Farmasötik Toksikoloji
|
|
- Selim Önder
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Farmasötik Toksikoloji I Prof.Dr.Buket Alpertunga Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı 1 İçerik Toksikolojiye giriş: Toksikolojinin tarihçesi ve temel kavramlar Toksikolojide risk değerlendirmesi Ksenobiyotiklerin absorpsiyon, dağılım, biyotransformasyon ve atılımları (Toksikokinetik) Toksisite mekanizmaları (Toksikoldinamik) Kimyasal karsinojenezis, genetik ve gelişimsel toksikoloji Hedef organ toksisitesi İlaç Toksisitesi Toksik ajanlar (Pestisitler, Organik çözücüler, Metalik zehirler, Kimyasal silahlar, Mikotoksinler.) Klinik toksikoloji 2 1
2 Kaynaklar Toksikoloji Ders Kitabı, Prof.Dr.Nevin Vural, A.Ü. Yayınları Farmasötik Toksikoloji, Mulder GJ, Dencker L, Nobel Tıp Kitabevleri; 2014 Toksikolojinin Temelleri -Casarett and Doull s, Ankara Nobel Tıp Kitabevi, 2017 Principles of Biochemical Toxicology, Timbrell J, Taylor and Francis; TOKSİKOLOJİ Kimyasalların çevre ve insan sağlığı üzerindeki istenmeyen etkilerini konu alan bilim dalı Amacı; kimyasalların canlı sistemler üzerindeki istenmeyen etkilerin (advers etkilerinin) mekanizmalarını aydınlatmak advers etkilerin ortaya çıkma olasılıklarını belirlemek kimyasallarla ilgili risk değerlendirmesi yapmak kimyasalların zararsızlık limitlerini belirlemek Zehirlenmelere ilişkin tedavi yaklaşımları geliştirmek ilaçların güvenilirlik değerlendirmesini yaparak insan sağlığına yönelik tehlikeleri ve riskleri öngörmek 4 2
3 Toksikoloji multidisipliner bir bilim dalı; farklı bilim dallarına ait bilgi ve yöntemleri uygular. 5 TARİHÇE Ebers papirüsü ( ~M.Ö. 1500), en eski yazılı kaynak Hippocrates (~M.Ö. 400), zehir, endüstriyel hijyen, klinik toksikoloji prensipleri Socrates (M.Ö ), baldıranla ölüm cezası Theophrastus (~M.Ö. 300), «De Historia Plantarum», zehirli bitkiler Mithridates IV(~M.Ö. 150) «Mithridates Antidotes» Dioscorides (M.S ) «De Materia Medica», zehirlerin sınıflandırılması. İbn-i Sina (M.S ) «Kitap al Kanun Fıt Tıbb», zehir-antidot 6 3
4 Tarihçe (2) Borgia Ailesi,zehirlerin politik amaçla kullanılması Catherine de Medici yoksullarda toksik karışımları denemiş Rönesans dönemi; Paracelsus ( ) doz kavramı Bütün maddeler zehirdir, zehir olmayan hiçbir madde yoktur. Zehir ile ilacı birbirinden ayıran dozdur Georgius Agricola (1556), «On the Nature of Metals» metaller ile ilgili çığır açan kitap, Bernardino Ramazzini (1700),, «Diseases of Workers» Percivall Pott (1775), baca temizleyicilerinde skrotum kanseri Orfila ( ), modern toksikolojinin babası I.Dünya Savaşı ( ), kimyasal silah kullanımı (klor gazı, fosgen,..) 1930, ilk dergi, «Archiv für Toxikologie» Gerhard Schrader, tabun, sarin, soman 1953, ilk zehir danışma merkezi 1953'de Watson & Crick tarafından DNA'nın yapısının keşfi 7 Tarihçe (3) 2. Dünya savaşı ve takip eden yıllarda kimya ve farmasötik endüstrisindeki büyük atılım, kimyasal kullanımındaki hızlı artış, bunun sonucunda toplumsal kemofobinin gelişmesi 1960 talidomid faciası 1962 yılında yayımlanan Sessiz Bahar (Silent Spring) (Rachel Carson) isimli kitap toplumsal kemofobinin oluşmasındaki önemli etkenlerden biri olarak kabul edilmekte «insan nesli dünya tarihinde bugüne kadar görülmemiş bir şekilde döllenmedenölüme kadar olan süreçte her an zararlı kimyasalların tehdidi altındadır» Çeşitli kazalar, felaketler ( TCDD, Minimata, Itai-itai, Kimyasal silahlar, Çernobil) 8 4
5 9 Small Dose of Toxicology 5
6
7 Toksikolojinin farklı alanları: Klinik toksikoloji; Zehirlenme tanı ve tedavisi Çevre toksikolojisi; Çevresel kirleticilerin insanda etkisi Endüstri toksikolojisi; İşyerine özel kimyasalların işçi sağlığına etkisi Adli Toksikoloji; Adli zehirlenmelerde etkenin belirlenmesi Analitik toksikoloji; Vücut sıvı ve dokularında; çeşitli örneklerde analizler, yeni yöntemlerin geliştirilmesi Ekotoksikoloji; Çevresel kirleticilerin diğer canlılar üzerine etkisi Besin Toksikolojisi; Besinlerde bulunabilecek toksik maddelerin biyolojik sistemlerdeki etkileri Düzenleyici Toksikoloji; kimyasallar için izin verilen miktarların, standartların belirlenmesi Mekanistik Toksikoloji; kimyasalların canlı organizmalar üzerinde oluşturdukları toksik etkilerin hücresel, biyokimyasal ve moleküler mekanizmalarının araştırılması. 13 Kimyasal maddeler ile ilgili yasal düzenlemeleri yapan, kontrolünü ve uygulamanın devamlılığını sağlayan çeşitli kuruluşlar: Food and Drug Administration (FDA): Piyasada satılan ilaç, kozmetik ve gıda katkı maddelerinden sorumludur. Environmental Protection Agency (EPA) : Çevredeki insektisit, fungusit, rodentisit ve diğer kimyasallardan sorumludur. Occupational Safety and Health Administration of the Department of Labor (OSHA): İş yerlerinde güvenli ve sağlıklı şartların olmasını sağlar. Çok sayıda bilimsel kuruluş da toksikolojik sorunlarla ilgilenmekte; Uluslararası Toksikoloji Birliği (IUTOX) Avrupa Toksikoloji Dernekleri Birliği (EUROTOX) Türk Toksikoloji Derneği (TTD) (1987) 14 7
