OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİNİN ZORUNLU EĞİTİM KAPSAMINA ALINMASINA İLİŞKİN ALANDA GÖREVLİ ÖĞRETMEN VE YÖNETİCİ GÖRÜŞLERİ * ÖZET

Transkript

1 - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, p , ANKARA-TURKEY OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİNİN ZORUNLU EĞİTİM KAPSAMINA ALINMASINA İLİŞKİN ALANDA GÖREVLİ ÖĞRETMEN VE YÖNETİCİ GÖRÜŞLERİ * Sinan YILDIZ ** Ahmet AKBABA *** ÖZET Bu araştırmada, okul öncesi eğitiminin zorunlu eğitim kapsamına alınmasına ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri ve çözüm önerileri ele alınmıştır. Çalışmanın evreni, Van ili belediye sınırları içerisindeki 76 resmi ilköğretim okulu ile bağımsız 20 anaokulunda görev yapan 339 öğretmen ve 192 yöneticiden oluşmaktadır. Çalışmanın örneklemini ise basit tesadüfî örnekleme yöntemiyle seçilen 20 ilköğretim okulu ve bağımsız 15 anaokulunda görev yapan 45 yönetici ve 122 öğretmen oluşturmaktadır. Öğretmen ve okul yöneticilerine, 31 maddeden oluşan bir anket uygulanmıştır. Anketten elde edilen verilerin analizleri, SPSS lisanslı paket programı kullanılarak yapılmış ve sonrasında da tanımlayıcı istatistiklerde değişkenlere ait gerekli karşılaştırmalar uygun istatistiksel yöntemler kullanılarak yapılmıştır. Eğitim, bir ülkenin kalkınmasının temelidir. Bir ülkenin en önemli zenginlik kaynağı eğitilmiş insan kaynaklarıdır. Kalkınmasını gerçekleştiren ülkeler eğitim sorunlarını büyük ölçüde çözmüşlerdir. İnsana yapılan yatırım, en kârlı yatırımdır. Eğitime ayrılan kaynakları israf etmeden çağdaş bilimi yakalamaya çalışmak, söz konusu kaynakları ihtiyaç duyulan alanlarda bilim üretme yolunda kullanmak için eğitim yöneticileri ve denetleyicileri yanı sıra uygulayıcılarının da yeterli düzeyde yetiştirilmeleri gerekmektedir. Yapılan araştırmanın sonucunda; öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin okul öncesi eğitimi gerekli gördüğü ve bu eğitimin zorunlu olmasının faydaları yönünde görüşler, ortaya çıkmıştır. Araştırmada öğretmen ve yöneticiler, fiziksel altyapı ve eğitim kalitesine yönelik sorunların çözülmesine ilişkin kaygılarını ifade etmiştir. Ayrıca öğretmen ve yöneticiler okul öncesine yönelik altyapı ve personel sıkıntısı olduğunu ve bu sorunların giderilmesi gerektiğini ifade etmektedir. Anahtar Kelimeler: okul öncesi eğitim, zorunlu eğitim, okul öncesi öğretmenleri, yöneticiler * Bu makale Crosscheck sistemi tarafından taranmış ve bu sistem sonuçlarına göre orijinal bir makale olduğu tespit edilmiştir. ** Yük. Lisans öğrencisi, Yüzüncü Yıl Ün. Eğ. Fak. VAN, El-mek: sinanyildiz65@gmail.com *** Yrd. Doç. Dr. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi, VAN, El-mek: ahmetakbaba13@gmail.com

2 1744 Sinan YILDIZ Ahmet AKBABA THE OPINIONS OF TEACHERS AND ADMINISTRATORS CONCERNING THE INCLUSION OF PRESCHOOL EDUCATION IN COMPULSORY EDUCATION ABSTRACT This study dealt with the opinions and the solution recommendations of teachers and administrators concerning the inclusion of preschool education in compulsory education. The universe of the study consisted of 339 teachers and 192 school administrators working at 76 public primary schools and 20 independent kindergartens located within the municipal boundaries of Van province. The sample of the study included 122 teachers and 45 school administrators working at 20 primary schools and 15 independent kindergartens. A survey consisting of 31 questions was administered to the teachers and the school administrators. The data obtained from the survey were analyzed by SPSS Then, the required comparison related to the variables was made by using appropriate statistical methods. One might claim that education is the essence of the development of a country. In addition, it is held that the most important sources of the wealth of a state are educated human resources, Let us add that the countries that have realized their development to a great extent have resolved the problem of education. Moreover human investment. In order to catch up with modern science and technology and produce new science without wasting the resources allocated to education, it is necessary to educate, educational administrators, inspectors, and teachers in the best manner possible. At the end of the study, it was concluded that the teachers and the school administrators considered the preschool education important, and thought that compulsory education had benefits. In the present study, the teachers and the school administrators stated their anxieties about the solution of problems related to physical infrastructure and the quality of education. Furthermore, the teachers and the school administrators told that there were problems including infrastructure and lack of staff that needed to be overcome. Key Words: preschool education, compulsory education, preschool teachers, school administrators GİRİŞ Eğitim, insanın doğumuyla baģlar ve ölümüne dek sürer. Her geçen gün eğitimin önemi daha da artmaktadır. Eğitimin hedefinde insan vardır. Eğitimin planlı ilk basamağı ise okul öncesi eğitimdir. Okul öncesi eğitim çocuğun geleceğinin belirlenmesindeki planlı ilk basamak olması nedeniyle oldukça önemli bir dönemdir. Okul öncesi eğitim, çevresinde olup bitenleri merak eden, öğrenmeye ve düģünmeye güdülenmiģ çocuğun var olan özelliklerini yönetme, çocuğu motive etme ve geliģtirme gibi kritik

