T.C. MİLLÎ SAVUNMA BAKANLIĞI AKARYAKIT İKMAL VE NATO POL TESİSLERİ İŞLETME BAŞKANLIĞI BİNA VE TESİSLERİN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YÖNERGE

Transkript

1 T.C. MİLLÎ SAVUNMA BAKANLIĞI AKARYAKIT İKMAL VE NATO POL TESİSLERİ İŞLETME BAŞKANLIĞI BİNA VE TESİSLERİN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YÖNERGE ANKARA 2013

2 (BU SAYFA BOŞ BIRAKILMIŞTIR) II

3 T.C MİLLÎ SAVUNMA BAKANLIĞI AKARYAKIT İKMAL VE NATO POL TESİSLERİ İŞLETME BAŞKANLIĞI Sayı : / 2013 Konu : Bina ve Tesislerin Yangından Korunması Hakkında Yönerge. BAŞEMİR İLGİ: a) 7126 sayılı Sivil Savunma Kanunu. b) Başbakanlığın tarih ve 2007/12937 Karar Sayılı "Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik." 1. İlgi (a) Kanun gereğince, Bakanlar Kurulunun 2007/12937 Sayılı Kararı ile yürürlüğe konulan ve ilgi (b) Yönetmelik esaslarına göre Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı Bina ve Tesislerin Yangından Korunması Hakkında Yönerge" hazırlanmıştır. 2. Bu Yönerge; Başkanlık Merkez Teşkilatı ile Taşra Teşkilatı İş yerlerindeki kontrol sorumluluğunu üstlendikleri her türlü yapı, bina, tesis ve işletmelerin tasarımı, yapımı, işletimi, bakımı ve kullanımı aşamalarında, herhangi bir şekilde çıkacak yangınlarda can ve mal kaybını en aza indirerek söndürülmesini, yangın öncesinde ve sırasında alınacak tedbirler, görev ve sorumluluklar ile organizasyon, eğitim ve denetim usullerini belirler. 3. Bu Yönerge ilgide kayıtlı mevzuatlar ve varsa bu konuda Mülki İdare Amirliğince düzenlenmiş talimatlarla birlikte kullanılacaktır. 4. Başkanlık Merkez Teşkilatı ile Taşra Teşkilatı iş yerleri; Yönetmelik alınmasını müteakip Yangın Emniyet Talimatını hazırlayacak/hazırlatacaktır. 5. Bu Yönerge yayım tarihi itibari ile yürürlüğe girecektir. 6. Bu Yönergenin uygulamasında ortaya çıkabilecek aksaklıklara ilişkin değişiklik teklifleri, görüş ve öneriler, Yayın Geliştirme Çizelgesi ile birlikte Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı, İnsan Kaynakları Dairesi Başkanlığına her yıl Mart ayı sonuna kadar gönderilecektir. Rica ederim. İsmet YILMAZ Millî Savunma Bakanı DAĞITIM: Gereği : Özel Dağıtım Planı III

4 DAĞITIM PLANI MAKAMIN / KURUMUN ADI : ADEDİ: Milli Savunma Bakanlığına... 5 Başkanlık Makamına.. 3 Akaryakıt İkmal Ve İşletme Dairesi Başkanlığına.. 5 Tedarik Dairesi Başkanlığına.. 4 İnsan Kaynakları Dairesi Başkanlığına... 4 Mali İşler Dairesi Başkanlığına... 4 Teftiş Kurulu Başkanlığına.. 1 Hukuk Müşavirliğine... 1 BATI BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ. 50 (İşletme ve Depo Müdürlükleri, Müstakil Tank Çiftlikleri, Pompa İstasyonları ve Yerüstü Depolar Dâhil.) DOĞU BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ.. 50 (İşletme ve Depo Müdürlükleri, Müstakil Tank Çiftlikleri, Pompa İstasyonları ve Yerüstü Depolar Dâhil.) IV

5 DEĞİŞİKLİK KAYIT ÇİZELGESİ DEĞİŞİKLİK EMRİNİN SIRA NO TARİH SAYISI İŞLEM TARİHİ KONUSU DEĞİŞİKLİK İSTEYENİN GÖREVİ ADI VE SOYADI İMZASI V

6 İÇİNDEKİLER KONU SAYFA Uygulama Talimatı. III Dağıtım Planı... Değişiklik Kayıt Çizelgesi.. İçindekiler. Ekler.. IV V VI X BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. 1 İlkeler 4 Görev Yetki ve Sorumluluklar 4 İKİNCİ BÖLÜM Genel Sorumluluklar, Yasaklar ve Tanımlar Çıkartmaların Yapıştırılması Arşiv ve Depo Güvenliği 6 Yangını Haber Verme. 6 Kaçış (Yangın) Merdiven Kapıları... 6 Bina Giriş Önlerini Açık Bulundurma ve Park Yasağı 6 Acil Durum Planının ve Yangın Tahliye Projelerinin Hazırlanması. 6 Mahalli İtfaiye Teşkilatının (İtfaiye Amirinin) Emrine Girmek 6 İtfaiye ile İşbirliği Bina Tesis Yetkilisi. 7 Yangın Raporu Hazırlama. 7 Kaynak Yapım İşlerinde Alınacak Tedbirler... 7 Yangın Söndürme Cihaz Ve Malzemelerinin Korunması.. 7 Çöp ve Ateş Yasağı... 7 Kağıt Toplama.. 7 Elektrikli Isıtıcı Çay ve Kahve Makineleri Elektrik Tesisatı 8 Çay Ocakları ve Mutfaklarda Yangın Güvenliği. 8 Kapı Numaraları ve Anahtarları 8 Personel Adresleri.. 8 VI

7 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Kaçış Yolları, Kaçış Merdivenleri, Kaçış Yolu Kapıları Kaçış Güvenliği Esasları... 9 Kaçış Yolları Yangın Güvenlik Holleri... 9 Kaçış Merdivenleri Kaçış Yolu Kapıları... 9 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Bina Bölümlerine ve Tesislerine İlişkin Düzenlemeler Bina Bölümleri ve Tesisleri.. 10 Kazan Dairesi, Yakıt Depoları. 10 Malzeme Depoları ve Arşivler.. 11 Mutfak ve Çay Ocakları Soba ve Bacalar, Sığınaklar, Otoparklar, Çatılar, Asansörler Atölye ve Açık Alanların Güvenliği Tank Sahasında Alınacak Tedbirler. 12 Dolum Yerlerinde Alınacak Tedbirler BEŞİNCİ BÖLÜM Yıldırımdan Korunma Tesisatı, Transformatör ve Jeneratör Yıldırımdan Korunma Tesisatı (Paratoner). 14 Transformatör, Jeneratör VII

