Sağl k Hizmetlerinde Kalite: Temel Kavramlar, Sorunlar ve Çözüm Yollar
|
|
- Duygu Güçer
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Sağl k Hizmetlerinde Kalite: Temel Kavramlar, Sorunlar ve Çözüm Yollar H. Erdal AKALIN Medikal Dan şman, Pfizer İlaçlar Ltd. Şti., İSTANBUL (Hacettepe Üniversitesi Emekli Öğretim Üyesi) Sağl k hizmetlerinde kalitenin iyileştirilmesi gelişmiş ülkelerin gündemlerinin en ön s ras n alm şt r. Bunun en büyük nedenleri aras nda t bbi bak mda farkl l klar n (varyasyonlar n) ve t bbi hatalar n çok s k olmas gelmektedir. Özellikle t bbi hata görülme s kl ğ n n sağl k endüstrisinde diğer sektörlerden çok daha fazla oluşu konunun önemini daha da artt rmaktad r. Sağl k hizmetlerinde kalite iyileştirme konusuna değinilince konunun tan m, önemli nedenleri, değişim, ulusal kalite hareketi gibi kavramlar tart şmak gerekir. İngiltere de National Health Service sağl k hizmetinde kalite için şu tan m kullanmaktad r: doing the right things to the right people at the right time, and doing things right-first time..doğru işleri doğru kişilere doğru zamanda uygulamak ve ilk defas nda doğru yapmak (1). Amerika Birleşik Devletleri (ABD) nde ise, Institute of Medicine t bbi bak mda kaliteyi şu şekilde tan mlamaktad r: The degree to which health services for individiuals or populations increase the likelihood of desired health outcomes and are consistent with current knowledge bugünkü bilgilere uygun olarak, kişilerin veya toplumun sağl k hizmetleri düzeyini arzu edilen sağl k sonuçlar na ulaşt rmak (2). Bu tan m içinde kalite Quality in Health Care Service: Fundamentals, Problems and Solutions Anahtar Kelimeler: Kalite, temel kavramlar, sorunlar, zm yollar Key Words: Quality, fundamentals, problems, solutions kavram n n; ölçülebilir, tüm sağl k hizmetlerini içine alan, kişilere ve topluma uygulanabilen, belli bir amaca yönelik, verilen hizmetin yarar n n sonuçlar n ölçülebilmesi ile sağlanabilen, işlemlerle sonuçlar birbirine bağlayan, hastalar n ve toplumun değerlerine önem veren, teknik, mekanik ve bilimsel bilgi ile s n rl ve sürekli değişikliğe uğrayan bir yap içinde olmas gerekmektedir. Sağl k hizmetlerinde kalite üç temel direk üzerinde oturur. Donabedian n 1980 y l nda tan mlad ğ bu direkler şunlard r (Şekil 1) (3): 1. Sağl k kuruluşunun yap s (structure): Sağl k kuruluşunun fiziksel, teknolojik ve mekanik yap s, çal şanlar n n bilgi, yetenek, profesyonel karakterleri, yönetim felsefesi ve hizmet verdiği toplumun demografik özellikleri yap n n kalitesini etkiler. 2. Sağl k kuruluşunda olagelen süreçler/işlemler (processes): Tan ve tedavide izlenilen yolun, karar verme işlevinin o gün için geçerli olan bilimsel ve teknolojik doğrulara uygunluğu, bu teknik ögelerin uygulanmas nda hasta ile olan iletişim ve etkileşmeler hizmetin kalitesini etkileyen diğer önemli faktörlerdir. 3. Sağl k hizmetinden elde edilen sonuçlar (outcomes): Al nan sonuçlar n klinik, ekonomik ve hümanistik aç dan değerlendirilmesi ve iyileştirilmesi hizmet sonucu elde edilen kalitenin ölçülmesi ile mümkün olabilir. Sağl k hizmetlerinde kalitenin farkl olmas na veya düşmesine neden olan başl ca faktörler aras nda, verilen sağl k hizmetlerindeki farkl l klar yer almaktad r. Kalite ve maliyeti en fazla etkileyen faktör belli 5
2 Akalın HE Yap Süreçler Sonuçlar Hekim özellikleri Yaş Eğitim Deneyim Kurum özellikleri Lokalizasyon İş yükü Kaynaklara ulaş m Donan m Destek Kamu/özel Sağl k hizmeti sunumunda olan süreçlerin tümü Klinik sonuçlar ve indikatörler Hasta/hasta yak n değerlendirmeleri Ekonomik sonuçlar Şekil 1. Yap, süreçler ve sonuçlar aras ilişki. t bbi uygulamalardaki farkl l klard r (varyasyonlar). Bu farkl l klar n yerel uygulamalar, kaynaklar, hasta tercihi veya klinik yaklaş m farkl l klar ile aç klanmas doğru ve uygun değildir. En güzel örnekler aras nda ayn tan konan belirli bir hasta grubunda hastanede yat ş süresinin farkl olmas, sezaryenle doğum oranlar ndaki farkl l klar (%0-40 aras nda) ve diyabet bak m ndaki farkl l klar say labilir (4). Bütün bunlar sağl k hizmetlerinin sunumunda belirli ölçümlerin yap lmas ve k yaslanmas gerçeğini aç kça ortaya koymaktad r. Kalite ölçümü diye tan mlanan da budur. Bu ölçümler yap ld ktan sonra, verilen hizmetin gerçek kalitesinin ne olduğu ortaya ç kacakt r. Kalite ölçümü yap lmadan kalite iyileştirme programlar n n yap lmas imkans zd r (5). Ulusal Yaklaş m Sağl k hizmeti veren tüm kuruluşlar n belli bir kalite standard nda hizmet verdiklerinin belirlenmesi, tüm toplumun yarar na olacak bir uygulamad r. Bu tip bir uygulama ancak ulusal bir strateji ve programla sağlanabilir. Bu konuda haz rlanacak programlarda aşağ daki ana konular n yer almas gereklidir (6). a. Sağl k kurumlar n n tümü taraf ndan izlenmesi ve kamuya rapor edilmesi gerekli standart temel kalite ölçüm setlerinin haz rlanmas, b. Kalite ölçüm ve raporlama alt yap s n n haz rlanmas, c. Verilen hizmetin kalitesinin, iyileştirici programlarla desteklenmesi, d. Kalite ölçümü ve raporlanmas konusunda araşt rma ve geliştirme yap lmas n destekleyen bir ortam n haz rlanmas, e. K yaslamalarda kullan lacak raporlanan kalite ölçüm bilgilerinin doğru, ayr nt l, tekrarlanabilen bir sistem ile geliştirilmiş ve topluma aç k olmas n n sağlanmas. Sağl k Hizmetlerinde Sürekli Kalite İyileştirme Belirtilen konular sağl k hizmetinde kalite kavram - n n oldukça karmaş k olduğunu ve kolay elde edilebilecek birşey olmad ğ n ortaya koymaktad r. Ayr - ca, sağl k hizmetlerinde kalite olan bir şeydir. Bu nedenle kalite veya toplam kalite yönetimi yerine sağl k hizmetlerinde sürekli kalite iyileştirme programlar ndan bahsetmek daha doğru olacakt r (7). Birşeyin iyileştirilebilmesi için bugün nerede olduğunun bilinmesi gereklidir. Sürekli kalite iyileştirme programlar, bundan dolay kan ya değil, kan ta-veriye dayal programlard r. Sürekli kalite iyileştirme programlar n n birbirleri ile olan ilişkileri Şekil 2 de sunulmuştur. RAND kurumu kaliteyi teknik terimlerle Doğru yapt k m? ve Yap lan, yap lmas gereken doğru işlem mi idi? tan mlamaktad r. Örneğin; cerrahi bir serviste mortalite ve postoperatif komplikasyonlar n (hastane infeksiyonlar gibi) değerlendirilmesi ve bunlar n iyileştirilmesi bir kalite iyileştirme program olarak tan mlanabilir (8). Sağl k hizmetlerinde iyileştirilmesi gereken ana konulara odaklan l p kalite iyileştirme programlar n n bunlar etraf nda geliştirilmesinde yarar vard r. Bu ana konular sunulan hizmetin istenilen kalitede olmas n önemli derecede etkileyebilmektedir. 6
3 Kalite Risk ayarlamas Toplam kalite yönetimi Sonuçlar n değerlendirilmesi Klinik uygulama rehberleri Hasta memnuniyeti Performans ölçümü Hekim-hasta ilişkileri Şekil 2. Sağl k hizmetlerinde sürekli kalite iyileştirme. Sorunlar Sağl k hizmeti sunumunda/uygulamas nda farkl - l klar n olmas : T bbi bak m s ras nda uygulanan işlemlerdeki farkl l klar sürekli ve ayn kaliteli hizmetin verilebilmesini etkileyen en önemli faktörlerden birisidir. Farkl l klar uzmanlar aras nda, cerrahi girişim seçimlerinde veya kullan lan tekniklerde gözlenmektedir. Örneğin; invaziv kardiyologlar n fazla olduğu bölgelerde uygun olmayan kardiyak kateterizasyon oranlar n n çok yüksek olduğu dikkati çekmektedir. Bir diğer örnek olarak mamografi önerilmesi ve yap lmas s kl ğ ndaki farkl l k verilebilir. Ayn farkl l klar yetişkin bağ ş kl k programlar n n uygulanmas nda, akut miyokard infarktüsü sonras aspirin, beta-bloker ve ACE inhibitörü kullan m s kl ğ nda da gözlenmektedir. Bölgeler, hastaneler ve hekimler aras ndaki farkl l klar n en çarp c örnekleri aras nda sezaryen oran ve koroner by-pass cerrahi mortalitesi verilmektedir. Bu farkl l klar verilen hizmetin kalitesini etkilediği gibi, sağl k harcamalar n da olumsuz yönde etkilemektedir. T bbi hatalar: Eğer bugün sunulan hizmet belli bir kalitede olsa idi, t bbi hatalar bu oranda görülür müydü? (8). IOM y lda hastan n t bbi hatalar nedeni ile öldüğünü tahmin etmektedir (9). Özellikle önlenebilir hatalar n fazlal l ğ sistemin sorgulanmas n ön plana ç karmaktad r. Bunlar n görülmesinin en önemli nedeni kan ta dayal t p uygulamalar ndan sapmalard r. T bbi hatalar n önlenebilmesi ancak bunlar n sistemin bir parças olduğunun kabul edilmesi ve buna yönelik sistem ve süreçleri sorgulayan ve iyileştirmeyi sağlayan programlar n geliştirilmesi ile mümkün olacakt r. Hasta mutsuzluğu: Sağl k hizmeti sunumda ortaya ç kan kalite sorunlar hasta mutsuzluğunu da beraberinde getirmektedir. ABD de yap lan bir ankette, toplumun %79 unun sağl k hizmetlerinde ciddi sorunlar n olduğuna inand ğ saptanm şt r (10). IOM nin kalite tan m nda yer alan sağl k hizmetleri düzeyini, toplumun arzu ettiği sonuçlara ulaşt rmak kavram - na yaklaş lamad ğ sürece hasta ve hasta yak nlar n n mutluluğu gerçekleştirilemeyecektir. Hekimlerin mutsuzluğu: Diğer yandan hekimler hastalar n n tedaviye uyumsuzluğundan dolay bir mutsuzluk yaşamaktad rlar. Özellikle hipertansiyon, hiperkolesterolemi gibi kronik hastal klar n tedavisindeki uyumsuzluklar büyük boyutlara ulaşm ş bulunmaktad r. Bunun sonuçlar da daha invaziv işlemler ve tedavi yöntemleri olmaktad r. Hasta uyumsuzluğu, hekim mutsuzluğunun yan s ra, iyi olmayan klinik sonuçlara, artan sağl k harcamalar na yol açmakta ve genel olarak sağl k hizmeti kalitesini etkilemektedir. Unutulmamal d r ki düşük kaliteli sağl k hizmeti daima sağl k harcamalar nda art şa neden olmaktad r (8). Kalite yaklaş m na şüpheci bak ş: Eldeki tüm verilere rağmen sağl k çal şanlar n n büyük çoğunluğu kalite hareketine şüphe ile yaklaşmaktad r. Baz lar na göre bu programlar hasta bak m ve klinik sonuçlar iyileştirmeye yeterli değildir. Baz lar na göre, kalite iyileştirme programlar süreçlerin iyileştirilmesini de beraberinde getirmektedir, bu da sağl k çal şanlar n n şimdiye kadar al şt klar uygulamalardan vazgeçmelerine ve yenilerini öğrenmelerine neden olacakt r. Baz lar bu süreç değişikliklerinin hasta bak m nda ve 7
4 Akalın HE klinik sonuçlarda iyileşmelere yol açamayacağ na inanmaktad r. Son olarak da, kalite iyileştirme programlar n sadece sağl k harcamalar n azalt c bir yöntem olarak görenler bulunmaktad r. Bütün bunlar kalite iyileştirme programlar n n h zl gelişmesini, bu programlarda liderliğin hekimler taraf ndan yap lmas n ve tak m oyunu gereksinmelerinin tam karş lanmas n önlemekte ve geciktirmektedir. Çözüm Önerileri Sürekli kalite iyileştirme programlar : Kalite iyileştirme bir felsefe olarak kabul edilmeli ve her sağl k kuruluşu kalite iyileştirme programlar n n uygulanmas için hem kendini hem de diğer kurumlar zorlamal d r. Ulusal kalite yaklaş m (yukar ya bak n z) sürekli kalite yaklaş m programlar n n yol göstericisi olabilir, ancak ulusal programlar geliştirilinceye kadar her kurumun bu konuda çal şmalara başlamas şartt r. Kalite iyileştirme programlar n n belli bir yarar sağlayabilmesi için informasyon alt