SOSYAL BİLGİLER TARİH

Transkript

1 KPSS 2017 önce biz sorduk 50 Soruda 32 soru ÖABT SOSYAL BİLGİLER TARİH Coşkun ÇEBİTÜRK Eğitimde 30. yıl

2 Coşkun ÇEBİTÜRK ÖABT SOSYAL BİLGİLER 1. KİTAP TARİH ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 6. Baskı: Kasım 2016, Ankara Proje-Yayın Yönetmeni: Pelin Özdemir Dizgi-Grafik Tasarım: Ayşe Nur Yıldırım Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı Baskı: Vadi Grup Ciltevi A.Ş. İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105 Yenimahalle/ANKARA ( ) Yayıncı Sertifika No: Matbaa Sertifika No: İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: Yayınevi Belgeç: Dağıtım: Dağıtım Belgeç: Hazırlık Kursları: İnternet: E-ileti: pegem@pegem.net

3 ÖN SÖZ Merhaba Sevgili Sosyal Bilgiler Öğretmeni Arkadaşlarım, ÖABT sınavı, dört yıllık lisans eğitim hayatınızda kazandığınız yeterlilikleri ölçmek amacıyla yapılmaktadır. Sahip olduğu soru sayısı az ise de soruların atanma puanındaki etki oranı hayli yüksektir. Tarihin önemli açmazlarından birisi bir konu hakkındaki bilginin kaynaklara göre farklılıklar göstermesidir. Öyle ki ÖSYM sorularının dahi geçmişteki bazı sorularda verdiği bilgilerle çeliştiğini bilmekteyiz. Tarihin belge ve bulguları değiştikçe bilgileri de değişebilmektedir. Kitabımızda bu sakıncalı durumu aşmak için şöyle bir yöntemi izledik: Yazım sürecinde kuşkusuz ki ilk kılavuzumuz ÖSYM olmuştur. ÖSYM'nin günümüze kadar sorduğu soruların tümünü inceleyerek kitabın altyapısını oluşturduk. Kitabımızı, ÖSYM sorularının bilgi ve yorumları eşliğinde yapılandırdık. Kitabımızın şekillenmesinde etkili olan bir diğer veri Millî Eğitim Bakanlığı ders kitaplarıdır. Öyle ya, Millî Eğitim Bakanlığına personel almak için yapılan sınav sorularında, Bakanlığın okullarda okuttuğu ders kitaplarından da faydalanmak mantıken gereklidir. Nitekim ÖABT Sosyal Bilgiler/Tarih sorularını incelediğimizde, MEB ders kitaplarına gönderme yapan soru örneklerini çokça görmek mümkündür. Bunun dışında akademik camiada genel geçerliği olan İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Enver Ziya Karal, Şerafettin Turan, Rifat Uçarol, Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları gibi çoğaltılabilecek bazı köşe taşı yazarlar ve eserler de kitabımız için temel dayanak olmuştur. Kitamızda hassasiyet gösterdiğimiz, cevabını bulmaya çalıştığımız sorulardan birisi şu oldu: "Sosyal Bilgiler Öğretmeni Adayı" arkadaşlarımızın sorumlu olduğu alanlardan birisi de "Tarih"dir. ÖSYM tarafından ayrıntılı tanımlanmayan "tarih" dersinin kapsamı ne olmalıdır. Tarih ÖABT ile Sosyal Bilgiler ÖABT arasındaki fark nedir? Bu soruların cevabını ÖABT sorularını inceleyerek bulmaya çalıştık. Şunu gördük ki: Sosyal Bilgiler ÖABT sorularının kapsamı, Tarih ÖABT'den farklı değildir. Sosyal Bilgiler ÖABT'nin kapsamı son derece geniş, akademik derinliği hayli yüksektir. Bu gerekçe ile Pegem Ailesi olarak akademik bir risk almamanız için ÖABT Tarih kitabını Sosyal Bilgiler Setinin içine olduğu için koymayı uygun gördük Sosyal Bilgiler ÖABT Sınavıda, bu tutumun doğruluğunu bizlere göstermiştir ÖABT sınavının ardından kitabımızı güncelleyerek kapsamını daha da genişlettik. Yenilenen Milli Eğitim Bakanlığı kitaplarını inceleyerek kitabımızda yeni düzenlemeler yaptık. Böylelikle sınava hazırlık sürecinde bu alanda yeni inceleme yapma ihtiyacınızın olmamasını amaçladık. ÖABT Sosyal Bilgiler soruları bizlere bir

