İstanbul Aydın Üniversitesi C Sınıfı İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlığı Ders Notu. 26.Ders Notu. El Aletlerinde Güvenlik.

Transkript

1 26.Ders Notu El Aletlerinde Güvenlik Ali KOCAER

2 Sıra No / Konu 26 / El Aletlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Konunun genel amacı Katılımcıların, el aletleri ile yapılan çalışmalarda ortaya çıkabilecek riskleri ve alınması gereken önlemleri öğrenmelerine yardımcı olmaktır. Öğrenme hedefleri Konunun alt başlıkları Bu dersin sonunda katılımcılar; El aletlerini tanımlar. El aletlerini kullanarak yapılan her türlü çalışmada dikkat edilmesi gereken hususları belirler. El aletleri o Elektrikli o Pnömatik o Hidrolik o Mekanik El aletlerinin kullanımında ortaya çıkabilecek riskler ve dikkat edilecek hususlar İlgili mevzuat Yüz yüze / toplam A Sınıfı B Sınıfı C Sınıfı ders saati 1/2 1/2 1/2 Eğitici U-1, U-2*, U-3, U-4**, U-6* *Mühendis veya teknik öğretmen **Teknik

3 EL ALETLERI Pens Testere Tornavida Eğe Anahtar Çekiç Keski Markalama Aleti Caraskal Bireyz Kurtağzı Trifor Manyetik aletler VB İşimizde ve günlük yaşamımızda çeşitli el aletleri kullanırız. Bunların tümünü bir çırpıda sıralamak güç, çünkü el aletleri basit bir tornavidadan, torna tezgahına kadar çeşitlilik gösterirler. El aletleri, kol gücüyle veya herhangi bir başka enerji kaynağı yardımı ile çalıştırılabilirler. El aletleri, çeşitli maddeleri sıkıştırmak, karıştırmak, kesmek, düzeltmek, asmak, zımbalamak, delmek, ısıtmak, çevirmek, sürmek, şekil vermek veya işaretlemek için kullanırız. El aletleri keskin kenarlı, sivri uçlu, kare şeklinde, kıskaç ağızlı ve olağandışı sıcak veya soğuk olabilir. El aletlerinin yardımıyla ve kendine özgü şekilleriyle, istenen işi yapabilmek için gerekli olan kuvvet veya güç bir araya getirilebilir. El aletleri, kullananlar ve hatta orada bulunan, yapılan işle ilgisi olmayan başkaları için de tehlikeli olabilir ve yaralanmalara da neden olabilirler. El aletleri ile çalışırken herhangi bir iş kazasına neden olmamak için bazı kurallar a uymak gerekir.

4 Bildiğimiz gibi, sık sık aynı şeyi yapmak için, birkaç farklı el aletini kullanırız. Halbuki genellikle sadece bir el aleti yapılan iş için doğru olanıdır. Yapılan iş için (gerekli olan) doğru el aleti kullanmanın bir çok yaralanmaya eden olduğuna şahit olmuşuzdur. Bunların çoğu ciddi olmazsa da, yara mikrop kaparsa çalışanı uzun süre işinden alıkoyabilir. Bu kazaların başlıca nedenleri; Uygun olmayan alet kullanmak Aletleri yöntemine uygun kullanmamak Yetersiz bakım ve Uygun olmayan depolamadır. 1. Birçok kaza el aletlerin veya aletlerin bazı kısımlarının (örneğin saplarının) kırılmasından dolayı meydana gelir. Bu kırılmalarda neden çoğu kez iyi kalitede malzeme kullanılmamış olmasıdır. Genel olarak el aletleri en iyi kalitedeki malzemeden (örneğin çelikten) yapılmalı, çekiçlerin ve benzeri aletlerin sapları dayanıklı materyalden yapılmalıdır. 2. El aletleri yalnızca yapıldıkları işler için kullanılmalıdır. El aletlerinin yapıldıkları işler için kullanılmamaları halinde (Örneğin, bir çalının tornavida yerine kullanılması) tehlike doğurur. Çünkü alet kırılabilir, fırlayabilir veya kayabilir ve sonuç olarak bir kazaya neden olabilir. Aletlerin yanlış kullanılmasının sebebi, gereksinme duyulduğunda o an için uygun olanının bulunmamasıdır. Bir işçi uygun açıklıkta ingiliz anahtarı bulamamışsa, işini geciktirmek istemediğinden, açıklığı geniş olan ve bu genişliği bir parça koyarak geçiştirmeye çalıştığı diğer bir anahtarla yapmak ister. Bu şekilde kullanılan bir anahtar somundan yalnız kaymakla kalmaz, uzun olan sapına gerektiğinden çok basınç da uygulandığı takdirde somunu laçka eder. Bazı durumlarda bu işlem işçinin yaralanmasına da neden olur ve ayrıca zaman kaybına yol açar. Bu gibi aksaklıkların olmaması için ; El aletleri takımının iyi planlanması, Bakımlarının iyi yapılması ve Aletlerin kaybolmaması için düzenli kontrolü gerekmektedir. 3. El aletlerinin ağaçtan olan sapları aşağıdaki özelliklerde olmalıdır. En iyi kaliteli, düzgün yontulmuş, Uygun biçim ve büyüklükte, Düzgün yüzeyli, saçaksız ve keskin yüzü bulunmayan. 4. Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde ve işlerde kullanılan el aletleri kıvılcım çıkarmayan cinsten olmalıdır (Ağaçtan, sert lastikten, bakırdan veya bronz gibi çeşitli alaşımlardan).