8 ALTINCI BÖLÜM Elektrik Tesisatı ile Sistemlerin Özellikleri, Acil Durum Aydınlatması ve Yönlendirilmesi Elektrik Tesisatı ve Sistemlerin Özellikleri Elektrik Tesisatının Kontrolü İç Tesisat Yangın Bölmelerinden Geçişler Acil Durum Aydınlatması ve Yönlendirmesi Kaçış Yollarının Aydınlatılması.. 16 Acil Durum Aydınlatılması Sistemi. 16 Acil Durum Aydınlatması. 16 Acil Durum Yönlendirmesi.. 16 YEDİNCİ BÖLÜM Yangın Algılama ve Uyarı Sistemleri Tasarım İlkeleri.. 18 Algılama ve Uyarı Sistemi Alarm Verme.. 18 Yangın Bölgeleri ve Kontrol Panelleri Yağmurlama Sistemi Alarm İstasyonu Gazlı Söndürme Sistemi Alarm ve Arıza Çıkışları 19 Duman Kontrol ve Basınçlandırma Sistemleri Kontrol Ve İzlemeleri. 19 Sesli ve Işıklı Uyarı Cihazları.. 19 Acil Durum Kontrol Sistemleri.. 20 Kablolar Periyodik Testler, Bakım ve Denetim. 20 VIII

9 SEKİZİNCİ BÖLÜM Duman kontrol Sistemleri Tasarım İlkeleri. 21 Duman Kontrolünün Esasları. 21 DOKUZUNCU BÖLÜM Yangın Söndürme Sistemleri Tasarım İlkeleri. 22 Sulu Söndürme Sistemleri Su Basınç ve Debi Değeri Su Depoları ve Kaynakları. 22 Sabit Boru Tesisatı ve Yangın Dolapları Sistemi 22 Yağmurlama Sistemi İtfaiye Su Verme Bağlantısı. 23 Köpüklü, Gazlı ve Kuru Kimyevi Tozlu Sabit Otomatik Söndürme Sistemleri.. 23 Taşınabilir Söndürme Tüpleri.. 23 Periyodik Testler ve Bakım ONUNCU BÖLÜM Tehlikeli Maddelerin Depolanması Ve Kullanılması Tehlikeli Maddeler İle İlgili Olarak Uygulanacak Hükümler Patlayıcı Maddeler Parlayıcı ve Patlayıcı Gazlar Doğalgaz Kullanım Esasları Genel Olarak Yangından Korunma İşlemleri IX

10 ONBİRİNCİ BÖLÜM Yangın Güvenliği Sorumluluğu, Acil Durum Ekipleri, Eğitim, Denetim, İşbirliği ve Ödenek Yangın Güvenliği Sorumluluğu. 27 Bina Acil Durum (Sivil Savunma) Ekiplerin Kuruluşu Bina Acil Durum (Sivil Savunma) Ekiplerin Görevleri. 28 Araç Gereç ve Malzeme Eğitim Denetim İşbirliği Ödenek İç Düzenleme. 29 Yönergenin Uygulanması. 29 ONİKİNCİ BÖLÜM Son Hükümler Yetkili İdareden Görüş Alınması.. 30 Yönergeye Aykırı Haller. 30 Mevzuat Hükümleri 30 Yürürlük.. 30 Yürütme.. 30 X

11 EKLER EK-A YANGIN TALİMATI EK-B YANGIN EKİPLERİ.. 2 EK-C BİNA VE TESİSLERDE BULUNDURULMASI ZORUNLU ARAÇ, GEREÇ VE MALZEME LİSTESİ EK-Ç LAHİKA-1 TEK KATLI BİNA VE TESİSLERDE BULUNDURULMASI ZORUNLU ARAÇ, GEREÇ VE MALZEME LİSTESİ... 4 EK-D YANGIN TATBİKAT SONUÇ RAPORU... 5 EK-E YANGIN TUTANAĞI.. 6 EK-F YANGIN İHBAR FORMU EK-G YANGIN ALARM İKAZ İŞARETLERİ KONTROL FORMU.. 8 EK-Ğ YANGINA KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER KONTROL ÇİZELGESİ.. 9 EK-H AKARYAKIT DOLUMUNDA YANGINA KARŞI ALINACAK TEDBİRLER. 10 EK-I YANGIN DENETLEME FORMU 11 EK-İ ÜNİTEDE YANGIN ÇIKTIĞINDA YAPILACAK İŞLER.. 12 XI

