İletişim 1 2 Anketör Denek Soruyu Kodlama Kodu Çözme 4 3 Anketör Denek Kodu Çözme Cevabı Kodlama

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İletişim 1 2 Anketör Denek Soruyu Kodlama Kodu Çözme 4 3 Anketör Denek Kodu Çözme Cevabı Kodlama"

Mehmed Alpay
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 İletişim 1 2 Anketör Denek Soruyu Kodlama Kodu Çözme 4 Anketör Kodu Çözme 3 Denek Cevabı Kodlama

2 Neden? Bazen veri toplamanın en önemli tek yolu Ucuz

3 Neleri Ölçebilir? Geçmiş davranışlar Tecrübeler Davranış motifleri İnançlar Değerler Yaklaşımlar

4 Anketle Veri Toplama Zamanla Artmaktadır % % %64

5 İki Farklı Yaklaşım 1. Pozitivistik 2. Kalitatif

6 Pozitivistik Yaklaşım Varsayımları 1. Araştırmacı bilgi toplanacak konuyu net bir şekilde belirlemiştir. 2. Araştırmacının istediği veriler deneklerde vardır 3. Denekler araştırma koşullarında istenilen bilgileri verebilirler 4. Denekler soruları araştırmacının istediği anlamda anlayabilirler 5. Denekler istenen bilgiyi vermekte gönüllüdürler 6. Araştırmanın amacı belirtilmemişse cevaplar daha geçerlidir. 7. Cevap şıkları sunulmamışsa geçerlilik daha fazladır. 8. Araştırmanın şartları deneğin verdiği cevapları fazla etkilemez. 9. Sorular, deneğin inanış, görüş ve davranışlarını etkilemez. 10. Deneğin cevapları başka bir deneğinkilerle karşılaştırılabilir.

7 Kalitatif Yaklaşım Önemli olan kişilerin dünyalarını nasıl algıladıklarıdır. Aynı soru x sayıda insan tarafından x farklı anlamda algılanabilir ve sonsuz sayıda farklı cevap oluşabilir. Sorular hiçbir zaman standardize edilemez. İnsanlar basit bir uyaran-cevap davranışı göstermezler. Davranışlar eylemlere değil, eylemlerin yorumlanmasına göredir.

8 Anketlerde Karşılaşılan Sorunlar Uygun ifade edilmemiş sorular %74 Yetersiz yorumlama %58 Uygunsuz istatistiki teknik %52 Deneğin soruları anlayamaması Deneğin konuya ilgisizliği Deneğin bilgi vermeyi istememesi Deneğin istenen bilgileri unutmuş olması Araştırmaya ait yetersizlikler

9 Kesin konularda dahi yanlış cevaplar verilebilir Palmer 1944: deneklere 8-10 gün sonra yaşları sorulmuş. %10 farklı cevaplar. Crossley 1950: seçime katılma, kütüphane kartı, ehliyet gibi konularda çelişkili ifadeler.

10 Deneklerin Yaptıklarıyla Söyledikleri Uyumlu Olmayabilir La Piere 1934: Çin li bir çiftle 184 oteli dolaşmış. Sadece 1 kuruluş hizmet vermeyi reddetmiş. Aynı kuruluşlara 6 ay sonra mektup yazdığında %90 ı Çinli bir çifti kabul etmeyeceklerini belirtmişler.

11 Deneklerin Davranışları ve Görüşleri Çok Değişken Olabilmektedir Griteling 1986: Bir mülakatın başında ve sonunda bölgede açılacak bir kumarhane ile ilgili sorularda %18 i görüş değişikliği

12 Kelimelerdeki Ufak Değişiklikler Sonuçlarda Büyük Farklılıklar Yapabilir İngiltere 1975: Avrupa Birliği nden çıkmamızı kabul ediyor musunuz? Evet-Hayır farkı=%0.2 Avrupa Birliği nde kalmamızı onaylıyor musunuz? Evet-Hayır farkı=%18.2 Yaşınız nedir? %3.2 boş Kaç yaşındasınız? %9.7 boş

13 Skalalar (ölçekler) 1964 öncesi: 7 seviyeli+fikrim yok seçeneği : Bazı kişiler X, bazıları Y görüştedir. Siz X yönde mi, yoksa Y yönde mi düşünüyorsunuz? 1972 sonrası: Bazı kişiler X, bazıları Y görüştedir. Tabii arada olanlar da vardır. 7 seviyeli bir skaladan seçim yaptırılır. Skalada fikrim yok veya bilmiyorum seçenekleri yoktur. Fikrim yok seçeneği 1/3-1/8 deneği ekarte eder. Ölçeğin deneklerin ne kadarını ekarte ettiği veya cevaba zorladığı sonuçları etkileyecek kadar farklılık meydana getirebilir.

