Fındıkta Külleme Çalıştayı TRABZON

Transkript

1 Trabzon Ticaret Borsası E- Bülten 25 Ekim 2016 / Trabzon 09/2016 No: 16 Fındıkta Külleme Çalıştayı TRABZON TİCARET BORSASI Dünya üretiminin büyük kısmını elimizde bulundurduğumuz fındıkta verim ve kaliteyi tehdit eden en büyük sorun külleme hastalığı ile ilgili geniş katılımlı çalıştay, 25 Ekim Salı günü Trabzon da yapılacak. Trabzon Ticaret Borsası Çok Amaçlı Toplantı Salonu nda yapılacak Fındıkta Külleme Çalıştay ına fındık sektörü ile ilgili resmi ve özel kuruluşların tamamından katılım olacak.. Fındık konusunda çalışmaları bulunan Ankara Üniversitesi (AÜ) eski öğretim üyelerinden Prof. Dr. İlhami Köksal ın moderatörlüğünde yapılacak çalıştayın birinci bölümünde, AÜ öğretim üyelerinden Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü nden Prof. Dr. Fikret Demirci, Fındıkta Külleme, Prof. Dr. Yeşim Okay, Fındıkta Yetiştirici Gözüyle Külleme, Prof. Dr. Nevzat Artık, Küllemenin Fındık Kalitesi Üzerindeki Etkileri, Fındık Araştırma Enstisü nden Dr. Arzu Sezer de, Külleme Hastalığının Fındık Alanlarındaki Coğrafi Dağılımı konularında bildiriler sunacaklar. İkinci bölümde ise çalıştaya fındık sektörü ile ilgili tüm kesimlerden davet edilenlerin görüş ve önerileri alınacak. TTB Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu, fındıkta üretim ve kalitenin giderek azaldığı bir süreçte uygulamaya koydukları Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi kapsamında düzenledikleri Fındıkta Külleme Hastalığı ile ilgili çalıştayda, konunun tarafların tümünün katılımıyla tartışılarak hastalıkla mücadele için yapılması gerekenlerin kararlaştırılacağını belirterek şunları söyledi: Fındıkta verimin azalmasında yaşlı bahçelerin yenilenmesi büyük sorun idi. Bu konuyu kamuoyuna taşıyıp, gerekenlerin yapılması için devleti de harekete geçirdik. Son yıllarda ve özellikle de bu yıl fındık bahçelerini tehdit eden ve bulaşıcı da olan külleme hastalığı konusunda acilen alınması gereken tedbirler var. Bunun için üretimden tüketime, çiftçiden ihracatçıya, bilim adamlarına kadar tüm kesimleri, devletin de ilgili kurum ve kuruluşlarının katılacağı çalıştayda buluşturacağız. Bu konuda parça parça mücadele den ziyade topyekün hareket etmek gerekiyor. Çalıştayda öncelikle bir sonuç bildirisi yayınlayacağız. Akabinde çalıştayı bir kitapçıkla raporlayarak ilgili resmi ve özel kuruluşları ileteceğiz. Türk fındığının üretim bazında en büyük tehdidi olan külleme ile mücadeleye önümüzdeki yıl acilen başlanması gerekiyor. Bu konuda gerekirse komisyon kurup, Ankara ya da giderek üst düzey görüşmeler yapacak, çabalar göstereceğiz.