12 ANT BAŞKANLIĞI YANGIN ÖNLEME VE SÖNDÜRME YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç Madde 1- Bu Yönergenin amacı; Milli Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı Merkez ve Taşra teşkilatı tarafından kullanılan her türlü yapı, bina, tesis ve işletmenin, tasarımı, yapımı, işletimi, bakımı ve kullanımı safhalarında çıkabilecek yangınların en aza indirilmesini ve herhangi bir şekilde çıkabilecek yangında can ve mal kaybını en aza indirerek söndürülmesini sağlamak üzere, yangın öncesinde ve sırasında alınacak tedbirlerin, organizasyonun, eğitimin ve denetimin usul ve esaslarını belirlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Yönerge; a) Başkanlık Merkez ve Taşra teşkilatında kullanılan her türlü yapı, bina, tesis ile açık ve kapalı alan işletmelerinde alınacak yangın önleme ve söndürme tedbirlerini, b) Yangının, ısı, duman, zehirleyici gaz, boğucu gaz ve panik sebebiyle can ve mal güvenliği bakımından yol açabileceği tehlikeleri en aza indirebilmek için, yapı, bina, tesis ve işletmelerin, çalışma ofisleri, depo ve arşivlerin tasarım, yapım, kullanım, bakım ve işletim esaslarını kapsar. Dayanak Madde 3- Bu Yönerge, tarihli ve 7126 sayılı Sivil Savunma Kanununun Ek 9. maddesi gereğince hazırlanan, Bakanlar Kurulu nun 2007/12937 sayılı kararı ile yürürlüğe konan Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik in 136 ncı ve 137 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4- Bu Yönergede geçen; Bakanlık: Millî Savunma Bakanlığını, Başkanlık: Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı, Başkan: Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanını, Başkan Yardımcısı: Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkan Yardımcılarını, Daire Başkanı: Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı Akaryakıt İkmal ve İşletme, İnsan Kaynakları, Mali İşler ve Tedarik Daire Başkanlarını, Teftiş Kurulu: Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı Teftiş Kurulunu Bölge Müdürlüğü: Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı Doğu ve Batı Bölge Müdürlükleri Merkezini, İşletme Müdürlüğü: Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı Bölge Müdürlüğü Yetki alanında bulunan İşletme Müdürlüklerini, Depo Müdürlüğü: Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı Bölge Müdürlüğü Yetki alanında bulunan Depo Müdürlüklerini, Merkez Teşkilatı: Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı Merkez Teşkilatını, Taşra Teşkilatı: Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığına bağlı Bölge Müdürlüğü ile yetki alanında bulunan İşletme/Depo Müdürlükleri ve bağlı, Tank Çiftlikleri, Pompa İstasyonları, Yerüstü Depoları, Hava Meydanları ve Deniz Terminallerini Acil Durum: Afet olarak değerlendirilen olaylar ile dikkatsizlik, tedbirsizlik, ihmal, kasıt ve çeşitli sebeplerle meydana getirilen olayların yol açtığı halleri, Acil Durum Ekibi (Sivil Savunma): Yangın, deprem ve benzeri afetlerde binada bulunanların tahliyesini sağlayan, olaya ilk müdahaleyi yapan, arama-kurtarma ve söndürme işlerine katılan ve gerektiğinde ilk yardım uygulayan ekipleri, - 1 -

13 Acil Durum Planları:Acil durumlarda yapılacak müdahale, koruma, arama-kurtarma ve ilk yardım iş ve işlemlerinin nasıl ve kimler tarafından yapılacağını gösteren ve acil durum öncesinde hazırlanması gereken planları, Acil Durum Asansörü (İtfaiye Asansörü): Binalarda bulunan, kullanımı doğrudan yangın söndürme ve kurtarma ekiplerinin veya itfaiyenin denetimi altında bulunan ve ek korunum uygulanmış olan özel asansörü. Alevlenme Noktası: Isınan maddeden çıkan gazların, bir alevin geçici olarak yaklaştırılıp uzaklaştırılması sonucunda yanmayı sürdürdüğü en düşük sıcaklığı, Bina Tesis Yetkilisi: Kurumun en üst amiri adına hareket etmekle görevli idari/destek hizmetleri birim amirini, Duman Haznesi: İçinde dumanın toplanması amacıyla tavanda tasarlanan hacmi, Duman Kontrolü: Yangın hâlinde duman ve sıcak gazların yapı içindeki hareketini veya yayılımını denetlemek için alınan tedbirleri, Duman Tahliyesi: Dumanın yapının dışına kendiliğinden çıkmasını veya mekanik yollarla zorlamalı olarak atılmasını, Duman Yönlendirme Bacası: Yangın hâlinde, dumanların istenilen yöne çekilerek yangının genişlemesini önlemeye yönelik bacaları, Duman Perdesi: Yükselen dumanın yanal yayılımını sınırlamak amacıyla tavanda sabit konumda, uzaktan kapatılabilen veya bir algılayıcı uyarısıyla kapanan, yangına karşı dayanıklı bölücü perdeyi, EN: Avrupa standartlarını, Güvenlik Bölgesi: Binadan tahliye edilen şahısların bina dışında güvenli olarak bekleyebilecekleri bölgeyi, Islak Borulu Yağmurlama Sistemi: Boruları sürekli olarak su ile dolu durumda tutulan otomatik söndürme sistemini, İlgili Standart: Türk standartlarını, bu standartların olmaması hâlinde Avrupa standartlarını, Türk veya Avrupa standartlarında düzenlenmeyen hususlarda, uluslararası geçerliliği kabul edilen standartları, Kademeli Yatay Tahliye: Kullanıcıların yangından uzaklaşarak aynı kat seviyesinde yer alan yangın geçirimsiz komşu kompartımana sığınmasını, Kaçış Aydınlatması: Normal aydınlatma devrelerinin kesintiye uğraması hâlinde, armatürün kendi gücüyle veya ikinci bir enerji kaynağından beslenerek sağlanan aydınlatmayı, Kaçış (Yangın) Merdiveni: Yangın halinde ve diğer acil hâllerde binadaki insanların emniyetli ve süratli olarak tahliyesi için kullanılabilen, yangına karşı korunumlu bir şekilde düzenlenen ve tabiî zemin seviyesinde güvenlikli bir alana açılan merdiveni, Kaçış Uzaklığı: Kat içinde herhangi bir noktada bulunan bir kullanıcının kendisine en yakın kat çıkışına kadar almak zorunda olduğu yolun gerçek uzunluğunu, Kaçış Yolu: Oda ve diğer müstakil hacimlerden çıkışlar, katlardaki koridor ve benzeri geçişler, kat çıkışları, zemin kata ulaşan merdivenler ve bina son çıkışına giden yollar dâhil olmak üzere binanın herhangi bir noktasından yer seviyesindeki cadde veya sokağa kadar olan ve hiçbir şekilde engellenmemiş bulunan yolun tamamını, Kamuya Açık Bina: Otel, sinema, tiyatro, hastane, lokanta, okul, yurt, lokal, işyeri, açık ve kapalı spor tesisleri, eğitim ve dinlenme tesisi ve benzeri binaları, Kullanıcı Yükü: Herhangi bir anda, bir binada veya binanın esas alınan belirli bir bölümünde bulunma ihtimali olan toplam insan sayısını, Kullanıcı Yük Katsayısı: Yapılarda kişi başına düşen kullanım alanının metrekare cinsinden m²/kişi olarak ifadesini, Kuru boru Sistemi: Normalde içinde su bulunmayan, yangın hâlinde itfaiyenin zemin seviyesinden su basabileceği boruyu, Kuru Borulu Yağmurlama Sistemi: Çalışma öncesi, kontrol vanasından sonraki boru hattı, basınçlı hava veya inert gaz ile dolu durumda tutulan otomatik söndürme sistemini, Korunumlu Koridor veya Hol: Bitişik olduğu mekânlardan yangına karşı dayanıklı yapı elemanlarıyla ayrılmak suretiyle yangın etkilerinden korunmuş koridoru veya holü, Korunumlu Merdiven: Yangına karşı dayanıklı bir malzeme ile çevrili veya yangından etkilenmeyecek şekilde düzenlenen merdiveni, Ortak Merdiven: Birden çok sayıda kullanım birimine hizmet veren kaçış merdivenini, - 2 -

