Yönetim, Üretim ve Finansal Plan Hakkında

Transkript

1 KOSGEB UYGULAMALI GİRİŞİMCİLİK EĞİTİMİ Yönetim, Üretim ve Finansal Plan Hakkında Yrd.Doç.Dr. Hakan KİRACI Muğla Üniversitesi, Fethiye İşletme Fakültesi

2 YÖNETİM PLANI

3 YÖNETİM İhtiyaçlarımızı karşılamak için işbirliği yapmamız gerekiyor Çaba ve kaynakları birleştirelim İnsanları uyum içinde çalıştıracak amaca ulaşma sanatıdır Aile yönetimi Siyasal yönetim Profesyonel yönetim

4 Bir Türk beş Japon a, 5 Japon ise 50 Türk e bedeldir. Tren istasyonundaki bekleme salonunda bekleyen iş sahibi iki işadamı aralarında konuşuyorlarmış. Biri öbürüne sormuş: Şirketinizde kaç kişi çalışıyor. Valla nasıl desem, kaba bir tahminle üçte ikisi

5

6

7

8 Yönetim Kademeleri Tepe Yönetim Üst yönetim - CEO Orta Yönetim Alt Yönetim (Şef) CEO- Chief Executive Officer

9 Yönetim Bir amaca ulaşma yolunda girişilen işlerin ve faaliyetlerin toplamıdır

10 Yönetim İlkeleri Kumanda Birliği Emir Komuta Birliği Yetki ve Sorumluluk Denkliği İlkesi Yönetim Birliği İlkesi Yönetim Alanı İlkesi Ayrıklık İstisna İlkesi Yetki Devri İlkesi Merkezleşme Merkezleşmeme İlkesi

11 Yönetim İlkeleri Hijyen Motivasyon Faktörleri Hawthorne Araştırmaları

12 Yönetimin İşlevleri Planlama Örgütleme (Organizasyon) Yöneltme Koordinasyon Denetim Haydi Bir Düğün Yapalım

13 Yönetim Planı Yönetim Aktiviteleri neler? Kapsamı belirlenen bu yönetim aktiviteleri nasıl bir örgütlenme ile sağlanacak? Üretim grubu dışında yer alan yönetsel süreçlerde hangi özelliklerde kaç adet eleman gerekiyor? Kar-zarar hesapları, vergi işlemleri, sigorta kayıtları, işe eleman alma, ücret belirleme, çalışanlara görev yükleme, izleme, proje ekipleri oluşturma, hizmet maliyetlerini hesaplama

14 Yönetim Planı Hazırlık Süreci İşletmede yapılacak işlerin belirlenmesi İşleri yapacak kişilerin belirlenmesi Kişiler arasındaki ilişkilerin tanımlanması Ölçek büyümesiyle ne olacak? Yatay genişleme (yeni fonksiyonlar) Dikey genişleme (detaylandırma, uzmanlaşma) Süreçler, ürün türleri, müşteri grupları, hedef bölgelere göre uzmanlaşma ve örgüt şeması

15 Yönetim Planında.. Belirli işler için iş akış şeması verebilirsiniz Örneğin satın alma birimi İşletmenin yürütmesi gereken resmi işlemler nelerdir? Kimler tarafından gerçekleştirilecektir? İşletmede yer alacak kişilerin kısa özgeçmişleri ve işletmenin başarısı açısından sahip oldukları özellikler nelerdir? İşletmenin muhasebe işlemleri ne şekilde gerçekleştirilecek? Finansman yönetimi ve muhasebe hizmetleri konusunda piyasadan ne tür hizmetler alınabilir? Koşulları nelerdir?