2 FINDIK İHRAÇ SEZONU AÇILDI Giresun Limanı nda düzenlenen törene; Giresun Valisi Hasan Karahan, Giresun Milletvekilleri Cemal Öztürk, Sabri Öztürk, Giresun Belediye Başkanı Kerim Aksu, Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi, Karadeniz Fındık Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFMİB) Başkanı İlyas Edip Sevinç, İstanbul Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Haydar Gören, Bölgedeki Ticaret ve Sanayi Odaları ile Ticaret Borsaları ve Ziraat Odaları Başkanları katıldı. Törende konuşan KFMİB Başkanı İlyas Edip Sevinç, Fındık bu bölgenin her şeyidir. Türkiye, dünya fındık üretiminde ve ticaretinde bir tekel konumundadır.piyasayı izleyelim, herkesin iddialarının ne derece doğru olup olmadığını görelim. Biz ihracatçılar olarak her zaman için yüksek üretim, yüksek tüketim, düşük üretim maliyetinin peşindeyiz. İhracattan gelen döviz elbetteki önemlidir ama ne miktarda ihracat yaptığımız hem dünya hem de Türkiye tüketiminin hangi doğrultuda geliştiğini izlemek bizim için daha önemlidir. O nedenle Fındık Tanıtım Grubu olarak elimizdeki kaynakları, fındık tanıtımının yanında üretimin artırılması, verimliliğin yükseltilmesi ve üretim maliyetinin aşağılara çekilmesi hususunda kullanmaya devam edeceğiz. dedi. Protokol konuşmalarının ardından geçtiğimiz sezon en fazla ihracat yapan firmalara Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından plaket verildi. Daha sonra tüm katılımcılarla birlikte başlatılan fındık ihracat sezonunun ilk ürünü yurt dışına gönderildi. İHRACATIN YARISI TRABZON DAN... Türkiye İhracatçılar Meclisi nin rakamlarına göre 1 Eylül-31 Ağustos tarihleri arasındaki ihracat sezonda ülkemizden 249 bin 681 ton iç fındık ihracatı gerçekleştirildi. Bunun karşılığında ise 2 milyar 280 milyon dolar döviz girdisi sağlandı. Trabzon Ticaret Borsası (TTB) Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu, söz konusu sezondaki ihracatın 124 bin 686 tonluk kısmının Trabzon da faaliyet gösteren firmalar tarafından yapılarak, karşılığında 1 milyar 125 milyon dolar döviz sağlandığını ve bunun da yaklaşık yüzde 49 lık bir orana tekabül ettiğine dikkat çekti. Şükrü Güngör Köleoğlu, Trabzon un tarihten gelen bir ticaret merkezi olduğuna dikkat çekerek, Borsamıza da üye olan firmalarımız ticareti kurallarına göre yaparak, istikrarlı bir çizgide üretim ve ihracat gerçekleştirmektedirler. Bu da Trabzon un fındık ihracatındaki payını her geçen gün arttırmaktadır. İhracattaki payımızın artışında Trabzon da dünyanın en gelişmiş Fındık İşleme Entegre Tesislerinin bulunması da önemli bir faktördür. Bundan hareketle ihracatta öncü olan Trabzon da üretimi de arttırmak en büyük hedefimizdir dedi. Köleoğlu, ihracatçıların dünyanın dört bir yanına dolaşarak bugün bizden fındık alan ülke sayısını 120 ye yükselttiklerini hatırlatarak, istikrarlı üretim, fiyat ve pazar politikaları izlenmesi halinde 2023 hedefinde fındıktan 4-5 milyar dolar döviz girdisi sağlanmasının hayal olmadığını da sözlerine ekledi.