yap s n n elden geçirilmesi ve bu programlara destek olabilecek hale getirilmesi gereklidir. Kalite programlar n n uygulamaya konulmas için informasyon teknolojisinin güncelleştirilmesini beklemeye gerek yoktur. T bbi uygulamalar n standardizasyonu: T bbi hizmetlerde farkl l klar en aza indirebilmek ve kalite farkl l klar n azaltabilmek için t bbi uygulamalar standardize edilmelidir. Klinik uygulama rehberleri bunun en iyi yoludur. Kan ta dayal rehberler bugün gelişmiş ülkelerde yayg n olarak kullan lmakta ve klinik sonuçlarda belirgin iyileşmelere neden olmaktad rlar. Eğer yeterli ulusal rehberler yoksa, kurallara uygun geliştirilmiş uluslararas rehberler kurum/bölge/ülke özelliklerine göre modifiye edilerek kullan labilir. Hesap verebilirlilik: Tüm sağl k çal şanlar n n ve sağl k kuruluşlar n n hesap verebilir olmas gereklidir. Bunun gerçekleşebilmesi için klinik ve ekonomik bak mdan memnuniyet ile ilgili sonuçlar n (outcomes measures/research) şeffaf bir şekilde topluma sunulmas şartt r. American College of Physicians- American Society of Internal Medicine ve American Board of Internal Medicine Vak flar ile European Federation of Internal Medicine birlikte yay nlad klar Yeni milenyumda t bbi profesyonellik bildirisinde, hesap verebilirlilik ve t bbi bak mda kalite iyileştirme konular na da profesyonel davran şlar aras nda yer vermiştir (11). Hasta odakl l k ve hasta ile sorumluluk paylaş - m : Hastalara karar verme, tedaviyi uygulama ve benzeri konularda sorumluluklar olduğu ve hekim ile birlikte bu sorumluluğu paylaşmalar gerektiği kavram geliştirilmelidir. Bu kavram kalite iyileştirmede önemli rol oynayacakt r. Topluma sağl kl olma ve sağl kl kalma bilincinin aş lanmas da ancak gücü paylaş mla mümkün olacakt r. Sağl k bilgilerine ulaş m: Tüm sağl k kurumlar ve çal şanlar n n sağl k ile ilgili bilgilere h zl ve kolay ulaşmalar n sağlayacak sistemler geliştirilmelidir. Bu sistemler arac l ğ ile en son bilgilere ulaşabilecekleri gibi kendi uygulamalar n k yaslayacak bir ortam da bulabileceklerdir. Merkezi bir t bbi hata bildirim sistemi, tüm kan ta dayal geliştirilmiş rehberlerin bulunduğu bir site kolayl kla yap labilecek ilk uygulamalar olmal d r. En iyi uygulamalar n mükafatland r lmas : Sağl k çal şanlar, kurumlar ve hastalar kalite iyileştirme programlar na katk lar ndan dolay mutlaka mükafatland r lmal d r. En iyi uygulama (best practice) kişisel, kurumsal ve ulusal bazda değerlendirilmelidir. Bu değerlendirmeleri yaparken sağl k çal - şan ve kurum baz nda, daha önceden belirlenmiş performans kriterleri ve kalite indikatörleri kullan lmal d r. Yeni bilimin öğretilmesi: Eğitim kurumlar n n programlar nda kalite, epidemiyoloji, iletişim teknolojileri ve kullan m, sonuçlar n ölçülmesi için gerekli yöntemler ve uygulamalar gibi konular n yer almas, yeni sağl k çal şanlar n kalite dünyas na daha çabuk uyum sağlayacak hale getirebilir. KAYNAKLAR 1. Quality in Health Care. Moss F, Garside P, Dawson S (eds). BMJ 1998; 7(Suppl): The institute of medicine. Medicare. A strategy for quality assurance. In: Lohr KN (ed). Washington DC: National Academy Press, Donabedian A. Exploration in quality assessment and monitoring. Ann Arbor, MI, Health Administration Press, James BC, Hammond ME. The challenge of variation in medical practice. Arch Pathol Lab Med 2000; 124: Ellwood P. Outcomes management: A technology of patient experience. N Engl J Med 1988; 318: Institute of Medicine: Crossing the Quality Chasm: A New Health System for the 21 st Century. Washington DC: National Academy Press, Kuperman G, James B, Jacobsen J, Gardner RM. Continuous quality improvement applied to medical care: Experiences at LDS Hospital. Med Decis Making 1991; 11 (Suppl 4):
5 8. Shipon DM, Nash DB. Quality in health care: What are the problems and what are the solutions? Texas Medicine 2000; 96: The Institute of Medicine and LT Kohn, JM Corrigan and MS Donaldson. The err is human: Building a safer health system. Washington DC: National Academy Press, Nash DB, Manfredi MP, Bozarth B, Howell S. Connecting with the new health care consumer. Defining your strategy. Philadelphia: McGraw Hill, Project of the ABIM Foundation, ACP-ASIM Foundation, and European Federation of Internal Medicine. Medical professionalism in the new millennium: A physician charter. Ann Intern Med 2002; 136: Yazar n bu makalenin haz rlanmas nda yararland - ğ, konu ile ilgili diğer yay nlar aşağ dad r. Akal n HE. Sağl k hizmetlerinde sürekli kalite iyileştirme. ANKEM Dergisi 2000; 14: Akal n HE. T bbi hatalar: Nedir, nas l önlenebilir? ANKEM Dergisi 2001; 15: Akal n HE. Sağl k hizmetlerinde kalite kavram. Yeni Türkiye 2001; 40: Akal n HE. Kalite göstergesi olarak hastane infeksiyonlar. Hastane İnfeksiyonlar Dergisi 2001; 5: Akal n HE. Yoğun bak m ünitelerinde kalite iyileştirme. Yoğun Bak m Dergisi 2002; 2: Akal n HE. Surgical prophylaxis: The evolution of guidelines in an era of cost containment. J Hospital Infection 2002; 50 (Suppl A): 3-7. YAZIŞMA ADRESİ Prof. Dr. H. Erdal AKALIN Pfizer İlaçlar Ltd. Şti. Ortaköy/İSTANBUL 9
Sa l k hizmetlerinde kalitenin iyilefltirilmesi. Sa l k Hizmetlerinde Kalite: Temel Kavramlar, Sorunlar ve Çözüm Yollar
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2002; 6: 173-177 Hastane İnfeksiyonları Sa l k Hizmetlerinde Kalite: Temel Kavramlar, Sorunlar ve Çözüm Yollar Dr. H. Erdal AKALIN* * Medikal Dan flman, Pfizer laçlar Ltd.