16 5.1 Organizasyon Şeması Çalışanların ast-üst ilişkilerinin hiyerarşik bir şekilde gösterildiği şema çizin Google a örgüt şeması yazıp görselleri tıkladığınızda pek çok örnek şema karşınıza çıkar, onlara bakarak kendi şemanızı çizin 4. ve 7. ayda alınacak personel dahi organizasyon şemasında gösterilmeli

17

18 İşletme Sahibi Çırak

19 5.2 Görev ve Sorumluluklar Hangi konumda, kaç kişi, hangi görev-yetkisorumlulukta olacak? Yapılacak iş ve görevler ve bunlardan sorumlu olacak kişiler kimler (Ustabaşı, vasıfsız işçi, ön büro elemanı gibi ünvanları belirtebilirsiniz ya da doğrudan isim verebilirsiniz. Çöplerin temizlenmesi: Sorumlu (Hakan Kiracı) Görev ve sorumluluklar bölümünde personelin isimleri belli ise veriyoruz, değilse personel olarak yazıyoruz

20 5.3 Görev Tanımlarına Göre Alınacak Personel Nitelikleri Diploma, mesleki yeterlilik belgesi isteniyor mu? Tecrübe aranacak mı?

21

22 Uygulama 5: Yönetim Planı 1. Organizasyon Şeması 2. Görev ve Sorumluluklar 3. Görev Tanımlarına Göre Alınacak Personel Nitelikleri Süre 30 dk

23 ÜRETİM PLANI Üretim iş akışı nedir? Makine ve ekipman kullanımı Hammadde ve işletme girdileri kullanımı İşgücü ihtiyacı İşyeri teknik özellikleri

24 İş Akış Şeması Hazırlayacağız Ama önce piyasa ve talep şartlarına uygun olarak belirlenen kapasite ne olacak? (Pratik kapasite ve fiili kapasite) Teknik özellikler nedir? (yüksek otomasyon, büyük makineler gerekli mi? Stok alanları yaklaşık ne kadar büyüklükte olacak? Vardiyalı çalışılacak mı?

25 İş Akış Şeması Üretimi oluşturan işletme akışlarını ortaya çıkarma Tasarım Hammadde malzeme seçimi-temini Makine-ekipmanın hazırlanması Hammadde malzemenin işlenme adımları Kontrol-izleme işlemleri Depolama çalışmaları Paketleme çalışmaları Taşıma işlemleri Satış sonrası servis aşamaları

26 Niye İş Akış Şeması Yapıyoruz ki? Üretim sürecini şematik olarak kolay anlaşılır bir şekilde göstermek TAŞIMA KONTROL YA DA TAŞIMA İÇİN BEKLEME DEPOLAMA

27

28

29

30

31

32

33 İş Akış Şemasının Ortaya Çıkarılması Sonucunda Girişimcimiz, işletmede yapılacak tüm faaliyetleri en ince detaylara kadar belirleme ve gösterme ŞANSINA SAHİP OLDU ÇOK ŞÜKÜR Ürün, malzeme, bilgi akışı

34 İş Akış Şemaları Girişimcilere İşin hangi aşamasında hangi makine, araç, malzeme kullanılacak Üretim adımları bazında ne tür işçilik ve hangi bilgiler gerekecek İş akışının çeşitli bölümleri için alternatif yöntemler var mı? İNCELEME OLANAĞI VERİYOR

35 Örnek: Konfeksiyon Atölyesi Kesim işlemini yapan bölümde hangi kesim makineleri kullanılacak Hangi özelliklere sahip kaç işçinin bulunması gerekir Kesilecek kumaş ölçüleri ne olacak?

36 Üretimde Kullanılacak Makine Ekipman İhtiyacı Üretim iş akışı içindeki her bir iş adımı için gerekli makine-ekipmanın teknik özellikleri nelerdir? İş akışının kapasite gereksinimi içinde her bir makine ekipmanın kapasitesi ne olmalıdır ve kaç adet makine-ekipman gereklidir? Piyasada bu özellikleri sağlayan makine ve ekipmanın sağlayan hangi firmalar vardır? Ödeme olanakları nedir?

37 Makine Ekipman İhtiyacı Firmalar makineleri hangi fiyatlarla satmaktadırlar? Satışta hangi ek hizmetler vermekteler? Firmalar, bakım ve onarım konularında ne tür servis olanaklarına sahiptir?

