Türkçe Öğretmeni Adaylarının Duyulardan Hareketle Yazma Becerileri Üzerine Bir Değerlendirme. Bekir Gökçe, Safa Çelebi

Transkript

1 8. Uluslararası Türkçenin Eğitimi Öğretimi Kurultayı Ekim 2015, İstanbul Türkçe Öğretmeni Adaylarının Duyulardan Hareketle Yazma Becerileri Üzerine Bir Değerlendirme Bekir Gökçe, Safa Çelebi Özet: Yazma eğitimi uygulamalarında farklı yöntem ve tekniklerin kullanılması hedef kitlenin yazmaya güdülenmesini ve bu süreci zevkle gerçekleştirmesini sağlamada önemli bir role sahiptir. Bu açıdan yazmayı zevkli ve eğlenceli duruma getiren yöntemlerden biri de duyulardan hareketle yazmadır. Bu yöntemde görsel veya işitsel uyaranın yansıttığı ton ile üretilen metnin tonu (öğretici, içsel, düşlemsel vb.) arasındaki ilişkinin ortaya çıkarılması önemlidir. Türkçe öğretmeni adaylarının duyulardan hareketle yazma becerilerini değerlendirmeyi amaçlayan bu araştırma, tarama modelinde ve betimsel bir nitelik taşımaktadır. Araştırmanın katılımcılarını, Akademik Yılı Bahar Yarıyılında Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü 3. sınıfta öğrenim gören ve Anlatma Teknikleri 2: Yazma Eğitimi dersini alan, çalışmaya katılmakta gönüllü 30 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın veri kaynağı, Duyulardan Hareketle Yazma Formu dur. Bu form oluşturulurken müzik eğitimi ve Türkçe eğitimi alanlarında uzman kişilerden görüş alınmıştır. Araştırmanın verilerini toplama aşamasında ise öğrenciler, on beşer kişilik iki gruba ayrılmış; ayrı mekânlarda, ayrı uzmanların gözetiminde, gruplardan birine hüzünlü, diğerine neşeli iki farklı müzik dinletilmiş, katılımcıların belirlenen konuda duygu ve düşüncelerini kendilerine özgü bakış açıları geliştirerek yazıya aktarmaları istenmiştir. Uygulamanın sonunda Sınıf ortamında dinlediğiniz müzik ürettiğiniz metinde belirleyici oldu mu? Açıklayınız. sorusu katılımcılara yöneltilerek verilen cevaplardan dinletilen müziğin üretilen metinlerde belirleyici olup olmadığı anlaşılmaya çalışılmıştır. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde ise doküman incelemesi yapılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre katılımcıların dinledikleri müziğin tonları ile ürettikleri metinlerin tonları arasındaki uyumun yüksek düzeyde olduğu; katılımcıların çoğunda hüzünlü müziğin kötümser, neşeli müziğin ise iyimser bakış açısını ortaya çıkardığı belirlenmiştir. Anahtar Sözcükler: Duyulardan hareketle yazma, metin tonu, Türkçe öğretmeni adayları. 1.Giriş İnsanı var eden aynı zamanda insanla var olabilen dil olgusu, anlama ve anlatma alanlarının temelini oluşturmaktadır. Bu açıdan dil öğretiminin temel hedefi, öğrencilerin, dilin farklı bağlamlarda aldığı görünümleri kavramaları, dil aracılığıyla kendilerini ifade edebilmeleri, değişik bilgi kaynaklarına ulaşarak duygu, düşünce ve hayal dünyalarını zenginleştirmeleridir (MEB, 2006: 2). Bu açıklama, dilin bilgi değil beceriler toplamı olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda Türkçe Dersi (1-8. Sınıflar) Öğretim