Akran İlişkileri Ölçeği nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması *

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Akran İlişkileri Ölçeği nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması *"

Transkript

1 Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Educational Sciences: Theory & Practice 14(2) Eğitim Danışmanlığı ve Araştırmaları İletişim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. DOI: /estp Akran İlişkileri Ölçeği nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması * Zeynep ERKAN ATİK a Mesleki Yeterlilik Kurumu Aysel ESEN ÇOBAN c Başkent Üniversitesi Neslihan GÜNEY KARAMAN e Başkent Üniversitesi Figen ÇOK b TED Üniversitesi Türkan DOĞAN d Hacettepe Üniversitesi Öz Bu araştırmada ergenlerin arkadaş ilişkilerinin düzeyinin belirlenmesinde kullanılmak üzere geliştirilen Akran İlişkileri Ölçeği nin (AİÖ) Türkçeye uyarlanması amaçlanmaktadır. Araştırmaya kolayda örnekleme ile seçilen, Ankara ilinde eğitimlerine devam eden 603 ortaöğretim öğrencisi katılmıştır. Araştırma kapsamında ölçme aracı Türkçeye çevrilerek, psikometrik özellikleri incelenmiştir. Ölçme aracının yapı geçerliği Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ile test edilmiştir. Faktör analizi öncesinde analiz için gerekli olan eksik değerler, aykırı değerler, normallik ve çoklu bağlantılılık varsayımları sınanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, DFA ile test edilen 22 maddelik ve beş boyutlu ölçme aracının yeterli uyum iyiliği indekslerine sahip olduğu görülmektedir (S-Bx 2 /sd = /199, p =.00, RMSEA =.063, CFI =.97, GFI =.88, NNFI =.96). Ölçeğin iç tutarlık katsayıları boyutlar bazında.66 ile.86 arasında değişmektedir. Ölçeğin tümüne ilişkin iç tutarlık katsayısı ise α =.85 tir. Sonuç olarak 22 maddelik ve beş boyutlu ölçme aracı, araştırmacıların kullanımına hazır hâle getirilmiştir. Anahtar Kelimeler Akran İlişkileri Ölçeği, Akran İlişkileri, Arkadaşlık, Doğrulayıcı Faktör Analizi, Ergenlik, Ölçek Uyarlama. * Bu araştırma Yrd. Doç. Dr. Neslihan GÜNEY KARAMAN tarafından yürütülen 109K559 Nolu TÜBİTAK Projesi kapsamında hazırlanmıştır. a b c d e Sorumlu Yazar: Uzm. Psi. Dan. Zeynep ERKAN ATİK Mesleki Yeterlilik Kurumu nda uzman yardımcısı olarak çalışmaktadır. Çalışma alanları arasında akran ilişkileri, okul psikolojik danışmanı öz-yeterliği, psikolojik danışmada süpervizyon yer almaktadır. İletişim: Mesleki Yeterlilik Kurumu, Sınav ve Belgelendirme Dairesi, Ziyabey Cad Sok. No:12 Balgat, Ankara. Elektronik posta: zeyneperkanatik@gmail.com Dr. Figen ÇOK Eğitim Psikolojisi alanında profesördür. İletişim: TED Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Programı, Ankara. Elektronik posta: figen.cok@tedu.edu.tr Dr. Aysel ESEN ÇOBAN Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık alanında doçenttir. İletişim: Başkent Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Programı, Ankara. Elektronik posta: cobana@baskent.edu.tr Dr. Türkan DOĞAN Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık alanında doçenttir. İletişim: Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü Psikolojik Danışma ve Rehberlik Programı, Ankara. Elektronik posta: dogant@hacettepe.edu.tr Dr. Neslihan GÜNEY KARAMAN Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık alanında yardımcı doçenttir. İletişim: Başkent Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Programı, Ankara. Elektronik posta: nguney@baskent.edu.tr

2 KURAM VE UYGULAMADA EĞİTİM BİLİMLERİ Birey, yaşamın ilk yıllarından itibaren varlığını sürdürebilmek için sosyal ilişki ağlarına gereksinim duymuştur. Yaşam boyu kendisiyle, ailesiyle, arkadaşlarıyla ve içinde bulunduğu toplumla kurduğu ilişkiler sayesinde birey sağlıklı gelişim gösterebilmektedir. Bireyin başkalarıyla ilişki geliştirmesi birçok kuramda yer bulmaktadır. İlişki kurmayı sosyal ilgi kavramı ile açıklayan Adler (1964), bireyin sağlıklı oluşunun en önemli belirleyicisi olarak sahip olunan ilişkileri göstermektedir. Benzer şekilde ilişkilerin bireyi nasıl şekillendirdiğinin altını çizen Sullivan (1953) yakın arkadaşlık ilişkilerinin bireyin öz-değerini arttırdığını öne sürmektedir. Yakın ilişkiler yaşamın her döneminde önemli olmakla birlikte, özellikle hızlı ve yoğun değişimlerin yaşandığı ergenlik döneminde akran ilişkileri ön plana çıkar ve ergenin kimlik oluşumuna önemli ölçüde zemin hazırlar (Marcia, 1980). Ergenlik dönemi, yetişkin rollerinin kazanılmaya başlandığı, biyopsiko-sosyal değişimlerin hızlandığı ve bireyin yakın çevresi ile kurduğu ilişkilerde değişimlerin olduğu bir dönemdir. Ergenlikte sözü edilen değişimler, aile denetiminden uzaklaşıp, ortak ilgileri paylaştıkları akran gruplarına yönelme ve bu gruplar tarafından onaylanma gereksinimi olarak görülebilmektedir. Ergenlik döneminde birey kurduğu yakın arkadaşlıklar sayesinde hayatı yaşamaya değer görür. Sosyal bağları güçlendirici, sosyal etkileşimi kolaylaştırıcı ve olumsuz duygulanımlara karşı koruyucu olan arkadaşlık ilişkileri (Vitaro, Boivin ve Bukowski, 2011), kimlik gelişimini desteklemesi ve bireyin sağlıklı ilişkiler kurmasına yardımcı olması açısından gelişimsel olarak ergenlik döneminin en belirgin tamamlayıcısıdır (Waterman, 1982). Akran ilişkileri, bireyi geliştirici ve koruyucu bir yapı sergilediği kadar bir risk faktörü de olabilmektedir (Lansford, Criss, Pettit, Dodge ve Bates, 2003). Sağlıklı ve yapıcı yakın arkadaşlık ilişkilerine ya da akran gruplarına sahip olma ruh sağlığını koruyucu bir role sahiptir. Öte yandan ergenlerin yıkıcı ve suça yönelik nitelik kazanmalarında çeteler bir risk faktörü olarak görülmektedir (Steinberg, 2007). Ergenlik döneminde akran ilişkilerinin koruyucu yanlarını vurgulayan çalışmalar incelendiğinde; akran ilişkilerinin, uyum sağlama (Demir ve Urberg, 2004; Nangle, Erdley, Newman, Mason ve Carpenter, 2003; Swenson, Nordstrom ve Hiester, 2008), benlik saygısı geliştirme (Çevik Büyükşahin, 2007; Keefe ve Berndt, 1996; Rice ve Mulkeen, 1995), başarı ve mutluluk düzeyini arttırma (Ladd, Kachenderfer ve Coleman, 1996), okul başarısını arttırma (Rabaglietti ve Ciairano, 2008), flört ilişkilerini kolaylaştırma (Demir, Baran ve Ulusoy, 2005), ana-baba ilişkileri ve aile birlikteliğini arttırma (Field, Diegoi ve Sanders, 2002), anneye bağlanma (Doğan, G. Karaman, E. Çoban ve Çok, 2012), sosyalleşme, destekleyici yakınlık kurma (Hartup ve Stevens, 1997), güven ve önemli olma duygusu (Totan, 2008), cinsel kimlik geliştirme (Dinçer, 2008), kariyer gelişimi (Kram ve Isabella, 1985), mizah duygusunu geliştirme (Kahraman, 2008) ve popülerlik (Bukowski, Hoza ve Boivin, 1993; Bukowski ve Kramer, 1986; Bukowski, Sippola ve Newcomb, 2000) gibi olumlu kavramlarla ilişkili olduğu görülmektedir. Bunun yanı sıra akran ilişkilerden yoksun olmanın; fiziksel ve ilişkisel saldırganlık gösterme (Cillessen, Jiang, West ve Laszkowski, 2005), öğrenilmiş çaresizlik (Aydın, 1986), antisosyal davranışlar sergileme (Lansford ve ark., 2003; Zettergen, 2005), suçluluk (Capaldi, Dishion, Stoolmiller ve Yoerger, 2001), çatışma (Rabaglietti ve Ciairano, 2008), yalnızlık, sosyal yalıtım (Bilgiç, 2000; Parker ve Asher, 1993), akran mağduriyeti (Hodges, Boivin, Vitaro ve Bukowski, 1999), patolojik özellikler gösterme (Bagwell, Newcomb ve Bukowski, 1998) intihar yönelimi, depresyon (Demir ve ark., 2005) ve madde kullanımı (Erdem, Eke, Ögel ve Taner, 2006; Field ve ark., 2002) ile ilişkili olduğu görülmektedir. Ergenlerin akran ilişkilerini incelemek için yürütülen çalışmalarda ölçme araçları, arkadaş ilişkilerinin niceliksel ve niteliksel yönlerini ölçmeyi amaçlamaları yönüyle çeşitlilik göstermektedir. Yabancı alanyazında akran ilişkilerini inceleyen çalışmaların bir kısmında akran gruplarının yapılarına ilişkin kanıt elde edebilmek amacıyla; sosyometrik teknikler (Cassidy ve Asher, 1992; Poulin ve Pedersen, 2007), sahip olunan akran ilişkilerinin niteliğine ilişkin bilgi toplamak amacıyla ölçekler (Blyth ve Foster-Clark, 1987; Bukowski, Hoza ve Boivin, 1994; Furman, 1996; Parker ve Asher, 1993) ve sahip olunan arkadaş sayısı, yakınlık düzeylerine göre sıralamaları içeren ve açık uçlu sorulardan oluşan anketler (Demir ve Urberg, 2004; Keefe ve Bernth, 1996) kullanılmaktadır. Türkiye de yürütülen akran ilişkileri çalışmaları noktasında ise Hortaçsu, Oral ve Yasak-Gültekin in (1991) uyarlama çalışmasını yaptıkları Arkadaş Bağlılık Ölçeği ile Kaner (2000) tarafından geliştirilen Akran İlişkileri Ölçeği alanyazında yer almaktadır. Ancak kullanılan ölçme araçları psikometrik özellikleri ve temsil ettikleri boyutlar bakımından bazı sınırlılıklara sahiptir. Armsden ve Greenberg (1987) tarafından geliştirilen Hortaçsu ve arkadaşları (1991) tarafından uyarlama çalışması yapılan ölçme aracı arkadaşlığın yalnızca duygusal ve bilişsel bağlılık boyutunu 434

