Akciğerin Embryolojisi Akif Turna

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Akciğerin Embryolojisi Akif Turna"

Transkript

1 Akciğerin Embryolojisi Akif Turna

2 Neden Embryoloji?

3 Neden Embryoloji? Organların gelişimini (organogenesis) anlamak

4 Neden Embryoloji? Organların gelişimini (organogenesis) anlamak Fonksiyonlarını daha iyi anlamak

5 Neden Embryoloji? Organların gelişimini (organogenesis) anlamak Fonksiyonlarını daha iyi anlamak Doğumsal kökenli hastalıkları anlamak ve tedavi etmek

6 Neden Embryoloji? Organların gelişimini (organogenesis) anlamak Fonksiyonlarını daha iyi anlamak Doğumsal kökenli hastalıkları anlamak ve tedavi etmek Akciğerin yapısal ve işlevsel özellikleri arasında bağıntı kurmak

7 Akciğerin Embryolojisi

8 Akciğerin Embryolojisi Doğumdan sonraki 8 yıla kadar süren alveollerde tekrar şekillenme (remodeling), büyüme, farklılaşma ve akciğer gelişimi süreci

9 Akciğerin Embryolojisi Doğumdan sonraki 8 yıla kadar süren alveollerde tekrar şekillenme (remodeling), büyüme, farklılaşma ve akciğer gelişimi süreci Akciğer: Endoderm + Mezoderm + büyüme faktörleri + hormonlar + karmaşık sinyal mekanizmaları

10 Akciğerin Embryolojisi

11 Akciğerin Embryolojisi Önbarsak tomurcuklanmasından iki ayrı tomurcuk çıkar:

12 Akciğerin Embryolojisi Önbarsak tomurcuklanmasından iki ayrı tomurcuk çıkar: Bunlardan biri göğüs organlarını biri de visceral organları oluşturur.

13 Akciğerin Embryolojisi Önbarsak tomurcuklanmasından iki ayrı tomurcuk çıkar: Bunlardan biri göğüs organlarını biri de visceral organları oluşturur. Akciğer tomurcuğu : Özofagus ve trakeayı oluşturan iyi ayrı dala ayrılır (3-4 haftada)

14

15 Akciğerin Gelişimi

16 Akciğerin Gelişimi Dallanma

17 Akciğerin Gelişimi Dallanma Keseleşme (sakkülarizasyon)

18 Akciğerin Gelişimi Dallanma Keseleşme (sakkülarizasyon) Alveolleşme (Avelolarizasyon)

19 Akciğerin Gelişimi Dallanma Keseleşme (sakkülarizasyon) Alveolleşme (Avelolarizasyon) Homeobax genleri etkili

20 Akciğerin Gelişimi Dallanma Keseleşme (sakkülarizasyon) Alveolleşme (Avelolarizasyon) Homeobax genleri etkili Nükleer transkripsiyon faktörler

21 Akciğerin Gelişimi Dallanma Keseleşme (sakkülarizasyon) Alveolleşme (Avelolarizasyon) Homeobax genleri etkili Nükleer transkripsiyon faktörler Hormonlar

22 Akciğerin Gelişimi Dallanma Keseleşme (sakkülarizasyon) Alveolleşme (Avelolarizasyon) Homeobax genleri etkili Nükleer transkripsiyon faktörler Hormonlar Büyüme faktörleri

23 Akciğerin Gelişimi Dallanma Keseleşme (sakkülarizasyon) Alveolleşme (Avelolarizasyon) Homeobax genleri etkili Nükleer transkripsiyon faktörler Hormonlar Büyüme faktörleri Diğer faktörler

24 Akciğerin Gelişimi

25 Akciğerin Gelişimi Epitel - mezenkim ve endotel arasındaki çapraz etkileşimler çok belirleyici

26 Akciğerin Gelişimi Epitel - mezenkim ve endotel arasındaki çapraz etkileşimler çok belirleyici Progenitör ve kök hücrelerin gelişimini ve farklılaşmasını kontrol eden stimulatör ve inhibitör genler etkin

27 Gelişimin Özet Zamanlaması

28 Gelişimin Özet Zamanlaması Akciğer gelişimi 3. haftanın sonunda başlar.

29 Gelişimin Özet Zamanlaması Akciğer gelişimi 3. haftanın sonunda başlar. Solunum epiteli germ tabakası (endoderm) den gelişir.

30 Gelişimin Özet Zamanlaması Akciğer gelişimi 3. haftanın sonunda başlar. Solunum epiteli germ tabakası (endoderm) den gelişir. Bağ dokusu, kıkırdak, kaslar: Splankik mezoderm ve sinir çıkıntısından (crest) gelişir.

31 Gelişimin Özet Zamanlaması Akciğer gelişimi 3. haftanın sonunda başlar. Solunum epiteli germ tabakası (endoderm) den gelişir. Bağ dokusu, kıkırdak, kaslar: Splankik mezoderm ve sinir çıkıntısından (crest) gelişir. Solunum Divertikülü:

32 Gelişimin Özet Zamanlaması Akciğer gelişimi 3. haftanın sonunda başlar. Solunum epiteli germ tabakası (endoderm) den gelişir. Bağ dokusu, kıkırdak, kaslar: Splankik mezoderm ve sinir çıkıntısından (crest) gelişir. Solunum Divertikülü: 26.günde ön barsakta küçük bir çıkıntı olur

33 Gelişimin Özet Zamanlaması Akciğer gelişimi 3. haftanın sonunda başlar. Solunum epiteli germ tabakası (endoderm) den gelişir. Bağ dokusu, kıkırdak, kaslar: Splankik mezoderm ve sinir çıkıntısından (crest) gelişir. Solunum Divertikülü: 26.günde ön barsakta küçük bir çıkıntı olur Bu, laringotrakeal divertiküle gelişir

34 Gelişimin Özet Zamanlaması Akciğer gelişimi 3. haftanın sonunda başlar. Solunum epiteli germ tabakası (endoderm) den gelişir. Bağ dokusu, kıkırdak, kaslar: Splankik mezoderm ve sinir çıkıntısından (crest) gelişir. Solunum Divertikülü: 26.günde ön barsakta küçük bir çıkıntı olur Bu, laringotrakeal divertiküle gelişir Katlanarak özofagotrakeal kenar belirlenir, buradan septum oluşmaya başlar.

35 9

36 Özofagus ile Trakea Arasındaki Septumun Ayrılması

37 Özofagus ile Trakea Arasındaki Septumun Ayrılması Dorsal de özofagus

38 Özofagus ile Trakea Arasındaki Septumun Ayrılması Dorsal de özofagus Ventral de Trakea ve akciğer tomurcukları

39 Larinks in Gelişimi

40 Larinks in Gelişimi Epitel : Laringotrakeal tüpün endodermi

41 Larinks in Gelişimi Epitel : Laringotrakeal tüpün endodermi Mezoderm : Splankik mezoderm

42 Larinks in Gelişimi Epitel : Laringotrakeal tüpün endodermi Mezoderm : Splankik mezoderm Kıkırdak : Nöral ibik

43 Akciğerlerin Gelişimi

44 Akciğerlerin Gelişimi Akciğer tomurcuğu ikiye ayrılır

45 Akciğerlerin Gelişimi Akciğer tomurcuğu ikiye ayrılır Sağ akciğer : Üç bronş

46 Akciğerlerin Gelişimi Akciğer tomurcuğu ikiye ayrılır Sağ akciğer : Üç bronş Sol akciğer: İki bronş

47 Akciğerlerin Gelişimi Akciğer tomurcuğu ikiye ayrılır Sağ akciğer : Üç bronş Sol akciğer: İki bronş Bronşlar ayrılmaya devam eder

48 Akciğerlerin Gelişimi Akciğer tomurcuğu ikiye ayrılır Sağ akciğer : Üç bronş Sol akciğer: İki bronş Bronşlar ayrılmaya devam eder 6 aylık embryo: 17. kuşak

49 Akciğerlerin Gelişimi Akciğer tomurcuğu ikiye ayrılır Sağ akciğer : Üç bronş Sol akciğer: İki bronş Bronşlar ayrılmaya devam eder 6 aylık embryo: 17. kuşak Doğumdan sonra : 3 ayrışma (kuşak) daha.