Programı nda (2015: 3) öğrencilerin zihinsel becerilerini geliştirme, iletişim kurma, duygu ve düşüncelerini ifade etme ve bilgi edinmelerinde dilin önemli bir yere sahip olduğu; dil ve zihin becerilerini geliştirmede, öğrencilerin olayları sorgulama, çok yönlü düşünme, değerlendirme, karar verme, sosyalleşme ve mesleki gelişim süreçlerini kolaylaştırmada yazma becerisinin can alıcı bir işlevinin bulunduğundan dolayı küçük yaşlardan itibaren dil ve zihin becerilerinin geliştirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Dil ve zihin becerilerinin gelişiminde önemli bir işlevi olan yazma, anlatma ihtiyacından kaynaklanan bir beceridir. Duygu, düşünce, dilek ve hayallerin dilin kurallarına uygun biçimde anlatımını gerektiren bu beceri, konuşma becerisi gibi verici dilsel etkinliktir (Güneyli, 2007: 21). Çaba gösteren herkesin elverişli ortamlarda, deneme ve uygulamalarla doğru yazma becerisi kazanabildiği bilinmektedir (Kavcar, 1983: 114; MEB, 2012: 2). Güneş (2013: 161), yazma becerisinin bu hedefe ulaşmada öğrencilerin düşüncelerini genişletme, bilgilerini düzenleme, dili kullanma, bilgi birikimlerini zenginleştirme ve zihinsel sözlüklerini geliştirmelerine yardımcı olduğunu

2 belirtmektedir. Bu nedenle Uçgun (2013: 1), ilköğretim okullarında uygulanmak üzere hazırlanan Türkçe programlarının yazma eğitimi bakımından da nitelikli olması gerektiğini söylemektedir. Türkiye de yazma eğitimi uygulamalarında öğrencilerin duygu ve düşünceye dayalı metin ürütmede sıkıntılar yaşadıklarından yakınılmakta; herhangi bir konu hakkında düşüncelerini sözlü veya yazılı olarak etkili bir biçimde ifade edemedikleri, metin nitelikleri bakımından yetersiz ürünler oluşturdukları belirtilmektedir (Bayburtlu, 2015: 156). Bununla birlikte 2006 ve 2015 Türkçe dersi öğretim programları değerlendirildiğinde yazma becerisinin öğrencilere kazandırılmasının önemi ve gereği vurgulanmıştır İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı nda (MEB, 2006: 7) yazma becerisinin geliştirilmesiyle; öğrencilerin duygu, düşünce, hayal, tasarı ve izlenimlerini dilin imkânlarından yararlanarak ve yazılı anlatım kurallarına uygun şekilde anlatmaları, yazmayı kendini ifade etmede bir alışkanlığa dönüştürmeleri ve yazma yeteneği olanların bu becerilerini geliştirmelerinin amaçlandığı ifadesi yer almaktadır. Bu ifadede, yazmayı alışkanlık durumuna getirmek ve yazma becerisini geliştirmek öne çıkmaktadır. Bu yolla, öğrencilerin yazmada, kendine özgü bir anlatım içinde olmaları beklenebilir. Bu düşünceden hareketle programda yazmayla ilgili olarak yazma kurallarını uygulama, planlı yazma, farklı türlerde metinler yazma, kendi yazdıklarını değerlendirme, kendini yazılı olarak ifade etme alışkanlığı kazanma, yazım ve noktalama kurallarını kavrama ve uygulama ile ilgili amaçlara yönelik kazanımlar yer almaktadır Türkçe Dersi Öğretim Programı nda (2015: 7) da yazma becerisine yönelik amaçların önceki programla büyük ölçüde örtüştüğü anlaşılmaktadır. Her iki programda yazma