ÇELİK YAPILARIN TASARIM, HESAP VE YAPIM ESASLARI YÖNETMELİĞİ

Transkript

1 ÇELİK YAPILARIN TASARIM, HESAP VE YAPIM ESASLARI YÖNETMELİĞİ Prof. Dr. Cem Topkaya Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yapı Mekaniği Laboratuvarı

2 İÇERİK Şartname ve Yönetmeliklere Genel Bakış Çelik Yapılar İçin Kullanılan Tasarım Prensipleri Yeni Çelik Yapılar Yönetmeliği Kapsamı Atıfta Bulunulan Şartnameler ve Detayları Karşılaştırmalı Örnekler

3 AMAÇ: Güvenlik seviyesi şartlarını sağlamak koşulu ile ekonomik çözümler üretmek

4

5

6

7 Mühendisler yapı tasarımında şartname ve yönetmeliklere ihtiyaç duyar. Şartname ve yönetmelikler mühendislerin yapı tasarımında kritik hatalar yapmalarını önlemek için geliştirilmiştir. Güncel şartname ve yönetmeliklere uygun tasarlanan yapıların güvenli yapılar olduğu varsayılabilir. (Doğru şekilde tatbik edilmesi şartıyla) Tüm bunlar şartname ve yönetmeliklerin doğru olduğu anlamına gelmez. Şartname ve yönetmeliklerin hazırlanması esnasında birçok varsayımda bulunulur ve kurallar bilimsel veriler ışığında revize edilir.

8 YAPI TASARIMI (HERHANGİ BİR YAPI) Yükler ile ilgili şartname E R k k İlgili mazleme için geliştirilmiş şartname Karakteristik yükler Karakteristik dayanım

9 GEÇMİŞ (ve BUGÜN) Çelik yapı tasarımı için kullanılan şartnameler 1980!! Yapılar!

10 Yapılar! 1979!!

11 TS648 ve TS3357 Şartnamelerinin Kapsamı ve Formatı Emniyet Gerilmeleri prensiplerine dayanan şartnameler 1970li yılların Amerikan (AISC) ve Alman (DIN) şartnamelerinden uyarlanmış TS 648 genel anlanmda eleman tasarımı prensiplerini içerir Çekme çubukları Basınç Elemanları Eğilmeye Maruz Kalan Elemanlar Eğilme ve Eksenel Basıncın Bileşik Etkisindeki Elemanlar Kapsam oldukça dar. Narin plakaları olan enkesitler kapsam dışında. Bazı durumlarda fazla tasarıma sebebiyet veren güvenli tarafta kalan yaklaşımlar

12 Piyasada artık bulunmayan bulonlar hakkında kurallar. Yüksek mukavemetli bulonlar hakkında hiçbir bilgi yok.

13 Geliştirilmesi esnasında kullanılan kaynak şartnameler (AISC, DIN) için yapılan revizyonların ışığında revize edilip güncellenmemiş.

14 TS648 ile hangi yapılar tasarlanabilir(di)? Portal çerçeve: Muhtemelen Evet! (sadece eleman tasarımı, bağlantılar?)

15 Silolar: HAYIR! Kule: HAYIR!

16 SONUÇ TS 648 sadece bina türü yapılar içindir ve bina türü olmayan yapılar kapsam dışındadır TS648 güncelliğini yitirmiştir Bina türü yapılar için bile uygulanabilirliği sorgulanabilir Kompozit döşeme???