3 ERKAN ATİK, ÇOK, ESEN ÇOBAN, DOĞAN, GÜNEY KARAMAN / Akran İlişkileri Ölçeği nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve... kapsamaktadır. Kaner (2000) tarafından geliştirilen ölçme aracı ise daha çok arkadaş ilişkilerini temelde suç ve suça yönelme bağlamında ele almaktadır. Bu nedenle sözü edilen her iki ölçme aracının da kapsam yönünden arkadaş ilişkilerini ölçme konusunda sınırlı kaldığı düşünülmektedir. Arkadaş ilişkilerinin bireyin her yaşam dönemindeki duygusal ve psikolojik etkileri göz önünde bulundurulduğunda, arkadaş ilişkilerinin çok boyutlu bir yapıya sahip olması beklenmektedir. Kuramsal çerçeveye paralel olarak akran ilişkilerinin, hem olumlu (yakınlık, destek, birliktelik) hem de olumsuz (çatışma, rekabet) özelliklerini içeren daha güvenilir ölçümler ile açıklanmaya çalışılmasının gerekliliği savunulmaktadır (Laursen ve Bukowski, 1997). Kullanılan ölçme araçları arasında arkadaşlık ilişkilerinin nitelik olarak ölçümü için kullanılan ölçekler önemli yer tutmaktadır. Diğer yandan ölçülmek istenen kavramın özelliklerine göre değişiklik göstermekle birlikte, ölçeklerin bireylerin ilişkilerine yönelik kendi algılarını ölçmesi, istatistiksel analizlere izin vermesi, büyük gruplara uygulanabilirliği ve daha geçerli ve güvenilir ölçümlere olanak sağlaması yönüyle daha kullanışlı ölçme araçları olduğu savunulmaktadır (DeVellis, 2011). Arkadaş ilişkileri ergen gelişiminin en temel konularından olduğu ve gelişimsel sağlığı temellendirdiği için, konunun incelenmesi ve görgül çalışmalara dönük ölçme araçların kazandırılması çok önemlidir. Bu bağlamda Türkiye de akran ilişkilerini ölçmek üzere geçerli ve güvenilir ölçme araçlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Hem Fransa (Alles-Jardel, Fourdrinier, Roux ve Schneider, 2002), hem de İtalya da (Ponti, Guarnieri, Smorti ve Tani, 2010) dile uygunluğu kanıtlanmış, akran ilişkilerine ilişkin gelişimsel bakış açısı ile kavrama ilişkin kuramsal yapıyı destekler nitelikle olan Akran İlişkileri Ölçeği nin (Friendship Qualities Scale) bu ihtiyaca cevap verecek nitelikte olduğu düşünülmektedir. Bu doğrultuda araştırma kapsamında Bukowski ve arkadaşları (1994) tarafından geliştirilen Akran İlişkileri Ölçeği nin (AİÖ) Türkçeye uyarlama çalışmasının yapılması amaçlanmıştır. Katılımcılar Yöntem Araştırmada örnekleme yöntemi olarak kolayda örnekleme (convenient sampling) yöntemi kullanılmıştır (Fink, 2003) eğitim öğretim yılında gerçekleştirilen araştırmaya, Ankara ilinde yer alan üç ortaöğretim okulunda okuyan 603 lise öğrencisi katılmıştır. Öğrencilerin 334 ü (%55,4) Anadolu lisesi, 160 ı (%26,5) kolej, 109 u (%18,1) ise genel lisede öğrenim görmektedir. Katılımcıların 353 ü (%58,5) kız, 250 si (%41,5) erkektir. Katılımcıların yaşları 14 ile 19 ( x =15.71; ss= 1.02) arasında değişiklik göstermektedir. Bu gruba ek olarak, ölçek maddelerinin dil eşdeğerliğini test etmek için, bir üniversitenin İngilizce Hazırlık Bölümü nde okuyan 12 öğrenci de araştırmaya dâhil edilmiştir. Veri Toplama Araçları Veri toplama aracı olarak Akran İlişkileri Ölçeği uygulanmıştır. Bunun yanı sıra katılımcıların cinsiyet, yaş ve okul türü bilgilerine ilişkin sorulara yer verilmiştir. Akran İlişkileri Ölçeği (AİÖ): AİÖ, çocukların ve ergenlerin en iyi arkadaşları ile olan ilişkilerinin niteliğini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Berndt ve Perry nin (1983 ten akt., Bukowski ve ark., 1994) görüşme yoluyla hazırladığı taslak maddeler Bukowski ve arkadaşları (1994) tarafından ölçek hâline getirilmiştir. 30 madde ve altı faktörlü bir yapıya sahip olan ölçme aracının yapısı, deneysel çalışmalarla desteklenip ele alınan kavramın yapısı değerlendirilerek yeniden gözden geçirilmiştir. Ölçme aracı son hâliyle beş faktörlü ve toplam 23 maddeden oluşmaktadır. Bu alt boyutlar sırasıyla Birliktelik (4 madde), Çatışma (4 madde), Yardım (5 madde), Koruma (5 madde) ve Yakınlık (5 madde) olarak isimlendirilmiştir. Aşağıda her bir boyuta ilişkin açıklama ve o boyutu temsil eden örnek madde sunulmaktadır. Birliktelik boyutu bireyin akranı ile gönüllü olarak geçirdiği zamanın oranına arkadaşım ve ben okuldan sonraları ve hafta sonları birbirimizin evine gideriz. ; Çatışma boyutu arkadaşlıklardaki anlaşmazlıkların sıklığına arkadaşıma yapmamasını söylediğim hâlde beni kızdırabilir veya canımı sıkabilir. ; Yardım boyutu adaletsizliklere karşı diğerini savunma ve karşılıklı birbirlerine yardım etmeye bir konuda başım sıkıştığında arkadaşım bana yardım eder. ; Koruma boyutu sorunların üstesinden birlikte gelmeyi ilişkin duydukları güvene eğer arkadaşım ya da ben ikimizden birini rahatsız edecek bir şey yaparsak, bunun üstesinden kolayca gelebiliriz. ve Yakınlık boyutu ise birbirine duygusal olarak bağlanmaya eğer arkadaşım uzağa gitmek zorunda kalırsa onu özlerim. işaret etmektedir. Ölçek 5 li Likert tipi derecelendirme (1= Doğru Değil, 5= Tamamen Doğru) üzerinden yanıtlanmaktadır. Katılımcılardan, her bir madde üzerinde dikkatlice düşünmeleri ve arkadaşlıklarını derecelendirirken, şuan kendilerine en yakın gördüğü bir arkadaşını düşünerek cevaplandırmaları istenmektedir. Ölçek, boyutlar bazında değerlendirilebildiği 435

4 KURAM VE UYGULAMADA EĞİTİM BİLİMLERİ gibi toplam puan alınarak da kullanılabilmektedir. Ölçeğin yapı geçerliğini test etmek için Doğrulayıcı Faktör Analizi uygulanmış ve beş faktörlü yapı desteklenmiştir (x 2 /sd=19.83/12, p=.08, NNFI=.98). AİÖ nün alt boyutlarına ilişkin iç-tutarlık katsayıları;.71 ile.86 arasında değişim göstermektedir (Bukowski ve ark., 1994). Ölçeğin tümüne ya da alt boyutlarına ilişkin puanlar, ilgili maddelere verilen yanıtların aritmetik ortalaması ile hesaplanmaktadır. Ölçme aracından alınan puanların artışı akran ilişkilerinin niteliğinin arttığına işaret etmektedir. Veri Toplama Süreci Ölçme aracının uyarlanması ve uygulanabilmesi için ilgili kişi ve kurumlardan gerekli izinler alınmıştır. Önce ölçeğin Türkçeye uyarlama izni Bukowski den alınmıştır. Ardından Milli Eğitim Bakanlığı ndan izin alınarak, Ankara ilinde verilerin toplanması planlanan okulların müdürlerinin onayı ile üç ayrı ortaöğretim kurumunda veriler toplanmıştır. Uygulamalar ders saatlerinde sınıflara girilerek gönüllülük temelinde öğrencilerin katılımıyla gerçekleşmiştir. Araştırmanın amacı ve yönerge öğrencilere araştırmacılar tarafından açıklanmıştır. Verilerin Analizi Ölçme aracının yapı geçerliği Doğrulayıcı Faktör Analizi ile belirlenmeden önce, analizin yapılabilmesi için karşılanması gereken (Ullman, 2001) eksik değerler, aykırı değerler, normallik ve çoklu bağlantılılık varsayımları test edilmiştir. Ölçeğin güvenirliğini test etmek için de, iç tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır. Cronbach alpha katsayısının hesaplanması, eksik değerler, aykırı değerler ve çoklu bağlantılılık testi için PASW 18 kullanılmıştır. Normallik varsayımının testi ve doğrulayıcı faktör analizi LISREL 8.7 kullanılarak yapılmıştır. Bulgular AİÖ nün Çeviri Süreci ve Kapsam Geçerliği Ölçeğin Türkçeye uyarlama aşamasında hem Türkçe hem de İngilizceye hâkim, iki kültürü de yakından bilen ve aynı zamanda ölçülmek istenen kavramın yapısı hakkında bilgisi olan eğitim psikolojisi ve psikolojik danışmanlık ve rehberlik alanından üç uzmanla bir grup oluşturulmuştur. Ölçekte yer alan maddeler ve yanıt seçenekleri İngilizceden Türkçeye çevrilmiştir. Ölçek için gerekli düzenlemeler yapılarak, ölçme aracı tekrar farklı üç uzman tarafından İngilizceye geri çevrilmiş ve karşılaştırma yapılmıştır. Ölçeğin uyarlanmış biçimi alan uzmanları tarafından tekrar gözden geçirilip, gerekli düzeltmeler yapılmıştır. Daha sonra ölçme aracının iki formu arasında anlamsal, deneyimsel, kavramsal ve deyimler açısından eşitliğin sağlanıp sağlanmadığı kontrol edilmiştir. Bu işlem sonucunda hakemlerden ortak onay alan maddelerden ölçeğin Türkçe formu oluşturulmuştur. Hakem görüşleri doğrultusunda ölçme aracında yer alan 16. maddenin yeterince açık olmayışı ve uygulanan yaş grubuna uygun olmayışı nedenleriyle çıkarılması kararlaştırılmıştır. 16. maddenin çıkartılması önerisi doğrultusunda ölçekten ilgili madde çıkartılmış ve ölçek 22 maddelik son hâli üzerinden uygulamaya alınmıştır. Ölçeğin dilsel eşdeğerliliğini test etmek amacıyla AİÖ, İngilizceye hâkim 12 kişiye test-tekrar test yöntemiyle iki hafta arayla uygulanmıştır. İki uygulama arasında elde edilen test-tekrar test güvenirlik katsayıları.40 ile.86 arasında değişmektedir. AİÖ nün Yapı Geçerliği Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) İçin Varsayımların Test Edilmesi: Beş faktörlü ölçme aracının DFA ile sınanabilmesi için Ullman (2001) öncelikli olarak eksik değerler, aykırı değerler, normallik ve çoklu bağlantılılık varsayımlarının test edilmesinin gerekliliğini vurgulamaktadır. Bu doğrultuda ilk olarak veri setindeki eksik değerler frekans tablosu aracılığıyla incelenmiştir. Gözlenen her bir değişken incelendiğinde veri setinde herhangi bir eksik değere rastlanmamıştır. Eksik değerlerin incelenmesinin ardından örneklem büyüklüğünün DFA için yeterli olup olmadığı hesaplanmıştır. DFA kovaryanslara, parametre kestirimlerine ve modelin ki-kare istatistiklerine dayalı olduğu için örneklem büyüklüğüne duyarlıdır (Ullman, 2001). Bu çalışmada 22 gözlenen değişken ve 603 katılımcı yer almaktadır. 22 faktör yükü, 22 kovaryans hatası ve faktörler arası 15 korelasyon olduğu için toplamda 59 serbest parametre kestirimi söz konusudur. Kline (2005) her bir parametre için en az on katılımcı önermektedir. Bu çalışmada 59 serbest parametre kestirimi olduğu ve 590 katılımcının DFA için yeterli bir örnekleme işaret ettiği görülmektedir. Araştırmanın 603 katılımcı ile yürütüldüğü göz önünde bulundurulduğunda minimum kriterin karşılandığı görülmektedir. DFA nın yapılabilmesi için test edilmesi gereken bir diğer varsayım tek ve çok değişkenli aykırı değerlerdir. Tek değişkenli aykırı değerlerin araştırılması için gözlenen her bir değişkene ilişkin z değerinin ile arasında olması gerekmektedir (Tabachnick 436

5 ERKAN ATİK, ÇOK, ESEN ÇOBAN, DOĞAN, GÜNEY KARAMAN / Akran İlişkileri Ölçeği nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve... ve Fidell, 2001). Çok değişkenli aykırı değerlerin araştırılması sürecinde Mahalanobis uzaklığı x 2 (22) = 48.27, (p<.001) hesaplanmıştır. Bu çalışmada z değeri ile aralığının dışında kalan ve Mahalanobis uzaklığı in üstünde yer alan 67 gözlem tespit edilmiştir. Bu çalışma kapsamında aykırı değerleri hemen çıkartmak yerine öncelikle bu değerlerin DFA sonuçları üzerinde nasıl bir değişim yarattığı incelenmiştir. Aykırı değerlerin veri setinden çıkarılması (Model 1) hâlinde elde edilen uyum iyiliği indeksleri ile aykırı değerlerin veri setinden çıkarılmaması (Model 2) hâlinde elde edilen uyum iyiliği indeksleri karşılaştırılmıştır. Her iki durum için DFA sonuçları Tablo 1 de rapor edilmiştir. Tablo 1. Aykırı Değerleri İçeren ve İçermeyen Veri Setine İlişkin DFA Sonuçları n x 2 sd x 2 /sd RMSEA CFI NNFI GFI Model Model DFA uyum iyiliği indeksleri incelendiğinde aykırı değerlerin atılmasının daha iyi bir model üretmediği görülmektedir. Hem modelde iyileşmenin olmaması hem de veri kaybı yaşanmaması için analizlere aykırı değerler atılmayarak devam edilmesi kararlaştırılmıştır. Normallik testi için de sürekli değişkenlere yönelik tek ve çoklu normallik testleri yapılmıştır. Tek değişkenli normallik testi için maddelerin basıklık ve çarpıklık değerleri hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, çoğu maddenin çarpıklık ve basıklık değerleri anlamlı bulunmuştur. Bu durum tek değişkenli normalliğin sağlanmadığının bir işaretidir. Çok değişkenli normallik testi ise çoklu normallikten bir sapmanın olduğunu göstermektedir (Çarpıklık z = 57.75, p<.001; Basıklık z = 29.57, p<.001; Çarpıklık ve Basıklık x 2 = , p<.001). Çarpıklık ve basıklık değerleri incelendiğinde normallik varsayımının karşılanmadığı görülmektedir. Alan yazın incelendiğinde, araştırma verisinin çok değişkenli normal dağılım sergileyip sergilememesi durumunda doğrulayıcı faktör analizinde parametre kestiriminde Robust Maksimum Likelihood yöntemi kullanılarak (Bentler, 1995; Satorra ve Bentler, 1994) Satorra-Bentler ki-kare (S-Bx 2 ) değerinin hesaplanması gerektiği belirtilmektedir (Brown, 2006; Satorra ve Bentler, 1994). DFA öncesinde son olarak çoklu bağlantılılık varsayımı test edilmiştir. Çoklu bağlantılılık üç ve üzerindeki bağımsız değişkenler arasındaki yüksek korelasyona (ör., r>.85) işaret etmektedir (Kline, 2005). Değişkenler arası ilişkililik korelasyon matrisleri incelenerek belirlenmiştir. Buna göre.85 in üzerinde değişkenler arası korelasyona rastlanmamıştır. Çoklu bağlantılılık için ayrıca değişkenlerin varyans şişirme faktörleri (VIF) ve tolerans değerleri belirlenmiştir. Bulgular VIF değerlerinin ile ve tolerans değerlerinin.359 ile.815 arasında değişiklik gösterdiğine işaret etmektedir. Bu durum değerlendirildiğinde değişkenler arasında çoklu bağlantılılığa rastlanmadığı görülmektedir. Test edilen tüm varsayımların sonucunda veri seti DFA için hazır hâle getirilmiştir. AİÖ nün Yapı Geçerliğinin Doğrulayıcı Faktör Analizi İle Test Edilmesi: AİÖ nün yapı geçerliğine ilişkin kanıt elde etmek için 22 maddeli ölçeğin 5 faktörlü yapısı birinci düzey DFA yapılmıştır. Robust Maksimum Likelihood yöntemi kullanılarak, modelin uyum iyiliğinin göstergeleri olarak S-Bx 2 / sd, RMSEA, CFI, GFI ve NNFI değerleri hesaplanmış ve modelin veriye yeterli/kabul edilebilir düzeyde uyum sergilediğinin kabul edilebilmesi için x 2 /sd 5 (Sümer, 2000), RMSEA.06 (Hu ve Bentler, 1999), CFI.95 (Hu ve Bentler, 1999), GFI >.90 (Jöreskog ve Sörbom, 1993) ve NNFI.95 (Hu ve Bentler, 1999) olması koşulları dikkate alınmıştır. AİÖ nün orijinaline ilişkin tanımlanan modelin 22 maddelik Türkçe formundan elde edilen veriye uyum düzeyi test edilmiştir. Buna göre elde edilen değerler; S-Bx 2 /sd = /199, p=.00, RMSEA =.063, CFI =.97, GFI =.88, NNFI = maddelik AİÖ için yapılan DFA sonucunda, örtük değişken (faktör) ile gözlenen değişkenler arasındaki ilişkileri ve gözlenen değişkenlerin hata varyansları Şekil 1 de sunulmuştur. Şekil 1. AİÖ nün 22 Maddelik Türkçe Formuna İlişkin Tanımlanan Model 437