14 Sertifika:Herhangi bir ekipman, malzeme veya hizmet için, Türk Standartları Enstitüsü veya Türk Standartları Enstitüsü tarafından kabul gören uluslararası bir onay kuruluşu tarafından test edilerek verilen ve ilgili standartlara uygunluğu gösteren belgeyi, Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG):Petrolden ve doğalgazdan elde edilerek basınç altında sıvılaştırılan propan, bütan ve izomerleri gibi hidrokarbonları veya bunların karışımını, Son Çıkış: Bir yapıdan kaçış sağlayan yolun yapı dışındaki yol ve cadde gibi güvenlikli bir alana geçit veren bitiş noktasını, Sulu Boru Sistemi: Sürekli olarak su ile dolu durumda tutulan boruyu, Tek Yönlü Kaçış Mesafesi: Bir mekân içindeki kişilerin sadece tek bir yönde hareket ederek bir çıkışa veya alternatifli iki yönde kaçış imkânına sahip olduğu noktaya kadar olan mesafeyi, TS: Türk Standartları Enstitüsünce yürürlüğe konulmuş Türk standartlarını, Yağmurlama (Sprinkler) Sistemi: Yangını söndürmek, soğutmayı sağlamak ve gelişen yangını itfaiye gelinceye kadar sınırlamak amacı ile kurulan ve su püskürtmesi yapan otomatik sistemi, Yangına Karşı Dayanım (Direnç): Bir yapı bileşeninin veya elemanının yük taşıma, bütünlük ve yalıtkanlık özelliklerini belirlenmiş bir süre koruyarak yangına karşı dayanmasını, Yangına Tepki: Belirli şartlar altında bir ürünün yangına maruz kaldığında gösterdiği tepkiyi, Yangın Bölgesi (Zonu): Yangın hâlinde, uyarı ve söndürme tedbirleri diğer bölümlerdeki sistemlerden ayrı olarak devreye giren bölümü, Yangın Kesici: Bina içinde, yangının ve dumanın ilerlemesini ve yayılmasını belirlenmiş bir süre için durduran, yatay veya düşey konumlu elemanı, Yangın Duvarı: İki bina arasında veya aynı bina içinde farklı yangın yüküne sahip hacimlerin birbirinden ayrılması gereken hâllerde, yangının ilerlemesini ve yayılmasını belirlenmiş bir süre için durduran düşey elemanı, Yangın Güvenlik Holü: Kaçış merdivenlerine yangının ve dumanın geçişini engellemek için yapılacak bölümü, Yangın Kapısı: Bir yapıda kullanıcılar, hava veya nesneler için dolaşım imkânı sağlayan, kapalı tutulduğunda duman, ısı ve alev geçişine belirli bir süre direnecek nitelikteki kapı, kapak veya kepengi, Yangın Kompartımanı: Bir bina içerisinde, tavan ve taban döşemesi dâhil olmak üzere, her yanı en az 60 dakika yangına karşı dayanıklı yapı elemanları ile duman ve ısı geçirmez alanlara ayrılmış bölgeyi, Yangın Perdesi: Korunması gereken nesne, ürün veya alt yapının yangına karşı korunması veya ısının yatay veya düşey olarak yayılmasını engellemek maksadıyla kullanılan özel donanımlı bariyerleri, Yangın Tahliye Projesi: Mimari proje üzerinde, kaçış yollarının, yangın merdivenlerinin, acil durum asansörlerinin, yangın dolaplarının, itfaiye su verme ve alma ağızlarının ve yangın pompalarının yerlerinin renkli olarak işaretlendiği projeyi, Yangın Türü: Yanmakta olan maddeye göre; A Sınıfı Yangınlar: Odun, kömür, kâğıt, ot, doküman ve plastik gibi yanıcı katı maddeler yangınını, B Sınıfı Yangınlar: Benzin, benzol, makine yağları, laklar, yağlı boyalar, katran ve asfalt gibi yanıcı sıvı maddeler yangınını, C Sınıfı Yangınlar: Metan, propan, bütan, LPG, asetilen, havagazı ve hidrojen gibi yanıcı gaz maddeler yangınını, D Sınıfı Yangınlar: Lityum, sodyum, potasyum, alüminyum ve magnezyum gibi yanabilen hafif ve aktif metaller ile radyoaktif maddeler gibi metaller yangınını, Yangın Yükü: Bir yapı bölümünün içinde bulunan yanıcı maddelerin kütleleri ile alt ısıl değerleri çarpımları toplamının, plandaki toplam alana bölünmesi ile elde edilen ve MJ/m² olarak ifade edilen büyüklüğü, Yapı Sorumluları: Yapım işlerinde görev alan yapı müteahhidi, proje müellifi, tasarımcı,şantiye şefi ve yapı denetimi kuruluşunu, Yüksek Tehlike: Yüksek tehlike sınıfına giren maddelerin üretildiği, kullanıldığı ve depolandığı yerleri, Yönetmelik : Bakanlar Kurulu nun 27/11/2007 tarihli, 2007/12937 sayılı kararı ile yayımlanan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik Yönerge : Bu Yönergeyi ifade eder