17 Yük Şartnameleri Ne Durumda? Yapı Binalar 1997 fakat birçok kural aralığında geliştirilenler ile aynı Zati ağırlık Rüzgar yükü Kar yükü Hareketli yükler İle ilgili şartname

18 Basit kurallar Hatalı haritalar

19 Deprem Yükleri Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından hazırlanan Deprem Yönetmeliği Belli aralıklarla güncellenen Güncel bilimsel yaklaşımlarla uygun Yeni bir versiyon hazırlık aşamasında (Çok yakında yürürlüğe girebilir)

20 Çelik yapılar için özel bir bölüm (kompozit yapı kapsam dışında) Emniyet gerilmelerinin modifiye edilmesi sayesinde kapasite tasarımının uygulanması TS648 ile tam uyumlu değil Yeni yayınlanacak Deprem Yönetmeliği yeni yürürlüğe giren Çelik Yapılar Yönetmeliği ile uyumlu

21 Güncellenmiş bir Çelik Yapılar Şartnamesine (Standardına, Yönetmeliğine) ihtiyaç var. Sadece binalara değil tüm çelik yapı sistemlerine uygun yönetmeliklerin geliştirilmesi gerek. SORUMLU KİM? Türk Standardları Enstitüsü (TSE) TSE tarafından geliştirilen standardlar ihtiyaridir Özel bir istek yapılmadığı sürece standardlar yenilenmez veya yeni standard hazırlanmaz. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Hangi standard veya yönetmeliğin kullanılacağı konusunda söz sahibidir Örnek: Betonarme yapılar için TS500 kullanılması

22 Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2014 yılı sonunda yeni bir Çelik Yapılar Yönetmeliğinin hazırlanmasına karar vermiştir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü ile İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi arasında imzalanan protokol kapsamında bir Çelik Yapılar Yönetmeliği hazırlanmıştır. Projenin aşamaları: Mevcut durum değerlendirmesi (1 ay) Yönetmelik taslağının hazırlanması (6 ay) Yönetmelik taslağı ile ilgili görüş alınması (1 ay) Görüşler ışığında gerekli revizyonların yapılması (15 gün) Yönetmelik ile ilgili çalıştay düzenlenmesi Çalıştay sonunda ortaya çıkan gereksinimler ışığında tekrar revizyon Yönetmeliğin nihai hale getirilmesi Gelecekte yapılması gereken çalışmaların özetlenmesi

23 Proje Grubu Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Cavidan Yorgun (İTÜ) Projede Çalışan Uzmanlar Prof. Dr. Erkan Özer (İTÜ) Y. Doç. Dr. Cüneyt Vatansever (İTÜ) Prof. Dr. Cem Topkaya (ODTÜ) Projede Çalışan Yardımcı Uzmanlar Araş. Gör. H. Emre Alçiçek (İTÜ) Araş. Gör. E. Ecem Baş (İTÜ) Araş. Gör. Bayram Türk (Şırnak Üniversitesi, İTÜ ÖYP)

24 TAKVİM Başlangıç: Ocak 2015 İlk Taslak: Haziran 2015 Revize Metin: Ağustos 2015 Çalıştay: Ekim 2015 Nihai Metin: Aralık 2015 Resmi Gazete: 4 Şubat 2016 Yürürlüğe Giriş: 1 Eylül 2016

25 Çelik Yapılar İçin Tasarım Prensipleri Tasarım esnasında karakteristik değerlerin kullanılması sakıncalıdır E R k k Karakteristik yük Karakteristik dayanım Yük ve dayanım değerleri değişkenlik göstermektedir ve belirsizlik içerirler Yüklerde olan belirsizlikler: Yük tipine bağlı belirsizlikler Yük birleşimlerine ait belirsizlikler Modelleme ve analiz ile ilgili belirsizlikler

26 Dayanımda olan belirsizlikler: Eleman özellikleri (geometri, malzeme özellikleri, kusurlar) ile ilgili belirsizlikler Yapısal davranışı betimleyen tasarım denklemlerinde olan belirsizlikler Yapı tasarımı esnasında belli seviyelerde emniyet katsayısı kullanılması gerekmektedir E R d d Tasarım yükü Tasarım dayanımı