3 Okul Öncesi Eğitiminin Zorunlu Eğitim Kapsamına Alınmasına İlişkin Alanda 1745 bir sorumluluk üstlenmiģtir (Senemoğlu, 2001,1). Okul öncesi dönemdeki çocuk bir yandan kendi özgün, bireysel varlığını fark eder öbür yandan da içinde yaģadığı toplumun beklentilerini öğrenir. Ġçinde yaģadığı toplumun örf ve adetleri çerçevesinde kendine has sosyalleģme ve iletiģim yollarını geliģtirir (Ulcay, 1983, 1). Dünya ülkelerinde zorunlu okula baģlama yaģı ülkelerin özelliğine göre 4 ile 7 yaģ arasında değiģmekte ve çoğunda (Almanya, Avusturya, Belçika gibi) zorunludur. Ülkemizde de bu konuda çok sayıda araģtırma yapılmıģ olup bu araģtırmalara kısaca baktığımızda Aydın (2006, 196) araģtırmasında; Türkiye de zorunlu eğitimin süresinin 12 yıla çıkarılması, okul öncesi eğitimde okullaģma oranlarının artırılması, ana sınıflarından baģlanarak okul öncesi eğitimin zorunlu hale getirilmesi için gerekli çalıģmalar yapılması önerisinde bulunmuģtur. Kaytaz ın (2005, 8) Türkiye de okul öncesi eğitim fayda- maliyet analizine göre erken çocukluk eğitimine yani okul öncesi eğitimine yapılan her bir birimlik yatırımın, ülke ekonomisine 6.37 TL kadar bir getiri sağladığı saptanmıģtır. AraĢtırmadaki bulgu okul öncesi eğitimin yaygınlaģması ve zorunlu olmasının gerekliliğini yansıtması açısından önemlidir. Göğebakan ın (2011, 67) araģtırmasında; çocuklarını okul öncesi eğitim kurumuna gönderen annelerin, okul öncesi eğitiminin en az bir yıl zorunlu olmasına iliģkin verdikleri yanıtlar Ģu Ģekildedir: Ġlkokul mezunu annelerin % 83.9 u, ortaokul mezunu annelerin % 82.6 sı, lise mezunu annelerin % 88.5 i ve üniversite mezunu annelerin % 94.6 sı oranında Katılıyorum dedikleri görülmektedir. 17. ve 18. Milli Eğitim ġurasında zorunlu eğitim, öğrencilerin yaģ grupları ve bireysel farklılıkları göz önünde bulundurularak; 1 yıl okul öncesi eğitim, 4 yıl temel eğitim, 4 yıl yönlendirme ve ortaöğretime hazırlık eğitimi ve 4 yıl ortaöğretim olmak üzere öğrencilere farklı ortamlarda eğitim almaya fırsat verecek Ģekilde 13 yıl olarak düzenlenmelidir Ģeklinde karar alınmıģtır. Bu çalıģmada, Milli Eğitim Bakanlığı na bağlı anaokullarında, resmi ve özel ilköğretim okullarında görev yapan (müdür ve müdür yardımcıları) yöneticilerin ve bu okullarda görev yapan okul öncesi öğretmenlerin, okul öncesi eğitimin, zorunlu eğitim kapsamına alınmasına iliģkin görüģlerini ortaya koyma araģtırmanın problemini oluģturmaktadır. Amaç Bu araģtırmanın amacı, Anaokulu ve bünyesinde anasınıfı olan ilköğretim okulu yöneticilerinin ve okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin, okul öncesi eğitimin zorunlu eğitim kapsamına alınmasına iliģkin görüģlerinin belirlenmesidir. AraĢtırmada bu genel amaca ulaģabilmek için aģağıdaki sorulara yanıt aranmıģtır. 1. Anaokulu ve bünyesinde anasınıfı olan ilköğretim okulu yöneticilerinin ve okul öncesi öğretmenlerinin, okul öncesi eğitimin önemine ve zorunlu eğitim kapsamına alınmasına iliģkin görüģleri nelerdir? 2. Anaokulu ve bünyesinde anasınıfı olan ilköğretim okulu yöneticilerinin ve okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin, okul öncesi eğitimin zorunlu eğitim kapsamına alınmasına dair sorunları ve çözüm önerileri nelerdir? Önem Türk Milli Eğitim Sistemi nde okul öncesi eğitimin zorunlu eğitim kapsamına alınmasıyla ilgili yöneticilerin ve öğretmenlerin görüģlerini ve bu sorunlara yönelik çözüm önerilerini objektif bir Ģekilde ortaya koymak oldukça önemlidir. Bu çalıģma ile okul öncesi eğitimin zorunlu eğitim kapsamına alınmasına iliģkin öğretmen ve yönetici görüģlerinden yola çıkarak; var olan durumun belirlenmesi, okul öncesi eğitiminin

4 1746 Sinan YILDIZ Ahmet AKBABA zorunlu eğitim kapsamına alınması ile ilgili sorunların tespiti ve çözüm önerilerinin ortaya konulması ve baģta Milli Eğitim Bakanlığı olmak üzere ilgililere önerilerde bulunmak amaçlanmaktadır. Araştırma Modeli AraĢtırma, genel tarama modelindedir. Tarama modelleri, geçmiģte veya günümüzde var olan bir durumu olduğu Ģekliyle araģtırmayı amaçlayan yaklaģımlardır. Genel tarama modellerinde hedef, çok sayıda elemana sahip olan evren hakkında bir yargıya varmak için evrenin tümü ya da anlamlı bir örneklem üzerinde yapılan düzenlemelerdir (Karasar, 1995, 12). Bu araģtırma, okul öncesi yönetici ve öğretmenlerinin okul öncesi eğitiminin zorunlu eğitim kapsamına alınmasına iliģkin görüģlerinin neler olduğunun tespit edilmesi için genel tarama modeli ile yapılmıģtır. Evren ve Örneklem ÇalıĢmanın evrenini, Coğrafi konumlarına göre kümelenerek 5 eğitim bölgesine ayrılan Van merkezde, eğitim-öğretim yılında belediye sınırları içerisindeki 76 resmi ilköğretim okulu ve bağımsız 20 anaokulunda görev yapan 339 öğretmen ve 192 yönetici oluģturmaktadır. ÇalıĢmanın örneklemini ise, 20 ilköğretim okulu ve bağımsız 15 anaokulunda görev yapan toplam 45 yönetici ve 122 öğretmen oluģturmaktadır. AraĢtırmanın örneklemi tabakalı örnekleme yöntemiyle belirlenmiģtir. Bu yöntem, araģtırmanın problemi üzerinde etkili olabilecek önemli faktörlerin bulunduğu ve sınırları belirlenmiģ bir evrende alt tabakalar veya alt birim gruplarının var olduğu durumlarda kullanılır (Büyüköztürk, 2008). Bu örnekleme yönteminde evren bir veya birden çok ölçüte göre iki ya da daha çok alt tabakaya ayrılır. Sonra da her tabakadan basit yansız örneklem alınır ve alt örneklemler birleģtirilerek toplam örneklem elde edilir. Alt örneklemin tespitinde, basit tesadüfî örnekleme yöntemi kullanılmıģtır. Basit tesadüfî örnekleme, evrendeki birimlerin listelendiği durumlarda kullanılır (Balcı, 2009). Her bir bölgeden 4 er ilköğretim okulu ve 3 anaokulu basit tesadüfî yöntemle seçilmiģ ve her bölgeden evren büyüklüğü içindeki oranlarıyla örneklemde temsil edilmelerini sağlayacak sayıda 122 okul öncesi öğretmenine ve ortalama 45 müdür ve müdür yardımcısına uygulanmıģtır. Veri Toplama Aracı AraĢtırmada, veri toplama aracı olarak Okul Öncesi Eğitimin Zorunlu Eğitim Kapsamına Alınmasına ĠliĢkin Öğretmen ve Yönetici GörüĢleri anketi kullanılmıģtır. Anketin oluģturulması için ilgili literatür taraması yapılmıģ, öğretmen ve yöneticilerle görüģmeler yapılmıģ sonucunda elde edilen veriler doğrultusunda oluģturulan madde havuzunun içinden, anket için gerekli maddeler seçilerek likert tipli beģli derecelendirme Ģeklinde bir taslağı oluģturulmuģtur. Alan uzmanları tarafından anketteki eksiklikler, hatalar tespit edildikten ve gerekli düzenlemeler yapıldıktan sonra anket ErciĢ ilçesinde, bünyesinde okul öncesi kurum bulunan 5 okuldaki 12 yönetici ve 30 öğretmene ön test olarak uygulanıp güvenirlik katsayısı r=0. 87 bulunmuģ güvenirliği test edildikten sonra asıl evrene uygulamaya geçilmiģtir. Verilerin Toplanması ve Analizi Anketler, öğretmenler ve yöneticilere tek tek tarafımızdan ulaģılarak uygulanmıģ ve toplanmıģ, 167 anket analizler için değerlendirmeye alınmıģtır. Anketten elde edilen veriler, SPSS paket programının ücretsiz deneme sürümü kullanılarak analizleri yapılmıģ ve sonrasında da tanımlayıcı istatistiklerde değiģkenlere ait gerekli karģılaģtırmalar uygun istatistiksel yöntemler