6 KURAM VE UYGULAMADA EĞİTİM BİLİMLERİ AİÖ nün 22 maddelik Türkçe formunda yer alan maddelere ilişkin hesaplanan faktör yük değerlerine bakıldığında, bu değerlerin.37 ile.81 arasında değiştiği ve dolayısıyla faktör yük değeri.30 dan düşük olan herhangi bir maddenin bulunmadığı görülmektedir. AİÖ nün örtük değişkenleri arasındaki korelasyon değerleri Tablo 2 de sunulmuştur. Korelasyon değerleri incelendiğinde tüm örtük değişkenler arasında anlamlı düzeyde ilişki olduğu görülmektedir. Tablo 2. AİÖ nün Örtük Değişkenleri Arasındaki Korelasyon Değerleri Örtük değişkenler Birliktelik Çatışma -.12* Yardım.55* -.34* Koruma.74* -.23*.83* Yakınlık.57* -.34*.79*.82* 1.00 Not. N = 603. *p <.01 Ölçme aracının maddeler bazında açıkladığı varyanslar (R 2 ) hesaplanmıştır. DFA içerisinde yer alan gözlenen değişkenlerin ait oldukları örtük değişkenleri açıkladıkları varyans değerleri (R 2 ) şu şekildedir. Birliktelik boyutu için R 2 değerleri.14 ile.45, Çatışma boyutu için.24 ile.63, Yardım boyutu için.44 ile.66, Koruma boyutu için.28 ile.55, Yakınlık boyutu için.33 ile.61 arasında değişiklik göstermektedir. Bollen (1989), R 2 değeri.49 üzerinde olan maddelerin kabul edilebilir bir güvenirliğe sahip olduğunu belirtmektedir. Buna göre ölçme aracında yer alan 2., 7., 10., 11., 12., 13., 14., 18., 19. ve 21. maddelerin kabul edilebilir sınırın üstünde değerler aldığı; geri kalan 12 maddenin ise bu sınırın altında kaldığı görülmektedir. Güvenirlik Çalışması AİÖ nün güvenirliğine ilişkin kanıtlar Cronbach alfa güvenirlik katsayısı hesaplanarak elde edilmiştir. Ölçeğin Türkçe formunun Cronbach alfa katsayıları.66 ile.86 arasında değişmektedir. Buna göre, her bir alt ölçek için Cronbach alfa iç tutarlılık katsayıları şöyledir: Birliktelik için α =.66, Çatışma için α =.66, Yardım için α =.86, Koruma için α =.71 ve Yakınlık için α =.83 tür. Ölçeğin tümüne ilişkin iç tutarlık katsayısı ise α =.85 tir. Birliktelik ve Çatışma boyutları için hesaplanan Cronbach alfa katsayılarının kabul edilebilir sınırın altında olduğu, diğer boyutların ise kabul edilebilir güvenirlik katsayısına sahip olduğu görülmektedir (Kline, 1999). Tartışma Çocuk ve ergenlerin akranları ile olan ilişkilerinin niteliğini değerlendirmede kullanılan AİÖ, özellikle kuramsal bir altyapı ile geliştirilmiş olması ve psikometrik açıdan geçerli ve güvenilir kanıtlar sunması bakımından akran ilişkilerinin niteliğinin ölçümünde kullanılan en yaygın ölçme aracıdır. Farklı dillerde de geçerliği ve güvenirliği kanıtlanmış bu ölçme aracının Türkçe uyarlama çalışmasının akran ilişkilerinin değerlendirilmesine yönelik alan yazının gelişmesine önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Araştırma kapsamında öncelikle, AİÖ nün Türkçeye çevirisi yapılmış ve dil geçerliğine ilişkin kanıtlar sağlanmıştır. Hem Türkçe hem de İngilizceye hakim 12 kişiye iki hafta arayla uygulanan ölçme aracından elde edilen puanlar arasındaki korelasyon katsayıları Türkçe ve İngilizce formlar arasındaki ilişkinin anlamlı düzeyde olumlu olduğunu göstermektedir. Kapsam geçerliği için alana hâkim uzmanların görüşleri alınmıştır. Ölçekteki 16. maddenin çıkarılması önerileri doğrultusunda ölçek 22 maddelik hâliyle katılımcılara uygulanmak üzere hazır hâle getirilmiştir. Ölçeğin yapı geçerliğine ilişkin kanıt elde edebilmek için eksik değerler, aykırı değerler, normallik ve çoklu bağlantılılık varsayımları test edilmiştir. Veri seti DFA için hazır hâle getirildikten sonra ölçeğin yapı geçerliğine ilişkin kanıtlar elde edilmiştir. Buna göre S-Bx 2 /sd = /199, p =.00, RMSEA =.063, CFI =.97, GFI =.88, NNFI =.96 uyum iyiliği indeksleri dikkate alınmıştır. Orijinal ölçeğin faktör yapısı incelenirken x 2 /sd = 19.83/12 ve NNFI =.98 uyum indekslerinin rapor edildiği görülmektedir (Bukowski ve ark., 1994). AİÖ nün İtalyancaya uyarlama çalışmasında x 2 /sd = / , CFI =.91, RMSEA =.06, NNFI =.90 ve SRMS =.07 uyum indekslerinin ve Fransızcaya uyarlama çalışmasında ise CFI =.93 uyum indeksinin rapor edildiği görülmektedir (Alles-Jardel ve ark., 2002). Rapor edilen uyum iyiliği indeksleri ile AİÖ nün Türkçe formunun indeksleri karşılaştırıldığında x 2 / sd değerinin Türkçe formunda daha düşük bir değer aldığı ancak yine de kabul edilebilir bir uyum iyiliğine işaret ettiği görülmektedir (Sümer, 2000). Diğer uyum iyiliği indekslerinin birbirine yakın ve kabul edilebilir düzeyde olduğu görülmektedir (Hu ve Bentler, 1999; Jöreskog ve Sörbom, 1993). Ayrıca gözlenen değişkenlerin ait oldukları örtük değişkenleri açıklama oranına işaret eden R 2 değeri her bir madde için hesaplanmıştır. Bulgular bazı maddelerin kabul edilebilir güvenirliğe sahip olduğu, bazılarının ise Bollen (1989) kriterlerine 438

7 ERKAN ATİK, ÇOK, ESEN ÇOBAN, DOĞAN, GÜNEY KARAMAN / Akran İlişkileri Ölçeği nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve... göre (R 2.49) bu sınırın altında kaldığını göstermektedir. Bazı maddelerin R 2 değerleri, kriter olarak alınan değerin altında kalmış olsa da açıklama oranına katkı sağladığı için ölçme aracından çıkarılmamasına karar verilmiştir. Son olarak ölçeğin güvenirliğine ilişkin bilgi elde etmek amacıyla Cronbach alfa katsayıları hesaplanmıştır. Yardım, Koruma ve Yakınlık boyutlarının kabul edilebilir düzeyde güvenirliğe sahip olduğu görülmektedir. Orijinal ölçme aracının boyutlar bazında iç tutarlılık katsayıları.71 ile.86 arasında değişim göstermektedir. Uyarlama çalışması kapsamında elde edilen değerlerin.66 ile.86 arasında değiştiği göz önünde bulundurulduğunda orijinal çalışmaya yakın sonuçlar elde edildiği söylenebilir (Bukowski ve ark., 1994). Psikolojik danışma alanında çalışanların odakları çoğunlukla önleyicidir. Bu alanda çalışanların gelişimin psikolojik, fiziksel ve sosyal bütün yönleri ile ilgilenmeleri gereklidir. Bu çerçevede, okul psikolojik danışmanlarının, en önemli görevlerinden biri öğrencilerin iyilik hâli düzeyini yükseltmektir. Myers, Sweeney ve Witmer (2000) bireyin iyilik hâlini yükselten önemli yaşam alanlarını; maneviyat, kendini yönetme, çalışma ve serbest zaman, arkadaşlık ve sevgi olarak vurgulamaktadırlar. Görüldüğü üzere, arkadaşlık iyilik hâli ve sağlığı güçlendiren önemli bir alandır. Diğer yandan okullarda gittikçe artan çeteleşme ve okullarda şiddet olayları nedeniyle bu olumsuz eğilimler konusunda görgül araştırmalar ve önleyici çalışmalar çerçevesinde AİÖ nün katkıda bulunacağı düşünülmektedir. AİÖ ile elde edilen verilerin önleyici rehberlik ve psikolojik danışma programlarının hazırlanmasında ve gençler arasındaki ilişkilerin olumlu şekilde geliştirilmesine olanak sağlayacak düzenlemelerde yararlanılması amaçlanmaktadır. Anılan ölçek sağlıklı arkadaşlık ilişkilerinin pek çok boyutunu değerlendirme kapasitesine sahiptir. Geçerliği ve güvenirliğinin saptamasıyla bu yönde bir araştırma ve uygulama desteği sağlayacağı ümit edilmektedir. Bu konuda ilgili alan yazına destek sağlamak amacıyla uyarlama çalışması yapılan AİÖ nün başlangıç niteliğinde bir çalışma olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada ölçümün güvenirliği Cronbach alfa katsayısı ile hesaplanmıştır. Bu güvenirlik hesaplamasına ek olarak, farklı zamanlarda yapılan ölçümler ile ölçeğin test-tekrar test güvenirliği hesaplanabilir. Ayrıca, benzer ölçek geçerliği, ayırt edici geçerlik gibi geçerlik ölçümlerinin AİÖ nün psikometrik özelliklerini güçlendireceği düşünülmektedir. Birey için hem ruh sağlığını koruyucu hem de bir risk faktörü olarak arkadaş ilişkilerinin, özellikle bu yaş grubundaki bireylerin zamanının büyük bir bölümünü geçirdikleri okul ortamlarında nasıl ve ne şekilde yaşandığının ortaya konmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Okul psikolojik danışmanlarına veya ergenlerle çalışan meslek elemanlarına önemli bilgiler sunan akran ilişkilerinin, bu ölçme aracının kazandırılması ile birlikte yeni çalışmaların yolunu açacağı düşünülmektedir. Tüm bu bulguların ve değerlendirmelerin ışığında, AİÖ nün Türkçe formunun 22 maddelik hâlinin, Türkiye deki ergenlerin akran ilişkilerini beş temel boyut üzerinde ölçebileceği konusunda yeterli kanıtlara sahip olduğu görülmektedir. Diğer bir deyişle, ölçeğin Türkçe formunun ölçmeyi amaçladığı yapıları, kuramsal olarak ele alınan Birliktelik, Çatışma, Yardım, Koruma ve Yakınlık boyutlarını, geçerli bir şekilde ölçebildiğine işaret etmektedir. Sonuç olarak ergenlerin arkadaş ilişkilerinin incelenmesini hedefleyen araştırmalarda kullanılma hazır hâle getirilmiştir. 439

8 Educational Sciences: Theory & Practice 14(2) Educational Consultancy and Research Center DOI: /estp The Turkish Adaptation of the Friendship Qualities Scale: A Validity and Reliability Study * Zeynep ERKAN ATİK a Vocational Qualification Agency Aysel ESEN ÇOBAN c Başkent University Figen ÇOK b TED University Türkan DOĞAN d Hacettepe University Neslihan GÜNEY KARAMAN e Başkent University Abstract In this study, the authors have aimed to adapt the Friendship Qualities Scale (FQS) in order to determine friendship relation levels among adolescents. A total of 603 high school students from Ankara Turkey, were selected using convenient sampling to participate in this study. During the course of this study, the FQS was first translated into Turkish and then its psychometric properties were examined. The construct validity of the FQS was tested using a confirmatory factor analysis (CFA). Before performing the CFA, the assumption of missing values, outliers, normality, and collineriaty were checked. According to the results, the 22-item FQS consisting of 5 dimensions had acceptable goodness of fit indexes (S-Bx 2 /df = /199, p=.00, RMSEA =.063, CFI =.97, GFI =.88, NNFI =.96). The Cronbach alpha coefficients of the subscales ranged between.66 and.86. The internal consistency for the entire scale was α =.85. In conclusion, an instrument consisting of 22 items and 5 subscales was prepared for future researchers. Key Words Adolescence, Confirmatory Factor Analysis, Friendship, Friendship Qualities Scale, Peer Relationship, Scale Adaptation. * This study is a part of a project supported by The Scientific and Technological Research Council of Turkey (TUBITAK) (Project Number 109K559) and carried out by Neslihan GÜNEY KARAMAN. a M.Sc. Zeynep ERKAN ATİK is working at the Vocational Qualification Agency. Her subjects of study include peer relations, school counselor self-efficacy, and supervision in counseling. Correspondence: Mesleki Yeterlilik Kurumu, Sınav ve Belgelendirme Dairesi, Ziyabey Cad Sok. No:12 Balgat, Ankara, Turkey. zeyneperkanatik@gmail.com b Figen ÇOK, Ph.D., is a professor of Educational Psychology. Contact: Department of Educational Sciences, Guidance and Psychological Counseling Program, TED University, Ankara, Turkey. figen.cok@tedu.edu.tr c Aysel ESEN ÇOBAN, Ph.D., is an associate professor of Guidance and Psychological Counseling. Contact: Department of Educational Sciences, Guidance and Psychological Counseling Program, Başkent University, Ankara, Turkey. cobana@baskent.edu.tr d Türkan DOĞAN, Ph.D., is an associate professor of Guidance and Psychological Counseling. Contact: Department of Educational Sciences, Psychological Counseling and Guidance Program, Hacettepe University, Ankara, Turkey. dogant@hacettepe.edu.tr e Neslihan GÜNEY KARAMAN, Ph.D., is an assistant professor of Guidance and Psychological Counseling. Contact: Department of Educational Sciences, Guidance and Psychological Counseling Program, Başkent University, Ankara, Turkey. nguney@baskent.edu.tr

