GENETİĞİN SİTOLOJİK TEMELLERİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "GENETİĞİN SİTOLOJİK TEMELLERİ"

Transkript

1 GENETİĞİN SİTOLOJİK TEMELLERİ

2 HÜCRE Doğadaki canlılar tek veya çok hücreden meydana gelirler. Kalıtsal madde (genetik materyal) içerir. Bireyin kendine özgü karakterlerini belirler. Genetik olayların temeli kalıtsal maddenin hücre içerisindeki işlevlerine dayanır.

3 Canlılar (hücre yapılarında görülen farklılıklara göre) 1) prokaryotlar (prokaryotes) (pro: önce, karyon: nukleus) 2) ökaryotlar (eukaryotes) (eu: gerçek, karyon: nukleus). Bunların dışında, 1) virüsler 2) viroidler

4 Prokaryotlar Sitoplazmada zarla çevrili organel yok. Kalıtsal maddenin sitoplazmada bulunduğu bölge nukleoid. Ökaryotlar Sitoplazmada nukleus ve diğer organeller var. kalıtsal madde nukleus, mitokondri ve kloroplast

5 Tipik bir bitki hücresi kesitinden yapısının şematik gösterilmesi. (De Robertis'den).

6 Nukleus ve Kalıtsal Madde Nukleus (çekirdek) Kromatin Bölünme halinde olmayan hücrelerin nukleusundaki (interfaz) kalıtsal madde Kromonema DNA nın özel bazı proteinler ve bir miktar RNA ile birlikte oluşturduğu kromatin iplikçikleri Heterokromatin ökromatin Özel boyalarla ışık mikroskobu altında tanecikli, ağsı bir yapı halinde gözlenen kromatinin koyu renkli boyanmış olan bölgeleri, daha açık renkli boyanmış bölgeleri

7 Kromozomlar kromozom (kromo: renkli, soma: cisim) yoğunlaşmış ve biçimlenmiş kromatin materyali kromatin iplikçikleri hücre bölünmesi kromozomlar Kromozom iki kromatid (kardeş kromatid) Kardeş kromatidler birbirlerine sentromer ile bağlı

8 Genel bir kromozom şekli. B, birincil boğum; SB, ikincil boğum; S, satellit; St, sentromer.

9 Bazı türlerin vücut hücrelerindeki kromozom sayıları Tür Kromozom sayıları Omurgalı hayvanlar Homo sapiens 46 Pan troglodytes (Şempanze) 48 Macaca mulatta (Rhesus maymunu 42 Bos taurus (Sığır) 60 Canis familiaris (Köpek) 78 Felis domesticus (Kedi) 38 Equus caballus (At) 64 Mus musculus (Fare) 40 Rattus norvegicus (Sıçan) 42 Oryctolagus cuniculus (Tavşan) 44 Rana pipiens (Kurbağa) 26 Omurgasız hayvanlar Bombyx mori (İpek böceği) 56 Drosophila melanogaster (Sirke sineği) 8 Musca domestica (Karasinek) 12 Apis mellifera (Balarısı) 32 Caenorhabditis elegans 12 Bitkiler Arabidopsis thaliana 10 Allium cepa (Soğan) 16 Hordeum vulgare (Arpa) 14 Triticum aestivum (Buğday) 42 Zea mays (Mısır) 20 Gossypium hirsutum (Pamuk) 52 Lycopersicon esculentum (Domates) 24 Nicotiana tabacum (Tütün) 48 Phaseolus vulgaris (Fasulye) 22 Pisum sativum (Bezelye) 14 Vicia faba (Bakla) 12 Basit yapılı ökaryotlar Saccharomyces cerevisiae* (Bira mayası, ekmek mayası) 16 (veya 32) Aspergillus nidulans * 8 Neurospora crassa* 7 Chlamydomonas reinhardtii* * hücrelerinde haploid sayıda kromozom taşıyan organizmalar Ascaris megalocephala univalens Myrmecia pilosula 2 kr Ophioglossum reticulatum 1260 kr

10 Değişik türlerde kromozomların sayı, büyüklük ve biçimleri (karyotipler). (a) Drosophila montana, (b) D. Melanogaster, (c) D. Colorata, (d) Crepis capillaris, (e) Esox lucius, (f), Gallus domesticus (Bilge'den).

11 Haploid kromozom sayısı (takım, n) Eşey hücrelerinde taşınan kromozom sayısı Bir kromozom takımı Diploid kromozom sayısı (2n) Vücut hücrelerinde taşınan kromozom sayısı İki kromozom takımı Homolog kromozom Vücut hücrelerinde her bir kromozom çeşidinden iki tane Birbiriyle yapısal olarak aynı Biri anadan diğeri babadan gelir

12 Otozomlar Hücrede daima birer çift bulunan, yapı ve biçimleri aynı olan kromozomlardır Gonozomlar (eşey kromozomları) Canlının eşeyine göre biçimleri aynı veya farklı olabilen kromozomlar İnsan 2n=46 nın 44 ü (22 çifti) otozom, geri kalan bir çift gonozomdur. kadınlarda iki X kromozomu ( = 44+XX) erkeklerde bir X ve bir Y kromozomu ( = 44+XY)

13 Kromozomların biçimini sentromerin bulunduğu yer olan birincil boğum belirler Metasentrik Sentromeri ortada olanlar Submetasentrik Bir uca daha yakın olanlar Akrosentrik Bir uca çok yakın olanlar Telosentrik Tam uçta (telomerde) olanlara denir.

14 Kromozomların farklı uzunluktaki kısımları: kısa (p) ve uzun (q) kol Örn., insanın 5. kromozomunun kısa kolu: 5p Kromozomların boyutu türlere göre çok değişir (1-400 m). Drosophila'da 3,5 m, insanda 5 m, mısırda 8 14 m dir. Kromozomların çapları genellikle 0,2 2 m.

15 Karyotip Bir bireyin tüm kromozomlarının sayı, biçim ve büyüklüğü İdiogram Bir karyotipteki kromozomların özellikleri göz önüne alınarak hazırlanan standart şemalar

16 İnsanda bir erkek bireyin, (a) karyotipi, (b) idiogramı (De Robertis den).

17 İnsanda kromozom grupları Grup Kromozomlar Boy Biçim A 1 3 Büyük ~ Metasentrik B 4 5 Büyük Submetasentrik C 6 12 (ve X) Orta Submetasentrik D Orta Akrosentrik E Orta-Küçük Submetasentrik F Küçük ~ Metasentrik G (ve Y) Çok küçük Akrosentrik

18 İnsanda G bantlama yöntemiyle karyotip analizi (Goodenough ve Levine'den).

19

20 Geç profazda 350, erken profazda en az bant

21 HÜCRE BÖLÜNMELERİ Hücre çevrimi (döngüsü): Meydana gelen bir hücrenin yeniden bölünerek yavru hücreler vermek üzere geçirdiği süreç Hücre çevriminde iki bölünme arasındaki evrenin tümü interfaz (metabolik evre) S, sentez evresi Her kromozomun yapı ve genetik özellikleri bakımından birbirinin tamamen aynı olan iki kopyası (kardeş kromatidler) oluşur G1 özellikle kalıtsal madde sentezine hazırlık olarak yoğun metabolik aktiviteler G2 hücre bölünmesine hazırlık olarak yoğun metabolik aktiviteler

22 Hücre çevriminin evreleri.

23 Mitoz Bölünme Bir ana hücreden, onunla ve birbirleriyle aynı sayıda kromozom taşıyan iki yavru hücrenin meydana gelmesi Karyokinez Bir nukleusdan her biri eşit sayıda kromozoma sahip iki yavru nukleus 4 farklı evre (profaz, metafaz, anafaz, telofaz) Sitokinez sitoplazma bölünmesi

24 Karyokinez Profaz Kromatin yapısı kromozomlara dönüşür Her kromozom iki kromatidden oluşur Nukleoluslar ve nukleus zarı yok olur Hücrede bir iğ aygıtı oluşmaya başlar

25 Metafaz Kromozomlar hücrenin orta kısmına (metafaz veya ekvator düzlemi) rastgele dizilirler Kromozomlar metafazda en kısa ve kalın biçimlerini alırlar Kromozomlar sentromerlerinden aynı anda yarılır ve kromatidler ayrılmaya başlar

26 Anafaz Kardeş kromatidler ayrılır ve farklı kutuplara doğru çekilir Bunlar birer kromozomdur (yavru kromozom) Telofaz Kromozom grupları kutuplara erişir Profazdaki olaylar ters yönde gelişir Kromatin oluşur Kutuptlarda iki yavru nukleus meydana gelir.

27 Sitokinez Sitoplazmanın bölünmesi Ana hücrenin sitoplazması iki kısma ayrılır ve iki yavru hücrenin plazma zarlarıyla çevrilirler Bitki hücrelerinde, iğ aygıtı metafaz düzleminde yan çeperlere doğru genişler (fragmoplast). Yavru nukleusların yakınında iğ iplikleri kaybolur, ekvator düzleminde pektin birikimiyle hücre düzlemi (orta lamel) oluşur Hayvan hücrelerinde, esnek dış tabaka metafaz düzleminde içeri doğru boğumlanır

28 (I) 2n = 4 kromozomlu bir hücrede mitoz bölünme şeması, (a) erken profaz, (b) geç profaz, (c) metafaz, (d) anafaz, (e) telofaz, (f) yavru hücreler. (II) Allium cepa da (soğan) mitoz bölünmenin evreleri (Lints den).