3 SELDEN ETKİLENEN TÜCCARLARA BORSADAN DESTEK Trabzon Ticaret Borsası TTB Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu, özelikle Beşikdüzü ilçesinde etkili olan felakette, üreticiden satın aldıkları fındıkların stoklandığı dükkanları sel suları altında kalan manav diye tabir edilen tüccarların etkilendiğine dikkat çekerek şunları söyledi: Tüccarlarımızın sudan etkilenen fındıklarını kurutmak için Oltan Gıda ya ait Arsin ilçesindeki makineli kurutma merkezi ile anlaşma yaptık. Tüccarlarımız isterlerse fındıklarını bu merkezde hiçbir ücret ödemeden kurutup alabilecekler. Şükrü Güngör Köleoğlu, söz konusu destekle ilgili fındık tüccarlarını arayıp bilgilendirdiklerini de belirterek, gelecek talebe göre değişik kapasitede 12 makinenin yer aldığı merkezde kurutma işlemini yapabileceklerini de bildirdi. TTB Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu, Oltan Gıda ile sudan olumsuz etkilenen fındıkların kurutulması için anlaşma yaptıklarını belirterek, Mevcut 12 kurutma makinesinde yaklaşık 105 ton fındığın su baskını sonrası nemleri ölçülerek kurutulmuşlardır dedi. TTB Başkanı Köleoğlu, sel felaketinde hayatlarını kaybedenlere Allah tan rahmet, yakınlarına baş sağlığı, selden etkilenen yöre halkına da geçmiş olsun dileklerini iletti. İÇİŞLERİ BAKANI SOYLU YA GÜVEN MESAJI Trabzon Ticaret Borsası tarafından yapılan açıklamada İçişleri Bakanlığı na getirilen Süleyman Soylu ya başarılar dilendi. - Meclis Başkanı Mehmet Cirav ve Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu imzasıyla yapılan açıklamada şöyle denildi: Son yapılan düzenleme ile Hükümette İçişleri Bakanı olarak görevlendirilen Milletvekilimiz Sayın Süleyman Soylu nun, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı nda olduğu gibi başarılı hizmet vereceğine inanıyoruz. Sayın Soylu, özellikle 15 Temmuz da yapılmak istenen darbenin teşebbüs aşamasında kalması sırasında özverili davranış göstermiştir. Sonrasında da söylem ve eylemleri ile takdire değer, istikrarlı bir tavır sergilemiştir. Ülkemizin asayiş bakımından zor bir süreçten geçtiği dönemde İçişleri Bakanı olarak kabine de görevlendirilmesi, kendisine olan güvenin de tezahürüdür. Bu vesile ile Sayın Süleyman Soylu ya yeni görevinde de başarılar diliyoruz.

4 TTB HEYETİNDEN VALİ YAVUZ A ZİYARET Trabzon Ticaret Borsası Heyeti Trabzon Valisi Yücel Yavuz u makamında ziyaret etti. Ziyarette, yörenin en önemli geçim kaynağı olan fındık konuşuldu. Trabzon Ticaret Borsası Meclis Başkanı Mehmet Cirav, Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu, Yönetim Kurulu Üyeleri Eyyüp Ergan, Bekir Şengül ve Genel Sekreter Şükrü Erüz, Trabzon Valisi Yücel Yavuz u makamında ziyaret etti. Yöremizle ilgili çeşitli konularda görüş alışverişinde bulunulan ziyarette borsa heyeti Vali Yavuz a, fındık sektöründe geçmişten günümüze bilgilerin yer aldığı bir rapor sundu. FINDIKTA EKİM AYI ekim 16 Pzt Sa Ça Pe Cu Cmt Pz Mayıs böceği mücadelesi için bu ayın ortalarına kadar toprak ilaçlaması yapılabilir. Fındık filiz güvesi mücadelesine devam edilir. Fındık ocaklarında budama ve kök sürgünleri temizliği yapılabilir. Hasat artığı ve dökülen yapraklar temizlenerek bahçeden uzaklaştırılır. Fındık bahçelerinden toprak numunesi alımına devam edilir. Toprak analiz sonuçları doğrultusunda gübreleme programı belirlenir.