50 Akciğerlerin Gelişimi Akciğer tomurcuğu ikiye ayrılır Sağ akciğer : Üç bronş Sol akciğer: İki bronş Bronşlar ayrılmaya devam eder 6 aylık embryo: 17. kuşak Doğumdan sonra : 3 ayrışma (kuşak) daha. Doğumda : Trakeal bifurkasyon : T4 DÜZEYİ

51

52

53 GELİŞİM EVRELERİ-1

54 GELİŞİM EVRELERİ-1 Embryon Evresi : Haftalar

55 GELİŞİM EVRELERİ-1 Embryon Evresi : Haftalar Özofagus ile trakea tam olarak 41. günde ayrılır. (İnkomplet ayrışma : Doğumsal özofagotrakeal fistüller)

56 GELİŞİM EVRELERİ-1 Embryon Evresi : Haftalar Özofagus ile trakea tam olarak 41. günde ayrılır. (İnkomplet ayrışma : Doğumsal özofagotrakeal fistüller) Akciğer tomurcuğu : 16.gün

57 GELİŞİM EVRELERİ-1 Embryon Evresi : Haftalar Özofagus ile trakea tam olarak 41. günde ayrılır. (İnkomplet ayrışma : Doğumsal özofagotrakeal fistüller) Akciğer tomurcuğu : 16.gün Proksimal havayolları: gün

58 GELİŞİM EVRELERİ-1 Embryon Evresi : Haftalar Özofagus ile trakea tam olarak 41. günde ayrılır. (İnkomplet ayrışma : Doğumsal özofagotrakeal fistüller) Akciğer tomurcuğu : 16.gün Proksimal havayolları: gün Sekonder bronşlar: 52.gün

59 GELİŞİM EVRELERİ-2

60 GELİŞİM EVRELERİ-2 Psödoglandüler Evre (5-16 Hafta): Gaz alışverişi ile ilgili yapılar dışındaki tüm akciğer yapıları gelişir.

61 GELİŞİM EVRELERİ-2 Psödoglandüler Evre (5-16 Hafta): Gaz alışverişi ile ilgili yapılar dışındaki tüm akciğer yapıları gelişir. Epitel hücreleri: Surfaktan içermez. Glikojen içerir. Bu nedenle 16. haftalık fetüs yaşayamaz.

62 GELİŞİM EVRELERİ-2 Psödoglandüler Evre (5-16 Hafta): Gaz alışverişi ile ilgili yapılar dışındaki tüm akciğer yapıları gelişir. Epitel hücreleri: Surfaktan içermez. Glikojen içerir. Bu nedenle 16. haftalık fetüs yaşayamaz. Bronşlar oluşmaya ve büyümeye başlar.

63 GELİŞİM EVRELERİ-2 Psödoglandüler Evre (5-16 Hafta): Gaz alışverişi ile ilgili yapılar dışındaki tüm akciğer yapıları gelişir. Epitel hücreleri: Surfaktan içermez. Glikojen içerir. Bu nedenle 16. haftalık fetüs yaşayamaz. Bronşlar oluşmaya ve büyümeye başlar. Akciğer, guddesel yapıdadır. Damar pleksusları oluşur. Sağda 3 bronş oluşur. Toplam 18 segment bronşu gelişir.

64

65 GELİŞİM EVRELERİ-2

66 GELİŞİM EVRELERİ-2 Psödoglandüler Evre (5-16 Hafta): Göğüs duvarı, mediastinum ve diyafragma da oluşur. Diyafragma : 8-10 hafta arası ortadan birleşir.

67 GELİŞİM EVRELERİ-2 Psödoglandüler Evre (5-16 Hafta): Göğüs duvarı, mediastinum ve diyafragma da oluşur. Diyafragma : 8-10 hafta arası ortadan birleşir. Akciğerler dorsale ve inferiora doğru gelişir.

68 GELİŞİM EVRELERİ-2 Psödoglandüler Evre (5-16 Hafta): Göğüs duvarı, mediastinum ve diyafragma da oluşur. Diyafragma : 8-10 hafta arası ortadan birleşir. Akciğerler dorsale ve inferiora doğru gelişir. Göğüs duvarından iki kat ödünç alınır: Biri, diyafragmanın krusunu oluşturur. İkinci anterolateral kat;birinci ile birleşir: lumbosakral üçgen oluşur. Buradaki defekt: Bochdalek hernisi (1/2500)

69 GELİŞİM EVRELERİ-3

70 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta): Proksimal segmentler, distallerden hızlı gelişir.

71 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta): Proksimal segmentler, distallerden hızlı gelişir. Bronşların ve bronkiollerin lümenleri genişler.

72 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta): Proksimal segmentler, distallerden hızlı gelişir. Bronşların ve bronkiollerin lümenleri genişler. Dokular daha çok damarlanır. İnterstisyum incelmeye başlar.

73 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta): Proksimal segmentler, distallerden hızlı gelişir. Bronşların ve bronkiollerin lümenleri genişler. Dokular daha çok damarlanır. İnterstisyum incelmeye başlar. Solunum bronşiolleri ve alveol kanalları gelişir.

74 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta): Proksimal segmentler, distallerden hızlı gelişir. Bronşların ve bronkiollerin lümenleri genişler. Dokular daha çok damarlanır. İnterstisyum incelmeye başlar. Solunum bronşiolleri ve alveol kanalları gelişir. Bazı terminal keseler gelişir.

75 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta): Proksimal segmentler, distallerden hızlı gelişir. Bronşların ve bronkiollerin lümenleri genişler. Dokular daha çok damarlanır. İnterstisyum incelmeye başlar. Solunum bronşiolleri ve alveol kanalları gelişir. Bazı terminal keseler gelişir. Bu dönemin sonunda solunum mümkün hale gelir.

76 GELİŞİM EVRELERİ-3

77 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta):

78 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta): Tübüler yapılar geliştikçe, kolumnar epitel, kübik epitel haline gelir.

79 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta): Tübüler yapılar geliştikçe, kolumnar epitel, kübik epitel haline gelir. Asinusların çevresinde kapiller ağı oluşur.

80 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta): Tübüler yapılar geliştikçe, kolumnar epitel, kübik epitel haline gelir. Asinusların çevresinde kapiller ağı oluşur. Asinuslarda bazal membran vardır ancak, kollajen ya da elastin bulunmaz.

81 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta): Tübüler yapılar geliştikçe, kolumnar epitel, kübik epitel haline gelir. Asinusların çevresinde kapiller ağı oluşur. Asinuslarda bazal membran vardır ancak, kollajen ya da elastin bulunmaz. Dönemin sonuna doğru, asiner endotel, tip I (4 mikron) ve Tip II pnömosit haline dönüşür.

82

83

84

85 GELİŞİM EVRELERİ-3

86 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta):

87 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta): Sürfaktan: Karbonhidrat+kollesterol +apoproteinler (surfaktan proteinleri):

88 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta): Sürfaktan: Karbonhidrat+kollesterol +apoproteinler (surfaktan proteinleri): SP-A ve SP-D: Hidrofilik

89 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta): Sürfaktan: Karbonhidrat+kollesterol +apoproteinler (surfaktan proteinleri): SP-A ve SP-D: Hidrofilik SP-B ve SP-C: Hidrofobik

90 GELİŞİM EVRELERİ-3 Kanalikül Evresi ( Hafta): Sürfaktan: Karbonhidrat+kollesterol +apoproteinler (surfaktan proteinleri): SP-A ve SP-D: Hidrofilik SP-B ve SP-C: Hidrofobik Hava ile hücre arasında bir kat tabaka oluşturur. Eksprium sırasında kollapsı engeller.

91 GELİŞİM EVRELERİ-4

92 GELİŞİM EVRELERİ-4 Kese / Terminal Evre (28. Hafta-Doğum):

93 GELİŞİM EVRELERİ-4 Kese / Terminal Evre (28. Hafta-Doğum): Bir çok terminal kese oluşur

94 GELİŞİM EVRELERİ-4 Kese / Terminal Evre (28. Hafta-Doğum): Bir çok terminal kese oluşur Epitel çok ince hale gelir.

95 GELİŞİM EVRELERİ-4 Kese / Terminal Evre (28. Hafta-Doğum): Bir çok terminal kese oluşur Epitel çok ince hale gelir. Kapillerler alveol içine girer.

96 GELİŞİM EVRELERİ-4 Kese / Terminal Evre (28. Hafta-Doğum): Bir çok terminal kese oluşur Epitel çok ince hale gelir. Kapillerler alveol içine girer. Tip I alveol hücreleri gelişir.

97 GELİŞİM EVRELERİ-4 Kese / Terminal Evre (28. Hafta-Doğum): Bir çok terminal kese oluşur Epitel çok ince hale gelir. Kapillerler alveol içine girer. Tip I alveol hücreleri gelişir. Kapiller ağ hızlıca gelişir.

98 GELİŞİM EVRELERİ-4 Kese / Terminal Evre (28. Hafta-Doğum): Bir çok terminal kese oluşur Epitel çok ince hale gelir. Kapillerler alveol içine girer. Tip I alveol hücreleri gelişir. Kapiller ağ hızlıca gelişir. Alveoller oluşur.