38 Üretimde Kullanılacak Girdilerin Türleri, miktarları ve özellikleri Sadece sabit yatırımla devam edilemiyor Makine, ekipman, bina, arazi GİRDİLER NEDİR? Hammadde (kumaş) Yardımcı madde (düğme, iplik) İşletme malzemesi (makas)

39 Gömlek imalatı Bir gömlekte kaç metre kumaş kullanılır Kaç düğme ve ne kadar iplik Toplamda (üretim döneminde) kaç metre kumaş, kaç düğme, kaç top iplik kullanılacak? Fiyat, arzın dönemsel değişimi Arz kaynaklarının çeşitliliği Ödeme koşulları Kayıp fire oranı (sektörde) Bizdeki kayıp fire oranı ne olacak? Birim ürün için hammadde malzeme maliyeti nedir?

40 Ürün Hizmet Üretimi İçin Gerekli İşgücünün Nicelik ve Nitelikleri Makine ekipmanın saatlik kapasiteleri Planlanan üretim kapasitesi düşünülerek İşgücü saatleri nedir? Gerekli nitelik ve sayıdaki işgücü nereden temin edilecek?

41 Maliyet Direkt Hammadde Direkt İşçilik Yardımcı Malzeme İşletme Malzemesi Üretim Maliyeti Ar-Ge Giderleri, Pazarlama-Satış Giderleri, Genel Yönetim Giderleri, Finansman Giderleri Toplam Maliyeti buldunuz

42 1 Gömlek Üretimi Elektrik : 0,12 TL Kira: 0,26 TL Önbüro ve Muhasebe İşlemleri: 0,18 TL Sabit / Değişken oranı : 80/20 ya da 100/0 2,5 metre kumaş: 6,5 TL 4 metre ip: 0,15 TL Makine-ekipman: 0,22 TL KAPASİTE MİKTARI NEDİR???

43 4.1 NACE KODU Örneğin Parti Organizasyonu 56.21

44 4.2 Üretim/Hizmet Sunum Sürecinin Aşamaları Ürün ya da hizmetinizi müşteriye ulaştırana kadar gerekli olan aşamaları sıralayın Hammadde, yardımcı madde ve işletme malzemesinin Birim ve toplam tutarları ne kadar? Satın almada en az ne kadar temin edilebiliyor bunlardan? Ne oranda kayıp (fire) oluşuyor? Sektörde ne kadarlık bir kayıp makul görülüyor? Girdilerin fiyat ve arzı dönemsel değişiklik gösteriyor mu? Hammadde alım ve depolama (koruma) alanı gerekecek mi?

45 4.2 Üretim/Hizmet Sunum Sürecinin Aşamaları Bu aşamaları göz önünde bulundurarak hangi malzemeyi veya hammaddeyi nereden temin edeceğinizi belirtin (Bence malzeme/hammadde, miktar, tedarikçi, birim fiyat başlıklarının olduğu tablo yapın) Bu işyerinde kurulması gereken (gerekiyorsa tabi) tesisat/donanımı belirtin (Nedir bunlar derseniz: elektrik, su, ısınma, aydınlatma, telefon, bilgisayar, ofis donanımı) Ürünün ya da hizmetin oluşması için gerekli makine ve ekipman nedir? (makine/ekipman, miktar, tedarikçi, birim fiyat başlıklarını kullanarak tablo yapabilirsiniz)

46 4.2 Üretim/Hizmet Sunum Sürecinin Aşamaları Makinelerden en ekonomik olanını seçtiğinizi belirtin Nasıl en ekonomik derseniz: alım maliyeti, işletme döneminde kullanım giderleri, kolay teknik servis bulunurluğu ve bakımonarım giderleri Makine-ekipman seçiminde en mantıklı seçimi yaptınız mı? Belirtin lütfen (üretim kapasitesi, sağladığı ürün çeşitliliği, sahip olduğu farklı fonksiyonlar, işgücü ihtiyacı, kullanım özellikleri, yardımcı makine-ekipman ihtiyacı, enerji tüketim düzeyi, teknolojik düzeyi, teknolojisinin beklenen geçerlilik süresi, üretildiği ülke, ithal makine ise ülkemizdeki temsilci firmanın özellikleri)

47 4.2 Üretim/Hizmet Sunum Sürecinin Aşamaları Üretim ve hizmet aşamalarında istihdam edeceğiniz işgücünü belirtin (iş tanımı, kişi sayısı, nitelikler, saat ücreti, brüt ücret, nereden temin edilecek, eğitim gerekecek mi) İşletmenin üretimle ilgili açık kapalı alan ihtiyacı nedir? İşyerinin bölümleri nelerdir? Bina içi yerleşim nasıl olacaktır? Bina dışı alan hangi amaçlara uygun düzenlenecek?