5 AYIN RÖPORTAJI CELAL BAYAR İLE 81 YIL ÖNCE FINDIK RÖPORTAJI O günden bugüne hesabıyla bundan tam 81 yıl önce, yani 10 İlkteşrin (Ekim) 1935 de toplanan 1. Milli Fındık Şurası nda (Birinci Ulusal Fındık Kongresi) ben diyeyim ele alınanlar, söz söyle yen konuşulanlar ile ilgili olarak dönemin Ekonomi Bakanı Celal Bayar ile bir söyleşi gerçekleştirelim istedik yılları arasında yaşayan, döneminde İktisat (Ekonomi) Bakanı, da Başbakan olarak görev yapan Celal Bayar, arasını ise Cumhurbaşkanı sıfatıyla sürdürerek İstiklâl Mücadelesi nden vefatına kadar bu ülkeye hizmet etmiştir. -Neden böyle bir şurayı toplama ihtiyacı hissettiniz? sorumuza; Türlü ürünlerimizin tarlatan müstehlike arzına kadar geçen bütün durumlarını geliştirmek için alınacak tedbirlerin karar haline sokulmasından evvel bu işlerle uğraşan üretmen ve tecimerlerle konuşmayı, onların her husustaki istifadeli fikirlerini almayı Ekonomi Bakanlığı kendilerine prensip ittihaz eylemiştir karşılığını veren Celal Bayar; bugün sadece kendi pence resinden bakan ve de tarifi körün fili tuttuğu yere göre şekliyle yapanlara mesajı vermişti bile. Fındığı, memleketimizin ihraç maddeleri arasında mühim bir yeri olan ulusal bir mahsulü olarak tarif eden Celal Bayar, Fındık ticaretinde önceliklerimiz ne olmalıdır? sorusuna cevapla başladı: - Takip ettiğimiz ticaret anlaşması politikası mallarımızın satışım kolaylaştırmış ve bazı memleketlerle imkân verdiği karşılıklı mübadele inkişafı, mallarımıza talep nispetlerini arttırmıştır. Biz prensip itibariyle, Türkiye ihracat mallarının yalnız kalite değil, fiyat itibariyle de dış piyasalarda temayüz etmesi lâzım geleceği fikrindeyiz. Bunun içindir ki istihsalin ilk kademelerinden başlayarak müstehlike kadar olan bütün safhalarında çalışma tarzlarımızı rasyonelleştirmek ve bu yoldan maliyet fiyatlarımızı asgariye indirerek, kalite haricinde en büyük rekabet ve muvaffakiyet unsuru olan ucuzluğu da temin etmek istiyoruz. Bunu söylemek, bittabi mallarımızı yok bahasına harice dökmek ve müstahsilin yaşamağa ve mesaisine devam için muhtaç olduğu kazancı sıfıra indirmek demek değildir. -Fındıkta fiyat söz konusu olduğunda neleri dikkate alarak hareket etmeliyiz? - İhracat tüccarımız bugünkü vaziyet dahilînde, muhtelif memleketlerle mübadele vaziyetimizi nazara almalı ve fiyata vücut veren bütün unsurları göz önüne getirerek karşılıklı alım satım vaziyetinin icap ettireceği fiyatı temine çalışmayı ulusal bir ödev saymalıdır. Herhangi bir vazıyetten istifade ederek alıcılarımıza fiyat empoze etmeğe çalışmak ne kadar hata ise, bazı mübadele şartlarından mütehassıs daha müsait fiyata vücut verecek elemanları ihmal ederek, daha ucuza satmak da o kadar hatalıdır. Her vaziyeti ve o vaziyete göre normal olan şartları daima göz önünde tutarak ona göre fiyat teminine çalışmak gerektir da yerli-yabancı ticaret ve sanayici ayrımı yapılıyor. Buna ne dersiniz? Tüccar dediğim zaman, ecnebi veya Türk diye bir tefrik de kabul etmiyorum. Bu memlekette yerleşmiş olan, bu memleketin ulusal ekonomi icaplarına uyan ve bu memlekete sermayesiyle ve bilgisi ile hizmet eden ve memleket mahsullerini kıymetlendiren her ecnebi de ayni derecede önemli bir vazife yapmaktadır. -Halâ sozü edilen, çoğunlukla da