4 kez daha göstermiştir ki: "Tarih bir dipsiz kuyu. Ve bizler iğneyle kuyu kazan sabır işçileriyiz. Bir kuyumcu hassasiyetiyle altını işlemeliyiz, konularımıza çalışmalıyız. Hiçbir bilgiyi işe yaramaz diye ötelememeliyiz. Yeni güncellemelerde bazı farklı ve uç bilgileri de bu kapsamda değerlendirmeli ve MEB kaynaklarında bulunan bilgiler konusunda risk almamalıyız. Öğretmen olma yolunda emin adımlarla yürüyen sizlerin yanında olmak ve eksiklerinizi tamamlamak adına bu yayını hazırladık. İnandığımız ve umut ettiğimiz de gireceğiniz sınav için iyi bir başvuru kaynağı olduğu yönündedir. Ön sözümüzü de "başarılar dileyerek" ve küçükken annelerimizin, büyüklerimizin okula gönderirken söylediği için, "Allah zihin açıklığı versin." diyerek bitiriyoruz. Başarılar... Coşkun Çebitürk

5 SOSYAL BİLGİLER ÖABT İLE İLGİLİ ÖNEMLİ BİLGİLER ÖABT SOSYAL BİLGİLER, 50 sorudan oluşmakta ve Sosyal Bilgiler Öğretmeni Adaylarının Alan Bilgisi (Tarih, Coğrafya, Siyaset Bilimi, Diğer Sosyal Bilim Alanları -Sosyal Bilgilerin Temelleri, Sosyal Psikoloji, Arkeoloji, Antropoloji, Sosyoloji, Felsefe, Ekonomi, Bilim Teknoloji ve Sosyal Değişme, Sanat ve Estetik, İnsan İlişkileri ve İletişim, Günümüz Dünya Sorunları, Sosyal Proje Geliştirme- ile Alan Eğitimi alanlarındaki bilgi ve becerilerini ölçmeyi hedeflemektedir. Öğretmenlik Alan Bilgisi Testinde çıkan sorular, Sosyal Bilgiler Öğretmenlik Lisans Programlarında verilen akademik disiplinlere paralel olarak hazırlanmaktadır. Sınavdaki Alan-Soru dağılımı aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. Genel Yüzde Yaklaşık Yüzde Soru Sayısı Alan Bilgisi Testi % a. Tarih b. Coğrafya c. Siyaset Bilimi d. Diğer Sosyal Bilim Alanları (Sosyal Bilgilerin Temelleri, Sosyal Psikoloji, Arkeoloji, Antropoloji, Sosyoloji, Felsefe, Ekonomi, Bilim Teknoloji ve Sosyal Değişme, Sanat ve Estetik, İnsan İlişkileri ve İletişim, Günümüz Dünya Sorunları, Sosyal Proje Geliştirme) % 28 % 20 % 8 % Alan Eğitimi Testi % Genel Kültür, Genel Yetenek ve Eğitim Bilimleri Sınavlarınıza ek olarak gireceğiniz Öğretmenlik Alan Bilgisi Testi ile ilgili verilen bu bilgiler 2016 SOSYAL BİLGİLER ÖABT sınavı çerçevesinde hazırlanmıştır. Sınav içeriğinde yapılabilecek olası değişiklikleri ÖSYM'nin web sitesinden takip edebilirsiniz.