5 Okul Öncesi Eğitiminin Zorunlu Eğitim Kapsamına Alınmasına İlişkin Alanda 1747 kullanılarak yapılmıģtır. Öğretmenler ve yöneticilerden elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel istatistik test yönteminden yararlanılmıģtır. BULGULAR VE YORUMLAR Katılımcıların Görev Türlerine Göre Okul Öncesi Eğitimin Önemi İle İlgili İfadelere İlişkin Görüşlerinin Değerlendirmesine Yönelik Bulgular ve Yorumlar İfade 1: Okul öncesi eğitim velilerin bilinçlenmesine katkı sağlar. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitim velilerin bilinçlenmesine katkı sağlar ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 1 te verilmiģtir. Tablo 1. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 1 e ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları F % f % f % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 1 incelendiğinde ifade 1 için öğretmenlerden 1 kiģi (%0,8) hiç katılmıyorum, 2 kiģi (%1,6) kararsızım, 44 kiģi (%36,1) katılıyorum, 75 kiģi (%61,5) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Katılmıyorum seçeneğini hiçbir öğretmen iģaretlememiģtir. Yöneticilerden ise, 2 kiģi (%4,4) katılmıyorum, 1 kiģi (%2,2) kararsızım, 20 kiģi (%44,4) katılıyorum, 22 kiģi (%48,9) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Hiçbir yönetici hiç katılmıyorum seçeneğini iģaretlememiģtir. Toplamda katılımcılardan 1 kiģi (%0.6) hiç katılmıyorum, 2 kiģi (%1.2) katılmıyorum, 3 kiģi (%1.8) kararsızım, 64 kiģi (%38.3) katılıyorum, 97 kiģi (%58.1) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 1 te görüldüğü gibi öğretmen ve yöneticilerin çoğunun Okul öncesi eğitim velilerin bilinçlenmesine katkı sağlar ifadesine olumlu baktıkları görülmektedir. Öğretmen ve yöneticilerin geneli katılıyorum ve tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretledikleri görülmektedir. Öğretmen ve yöneticilerin görüģleri yakınlık arz etmektedir. Buradan hareketle öğretmen ve yöneticilerin okul öncesi eğitimin zorunlulaģmasının veya yaygınlaģmasının velilerin bilinçlenmesine katkı sağladığını düģündükleri söylenebilir. İfade 2: Okul öncesi eğitim çocukların ruhsal gelişimini olumlu etkiler. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitim çocukların ruhsal geliģimini olumlu etkiler ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 2 te verilmiģtir.

6 1748 Sinan YILDIZ Ahmet AKBABA Tablo 2. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 2 ye ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % f % F % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 2 incelendiğinde ifade 2 için öğretmenlerden 1 kiģi (%0.8) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%0.8) kararsızım, 29 kiģi (%23.8) katılıyorum, 91 kiģi (%74.6) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Katılmıyorum seçeneğini hiçbir öğretmen iģaretlememiģtir. Yöneticilerden ise 1 kiģi (%2.2) katılmıyorum, 1 kiģi (%2.2) kararsızım, 17 kiģi (%38.8) katılıyorum, 26 kiģi (%57.8) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Hiç katılmıyorum seçeneğini hiçbir yönetici iģaretlememiģtir. Toplamda katılımcılardan 1 kiģi (%0.6) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%0.6) katılmıyorum, 2 kiģi(%1.2) kararsızım, 46 kiģi (%27.5) katılıyorum, 117 kiģi (%70.1) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 2 te görüldüğü gibi Öğretmen ve yöneticilerin, okul öncesi eğitim almanın çocukların dengeli ve sağlıklı bir ruh geliģimi için etkili olduğunu düģündükleri söylenebilir. Öğretmen ve yöneticiler okul öncesi eğitimin çocukların ruhsal geliģim üzerindeki etkisine inanmaktadırlar. İfade 3: Okul öncesi eğitim çocukların gelişim düzeylerinin bilinçli olarak izlenmesinde önemli rol oynar. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitim çocukların geliģim düzeylerinin bilinçli olarak izlenmesinde önemli rol oynar ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 3 te verilmiģtir. Tablo 3. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 3 e ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % f % F % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 3 incelendiğinde ifade 3 için öğretmenlerden 1 kiģi (%0.8) hiç katılmıyorum, 32 kiģi (%26.2) katılıyorum, 89 kiģi (%73.0) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Katılmıyorum ve kararsızım seçeneklerini hiçbir öğretmen iģaretlememiģtir. Yöneticilerden ise 1 kiģi (%2.2) katılmıyorum, 22 kiģi (%48.9) katılıyorum, 22 kiģi (%48.9) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Hiç katılmıyorum ve kararsızım seçeneklerini hiçbir yönetici iģaretlememiģtir. Toplamda katılımcılardan 1 kiģi (%0.6) hiç katılmıyorum, 1 kiģi