29 Mitozun Genetik Önemi İnterfazda iki katına yükselmiş olan kalıtsal madde yavru hücrelere eşit biçimde paylaştırılır Basit yapılı, ökaryotlarda (protozoanlar, bazı algler ve bazı mantarlar) eşeysiz çoğalma Çok hücreli organizmalarda, döllenme ile meydana gelen zigottan çok hücreli birey oluşumu

30 Mayoz Bölünme indirgeyici (redüksiyon) bölünme Mayoz meioun (azaltma) kromozom sayısının yarıya indirgenmesine yol açan bölünme I. mayoz bölünme (indirgeyici bölünme) kromozom sayısı yarıya iner I. Profaz I. Metafaz I. Anafaz I. Telofaz II. mayoz bölünme (eşitleyici bölünme) normal mitoz bölünme II. Profaz II. Metafaz II. Anafaz II. Telofaz

31 I. Mayoz Bölünme I. Profaz Leptonema (leptoten aşaması) Zigonema (zigoten aşaması) Kromozomlar ince uzun iplikler halinde belirir. Kardeş kromatidler henüz belirgin değil. Homolog kromozomlar yan yana gelirler ve birbiri etrafında sarılırlar (sinapsis). Eşleşen iki kromozom çifti bivalent (veya, tetrad) dır.

32 Pakinema (pakiten aşaması) Her kromozomdaki iki kardeş kromatid belirginleşir. Bivalentlerde kardeş olmayan kromatidler arasındaki kesişme (kiazma) noktalarında enine kırılmalar olur ve kopan parçalar yer değiştirir (krosingover).

33 Diplonema (diploten aşaması) Homolog kromozomlar ayrılmaya başlar. Kromozomlar sadece kiazma noktalarında bağlıdırlar. Diakinez Homolog kromozomlar birbirini iter kiazmalar uçlara kayar. (terminalizasyon) Bivalentler nukleus zarına doğru hareket ederler Nukleus zarı ve nukleoluslar kaybolur.

34 I. Metafaz I. Anafaz Homolog kromozom çiftleri metafaz düzleminde yerleşir. Farklı bivalentlerin metafaz düzlemindeki diziliş düzeni tamamen gelişigüzeldir. Homolog kromozomlar zıt kutuplara doğru çekilmeye başlar.

35 I. Telofaz. Kutuplarda nukleus zarının oluşumu ile yavru nukleuslar oluşur. Her kromozomda iki kromatid bulunur. İnterkinez (interfaz) I. mayozu bir sitokinez II. mayoz bölünme izler.

36 II. Profaz Kromozomlar yeniden belirgin hale geçmeye başlarlar. Kardeş kromatidler genellikle birbirinden ayrı dururlar. II. Metafaz İki ayrı nukleusa ait kromozomlar hücrede meydana gelen iki iğin ekvator düzleminde dizilirler.

37 II. Anafaz Sentromerlerin yarılmasıyla yavru kromozomlar zıt kutuplara II. Telofaz Yavru nukleuslar Sitokinez Dört yavru hücre (gon) Yavru hücreler eşey hücreler (gametler) ya da sporlar

38 2n = 4 kromozomlu bir hücrede mayoz bölünme şeması. (a) leptonema; b, zigonema; c, pakinema; d, diplonema; e, I. metafaz; f, I. anafaz; g, I. telofaz; h, interkinez; i, II. profaz; j, II. metafaz; k, II. anafaz; l, II.telofaz (Lints den);

39 Lilium regale de mayoz bölünmenin aşamaları (Snustad ve Simmons dan)

40 Mayozun Genetik Önemi Kromozom sayısının döller boyunca sabit kalmasını sağlar. Diploid sayıda kromozom taşıyan canlılarda eşey hücrelerini verecek olan ana hücrelerde meydana gelen mayoz sonucu eşey hücreleri haploid sayıda kromozom taşır. Genetik çeşitliliğe yol açar. Bölünme sırasında kromozomlar ya da kromozom parçaları yeni gruplanmalar yapar (genetik rekombinasyon, yeni bileşim) İki genetik olay (krosingover ve I. Metafazda Bivalentlerin Ekvator Düzlemindeki Yerleşim Düzenlerinin Bağımsız Olması) sağlar.

41 (1) Krosingover (çapraz geçiş, karşılıklı geçiş) Mayoz bölünmenin I. profazının pakiten evresinde eşleşme halindeki homolog kromozomların kardeş olmayan kromatidleri arasında parça değişmesi olayıdır. Kardeş olmayan kromatidlerin, kiazma noktalarında kırılmalar olur ve kopan parçalar diğer kromatidin eş parçası ile karşılıklı olarak yer değiştirir.

42 2n = 2 kromozomlu bir hücrede, iki kromatid arasında tek bir yerde krosingover meydana gelişi: (a) ana hücre, (b) zigonema, (c) pakinemada krosingover, (d) I. mayoz sonucu oluşan iki hücre, (e) II. mayoz sonucu oluşan dört hücre. İkisinde ana hücredeki homolog kromozomlardan birer tanesi yapılarını korur, diğer ikisinde bazı bölgeleri değişmiş kromozomlar (rekombinant kromozomlar) Daha önce o kromozomlarda bulunmayan genler bir araya gelir.

43 Homolog kromozomların kromatidleri arasında sadece iki kiazma bulunduğu durumda; a, iki kromatid; b, dört kromatid; c ve d, üç kromatidin krosingovere katılması (Bilge'den)

44 Kardeş olmayan iki kromatid arasında birden fazla sayıda kiazma oluşabilir Aynı mayoz bölünme sırasında kiazma oluşumları bir bivalentteki iki, üç veya dört kromatid için söz konusu olabilir. Bu hücrelerin birleşmesiyle oluşan diploid zigot ve onun gelişimiyle oluşan bireyin genetik yapısı ana ve babasından tamamen farklı olabilir. Rekombinasyonların ve buna bağlı olarak doğadaki çeşitlilik

45 (2) I. Metafazda Bivalentlerin Ekvator Düzlemindeki Yerleşim Düzenlerinin Bağımsız Olması I. Metafazda farklı homolog çiftlerin ekvator düzleminde yerleşim düzenleri tamamen gelişigüzel ve bağımsız Birbirinin homoloğu olmayan kromozomların I. anafazda kutuplara çekilmeleri ve eşey hücrelerine dağılımları birbirinden bağımsız

46 2n = 4 kromozomlu bir hücrede farklı bivalentlerin I. metafazda ekvator plağındaki yerleşim düzenlerine göre yavru hücrelerde değişik kromozomların bulunması

47 2n=23 olan insanda mayozun I. metafazındaki olası kromozom dizilimleri Mayoz sonucu bir eşey hücresinin herhangi bir özel bir kromozom bileşimini taşıma olasılığı (1/2) 23 1/ Erkek ve dişi eşey hücrelerinin rastgele karşılaşması sonucu aynı genotipte zigot meydana gelme olasılığı 1/64 x l0 12 Populasyonlarda eşeyli üreme sırasında meydana gelen çeşitliliğin temel nedenlerinden biri kromozomların bağımsız olarak ayrışma özelliği

48 Diploid bir organizmanın yaşamı boyunca geçirdiği mayoz bölünmelerin I. metafazında kromozomlarının farklı biçimlerde diziliş olasılığı 2 n-1 Bir eşey hücresinin her bir kromozom çiftine ait homolog kromozomların birini (örneğin anadan geleni) alma olasılığı ½ ise, bir eşey hücresinin herhangi bir genotipe sahip olma (örneğin, anadan gelen tüm kromozomları taşıma) olasılığı (1/2) n Mayoz sırasında homolog kromozomların bağımsız ayrışımı ile birlikte her kromozom çifti arasında birden fazla krosingover meydana gelebilmesi çeşitliliği daha da artırır.

49 EŞEYLİ ÜREYEN ORGANİZMALARIN YAŞAM ÇEVRİMLERİNDE MİTOZ ve MAYOZ BÖLÜNMELER Bir hücreden gelişip olgunlaşıp yeni bir organizmanın meydana gelmesi Ökaryotik organizmaların çoğalmasında genelde eşeyli üreme baskındır. Eşeyli üremede, bir erkek ve bir dişi eşey hücresi birleşerek nukleusları kaynaşır (döllenme) ve sonuçta bir döllenmiş yumurta (zigot) meydana gelir. Basit yapılı ökaryotlarda ve daha ender olarak çok hücreli organizmalarda mitoz bölünme ile eşeysiz üreme de meydana gelmektedir.

50 Genetik çalışmalarda sıklıkla kullanılan bazı ökaryotik organizmalar. (a) Saccharomyces cerevisiae, (b) Neurospora crassa, (c) Chlamydomonas reindthardtii, (d) Arabidopsis thaliana, (e) Pisum sativum, (f) Zea mays, (g) Drosophila melanogaster, (h) Caenorabditis elegans, (i) Mus musculus. (Russell dan)

51 Gelişmişlik düzeyleri farklı organizma gruplarının yaşam çevrimlerinde haploid ve diploid kromozomlu evrelerin karşılaştırmalı şeması. (a) basit yapılı organizmalar, (b) karayosunları ve eğrelti otları, (c) gelişmiş bitki ve hayvanlar.

