Kronolojiler. Gösterim: 9637

Transkript

1 Osmanl? tarihinin ba?lamas? 1299?lk müzik olay? (Selçuklu sultan?nca Osman Bey'e Beylik alameti olarak gönderilen tabl-u alem (davul ve sancak) 1302 Osman Gazi'nin Koyunhisar? Zaferi 1302 III. Alaeddin Keykubad'?n ölümü 1312 Mevlevilik tarikat?n? kuran Sultan Veled'in ölümü 1317 Gül?ehri'nin, kendisinden sonraki tercümelere öncülük eden Mant?ku'ttayr'? Ferideddin el-attar'?n ayn? adl? eserini tercüme etmesi 1320 Türk edebiyat?nda bilinen ilk divana sahip Yunus Emre'nin ölümü 1324 Orhan Gazi'nin tahta geçi?i 1326 Bursa'n?n fethi 1330 A??k Pa?a'n?n Garib-name'yi telif tarihi 1331?znik'in fethi 1331?lk Osmanl? medresesinin?znik'te Orhan Gazi taraf?ndan kurulmas? 1334 Karesi Beyli?i'nin ilhak? 1337 Kocaeli bölgesinin al?n??? 1346 Orhan Gazi'nin Kantakuzenos'un k?z? ile evlili?i ve Bizans ile ittifak? Bizans'a yard?m için Süleyman Pa?a'n?n Rumeli'ye geçi?i ve Çimpi Kalesinin üs olarak al?n??? 1350 Davud B. Mahmud el-kayseri'nin ölümü 1352 Osmanl?lar'?n Cenevizliler'e Osmanl? topraklar?nda serbest ticaret yapma imtiyaz? vermeleri 1354 Gelibolu'nun fethi 1361?lk müzikli spor gösterisi (Edirne K?rkp?nar ya?l? güre?leri) 1362 Orhan Gazi'nin vefat? ve I. Murat'?n tahta ç?k??? 1362 Kad?askerli?in te?kili 1363 Pençik Kanununun ç?k??? 1366 Gelibolu'nun elden ç?k??? 1371 Çirmen Zaferi 1376 Bulgar Krall???'n?n Osmanl? hakimiyetini kabulü 1377 Gelibolu'nun Osmanl?lar'a iadesi Ni? ve Sofya'n?n al?n??? 1388 Plo?nik bozgunu ve Balkan ittifak?n?n te?ekkülü 1389 I. Kosova Zaferi 1389 I. Murat'?n?ehadeti, Y?ld?r?m Bayezid'in tahta cülusu 1390 Ayd?n-Saruhan-Germiyan-Mente?e beyliklerinin ilhak? 1390 Karaman Seferi, Konya'n?n muhasaras? 1390 Gelibolu tersanesi'nin in?as? 1391?stanbul'un ilk muhasaras? 1 / 81

2 1393 Mahkeme Rüsumunun ilk ihdas? 1396 Ni?bolu Zaferi Akçay Zaferi ve Karaman ülkesinin Osmanl? hakimiyetini kabulü 1398 Kad? Burhaneddin'in ölümü Karadeniz beyliklerinin ilhak? 1400?lk musiki nazariyat? eseri (K?r?ehirli Yusuf B. Nizameddin'in Kitabu'l Edvar'?) 1400 Bursa'da I. Bayezid taraf?ndan Ulu Cami'nin yapt?r?lmas?;?lk Osmanl? Darü'?-?ifa's?n?n Y?ld?r?m Bayezid taraf?ndan in?a edilmesi 1402 Ankara bozgunu ve Y?ld?r?m Bayezid'in esareti Fetret Devri, iç kar???kl?klar 1409 Süleyman Çelebi taraf?ndan Türk Edebiyat?'nda ilk mevlid örne?i olan Vesiletü'n-Necat adl? eserin yaz?l???;?lk besteli dini eser (Süleyman Çelebi'nin Mevlid'i) 1411 Çelebi Mehmed'in tahta ç?k??? 1413 I. Mehmed'in duruma hakim olup devleti yeniden kuru?u 1413 (Celaleddin H?z?r) Hac? Pa?a'n?n ölümü 1416 Osmanl?-Venedik Deniz Muhaberesi ve Sulhü,?eyh Bedreddin isyan? 1416 Macar Seferi 1417 Avlonya'n?n fethi 1418 Makam teriminin ilk kullan?l??? (A. Meragi'nin Makas?du'l-elhan'?nda) Samsun bölgesinin zapt? Bursa'da Hac??vaz'a I. Mehmed taraf?ndan Ye?il Külliye'nin yapt?r?lmas? 1421 Çelebi Mehmed'in ölümü ve II. Murad'?n cülusu ?lk resmi musiki çevresi (II. Murad Saray?) 1422 Mustafa Çelebi'nin (Düzme) bertaraf? 1425 Molla Fenar?'n?n ilk?eyhülislam olarak tayini ?zmir Beyi Cüneyd'in idam? Teke Beyli?i'nin intikali Germiyan Beyli?i'nin intikali 1429 Manyaso?lu Murad taraf?ndan Türk edebiyat?nda Seyf Serayi'den sonra Anadolu Türk edebiyat? sahas?nda ilk Gülistan tercümesinin yap?l??? 1429?eyh Hamdullah'?n Amasya'da do?u?u 1430?lk iki Türkçe musiki kitab? (H?z?r B. Abdullah'?n Edvar'? ve Bedr-? Dil?ad'?n Muradname'sindeki musiki bölümü) 1430 Selanik'in fethi ?emsüddin Muhammed B. Hamza el-fenari'nin ölümü 2 / 81