6

7 İÇİNDEKİLER ALAN BİLGİSİ 1. BÖLÜM: TARİH BİLİMİ A. TARİH BİLİMİNE GİRİŞ...5 Tarih Biliminin Özellikleri...5 B. TARİH YAZICILIĞI Tarih Yazım Türleri Tarih Yazıcılığının Gelişimi...13 Türklerde Tarih Yazıcılığı...13 C. TARİHİN FAYDALANDIĞI BİLİM DALLARI Boşluk Doldurma...17 Bulmaca...18 Çözümlü Test...19 Çözümler BÖLÜM: İLK TÜRK DEVLETLERİ A. TÜRKLERİN TARİH SAHNESİNE ÇIKIŞI VE İLK TÜRK DEVLETLERİ...57 Türk Kelimesinin Anlamı...57 Ana Yurtta Kurulan İlk Uygarlıklar...57 Türklerin İlk Ana Yurdu...58 Orta Asya Türk Göçlerinin Sebepleri ve Sonuçları...58 İskitler (Sakalar)...59 B. İLK TÜRK DEVLETLERİ...60 Asya Hun Devleti...60 Avrupa Hun Devleti ( )...61 Göktürkler ( )...63 Kutluk Devleti (İkinci Göktürk Devleti ) ( )...65 Uygur Devleti ( ) BÖLÜM: UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK UYGARLIKLAR A. TARİH ÖNCESİ DEVİRLER...27 Anadolu'nun Tarih Öncesi...29 B. TARİHİN ÇAĞLARA AYRILMASI...30 İlk Çağ'ın Genel Özellikleri (MÖ ) Orta Çağ'ın Genel Özellikleri ( )...30 Yeni Çağ'ın Genel Özellikleri ( ) Yakın Çağ'ın Genel Özellikleri (1789-?)...31 C. İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI...31 Anadolu da Kurulan Medeniyetler...31 Mezopotamya Uygarlıkları...35 Doğu Akdeniz Uygarlığı...39 Ege Uygarlıkları...41 Boşluk Doldurma...47 Bulmaca...48 Hazarlar ( )...67 Kırgızlar ( )...67 Türgişler ( )...68 C. DİĞER TÜRK DEVLETLERİ...68 Avarlar ( )...68 Bulgarlar ( )...68 Macarlar ( )...69 Kumanlar (Kıpçaklar)...69 Peçenekler ( )...69 Oğuzlar (Uzlar)...70 Akhunlar (Eftalit) ( )...70 Sabarlar (Sabirler) Tabgaçlar ( )...70 Karluklar ( )...71 Başkırtlar...71 Kimekler...71 Çözümlü Test...49 Çözümler...52

8 viii D. İLK TÜRK DEVLETLERİNDE KÜLTÜR VE UYGARLIK...71 Devlet Yönetimi...71 Ordu (Sü)...74 Sosyal Yaşam...74 Hukuk...75 Ekonomi...76 Din ve İnanış...76 Yazı, Dil ve Edebiyat Eğitim ve Bilim Hayatı Sanat Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler Yazı, Dil ve Edebiyat...78 Sanat...80 Bilim...82 Spor...82 Boşluk Doldurma...83 Bulmaca...84 Çözümlü Test...85 Çözümler BÖLÜM: TÜRK İSLAM DEVLETLERİ (X.-XIII. YÜZYILLAR) A. TÜRKLERİN İSLAMİYET İ KABULÜ Talas Savaşı (751) B. İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ İtil Bulgarları Sacoğulları Tolunoğulları ( ) BÖLÜM: İSLAM TARİHİ A. İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI...91 İslamiyet Öncesi Dünyanın Genel Durumu İslamiyet in Doğuşu ve Yayılışı...93 Dört Halife Devri ( )...96 Emevi Devleti ( ) Endülüs Emevi Devleti ( ) Ben-i Ahmer Devleti Abbasi Devleti ( ) Diğer Devletler B. İSLAM KÜLTÜR VE UYGARLIĞI Devlet Yönetimi Sosyal Hayat İktisadi Hayat Ordu Teşkilatı İhşidler (Akşitler) ( ) Karahanlılar ( ) Gazneliler ( ) Büyük Selçuklu Devleti ( ) C. DİĞER TÜRK İSLAM DEVLETLERİ Harzemşahlar Eyyubiler Memluklar D. TÜRKİYE TARİHİ ( YÜZYILLAR) Anadolu ya İlk Türk Akınları Anadolu da Kurulan İlk Türk Beylikleri Türkiye Selçuklu Devleti ( ) (Anadolu Selçuklu Devleti) Uçlarda Hayat ve Beylikler Anadolu Beylikleri nin Genel Özellikleri...150