52 Gelişmiş Bitkilerde Yaşam Çevrimi Gelişmiş bitkilerde diploid sporofit döl önem kazanmış Bazı türlerde erkek ve dişi sporofitler ayrı, bazılarında ise aynı bitkide. Çiçekli bitkilerde haploid yapı (gametofit) çok indirgenmiş durumdadır (mikroskobik)

53 Zea mays (mısır) Esas yapı sporofit Bu yapıdaki bazı hücrelerde (sporosit) mayoz ile haploid sporlar oluşur (sporogenez). Sporlar mikrospor ( ) veya megaspordur ( ). Zea mays da yaşam çevrimi (Goodenough ve Levine den yararlanarak).

54 Mikrosporogenez Stamen 1 Polen ana hücresi 4 Polen M Vegetatif nukleus M Sperm nukleusu Sperm nukleusu Generatif nukleus Generatif nukleus İndirgenmiş erkek gametofit Lilium martagon'da (a) polen, (b) çimlenmiş polen, (c) embriyo kesesi (v, vegetatif nukleus; g, generatif nukleus; sp, sperm nukleusları;

55 Megasporogenez Pistil Megaspor (embriyo k) anahücre 4 Megaspor 1 megaspor 3 tanesi atılır (gon atolması) 3M 8 haploid nukleuslu embriyo k. İndirgenmiş dişi gametofit a: antipodlar; k: kutup nukleusları; s: sinergitler; y: yumurta nukleusu

56 Döllenme Polen dişi organın stigmasına tutunduğunda çimlenir ve polen tüpü oluşturur. Sperm nukleusu Diploid endosprem nukleusu Triploid endosperm Sperm nukleusu Yumurta nukleusu Diploid zigot genetik açıdan ilginç yönü, kromozom sayısı farklı iki ayrı doku tipi meydana gelir.

57 Gelişmiş Hayvanlarda Yaşam Çevrimi Sporofitteki diploid bir ana hücreden hücreleri mayoz bölünme haploid eşey Gametofit tek bir hücreye indirgenmiştir. Gelişmiş hayvanların hepsinde erkek ve dişi birey farklıdır. Memelilerde eşey hücresi oluşumu (gametogenez) erkeklerde sperm, dişilerde yumurta hücresinin (ovum) hücrelerinin

58 Spermatogenez Testislerde spermatogonium (farklılaşmamış diploid hücreler) önce ardışık mitoz bölünmelerle çoğalırlar; meydana gelen yavru hücreler büyüyüp gelişerek diploid birincil spermatositler haline geçerler. Her birincil spermatosit mayoz bölünme geçirerek, I. bölünme sonunda ikincil spermatositleri, II. bölünme sonunda da spermatidleri verir. Haploid spermatidler de farklılaşarak erkek eşey hücreleri olan hareketli spermleri meydana getirirler (spermiogenez)

59 Memelilerde spermatogenez ve oogenez şeması

60 Oogenez Ovaryumlardaki (yumurtalık) ana hücreler (oogonium) ardışık mitoz bölünmeler geçirir; yavru hücreler gelişerek diploid birincil oositleri verirler. Birincil oositlerin geçirdiği mayoz sırasında metafaz plağı hücrenin bir tarafına daha yakın oluştuğu ve sitoplazma eşit olmayan biçimde bölündüğü için, I. bölünmeyle biri daha büyük (ikincil oosit) diğeri daha küçük (birincil kutup cismi) iki hücre meydana gelir. Aynı nedenle II. bölünme sonrasında da oluşan dört hücreden birisi diğerlerine göre büyüktür. Ootid adı verilen büyük hücrenin farklılaşmasıyla dişi eşey hücresi olan yumurta hücresi (ovum) meydana gelir; küçük olanlar (ikincil kutup cisimleri) ise bozularak kaybolurlar

61 Erkek Mayozda oluşan dört gonun hepsi eşey hücresi halinde olgunlaşır Fetustaki testislerde ana hücreler (germ hücreleri) gelişimin erken aşamasında (~7. haftada) çok sayıda mitoz geçirirler ve spermatogonium taslakları spermatogonium olmaları ancak ergenlik çağında başlar. Dişi Mayozda oluşan dört gonun sadece biri eşey hücresi Gelişimin ~ haftadan başlayarak ovaryum taslaklarındaki ana hücreler (oogoniumlar) 20 kadar mitoz geçirip birincil oositleri meydana getirirler. 5. ayda sayıları 4 7 milyona ulaşan birincil oositlerde mayoz genellikle I. profazın diploten aşamasında durur.

62 Erkek Yaklaşık her 16 günde bir yeniden mitoz bölünmeler geçirerek birincil spermatositleri verir. Çok sayıdaki birincil spermatosit de hemen mayoz bölünmeye girerek sürekli biçimde ve çok sayıda (günde milyonlarca) sperm üretir Bir erkeğin örneğin 35 yaşına gelene kadar testislerinde kadar mitoz bölünmenin meydana gelir Dişi Yenidoğanda gelişimini sürdürmüş olan birincil oosit sayısı 2 4 milyon Ergenlik çağında, aylık periyotta (sayısı e indirgenmiş) oositlerden biri ya da birkaçı bölünmeye devam eder ve yumurta gelişimi mayoz II. profaz veya II. metafaza kadar ilerler. Mayozun tamamlanması ancak yumurta döllendiğinde fallop tüplerinde olur

63 Dölenme Zigot (2n) Birey (2n) Bu oluşum, bazı türlerde (örneğin insan) doğrudan bireyi vermeye yöneliktir. Bazı hayvanlarda ise (örneğin Drosophila) birkaç olgunlaşma evresi bulunur.

64 Drosophila melanogaster (Meyve sineği, sirke sineği) Yaklaşık 2-3 mm boyundadır. Yaşam çevrimi, 25 o C da yaklaşık 10 gün Döllenmiş yumurta Embriyo Birinci larva segmentli, hareketli ve hızlı besin tü. instar (deri değ.) İkinci larva kitinli deriyi değiştirir Üçüncü larva daha yavaş hareket eder Pupa boyu kısalır, hareketsiz kalır, kütikül tabakası kalınlaşır (5. gün) Ergin (10. gün)

65 Drosophila melanogaster de yaşam çevrimi (Goodenough ve Levine den).

66 Drosophila melanogaster in gelişim evreleri (Snustad ve Simmons dan).

Şekil 1. Mitoz bölünmenin profaz evresi.

Şekil 1. Mitoz bölünmenin profaz evresi. KONU 9. HÜCRE BÖLÜNMESİ MİTOZ BÖLÜNME Mitoz bölünme tek hücreli canlılardan, çok hücreli canlılara ve insana kadar birçok canlı grubu tarafından gerçekleştirilebilir. Mitoz bölünme sonunda bölünen hücrelerden

Detaylı

Mayoz Bölünmenin Oluşumu

Mayoz Bölünmenin Oluşumu MAYOZ BÖLÜNME NEDİR? 03 Ocak 2012, 23:39 Osman BEDEL MAYOZ BÖLÜNME NEDİR? Kromozom sayılarının nesiller boyu sabit tutulması mayoz bölünme ile sağlanır. Mayoz özel bir hücre bölünmesidir. Bu bölünme ile

Detaylı

AMAÇ: Ökaryotik hücrelerin bölünme mekanizmasını ve kromozom morfolojilerini öğrenmek.

AMAÇ: Ökaryotik hücrelerin bölünme mekanizmasını ve kromozom morfolojilerini öğrenmek. 19.11.2014/Çarşamba Lab 6 KONU: Hücre Bölünmesi ve Kromozom Morfolojisi AMAÇ: Ökaryotik hücrelerin bölünme mekanizmasını ve kromozom morfolojilerini öğrenmek. KAZANIMLAR: Ökaryotik hücrelerin nasıl çoğaldıkları

Detaylı

Canlılarda mitoz, amitoz ve mayoz olmak üzere üç çeşit bölünme görülür.

Canlılarda mitoz, amitoz ve mayoz olmak üzere üç çeşit bölünme görülür. HÜCRE BÖLÜNMELERİ Canlılarda mitoz, amitoz ve mayoz olmak üzere üç çeşit bölünme görülür. I. MİTOZ BÖLÜNME Mitoz bölünme tek hücreli canlılardan, çok hücreli canlılara ve insana kadar bir çok canlı grubu

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI. 10. Sınıf

YAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI. 10. Sınıf YAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI 10. Sınıf 1) Hücre döngüsünün interfaz evresini yeni tamamlamış bir hücre ile bu hücrenin döngü sonunda oluşturduğu yeni hücrelerde; I. DNA miktarı II. Gen Sayısı III. Gen

Detaylı

MAYOZ VE EŞEYLİ YAŞAM DÖNGÜLERİ

MAYOZ VE EŞEYLİ YAŞAM DÖNGÜLERİ MAYOZ VE EŞEYLİ YAŞAM DÖNGÜLERİ Kalıtıma giriş Ebeveynler yavrularına gen adı verilen kodlanmış bilgileri verirler. Genler DNA parçalarıdır. Çoğu gen, hücreyi özgün enzimler ve diğer proteinleri sentezlemesi

Detaylı

2n n. Kromozom sayısı. Zaman

2n n. Kromozom sayısı. Zaman Mitoz Döllenme Mitoz MAYOZ BÖLÜNME 10. SINIF ÜNİTE, KONU, KAZANIM VE AÇIKLAMALARI 10.1.2. ve Eşeyli Üreme 10.1.2.1. u açıklar. a. un evreleri temel düzeyde işlenir. Evreler açıklanırken mikroskop, görsel

Detaylı

Mitoz. - Mitozda 2 yavru hücre oluşur ve bunların genetik yapısı birbirinin ve ana hücrenin aynıdır.