DetaylıYoğun Bakım Ünitelerinde Kalite İyileştirme
Yoğun Bakım Ünitelerinde Kalite İyileştirme H. Erdal AKALIN* * Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Eski Öğretim Üyesi ve Medikal Danışman Pfizer Pharmaceutical Group, TÜRKİYE Sağlık hizmetlerinde kalite
DetaylıKlinik Kalite İyileştirme
Klinik Kalite İyileştirme Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA Hacettepe Üniversitesi (emekli) Öğretim Üyesi www.saglikpolitikalari.org Sağlık Hizmeti Sunumunun Ana Hedefleri Herkese gerekli ve uygun sağlık
DetaylıSürdürülebilir Bir Sağlık Sistemi Sorunlar ve Çözümler. Prof. Dr. H. Erdal Akalın
Sürdürülebilir Bir Sağlık Sistemi Sorunlar ve Çözümler Prof. Dr. H. Erdal Akalın Sağlık Hizmetleri Kronik Bakım Hastalıkla Yaşama Akut Bakım İyileşme Paliatif Bakım Yaşam Sonu Sorunlarla Başetme Koruyucu
DetaylıLABORATUVARIN DÖNER SERMAYE EK ÖDEME SİSTEMİNE ETKİSİ. Prof. Dr. Mehmet Tarakçıoğlu Gaziantep Üniversitesi
LABORATUVARIN DÖNER SERMAYE EK ÖDEME SİSTEMİNE ETKİSİ Prof. Dr. Mehmet Tarakçıoğlu Gaziantep Üniversitesi Bir etkinliğin sonucunda elde edilen çıktıyı nicel ve/veya nitel olarak belirleyen bir kavramdır.
DetaylıProje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1
Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 18 Aral k 1979 da Birle mi Milletler Genel cinsiyet ayr mc l n yasaklayan ve kad n haklar n güvence alt na alan
DetaylıVANGÖLÜ ELEKTRİK PERAKENDE SATIŞ ANONİM ŞİRKETİ
VANGÖLÜ ELEKTRİK PERAKENDE SATIŞ ANONİM ŞİRKETİ 01.01.2015-31.12.2015 DÖNEMİ YILLIK FAALİYET RAPORU Merkez Adres: Valimithat Bey Mah. Cemaller Sok.No:4 Kat:4-6 İpekyolu/VAN Tel: (0432) 217 70 61 Fax:(0432)
DetaylıDEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog
DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,
DetaylıCi C n i s n e s l e l iş i l ş e l v e v bo b z o u z k u l k u l k u l k a l r a r y l y a l a il i g l i g l i i l P i a P r a i r s i s t e t
Kadınlarda cinsel işlev bozukluğu Parlak buluş! Cinsel işlev bozukluklar yla ilgili Paris te düzenlenen büyük bir toplant ilaç satanlar için milyar dolarl k pazarlar yaratabilecek yeni bir hastal ğ tan
DetaylıGeleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulaması Yönetmeliğinin Getirdiği Yenilikler
Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulaması Yönetmeliğinin Getirdiği Yenilikler Doç.Dr.Salih MOLLAHALİLOĞLU* Tamamlayıcı Tıp Uygulama ve Araştırma Merkezi Yıldırım Beyazıt Üniversitesi * S.B. Geleneksel ve
DetaylıİSG Yasası & Uygulamalar
İSG Yasası & Uygulamalar Dr. Rana GÜVEN, MSc. PhD. Genel Md. Yrd. 24 Mayıs 2013, Bursa İÇERİK Güvenlik Kültürü Kavramı Dünyada ve Türkiye de İSG İSG Yasası İSG Hizmetleri Yetkilendirme Hizmetleri Çalışma
Detaylı1.6.1. Performans Yönetimi Hakkında Ulusal Mevzuatın Avrupa Standartlarıyla Uyumlaştırılmasına Yönelik Tavsiyeler
1.6.1. Performans Yönetimi Hakkında Ulusal Mevzuatın Avrupa Standartlarıyla Uyumlaştırılmasına Yönelik Tavsiyeler 5. Sonuçlar ve reform teklifleri 5.1 (Kamu Mali yönetimi ve Kontrol Kanunu) 5.1.1 Performans
DetaylıVeri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün
Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi
DetaylıHasta Bilgilendirme. Sağl k sigortan z AOK`n n yeni Diyabet Tip 2 program. AOK-Curaplan Daha fazla yaşam kalitesi!
Hasta Bilgilendirme Sağl k sigortan z AOK`n n yeni Diyabet Tip 2 program AOK-Curaplan Daha fazla yaşam kalitesi! Başlang çtan itibaren yan n zday z AOK Curaplan nedir? AOK Curaplan, Tip 2 Diyabet hastal
DetaylıEGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI. Doç.Dr.Mitat KOZ
EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI Doç.Dr.Mitat KOZ Fiziksel Uygunluk Test Sonuçları Klinik Egzersiz Test Sonuçları Fiziksel Uygunluk Test Sonuçlarının Yorumlanması Bireyler arası karşılaştırmalar
DetaylıAMELİYATHANELERDE HİJYENİK KLİMA TESİSATI
1 AMELİYATHANELERDE HİJYENİK KLİMA TESİSATI K.Oktay GÜVEN ÖZET Hastanelerde klinik tedavinin yanında hijyenik Ģartların sağlanması da önemlidir. Hastanelerde hijyenik ortamın yaratılabilmesi için hastane
DetaylıTOTEK Beşinci Dönem UZMANLIK EĞİTİMİ GELİŞİM SINAVI (UEGS) RAPORU Dr. Semih Aydoğdu Uzmanl k Eğitimi Gelişim S nav Koordinatörü
86 Ölçme Değerlendirme Komisyonu UZMANLIK EĞİTİMİ GELİŞİM SINAVI (UEGS) RAPORU Dr. Semih Aydoğdu Uzmanl k Eğitimi Gelişim S nav Koordinatörü 29 May s 2010 tarihinde Türkiye deki bütün uzmanl k dallar aras
DetaylıSüreç Verimliliğinde Araç ve Yöntemler
Süreç Verimliliğinde Araç ve Yöntemler Dr. Hişam Alahdab Anadolu Sağlık Departman Merkezi Tıbbi Direktör Yardımcısı Tarih Sunum Planı Sağlıkta verimliliğin her düzeydeki önemi Verimsizliğin sebepleri Verimliğiliği
DetaylıÜniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi
Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi özcan DEMİREL 1750 Üniversiteler Yasası nın 2. maddesinde üniversiteler, fakülte, bölüm, kürsü ve benzeri kuruluşlarla hizmet birimlerinden oluşan özerkliğe ve kamu
DetaylıYÖNETMELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİL EĞİTİM VE ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
24 Mart 2016 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 29663 YÖNETMELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİL EĞİTİM VE ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin
Detaylı5. Medicabil Bilimsel Etkinlikleri Yalın Hastane Mart 2017, Bursa SAĞLIK YÖNETİMİNDE YALINLAŞMA SAĞLIK HİZMETİNDE KAYNAK KULLANIMI VE İSRAF
5. Medicabil Bilimsel Etkinlikleri Yalın Hastane 2017 23-25 Mart 2017, Bursa SAĞLIK YÖNETİMİNDE YALINLAŞMA SAĞLIK HİZMETİNDE KAYNAK KULLANIMI VE İSRAF Doç. Dr. S. Haluk ÖZSARI Sağlık Bilimleri Fakültesi
DetaylıDOĞRUDAN FAALİYET DESTEĞİ PROGRAMI PROJE UYGULAMA EĞİTİMLERİ
DOĞRUDAN FAALİYET DESTEĞİ PROGRAMI PROJE UYGULAMA EĞİTİMLERİ PROJE UYGULAMA EĞİTİMLERİ 2 İÇERİK Eğitim temel olarak; Sözleşme yönetimini, Projelerin izleme çerçevesini, Proje yönetimi, uygulama usul ve
DetaylıÜniversite Hastaneleri Mali Sorunları ve Ortak Kullanım Yönetmeliği
Üniversite Hastaneleri Mali Sorunları ve Ortak Kullanım Yönetmeliği Beklentiler Sorunlar Dr. A. Sadık Kılıçturgay ÜHBD Yönetim Kurulu Üyesi, ÜHB Geri Ödeme Çalışma Kurulu Üyesi Üniversite Hastaneleri Mali
DetaylıHEMŞİRE İNSANGÜCÜNÜN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ
HEMŞİRE İNSANGÜCÜNÜN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ Doç. Dr. Ülkü TATAR BAYKAL İÜ Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı ve Yönetici Hemşireler Derneği Yönetim Kurulu
DetaylıYoğun Bakımda. Prof. Dr. H. Erdal Akalın
Yoğun Bakımda Kalite Göstergeleri Prof. Dr. H. Erdal Akalın Yoğun Bakım Ünitelerinde Sağlık Hizmeti ABD de her yıl yaklaşık 5 milyon hasta yoğun bakım ünitelerinde tedavi görmektedir. Yoğun bakım ünitelerinde
DetaylıAnaliz aşaması sıralayıcı olurusa proje yapımında daha kolay ilerlemek mümkün olacaktır.
