TIP TOP PROJE BROŞÜRÜ. Göçmenler İçin Kalp ve Damar Sağlığı. Sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite ile zayıflama

Transkript

1 Andreas-Hofer-Straße Innsbruck, Österreich Tel.: +43 (0) PROJE BROŞÜRÜ Göçmenler İçin Kalp ve Damar Sağlığı TIP TOP Sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite ile zayıflama

2 GİRİŞ Verein Multikulturell ve Çalışmaları Verein Multikulturell göçmenlerin sosyal ve iş hayatına olan uyumlarını desteklemektedir. Kurum çalışmalarını, Tirol Eyalet Hükümeti, Belediyeler, Ticaret Odasi, AMS, çeşitli okullar, sosyal kurumlar ve dernekler ile birlikte yapmaktadır. Verein Multikulturell sunduğu hizmetler arasında; Aile danışmanlığı ve psikolojik danışmanlık; Elele- Kadın Danışma Hattı-; Genç göçmenler ve aileleri için çok dilli Eğitim ve Meslek Danışmanlığı; Gençler ve yetişkinler için Dil- ve Bilgisayar Kursları; Mentörler için eğitimler; Mentörler ve işletmeler için kültürlerarası çeşitli eğitimler, seminerler ve eğitim kursları; Yeni medya teknolojileri; Uluslararası Projeler; Avrupa Gönüllü Hizmeti; Kültürel programlar ve organizasyonlar yer almaktadır.

3 KALP-DAMAR HASTALIKLARI HAKKINDA BILGILENDIRME Kalp - Damar Hastalıkları nedir? Kalp- Damar hastalıkları, kan dolaşımı ve damarlarla ilgilidir. En sık rastlanan rahatsızlıklar: Kalp krizi Felç (İnme) Damar tıkanıklığı (Vitrin Hastalığı) Kalp krizi Eğer kalp kan dolaşımını iyi sağlayamaz ise kalp krizi oluşur. Çoğunlukla göğüste, bazen karın üst bölgesinde, kollarda ve hatta bazen çenede güçlü bir ağrı hissedilir. Felç (İnme) Beyine kan az gittiği zaman felç (inme) oluşur. En sık görülen belirtiler birdenbire görme bozukluğu, konuşma zorluğu, bir tarafın zayıflığı yüz felci ve denge bozukluğudur.

4 Damar Tıkanıklığı (Vitrin Hastalığı) Bacağın içinde kan damarları daralırsa, Vitrin Hastalığı oluşur. Uzun süre yürümek imkânsızlaşarak uzun molalar yapılmalıdır. Bu durumu çoğu insan vitrine bakmak gibi kabul etmektedir. Risk Faktörleri Risk faktörlerinin çoğu Kalp-Damar hastalıklarının temel nedenleri olan kan damarlarının daralmasıdır. Kalp-Damar hastalıklarının % 50 den fazlası yaşam tarzı sebebiyle tetiklenir. Şeker hastalığı, yağlı yiyecekler ve çok az egzersiz Kalp-Damar hastalıklarının oluşmasında teşvik edicidir. Diğer nedenler: Çevre kirliliği, örneğin stres veya gürültü Çalışma şartları, örneğin fiziksel efor ve stres Konut şartları, örneğin sokak gürültüsü Kötü sağlık tedbirleri / yetersiz tıbbi imkanlar Kalp-Damar hastalıklarını önlemek için en basit ve en etkili yol, sağlıklı bir yaşam tarzı oluşturmaktır. Ayrıca, eğer mümkünse risk faktörlerden uzak durulmalıdır.

5 Erkekler kadınlara göre daha erken yaşlarda Kalp-Damar hastalıklarına yakalanır. Kadınlar östrojen hormonları sayesinde menopoz dönemine kadar daha iyi korunmaktadır. Menopozdan sonra da kadınlar için hastalık riski artmaktadır. Damarlarındaki risk, kadınlara ve erkeklere göre farklılık göstermektedir. Bazı risk faktörlerinin etkisi kadınlarda daha güçlüdür. Diyabet sürecinde oluşan yüksek kan şekeri Hipertansiyon / Yüksek tansiyon Sigara içmek Şişmanlık Yüksek kan değerleri, özellikle kolesterol Aile içinde Kalp-Damar hastalığının bulunması / Genetik yatkınlık Depresyon Stres Hamilelik sırasında kasılma bozuklukları Auralı migren, baş ağrısı, görme, dokunma ve denge kaybı ile ilgili sorunlardır.