9 ERKAN ATİK, ÇOK, ESEN ÇOBAN, DOĞAN, GÜNEY KARAMAN / The Turkish Adaptation of the Friendship Qualities Scale:... As soon as an individual enters this world, s/he is in need of social connections, and this need continues throughout life. Over the course of one s life, peer relationships and friendships are two basic elements of healthy development. The importance of relationships in people s life have been underlined in various theories. Adler (1964), in his theory, explained the importance of relationships through the concept of social interest. Similarly, Sullivan (1953) highlighted the contribution of close relationships to an individual s development. Close relationships are crucial throughout one s entire life, whose value becomes even more critical during adolescence, at a time when it becomes an integral element in an individual s identity formation process (Marcia, 1980). During adolescence, not only do friendships both facilitate social interaction and prevent against negative affect (Vitaro, Boivin, & Bukowski, 2011), they are also one of the most important features of personal development during this specific period of life (Waterman, 1982). Yet, peer relationships, while being both facilitative and preventive, also entail specific risks (Lansford, Criss, Pettit, Dodge, & Bates, 2003) with the benefits of forming and maintaining close peer relationships, especially in terms of mental health, being widely documented, groups formed based on such friendships may contain risks both for individuals within and without a specific group (Steinberg, 2007). Such benefits and risks will be detailed below. Regarding the benefits of adolescent peer relationships, studies have documented positive effects on adaptation (Demir & Urberg, 2004; Nangle, Erdley, Newman, Mason, & Carpenter, 2003; Swenson, Nordstrom, & Heiser, 2008), on development of self-esteem (Çevik Büyükşahin, 2007; Keefe & Berndt, 1996; Rice & Mulkeen, 1995), on achievement and level of happiness (Ladd, Kachenderfer, & Coleman, 1996), on school performance (Rabaglietti & Ciairano, 2008), on the facilitation of dating relationships (Demir, Baran, & Ulusoy, 2005), on parental relationships (Field, Diegoi, & Sanders, 2002), on attachment to one s mother (Doğan, G. Karaman, E. Çoban, & Çok, 2012), on socialization and supportive intimacy development (Hartup & Stevens, 1997), on the feeling of security and significance (Totan, 2008), on sexual identity development (Dinçer, 2008), on career development (Kram & Isabella, 1985), on development of humor (Kahraman, 2008), and on popularity (Bukowski, Hoza, & Boivin, 1993; Bukowski & Kramer, 1986; Bukowski, Sippola, & Newcomb, 2000). As for the risks entailed, the following effects have been documented: the lack of peer relationships and relational aggression (Cillessen, Jiang, West, & Laszkowski, 2005), learned helplessness (Aydın, 1986), a display of antisocial behaviors (Lansford et al., 2003; Zettergen, 2005), delinquency (Capaldi, Dishion, Stoolmiller, & Yoerger, 2001), conflict (Rabaglietti & Ciairano, 2008), loneliness and social isolation (Bilgiç, 2000; Parker & Asher, 1993), peer victimization (Hodges, Boivin, Vitaro, & Bukowski, 1999), a display of pathologic features (Bagwell, Newcomb, & Bukowski, 1998), depression and increased contemplation of suicide (Demir et al., 2005), and substance use (Erdem, Eke, Ögel, & Taner, 2006; Field et al., 2002). Various measurement scales have been used in research on adolescent peer relationships; such as, sociometric techniques (Cassidy & Asher, 1992; Poulin & Pedersen, 2007), scales for quality of peer relationships (Blyth & Foster-Clark, 1987; Bukowski, Hoza, & Boivin, 1994; Furman, 1996; Parker & Asher, 1993), questionnaires addressing the number of friendships, sorting friendship by degree of closeness (Demir & Urberg, 2004; Keefe & Bernth, 1996). In Turkey, two adolescent friendship scales are reported to be in use. The first scale was developed by Armsden and Greenberg (1987) and adapted into Turkish by Hortaçsu, Oral, and Yasak-Gültekin (1991) and the second is the Peer Relation Scale, developed by Kaner (2000) and whose limitations stem from the perspective of dimensions represented in the scale. Upon realizing the limitations present in Turkey, the need to study peer relationships from both perspectives, negative (competition, conflict) and positive (closeness, support) (Laursen & Bukowski, 1997), becomes clear. It is maintained that the scales are useful tools because they measure the perception of individuals about their relations, allow for statistical analysis, are applicable to large groups, and allow more valid and reliable measurement (DeVellis, 2011). Since establishing and maintaining healthy friendship relationships is one of the important factors in adolescent development, related instruments should be developed and adapted. As a result, the Friendship Qualities Scale (FQS), developed by Bukowski et al. (1994) and adapted for use both with French adolescents (Alles-Jardel, Fourdrinier, Roux, & Schneider, 2002) and with Italian adolescents (Ponti, Guarnieri, Smorti, & Tani, 2010), has been chosen for adaptation and use in Turkey with the present study intending to be an adaptation study of this particular scale. 441

10 EDUCATIONAL SCIENCES: THEORY & PRACTICE Participants Method The convenient sampling method was used in this study (Fink, 2003). Six hundred three (603) high school students studying in Turkey s capital city of Ankara during the academic year participated in this study. Of the total students, 353 (58.5%) were female and 250 (41.5%) were male, all of whose ages ranged between 14 and 19 (x =15.71; sd= 1.02). In addition, 12 students attending a local university s English Preparation School were included in the language equivalence study. Instruments The Friendship Qualities Scale was used and participants gender, age, and school types were solicited. Friendship Qualities Scale (FQS) aims to evaluate the quality of children s and adolescent friendship qualities with their best friends. Draft items by Berndt and Perry (1983 as cited in Bukowski et al., 1994) were formulated as a scale by Bukowski et al. (1994). The final form of the scale consists of five factors and a total of 23 items. The factors are as follows by number of items included: Companionship (4 items), Conflict (4 items), Help (5 items), Security (5 items), and Closeness (5 items). The scale used for analysis was a 5 point Likert type scale so that the factors could be analyzed separately and the total scores used individually. In order to test the construct validity, Confirmatory Factor Analyses were performed and the 5 factor structure was found to be valid (x 2 /sd=19.83/12, p=.08, NNFI=.98) with its internal consistency found to be between.71 and.86 (Bukowski et al., 1994). As the scores obtained from the scale point increased, so did the quality of friendship. Procedure All necessary contacts were obtained prior to adapting the scale into Turkish. Firstly, for permission to begin adapting the scale, the scale s original author, Bukowski, was contacted. Then, in order to obtain permission to administer the scales in a real classroom setting, the Ministry of Education of Turkey was contacted. At all stages, acceptance was provided. During the actual implementation of the scale, researchers entered classes during instruction hours, asking for volunteer students to provide the requested information. Analysis of Data Before performing the CFA, the following assumptions were checked: missing value, outlier, normality, and multicollinearity assumptions. For reliability, internal consistency was calculated. Results Translation Procedure and Content Validity During the translation stage, an expert group of 3 people was formed with all members being from either the domains of Educational Psychology or Counseling and Guidance. All members had obtained linguistic and cultural competency in English and Turkish and were familiar with the content of scale. The items and response template were translated from English into Turkish, and after necessary corrections were made, the scale was retranslated into English. Consistency between the two forms was compared, resulting in the Turkish version of the form to be formulated. The 16 th item was decided to be excluded from the scale by the experts as it was thought to be unclear, resulting in the scale s final form to be administered with a total of 22 items. In order to test the language equivalence of the Turkish version of the FQS, it was administered twice to the same 12 individuals with a two-week period between test and retest. The reliability coefficient of the test-retest was found to be between.40 and.86. The Construct Validity of the FQS The test of assumptions for CFA, Ullman (2001) suggests the need of missing value, outlier, normality and multicollinearity assumptions in order to test the CFA of 5 factor scales. No missing value was found in the data set when a detailed investigation was made based on each observed variable. Since the CFA is sensitive to sample size, the number of participants necessary was investigated in order to ascertain whether it was sufficient to provide reliable results. In this study, there were a total of 22 observed variables and 603 participants. Since a total of 22 factor loadings, 22 covariance errors, and 15 correlations among the latent factors were found and a total of 59 free parameters were estimated, this study was found to meet the minimum criteria for reliability (Kline, 2005). 442

11 ERKAN ATİK, ÇOK, ESEN ÇOBAN, DOĞAN, GÜNEY KARAMAN / The Turkish Adaptation of the Friendship Qualities Scale:... In order to perform the CFA, univariate and multivariate outliers were checked. Z values (outside the range of ±3.29) for univariate outliers and Mahalanobis distance values for the multivariate outliers were explored (Tabachnick & Fidell, 2001). In this study, sixty seven cases were identified as univariate and multivariate outliers. Fit indexes in the case of excluding outliers (Model 1) and fit indexes in the case of including outliers (Model 2) were compared and the CFA s for both models have been presented in Table item FQS, the relationships between latent and observed variables were determined and have been presented in Figure1. Table 1. CFA Results of Data Sets with and without Outliers n x 2 df x 2 /df RMSEA CFI NNFI GFI Model Model With outliers, the model was adopted for the following analyses. While testing univariate normality, skewness kurtosis values were calculated for each item. For most of the scale items, significant values of skewness and kurtosis were found, indicating the absence of normality assumption. After performing a multivariate normality test, deviance from the multivariate normality was found (Skewness z = 57.75, p<.001; Kurtosis z = 29.57, p<.001; Skewness and Kurtosis x 2 = , p<.001), indicating the absence of normality assumption. In the related literature, the robust maximum likelihood method is suggested to apply in the prediction of parameters Satorra-Bentler chi square (S-Bx 2 ) value (Bentler, 1995; Brown, 2006; Satorra & Bentler, 1994). Finally, before performing the CFA, multicollinearity was tested. No correlatation was found to exist between variables above.85. The Variance Inflation Factor (VIF) and tolerance values were calculated with the VIF values found to be between and 2.786, and tolerance values to be between.359 and.815, indicating the lack of multicollinearity between values. Construct Validity of the FQS through the CFA: In order to test the validity of the FQS, 22 item and 5 factor scale had been gone through the first level CFA. Using Robust Maximum Likelihood method, as the indicators of goodness of fit index S-Bx 2 /df, RMSEA, CFI, GFI and NNFI values were calculated and conditions for acceptance were considered (Hu & Bentler 1999; Jöreskog & Sörbom, 1993; Sümer, 2000). Figure 1. Described Model for the 22-Item Turkish Version of the FQS Factor loadings of the 22 items vary between.37 and.81 and no items were found to be lower than.30. Correlation values between the latent variables of the FQS are presented in Table 2. As seen in the table, all correlation coefficients show significant correlations between latent variables. The R 2 values of the items were also calculated. Bollen (1989) reported a cut-off value for R 2 at.49. According to this criteria, the R 2 values for 10 of the items were above.49, whereas the R 2 values for the other 12 items were below.49. Table 2. Correlation Coefficients between Latent Variables of the FQS Latent Variables Companionship Conflict -.12* Help.55* -.34* Security.74* -.23*.83* Closeness.57* -.34*.79*.82* 1.00 Note. N = 603. *p<.01 The values obtained are as follows: S-Bx 2 /df = /199, p =.00, RMSEA =.063, CFI =.97, GFI =.88, NNFI =.96. After performing a CFA for the 443

12 EDUCATIONAL SCIENCES: THEORY & PRACTICE Reliability Analyses After having calculated the values of the Cronbach alpha coefficients, it was investigated as to whether the FQS met appropriate levels of reliability. All coefficients were found to be between.66 and.86 with their exact values as follows: Companionship:.66, Conflict:.66, Help:.86, Security:.71, and Closeness:.83. The total internal consistency for the scale was found to be.85. While only the Cronbach alpha values for Companionship and Conflict were found to be below the acceptable border, the rest were found to be above the level required for acceptance (Kline, 1999). Discussion Since the FQS attempts to investigate both children s and adolescents friendship qualities and is the most widely used instrument in the related literature used to test validity and reliability evidences and since this scale had already been adapted into different languages, it was thought that its adaption into Turkish would contribute greatly to peer relations research in Turkey. During research, the translation of the scale from its original English into Turkish and evidences for language equalization were obtained first. Then, in order to test for content validity, the scale was presented to a group of experts composed of three individuals with the 16 th item found to be problematic. For this reason it was decided to be excluded from the Turkish form, resulting in the final form consisting of only 22 items. To check for construct validity, all assumptions were tested. After the data set was made ready for the CFA, the evidences for construct validity were investigated. The present study s CFA was compared with the results of the FQS s adaptation study into Italian and French (Alles-Jardel et al., 2002; Ponti et al., 2010). Although the fit indexes for some of the measures in the present study were found to be lower than those in other cultures, they were still within acceptable limits. The Cronbach alpha coefficients were calculated for the internal consistency of the scale and its subdimensions. The Cronbach alpha coefficients for the entire scale and its sub-dimensions (except for two sub-dimensions) were found above.70. These values are very similar to the values obtained in the original scale development study (Bukowski et al., 1994). Psychological Counseling and Guidance studies are mostly preventive in nature and are conducted in order to increase the overall well-being of an individual (Myers, Sweeney, & Witmer, 2000), with an individual s personal well-being being closely related to peer relations and friendships. It is believed that the Turkish form of the scale will be a useful tool for adolescent research and preventive studies within both fields of educational psychology and guidance and psychological counseling. 444