3 Kad?zade, Salahaddin Musa b. el-kadi Mahmud el-bursavi el- Rumi'nin ölümü 1432 Fatih Sultan Mehmed'in do?umu 1434 Edirne'de II. Murad taraf?ndan Muradiye Camii'nin yapt?r?lmas? 1436 Muiniddin B. Mustafa taraf?ndan II. Murad'?n iste?iyle ilk Mesnevi tercümesi olan Mesnevi-i Muradiyye adl? eserin yaz?l??? 1437 Ömer bin Mezid taraf?ndan ilk nazire mecmuas?n?n derleni?i 1439 Semendire'nin al?n??? 1440 Osmanl? musiki çalg?lar? üzerine ilk notlar (Ahmedo?lu?ükrullah) 1440 Ba?ar?s?z Belgrad ku?atmas? 1444 Segedin Sulhü 1444 II. Murat'?n tahttan çekili?i, II. Mehmed'in cülusu ve Varna zaferi 1445 II. Mehmed'in tahttan çekili?i ve II. Murad'?n ikinci defa cülusu 1447 Edirne'de II. Murad taraf?ndan Üç?erefeli Camii'nin yapt?r?lmas? 1448 II. Kosova Zaferi 1451 II. Murad'?n ölümü ve II. Mehmed'in ikinci defa cülusu Geçi? devri. Fatih Sultan Mehmed ve II. Bayezid devri 1453?stanbul'un fethi 1453 Ayasofya'n?n camiye çevrilmesi 1454?lk Devlet Musiki Okulu (Enderun'un müzik bölümü) Mora'n?n ele geçirili?i 1461 Trabzon Rum?mparatorlu?u'nun sonu 1461 Candaro?ullar?'n?n ilhak? 1463 Osmanl?-Venedik Sava??'n?n ba?lamas? ?stanbul'da Fatih Külliyesi'nin in?aas? 1466 II. Mehmed'in Arnavut seferi 1468 Karamano?ullar?'n?n sonu 1468 II. Mehmed taraf?ndan?stanbul'da Topkap? Saray?'n?n tesisi 1469 Ahmed Karahisar?'n?n Afyonkarahisar'da do?u?u 1470 E?riboz'un al?n??? 1471 Fatih Külliyesinin aç?l??? 1472 Topkap? Saray?n?n in?as? 1473 Otlukbeli Zaferi : Osmanl? Akkoyunlu mücadelesi 1474 Ali Ku?çu'nun ölümü 1475 K?r?m'?n Osmanl? tabiiyetine giri?i 1476 Bo?dan seferi ve zaferi 1478 Fatih taraf?ndan ilk alt?n paran?n darbettirilmesi 1478?erafeddin Sabuncuo?lu'nun ölümü 1479 Osmanl?-Venedik Sulhü ile Fatih'in Venedikliler'e Trabzon ve Kefe'de 3 / 81

4 ticaret yapma hakk? tan?yan ahidname vermesi 1480 Otranto'ya ç?k?? ve ba?ar?s?z Rodos ku?atmas? 1480 Kad?askerli?in Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayr?lmas? 1481 II. Mehmed'in vefat? ve II. Bayezid'in tahta ç?k??? dirhem gümü?ten 400 akçe kesilmesi 1481?eyh Hamdullah'?n?stanbul'a geli?i 1482 Cem Sultan'?n ma?lubiyeti, Rodos'a ilticas? 1483 Morova Seferi ve Hersek'in ilhak? 1484 Bo?dan Seferi 1484 Kili ve Akkirman'?n fethi Edirne'de Hayreddin'in II. Bayezid'in Külliyesi'ni in?as? 1485 Osmanl?-Memlük mücadelesinin ba?lamas? 1485?eyh Hamdullah'?n aklam-? sitte'de kendi üslubunu bulu?u 1486 Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi (Edirne, II. Bayezid Külliyesi?ifahanesi) 1488 Hocazade, Muslihiddin Mustafa B. Yusuf B. Salih el-bursavi'nin ölümü 1488 Sultan II. Bayezid taraf?ndan Edirne'de Bayezid Darü'?-?ifas?'n?n yap?m? 1489 Memlüklere kar?? toprak kayb? 1491 Osmanl?-Memlük Bar??? 1492 Macar Seferi 1492?spanya'dan ç?kar?lan Yahudiler'in de Osmanl? Devleti'nin himayesine girmesi 1494 Nakibüle?rafl???n yeniden ve devaml? olarak te?kili 1494 Çin bulutu motifinin tezhib'de ilk kullan?l??? 1495 Macarlarla mütareke, Cem Sultan'?n ölümü,?ehzade Süleyman'?n do?umu 1497?lk Rus elçisinin?stanbul'a geli?i 1498 Lehistan Seferleri 1499 Venedik Harbi 1499?nebaht?'n?n al?n??? 1499 Preveze bask?n? 15???lk mevlevi ayinleri (Pençgah, Dügah ve Hüseyni makamlar?nda üç beste-i kadim) 1500 Modon, Navarin ve Koron'un al?n??? ?stanbul'da Yakub?ah B. Sultan?ah'?n II. Bayezid'in Külliyesi'ni in?as? 1502 Venedikle sulh 1503 Anadolu sahas?nda ilk hamse sahibi Ak?emseddinzade Hamdullah Hamdi'nin ölümü 4 / 81

