IV. ULUSAL PARÇACIK HIZLANDIRICILARI ve DEDEKTÖRLERİ YAZOKULU
|
|
- Berna Uslu
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 IV. ULUSAL PARÇACIK HIZLANDIRICILARI ve DEDEKTÖRLERİ YAZOKULU HIZLANDIRICIYA DAYALI IŞINIM KAYNAKLARI - II SİNKROTRON IŞINIMI (SI) Prof. Dr. Ömer YAVAŞ Ankara Üniversitesi Fizik ik Mühendisliği liğibölümüü
2 İÇİNDEKİLER Işınım Kaynağı Nesilleri Sinkrotron Işınımı ş (SI) Nedir? Depolama Halkası Nedir? Ana Teknik Donanımları Nelerdir? Sinkrotronun Yapısı ve Fiziği Sinkrotron Işınımının Fiziği Sinkrotron Işınımının Kullanım Alanları Sinkrorton Işınımı için Örnek Laboratuar THM Sinkrotron Işınımı Projesi Serbest Elektron Lazeri (SEL) SEL in Fiziği ve Çalışma Prensibi Dünyadaki SEL Laboratuarları Kurulması Planlanan Türk Hızlandırıcı Merkezi SEL Tesisi Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 2
3 Işınım Kaynaklarının Nesilleri Birinci nesil: Eğici (bending) magnetlerden elde edilen parazitik modda ışınımdır. İkinci nesil: SI üretmek amacıyla tasarlanmış, salındırıcı (undulatör) ve zigzaglayıcı (wiggler) kullanılmıştır. ( ε > 100 mm mrad ) Üçüncü nesil: Halka boyunca bulunan düz kısımlara salındırıcı ve zigzaglayıcı magnetlerden düşük ş emittanslı elektron demetleri geçirilerek elde edilen ışınım neslidir. ( 20 mm mrad < ε < 100 mm mrad ) Dördüncü nesil: Bu ışınımlar, nm mertebesinde dalgaboylu, yüksek akı, parlaklık ve güç değerlerine sahip ışınımlardır. ( ε <20mmmrad mrad ) Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 3
4 Sinkrotron Işınımı Nedir? Doğrusal veya dairesel olarak ivmeli harekete zorlanan yüklü parçacıklar elektromagnetik ışıma yaparlar. Bu gerçekten hareketle ilk kez 1947 yılında, sinkrotronda ivmelendirilen (hızlandırılan) elektron demetinden ışınım üretilmiştir. Sinkrotronda elde edilen bu ışınıma ışınıma sinkrotron ışınımı denmiştir. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 4
5 Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 5
6 SI nın Foton Enerjisi ve Dalgaboyu Aralığı Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 6
7 SI nın Avantajları ve Özellikleri foton smrad GeV A%100 %00BG foton 2 smrad mm 2 %0,1bg Çok yüksek foton akısı (~ ) Yüksek parlaklık (~10 34 ) Ayarlanabilir dalgaboyu Uzak kızılötesinden (FIR), sert X-Işınlarına kadar geniş bir bölgede sürekli spektrum Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 7
8 Depolama Halkası Nedir? Depolama halkası, zaman içinde sabit magnetik alanın kullanıldığı ğ sinkrotron benzeri bir halkadır. Ön hızlandırıcıda hızlandırılan demet, enjeksiyon bölgesinden sabit yarıçaplı halkaya sokulur. Demet yörüngede defalarca dolanarak hızlandırıcı RF alanından geçer ve istenilen enerjiye ulaştığında demet halkanın dışına ş alınır. Çarpıştırıcı ş olarak ya da sabit enerjide halka içinde tutularak depolama halkası olarak kullanılır. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 8
9 Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 9
10 Depolama halkalarında magnetik alanlar zamana göre sabittir ve parçacık demetleri devamlı döner. Elektron sinkrotronlarına benzer şekilde, elektron depolama halkalarında da sinkrotron ışınımı ulaşabilecek enerjiye bir limit koyar. Günümüz teknolojisiyle süper iletken mikrodalga boşlukları (RF kaviteler) kullanılarak depolama halkalarında birkaç çyüz GeV enerji elde edilebilir. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 10
11 Hızlandırıcılarda larda Kullanılan lan Magnet Çeşitleri Depolama halkası ve sinkrotrondaki parçacıklar halkanın içinde dönerken, farklı magnet yapılarının içinden geçerler: Eğici (Bending) Magnet Odaklayıcı (Focusing) Magnet Zigzaglayıcı (Wiggler) Magnet Salındırıcı (Undulator) Magnet Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 11
12 1. Eğici (bending) Magnetler Parçacıklar bu magnetlerin içinden geçtiği zaman, yollarından birkaç derece saparlar. 1 B ( T ) ( m 1 ) = Cρ ρ cp( GeV ) GeV Cρ = [ c ] e = m T Magnetik katılık; B.ρ [Tm] = p/e B.ρ [Tm] = 3,3356p [GeV/c] Marks, 2006 Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 12
13 2. Odaklayıcı (quadrupole) Magnetler V B x = = x gy 1 x. y = ± R 2 2 V B y = = gx y k( m 1/ f = k 2 ) = C ρ l q g( T / m) cp( GeV ) Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 13
14 Kuadropolün Adı Odaklama Düzlemi Demetteki Etki Odaklayıcı kuadropol Yatay Demetin yatay ebatını azaltır, fakat dikey ebatını arttırır. Dağıtıcı ğ kuadropol Dikey Demetin dikey ebatını azaltır, fakat yatay y ebatını arttırır. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 14
15 3. Zigzaglayıcı (wiggler) Magnetler Zigzaglayıcı magnetler için kuvvet parametresi K; K = BTesla ( ) λ ( cm ) formülüyle verilir. Burada B, kutuplar arasında oluşan magnetik alan ve λ p salındırıcı periyodudur. K>1 yani Θ w >1/γ. p Marks 2006 Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 15
16 4. Salındırıcı (undulator) Magnetler Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 16
17 Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 17
18 Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 18
19 Sinkrotronun Yapısı ve Fiziği r r F = q E + r [ q ] ( r ) c v B c Elektrik alan ile hızlandırma sağlanırken manyetik alan ile dairesel yörüngeler oluşturulur. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 19
20 Dairesel hareketin yarıçapı uygulanan manyetik alanın şiddeti ile orantılıdır. Yani dairesel hızlandırıcıların yörünge yarıçaplarını belirleyen etken manyetik alan şiddetidir. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 20
21 γmv 2 q r r 1 r ˆ = r c r qb [ ] ( ) c v B = = sabit cp Burada q parçacığın ğ yükü, v hızı, m kütlesi, p momentumu, B uygulanan manyetik alan, r sinkrotron halkasının yarıçapıdır. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 21
22 r = R= sabit Yörünge yarıçapı sabit olduğunda daha yüksek enerjilere ulaşılabilir. Bunun için tasarım şartı; 1 R = qb cp = sabit Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 22
23 Sinkrotronda bir paketçiğin halkada dolanım süresi ; τ = 2π 2 2πRR 2πγmc = v ZeB Parçacığın momentumu arttıkça parçacıkları aynı yörüngede tutmak için eğici magnetlerin şiddeti buna eş değer olarak arttırılır. Bu durum manyetik alanın parçacığın momentumu ile orantılı olarak artırıldığı zaman sağlanır. R = sabit => B ~ p (t) Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 23