Mitoz. - Mitozda 2 yavru hücre oluşur ve bunların genetik yapısı birbirinin ve ana hücrenin aynıdır. Mitoz - Mitozda 2 yavru hücre oluşur ve bunların genetik yapısı birbirinin ve ana hücrenin aynıdır. - 2n --- 4n (anafaz) ------2n - İdentik kardeş kromatidler ayrılarak yavru hücrelere giderler. - Somatik

Detaylı

Ayxmaz/biyoloji. Şekil 2.

Ayxmaz/biyoloji. Şekil 2. Şekil 1. 1) Yukarıdaki üreme süreci aşağıdakilerden hangisine örnek gösterilir: a) hermafroditlik b) oogami c) sporlanma d) patenogenez e) izogami 2) Aşağıdakilerden hangisi eşeysiz üreme özelliği değildir?

Detaylı

Mitoz bölünme, hücredeki kalıtım maddesinin yavru hücrelere eşit miktarda bölünmesini sağlayan karmaşık bir olaydır.

Mitoz bölünme, hücredeki kalıtım maddesinin yavru hücrelere eşit miktarda bölünmesini sağlayan karmaşık bir olaydır. Mitoz bölünme, hücredeki kalıtım maddesinin yavru hücrelere eşit miktarda bölünmesini sağlayan karmaşık bir olaydır. Hücre mitozla bölünmeden önce DNA eşlemesi olur. Hücre mitozla bölünmeye başlamadan

Detaylı

10. SINIF KONU ANLATIMI 6 MAYOZ BÖLÜNME-3

10. SINIF KONU ANLATIMI 6 MAYOZ BÖLÜNME-3 10. SINIF KONU ANLATIMI 6 MAYOZ BÖLÜNME-3 Mayoz Bölünmenin Genel Özellikleri Üreme ana hücrelerinde görülür. Üreme hücrelerinin oluşmasını sağlar. Sadece 2n kromozomlu hücrelerde görülür. 4 yeni hücre

Detaylı

Ayxmaz/biyoloji. Hayvansal organizmalarda gamet ve gamet oluşumu oluşumu:

Ayxmaz/biyoloji. Hayvansal organizmalarda gamet ve gamet oluşumu oluşumu: MAYOZ BÖLÜNME Mayoz-1 evreleri: Mayoz bölünme homolog kromozomların ve kardeş kromatidlerin ayrılmasını sağlayan ardışık iki bölünme bütünüdür. Homolog kromozomların ayrılmasına neden olan birinci evreye

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ VE ÜREME. Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme 1

HÜCRE BÖLÜNMESİ VE ÜREME. Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme 1 HÜCRE BÖLÜNMESİ VE ÜREME Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme 1 Hücrenin bölünmeye başlamasından itibaren onu takip eden diğer hücre bölünmesine kadar geçen zaman aralığına hücre döngüsü denir. Hücreler belli

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ. 1-Amitoz (Amitosis) bölünme, 2-Mitoz (Mitosis) bölünme, 3- Mayoz (Meiosis) bölünme.

HÜCRE BÖLÜNMESİ. 1-Amitoz (Amitosis) bölünme, 2-Mitoz (Mitosis) bölünme, 3- Mayoz (Meiosis) bölünme. HÜCRE BÖLÜNMESİ 1-Amitoz (Amitosis) bölünme, 2-Mitoz (Mitosis) bölünme, 3- Mayoz (Meiosis) bölünme. Amitoz Bölünme Önce nukleolus, sonra nukleus, daha sonra sitoplazmanın uzayıp ortadan boğulması ile ikiye

Detaylı

CANLILARDA ÜREME. Üreme canlıların ortak özelliğidir. Her canlının kendine benzer canlı meydana getirebilmesi üreme ile gerçekleşir

CANLILARDA ÜREME. Üreme canlıların ortak özelliğidir. Her canlının kendine benzer canlı meydana getirebilmesi üreme ile gerçekleşir CANLILARDA ÜREME EYLÜL 3.HAFTA MİTOZ VE EŞEYSİZ ÜREME Her canlının kendine benzer canlı meydana getirebilmesi üreme ile gerçekleşir Üreme canlıların ortak özelliğidir 3 4 Canlılar hücrelerden meydana gelir

Detaylı

GENEL BOTANİK PROF. DR. BEDRİ SERDAR

GENEL BOTANİK PROF. DR. BEDRİ SERDAR GENEL BOTANİK PROF. DR. BEDRİ SERDAR Bedri SERDAR - 2017 Hücre Bölünmesi Canlıların büyüme ve gelişmeleri, organizmalarını oluşturan hücrelerin gelişip sayılarını arttırmalarına bağlıdır. Hücreler belirli

Detaylı

Hücre Yapısı: Somatik ve Germ Hücrelerinin Bölünme ve Farklanmaları. Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker

Hücre Yapısı: Somatik ve Germ Hücrelerinin Bölünme ve Farklanmaları. Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker Hücre Yapısı: Somatik ve Germ Hücrelerinin Bölünme ve Farklanmaları Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker Embriyonal yaşamın başlangıcından itibaren hücre bölünmesi başlar ve gelişmeyle ilgili her aşama hücre bölünmesiyle

Detaylı

S evresi: Organellerin iki katına çıkarılması devam ederken DNA sentezi olur.

S evresi: Organellerin iki katına çıkarılması devam ederken DNA sentezi olur. HÜCRE DÖNGÜSÜ İnterfaz: Bölünmeyen bir hücre interfaz durumundadır. Bu safhada replikasyon ve bölünme için hazırlık yapılır. Çekirdek belirgindir, bir yada daha fazla çekirdekçik ayırt edilebilir. Kromozomlar

Detaylı

HÜCRENİN YAŞAM DÖNGÜSÜ

HÜCRENİN YAŞAM DÖNGÜSÜ HÜCRENİN YAŞAM DÖNGÜSÜ *Hücrenin yaşam döngüsü: Hücrenin; bir bölünme sonundan, ikinci bir bölünme sonuna kadar olan zaman sürecinde; geçirdiği yaşamsal olaylara hücrenin yaşam döngüsü denir. Hücreler,

Detaylı

a-spermatogenez:erkek bireylerde testislerde spermlerin meydana gelmesidir: Özellikleri:

a-spermatogenez:erkek bireylerde testislerde spermlerin meydana gelmesidir: Özellikleri: MAYOZ BÖLÜNME Mayoz-1 evreleri: Mayoz bölünme homolog kromozomların ve kardeş kromatidlerin ayrılmasını sağlayan ardışık iki bölünme bütünüdür. Homolog kromozomların ayrılmasına neden olan birinci evreye

Detaylı

ÜNİTE I HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM 1.1 HÜCRE BÖLÜNMESİ Hücre bölünmesi canlılar aleminde görülen en önemli biyolojik olaylardan biridir.

ÜNİTE I HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM 1.1 HÜCRE BÖLÜNMESİ Hücre bölünmesi canlılar aleminde görülen en önemli biyolojik olaylardan biridir. ÜNİTE I HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM 1.1 HÜCRE BÖLÜNMESİ Hücre bölünmesi canlılar aleminde görülen en önemli biyolojik olaylardan biridir. Hücre büyürken, hücre zan genişler, hacmi artar. Ancak hücrenin

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 10. Sınıf 1 MİTOZ BÖLÜNME EŞEYSİZ ÜREME

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 10. Sınıf 1 MİTOZ BÖLÜNME EŞEYSİZ ÜREME YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 10. Sınıf 1 MİTOZ BÖLÜNME EŞEYSİZ ÜREME Hücre döngüsü uzun bir interfaz ve kısa bir bölünme evresinden oluşur. Hücre bölünmesi tüm canlılarda büyüme, gelişme ve onarım sağlar.