8 Toksikolojik araştırmalar, ilaç endüstrisinde yeni ilaçların geliştirilmesi sürecinin önemli bir kısmını oluşturur, çünkü güvenilirlik ve etkinlik arasındaki dengenin mutlaka kurulması gerekir. Farklı yan etkiler ve etkileşmeler de dahil, ilaç toksisitesi ile ilişkili bilgiler, ilaç kullananlar kadar, eczacılar, insan sağlığı ile uğraşanlar, kural koyucu idari kurumlar için büyük önem taşımaktadır. 15 Terminoloji ve sınıflandırma: TOKSİKOLOJİNİN TEMEL PRENSİPLERİ Toksikan/ toksik madde/ ksenobiyotik: Biyolojik sisteme zarar veren özellikte anorganik veya organik madde veya madde karışımları Toksin: Biyolojik sistemler tarafından oluşturulan toksik maddeler (aflatoksin, okratoksin,..) Hedef organa göre sınıflandırma: Karaciğer zehirleri, böbrek zehirleri... kanserojenler, genotoksik maddeler, teratojenler... Kaynaklarına göre sınıflandırma: Hayvansal, bitkisel
9 Toksisite kavramı Bir ksenobiyotiğin canlı organizmada hasar oluşturma yeteneği yaşamsal bir işlevin değişikliği, azalması veya kaybedilmesi ile ilgili advers etki Ancak diğer etmenlerle (örn. çevresel) oluşturulan baskı ile baş etme yeteneğinin bozulması da bu tanım içinde yer alır. Örn; 1984 yılındaki Bhopal felaketinden kurtulanların akciğer işlevlerindeki azalma, onların enfeksiyonlara karşı çok daha duyarlı olmalarına yol açmıştır. 17 Toksik etki spektrumu Akut Gecikmiş- Kronik - Lokal - Sistemik Geri dönüşümlü - Geri dönüşümsüz (Hedef organ toksisitesi) Mutajenik, Karsinojenik, Hepatotoksik, Teratojenik Nefrotoksik, Allerjik reaksiyonlar İdiyosenkratik reaksiyonlar 18 9
10 Toksisite örnekleri (1): Maruziyet Bölge Etki Kimyasal madde Akut Lokal Akciğer ödemi Klor gazı Sistemik Siyanoz Siyanür Kronik Lokal Nazal karsinom Formaldehit Sistemik Böbrek hasarı Kadmiyum 19 Toksisite örnekleri (2): Aynı kimyasalın akut toksisitesi ile kronik toksisitesi hedef organlar bakımından farklı olabilir; Akut toksisite Kronik toksisite Etilalkol SSS depresanı Karaciğer sirozu Arsenik Gastrointestinal etki Deri/karaciğer kanseri Benzen SSS depresanı Kemik iliği hasarı Kurşun Gastrointestinal etki Hem sentezi 20 10
11 Toksisite örnekleri (3): Hedef organ toksisitesi Benzen.. Parakuat Kadmiyum Heksan.. Aflatoksin B 1 Kemik iliği Akciğer Böbrek Sinir sistemi Karaciğer 21 Toksisite örnekleri (4): Mekanizma Toksik cevap Örnek Geri dönüşümsüz AChE inhibisyonu nörotoksisite Organofosfatlar DNA ya kovalan bağl. kanser Dimetilnitrosamin Geri dönüşümlü Hb ne bağlanma dokularda O 2 eksikliği Karbon monoksit AChE inhibisyonu nörotoksisite Karbamatlar 22 11
12 Karaciğerdeki hasarların çoğu geri dönüşümlüdür. SSS hasarlarının çoğu geri dönüşümsüzdür. Karsinojenik ve teratojenik etkiler genellikle geri dönüşümsüz etkilerdir. Enzim sistemleriyle etkileşimler de reversibl ve irreversibl olabilir. 23 Allerjik reaksiyonlar: İmmünolojik kökenli advers reaksiyonlar, kimyasal bir maddeye veya benzerine karşı gelişmiş bir hassasiyetin neticesinde ortaya çıkarlar. İdiyosenkratik reaksiyonlar: Bir kimyasala karşı ortaya çıkan ve genetik kökenli olan anormal reaksiyonlar
13 Toksisite Bir kimyasal maddenin toksisitesi değerlendirilirken; kimyasal madde kimyasal maddeye maruziyet Kimyasal maddeye ilişkin doz-cevap ilişkisi kimyasal maddenin biyolojik sistemdeki davranışı (ADME) kimyasal maddenin toksik etki mekanizması maruz kalan biyolojik sistem ile ilgili özelliklerin bilinmesi gereklidir. 25 Kimyasal madde ile ilgili özellikler Kimyasal yapı, formül,molekül ağırlığı,aktivitesi Fizikokimyasal özellikleri (çözünürlük, pka Proteinlere bağlanma oranı, Etkileşim: aditif etki sinerjik etki değeri,..) potensiyalizasyon antagonist etki (fizyolojik, kimyasal, farmakolojik, dispozisyonel) 26 13
14 Kimyasal madde ile ilgili özellikler; Etkileşim: Aditif etki ( 2+3=5! ) Örn: Alkol ve barbitüratların etkileşimi sonucu SSS deki aşırı depresyonu Sinerjik etki ( 2+2=20! ) Örn: Her ikisi de hepatotoksik olan karbon tetraklorür ile etanolün, birlikte çok daha ağır karaciğer hasarı meydana getirmesi Potensiyalizasyon ( 0+2=10! ) İsopropanol hepatotoksik değil, karbon tetraklorür ile birlikte uygulandığında, karbon tetraklorürün hepatotoksik etkisini şiddetlendirir. Antagonist etki Kimyasal; iki kimyasal madde arasındaki kimyasal bir reaksiyon sonucu daha az toksik bir ürünün oluşması Örn: Metal antidotu kelat yapıcı maddeler Dispozisyonel; kimyasal maddenin emilim, dağılım, biyotransformasyon ve atılımının değişmesi sonucu hedef organ veya dokudaki konsantrasyonunun veya kalım süresinin azalması Örn: Aktif kömür ile zehirin emiliminin azaltılması 27 Kimyasal maddeye maruziyet Toksik bir etkinin ortaya çıkabilmesi için kimyasal maddenin veya metabolizması sonucu ortaya çıkan parçalanma ürününün vücutta uygun bölgeye toksik etki oluşturmaya yetecek miktar ve sürede ulaşması gerekir. Maruziyet yolu Maruziyet süresi ve sıklığı toksik etkinin ortaya çıkış süresini ve şiddetini belirleyen önemli faktörlerdir
15 Maruziyet yolu Oral (ilaç, gıda zinciri ile çevresel toksikanlar) Solunum (gaz, partikül, aerosol) Deri (endüstriyel ve çevresel toksikanlar) Diğer (İV, SC, İP, İM) intravenöz > inhalasyon > subkutan > oral > dermal İNHALASYON DERİ ORAL 29 Maruziyet süresi ve sıklığı Deney hayvanlarında maruziyet 4 ayrı kategoride uygulanır; Akut maruziyet: 24 h içerisinde tek veya birkaç kez uygulama Tekrarlanan maruziyetler: Subakut maruziyet: 1 ay veya daha az Subkronik toksisite: 1 ay 3 ay İlaçlar, çevresel ajanlar ( kurşuna maruziyet), pestisitler Kronik: 3 aydan fazla 30 15