15 İlkeler Madde 5-Bu Yönerge hükümleri aşağıdaki ilkelerle uygulanır. a) Yeni yapı inşasında veya mevcut bina proje değişikliği gerektiren esaslı onarım ve tadilat projelerinde, binanın kullanım sınıfına ve özelliklerine göre Yönetmelikte öngörülen esaslar göz önüne alınır. b) Projeler, diğer kanuni düzenlemeler yanında yangına karşı güvenlik bakımından Yönetmelikte öngörülen şartlara uygun hale dönüştürülür. Yeni yapılan veya proje tadilatı ile kullanım amacı değiştirilen yapılarda yönetmelikte öngörülen esaslara göre imalat yapılmadığının tespiti halinde, bu eksiklikler giderilir. c) Bu Yönergede tanımlanmamış olan ve açıklık gereken hususlar hakkında Yönetmeliğe bakılır. Yönetmelikte olmaması halinde, Türk Standartlarına, bu standartların olmaması halinde ise, Avrupa standartları esas alınır. Türk veya Avrupa standartlarında düzenlenmeyen hususlarda, uluslararası geçerliliği kabul edilen standartlarda kullanılır. ç) Bu Yönergenin uygulanmasında; mevcut yapıya ilave olacak proje, yapım ve inşaatı ile ilgili hususlarda yönetmelik hükümlerine göre hareket edilir. Görev, yetki ve sorumluluk Madde 6- a) Yönetmeliğin 124 üncü maddesi gereğince; Merkezde Başkan, Bölge Müdürlüklerinde Bölge Müdürleri, İşletme/Depo Müdürlüklerinde İşletme/Depo Müdürleri, İşletme/Depo Müdürlüklerine bağlı Tank Çiftlikleri, Pompa İstasyonları, Yerüstü Depoları, Hava Meydanları ve Deniz Terminallerinde Sorumlu Başteknisyenler her türlü yangın güvenlik önlemlerini aldırmaktan sorumludur. b) Her türlü yangın güvenlik işlerinin denetimini yapıp, Başkana yazılı olarak bildirmekten, ilgililere talimat vermekten Başkan Yardımcıları müştereken görevli, yetkili ve sorumludur. c) Yangını ilk gören kişi; EK-A ANT Başkanlığı Yangın İhbar Talimatı doğrultusunda itfaiye, ilk yardım, arama kurtarma ekiplerine öncelik ve önem sırasına göre haber vermekle görevli, yetkili ve sorumludur. ç) Merkez ve Taşra Teşkilatlarında kullanılan her türlü yapı, bina, tesis ile açık ve kapalı alan işletmelerindeki; bina genel yangın güvenliği, bina bölümlerine ve tesislerine ilişkin yangın düzenlemelerini, kaçış yolları, kaçış merdivenleriyle ilgili, elektrik tesisatı ve sistemleriyle, duman kontrol sistemleri, yapısal yangın söndürme sistemleriyle ilgili alınacak her türlü koruyucu, kurtarıcı ve önleyici tedbirlerini tasarlamak, bu tedbirlerin yönetmelik hükümlerine göre değerlendirilmesini sağlayarak yapılabilir olanların yapılmasını ve ıslah edilmesini ya da güçlendirilmesine yönelik hususları planlamak ve gerçekleştirilmesi için Başkanlık Makamına teklifte bulunmaktan, gerekli bütçelerini takip etmekten Merkezde İnşaat ve Emlak Şube Müdürlüğü ve Sivil Savunma Uzmanlığı, Bölge Müdürlüklerinde İşletme ve Bakım Şube Müdürlükleri ve Sivil Savunma Uzmanlığı, İşletme/Depo Müdürlükleri ve bağlı işyerlerinden işletme mühendisleri görevli, yetkili ve sorumludur. d) Merkez ve Taşra Teşkilatlarındaki binaların yangın güvenliği sistemleri, yangın algılama ve söndürme projeleri, tahliye projelerinin tesisat projelerinden ayrı olarak hazırlanmasından, uygulanmasından ve yapılmış olanların denetlenmesinden Merkezde İnşaat ve Emlak Şube Müdürlüğü, Bölge Müdürlüklerinde İşletme ve Bakım Şube Müdürlükleri, İşletme/Depo Müdürlükleri ve bağlı işyerlerinden işletme mühendisleri görevli, yetkili ve sorumludur. e) Her türlü yangın güvenlik eğitim hizmetlerinin planlanmasından, koordinasyonundan ve gerçekleştirilmesinden İnsan Kaynakları Planlama ve Geliştirme Şube Müdürlüğü sorumludur

16 f) Başkanlık ve Taşra Teşkilatı nda sivil savunma servislerindeki (Söndürme Ekibi, Kurtarma Ekibi, Koruma Ekibi ve İlkyardım Ekibi) personelin seçilmesinde, görevlendirilmesi için Başkanlık Makamına teklifte bulunmaya, bu işlerin planlanmasından, nöbet listelerinin oluşturulmasından sivil savunma uzmanları ile koruma ve güvenlik şefleri müteselsilen görevli, yetkili ve sorumludur. g) Merkez ve Taşra Teşkilatında kullanılan her türlü yapı, bina, tesis ile açık ve kapalı alan işletmelerindeki portatif yangın söndürme tüplerinin mevzuattaki koşullarda gerekli dolum, bakım, onarım ve taleplerinin yapılmasını ve bu iş için gerekli bütçelerini takip etmekle Merkez ve Bölge müdürlüklerinde sivil savunma uzmanları, İşletme/Depo Müdürlükleri ile bağlı işyerlerinde Bina Tesis Yetkilileri görevli, yetkili ve sorumludur. ğ) Merkez ve Taşra Teşkilatlarında kullanılan her türlü yapı, bina, tesis ile açık ve kapalı alan işletmelerindeki tüm yangın güvenlik konularını yapısal ve yönetsel olarak takip etmekten Merkez ve Bölge Müdürlüklerinde Sivil Savunma Uzmanları, İşletme/Depo Müdürlükleri ile bağlı işyerlerinde Koruma ve Güvenlik Şefleri görevli, yetkili ve sorumludur. h) Bu Yönerge nin ilgili bölümlerinde belirtilen tedbirlere riayet etmekten ve kendilerine tevdi edilen görevleri yapmaktan bütün personel görevli ve sorumludur. ı) Yangın sırasında, yangının çıktığı yer ve civarında, itfaiye ve ambulans araçlarının yönlendirilmesi, rahatlıkla yanaşmasını, park etmesini sağlamaktan, yangın mahalline ilgisiz kişilerin girmesini engellemekle Koruma ve Güvenlik Şefliğinin o andaki nöbetçi personeli görevli, yetkili ve sorumludur. i) Merkez ve Taşra Teşkilatında kullanılan her türlü yapı, bina, tesis ile açık ve kapalı alan işletmelerinde veya çevresinde bulunan her çeşit sabit veya seyyar yangın güvenlik malzeme, tesisat ve cihazlarını karıştırmak, bozmak, kırmak veya kullanılmayacak hale getirmek yasaktır. Bunları kontrol etmek ve korunmasını sağlamakla Merkezde ve Bölge Müdürlüklerinde Sivil Savunma Uzmanlığı, İşletme/Depo Müdürlüklerinde ve bağlı işyerlerinde bina tesis yetkilisi ile Koruma ve Güvenlik Şefleri müştereken görevli, yetkili ve sorumludur. j) Yangın sırasında itfaiyenin olay yerine intikalinden sonra orada bulunan tüm personel itfaiye amirinin emrine girerler. Yetkili itfaiye amirinin, can ve mal güvenliğini korumaya yönelik vereceği karar ve talimatlarını uygulamaktan oradaki tüm personel görevli ve sorumludur. İtfaiye ekiplerinin görevlerini yerine getirmesine yardımcı olurlar, çalışmalarını güçleştirecek davranışta bulunmazlar