5 1505 Bayezid Külliyesi'nin aç?l??? 1509?stanbul'da k?yamet-? su?ra (küçük k?yamet) zelzelesi 1511?ahkulu Baba Tekeli isyan?,?ehzade Selim Hareketi 1512 II. Bayezid'in tahttan çekili?i, I. Selim'in cülusu 1512 Anadolu Türk edebiyat?nda ilk?ehrengiz örne?ini yazan Mesihi'nin ölümü; Selim döneminden I. Ahmed dönemine kadar olan dönemi ihtiva eden devre Çald?ran Zaferi, Tebriz'e giri? 1514?ahkulu'nun Yavuz Sultan Selim'in Tebriz'i i?galiyle Amasya'ya sürgün gönderili?i 1514 Çald?ran Zaferi, Tebriz'e giri? 1516 M?s?r Seferi ve Mercidab?k Zaferi 1517 Ridaniye Zaferi ve Kahire'ye giri? 1517 Haremeyn'in himaye alt?na al?nmas? 1517 Haliç'te tersane yap?m?n?n tamamlanmas? 1517 Piri Reis'in M?s?r'da Sultan Selim'e ilk dünya haritas?n? sunmas? 1519 Celali isyan? 1519 Cezayir'in iltihak? 1520 I. Selim'in vefat?, I. Süleyman'?n cülusu 1520?eyh Hamdullah'?n?stanbul'da vefat?;?ahkulu'nun?stabul'a gelip Ehli Hiref te?kilat?na giri?i; Hattat?eyh Hamdullah'?n vefat? ?ahkulu'nun nakka?hanede faaliyet göstermesi 1521 Belgrad'?n fethi 1521 Piri Reis'in Kitab-? Bahriye ad?ndaki eserini haz?rlamas? 1522 Kanuni Sultan Süleyman'?n validesi, Yavuz Sultan Selim'in e?i Ay?e Hafsa Sultan taraf?ndan Manisa'da bimaristan in?a edilmesi 1522 Rodos adas?n?n ilhak? 1524 M?s?r'da Hain Ahmed Pa?a isyan? 1524 Ahi Çelebi, Ahmed (Mehmed) Çelebi B. Kemal el-tebrizi'nin ölümü 1525 Yeniçeri isyan? 1525?lk Frans?z elçisi?stanbul'da 1525?eyhülislam Zembili Ali Efendi'nin ölümü 1525 Mirim Çelebi, Mahmud B. Muhammed B. Muhammed B. Musa Kad?zade'nin ölümü 1526 Mohaç Zaferi 1526 Ahmed Karahisari'nin?stanbul'da vefat? 1527 Bosna'n?n fethi'nin tamamlanmas? 1528 Piri Reis'in Kanuni Sultan Süleyman'a ikinci dünya haritas?n? takdim etmesi 1528 Nizameddin Abdülali B. Muhammed B. Hüseyin el-bircendi'nin ölümü 5 / 81

6 1529 Viyana ku?atmas?, Budin'in istirdad?, Barbaros'un Marsilya'ya ç?kmas? Divan-? Selimi'nin yaz?lmas? Nasuh'un tarihçi, hattat ve ressam olarak faaliyet göstermesi Sinan'?n imparatorlu?un ba? mimar? olarak faaliyet göstermesi 1532 Alaman Seferi Barbaros'un Osmanl? hizmetine giri?i ve Cezayir beylerbeyli?ine tayini 1534 Irakeyn seferinin aç?l???, Tebriz'e ikinci defa giri? ve Ba?dat'?n al?n??? 1534?eyhülislam?bn-i Kemal'in ölümü 1536 Frans?zlara kendi bayraklar? ile Osmanl? limanlar?nda ticaret hakk? veren ahidname verilmesi 1536 Veziriazam?brahim Pa?a'n?n idam? 1537 Körsof - Avlonya seferi 1538 Preveze Zaferi 1538 Had?m Süleyman Pa?a'n?n Hint Seferi 1540 Venedik ahidnamesindeki Karadeniz'de ticaret imtiyaz?n?n kald?r?lmas? Kara Memi'nin nakka?hanede faaliyet göstermesi 1541 Budin'in kati olarak ilhak? ve beylerbeyi?i olmas? 1543 Estergon'un ve?stolni Belgrad'?n fethi 1543 Bat? musikisiyle ilk resmi temas (I. François'n?n Kanuni'ye gönderdi?i saray orkestras?) 1547 Osmanl?-Habsburg Sulhü 1547 Avusturyal?lar'a Osmanl? topraklar?nda emn ü aman üzere ticaret yapma hakk?n?n tan?nmas? 1547 San'a'n?n fethi 1548?kinci?ran seferi 1550 Süleymaniye Külliyesi'nin in?aas? 1551 Trablusgarb'?n fethi 1552 Piri Reis'in Portekizlilere kar?? seferi 1553 Piri Reis'in ölümü Turgud Reis'in Akdeniz seferi Nahc?van Seferi 1555?lk Osmanl?-?ran antla?mas? : Amasya Müsalahas? 1556?ankulu'nun vefat?; Kara Memi'nin saray nakka?hanesine Sernakka? olu?u; Hattat Ahmed Karahisari'nin vefat? 1557 Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas'?n fethi 1557 Süleymaniye külliyesinin aç?l??? 1558?akay?k-? Nu'maniye telifi 6 / 81