Detaylı

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof.Dr. Filiz AYDIN

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof.Dr. Filiz AYDIN İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof.Dr. Filiz AYDIN Fertilizasyonda 46 kromozom Her bir kromozom çift kromadit-(92) Hücre bölündükten sonra her hücre de 46 kromozom bulunur Mitoz bölünme G1

Detaylı

LABORATUVAR-6 KONU-2 Hücre - IV.Kromozomlar ve Genler

LABORATUVAR-6 KONU-2 Hücre - IV.Kromozomlar ve Genler LABORATUVAR-6 KONU-2 Hücre - IV.Kromozomlar ve Genler Biçimlenmiş ve yoğunlaşmış kromatin materyaline kromozom denir. Kromozomlar Mitoz ve/veya Mayoz bölünmenin Profaz safhasında görülmeye başlar ve Metafaz

Detaylı

LABORATUVAR-6 KONU-2 Hücre - IV.Kromozomlar ve Genler

LABORATUVAR-6 KONU-2 Hücre - IV.Kromozomlar ve Genler LABORATUVAR-6 KONU-2 Hücre - IV.Kromozomlar ve Genler Biçimlenmiş ve yoğunlaşmış kromatin materyaline kromozom denir. Kromozomlar Mitoz ve/veya Mayoz bölünmenin Profaz safhasında görülmeye başlar ve Metafaz

Detaylı

LYS ANAHTAR SORULAR #6. Mitoz ve Mayoz Bölünme Eşeyli ve Eşeysiz Üreme İnsanda Üreme

LYS ANAHTAR SORULAR #6. Mitoz ve Mayoz Bölünme Eşeyli ve Eşeysiz Üreme İnsanda Üreme LYS ANAHTAR SORULAR #6 Mitoz ve Mayoz Bölünme Eşeyli ve Eşeysiz Üreme İnsanda Üreme 1) 2n = 40 kromozomlu memeli türünde, Dişinin ovaryumlarında yumurta hücresi oluşurken anafaz I evresinde gonozomların

Detaylı

1- Aşağıda verilen mayoz bölünme geçirmekte olan hücrelerin evrelerini ve her birinin kromozom sayısını yazınız. (6*1,5=9 ) 5- Mayoz bölünmede kalıtsal çeşitliliği sağlayan olaylar nelerdir? (2*4=8 ) Profaz_I

Detaylı

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof.Dr. Filiz AYDIN

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof.Dr. Filiz AYDIN İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof.Dr. Filiz AYDIN G1 kromozomu S sonu G2 kromozomu Genler Sentromer Kardeş kromatid Dublike olmamış Dublike olmuş Mitoza girerken kromozomlar iki kromatid halindedir.

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ A) MİTOZ BÖLÜNME a) Hazırlık evresi:

HÜCRE BÖLÜNMESİ A) MİTOZ BÖLÜNME a) Hazırlık evresi: HÜCRE BÖLÜNMESİ Hücre bölünmesi tüm canlılarda görülen ortak bir özelliktir. Hücre büyüyüp gelişirken madde ve enerji gereksinimleri artar. Sitoplâzma hücre zarına oranla daha hızlı büyümesinden dolayı,

Detaylı

MAHMUT ASLAN - FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMENİ

MAHMUT ASLAN - FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMENİ 1. Mayoz bölünme aşağıda verilenlerden hangisinde gerçekleşebilir? A) B) Yumurta Polen ana C) D) Mide Deri 4. Üreme ana hücrelerinde, biri anneden, biri babadan gelen iki takım (2n) kromozom bulunur. Aşağıda

Detaylı

Hücre çekirdeği (nucleus)

Hücre çekirdeği (nucleus) Hücre çekirdeği (nucleus) Toplam hücre hacmının 1/20-1/10'unu kapsar. Değişik hücrelerde mekanik etkilerle, yer ve şekil değiştirebilir, bu nedenle hücrelerde farklı şekillerde görülebilir. Çekirdek, hücre

Detaylı

GENETİK I BİY 301 DERS 7

GENETİK I BİY 301 DERS 7 GENETİK I BİY 301 DERS 7 İçerik Kısım 1: Genler, Kromozomlar ve Kalıtım Kısım 2: DNA-Yapısı, Replikasyonu ve Varyasyonu Kısım 3: Genetik bilginin ifadesi ve düzenlenmesi Kısım 4: Genomik Analiz Kısım 5:

Detaylı

MAYOZ BÖLÜNME ve EŞEYLİ ÜREME

MAYOZ BÖLÜNME ve EŞEYLİ ÜREME MAYOZ BÖLÜNME ve EŞEYLİ ÜREME MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Türe ait genetik özelliklerin soylar arası aktarılmasına kalıtım adı verilir. Bu işleyişte türlerin genetik bilgisinin

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ Bunlar: Bunlar: Sitoplazma ve hücre zarındaki bu dengesiz büyümeden dolayı hücrelerde şu sorunlar oluşur.

HÜCRE BÖLÜNMESİ Bunlar: Bunlar: Sitoplazma ve hücre zarındaki bu dengesiz büyümeden dolayı hücrelerde şu sorunlar oluşur. HÜCRE BÖLÜNMESİ Bir hücre inter faz veya bölünme evresinde görülür. 1-İnter faz evresi bazı hücrelerde çok kıssa sürer. Örnek bakteri hücrelerinde 20 dakikadır. Bazı hücrelerde ise çok uzun sürer. Örnek

Detaylı

BİTKİ ISLAHI. Yrd. Doç. Dr. Hüseyin UYSAL ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ 2. Ders

BİTKİ ISLAHI. Yrd. Doç. Dr. Hüseyin UYSAL ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ 2. Ders BİTKİ ISLAHI Yrd. Doç. Dr. Hüseyin UYSAL ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ 2. Ders BİTKİLERDE ÇOĞALMA* *Bitki Islahı, 2004, Orhan KURT, OMÜ, Ziraat Fakültesi Ders

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM

HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM Mitoz Bölünme Hücreler neden mitoz bölünme geçirir? 1 Büyüme ve gelişme için 2 Yıpranan doku ve organların onarılması için 3 Eşeysiz üreyen canlılarda üremenin sağlanması için.

Detaylı

Mitoz, Amitoz ve Mayoz

Mitoz, Amitoz ve Mayoz Mitoz, Amitoz ve Mayoz Doç. Dr. Metin Aytekin Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı 8 Aralık 2014 Amitoz Robert Remak 1815-1865 E. Coli de Amitoz Kromozom orjini hücrenin diğer

Detaylı

ayxmaz/biyoloji 2. DNA aşağıdaki sonuçlardan hangisi ile üretilir Kalıp DNA yukarıdaki ana DNAdan yeni DNA molekülleri hangi sonulca üretilir A B C D

ayxmaz/biyoloji 2. DNA aşağıdaki sonuçlardan hangisi ile üretilir Kalıp DNA yukarıdaki ana DNAdan yeni DNA molekülleri hangi sonulca üretilir A B C D 1. DNA replikasyonu.. için gereklidir A) sadece mitoz B) sadece mayoz C) mitoz ve mayoz D) sadece gamet oluşumu E) sadece protein sentezi 2. DNA aşağıdaki sonuçlardan hangisi ile üretilir Kalıp DNA yukarıdaki

Detaylı

10. SINIF KONU ANLATIMI 12 EŞEYLİ VE EŞEYSİZ ÜREME SORU ÇÖZÜMÜ

10. SINIF KONU ANLATIMI 12 EŞEYLİ VE EŞEYSİZ ÜREME SORU ÇÖZÜMÜ 10. SINIF KONU ANLATIMI 12 EŞEYLİ VE EŞEYSİZ ÜREME SORU ÇÖZÜMÜ Eşeysiz Üreme ile ilgili, I. Canlının yararlı özelliklerinin korunmasını sağlar. II. Canlının değişen ortam koşullarına uyumunu artırır. III.

Detaylı

BOTANİK DERS-5 HÜCRE BÖLÜNMESİ

BOTANİK DERS-5 HÜCRE BÖLÜNMESİ BOTANİK DERS-5 HÜCRE BÖLÜNMESİ HÜCRE BÖLÜNMESİ Canlılarda görülen en önemli ortak biyolojik olaydır Her canlının büyüme ve gelişmesi hücrelerin büyümesi ve sayıca artmasıyla olur. Organizmalar tek hücreden

Detaylı

Mayoz ve Eşeyli Üreme Biyoloji Ders Notları

Mayoz ve Eşeyli Üreme Biyoloji Ders Notları A. Mayoz Bölünme Mayoz ve Eşeyli Üreme Biyoloji Ders Notları Eşeyli üremenin temelidir. Eşey ana hücrelerinden (2n), eşey hücrelerini (n) oluşturan özelleşmiş bölünme şeklidir. Mayoz I ve II olarak birbirini

Detaylı

E. Coli de Amitoz Mitoz, Amitoz ve Mayoz. Amitoz Replikasyon orjinin bir kopyasının hücrenin diğer tarafına gidene kadar devam eder.

E. Coli de Amitoz Mitoz, Amitoz ve Mayoz. Amitoz Replikasyon orjinin bir kopyasının hücrenin diğer tarafına gidene kadar devam eder. 12/13/13 E. Coli de Amitoz Mitoz, Amitoz ve Mayoz Doç. Dr. Metin Aytekin Kromozom orjini hücrenin diğer tarafına hızlı bir şekilde hareket etmeye başladığı anda kromozom replikasyonu başlar. Erciyes Üniversitesi

Detaylı

DNA ve Genetik Kod Akıllı Ödev - 1

DNA ve Genetik Kod Akıllı Ödev - 1 DN ve enetik Kod kıllı Ödev - 1 dı Soyadı:... Sınıfı:... No:... Soru 1 şağıdaki sorulara uygun cevapları seçip, numaralarını cümlenin başındaki boş kutucuklara yazınız. 1 en 2 Kromozom 3 Nükleotid 4 imin

Detaylı

Konu: Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme

Konu: Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme Konu: Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme Hücre bölünmesi tüm canlılarda görülen ortak bir özelliktir. Hücre büyüyüp gelişirken madde ve enerji gereksinimleri artar. Sitoplâzma hücre zarına oranla daha hızlı

Detaylı

Mitoz, Amitoz ve Mayoz

Mitoz, Amitoz ve Mayoz Mitoz, Amitoz ve Mayoz Dersin AMACI Hücre Bölünmelerini Kavramak Doç. Dr. Metin Aytekin www.metinaytekin.com Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı 8 Aralık 2015 Kromozom orjini

Detaylı

Artan bilgi ile birlikte hasta ve ailelerin bilinçlendirilmesi

Artan bilgi ile birlikte hasta ve ailelerin bilinçlendirilmesi Bugün gelinen noktada genetik Artan bilgi ile birlikte hasta ve ailelerin bilinçlendirilmesi «Genetik bilgiden hastaların ve ailelerin yararlanması için tüm sağlık çalışanları insan genetiğinin temelinde

Detaylı

Aşağıda mitoz bölünme safhaları karışık olarak verilmiştir.