17 İKİNCİ BÖLÜM Genel Sorumluluklar, Yasaklar ve Tanımlar Bu Yönergenin uygulanmasında genel sorumluluk ve yasaklar aşağıda belirtilmiştir. Çıkartmalarının yapıştırılması Madde 7- Kırmızı zemin üzerine fosforlu sarı veya beyaz renkte YANGIN 110 yazılı çıkartmaların telefon makinelerinin üzerine kolaylıkla görülebilir her yere yapıştırılması yangında ilk kurtarılacak kıymetli ve önemli evrak, dosya, doküman, disket, CD, hafıza kartı, flaş bellek ve diğer eşyaların olduğu dolapların üzerine YANGINDA İLK ÖNCE KURTARILACAKTIR ibaresi yazılır ve kırmızı zemin üzerine yazılan çıkartmalar yapıştırılır. Bu çıkartmalar sivil savunma uzmanlığı nca yeteri kadar temin edilir. Bina/Tesis yetkililerine talep ettikleri miktarda teslim edilir. İlgili yerlere yapıştırılmasıyla Sıralı Amirler, Sivil Savunma Uzmanları ve Bina/Tesis Yetkilileri görevlidirler. Arşiv ve depo güvenliği Madde 8- Arşivlere ancak arşiv memuru, depolara da depo görevlisi beraberinde girilebilir. Ayrıca buralarda sigara içmek, yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı madde bulundurmak kesinlikle yasaktır. Yangını haber verme Madde 9- İdare tarafından kullanılmakta olan hizmet bina ve tesislerin herhangi bir yerinde kontrol dışı ateş yandığını veya duman çıktığını görenlerin, bunu yangının açık adresini, çeşidini ve büyüklüğünü tarif ederek derhal (Tel: 110) itfaiyeye haber vermesi zorunludur. Kaçış (yangın) merdiven kapıları Madde 10- Odalardan veya koridorlardan kaçış (yangın) merdivenine geçişlerin açık tutulması masa vb. eşyalar konulmaması şarttır. Kaçış (yangın) merdiven kapıları anahtarlı ise üzerinde anahtarlarının bulundurulması zorunludur. Ayrıca kaçış (yangın) merdiven aralarına ve basamaklara temizlik malzemesi saksı vs. eşya koymak yasaktır. Tüm personel gereken önlemi almakla yükümlüdür. Bina giriş önlerini açık bulundurma ve park yasağı Madde 11- Yangına müdahaleyi kolaylaştırmak bakımından, ünite ve tesislerin içinde, bina girişi ve civarında itfaiye ve ambulans araçlarının rahatlıkla yanaşmasını teminine yönelik Park Yasağı konulur ve bu husus trafik levha ve işaretleriyle gösterilir. Acil Durum Planının ve Yangın Tahliye Projesinin hazırlanması Madde 12- Bu yönergenin yayımı tarihinden itibaren; Başkanlık ve bağlı işyerlerinin Acil Durum Planı ve Yangın Tahliye Projeleri hazırlanır. a) Sivil savunma uzmanlıkları ve güvenlik şefliklerince yapılacak Bina Acil Durum Planının tahliye kısmı kat bazında olacak ve acil durumlarda yapılacak müdahale, koruma, arama-kurtarma ve ilk yardım iş ve işlemlerinin nasıl ve kimler tarafından yapılacağını gösteren ve acil durum öncesinde hazırlanması gereken planları kapsamaktadır. b) Mimari proje üzerinde, kaçış yollarının, yangın merdivenlerinin, acil durum asansörlerinin, yangın dolaplarının, itfaiye su verme ve alma ağızlarının ve yangın pompalarının yerlerinin renkli olarak işaretlendiği projeleri, yani Yangın Tahliye Projelerini Merkezde İnşaat ve Emlak Şube Müdürlüğü, Bölge Müdürlüklerinde İşletme Bakım Şube Müdürlükleri, İşletme ve Depo Müdürlükleri ile bağlı işyerlerinde İşletme Mühendisleri tarafından çizilerek Bina/Tesis yetkilisine ve Sivil Savunma Uzmanlıklarına teslim edilecektir. Sivil Savunma Uzmanlığı ile İnşaat ve Emlak Şube Müdürlüğü tarafından bu planların güncelliği sağlanacaktır. Mahalli İtfaiye teşkilatının (İtfaiye Amirinin) emrine girmek Madde 13- Merkez ve taşra teşkilatında kullanılan bina ve tesislerde yangın çıkması halinde olaya müdahale eden Başkanlık sivil savunma servislerindeki ekip personeli (Söndürme Ekibi, Kurtarma Ekibi, Koruma Ekibi ve İlkyardım Ekibi) ve birim amirleri Mahalli İtfaiye Teşkilatı Amirinin olay yerine gelmesinden itibaren itfaiye amirinin emrine girerler ve kendisine her konuda yardım etmek zorundadırlar. İtfaiye amirinin, can ve mal güvenliğini korumaya yönelik vereceği karar ve talimatlar Başkanlığımız sorumlu personelince aynen yerine getirilir