7 1558 Arifi'nin Süleyman-name'sinin tamamlanmas? 1559?ehzade Bayezid ile Selim'in Konya Sava?? ve Bayezid'in yenilerek?ran'a s???nmas? 1560 Cerbe'nin al?n??? Osman'?n Nakka?hanede faaliyet göstermesi 1561 Ta?köprüzade'nin ölümü 1562 Osmanl?-Habsburg Sulhü 1563 Seydi Ali Reis, Ali B. Hüseyin el-katibi'nin ölümü 1565 Ba?ar?s?z Malta ku?atmas? dirhem gümü?ten 450 akçe kesilmesi 1566 Kanuni Sultan Süleyman'?n son seferi : Sigetvar ve Sultan?n vefat?, II. Selim'in cülusu 1567 Yemen isyan? 1568 Davud el-antaki'nin Tezkire adl? eserini telif etmesi 1569 Astarhan seferi 1569 Kaptan Kurd?o?lu H?z?r Beyin Sumatra seferi Lokman'?n?ehnameci olarak vazife görmesi 1571 K?br?s fethinin ikmali 1571?nebaht? hezimeti 1571 Mustafa B. Ali el-muvakkit'in ölümü; Takiyyüddin'in müneccimba??l??a tayin edilmesi 1574 Bu?day Zaferi 1574 Tunus'un fethi 1574 Selimiye'nin aç?l??? 1574 II. Selim'in vefat? ve III. Murad'?n cülusu 1575 Mün?eat'üs-Selat?n'in III. Murad'a takdimi 1575 Edirne'de Sinan eliyle II. Selim için Selimiye Camii'nin in?as? 1577 Takiyüddin'in gözlemlerine 1577'de de k?smen tamamlanan Daru'r- Rasadü'l-Cedid'de (?stanbul Rasathanesi) devam etmesi 1578 Osmanl?-?ran Sava??'n?n ba?lamas? 1578 Fas'ta el-kasrü'l-kebir Zaferi 1578 Kafkaslarda hareket 1580?lk?ngiliz ahidnamesinin verili?i 22 Ocak Kas?m 1583?stanbul Rasadhanesi'nin y?kt?r?lmas? Cizvitlerin Galata'daki Saint Benoit Kilisesi'ne yerle?erek burada St. Benoit mektebini açmalar? 1583 Me?ale Zaferi Lokman'?n iki ciltlik Hüner-name'sinin tamamlanmas? 1585 Tebriz'in al?n??? 7 / 81

8 1585 Takiyüddin el-ras?d'?n ölümü 1586?lk Sikke tashihi 1587 Gürcistan harekat? 1588 Gence seferi 1588 Resm-i tashih-i sikke konulmas? Bosnal? Mehmed'in saraydaki kuyumcular?n (zergeran bölü?ünün) ba?? olarak vazife görmesi 1589?kinci sikke tashihi 1590 Osmanl?-?ran Antla?mas? 1590 Yeniçerilerin et ihtiyaçlar?n? kar??lamak üzere gümrük resmine "zarar-? kassabiye" ad?yla %1 oran?nda ilave yap?lmas? 1593 Osmanl?-Habsburg Sava?lar? 1595 Estergon'un dü?ü?ü 1595 III.Murad'?n vefat?, III. Mehmed'in cülusu 1596 E?ri Kalesi'nin al?n??? ve Haçova Zaferi Davud ve Mehmed A?alar taraf?ndan?stanbul'da valide sultanlar için Yeni Camii'nin in?as? 1599 Osmanl? saray?nda ilk Bat? müzi?i aleti (Elizabeth I.'in IV. Mehmed'e gönderdi?i org); Davud el-antaki'nin ölümü 1600 Sikke tashihi 1601 Kanije Zaferi 1601?ngiliz tüccar?n?n ödeyece?i gümrük resminin %3'e indirilece?inin ahidnameye derci 1603 Osman?-?ran Sava??'n?n ba?lamas? 1603 III. Mehmed'in vefat?, I. Ahmed'in cülusu I. Ahmed döneminden III. Ahmed dönemine kadar olan dönemi ihtiva eden devre 1607 Asi Canbolato?lu ve Maano?lu'nun Oruç ovas?nda bozguna u?rat?lmas? Celali tenkili için Kuyucu Murad Pa?a Anadolu'da 1612 Osmanl?-?ran Antla?mas? 1612 Hollandal?lara ahidname verilmesi 1613 Ömer B. Ahmed el-ma'i el-çulli'nin ölümü 1614 Ali B. Veli B. Hamza el-ma?ribi'nin ölümü 1615?ran Sava??'n?n yeniden ba?lamas? 1615 Revan Seferi 1617 I. Mustafa'n?n cülusu 1617?stanbul'da Mehmed A?a taraf?ndan Sultan Ahmed Camii'nin in?as? 1618 I. Mustafa'n?n hal'i ve II. Osman'?n cülusu 1618 Sikke tashihi 8 / 81

9 1621 II. Osman'?n Lehistan seferine ç?k??? (Hotin seferi) 1622 II. Osman'?n katli ve I. Mustafa'n?n yeniden tahta ç?k??? 1623 I. Mustafa'n?n tahttan indirilip IV. Murad'?n cülusu 1624 Sikke tashihi 1629 Cizvitler taraf?ndan, 1629'da?stanbul'da "Saint Georges" Frans?z okulu ile yine "St. Louis Dil O?lanlar Mektebi"nin kurulmas? 1634?lk?eyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi) 1635 IV. Murad'?n Revan seferine ç?k??? 1638 Ba?dat Seferi ve Ba?dat'?n al?n??? 1638 Hekimba?? Emir Çelebi'nin ölümü 1639 Osmanl?-?ran sulhü : Kasr??irin Antla?mas? 1640 IV. Murad'?n ölümü,?brahim'in tahta ç?k???, sikke tashihi 1642 Haf?z Osman'?n?stanbul'da do?u?u Hattat Haf?z Osman 1645 Girit seferinin aç?l???, Hanya'n?n al?n??? 1648?brahim'in hal'?, IV. Mehmed'in cülusu 1648 Kandiye ku?atmas? 1650 Osmanl? musikisi eserlerinin ilk notal? tesbiti (Ali Ufki'nin eseri) 1656 Çanakkale Bo?az?'n?n Venedik ablukas? alt?na al?nmas? 1656 Ç?nar Vak'as? 1656 Köprülüler devrinin ba?lamas? 1658 Katip Çelebi'nin ölümü 1660 Varad Kalesi'nin al?n??? 1663 Uyvar seferi, Uyvar'?n fethi 1664 St. Gotthard bozgunu ve Vasvar Antla?mas? 1666 Türk Divan edebiyat?nda sebk-? Hindi'nin öncülerinden Naili'nin ölümü 1669 Kandiye'nin al?n???, Girit'in tamam?yla Osmanl? hakimiyetine giri?i 1670 Hekimba?? Salih B. Nasrullah B. Sellüm'ün ölümü 1672 Lehistan seferi, Kamaniçe'nin al?n??? 1672 Buca? Antla?mas? 1673 Frans?z tüccar?n?n ödedi?i gümrük resminin %3'e indirilmesi 1676 Osmanl?-Lehistan sulhü : Zorawna Antla?mas? 1678 Ukrayna'da Çehrin seferi 1678 Haf?z Osman'?n kendi üslubunu gerçekle?tirmesi 1680 Mehter etkisinde ilk Bat? müzi?i eseri (N. A. Strungk'un Esther operas?) 1682 Osmanl?-Rus Antla?mas? 1682 Seyahatname'nin yazar? Evliya Çelebi'nin ölümü 9 / 81