13 ERKAN ATİK, ÇOK, ESEN ÇOBAN, DOĞAN, GÜNEY KARAMAN / The Turkish Adaptation of the Friendship Qualities Scale:... References/Kaynakça Adler, A. (1964). Social interest: A challenge to mankind. New York: Capricorn Books. Alles-Jardel, M., Fourdrinier, C., Roux, A., & Schneider, B. H. (2002). Parents structuring of children s daily lives in relation to the quality and stability of children s friendships. International Journal of Psychology, 37(2), doi: / Armsden, G. C., & Greenberg, M. T. (1987). The inventory of parent and peer attachment: Individual differences and their relationship to psychological well-being in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 16, doi: /BF Aydın, G. (1986). Çocuklarda arkadaş ilişkilerinde başarısızlık ve öğrenilmiş çaresizlik ilişkisi. Psikoloji Dergisi, 5(20), Bagwell, C. L., Newcomb, A. F., & Bukowski, W. M. (1998). Preadolescent friendship and peer rejection as predictors of adult adjustment. Child Development, 69, doi: /j tb06139.x Bentler, P. M. (1995). EQS structural equations program manual. Encino, CA: Multivariate Software. Bilgiç, N. (2000). Arkadaşlık becerisi eğitiminin ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yalnızlık düzeylerine etkisi (Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara). adresinden edinilmiştir. Blyth, D. A., & Foster-Clark, F. S. (1987). Gender differences in perceived intimacy with different members of adolescents social networks. Sex Roles, 17, doi: /BF Bollen, K. A. (1989). Structural equations with latent variables. Canada: Wiley & Sons, Inc. Brown, T. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: Guilford Publications, Inc. Bukowski, W. M., Hoza, B., & Boivin, M. (1993). Popularity, friendship, and emotional adjustment during early adolescence. New Directions for Child Development, 60, doi: /cd Bukowski, W. M., Hoza, B., & Boivin, M. (1994). Measuring friendship quality during pre and early adolescence: The development and psychometric properties of the Friendship Qualities Scale. Journal of Social and Personal Relationships, 11, doi: / Bukowski, W. M., & Kramer, T. L. (1986). Judgments of the features of friendship among early adolescent boys and girls. The Journal of Early Adolescence, 6, doi: / Bukowski, W. M., Sippola, L., & Newcomb, A. F. (2000). Pages from a sociometric notebook: An analysis of nomination and rating scale measures of acceptance, rejection and social preference. In A. Cillessen & W. Bukowski (Eds.), Recent advances in the measurement of acceptance and rejection in the peer system (pp ), San Francisco: Jossey-Bass. Capaldi, D. M., Dishion, T. J., Stoolmilier, M., & Yoerger, K. (2001). Aggression toward female partners by atrisk young men: The contribution of male adolescent friendships. Developmental Psychology, 37, doi: / Cassidy, J., & Asher, S. R. (1992). Loneliness and peer relations in young children. Child Development, 63, doi: /j tb01632.x Cillesen, A. H. N., Jiang, X. L., West, T. V., & Laszkowski, D. K. (2005). Predictors of dyadic friendship quality in adolescence. International Journal of Behavioral Development, 29(2), doi: / Çevik Büyükşahin, G. (2007). Lise 3. sınıf öğrencilerinin arkadaş ilişkileri ve benlik saygılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana). adresinden edinilmiştir. Demir, M., & Urberg, K. A. (2004). Friendship and adjustment among adolescents. Journal of Experimental Child Psychology, 88, doi: /j.jecp Demir, N. Ö., Baran, A. G. ve Ulusoy, D. (2005). Türkiye de ergenlerin arkadaş-akran grupları ile ilişkileri ve sapmış davranışlar: Ankara Örneklemi. Bilig, 32, DeVellis, R. F. (2011). Scale development: Theory and applications. Newbury Park, CA: Sage. Dinçer, B. (2008). Alt ve üst sosyo-ekonomik düzeyde lise ikinci sınıfa devam eden ergenlerin anne baba tutumlarını algılamaları ile arkadaşlık ilişkilerinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara). gov.tr/ adresinden edinilmiştir. Doğan, T., G. Karaman, N., E. Çoban, A. ve Çok, F. (2012). Ergenlerde arkadaşlık ilişkilerinin yordayıcısı olarak cinsiyet ve aileye ilişkin değişkenler. İlköğretim Online, 11(3), Erdem, G., Eke, C. Y., Ögel, K. ve Taner, S. (2006). Lise öğrencilerinde arkadaş özellikleri ve madde kullanımı. Bağımlılık Dergisi, 7(3), Field, T., Diego, M., & Sanders, C. (2002). Adolescents parent and peer relationships. Adolescence, 37(145), Retrieved from Fink, A. (2003). How to sample in surveys (2nd ed.). California: Sage. Furman, W. (1996). The measurement of friendship perceptions: Conceptual and methodological issues. In W. M. Bukowski, A. F. Newcomb, & W. W. Hartup (Eds.), The company they keep: Friendship in childhood and adolescence (pp ). Cambridge, England: Cambridge University Press. Hartup, W. W., & Stevens, N. (1997). Friendships and adaptation in the life course. Psychological Bulletin, 121(3), doi: / Hodges, E. V. E., Boivin, M., Vitaro, F., & Bukowski, W. M. (1999). The power of friendship: Protection against an escalating cycle of peer victimization. Developmental Psychology, 35(1), doi: / Hortaçsu, N., Oral, A., & Yasak-Gültekin, Y. (1991). Factors affecting relationships of Turkish adolescents with parents and same-sex friends. Journal of Social Psychology, 131(3), doi: / Hu, L., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventionalcriteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), doi: / Jöreskog, K., & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the SIMPLIS command language. Lincolnwood, IL: Scientific Software International. Kahraman, F. (2008). Ergenlerde arkadaşlık ilişkisi ile mizah duygusu arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara). adresinden edinilmiştir. 445

14 EDUCATIONAL SCIENCES: THEORY & PRACTICE Kaner, S. (2000). Akran İlişkileri Ölçeği ve Akran Sapması Ölçeği geliştirme çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 33(1-2), Keefe, K., & Berndt, T. J. (1996). Relations of friendship quality to self-esteem in early adolescence. Journal of Early Adolescence, 16(1), doi: / Kline, P. (1999). The handbook of psychological testing (2nd ed.). London: Routledge Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2nd ed.). New York: The Guilford Press. Kram, K. E., & Isabella, L. A. (1985). Mentoring alternatives: The role of peer relationships in career development. Academy of Management Journal, 28(1), doi: / Ladd, G. W., Kochenderfer, B. J., & Coleman, C. C. (1996). Friendship quality as a predictor of young children s early school adjustment. Child Development, 67, doi: /j tb01785.x Lansford, J. E., Criss, M. M., Pettit, G. S., Dodge, K. A., & Bates, J. E. (2003). Friendship quality, peer group affiliation, and peer antisocial behavior as moderators of the link between negative parenting and adolescent externalizing behavior. Journal of Research Adolescence, 13(2), Retrieved from gov/pmc/articles/pmc / Laursen, B., & Bukowski, W. M. (1997). A Developmental guide to the organisation of close relationships. International Journal of Behavioral Development, 21, doi: / Marcia, J. E. (1980). Identity and adolescence. In J. Adelson (Ed.), Handbook of adolescent psychology (pp ). New York: Wiley. Myers, J. E., Sweeney T. J., & Witmer, J. M. (2000). The wheel of wellness counseling for wellness: A holistic model for treatment planning. Journal of Counseling and Development, 78(3), Retrieved from uncg.edu/ir/uncg/f/j_myers_wheel_2000.pdf Nangle, D. W., Erdley, C. A., Newman, J. E., Mason, C. A., & Carpenter, E. M. (2003). Popularity, friendship quantity, and friendship quality: Interactive influences on children s loneliness and depression. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 32(4), doi: / S JCCP32047 Parker, J. G., & Asher, S. R. (1993). Friendship and friendship quality in middle childhood: Links with peer group acceptance and feeling s of loneliness and social dissatisfaction. Developmental Psychology, 29(4), doi: / Ponti, L., Guarnieri, S., Smorti, A., & Tani, F. (2010). A measure for the study of friendship and romantic relationship quality from adolescence to early-adulthood. The Open Psychology Journal, 3, Retrieved from V003/76TOPSYJ.pdf Poulin, F., & Pedersen, S. (2007). Developmental changes in gender composition of friendship networks in adolescent girls and boys. Developmental Psychology, 43(6), doi: / Rabaglietti, E., & Ciairano, S. (2008). Quality of friendship relationships and developmental tasks in adolescence. Cognition, Brain, Behavior, 12, Retrieved from Quality%20of%20friendship%20relationships%20and%20 developmental%20tasks%20in%20adolescence.pdf Rice, K. G., & Mulkeen, P. (1995). Relationships with parents and peers: A longitudinal study of adolescent intimacy. Journal of Adolescent Research, 10(3), doi: / Satorra, A., & Bentler, P. M. (1994). Corrections to test statistics and standard errors in covariance structureanalysis. In A. von Eye & C. C. Clogg (Eds.), Latent variable analysis: Applications for developmentalresearch (pp ). Thousand Oaks, CA: Sage. Steinberg, L. (2007). Ergenlik (çev. F. Çok). Ankara: İmge Kitapevi Yayınları. Sullivan, H. S. (1953). The interpersonal theory of psychiatry. New York: Norton. Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), Swenson, L. M., Nordstrom, A., & Hiester, M. (2008). The role of peer relationships in adjustment to college. Journal of College Student Development, 49(6), Retrieved from v049/49.6.swenson.html Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics (4th ed.). Needham Heights, MA: Allyn and Bacon. Totan, T. (2008). Ergenlerde zorbalığın anne, baba ve akran ilişkileri açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu). adresinden edinilmiştir. Ullman, J. B. (2001). Structural equation modeling. In B. G. Tabachnick & L. S. Fidell (Eds.), Using multivariate statistics (4th ed., pp ). Needham Heights, MA: Allyn & Bacon. Vitaro, F., Boivin, M., & Bukowski, W. M. (2011). The role of friendship in child and adolescent psychosocialdevelopment. In K. H. Rubbin, W. M. Bukowski, & B. Laursen (Eds.), Handbook of peer interactions, relations, and groups (pp ). NY: The Guilford Press. Waterman, A. S. (1982). Identity development from adolescence to adulthood: An extension of theory and a review of research. Developmental Psychology, 18(3), doi: / Zettergren, P. (2005). Childhood peer status as predictor of midadolescence peer situation and social adjustment. Psychology in the Schools, 42(7), doi: / pits

Akran İlişkileri Ölçeği nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması *

Akran İlişkileri Ölçeği nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması * Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Educational Sciences: Theory & Practice 14(2) 1-14 2014 Eğitim Danışmanlığı ve Araştırmaları İletişim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. www.edam.com.tr/kuyeb DOI: 10.12738/estp.2014.2.1778

Detaylı

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir. ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler

Detaylı

T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA

T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA DOKTORA TEZİ Cafer Şafak EYEL İşletme Ana Bilim Dalı İşletme

Detaylı

ARKADAŞLIK KALİTESİ ÖLÇEĞİ TÜRKÇE FORMUNUN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ

ARKADAŞLIK KALİTESİ ÖLÇEĞİ TÜRKÇE FORMUNUN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ ARKADAŞLIK KALİTESİ ÖLÇEĞİ TÜRKÇE FORMUNUN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİĞİ Doç. Dr. Ahmet Akın Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi aakin@sakarya.edu.tr Doktora Öğr. Fatıma Firdevs Adam Karduz Sakarya Üniversitesi

Detaylı

THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT

THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT The purpose of the study is to investigate the impact of autonomous learning on graduate students

Detaylı

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik

Detaylı

LisE BiRiNCi SINIF ÖGRENCiLERiNiN BEDEN EGiTiMi VE SPORA ilişkin TUTUM ÖLÇEGi ii

LisE BiRiNCi SINIF ÖGRENCiLERiNiN BEDEN EGiTiMi VE SPORA ilişkin TUTUM ÖLÇEGi ii Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofspor! Sciences 2001, 12 (2), 9-20 LisE BiRiNCi SINIF ÖGRENCiLERiNiN BEDEN EGiTiMi VE SPORA ilişkin TUTUM ÖLÇEGi ii Gıyasettin DEMIRHAN, Figen ALTAY Hacettepe Üniversitesi

Detaylı

ilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM

ilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. ofsport Sciences 2003, 14 (2), 67-82 ilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM ÖıÇEGiNiN ADAPTASYONU ÖZET Dilara ÖZER, Abdurrahman AKTOP

Detaylı

ERGEN PARA TUTUMU ÖLÇEĞİ TÜRKÇE FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