18 İtfaiye ile işbirliği Madde 14- Başkanlık merkez ve taşra teşkilatında ve bağlı işyerlerinde görevlendirilen acil durum ekip personeli, Başkanlık personeli ve olay yerinde bulunan herkes itfaiye ekiplerinin görevlerini yerine getirmesine yardımcı olur ve çalışmasını güçleştirici davranışlarda bulunamazlar. Bina tesis yetkilisi Madde 15- Bina Tesis Yetkilisi bu yönergede yer alan yangın güvenliği konusunda her türlü tedbirin alınmasından, yasaklarla ilgili hususlara uyulmasından, takibinden Merkezde Başkana, Bölge Müdürlüklerinde Bölge Müdürlerine, İşletme/Depo müdürlükleri ve bağlı İşyerlerinde İşleteme/Depo Müdürlerine karşı sorumludur. Bina Tesis Yetkilisi; Başkanlıkta İdari ve Sosyal İşler Şube Müdürü, Bölge Müdürlüklerinde Personel ve İdari İşler Şube Müdürleri, İşletme ve Depo Müdürlüklerinde Personel ve İdari İşler Şefleri, Tank Çiftlikleri, Pompa İstasyonları, Yerüstü Depoları, Hava Meydanları ve Deniz Terminallerinde Sorumlu Başteknisyenler dir. Yangın raporu hazırlama Madde 16- Her türlü yangın sonrasında (ufak bir yangın dahi olsa) herhangi bir şekilde yangın söndürme cihazları kullanılmış olsa bile yangın yeri, tarihi, saati, yangın nedeni, yangına müdahale şekli, kullanılan malzemeler ile can ve mal kaybının neler olduğunu belirten bir Yangın Tutanağı yangına muhatap olan tarafından örneği EK-E de gösterildiği şekilde hazırlanarak ivedi olarak sivil savunma uzmanlığı na bir nüshası gönderilir. Kaynak yapım işlerinde alınacak tedbirler Madde 17-Tadilat ve tamiratlarda ihtiyaç duyulan kaynak esnasında olası yangın riskine karşı seyyar yangın söndürme cihazı bulundurulacaktır. Yangın söndürme cihaz ve malzemelerinin korunması Madde 18- Başkanlık merkez ve taşra teşkilatında kullanılan her türlü yapı, bina, tesis ile açık ve kapalı alan işletmelerindeki tüm mevcut olan, sabit ve seyyar yangın söndürme tesis ve cihazları, yangın dolapları, hidrantları, alarm butonları, otomatik yangın algılama ve söndürme sistemleri ve yangın söndürme cihazlarını karıştırmak, sökmek, bozmak, kırmak, keyfi ve gereksiz yere pimini ya da mührünü koparmak; içine kâğıt, paçavra, temizlik malzemesi gibi maddeler koymak veya kullanılamayacak hale getirmek ya da bozuk halde tutmak, her ne suretle olursa olsun yangın musluklarının, alarm butonlarının ve yangın söndürme cihazlarının önünü kapatmak yasaktır. Yangın söndürücü cihaz, tesis ve malzemeler amacı dışında kesinlikle kullanılamaz. Çöp ve ateş yasağı Madde 19- Sigara izmaritlerinin ve yanmakta olan kağıt parçalarının söndürülmeden çöp kovalarına, ünite ve tesis içerisine atılması yasaktır. Ünite ve tesislerin içerisinde bulunan çöplerin ve otların (anız) yakılması kesinlikle yasaktır. Kağıt toplama Madde 20- Her odada veya binanın muhtelif yerlerinde etrafı kapalı metal çöp kovası ve yine binanın muhtelif yerlerinde geri dönüşüm kağıt toplama kutuları bulundurulur. Atık kağıtlar kesinlikle geri dönüşüm kutularına atılacaktır. Elektrikli ısıtıcı çay ve kahve makinelerinin kullanımı Madde 21- a) Ofislerde, depolarda ve arşivlerde elektrikli ocaklar, elektrikli ısıtıcılar, çay ve kahve makineleri gibi cihazları kullanmak yangın güvenliği açısından yasaktır. b) Güvenlik kulübelerinde ve işçi dinlenme odalarında kullanılacak elektrik ocakları, elektrikli ısıtıcılar gibi cihazların bakımları zamanında yaptırılacaktır. Cihazlar sık sık gözden geçirilerek tellerde, kordonlarda, prizlerde, fişlerde bozulma veya kırılma varsa yapılması veya yenilenmesi ile; yangına karşı tedbirinin alınması Bina/Tesis yetkilisinin sorumluluğundadır