9 ix E. TÜRK İSLAM DEVLETLERİNDE KÜLTÜR VE UYGARLIK Devlet Yönetimi Hukuk Sistemi Toprak Sistemi Askerî Teşkilat Ekonomi Sosyal Hayat Din ve İnanış Dil, Edebiyat ve Yazı Eğitim ve Bilim Sanat Mimari Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler BÖLÜM: OSMANLI TARİHİ A. BEYLİKTEN DEVLETE ( ) XIV. Yüzyıl Başlarında Yakın Doğu ve Avrupa Anadolu Memluklar ( ) İlhanlı Devleti ( ) Balkanlar ve Avrupa Altınorda Devleti ( ) Kayıların Anadolu ya Gelişi ve Yerleşmesi Osmanlı Devleti nin Kısa Sürede Gelişimini Sağlayan Nedenler Osman Gazi Dönemi ( ) Orhan Gazi Dönemi ( ) I. Murat Dönemi ( ) Yıldırım Bayezıt Dönemi ( ) Fetret Devri ( ) Çelebi Mehmet Dönemi ( ) II. Murat Dönemi ( ) BÖLÜM: TÜRK DÜNYASI (XIII. - XIX. YÜZYIL) TÜRK DÜNYASI ( YÜZYIL) Moğollar Timur Devleti ( ) Türkistan daki Gelişmeler Hindistan da Türk Sultanlıkları ve Babürlüler Hanlıklar Hakkında Genel Bilgiler Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler B. DÜNYA GÜCÜ: OSMANLI DEVLETİ ( ) Fatih Sultan Mehmet Dönemi ( ) II. Bayezıt Dönemi ( ) Yavuz Sultan Selim Dönemi ( ) Kanuni Sultan Süleyman Dönemi ( ) II. Selim Dönemi ( ) III. Murat Dönemi ( ) III. Mehmet Dönemi ( )...229

10 x Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler OSMANLI DEVLETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK TARİHİ Devlet Yönetimi Osmanlılarda Ekonomik Hayat Osmanlı Toplumu Osmanlı Devleti nde Hukuk Osmanlı Devleti nde Eğitim Osmanlı Devleti nde Bilim Osmanlı Devleti nde Dil, Yazı ve Edebiyat Osmanlı Devleti nde Sanat Osmanlı Devleti'nde Mimari Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler D. XVIII. YÜZYILDA DEĞİŞİM VE DİPLOMASİ III. Ahmet Dönemi ( ) I. Mahmut Dönemi ( ) III. Mustafa Dönemi ( ) I. Abdülhamit Dönemi ( ) III. Selim Dönemi ( ) XVIII.yy.da Osmanlı Devleti nin Islahatları Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler C. ARAYIŞ YILLARI (XVII. YÜZYIL) Arayış Yıllarında Osmanlı Devleti Avusturya İlişkileri XVII.yy.da Osmanlı Devleti İran İlişkileri XVII.yy.da Osmanlı Devleti - Lehistan İlişkileri XVII.Yüzyılda Osmanlı Devleti- Venedik İlişkileri Osmanlı - Rusya İlişkileri II. Viyana Kuşatması ve Kutsal İttifak Savaşı. 285 İç İsyanlar XVII. Yüzyıl İsyanlarının Özellikleri Avrupa nın Gelişimine Seyirci Kalan Osmanlı XVII. Yüzyıl Islahat Hareketleri BÖLÜM: EN UZUN YÜZYIL ( ) XIX. YÜZYIL SİYASİ TARİH II. Mahmut Dönemi ( ) Abdülmecit Dönemi ( ) Abdülaziz Dönemi ( ) V. Murat Dönemi (1876) II. Abdülhamit ( ) XIX.YÜZYILDA REFORM HAREKETLERİ II. Mahmut Dönemi Yenilik Hareketleri Sultan Abdülmecit Dönemi Yenilik Hareketleri Sultan Abdülaziz Dönemi Yenilik Hareketleri 338 II. Abdülhamit Dönemi Yenilik Hareketleri Osmanlı Devleti nde Basın Yayın Hareketleri. 341 Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler...350