48 4.3 İş Akış Şeması İş akış şeması çizin gali

49 4.4 Üretim/Hizmet Sunum Teknikleri, Standartlar, Spesifikasyonlar Farklı üretim yöntemleri nelerdir? Bizim yoğurt yiyişimiz hangisidir? Hangi standarda dayalı iş yapılacaktır? Sunumuzu yani ürün veya hizmeti müşteriye nasıl teslim edeceğimizi belirleyen teknikleri yazacağız. Bu konu standartlar veya spesifikasyonlar var ise onları yazacağız. Örneğin süt işleme tesisi kuruyoruz diyelim, bu sütü işleyerek müşteriye sunma aşamasında hangi teknik ve teknolojileri kullanacağız, standartlar neler gibi.

50 4.5 Hukuki Gereksinimler Alacağınız izin ve ruhsatları belirtin Mesela bir satış mağazası açıyorsak, gerekli maliye kayıtları ve oda kaydı ardından ihtiyacınız olan tek şey belediyeden alacağınız işyeri açma ruhsatıdır. Ama diyelim makina üretecekseniz gerekli TSE, CE ve ISO vb. belgelerden, gıda işi ise gıda üretim izni, hijyen sertifikası, fason üretim izni için marka tescili gibi konulara ihtiyacınız olacak.

51 Uygulama NACE KODU 4.2 Üretim/Hizmet Sunum Sürecinin Aşamaları 4.3 İş Akış Şeması 4.4 Üretim/Hizmet Sunum Teknikleri, Standartlar, Spesifikasyonlar 4.5 Hukuki Gereksinimler SÜRE 45 DK

52 MALİ KONULAR Yeni İş Kurmada

53 Ne Yapmamız Gerekiyor? İşletmenin finansman yapısını araştırmamız Tahmini finansal tabloları hazırlamamız

54 1.Başlangıç Yatırım İhtiyacının Araştırılması Arazi temin giderleri Etüt ve proje giderleri Arazi düzenlemesi Bina inşaat giderleri Makine ve Teçhizat Giderleri (Yerli) Makine ve Teçhizat Giderleri (İthal) Yardımcı işletme makine ekipman giderleri (elektrik, su, havalandırma, ısınma, temizlik makineleri) İthalat ve gümrükleme giderleri Taşıma ve Sigorta Giderleri Montaj Giderleri (Makine fiyatına dahil ise belirtmeye gerek yok) İşletmeye Alma Giderleri (Deneme üretimi giderleri) Lisans Giderleri Genel Giderler (personel, ulaşım, tanıtım, haberleşme, kuruluşta noter masrafları, harçlar, sigortalar) Beklenmeyen Giderler (maliyet artışı düşünülerek % 10 eklenir) Diğer Giderler (resmi kurumlara yapılan ödemeler: vergi vb. gibi ve FAİZ GİDERLERİ BU KALEMDE)

55 2. İşletme Giderleri ve İşletme Sermayesinin Belirlenmesi Ürün ya da hizmetin üretilmesi ve müşteri kitlesine sunması sırasında yapılacak her türlü harcama YILLIK İŞLETME GİDERLERİ TABLOSU Makineler alındı, dükkan kiralandı; üretime başlanacak ama para kalmadı!!! İşletme sermayesi nedir? Ürettiği malın parasını tahsil edinceye kadar üretimi aksatmaması için bulundurması gereken finansman

56 3.Toplam Yatırım İhtiyacının Hesaplanması Açıklamalar 1. YIL 2. YIL 3. YIL TOPLAM FİNANSMAN İHTİYACI 1.Başlangıç Yatırımı 2.İşletme Sermayesi Toplam Finansman İhtiyacı FİNANSMAN KAYNAKLARI 1.Özkaynaklar 2.Borçlar 3.Krediler Toplam Finansman

57 4. Nakit Akışlarınız nedir? Nakit girişleri ve nakit çıkışları Hurda Değer: ekonomik ömrü dolan sabit varlıklardan elde edilen nakit girişleri NAKİT AKIM TABLOSU Yıl sonu eldeki nakit nedir? (-) Nakit olursa işletme hapı yutacak demek