24 Dolanım frekansı parçacığın hızına bağlı olarak; ZecB f = β ( t) β ( t) rev 2πcp f rf = hf rev Demetin hızlandırılabilmesi için, rf frekansı dolanım frekansının tam katı tutulmalıdır t l böylece eşzamanlılık l koşulu sağlanır. h orantı katsayısı harmonik sayı olarak adlandırılır. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 24
25 Hafif parçacıklar için; Hafif parçacıklar kısa sürede rölativistik hızlara ulaşırlar ve ışık hızına yakın sabit hızlarla dolanımlarına a a devam ederler. e Ağır parçacıklar için; Enerjinin artmasından dolayı, bu artışla birlikte ağır parçacıklarında hızları artacaktır. v = değişken β = β (t) => f rf ~ v(t) v = sabit β =sabit =>frf=>sabit Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 25
26 Bir sinkrotronda ulaşılabilecek maksimum enerji sinkrotron yarıçapı ve uygulanan maksimum manyetik alan ile belirlenir. Maksimum enerji; ( 2 2 ) [ kg ] [ m ] k cp E E mc C B r max = kin kin + 2 = p kg m GeV C [] p = c e = kg m Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 26
27 Parametrelerinin karşılaştırılması Çalışma Prensibi Enerji γ Hız v Yörünge r Alan B Frekans f rf Akı Siklotron 1 değişke ~vv sabit sabit sürekli* n Sinkro değişkeğ ş değişke ğ ş ~p B(r) () ~B(r)/γ(t) ()γ( ) atmalı siklotron n n İsokron değişke değişke siklotron n n Proton / iyon sinkrotronu Elektron sinkrotronu değişke n değişke n değişke n r=f(p) B(r, φ) sabit sürekli r ~p(t) ~v(t) atmalı sabit r ~p(t) sabit atmalı * radyo frekansında module edilmiş sürekli demet Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 27
28 Sinkrotron Işınımının ş Fiziğiğ Enine ivmelendirilmiş yüklü bir parçacık için ışınım gücü: Pratik birimler cinsinden: C P = 2 r dp P = c γ 2 3 mc dt P γ 4π = μ 2 2rc c 2 2 B E = 2 0 3( mc ) 2 4π 2rc c 8 W B = = μ0 3( mc ) T GeV T = μ 2 C B B 2 E 2 1 GeVs Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 28
29 Sinkrotron ışınımı gücü üü; P = γ 4 ccγ E 2 2π ρ Elektronlar için Sand in ışınım sabiti ; 4 = π 3 msw = = ) GeV c 14 5 Cγ 3 4 ( r mc m GeV 3 Protonlar için ışınım gücü gerçekte elektronunki ile karşılaştırıldığında kütle oranlarının dördüncü kuvveti ile ters orantılı olarak azalır. (Pelektron~10^13 Pproton) Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 29
30 Parçacığın dairesel bir hızlandırıcıda tur başına kaybettiği enerjiyi ışınım gücünün hızlandırıcı boyunca integralini alarak bulabiliriz. U ds = P = γ dt rc mc β γ 2 3 ρ Dairesel hızlandırıcıda tur başına kaybedilen enerji : U 0, iso ( GV GeV ) = C γ E 4 ( GeV 4 ) ρ( m) Ortalama ışınım gücü: P ( MW ) s 4 E ( GeV ) = iso ρ(m) I( A) Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 30
31 Sinkrotron ışınımının kritik foton frekansı: ω c 1 (1/ 2) δt γ c ρ Kritik foton enerjisi: ε = h c ω c Elektronlar için : ε 3 E ρ C c = 3hc 2( mc c = C c 2 3 ) 3 3 E ( GeV ) 2 2 ε c ( kev ) = = E ( GeV ) B ( T ) ρ( m) Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 31
32 Dalga boyu çıkan ışınımın ş enerjisiyle ilişkilidir: ş λ [ cm] = 1, ε [kev ] c ε c 77 Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 32
33 Δω /ω frekans aralığında, birim katı açı başına foton akısı: & 2 d N ph 2 Δ = C Ω E I dθd ψ ω K ω 2 2/3( ξ ) F( ξ, θ ) C Ω = 3α 16 foton = ππ e ( mc ) smrad GeV A%100 BG Burada ψ sapma düzlemi içindeki, θ sapma düzlemine normal olan açıdır. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 33
34 Foton akısının üzerinden integrali alınırsa, θ Δ = ph S I d dn ω ω ω ω γ α ψ 9 4 & c e d ω ω ψ 9 α ince yapı sabitidir. c S ω ω fonksiyonu ; 3 9 = c dx x K S c c ω ω ω ω π ω ω / /3 5 ) ( şekilde tanımlanır. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 34
35 Sinkrotron ışınımı spektrumunun evrensel fonksiyonu. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 35
36 Parlaklık (Brightness) B : B = N & ph 4 π 2 σ σ σ σ x x y y dω ω B = foton sayısı / dω S (dω/ ω) dω : Birim i katı açı, dω / ω : Birim band genişliği, S : Birim kaynak alanı. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 36
37 Dünyada SI Merkezleri Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 37
38 Sinkrotron Işınımının Kullanım Alanları Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 38
39 HASYLAB DORIS III Örnek Laboratuarı Enerji (GeV) Demet Akımı (ma) 140 Çevre (m) Harmonik Sayısı 482 Dolanım Frekansı (MHz) Yatay Yayınım (nm rad) 410 Dikey Yayınım (nm rad) 12 Enerji Yayılımı (%) 0.11 Paketçik Uzunluğu ğ (mm) 19.5 Tur Başına Enerji kaybı (MeV) DORIS (DESY) Halkası için temel parametreler Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 39
40 HASYLAB DORIS III için Örnek Bending Magnet Parametreleri: Bending magnetlerin eğrilik yarıçapı : Bending magnetlerin Magnetik alanı: Bending magnetler için kritik foton enerjisi: m T kev Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 40
41 HASYLAB DORIS III için Örnek Salındırıcı ve Zigzaglayıcı Magnet Parametreleri: HARWI-II II Wiggler (Sert X-Işını) W2 Magnet Tipi Hibrit Tipi Max. Manyetik Alan (T) 1.98 Max. K-Parametresi 20.3 Toplam Işıma Güçü (kw) 29 KitikE Kritik Enerjisi i(kev) 26.7 Undulatör (X-Işını) BW1 Magnet Tipi Hibrit Max. Manyetik Alan (T) 0.8 Max. K-Parametresi 2.25 Toplam Işıma Güçü (kw) 4.9 Kritik Enerjisi (kev) 10.8 Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 41
42 DORIS III ve PETRA II nin Foton Akısı Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 42
43 SR ile HASYLAB da Yapılan Deneyler: Hamburg Uni. "X-Işını Yüzey Kırınımı" (R. L. Johnson) Hamburg Uni. "Atom Spektroskopisi (B. Sonntag) Hamburg Uni. "VUV Parlaklık Spektroskopisi." (G. Zimmerer) Demet Fiziği" (T. Möller, now at TU Berlin) HASYLAB Kohorent X-Işınlarıyla ş Saçılma" (G. Grübel) Hamburg Uni. Makromoleküler Kristallografi " (C. Betzel) Max-Planck Grupları Hamburg Moleküler Biyoloji Yapıları... Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 43
44 THM Sinkrotron Işınımı Projesi Türk Hızlandırıcı Grubu tarafından önerilmiş, Charm fabrikası 1GeV lik linactan gelen elektronlar ile 3.56 GeV lik depolama halkasından gelen pozitronları çarpıştırmayı ön görmektedir. Charm fabrikası depolama halkası çarpıştırıcı parametreleri idikkate alınarak ktasarım yapılmış. Halkanın üçüncü nesil sinkrotron ışınımı kaynağı olarak da kullanılması hedeflenmiştir. ş Işınım ş kaynağı ğ olarak kullanılabilecek salındırıcı ve zigzaglayıcı magnetler için ön çalışma yapılmıştır. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 44