7 Okul Öncesi Eğitiminin Zorunlu Eğitim Kapsamına Alınmasına İlişkin Alanda 1749 (%0.6) katılmıyorum, 54 kiģi (%32.3) katılıyorum, 111 kiģi (%66.5) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 3 te görüldüğü gibi Öğretmen ve yöneticilerin görüģleri benzerlik taģımaktadır. Katılımcıların, okul öncesi eğitim almanın çocukların dil, sosyal-duygusal, psiko-motor, öz bakım ve biliģsel geliģimlerini düzenli olarak izleme açısından çok önemli olduğunu düģündükleri söylenebilir. Esaspehlivan (2006: 74) araģtırması sonucunda, okul öncesi eğitim kurumuna gitme değiģkenine göre; 68 aylık ve 78 aylık çocukların geliģim formunun biliģsel, dil, sosyo-duygusal, psiko-motor, öz bakım alt ölçekleri ve geliģim formundan aldıkları puanlar toplamında okul öncesi eğitimi almıģ olanlar lehine anlamlı bir farklılık bulunmuģtur. Bu sonuç, okul öncesi eğitim kurumuna giden çocukların geliģim düzeylerinin bilinçli olarak izlenmesinde önemli rol oynar bulgusunu desteklemektedir. İfade 4: Okul öncesi eğitim çocukların beden gelişimini olumlu etkiler. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitim çocukların beden geliģimini olumlu etkiler ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 4 da verilmiģtir. Tablo 4. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 4 e ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % F % F % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 4 incelendiğinde ifade 4 için öğretmenlerden 1 kiģi (%0.8) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%0.8) kararsızım, 35 kiģi (%28.7) katılıyorum, 85 kiģi (%69.7) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Katılmıyorum seçeneğini hiçbir öğretmen iģaretlememiģtir. Yöneticilerden ise 1 kiģi (%2.2) katılmıyorum, 4 kiģi (%8.9) kararsızım, 26 kiģi (%57.8) katılıyorum, 14 kiģi (%31.1) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Hiç katılmıyorum seçeneğini hiçbir yönetici iģaretlememiģtir. Toplamda katılımcılardan 1 kiģi (%0.6) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%0.6) katılmıyorum, 5 kiģi (%3.0) kararsızım, 61 kiģi (%36.5) katılıyorum, 99 kiģi (%59.3) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 4 da görüldüğü gibi Öğretmen ve yöneticilerin görüģleri yakınlık arz etmektedir. Öğretmen ve yöneticiler okul öncesi eğitim kurumuna gitmenin çocukların sağlıklı beden geliģimleri açısından gerekli olduğunu düģündükleri açıklanabilir. Demirci, (2007, 64) yaptığı araģtırma sonucuna dayalı olarak Ģu öneride bulunmuģtur. Türkiye genelinde okul öncesi eğitiminin yaygınlaģtırılması, oyunla eğitimin, psiko-motor öğrenmenin ağırlık kazandığı programların uygulanması, ruhen ve bedenen sağlıklı bireylerin yetiģmesi açısından önemlidir. Bu sonuç okul öncesi eğitim çocukların beden geliģimini olumlu etkiler bulgusunu desteklemektedir.

8 1750 Sinan YILDIZ Ahmet AKBABA İfade 5: Okul öncesi eğitim farklılıklara saygının artmasına katkı sağlar. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitim farklılıklara saygının artmasına katkı sağlar ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 5 de verilmiģtir. Tablo 5. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 5 e ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % F % F % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 5 incelendiğinde ifade 5 için öğretmenlerden 1 kiģi (%0.8) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%0.8) katılmıyorum, 5 kiģi (%4.1) kararsızım, 37 kiģi (%30.3) katılıyorum, 78 kiģi (%63.9) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Yöneticilerden ise 2 kiģi (%4.4) hiç katılmıyorum, 4 kiģi (%8.9) kararsızım, 25 kiģi (%55.6) katılıyorum, 14 kiģi (%31.1) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Katılmıyorum seçeneğini hiçbir yönetici iģaretlememiģtir. Toplamda katılımcılardan 3 kiģi (%1.8) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%0.6) katılmıyorum, 9 kiģi (%5.4) kararsızım, 62 kiģi (%37.1) katılıyorum, 92 kiģi (%55.1) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 5 de görüldüğü gibi öğretmen ve yöneticiler Öğretmen ve yöneticilerin çoğunluğu bu soruya tamamen katılıyorum ve katılıyorum düzeyinde cevap verdikleri görülmektedir. Katılımcıların, okul öncesi eğitim kurumlarına giden çocukların, farklı dinden ırktan ve kültürlerden gelen çocukları tanıdığını ve onların farklılıklarını hem eğitimle hem de onları benimseyerek aģtığını düģündükleri söylenebilir. Bu bulguyla, farklı sosyo-ekonomik kültürlerden çocukların okul öncesi eğitim kurumlarında ortak bir Ģekilde yetiģtikleri düģünülebilir. İfade 6: Okul öncesi eğitim kendi haklarına sahip çıkan bireyler yetiştirir. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitim kendi haklarına sahip çıkan bireyler yetiģtirir ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 6 de verilmiģtir. Tablo 6. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 6 ya ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % F % F % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 6 incelendiğinde ifade 6 için öğretmenlerden 1 kiģi (%0.8) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%0.8) kararsızım, 44 kiģi (%36.1) katılıyorum, 76 kiģi (%62.3) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Katılmıyorum seçeneğini hiçbir öğretmen iģaretlememiģtir. Yöneticilerden ise 1 kiģi (%2.2) katılmıyorum, 5 kiģi (%11.1) kararsızım, 23 kiģi (%51.1)

9 Okul Öncesi Eğitiminin Zorunlu Eğitim Kapsamına Alınmasına İlişkin Alanda 1751 katılıyorum, 16 kiģi (%35.6) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Hiç katılmıyorum seçeneğini hiçbir yönetici iģaretlememiģtir. Toplamda katılımcılardan 1 kiģi (%0.6) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%0.6) katılmıyorum, 6 kiģi (%3.6) kararsızım, 67 kiģi (%40.1) katılıyorum, 92 kiģi (%55.1) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 6 de görüldüğü gibi katılımcıların çoğunluğu tamamen katılıyorum ve katılıyorum düzeyinde cevaplar verdikleri görülmektedir. Bu da Okul öncesi eğitim kendi haklarına sahip çıkan bireyler yetiģtirir ifadesine destek verdiklerini göstermektedir. AraĢtırma sonucuna bakıldığında okul öncesi eğitim kurumuna giden çocukların kendi haklarını korudukları ve baģkalarının haklarına saygı duydukları söylenebilir. Katılımcıların bu düģünceye hiç olumsuz bakmadıkları görülmektedir. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitim ruhsal bozuklukların erken tespit edilerek önüne geçilmesi açısından önemli bir iģleve sahiptir ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 7 de verilmiģtir. Tablo 7. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 7 ye ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % f % F % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum İfade 7: Okul öncesi eğitim ruhsal bozuklukların erken tespit edilerek önüne geçilmesi açısından önemli bir işleve sahiptir. Tablo 7 incelendiğinde ifade 7 için öğretmenlerden 1 kiģi (%0.8) hiç katılmıyorum, 3 kiģi (%2.5) kararsızım, 44 kiģi (%36.1) katılıyorum, 74 kiģi (%60.7) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Katılmıyorum seçeneğini hiçbir öğretmen iģaretlememiģtir Yöneticilerden ise 1 kiģi (%2.2) hiç katılmıyorum, 2 kiģi (%4.4) katılmıyorum, 3 kiģi (%6.7) kararsızım, 25 kiģi (%55.6) katılıyorum, 14 kiģi (%31.1) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Toplamda katılımcılardan 2 kiģi (%1.2) hiç katılmıyorum, 2 kiģi (%1.2) katılmıyorum, 6 kiģi (%3.6) kararsızım, 69 kiģi (%41.3) katılıyorum, 88 kiģi (%52.7) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 7 de görüldüğü gibi Öğretmen ve yöneticilerden elde edilen bulguya bakılarak erken dönemde okul öncesi eğitim almanın bazı ruhsal bozuklukların tespiti ve çözümü için çok önemli olduğu söylenebilir. Öğretmen ve yöneticilerin çoğunun okul öncesi eğitimin çocukların ruhsal durumu için çok önemli olduğunu düģündükleri söylenebilir. İfade 8: Okul öncesi eğitim Türkçeyi daha iyi kullanan bireylerin sayısının artmasına katkı sağlar. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitim Türkçeyi daha iyi kullanan bireylerin sayısının artmasına katkı sağlar ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 8 de verilmiģtir.