alanında, öğrencilerin herhangi bir konu hakkında duygu ve düşüncelerini etkili bir şekilde ifade etme becerisini kazanmaları gerektiği, süreç içinde gerçekleşen bu becerinin çeşitli ve özendirici uygulamalarla pekişebileceği vurgulanmaktadır. Bu durum, yazma eğitiminde öğretmene düşen görevi ortaya koymaktadır. Öğretmenin, farklı yöntemlere uygun etkinliklerle yazmayı öğrenciler açısından zevkli hâle getirmesi, öğrencilerin yazma alışkanlığı kazanmalarına yardımcı olması ve hangi türlerde yazmaya eğilimli olduğunu belirleyerek onları başarılı olduğu türlerde yazmaya yönlendirmesi gerekmektedir. Bu amaçla kullanılacak yöntem ve etkinliklerin hedef kitlenin yazmaya güdülenmesi ve bu süreci zevkle gerçekleştirmesindeki rolü yadsınamaz. Bu açıdan yazmayı zevkli ve eğlenceli duruma getiren yöntemlerden biri de duyulardan hareketle yazmadır. Öğrencilerin algılama güçlerini ve dikkatlerini geliştirmeyi amaçlayan bu yazma yönteminde duyuların birini veya birkaçını harekete geçirecek etkinlikler yapılabileceği belirtilmektedir. Öğrencilere müzik dinletilerek kendilerinde uyandırdığı duygu ve düşünceleri yazmaları, sınıfa getirilen veya öğrencilerden birinin çizdiği bir resim hakkında konuşularak daha sonra resimle ilgili duygu, düşünce ve hayallerini yazıya aktarmaları, bu yöntemin uygulama aşamasını oluşturmaktadır (MEB, 2006: 71). Bu yöntemle oluşturulan metinlerin yansıttığı duyguları algılamak ve öğrenme ortamlarında farklı metin tonlarını içeren ürünler kullanmak hedef kitlenin duyuşsal gelişimine katkı sağlamaktadır. Metin tonu, metin sınıflandırmasında kullanılan değişkenlerden biridir. Okuyucuda belli bir duyguyu uyandıran; üzüntü, sevinç, coşku ve heyecan gibi ruhsal etki yapan özelliklerdir ve yazarın ürettiği metin aracılığıyla okuyucuda yaratmayı amaçladığı ruhsal etkilemeyi belirtmek için kullanılır. Değişik tondaki metinler, okuyucu üzerinde çok farklı ve etkili izlenimler bırakmayı ve insana ait her türlü duyguyu en ileri düzeyde alıcısında yaşatmayı amaçlar (Günay, 2007: ). Metin tonları öğretici, esenlikli, içsel, dokunaklı, dramatik, ağlatısal, destansı, düşlemsel, kalem kavgasına yatkın ve gülmece olmak üzere bölümlere ayrılmaktadır (Günay, 2013: ). Yazma eğitimi uygulamalarında farklı metin tonlarına yönelik çalışmalar, duygu ve düşünce evreninin gelişmesini sağlar. Ayrıca öğrencilerin yazma alışkanlık ve eğilimlerini güçlendirerek metin üretme niteliklerini artırır. Duygu, düşünce ve isteklerin anlatımında birden fazla duyu organını işe koşan ve zihinsel-fiziksel anlamda zevk alarak eyleme katılımını sağlayan uygulamalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu açıdan müzik dinleterek yazma öğretimin gerçekleştirilmesi önemlidir ve bu yöntem bir öğretim aracı olarak kullanılabilir. Müzik dinlemenin insana sosyal ve kültürel katkılarının yanı sıra insanın psikolojik gelişimine ve bilişsel becerilerini geliştirmesine de olumlu etkisi olduğu bilinmektedir (Yağmur Şahin, Maden, Güleryüz, Satır ve Aydın, 2013: 32-49).