99 GELİŞİM EVRELERİ-4 Kese / Terminal Evre (28. Hafta-Doğum): Bir çok terminal kese oluşur Epitel çok ince hale gelir. Kapillerler alveol içine girer. Tip I alveol hücreleri gelişir. Kapiller ağ hızlıca gelişir. Alveoller oluşur. 40. haftada yaklaşık milyon alveol olur (Erişkindeki sayının %8 i)

100 GELİŞİM EVRELERİ-4

101 GELİŞİM EVRELERİ-4 Kese / Terminal Evre (28. Hafta-Doğum):

102 GELİŞİM EVRELERİ-4 Kese / Terminal Evre (28. Hafta-Doğum): Diyafragmada (ara sıra) kasılmalar başlar (Periferik kemoreseptöre yanıt).

103 GELİŞİM EVRELERİ-4 Kese / Terminal Evre (28. Hafta-Doğum): Diyafragmada (ara sıra) kasılmalar başlar (Periferik kemoreseptöre yanıt). Lesitin/sfingomyelin oranı olgunlaşmayı gösterir.

104 GELİŞİM EVRELERİ-5

105 GELİŞİM EVRELERİ-5 Alveol Dönemi (Geç Fetal Dönem- Çocukluk):

106 GELİŞİM EVRELERİ-5 Alveol Dönemi (Geç Fetal Dönem- Çocukluk): Hava soluyan epiteldeki skuamöz yapı oluşur.

107 GELİŞİM EVRELERİ-5 Alveol Dönemi (Geç Fetal Dönem- Çocukluk): Hava soluyan epiteldeki skuamöz yapı oluşur. Solunum brokiolleri terminal keseler olarak sonlanır.

108 GELİŞİM EVRELERİ-5 Alveol Dönemi (Geç Fetal Dönem- Çocukluk): Hava soluyan epiteldeki skuamöz yapı oluşur. Solunum brokiolleri terminal keseler olarak sonlanır. Terminal keseler ise alveol keseleri haline gelir.

109 GELİŞİM EVRELERİ-5 Alveol Dönemi (Geç Fetal Dönem- Çocukluk): Hava soluyan epiteldeki skuamöz yapı oluşur. Solunum brokiolleri terminal keseler olarak sonlanır. Terminal keseler ise alveol keseleri haline gelir. Doğumdan sonra alveoller oluşmaya devam eder (8 yaşa kadar).

110 Doğumda Akciğer

111 Doğumda Akciğer

112 Doğumda Akciğer Doğumda akciğerler sıvı ile doludur.

113 Doğumda Akciğer Doğumda akciğerler sıvı ile doludur. Doğumdan sonra, solunum bronkiollerinin ve alveollerin sayısı artar, alveollerin genişliği artmaz.

114 Doğumda Akciğer Doğumda akciğerler sıvı ile doludur. Doğumdan sonra, solunum bronkiollerinin ve alveollerin sayısı artar, alveollerin genişliği artmaz. Trakeada 8, hava yollarında 49 farklı hücre tipi gelişir.

115

116

117

118

119

120 Çocukta Akciğer

121 Çocukta Akciğer 3 yaşa kadar: 127 milyon

122 Çocukta Akciğer 3 yaşa kadar: 127 milyon 9 yaşa kadar : 280 milyon alveol gelişir.

123 Çocukta Akciğer 3 yaşa kadar: 127 milyon 9 yaşa kadar : 280 milyon alveol gelişir. Erişkin : 300 milyon

124 Çocukta Akciğer 3 yaşa kadar: 127 milyon 9 yaşa kadar : 280 milyon alveol gelişir. Erişkin : 300 milyon Total alan : 32 metrekare (8 yaş)

125 Çocukta Akciğer 3 yaşa kadar: 127 milyon 9 yaşa kadar : 280 milyon alveol gelişir. Erişkin : 300 milyon Total alan : 32 metrekare (8 yaş) Erişkin : 75 metrekare (İletici havayolları uzamaya ve çapı artmaya devam eder)

126 Yapısal /İşlevsel Farklılaşma

127 Yapısal /İşlevsel Farklılaşma Endokrin, parakrin otokrin özellikler

128 Yapısal /İşlevsel Farklılaşma Endokrin, parakrin otokrin özellikler Savunma: Burunda, silier hareketler, biokimyasal savunma (SP-A ve SP-D), lipid tabakası, makrofajlar, oksidanlar, diğer bağışıklık mekanizmaları

129 Yapısal /İşlevsel Farklılaşma Endokrin, parakrin otokrin özellikler Savunma: Burunda, silier hareketler, biokimyasal savunma (SP-A ve SP-D), lipid tabakası, makrofajlar, oksidanlar, diğer bağışıklık mekanizmaları Bronşların temporal ve spasyal iletişimleri: Glukokortikoidler, tiroid hormonu, RA, diğer epital ve mezenkim faktörleri.

130 Yapısal /İşlevsel Farklılaşma Endokrin, parakrin otokrin özellikler Savunma: Burunda, silier hareketler, biokimyasal savunma (SP-A ve SP-D), lipid tabakası, makrofajlar, oksidanlar, diğer bağışıklık mekanizmaları Bronşların temporal ve spasyal iletişimleri: Glukokortikoidler, tiroid hormonu, RA, diğer epital ve mezenkim faktörleri. Simetri : HFH-4, lefty-1,-2, Pitx2 genleri

131 Gelişimde Etkili Faktörler

132 Gelişimde Etkili Faktörler TGF-beta /BMP

133 Gelişimde Etkili Faktörler TGF-beta /BMP Smad-3

134 Gelişimde Etkili Faktörler TGF-beta /BMP Smad-3 Hox genleri (Hoxb3, Hoxb5)

135 Gelişimde Etkili Faktörler TGF-beta /BMP Smad-3 Hox genleri (Hoxb3, Hoxb5) Retinoik asid reseptörü

136 Gelişimde Etkili Faktörler TGF-beta /BMP Smad-3 Hox genleri (Hoxb3, Hoxb5) Retinoik asid reseptörü Tiroid hormon reseptörü

137 Gelişimde Etkili Faktörler TGF-beta /BMP Smad-3 Hox genleri (Hoxb3, Hoxb5) Retinoik asid reseptörü Tiroid hormon reseptörü Glukokortikoid reseptörü

138 Akciğerin İnnervasyonu ve Nöroendokrin Hücreler

139 Akciğerin İnnervasyonu ve Nöroendokrin Hücreler Nöral ibikten kaynaklanır. 4. hafta başlar.

140 Akciğerin İnnervasyonu ve Nöroendokrin Hücreler Nöral ibikten kaynaklanır. 4. hafta başlar. Hilustan perifere doğrudur.

141 Akciğerin İnnervasyonu ve Nöroendokrin Hücreler Nöral ibikten kaynaklanır. 4. hafta başlar. Hilustan perifere doğrudur. Vagus ve sempatik zincirin de katılması ile devam eder.

142 Akciğerin İnnervasyonu ve Nöroendokrin Hücreler Nöral ibikten kaynaklanır. 4. hafta başlar. Hilustan perifere doğrudur. Vagus ve sempatik zincirin de katılması ile devam eder. Subkondral ve ekstrakondral pleksuslar birleşir.

143 Akciğerin İnnervasyonu ve Nöroendokrin Hücreler Nöral ibikten kaynaklanır. 4. hafta başlar. Hilustan perifere doğrudur. Vagus ve sempatik zincirin de katılması ile devam eder. Subkondral ve ekstrakondral pleksuslar birleşir. Nöroendokrin hücreler 8. haftadan itibaren gelişmeye başlar (GRP gibi büyüme faktörleri salgılar)

144 Vasküler Gelişim

145

Solunum Sistemi Gelişimi. Prof.Dr.Murat AKKUŞ

Solunum Sistemi Gelişimi. Prof.Dr.Murat AKKUŞ Solunum Sistemi Gelişimi Prof.Dr.Murat AKKUŞ Giriş Solunum sistemi iki kısımda incelenir. Üst solunum sistemi : burun,nazal boşluklar,paranazal sinüsler,nazofarinks ve orofarinks; Alt solunum sistemi :

Detaylı

DOKU. Dicle Aras. Doku ve doku türleri

DOKU. Dicle Aras. Doku ve doku türleri DOKU Dicle Aras Doku ve doku türleri Doku Bazı özel görevler üstlenmiş hücre topluluklarıdır. Bir doku aynı yönde özelleşmiş hücre ve hücreler arası maddelerin bir araya gelmesiyle oluşmuştur. İntrauterin

Detaylı

Kas Dokusunun Gelişimi. Doç.Dr. E.Elif Güzel

Kas Dokusunun Gelişimi. Doç.Dr. E.Elif Güzel Kas Dokusunun Gelişimi Doç.Dr. E.Elif Güzel Kasların çoğunluğu mezodermden gelişir paraksiyal mezoderm lateral mezodermin somatik ve splanknik tabakaları neural krest hücreleri Paraksiyal mezoderm İskelet

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU

11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU 11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU DUYU ORGANLARI Canlının kendi iç bünyesinde meydana gelen değişiklikleri ve yaşadığı ortamda mevcut fiziksel, kimyasal ve mekanik uyarıları alan