10 1752 Sinan YILDIZ Ahmet AKBABA Tablo 8. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 8 e ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % f % F % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 8 incelendiğinde ifade 8 için öğretmenlerden 1 kiģi (%0.8) hiç katılmıyorum, 4 kiģi (%3.3) kararsızım, 36 kiģi (%29.5) katılıyorum, 81 kiģi (%66.4) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Katılmıyorum seçeneğini hiçbir öğretmen iģaretlememiģtir. Yöneticilerden ise 1 kiģi (%2.2) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%2.2) katılmıyorum, 3 kiģi (%6.7) kararsızım, 17 kiģi (%37.8) katılıyorum, 23 kiģi (%51.1) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Toplamda katılımcılardan 2 kiģi (%1.2) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%0.6) katılmıyorum, 7 kiģi (%4.2) kararsızım, 53 kiģi (%31.7) katılıyorum, 104 kiģi (%62.3) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 8 de görüldüğü gibi AraĢtırma sonucuna bakılarak sosyo- ekonomik geliģmiģlik düzeyi farklı bölgelerden gelen çocuklar ve farklı dil ve lehçe kullanan bireyler için okul öncesi eğitimin ne kadar önemli olduğu söylenebilir. Çünkü farklı dil ve lehçe kullanan bireyler okul öncesi eğitim kurumlarında Ġstanbul Türkçesini kullanmakta ve Türkçeyi daha iyi öğrenebilmektedir. Önkol (2007, 100) tarafından yapılan araģtırmanın bulgusunda 5-6 yaģ çocuklarının Türkçe dil kullanım becerileri ile okul öncesi eğitim kurumuna devam etme süreleri arasındaki iliģki ortaya konmaktadır. Bu sonuca göre, okul öncesi eğitim kurumuna devam etme süresi arttıkça, Türkçe dil kullanım becerileri olumlu yönde geliģmektedir. Bu araģtırma bulgusu, Okul öncesi eğitim, Türkçeyi daha iyi kullanan bireylerin sayısının artmasına katkı sağlar ifadesiyle örtüģmektedir. Ayrıca Yıldırım ın (2011: 93) araģtırması sonucunda çocukların Türkçeyi dilbilgisi ve söz dizimi kurallarına uygun olarak kullanabilmelerinde öğretmenlerin doğru model olması, etkinliklerden daha çok etkili olmaktadır. Ayrıca resimli kitap okuma etkinliği de çocukların uygun bir Türkçe kullanmalarını desteklemektedir. Bu sonuç, çocuğun okul öncesi eğitim almasına bağlı olarak, Okul öncesi eğitim Türkçeyi daha iyi kullanan bireylerin sayısının artmasına katkı sağlar bulgusunu desteklemektedir. İfade 9: Okul öncesi eğitim çevreye duyarlı bireylerin artmasına katkı sağlar. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitim çevreye duyarlı bireylerin artmasına katkı sağlar ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 9 da verilmiģtir.

11 Okul Öncesi Eğitiminin Zorunlu Eğitim Kapsamına Alınmasına İlişkin Alanda 1753 Tablo 9. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 9 a ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % f % F % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 9 incelendiğinde ifade 9 için öğretmenlerden 1 kiģi (%0.8) hiç katılmıyorum, 2 kiģi (%1.6) kararsızım, 54 kiģi (%44.3) katılıyorum, 65 kiģi (%66.4) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Katılmıyorum seçeneğini hiçbir öğretmen iģaretlememiģtir. Yöneticilerden ise 1 kiģi (%2.2) hiç katılmıyorum, 8 kiģi (%17.8) kararsızım, 27 kiģi (%60.0) katılıyorum, 9 kiģi (%20.0) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Toplamda katılımcılardan 2 kiģi (%1.2) hiç katılmıyorum, 10 kiģi (%6.0) kararsızım, 81 kiģi (%48.5) katılıyorum, 74 kiģi (%44.3) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 9 da görüldüğü gibi katılımcıların çoğunluğunun Okul öncesi eğitim çevreye duyarlı bireylerin artmasına katkı sağlar ifadesine olumlu baktıkları görülmektedir. Öğretmen ve yöneticilerin çoğunun tamamen katılıyorum ve katılıyorum düzeyinde cevaplar verdikleri görülmektedir. Öğretmen ve yöneticilerin bu ifadedeki düģünceye sahip oldukları söylenebilir. Yönetici ve öğretmenlerin bu ifade ilgili görüģleri tutarlı görünmektedir. Gelecekte doğaya saygılı, çevreye duyarlı bireyler için okul öncesi eğitim almanın ne kadar önemli olduğu söylenebilir. Bu araģtırmadaki bulgu, Akçay ın (2006, 120) araģtırma sonuçlarıyla paralellik göstermektedir. Akçay ın araģtırmasında okul öncesi dönemde baģlayan çevre eğitimi gelecekteki yetiģkinlerin doğaya ve doğal kaynaklara karģı daha nitelikli davranıģlar geliģtirmesini sağlayacaktır. Bireylerin çevre eğitimi ile ilgili davranıģları kazanması, doğaya ve doğada yasayan diğer canlılara saygı geliģtirmesi ile bilinçli bir toplum oluģacaktır. Buhan ın (2006, 96) araģtırması sonucunda ise öğretmenlerin eğitim programlarında çevre eğitimine yeteri kadar yer vermedikleri görülmektedir yılında yeniden yapılandırılan okul öncesi eğitim programı çevresinde günlük planlarda çevre eğitimi verilip verilemeyeceği ile ilgili soruya öğretmenlerin sadece % 29 u mevcut amaç ve kazanımlarla çevre eğitimi verilebileceğini söylemiģlerdir ve 2006 yılında yeniden yapılandırılan okul öncesi eğitim programına eklenen çevre bilinci ile ilgili amaç ve kazanımlar bulunmaktadır. Bu amaç ve kazanımlarla çevreye duyarlı çocuklar yetiģtirilebilir. İfade 10: Okul öncesi eğitim şartları elverişsiz çevrelerden gelen çocuklar için ortak bir yetiştirme ortamı sağlar. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitim Ģartları elveriģsiz çevrelerden gelen çocuklar için ortak bir yetiģtirme ortamı sağlar ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 10 da verilmiģtir.

