hareket Eden Kurumsal Uygulamalar Uygulamalı YBS Projeleri 361 Yönetim Karar Problemleri 361 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Müşteri Hizmet Gereksinimlerini Yönetmek İçin Veritabanı Yazılımı Kullanma 361 Faaliyetlerde Mükemmelliğe Ulaşma: Tedarik Zinciri Yönetimi Hizmetlerini Değerlendirme 362 Öğrenme Modülleri: SAP İş Süreçleri Haritası; Tedarik Zinciri Yönetimindeki İş Süreçleri ve Tedarik Zinciri Ölçütleri; MİY Yazılımında En İyi İş Süreçleri Uygulamaları 363 Değerlendirme Özeti 363 Anahtar Terimler 364 Değerlendirme Soruları 364 Tartışma Soruları 365 Video Örnek Olayları 365 İşbirliği ve Takım Çalışması: Kurumsal Uygulama Satıcılarının Analizi 365 Örnek Olay: Border States Industries Fuels in KKP ile Hızla Büyümesi 366 Bölüm 10 E-Ticaret: Dijital Pazarlar, Dijital Ürünler 370 Açılış Örnek Olayı: 4Food: Hamburgerler Sosyalleşmeye Gidiyor E-Ticaret ve İnternet 373 Günümüzde E-Ticaret 373 E-Ticaret Neden Farklıdır? 374 E-Ticarette Anahtar Kavramlar: Küresel Pazar Yerinde Dijital Pazarlar ve Dijital Ürünler E-Ticaret: İşletme ve Teknoloji 381 E-Ticaret Türleri 381 E-Ticaret İş Modelleri 382

8 xiv İçindekiler Etkileşimli Oturum: Örgütler İş Modeli İçin Twitter Araştırmaları 385 E-Ticaret Gelir Modelleri 387 Web 2.0: Sosyal Ağlar ve Kalabalığın Bilgeliği 389 Etkileşimli Oturum: Yönetim Facebook: Kârı İçin Mahremiyetinizi Yönetiyor 390 E-Ticaret Pazarlaması 392 İşletmeden İşletmeye E-Ticaret: Yeni Etkinlikler ve İlişkiler Mobil Dijital Platform ve Mobil E-Ticaret 399 Mobil Ticaret Hizmetleri ve Uygulamaları E-Ticaret Web Sitesinin Oluşturulması 401 Site Yapımında Yapboz Parçaları 401 İşletme Amaçları, Sistem Faaliyetleri ve Enformasyon Gereksinimleri 402 Web Sitesi Yapımı: Kurum İçinde Geliştirmeye Karşı Dış Kaynak Kullanımı Uygulamalı YBS Projeleri 405 Yönetim Karar Problemleri 405 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Elektronik Tablo (Spreadsheet) Kullanarak Dot-Com İşletmelerini Analiz Etme 406 Faaliyetlerde Mükemmelliğe Ulaşma: E-Ticaret Barındırma (Hosting) Hizmetlerini Değerlendirme 406 Öğrenme Modülleri: Web Sayfası Oluşturma; E-Ticaret Zorlukları: Çevrimiçi Bakkalların Hikâyesi; E-Ticaret İşletme Planının Oluşturulması; E-Ticarette Yeni Kariyerler 407 Değerlendirme Özeti 407 Anahtar Terimler 408 Değerlendirme Soruları 408 Tartışma Soruları 409 Video Örnek Olayları 409 İşbirliği ve Takım Çalışması: E-Ticaret Sitelerinin Rekabet Analizinin Yapılması 409 Örnek Olay: Amazona Karşı Walmart: Hangi Dev İşletme E-Ticarette Baskın Olacak? 410 Bölüm 11 Bilgiyi Yönetme 414 Açılış Örnek Olayı: Canadian Tire Bilgi Yönetim Sistemleriyle Tekerleği Döndürüyor Bilgi Yönetimi Durumu 417 Bilginin Önemli Boyutları 417 Bilgi Yönetimi Değer Zinciri 419 Bilgi Yönetimi Sistemleri Çeşitleri Kurum Genelini Kapsayan Bilgi Yönetimi Sistemleri 422 Kurumsal İçerik Yönetimi Sistemleri 422 Bilgi Ağı Sistemleri 424 İşbirliği Araçları ve Öğrenme Yönetimi Sistemleri Bilgi Çalışması Sistemleri 426 Bilgi Çalışanları ve Bilgi Çalışması 426 Bilgi Çalışması Sistemlerinin Gereksinimleri 426 Bilgi Çalışması Sistemleri Örnekleri 427 Etkileşimli Oturum: Teknoloji Artırılmış Gerçeklik: Gerçeklik Daha İyiye Gitmekte Akıllı Teknikler 431 Bilgiyi Elde Etme: Uzman Sistemler 432 Kurumsal Zekâ: Örnek Olay Temelli Akıl Yürütme 434 Bulanık Mantık Sistemleri 434 Sinir Ağları 436 Genetik Algoritmalar 438 Etkileşimli Oturum: Örgütler Ani Çöküş: Makineler Çıldırdı mı? 439 Hibrit Yapay Zekâ Sistemleri 441 Akıllı Ajanlar Uygulamalı YBS Projeleri 443