45 THM Sinkrotron Işınımı Projesi Pozitron demeti Parametreleri Enerji (GeV) 3.56 I ortalama (ma) 400 Emittans (nm rad) 8 Beta x / Beta y (m) 2.5 / 2.5 D x / D y 0.22 Işınım Kaynağı Parametreleri Işınım Kaynağı Zigzaglayıcı 1 Salındırıcı 1 Salındırıcı 2 Periyot Uzunluğu (cm) Periyot Sayısı Magnetik Alan (T) K Değeri Zigzaglayıcı 2 için K = 8 ve Zigzaglayıcı 3 için K=12 Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 45
46 E 1.pik (ev) E 3.pik (ev) Parlaklık 1.pik Akı 1.pik Foton/s/%1 BW Toplam Güç (kw) Salındırıcı , ,29 Salındırıcı , , ,96 Hesaplanan Işınım Parametreleri E c (ev) Toplam Güç (kw) Zigzaglayıcı ,0 Zigzaglayıcı ,5 Zigzaglayıcı ,0 Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 46
47 Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 47
48 Depolama Halkasında; 3.56 GeV lik Halkanın çevresi 264m dir. 32 adet eğici magnet, 96 adet dağıtıcı ve odaklayıcı kuadrupol, 4.44 metrelik 14 adet magnetsiz bölge Çarpışma bölgesi için bırakılan iki bölgenin uzunluğu ise 17 metre olarak belirlenmiştir. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 48
49 Sinkrotron Işınımı Uzak kızılötesinden (FIR), sert X-Işınlarına kadar geniş bir bölgede sürekli spektrum sağlar. Sinkrotron Işınımı ile yüksek akı ve parlaklığınğ yanı sıra iyi bir kutuplanma elde etmek mümkündür. Sinkrotron Işınımı malzeme fiziğinden biyolojiye bir çok kullanım alanı içermektedir. TAC SR Projesi, hayata geçirildikten sonra bölgesel projelerin (SESAME, CANDLE) yanında Ar-Ge çalışmaları için iyi bir potansiyel oluşturacaktır. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 49
50 Kaynaklar Applied Physics Technologies, Web sitesi. Bilderback, D. H. Elleuame, P. and Weckert, E Review of third and next generation synchrotron light sources. J. Phys. B, 38, 773. Ciocci, F. Dattoli, G. Torre, A.and Renieri, A Insertion devices for synchrotron radiation and free electron laser. World Scientific, 400p, Singapore. Çiftçi, A. K., Sultansoy, S., Yavaş, Ö., Yılmaz, M TAC proposal for fundamental and applied research. Proc. 1st Euroasia Conf. on Nuclear Science and its Applications, Çiftçi, A. K Türk Hızladırıcı Kompleksi Önerisi. I. Ulusal Parçacık Hızlandırıcıları ve Uygulamaları Kongresi (UPHUK I), tr/uphuk1 Einstein, A On a heutirtic viewpoint concerning the production and transformation of light. Ann. Phys., 17, Einstein, A On the electromagnetics of moving bodies. Ann. Phys., 17, Elias, L. R. Fairbank, W. M. Madey, J. M. J. Schwettman, H. A. and Smith, T. I Observation of stimulated emission of radiation by relativistic electrons in a spacially periodic transfer magnetic field. PRL, 36, 717. Karslı, Ö Hızlandırıcılara Dayalı Kızıl Ötesi Serbest Elektron Lazeri (IR-FEL) Optimizasyonu Yüksek Lisans Tezi. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 50
51 Kaynaklar Kondratenko, A. M. and Saldin, E. L Generation of coherent radiation by a relativistic electron beam in an ondulator. Part. Acc., 10, 207. Lee, S. Y Accelerator Physics. World Scientific, 480p, Singapore. Madey, J. M. J Stimulated emission of bremsstrahlung in a periodic magnetic field. J. Appl. Phys., 42,1906. Mete, Ö., Karslı, Ö. Yavaş, Ö An optimization study for an FEL oscillator as TAC test facility. European Particle Accelerator Conference 2006 (EPAC 06). Mete, Ö Hızlandırıcılara Dayalı Işınım Kaynaklarının Fiziksel Karakteristikleri Yüksek Lisans Tezi Nergiz, Z TAC phi fabrikasının pozitron depolama halkası. II. Ulusal Parçacık Hızlandırıcıları ve Uygulamaları Kongresi (UPHUK II), Palmer, R. B Interaction of relativistic particles and free electromagnetic waves in the presence of a static helical magnet. J. Appl. Phys., 43, Robinson, K. W Ultra short wave generation. NIMA, 239, 111. Wiedemann, H Synchrotron radiation. Springer, 269, Germany. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 51
52 Kaynaklar Wilson, E An introduction to particle accelerators. Oxford University Press, 249, New York. Wille, K. and Mcfaal, J The physics of particle accelerators. 310p, Germany. Winick, H Synchrotron radiation sources. World Scientific, 493p, USA. Wu Chao, A. and Tigner, M Handbook of accelerator physics and engineering. World Scientific, 654p, USA. Yavaş, Ö. Çiftçi, A. K. Yılmaz, M. Recepoğlu, E. ve Sultansoy, S Parçacık hızlandırıcıları: Türkiye de neler yapılmalı DPT1997K No lu Proje Sonuç Raporu, Yavaş, Ö Turkic Accelerator Centre (TAC) Proposal. 1st Helenic-Turkish International Physics Conf., 131. Yavaş, Ö., Türk Hızlandırıcı Kompleksi Projesi. II. Ulusal Parçacık Hızlandırıcıları ve Uygulamaları Kongresi (UPHUK II), Yavaş, Ö Sinkrotron ışınımı ve serbest elektron lazeri üretimi ve kullanımı için genel tasarım. Türk Hızlandırıcı Merkezi Projesi İçerik Tasarımı DPT2003K No lu Proje Sonuç Raporu, s131, Ankara. ( t /) Prof. Dr. Ömer YAVAŞ 2-5 Eylül 2008, Bodrum 52
53 Teşekkürler
Prof. Dr. Ömer YAVAŞ Ankara Üniversitesi
IV. ULUSAL PARÇACIK HIZLANDIRICILARI ve DEDEKTÖRLERİ YAZOKULU ( V. UPHDYO ) 29.08-03.09.2009, Bodrum, MUĞLA Hızlandırıcılara Dayalı Işınım ş Kaynakları SİNKROTRON IŞINIMI (SI) Prof. Dr. Ömer YAVAŞ Ankara
DetaylıIşınım Kaynakları İçin Benzetim Programları I: SPECTRA
Işınım Kaynakları İçin Benzetim Programları I: SPECTRA Yrd. Doç. Dr. Zafer Nergiz Niğde, Fizik Bölümü 1 Yüklü Parçacıklarda Işıma İvmeli hareket yapan yüklü parçacıklar ışıma meydana getirirler. Antenlerde
DetaylıIşınım Kaynakları Hakkında Temel Bilgiler. Yrd. Doç. Dr. Zafer Nergiz Niğde Üniversitesi
Işınım Kaynakları Hakkında Temel Bilgiler Yrd. Doç. Dr. Zafer Nergiz Niğde Üniversitesi Giriş Hızlandırıcılar başlangıçta nükleer fizik ve parçacık fiziğinde çarpıştırıcı olarak kurulmuştur. Son dönemde
DetaylıDAİRESEL HIZLANDIRICILAR
III. ULUSAL PARÇACIK ACIK HIZLANDIRICILARI ve DEDEKTÖRLER RLERİ YAZOKULU (UPHDYO-III) DAİRESEL HIZLANDIRICILAR Prof. Dr. Ömer YAVAŞ Ankara Üniversitesi Fizik MühendisliM hendisliği i BölümüB 20-24.09.2007
DetaylıTARLA IR-SEL Salındırıcı Magnetler İçin Benzetim Çalışmaları. Simulation Studies for TARLA IR-FEL Undulator Magnets
SDU Journal of Science (E-Journal), 2014, 9 (1): 109-116 TARLA IR-SEL Salındırıcı Magnetler İçin Benzetim Çalışmaları Halime Tugay 1,*, Suat Özkorucuklu 2 1 Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen-Edebiyat
DetaylıX-Işınları TAC-SR. Numan Akdoğan.