11 xi OSMANLI DEVLETİ NDE DEMOKRATİKLEŞME HAREKETLERİ Sened-i İttifak Tanzimat Fermanı Islahat Fermanı (1856) Kanunuesasi nin İlan Edilmesi ve I. Meşrutiyet in İlanı İstibdad (Mutlakıyet) Dönemi ( ) II. Meşrutiyet in İlan Edilmesi Anayasa Değişiklikleri Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler BÖLÜM: MİLLÎ MÜCADELE DÖNEMİ I - MİLLÎ MÜCADELENİN HAZIRLIK DÖNEMİ A. MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI İzmir in İşgali (15 Mayıs 1919) Kuvayımiliye Ruhu B. CEMİYETLER Millî Varlığa Yararlı Cemiyetler Zararlı Cemiyetleri C. MİLLÎ MÜCADELENİN HAZIRLIK DÖNEMİ Mustafa Kemal in Samsun a Çıkması (19 Mayıs 1919) Osmanlı Hükûmeti nin Millî Mücadele ve Mustafa Kemal e Karşı Tutumu BÖLÜM: XX. YY. BAŞLARINDA OSMANLI DEVLETİ XX. YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI DEVLETİ NDE DAĞILMAYI ÖNLEME ÇABALARI Osmanlıcılık İslamcılık Türkçülük (Turancılık) Batıcılık Teşebbüs-ü Şahsi ve Adem-i Merkeziyetçilik Sosyalizm Dünyanın Genel Görünümü Mart Vakası Trablusgarp Savaşı (1911) Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler D. MİLLÎ MÜCADELE DÖNEMİ NDE BASIN HAYATI Kurtuluş Savaşı nın Mali ve Askerî Kaynakları TBMM ye ve Millî Mücadeleye Karşı Çıkan İsyanlar E. SEVR ANTLAŞMASI (10 Ağustos 1920) Sevr Antlaşması nın Özellikleri Bilecik Görüşmeleri (5 Aralık 1920) Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler II - KURTULUŞ SAVAŞI DÖNEMİ A. DOĞU VE GÜNEY CEPHELERİ Doğu Cephesi Güney Cephesi B. BATI CEPHESİ Düzenli Orduların Kurulması...448

12 xii Gediz Savaşı I. İnönü Savaşı (10 Ocak 1921) II. İnönü Savaşı (23 Mart-1 Nisan 1921) Kütahya - Eskişehir Savaşları (10-24 Temmuz 1921) Sakarya Savaşı (23 Ağustos-13 Eylül 1921) Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Savaşı (26 Ağustos-9 Eylül 1922) C. MİLLÎ MÜCADELENİN SANAT VE EDEBİYATA YANSIMALARI Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler Türk - Fransız İlişkileri Türkiye - İtalya İlişkileri Türk - Sovyet İlişkileri B YILLARI ARASINDA TÜRK DIŞ POLİTİKASI Türkiye nin Milletler Cemiyetine Üye Olması (1932) Türkiye ve Balkan Antantı (9 Şubat 1934) Türkiye ve Akdeniz Paktı (Ocak 1936) Montrö Boğazlar Sözleşmesi (20 Temmuz 1936) Sadabat Paktı ve Türkiye (8 Temmuz 1937) Nyon Konferansı ve Türkiye Hatay ın Ana Vatan'a Katılması (Sancak Sorunu) Boşluk Doldurma Bulmaca BÖLÜM: ATATÜRK DÖNEMİ I - TÜRK DIŞ POLİTİKASI LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI Saltanatın Kaldırılması Lozan Barış Konferansı na Katılan Devletler Lozan a Katılacak Türk Delegeleri Lozan da Görüşülen Konular Lozan Konferansı nda Karşılaşılan Güçlükler. 471 Lozan Antlaşması nın Önemli Özellikleri II - ATATÜRK DÖNEMİ DIŞ POLİTİKASI A YILLARI ARASINDA TÜRK DIŞ POLİTİKASI Türk - Yunan İlişkileri Nüfus Mübadelesi Fener Rum Patrikhanesi Sorunu Türkiye - İngiltere İlişkileri Musul Sorunu (Irak Sınırı) Çözümlü Test Çözümler III - ATATÜRK DÖNEMİ İÇ OLAYLAR A. II.TBMM NİN AÇILMASI (11 Ağustos 1923). 493 B. ANKARA NIN BAŞKENT OLMASI (13 Ekim 1923) C. CUMHURİYET'İN İLAN EDİLMESİ (29 Ekim 1923) D ANAYASASI NIN KABUL EDİLMESİ (20 Nisan 1924) E. HALİFELİĞİN KALDIRILMASI (3 Mart 1924) 497 F. ŞERİYE VE EVKAF VEKALETİNİN KALDIRILMASI G. ORDUNUN SİYASETTEN AYRILMASI H. TEVHİDİ TEDRİSAT KANUNU NUN KABUL EDİLMESİ...499