6 Kalp-Damar Hastalıkları için Tipik Belirtiler Kalp-Damar hastalıklarında kadınlar ve erkekler arasında farklılıklar olduğu uzmanlar tarafından tespit edilmiştir. Erkeklerde en sık görülen belirtileri, sol kolda, göğüste bir sıkışma hissi, nefes darlığı ve ağrıdır. Kadınlarda ise; uyku bozukluğu, sırt ağrısı, göğüste sıkışma ve nefes darlığı, sebebi belirlenemeyen karın ağrısı, bulantı ve şişmiş ayak bilekleri görülmektedir. Kadınlar bu belirtileri genelde Kalp-Damar hastalıklarıyla bağdaştırmaz. Bu nedenle erkeklerden daha geç doktora başvurmaktadırlar. Kolesterol her zaman kötü müdür? Hayır. Kolesterolün çeşitli türleri vardır. Kan testi yapıldığında bu farklı türler ayrı ayrı kontrol edilmektedir. İyi kolesterol HDL olarak adlandırılır. Fazla olan kolesterolü karaciğer geri getirir. HDL değeri yüksekliği 50 mg /dl olmalıdır. Kötü kolesterol LDL olarak adlandırılır. Kan damarınızın daralmasına sebep olur. Kolesterol değerleriniz kötüyse, doktorunuz ile doğru beslenme konusunda görüşmenizde yarar vardır.

7 Kalp Damar Hastalıklarında tuzun rolü nedir? Aşırı tuz tüketimi tansiyonun yükselmesine sebep olur. Bu durum Kalp- Damar hastalıklarında risk etkenidir. Özellikle kadınlar menopoz döneminden sonra günde 1 çay kaşığından fazla tuz (en fazla 1.2 g/gün - de) tüketmemelidir. Zaten tuz birçok işlenmiş gıdalarda mevcuttur. Diyabet (Şeker hastalığı) Özellikle diyabet (şeker hastalığı), Kalp-Damar hastalığı için yüksek risk faktörü olarak kabul edilir. Ama pek çok insan diyabet (şeker hastası) olduğunu bilmemektedir. Diyabet (Şeker hastalığı) için belirtiler: Yüksek tansiyon Kötü kolesterol değerleri Aile içinde diyabet rahatsızlığı olanlar Hamilelik-Diyabeti, bunun anlamı hamilelik döneminde kan şekerinin yükselmesi Şişmanlık /Aşırı kilo

8 Sigara İçmek Sigara içmek sağlıksız olmakla birlikte vücut üzerinde çeşitli olumsuz etkileri vardır. Sigara içmek kan damarlarının daralmasına neden olur. Yüksek tansiyona yol açar. Sigara iyi kolesterol - HDL düşürür ve kan damarların iç duvarlarında tortu oluşturur. Doğum kontrol hapı kullanırken sigara içmek iyi değildir. İkisi de aynı anda kullanıldığı takdirde, bacak arterlerinde daralmaya, felç veya kalp krizine neden olabilir. Sigara içmek akciğere de zarar verir. Kanser ve metabolik hastalıklar riskini arttırır (örneğin diyabet). Sigara karbon monoksit üretir. Kandaki oksijen oranını düşürür. Kaslara ve kalp kaslarına daha az oksijen verir. Sigara kullananların, kullanmayanlara göre felç olma riski yüzde 65 daha fazladır.