16 Maruziyet süresi ve sıklığı İnsanlarda maruziyet: Akut maruziyet: 24 h içerisinde tek veya birkaç kez Tekrarlanan maruziyet Subkronik toksisite: Birkaç hafta veya birkaç ay boyunca tekrarlanan maruziyet (ilaçlar, kurşun, pestisitler) Kronik: Aylar veya yıllar süren tekrarlanan maruziyet (Alkoliklerde yıllar sonra siroz gelişmesi, sigaraya bağlı kronik bronşit, kömür işçilerinde akciğerlerde fibrozis, asbeste bağlı akciğer kanseri) 31 Maruziyet sıklığı: Kronik maruziyette maruziyet sıklığı toksisiteyi belirleyen en önemli faktör Kimyasal maddenin maruziyet sıklığı ve eliminasyon oranına bağlı olarak hedef organda eriştiği konsantrasyonu 32 16
17 Birikme özelliğinde olan zehirler kronik toksisite gelişimine neden olurlar. Kronik toksisite gelişimi üç ana mekanizma ile açıklanabilir; Kimyasalın organizmaya alınan miktarı atılım hızını aşabilir (birikme) Örn; Kadmiyum (nefrotoksisite ) Etkilerin çoğu geri dönüşümsüzdür ( irreversibl) Tekrarlanan dozlar arasındaki süre hedef organın veya dokunun kendisini yenilemesi için yeterli değildir
Farmasötik Toksikoloji
Farmasötik Toksikoloji 2014 2015 1.Not Doç.Dr. Gül ÖZHAN TOKSİKOLOJİ ZEHİR BİLİMİ Kimyasallar ile biyolojik sistemler arasındaki etkileşimleri zararlı sonuçları yönünden inceler. 2 2 Terminoloji: Ksenobiyotik
DetaylıFarmasötik Toksikoloji
Farmasötik Toksikoloji 2015-2016 II Prof.Dr.Buket Alpertunga Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı 1 Doz-cevap ilişkisi «Her madde zehirdir, zehir olmayan madde yoktur, zehir ile ilacı birbirinden ayıran
DetaylıTOKSİKOLOJİYE GİRİŞ -
TOKSİKOLOJİYE GİRİŞ - TOKSİKOLOJİ =Zehir Bilgisi = TOXICOLOGY Toxicon = Zehir, Logos =Bilgi Toksikoloji, kimyasal maddelerin canlı organizmalarda sistemler üzerinde istenmeyen, zararlı, olumsuz sonuçlar
DetaylıECZACILIK FAKÜLTESİ TOKSİKOLOJİ. Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K
ECZACILIK FAKÜLTESİ TOKSİKOLOJİ PROGRAM KOORDİNATÖRÜ Prof. Dr. Şahan SAYGI, sahan.saygi@neu.edu.tr YÜKSEK LİSANS DERSLERİ Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K ETKS 600 Uzmanlık Alan Dersi Z 4 0 4 ETKS 601
DetaylıRİSK DEĞERLENDİRMESİ
RİSK DEĞERLENDİRMESİ *Kimyasallar ile biyolojik sistemler arasındaki etkileşimleri zararlı, sonuçları yönünden inceleyen bilim dalıdır. *Kimyasalların zararsızlık limitlerini belirleyen bilim dalıdır.
DetaylıKLİNİK TOKSİKOLOJİ EĞİTİMİNİN ÖNEMİ. Prof. Dr. Arzu Denizbaşı
KLİNİK TOKSİKOLOJİ EĞİTİMİNİN ÖNEMİ Prof. Dr. Arzu Denizbaşı Tanım Toxicon = Zehir Logos =Bilgi Sizde iki kolay dersle bir toksikolog olabilirsiniz. Ancak bu derslerin her biri 10 yıldır. Arnold Lehman,1955
DetaylıİNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ VE ANKARA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FARMASÖTİK TOKSİKOLOJİ ANABİLİM DALI ORTAK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI
İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ VE ANKARA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FARMASÖTİK TOKSİKOLOJİ ANABİLİM DALI ORTAK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI Program Yürütücüsü: Programın Kadrolu Öğretim Üyeleri: Yrd. Doç. Dr.
DetaylıFarmasötik Toksikoloji
Farmasötik Toksikoloji 2014 2015 2.Not Doç.Dr. Gül ÖZHAN Absorbsiyon Kan hücreleri Dağılım Dokularda depolanma Eliminasyon Kimyasal Serum proteinleri Kan veya plazma Etki bölgesi Metabolizma Eliminasyon
DetaylıFarmasötik Toksikoloji
Farmasötik Toksikoloji 2014 2015 3.Not Doç.Dr. Gül ÖZHAN Hücre membranları önemli engel! Çevre İnterstisyel sıvı Mukoza deri Absorbsiyon Plazma Kapiler membranı İnterstisyel sıvı Kapiler membranı Hücre
DetaylıİÇİNDEKiLER. Önsöz...,... v BÖLÜM I. TOKSiKOLOJi'YE GiRiŞ
İÇİNDEKiLER Önsöz...,... v BÖLÜM I TOKSiKOLOJi'YE GiRiŞ 1. 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 2. 2.1 2.2 2.3 3. 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Toksikoloji de Temel Kavramlar...2 Toksikoloji'nin alt birimleri...2 Zehir ve Toksik
Detaylı1.2)) İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ
10.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği 9.Hafta ( 10-14 / 11 / 2014 ) 1.)İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ 2.) İLAÇLARIN VERİLİŞ YOLLARI VE ETKİSİNİ DEĞİŞTİREN FAKTÖRLER Slayt No : 13 1.2)) İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ
Detaylıİşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü,
TOZ İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü, Termal Konfor gibi unsurlardan biriside Tozdur. Organik
DetaylıFarmakoloji IV (2 0 2)
Farmakoloji IV (2 0 2) 1 Kardiyovasküler sistem fizyolojisi, hastalıkları ve tedavide kullanılan ilaçlar 2 Konjektif kalp yetmezliği ve tedavisinde kullanılan ilaçlar 3 Aritmi ve tedavisinde kullanılan
DetaylıTOKSİKOLOJİ. Risk değerlendirmesine giriş Introduction to risk assessment
TOKSİKOLOJİ Risk değerlendirmesine giriş Introduction to risk assessment Ankara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Tandoğan, Ankara Eczacılık Fakültesi Toksikoloji Anabilim Dalı R İ S K D E Ğ E R L E N