ERGEN PARA TUTUMU ÖLÇEĞİ TÜRKÇE FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI ERGEN PARA TUTUMU ÖLÇEĞİ TÜRKÇE FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI Doç. Dr. Ahmet Akın Sakarya Üniversitesi Eğitim Bölümleri Bölümü aakin@sakarya.edu.tr Uzm. Psikolojik Danışman Ahmet Kahraman Çekmeköy

Detaylı

KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol

KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol 1 Acibadem University Medical Faculty 2 Maltepe University Medical

Detaylı

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr

Detaylı

KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ *

KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ * Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi Dergisi Cilt: 8, Sayý: 1, Yýl: 8, Haziran 2008 KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE

Detaylı

ÖNSÖZ. beni motive eden tez danışmanım sayın Doç. Dr. Zehra Özçınar a sonsuz

ÖNSÖZ. beni motive eden tez danışmanım sayın Doç. Dr. Zehra Özçınar a sonsuz i ÖNSÖZ Bu çalışma uzun ve zor, ancak bir o kadar da kazançlı bir sürecin ürünüdür. Öncelikle; bilgi ve deneyimleri ile bu süreçte bana yol gösteren, anlayışlı tutumuyla beni motive eden tez danışmanım

Detaylı

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ

Detaylı

MÜSLÜMANLIK İBADET ve İNANÇ ÖLÇEĞİ KISA FORMU:

MÜSLÜMANLIK İBADET ve İNANÇ ÖLÇEĞİ KISA FORMU: MÜSLÜMANLIK İBADET ve İNANÇ ÖLÇEĞİ KISA FORMU: GEÇERLİK ve GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI Öz Ahmet AKIN * Abdullah YANLIZ ** Bu araştırmanın amacı Müslümanlık İbadet ve İnanç Ölçeği Kısa Formu (MİİÖKF; AlMarri,

Detaylı

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department 71 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 9, Sayı 17, Haziran 2009, 71-76 Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarılarına Etki Eden Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Detaylı

"SPARDA GÜDÜLENME ÖLÇEGI -SGÖ-"NIN TÜRK SPORCULARı IÇiN GÜVENiRLIK VE GEÇERLIK ÇALIŞMASI

SPARDA GÜDÜLENME ÖLÇEGI -SGÖ-NIN TÜRK SPORCULARı IÇiN GÜVENiRLIK VE GEÇERLIK ÇALIŞMASI Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sdences 2004, 15 (4), 191-206 "SPARDA GÜDÜLENME ÖLÇEGI -SGÖ-"NIN TÜRK SPORCULARı IÇiN GÜVENiRLIK VE GEÇERLIK ÇALIŞMASI Zlşan KAZAK Ege Üniversitesi Beden E~itim

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion: ÖZET Amaç: Yapılan bu çalışma ile Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesinde görevli hemşirelerin zihinsel iş yüklerinin değerlendirilmesi ve zihinsel iş yükünün hemşirelerin sosyo-kültürel özelliklerine

Detaylı

ANALYSIS OF THE RELATIONSHIP BETWEEN LIFE SATISFACTION AND VALUE PREFERENCES OF THE INSTRUCTORS

ANALYSIS OF THE RELATIONSHIP BETWEEN LIFE SATISFACTION AND VALUE PREFERENCES OF THE INSTRUCTORS VII. Uluslar ANALYSIS OF THE RELATIONSHIP BETWEEN LIFE SATISFACTION AND VALUE PREFERENCES OF THE INSTRUCTORS gursoymeric10@gmail.com, ramazankaratay@gmail.com ÖZET incelenmesidir. Çal demo Anahtar Kelimeler:

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results: ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve

Detaylı

Sınavlı ve Sınavsız Geçiş İçin Akademik Bir Karşılaştırma

Sınavlı ve Sınavsız Geçiş İçin Akademik Bir Karşılaştırma Sınavlı ve Sınavsız Geçiş İçin Akademik Bir Karşılaştırma Öğr. Gör. Kenan KARAGÜL, Öğr. Gör. Nigar KARAGÜL, Murat DOĞAN 3 Pamukkale Üniversitesi, Honaz Meslek Yüksek Okulu, Lojistik Programı, kkaragul@pau.edu.tr

Detaylı

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ Danışman Doç. Dr. Tufan BAL YÜKSEK LİSANS TEZİ TARIM EKONOMİSİ ANABİLİM DALI ISPARTA - 2016 2016 [] TEZ

Detaylı

AİLE İRŞAT VE REHBERLİK BÜROLARINDA YAPILAN DİNİ DANIŞMANLIK - ÇORUM ÖRNEĞİ -

AİLE İRŞAT VE REHBERLİK BÜROLARINDA YAPILAN DİNİ DANIŞMANLIK - ÇORUM ÖRNEĞİ - T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı AİLE İRŞAT VE REHBERLİK BÜROLARINDA YAPILAN DİNİ DANIŞMANLIK - ÇORUM ÖRNEĞİ - Necla YILMAZ Yüksek Lisans Tezi Çorum

Detaylı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ EĞİTİM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ EĞİTİM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI TÜRKİYE CUMHURİYETİ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ EĞİTİM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI KİŞİLER ARASI BAĞIMLILIK ÖLÇEĞİ NİN (INTERPERSONAL DEPENDENCY INVENTORY) UYARLAMA ÇALIŞMASI Yağmur ULUSOY

Detaylı

Çocuklara Yabancı Dil Öğretiminin Duyuşsal Hedefleri Ölçeği

Çocuklara Yabancı Dil Öğretiminin Duyuşsal Hedefleri Ölçeği Çocuklara Yabancı Dil Öğretiminin Duyuşsal Hedefleri Ölçeği Şad, S. N., & Gürbüztürk, O. (2015). The affective objectives in early foreign language teaching: A scale development study. International Journal

Detaylı

SPOR TÜKETIMINDE PAZARLAMA BILEŞENLERI: ÖLÇEK GELIŞTIRME

SPOR TÜKETIMINDE PAZARLAMA BILEŞENLERI: ÖLÇEK GELIŞTIRME Spor Bilinileri Dergisi Hacettepe J. ofsport Sdences 20041 15 (4)1219-232 SPOR TÜKETIMINDE PAZARLAMA BILEŞENLERI: ÖLÇEK GELIŞTIRME Hasan Biral YALÇIN*, Bekir YÜKTAŞIR*, Zafer DO~RU** Abant Izzet Baysal

Detaylı

İŞLETMELERDE KURUMSAL İMAJ VE OLUŞUMUNDAKİ ANA ETKENLER

İŞLETMELERDE KURUMSAL İMAJ VE OLUŞUMUNDAKİ ANA ETKENLER ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ HALKLA İLİŞKİLER VE TANITIM ANA BİLİM DALI İŞLETMELERDE KURUMSAL İMAJ VE OLUŞUMUNDAKİ ANA ETKENLER BİR ÖRNEK OLAY İNCELEMESİ: SHERATON ANKARA HOTEL & TOWERS

Detaylı

KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 14-17 YAŞ ARASINDAKİ GENÇLERİN FİZİKSEL UYGUNLUKLARININ VE GÜNLÜK AKTİVİTE DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Coşkun ULUSOY BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR PROGRAMI

Detaylı

First Stage of an Automated Content-Based Citation Analysis Study: Detection of Citation Sentences

First Stage of an Automated Content-Based Citation Analysis Study: Detection of Citation Sentences First Stage of an Automated Content-Based Citation Analysis Study: Detection of Citation Sentences Zehra Taşkın, Umut Al & Umut Sezen {ztaskin, umutal, u.sezen}@hacettepe.edu.tr - 1 Plan Need for content-based

Detaylı

$5$ù7,50$ (%(/ø. gö5(1&ø/(5ø1ø1 *g5(9 7$1,0/$5, 9( <(7(5/ø/ø. $/$1/$5,1$ *g5(.(1'ø/(5ø1ø '(ö(5/(1'ø50(/(5ø g]hq (VUD.$5$0$1 + O\D 2.

$5$ù7,50$ (%(/ø. gö5(1&ø/(5ø1ø1 *g5(9 7$1,0/$5, 9( <(7(5/ø/ø. $/$1/$5,1$ *g5(.(1'ø/(5ø1ø '(ö(5/(1'ø50(/(5ø g]hq (VUD.$5$0$1 + O\D 2. ÖZET Amaç: Bu araştırma, Sağlık Yüksekokulları Ebelik Bölümü son sınıf öğrencilerinin, ebelerin Sağlık Bakanlığı görev tanımları ve Uluslararası Ebeler Konfederasyonu yeterlilik alanlarına göre kendilerini

Detaylı

Yüksek Öğrenim Enstitüleri İçin Marka Kimliği Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Güvenirlik ve Geçerlilik Çalışması

Yüksek Öğrenim Enstitüleri İçin Marka Kimliği Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Güvenirlik ve Geçerlilik Çalışması Geliş Tarihi : 01 Kasım 2017 Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi Kabul Tarihi : 08 Kasım 2017 Yıl : 2017 Cilt : 2 Sayı :3 Dijital Baskı Tarihi : 23 Kasım 2017 ISSN : 2602-2486 Makale DOI : 10.29106/fesa.348306

Detaylı

Yüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar. (Özet)

Yüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar. (Özet) 4 Yüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar (Özet) Günümüzde, teknolojinin gelişmesi ile yüz tanımaya dayalı bir çok yöntem artık uygulama alanı bulabilmekte ve gittikçe de önem kazanmaktadır. Bir çok farklı uygulama

Detaylı

A UNIFIED APPROACH IN GPS ACCURACY DETERMINATION STUDIES

A UNIFIED APPROACH IN GPS ACCURACY DETERMINATION STUDIES A UNIFIED APPROACH IN GPS ACCURACY DETERMINATION STUDIES by Didem Öztürk B.S., Geodesy and Photogrammetry Department Yildiz Technical University, 2005 Submitted to the Kandilli Observatory and Earthquake

Detaylı

Anlaşmazlığı Hoşgörme Ölçeğinin (AHÖ) Türkçeye Uyarlanması Ahmet AKIN 1, Abdullah YALNIZ 2

Anlaşmazlığı Hoşgörme Ölçeğinin (AHÖ) Türkçeye Uyarlanması Ahmet AKIN 1, Abdullah YALNIZ 2 Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1): 473-482 Cankiri Karatekin University Journal of Institute of Social Sciences, 6(1): 473-482 Anlaşmazlığı Hoşgörme Ölçeğinin (AHÖ)

Detaylı

İŞSİZ BİREYLERİN KREDİ KARTLARINA İLİŞKİN TUTUM VE DAVRANIŞLARININ YAPISAL EŞİTLİK MODELİYLE İNCELENMESİ: ESKİŞEHİR ÖRNEĞİ

İŞSİZ BİREYLERİN KREDİ KARTLARINA İLİŞKİN TUTUM VE DAVRANIŞLARININ YAPISAL EŞİTLİK MODELİYLE İNCELENMESİ: ESKİŞEHİR ÖRNEĞİ Makalenin Yayınlandığı Dergi: İktisat İşletme ve Finans Yayınlanma Tarihi: 2014-08-01 00:00:00 Cilt: 29, Sayı: 341, Yıl: 2014 Sayfa(lar): 57-86 ISSN: 1300-610X Digital Object Identifier (DOI): 10.3848/iif.2014.341.4074

Detaylı

HİZMET İŞLETMELERİNDE İÇSEL PAZARLAMA ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

HİZMET İŞLETMELERİNDE İÇSEL PAZARLAMA ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 2018 Cilt: 7 Sayı: 4 MANAS Journal of Social Studies 2018 Vol.: 7 No: 4 HİZMET İŞLETMELERİNDE İÇSEL PAZARLAMA ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Detaylı

HEDEF BELiRLENEN ENGELLi OLAN VE OLMAYAN ÖGRENCILERDE ANTRENMANIN PERFORMANS VE DUYGUSAL DURUMLAR ÜZERiNE ETKisi

HEDEF BELiRLENEN ENGELLi OLAN VE OLMAYAN ÖGRENCILERDE ANTRENMANIN PERFORMANS VE DUYGUSAL DURUMLAR ÜZERiNE ETKisi Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe f. ofsport Sciences 200{ 15 (3), 137-154 HEDEF BELiRLENEN ENGELLi OLAN VE OLMAYAN ÖGRENCILERDE ANTRENMANIN PERFORMANS VE DUYGUSAL DURUMLAR ÜZERiNE ETKisi Ferda GÜRSEL*,

Detaylı

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1 58 2009 Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı:25, s.58-64 ÖZET EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1 Bu çalışmanın

Detaylı

ABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV

ABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV ÖZET Amaç: Araştırma, Aile Planlaması (AP) polikliniğine başvuran kadınların AP ye ilişkin tutumlarını ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma

Detaylı

Nagihan OĞUZ DURAN Tel: +90 (224) 294 22 11 e-mail: nagihan@uludag.edu.tr

Nagihan OĞUZ DURAN Tel: +90 (224) 294 22 11 e-mail: nagihan@uludag.edu.tr Nagihan OĞUZ DURAN Tel: +90 (224) 294 22 11 e-mail: nagihan@uludag.edu.tr EĞİTİM Doktora,Orta Doğu Teknik Üniversitesi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bilim Dalı (2006) Yüksek Lisans, Uludağ Üniversitesi

Detaylı

ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2009, Volume: 4, Number: 4, Article Number: 1C0092

ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2009, Volume: 4, Number: 4, Article Number: 1C0092 ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2009, Volume: 4, Number: 4, Article Number: 1C0092 EDUCATION SCIENCES Received: July 2009 Accepted: September 2009 Series : 1C ISSN : 1308-7274 2009

Detaylı

TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU

TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU iii TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı öğrencisi Rabia HOŞ tarafından hazırlanan " Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında

Detaylı

WEEK 11 CME323 NUMERIC ANALYSIS. Lect. Yasin ORTAKCI.