Aşağıda mitoz bölünme safhaları karışık olarak verilmiştir. 2015/2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÖRNEK 8.SINIFLAR 1.DÖNEM 1.YAZILI Adı Soyadı : No: Sınıf: Resimdeki türlerin bazı hücrelerindeki kromozom sayılarını yazınız. (4x2p) Aşağıda mitoz bölünme

Detaylı

Birkaç tanım ile başlayalım

Birkaç tanım ile başlayalım Mitoz ve Mayoz Birkaç tanım ile başlayalım Her canlıda genetik materyal olarak ifade edilen bir madde vardır. Bazı virüsler hariç bu materyal DNA dır. DNA, gen adı verilen birçok birim içerir. Genlerin

Detaylı

MİTOZ ÇALIŞMA KÂĞIDI A. Aşağıdaki resimli bulmacayı çözünüz.

MİTOZ ÇALIŞMA KÂĞIDI A. Aşağıdaki resimli bulmacayı çözünüz. MİTOZ ÇALIŞMA KÂĞIDI A. Aşağıdaki resimli bulmacayı çözünüz. B. Numaralandırılmış evrelerle ilgili aşağıdaki cümlelerde ifadeyi doğru tamamlayan koyu renkli ifadeyi yuvarlak içine alınız. 2. / 5. resimde

Detaylı

İNSANDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME

İNSANDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME İNSANDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME Canlıların kendine benzer yavrular oluşturmasına üreme denir. Üreme tüm canlılar için ortak özellik olup canlının neslinin devamlılığını sağlar. Canlılar neslini devam

Detaylı

CİNSİYETE BAĞLI KALITIM

CİNSİYETE BAĞLI KALITIM CİNSİYETE BAĞLI KALITIM *Cinsiyetin belirlenmesi: Eşeyli üreyen hayvanlarda cinsiyetin belirlenmesi farklı şekillerde olabilmektedir. Bazı hayvanlarda cinsiyetin belirlenmesi, çevre koşulları tarafından

Detaylı

ADI SOYADI SINIFI - NO TENZİLE ERDOĞAN ANADOLU LİSESİ 2014 2015 ÖĞRETİM YILI 10. SINIFLAR SEÇMELİ BİYOLOJİ DERSİ I. DÖNEM II. YAZILI SINAVI PUAN GRUP B RAKAMLA YAZIYLA 1- Aşağıda verilen mayoz bölünme

Detaylı

B unl a r ı B i l i yor mus unuz? MİTOZ. Canlının en küçük yapı biriminin hücre olduğunu 6. sınıfta öğrenmiştik. Hücreler; hücre zarı,

B unl a r ı B i l i yor mus unuz? MİTOZ. Canlının en küçük yapı biriminin hücre olduğunu 6. sınıfta öğrenmiştik. Hücreler; hücre zarı, MİTOZ Canlının en küçük yapı biriminin hücre olduğunu 6. sınıfta öğrenmiştik. Hücreler; hücre zarı, sitoplazma ve çekirdekten meydana gelmiştir. Hücreler büyüme ve gelişme sonucunda belli bir olgunluğa

Detaylı

DNA NIN ÖZELLİKLERİ DNA HÜCRE. DNA da 4 çeşit nükleotid vardır. Bunlar Adenin (A), Timin (T) Guanin (G) ve Sitozin (S veya C)

DNA NIN ÖZELLİKLERİ DNA HÜCRE. DNA da 4 çeşit nükleotid vardır. Bunlar Adenin (A), Timin (T) Guanin (G) ve Sitozin (S veya C) 8. Sınıf Fen 8. Sınıf Bilimleri Fen Bilimleri İNSANDA İNSANDA ÜREME, ÜREME, BÜYÜME BÜYÜME VE VE GELİŞME GELİSME Ahmet KARAYEL KARAYEL Süleyman Süleyman ALTINTAS ALTINTAŞ HÜCRE DNA DNA NIN ÖZELLİKLERİ NEDİR:

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ HÜCRE BÖLÜNMESİ

HÜCRE BÖLÜNMESİ HÜCRE BÖLÜNMESİ HÜCRE BÖLÜNMESİ HÜCRE BÖLÜNMESİ Hücreler bölünme ile sayılarını arttırırlar. Bir amip yada bakteri gibi tek hücreli hayvanlarda bölünme sonucu popülasyondaki bireylerin sayısı artar. İnsan gibi çok hücreli

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ. 1- Amitoz Bölünme 2- Mitoz Bölünme 3- Mayoz bölünme. -G1 -Profaz -S -Metafaz -G2 -Anafaz -Telofaz

HÜCRE BÖLÜNMESİ. 1- Amitoz Bölünme 2- Mitoz Bölünme 3- Mayoz bölünme. -G1 -Profaz -S -Metafaz -G2 -Anafaz -Telofaz HÜCRE BÖLÜNMESİ 1- Amitoz Bölünme 2- Mitoz Bölünme 3- Mayoz bölünme A:İNTERFAZ B: MİTOZ -G1 -Profaz -S -Metafaz -G2 -Anafaz -Telofaz TERİMLER Sentromer Metafaz aşamasında kromozomlar üzerindeki boğumlanma

Detaylı

KALITSAL MOLEKÜLÜN BİÇİMİ ve ORGANİZASYONU PROF. DR. SERKAN YILMAZ

KALITSAL MOLEKÜLÜN BİÇİMİ ve ORGANİZASYONU PROF. DR. SERKAN YILMAZ KALITSAL MOLEKÜLÜN BİÇİMİ ve ORGANİZASYONU PROF. DR. SERKAN YILMAZ Değişik canlı gruplarında kalıtsal molekülün çeşidi, sayısı, biçimi ve organizasyonu bakımından farklılıklar bulunur. Ortak özellik: nükleik

Detaylı

HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111

HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 asli.memisoglu@deu.edu.tr KONULAR HAYVAN HÜCRESİ HAYVAN, BİTKİ, MANTAR, BAKTERİ HÜCRE FARKLARI HÜCRE ORGANELLERİ

Detaylı

Her canlının neslini devam ettirmek üzere kendine benzer yeni bireyler meydana getirmesi olayına üreme denir.

Her canlının neslini devam ettirmek üzere kendine benzer yeni bireyler meydana getirmesi olayına üreme denir. ÜREME ve ÇEŞİTLERİ Her canlının neslini devam ettirmek üzere kendine benzer yeni bireyler meydana getirmesi olayına üreme denir. A. EŞEYSİZ ÜREME Eşey hücrelerinin oluşumu ve döllenme olmadan, bir atadan

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÜREME ÜNİTE 1. Mayoz ve Eşeyli Üreme...41 ÜNİTE 2. Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik...119. Modern Genetik Uygulamaları...

İÇİNDEKİLER ÜREME ÜNİTE 1. Mayoz ve Eşeyli Üreme...41 ÜNİTE 2. Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik...119. Modern Genetik Uygulamaları... İÇİNDEKİLER kardefl kromatitler ÜNİTE 1 ÜREME kinetokor iğ iplikleri Sayfa No Mitoz ve Eşeysiz Üreme....7 sentromer Mayoz ve Eşeyli Üreme....41 İnsanda Üreme Sistemi - Büyüme ve Gelişme....79 ÜNİTE 2 KALITIMIN

Detaylı

Diploid hücreden haploid gametler oluşur Germ hücrelerinde görülür (yumurta ve sperm) Dişi ve erkek gametler farklı geçmişe sahiptir Mayoz I ve Mayoz

Diploid hücreden haploid gametler oluşur Germ hücrelerinde görülür (yumurta ve sperm) Dişi ve erkek gametler farklı geçmişe sahiptir Mayoz I ve Mayoz MAYOZ Diploid hücreden haploid gametler oluşur Germ hücrelerinde görülür (yumurta ve sperm) Dişi ve erkek gametler farklı geçmişe sahiptir Mayoz I ve Mayoz II evrelerinden oluşur. Mayoz I redüksiyon bölünmesidir.

Detaylı

Yumurta ve sperm hücreleri örnek olarak verilebilir.

Yumurta ve sperm hücreleri örnek olarak verilebilir. MİTOZ VE EŞEYSİZ ÜREME I. Kromozomlar Kromozomlar, hücre bölünmesi sırasında kromatin ipliğin kısalıp kalınlaşması sonucu meydana gelen yapılardır. DNA ve DNA yı kaplayan protein moleküllerinden oluşmuştur.

Detaylı

Mitoz aynı sayıda kromozom içeren iki hücrenin oluşumuyla sonuçlanır. Oluşan hücrelerin kromozom sayısı, ana hücrenin yarısı kadardır.