3 Yazma eğitimi uygulamalarında öğrencilerin görme ve işitme duyularına seslenen duyulardan hareketle yazma yöntemi, hedef kitlenin duyuları algılama ve belirli tonlarda metinler üretmeleri açısından önem taşımaktadır. Öğrenme ortamlarında işe koşulan duyu organı sayısının artmasının ürünün niteliğini de artıracağı bilgisinden hareketle bu araştırmada Türkçe öğretmeni adaylarının dinledikleri müzikten hareketle yazma becerilerinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaca ulaşmak için aşağıdaki sorulara yanıt aranmıştır: Türkçe öğretmeni adaylarının; 1. Ürettikleri metinlerin tonları nelerdir? 2. Dinledikleri müzik türü, ürettikleri metinde belirleyici midir? 3. Ürettikleri metinlerdeki bakış açıları nelerdir? 2. Yöntem Bu bölümde araştırmanın modeli, araştırma grubu, verilerin toplanması ve çözümlenmesine yönelik bilgilere yer verilmiştir Araştırmanın Modeli Tarama modelinin kullanıldığı bu araştırma, betimsel bir nitelik taşımaktadır. Bu modelde araştırmaya konu olan olay, birey ya da nesne, kendi koşulları içinde ve olduğu gibi tanımlanmaya çalışılır. Önemli olan, onu uygun bir şekilde gözleyip belirleyebilmektir (Karasar, 2012: 77) Araştırma Grubu Araştırma grubunu, Akademik Yılı Bahar Yarıyılında Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü 3. sınıfta öğrenim gören ve Anlatma Teknikleri 2: Yazma Eğitimi dersini alan 30 öğretmen adayı oluşturmaktadır Verilerin Toplanması Araştırmanın veri kaynağı, Duyulardan Hareketle Yazma Formu dur. Bu form oluşturulurken görsel sanatlar, müzik ve Türkçe eğitimi alanlarında uzman kişilerden görüş alınmıştır. Bu yolla ortak bir konu ( Rüya, düş ve hayal kavramlarının çağrışımlarını kullanarak bir yazı yazma) belirlenmiştir. Araştırmanın verilerini toplama aşamasında ise öğrenciler, on beşer kişilik iki gruba ayrılmış; ayrı mekânlarda, ayrı uzmanların gözetiminde, gruplardan birine hüzünlü (Farid Farjad-Robabeh Jan), diğerine neşeli (Kubat-Fidayda) iki farklı müzik dinletilmiş, katılımcıların belirlenen konuda duygu ve düşüncelerini kendilerine özgü bakış açıları geliştirerek yazıya aktarmaları istenmiştir. Ayrıca uygulamanın sonunda Sınıf ortamında dinlediğiniz müzik ürettiğiniz metinde belirleyici oldu mu? Açıklayınız. sorusu öğrencilere yöneltilerek verilen cevaplardan dinletilen müziğin üretilen metinlerde belirleyici olup olmadığı anlaşılmaya çalışılmıştır Verilerin Çözümlenmesi Araştırma verilerinin çözümlenmesinde nitel araştırma tekniklerinden doküman incelemesine başvurulmuştur. Araştırma kapsamında incelenen konuyla ilgili olgu ve olaylar hakkında bilgi içeren yazılı belgelerin analiz edilmesiyle veri sağlanmasına doküman incelemesi denilmektedir (Yıldırım ve Şimşek, 2008: 188). Bu kapsamda katılımcıların ürettikleri metinler, alanyazında belirtilen metin tonları (Günay, 2007: 218) ve bakış açıları (iyimser-kötümser) bakımından çözümlenmiş; katılımcıların dinledikleri müzik türünün ürettikleri metinlerde belirleyici olup olmadığı, yöneltilen soruya verilen yanıtla ortaya çıkarılmıştır. 3. Bulgular Bu bölümde, araştırmada elde edilen bulgulara yer verilmiştir. Araştırmanın Birinci Alt Problemine İlişkin Bulgular

4 Tablo 1. Türkçe Öğretmeni Adaylarının Ürettikleri Metinlerin Tonları Metnin Tonu Sıklık Yüzde 5 %17 Esenlikli 1 %3 18 %60 4 %14 Dramatik 1 %3 Düşlemsel 1 %3 Toplam 30 %100 Katılımcıların ürettikleri metinlerin tonlarının yer aldığı Tablo 1 incelendiğinde, 30 katılımcının 18 inin (%60) içsel; 5 inin (%17) öğretici; 4 ünün (%14) dokunaklı tonda metin ürettiği görülmektedir. Esenlikli, dramatik ve düşlemsel tonlarda sadece 1 er katılımcı metin üretmiştir. Tablo 2. Neşeli Müzik Dinleyen Katılımcıların Ürettikleri Metinlerin Tonları Katılımcılar K1 K2 K3 K4 K5 K6 K7 K8 K9 K10 K11 K12 K13 K14 K15 Metin Tonları Dramatik Esenlikli Neşeli müzik dinleyen katılımcıların ürettikleri metinlerin tonlarının, bakış açılarının ve görüşme sorusuna verilen cevapların yer aldığı Tablo 2 de 15 katılımcının 9 unun (%60) içsel; 4 ünün (%26) öğretici, 1 er katılımcının ise esenlikli ve dramatik tonda metin ürettiği görülmektedir. Katılımcılar, dokunaklı ve düşlemsel tonda metin üretmemişlerdir. Tablo 3. Hüzünlü Müzik Dinleyen Katılımcıların Ürettikleri Metinlerin Tonları Katılımcılar K1 K2 K3 K4 K5 K6 K7 K8 K9 K10 K11 K12 K13 K14 K15 Metin Tonları Düşlemsel Hüzünlü müzik dinleyen katılımcıların ürettikleri metinlerin tonlarının yer aldığı Tablo 3 te 15 katılımcının 9 unun (%60) içsel; 4 ünün (%26) dokunaklı, 1 er katılımcının ise öğretici ve düşlemsel tonda metin ürettiği görülmektedir. Katılımcılar, esenlikli ve dramatik tonda metin üretmemişlerdir.