Detaylı

Endokrin Sistem. Paratiroid Tiroid Pankreas Surrenal bez. Dr.Murat TOSUN

Endokrin Sistem. Paratiroid Tiroid Pankreas Surrenal bez. Dr.Murat TOSUN Endokrin Sistem Paratiroid Tiroid Pankreas Surrenal bez Dr.Murat TOSUN TİROİD VE PARATİROİD BEZLER Embriyolojik dönemde Tiroid bezi 4. hafta civarında farenks tabanında tuberculum impar ve copula arasındaki

Detaylı

II.Hayvansal Dokular. b.bez Epiteli 1.Tek hücreli bez- Goblet hücresi 2.Çok hücreli kanallı bez 3.Çok hücreli kanalsız bez

II.Hayvansal Dokular. b.bez Epiteli 1.Tek hücreli bez- Goblet hücresi 2.Çok hücreli kanallı bez 3.Çok hücreli kanalsız bez II.Hayvansal Dokular Hayvanların embriyonik gelişimi sırasında Ektoderm, Mezoderm ve Endoderm denilen 3 farklı gelişme tabakası (=germ tabakası) bulunur. Bütün hayvansal dokular bu yapılardan ve bu yapıların

Detaylı

PULMONES (AKCİĞERLER) DOÇ.DR.M.CUDİ TUNCER D.Ü.TIP FAKÜLTESİ ABD

PULMONES (AKCİĞERLER) DOÇ.DR.M.CUDİ TUNCER D.Ü.TIP FAKÜLTESİ ABD PULMONES (AKCİĞERLER) DOÇ.DR.M.CUDİ TUNCER D.Ü.TIP FAKÜLTESİ ABD İntrapulmoner hava yolları (Segmenta bronchopulmonalia) Bronchus principalis (primer) Bronchus lobaris (sekundar) Bronchus segmentalis (tersiyer)

Detaylı

Epitel hücreleri glikokaliks denen glikoprotein örtüsü ile çevrilidir. Epitel hücrelerinin birbirine yapışmasını sağlar. Epitel hücrelerinin üzerine

Epitel hücreleri glikokaliks denen glikoprotein örtüsü ile çevrilidir. Epitel hücrelerinin birbirine yapışmasını sağlar. Epitel hücrelerinin üzerine EPİTEL DOKU EPİTEL DOKU Birbirine bitişik hücrelerden yapılmıştır. Hücreler arası madde çok azdır. Ektoderm, mezoderm ve endoderm olmak üzere her üç embriyon yaprağından köken alır. Epitel dokusu mitoz

Detaylı

DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ

DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ Kan, kalp, dolaşım ve solunum sistemine ait normal yapı ve fonksiyonların öğrenilmesi 1. Kanın bileşenlerini, fiziksel ve fonksiyonel özelliklerini sayar, plazmanın

Detaylı

Bağ doku. Mezodermden köken alır. En Yaygın bulunan dokudur ( Epitel, Kas, Kemik sinir)

Bağ doku. Mezodermden köken alır. En Yaygın bulunan dokudur ( Epitel, Kas, Kemik sinir) Bağ doku Mezodermden köken alır En Yaygın bulunan dokudur ( Epitel, Kas, Kemik sinir) Bağ dokunun Fonksiyonları Diğer organ ve dokuların Fonksiyonal ve yapısal desteğini sağlar. kan damarları aracılığı

Detaylı

EMBRİYOLOJİ VE GENETİK DERSİNE GİRİŞ ARŞ. GÖR. KEVSER İLÇİOĞLU

EMBRİYOLOJİ VE GENETİK DERSİNE GİRİŞ ARŞ. GÖR. KEVSER İLÇİOĞLU EMBRİYOLOJİ VE GENETİK 1 DERSİNE GİRİŞ ARŞ. GÖR. KEVSER İLÇİOĞLU 2/16 EMBRİYOLOJİ NEDİR? Embriyoloji; zigottan, hücreler, dokular, organlar ile tüm vücudun oluşmasına kadar geçen ve doğuma kadar devam

Detaylı

İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın

İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın Hücre iletişimi Tüm canlılar bulundukları çevreden sinyal alırlar ve yanıt verirler Bakteriler glukoz ve amino asit gibi besinlerin

Detaylı

Kalbin Kendi Damarları ve Kan kaynakları; Koroner Damarlar

Kalbin Kendi Damarları ve Kan kaynakları; Koroner Damarlar Kalbin Kendi Damarları ve Kan kaynakları; Koroner Damarlar Kalp kası beyinden sonra en fazla kana gereksinim duyan organdır. Kalp kendini besleyen kanı aortadan ayrılan arterlerden alır. Bu arterlere koroner

Detaylı

YARA İYİLEŞMESİ. Yrd.Doç.Dr. Burak Veli Ülger

YARA İYİLEŞMESİ. Yrd.Doç.Dr. Burak Veli Ülger YARA İYİLEŞMESİ Yrd.Doç.Dr. Burak Veli Ülger YARA Doku bütünlüğünün bozulmasıdır. Cerrahi ya da travmatik olabilir. Akut Yara: Onarım süreci düzenli ve zamanında gelişir. Anatomik ve fonksiyonel bütünlük

Detaylı

07.11.2014. Fetus Fizyolojisi. 10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı

07.11.2014. Fetus Fizyolojisi. 10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı 10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı 8.Hafta ( 03-07 / 11 / 2014 ) FETUS FİZYOLOJİSİ 1.Embriyonun Gelişmesi 1.) Plasenta 2.) Amnion Kesesi ve Amnion Sıvısı Slayt No: 9 1.) EMBRİYONUN GELİŞMESİ

Detaylı

Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı KAS FİZYOLOJİSİ. Düz Kas. Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com www.sinancanan.

Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı KAS FİZYOLOJİSİ. Düz Kas. Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com www.sinancanan. Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı KAS FİZYOLOJİSİ İ İ İ Düz Kas Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com www.sinancanan.net net Düz Kas Kalp kası İskelet kl kası Düz kas Düz Kas Düz

Detaylı

Solunum: Solunum sistemi" Eritrositler" Dolaşım sistemi"

Solunum: Solunum sistemi Eritrositler Dolaşım sistemi Solunum Fizyolojisi Solunum: O 2 'nin taşınarak hücrelere ulaştırılması, üretilen CO 2 'in uzaklaştırılması." Bu işlevin gerçekleştirilebilmesi için üç sistem koordinasyon içinde çalışır:" " Solunum sistemi"

Detaylı

ENDOTEL YAPISI VE İŞLEVLERİ. Doç. Dr. Esra Atabenli Erdemli

ENDOTEL YAPISI VE İŞLEVLERİ. Doç. Dr. Esra Atabenli Erdemli ENDOTEL YAPISI VE İŞLEVLERİ Doç. Dr. Esra Atabenli Erdemli Endotel, dolaşım sistemini döşeyen tek katlı yassı epiteldir. Endotel hücreleri, kan damarlarını kan akımı yönünde uzunlamasına döşeyen yassı,

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS. 73. Adım ÜREME BÜYÜME GELİŞME EMBRİYONİK ZARLAR İNSAN EMBRİYOSUNUN GELİŞİMİ-1

ADIM ADIM YGS LYS. 73. Adım ÜREME BÜYÜME GELİŞME EMBRİYONİK ZARLAR İNSAN EMBRİYOSUNUN GELİŞİMİ-1 ADIM ADIM YGS LYS 73. Adım ÜREME BÜYÜME GELİŞME EMBRİYONİK ZARLAR İNSAN EMBRİYOSUNUN GELİŞİMİ-1 EMBRİYONUN DIŞINDA YER ALAN ZARLAR Zigotun gelişmesi ardından oluşan embriyo; sürüngen, kuş ve memelilerde

Detaylı

DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II. KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU

DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II. KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU Doç.Dr. Engin DEVECİ Solunum Sistemi Havanın akciğerlere girip çıkması Solunan havadaki oksijenin kandaki karbondioksit ile

Detaylı

SOLUNUM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ 19/11/2015 SOLUNUM SİSTEMİ MEKANİZMASI SOLUNUM SİSTEMİ MEKANİZMASI SOLUNUM SİSTEMİ MEKANİZMASI

SOLUNUM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ 19/11/2015 SOLUNUM SİSTEMİ MEKANİZMASI SOLUNUM SİSTEMİ MEKANİZMASI SOLUNUM SİSTEMİ MEKANİZMASI VE FİZYOLOJİSİ FİZYOLOJİSİ Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Canlılığın sürdürülebilmesi için vücuda oksijen alınması gerekir. Solunumla alınan oksijen, kullanılarak metabolizma sonucunda karbondioksit açığa

Detaylı

Burun, anatomik olarak, yüz üzerinde alınla üst dudak arasında bulunan, dışa çıkıntılı, iki delikli koklama ve solunum organı. Koku alma organıdır.