10 1683 II. Viyana ku?atmas? ve büyük bozgun 1683 Ebu Abdullah Muhammed b. Süleyman el-fasi b. Tahir; el-r?dvani'nin ölümü 1685 Uyvar'?n elden ç?k??? 1685 Saraydaki alt?n ve gümü?ten sikke bas?m? 1686 Budin'in dü?ü?ü 1687 IV. Mehmed'in tahttan indirilmesi, II. Süleyman'?n cülusu 1687 E?ri kalesinin dü?ü?ü 1687 Bir akçe itibar? de?erli "mankur" un piyasaya ç?kar?lmas? 1688 Belgrad'?n elden ç?k??? 1690 Kanije kalesinin dü?ü?ü 1690 Belgrad'?n geri al?n??? 1690 Frans?zlar?n M?s?r'da ödedi?i gümrük resminin %3 olarak tesbiti 1691 Ebu Bekr Behram b. Abdullah el-d?maski'nin ölümü 1691 II. Ahmed'in tahta ç?k??? 1691 Salankamen bozgunu 1691 Enflasyonu körükledi?i için mankur darb?n?n yasaklanmas? 1695 II. Ahmed'in ölümü 10 / 81

11 1695 II. Mustafa'n?n cülusu, Malikane sisteminin uygulanmaya ba?lanmas? 1697 Zenta bozgunu 1698?ehremini Baruthanesi yang?n? 1698 Haf?z Osman'?n?stanbul'da vefat? 1699 Karlofça Antla?mas?n?n imzalanmas? 1700 Ruslar'la?stanbul Antla?mas?'n?n imzalanmas? 1702?skender Çelebi Bahçesi'ndeki (bugünkü Ataköy) yeni baruthanenin faaliyete geçmesi 1702 Müneccimba?? Ahmed Dede b. Lütfullah'?n ölümü 1702?stanbul çuka imalathanesinin faaliyetinin durdurulmas? 1703 Edirne Vak'as? 1703 III. Ahmed'in tahta ç?k??? 1703 "Tu?ral?" alt?n paran?n piyasaya ç?kar?lmas? 1708?stanbul'da Selanikli ustalar?n çal??t??? çuka imalathanesinin kurulmas? 1709 Tersane içinde bir "lengerhane" yap?m? 11 / 81

12 1711 Prut Zaferi ve Bar??? 12 / 81

13 1711 R?dvan b. Abdullah el-razzaz el-feleke'nin ölümü 1713 "Zincir" alt?n?n ç?kar?lmas? 1715 Venedik'e sava? aç?lmas? ve Mora Seferi 1716 Osmanl?-Avusturya Sava??, Varadin bozgunu, Tema?var'?n elden ç?k??? 1716 "F?nd?k" alt?n?n?n piyasaya ç?kar?lmas? 1718 Pasarofça Antla?mas? 1718 Valilerin sefer masraflar?n? kar??lamak üzere "imdadiyye-i seferiyye" toplamalar?n?n kabulü ?lk bestekarlar antolojisi (?eyhülislam Es'ad Efendi'nin Nev?ehirli?brahim Pa?a'ya sundu?u Atrabu'l Asar'?) 1720?stanbul'da devlet taraf?ndan bir ipekli imalathanesinin kurulmas? 1720 Bat?ya hediye gönderilen ilk mehter tak?m? (III. Ahmed taraf?ndan Lehistan'a) 1720 III. Ahmed için tasvirleri Levni taraf?ndan yap?lan Surname-i Vehbi 1721 Çelebi Mehmed Efendi'nin sefaret vazifesiyle Fransa'ya gidi?i 1723?ran seferinin üç cepheli olarak aç?l??? 13 / 81

14 Azerbaycan harekat?, Tebriz ve Cence'nin al?n??? 1726?brahim Müteferikka taraf?ndan ilk Türk matbaas?n?n kurulu?u Türk matbaas?n?n kurulu?u ve yeni unsurlar devresi 1729 "Zer-i mahbub" ad?yla yeni bir alt?n?n piyasaya sürülmesi 1729 Cevheri'nin Lügat-? S?hah'?n?n Vankulu taraf?ndan yap?lan tercümesinin matbaada bas?lan ilk kitap olmas? 1730 Yanyal? Mehmed Esad b. Ali b. Osman'?n ölümü 1730 Patrona Halil isyan?, III. Ahmed'in hal'i, I. Mahmud'un cülusu 1732 Osmanl?-?ran bar??? 1733?ran Sava??'n?n h?zlanmas?, Nadir?ah'?n ba?ar?lar? 1733 Kefe Mukataas?'n?n?stanbul Mukataas? Kalemi ile birle?tirilmesi 1735 Bonneval Ahmed Pa?a (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbarac? Oca??'n?n kurulmas? 1736 Osmanl?-Avusturya-Rus Sava?lar? 1736 Abdullah b. Ebi Bekr b. Süleyman el-mara?i'nin ölümü 1739 Belgrad Antla?mas? 14 / 81

15 1739 Rus tüccarlar?na Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanl? sular? ve topraklar?nda ticaret hakk? tan?nmas? 15 / 81