5 Araştırmanın İkinci Alt Problemine İlişkin Bulgular Tablo 4. Sınıf Ortamında Dinlediğiniz Müzik, Ürettiğiniz Metinde Belirleyici Oldu mu? Sorusuna Katılımcıların Verdikleri Cevaplar Cevaplar Müzik Türü Sıklık Yüzde Belirleyici oldu Neşeli 11 %73 Hüzünlü 12 %80 Belirleyici olmadı Neşeli 4 %27 Hüzünlü 3 %20 Sınıf ortamında dinlediğiniz müzik, ürettiğiniz metinde belirleyici oldu mu? sorusuna verilen cevapların görüldüğü Tablo 4 te neşeli müzik dinleyen 15 katılımcıdan 11 i (%73) belirleyici oldu ; 4 ü (%27) ise belirleyici olmadı cevabını vermiştir. Hüzünlü müzik dinleyen 15 katılımcının 12 si (%80) belirleyici oldu ; 3 ü ise belirleyici olmadı cevabını vermiştir. Aşağıda katılımcıların verdikleri cevaplardan bazılarına yer verilmiştir. Neşeli müzik dinleyen katılımcıların verdikleri cevaplardan örnekler: 1. Dinlediğim müzik metnime yansıdı. Müzik neşeli olduğundan beni hayatta en çok mutlu eden insanlardan biri olan anneannemi konu edindim (5). 2. Dinlediğim müzik bir diyardan başka bir diyara götüren düşlerimi bana hatırlattı. Metni bu şekilde oluşturdum (7). 3. Etkili olmadı. Müziğin duygusunu yaşayabilmem için ona izin verecek ruh haline bürünmem gerekir. Ben ise metne odaklandım (1). Hüzünlü müzik dinleyen katılımcıların cevaplarından örnekler: 1. Dinlediğim müzik yazımda etki gösterdi. Gözlerimi kapayıp düşündüğümde daha çok hissetmemi sağladı. Bu sayede metnimi daha rahat oluşturdum (3). 2. Ses bir ilaç, bir tedavi yöntemi gibi geldiğinden bana bir hastane hayali kurdurdu. Yoğun his sebebiyle anlatımımda bakış açımın gerektirdiği gibi hasta bir kadını canlandırmaya çalıştım (9). 3. Ertesi günkü sınavı düşündüğümden tedirgindim. Müziği hiç hissedemedim. Bu yüzden etkili olmadı (6). Araştırmanın Üçüncü Alt Problemine İlişkin Bulgular Tablo 5. Neşeli Müzik Dinleyen Katılımcıların Ürettikleri Metinlerdeki Bakış Açıları Katılımcılar Bakış Açısı Görüş K1 Kötümser Belirleyici olmadı K2 İyimser Belirleyici oldu K3 İyimser Belirleyici oldu K4 İyimser Belirleyici olmadı K5 İyimser Belirleyici oldu K6 İyimser Belirleyici oldu K7 İyimser Belirleyici oldu K8 Kötümser Belirleyici oldu K9 Kötümser Belirleyici olmadı K10 İyimser Belirleyici oldu K11 İyimser Belirleyici olmadı K12 İyimser Belirleyici oldu K13 İyimser Belirleyici oldu K14 İyimser Belirleyici oldu K15 İyimser Belirleyici oldu Katılımcıların 12 sinin (%80) ürettikleri metinlerde iyimser, 3 ünün (%20) ise kötümser bakış açısına sahip olduğu anlaşılmaktadır. Katılımcılardan 11 i, dinlediği müziğin ürettiği metinde belirleyici olduğunu; 5 i ise belirleyici olmadığını dile getirmiştir. Ayrıca dinletilen müziğin ürettikleri metinlerde belirleyici olduğunu ifade edenlerin tamamının iyimser bakış açısına sahip olduğu;