Burun, anatomik olarak, yüz üzerinde alınla üst dudak arasında bulunan, dışa çıkıntılı, iki delikli koklama ve solunum organı. Koku alma organıdır. Burun, anatomik olarak, yüz üzerinde alınla üst dudak arasında bulunan, dışa çıkıntılı, iki delikli koklama ve solunum organı. Koku alma organıdır. Burun boşluğu iki delikle dışarı açılır. Diğer taraftan

Detaylı

Solunum Sistemi Fizyolojisi

Solunum Sistemi Fizyolojisi Solunum Sistemi Fizyolojisi 1 2 3 4 5 6 7 Solunum Sistemini Oluşturan Yapılar Solunum sistemi burun, agız, farinks (yutak), larinks (gırtlak), trakea (soluk borusu), bronslar, bronsioller, ve alveollerden

Detaylı

Hipotalamus ve Hipofiz Hormon Denetim Süreçleri. Ders Öğretim Üyesi: Prof. Dr. T. Demiralp v1: 30 Nisan 2009

Hipotalamus ve Hipofiz Hormon Denetim Süreçleri. Ders Öğretim Üyesi: Prof. Dr. T. Demiralp v1: 30 Nisan 2009 F i z 2 0 8 S i s t e m l e r i n Ko n t r o l M e k a n i z m a l a r ı Hipotalamus ve Hipofiz Hormon Denetim Süreçleri Adnan Kur t Ders Öğretim Üyesi: Prof. Dr. T. Demiralp v1: 30 Nisan 2009 Motivasyon:

Detaylı

ENDODERMDEN MEYDANA GELENLER

ENDODERMDEN MEYDANA GELENLER ENDODERMDEN MEYDANA GELENLER SİNDİRİM SİSTEMİ *Splanchniopleura ile sarılan vitellus kesesi embriyoya yakın kısımdaki endoderm, cranial ve caudal yönlerde iki kör çıkıntı halinde Bağırsak taslağını oluşturur.

Detaylı

Solunum Sistemi Fizyolojisi

Solunum Sistemi Fizyolojisi Solunum Sistemi Fizyolojisi Solunum Sistemi Solunum sistemi, kan ile atmosfer havası arasında gaz değişimini oluşturabilecek şekilde özelleşmiş bir sistemdir. Solunum sistemindeki gaz değişimi ile hücrelerde

Detaylı

GİRNE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ

GİRNE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GİRNE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II 2017 2018 DERS YILI SOLUNUM-DOLAŞIM SİSTEMLERİ DERS KURULU (31.10.2017-22.12.2017) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Anatomi 23 12X1 35 Biyofizik 12-12 Fizyoloji 47

Detaylı

DÖNEM II DERS YILI SOLUNUM-DOLAŞIM SİSTEMLERİ DERS KURULU ( )

DÖNEM II DERS YILI SOLUNUM-DOLAŞIM SİSTEMLERİ DERS KURULU ( ) 2017 2018 DERS YILI SOLUNUM-DOLAŞIM SİSTEMLERİ DERS KURULU (31.10.2017-22.12.2017) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Anatomi 23 12X1 35 Biyofizik 12-12 Fizyoloji 47 4x1 51 Histoloji ve Embriyoloji 41 7x1 48

Detaylı

a. Segmentasyon Gelişimin başlangıcında hızlı ve birbirini takip eden mitoz bölünmeler gerçekleşir. Bu bölünmelere segmentasyon denir.

a. Segmentasyon Gelişimin başlangıcında hızlı ve birbirini takip eden mitoz bölünmeler gerçekleşir. Bu bölünmelere segmentasyon denir. BÜYÜME VE GELİŞME Zigot ile başlayıp yeni bir birey oluşması ile sonlanan olayların tamamına gelişme denir. Embriyonun gelişimi sırasında, segmentasyon (bölünme), gastrula (hücre göçü),farklılaşma ve organogenez

Detaylı

PODOSİT HÜCRE MODELİNDE PROTEİNÜRİDE, SLİT DİYAFRAM PROTEİNLERİ GENLERİNİN EKSPRESYONU VE FARMAKOLOJİK MODÜLASYONU

PODOSİT HÜCRE MODELİNDE PROTEİNÜRİDE, SLİT DİYAFRAM PROTEİNLERİ GENLERİNİN EKSPRESYONU VE FARMAKOLOJİK MODÜLASYONU PODOSİT HÜCRE MODELİNDE PROTEİNÜRİDE, SLİT DİYAFRAM PROTEİNLERİ GENLERİNİN EKSPRESYONU VE FARMAKOLOJİK MODÜLASYONU Mesude Angın 1, Ender Hür 1, Çiğdem Dinçkal 1, Cenk Gökalp 1, Afig Berdeli 1, Soner Duman

Detaylı

HİSTOLOJİ. DrYasemin Sezgin

HİSTOLOJİ. DrYasemin Sezgin HİSTOLOJİ DrYasemin Sezgin HİSTOLOJİ - Canlı vücudunu meydana getiren hücre, doku ve organların çıplak gözle görülemeyen (mikroskopik) yapılarını inceleyen bir bilim koludur. - Histolojinin sözlük anlamı

Detaylı

Hücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!

Hücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)! HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü

Detaylı

Solunum yolları Solunum yolları

Solunum yolları Solunum yolları Solunum yolları Üst solunum yolları; nasus (burun), pars nasalis pharyngis (burun yutağı) ve larynx (gırtlak) şeklinde, Alt solunum yolları; trachea (soluk borusu), bronşlar (büyük hava yolları), akciğerler

Detaylı

solunum >solunum gazlarının vücut sıvısı ile hücreler arasındaki değişimidir.

solunum >solunum gazlarının vücut sıvısı ile hücreler arasındaki değişimidir. GAZ ALIŞVERİŞİ O2'li solunum yapan canlıların bazılarında O2'in alınıp CO2'in atılmasını sağlayan yapılar bulunur.bu yapı ve organlar solunum sistemini oluşturur. solunum ------>solunum organlarıyla dış

Detaylı

HÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ

HÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ HÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ Çok hücreli organizmaların kompleks omurgalılara evrimi, hücreler birbirleriyle iletişim kuramasalardı mümkün olmazdı. Hücre-hücre Hücre-matriks etkileşimini

Detaylı

SOLUNUM SİSTEMİ HİSTOLOJİSİ VE EMBRİYOLOJİSİ. Prof. Dr. Bülent AHISHALI İstanbul Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji AD

SOLUNUM SİSTEMİ HİSTOLOJİSİ VE EMBRİYOLOJİSİ. Prof. Dr. Bülent AHISHALI İstanbul Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji AD SOLUNUM SİSTEMİ HİSTOLOJİSİ VE EMBRİYOLOJİSİ Prof. Dr. Bülent AHISHALI İstanbul Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji AD Solunum sistemi işlevleri / yapısal bileşenleri Gaz değişimi Tip 1 alveolar epitel

Detaylı

Öğr. Gör. Dr. İlker BÜYÜK, Botanik, 3. Hafta: Bitkisel Dokular KOLONİ VE DOKULAŞMA

Öğr. Gör. Dr. İlker BÜYÜK, Botanik, 3. Hafta: Bitkisel Dokular KOLONİ VE DOKULAŞMA KOLONİ VE DOKULAŞMA Yeryüzünde çok sayıda tek hücreli canlı vardır ve bunlar basit yapılıdır. Oysaki çok hücreli olmak gelişmiş canlı olmanın gereklerindendir. Çünkü tek hücreli bir canlı (örneğin Euglena

Detaylı

SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder

SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder. Çeşitli duyu organlarından milyonlarca

Detaylı

GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ DEKANLIĞI

GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DIS- 201 PROTETİK DİŞ TEDAVİSİ TEORİK AKTS: 3 Diş Hekimliği 30 hafta- haftada 2 saat teorik Dersin Amacı: Protetik tedavi türleri ve uygulamaları hakkında bilgi vermek, sabit ve hareketli protezlerin klinik

Detaylı

KALP KASI Kalpte ve kalpten çıkan büyük damarlarda bulunur. Miyofilamanların organizasyonu iskelet kasındakilerle aynıdır; histolojik kesitlerde

KALP KASI Kalpte ve kalpten çıkan büyük damarlarda bulunur. Miyofilamanların organizasyonu iskelet kasındakilerle aynıdır; histolojik kesitlerde KALP KASI Kalpte ve kalpten çıkan büyük damarlarda bulunur. Miyofilamanların organizasyonu iskelet kasındakilerle aynıdır; histolojik kesitlerde enine çizgilenme gösterirler. Kalp kası hücreleri interkalar

Detaylı

İndüklenmiş Pluripotent Kök Hücre

İndüklenmiş Pluripotent Kök Hücre İndüklenmiş Pluripotent Kök Hücre Kök Hücre Blastosist adı verilen hücre kümesinden alınan hücrelerin her birine embriyonik kök hücre denir. İç Hücre Kitlesi Bu hücreler pluripotensi özelliklerini koruyarak

Detaylı

BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...

BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4

Detaylı

Hücre Nükleusu, Nükleus Membranı, Nükleus Porları. Doç. Dr. Ahmet Özaydın

Hücre Nükleusu, Nükleus Membranı, Nükleus Porları. Doç. Dr. Ahmet Özaydın Hücre Nükleusu, Nükleus Membranı, Nükleus Porları Doç. Dr. Ahmet Özaydın Nükleus (çekirdek) ökaryotlar ile prokaryotları ayıran temel özelliktir. Çekirdek hem genetik bilginin deposu hem de kontrol merkezidir.

Detaylı

ENDOTEL VE BİYOKİMYASAL MOLEKÜLLER

ENDOTEL VE BİYOKİMYASAL MOLEKÜLLER ENDOTEL VE BİYOKİMYASAL MOLEKÜLLER Endotel Damar duvarı ve dolaşan kan arasında tek sıra endotel hücresinden oluşan işlevsel bir organdır Endotel en büyük endokrin organdır 70 kg lik bir kişide, kalp kitlesix5

Detaylı

Baş, Boyun ve Yüzün Gelişimi. Prof.Dr.Murat AKKUŞ

Baş, Boyun ve Yüzün Gelişimi. Prof.Dr.Murat AKKUŞ Baş, Boyun ve Yüzün Gelişimi Prof.Dr.Murat AKKUŞ Sunum Planı Farengeal Arkuslar Farengeal Cepler Farengeal Yarıklar Farengeal (membran) Zarlar Yüz gelişimi Farengeyal kompleks Farengeyal kompleks,farengeyal

Detaylı

Dr.Murat Tosun. (www.murattosun.com)

Dr.Murat Tosun. (www.murattosun.com) Dr.Murat Tosun (www.murattosun.com) Baş bölgesi mezenşiminin gelişiminde embriyoya ait 4 tabakanın katkısı vardır Paraksial mezoderm Lateral plak mezoderm Nöral krest Nöroektoderm (ektodermal plakodlar)

Detaylı

FTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi. Otonom Sinir Sistemi. emin ulaş erdem

FTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi. Otonom Sinir Sistemi. emin ulaş erdem FTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi Otonom Sinir Sistemi emin ulaş erdem Sinir Sistemi Merkezi Sinir Sistemi -Beyin -Omurilik Periferik Sinir Sistemi Somatik somatik duyu, özel duyular iskelet kaslarının istemli

Detaylı

Dersin Amacı. Başlıca hücresel sinyal yolaklarının öğrenilmesi Sinyal yolaklarının işlevleri hakkında bilgi sahibi oluynmasıdır.

Dersin Amacı. Başlıca hücresel sinyal yolaklarının öğrenilmesi Sinyal yolaklarının işlevleri hakkında bilgi sahibi oluynmasıdır. Dersin Amacı Başlıca hücresel sinyal yolaklarının öğrenilmesi Sinyal yolaklarının işlevleri hakkında bilgi sahibi oluynmasıdır. Hücre Sinyal İle3m Yolları Çok hücreli (mul>cellular) organizmalarda hücrelerin

Detaylı

KARACİYER SAFRA KESESİ. Dr. Oktay Arda

KARACİYER SAFRA KESESİ. Dr. Oktay Arda KARACİYER SAFRA KESESİ Dr. Oktay Arda K.C. Ana Fonksiyoları Safra Yapımı Yağ Sindirimi İçin Önemli Bir Sıvı? Metabolizmasında Önemli Rol: Lipid Karbonhidrat Protein DR. OKTAY ARDA 2 K.C. Ana Fonksiyoları

Detaylı

KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK

KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK 1 2 Lokomotor sistemi oluşturan yapılar içinde en fazla stres altında kalan kıkırdaktır. Eklem kıkırdağı; 1) Kan damarlarından, 2) Lenf kanallarından, 3) Sinirlerden yoksundur.

Detaylı

2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar)

2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar) Düz kaslar 2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar) UYARILMALARI: Düz kaslar tiplerine göre farklı uyarılır

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Sibel Koçak

Yrd. Doç. Dr. Sibel Koçak Yrd. Doç. Dr. Sibel Koçak Pulpanın Embriyolojisi Embriyolojik hayatın 12-13. haftalarında çan organının iç bölümünü dolduran bağ dokusuna dental papilla denir. Pulpa dental papilanın ektomezenşimal hücrelerinden

Detaylı

Kalp Fonksiyonları KALP FİZYOLOJİSİ. Kalp Fonksiyonları. Kalbin Lokalizasyonu ve Ölçüleri. Kalbin Lokalizasyonu ve Ölçüleri. Dolaşım Sistemleri

Kalp Fonksiyonları KALP FİZYOLOJİSİ. Kalp Fonksiyonları. Kalbin Lokalizasyonu ve Ölçüleri. Kalbin Lokalizasyonu ve Ölçüleri. Dolaşım Sistemleri KALP FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Seçgin SÖYÜNCÜ Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD 2009 Kalp Fonksiyonları Kan damarları yoluyla oksijeni ve barsaklarda emilen besin maddelerini dokulara iletir

Detaylı

OTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi)

OTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi) OTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi) Otonom sinir sitemi iki alt kısma ayrılır: 1. Sempatik sinir sistemi 2. Parasempatik sinir sistemi Sempatik ve parasempatik sistemin terminal nöronları gangliyonlarda

Detaylı

10. Sınıf Biyoloji Konuları Hücre Bölünmeleri Kalıtımın Genel İlkeleri Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları

10. Sınıf Biyoloji Konuları Hücre Bölünmeleri Kalıtımın Genel İlkeleri Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları 10. Sınıf Biyoloji Konuları Hücre Bölünmeleri Mitoz ve Eşeysiz Üreme Canlılarda hücre bölünmesinin gerekliliği Mayoz ve Eşeyli Üreme Kalıtımın Genel İlkeleri Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik Kalıtımın genel

Detaylı

7 Solunum Sistemi Fizyolojisi

7 Solunum Sistemi Fizyolojisi ÜNİTE 7 Solunum Sistemi Fizyolojisi Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Amaçlar Solunum sisteminin temel fonksiyonlarını, Solunum sisteminin fizyolojik anatomisini, Kanda oksijen ve karbondioksit taşınmasını,

Detaylı

LİPOPROTEİN METABOLİZMASI. Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı

LİPOPROTEİN METABOLİZMASI. Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı LİPOPROTEİN METABOLİZMASI Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı Lipoprotein Nedir? 1- Lipidler Hidrofobik lipidler çekirdekte (Trigliserit, Kolesterol esterleri)

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMI 15 BİTKİLERİN YAPISI KÖK

12. SINIF KONU ANLATIMI 15 BİTKİLERİN YAPISI KÖK 12. SINIF KONU ANLATIMI 15 BİTKİLERİN YAPISI KÖK KÖK Kara hayatına uyum sağlamış bitkilerde genellikle toprak altına doğru gelişen KÖK bulunur. Kök sistemi; Bitkiyi toprağa bağlar. Topraktan su ve mineralleri

Detaylı

T Lenfositleri. Dr. Göksal Keskin

T Lenfositleri. Dr. Göksal Keskin T Lenfositleri Dr. Göksal Keskin Lenfositlerin ortak özellikleri-1 Kazanılmış bağışıklık sisteminin en önemli elemanlarıdır Spesifite özellikleri var Bellekleri var Primer lenfoid organlarda üretilirler

Detaylı

ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA

ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA ADRENAL BEZ MEDULLA BÖLGESİ HORMONLARI Böbrek üstü bezinin öz bölgesi, embriyonik dönemde sinir dokusundan gelişir bu nedenle sinir sisteminin uzantısı şeklindedir. Sempatik

Detaylı

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler ENDOKRİN SİSTEM Endokrin sistem, sinir sistemiyle işbirliği içinde çalışarak vücut fonksiyonlarını kontrol eder ve vücudumuzun farklı bölümleri arasında iletişim sağlar. 1 ENDOKRİN BEZ Tiroid bezi EKZOKRİN

Detaylı

Gaz Alışverişi, İnsanda Solunum Sistemi

Gaz Alışverişi, İnsanda Solunum Sistemi A. GAZ ALIŞ VERİŞİ Gaz Alışverişi, İnsanda Solunum Sistemi Canlılarda hayatsal olayların sürdürülebilmesi için gerekli olan enerji hücresel solunumla elde edilir. Genellikle oksijenli olarak gerçekleşen

Detaylı

SOLUNUM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN

SOLUNUM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN SOLUNUM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN 2 Solunumun amacı, dokulara oksijen sağlamak ve karbon dioksidi uzaklaştırmaktır. Bu amaç gerçekleştirilirken, solunum dört büyük fonksiyonel olaylar