27 Temel prensip karakteristik değerlerin tasarım değerlerine çevirilmesidir Karakteristik Yük Karakteristik Dayanım Yük veya Dayanım Değeri Göçme olasılığını belirleyen alan Karakteristik yük ve karakteristik dayanım değerlerinin yakın olduğu durum GÖÇME RİSKİ YÜKSEK

28 Tasarım değerlerinin uygulanması durumunda oluşan olasılık dağılımı Tasarım Yükü Tasarım Dayanımı Yük veya Dayanım Değeri Göçme olasılığını belirleyen alan Tasarım yükü ve tasarım dayanımı değerlerinin uzak olduğu durum GÖÇME RİSKİ DÜŞÜK

29 Emniyet Katsayılarının nasıl uygulanacağına göre farklı tasarım yaklaşımları mevcuttur. Emniyet Gerilmeleri Yönetimi ile Tasarım (TS 648 yaklaşımı) Taşıma Gücü Yöntemi (Yük ve Dayanım Katsayıları ile Tasarım YDKT) Yıllar içerisinde Emniyet Gerilmeleri Yöntemi yerini Taşıma Gücü Yöntemine bırakmıştır. Projenin ilk aşamasında dünya çapında kullanılan standardlar detaylı olarak incelenmiştir. Ayrıca Türkiye de çalışan mühendislerin aşina olduğu standardlar belirlenmiştir.

30 Farklı Ülkelerde Kullanılan Standardlar Amerika : YDKT-1986 (1999); AISC ; AISC ;... Kanada Avustralya Yeni Zelanda : S16-09 (1974) (AISC e paralel olarak gelişmekte..) : AS (1990) (YDKT felsefesi...) : NZ S (AS 4100 ile uyumlu..) Güney Amerika: Kanada S16 ile uyumlu... Avrupa : DIN (EN DIN 18800), BS (2000), Eurocode 3 (1993)... Sonuç olarak dünya genelinde taşıma gücü yöntemine göre geliştirilmiş standardlar kullanılmaktadır.

31 Referans Alınacak Metin Hakkında Nihai Karar Taşıma gücü prensiplerine dayanan bir Yönetmelik hazırlanması gereksinimi ortaya çıkmıştır. Gelişmiş ülkelerde kullanılan standardlara paralel. Deprem Yönetmeliği ile uyumlu. Bu aşamada bugün uluslararası standartların büyük ölçüde esas aldığı Amerika (ANSI/AISC 360) ve/veya Avrupa (EC 3) standartlarından biri izlenebilir. Ancak, her iki standart arasında önemli yaklaşım farklılıkları bulunmaktadır. ANSI/AISC standardı ifadelerinin temel prensipler açısından anlaşılabilir ve kolay kullanılabilir olmasına karşın, EC 3 normunun ifadeleri oldukça karmaşıktır. TSE tarafından Türk Standardı olarak kabul edilen Avrupa Birliği EN normları (EC 3, EC 4, v.d.), üniversitelerimizin inşaat mühendisliği programlarında çelik yapılar derslerinde verilen eğitimin kapsamı ve uygulamada mühendislerin yapısal çelik tasarımı konusundaki bilgi birikimi gözönüne alındığında, ülkemizdeki mühendislik pratiğinden oldukça farklı yaklaşımlar içermektedir.

32 Sonuç olarak, Çelik Yapıların Tasarım, Yapım ve Hesap Esasları Yönetmeliğinin hazırlanmasında: AISC 360 Specification for Structural Steel Buildings standardının esas alınması Türk Deprem Yönetmeliği ile uyumunun sağlanması Ülkemizdeki mühendislik pratiğine de paralel olarak, yıllarca AISC standartlarıyla proje yapan mühendislerin bilgi birikimini gözardı etmeden, ortak bir tasarım yaklaşımının kullanılması kontrol edilebilir uygulama kurallarının oluşturulabilmesinin sağlanması amaçlanmıştır.

