PNÖMATİK LASTİK TEKERLEĞİN TAŞIT GÖVDESİNE BAĞLANMASI

Transkript

1 PNÖMATİK LASTİK TEKERLEĞİN TAŞIT GÖVDESİNE BAĞLANMASI Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

2 ANİ DÖNME MERKEZİ ve YALPA MERKEZİ Hareketi esnasında bir mekanizmanın çeşitli elemanları üzerinde hızları sürekli veya anlık olarak sıfır olan noktalar vardır. Bu noktalara ani dönme merkezi denir. P V A AC V B BC P 1 M P Cismin belirli bir hareketi için ADM sabitse, Mutlak ADM olarak adlandırılır. Cismin belirli bir hareketi için ADM nin konumu değişiyorsa, Bağıl ADM olarak adlandırılır. Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

3 Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

4 YALPA EKSENİ (ŞEMATİK GÖSTERİM) Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

5 Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

6 Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

7 Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

8 Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

9 Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

10 Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

11 Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

12 Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

13 Yaprak Yaylı Konstrüksiyonlar VW Cady Arka Aks (1994) Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması Arş. Gör. Mustafa Umut KARAOĞLAN

14 Aracın ön ve arka tekerlekleri sabit akslara bağlı bulunduğundan, ön ve arka aks yalpa merkezlerinin yalpa hareketi sırasında yer değiştirmemesi yeterli bir yaklaşım olarak değerlendirilebilir. PH1 PH Taşıt orta ekseni Bu noktaların konumu Kennedy-Aronhold Teoremi yardımıyla yaklaşık olarak belirlenebilir. PH1 MPH PH hmph Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

15 Ön aksta yalpa merkezinin bulunması Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

16 Arka aksta yalpa merkezinin bulunması Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

17 Problem 3 : Bir otomobilin ön ve arka aksında kullanılan askı sistemleri şematik olarak verilmiştir Ön aksın ani dönme ve yalpa merkezini bulunuz. 3.. Arka aksın ani dönme ve yalpa merkezini bulunuz Araç üzerinde yalpa eksenini çiziniz ve anlamını açıklayınız. Ön aks Önden görünüş Arka aks Arkadan görünüş Üstten görünüş Çözüm : Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması Arkadan görünüş

18 Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

19 Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

20 SP: Taşıt kütle merkezi Hareket yönü Yalpa ekseni Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

21 Eşdeğer burulma yaylı basit yalpa modeli Yalpa ekseni K ve L burçları yardımı ile yalpa merkezlerine sabitlenmiş olup bunların çevresinde X ekseni boyunca dönebilmekte, merkezlere yarleştirilmiş burulma yayları ise bu harekete karşı gelmeye çalışmakta, bu sırada da gövde düşey eksenle φ açısı yapacak şekilde viraj dışına yatmaktadır. Oluşacak devirici moment için hesaba katılan moment kolu ise, kütle merkezi SP ve bunun bulunduğu YZ düzleminin yalpa ekseniyle kesişim noktası M arasında kalan h X uzaklığıdır. Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

22 Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

23 Yalpa açısının bulunması Yalpa ekseni boyunca moment dengesinden; F k.x(n) M c. D (N.m) M V M H m v R F.h X m.g.. h X M V M H F C.h X m.g.. h X c DV. c DH. m.g..h X m.a. h q M.( c c m.g.h ) m.a. h DV DH X q X c DV m c.a DH q.h X m.g.h X (rad) m.a q.h X Ön ya da arka aksa stabilizatör takılması durumunda; (rad) c c c m.g.h DV DH DS X Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

24 Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

25 Eşdeğer burulma yaylı modelde kullanılan bazı büyüklükler c DV G.h X.a c - G.h DH M 180. ( ) c D 1.c FR.s R (Nm/rad) a a q g aq 0,10.a 9,81 q (-) Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması

26 F M FRV FV srv cfrv.. s RV. c FRV.. 4 M FV c. DV c D 1.c FR. s R Motorlu Taşıtlar Temel Eğitimi, Uygulama Çalışması