9 Önleme Tedbirleri Kalp-Damar Hastalıklarını nasıl önleyebilirim? Beslenme Tarafından Etkileyici Faktörler Sağlıklı bir beslenme dengeli olmalı. Aşağıdaki ipuçlarını dikkate alın: Çok sıvı tüketiniz - Her gün en az 1,5 litre! Ama içecekler şekersiz olmalı, en iyisi su olmakla birlikte meyve suyu veya bitki çayları da içilebilir. Meyve suları çok fazla seker içerdiği için çok tavsiye edilmez. Çok az alkol tüketin. Günde 1 den fazla alkollü içecek tüketmeyin. Bir günde 5 kez meyve ve sebze yiyin. (3 porsiyon sebze 2 tane meyve). Yüksek lifli gıdalar yemeye özen gösterin. Özellikle kepekli tahıllar, baklagiller veya kahverengi pirinç. Bir haftada 2 kez balık yiyin (Yağda kızartmadan). Eti az tüketin. Bir haftada yarım kilo et yeterli! Sığır veya kuzu eti gibi, kırmızı eti az tüketin. Az tuz kullanın! Atıştırmalık yiyecek (çerez), hazır paket yiyecek ve füme et tüketimini azaltınız. Daha az margarin ve hayvansal yağ tüketin.

10 Egzersiz-Hareketle Destek Spor yaparken kendimi ne kadar zorlamalıyım? Düzenli egzersiz önemli ölçüde Kalp-damar hastalığı riskini azaltır. Hareket kalbin kan dolaşımını uyarır ve kalbin daha yavaş atmasına neden olur. Düzenli egzersizin diğer olumlu etkileri: Daha fazla enerjiye sahip ve daha güçlü olma Stresi azaltma İyi bir ruh hali Muhtemelen daha az uyku bozukluğu Haftada 3 saat hızlı yürüme Kalp Damar hastalık riskini azaltır. Dikkat: Eğer kendinizi sağlıklı hissetmiyorsanız, özellikle ateşiniz varsa egzersiz ve fiziksel aktivitelerden kaçının. Dayanıklılık Eğitimi veya Antrenman mı? Kalp ve kan dolaşımı için ikisi de önemlidir. Dayanaklılık egzersizleri ile kalp daha güçlü olmaya alışır. Dayanıklılık egzersizleri koşma, bisiklet sürme, hızlı yürüme, uzun yürüme, yüzmedir.

11 Antrenman kasları güçlendirir ve tansiyonu düşürür. Böylece kalp daha az çalışır. Güç egzersizlerinde hareketin doğru yapılması çok önemlidir. Bunun en doğru şekilde nasıl yapıldığını iyi bir eğitimci gösterir. Ben ailem için iyi bir rol model miyim? Yetişkinler çocukları ve torunları için birer rol modeldir. Eğer aile obez ise, çocuklarında obez olma riski daha yüksektir. Eğer ebeveynler ya da aile büyükleri sigara kullanıyorsa, gençlerinde sigara kullanma olasılığı daha yüksektir. PROGRAM VE ATÖLYE ÇALIŞMALARI Grup içeresindeki kadınlar atölye çalışmalarında öğrendikleri bilgileri günlük hayatlarında uygulayabilecekler ve kendi hayatlarına uyarlayabileceklerdir.

12 Beslenme Atölyesi Günlük Hayat Hareketleri / Egzersizleri Göçmen kökenli vatandaşların aile içinde, evde ve iş yerlerinde uygulayabilecekleri özel egzersiz programları denenilecek, günlük hayatta kullanılabilme imkânları oluşturulacaktır. Hareket Atölyesi Gnlk Hayat Hareketleri / Egzersizleri Göçmen kökenli vatandaşların aile içinde, evde ve iş yerlerinde uygulayabilecekleri özel egzersiz programları denenilecek, günlük hayatta kullanılabilme imkânları oluşturulacaktır. Videolar Farklı dillerde hazırlanan görseller sağlık alanında katılımcılara bilgi verecektir. Bu videolar ilgilenen kişilere günlük yaşamlarında kullanmaları için yardımcı olacaktır.

13 TiROL DEKİ DAniŞMA YERLERİ Avomed - Köy Sağlığı Haftası Avomed; özellikle aterosklerozden korunmak için Köy Sağlık Haftaları organize etmiştir. Köy Sağlığı Haftası birçok ziyaretçinin katılımını amaçlayan akşam seminerlerinden oluşmaktadır. Amaç olarak; ilk akşamda risk faktörleri üzerine, ikinci akşamda beslenme üzerine, bunu izleyen aksamda ise açık bir büfe eşliğinde bir çok kişinin Köy Sağlığı Haftası üzerine dikkatini çekmek hedeflenmektedir. Çarşamba günü sigara kullanma konusunda daha ayrıntılı bir bilgilendirme semineri yapılmaktadır.. Perşembe günü Felç konusuna ayrılmış olup ve son günde sağlıklı spor yapma hakkında konuşulmaktadır. Seminerler uzman kişiler tarafından sunulacak ve dinleyicilere basit ve anlaşılır şekilde aktarılmaktadır. Akşam son bir tartışma ile sonlandırılacaktır.