DetaylıGÜZ DÖNEMİ ECZ 405 FARMASÖTİK KİMYA III PAZARTESİ 10:00, 12:00, DERSLİK: Z11
ECZ 405 FARMASÖTİK KİMYA III PAZARTESİ 10:00, 12:00, DERSLİK: Z11 Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Nesrin GÖKALP-KELEKÇİ Yrd. Doç. Dr. Hanif SHIRINZADEH Yrd. Doç. Dr. Yalçın EROĞLU 1. Hafta Otonom Sinir Sistemine
DetaylıDEĞİŞEN DÜNYA, GELİŞEN TEKNOLOJİLER. Prof. Dr. Ali Esat Karakaya
DEĞİŞEN DÜNYA, GELİŞEN TEKNOLOJİLER GIDA KATKI MADDELERİ : GEREKLİ Mİ? GÜVENLİ Mİ? Prof. Dr. Ali Esat Karakaya Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Toksikoloji Anabilim Dalı GIDA KATKI MADDELERİNDEN ENDİŞE
DetaylıBİYOİNORGANİK KİMYA 9. HAFTA
BİYOİNORGANİK KİMYA 9. HAFTA Meslek Hastalıklarına Neden Olan Kimyasallar Meslek Hastalıkları meslekle-işle ilgili hastalıklardır. Meslek hastalıklarının Genel Özellikleri: Kendine özgü bir klinik tablo,
DetaylıDÜNYADA VE TÜRKİYE DE KLİNİK TOKSİKOLOJİ
DÜNYADA VE TÜRKİYE DE KLİNİK TOKSİKOLOJİ Yeşim Tunçok DEÜTF Farmakoloji Anabilim Dalı, Klinik Toksikoloji Bilim Dalı İlaç ve Zehir Danışma Merkezi, İzmir Klinik Toksikoloji Zehirlenmelerin önlenmesi, tanısı,
DetaylıDers Tanıtım Formu. Dersin Adı Öğretim Dili
Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Gıda Toksikolojisi Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans ( ) Lisans (x) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (x) Uzaktan Öğretim(
DetaylıDİOKSİNLER VE BUNLARIN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
DİOKSİNLER VE BUNLARIN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Mustafa Cüneyt Gezen MEng, DGSA, CIH, ATEX 137 mustafacuneyt.gezen@uskudar.edu.tr 1 Bütün maddeler zehirdir. Zehirsiz hiçbir şey yoktur. Şifa ile
DetaylıAdli Kimya ve Adli Toksikoloji - Doktora Programı Dersleri A. Zorunlu Dersler Kodu Dersin Adı Kredisi Madde Bağımlılığı (Teorik) 202
55433001 Adli Kimya (Teorik) 202 55433002 Adli Kimya (Pratik) 021 55433011 Analitik Toksikoloji (Teorik) 202 55433006 Analitik Toksikoloji (Pratik) 021 55433007 Adli Toksikolojiye Giriş 202 Ankara Üniversitesi
DetaylıLisans ve Lisanüstü Düzeyde Klinik Toksikoloji Eğitimi: Dokuz Eylül Üniversitesi Örneği
Lisans ve Lisanüstü Düzeyde Klinik Toksikoloji Eğitimi: Dokuz Eylül Üniversitesi Örneği Dr. Yeşim Tunçok Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı Klinik Toksikoloji Bilim Dalı,
DetaylıMESLEKİ TOKSİKOLOJİDE TEMEL KAVRAMLAR
1 MESLEKİ TOKSİKOLOJİDE TEMEL KAVRAMLAR Prof.Dr.Belma Koçer-Gümüşel Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi F.Toksikoloji Anabilim Dalı belmagumusel@yahoo.com 2 Mesleki Toksikoloji İşyeri ortamında
DetaylıTÜRKİYE İLAÇ VE TIBBİ CİHAZ KURUMU KOZMETİK ÜRÜNLERDE AĞIR METAL SAFSIZLIKLARINA İLİŞKİN KILAVUZ
TÜRKİYE İLAÇ VE TIBBİ CİHAZ KURUMU KOZMETİK ÜRÜNLERDE AĞIR METAL SAFSIZLIKLARINA İLİŞKİN KILAVUZ Amaç MADDE 1- (1) Bu Kılavuz, kozmetik ürünlerde bulunması muhtemel ağır metal safsızlıklarına ve bu safsızlıkların
DetaylıTARIM VE TARIM DIŞI ALANLARDA KULLANILAN PESTİSİTLERİN İNSAN SAĞLIĞI, ÇEVRE VE BİYOÇEŞİTLİLİĞE ETKİLERİ
TARIM VE TARIM DIŞI ALANLARDA KULLANILAN PESTİSİTLERİN İNSAN SAĞLIĞI, ÇEVRE VE BİYOÇEŞİTLİLİĞE ETKİLERİ Dr. Aydan Alev BURÇAK Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Araştırmaları
DetaylıToksisiteye Etki Eden Faktörler
Toksisiteye Etki Eden Faktörler Toksik etki (toksisite) Tüm ksenobiyotiklerin biyolojik sistemlerde oluşturdukları zararlı etki. 2 Kimyasal Madde ile İlgili Faktörler Bir kimyasal maddenin metabolizmasında
DetaylıAnabilim Dalı: DİSİPLİNLERARASI ADLİ BİLİMLER / ADLİ BİYOLOJİ
Anabilim Dalı: DİSİPLİNLERARASI ADLİ BİLİMLER / ADLİ TIP 1 55411001 ADLİ TIP Doktora 2 55411002 ADLİ TIP Doktora Zorunlu 02 1 3 55412027 ANTROPOMETRİ Doktora Seçmeli 202 Anabilim Dalı: DİSİPLİNLERARASI
DetaylıYıldırım Beyazıt Üniversitesi
ÜRÜN TANITIM ELEMANLARININ YETERLİLİK BELGESİ EĞİTİM PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ (TASLAK) 1. AKILCI İLAÇ KULLANIMI (AİK) Akılcı İlaç Kullanımı (AİK) Nedir? Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı Nedir? AİK in ve Genel
DetaylıİLAÇ ETKİLEŞİMLERİ. Amaç. Hastalık, yaralanma ya da cerrahi girişim sonrası ortaya çıkan ağrı ve diğer belirtileri ortadan kaldırmak
İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ İLAÇ İlaç, canlı hücrelerde oluşturduğu etki ile bir hastalığın teşhisini, iyileştirilmesi veya belirtilerinin azaltılması amacıyla tedavisini veya bu hastalıktan korunmayı mümkün kılan,
DetaylıHücre Zedelenmesi. Dr. Yasemin Sezgin. yasemin sezgin
Hücre Zedelenmesi Dr. Yasemin Sezgin yasemin sezgin Hastalık bilimi anlamına gelen patoloji hastalıkların altında yatan hücre, doku ve organlarda meydana gelen yapısal ve fonksiyonel değişiklikleri inceler
DetaylıBAHAR DÖNEMİ. Tanım, Temel Kavramlar; Genel Sınıflamalar, Toksikolojik Sonuçları
ECZ 418 ETKİLEŞMELER VE TOKSİKOLOJİK SONUÇLARI Salı 13.00-15.00, DERSLİK: B3-Z11 Öğretim Üyesi: Prof.Dr. Belma GÜMÜŞEL 1.Hafta 2.Hafta 3.Hafta Tanım, Temel Kavramlar; Genel Sınıflamalar, Toksikolojik Sonuçları
DetaylıToksikolojinin Temel İlkeleri
Toksikolojinin Temel İlkeleri Toksin = Zehir Toksik madde; Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan maddelerdir.