58 Nakit Akım Tablosu 1. YIL 2. Yıl 3.Yıl NAKİT GİRİŞLERİ A.Yatırım Kredisi B.Özkaynak C.İşletme Gelir-Gider Farkı D.Hurda Değer E.İşletme Sermayesi F.Yılbaşı Eldeki Nakit NAKİT GİRİŞLERİ TOPLAMI (A+B+C+D+E+F) NAKİT ÇIKIŞLARI H.Sabit Yatırım Toplamı I. İşletme Sermayesi J. Kredi Ödeme Toplamı K. Vergiler NAKİT ÇIKIŞLARI TOPLAMI (H+I+J+K) YIL SONU ELDEKİ NAKİT

59 1. Ürünün Fiyatı nedir?

60 Hangi Malzemeyi veya Hammaddeyi Malzeme/Hammad de Nereden Temin Edeceksiniz? Miktar Tedarikçi Birim Fiyat Gabardin Kumaş 300 Top A Ltd. Şti 3900 TL + KDV Gabardin Kumaş 300 Top B Ltd. Şti 3840 TL + KDV Gabardin Kumaş 1000 Top (En Az) C Ltd. Şti 9900 TL + KDV Floş İpliği 3 Top D Ltd.Şti 320 TL + KDV Polyster İpliği 3 Top E Ltd.Şti 199 TL + KDV

61 İşyerinde Kurulması Gereken tesisat/donanım nedir? Tesisat /Donanım Tedarikçi Fiyat Elektrik Su Isınma Aydınlatma Telefon / Faks / Bilgisayar Ofis Donanımı (.)

62 Ürünün/Hizmetin elde edilmesi için gerekli makine/ekipman nereden kaça alınacak? Makine/Ekipman Miktar Tedarikçi Birim Fiyat

63 İşyerinin kirası ya da satın alma bedeli nedir?

64 Üretim/Hizmet aşamalarında istihdam edeceğiniz iş gücü nedir? İş Tanımı Kişi Sayısı Nitelikler Brüt Ücret Döküm Süreç Yönetimi 1 5 yıl döküm deneyimi 2100 TL Döküm İşi 3 Sertifikalı / Belgeli 1389 TL Tesisat Bakım / Onarım 1.deneyimli 1389 TL

65 2014 İşçilik Maliyeti 1134 TL Brüt Ücret 232,47 TL İşveren SGK Payı (%20,50) 1134 X 0,205 = 232,47 TL 22,68 TL İşveren İşsizlik Sigortası (%2) TOPLAM MALİYET : 1389,15 TL İşçinin Eline Geçen Ücret: 891,03 TL

66 2014 İşçilik Maliyet (İşçi Tarafı - Bekar) 1134 TL Brüt Ücret 64,26 TL Gelir Vergisini düş 8,61 TL Damga Vergisini düş (%07,59) 158,76 TL İşçi SGK Payını düş (%14) 11,34 TL İşçi İşsizlik Sigortası Payını düş (%1) 242,97 TL Toplam Kesintiler 891,03 TL Ele Geçen Tutar 1004,43 TL Evli İşçinin Eline Geçen Tutar 1 çocuk : % 2 : 22,68 TL eklenecek

67 Günlük Ücret 46,32 TL günlük ücret 5,788 TL saatlik ücret 5,788 X 240 saat= 1389,12 TL

68 Finansal Plan için yatırım ihtiyacınız nedir?

69 Başlangıç Sabit Yatırım İhtiyacı nedir? Arsa/Bina Satın Alma (18A) TL Değeri Öz Kaynak Borç İnşaat / Tadilat 3400 TL TL Tesisat 1200 TL 1200 TL --- Makine / Ekipman 7900 TL TL Ofis Donanımı 1790 TL 1790 TL --- Beklenmeyen Giderler (%10) 1429 TL 1429 TL --- Diğer Giderler TOPLAM TL 4419 TL TL

