Anestezi Uygulama 1 Dersi Laboratuar Ders Notu:1

Transkript

1 Anestezi Uygulama 1 Dersi Laboratuar Ders Notu:1 Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI Anestezide Ön Hazırlık Anestezi uygulaması öncesinde, anesteziye ait tüm donanımın güvenli ve etkin olması anestezi teknikerlerinin sorumluluğundadır. Tüm hazırlıklar; teknik, medikal ve farmakolojik olmak üzere üç kısımda incelenirler. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 2 1

2 Anestezide Teknik Hazırlık ve Kapsamı Teknik hazırlık dendiğinde aklımıza anestezi ile alakalı tüm teknik cihazların hazırlığı gelmelidir. Rutin pratikte en sık kullanılan ve devamlı hazır olması gereken cihazlar; 1. Anestezi makinesi 2. Laringoskop 3. Aspiratör 4. Enjektomatlardır. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 3 Anestezi Makinesi Anestezi makinesi, mekanik ventilatör ve monitör olmak üzere temel iki kısımdan oluşmaktadır. Hastanın yaşamsal bulguları monitör kısmından, hastanın solunumsal faaliyetleri de mekanik ventilatör kısmından izlenir. Piyasada birçok cihaz vardır. Kullanımları farklı da olsa, her cihazda aynı amaca hizmet eden değişmez kısımlar mevcuttur. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 4 2

3 Anesthesia Workstation Anestezi makinesinin aktif olarak kullandığımız, monitör ve ventilatör kısmına genel anlamda Anestezi İş İstasyonu anlamına gelen Anesthesia Workstation denir. Anestezi makinesinin anestezi uygulamalarından önce çalışır durumda olması ve teknik bir sorun yaşanmaması, anestezi teknikerlerinin sorumluluğundadır. İhmaller, hayati komplikasyonlara neden olacaktır. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 5 Anestezi Makinesinin Aktif Kullanılan Kısımları Monitör Açma / Kapama tuşu APL valf Körük Paw gösterge değeri Manuel/Otomatik mod tuşu Soda Lime İnspirasyon & Ekspirasyon ventilatör giriş kısımları Flowmetre Nazal ya da Yüz Maskesi ile oksijen verilen kısım Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 6 3

4 Monitör Hastanın yaşamsal bulgularının takip edildiği ekrandır. EKG bağlantı kabloları Pulse oksimetre (Oksijen saturasyonunu ölçen prob) Tansiyon manşonu ve kablosu İnvaziv monitorizasyon giriş yeri ve kablosu Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 7 On / Off Cihazın elektrik akımı ile çalıştırılması için çevrilmesi gereken kısımdır. Cihaz bu tuşla açılır ya da kapatılır. Noktanın şeklin ortada olması elektrik akışının olduğunu yani cihazın açık olduğunu, noktanın şeklin dışında olması ise elektrik akışının olmadığını yani cihazın kapalı olduğunu gösterir. Genelde medikal aletlerde açma / kapama tuşu için işaret resimlerdeki gibidir. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 8 4

5 APL Valf Açılımı Adjustable Pressure Limitation olan APL valf, adından da anlaşılacağı gibi balonun basıncını ayarlamaktadır. Hastanın ilk uyutulduğu evrede APL valf sıfırlanırsa (İyice açılırsa) balon dolmaz. İyi bir ventilasyon esnasında da, herhangi bir kaçak vermiyorken tamamen kapalı olması; hastanın aşırı basınçlı havalandırılmasına neden olur. APL valf genelde manuel ventilasyonda (Değişebilir!), ayılma esnasında da atelektaziye neden olmamak için 5-10 seviyelerinde tutulur. Hastanın ventilasyonunda zorlanılıyor, balon dolmuyorsa, 75 e alınması gerekir. (En kapalı haldeki basınç limiti, cihazdan cihaza değişebilir.) Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 9 Körük Hastaya verilen tidal hacim ölçüsünce inip çıkmaktadır. Körüğün çalışmaması, cihazın hastayı havalandırmıyor olmasına bağlı olabilir. Yeterli tidal hacmin verilip verilmediğini anlama noktasında da yararlı olabilir. Bu oran, ayrıca ventilatör ekranından da görülebilir. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 10 5