9 İçindekiler xv Yönetim Karar Problemleri 443 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Emeklilik Planlama İçin Basit Bir Uzman Sistem Geliştirme 443 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Karşılaştırmalı Alışveriş İçin Akıllı Ajanları Kullanma 444 Öğrenme Modülleri: Bilgi Yönetimi Sistemlerinin Zorlukları 444 Değerlendirme Özeti 445 Anahtar Terimler 446 Değerlendirme Soruları 446 Tartışma Soruları 447 Video Örnek Olayları 447 İşbirliği ve Takım Çalışması: Kurumsal İçerik Yönetimi Sistemlerini Değerlendirme 447 Örnek Olay: San Francisco Kamu Hizmetleri Komisyonu Uzmanlığı Daha İyi Bilgi Yönetimiyle Koruyor 448 Bölüm 12 Karar Vermeyi Güçlendirme 452 Açılış Örnek Olayı: Ne Satmalı? Fiyatı Ne Olmalı? Verilerden Öğren Karar Verme ve Enformasyon Sistemleri 455 Etkinleştirilmiş Karar Vermenin İş Değeri 455 Karar Türleri 455 Karar Verme Süreci 457 Yöneticiler ve Gerçek Dünyada Karar Verme 458 Yüksek Hızlı Otomatikleştirilmiş Karar Verme Kurumlarda İş Zekâsı 461 İş Zekâsı Nedir? 462 İş Zekâsı Ortamı 463 İş Zekâsı ve Matematiksel İş Analizi Yetenekleri 464 İş Zekâsı ve Matematiksel İş Analizi Yeteneklerinin Geliştirilmesine Yönelik Yönetim Stratejileri 468 Etkileşimli Oturum: Örgütler Veriye Dayalı Okullar İş Zekâsı Karar Verici Grupları 471 Alt ve Orta Düzey Yönetim Karar Desteği 471 Üst Düzey Yönetimi Karar Desteği: Kurum Karnesi ve Kurumsal Performans Yönetimi Metotları 473 Grup Karar Destek Sistemleri (GKDS) 475 Etkileşimli Oturum: Yönetim Gerçek Zamanlı Yönetim ile Valero ya Yol Gösterme Uygulamalı YBS Projeleri 478 Yönetim Karar Problemleri 478 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Satış Verilerini Analiz Etmede Özet Tablo Kullanma 478 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Emeklilik Planlaması İçin Web Tabanlı Bir KDS Kullanma 479 Öğrenme Modülleri: Özet Tabloları Oluşturma ve Kullanma 479 Değerlendirme Özeti 479 Anahtar Terimler 480 Değerlendirme Soruları 481 Tartışma Soruları 481 Video Örnek Olayları 481 İşbirliği ve Takım Çalışması: Bir Üniversite GKDS Tasarlama 481 Örnek Olay: CompStat Suç İşlemeyi Azaltır mı? 482

10 xvi İçindekiler Kısım Dört Sistem Kurma ve Yönetme 485 Bölüm 13 Enformasyon Sistemleri Kurma 486 Açılış Örnek Olayı: CIMB Grup Hesap Açma Süreçlerini Yeniden Tasarlar Planlı Örgütsel Değişim Olarak Sistemler 489 Sistem Geliştirme ve Örgütsel Değişim 489 İş Süreçlerinin Yeniden Tasarımı Sistem Geliştirmeye Genel Bakış 494 Etkileşimli Oturum: Örgütler İş Süreçleri Yönetimi bir Fark Yaratabilir mi? 495 Sistem Analizi 496 Sistem Tasarımı 498 Sistem Geliştirme Sürecini Tamamlama 499 Sistem Modelleme ve Tasarlama: Yapılandırılmış ve Nesne Yönelimli Metodolojiler Alternatif Sistem Kurma Yaklaşımları 506 Geleneksel Sistem Yaşam Döngüsü 506 Prototip 507 Son Kullanıcı Geliştirmesi 508 Uygulama Yazılım Paketleri ve Dış Kaynak Kullanımı 510 Etkileşimli Oturum: Teknoloji Zimbra İşi OneView ile Geliştiriyor Dijital İşletmeler İçin Uygulama Geliştirme 513 Hızlı Uygulama Geliştirme (HUG) 514 Bileşen Tabanlı Geliştirme ve Web Hizmetleri Uygulamalı YBS Projeleri 516 Yönetim Karar Problemleri 516 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Otomobil Satışları İçin Veritabanı Yazılımı Kullanarak Bir Müşteri Sistemi Tasarlama 517 Faaliyetlerde Mükemmelliğe Ulaşma: Web Tedariği İçin İş Süreçlerini Yeniden Tasarlama 518 Öğrenme Modülleri: Birleştirilmiş Modelleme Dili (UML: Unified Modelling Language); İş Süreçleri Tasarımı ve Belgeleme Üzerine Bir Başlangıç; İş Süreçleri Yönetimi Üzerine Bir Başlangıç 518 Değerlendirme Özeti 519 Anahtar Terimler 520 Değerlendirme Soruları 520 