X-Işınları 2. Ders: X-ışınlarının üretilmesi TAC-SR Numan Akdoğan akdogan@gyte.edu.tr Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Fizik Bölümü Nanomanyetizma ve Spintronik Araştırma Merkezi (NASAM) X-ışını tüpü (X-ray
DetaylıSDÜ FEN DERGİSİ (E-DERGİ). 2009, 4(2), THM KIZILÖTESİ SEL YÜKSELTEÇ MODUNUN FİZİBİLİTE ÇALIŞMASI. Hüsnü AKSAKAL*, Ünsoy KOCAÖZ*
SDÜ FEN DERGİSİ (E-DERGİ). 2009, 4(2), 165-170 THM KIZILÖTESİ SEL YÜKSELTEÇ MODUNUN FİZİBİLİTE ÇALIŞMASI Hüsnü AKSAKAL*, Ünsoy KOCAÖZ* *Niğde Üniversitesi, Fizik Bölümü, 51100, Niğde, TÜRKİYE e-mail: haksakal@nigde.edu.tr,
DetaylıTÜRK HIZLANDIRICI MERKEZİ SERBEST ELEKTRON LAZERİ PROJESİ
TÜRK HIZLANDIRICI MERKEZİ SERBEST ELEKTRON LAZERİ PROJESİ Turkish Accelerator and Radiation Laboratory at Ankara (TARLA) Doç. Dr. Suat ÖZKORUCUKLU İÇERİK Serbest Elektron Lazeri Prensibi Türk Hızlandırıcı
DetaylıTheory Tajik (Tajikistan)
Q3-1 Büyük Hadron Çarpıştırıcısı Bu probleme başlamadan önce ayrı bir zarfta verilen genel talimatları lütfen okuyunuz. Bu görevde, CERN de bulunan parçacık hızlandırıcısının LHC ( Büyük Hadron Çarpıştırıcısı)
DetaylıHIZLANDIRICILARA DAYALI IŞINIM KAYNAKLARI
HIZLANDIRICILARA DAYALI IŞINIM KAYNAKLARI Dr. Bora KETENOĞLU Ankara Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü & European XFEL GmbH, Hamburg İçerik Bilim, sanayi ve teknolojide parçacık hızlandırıcıları ve
DetaylıFZM443 PARÇACIK HIZLANDIRICILARI. Prof. Dr. Ömer Yavaş
1 ANKARA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FİZİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ FZM443 PARÇACIK HIZLANDIRICILARI Prof. Dr. Ömer Yavaş 1. Hafta: Parçacık Hızlandırıcıları: Temel Kavramlar 2. Hafta: Parçacık Çarpıştırıcıları:
DetaylıParçacık Hızlandırıcılarının Tipleri ve Fiziği-II DAĐRESEL HIZLANDIRICILAR. Prof. Dr. Ömer Yavaş Ankara Üniversitesi
Parçacık Hızlandırıcılarının Tipleri ve Fiziği-II DAĐRESEL HIZLANDIRICILAR Prof. Dr. Ömer Yavaş Ankara Üniversitesi Parçacık Hızlandırıcıları Dairesel Hızlandırıcılar ( Circular Accelerators ) - Betatron
DetaylıTEZ ONAYI Yeşim CENGER tarafından hazırlanan Üçüncü Nesil ve Dördüncü Nesil Işınım Kaynakları için Kullanılan Magnetlerin Işınım Karakteristiklerine E
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ ÜÇÜNCÜ NESİL VE DÖRDÜNCÜ NESİL IŞINIM KAYNAKLARI İÇİN KULLANILAN MAGNETLERİN IŞINIM KARAKTERİSTİKLERİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ Yeşim CENGER
DetaylıIV. ULUSAL PARÇACIK HIZLANDIRICILARI ve DEDEKTÖRLERİ YAZOKULU
IV. ULUSAL PARÇACIK HIZLANDIRICILARI ve DEDEKTÖRLERİ YAZOKULU HIZLANDIRICIYA DAYALI IŞINIM KAYNAKLARI - I SERBEST ELEKTRON LAZERİ (SEL) Prof. Dr. Ömer YAVAŞ Ankara Üniversitesi Fizik ik Mühendisliği liğibölümüü
Detaylı3. DOĞRUSAL HIZLANDIRICILAR: TEMEL İLKELER
1 3. DOĞRUSAL HIZLANDIRICILAR: TEMEL İLKELER 3.1. Doğrusal Hızlandırıcıların Fiziği Parçacık hızlandırıcılarının tipleri, parçacıkların izlediği yörüngeye bağlı olarak doğrusal ve dairesel hızlandırıcılar
DetaylıÖZET Yüksek Lisans Tezi TÜRK HIZLANDIRICI MERKEZİ PROJESİNİN 3,56 GeV ENERJİLİ DEPOLAMA HALKASINDA DEMET YAYINIMI VE ÖRGÜ OPTİMİZASYONU Kahraman ZENGİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ TÜRK HIZLANDIRICI MERKEZİ PROJESİNIN 3,56 GeV ENERJİLİ DEPOLAMA HALKASINDA DEMET YAYINIMI VE ÖRGÜ OPTİMİZASYONU Kahraman ZENGİN FİZİK ANABİLİM
DetaylıTR0300008 RARE B -> VVY DECAY AND NEW PHYSICS EFFECTS
TFD2I. Fizik Kf>ıı K r^i 11-14 E\lıil 21102 /.S/OTcm TR0300008 Y F. l- Sil RARE B -> VVY DECAY AND NEW PHYSICS EFFECTS B. ŞİRVANLI Using the most general model independent form of the effective Hamillonian
DetaylıThe Physics of Particle Accelerators - Klaus Wille (1.3.5-1.3.6-1.3.7)
- Klaus Wille (1.3.5-1.3.6-1.3.7) 2 Temmuz 2012 HF Çalışma Topluluğu İçerik 1.3.5 - Doğrusal Hızlandırıcılar 1 1.3.5 - Doğrusal Hızlandırıcılar 2 3 Doğrusal Hızlandırıcılar Tüm elektrostatik hızlandırıcılar
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ TÜRK HIZLANDIRICI KOMPLEKSİ PROJESİ KAPSAMINDA SASE VE OSİLATÖR MODDA SERBEST ELEKTRON LAZERİNİN GENEL TASARIMI Şenay YİĞİT FİZİK MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM
Detaylı6th International Student Conference of The Balkan Physical Union, İstanbul
Ö. Karslı, Ö. Mete, An Optimization Study for a FEL Oscillator as TAC Test Facility X. European Particle Accelerator Conference (EPAC06) 26-30 June 2006, Edinburgh, SCOTHLAND The Status of Turkish Accelerator
DetaylıENİNE DEMET DİNAMİĞİ. Prof. Dr. Abbas Kenan Çiftçi. Ankara Üniversitesi
ENİNE DEMET DİNAMİĞİ Prof. Dr. Abbas Kenan Çiftçi Ankara Üniversitesi 1 Dairesel Hızlandırıcılar Yönlendirme: mağnetik alan Odaklama: mağnetik alan Alan indisi zayıf odaklama: 0
DetaylıUBT Foton Algılayıcıları Ara Sınav Cevap Anahtarı Tarih: 22 Nisan 2015 Süre: 90 dk. İsim:
UBT 306 - Foton Algılayıcıları Ara Sınav Cevap Anahtarı Tarih: 22 Nisan 2015 Süre: 90 dk. İsim: 1. (a) (5) Radyoaktivite nedir, tanımlayınız? Bir radyoizotopun aktivitesi (A), izotopun birim zamandaki
DetaylıX-Işınları. Çalışma Soruları. Doç. Dr. Numan Akdoğan Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Fizik Bölümü. X1 (X-ışınları hakkında genel bilgiler)
X-Işınları Çalışma Soruları Doç. Dr. Numan Akdoğan Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Fizik Bölümü X1 (X-ışınları hakkında genel bilgiler) 1. a) Elektromanyetik spektrumu çizip, açıklayınız. b) X-ışınlarını
DetaylıHızlandırıcı Fiziği-2. Veli YILDIZ (Veliko Dimov) 04.02.2016
Hızlandırıcı Fiziği-2 Veli YILDIZ (Veliko Dimov) 04.02.2016 1 İçerik Hızlı bir tekrar. Doğrusal hızlandırıcılar Doğrusal hızlandırıcılarda kullanılan bazı yapılar. Yürüyen dalga kovukları ve elektron hızlandırma
DetaylıSerbest Elektron Lazeri
II. ULUSAL PARÇACIK ACIK HIZLANDIRICILARI ve DEDEKTÖRLER RLERĐ YAZ OKULU Parçac acık k HızlandH zlandırıcılarına Dayalı Işınım m Kaynakları Serbest Elektron Lazeri Prof. Dr. Ömer YAVAŞ Ankara Üniversitesi