6 Paw Gösterge Değeri Basıncın ölçüsünü gösteren bir göstergedir. Özellikle cihazın kalibrasyonunu (Kontrolünü) yaparken, belli bir basınca kadar balonu şişirmek gerekebilir. Bu oranı ayarlamak için göstergeden faydalanılır. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 11 Otomatik / Manuel Bu anahtar; hastayı bizim ya da makinenin kendisinin havalandıracağını ayarlamamızı sağlar. Körük resmi olan kısma çevrildiğinde, cihaz hastayı ayarlanan parametrelerle otomatik havalandırır. El resmi olan kısma çevrildiğinde, cihaz hastayı havalandırmaz. Bizim balonu ele alarak, hastaya solunum faaliyetini yaptırmamız gerekir. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 12 6

7 Kanister Kanister, içerisine sodalime konan kutudur. Kanister doğru yerleştirilmediyse, hasta asla havalandırılamaz. Durumun hasta uyutulmadan önce mutlaka kontrol edilmesi gerekir. Sodalime, karbondioksit absorbanıdır. Yani karbondioksiti içine alarak hastaya gidişini önler. Soda lime, %78-84 oranında calcium dihydroxide, %2-4 sodium hydroxide, %14-18 Su ve %1 indikatör ethyl violet içermelidir. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 13 İnspirasyon & Ekspirasyon Okun cihaza doğru olduğu kısım, ekspirasyon kısmıdır. Yani hastadan hava akışı bu kısımdadır. Mutlaka bakteri filtresi takılmalıdır. Okun hastaya doğru olduğu kısım, inspirasyon kısmıdır. Hastaya cihazdan gaz akışı bu kısımdadır. Bu kısımda da bakteri filtresinin takılması önerilir. Ancak basıncı arttırıyor düşüncesiyle takılmaması gerektiğini belirten klinisyenler de mevcuttur. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 14 7

8 Flowmetre Verilen gazların L/dk cinsinden değerleri, flowmetre ile belirlenir. Anestezi makinesinde oksijen, azot protoksit ve hava kısımları mevcuttur. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 15 Oksijen Flowmetre Nazal ya da yüz maskesi ile oksijen verme amaçlı kısımdır. L/dk cinsinden oksijen verir. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 16 8

9 Solunum Devresi ve Kısımları (Bakteri filtresi) Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 17 Anestezi Cihazının Hazırlanması Anestezi makinesinde inspiratuar ve ekspiratuar kısımlara, solunum devresinin Y parçasından ayrılan iki uç takılır. Manuel bag (Balonlu parça) balon resmi bulunan kısma takılır. Her cihazın kalibrasyon koşulları ve şekli farklıdır. İlgili yönlendirmelerle kalibrasyon yapılır. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 18 9

10 Mindray-Manuel Devre Kaçak Testi Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 19 Mindray-Otomatik Devre Kaçak Testi Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 20 10

11 Cihazın Manuel Kontrolü *** Her vakanın başlangıcında, yapılması gereken ilk iş olmalıdır! Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 21 Medikal Hazırlık Medikal hazırlık, medikal anlamda kullanılacak tüm malzemelerin hazırlığını içerir. Monitorizasyon, hava yolu ve damar yolu başlıkları altında incelebilir. Monitorizasyon için birden çok elektrod, invaziv izlem yapılacaksa uygun set ve kablolar hazır olmalıdır. Havayolu hazırlığı için; ışığı yanan bir laringoskop, endotrakeal tüp, guide, kaf enjektörü, farklı boylarda laringeal maskeler, farklı boylarda yüz maskeleri, zor entübasyon ihtimaline yönelik araç gereç, airway vb. malzemeler hazırlanır. Damar yolu hazırlığı için; farklı boyda kanüller, turnike, alkol, pamuk, damar yolu tespit bantları vb. malzemeler hazırlanır. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 22 11

12 Farmakolojik Hazırlık Uygun sıvı ve ilaçların hazırlığını içerir. Etiketleme doğru yapılmalıdır. (İlaç adıcc deki etken madde miktarı-tarih-saathazırlayan) Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 23 Sonuç Anestezi cihazı hazır olmalıdır. Teknik anlamdaki tüm sorunlar, vaka öncesinde çözümlenmelidir. Medikal ve farmakolojik hazırlık, eksiksiz yapılmalıdır. Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI 24 12