12 1754 Sinan YILDIZ Ahmet AKBABA Tablo 10. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 10 a ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları F % f % F % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 10 incelendiğinde ifade 10 için öğretmenlerden 1 kiģi (%0.8) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%0.8) katılmıyorum, 3 kiģi (%2.5) kararsızım, 38 kiģi (%31.1) katılıyorum, 79 kiģi (%64.8) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Yöneticilerden ise 2 kiģi (%4.4) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%2.2) katılmıyorum, 4 kiģi (%8.9) kararsızım, 17 kiģi (%37.8) katılıyorum, 21 kiģi (%46.7) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Toplamda katılımcılardan 3 kiģi (%1.8) hiç katılmıyorum, 2 kiģi (%1.2) katılmıyorum, 7 kiģi (%4.2) kararsızım, 55 kiģi (%32.9) katılıyorum, 100 kiģi (%59.9) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 10 da görüldüğü gibi AraĢtırma sonucuna göre sosyo-ekonomik geliģmiģlik düzeyi farklı bölgelerden gelen çocuklar için okul öncesi eğitimin ortak bir yetiģtirme ortamı sağladığı ve sosyo- ekonomik farklılıkları bir nebze kapattığı söylenebilir. İfade11:Okul öncesi eğitim alan çocuklar başkalarının haklarına saygı duymayı öğrenir. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitim alan çocuklar baģkalarının haklarına saygı duymayı öğrenir ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 11 de verilmiģtir. Tablo 11. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 11 e ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % f % F % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 11 incelendiğinde ifade 11 için öğretmenlerden 1 kiģi (%0.8) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%0.8) kararsızım, 51 kiģi (%41.8) katılıyorum, 69 kiģi (%56.6) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Yöneticilerden ise 1 kiģi (%2.2) hiç katılmıyorum, 3 kiģi (%6.7) katılmıyorum, 3 kiģi (%6.7) kararsızım, 26 kiģi (%57.8) katılıyorum, 12 kiģi (%26.7) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Toplamda katılımcılardan 2 kiģi (%1.2) hiç katılmıyorum, 3 kiģi (%1.8) katılmıyorum, 4 kiģi (%2.4) kararsızım, 77 kiģi (%46.1) katılıyorum, 81 kiģi (%48.5) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir.

13 Okul Öncesi Eğitiminin Zorunlu Eğitim Kapsamına Alınmasına İlişkin Alanda 1755 Tablo 11 de görüldüğü gibi Öğretmen ve yöneticilerin bu ifadeye çoğunlukla sahip olduğu söylenebilir. Yönetici ve öğretmenlerin bu ifadeyle ilgili görüģlerinin yakın olduğu görülmektedir. AraĢtırma sonucuna göre okul öncesi eğitimin kendi haklarına sahip bireyler yetiģtirdiği gibi baģkalarının haklarına sahip bireylerin de yetiģmesine fırsat tanıdığı söylenebilir. Kılıç ın (2008, 95) araģtırması sonucunda, ilköğretim birinci sınıf öğretmenleri ankette verdikleri cevaplardan okul öncesi eğitim alan öğrencilerin; eģyalarını arkadaģlarıyla paylaģma, arkadaģlarıyla iģbirliği yapma, okul kuralları ve sınıf içi kurallara uyma, nezaket ve görgü kurallarına uyma becerilerinde okul öncesi eğitimi almayan öğrencilerden daha baģarılı oldukları ortaya çıkmıģtır. Yapılan t testi sonucunda okul öncesi eğitim alan öğrencilerin sosyal becerilerde istatistiksel açıdan anlamlı farklılıklaģma bulunmuģtur. AraĢtırma sonucu okul öncesi eğitim alan çocuklar baģkalarının haklarına saygı duymayı öğrenir ifadesini desteklemektedir.tatar ın (2009, 98) araģtırmasındaki sonuçlara göre; kontrol ve deney grubundaki çocuklar, hoģgörü kavramına yönelik etkinliklere ilgi ile katılmıģtır. Her iki gruptaki çocuklar özelikle yardımlaģma, paylaģma gibi etkinliklerde sorumluluk almaya karsı istekli oldukları gözlemlenmiģtir. Bu bulgu, okul öncesi eğitim alan çocuklar, baģkalarının haklarına saygı duymayı öğrenir ifadesiyle örtüģmektedir. İfade 12: Okul öncesi eğitim icatçı düşünen bireylerin artmasına katkı sağlar. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitim icatçı düģünen bireylerin artmasına katkı sağlar ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 12 de verilmiģtir. Tablo 12. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 12 ye ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % f % F % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 12 incelendiğinde ifade 12 için öğretmenlerden 2 kiģi (%1.6) hiç katılmıyorum, 2 kiģi (%1.6) katılmıyorum, 11 kiģi (%9.0) kararsızım, 48 kiģi (%39.3) katılıyorum, 59 kiģi (%48.4) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Yöneticilerden ise 1 kiģi (%2.2) hiç katılmıyorum, 2 kiģi (%4.4) katılmıyorum, 9 kiģi (%20.0) kararsızım, 24 kiģi (%53.3) katılıyorum, 9 kiģi (%20.0) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Toplamda katılımcılardan 3 kiģi (%1.8) hiç katılmıyorum, 4 kiģi (%2.4) katılmıyorum, 20 kiģi (%12.0) kararsızım, 72 kiģi (%43.1) katılıyorum, 68 kiģi (%40.7) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 12 de görüldüğü gibi öğretmen ve yöneticilerin çoğu Okul öncesi eğitim icatçı düģünen bireylerin artmasına katkı sağlar ifadesine olumlu cevap verdikleri görülmektedir. Erken çocukluk döneminde verilecek okul öncesi eğitimin çocukların yaratıcı düģünme becerileri üzerinde etkisi olduğu söylenebilir. Çocuğun alıcılarının açık olmasının öğrenme kapasitesinin artmasına katkı sunduğu düģünülebilir. Bertan, Haznedaroğlu, Koln, Yurdakök, Doğan Güçiz in (2009, 7) araģtırması sonucunda; araģtırmacılar erken çocukluk döneminden itibaren uygun uyaranlar ile geliģimleri desteklenen çocuğun zekâsının ve öğrenme kapasitesinin artacağı konusunda toplumun bilgilendirilmesi önerisinde bulunmuģtur. Ayrıca Mutlu nun (2010, 133) araģtırma sonucunda, erken çocukluk