DetaylıDOĞRUSAL ve DAİRESEL HIZLANDIRICILAR TTP8/CERN
DOĞRUSAL ve DAİRESEL HIZLANDIRICILAR FERHAT YILDIZ 1 TTP8/CERN KONU BAŞLIKLARI GİRİŞ- PARÇACIK HIZLANDIRICILAR Tanımı Önemli Keşifler Kullanım Alanları Gelişimi (Livingstone Diagramı) Türleri DOĞRUSAL
DetaylıSinkrotron IşıI. II. ULUSAL PARÇACIK ACIK HIZLANDIRICILARI ve DEDEKTÖRLER. Prof. Dr. Ömer YAVAŞ Ankara Üniversitesi Fizik MühendisliM
II. ULUSAL PARÇACIK ACIK HIZLANDIRICILARI ve DEDEKTÖRLER RLERĐ YAZ OKULU Parçac acık Hızlandırıcılarına Dayalı Işınım Kaynakları Sinkrotron IşıI şınımı Prof. Dr. Ömer YAVAŞ Ankara Üniversitesi Fizik MühendisliM
DetaylıT. M. Aliev, K. Azizi, M. Savcı Vertices of the heavy spin-3/2 sextet baryons with light vector mesons in QCD Eur. Phys. J.
B. Ketenoğlu, Optimization Considerations for a SASE Free Electron Laser Based on a Superconducting Undulator Optik - International Journal for Light and Electron Optics 23 (2012) 1006-1009 Ö.Karslı, A.Aksoy,
DetaylıHızlandırıcı Fiziği-1. Veli YILDIZ (Veliko Dimov) 27.02.2014
Hızlandırıcı Fiziği-1 Veli YILDIZ (Veliko Dimov) 27.02.2014 1 İçerik Parçacıkları nasıl elde ediyoruz? Bazı dairesel hızlandırıcı çeşitleri Siklotron (cyclotron) Zayıf odaklama Sinkrotron (synchrotron)
DetaylıDr. Bora KETENOĞLU. Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi. Fizik Mühendisliği Bölümü
Dr. Bora KETENOĞLU Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fizik Mühendisliği Bölümü 06100 Tandoğan, Ankara KİŞİSEL BİLGİLER Doğum Tarihi ve Yeri: 23.10.1980 / ANKARA İş Telefonu: 0 312 2033427 E-Posta:
DetaylıTürk Hızlandırıcı Merkezi (THM) T.A.R.L.A. tesisi serbest elektron lazeri demet parametreleri hesapları ve enjektör benzetim çalışmaları
SAÜ Fen Bil Der 19. Cilt, 1. Sayı, s. 7-14, 015 Türk Hızlandırıcı Merkezi (THM) T.A.R.L.A. tesisi serbest elektron lazeri demet parametreleri hesapları ve Mert Şekerci 1*, Suat Özkorucuklu ÖZ 15.04.014
DetaylıHızlandırıcı Fiziği-2. Veli YILDIZ (Veliko Dimov)
Hızlandırıcı Fiziği-2 Veli YILDIZ (Veliko Dimov) 30.06.2016 1 İçerik Hızlı bir tekrar. Doğrusal hızlandırıcılar Doğrusal hızlandırıcılarda kullanılan bazı yapılar. Yürüyen dalga kovukları ve elektron hızlandırma
DetaylıHızlandırıcılar ve Çarpıştırıcılar
Hızlandırıcılar ve Çarpıştırıcılar 1 Hızlandırıcı nedir? Çarpıştırıcı nedir? Parçacık hızlandırıcıları, elektrik yükü olan atomik veya atom-altı parçacıkları oldukça yüksek hızlara (ışık hızına bile oldukça
DetaylıX. THM YUUP ÇALIġTAYI PROGRAMI 9 11 Aralık 2011. A.Ü. Hızlandırıcı Teknolojileri Enstitüsü Ankara Üniversitesi 50. Yıl Kampüsü, Gölbaşı, ANKARA
X. THM YUUP ÇALIġTAYI PROGRAMI 9 11 Aralık 2011 A.Ü. Hızlandırıcı Teknolojileri Enstitüsü Ankara Üniversitesi 50. Yıl Kampüsü, Gölbaşı, ANKARA 1. GÜN (9 Aralık 2011, Cuma) Oturum BaĢkanı: Ömer YavaĢ 09.00-09.30
DetaylıStatik Manyetik Alan
Statik Manyetik Alan Noktasal Yüke Etki eden Manyetik Kuvvet Akım Elemanına Etki Eden Manyetik Kuvvet Biot-Savart Kanunu Statik Manyetik Alan Statik manyetik alan, sabit akımdan veya bir sürekli mıknatıstan
DetaylıX-Işınları. Numan Akdoğan. 2. Ders: X-ışınlarının üretilmesi. akdogan@gyte.edu.tr
X-Işınları 2. Ders: X-ışınlarının üretilmesi Numan Akdoğan akdogan@gyte.edu.tr Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Fizik Bölümü Nanomanyetizma ve Spintronik Araştırma Merkezi (NASAM) X-ışını tüpü (X-ray tube)
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ HIZLANDIRICILARA DAYALI UNDULATÖR VE WİGGLER MAGNET IŞINIMLARININ SPEKTRAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ Ender AKDOĞAN FİZİK MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM
DetaylıFiz Ders 10 Katı Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi
Fiz 1011 - Ders 10 Katı Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi Açısal Yerdeğiştirme, Hız ve İvme Dönme Kinematiği: Sabit Açısal İvmeli Dönme Hareketi Açısal ve Doğrusal Nicelikler Dönme Enerjisi Eylemsizlik
DetaylıSinkrotron Işınımı Tesislerinde Dünyadaki Durum, TURKAY Tesisi ve Türkiye İçin Önemi ve TURKAY Tesisi Tasarım Çalışmalarının Sonuçları
THM-YUUP Projesi Genel Değerlendirme Çalıştayı 19-20 MART 2015 HTE, ANKARA ÜNİVERSİTESİ Sinkrotron Işınımı Tesislerinde Dünyadaki Durum, TURKAY Tesisi ve Türkiye İçin Önemi ve TURKAY Tesisi Tasarım Çalışmalarının
DetaylıHIZLANDIRICI MERKEZİ PROJESİ
TÜRK HIZLANDIRICI MERKEZİ PROJESİ Prof. Dr. Ömer YAVAŞ Ankara Üniversitesi 1 Türk HızlandH zlandırıcı Merkezi Projesi Türk HızlandH zlandırıcı Merkezi (THM) Turkish Accelerator Center (TAC) 2 Amaç... Ülkemizde;
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ HIZLANDIRICILARA DAYALI KIZIL ÖTESİ SERBEST ELEKTRON LAZERİ (IR-FEL) OPTİMİZASYONU
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ HIZLANDIRICILARA DAYALI KIZIL ÖTESİ SERBEST ELEKTRON LAZERİ (IR-FEL) OPTİMİZASYONU Özlem KARSLI FİZİK MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA 006
DetaylıA A A A A A A A A A A
S 2 FİZİ TESTİ. Bu testte 0 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Fizik Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.. Aşağıdakilerden hangisi momentum birimidir? joule joule A) B) newton saniye weber
DetaylıDESY HIZLANDIRICI MERKEZİ
DESY HIZLANDIRICI MERKEZİ Ömer YAVAŞ Ankara Üniv. Mühendislik Fakültesi Fizik Müh. Bölümü, 06100 Tandoğan, Ankara ÖZET DESY (Deutsche Elektronen SYnchrotron) Hamburg ta (Almanya) kurulu bulunan hızlandırıcı
DetaylıBAHAR YARIYILI FİZİK 2 DERSİ. Doç. Dr. Hakan YAKUT. Fizik Bölümü
2015-2016 BAHAR YARIYILI FİZİK 2 DERSİ Doç. Dr. Hakan YAKUT SAÜ Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Ofis: FEF A Blok, 3. Kat, Oda No: 812, İş tel.: 6092 (+90 264 295 6092) BÖLÜM 7 MANYETİK ALANLAR 2 İÇERİK
DetaylıÇağının ötesinde işleri yapma gücünü ve kararlılığını kendinde bulan insanları, belki şu an aramızda olmasalar da, herzaman hatırlayalım.