6 belirleyici olmadığını dile getiren 4 katılımcının 3 ünün kötümser, 1 inin ise iyimser bakış açısına sahip olduğu görülmektedir. Tablo 6. Hüzünlü Müzik Dinleyen Katılımcıların Ürettikleri Metinlerdeki Bakış Açıları Katılımcılar Metin Tonları Bakış Açısı Görüş K1 İyimser Belirleyici olmadı K2 Kötümser Belirleyici oldu K3 Kötümser Belirleyici oldu K4 Kötümser Belirleyici oldu K5 İyimser Belirleyici oldu K6 Düşlemsel İyimser Belirleyici olmadı K7 Kötümser Belirleyici oldu K8 İyimser Belirleyici olmadı K9 Kötümser Belirleyici oldu K10 Kötümser Belirleyici oldu K11 İyimser Belirleyici oldu K12 İyimser Belirleyici oldu K13 Kötümser Belirleyici oldu K14 Kötümser Belirleyici oldu K15 Kötümser Belirleyici oldu Dinletilen müziğin metinlerinde belirleyici olduğunu söyleyen 12 kişiden 9 unun (%75) metninde kötümser bakış açısı, 3 ünde (%25) iyimser bakış açısı tespit edilmiştir. Bu durum dinletilen hüzünlü müziğin katılımcıların çoğunu kötümser bakış açısıyla metin üretmeye yönlendirdiğini göstermektedir. Ayrıca dinledikleri müziğin metinlerinde belirleyici olmadığını ifade edenlerin tamamının metinleri iyimser bakış açısına sahiptir. 4. Sonuç, Tartışma ve Öneriler Türkçe öğretmeni adaylarının duyulardan hareketle yazma becerilerini değerlendirmeyi amaçlayan bu araştırmada, aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır: Neşeli ve hüzünlü müzik dinleyen katılımcıların içsel tonda metin üretme eğiliminde oldukları saptanmıştır. Bu durum, öğretmen adaylarının ben dil ni kullanarak kendi duygu ve düşüncelerini anlatma uğraşı içinde olduklarını göstermektedir. Ayrıca neşeli müzik dinleyenlerden dramatik tonda metin üreten yalnızca bir katılımcının metninde müziğin etkisinin olmadığını ifade etmesi ve hüzünlü müzik dinleyen katılımcıların hiçbirinin esenlikli tonda metin üretmemesi, müziğin yansıttığı duyguların katılımcılar üzerinde etkili olduğunu göstermektedir. Her iki grupta yer alan katılımcıların görüşlerinden hareketle dinletilen müziğin üretilen metinler üzerinde çoğunlukla etkili olduğu ayrıca müzik türünün metnin tonuna yansıdığı ortaya çıkarılmıştır. Dinledikleri müziğin ürettikleri metinde belirleyici olmadığını ifade eden katılımcıların görüşlerinden, psikolojik etkenler ve çevre koşullarının ortak etkisinin olduğu anlaşılmıştır. Neşeli müzik dinleyen katılımcıların çoğunlukla iyimser, hüzünlü müzik dinleyen katılımcıların ise kötümser bakış açısıyla metin üretimini gerçekleştirmeleri, müziğin yansıttığı duyguların katılımcıların üzerinde etkili olduğunu göstermiştir. Konuya yönelik alanyazında Günay, Karagöz ve Oryaşın (2013: ) tarafından yapılan araştırmada farklı metin tonlarının, metinlerin yorumlanmasında öğrencilerin türlü duyguları yaşaması, tanıması ve algılaması bakımından önemli olduğu belirtilmiştir. Bununla birlikte öğrencilerin duyguları tanımlama konusunda zorluklar yaşadıkları üzerinde durulmuştur. Yağmur Şahin, Maden, Güleryüz, Satır ve Aydın (2013: 32-49) tarafından resimle ve yazıyla anlatım esnasında, konuyla ilgili sözsüz müzik dinleyen grupla sessiz bir ortamda kalarak resimle ve yazıyla anlatım yapan grup arasında akademik başarı açısından anlamlı bir farkın olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırma bulgularından hareketle deney grubunda uygulanan müzik dinleme tekniğinin ve kontrol grubunda uygulanan geleneksel müziksiz (öğretim) yönteminin resimle anlatım başarısı üzerinde etkili