16 1742 Ömer?ifai'nin ölümü 1743 Osmanl?-?ran Sava??'n?n yeniden h?zlanmas? 1745 Matbaan?n kurucusu?brahim Müteferrika'n?n ölümü 1746 Osmanl?-?ran bar??? 1747 Humbarac?ba?? Bonneval Ahmed Pa?a'n?n ölümü 1748 Avlonya ve E?riboz mukataalar?n?n Bursa Mukataas? Kalemi'ne kat?lmas? ?stanbul'da I. Mahmud ve III. Osman taraf?ndan Nuruosmaniye Camii'nin in?a ettirilmesi 1751 Osmanl? musikisi üzerine Bat?da yaz?lan ilk eser (Charles Fonton'un Essai 'si) 1754 I. Mahmud'un ölümü, III. Osman'?n cülusu 1757 III. Osman'?n ölümü, III. Mustafa'n?n cülusu Haremeyn mukataalar?n?n sat?? ve iltizam i?lerinin defterdar taraf?ndan yürütülmeye ba?lanmas? 1758 Mustafa Rak?m'?n Ünye'de do?u?u 1760 (1173) Abbas Vesim Efendi b. Abdurrahman b. Abdullah'?n ölümü 16 / 81

17 1766 Haremeyn mukataalar?n?n darphanece idare olunmaya ba?lanmas? 1768 Osmanl?-Rus Sava??'n?n ba?lamas? 1770 Rus filosunun?ngilizler'in yard?m?yla Akdeniz'e girmesi Frans?z Subay? Baron de Tatt'un?stanbul'da bulunmas? 1771 K?r?m'?n i?gali 1772 Tersane yak?nlar?nda Topçu Mektebi'nin kurulmas? 1773 Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un kurulu?u Darphanenin Hazine-i Amire'nin yede?i vazifesini görmeye ba?lamas? 1774 Avrupa tarz?nda te?kil edilmi? olan Sürat Topçular? Oca??'n?n kurulmas?; Bedreddin Hasan b. Burhaneddin?brahim el-ceberti'nin ölümü 1774 Sür'at Topçular? Oca??'n?n kurulmas? 21 Temmuz 1774 Küçük Kaynarca Antla?mas? ve Ruslar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakk? tan?nmas? 29 Nisan 1775 Tersane ambarlar?nda bir odada "Hendese Odas?" n?n kurulmas? 1776 Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un aç?l???; Bo?dan Prensi Alexand?r?spilanti Bey'in Bükre? ve Ya?'ta Rum Ortodoks cemaatinde yeni tarz e?itimin ilk ad?mlar? atmas?; Hendese odas?na nizam verilmesi 17 / 81

18 10 Mart 1779 Aynal?kavak Tenkihnamesi 1780 Mehmed Esad Yesari'nin ta'lik hatt?nda Osmanl? üslubunu bulu?u 1781 Hendese odas?n?n Mühandishane olarak isimlendirilmesi 1783 Rusya'n?n K?r?m'? ilhak? 1784 Avusturyal?lar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakk? verilmesi 1784 Frans?z Lafitte-Clave ve Monnier'in Tersane'deki mühendishanede istihkam dersleri vermeleri 8 Ocak 1784 Osmanl? Devleti'nin Rusya'n?n K?r?m'? ilhak?n? bir "sened" ile resmen tan?mas? ?stanbul'da bulunan Frans?z uzmanlar?n ve subaylar?n tamamen ülkelerine dönmeleri 17 A?ustos 1787 Osmanl?-Rus Sava??'n?n ilan? 9?ubat 1788 Rusya'n?n müttefiki s?fat?yla Avusturya'n?n da sava?a girmesi 1789 K?ymetli maden i?lenmesinin yasaklanmas? ve neticesiz d?? istikraz te?ebbüsü Ocak 1789 Özi Kalesi'nin Ruslar taraf?ndan zapt? 7 May?s I. Abdülhamid'in ölümü ve III. Selim'in tahta ç?kmas? 18 / 81

19 Temmuz 1789 Osmanl?-?sveç ittifak? 1790?lk resmi Ermeni mektebinin Kumkap?'da aç?lmas?; Gelenbevi,?smail b. Mustafa b. Mahmud'un ölümü 31 Ocak 1790 Osmanl?-Prusya ittifak? 27 Temmuz 1790 Avusturya'n?n Prusya taraf?ndan bar??a zorlanmas?. Reichenbach Konvansiyonu 18 Eylül 1790 Yergö?ü Mütarekesi Ekim - Kas?m 1790 Kili ve?smail kalelerinin Rusya taraf?ndan zapt? Mevlevi ayininde piyano (!) (Galata Mevlevihanesi,?eyh Galib/III. Selim zaman?) 4 A?ustos 1791 Avusturya ve Osmanl? Devleti aras?ndaki son sava??n bitirilmesi. Zi?tovi Antla?mas? 11 A?ustos 1791 Rus Sava??'n?n sonu. Kalas Mütarekesi 1792 Nizam-? Cedid hareketinin ba?lamas? 1792 III. Selim devrinde 100'lük guru? bas?lmas? 19 / 81

20 10 Ocak 1792 K?r?m'?n Rusya'ya b?rak?lmas? 20 / 81

21 10 Ocak 1792 Ya? Antla?mas? 1793 Daimi elçiliklerin?slah? ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik ihdas? 1793 Nizam-? Cedid Ordusu'nun Kurulu?u 1793 Hasköy'de Humbarac? ve La??mc? Oca?? k??las?nda Mühendishane-i Cedide'nin aç?lmas?; Faz?l Hüseyin'in III. Selim'in saray?nda haz?rlad??? Huban-name ve Zenannamesi'nin resimli bir nüshas? 1793 Zahire Nezareti'nin kurulmas? Baruthane-i Amire'de?ngiliz perdah? barut imaline ba?lanmas? 1794 Halkal?'da yap?lan Azadlu Baruthanesi'nin faaliyete geçmesi 1795 Lehistan'?n Avrupa haritas?ndan silinmesi 1795 Mühendishane-i Berr-i Hümayun'un aç?l???; Kara Mühendishanesi binas?n?n in?as?; Osmanl? saray?nda ilk yabanc? bando (Napolyon'un III. Selim'e gönderdi?i) 1795 Zahire Hazinesi'nin kurulmas? 1797 Mühendishane'de aç?lan Matbaan?n faaliyete geçmesi 1797 Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler ihdas? 21 / 81