olumsuz olarak nitelenen alivre satışlar konusundaki görüşleriniz Bazıları zannediyorlar ki, biz alivre satışları tenkit etmek istiyoruz: Bu tamamen yanlıştır. Bir en evvel umumileştirmek istediğimiz rasyonelleştirme savaşının en büyük netice ve hedeflerinden birisi de bu nevi satışların inkişafı olacaktır. Biz alivre satışlarla değil â la baisse alivre satışı bir anane haline getirmiş tüccarla mücadeledeyiz ve mücadele edeceğiz. Bu zatlar, müstahsilin teşkilâtsız olmasından, kredi ihtiyacından istifade etmekte ve diledikleri fiyata mal alabileceklerinden emin, birbirinden daha düşkün fiyatlarla memleket ekonomisini yıkmaktadırlar. Meşru bir spekülâsyon telâkkisine imkân verebilecek ve â la baisse ve en baisse vaziyetlerini meşru gösterebilecek hiçbir sebep yoktur. -Üreticinin teşkilatlanması ile ihracatçı tüccar sayısının artması arasında ne gibi bir paralellik görüyorsunuz? - Memleketimiz evlâtlarının ve hakikî tüccar sınıfının bu vaziyeti ne kadar elem ile karşılamakta olduklarını hepimiz biliyoruz. Bu kötü ananede devam etmek isteyenler artık bu memlekette yaşamak imkânını bulamayacaklardır. Müstahsilin teşkilâtlanması demek, ihracatçı tüccar sayısının azalması demek değildir. Bilakis memleketimizde millî şuura sadık bir ihracatçı sınıfının artması hedeflerimizden ve en büyük ihtiyaçlarımızdan biridir. -Başta devlet olmak üzere, sektördeki argümanların amacı ve hedefi ne ve nasıl olmalıdır? - Hedefimiz, rasyonel çalışma yollarını beraberce tetkik etmek ve böyle bir çalışmaya engel olan müşkülleri ve noksanları tespit etmektir. Düşüncelerimiz ve endişelerimiz asla bir cepheli değildir. Müstahsili de tüccarı da ayni alâka ve muhabbetle göz önünde tutacağız ve ayrı olmayan menfaatlerini en iyi temin eder şekil ve şeraiti arayacağız. -Dış satım, kalite, maliyet gibi alanlarda neler hedeflenmelidir? - Harice satış fiyatlarında siyasamız ve muayyen vaziyetleri istismar etmek ne de muayyen ekonomik şartların fiyata vücut veren elemanlarını istihkar etmektir. Kaliteyi yükseltecek, maliyeti düşürecek ve bu suretle istihsal ve ihraç ve binnetice kazanç imkânlarını arttıracak olan en rasyonel çalışma tarzını bulmak başlıca ihtirasımızdır. SONUÇ: Kurtuluş Savaşı nda Galip Hoca lâkabı ile her mevzide ve mevkide yer alan Celal Bayar ın, Askeri zaferler ne kadar büyük olursa olsun, iktisadi zaferlerle taçlandırılmadıkça sonuçsuz kalır diyen Mustafa Kemal Atatürk ile birlikte çıktığı yolda, bugün ülkemizin en önemli tarımsal ihraç ürünü haline gelen fındık konusunda bundan 81 yıl önceki öngörülerinden bir çoğunun halâ gündemde olduğu katıksız bir gerçektir. Ama galiba gerçeğin en acısı da, üretimimiz artmış olsa da başta verim ve kalite ile istikrarlı fiyatın oluşup, dış piyasalarda daha fazla pay alıp, daha çok döviz kazanma yo lunda halâ 81 yıl öncesinde konuşulanların etrafından fasit bir daire çizerek tur atmamızdır. O günden bugüne hesabıyla dönemin Ekonomi Bakanlığı tarafından bastırılan ve elimizde ilk nüshası da yer alan kitabı, aslına uygun şekliyle yeniden bastırıp, nereden nereye hesabıyla ders almak, yol ve yöntem belirlemek isteyenler için de bastırdığım biline