5 5. Çekiç ve Varyoz'lar, soğuk keskiler, kesiciler gibi aletler dikkatle seçilmiş çelikten yapılmalı, bu çelik darbe karşısında saçak meydana getirmeyecek kadar sert olmalı, çatlayıp kırılacak kadar da aşırı sert olmamalıdır. Çelikten yapılmış darbe aletleri güvenlik bakımından oldukça etkilidirler. Yumuşak çelikten başlıklar darbe karşısında saçakların ve alet bu saçaklarından zamanında kurtarılmazsa, bunu izleyen kullanılışında saçaklar kopup fırlayarak çevredeki kimselere (özellikle gözlerine) zarar verebilir. Son derece sert çelikten yapılmış başlıklar da darbe karşısında parçacık fırlatabilir. Böyle parçacıklar bazen gözlere isabet ederek görme yeteneğinin yitirilmesine neden olabilirler. Bunun gibi kazaların önlenebilmesi için vurucu başlıkların yapımında kullanılacak çeliğin ne fazla sert ne de fazla yumuşak olması gerekir. Bu nedenle aletler isim yapmış uzman firmalardan alınmalıdır. 6. Darbe için kullanılan el aletlerinin (çekiçler, keskiler vb.) baş kısımları mantarlaşmaya, çatlamaya başlar başlamaz uygun bir eğime kadar tesviye edilerek düzeltilmelidir. 7. El aletleri yalnız kalifiye kimseler tarafından, serleştirilir ve onarılır. 8. Keskin kenarlı veya sivri uçlu el aletleri kullanılmadıkları zaman keskin kenar ve uçlarının koruyucu (deriden kılıf veya başlıklar) altına alınması gerekir. 9. El aletleri döşemelere, geçitlere, merdiven sahanlıklarına veya işçilerin çalıştığı ya da geçtiği yerlere veya geçenlerin başlarına düşebilecekleri yüksek yerlere bırakılmamalıdır. 10. İyi bir düzen için genel kural her şey için bir yer sağlanmalı ve her şey kendi yerinde olmalıdır. 11. El aletleri periyodik olarak kontrol edilmelidir. Kusurlu bulunduklarında yerlerini kusursuz olanları almalı veya elde bulunan onarılmalıdır. 12. Alet odaları yetkilileri, kusurlu olan veya herhangi bir şekilde uygun olmayan aletleri dışarı verilmemesi hususunda kesin talimat verilmelidir. Bu bölüm için son olarak eğitim ve çalışma tarzının düzenli şekilde kontrolü söylenebilir. EL ALETİ KONTROLLARI 1. El Aletleri Yapılan İş İçin Uygun mu?