33 Yönetmelik de Yer Alan Tasarım Prensipleri Yük ve Dayanım Katsayıları ile Tasarım (YDKT) R R u n Karakteristik Dayanım Gerekli Dayanım (YDKT Yük Birleşimi) Tasarım Dayanımı Güvenlik Katsayıları ile Tasarım (GKT) R a R n Karakteristik Dayanım Emniyet Gerilmeleri Yöntemine Benzer Gerekli Dayanım (GKT Yük Birleşimi) Güvenli Dayanım Emniyetli Kuvvet!!

34

35 Kapsam Bölüm 1: Genel Esaslar Bölüm 2: Malzeme Bölüm 3: İmalat ve Montaj Bölüm 4: Kalite Kontrolü Bölüm 5: Tasarımda Temel İlkeler Bölüm 6: Stabilite Tasarımı Bölüm 7: Eksenel Çekme Kuvveti Etkisi Bölüm 8: Eksenel Basınç Kuvveti Etkisi Bölüm 9: Eğilme Momenti Etkisi Bölüm 10: Kesme Kuvveti Etkisi Bölüm 11: Bileşik Etkiler Bölüm 12: Kompozit Elemanlar Bölüm 13: Birleşimler ve Birleşim Araçları Bölüm 14: Boru ve Kutu Enkesitli Elemanların Birleşimleri Bölüm 15: Kullanılabilirlik Sınır Durumları İçin Tasarım Bölüm 16: Yapısal Elemanlar İçin Stabilite Bağlantıları Ekler: Su Birikmesi, Yorulma Etkisi, Diyaframlar ve Yük Aktarma Elemanları

36 YDKT ve GKT nin tek bir Yönetmelikde toplanması YDKT GKT

37 Faydalanılan Kaynaklar Bölüm 1: Genel Esaslar (AISC 360) Bölüm 2: Malzeme (Çeşitli TS EN standardları) Bölüm 3: İmalat ve Montaj (TS EN 1090) Bölüm 4: Kalite Kontrolü (TS EN 1090) Bölüm 5: Tasarımda Temel İlkeler (AISC 360) Bölüm 6: Stabilite Tasarımı (AISC 360) Bölüm 7: Eksenel Çekme Kuvveti Etkisi (AISC 360) Bölüm 8: Eksenel Basınç Kuvveti Etkisi (AISC 360) Bölüm 9: Eğilme Momenti Etkisi (AISC 360) Bölüm 10: Kesme Kuvveti Etkisi (AISC 360) Bölüm 11: Bileşik Etkiler (AISC 360) Bölüm 12: Kompozit Elemanlar (AISC 360) Bölüm 13: Birleşimler ve Birleşim Araçları (AISC 360) Bölüm 14: Boru ve Kutu Enkesitli Elemanların Birleşimleri (AISC 360) Bölüm 15: Kullanılabilirlik Sınır Durumları İçin Tasarım (AISC 360) Bölüm 16: Yapısal Elemanlar İçin Stabilite Bağlantıları (AISC 360) Ekler: Su Birikmesi, Yorulma Etkisi, Diyaframlar ve Yük Aktarma Elemanları

38 BÖLÜM 1 - GENEL ESASLAR Bu bölümde Yönetmeliğinin kapsamı ve genel esasları açıklanarak, Yönetmelikte doğrudan veya dolaylı olarak referans verilen ulusal ve uluslararası standart, yönetmelik ve normlar sıralanmaktadır. 1.1 KAPSAM 1.2 İLGİLİ STANDART VE YÖNETMELİKLER

39 KAPSAM Bina türü çelik yapı sistemleri Düşey ve yatay yük taşıyıcı elemanlar içeren diğer çelik yapı sistemleri Eleman kalınlıkları en az 4 mm