Çağının ötesinde işleri yapma gücünü ve kararlılığını kendinde bulan insanları, belki şu an aramızda olmasalar da, herzaman hatırlayalım. SPS CERN in Fransız bölgesine doğru ilerlemesi kararının imzaları
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ THM KIZILÖTESİ SEL TESİSİNDE LAZER DEMETLERİ İÇİN GÜÇ VE ENERJİ ÖLÇÜMLERİNİN İNCELENMESİ İdil ARSLAN FİZİK MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA
DetaylıX-Işınları. Çalışma Soruları
X-Işınları Çalışma Soruları Yrd. Doç. Dr. Numan Akdoğan Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Fizik Bölümü Nanomanyetizma ve Spintronik Araştırma Merkezi (NASAM) X1 (X-ışınları hakkında genel bilgiler) 1. a)
DetaylıAlüminyum Hedefte Depolanan Enerjinin Elektron Enerjisi ile Değişimi. Variation of Deposition Energy with Electron Energy in Aluminum Target
Alüminyum Hedefte Depolanan Enerjinin Elektron Enerjisi ile Değişimi Zehra Nur Demirci 1,*, Nilgün Demir 2, İskender Akkurt 1 1 Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Çünür
DetaylıMADX-Emittans Hesabı. ZAFER NERGİZ Niğde Üniversitesi
MADX-Emittans Hesabı ZAFER NERGİZ Niğde Üniversitesi HIZLANDIRICI FİZİĞİNDE BAZI KAVRAMLAR PARÇACIKLARI BİR A NOKTASINDAN B NOKTASINA TAŞIMA SÜRECİNE DEMET OPTİĞİ DENİR. MAGNETLERDEN OLUŞAN DİZİ MANYETİK
DetaylıTAC PROTON HIZLANDIRICISININ LINAC ALTERNATİFİ İÇİN DTL SİMÜLASYONU. Abdullatif ÇALIŞKAN, Metin YILMAZ
TAC PROTON HIZLANDIRICISININ LINAC ALTERNATİFİ İÇİN DTL SİMÜLASYONU Abdullatif ÇALIŞKAN, Metin YILMAZ Gazi Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, 06500 Teknikokullar, Ankara e-mail: quarkworld@hotmail.com,
DetaylıHızlandırıcı Fiziği. Enine Demet Dinamiği II. Dr. Öznur METE University of Manchester The Cockcroft Institute of Accelerator Science and Technology
Hızlandırıcı Fiziği Enine Demet Dinamiği II Dr. Öznur METE University of Manchester The Cockcroft Institute of Accelerator Science and Technology İletişim Bilgileri oznur.mete@cockcroft.ac.uk oznur.mete@manchester.ac.uk
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ GeV ENERJİLİ ELEKTRON-POZİTRON ÇARPIŞTIRICILARI VE SASE SERBEST ELEKTRON LAZERLERİ İÇİN DOĞRUSAL ELEKTRON HIZLANDIRICILARININ OPTİMİZASYONU Bora
Detaylı: Prof. Dr. Ömer YAVAŞ, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fizik Anabilim Dalı
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ KIRMIZIALTI SERBEST ELEKTRON LAZERLERİNİN TEMEL VE UYGULAMALI ARAŞTIRMALARDA KULLANIMI Müge TURAL FİZİK MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA
DetaylıTÜRK HIZLANDIRICI KOMPLEKSİ ÖNERİSİ
TÜRK HIZLANDIRICI KOMPLEKSİ ÖNERİSİ A.K. ÇİFTÇİ, TAC Kollaborasyonu * adına Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, 06100 Tandoğan, Ankara ÖZET Türk Hızlandırıcı Kompleksinin linak halka tipli
DetaylıTürk Hızlandırıcı Merkezi Önemi, İçeriği ve Yol Haritası
Türk Hızlandırıcı Merkezi Önemi, İçeriği ve Yol Haritası Prof. Dr. Ömer YAVAŞ Ankara Üniversitesi THM Projesi Yürütücüsü Hızlandırıcı Teknolojileri Enstitüsü Müdürü Ankara YEF Günleri Ankara Üniversitesi,
Detaylı1. Hafta. İzotop : Proton sayısı aynı nötron sayısı farklı olan çekirdeklere izotop denir. ÖRNEK = oksijenin izotoplarıdır.
1. Hafta 1) GİRİŞ veya A : Çekirdeğin Kütle Numarası (Nükleer kütle ile temel kütle birimi arasıdaki orana en yakın bir tamsayı) A > Z Z: Atom Numarası (Protonların sayısı ) N : Nötronların Sayısı A =
DetaylıHızlandırıcı Fiziği-1. Veli YILDIZ (Veliko Dimov) 29.07.2014
Hızlandırıcı Fiziği-1 Veli YILDIZ (Veliko Dimov) 29.07.2014 1 İçerik Hızlandırıcı Çeşitleri Rutherford ve çekirdeğin keşfi, İlk defa yapay yollar ile atom çekirdeğinin parçalanması, Elektrostatik hızlandırıcılar,
DetaylıElektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR)
Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR) Elektromanyetik ışıma (ışık) bir enerji şeklidir. Işık, Elektrik (E) ve manyetik (H) alan bileşenlerine sahiptir. Light is a wave, made up of oscillating
DetaylıFiz 1012 Ders 6 Manyetik Alanlar.