6 1 no'lu şekilde bir işçinin makinanın bir bölümünde vida ayarı yapması görülmektedir. Görüldüğü gibi vidanın ayarını cep bıçağı ile yapmaktadır. Bu işçinin her an yaralanma olasılığı vardır. Hatta, iş için uygun el aleti kullanılsa bile, eğer el aleti doğru olarak kullanılmamışsa, yaralanmaya neden olur. El aletlerini uygun kullanmak için gerekli bilgiye genellikle önem verilmez. Halbuki, el aletleri doğru olarak kullanılmadığı zaman, bir çok yaralanma oluşturur. 2 no'lu şekildeki işçi, sol eli ile bir tahta parçasını tutarak tornavida ile vidayı sıkıştırmaktadır. Vidayı çevirmeye başladığında, tornavida kayarak sol eline çarparsa, ciddi yaralanmaya neden olabilirler. 3 no'lu şekilde işçi bir mil (şaft) üzerindeki koruyucu örtüyü kesmektedir. Mili dönmemesi için eli ile sıkıca tutmaktadır. Bu adamın herhangi bir yaralanma olasılığı var mıdır, neden? Bıçak keskin, bu nedenle elinden kayarak bir yerini kesebilir. Bıçak doğru olarak kullanılmamaktadır. Bıçak bu iş için uygun bir el aleti değildir. Yukarıda belirtilen nedenlerden dolayı yaralanmalardan kaçınmak için izlenmesi gereken kural;

7 EL ALETİ KONTROLLERİ 1. El aletleri YAPILAN İŞ İÇİN UYGUN MU? 2. El aletleri DOĞRU OLARAK KULLANILIYOR MU? 4 no'lu şekilde, işçi vida somununu gevşetmek için, somun anahtarını elle aşağı doğru itmektedir. Bu bir güvenliksiz durumdur. Çünkü vida somunu aniden gevşerse dengesini kaybederek elini yaralayabilir. El aletleri seçilirken, ilk önce iş için uygun el aleti seçilip seçilmediği kontrol edilmelidir. Daha sonra el aletinin kullanılmasını doğru olarak bildiğimize emin olmamız gerekir. El aleti kullanılmadan önce, güvenlik koşullarına uyup uymadığından da emin olmak için zaman zaman kontrol edilmelidir. 5 ve 6 no'lu şekillerde bazı el aletlerinin güvenlik koşullarına uymadığı görülmektedir. EL ALETİ KONTROLLERİ El aletleri YAPILAN İŞ İÇİN UYGUN MU? El aletleri DOĞRU OLARAK KULLANILIYOR MU? El aletleri UYGUN GÜVENLİK KOŞULLARINI TAŞIYOR MU? Buraya kadar, el aleti kontrollarından üç kural öğrenilmiş oldu. 7 ve 8 no'lu şekiller üzerinde yukarıda anlatılan kurallar gözden geçirilebilir.

8 EL ALETİ KONTROLLARI El aletleri YAPILAN İŞ İÇİN UYGUN MU? El aletleri DOĞRU OLARAK KULLANILIYOR MU? El aletleri UYGUN GÜVENLİK KOŞULLARINI TAŞIYOR MU? El aletleri GÜVENLİ BİR YERE KONMUŞ MU? El aletlerinin neden olabileceği kazalanmalardan kaçınabilmemiz için yukarıda 4 madde olarak gösterilen kontrolleri yapmamız ve sorulara olumlu cevap almamız gereklidir. 9, 10 ve 11 no'lu şekillerde de görüldüğü gibi, çok sayıda kaza ve yaralanmaya;

9 El aletlerinin yüksek yerlerden aşağıya düşmesi, Keskin ve sivri el aletlerinin cepte taşınması, veya El aletlerinin takım çantasına gelişigüzel bırakılması neden olmaktadır. İş bitiminde veya iş yapılırken aletin bırakılması gerektiğinde, el aleti güvenli bir yere konulmalıdır. 12 no'lu şekildeki kişinin kurşun kalemi almak için uzandığını kabul edelim. Anlaşılacağı gibi, kalemlerin üzerinde duran ağzı açık bırakılmış maket bıçağının elini yaralama olasılığı vardır. ELEKTRIKLI EL ALETLERİ GÜVENLİ KULLANIMI: Elektrikli el aletleri aşağıdaki tip anahtarlardan birine sahip olmalıdır: Sabit basınç anahtarı Bırakıldığında enerjiyi keser Örnek: daire testere, zincirli testere, taş motoru, elektrikli el matkabı Açma kapama anahtarı Örnekler: planyalar, zımpara tezgahları, torna, frezeler, şerit testereler