14 Salı gününden Cuma gününe kadar Sağlık Caddesinde saat den itibaren katılabilirsiniz. Mümkün olduğunca çok insana destek vermek için, ilkokul öğrencilerinin sağlık üzerine çizdiği resimler sergilenecektir. Sağlık caddesinde görev alanların oylarıyla en güzel resim seçilerek Cuma günü ödüllendirilecektir. Sağlık caddesinde boy ve kilo ölçümünün yanı sıra, tansiyon, toplam kolesterol, iyi kolesterol ve kan şekeri ölçümleri yapılacaktır. Bununla beraber kişilerin 10 yıl içindeki kişisel kalp krizi riskleri ayrı ayrı hesaplanmaya çalışılacaktır. Sağlık caddesi programının sonunda bireysel doktor görüşmeleri ve önerileri yapılacaktır. Tıbbi Beslenme Bireysel Danışmanlık Sadece kilo problemi ve seker hastalığı değil daha birçok hastalık, beslenme programları yardımı ile pozitif bir etki yaratacaktır. Avomed programı besleme konusunda doktorların önerilerini desteklemektedir. Beslenme alışkanlıkları ele alınarak, sonrası için kişisel kullanabilme imkanı sağlanacaktır. Ücret: 10 Euro (1 Saat) Çocuklar/gençler gibi ilaç vergisinden muaf kişiler için ücretsizdir.

15 Beslenme ve Diyet Danışmanlığı Avomed 6020 Innnsbruck, Anichstraße 6/4. Stock, Martina Santer BSc, Ditologin Telefon: +43(0)512/ , telefonische Voranmeldung Allg. öffentl. Bezirkskrankenhaus Schwaz 6130 Schwaz, Swarovskistraße 1-3, Alexandra Hotter BSc, Ditologin Telefon: +43(0)650/ , telefonische Voranmeldung

16 Diyet Danışmanlığı ve Aile hekimleri Dr. Angerer Markus, 6130 Schwaz, Husslstraße 6, Telefon: +43(0)5242/63322 Dr. Auer Klaus, 6306 Söll, Dorf 30, Telefon: +43(0)5333/5205 Dr. Bayr Marcel, 6130 Schwaz, Ernst-Knapp-Straße 21, Telefon: +40(0)5242/64485 Dr. Bode Gerald, 6300 Wörgl, Fritz-Atzl-Straße 8, Telefon: +43(0)5332/ oder 43(0)650/ Dr. Bramböck Georg, 6252 Breitenbach am Inn, Oberdorf 13, Telefon: +43(0)5338/8694 Dr. Burtscher Anton, 6230 Brixlegg, Herrenhausplatz 6, Telefon: +43(0)5337/66766 Dr. Haibach- Haisjackl Barbara, 6243 Brandenberg, Hausnummer 59a, Telefon: +43(5331)/5223 Dr. Hoess Dieter, 6335 Thiersee, Vorderthiersee 19, Telefon: +43(0)5376/5397 Dr. Jud Martin, 6060 Hall in Tirol, Straubstraße 1a, Telefon: +43(0)5223/57433 Dr. Kerle Sigrid / Dr. Michlmayr Bernd, 6322 Langkampfen, Untere Dorfstraße 2, Telefon: +43(0)5332/87686 oder +43(0)650/ Dr. Kirchmeyer Karl, Andreas-Hofer-Straße 3, 6130 Schwaz, Telefon: +43(0)5242/62790 Ärztehaus Kolsana, 6114 Kolsass, Rettenbergstraße 12, Telefon: +43(0)650/