14 1756 Sinan YILDIZ Ahmet AKBABA dönemindeki çocukların düģünme becerileri, beklenen seviyenin üzerinde bulunmuģtur. Çocuklara erken çocukluk yani okul öncesi eğitim döneminde gerekli fırsatlar oluģturulduğunda, çocukların düģünme ve akıl yürütme becerileri açısından zengin bir potansiyele sahip oldukları görülmüģtür. Yazar ın (2007, 98) araģtırması sonucunda ise çocuğun hayatında kritik bir öneme sahip olan okul öncesi eğitim kurumları yaratıcılığın geliģimine olumlu katkı sağladığı görülmektedir. Bu bulgu Okul öncesi eğitim icatçı düģünen bireylerin artmasına katkı sağlar bulgusuyla paralellik göstermektedir. Katılımcıların Görev Türlerine Göre Okul Öncesi Eğitimin Zorunlu Olması İle İlgili İfadelere İlişkin Görüşlerinin Değerlendirmesine Yönelik Bulgular ve Yorumlar Bu kısımda öğretmen ve yöneticilerin okul öncesi eğitimin zorunlu olması ile ilgili 11 den 15 e kadar devam eden ifadelere iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımlarını veren tablolar ve tablolarla ile ilgili bulgular ve yorumlar yer almaktadır. İfade 13: Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle okul öncesi eğitiminden yararlanan çocuk sayısının artmasına paralel olarak toplumdaki mutlu birey sayısı artar. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle okul öncesi eğitiminden yararlanan çocuk sayısının artmasına paralel olarak toplumdaki mutlu birey sayısı artar ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 13 te verilmiģtir. Tablo 13. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 13 e ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % f % F % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 13 incelendiğinde ifade 13 için öğretmenlerden 2 kiģi (%1.6) hiç katılmıyorum, 2 kiģi (%1.6) katılmıyorum, 20 kiģi (%16.4) kararsızım, 38 kiģi (%31.1) katılıyorum, 60 kiģi (%49.2) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Yöneticilerden ise 3 kiģi (%6.7) hiç katılmıyorum, 2 kiģi (%4.4) katılmıyorum, 14 kiģi (%31.1) kararsızım, 17 kiģi (%37.8) katılıyorum, 9 kiģi (%20.0) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Toplamda katılımcılardan 5 kiģi (%3.0) hiç katılmıyorum, 4 kiģi (%2.4) katılmıyorum, 34 kiģi (%20.4) kararsızım, 55 kiģi (%32.9) katılıyorum, 69 kiģi (%41.3) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 13 te görüldüğü gibi Öğretmen ve yöneticilerin çoğu bu ifadeye olumsuz bakmamaktadır. Yönetici ve öğretmenlerin bu ifadeyle ilgili görüģleri benzerlik arz etmektedir. Fakat öğretmenler ve yöneticiler arasında bu ifadeye kararsızım düzeyinde cevap verenlerin sayısının arttığı görülmektedir. Okul öncesi eğitim alma oranı arttıkça bu eğitimden yararlanan kiģilerin artmasına paralel olarak sağlıklı ve dengeli bireylerin toplumda artacağı söylenebilir. Sağlıklı ve dengeli bir kiģiliğe bağlı olarak toplumda mutlu bireylerin artacağı düģünülebilir.

15 Okul Öncesi Eğitiminin Zorunlu Eğitim Kapsamına Alınmasına İlişkin Alanda 1757 İfade 14: Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle içe dönük çocuklar yerine dışa dönük çocuklar yetişir. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle içe dönük çocuklar yerine dıģa dönük çocuklar yetiģir ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 14 de verilmiģtir. Tablo 14. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 14 e ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları F % f % F % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 14 incelendiğinde ifade 14 için öğretmenlerden 1 kiģi (%0.6) hiç katılmıyorum, 4 kiģi (%3.3) kararsızım, 47 kiģi (%38.5) katılıyorum, 70 kiģi (%57.4) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Yöneticilerden ise 1 kiģi (%1.2) hiç katılmıyorum, 2 kiģi (%4.4) katılmıyorum, 3 kiģi (%6.7) kararsızım, 24 kiģi (%53.3) katılıyorum, 15 kiģi (%33.3) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Toplamda katılımcılardan 2 kiģi (%1,2) hiç katılmıyorum, 2 kiģi (%1,2) katılmıyorum, 7 kiģi (%4,2) kararsızım, 71 kiģi (%42,5) katılıyorum, 85 kiģi (%50,9) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 14 de görüldüğü gibi Yönetici ve öğretmenlerin bu ifadeyle ilgili görüģleri tutarlı görünmektedir. Öğretmenlerin yöneticilere göre bu ifadeye daha olumlu baktıkları görülmektedir. Çimen in (2009, 76) araģtırması sonucunda okul öncesi eğitim kurumlarına giderek okul öncesi eğitimi programı ile eğitim alan (36 72 aylık çocuklar için) çocukların sosyal becerileri kazandıkları görülmektedir. Bu bulgu Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle içe dönük çocuklar yerine dıģa dönük çocuklar yetiģir ifadesini desteklemektedir. Her iki araģtırmanın sonucuna bakıldığında tutarlılıklar görülmektedir. Yani çocuğun okul öncesi eğitim kurumuna gitmesiyle daha çok sosyalleģtiği ve buna bağlı olarak içe dönük yerine dıģa dönük çocuklar yetiģtiği söylenebilir. Çocuklar eğitim kurumunda birden çok uyarıcı ve kiģiyle karģılaģtığında onların daha fazla sosyalleģtiği söylenebilir. İfade 15: Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle çocuk dışarıdaki olumsuz çevreyle buluşmaz. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle çocuk dıģarıdaki olumsuz çevreyle buluģmaz ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 15 de verilmiģtir.

16 1758 Sinan YILDIZ Ahmet AKBABA Tablo 15. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 15 e ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % F % F % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 15 incelendiğinde ifade 15 için öğretmenlerden 4 kiģi (%3.3) hiç katılmıyorum, 9 kiģi (%7.4) katılmıyorum, 18 kiģi (%14.8) kararsızım, 43 kiģi (%35.2) katılıyorum, 48 kiģi (%39.3) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Yöneticilerden ise 1 kiģi (%1.2) hiç katılmıyorum, 7 kiģi (%15.6) katılmıyorum, 7 kiģi (%15.6) kararsızım, 20 kiģi (%44.4) katılıyorum, 10 kiģi (%22.2) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Toplamda katılımcılardan 5 kiģi (%3.0) hiç katılmıyorum, 16 kiģi (%9.6) katılmıyorum, 25 kiģi (%15.0) kararsızım, 63 kiģi (%37.7) katılıyorum, 58 kiģi (%34.7) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 15 de görüldüğü gibi Bu araģtırma sonucunda çocukların okul öncesi eğitim kurumlarına gitmesiyle dıģarıdaki olumsuz çevreyle buluģmayacağı düģünülebilir. Çocukların eğitim kurumuna gitmesiyle daha kurallı ve eğitimli bir ortamda bulunacakları için dıģarıda oluģabilecek olumsuz bir ortamdan uzak kalacağı söylenebilir. İfade 16: Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle anne ve anne adayları çocuk gelişimi ve eğitimi konusunda daha bilinçli hale gelirler. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle anne ve anne adayları çocuk geliģimi ve eğitimi konusunda daha bilinçli hale gelirler ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 16 de verilmiģtir. Tablo 16. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 16 ya ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % f % f % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 16 incelendiğinde ifade 16 için öğretmenlerden 2 kiģi (%1.6) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%0.8) katılmıyorum, 6 kiģi (%4.9) kararsızım, 46 kiģi (%37.7) katılıyorum, 67 kiģi (%54.9) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Yöneticilerden ise 3 kiģi (%6.7) katılmıyorum, 1 kiģi (%2.2) kararsızım, 31 kiģi (%68.9) katılıyorum, 10 kiģi (%22.2) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Toplamda katılımcılardan 2 kiģi (%1.2) hiç katılmıyorum, 4 kiģi (%2.4) katılmıyorum, 7 kiģi (%4.2) kararsızım, 77 kiģi (%46.1)