10 Aletleri kullanmadığınız zaman, temizlik ve bakım yaparken, parça değiştirirken fişten çekiniz. İşle ilgisi olmayan kişileri iş sahasından uzak tutunuz. İki elinizi kullanmanız gereken aletlerle çalışırken parçayı mengene veya işkence ile sabitleyiniz. Fişi takılı aleti taşırken anahtarından tutmayınız. Aletleri keskin ve temiz tutun. Giyiminize dikkat edin sarkıntılı giyecekler ve takılar dönen kısımlara takılabilirler. Zarar görmüş aletleri kaldırın ve Kullanılamaz işareti koyun. Portatif aletleri kablosundan tutarak taşımayın. Elk. kablolarını aletleri yukarı çekmek/ indirmek için kullanmayın. Prizden çekmek için kablodan asılmayın. Kablo ve hortumları yağ, sıcak ve keskin kenarlardan koruyunuz. İşçileri elektrik şokundan korumak için bu aletlerde: Topraklı prize bağlı toprak hatlı kabloya sahip olmalı çift izolasyonlu olmalı veya izolasyon trafosuna bağlı olmalıdır. Tasarım limitlerinde kullanın. ldiven ve emniyet ayakkabısı giyin. Kuru yerde depolayın. Onaylı değilse ıslak yerlerde kullanmayın. Çalışma yerlerini iyi aydınlatın. Kabloların takılmaya neden olmamasına dikkat edin. Elektrikli aletlerin dönen kısımlarını koruma altına alın.

11 Kayışları, şaftları, zincirleri, kasnakları, dişlileri, volanları ve diğer dönen kısımları kapatın. Alet kullanımda iken asla muhafazaları sökmeyin. PNÖMATIK Basınçlı hava ile çalışır. Çivi, zımba tabancaları, zımpara, matkap ve yontucuları içerir. Ana Tehlike aletin fırlattığı cismin veya bağlantı parçalarının çarpmasıdır. Elektrik kabloları için alınan önlemlerin aynısını hava hortumları için de alınması gereklidir Aletin hava hortumunun kurtulmayacak şekilde bağlandığından emin olun. Hava hortumunu alete bağladıktan sonra tel veya başka bir kilit sistemiyle emniyete alın. Aletin namlusuna iş yüzeyine temas etmediği sürece aletin çalışmasını engelleyecek bir kilit sistemi yerleştirilmelidir. Kırıcı matkabın ucunun yerinden fırlamasını önleyecek toka veya tutucu bir sistem yerleştirilmelidir. Göz ve kulak koruyucularını mutlak suretle kullanın.

12 HIDROLIK

13 MEKANIK Tornavida ile çalışma: Vida başına uygun tornavida seçilir Tornavidanızı; keski, punta veya levye yerine kullanmayınız Tornavida saplarının pürüzlenmemesine dikkat edilmelidir Vidalanacak parça elle tutulmaz Küçük parçalar tesviyeci tezgahı üzerine konularak vidalanabilir Pens (pense, karga burun vb.) ile çalışma Kesme için uç yerine mafsala yakın yeri kullanınız Anahtar gibi civata veya somunların sökülüp takılmasında kullanmayınız Çekiç gibi kullanmayınız Ayarlı (kilitlenebilir) penseleri uzun süre kilitli bırakmayınız Parmaklar pensin ağzından uzak tutulmalıdır Her zaman işe uygun büyüklükte ve biçimde pens seçilmelidir. Anahtarlar ile çalışma Anahtar kolu boru parçası ile uzatılarak çalışılmamalıdır, Bir tezgahta anahtarla iş yaparken önce tezgah durdurulur, Daima anahtarın kolu (itilerek değil) vücuda çekilerek çalışılmalıdır, Anahtara asla sert bir çekiçle vurulmaz, Ağzı bozulmuş anahtarlar kullanılmamalıdır, Cıvata başına ve somuna uygun ölçüde anahtar seçilir, Anahtarı döndürürken parmakları, çarpmayacak şekilde dikkat edilmelidir. Tork anahtarlari, çekiç ve balyozlar Arızalı, gevşek veya çatlak çekiçleri kesinlikle kullanmayınız Tork anahtarları ile birlikte asla uzatma kullanmayınız Doğru ölçümler için daima sap yerinden tutunuz Kapasitenin üzerinde yük uygulamayınız Eşit sertlikteki veya daha sert yüzeylere çekiçle vurmaktan sakınınız Çekicin çarpma yüzeyinin vurulan alandan geniş olmasına özen gösteriniz (çekiç kafasının çapı vurulan yüzeyden yaklaşık 10 mm daha geniş olmalıdır) Eller yağlı ve terli olmamalıdır Kullanım öncesi sap kontrol edilir (sap gevşek veya kırık olabilir) Çekiç sapını çekiç başına yakın tutmak doğru değildir Sert bir çekiçle, sertleştirilmiş parçaların ince kenarları çekiçlenmez