40 KAPSAM DAHİLİNDE

41 Silolar: KAPSAM DIŞI Kule: KAPSAM DIŞI

42 KABLO TÜRÜ YAPILAR KAPSAM DIŞI HAFİF ÇELİK YAPILAR KAPSAM DIŞI

43 BÖLÜM 2 - MALZEME Bu bölümde yapı çeliği, birleşim araçları ve diğer çelik yapı malzemesinin özellikleri ve ilgili standart, norm ve yönetmelikler yer almaktadır. 2.1 YAPISAL ÇELİK 2.2 BULONLAR, SOMUNLAR, PULLAR VE PERÇİNLER 2.3 ANKRAJ ÇUBUKLARI 2.4 KAYNAK MALZEMESİ 2.5 BAŞLIKLI ÇELİK ANKRAJLAR

44 Normal ve yüksek mukavemetli bulonlar Yapısal çelikler EN standardına atıf

45 BÖLÜM 3 İMALAT VE MONTAJ Hesap raporu ve uygulama projeleri ile imalat ve montaj işlerinde gözönüne alınacak kurallar verilmektedir. Çelik yapı sistemleri ve çelik betonarme kompozit yapıların yapısal çelik elemanlarının imalat ve montaj aşamalarına ait genel ve teknik esasların uygulamalarında TS EN 1090 da verilen ilgili koşullar esas alınmıştır. 3.1 GENEL 3.2 HESAP RAPORU VE UYGULAMA PROJELERİNE İLİŞKİN KURALLAR 3.3 İMALAT 3.4 MONTAJ

46 BÖLÜM 4 KALİTE KONTROLÜ Bu bölüm yapısal çelik ve çelik betonarme kompozit yapı sistemlerinin ve elemanlarının kalite kontrolü ve güvencesi için gerekli minimum kuralları içermektedir. TS EN 1990 kuralları benimsenmiştir. 4.1 GENEL 4.2 İMALATÇI VE YÜKLENİCİ KALİTE KONTROL PROGRAMI 4.3 ÇELİK YAPIYA AİT BELGELER

47 BÖLÜM 5 TASARIMDA TEMEL İLKELER Bu bölümde çelik yapıların analiz ve boyutlandırılmasında uygulanan ve yönetmeliğin tüm bölümleri için geçerli olan temel ilkeler açıklanmaktadır. 5.1 GENEL ESASLAR 5.2 TASARIM PRENSİPLERİ 5.3 YÜKLER VE YÜK BİRLEŞİMLERİ 5.4 ELEMAN ENKESİT ÖZELLİKLERİ

48 Sınır durumlar Dayanım sınır durumu Kullanılabilirlik sınır durumu Tasarım Yaklaşımları Yük ve Dayanım Katsayıları ile Tasarım (YDKT) Güvenlik Katsayıları ile Tasarım (GKT) Yükler ve Yük Birleşimleri

49 TS EN e göre hesaplanan rüzgar yükleri TS EN e göre hesaplanan kar yükleri Diğerleri için TS 498 yeterli

50 Yerel Burkulma Sınır Durumu İçin Enkesitlerin Sınıflandırılması Basınç Altında Narin Olmayan Enkesit Narin Enkesit Eğilme Altında Kompakt Enkesit Kompakt Olmayan Enkesit Narin Enkesit

51 BÖLÜM 6 STABİLİTE TASARIMI Bu bölümde çelik yapıların stabilite tasarımının temel ilkeleri ve tasarımda uygulanan başlıca analiz yöntemlerinin esasları açıklanmaktadır. 6.1 GENEL ESASLAR 6.2 İKİNCİ MERTEBE TEORİSİNİN DAYANDIĞI ESASLAR 6.3 GENEL ANALİZ YÖNTEMİ İLE TASARIM 6.4 BURKULMA BOYU YÖNTEMİ İLE TASARIM 6.5 YAKLAŞIK İKİNCİ MERTEBE ANALİZİ