Fiz 1012 Ders 6 Manyetik Alanlar Manyetik Alan Manyetik Alan Çizgileri Manyetik Alan İçinde Hareket Eden Elektrik Yükü Akım Taşıyan Bir İletken Üzerine Etki Manyetik Kuvvet http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/
DetaylıBölüm 1 Maddenin Yapısı ve Radyasyon. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU
Bölüm 1 Maddenin Yapısı ve Radyasyon Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU İÇİNDEKİLER X-ışınlarının elde edilmesi X-ışınlarının Soğrulma Mekanizması X-ışınlarının özellikleri X-ışını cihazlarının parametreleri
DetaylıProf. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü
101537 RADYASYON FİZİĞİ Prof. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü TEMEL KAVRAMLAR Radyasyon, Elektromanyetik Dalga, Uyarılma ve İyonlaşma, peryodik cetvel radyoaktif bozunum
DetaylıHızlandırıcı Fiziğine ine Giriş
LOGO Hızlandırıcı Fiziğine ine Giriş Orhan Çakır Ankara Üniversitesi Hızlandırıcı ve Parçacık Fiziğinde Bilgisayar Uygulamaları, 6-30 Ocak 009, Ç.Ü., Adana İçerik 1 Hızlandırıcılar Tasarım ve Simulasyon
DetaylıTOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi. chem.libretexts.org
9. Atomun Elektron Yapısı Elektromanyetik ışıma (EMI) Atom Spektrumları Bohr Atom Modeli Kuantum Kuramı - Dalga Mekaniği Kuantum Sayıları Elektron Orbitalleri Hidrojen Atomu Orbitalleri Elektron Spini
DetaylıParçacık Hızlandırıcılar
Parçacık Hızlandırıcılar 1 NELER ÖĞRENECEĞİZ? Parçacıkları neden hızlandırıyoruz? Parçacık hızlandırıcıları nerelerde kullanıyoruz? Parçacıkları nasıl hızlandırıyoruz? Hızlandırıcı çeşitleri nelerdir?
DetaylıALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ
ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ Spektroskopiye Giriş Yrd. Doç. Dr. Gökçe MEREY SPEKTROSKOPİ Işın-madde etkileşmesini inceleyen bilim dalına spektroskopi denir. Spektroskopi, Bir örnekteki atom, molekül veya iyonların
DetaylıAnkara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fizik Mühendisliği Bölümü F M İ N S E S İ T O P L U L U Ğ U Y A Z I L I R Ö P O R T A J
26.01.2009, Ankara Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fizik Mühendisliği Bölümü F M İ N S E S İ T O P L U L U Ğ U Y A Z I L I R Ö P O R T A J Prof. Dr. Ömer Yavaş Ankara Üniv. Fizik Müh. Bölümü
DetaylıRADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ DERS. Prof. Dr. Haluk YÜCEL RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ
RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Prof. Dr. Haluk YÜCEL 101516 DERS RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ DEDEKTÖRLERİN TEMEL PERFORMANS ÖZELLİKLERİ -Enerji Ayırım Gücü -Uzaysal Ayırma
DetaylıYTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu
YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu Laboratuar Yeri: E1 Blok Termodinamik Laboratuvarı Laboratuar
DetaylıParçacık Hızlandırıcılarında RF ve Güç
Parçacık Hızlandırıcılarında RF ve Güç Prof. Dr. Ömer Yavaş Ankara Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü V. UPHDYO, 29.08-03.09.2009, Bodrum 1 İçerik Radyo Frekans ( RF ) Enerji Kazanımı Maxwell Denklemleri
DetaylıHızlandırıcı Fiziği-1. Veli YILDIZ (Veliko Dimov) 03.02.2016
Hızlandırıcı Fiziği-1 Veli YILDIZ (Veliko Dimov) 03.02.2016 1 2 İçerik Rutherford ve çekirdeğin keşfi, İlk defa yapay yollar ile atom çekirdeğinin parçalanması, Elektrostatik hızlandırıcılar, Hızlandırıcılarda
Detaylıψ( x)e ikx dx, φ( k)e ikx dx ψ( x) = 1 2π θ açısında, dθ ince halka genişliğinin katı açısı: A. Fiziksel sabitler ve dönüşüm çarpanları
A. Fiziksel sabitler ve dönüşüm çarpanları B. Seçilmiş bağıntılar Rutherford saçınımının diferansiyel kesiti: Compton kayması Bohr un hidrojenimsi atom modelinde izinli yörüngelerin yarıçapı: olup burada
DetaylıFİZK Ders 8 MANYETIK ALAN. Dr. Ali ÖVGÜN. DAÜ Fizik Bölümü.
FİZK 104-202 Ders 8 MANYETIK ALAN Dr. Ali ÖVGÜN DAÜ Fizik Bölümü Kaynaklar: -Fizik 2. Cilt (SERWAY) -Fiziğin Temelleri 2.Kitap (HALLIDAY & RESNIK) -Üniversite Fiziği (Cilt 2) (SEARS ve ZEMANSKY) http://fizk104.aovgun.com
DetaylıSU Lise Yaz Okulu 2. Ders, biraz (baya) fizik. Dalgalar Elektromanyetik Dalgalar Kuantum mekaniği Tayf Karacisim ışıması
SU Lise Yaz Okulu 2. Ders, biraz (baya) fizik Dalgalar Elektromanyetik Dalgalar Kuantum mekaniği Tayf Karacisim ışıması Dalga Nedir Enerji taşıyan bir değişimin bir yöne doğru taşınmasına dalga denir.
DetaylıİÇİNDEKİLER -BÖLÜM / 1- -BÖLÜM / 2- -BÖLÜM / 3- GİRİŞ... 1 ÖZEL GÖRELİLİK KUANTUM FİZİĞİ ÖNSÖZ... iii ŞEKİLLERİN LİSTESİ...
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... iii ŞEKİLLERİN LİSTESİ... viii -BÖLÜM / 1- GİRİŞ... 1 -BÖLÜM / 2- ÖZEL GÖRELİLİK... 13 2.1. REFERANS SİSTEMLERİ VE GÖRELİLİK... 14 2.2. ÖZEL GÖRELİLİK TEORİSİ... 19 2.2.1. Zaman Ölçümü
DetaylıÖğr. Gör. Demet SARIYER
Öğr. Gör. Demet SARIYER ÖĞRENİM DURUMU Derece Üniversite Bölüm / Program Lisans Afyon Kocatepe Üniversitesi Fizik Bölümü 2004-2008 Y. Lisans Celal Bayar Üniversitesi Fizik / Nükleer Fizik 2008-200 Doktora
DetaylıHPFBU. MADX III (Methodical Accelerator Design) Yöntemli Hızlandırıcı Tasarımı Programı
MADX III (Methodical Accelerator Design) Yöntemli Hızlandırıcı Tasarımı Programı Dr. Öznur METE University of Manchester The Cockcro: Ins
DetaylıT.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ SERBEST ELEKTRON LAZERİ PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİ
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ SERBEST ELEKTRON LAZERİ PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİ SERAP YİĞİT GEZGİN Danışman: Doç.Dr. Suat ÖZKORUCUKLU YÜKSEK LİSANS TEZİ FİZİK ANABİLİM
DetaylıÖğr. Gör. Demet SARIYER
Öğr. Gör. Demet SARIYER ÖĞRENİM DURUMU Derece Üniversite Bölüm / Program Lisans Afyon Kocatepe Üniversitesi Fizik Bölümü 200-2008 Y. Lisans Celal Bayar Üniversitesi Fizik / Nükleer Fizik 2008-200 Doktora
Detaylırmalar Deutsches Elektronen-Synchrotron http://www.desy.de S. Sultansoy I.Ulusal Parçac
DESY Hızlandırıcı Merkezinde Temel ve Uygulamalı Araştırmalar rmalar Deutsches Elektronen-Synchrotron http://www.desy.de S. Sultansoy I.Ulusal Parçac acık k HızlandH zlandırıcıları Yaz Okulu, 09.07.2005
DetaylıİMÖ 206 VİZE SINAVI - 18 NİSAN 2003
Soru 1- (6 Puan) Şekildeki derenin K-L uçları arasındaki eşdeğer direnç kaç Ω dur? K 2 Ω 2 Ω 2 Ω L d Soru 2- (6 Puan) Şekildeki düzenekte, birbirine paralel K e L iletken lehaları arasındaki uzaklık d,
DetaylıFİZK Ders 5. Elektrik Alanları. Dr. Ali ÖVGÜN. DAÜ Fizik Bölümü.