17 Okul Öncesi Eğitiminin Zorunlu Eğitim Kapsamına Alınmasına İlişkin Alanda 1759 katılıyorum, 77 kiģi (%46.1) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 16 da görüldüğü gibi Öğretmen ve yöneticilerin çoğunun tamamen katılıyorum ve katılıyorum düzeyinde cevaplar verdikleri görülmektedir. Yönetici ve öğretmenlerin bu ifadeyle ilgili görüģleri tutarlı görünmektedir. Kaytaz ın (2005, 25) araģtırması, Türkiye de okul öncesi eğitim faydamaliyet analizine göre; erken çocukluk yani okul öncesi eğitimine yatırım yapmanın aile, birey ve topluma faydaları olduğunu ortaya koymuģtur. Bu bulgu araģtırmadaki Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle anne ve anne adayları çocuk geliģimi ve eğitimi konusunda daha bilinçli hale gelirler bulgusunu desteklemektedir. Her iki araģtırmanın sonucu örtüģmektedir. Okul öncesinde okul aile iģbirliği çerçevesinde velilerle bireysel görüģmeler ve velilere seminerler düzenlendiğinden çocuğunu okul öncesi eğitim kurumuna gönderen annelerin, çocukların geliģimi ve eğitimi konusunda bilinçlendikleri söylenebilir. İfade 17: Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle aileler çocuklarının erken yaşlardaki bakımı ve eğitimi konusunda okul öncesi eğitim öğretmenleri ile işbirliği yaparlar. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle aileler çocuklarının erken yaģlardaki bakımı ve eğitimi konusunda okul öncesi eğitim öğretmenleri ile iģbirliği yaparlar ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 17 de verilmiģtir. Tablo 17. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 17 ye ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % f % f % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 17 incelendiğinde ifade 17 için öğretmenlerden 1 kiģi (%0.8) hiç katılmıyorum, 1 kiģi (%0.8) katılmıyorum, 6 kiģi (%4.9) kararsızım, 56 kiģi (%45.9) katılıyorum, 58 kiģi (%47.5) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Yöneticilerden ise 1 kiģi (%2.2) katılmıyorum, 4 kiģi (%8.9) kararsızım, 28 kiģi (%62.2) katılıyorum, 12 kiģi (%26.7) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Toplamda katılımcılardan 1 kiģi (%0.6) hiç katılmıyorum, 2 kiģi (%1.2) katılmıyorum, 10 kiģi (%6.0) kararsızım, 84 kiģi (%50.3) katılıyorum, 70 kiģi (%41.9) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 17 de görüldüğü gibi öğretmen ve yöneticilerin çoğunun tamamen katılıyorum ve katılıyorum düzeyinde cevaplar verdikleri görülmektedir. Bu da katılımcıların Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle aileler çocuklarının erken yaģlardaki bakımı ve eğitimi konusunda okul öncesi eğitim öğretmenleri ile iģbirliği yaparlar ifadesine olumlu baktıklarını göstermektedir. Yönetici ve öğretmenlerin bu ifadeyle ilgili görüģleri yakınlık arz etmektedir. Aksu, Erguvan, Bekman (2002, 7) araģtırması sonucunda; çocuğun doğumundan 6 yaģına kadar olan sürede Ġstanbul, Diyarbakır, Van, illerindeki araģtırmaya katılan annelerin en fazla desteğe ihtiyaç duydukları konu çocuk bakımı olarak ortaya çıkmıģtır. AraĢtırmaya katılan anneler, okul öncesi eğitim kurumlarından ve öğretmenlerinden çocuk bakımı konusunda desteğe ihtiyaç duydukları hissedilmektedir.

18 1760 Sinan YILDIZ Ahmet AKBABA Kuzu nun (2006, 106) yaptığı araģtırmanın bulgusunda; yapılan aile katılım çalıģmalarında, çocuğunu okul öncesi eğitim kurumlarına gönderen deney grubu annelerinin, grup öğretmeniyle, veli toplantısında, bireysel veli görüģmelerinde veya çocuklarını okula bırakırken veya okuldan alırken çocuklarıyla ilgili konuģmak istedikleri, sormak istedikleri konular görüģülmüģtür. Ailelerin grup öğretmeniyle çocuklarının sorunları hakkında görüģmek istediklerine iliģkin görüģleri görülmektedir. Ailelerin, çocuklarının eğitimi ve sorunları konusunda okul öncesi öğretmenleriyle iģbirliği yaptıkları görülmüģtür. Her üç araģtırmanın sonucu paralellik göstermektedir. Okul öncesi eğitimin zorunlulaģması ya da yaygınlaģmasıyla çocuklarını okul öncesi eğitim kurumuna gönderen veliler bu konuda uzman olan okul öncesi öğretmenlerinden çocuk bakımı ve eğitimi konularından yardım aldıkları söylenebilir. Aksu, Erguvanlı, Bekman (2002: 7) araģtırması sonucunda annelerin en fazla desteğe ihtiyaç duydukları konunun çocuk bakımı olarak ortaya çıktığı görülmektedir. Katılımcıların Görev Türlerine Göre Okul Öncesi Eğitimin Zorunlu Eğitim Kapsamına Alınmasına Dair Sorunlarla İlgili İfadelere İlişkin Görüşlerin Değerlendirmesine Yönelik Bulgular ve Yorumlar Bu kısımda öğretmen ve yöneticilerin okul öncesi eğitimin zorunlu eğitim kapsamına alınmasına iliģkin sorunlara yönelik 18 den 21 e kadar devam eden ifadelere iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımlarını veren tablolar ve tablolarla ile ilgili bulgular ve yorumlar yer almaktadır. İfade 18: Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle okullarda fiziki kapasite sorunu ortaya çıkar. Öğretmen ve yöneticilerin Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle okullarda fiziki kapasite sorunu ortaya çıkar ifadesine iliģkin görüģlerinin frekans ve yüzde dağılımları tablo 18 de verilmiģtir. Tablo 18. Öğretmen ve Yöneticilerin Ġfade 18 e ĠliĢkin GörüĢlerinin Frekans ve Yüzde Dağılımları f % f % f % Hiç Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Tamamen katılıyorum Tablo 18 incelendiğinde ifade 18 için öğretmenlerden 12 kiģi (%9.8) hiç katılmıyorum, 26 kiģi (%21.3) katılmıyorum, 13 kiģi (%10.7) kararsızım, 43 kiģi (%35.2) katılıyorum, 28 kiģi (%23.0) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Yöneticilerden ise 2 kiģi (%4.4) hiç katılmıyorum, 4 kiģi (%8.9) katılmıyorum, 3 kiģi (%6.7) kararsızım, 25 kiģi (%55.6) katılıyorum, 11 kiģi (%24.4) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Toplamda katılımcılardan 14 kiģi (%8.4) hiç katılmıyorum, 30 kiģi (%18.0) katılmıyorum, 16 kiģi (%9.6) kararsızım, 68 kiģi (%40.7) katılıyorum, 39 kiģi (%23.4) tamamen katılıyorum seçeneğini iģaretlemiģtir. Tablo 18 de görüldüğü gibi yöneticilerin çoğunun Okul öncesi eğitimin zorunlu hale gelmesiyle okullarda fiziki kapasite sorunu ortaya çıkar ifadesine katılmaları bu konuda