Analiz Raporu Kısa Özet Her geçen gün eczanecilik sektörü kendi içerisinde daha da yarışır hale geliyor. Teknolojinin getirdiği kolaylık ile eczane otomasyonu artık elinizin altında. Çoğu eczacılar hastalarına
DetaylıDiyabet te Sağlık Önerileri. Diyabet
Diyabet te Sağlık Önerileri Diyabet BR.HLİ.041 Diyabette Sağlık Önerileri Her sağlıklı birey gibi diyabetli birey de bireysel bakımını sağlamalı; diyabete bağlı gelişen özellikli durumlarda gereken uygulamaları
Detaylı2. Kapsam: Bu prosedür erişkin ve çocuk hastanın yoğun bakım ünitesine kabul edilmesinden taburcu edilmesine kadar yürütülen işlemleri kapsar.
1 / 5 1. Amaç: Bu prosedür, UÜ-SK da yaşam desteğine gerek duyan ve komadaki erişkin ve çocuk hastalara sunulacak yoğun bakım hizmetlerinin eşit, standart ve etkin bir şekilde yürütülmesini sağlamayı amaçlamaktadır.
Detaylı2. KIRSAL KALKINMA MALİ DESTEK PROGRAMI İLE İLGİLİ SORULAR
2. KIRSAL KALKINMA MALİ DESTEK PROGRAMI İLE İLGİLİ SORULAR 1. SORU: Kırsal kalkınma programında sadece eğitim amaçlı projelere destek verileceği yazılmıştır. Uygulamaya yönelik (örneğin, tarımsal ürünlerin
DetaylıDÜNYADAN HABERLER NİSAN
DÜNYADAN HABERLER NİSAN 2012 Türk Eczacıları Birliği tarafından hazırlanmıştır. WillyBrandt Sok. no:9 06690 Çankaya Ankara İçindekiler: İspanya da Artık Emekliler de Katılım Payı Ödeyecek İrlanda da Jenerik
DetaylıMerkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar
Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H
DetaylıHASTA TRANSFER PROSEDÜRÜ
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 08.11.2012 Acil Servis Hemşire İzlem Formu ifadesi kaldırıldı. 01 Yerine Acil Servis hasta Değerlendirme ve Gözlem Formu ndaki hemşire izlem notları
DetaylıRADYASYONDAN KORUNMA UZMANLARI DERNEĞİ (RADKOR) NİN
RADYASYONDAN KORUNMA UZMANLARI DERNEĞİ (RADKOR) NİN Taslak Yönetmelik Hakkındaki Görüşleri Taslağın geneli üzerindeki görüş ve Teklif Yönetmelik Başlığında ; test, kontrol ve kalibrasyon ifadeleri kullanılmıştır.
Detaylı2- Hastalara muayenehaneye ilk defa mı? Sürekli mi? geldikleri sorulduğunda %30 u ilk defa %70 i sürekli geldiklerini bildirmişlerdir (Şekil 2).
RAPOR Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararını açıklamasından sonra Sağlık Bakanlığı Tam Gün Yasası nı tekrar gündeme aldı. Önce torba yasaya konan daha sonra bazı değişiklikler için torba yasadan ayrılan
DetaylıBÜTÜNSEL KAL TE VE SÜREÇ Y LE T RME
BÜTÜNSEL KAL TE VE SÜREÇ Y LE T RME Amaç: Kat l mc lara bütünsel kalite ve bunun kurumlarda yarat laca geli im ihtiyac hakk nda geni bilgi vermek, yap labilecek uygulamalar hakk nda yöntemler sunmak. çerik:
DetaylıBALIK YAĞI MI BALIK MI?
BALIK YAĞI MI BALIK MI? Son yıllarda balık yağı ile ilgili kalp damar hastalıklarından tutun da romatizma, şizofreni, AIDS gibi hastalıklarda balık yağının kullanılmasının yararları üzerine çok sayıda
Detaylıİlkadım Birey Tanıma Envanteri
İlkadım Birey Tanıma Envanteri İLKADIM Birey Tanıma Envanteri; Birey tanıma teknikleri kapsamında hazırlanmıştır. İlkokul 3. ve 4. sınıf ve Ortaokul 5.6.7.8.sınıf, ile Lise Haz.9.10.11. ve 12.sınıf aralığındaki
DetaylıHepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları
HEPATİT B TESTLERİ Hepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları Hepatit B virüs enfeksiyonu insandan insana kan, semen, vücut salgıları ile kolay bulaşan yaygın görülen ve ülkemizde
DetaylıLENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.
LENFOMA LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENF SİSTEMİ NEDİR? Lenf sistemi vücuttaki akkan dolaşım sistemidir. Lenf yolu damarlarındaki bağışıklık hücreleri,
DetaylıHÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU HUKUKİ MÜZAKERE TOPLANTILARI PROJE FİŞİ
HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU HUKUKİ MÜZAKERE TOPLANTILARI PROJE FİŞİ GİRİŞ Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) yeni yapısıyla göreve başladığı günden bugüne yargının daha etkin ve verimli bir
DetaylıHasta Bilgilendirme. Sağl k sigortan z AOK`n n yeni Diyabet Tip 2 program. AOK-Curaplan Daha fazla yaşam kalitesi!