Detaylı

HORMONLAR VE ETKİ MEKANİZMALARI

HORMONLAR VE ETKİ MEKANİZMALARI HORMONLAR VE ETKİ MEKANİZMALARI Receptörler İntrasellüler hidrofobik(llipofilik)ligandlara baglananlar Nükleer hormon reseptörleri Guanylate siklaz(nitrikoksid receptor) Hücre yüzey hidrofilik ligandlara

Detaylı

Örtü Epiteli Tipleri:

Örtü Epiteli Tipleri: Tek Katlı: Tek Katlı Yassı Epitel Tek Katlı Kübik Epitel Tek Katlı Prizmatik Örtü Epiteli Tipleri: Basit Kinosilyalı Çizgili Kenarlı Yalancı Çok Katlı( Psödostratifiye) Prizmatik Epitel Çok Katlı: Çok

Detaylı

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji AD Prof. Dr. Filiz AYDIN

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji AD Prof. Dr. Filiz AYDIN İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji AD Prof. Dr. Filiz AYDIN Tüm çok hücreli organizmaların kökeninde döllenmiş bir yumurta hücresi- zigot- vardır. Embriyonal gelişimin tüm ayrıntıları zigottaki DNA

Detaylı

Embriyogenez (4-8 haftalar)

Embriyogenez (4-8 haftalar) Dönem I-Sunum-4, 2010 Embriyogenez (4-8 haftalar) Prof.Dr. Alp Can Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji-Embriyoloji ABD Yaşamı sürdürmenin iki yolu vardır; Birincisi, hiçbir şey mucize değilmiş

Detaylı

Sıkı bağ dokusu yapısında parankimi yada dalak pulpasını. birbiriyle devamlılık gösteren bölümlere ayıran trabekulaların

Sıkı bağ dokusu yapısında parankimi yada dalak pulpasını. birbiriyle devamlılık gösteren bölümlere ayıran trabekulaların Sıkı bağ dokusu yapısında parankimi yada dalak pulpasını birbiriyle devamlılık gösteren bölümlere ayıran trabekulaların uzandığı fibroelastik bir kapsülle sarılıdır. Dalağın orta çizgisindeki hilumda kapsül

Detaylı

Hücre reseptörleri. Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR

Hücre reseptörleri. Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR Hücre reseptörleri Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR Tüm canlılar bulundukları çevreden sinyal alırlar ve yanıt verirler. Bakteriler, glukoz ve amino asit gibi besinlerin varlığını algılarlar. Yüksek yapılı

Detaylı

AKCĠĞER GRAFĠSĠNĠN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ UZM.DR.UMUT PAYZA KATİP ÇELEBİ ÜNV. ATATÜRK EAH ACİL TIP ANABİLİM DALI

AKCĠĞER GRAFĠSĠNĠN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ UZM.DR.UMUT PAYZA KATİP ÇELEBİ ÜNV. ATATÜRK EAH ACİL TIP ANABİLİM DALI AKCĠĞER GRAFĠSĠNĠN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ UZM.DR.UMUT PAYZA KATİP ÇELEBİ ÜNV. ATATÜRK EAH ACİL TIP ANABİLİM DALI ÖĞRENME HEDEFLERI PA AC grafisi çekim tekniği Teknik değerlendirme Radyolojik anatomi Radyolojik

Detaylı

FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN

FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Fizyolojide Temel Kavramlar FİZYOLOJİ Fizyolojinin amacı; Yaşamın başlangıcı- gelişimi ve ilerlemesini sağlayan fiziksel ve kimyasal etkenleri açıklamaktır (tanımlamak)

Detaylı

Solunum Fizyolojisi ve PAP Uygulaması. Dr. Ahmet U. Demir

Solunum Fizyolojisi ve PAP Uygulaması. Dr. Ahmet U. Demir Solunum Fizyolojisi ve PAP Uygulaması Dr. Ahmet U. Demir Solunum fizyolojisi Bronş Ağacı Bronş sistemi İleti havayolları: trakea (1) bronşlar (2-7) non respiratuar bronşioller (8-19) Gaz değişimi: respiratuar

Detaylı

KAN DOKUSU. Prof. Dr. Levent ERGÜN

KAN DOKUSU. Prof. Dr. Levent ERGÜN KAN DOKUSU Prof. Dr. Levent ERGÜN 1 Kan Dokusu Plazma (sıvı) ve şekilli elemanlarından oluşur Plazma fundememtal substans olarak kabul edilir. Kanın fonksiyonları Transport Gaz, besin, hormon, atık maddeler,

Detaylı

BÜYÜME. Vücudun ya da vücut bölümlerinin boyut olarak artması Yaşamın ilk 20 yılında görülen en önemli biyolojik süreçtir.

BÜYÜME. Vücudun ya da vücut bölümlerinin boyut olarak artması Yaşamın ilk 20 yılında görülen en önemli biyolojik süreçtir. BÜYÜME Vücudun ya da vücut bölümlerinin boyut olarak artması Yaşamın ilk 20 yılında görülen en önemli biyolojik süreçtir. 2 BÜYÜME Örneğin doku büyümesi gerçekleşerek vücut ağırlığı ve boy uzunluğunda

Detaylı

TİMUS DR. OKTAY ARDA DR. OKTAY ARDA 1

TİMUS DR. OKTAY ARDA DR. OKTAY ARDA 1 TİMUS DR. OKTAY ARDA DR. OKTAY ARDA 1 LENFORETİKÜLER (LENFOEPİTELYAL) YAPI RETİCULUM: Hücreler arasındaki protoplazmik ağ şebekesi EPİTELYAL HÜCRELER EPİTELYAL RETİKULUM DR. OKTAY ARDA 2 LENFORETÜKÜLER

Detaylı

İNSANDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME

İNSANDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME İNSANDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME Canlıların kendine benzer yavrular oluşturmasına üreme denir. Üreme tüm canlılar için ortak özellik olup canlının neslinin devamlılığını sağlar. Canlılar neslini devam

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 43 SİNDİRİM SİSTEMİ 2 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI

11. SINIF KONU ANLATIMI 43 SİNDİRİM SİSTEMİ 2 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI 11. SINIF KONU ANLATIMI 43 SİNDİRİM SİSTEMİ 2 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI 4) Mide Tek gözlü torba şeklinde olan, kaburgaların ve diyaframın altında karın boşluğunun sol üst bölgesinde, yemek borusu ve ince

Detaylı

Solunum, genel anlamda canlı organizmada gaz değişimini ifade etmek için kullanılır.

Solunum, genel anlamda canlı organizmada gaz değişimini ifade etmek için kullanılır. SOLUNUM SİSTEMLERİ Solunum, genel anlamda canlı organizmada gaz değişimini ifade etmek için kullanılır. 1. Dış Solunum Solunum organlarıyla dış ortamdan hava alınması ve verilmesi, yani soluk alıp vermeye

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 2 DAMARLAR

ADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 2 DAMARLAR ADIM ADIM YGS LYS 174. Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 2 DAMARLAR Dolaşım Sisteminde görev alan damarlar şunlardır; 1) Atardamarlar (arterler) 2) Kılcal damarlar (kapiller) 3) Toplardamarlar (venler) 1) Atardamar

Detaylı

b. Amaç: Histoloji ders içeriği ile ilgili genel bilgi öğretilmesi amaçlanmıştır.

b. Amaç: Histoloji ders içeriği ile ilgili genel bilgi öğretilmesi amaçlanmıştır. HİSTOLOJİ-EMBRİYOLOJİ I-DERS TANIMLARI 1-Tanım: Histolojiye girişin öğretilmesi. b. Amaç: Histoloji ders içeriği ile ilgili genel bilgi c. Öğrenim Hedefleri: Histolojiyi tanımlama, kullanılan ölçü birimleri,

Detaylı

Solunum Sisteminde Ventilasyon, Difüzyon ve Perfüzyon

Solunum Sisteminde Ventilasyon, Difüzyon ve Perfüzyon Solunum Sisteminde Ventilasyon, Difüzyon ve Perfüzyon Prof Dr.Fadıl ÖZYENER Fizyoloji AD Tartışma konuları: Akciğer hacim ve kapasiteleri Solunum zarı ve özellikleri Pulmoner basınç ve dolaşım Pulmoner

Detaylı

MEZENKİMAL KÖK HÜCRE BİYOLOJİSİ

MEZENKİMAL KÖK HÜCRE BİYOLOJİSİ MEZENKİMAL KÖK HÜCRE BİYOLOJİSİ Prof. Dr. A. Eser ELÇİN 1 İÇERİK 1. MEZENKİMAL KÖK HÜCRELER 2. MEZENKİMAL KÖK HÜCRELERİN TANIMLANMASI 3. MEZENKİMAL KÖK HÜCRELERİN HÜCRE YÜZEY MARKERLARI 4. MEZENKİMAL KÖK

Detaylı

KRANİYOFASİYAL YAPININ BÜTÜN OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ. Prof. Dr. Hatice Gökalp

KRANİYOFASİYAL YAPININ BÜTÜN OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ. Prof. Dr. Hatice Gökalp KRANİYOFASİYAL YAPININ BÜTÜN OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ Prof. Dr. Hatice Gökalp KAFATASI KAFA KAİDESİ MAKSİLLA MANDİBULA Kartilajın doku oluşumudur kartilajdan kemik oluşmasıdır Undiferansiye mezenşimal

Detaylı

İskelet ve kemik çeşitleri nelerdir?