70 Başlangıç İşletme Sermayesi İhtiyacı Nedir? (18B) İşletme Sermayesi TL Değeri Öz Kaynak Borç Hammadde/Yardım cı Malzeme Stoğu İşletme Malzemesi Stoğu Yakıt Stoğu Ambalaj Malzemesi Stoğu Mamul Madde Stoğu Yedek Parça Stoğu Genel Giderler Nakit İhtiyacı Diğer TOPLAM

71 Toplam Başlangıç Yatırım İhtiyacı 18A + 18B

72 Gider Kira Yıllık İşletme Giderleriniz Nedir? Malzeme / Hammadde Elektrik Su Yakıt İşçilik Satış/Tanıtım Paketleme / Ambalaj Bakım/Onarım Sigorta İletişim Kırtasiye Banka, Faiz, Geri Ödeme Ulaştırma Diğer TOPLAM TL/Yıl

73 Öngördüğünüz kar oranı ve pazar araştırması ile ilgili bulgularınız çerçevesinde belirlediğiniz birim satış fiyatı? Ürün / Hizmet Miktar Birim Fiyat (TL) Satış Geliri / Yıl Gömlek , TL Trençkot , TL TOPLAM TL

74 Toplam Satış Gelirlerinden İşletme Giderlerinizi Çıkararak brüt karınızı hesaplayın.. TL Brüt Kar / Yıl

75 Brüt Karınızdan vergi giderlerini çıkararak net karınızı bulun.tl net kar/yıl Net karınızı, yaptığınız toplam yatırım ile karşılaştırın. Bu karı elde etmek için bu kadar yatırım yapmaya değer mi?

76 Başabaş Analizi Değişik Üretim Düzeylerinde Beklenen Gelirleri Sabit Giderler ve Değişken Giderler

77 Sabit Giderler Sigorta Vergiler Aydınlatma (Fabrika) Faiz Giderleri Yönetici ve idari personel maaşları

78 Değişken Giderler İş hacmine bağlı olarak değişen giderler Hammadde İşçilik Yardımcı malzeme

79 Örnek Üretim Miktarı Toplam Satışlar Sabit Giderler Değişken Giderler Toplam Giderler TL TL TL TL TL 200 Kar TL TL TL TL 0 TL TL TL TL TL TL Birim Satış Fiyatı = 1500 TL Birim Başına Değişken Gider=900 TL

80 Başabaş Noktasının Hesaplanması Toplam Sabit Giderler/ Birim Satış fiyatı - Birim Değişken Gider / / tane (MİKTAR BAŞABAŞ NOKTASI) 200 x 1500 TL TL (CİRO BAŞABAŞ NOKTASI)

81 Başabaş Toplam sabit giderler / 1 (DEĞ.Gid/SATIŞLAR) / 1 - (900/1500) TL

82 Model Tahmini Satışlar (TL) Satış Hacmi İçindeki Payı A %10 %65 B %20 %80 C %25 %50 D %45 %70 10 İŞÇİ 2000 GÖMLEK DİKERSE 1 İŞÇİ 200 GÖMLEK DİKER ASGARİ ÜCRET (1134 TL) / 200 5,67 TL DİŞ (DİREKT İŞÇİLİK GİDERİ) 9,25 TL KUMAŞ 0,50 TL (DÜĞME, İPLİK) 9,75 TL (GENEL GİDERLER) DEĞİŞKEN GİDER ORANI % 61,2 Değişken Gider Oranı

83 Mo del Satışlar Satış Payı (A) Değişken Gider Oranı (B) A %10 %65 0,065 ORT.DEĞ.GİD ER (AXB) B %20 %80 0,160 C %25 %50 0,125 D %45 %70 0,315 0,665

84 Çok Ürünlü Başabaş Analizi SABİT GİDERLER / 1 DEĞİŞKEN GİDER ORANI TL / 1 0, TL

85 Geri Ödeme Dönemi Hesaplaması Yatırım Tutarı / Yıllık Net Nakit Girişi / ,2 YIL

86 Uygulama 7: Finansal Plan 6.1 Başlangıç Maliyetleri ve Diğer Başlangıç Giderleri 6.2 İşletme Giderleri 6.3 Nakit Projeksiyonları 6.4 Üretim/Satış Hedefleri 6.5 Kâra Geçiş Noktası 6.6 Özkaynak ve/veya Diğer Kaynaklardan Sağlanacak Finansman Süre 60 dk