Tartışma Soruları 521 Video Örnek Olayları 521 İşbirliği ve Takım Çalışması: Web Sayfası Tasarımı Özelliklerini Hazırlama 521 Örnek Olay: Elektronik Sağlık Kayıtları Sağlık Hizmetleri İçin Çare mi? 522 Bölüm 14 Projeleri Yönetme 526 Açılış Örnek Olayı: Coca-Cola: Yeni Bir Proje Yönetimi Sistemi ile Mutluluğa Kapak Aç Proje Yönetiminin Önemi 529 Kontrolden Çıkmış Projeler ve Sistem Hataları 529 Proje Yönetimi Hedefleri Projelerin Seçimi 531 Enformasyon Sistem Projelerinde Yönetim Yapısı 531 Sistem Projelerinin İş Planları ile Eşleştirilmesi 532 Kritik Başarı Faktörleri 532 Portföy Analizi 534 Puanlama Modelleri Enformasyon Sistemlerinin İşletme Değerinin Saptanması 536 Enformasyon Sistemlerinin Maliyetleri ve Faydaları 537 Gerçek Opsiyon Fiyatlandırma Modelleri 538 Finansal Modellerin Sınırları Proje Riskinin Yönetimi 539 Proje Riskinin Boyutları 539 Değişim Yönetimi ve Proje Uygulama Kavramı 540 Risk Faktörlerinin Kontrolü 542 Örgüt İçin Tasarım 546

11 İçindekiler xvii Etkileşimli Oturum: Örgütler DST Systems, Scrum ve Uygulama Yaşam Döngüsü Yönetimi ile Puanlıyor 547 Proje Yönetimi Yazılım Araçları 549 Etkileşimli Oturum: Yönetim Motorola Proje Portföy Yönetimine Dönüyor Uygulamalı YBS Projeleri 552 Yönetim Karar Problemleri 552 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Elektronik Tablo Kullanarak Yeni Bir CAD Sistemi İçin Sermaye Bütçeleme 552 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Bir Ev Satın Alımı ve Finansmanı İçin Web Araçlarının Kullanımı 553 Öğrenme Modülleri: Enformasyon Sistemleri Yatırımları İçin Sermaye Bütçeleme Metotları; Enformasyon Teknolojileri Yatırımları ve Verimlilik; Kurumsal Analiz (İşletme Sistemleri Planlaması) 553 Değerlendirme Özeti 554 Anahtar Terimler 554 Değerlendirme Soruları 555 Tartışma Soruları 555 Video Örnek Olayları 555 İşbirliği ve Takım Çalışması: Uygulama Problemlerinin Belirlenmesi 555 Örnek Olay: JetBlue ve WestJet: İki Enformasyon Sistemi Projesi Hikâyesi 556 Bölüm 15 Küresel Sistemleri Yönetme 558 Açılış Örnek Olayı: 3M: Dünya Çapında Satan Yapışkan Film ve Zımpara Kâğıtları Uluslararası Enformasyon Sistemlerinin Gelişimi 561 Uluslararası Enformasyon Sistemleri Mimarisi Geliştirme 562 Küresel Ortam: İş Sürükleyicileri ve Zorlukları 563 Son Durum Uluslararası Enformasyon Sistemlerinin Organizasyonu 567 Küresel Stratejiler ve İş Örgütlemesi 567 Stratejiye Uyumlu Küresel Sistemler 568 İşletmenin Yeniden Örgütlenmesi Küresel Sistemleri Yönetme 570 Tipik Bir Senaryo: Küresel Ölçekte Çözülme 570 Küresel Sistemler Stratejisi 571 Yönetim Çözümü: Uygulama 573 Etkileşimli Oturum: Yönetim Fonterra: Dünya Süt Ticaretini Yönetme Teknoloji Konuları ve Küresel Değer Zincirine Yönelik Fırsatlar 576 Bilgi İşlem Platformları ve Sistemlerin Bütünleştirilmesi 577 Bağlanırlık 577 Yazılım Yerelleştirme 579 Etkileşimli Oturum: Örgütler Cep Telefonları Ekonomik Kalkınmayı Nasıl Destekler Uygulamalı YBS Projeleri 582 Yönetim Karar Problemleri 582 Faaliyetlerde Mükemmelliğe Ulaşma: Bir Uluslararası Danışmanlık İşletmesi İçin İş Veritabanı ve Web Sayfası Oluşturma 583 Karar Vermeyi Etkinleştirme: Uluslararası Pazarlama ve Fiyatlandırma Araştırmasını Yürütme 583 Değerlendirme Özeti 584 Anahtar Terimler 584 Değerlendirme Soruları 585 Tartışma Soruları 585 Video Örnek Olayları 585 İşbirliği ve Takım Çalışması: Küresel İşletme Stratejilerine Yönelik Teknolojilerin Belirlenmesi 585 Örnek Olay: WR Grace Muhasebe Defteri Sistemini Birleştiriyor 586 KAYNAKLAR K 589 DİZİN D 607 Kavramlar Dizini D 607 İsim Dizini D 621 Örgüt Dizini 622 Konu Dizini 625