DetaylıKimyasal Risk Etmenleri
Kimyasal Risk Etmenleri 26/12/2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve yayım tarihinde yürürlüğe girmiş Son değişiklik tarihi 20/03/2008 tarihli ve 26822 s.r.g. "İşyerinde Kimyasal Maddelerle
DetaylıApoptosis. İrreversbl
TOKSİK K ETKİ MEKANİZMALARI Prof Dr Muhsin KONUK Bu sunu; Prof. D Gönül G Şahin den (Hacettepe Üniversitesi, Eczacılık k Fakültesi, Toksikoloji Ana Bilim Dalı) değiştirilerek hazırlanm rlanmıştır Hücre
DetaylıİNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ EĞİTİM PROGRAMI ( AKADEMİK YILINDAN İTİBAREN)
İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ EĞİTİM PROGRAMI (2017-2018 AKADEMİK YILINDAN İTİBAREN) BİRİNCİ YIL 1. YARIYIL (GÜZ DÖNEMİ) Dersin kodu Dersin Adı T P K AKTS 2100001012017 Eczacılık Tarihi 1 0 1
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. PROCTO-GLYVENOL Supozituvar
1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI PROCTO-GLYVENOL Supozituvar KISA ÜRÜN BİLGİSİ 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir supozituvar (2 g), 400 mg tribenosid ve 40 mg lidokain içerir. Yardımcı
DetaylıİNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ EĞİTİM PROGRAMI ( AKADEMİK YILINDAN İTİBAREN)
İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ EĞİTİM PROGRAMI (2017-2018 AKADEMİK YILINDAN İTİBAREN) BİRİNCİ YIL 1. YARIYIL (GÜZ DÖNEMİ) 2100001012017 Eczacılık Tarihi 1 0 2 2100001032017 Eczacılığa Giriş 1 0
DetaylıİNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ EĞİTİM PROGRAMI (2015 Girişli öğrenciler için)
BİRİNCİ YIL 1. Yarıyıl (Güz Dönemi) Dersin Dersin Adı T U AKTS kodu 113 Eczacılık Tarihi 1 0 2 Eczacılığa Giriş 1 0 2 107 Genel Kimya I 2 0 4 125 Matematik 2 0 3 129 Fizik 2 0 3 103 Tıbbi Biyoloji 2 0
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI FİTO INTERTULLE
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI FİTO INTERTULLE 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir gazlı bez etkin madde olarak 0,60 g Triticum Vulgare sulu ekstresi ve 0.04 g etilenglikol
DetaylıTOPRAK. Bitki ve Toprak İlişkisi ÇAKÜ Orman Fak. Havza Yönetimi ABD. 1
TOPRAK TOPRAK Toprak arz yüzeyini ince bir tabaka halinde kaplayan, Kayaların ve organik maddelerin türlü ayrışma ürünlerinin karışımından meydana gelen, İçerisinde ve üzerinde geniş bir canlılar alemini
DetaylıKimyasal Maddeler. Tehlikeli Kimyasal Maddeler. Patlayıcı, alevlenebilir, kanserojen, tahriş edici v.b gibi maddeler
Kimyasal Maddeler Tehlikeli Kimyasal Maddeler Patlayıcı, alevlenebilir, kanserojen, tahriş edici v.b gibi maddeler Kimya sanayinin faaliyet alanı doğal maddelerin kimyasal yapısını değiştirerek diğer endüstrilerde
DetaylıİNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ EĞİTİM PROGRAMI (2016 Girişli öğrenciler için)
BİRİNCİ YIL 1. Yarıyıl (Güz Dönemi) Dersin Dersin Adı T U AKTS kodu 113 Eczacılık Tarihi 1 0 2 Eczacılığa Giriş 1 0 2 107 Genel Kimya I 2 0 4 125 Matematik 2 0 3 129 Fizik 2 0 3 103 Tıbbi Biyoloji 2 0
DetaylıGIDALARDA İLAÇ KALINTILARI
GIDALARDA İLAÇ KALINTILARI Prof. Dr. Ayhan FİLAZİ Ankara Üni. Veteriner Fak. Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı Hayvanlarda ilaç, hormon, vitamin, mineral md. vb maddeler neden kullanılır? Hastalıkların
DetaylıHava Kirliliği ve Sağlık Etkileri
Environment International Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri Hoş Geldiniz 23 Temmuz 2010 Wim van Doorn TEMĠZ HAVA NEDĠR? Temiz hava bileşimi Azot Oksijen Su buharı Diğer kirleticiler Karbon dioksit Organik
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ. 4. KLİNİK ÖZELLİKLER 4.1 Terapötik endikasyonlar NIZORAL Ovül, akut ve kronik vulvovajinal kandidozun lokal tedavisinde kullanılır.
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI NIZORAL 400 mg Ovül 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir ovül etkin madde olarak 400 mg ketokonazol içerir. Yardımcı maddeler: Bütil hidroksianizol
Detaylıİşyerinde Sağlık Gözetimine Genel Bakış. Dr. Dilek TİRYAKİ
İşyerinde Sağlık Gözetimine Genel Bakış Dr. Dilek TİRYAKİ Sağlık Gözetimi Amaç: İşyerindeki sağlığa zararlı etkenlerin, çalışan sağlığındaki olumsuz etkilerinin saptanması ve tanımlanması Yöntem: Sağlık
DetaylıKALINTILARI. Pestisit nedir? GIDALARDAKİ PESTİSİT KALINTILARI 1. pestisit kalınt kaynağı. güvenilirmidir. ? Güvenilirlik nasıl l belirlenir?