52 GENEL ESASLAR İkinci mertebe teorisinde süperpozisyon geçersizdir. Eğer GKT kullanılıyor ise yükler 1.6 ile çarpılarak kullanılacak ve sonuçta elde edilen iç kuvvetler 1.6 ya bölünecek. İKİNCİ MERTEBE TEORİSİNİN DAYANDIĞI ESASLAR Geometrik ön kusurların modellenmesi. Doğrudan doğruya modellenmesi Fiktif yükler

53 Genel Analiz Yöntemi kullanılması durumunda Azaltılmış Rijitlikler

54 Genel Analiz Yöntemi İle Tasarım K 1 Burkulma Boyu Yöntemi ile Tasarım Dikkat: Her yapı sistemine uygulanmasına izin verilmez. Ön koşullar var.

55 YAKLAŞIK İKİNCİ MERTEBE ANALİZİ Birinci mertebe analizi sonuçlarını kullanarak ikinci mertebe analiz sonuçları yaklaşık olarak elde edilir. P-d P-D

56 BÖLÜM 7 EKSENEL ÇEKME KUVVETİ ETKİSİ Bu bölümde çekmeye maruz kalan elemanların dayanım sınır durumları tanımlanmıştır. 7.1 GENEL ESASLAR 7.2 ÇEKME KUVVETİ DAYANIMI 7.3 YAPMA ENKESİTLİ ÇEKME ELEMANLARI

57 Gerilme düzensizliği ile ilgili kurallar. Akma Sınır Durumu T F n y A g Kırılma Sınır Durumu T F n u A e

58 BÖLÜM 8 EKSENEL BASINÇ KUVVETİ ETKİSİ Bu bölümde basınç kuvvetine maruz kalan elemanların dayanım sınır durumları tanımlanmıştır. 8.1 GENEL ESASLAR 8.2 KARAKTERİSTİK BASINÇ KUVVETİ DAYANIMI 8.3 TEK KORNİYERDEN OLUŞAN BASINÇ ELEMENLARI 8.4 YAPMA ENKESİTLİ BASINÇ ELEMANLARI 8.5 NARİN ENKESİTLİ BASINÇ ELEMANLARI

59 Karakteristik basınç kuvveti dayanımı Farklı enkesitlere sahip basınç elemanları ile ilgili kurallar

60 BÖLÜM 9 EĞİLME MOMENTİ ETKİSİ Bu bölümde basit eğilmeye maruz kalan elemanların dayanım sınır durumları tanımlanmıştır. 9.1 GENEL ESASLAR 9.2 KUVVETLİ EKSENLERİ ETRAFINDA EĞİLME ETKİSİNDEKİ KOMPAKT U-ENKESİTLİ VE ÇİFT SİMETRİ EKSENLİ KOMPAKT I-ENKESİTLİ ELEMANLAR 9.3 KUVVETLİ EKSENLERİ ETRAFINDA EĞİLME ETKİSİNDEKİ KOMPAKT GÖVDELİ VE KOMPAKT OLMAYAN VEYA NARİN BAŞLIKLI ÇİFT SİMETRİ EKSENLİ I-ENKESİTLİ ELEMANLAR

61 9.4 KUVVETLİ EKSENLERİ ETRAFINDA EĞİLME ETKİSİNDEKİ KOMPAKT VE KOMPAKT OLMAYAN GÖVDELİ DİĞER I-ENKESİTLİ ELEMANLAR 9.5 KUVVETLİ EKSENLERİ ETRAFINDA EĞİLME ETKİSİNDEKİ ÇİFT VE TEK SİMETRİ EKSENLİ NARİN GÖVDELİ I-ENKESİTLİ ELEMANLAR 9.6 ZAYIF EKSENLERİ ETRAFINDA EĞİLME ETKİSİNDEKİ I-ENKESİTLİ VE U-ENKESİTLİ ELEMANLAR 9.7 KUTU ENKESİTLİ ELEMANLAR 9.8 BORU ENKESİTLİ ELEMANLAR 9.9 SİMETRİ DÜZLEMİNDE YÜK ETKİSİNDEKİ ÇİFT KORNİYER VE T-ENKESİTLİ ELEMANLAR