FİZK 104-0 Ders 5 Elektrik Alanları Dr. Ali ÖVGÜN DAÜ Fizik Bölümü Kaynaklar: -Fizik. Cilt (SERWAY) -Fiziğin Temelleri.Kitap (HALLIDAY & RESNIK) -Üniversite Fiziği (Cilt ) (SEARS ve ZEMANSKY) http://fizk104.aovgun.com
DetaylıMETRİ HIZLANDIRICILAR. Mehmet YÜKSELY ÇÜ FBE Fizik ABD. www.yukselmehmet.com
TG-51 DOZİMETR METRİ PROTOKOLÜ VE LİNEER L HIZLANDIRICILAR Mehmet YÜKSELY ÇÜ FBE Fizik ABD İÇERİK 1. TG-51 DOZİMETR METRİ PROTOKOLÜ a) Araç-Gere Gereçler b) Ölçüm m Sistemi c) TG-51 51 de Veriler d) Ölçüm
DetaylıGamma Bozunumu
Gamma Bozunumu Genelde beta ( ) ve alfa ( ) bozunumu sonunda çekirdek uyarılmış haldedir. Uyarılmış çekirdek gamma ( ) salarak temel seviyeye döner. Gamma görünür ışın ve x ışını gibi elektromanyetik radyasyon
DetaylıBohr Atom Modeli. ( I eylemsizlik momen ) Her iki tarafı mv ye bölelim.
Bohr Atom Modeli Niels Hendrik Bohr, Rutherford un atom modelini temel alarak 1913 yılında bir atom modeli ileri sürdü. Bohr teorisini ortaya koyarak atomların çizgi spektrumlarının açıklanabilmesi için
DetaylıÖğr. Gör. Dr. Demet SARIYER
Öğr. Gör. Dr. Demet SARIYER ÖĞRENİM DURUMU Derece Üniversite Bölüm / Program Yıllar Lisans Afyon Kocatepe Üniversitesi Fizik Bölümü 200-2008 Y. Lisans Celal Bayar Üniversitesi Fizik / Nükleer Fizik 2008-200
DetaylıMADX III (Methodical Accelerator Design) Yöntemli Hızlandırıcı Tasarımı Programı
MADX III (Methodical Accelerator Design) Yöntemli Hızlandırıcı Tasarımı Programı Dr. Öznur METE University of Manchester The Cockcroft Institute of Accelerator Science and Technology İletişim Bilgileri
DetaylıNötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar
Nötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar Termal nötronlar (0.025 ev) Orta enerjili nötronlar (0.5-10 kev) Hızlı nötronlar (10 kev-10 MeV) Çok hızlı nötronlar (10 MeV in üzerinde)
DetaylıParmela Proje Soruları Çözümleri. 9 Nisan Esin Çavlan & Ece Aşılar
Esin Çavlan Ece Aşılar 9 Nisan 2012 HF Çalışma Topluluğu İçerik Parmela ya Giriş 1 Parmela ya Giriş Giriş 2 Bizden istenen... Biz Neler Yaptık?? PARMELA Parmela ya Giriş Giriş PARMELA: Phase And Radial
DetaylıRÖNTGEN FİZİĞİ X-Işını oluşumu. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak
RÖNTGEN FİZİĞİ X-Işını oluşumu Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak X-IŞINI OLUŞUMU Hızlandırılmış elektronların anotla etkileşimi ATOMUN YAPISI VE PARÇACIKLARI Bir elementi temsil eden en küçük
DetaylıITAP Fizik Olimpiyat Okulu 2011 Seçme Sınavı
ITAP Fizik Olimpiyat Okulu 11 Seçme Sınavı 1. Dikey yönde atılan bir taş hareketin son saniyesinde tüm yolun yarısını geçmektedir. Buna göre taşın uçuş süresinin en fazla olması için taşın zeminden ne
DetaylıParçacık Hızlandırıcılarının Medikal Uygulamaları 2. Doç.Dr. Bahar DİRİCAN GATA Radyasyon Onkolojisi AD.
Parçacık Hızlandırıcılarının Medikal Uygulamaları 2 Doç.Dr. Bahar DİRİCAN GATA Radyasyon Onkolojisi AD. 09.06.2005 Parçacık Hızlandırıcıları Van de Graff Jeneratörleri Lineer Hızlandırıcılar Betatron Mikrotron
DetaylıAkım ve Direnç. Bölüm 27. Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç
Bölüm 27 Akım ve Direnç Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç Öğr. Gör. Dr. Mehmet Tarakçı http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/ Elektrik Akımı Elektrik yüklerinin
DetaylıTEMEL SI BİRİMLERİ BOYUTSUZ SI BİRİMLERİ
TEMEL SI BİRİMLERİ fiziksel nicelik nicelik simgesi isim simge uzunluk l, b, d, h, r, s metre m kütle m kilogram kg zaman t saniye s akım I amper A termodinamik sıcaklık T kelvin K substans miktarı n mol
DetaylıMenceloglu, Y. Skarlatos, G. Aktas, M. N. Inci Use of Polyethylene Glycol Coatings for Optical Fibre Humidity Sensing Optical Review (2008)
A. Kaplan, E. Tel, E. G. Aydın, A. Aydın, M. Yılmaz Spallation neutron emission spectra in medium and heavy target nuclei by a proton beam up to 140 MeV energy Applied Radiation and Isotopes J., Aydın,
DetaylıMANYETIZMA. Manyetik Alan ve Manyetik Alan Kaynakları
MANYETIZMA Manyetik Alan ve Manyetik Alan Kaynakları MAGNETİZMA Mıknatıs ve Özellikleri Magnetit adı verilen Fe 3 O 4 (demir oksit) bileşiği doğal bir mıknatıstır ve ilk olarak Manisa yakınlarında bulunduğu
DetaylıMaddenin Yapısına Giriş Ders-2 DOÇ. DR. ZEYNEP GÜVEN ÖZDEMİR EKİM 2017
Maddenin Yapısına Giriş Ders-2 DOÇ. DR. ZEYNEP GÜVEN ÖZDEMİR EKİM 2017 Maddeden kuark a maddenin yapıtaşının serüveni Elementlerin Varlığının Keşfi Maddenin yapıtaşı arayışı M.Ö. 2000 lerde Eski Yunan
DetaylıLineer Enerji Transferi (LET) ve Rölatif Biyolojik Etkinin (RBE) Radyobiyolojik Önemi
Lineer Enerji Transferi (LET) ve Rölatif Biyolojik Etkinin (RBE) Radyobiyolojik Önemi Klinik Radyobiyoloji Kursu 19-20 Şubat 2010 Dr. Serra Kamer serra.kamer@ege.edu.tr Radyosensitiviteyi Etkileyen Fiziksel
Detaylı- Tsukuba Science City
Japon Mücizesinin M Temel Taşı - Tsukuba Science City (bak http://w3.gazi.edu.tr/web/saleh Türkler ve Bilim... ) Tsukuba Bilim Kentinin temeli 1963 yılınday Tokyo nun 60 km uzaklığı ığında küçük üçük k
DetaylıAccTR Virtual Institute of Accelerator Physics. The Physics of Particle Accelerators An Introduction. Chapter : 3.12, 3.13
AccTR Virtual Institute of Accelerator Physics http://www.cern.ch/acctr The Physics of Particle Accelerators An Introduction Klaus Wille Chapter : 3.12, 3.13 By Betül YASATEKİN 1.10.2012, Ankara 1 İçindekiler
DetaylıHPFBU2012. Hızlandırıcı Fiziği. Boyuna Demet Dinamiği. Öznur METE. CERN, Accelerators Beam Transfer Group.
Hızlandırıcı Fiziği Boyuna Demet Dinamiği Öznur METE CERN, Accelerators Beam Transfer Group oznur.mete@cern.ch 1 - Boyuna Demet Dinamiği 2 İçerik Enine dinamik Boyuna dinamik Öğrendiklerimizi simulasyon
Detaylı