7 olduğu; müzik dinleme tekniğinin de geleneksel öğretim yöntemine göre başarıyı artırıcı etkisinin bulunduğu belirlenmiştir. Topçuoğlu Ünal ve Sever (2012: 2911) ise dinlenilen müzik türünün yaratıcı yazma becerisi üzerinde bir etkisinin olup olmadığına yönelik araştırmalarında yaratıcı yazma başarısı ile müzik arasında bir bağlantı olduğunu belirlemişlerdir. Yukarıda sözü edilen çalışmaların ortak özelliği, duyuların harekete geçirilerek duyguların açığa çıkarılmasında müziğin belirleyici yönünün bulunmasıdır. Bu araştırmada dinletilen müziğin tonları ile üretilen metinlerin tonları arasındaki uyumun yüksek düzeyde olması ve müziğin türünün bakış açısını belirleyici yönünün bulunması, alanyazındaki benzer çalışmalarla koşutluk göstermektedir. Öneriler Araştırmada ulaşılan sonuçlar doğrultusunda aşağıdaki önerilerde bulunulmuştur: Kaynakça Öğrenme ortamlarında duyuları harekete geçirecek etkinlik ve uygulamalara sıkça yer verilmelidir. Duyulardan hareketle yazma yöntemi, sınıf ve Türkçe öğretmeni adaylarına uygulamalı çalışmalarla kazandırılmalıdır. İlköğretim ve ortaöğretimde metin tonlarına yönelik kuramsal ve uygulamalı çalışmalar yaptırılmalıdır. Eğitimin her aşamasında bireylerin duyu algılarını güçlendirmede ve duygusal gelişimini zenginleştirmede etkili olan müzik, resim, tiyatro, sinema vb. etkinliklerden yazma sürecinde yararlanılmalıdır. Bayburtlu, Y.S., (2015) ve 2006 Türkçe Öğretim Programlarının Değerlendirilmesi /Evaluation of 2015 and 2006 Curriculums of Turkish Courses, Turkısh Studıes -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 10/15, p Günay, V. D. (2007). Metin Bilgisi. İstanbul: Multilingual Yayınları. Günay, V. D., Karagöz, M., ve Oryaşın, U. (2013). Metinlerin Yorumlanmasında Metin Tonlarının Önemi. Journal of International Social Research, 7(35). Güneş, F. (2013). Türkçe Öğretimi Yaklaşımlar ve Modeller. Ankara: Pegem A Yayınları. Güneyli, A. (2007). Etkin Öğrenme Yaklaşımının Anadili Eğitiminde Okuma ve Yazma Becerilerini Geliştirmeye Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 23. Basım. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Kavcar, C. (1983). Düzgün Yazmanın Önemi ve Yolları. AÜ Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16(2), MEB. (2006). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınevi. MEB. (2012). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Yazarlık ve Yazma Becerileri Dersi (5., 6., 7. ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınevi. MEB. (2015). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Türkçe Dersi (1-8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınevi. Şahin, E. Y., Maden, S., Güleryüz, O. Ş., Satir, M., ve Aydın, G. (2013). Müzik Dinlemenin Resimle ve Yazıyla Anlatım Becerisi Üzerine Etkisi. Uluslararası Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(5), Ünal, F. T., ve Sever, A. (2012). Yaratıcı Yazmada Müziğin Etkisi. Turkısh Studıes -International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/4, p Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma. (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.