13 xiii I. ATATÜRK DÖNEMİ NDE SİYASİ PARTİLER VE ÇOK PARTİLİ HAYATA GEÇİŞ ÇABALARI Cumhuriyet Halk Fırkası (9 Eylül 1923) Terakkiverver Cumhuriyet Fırkası (17 Kasım 1924) Serbest Cumhuriyet Fırkası (12 Ağustos 1930) İ. MUSTAFA KEMAL İN HAYATI Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler IV - ATATÜRK İLKE VE İNKILAPLARI A. İNKILAP KELİMESİNİN ANLAMI VE ÖZELLİKLERİ B. HUKUK ALANINDA YAPILAN İNKILAPLAR 519 Hukuk Alanında Yapılan İnkılaplar Medeni Kanun un Kabul Edilmesi (17 Şubat 1926) C. EĞİTİM ALANINDA YAPILAN İNKILAPLAR 521 Tevhid-i Tedrisat Kanunu nun Kabul Edilmesi (3 Mart 1924) Medreselerin Kapatılması (11 Mart 1924) Azınlık Okulları ve Yabancı Okullar Hakkında Yapılan Düzenlemeler Maarif Teşkilatı Hakkında Kanun un Kabul Edilmesi (2 Mart 1926) Yeni Türk Harflerinin Kabul Edilmesi (1 Kasım 1928) Millet Mekteplerinin Açılması (11 Kasım 1928) Atatürk Dönemi Tarih Anlayışı ve Türk Tarih Kurumunun Kurulması Atatürk Dönemi Dil Çalışmaları ve Türk Dil Kurumunun Açılması (1932) Üniversite Reformu (1933) Halk Eğitimi Alanındaki Faaliyetler D. KÜLTÜR VE SANAT ALANINDA GELİŞMELER E. SOSYAL YAPIDA ve SAĞLIK ALANINDA YAPILAN İNKILAPLAR Şapka İnkılabı nın Yapılması (25 Kasım 1925) Kılık, Kıyafet İnkılabı (3 Aralık 1934) Tekke, Zaviye, Türbelerin Kapatılması Hakkında Kanun'un Kabulü (30 Kasım 1925) Miladi Takvim ve Uluslararası Saat Uygulamasının Kabulü, Ölçü ve Hafta Sonu Tatilinin Değiştirilmesi Soyadı Kanunu'nun Kabulü (21 Haziran 1934) Unvan ve Lakapların Kullanılmasının Yasaklanması (26 Kasım 1934) Sağlık ve Sosyal Yardım Alanında İnkılaplar F. EKONOMİ ALANINDA YAPILAN İNKILAPLAR İzmir İktisat Kongresi (17 Şubat 1923) Tarım Alanında Gelişmeler Aşar Vergisinin Kaldırılması G. TİCARET ALANINDAKİ GELİŞMELER Kabotaj Kanunu nun Kabul Edilmesi (1 Temmuz 1926) Gümrük Koruma Kanunu nun Kabul Edilmesi (1929) H. SANAYİ ALANINDAKİ GELİŞMELER Teşvik-i Sanayi Kanunu nun Kabul Edilmesi Devletçi Ekonomi Modelinin Kabulü Beş Yıllık Sanayi Planlarının Hazırlanması I. MADENCİLİK ALANINDAKİ GELİŞMELER İ. ULAŞIM ALANINDAKİ GELİŞMELER...538