Tükettiğimiz imiz gıdalarg daların n güvenilirlig venilirliği i hayati derecede önemlidir KALINTILARI Dr. K.Necdet Öngen Gıdalarımızdaki pestisit kalıntıları konusunda neyi ne kadar biliyoruz? Tükettiğimiz
DetaylıA. Genotoksisite testi
Bir tıbbi cihazın klinik performansı, hedeflenen kullanım amacının gerekliliklerini yerine getirmesinin yanında; hasta vücuduyla temas ettiği süreç içerisinde, hastada minimum beklenmedik etkiye yol açması
DetaylıİNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ EĞİTİM PROGRAMI (2013 Girişli öğrenciler için)
BİRİNCİ YIL 1. Yarıyıl (Güz Dönemi) Dersin Dersin Adı T U AKTS 113 Eczacılık Tarihi 1 0 2 Eczacılığa Giriş 1 0 2 107 Genel Kimya I 2 0 4 125 Matematik 2 0 3 129 Fizik 2 0 3 103 Tıbbi Biyoloji 2 0 4 191
DetaylıİNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ EĞİTİM PROGRAMI (2014 Girişli öğrenciler için)
BİRİNCİ YIL 1. Yarıyıl (Güz Dönemi) Dersin Dersin Adı T U AKTS kodu 113 Eczacılık Tarihi 1 0 2 Eczacılığa Giriş 1 0 2 107 Genel Kimya I 2 0 4 125 Matematik 2 0 3 129 Fizik 2 0 3 103 Tıbbi Biyoloji 2 0
DetaylıTIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI
TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Yöntemleri Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0
DetaylıKurşun ile Zehirlenmeler
Kurşun ile Zehirlenmeler Dr. Müge Tecder-Ünal Başkent Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Farmakoloji Anabilim Dalı Klinik Toksikoloji Kursu, Nisan 2010, İzmir 15 aylık kız çocuk Şikayet: saçma yutma Öykü: 14.03.2010
DetaylıECF201 ANATOMİ II Dersin Amacı:
ECF201 ANATOMİ II Kalbin, akciğerlerin, hava yollarının, çenenin, çiğneme kaslarının, sindirim sistemi organlarının, böbreğin, boşaltım sistemi elemanlarının, endokrin bezlerin, erkek ve kadın genital
DetaylıİLAÇ, KOZMETİK ÜRÜNLER İLE TIBBİ CİHAZLARDA RUHSATLANDIRMA İŞLEMLERİ ECZ HAFTA
İLAÇ, KOZMETİK ÜRÜNLER İLE TIBBİ CİHAZLARDA RUHSATLANDIRMA İŞLEMLERİ ECZ 961 1. HAFTA İLAÇ Hastalıkların teşhisi, tedavisi, profilaksisi (hastalıktan korunma) cerrahi girişimlerin kolaylaştırılması ve
DetaylıÖğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen
Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen ix xiii xv xvii xix xxi 1. Çevre Kimyasına Giriş 3 1.1. Çevre Kimyasına Genel Bakış ve Önemi
DetaylıFAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1
FAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1 1 İlaçların,öncelikle yararlı etkileri için kullanılmaktadır. Ancak bazen ilaç kullanımı yan etkiler gösterebilmektedir. Bazı hastalarda aynı ilaç için
DetaylıGıdalardaki Pestisit Kalıntıları. Dr. K.Necdet Öngen
GIDALARDAKİ PESTİSİT KALINTILARI Dr. K.Necdet Öngen Tükettiğimiz gıdaların güvenilirliği hayati derecede önemlidir Gıdalarımızdaki pestisit kalıntıları konusunda neyi ne kadar biliyoruz? Tükettiğimiz gıdalar
DetaylıBİYOKONSANTRASYON, BİYOAKÜMÜLASYON, BİYOMAGNİFİKASYON
BİYOKONSANTRASYON, BİYOAKÜMÜLASYON, BİYOMAGNİFİKASYON Çevre Toksikolojisi ve Ekotoksikoloji Çevre toksikolojisi, fiziksel çevremizde bulunan kimyasalların çevre üzerindeki olumsuz etkilerini inceleyen
DetaylıZEHİRLERİN GİRİŞ YOLLARI, ABSORBSİYON, DAĞILIM VE ATILIMLARI
ZEHİRLERİN GİRİŞ YOLLARI, ABSORBSİYON, DAĞILIM VE ATILIMLARI Bir kimyasal maddenin toksisitesi doza bağlıdır. Toksik etkisini göstermesi için, belirli giriş yollarından absorbe olması ve etki yerine belirli
DetaylıT.C SAĞLIK BAKANLIĞI MÜMİNE HATUN HASTANESİ
T.C SAĞLIK BAKANLIĞI MÜMİNE HATUN HASTANESİ DOK.NO: TA/122 YAY.TAR.: 24/10/2011 REV.TAR..01/10/2013 REV.NO:41 ZEHİRLENME VAKALARINDA GENEL YAKLAŞIM TALİMATI 1. AMAÇ Acil servise başvuran zehirlenme tanısıyla
DetaylıBİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI
BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0 2 5 Enstitünün Belirlediği
DetaylıSİGARANIN ZARARLARI VE İÇİNDEKİ ZARARLI MADDELER
SİGARANIN ZARARLARI VE İÇİNDEKİ ZARARLI MADDELER TÜTÜN DUMANININ ZARARLARI 1 / 5 Tütün dumanına maruziyet, başkalarının içtikleri tütün ürününden soluduğumuz duman ya da yanan bir sigara, puro, pipo ve
DetaylıÖĞRENCİ İŞLERİ BİRİMİNE
Evrak Tarih ve Sayısı: 03/11/2017-E.82797 Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü *BEND3CT9R* Sayı : 12768495-109.01 Konu : Avrupa Kredi Transferi Sistemi (ECTS/AKTS)-Farmasötik Toksikoloji ÖĞRENCİ İŞLERİ
DetaylıGıda Güvenliği Toksikoloji Biliminden Doğru Değerlendirmeler
Gıda Güvenliği Toksikoloji Biliminden Doğru Değerlendirmeler Prof.Dr.Terken BAYDAR, E.R.T. Hacettepe Üniversitesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı GIDA GÜVENLİĞİ PANELİ, 6 NİSAN 2015, HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ
Detaylı1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? a. b. c. d. CEVAP: D. 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? a. b. c. d.