İskelet ve kemik çeşitleri nelerdir? On5yirmi5.com İskelet ve kemik çeşitleri nelerdir? İskelet ve kemik çeşitleri nelerdir? Yayın Tarihi : 16 Kasım 2012 Cuma (oluşturma : 1/4/2017) A. İSKELET ÇEŞİTLERİ Hayvanların çoğunda, vücuda destek

Detaylı

Akciğer Karsinomlarının Histopatolojisi

Akciğer Karsinomlarının Histopatolojisi Akciğer Karsinomlarının Histopatolojisi Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Akciğer karsinomlarının gelişiminde preinvaziv epitelyal lezyonlar; Akciğer karsinomlarının gelişiminde

Detaylı

BİTKİSEL VE HAYVANSAL DOKULAR

BİTKİSEL VE HAYVANSAL DOKULAR ÖZEL EGE İLKÖĞRETİM OKULU BİTKİSEL VE HAYVANSAL DOKULAR Hazırlayanlar: Aksel Adnan Yüksel TAN Çağlar BÜYÜKTOPÇU Denizhan ÇAKAR Dorukhan DEMİR Yunus SANCAK Rehber Öğretmen: Münire Savranoğlu Nisan,2002

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 48 DOLAŞIM SİSTEMİ 1 KALP KALBİN ÇALIŞMASI

11. SINIF KONU ANLATIMI 48 DOLAŞIM SİSTEMİ 1 KALP KALBİN ÇALIŞMASI 11. SINIF KONU ANLATIMI 48 DOLAŞIM SİSTEMİ 1 KALP KALBİN ÇALIŞMASI DOLAŞIM SİSTEMİ İki kulakçık ve iki karıncık olmak üzere kalpler dört odacıktır. Temiz kan ve kirli kan birbirine karışmaz. Vücuda temiz

Detaylı

Solunum Sistemi. Havadan aldığı O 2 ni kana verip kandan aldığı CO 2 i havaya veren bir ucu açık öbür ucu kapalı bir sistemdir.

Solunum Sistemi. Havadan aldığı O 2 ni kana verip kandan aldığı CO 2 i havaya veren bir ucu açık öbür ucu kapalı bir sistemdir. SOLUNUM SİSTEMİ Solunum Sistemi Havanın içeriye alındığı burun delikleriyle başlar, solunum yollarıyla devam eder ve gaz alış verişinin gerçekleştiği akciğerlerde son bulur. Havadan aldığı O 2 ni kana

Detaylı

Özofagus Mide Histolojisi

Özofagus Mide Histolojisi Özofagus Mide Histolojisi Sindirim kanalını oluşturan yapılar Gastroıntestınal kanal özafagustan başlayıp anüse değin devam eden değişik çaptaki bir borudur.. Ağız, Farinks (yutak), özafagus(yemek borusu),

Detaylı

HİSTOLOJİ VE EMBRİYOLOJİ ANABİLİM DALI. Doç. Dr. Meltem KURUŞ Yrd.Doç. Dr. Aslı ÇETİN

HİSTOLOJİ VE EMBRİYOLOJİ ANABİLİM DALI. Doç. Dr. Meltem KURUŞ Yrd.Doç. Dr. Aslı ÇETİN HİSTOLOJİ VE EMBRİYOLOJİ ANABİLİM DALI Program Yürütücüsü Programın Kadrolu Öğretim Üyeleri : Prof. Dr. Nigar VARDI : Doç. Dr. Mehmet GÜL Doç. Dr. Meltem KURUŞ Yrd.Doç. Dr. Aslı ÇETİN Programa Kabul İçin

Detaylı

SİNİR SİSTEMLERİ. SANTRAL SİNİR SİSTEMİ Beyin. Anatomik Olarak PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ His Motor

SİNİR SİSTEMLERİ. SANTRAL SİNİR SİSTEMİ Beyin. Anatomik Olarak PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ His Motor ANATOMİ Anatomi, vücut bölümlerinin yapısını ve gelişimini inceleyen bir bilim dalıdır. Bu bilim dalı, vücut bölümlerinin yapılaşması ve biçimleri ile ilgilendiği için, Morfoloji'nin bir alt grubu veya

Detaylı

Toraks Anatomisi. Hazırlayan : Dr. Necati Çıtak

Toraks Anatomisi. Hazırlayan : Dr. Necati Çıtak Toraks Anatomisi Hazırlayan : Dr. Necati Çıtak Linea İnterspinalise özgün nirengi noktaları Th4 korpusunun alt kenarı hizasından 2.kostanın sternuma bağlandığı yerden (Louis açısı) Mediastinumu, superius

Detaylı

Kuramsal: 28 saat. 4 saat-histoloji. Uygulama: 28 saat. 14 saat-fizyoloji 10 saat-biyokimya

Kuramsal: 28 saat. 4 saat-histoloji. Uygulama: 28 saat. 14 saat-fizyoloji 10 saat-biyokimya HEMATOPOETİK SİSTEM Hematopoetik Sistem * Periferik kan * Hematopoezle ilgili dokular * Hemopoetik hücrelerin fonksiyon gösterdikleri doku ve organlardan meydana gelmiştir Kuramsal: 28 saat 14 saat-fizyoloji

Detaylı

ERİTROSİTLER ANEMİ, POLİSİTEMİ

ERİTROSİTLER ANEMİ, POLİSİTEMİ ERİTROSİTLER ANEMİ, POLİSİTEMİ 2009-2010,Dr.Naciye İşbil Büyükcoşkun Dersin amacı Eritrositlerin yapısal özellikleri Fonksiyonları Eritrosit yapımı ve gerekli maddeler Demir metabolizması Hemoliz Eritrosit

Detaylı

Doku kan akışının düzenlenmesi Mikrodolaşım ve lenfatik sistem. Prof.Dr.Mitat KOZ

Doku kan akışının düzenlenmesi Mikrodolaşım ve lenfatik sistem. Prof.Dr.Mitat KOZ Doku kan akışının düzenlenmesi Mikrodolaşım ve lenfatik sistem Prof.Dr.Mitat KOZ Mikrodolaşım? Besin maddelerinin dokulara taşınması ve hücresel atıkların uzaklaştırılması. Küçük arteriyoller her bir doku

Detaylı

EGZERSİZİN DAMAR FONKSİYONLARINA ETKİSİ

EGZERSİZİN DAMAR FONKSİYONLARINA ETKİSİ EGZERSİZİN DAMAR FONKSİYONLARINA ETKİSİ İçerik Dolaşım sisteminin kısa anatomi ve fizyolojisi Egzersizde periferal dolaşımın düzenlenmesi-etkili mekanizmalar Damar endotelinin ve Nitrik Oksitin (NO) periferal

Detaylı

Göğüs Cerrahisi Alkın Yazıcıoğlu. Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi

Göğüs Cerrahisi Alkın Yazıcıoğlu. Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Mediastenin Nadir Görülen Tümörleri Tüm mediastinal kitlelerin %10 dan azını meydana getiren bu lezyonlar mezenkimal veya epitelyal kökenli tümörlerden oluşmaktadır. Journal of linical and nalytical Medicine

Detaylı

DR. OKTAY ARDA. İnce Barsak. Sindirimin Sona Erdiği Yer Besin Maddesi Absorbsiyonu Endokrin Sekrasyonu

DR. OKTAY ARDA. İnce Barsak. Sindirimin Sona Erdiği Yer Besin Maddesi Absorbsiyonu Endokrin Sekrasyonu Dr. Oktay Arda İnce Barsak Sindirimin Sona Erdiği Yer Besin Maddesi Absorbsiyonu Endokrin Sekrasyonu İnce Barsak Uzunluğu ~ 5 m Temasın Uzun Süreli olması Yiyecekler Sindirim Enzimleri Sindirilmiş Ürünler

Detaylı

FİZYOTERAPİDE KLİNİK KAVRAMLAR. Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ

FİZYOTERAPİDE KLİNİK KAVRAMLAR. Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ FİZYOTERAPİDE KLİNİK KAVRAMLAR Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ İNFLAMASYON VE ONARIM İNFLAMASYON Yaralanmaya karşı dokunun vaskülarizasyonu yolu ile oluşturulan bir seri reaksiyondur. İltihabi reaksiyon.? İnflamatuar

Detaylı

LİPOPROTEİN METABOLİZMASI. Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı

LİPOPROTEİN METABOLİZMASI. Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı LİPOPROTEİN METABOLİZMASI Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı Lipoprotein Nedir? 1- Lipidler Hidrofobik lipidler çekirdekte (Trigliserit, Kolesterol esterleri)

Detaylı