14 xiv J. BANKACILIK ALANINDAKİ GELİŞMELER İş Bankası (26 Ağustos 1924) Sanayi ve Maden Bankası (19 Nisan 1925) Emlak ve Eytam Bankası (22 Mayıs 1926) Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (11 Haziran 1930) Sümerbank (1933) Dünya Ekonomi Bunalımı nın Türkiye Ekonomisi Üzerine Etkileri Ekonomi Alanındaki Diğer Gelişmeler V - ATATÜRK İLKELERİ ATATÜRKÇÜLÜK CUMHURİYETÇİLİK İLKESİ MİLLİYETÇİLİK İLKESİ LAİKLİK İLKESİ HALKÇILIK İLKESİ DEVLETÇİLİK İLKESİ BÖLÜM: GENEL DÜNYA TARİHİ A. ORTA ÇAĞ TARİHİ Feodalite Sistemi Orta Çağ Avrupasında Sosyal Sınıflar Orta Çağ'da Kilise ve Siyaset İlişkisi Rönesans Hareketleri (Yeniden Doğuş) Avrupa da Reform Hareketleri XVII. ve XVIII. Yüzyıllarda Avrupa B. YAKIN ÇAĞ DA AVRUPA Fransız İhtilali (1789) Avrupa Dışı Dünya: Batı Karşıtı İlk Hareketler 589 Sanayi İnkılabı Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler İNKILAPÇILIK İLKESİ VI - ATATÜRK İLKELERİ VE ANAHTAR KELİMELER İNKILAPLAR VE İKİLİKLERİN KALDIRILMASI 549 VII - ATATÜRK E GÖRE MİLLÎ GÜÇ UNSURLARI Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler...557

15 xv 13. BÖLÜM: ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ XX. YÜZYIL BAŞLARINDA DÜNYA A. I. DÜNYA SAVAŞI Paris Barış Konferansı I. Dünya Savaşı Sonrasında Yapılan Barış Antlaşmaları B. SOVYET SOSYALİST CUMHURİYETLER BİRLİĞİ (SSCB), ORTA ASYA DAKİ TÜRK DEVLET VE TOPLULUKLARI Çarlık Rusyası nın Yıkılışı ve Bolşevik İhtilali. 606 Rusya nın Orta Asya yı İstilası SSCB Yönetimindeki Türk Topluluğunun Durumu Basmacı Hareketi C. ORTA DOĞU'DA MANDA YÖNETİMLERİNİN KURULMASI İngiltere ve Orta Doğu Fransa ve Orta Doğu D. UZAK DOĞUDA YENİ GÜÇ: JAPONYA E DÜNYA EKONOMİ KRİZİ Ekonomik Kriz Öncesi Dünya Ekonomik Krizin Ortaya Çıkışı (Kara Perşembe) İki Savaş Arası Dönemde Avrupa Avrupa da Sosyal ve Ekonomik Hayat İki Savaş Arası Dönemde Dünya Atatürk Dönemi Dış Politika F. II. DÜNYA SAVAŞI Savaş Öncesinde Gelişmeler Avrupa da Savaş Kuzey Afrika da Savaş Asya ve Pasifik te Savaş Barışa Doğru Savaşın Etkileri Savaş Yıllarında Türkiye G. SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ Doğu Bloku'nun Kuruluşu Batı Bloku nun Kurulması Paylaşılamayan Orta Doğu Uzak Doğu da Gelişmeler Asya ve Afrika nın Kurtuluşu Soğuk Savaş Dönemi nde Türkiye Türkiye de Hayat Soğuk Savaş Dönemi nde Dünya H. YUMUŞAMA DÖNEMİ VE SONRASI Uluslararası İlişkilerde Değişim Süreci Yumuşama Dönemi Politikaları Yumuşama Dönemi Çatışmaları ve Anlaşmazlıkları Barış İçinde Bir Arada Yaşama Arap İsrail Savaşları Uluslararası Politikada Petrolün Yeri Irak - İran Savaşları ( ) Yumuşama Dönemi Dünya Türk Dış Politikası Yumuşama Dönemi nde Türkiye nin ABD ve SSCB İle Olan İlişkileri Türkiye de Bunalımlı Yıllar ( ) I. KÜRESELLEŞEN DÜNYA SSCB de Politika Değişiklikleri ve Nedenleri Türk Cumhuriyetlerinin Bağımsız Olması Doğu Bloku'ndan Sonra Avrupa da Yeni Arayışlar NATO nun Avrupa da Genişlemesi Avrupa Birliği ve Dünya...672

16 xvi Yeni Oluşum Sürecinde Balkanlar Orta Doğu, Afganistan ve Arap Baharı Değişen Dünya ve Türk Dış Politikasının Genel Özellikleri İ. DÜNYADAKİ GELİŞMELER Bilimsel ve Teknolojik Gelişmelerin Etkileri Küreselleşme ve Etkileri Sonrası Türkiye Boşluk Doldurma Bulmaca Çözümlü Test Çözümler KRONOLOJİ BOŞLUK DOLDURMA VE BULMACA CEVAPLARI KAYNAKLAR...759