1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? 3- Aşağıdakilerden hangisi Zararlı Madde sembolüdür? 4- Aşağıdakilerden hangisi Oksitleyici (Yükseltgen)
DetaylıİNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ BEŞ YILLIK EĞİTİM PROGRAMI (2014-2015 AKADEMİK YILINDAN İTİBAREN)
İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ BEŞ YILLIK EĞİTİM PROGRAMI (2014-2015 AKADEMİK YILINDAN İTİBAREN) BİRİNCİ YIL 1. Yarıyıl (Güz Dönemi) Eczacılık Tarihi ve Eczacılığa Giriş 2 0 2 4 107 Genel Kimya
DetaylıBiyolojik Risk Etmenleri
Biyolojik Risk Etmenleri Mesleki tehlikeler Biyolojik, Biyomekanik, Kimyasal, Fiziksel (+radyolojik) Psikososyal TANIMLAMA Çalışma yaşamında biyolojik risk etkenleri denildiğinde akla, herhangi bir enfeksiyona,
DetaylıİLAÇLARIN GÜVENLİ KULLANIMI İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
İLAÇLARIN GÜVENLİ KULLANIMI İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR İlaç Beşeri Tıbbi Ürün/Ürün: Hastalığı tedavi etmek ve/veya önlemek, bir teşhis yapmak veya bir fizyolojik fonksiyonu düzeltmek, düzenlemek veya değiştirmek
DetaylıMODÜL 1: KLİNİK BİLİMLERE GİRİŞ & ARAŞTIRMA. Amaç. Öğrenme Kazanımları: Kapsam
MODÜL 1: KLİNİK BİLİMLERE GİRİŞ & ARAŞTIRMA Amaç Temel ve klinik farmakolojinin, otonom ve otakoid sistemde ilaç etkisinin, doku hasarı, tamiri ve rejenerasyonunun, patolojik ve genetik tanıda kullanılan
Detaylıİçerik. Çevre tanımı Sağlık çevre ilişkisi Verdiği Zararlar Önlemler
İçerik Çevre tanımı Sağlık çevre ilişkisi Verdiği Zararlar Önlemler ÇEVRE Çevre insanların ortak varlığını oluşturan değerler bütünündür. Bir canlının üzerinde etkili olabilen tüm faktörleri içeren ekosisteme
DetaylıDünya nüfusunun hızla artması sonucu ortaya çıkan dünyanın artan besin ihtiyacını karşılamak ve birim alandan daha fazla ürün almak amacı ile
Dünya nüfusunun hızla artması sonucu ortaya çıkan dünyanın artan besin ihtiyacını karşılamak ve birim alandan daha fazla ürün almak amacı ile uygulanan kültürel önlemlerden biri de tarım ilacı uygulamalarıdır.
DetaylıFarmasötik Toksikoloji
Farmasötik Toksikoloji 2014 2015 4.Not Doç.Dr. Gül ÖZHAN BİYOTRANSFORMASYON Endojen maddelerin ve ksenobiyotiklerin metabolizma reaksiyonları ile suda çözünen bileşiklere dönüştürülmesi. Biyotransformasyon
DetaylıÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
2013-2014 Eğitim Yılı Dönem III 1. Ders Kurulu Hastalıkların Biyolojik Temeli Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü Dönem Koordinatörü Koordinatör Yardımcısı Ders kurulu başkanı Başkan Yardımcısı PDÖ
DetaylıİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI-3 PROF.DR.SARPER ERDOĞAN
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI-3 PROF.DR.SARPER ERDOĞAN Meslek Hastalıkları-3 Meslek Hastalıkları Listesi Meslek Hastalıklarının Tıbbi ve Yasal Tanı Koyma Süreci
Detaylıİlaçların Etkilerini Değiştiren Faktörler, ve İlaç Etkileşimleri
İlaçların Etkilerini Değiştiren Faktörler, ve İlaç Etkileşimleri Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.com Son güncelleme: 10.03.2009
DetaylıHİDROJEN PEROKSİT, SAÇ BOYALARI ve KANSER
HİDROJEN PEROKSİT, SAÇ BOYALARI ve KANSER A)HİDROJEN PEROKSİT Hidrojen peroksit; ısı, kontaminasyon ve sürtünme ile yanıcı özellik gösteren, renksiz ve hafif keskin kokuya sahip olan bir kimyasaldır ve
DetaylıAğır Metal Toksisitesi ve Analizleri
Ağır Metal Toksisitesi ve Analizleri Prof. Dr. Fehime Benli Aksungar Acıbadem Labmed Klinik Laboratuvarları İleri Analiz ve Metabolizma fehime.aksungar@acibademlabmed.com.tr Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi
DetaylıYÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ Van Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu 2014-2015 Bütünleme Sınav Tarihleri ANESTEZİ
ANESTEZİ Yabancı Sistem Hastalıkları Klinik Anestezi-II Reanimasyon-II Meslek Etiği Biyoteknoloji Girişimcilik II Anestezi Cihaz ve Ekipmanları Anestezi Uygulama-II Enfeksiyonların Önlenmesinde Prensipler
DetaylıYÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ Van Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu 2014-2015 Final Sınav Tarihleri ANESTEZİ
ANESTEZİ Yabancı Sistem Hastalıkları Klinik Anestezi-II Reanimasyon-II Meslek Etiği Biyoteknoloji Girişimcilik II Anestezi Cihaz ve Ekipmanları Anestezi Uygulama-II Enfeksiyonların Önlenmesinde Prensipler
DetaylıLABORATUVARLARDA İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ. İş Güvenliği Uzmanı Elif BAYHATUN İş Sağlığı & Güvenliği Birimi
LABORATUVARLARDA İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ İş Güvenliği Uzmanı Elif BAYHATUN İş Sağlığı & Güvenliği Birimi 06.03.2018-ANTALYA GEREKÇE 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Kimyasal Maddelerle
DetaylıAHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM -ÖĞRETİM YILI DÖNEM II / DERS KURULU V HASTALIKLARIN BİYOLOJİK TEMELLERİ (
AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2017-2018 EĞİTİM -ÖĞRETİM YILI DÖNEM II / DERS KURULU V HASTALIKLARIN BİYOLOJİK TEMELLERİ (27.02.2017 16.04.2017) V. DERS KURULU: HASTALIKLARIN BİYOLOJİK TEMELLERİ
DetaylıFARMASÖTİK KİMYAYA GİRİŞ
FARMASÖTİK KİMYAYA GİRİŞ Farmasötik Kimya Anabilim Dalı 2017 İLAÇLAR İnsan sağlığını korumak Yaşam kalitesini yükseltmek Sağlıklı bir toplumsal yaşam oluşturmak Hastalıkların teşhisi Tedavisi Önlenmesi
DetaylıDağılımı belirleyen primer parametre plazma proteinlerine bağlanma oranıdır.
DAĞILIM AŞAMASINI ETKİLEYEN ÖNEMLİ FAKTÖRLER Dağılımı belirleyen primer parametre plazma proteinlerine bağlanma oranıdır. Bu bağlanma en fazla albüminle olur. Bağlanmanın en önemli özelliği nonselektif
DetaylıMESLEK HASTALIKLARI ve SEBEPLERİ
MESLEK HASTALIKLARI ve SEBEPLERİ 15.10.2018 www.sakarya.edu.tr 1 Çalışanların sağlık sorunları Çalışanların sağlık sorunları 3 gruba ayrılır; 1. Genel hastalıklar ÜSYE, vs. 2. İşe özgü sağlık sorunları
DetaylıKİMYA-IV. Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş
KİMYA-IV Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş Organik Kimyaya Giriş Kimyasal bileşikler, eski zamanlarda, elde edildikleri kaynaklara bağlı olarak Anorganik ve Organik olmak üzere, iki sınıf altında toplanmışlardır.