6 AĞUSTOS AYI İTİBARİYLE BORSALARDA MÜSTAHSİL SATIŞI OLARAK İŞLEM GÖREN 2015 MAHSÜLÜ KABUKLU FINDIK MİKTARLARI İL/İLÇE 2016 AĞUSTOS TOPLAM 2015 YILI TAHMİNİ REKOLTE GİRESUN ORDU ÜNYE FATSA SAMSUN TERME ÇARŞAMBA TRABZON RİZE TOPLAM DÜZCE SAKARYA AKYAZI İSTANBUL TOKAT ZONGULDAK KOCAELİ ARTVİN BARTIN SİNOP GÜMÜŞHANE KASTAMONU BAFRA TOPLAM GENEL TOPLAM

7 AĞUSTOS AYI İTİBARİYLE BORSALARDA MÜSTAHSİL SATIŞI OLARAK İŞLEM GÖREN 2016 MAHSÜLÜ KABUKLU FINDIK MİKTARLARI İL/İLÇE 2016 AĞUSTOS TOPLAM 2016 YILI TAHMİNİ REKOLTE ARTVİN RİZE TRABZON GİRESUN ORDU FATSA ÜNYE TERME ÇARŞAMBA SAMSUN BAFRA 0 0 SİNOP GÜMÜŞHANE TOKAT TOPLAM KASTAMONU BARTIN ZONGULDAK BOLU DÜZCE AKYAZI SAKARYA KOCAELİ İSTANBUL 0 0 DİĞER TOPLAM GENEL TOPLAM

8 2016 YILI TRABZON TİCARET BORSASI NDA İŞLEM GÖREN ÇAY YAPRAĞI ALIMLARI 2016 AĞUSTOS DEVLET FABRİKALARI ÖZEL FABRİKALAR MİKTAR(KG) TUTAR(TL) , ,43

9 Ayın Yorumu BÜLTEN AYI : EYLÜL 2016 T.C. TRABZON TİCARET BORSASI A Y L I K B Ü L T E N & trabzontb@tobb.org.tr MUAMELE GÖREN MADDELERİN CİNS VE NEVİLERİ MİKTARI(Kg) TUTARI HUBUBAT HUBUBAT MAMULLERİ BAKLİYATLAR KURU MEYVELER HUBUBAT TOPLAMI , ,31 HUBUBAT MAMULLERİ TOPLAMI , ,58 BAKLİYATLAR TOPLAMI 800, ,00 KURU MEYVELER TOPLAMI , ,31 ÇEŞİTLİ GIDA MADDELERİ CANLI HAYVANLAR ÇEŞİTLİ MADDELER ÇEŞİTLİ GIDA MADDELERİ TOPLAMI , ,51 CANLI HAYVANLAR TOPLAMI , ,03 ÇEŞİTLİ MADDELER TOPLAMI , ,40 GENEL TOPLAM , ,14 1 Eylül de başlayan İhraç sezonunun ilk ayındaki rakamlardaki göstergeler, Türkiye nin dış ticarette daha istikrarlı satış ve fiyat politikaları izlemesi gerektiğini bir kere daha ortaya koymuştur. İhracatta miktar ve döviz bazında meydana gelen yüzde 50 ye yakın düşüş, borsamızın yıllardan beri savunduğu, üzerine plan ve projeler yaptığı Fındığı üretimden tüketim aşamasına kadar bir bütün kabul ederek hareket etmeliyiz felsefesinin ne kadar doğru olduğunu ortaya koymuştur. Az üretip pahalı satmak yerine, çok üretip istikrarlı bir fiyat ile pazarı daha da geliştirme politikasına ne kadar ihtiyacımız bulunduğu bir kere daha ortaya çıkmıştır. Ama üretim aşamasında son yıllarda ve özellikle de 2016 ürününde karşılaştığımız çok büyük bir sorun Türk fındığının geleceğini tehdit etmektedir. Külleme Hastalığı denilen ve bulaşıcı olup, hızla yayılan bu illet saten sıkıntılı olan verim ve kalitemizi daha beter bir hale getirmiştir, böyle giderse de getirmeye devam edecektir. Borsa olarak tüm temel problemlerde olduğu gibi yine bu işin önüne biz düştük. Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi kapsamında tüm kesimlerin katılımı ile bir günlük çalıştay ile külleme ile mücadeledeki yol ve yöntemi belirleyeceğiz. Üretici birlikleri, ihracatçılar, tüccarlar, borsalar, bilim adamleri, ziraat odaları, ilgili bakanlıkların temsilcileri, velhasılı kelam tepeden tırnağa, tabandan tavana kadar fındıkla ilgili hangi kurum, kuruluş ve kişi varsa onları 25 Ekim de Trabzon da buluşturacağız. Sorunu tam olarak belirleyeceğiz. Yapılacakları kararlaştıracağız. Önerilerimizi sunacağız. Raporu kitap haline getirip topyekün mücadele için devletin kapısını çalacağız. Çalmaz isek, biline ki, çok yakın bir gelecekte Türk fındığındaki bu büyük problemin altında kalacağız. Kalmamak için hep birlikte ele ele olmalı, birlikte mücadele etmeliyiz. Görüş ve Önerileriniz için; info@tb.org.tr adresinden bizlere ulaşabilirsiniz.