WEEK 11 CME323 NUMERIC ANALYSIS. Lect. Yasin ORTAKCI. WEEK 11 CME323 NUMERIC ANALYSIS Lect. Yasin ORTAKCI yasinortakci@karabuk.edu.tr 2 INTERPOLATION Introduction A census of the population of the United States is taken every 10 years. The following table

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ Duygu ÖZÇALIK GAYRİMENKUL GELİŞTİRME VE YÖNETİMİ ANABİLİM DALI ANKARA 2018 Her hakkı saklıdır

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ BEDEN EĞİTİMİ ve SPOR BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN ÖSS ve ÖZEL YETENEK SINAVI PUANLARINA GÖRE GENEL AKADEMİK BAŞARILARI

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ BEDEN EĞİTİMİ ve SPOR BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN ÖSS ve ÖZEL YETENEK SINAVI PUANLARINA GÖRE GENEL AKADEMİK BAŞARILARI Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: XVII, Sayı: 1, 2003 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ BEDEN EĞİTİMİ ve SPOR BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN ÖSS ve ÖZEL YETENEK SINAVI PUANLARINA GÖRE GENEL

Detaylı

Middle East Journal of Education(MEJE)

Middle East Journal of Education(MEJE) Middle East Journal of Education(MEJE) 1(2015)1 5 Middle East Journal of Education(MEJE) journal homepage: http://meje.ineseg.org/ EXAMINING PHYSICS TEACHERS VIEWS ABOUT CONTEXT BASED LEARNING APPROACH

Detaylı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS 507004832007 KALİTE KONTROLÜ Seçmeli 4 7 3 Dersin Amacı Günümüz sanayisinin rekabet ortamında kalite kontrol gittikçe önem kazanan alanlardan birisi

Detaylı

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ALAN SINAVI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ : GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ALAN SINAVI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ : GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ALAN SINAVI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ : GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI Çavuş ŞAHİN Serdar ARCAGÖK Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi ÖZET Bu çalışmanın amacı sınıf

Detaylı

Doç.Dr. YALÇIN ÖZDEMİR

Doç.Dr. YALÇIN ÖZDEMİR Doç.Dr. YALÇIN ÖZDEMİR Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Rehberlik Ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı Eğitim Bilgileri Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü 1994-1998 Lisans Orta Doğu Teknik

Detaylı

NOKTA VE ÇİZGİNİN RESİMSEL ANLATIMDA KULLANIMI Semih KAPLAN SANATTA YETERLİK TEZİ Resim Ana Sanat Dalı Danışman: Doç. Leyla VARLIK ŞENTÜRK Eylül 2009

NOKTA VE ÇİZGİNİN RESİMSEL ANLATIMDA KULLANIMI Semih KAPLAN SANATTA YETERLİK TEZİ Resim Ana Sanat Dalı Danışman: Doç. Leyla VARLIK ŞENTÜRK Eylül 2009 NOKTA VE ÇİZGİNİN RESİMSEL ANLATIMDA KULLANIMI SANATTA YETERLİK TEZİ Resim Ana Sanat Dalı Danışman: Doç. Leyla VARLIK ŞENTÜRK Eylül 2009 Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Eskişehir RESİMSEL

Detaylı

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı X, Y, Z KUŞAĞI TÜKETİCİLERİNİN YENİDEN SATIN ALMA KARARI ÜZERİNDE ALGILANAN MARKA DENKLİĞİ ÖĞELERİNİN ETKİ DÜZEYİ FARKLILIKLARININ

Detaylı

TÜRK EDEBİYATI DERSİNE YÖNELİK TUTUM ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI ÖZET

TÜRK EDEBİYATI DERSİNE YÖNELİK TUTUM ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI ÖZET , p. 1609-1620 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/turkishstudies.8529 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY TÜRK EDEBİYATI DERSİNE YÖNELİK TUTUM ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI Fatih VEYİS ** ÖZET

Detaylı

.. ÜNİVERSİTESİ UNIVERSITY ÖĞRENCİ NİHAİ RAPORU STUDENT FINAL REPORT

.. ÜNİVERSİTESİ UNIVERSITY ÖĞRENCİ NİHAİ RAPORU STUDENT FINAL REPORT .. ÜNİVERSİTESİ UNIVERSITY... /... AKADEMİK YILI... DÖNEMİ... /... ACADEMIC YEAR... TERM ÖĞRENCİ NİHAİ RAPORU STUDENT FINAL REPORT Deneyimleriniz hakkındaki bu rapor, Mevlana Değişim Programı nın amacına

Detaylı

Differences in the Perception of Constraints and Motives on Leisure Time Exercise Participation

Differences in the Perception of Constraints and Motives on Leisure Time Exercise Participation 13. International Sport Sciences Congress November 7-9,2014 Konya/TURKEY Differences in the Perception of Constraints and Motives on Leisure Time Exercise Participation Esra EMİR 1, Bülent GÜRBÜZ 2, Erman

Detaylı

KISALTILMIŞ ÖĞRENCİ İLETİŞİM DOYUMU ÖLÇEĞİ TÜRKÇE FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI ÖZET

KISALTILMIŞ ÖĞRENCİ İLETİŞİM DOYUMU ÖLÇEĞİ TÜRKÇE FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI ÖZET TurkishStudies Volume 10/11 Summer 2015, p. 17-24 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/. 8096 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY KISALTILMIŞ ÖĞRENCİ İLETİŞİM DOYUMU ÖLÇEĞİ TÜRKÇE FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK

Detaylı

Eğitim Fakültesi Dergisi. Endüstri Meslek Lisesi Öğrencilerinin Yetenek İlgi ve Değerleri İle Okudukları Bölümler Arasındaki İlişki

Eğitim Fakültesi Dergisi. Endüstri Meslek Lisesi Öğrencilerinin Yetenek İlgi ve Değerleri İle Okudukları Bölümler Arasındaki İlişki Eğitim Fakültesi Dergisi http://kutuphane.uludag.edu.tr/univder/uufader.htm Endüstri Meslek Lisesi Öğrencilerinin Yetenek İlgi ve Değerleri İle Okudukları Bölümler Arasındaki İlişki Salih Bağatır *, Reşat

Detaylı

Pazarlama Araştırması Grup Projeleri

Pazarlama Araştırması Grup Projeleri Pazarlama Araştırması Grup Projeleri Projeler kapsamında öğrencilerden derlediğiniz 'Teknoloji Kullanım Anketi' verilerini kullanarak aşağıda istenilen testleri SPSS programını kullanarak gerçekleştiriniz.

Detaylı

İYİLİK HALİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE FORMUNUN GÜVENİRLİK VE GEÇERLİĞİNİN İNCELENMESİ

İYİLİK HALİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE FORMUNUN GÜVENİRLİK VE GEÇERLİĞİNİN İNCELENMESİ İYİLİK HALİ ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE FORMUNUN GÜVENİRLİK VE GEÇERLİĞİNİN İNCELENMESİ Mahmut Fidan Sakarya Üniversitesi mahmut.fidan@ogr.sakarya.edu.tr Fatih Usta Sakarya Üniversitesi fatih_usta_pdr@hotmail.com

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. YAŞAR KUZUCU

Yrd.Doç.Dr. YAŞAR KUZUCU Yrd.Doç.Dr. YAŞAR KUZUCU Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Rehberlik Ve Psikolojik Danışmanlık Eğitim Bilgileri 1990-1995 Lisans Ankara Üniversitesi 1995-1999 Yüksek Lisans Ankara Üniversitesi 1999-2006

Detaylı

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI Arş.Gör. Duygu GÜR ERDOĞAN Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi dgur@sakarya.edu.tr Arş.Gör. Demet

Detaylı

BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ. Bazı Temel Kavramlar

BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ. Bazı Temel Kavramlar BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Bazı Temel Kavramlar TEMEL ARAŞTIRMA KAVRAMLARI Bilimsel çalışmaların amacı, örneklem değerinden evren değerlerinin kestirilmesidir. Araştırma evreni (population) Evren, bütündeki

Detaylı

Orijinal Makale Başlığı: Psikolojik Danışma Yardımına İlişkin Beklentiler Ölçeği nin Geliştirilmesi

Orijinal Makale Başlığı: Psikolojik Danışma Yardımına İlişkin Beklentiler Ölçeği nin Geliştirilmesi Orijinal Makale Başlığı: Psikolojik Danışma Yardımına İlişkin Beklentiler Ölçeği nin Geliştirilmesi Makalenin İngilizce Başlığı: Development of Expectations about Psychological Counseling Scale Yazar(lar):

Detaylı

ERKEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN KADINLARIN ÇALIŞMASINA YÖNELİK TUTUM ÖLÇEĞİ MALE ATTITUDE SCALE OF UNIVERSITY STUDENTS TOWARDS WOMEN S WORK

ERKEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN KADINLARIN ÇALIŞMASINA YÖNELİK TUTUM ÖLÇEĞİ MALE ATTITUDE SCALE OF UNIVERSITY STUDENTS TOWARDS WOMEN S WORK ERKEK ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN KADINLARIN ÇALIŞMASINA YÖNELİK TUTUM ÖLÇEĞİ MALE ATTITUDE SCALE OF UNIVERSITY STUDENTS TOWARDS WOMEN S WORK Saadet KÖSEOĞLU* * Özet: Bu çalışmanın amacı erkek üniversite

Detaylı

Ergenler İçin Kısa Okulda Öznel İyi Oluş Ölçeği nin Türkçe ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması 1

Ergenler İçin Kısa Okulda Öznel İyi Oluş Ölçeği nin Türkçe ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması 1 333 Ergenler İçin Kısa Okulda Öznel İyi Oluş Ölçeği nin Türkçe ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik 1 Yalçın ÖZDEMİR 2 Ali Serdar SAĞKAL 3 Geliş Tarihi: 17.06.2016 Kabul Tarihi: 06.09.2016 Öz Bu çalışmanın

Detaylı

ÇEKİRDEK İNANÇLAR ENVANTERİ TÜRKÇE FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

ÇEKİRDEK İNANÇLAR ENVANTERİ TÜRKÇE FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/jasss2876 Number: 35, p. 25-31, Summer I 2015 Yayın Süreci Yayın Geliş Tarihi

Detaylı

ELIT VE ELIT OLMAYAN ERKEK BASKETBOLCULARDA HEDEF YÖNELIMI, GÜDÜSEL (MOTIVASYONEL) IKLIM VE

ELIT VE ELIT OLMAYAN ERKEK BASKETBOLCULARDA HEDEF YÖNELIMI, GÜDÜSEL (MOTIVASYONEL) IKLIM VE Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofsport Sciences 2002,13 (3), 24-36 ELIT VE ELIT OLMAYAN ERKEK BASKETBOLCULARDA HEDEF YÖNELIMI, GÜDÜSEL (MOTIVASYONEL) IKLIM VE YAŞAM DOYUMU Turhan TOROS Hacettepe O.,

Detaylı

The International New Issues In SOcial Sciences

The International New Issues In SOcial Sciences Number: 4 pp: 89-95 Winter 2017 SINIRSIZ İYİLEŞMENİN ÖRGÜT PERFORMANSINA ETKİSİ: BİR UYGULAMA Okan AY 1 Giyesiddin NUROV 2 ÖZET Sınırsız iyileşme örgütsel süreçlerin hiç durmaksızın örgüt içi ve örgüt

Detaylı

Cooperative Learning Scale : Validity and Reliability Study

Cooperative Learning Scale : Validity and Reliability Study Aydın Kiper ARTI CL E INFO A BST R ACT Article History: Received 06.0.06 Received in revised form 07.0.06 Accepted Available online 0.07.06 The purpose of this study is to adapt the Cooperative Learning

Detaylı

YAŞAM MEMNUNİYETİ ÖLÇEĞİ (YMÖ) TÜRKÇE FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

YAŞAM MEMNUNİYETİ ÖLÇEĞİ (YMÖ) TÜRKÇE FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI Elektronik SosyalBilimlerDergisi Electronic Journal of SocialSciences Yaz-2015 Cilt:14 Sayı:54 (95-102) www.esosder.org ISSN:1304-0278 Summer-2015 Volume:14 Issue:54 YAŞAM MEMNUNİYETİ ÖLÇEĞİ (YMÖ) TÜRKÇE

Detaylı

Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1

Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1 Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 3(1): 191-198 Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1 Özet Bu çalışmanın amacı, üniversite

Detaylı

Araştırma Modelleri Prof. Dr. Mustafa Ergün AKÜ - Eğitim Fakültesi

Araştırma Modelleri Prof. Dr. Mustafa Ergün AKÜ - Eğitim Fakültesi BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Araştırma Modelleri Prof. Dr. Mustafa Ergün AKÜ - Eğitim Fakültesi Araştırma Desenleri (modelleri) Araştırmanın alt problemlerine yanıt aramak veya denenceleri test etmek

Detaylı

Ebeveyne Duyulan Güvenin Psikolojik Kontrol ve Zorbalık / Zorbalığa Maruz Kalma Arasındaki Aracı Rolünün İncelenmesi*

Ebeveyne Duyulan Güvenin Psikolojik Kontrol ve Zorbalık / Zorbalığa Maruz Kalma Arasındaki Aracı Rolünün İncelenmesi* Ebeveyne Duyulan Güvenin Psikolojik Kontrol ve Zorbalık / Zorbalığa Maruz Kalma Arasındaki Aracı Rolünün İncelenmesi* Fatih BAYRAKTAR, Ankara Üniversitesi DTCF Psikoloji Bölümü Gözde ÖZDİKMENLİ DEMİR,