Hasta Bilgilendirme Sağl k sigortan z AOK`n n yeni Diyabet Tip 2 program AOK-Curaplan Daha fazla yaşam kalitesi! 2 AOK-Curaplan Diyabet Tip 2 AOK Curaplan nedir? AOK Curaplan, Tip 2 Diyabet hastal ğ olan
DetaylıANALOG LABORATUARI İÇİN BAZI GEREKLİ BİLGİLER
ANALOG LABORATUARI İÇİN BAZI GEREKLİ BİLGİLER Şekil-1: BREADBOARD Yukarıda, deneylerde kullandığımız breadboard un şekli görünmektedir. Bu board üzerinde harflerle isimlendirilen satırlar ve numaralarla
DetaylıBas n toplant s (25/05/2006)
İSTİKRAR ENSTİTÜSÜ Bas n toplant s (25/05/2006) Türkiye Ekonomisi için çok önemli olacağ n düşündüğümüz bir Kurum un oluşturulma karar n aç klamak üzere huzurlar n zda bulunuyoruz. Ülkemiz 30 y l boyunca
DetaylıMAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının
MAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının bağlantıları kontrol edilir. Güz ve Bahar dönemindeki
DetaylıYÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ
YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA ÇİFTLİĞİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1- Bu yönergenin amacı, Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) ne ait tarla arazisi,
DetaylıSÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com
SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com Giriş Yönetim alanında yaşanan değişim, süreç yönetimi anlayışını ön plana çıkarmıştır. Süreç yönetimi; insan ve madde kaynaklarını
DetaylıAra rma, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba
1.1 Ara rman n Amac Ara rmada, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba olarak hizmet vermekte olan; 1. Bütçe ve Performans Program ube Müdürlü ü 2. Stratejik Yönetim ve Planlama
Detaylıİş Sağlığı İş Sağlığı nedir? Çağdaş İş Sağlığı anlayışı nedir?
İş Sağlığı İş sağlığı denilince, üretimi ve işyerini içine alan bir kavram düşünülmelidir. İşyerinde sağlıklı bir çalışma ortamı yoksa işçilerin sağlığından söz edilemez. İş Sağlığı nedir? Bütün çalışanların
DetaylıT bbi Makale Yaz m Kurallar
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Araflt rmalar ve Etik Sempozyum Dizisi No: 50 May s 2006; s. 7-11 T bbi Makale Yaz m Kurallar Dr. Sebahattin Yurdakul ÖZGÜN ARAfiTIRMA USULE
DetaylıTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1
Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık
DetaylıSİRKÜLER. 1.5-Adi ortaklığın malları, ortaklığın iştirak halinde mülkiyet konusu varlıklarıdır.
SAYI: 2013/03 KONU: ADİ ORTAKLIK, İŞ ORTAKLIĞI, KONSORSİYUM ANKARA,01.02.2013 SİRKÜLER Gelişen ve büyüyen ekonomilerde şirketler arasındaki ilişkiler de çok boyutlu hale gelmektedir. Bir işin yapılması
DetaylıİSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ
İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ Deneyde dolu alan tarama dönüşümünün nasıl yapıldığı anlatılacaktır. Dolu alan tarama
DetaylıDünyada ve Türkiye de Kronik Hastalıklar. Prof. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FRCP, FIDSA Hacettepe Üniversitesi emekli Öğretim Üyesi
Dünyada ve Türkiye de Kronik Hastalıklar Prof. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FRCP, FIDSA Hacettepe Üniversitesi emekli Öğretim Üyesi Dünya Sorunu Dünya Sağlık Örgütü (WHO) raporlarına göre kronik hastalıklar
DetaylıTransfer fiyatlandırma:maliyet dağıtım anlaşmalarıve grup içi hizmet giderleri paylaşımı
Transfer fiyatlandırma:maliyet dağıtım anlaşmalarıve grup içi hizmet giderleri paylaşımı Grupiçi hizmet: Bağımlışirketler arasında gerçekleşen, genellikle ana şirketin yavru şirketlerine veya aynı gruba
DetaylıGENEL YARARLAR. Hızlı ve etkin yara iyileştirme Negatif Basınçlı Yara Terapisi
GENEL YARARLAR Hızlı ve etkin yara iyileştirme Negatif Basınçlı Yara Terapisi Yara bakımında hangi zorluklar ile karşılaşıyorsunuz? Sağlık profesyonelleri ve KCI daima yaraları daha hızlı ve daha etkin
DetaylıD- BU AMELİYATIN RİSKLERİ Bu ameliyatın taşıdığı bazı riskler/ komplikasyonlar vardır. Ameliyattaki riskler:
Mikro TESE Sayın Hasta, Sayın Veli/Vasi, Mikroskopik TESE ameliyatı genel, veya bolgesel anestezi altında yapılabilir. Skrotum (torba) orta hattan 4 cm lik bir kesi yapılırak testislere ulaşılır ve testisler
DetaylıDÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012. Hazırlayanlar. Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi
DÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012 Hazırlayanlar Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi Laura D. Tyson, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi Saadia Zahidi, Dünya Ekonomik Forumu Raporun
DetaylıDünyada ve Ülkemizde Meslek hastalıkları
Dünyada ve Ülkemizde Meslek hastalıkları Dr. Rana GÜVEN, MSc., PhD. Genel Md. Yrd. Dr. R. Güven 01.11.2012 1 İÇERİK Dünyada ve Türkiye de İş Sağlığı ve Güvenliğinin Mevcut Durumu Meslek hastalıklarının
DetaylıBURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol
BURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol 1. Giriş Bu yazıda, Bursa daki (ciro açısından) en büyük 250 firmanın finansal profilini ortaya koymak amacındayız.
DetaylıAKILCI İLAÇ SEÇİMİ ve KULLANIMI
AKILCI İLAÇ SEÇİMİ ve KULLANIMI Prof. Dr. Ersin Yarış Rasyonel Farmakoterapi Eğitici Eğitimi Kursu 11-21 Nisan 2006, Ankara PİYASADAKİ İLAÇ SAYISI # Giderek artan sayıda ruhsatlı ilaç * Tedavisi olanaksız
DetaylıTMMOB EH R PLANCILARI ODASI TRABZON UBES III. DÖNEM (2014-2016) ÇALI MA PROGRAMI
TMMOB EH R PLANCILARI ODASI TRABZON UBES III. DÖNEM (2014-2016) ÇALI MA PROGRAMI I. KURUMSALLA MA VE ÖRGÜTLENMEN N GEL LMES Trabzon ubesi nin kurumsal ve örgütlenme yap güçlendirerek daha etkin ve verimli
DetaylıELEKTRİK FATURALARINIZDA REAKTİF CEZA ÖDÜYORMUSUNUZ? ELEKTRİK FATURALARINIZI DÜZENLİ OLARAK KONTROL EDİYORMUSUNUZ?