17 Dr. Mitteregger Mario / Dr. Mair Romana, 6063 Rum, Innstraße 48, Telefon: +43(0)512/ Dr. Müller Hannes, 6361 Hopfgarten i Brixental, Stitzlgassl 1, Telefon: +43(0)53357/2590 Dr. Nöbl Adelheid, 6020 Innsbruck, Meinhardstraße 5 Telefon: +43(0)512/ Dr. Oberwinkler Manfred, 6200 Jenbach, Kirchgasse 3a, Telefon: +43(0)5244/64433 oder +43(0)650/ Dr. Peer Peter, 6293 Tux, Juns 592, Telefon: +43(0)5287/86180 Dr. Pinsker Klaus, 6380 St. Johann, Speckbacherstraße 4, Telefon: +43(0)5352/61490 Dr. Prennschütz- Schützenau Heinrich/Dr. Huber Stephan, 6322 Kirchbichl, Oberndorfstraße 46, Telefon: +43(5332)/88188 Dr. Prennschütz- Schützenau Gabriele, 6306 Söll, Schindlhaus Dorf 134, Telefon: +43(0)5333/20050 Dr. Schernthaner Josef, 6300 Wörgl, Speckbacherstraße 4, Telefon: +43(0)5332/72766 oder +43(0)650/ Dr. Schwaighofer Erich, 6250 Kundl, Hüttstraße 33, Telefon: +43(5338)8777 Dr. Wechselberger Jutta, 6293 Tux, Lanersbach 472, Telefon: +43(0)5287/86222 Dr. Wimmer Erich, 6130 Schwaz, Andreas- Hofer-Straße 3, Telefon: +43(0)5242/62444

18 Sozial- und Gesundheitssprengel SGS Ebbs, 6341 Ebbs, Rossbachweg 10, Telefon: +43(0)650/ SGS Brixen-Westendorf, 6363 Westendorf, Dorfstraße 124, Telefon: +43(0)650/ SGS Kirchbichl, Bad Häring, Langkampfen, 6322 Kirchbichl, Ulricusstraße 1, Telefon: +43(0)650/ SGS Kramsach, 6233 Kramsach, Wohn- und Pflegeheim, Länd 22, Telefon: +43(0)650/ SGS Kufstein, Schwoich, Thiersee, 6300 Kufstein, Münchnerstraße 5, Telefon: +43(0)650/ SGS Kundl, Breitenbach, 6250 Kundl, Dorfstraße 18, Telefon: +43(0)650/ SGS Mayrhofen und Umgebung, 6290 Mayrhofen, Hauptstraße 409, Telefon: +43(0)5285/64000 oder +43(0)650/ SGS Pillersee, 6391 Fieberbrunn, Friedenau 7a, Telefon: +43(0)5354/52580 oder +43(0)650/ SGS Region 31, 6230 Brixlegg, Brugger Straße 6, Telefon: +43(0)5337/63233 oder +43(0)650/

19 SGS St. Johann, Oberndorf, Kirchdorf, 6380 St. Johann, Schwimmbadweg 3a, Telefon: +43(0)5352/61300 oder +43(0)650/ SGS Stumm und Umgebung, 6272 Stumm, Dorfstraße 15, Telefon: +43(0)5283/2020 oder +43(0)650/ SGS Weer und Umgebung, 6123 Terfens, Dorfstraße 13, Telefon: +43(0)650/ SGS Wörgl, 6300 Wörgl, Fritz-Atzl-Straße 6, Telefon: +43(0)5332/74672 oder +43(0)650/ SGS Zell am Ziller und Umgebung, 6280 Zell am Ziller, Unterdorf 2, Telefon: +43(0)5282/ oder +43(0)650/

20 PROJE ORTAKLARI VHS Tirol Frauenklinik Innsbruck Gemeinde Fulpmes Sozial- und Gesundheitssprengel Telfs und Umgebung DESTEK VEREN KURUMLAR BU PROJEYİ DESTEKLEYEn KURUMLAR: Land Tirol Fachbereich Integration Land Tirol Gruppe Gesundheit und Soziales Stadt Innsbruck Tiroler Gebietskrankenkasse Avomed - Arbeitskreis für Vorsorgemedizin und Gesundheitsförderung in Tirol Sportunion Tirol Vitalakademie Integrationsforum Tirol Kindergärten / Schulen Eltern-Kind-Zentren Tirols