Mitoz aynı sayıda kromozom içeren iki hücrenin oluşumuyla sonuçlanır. Oluşan hücrelerin kromozom sayısı, ana hücrenin yarısı kadardır. MİTOZ VE MAYOZ Çekirdekli hücrelerde genetik maddenin bir nesilden diğer hücre nesline aktarımı mitoz ve mayoz bölünmeleri içerir. Mayoz gametlerin (eşey hücrelerinin) oluşumunu sağlar. Oluşan hücrelerin

Detaylı

8. SINIF KAZANIM TESTLERİ 2.SAYI. Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİZGİ & TASARIM İBRAHİM CANBEK

8. SINIF KAZANIM TESTLERİ 2.SAYI. Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİZGİ & TASARIM İBRAHİM CANBEK 8. SINIF ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2016-2017 KAZANIM TESTLERİ TÜRKÇE MATEMATİK T.C İNKİLAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK FEN VE TEKNOLOJİ DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ İNGİLİZCE Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS 64. ADIM EŞEYSİZ ÜREME 2

ADIM ADIM YGS LYS 64. ADIM EŞEYSİZ ÜREME 2 ADIM ADIM YGS LYS 64. ADIM EŞEYSİZ ÜREME 2 4) Partenogenez Döllenmemiş yumurtadan mitoz bölünmeler ile canlı gelişimine PARTENOGENEZ denir. Arı, karınca, su piresi ve bazı kertenkele gibi canlılarda görülür.

Detaylı

TEOG1 DENEME SINAVI 1 ( DNA, Mitoz, Mayoz Kapsamlı)

TEOG1 DENEME SINAVI 1 ( DNA, Mitoz, Mayoz Kapsamlı) TEOG1 DENEME SINAVI 1 ( DNA, Mitoz, Mayoz Kapsamlı) 4. 1.Şekilde hayvan hücresinin mitoz bölünmede bir evresi gösterilmiştir. Bu evreden sonra aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez? A) Kalıtım maddesinin

Detaylı

HÜCRE SİKLUSU. Hücrenin bir bölünme sonundan diğer ikinci bölünme sonuna kadar geçen devrine hücre siklusu adı verilir.

HÜCRE SİKLUSU. Hücrenin bir bölünme sonundan diğer ikinci bölünme sonuna kadar geçen devrine hücre siklusu adı verilir. HÜCRE SİKLUSU Hücrenin bir bölünme sonundan diğer ikinci bölünme sonuna kadar geçen devrine hücre siklusu adı verilir. Mitoz (M), G 1 (= 1. Aralık), Sentez (S) ve G 2 olmak üzere birbirini izleyen dört

Detaylı

ÜREME. Canlıların kendilerine benzer canlı fertler (yavrular) meydana getirerek neslini devam ettirmesine üreme denir.

ÜREME. Canlıların kendilerine benzer canlı fertler (yavrular) meydana getirerek neslini devam ettirmesine üreme denir. 1 ÜREME Canlıların kendilerine benzer canlı fertler (yavrular) meydana getirerek neslini devam ettirmesine üreme denir. *Eşeysiz üreme: EŞEYSİZ ÜREME Tek bir ata bireyin, kendisiyle aynı genetik özelliklere

Detaylı

Kromozom nedir? kromozom mikronla

Kromozom nedir? kromozom mikronla KROMOZOM 2 Kromozom nedir? Çekirdeğin içinde ipliksi halde bulunan parçalara kromozom adı verilir. Çift olarak bulunup 2n ile gösterilirler. Kromozomlar, elektron mikroskobunda İ, V, J harfleri gibi biçimlerde

Detaylı

EŞEYLİ ÜREME EŞEY HÜCRELERİ VE DÖLLENME (FERTİLİZASYON) Eşeysel üreme haploit ve diploit hücrelerin her ikisini de gerektirir.

EŞEYLİ ÜREME EŞEY HÜCRELERİ VE DÖLLENME (FERTİLİZASYON) Eşeysel üreme haploit ve diploit hücrelerin her ikisini de gerektirir. EŞEYLİ ÜREME EŞEY HÜCRELERİ VE DÖLLENME (FERTİLİZASYON) Eşeysel üreme haploit ve diploit hücrelerin her ikisini de gerektirir. Mayoz ve mitoz bölünmelerin olduğu yaşam evreleri vardır. EŞEYLİ ÜREMENİN

Detaylı

Bu kromozomlar üzerinde taşınan genlerin sorumlu olduğu karakterler, dişilerde ve erkeklerde her zaman eşit olasılıklarla

Bu kromozomlar üzerinde taşınan genlerin sorumlu olduğu karakterler, dişilerde ve erkeklerde her zaman eşit olasılıklarla MİTOZ VE EŞEYSİZ ÜREME I. Kromozomlar Kromozomlar, hücre bölünmesi sırasında kromatin ipliğin kısalıp kalınlaşması sonucu meydana gelen yapılardır. DNA ve DNA yı kaplayan protein moleküllerinden oluşmuştur.

Detaylı

Materyal: Rosa sp. (gül; dikotil çiçek) ve Lilium sp. (zambak; monokotil çiçek)

Materyal: Rosa sp. (gül; dikotil çiçek) ve Lilium sp. (zambak; monokotil çiçek) KONU 10. ÜREME VE GELİŞME I. Bitki Hücrelerinde Üreme ve Gelişme: Materyal: Rosa sp. (gül; dikotil çiçek) ve Lilium sp. (zambak; monokotil çiçek) Yöntem: Rosa sp. ve Lilium sp. tam çiçeğinden alınan enine

Detaylı

ÜNİTE:1 CANLILARDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME

ÜNİTE:1 CANLILARDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME ÜNİTE:1 CANLILARDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME HÜCRE: Canlıları oluşturan en küçük yapı birimine hücre denir.bütün canlılar hücrelerden oluşmuştur. * İnsanlar, hayvanlar, bitkiler, tek hücreli canlıların

Detaylı

GENEL BOTANİK PROF. DR. BEDRİ SERDAR

GENEL BOTANİK PROF. DR. BEDRİ SERDAR GENEL BOTANİK PROF. DR. BEDRİ SERDAR Bedri SERDAR - 2008 BİTKİLERDE ÜREME Üreme Canlılar, şekil ve fonksiyon bakımından kendilerine benzer bireyler meydana getirerek nesillerini devam ettirirler ki bu

Detaylı

*Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir.

*Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir. Fen ve Teknoloji 1. Ünite Özeti Hücre Canlılarda Üreme, Büyüme ve Gelişme. *Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir. *Hücrenin temel kısımları: hücre zarı, sitoplâzma ve

Detaylı

5. Bitki ve hayvan hücrelerinin mitoz bölünmesinde; 6. Mitoz bölünme sonucu oluşan hücreler birbirinin genetik kopyasıdır.

5. Bitki ve hayvan hücrelerinin mitoz bölünmesinde; 6. Mitoz bölünme sonucu oluşan hücreler birbirinin genetik kopyasıdır. BÖLÜM 04 Test Üreme / Mitoz ve Eşeysiz Üreme 1 01 1. Mitoz bölünme; I. tek hücreli canlılarda üreme, II. çok hücreli canlılarda büyüme, III. tek hücreli canlılarda büyüme, IV. çok hücreli canlılarda rejenerasyon

Detaylı

Mitoz ve Eşeysiz Üreme Biyoloji Ders Notları

Mitoz ve Eşeysiz Üreme Biyoloji Ders Notları Mitoz ve Eşeysiz Üreme Biyoloji Ders Notları Yeni hücreler ancak mevcutlarının bölünerek oğul hücreler üretilmesiyle oluşur. Mitoz hücre bölünmesi çok hücreli canlılarda büyüme, gelişme ve yenilenmeyi

Detaylı

Çekirdek 4 bölümden oluşur Çekirdek zarı: karyolemma Kromatin: Chromatin Çekirdekcik: Nucleolus Çekirdek sıvısı: karyolymph

Çekirdek 4 bölümden oluşur Çekirdek zarı: karyolemma Kromatin: Chromatin Çekirdekcik: Nucleolus Çekirdek sıvısı: karyolymph NUKLEUS Bir hücrenin tüm yapılarının ve etkinliklerinin kodlandığı kromozomu Ayrıca, DNA sını dublike edecek ve 3 tip RNA yı ribozomal (rrna), haberci (mrna) ve transfer (trna)-sentezleyecek ve işleyecek

Detaylı

Genler Kromozomlarda nükleusta

Genler Kromozomlarda nükleusta SİTOPLAZMİK KALITIM Genler Kromozomlarda nükleusta karakterlerin kalıtım özellikleri ve dölde ortaya çıkışları kromozomların mayoz bölünmedeki ayrışımına ve döllerdeki dağılımına Eşeyli üreme sırasında,

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 32. ADIM HÜCRE 9- SİTOPLAZMA

ADIM ADIM YGS-LYS 32. ADIM HÜCRE 9- SİTOPLAZMA ADIM ADIM YGS-LYS 32. ADIM HÜCRE 9- SİTOPLAZMA 2) Sitoplazma Hücrenin içini dolduran sıvıdır. İçinde inorganik ve organik maddeler vardır. Ayrıca görevleri birbirinden farklı olan organeller de bulunur.