ELEKTRİK FATURALARINIZDA REAKTİF CEZA ÖDÜYORMUSUNUZ? ELEKTRİK FATURALARINIZI DÜZENLİ OLARAK KONTROL EDİYORMUSUNUZ? Elektrik faturalarındaki cezalı ödemelerin genellikle farkına varılmaz. Aktif harcama
DetaylıİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI
KAMUDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ PANELİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI Uzm. Yusuf DUMAN İSG Koordinatörü / İş Güvenliği Uzmanı Mayıs/2016 (1/55) 6331 SAYILI İSG KANUNU İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
DetaylıİZMİR METROPOL İLÇELERİNDE YAPILAN ASANSÖR DENETİMLERİ VE GÜVENLİK SEVİYESİNDEKİ GELİŞMELERİN İNCELENMESİ
401 İZMİR METROPOL İLÇELERİNDE YAPILAN ASANSÖR DENETİMLERİ VE GÜVENLİK SEVİYESİNDEKİ GELİŞMELERİN İNCELENMESİ M. Berkay ERİŞ, Halim AKIŞIN, Zafer GÜNEŞ Makina Mühendisleri Odas akm@mmo.org.tr ÖZET Kentimizde
DetaylıORTAÖĞRETİM BAŞARI PUANLARININ ÜNİVERSİTEYE GİRİŞTE İKİ AŞAMALI SINAVDA UYGULANAN ÖYS, ÖSS VE TEK AŞAMALI SINAVDA UYGULANAN ÖSS İLE İLİŞKİLERİ*
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 24 : 70-78 [2003] ORTAÖĞRETİM BAŞARI PUANLARININ ÜNİVERSİTEYE GİRİŞTE İKİ AŞAMALI SINAVDA UYGULANAN ÖYS, ÖSS VE TEK AŞAMALI SINAVDA UYGULANAN ÖSS İLE İLİŞKİLERİ*
DetaylıKULLANMA TALİMATI FERICOSE
KULLANMA TALİMATI FERICOSE 100mg/5ml İ.V. Enjeksiyonluk Çözelti İçeren Ampul Damar içine uygulanır. Etkin madde: 5 ml lik her bir ampul, 100 mg (20 mg/ml) elementer demire eşdeğer 2700 mg demir hidroksit
DetaylıATAÇ Bilgilendirme Politikası
ATAÇ Bilgilendirme Politikası Amaç Bilgilendirme politikasının temel amacı, grubun genel stratejileri çerçevesinde, ATAÇ İnş. ve San. A.Ş. nin, hak ve yararlarını da gözeterek, ticari sır niteliğindeki
DetaylıİÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 14 SUNUŞ 16 BİR SEÇİM YAPMA BİLİMİ OLARAK EKONOMİ VE VERİMLİLİK İLKESİ 19 BÖLÜM 1 VERİMLİLİK-KAVRAMSAL ÇERÇEVE
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 14 SUNUŞ 16 BİR SEÇİM YAPMA BİLİMİ OLARAK EKONOMİ VE VERİMLİLİK İLKESİ 19 BÖLÜM 1 VERİMLİLİK-KAVRAMSAL ÇERÇEVE Soru 1 Verimlilik nedir? 25 Soru 2: Verimlilikle ilişkili kavramlar nelerdir?
DetaylıANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR
ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım
DetaylıMUHASEBE VE DENETİM YÜKSEK LİSANS PROGRAMI (TEZSİZ)
MUHASEBE VE DENETİM YÜKSEK LİSANS PROGRAMI (TEZSİZ) 8.2. Ders İçerikleri 8.2.1. Zorunlu Dersler MLY 101 Denetim Ticari faaliyetler ile ilgili olayların önceden saptanmış ölçütlere uygunluk derecesini araştırmak
Detaylı2008 YILI SOSYAL GÜVENLİK KURUMU SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ YAYIMLANDI
06.04.2009/75 2008 YILI SOSYAL GÜVENLİK KURUMU SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ YAYIMLANDI ÖZET : 2008 Yılı Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinde değişiklikler
DetaylıÇALIŞAN SAĞLIĞI BİRİMİ İŞLEYİŞİ Hastanesi
KİHG/İŞL-005 19.08.2009 07.08.2012 2 1/8 GÜNCELLEME BİLGİLERİ Güncelleme Tarihi Güncelleme No Açıklama 11.11.2009 1 Belge içeriğinde ve belge numarasında değişiklik yapılması 07.08.2012 2 Komite, başlık,
DetaylıELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSİ
TANIM İletişim sistemlerinin ve her türlü elektronik aletin tasarımı, üretim teknolojisi, çalışma ilkeleri, yapımı ve işletilmesi ile ilgili alanlarda çalışan kişidir. A- GÖREVLER Elektronik ve haberleşme
DetaylıNIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI
Portal Adres NIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI : www.cayyolu.com.tr İçeriği : Gündem : http://www.cayyolu.com.tr/haber/nijerya-dan-gelen-yolcuda-ebolaya-rastlanmadi/96318 1/3 SAGLIK IÇIN EGZERSIZ
DetaylıBuzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi. Sayı:2013/Rm-37 Sayfa:205-210
Buzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi Sayı:2013/Rm-37 Sayfa:205-210 KONU İLGİ Buzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi Besleme TERCÜME VE DERLEME Ürün Müdürü Esra ÇINAR
DetaylıDEVLET KATKI SİSTEMİ Devlet katkısı nedir? Devlet katkısı başlangıç tarihi nedir? Devlet katkısından kimler faydalanabilir?
DEVLET KATKI SİSTEMİ Devlet katkısı nedir? Katılımcı tarafından ödenen katkı paylarının %25 i oranında devlet tarafından katılımcının emeklilik hesabına ödenen tutardır. Devlet katkısı başlangıç tarihi
DetaylıYÖKAKADEMİK (Yükseköğretim Akademik Arama Sistemi)
YÖKAKADEMİK (Yükseköğretim Akademik Arama Sistemi) YÖKAKADEMİK (Yükseköğretim Akademik Arama), Türk yükseköğretiminde görev yapan akademisyenlere ait kişisel akademik bilgilerin ve bilimsel / akademik
DetaylıİZMİR İLİ İŞ KAZALARI VE MESLEK HASTALIKLARI İSTATİSTİKLERİ VE İŞ GÜVENLİĞİNİNKENT YAŞAMINA ETKİLERİ. Aykut AKDEMİR Maden Mühendisi izmir@maden.org.