22 1797 Pazvando?lu isyan? 1797 Rumeli'de da?l? e?kiya hareketleri ve isyanlar? 17 Eylül 1797 Venedik Devleti'nin ortadan kald?r?lmas? 1798 Mehmed Es'ad Yesari'nin?stanbul'da vefat? 3 Ocak 1798 Fransa'ya kar?? Osmanl?-Rus ittifak? 1 Temmuz 1798 Fransa'n?n M?s?r'a sald?rmas? 3 Eylül 1798 Fransa'ya sava? ilan? 1799 Neticesiz d?? istikraz te?ebbüsü 5 Ocak 1799 Fransa'ya kar???ngiltere ile ittifak?ubat 1799 Napolyon'un El-Ari? ve Gazze'yi ele geçirmesi May?s 1799 Napolyon'un Akka'da Cezzar Ahmed Pa?a taraf?ndan ma?lup edilmesi A?ustos 1799 Napolyon'un Fransa'ya dönmesi, M?s?r'?n i?galinin devam? 1800 Takvimlerin Jacques Cassini Zicine göre haz?rlanmaya ba?lamas? Mart 1800 Rus ve Osmanl? kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmalar? 22 / 81

23 1801 Kara Mühendishanesi hocal???na Hüseyin R?fk? Tamani'nin getirilmesi; Gevrekzade Haf?z Hasan Efendi'nin ölümü 23 / 81

24 A?ustos 1801 M?s?r'?n tahliyesine dair mütareke 1802 Frans?z ve?ngiliz gemilerinin kendi bayraklar? alt?nda Karadeniz'e ç?kmalar?na müsaade edilmesi 1802 Avrupa ile ticaret yapan Osmanl? gayri müslim tüccar?na Avrupa devletleri tüccar? statüsünün tan?nmas?yla "Avrupa tüccar?" denilen s?n?f?n ortaya ç?kmas? 25 Haziran 1802 Paris Antla?mas?. Fransa ile bar?? 1803 "Ayval?k?konomos Akademisi'nin kurulmas?; "Kuruçe?me Rum Mektebi (Helleno Philosophical School)"nin kurulmas??ubat 1804 S?rp isyanlar?n?n ba?lamas? 1805 Avrupa tarz?nda ilk hastane'nin Kas?mpa?a'daki Tersane-I Amire'de aç?lmas? 1805 Osmanl? Devleti'nin Napolyon'un "?mparator" unvan?n? tan?mas? 1805 Tersane Hazinesi'nin kurulmas? 1805 Beykoz Çuka ve Ka??t Fabrikas?'n?n faaliyete geçmesi Temmuz 1805 Mehmed Ali Pa?a'n?n M?s?r'a vali olarak tayini 1806 Nizam-? Cedid'in ba?ar?s?zl??? ve gerilemesi.?kinci Edirne Vak'as? 24 / 81

25 1806 Osmanl?-Rus Sava?? 1806 III. Selim'in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi Ocak 1806 Tersane T?bbiyesi'nin kurulmas? Ekim 1806 Memleketeyn 'in Rusya taraf?ndan i?gal edilmesi 1807 Vehhabi isyan?n?n had safhaya varmas?. Hacc?n engellenmesi 20?ubat 1807?ngiltere'nin Rusya'n?n yan?nda Osmanl? sava??na i?tiraki ve?ngiliz filosunun?stanbul önlerine gelmesi Mart - Eylül 1807?ngiliz filosunun?skenderiye'ye sald?rmas? ve Mehmed Ali taraf?ndan ma?lup edilmesi 25 May?s 1807 Nizam-? Cedid'e kar?? ayaklanma 29 May?s 1807 III. Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-? Cedid'in ilgas? 29 May?s Temmuz 1808 IV. Mustafa devri. Siyasi istikrars?zl?klar ve darbeler 1808 Mustafa Rak?m'?n celi sülüs ve tu?ra'ya yeni üslubunu getiri?i 28 Temmuz 1808 Alemdar Mustafa Pa?a'n?n müdahalesi, IV. Mustafa'n?n tahttan indirilmesi, III. Selim'in katli, II. Mahmud'un tahta ç?kmas? 25 / 81

26 28 Temmuz Kas?m 1808 Alemdar'?n k?sa süren sadareti 26 / 81

27 29 Eylül 1808 Sened-i?ttifak : Devletin ayanlarla uzla?mas? Kas?m 1808 Yeniçeri Ayaklanmas? : Alemdar?n Sonu 5 Ocak 1809?ngiltere ile süren sava??n sonu : Kal'a-i Sultaniyye Antla?mas? 1810 II. Mahmud devrinde be?lik "cihadiyye"lerin bas?lmas? 1810?zmir Jimnasium'unun kurulmas?; Yesarizade Mustafa?zzet'in ta'lik'e son?eklini veri?i 1812 Vehhabi ayaklanmas?n?n Mehmed Ali Pa?a taraf?ndan bast?r?lmas? 1812 Frans?z postalar?n?n ilk kurulu?u 28 May?s 1812 Rus Sava??'n?n sonu : Bükre? Antla?mas?, S?rbistan'a özerklik verilmesi 1816 Milo? Obronoviç'in "ba?knez" olarak tan?nmas? ve S?rbistan'?n özerli?inin temini 1817 Hüseyin R?fk? Tamani'nin ölümü?ubat - Mart 1821 Eflak ve Mora'da Rum isyanlar?n?n ba?lamas? 1823 Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yap?lmas?na te?ebbüs edilmesi 1824 Rum ayaklanmas?n? bast?rmak üzere M?s?r kuvvetlerinin 27 / 81