62 9.10 EĞİLME ETKİSİNDEKİ TEK KORNİYER ELEMANLAR 9.11 DOLU ENKESİTLİ ELEMANLAR 9.12 SİMETRİ EKSENİ OLMAYAN ENKESİTE SAHİP ELEMANLAR 9.13 KİRİŞLERİN TASARIMINDA DİĞER ESASLAR

63 Farklı enkesitlere sahip eğilme elemanları ile ilgili kurallar

64 BÖLÜM 10 KESME KUVVETİ ETKİSİ Bu bölümde kesmeye maruz kalan elemanların dayanım sınır durumları tanımlanmıştır GENEL ESASLAR 10.2 I-ENKESİTLİ VE U-ENKESİTLİ ELEMANLAR 10.3 ÇEKME ALANI KATKISI 10.4 KUTU ENKESİTLİ ELEMANLAR 10.5 BORU ENKESİTLİ ELEMANLAR

65 10.6 TEK KORNİYERLER VE T-ENKESİTLİ ELEMANLAR 10.7 BAŞLIKLARINA PARALEL DÜZLEMDE KESME KUVVETİ ETKİSİNDE TEK VEYA ÇİFT SİMETRİ EKSENLİ ELEMANLAR 10.8 GÖVDESİ BOŞLUKLU KİRİŞLER Ara rijitlik levhaları

66 BÖLÜM 11 BİLEŞİK ETKİLER Bu bölümde bileşik etkilere maruz kalan elemanların dayanım sınır durumları tanımlanmıştır EĞİLME MOMENTİ VE EKSENEL KUVVET ETKİSİNDEKİ ÇİFT VE TEK SİMETRİ EKSENLİ ELEMANLAR 11.2 EĞİLME MOMENTİ VE EKSENEL KUVVET ETKİSİNDEKİ DİĞER ELEMANLAR 11.3 BURULMA ETKİSİNDEKİ ELEMANLAR VE BURULMA, EĞİLME, KESME VE/VEYA EKSENEL KUVVETİN ORTAK ETKİSİNDEKİ ELEMANLAR 11.4 ÇEKME ETKİSİNDEKİ DELİK KAYBI İÇEREN BAŞLIK ENKESİTLERİNDE KOPMA

67 Eksenel basınç ve tek/iki yönlü eğilme Eksenel çekme ve tek/iki yönlü eğilme Burulma ve tek/iki yönlü eğilme

68 BÖLÜM 12 KOMPOZİT ELEMANLAR Bu bölümde kompozit elemanların dayanım sınır durumları tanımlanmıştır KAPSAM 12.2 GENEL ESASLAR 12.3 EKSENEL KUVVET ETKİSİ 12.4 EĞİLME MOMENTİ ETKİSİ 12.5 KESME KUVVETİ ETKİSİ

69 12.6 EKSENEL KUVVET VE EĞİLME MOMENTİNİN BİLEŞİK ETKİSİ 12.7 EKSENEL KUVVET ALTINDA YÜK AKTARIMI 12.8 ÇELİK ANKRAJLAR

70 Kesit taşıma gücü hesapları hakkında bilgilendirme Konstrüktif esaslar

71 Bileşik Etkiler Altında Enkesit Kapasitesi İçin Yaklaşımlar

72 BÖLÜM 13 BİRLEŞİMLER VE BİRLEŞİM ARAÇLARI Bu bölümde birleşimler ve birleşim elemanlarının dayanım sınır durumları tanımlanmıştır GENEL ESASLAR 13.2 KAYNAKLAR 13.3 BULONLAR 13.4 ELEMANLARIN BİRLEŞEN ENKESİT PARÇALARI VE BİRLEŞİM ELEMANLARININ DAYANIMLARI 13.5 BESLEME LEVHALARI 13.6 MESNETTE EZİLME DAYANIMI