719 İZMİR İLİ İŞ KAZALARI VE MESLEK HASTALIKLARI İSTATİSTİKLERİ VE İŞ GÜVENLİĞİNİNKENT YAŞAMINA ETKİLERİ Alpaslan ERTÜRK Maden Yüksek Mühendisi izmir@maden.org.tr Aykut AKDEMİR Maden Mühendisi izmir@maden.org.tr
DetaylıProf. Dr. Fatma Eti Aslan
Prof. Dr. Fatma Eti Aslan TDK na Göre Güvenlik Kişi, kurum ya da kuruluşlara içeriden veya dışarıdan gelebilecek tehdit, taciz, sabotaj, yangın gibi olaylara karşı alınacak önlemler zincirine denir. İnsan
DetaylıBİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
ATILIM ÜNİVERSİTESİ KALİTE GÜVENCESİ YÖNERGESİ Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Madde 1 Bu Yönergenin amacı Atılım Üniversitesinin eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile idarî
DetaylıPOMPA ve KOMPRESÖRLER
POMPA ve KOMPRESÖRLER Hazırlayan Tolga TAYLAN 2006 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi POMPA ve KOMPRESÖRLER SITCNo :742,743 ArmonizeNo :8413,8414 TÜRKİYE DE ÜRETİM
DetaylıPara Arzı. Dr. Süleyman BOLAT
Para Arzı 1 Para Arzı Bir ekonomide dolaşımda mevcut olan para miktarına para arzı (money supply) denir. Kağıt para sisteminin günümüzde tüm ülkelerde geçerli olan itibari para uygulamasında, paranın hangi
Detaylı2050 ye Doğru Nüfusbilim ve Yönetim
2050 ye Doğru Nüfusbilim ve Yönetim (TÜSİAD ve UNFPA Ortak Raporunun Değerlendirilmesi) Prof. Dr. Zafer Öztek 27 Kasım 2012 Fütürist Prof. David Passig 2050 adlı eserinde Türkiye nin 2050 yılında Dünyadaki
DetaylıSürdürülebilir sosyal güvenli in önündeki zorluklar
Sürdürülebilir sosyal güvenli in önündeki zorluklar Konular Geçmi ten önemli trendler Esneklik ve esnek güvence Bireyselcilik ve azalan dayan ma Silikle en toplum 2 Toplumsal: Daha az evlilik Daha fazla
DetaylıFizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu
Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu Bu bölümde; Fizik ve Fizi in Yöntemleri, Fiziksel Nicelikler, Standartlar ve Birimler, Uluslararas Birim Sistemi (SI), Uzunluk, Kütle ve
DetaylıEY Eğitim Takvimi. Eylül - Aralık 2014
EY Eğitim Takvimi Eylül - Aralık 2014 EY olarak, verimli ve kaliteli bir iş modelinin kurulması ve sürdürülmesinde eğitimin önemli bir rol oynadığına inanıyoruz. Bu sebeple, şirketimiz bünyesindeki farklı
DetaylıGenetik Tanı ve Hücre Tedavi Hizmetlerinde İnovasyon
Genetik Tanı ve Hücre Tedavi Hizmetlerinde İnovasyon Fikirden Faturaya.. Ürün inovasyonu: pazarda bulunanlardan farklı mamul maddeler Servis inovasyonu: Farklı hizmetlerin yaratılması veya varolan servislerin
DetaylıNakit Sermaye Artırımı Uygulaması (Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No:1) nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No:9))
Sirküler 2016 / 019 Referansımız: 0259 / 2016/ YMM/ EK Telefon: +90 (212) 29157 10 Fax: +90 (212) 24146 04 E-Mail: info@kutlanpartners.com İstanbul, 08.03.2016 Nakit Sermaye Artırımı Uygulaması (Kurumlar
DetaylıOTİZM NEDİR? becerilerinin oluşmasını etkileyen gelişim bozukluğudur.
OTİZM NEDİR? Otizm, sosyal ve iletişim Otizm, sosyal ve iletişim becerilerinin oluşmasını etkileyen gelişim bozukluğudur. GÖRÜLME SIKLIĞI Son verilere göre 110 çocuktan birini etkilediği kabul edilmektedir
DetaylıH.Ü. KALİTE KOMİSYONU
H.Ü. KALİTE KOMİSYONU KALİTE GÜVENCESİ Yükseköğretim Kalite Güvencesi Yönetmeliği Resmi Gazete (Tarih; 23 Temmuz 2015, Sayı; 29423) Yükseköğretim kurumlarının eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile
DetaylıSAĞLIK TAZMİNAT ÖDEMELERİ
KULLANIM REHBERİ İÇİNDEKİLER 3S SAĞLIK SİGORTA SİSTEMİ KULLANIM REHBERİ... 2 SİGORTALI TANITIM KARTI... 4 ANLAŞMALI KURULUŞLAR... 6 SAĞLIK TAZMİNAT ÖDEMELERİ YATARAK TEDAVİ TEMİNATI... 8 AYAKTA TEDAVİ
DetaylıSizinle araştırmalar bir adım daha ileriye gidecek. Hastalara ait veri ve tahlillerin kullanılması hakkında bilgiler
Sizinle araştırmalar bir adım daha ileriye gidecek Hastalara ait veri ve tahlillerin kullanılması hakkında bilgiler Sayın hast, Hastalıkların teşhisi ve tedavisinde son on yılda çok büyük gelişmeler kaydedildi.
DetaylıBrexit ten Kim Korkar?
EDAM Türkiye ve Avrupa Birliği Bilgi Notu Brexit ten Kim Korkar? Haziran 2016 Sinan Ülgen EDAM Başkanı 2 23 Haziranda İngiliz halkı, İngiltere nin AB de kalıp kalmayacağına dair bir halkoyuna katılacak.
DetaylıİZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM
İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Genel Esaslar Amaç Madde 1- (1)Bu
DetaylıProje Tasarım Esasları Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler TÜBİTAK Üniversite Öğrenci Projesi Hazırlama
Proje Tasarım Esasları Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel bilgiler TÜBİTAK Üniversite Öğrenci Projesi Hazırlama İçerik Giriş Proje amacı Yöntem ve metotlar Örnek 2 Giriş 3 Alt Sorunlar Odaklama ve sorun analizi
DetaylıHayata Dokunan Bir El: YEDAM (Yeşilay Danışma Merkezi)
Hayata Dokunan Bir El: YEDAM (Yeşilay Danışma Merkezi) Bağımlılıkta rehabilitasyon süreci dediğimizde bağımlı bireylerin psikolojik ve sosyal destek ile hayata yeniden kazandırılması kast edilmektedir.
DetaylıTÜRK ECZACILARI TEMEL ULUSAL YETKİNLİK ÇERÇEVESİ*
TÜRK ECZACILARI TEMEL ULUSAL YETKİNLİK ÇERÇEVESİ* *Bu çerçevede, FIP Eğitim girişimleri Çalışma Grubu nun koordinatörlüğünde hazırlanan Küresel Yetkinlik Çerçevesi nden yararlanılarak Türk Eczacıları için,
DetaylıSÜTÇÜ İNEKLERDE SAĞIM HİJYENİ
SÜTÇÜ İNEKLERDE SAĞIM HİJYENİ Sütçü inek işletmelerinde Yasal düzenlemeler ve standartlara uygun üretim Hayvan sağlığı ve refahı Çalışanların bilgi-becerisi ve memnuniyeti MASTİTİSLERDE AZALMA - SÜT KALİTESİNDE
DetaylıMUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ
MUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Muş Alparslan Üniversitesi Uzaktan
Detaylı