19 Elektrik tesisatı Madde 22- Aydınlatma lambaları ve elektrik kablolarının çıplak geçtiği yere yakın raflara arşivlerde; evrak, dosya, klasör konmamalı, malzeme depolarında malzemeler istiflenmemelidir. Mevcut aydınlatma lambaları kullanımda olmadığı zaman kapalı olmalı, arızalı lambalar değiştirilmelidir. Çıplak geçen elektrik kablolarının kablo kutusu içerisinden geçirilmesi, açık buatların kapakları ile kapatılması ince kabloların iptal edilerek yerine antigron kablolar ile değiştirilmesi şarttır. Elektrik tesisatları, jeneratör daireleri ve trafolar yetkili ve ehil kişiler tarafından kullanılacaktır. Elektrik tesisatının periyodik bakım ve kontrolleri Merkez ve Bölge Müdürlüklerinde İşletme Bakım Şube Müdürlüğü, İşletme/Depo Müdürlükleri ve bağlı işyerlerinde ise İşletme ve Depo Müdürleri tarafından, görevli personele yaptırılacaktır. Çay ocakları ve mutfaklarda yangın güvenliği Madde 23- Çay ocakları ve mutfaklarda kullanılan, LPG tüpü, doğalgaz ya da elektrik ocakları için gerekli güvenlik tedbirleri alınır ve mutfak terk edilirken (mesai bitiminde ) dedantör, vana ya da şalter kapalı konuma getirilir. Ayrıca buralarda sigara içmek, yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı madde bulundurmak kesinlikle yasaktır. Kapı numaraları ve anahtarları Madde 24- Bina/Tesis Yetkilisi tarafından bina içinde mevcut tüm kapılar numaralandırılır ve yedek anahtarlara 3x3 cm ebadında madeni numara plakası takılır. Bu yedek anahtarlar kilitli camlı anahtar dolabında muhafaza edilir. Çok katlı bina ve tesislerde oda anahtarlarını koymak üzere her katta bir Anahtar Dolabı yaptırılır. Anahtar dolapları İdari işlerden sorumlu birimlerce tesis edilir. Ayrıca acil durumda binaya müdahale etmek amacıyla binanın ana giriş kapı anahtarlarından birer örneği Koruma ve Güvenlik Şeflerine zimmetle teslim edilir. Personel adresleri Madde 25- Bina/Tesis yetkilisi, binadaki görevli tüm personelin; ev adresi, ev ve cep telefon numaralarını gösteren genel bir listenin, gerektiğinde çağırılmak üzere anahtar dolabında bulunmasını sağlar. Bilgiler de şifre olmayacak şekilde gizlilik esasına dayanılarak muhafaza edilecektir ve devamlı güncelliği sağlanacaktır

20 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Kaçış Yolları, Kaçış Merdivenleri, Kaçış Yolu Kapıları Kaçış güvenliği esasları Madde 26 Bine ve tesisler Yangın ve diğer acil durumlarda kullanıcıların hızla kaçışlarını sağlayacak yeterli kaçış yolları ile donatılır. Kaçış yolları ve diğer tedbirler, yangın veya diğer acil durumlarda can güvenliğinin yalnızca tek bir tedbire dayandırılmayacağı biçimde tasarlanır. a) Acil durumlarda yapıdan, kaçış sırasında kullanıcıları ısı, duman ve panikten doğan tehlikelerden koruyacak şekilde yapılması, donatılması, bakım görmesi ve işlevini sürdürmesi gerekir. b) Mevcut yapıda bütün kullanıcılara elverişli kaçış imkânı sağlayacak şekilde, yapının kullanım sınıfına, kullanıcı yüküne, yangın korunum düzeyine, yapısına ve yüksekliğine uygun tip, sayı, konum ve kapasitede kaçış yolları düzenlenir. c) Mevcut yapının her kesiminden serbest ve engelsiz erişilebilen şekilde kaçış yollarının düzenlenmesi ve bakım altında tutulması gerekir. Serbest kaçışları engelleyecek şekilde çıkışlara veya kapılara kilit, sürgü gibi vb. bileşenler takılmayacak, ancak koruyucu güvenlik açısından gerekli tedbirler alınacaktır. ç) Her çıkışın açıkça görünecek şekilde yapılması, ayrıca, çıkışa götüren yolun, sağlıklı her kullanıcının herhangi bir noktadan kaçacağı doğrultuyu kolayca anlayabileceği biçimde görünür olması gerekir. Çıkış niteliği taşımayan herhangi bir kapı veya çıkışa götüren yol gerçek çıkışla karıştırılmayacak şekilde düzenlenir veya işaretlenir. d) Bir yangın halinde veya herhangi bir acil durumda, kullanıcıların yanlışlıkla çıkmaz alanlara girmemeleri ve kullanılan odalardan ve mekanlardan geçmek zorunda kalmaksızın bir çıkışa veya çıkışlara doğrudan erişmeleri için gerekli tedbirler alınır. Kaçış yolları Madde 27- Kaçış yolları, bir yapının herhangi bir noktadan yer seviyesindeki caddeye olan devamlı ve engellenmemiş yolun tamamıdır. Kaçış yolları kapsamına oda ve diğer bağımsız mekânlardan çıkışlar ve her kattaki koridor ve benzeri geçitler, kat çıkışları, zemin kata ulaşan merdivenler, zemin katta merdiven ağızlarından aynı katta yapı son çıkışına götüren yollar ve son çıkış dahildir. Asansörler kaçış yolu olarak kabul edilemez. Zorunlu çıkışların kolayca erişilebilir olması, kapıların açılabilecek durumda olması ve önlerinde engelleyicilerin bulunmaması şarttır. Yangın güvenlik holleri Madde 28- Kaçış merdivenlerine dumanın geçişinin engellenmemesi söndürme ve kurtarma elemanlarınca kullanılması ve gerektiğinde engellilerin ve yaralıların bekletilmesi için yapılır. Hollerin kullanıcıların kaçış yolu içindeki hareketlerini engellemeyecek şekilde tasarlanması şarttır. Kaçış merdivenleri Madde 29- Binadaki ortak merdivenlerin yangın ve diğer acil hallerde kullanılabilecek özellikte olanları kaçış merdiveni olarak kabul edilir. Kaçış merdivenleri yangın ve diğer acil hal tahliyelerinde kullanılan kaçış yolları bölümünün bir parçasıdır ve diğer kaçış öğelerinden bağımsız tasarlanamaz. Kaçış merdivenlerin kullanıma uygun şekilde bulundurulmasından Bina/Tesis Yetkilisi sorumludur. Kaçış yolu kapıları Madde 30- Kaçış yolu kapı kanatlarının kullanıcıların hareketlerini engellememesi gerekir. Kaçış kapılarının kaçış yönüne doğru açılması şarttır. Kaçış yolu kapılarının el ile açılması ve kilitli tutulmaması ve eşik olmaması gerekir. Döner kapılar ve turnikeler kaçış kapısı olarak kullanılamaz. Kapıların kendiliğinden kapatılan düzenekler ile donatılması itfaiyecilerin veya görevlilerin gerektiğinde dışarıdan içeriye kolayca girmesine imkan sağlayacak şekilde olmaları gerekir. Kaçış merdiveni, kaçış koridoru ve yangın güvenlik holü kapıları kaçış yönünde kapı kolu kullanılmadan açılabilecek şekilde düzenlenir