14 a. Tamamen Katılıyorum b. Katılıyorum c. Katılmıyorum d. Hiç Katılmıyorum Skalalar Aşağıdaki skalada kendinizi nereye yerleştirirsiniz? Tamamen katılıyorum Hiç Katılmıyorum Gerekmedikçe skala koymayın Boşanma şimdikinden daha kolay mı olmalıdır? a. Kolay %29 a. Kolay %23 b. Zor %45 b. Zor %33 c. Diğer: aynı kalmalı %22 c. Aynı kalmalı %40 d. Bilmiyorum %5 d. Bilmiyorum %4

15 Sorular Yanlış Anlaşılabilir Nuckels 1953: 9 soruluk bir anket okutturulmuş ve deneklerin kendi sözcükleriyle anladıklarını tekrarlamaları istenmiş. %17 si kısmen veya tamamen yanlış anlamış.

16 Önceki Sorulara Verilen Cevaplar Sonraki Cevapları Etkiler Rugg 1944: Almanya da besinlerin Alman oluş oranlarının derecelendirilmesi istendiğinde önce pirinç, sonra patates sorulursa patates daha fazla puan almış. Genel kural: önce genel soruları, ardından spesifik soruları sorun. Örneğin önce ne kadar ibadet edersiniz sorulursa ibadet ettiğini ifade edenlerin arkadan gelen soruda dindar olduklarını belirtme oranları yüksek olacaktır.

17 Cevap Şıklarının Sırası Cevapları Etkiler Krosnick 1987: Okurken ilk göze çarpan Dinlerken: son duyulan şıkların işaretlenme oranı daha fazladır. Gelir düzeyiniz nedir? gibi...

18 Soru Formatı Cevapları Etkiler Belson 1962: Ülkenin en önemli sorunu nedir? Enerji: kapalı %1, açık %22 Hangi gazeteyi okursunuz?

19 Denekler Çoğunlukla Bilgileri Olmasa da Cevap Verirler Schumann 1981: Bilmiyorum şıkkı yoksa %25 cevap verilir. Gallup 1978: - Deneklerin %96 sı dengeli bir ulusal bütçe hakkında görüş bildirmiş. - Oysa; %25 i bütçenin dengeli olup olmadığını bilmiyor. - %8 i bütçenin dengeli olduğunu zannediyor (yanlış). - %40 ı dengesiz olduğunu düşünüyor ama derecesini bilmiyor - %25 i dengesiz olduğunu düşünüyor ama en az %15 puan hatayla - Sadece^%3 ü doğru bilgiye dayanarak cevap vermişlerdir.

20 Kültürel Yapı Cevap Vermeyi Etkiler Briggs 1986: Navajo, Zuni, Meksika ve Amerika lı etnik gruplarda hizmet ihtiyaçlarını araştırmak istemiş, ancak Navajo ların çok düşük ihtiyaç belirttiklerini saptamıştır. Bunun nedeni Navajo ların başkaların düşünceleri hakkında fikir beyan etmenin çok ayıplanan bir davranış olmasıdır. Ülkemiz için de benzer örnekler verilebilir

21 Hafıza Zamanla hatırlama oranı parabolik olarak azalır. 6. Ay sonunda güvenilirlik %50 azalır Bounded recall (telescoping): deneğe 6 ay içinde ve 6 aydan önceki olayları sor

22 Genel Prensipler 1. İstenen bilgiyi tam olarak belirle 2. Denklerde bu bilgi var mı? 3. Denekler araştırma şartlarında bu bilgiyi verebilecek mi? 4. Kelimelerin anlamı uygun mu? 5. Kelime sayısı 20 veya daha az mı? 6. İki soruyu aynı anda sorma. 7. Pasif cümle kurma. 8. Soru bir önceki soruya bağımlı olmasın. 9. Hep aynı zamanı kullan. 10. Tekil ve çoğul şahısları bir arada kullanma. 11. İpucu verme. 12. Şıkların sırasına dikkat et.

23 Sonuç Anket, iyi bir veri toplama tekniğidir. Bahsedilen zayıf noktalar sözlü veri toplamayı terk etmeyi gerektirmez. Diğer veri toplama yollarının da kendilerine has hata payları vardır. Anketin başarısını artırmak için kriterlere sıkı sıkıya uyulmalıdır.

Benzer belgeler

KÖY VE ŞEHİR YERLEŞİM YERLERİNDEKİ AİLELERİN MATEMATİK ÖĞRETİMİNE KATILIMI

KÖY VE ŞEHİR YERLEŞİM YERLERİNDEKİ AİLELERİN MATEMATİK ÖĞRETİMİNE KATILIMI Denizhan KARACA, Hülya GÜR Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eğitim Fakültesi OFMAE Bölümü, BALIKESİR ÖZET: Okulda verilen eğitim