Detaylı

Derece Alan Üniversite Yıl. BA Psychology Hacettepe 1999

Derece Alan Üniversite Yıl. BA Psychology Hacettepe 1999 Resume 1. Name, Last Name: Ferzan Curun 2. Date of Birth: 11.04.1975 3. Position Title: :Assistant Professor 4. Education Info: :PhD. Derece Alan Üniversite Yıl BA Psychology Hacettepe 1999 Yüksek Lisans

Detaylı

Özgeçmiş. 2013 Doktora Tezi Başlığı: Ortaokul Öğrencilerinin Mağduriyetinde Etkili Olan Öğrenci ve okul Düzeyi Faktörleri: Ekolojik Bir Bakış Açısı

Özgeçmiş. 2013 Doktora Tezi Başlığı: Ortaokul Öğrencilerinin Mağduriyetinde Etkili Olan Öğrenci ve okul Düzeyi Faktörleri: Ekolojik Bir Bakış Açısı Özgeçmiş Gökhan Atik Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bölümü Cebeci Kampüsü Cemal Gürsel Sokak, 06590, Ankara E-posta(lar): gokhanatik@gmail.com, gatik@ankara.edu.tr

Detaylı

THE ROLE OF GENDER AND LANGUAGE LEARNING STRATEGIES IN LEARNING ENGLISH

THE ROLE OF GENDER AND LANGUAGE LEARNING STRATEGIES IN LEARNING ENGLISH THE ROLE OF GENDER AND LANGUAGE LEARNING STRATEGIES IN LEARNING ENGLISH THESIS SUBMITTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES OF MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY BY OKTAY ASLAN IN PARTIAL FULFILLMENT

Detaylı

Available online at

Available online at Available online at www.sciencedirect.com Procedia - Social and Behavioral Sciences 55 ( 2012 ) 1079 1088 *English Instructor, Abant Izzet Baysal University, Golkoy Campus, 14100, Bolu, Turkey (karakis_o@ibu.edu.tr)

Detaylı

Confirmatory Factor Analysis and An Application On Schutte Emotional Intelligence Scale

Confirmatory Factor Analysis and An Application On Schutte Emotional Intelligence Scale 86 The Journal of SAU Education Faculty, 25 (May 2013) Confirmatory Factor Analysis and An Application On Schutte Emotional Intelligence Scale Zeynep FİLİZ 1 Mahmut KAYA 2 1 Eskisehir Osmangazi University,

Detaylı

ÖĞRETMENLERE GÖRE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN REHBERLİK GEREKSİNİMLERİ

ÖĞRETMENLERE GÖRE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN REHBERLİK GEREKSİNİMLERİ M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi Yıl : 2005, Sayı 22, Sayfa : 171-184 ÖĞRETMENLERE GÖRE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN REHBERLİK GEREKSİNİMLERİ ÖZET M. Hülya KARAGÜVEN * Sibel CENGİZHAN

Detaylı

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ CİNSİYET DEĞİŞKENİNE GÖRE İNCELENMESİ (BURDUR ÖRNEĞİ)

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ CİNSİYET DEĞİŞKENİNE GÖRE İNCELENMESİ (BURDUR ÖRNEĞİ) Uluslararası Spor Bilimleri Dergisi / Cilt: 3 Sayı:1 Journal of International Sport Sciences / Volume: 3 Issue: 1 2017 www.sportresearches.com LİSE ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİNE YÖNELİK

Detaylı

HACETTEPE ÜNivERSiTESi SPOR BiLiMLERi VE TEKNOLOJiSi YÜKSEK OKULU'NA GiRişTE YAPILAN

HACETTEPE ÜNivERSiTESi SPOR BiLiMLERi VE TEKNOLOJiSi YÜKSEK OKULU'NA GiRişTE YAPILAN Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofspor! Sciences 2002,13 (1), 3-15 HACETTEPE ÜNivERSiTESi SPOR BiLiMLERi VE TEKNOLOJiSi YÜKSEK OKULU'NA GiRişTE YAPILAN SıNAVLARıN GEÇERLiK ÇALIŞMASI selahattin GELBAL",

Detaylı

BEDEN EGiTiMi ve SPOR YÜKSEKOKULLARıNDAKi OKUL KÜLTÜRÜNÜN incelenmesi

BEDEN EGiTiMi ve SPOR YÜKSEKOKULLARıNDAKi OKUL KÜLTÜRÜNÜN incelenmesi Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. ofsport Sciences 2006,17 (3),100-111 BEDEN EGiTiMi ve SPOR YÜKSEKOKULLARıNDAKi OKUL KÜLTÜRÜNÜN incelenmesi Süleyman Murat YILDIZ', Müslim BAKIR2 'Balıkesir Üniversitesi

Detaylı

A RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE STRESSFULL PERSONALITY AND WORK ACCIDENTS

A RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE STRESSFULL PERSONALITY AND WORK ACCIDENTS tesi Sosyal Bilimler Dergisi 6 31 Bahar 2017/1 s.471-482 Asena Deniz ERSOY 1 Osman BAYRAKTAR 2 ÖZ A RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE STRESSFULL PERSONALITY AND WORK ACCIDENTS ABSTRACT Expressed

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Yücel ÖKSÜZ Doğum Tarihi: 05 Şubat 1966 Öğrenim Durumu: Doktora/S.Yeterlik/ Tıpta Uzmanlık Psikolojik Danışma ve Rehberlik Doc. / Prof. ----------------------------

Detaylı

Bilinçli tüketicilik düzeyi ölçeği çalışması

Bilinçli tüketicilik düzeyi ölçeği çalışması Volume: 7 Issue: 1 Year: 2010 Bilinçli tüketicilik düzeyi ölçeği çalışması Halil Đbrahim Sağlam 1 Özet Araştırmanın amacı, ilköğretim öğrencilerinin bilinçli tüketicilik düzeylerini ölçmek için geçerli

Detaylı

MESLEK YÜKSEKOKULLARINDAKİ ÖĞRENCİLERİN ÖĞRENİM GÖRDÜKLERİ BÖLÜMÜ SEÇİMİNDEKİ ETKİLİ FAKTÖRLER

MESLEK YÜKSEKOKULLARINDAKİ ÖĞRENCİLERİN ÖĞRENİM GÖRDÜKLERİ BÖLÜMÜ SEÇİMİNDEKİ ETKİLİ FAKTÖRLER MESLEK YÜKSEKOKULLARINDAKİ ÖĞRENCİLERİN ÖĞRENİM GÖRDÜKLERİ BÖLÜMÜ SEÇİMİNDEKİ ETKİLİ FAKTÖRLER Öğr. Gör. Şeyda İldan Selçuk Üniversitesi Akören Ali Rıza Ercan Meslek Yüksekokulu seydaildan@selcuk.edu.tr

Detaylı

Determinants of Education-Job Mismatch among University Graduates

Determinants of Education-Job Mismatch among University Graduates EMLT Project Determinants of Education-Job Mismatch among University Graduates Yılmaz Kılıçaslan Anadolu University ykilicaslan@anadolu.edu.tr Nilgün Çağlarırmak Uslu Anadolu University ncaglarirmak@anadolu.edu.tr

Detaylı

WiNGATE ANAEROBiK PERFORMANS PROFiLi VE CiNSiYET FARKLıLıKLARı

WiNGATE ANAEROBiK PERFORMANS PROFiLi VE CiNSiYET FARKLıLıKLARı Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. ofspor! Sciences 2004, 15 (1), 25-38 üniversite ÖGRENCiLERiNiN WiNGATE ANAEROBiK PERFORMANS PROFiLi VE CiNSiYET FARKLıLıKLARı Ş. Nazan KOŞAR*, Ayşe KIN IŞLER** Hacettepe

Detaylı

KISA KARARLILIK ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE FORMUNUN (KKÖ) : GEÇERLİK ve GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

KISA KARARLILIK ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE FORMUNUN (KKÖ) : GEÇERLİK ve GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI KISA KARARLILIK ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE FORMUNUN (KKÖ) : GEÇERLİK ve GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI Ahmet AKIN * Neslihan ARICI ** ÖZET: Bu araştırmanın amacı Kısa Kararlılık Ölçeği ni (KKÖ; Duckworth & Quinn, 2009) Türkçe

Detaylı

BÖLÜM-1.BİLİM NEDİR? Tanımı...1 Bilimselliğin Ölçütleri...2 Bilimin İşlevleri...3

BÖLÜM-1.BİLİM NEDİR? Tanımı...1 Bilimselliğin Ölçütleri...2 Bilimin İşlevleri...3 KİTABIN İÇİNDEKİLER BÖLÜM-1.BİLİM NEDİR? Tanımı...1 Bilimselliğin Ölçütleri...2 Bilimin İşlevleri...3 BÖLÜM-2.BİLİMSEL ARAŞTIRMA Belgesel Araştırmalar...7 Görgül Araştırmalar Tarama Tipi Araştırma...8

Detaylı

International Journal of Progressive Education, 6(2), 27-47.

International Journal of Progressive Education, 6(2), 27-47. ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: AYŞE AYPAY Doğum Tarihi: 24 02 1969 Öğrenim Durumu: Doktora Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Psikoloji Bölümü Ankara Üniversitesi 1989 Y. Lisans

Detaylı

Arş. Gör. Dr. Mücahit KÖSE

Arş. Gör. Dr. Mücahit KÖSE Arş. Gör. Dr. Mücahit KÖSE Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Evliya Çelebi Yerleşkesi (3100) KÜTAHYA Doğum Yeri ve Yılı: Isparta/Yalvaç Cep Telefonu: Telefon:765031-58 E-posta:

Detaylı

GENÇ BADMiNTON OYUNCULARıNIN MÜSABAKA ORTAMINDA GÖZLENEN LAKTATVE KALP ATIM HIZI DEGERLERi

GENÇ BADMiNTON OYUNCULARıNIN MÜSABAKA ORTAMINDA GÖZLENEN LAKTATVE KALP ATIM HIZI DEGERLERi Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. ofsport Sciences 2002, 13 (4), 22-31 GENÇ BADMiNTON OYUNCULARıNIN MÜSABAKA ORTAMINDA GÖZLENEN LAKTATVE KALP ATIM HIZI DEGERLERi A1pan CINEMRE* Caner AÇiKADA Tahir HAZıR

Detaylı

N.E.Ü. A.K.E.F. MÜZİK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE İLİŞKİN TUTUMLARI

N.E.Ü. A.K.E.F. MÜZİK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE İLİŞKİN TUTUMLARI N.E.Ü. A.K.E.F. MÜZİK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE İLİŞKİN TUTUMLARI Arş. Gör. Dr. H. Onur Küçükosmanoğlu N.E.Ü. A.K.E.F. Müzik Eğitimi A.B.D h_onur_k@hotmail.com Arş. Gör.

Detaylı

Student (Trainee) Evaluation [To be filled by the Supervisor] Öğrencinin (Stajyerin) Değerlendirilmesi [Stajyer Amiri tarafından doldurulacaktır]

Student (Trainee) Evaluation [To be filled by the Supervisor] Öğrencinin (Stajyerin) Değerlendirilmesi [Stajyer Amiri tarafından doldurulacaktır] Student (Trainee) Evaluation [To be filled by the Supervisor] Öğrencinin (Stajyerin) Değerlendirilmesi [Stajyer Amiri tarafından doldurulacaktır] Student s Name & Surname (Öğrencinin Adı & Soyadı): PERSONALITY

Detaylı

Tekrarlı Ölçümler ANOVA

Tekrarlı Ölçümler ANOVA Tekrarlı Ölçümler ANOVA Repeated Measures ANOVA Aynı veya ilişkili örneklemlerin tekrarlı ölçümlerinin ortalamalarının aynı olup olmadığını test eder. Farklı zamanlardaki ölçümlerde aynı (ilişkili) kişiler

Detaylı

ÜNİVERSİTEDEKİ ALKOL PROBLEMLERİ ÖLÇEĞİ (ÜAPÖ) TÜRKÇE FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

ÜNİVERSİTEDEKİ ALKOL PROBLEMLERİ ÖLÇEĞİ (ÜAPÖ) TÜRKÇE FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI ÜNİVERSİTEDEKİ ALKOL PROBLEMLERİ ÖLÇEĞİ (ÜAPÖ) TÜRKÇE FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI Doç. Dr. Ahmet AKIN * Uzm. Psk. Dan. Abdullah YALNIZ ** Özet: Bu araştırmanın amacı Üniversitedeki Alkol Problemleri

Detaylı

ENG ACADEMIC YEAR SPRING SEMESTER FRESHMAN PROGRAM EXEMPTION EXAM

ENG ACADEMIC YEAR SPRING SEMESTER FRESHMAN PROGRAM EXEMPTION EXAM ENG111 2016-2017 ACADEMIC YEAR SPRING SEMESTER FRESHMAN PROGRAM EXEMPTION EXAM Exam Type Date / Classes / Time Written Thursday, September 22 nd, 2016 Classes & Time to be announced on September 20th.

Detaylı

Validation of the Turkish Version of the Foot and Ankle Outcome Score (FAOS)

Validation of the Turkish Version of the Foot and Ankle Outcome Score (FAOS) Validation of the Turkish Version of the Foot and Ankle Outcome Score (FAOS) Altınay Göksel Karatepe* (MD, Specialist); Rezzan Günaydın* (MD, Associated Professor); Taciser Kaya* (MD, Associated Professor);

Detaylı

Ortaokul Öğrencilerinin Sanal Zorbalık Farkındalıkları ile Sanal Zorbalık Yapma ve Mağdur Olma Durumlarının İncelenmesi

Ortaokul Öğrencilerinin Sanal Zorbalık Farkındalıkları ile Sanal Zorbalık Yapma ve Mağdur Olma Durumlarının İncelenmesi Ortaokul Öğrencilerinin Sanal Zorbalık Farkındalıkları ile Sanal Zorbalık Yapma ve Mağdur Olma Durumlarının İncelenmesi Fatma GÖLPEK SARI Prof. Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Eğitim

Detaylı