Detaylı

Üreme ve Üreme Tipleri

Üreme ve Üreme Tipleri Üreme ve Üreme Tipleri Tohumsuz Bitkiler 1 Üreme Canlıların soylarının devamı için kendilerine benzer yavrular meydana getirmelerine denir.eşeyli ve eşeysiz olarak iki şekilde olur. Eşeysiz üreme: Eşey

Detaylı

ISLAH AÇISINDAN BAHÇE BİTKİLERİNDE ÇİÇEK VE DÖLLENME BİYOLOJİSİ

ISLAH AÇISINDAN BAHÇE BİTKİLERİNDE ÇİÇEK VE DÖLLENME BİYOLOJİSİ ISLAH AÇISINDAN BAHÇE BİTKİLERİNDE ÇİÇEK VE DÖLLENME BİYOLOJİSİ Bitkilerde çoğalma tohumla (seksüel) ya da vegetatif organlarla (aseksüel) gerçekleşmektedir. Seksüel çoğalmada, üreme hücreleri adı verilen

Detaylı

KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ Fen ve Teknoloji Fosfat - Şeker - Organik Baz

KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ Fen ve Teknoloji Fosfat - Şeker - Organik Baz Nükleotid - en - Dna - Kromozom Fen ve eknoloji Fosfat - Şeker - Organik Baz 6. Kromozomlar DN molekülü ve protein kılıftan oluşmuşlardır. DN molekülünün yapısında da genler bulunur. enler ise nükleotitlerden

Detaylı

ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNİTE 1 : HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM

ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNİTE 1 : HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNİTE 1 : HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM A MİTOZ (4 SAAT) 1 Kromozom ve Özellikleri 2 Hücre Bölünmesi 3 Mitoz Bölünme (Aynı Hücreler Oluşturan Bölünme) 4 Üreme (Çoğalma) 5

Detaylı

Hücrelerin bölünme halinde olmadıkları zamana interfaz devresi (mitoz arası devre veya ara devre) denir.

Hücrelerin bölünme halinde olmadıkları zamana interfaz devresi (mitoz arası devre veya ara devre) denir. İnterfaz Çekirdeği Hücrelerin bölünme halinde olmadıkları zamana interfaz devresi (mitoz arası devre veya ara devre) denir. İnterfaz halindeki her hücrenin çekirdeği hücre tipine göre değişiklik gösterir.

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #4

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #4 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #4 1) Bir hücrenin X maddesini difüzyonla almakta olduğu görülmüştür. Bu hücre ve içerisinde bulunduğu ortamla ilgili, I. Ortamdaki X yoğunluğu hücreden daha fazladır. II. X in

Detaylı

Mayoz, Eşeyli Üreme. Metafaz I: Homolog kromozomlar tetratlar halinde ekvator düzlemine sıralanırlar.

Mayoz, Eşeyli Üreme. Metafaz I: Homolog kromozomlar tetratlar halinde ekvator düzlemine sıralanırlar. Mayoz, Eşeyli Üreme Ökaryot canlıların mitoz yoluyla eşeysiz olarak çoğaldığını ve bu çoğalmada canlının kendisiyle aynı genetik bilgiye sahip yavrular meydana getirdiğini öğrendik. Eşeyli üreme sonucunda

Detaylı

Biyoloji. Hücre Bölünmeleri 1. FASİKÜL 10

Biyoloji. Hücre Bölünmeleri 1. FASİKÜL 10 Biyoloji 1. FASİKÜL 10 Hücre Bölünmeleri 561 soru Kavram Yanılgıları Müfredat Dışı Konu Uyarıları Bilgi Teknolojileri Uyarlamaları PISA Tarzı Sorular ÖSYM Çıkmış Sınav Soruları Yazılı Soruları Video Çözümler

Detaylı

10. Sınıf BİYOLOJİ. Soru Kitabı BİYOLOJİ. Öğretim programında yaptığı son güncelleme doğrultusunda YENİDEN DÜZENLENMİŞTİR.

10. Sınıf BİYOLOJİ. Soru Kitabı BİYOLOJİ. Öğretim programında yaptığı son güncelleme doğrultusunda YENİDEN DÜZENLENMİŞTİR. 10. Sınıf BİYOLOJİ Soru Kitabı T.C MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı BİYOLOJİ Öğretim programında yaptığı son güncelleme doğrultusunda YENİDEN DÜZENLENMİŞTİR. Banu KARAAĞAÇ Bilgehan

Detaylı

DENEME 400 SORU DENEME. Fenito. Fenito. Fenito. Fenito. Fenito. Fenito AKILLI FEN BİLİMLERİ DEFTERLERİ AKILLI FEN BİLİMLERİ ATÖLYELERİ

DENEME 400 SORU DENEME. Fenito. Fenito. Fenito. Fenito. Fenito. Fenito AKILLI FEN BİLİMLERİ DEFTERLERİ AKILLI FEN BİLİMLERİ ATÖLYELERİ AKILLI FEN BİLİMLERİ DEFTERLERİ 0 DENEME AKILLI FEN BİLİMLERİ ATÖLELERİ AKILLI FEN BİLİMLERİ ÖDEVLERİ 5 6 7 8 9 0 TEST 0 AKILLI FEN BİLİMLERİ TESTLERİ DENEME 00 SORU AKILLI FEN BİLİMLERİ TEST KUTULARI

Detaylı

22.04.2015 MBG 112 BİYOLOJİ II BİTKİLERDE ÜREME VE BİYOTEKNOLOJİ YRD. DOÇ. DR. YELDA ÖZDEN. Döl almaşı

22.04.2015 MBG 112 BİYOLOJİ II BİTKİLERDE ÜREME VE BİYOTEKNOLOJİ YRD. DOÇ. DR. YELDA ÖZDEN. Döl almaşı MBG 112 BİYOLOJİ II BİTKİLERDE ÜREME VE BİYOTEKNOLOJİ YRD. DOÇ. DR. YELDA ÖZDEN Döl almaşı Angiospermlerde; Baskın döl sporofit, Gametofit indirgenmiş, Sporofit üreme yapısı olan çiçeği oluşturur. Ovaryum

Detaylı

KALITIMIN GENEL İLKELERI. Modern Genetik Eşeye Bağlı Kalıtım-1

KALITIMIN GENEL İLKELERI. Modern Genetik Eşeye Bağlı Kalıtım-1 KALITIMIN GENEL İLKELERI Modern Genetik Eşeye Bağlı Kalıtım-1 Eşey Tayini Kromozoma dayalı eşey saptanması çok hücreli canlılarda gerçekleştirilebilir. Otozomal kromozomlar üzerinde her iki eşeye ait özellikleri

Detaylı

ÜNİTE 8:HÜCRE BÖLÜNMELERİ

ÜNİTE 8:HÜCRE BÖLÜNMELERİ ÜNİTE 8:HÜCRE BÖLÜNMELERİ 1951 Yılında 31 yaşında ölen Henrietta Lacks dan alınan kanserli hücreler hala laboratuar ortamından yaşamaktadırlar. Normal hücreler bir bölünme kapasitesine sahipken kanserli

Detaylı

Kromozom Biyolojisi. Tarihçe

Kromozom Biyolojisi. Tarihçe Kromozom Biyolojisi Tarihçe Kromozom Biyolojisi ve Sitogenetik -Son 300 yıldır önemli araştırma alanlarından -Moleküler biyolojideki gelişmeler de kromozomlar üzerindeki araştırmaları etkiledi -Kromozomlar

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #13

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #13 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #13 1) Canlılarda özelliklerin genlerle kontrol edildiği ve her genin en az bir özellikten sorumlu olduğu bilindiğine göre, I. Diploid canlılarda her özellik için iki gen bulunması

Detaylı

MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA OKULLARI 10. SINIF BİYOLOJİ DERSİ YAZ TATİLİ EV ÇALIŞMASI

MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA OKULLARI 10. SINIF BİYOLOJİ DERSİ YAZ TATİLİ EV ÇALIŞMASI 2014 2015 MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA OKULLARI 10. SINIF BİYOLOJİ DERSİ YAZ TATİLİ EV ÇALIŞMASI Ödevin Veriliş Tarihi: 12.06.2015 Ödevin Teslim Tarihi: 21.09.2015 1. Bir canlının mitoza hazırlanan hücresinde

Detaylı

Ayxmaz/biyoloji HÜCRE BÖLÜNMESİ

Ayxmaz/biyoloji HÜCRE BÖLÜNMESİ HÜCRE BÖLÜNMESİ hücrelerdeki özgü yaşamsal olaylar: 1-Madde alış- verişi 2-Anabolik ve katabolik reaksiyonlar 3-Organel oluşumu 4-Çok hücrelilerde dokusal işlevler 5-Büyüme ve farklılaşma 6-DNA ve RNA

Detaylı

Bitkilerde Eşeyli Üreme

Bitkilerde Eşeyli Üreme Bitkilerde Eşeyli Üreme İki farklı cinsiyete ait üreme hücrelerinin birleşmesiyle yeni canlılar oluşmasına eşeyli üreme denir. Oluşan yeni canlı, ana canlılardan farklı kalıtsal özelliklere sahiptir. Bitkiler

Detaylı

ÇOK HÜCRELİ ORGANİZMALARIN GELİŞİMİ

ÇOK HÜCRELİ ORGANİZMALARIN GELİŞİMİ ÇOK HÜCRELİ ORGANİZMALARIN GELİŞİMİ Seçici gen ifadesi embriyonun gelişmesini sağlayan 4 temel işlevi denetler: 1. Hücre çoğalması 2. Hücre farklılaşması 3. Hücre etkileşimleri 4. Hücre hareketi HÜCRE

Detaylı