73 13.7 KOLON AYAKLARI VE BETON ÜZERİNE MESNETLENME 13.8 ANKRAJ ÇUBUKLARI VE BETONA YERLEŞİMİ 13.9 BÖLGESEL KUVVETLER ETKİSİNDEKİ BAŞLIK VE GÖVDE ENKESİT PARÇALARININ DAYANIMLARI ÇEKME ELEMANLARININ MİL BİRLEŞİMLERİ

74 Kaynaklı Birleşimlerin Dayanımları Bulonlar İçin Önçekme Kuvveti

75 Sürtünme Katsayıları Blok Kırılma Sınır Durumu Mil birleşimleri

76 BÖLÜM 14 BORU VE KUTU ENKESİTLİ ELEMANLARIN BİRLEŞİMLERİ Bu bölümde boru ve kutu enkesitli elemanların birleşimlerinin dayanım sınır durumları tanımlanmıştır LEVHALARIN BORU VE KUTU ENKESİTLİ ELEMANLARA BİRLEŞİMLERİ 14.2 BORU VE KUTU ENKESİTLİ ELEMANLARDAN OLUŞAN KAFES SİSTEM BİRLEŞİMLERİ 14.3 BORU VE KUTU ENKESİTLİ ELEMANLARIN MOMENT AKTARAN BİRLEŞİMLERİ 14.4 LEVHALARIN VE ÖRGÜ ELEMANLARININ KUTU ENKESİTLİ ELEMANLARA BİRLEŞİMLERİNİN KAYNAKLARI

77

78 BÖLÜM 15 KULLANILABİLİRLİK SINIR DURUMLARI İÇİN TASARIM Bu bölümde kullanılabilirlik sınır durumlarına yönelik koşullar bulunmaktadır GENEL ESASLAR VE YÜK BİRLEŞİMLERİ 15.2 DÜŞEY YERDEĞİŞTİRME (SEHİM) KONTROLLERİ 15.3 YATAY YERDEĞİŞTİRME KONTROLLERİ 15.4 DÜŞEY TİTREŞİM KONTROLLERİ 15.5 RÜZGAR ETKİSİ ALTINDA KONFOR KONTROLLERİ 15.6 SICAKLIK DEĞİŞMELERİNDEN KAYNAKLANAN YERDEĞİŞTİRMELER

79 BÖLÜM 16 YAPISAL ELEMANLAR İÇİN STABİLİTE BAĞLANTILARI Bu bölümde stabilite bağlantı elemanları için gerekli minimum dayanım ve rijitlik ile ilgili koşullar bulunmaktadır GENEL ESASLAR 16.2 KOLONLAR İÇİN STABİLİTE BAĞLANTILARI 16.3 KİRİŞLER İÇİN STABİLİTE BAĞLANTILARI 16.4 EĞİLME MOMENTİ VE EKSENEL BASINÇ KUVVETİNİN ORTAK ETKİSİNDEKİ ELEMANLAR İÇİN STABİLİTE BAĞLANTILARI

80

81 EKLER SU BİRİKMESİ YORULMA DİYAFRAMLAR

82 İMALAT, MONTAJ VE KALİTE KONTROL İÇİN TS EN 1990

83

84 KAR VE RÜZGAR YÜKLERİ İÇİN TS EN NORMLARI

85

86 NASIL DAHA FAZLA BİLGİ EDİNİLİR? Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü 3 günlük eğitim programları düzenlemektedir. Haziran 2016 itibariyle Organize Sanayi Bölgeleri ve Belediyeler Birliği personeli eğitim programını tamamlamıştır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü Örnekler kitabı hazırlatmaktadır. Tahmini basım tarihi: 2016 sonu

87

88 TEŞEKKÜR Yönetmeliğin hazırlanmasına öncülük eden ve destek veren Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü Yönetmeliği hazırlayan proje ekibi SORULAR?