28 ça?r?lmas? 1824 Fatih Külliyesindeki Darü'?-?ifa'n?n y?k?lmas?; Sultan II. Mahmud'un Talim-i s?byan ad? ile ferman yay?nlamas?; St. Pierre mektebinin kurulmas? 1826?htisab müessesesinin düzenlenmesi 1826?inasi'nin do?umu; Mustafa Rak?m'?n?stanbul'da vefat?; Ermeni ustalara Nakka?l?k hakk?n?n verilmesi 14 Haziran 1826 Yeniçeri Oca??'n?n ortadan kald?r?lmas?, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin kurulmas? 7 Ekim 1826 Rusya ile Akkerman Antla?mas?'n?n akdi 1827 Osmanl?lar'?n?ngiliz yap?s? ilk buharl? gemiye sahip olmalar? 1827 T?phane-i Amire'nin kurulmas?;?lk "Mar?-? Sultani" bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud'a) 1827 Mukataa Hazinesi'nin Hazine-i Amire'den ayr?lmas? 4 Nisan 1827?ngiltere ile Rusya aras?nda Yunanistan'?n ba??ms?zl???na dair Petersburg Protokolü Temmuz 1827 M?s?r kuvvetlerinin Rum isyan?n? bast?rmalar?, Atina'n?n teslimi 20 Kas?m 1827 Navarin sald?r?s? : Osmanl?-M?s?r donanmas?n?n yak?lmas? 28 / 81

29 26 Nisan 1828 Rusya'n?n sava? ilan etmesi 29 / 81

30 1829 Ziya Pa?a'n?n do?umu; Mahmud Celaleddin'in?stanbul'da vefat?;?evki Efendi'nin?stanbul'da do?u?u 1829 Deli Te?kilat?n?n kald?r?lmas? 14 Eylül 1829 Edirne Bar??? : Yunanistan'?n ba??ms?zl??? 1830 Mühendishane-i Bahri'nin Heybeliada'daki k??laya ta??nmas?;?shak Efendi'nin Mühendishane ba?hocal???na getirilmesi; Avrupa'ya talebe gönderilmeye ba?lanmas? 1830 Tiftik keçisinin Güney Afrika'da yeti?tirilmeye ba?lanmas? 1830 Katolik ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tan?nmas? Nüfus say?mlar? 5 Temmuz 1830 Frans?zlar'?n Cezayir'e sald?rmalar? ve ele geçirmeleri 1831?lk saray konservatuar? (M?z?ka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestras?) 1831 Timarlar?n kald?r?lmas? (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti) ?shak Efendi'nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-? Riyaziye adl? eserinin bas?lmas? 1 Kas?m 1831?lk gazete Takvim-i Vekayi'nin ne?ri 30 / 81

31 1832 T?phane-i Amire'nin?ehzadeba??'ndan Cerrahhane'nin bulundu?u binaya nakledilmesi 1832 Memuriyette, ilmiyye ve mülkiyyede rütbelerin yatay?na e?itlenip derece ve elkab?n (titulature) tesbiti 1832 M?s?r Valisi Mehmed Ali Pa?a'n?n isyan? 1832?stanbul-?zmit "posta yolu" nun yap?m? 1832?ngiliz postalar?n?n kurulu?u 29 Ocak 1832 Topkap? Saray?'na biti?ik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire'nin aç?lmas? 12 Aral?k 1832 M?s?r kuvvetlerinin Konya'da Osmanl? ordusunu yenmeleri 1833 Feshanenin kurulu?u 2?ubat 1833 M?s?r kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri 5 Nisan 1833 Rus kuvvetlerinin yard?m amac? ile Beykoz'a asker ç?kartmalar? ve Rus filosunun?stanbul'a gelmesi May?s 1833 Mehmed Ali'nin uzla?maya zorlanmas? : Kütahya Sözle?mesi 8 Temmuz 1833 Mehmed Ali Pa?aya kar?? Osmanl?-Rus ittifak? : Hünkar?skelesi Antla?mas?, Bo?azlar'?n di?er devletlere kapat?lmas? 31 / 81

32 18 Eylül 1833 Münchengraetz Antla?mas? 32 / 81

33 1834 Maçka K??las?'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulmas? 1834 Mukataat Hazinesi'nin isminin "Mansure Hazinesi" olarak de?i?tirilmesi 1835 Hazine-i Amire ile darphanenin birle?tirilmesi ?lk halk konserleri [Tanburi Aleksan Efendi ( )?stanbul Süleymanpa?a Han?'ndaki kahvede] 1836 Ba?hoca?shak Efendi'nin ölümü 1836?slimye Çuka Fabrikas?'n?n devlet taraf?ndan i?letilmeye ba?lanmas? 1836 Ba?hoca?shak Efendi'nin ölümü 1836?slimye Çuka Fabrikas?'n?n devlet taraf?ndan i?letilmeye ba?lanmas? 11 Mart 1836 Umur-? Hariciye Nezareti'nin kurulmas? (hatt-? hümayun tarihi 23 Zilkaade 1251) 26 Kas?m 1837 Osmanl? yap?m? "Eser-i Hayr" adl? buharl? geminin denize indirilmesi 1838 Mekteb-i Adli'nin aç?lmas?; Üsküdar'da Cemaran adl? Ermeni yat?l? yüksek okulunun kurulmas?; Müderrishane-i Bahri'nin Tersane'deki yeni binas?na nakledilmesi; Sultan II. Mahmud'un ilk ö?retim alan?nda yeni bir te?ebbüse giri?mesi; Sami Efendi'nin?stanbul'da do?u?u 33 / 81