DetaylıToksikolojinin Temel İlkeleri
Toksikolojinin Temel İlkeleri Hilmi Orhan Ege Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi Toksikoloji Anabilim Dalı Hilmi Orhan Klinik Toksikoloji Kursu-Dokuz Eylül Üniversitesi 2010 1 ZEHİR = TOKSİN ZEHİR canlılığın
Detaylı2012 MÜFREDATI ECZACILIK FAKÜLTESİ / ECZACILIK EĞİTİM PLANI. Ders Kodu Ders Adı (Türkçe) Müf.No T P K AKTS Tip Op. PSDS PSKM
2012 MÜFREDATI ECZACILIK FAKÜLTESİ / ECZACILIK EĞİTİM PLANI SINIF: 1 DÖNEM: GÜZ ANA 101 ANATOMİ 2012 3 0 3 3 Z ATA 101 ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ I 2012 2 0 0 3 Z BIY 101 TIBBİ BİYOLOJİ VE GENETİK
DetaylıMESLEKi TOKSİKOLOJİ AÇISINDAN KİMYASAL MARUZİYET
MESLEKi TOKSİKOLOJİ AÇISINDAN KİMYASAL MARUZİYET DOÇ. DR. M. SERTAÇ YILMAZ ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIBBİ FARMAKOLOJİ ANABİLİM DALI PARASELSUS (1493-1541) TÜM MADDELER ZEHİRDİR. İLACI, ZEHİRDEN
DetaylıTIBBİ BİTKİLERDEN FAYDALANMA YOLLARI
TIBBİ BİTKİLERDEN FAYDALANMA YOLLARI ÇAY HAZIRLAMAK (IHLAMUR, ADAÇAYI VS.) İLAÇ ETKEN MADDESİ ELDESİ (VİNBLASTİN) İLAÇ YARDIMCI MADDESİ ELDESİ YARISENTEZLE FARKLI İLAÇ HAMMADDESİ ELDESİ (KODEİN) SENTETİK
DetaylıYÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ Van Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu 2014-2015 Bütünleme Sınav Tarihleri ANESTEZİ
YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ ANESTEZİ 08.00-08.50 Sistem Hastalıkları MYHST 120 Klinik Anestezi-II Anestezi Cihaz ve Ekipmanları Sınıfların Reanimasyon-II Biyoteknoloji Anestezi Uygulama-II Girişimcilik II
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ. Ekzama ve psoriatik belirtilerde; (Eritrodermik olgular, dermatoz, alerjik kaşıntılar)
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI FİTO krem 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin maddeler: Beher 40 g kremde 6 g Triticum Vulgare sulu ekstresi ve 0.4 g etilenglikol monofenil eter. Yardımcı
Detaylı2015 MÜFREDATI ECZACILIK FAKÜLTESİ / ECZACILIK EĞİTİM PLANI. Ders Kodu Ders Adı (Türkçe) Müf.No T P K AKTS Tip Op. PSDS PSKM
2015 MÜFREDATI ECZACILIK FAKÜLTESİ / ECZACILIK EĞİTİM PLANI SINIF: 1 DÖNEM: GÜZ ANA 101 ANATOMİ 2015 3 0 4 4 Z ATA 101 ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ I 2015 2 0 2 2 Z BIY 101 TIBBİ BİYOLOJİ VE GENETİK
DetaylıAkılcı İlaç Kullanımında İlaç Uygulama Hataları. Prof. Dr. Sinan ÇAVUN Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi
Akılcı İlaç Kullanımında İlaç Uygulama Hataları Prof. Dr. Sinan ÇAVUN Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İLAÇ YÖNETİMİ Tüm ilaçlar tehlikelidir ama bazıları yararlıdır AKILCI İLAÇ KULLANIMI Kişilerin klinik
DetaylıSAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ZORUNLU DERSLERİ Yüksek Lisans Kodu Dersin Adı: Kredisi / AKTS Öğretim Üyesi
SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İ Yüksek Lisans : Kredisi / AKTS Öğretim Üyesi SZR 101 Bilimsel Araştırma Yöntemleri 2+2 6 Her Anabilim Dalının kendi Öğr. Üyeleri SZR 102 Temel İstatistik 1+2 4 Enstitünün Belirlediği
DetaylıPediatriye Özgü Farmakoterapi Sorunları
[Çocuklarda Akılcı İlaç Kullanımı] Pediatriye Özgü Farmakoterapi Sorunları Ayşın Bakkaloğlu Hacettepe Üniversitesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Pediatrik Nefroloji Ünitesi İlaç Metabolizması Esas organ
DetaylıFARMAKOVİJİLANS. Uzm. Dr. Mahluga Jafarova Demirkapu
FARMAKOVİJİLANS Uzm. Dr. Mahluga Jafarova Demirkapu Konular 1. Farmakovijilans 2. Advers reaksiyonlar 3. İlaçlara bağlı sorunlar 4. Farmakovijilans bilgi akışı 5. Advers ilaç reaksiyonu bildirim formu
DetaylıTOKSİKOLOJİ. Akut ve kronik toksisitenin doz tanımlayıcıları Dose descriptors of acute and chronic toxicity
TOKSİKOLOJİ Akut ve kronik toksisitenin doz tanımlayıcıları Dose descriptors of acute and chronic toxicity Ankara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Tandoğan, Ankara T O K S İ S İ T E D E N E Y L E R İ
DetaylıKOMİTEYE KATILAN ANABİLİM DALLARI VE ÖĞRETİM ÜYELERİ
OKAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2017 2018 AKADEMİK YILI FAZ II KOMİTE V HASTALIKLARIN BİYOLOJİK TEMELLERİ I KOMİTESİ (TIP 206) 5 HAFTA (24.04.2018 25.05.2018) KOMİTE-V KOD DİSİPLİN TEORİK PRATİK TOPLAM
DetaylıChapter 10. Summary (Turkish)-Özet
Chapter 10 Summary (Turkish)-Özet Özet Vücuda alınan enerjinin harcanandan fazla olması durumunda ortaya çıkan obezite, günümüzde tüm dünyada araştırılan sağlık sorunlarından birisidir. Obezitenin görülme
DetaylıFARMAKOLOJİYE GİRİŞ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
FARMAKOLOJİYE GİRİŞ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Farmakoloji : İlaç Bilimi demektir. Farmakoloji ilaçların ve ilaç olabilme potansiyeli olan maddelerin kaynakları, aktiviteleri, etki mekanizmaları, yararları
Detaylı