14 EL ALETLERININ KULLANIMINDA DIKKAT EDILECEK HUSUSLAR:

15 Takımın Adı Doğru Kullanma Yanlış Kullanma: Tornavida Vida sıkmak veya gevşetmek Yarma, kama veya keski yerine kullanma Kerpeten Çivi sökmek veya çıkarmak Somun sıkmak veya gevşetmek, çekiç v.b Pense Küçük parçaları tutmak, çıkarmak Somun sıkmak veya gevşetmek, çekiç v.b Anahtarlar Somun sıkmak, gev Çekiç gibi yanlış no ve tür anah.. Bıçaklar Kesme işleri Tornavida gibi-kutu Kapağı açmada kul. Eğeler Mal. Eğeleme Sapsız kullanım eskilerinden keski, tornavida yapmak Keskiler Ağaç veya metal kesmek Tornavida veya manivela gibi kul. İLGILI MEVZUAT İŞÇİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TÜZÜĞÜ BEŞİNCİ KISIM ALTINCI BÖLÜM El Aletlerinin Kullanılmasında Alınacak Güvenlik Tedbirleri - EL ALETLERİ VE SAPLARI: İşyerlerinde kullanılacak el aletleri, yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olacak ve yalnız yapımına özgü işlerde kullanılacaktır. Bunların ahşap sapları budaksız,iyi cins ve elyaflı ağaçtan, uygun biçim ve boyutta, kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve düzgün yapılmış olacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:355) - KIVILCIM ÇIKARAN EL ALETLERİ: Kıvılcımın tehlikeli olacağı yerlerde kullanılacak el aletleri, kıvılcım çıkartmayacak malzemeden yapılacak ve bu nitelikte olmayan aletler, bu yerlerde kullanılmayacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:356) - ÇAPAKLAR:

16 Çekiç, balyoz, kalem, keski, zımba ve benzeri aletler, standartlarına uygun şekilde ve kaliteli çelikten yapılacak ve bunların bozulan veya çapaklanan başları, taşlama veya eğeleme suretiyle düzeltilecektir. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:357) - EL ALETLERİ: El aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri, kalifiye işçiler tarafından yapılacak ve bunların sivri veya keskin uçları, kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:358) - DAĞINIK EL ALETLERİ: El aletleri, yerlerde, merdivenlerde, geçitlerde veya işçilerin geçit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer üzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar için uygun dolap, askı tablosu veya en az 2 santimetre yükseklikte etekliği bulunan raflar yapılacaktır. Baş üstü yüksekliğinden düşmelere karşı gerekli tedbirler alınmadan, bunlar elden bırakılmayacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:359) - EL ALETLERİNİN KESKİNLİĞİ: Baltalar, keserler, satırlar gibi el aletleri, daima keskin olarak bulundurulacak, bunların sapları alete sıkı ve sağlam duracak şekilde geçirilecek ve taşınmalarında uygun kılıf, askı veya mahfaza içinde bulundurulacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:360) - KALEM ZIMBA KESKİ AĞIZLARI: Kalemler, keskiler (saplı keskiler), zımbalar ve benzeri aletlerde, kalem uçları, keski ağızları ve zımba burunları,yapılacak işe uygun biçimde ve daima keskin olacak ve bunlar kullanılırken, uygun siper veya paravanalar veya benzeri koruyucular bulundurulacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:361) - KALDIRAÇLAR: Kaldıraçlar ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada, yere veya tezgah üzerine dayalı ve dik olarak bırakılmayacak,yatık olarak bırakılacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:362) - EĞE VE TÖRPÜLER:

17 Eğe ve törpülerin metal bileziği bulunan sağlam sapları veya başka çeşit bir tutacakları olacak ve bunlar sapsız olarak kullanılmayacaktır. Eğe ve törpüler, sandık açma, çivi sökme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmayacak, bunlara çekiç ve benzeri aletle vurulmayacak ve eski eğelerden keski, kalem veya zımba gibi aletler yapılmayacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:363) - BIÇAKLARA KILIF: Bıçakların sapları üzerine, gerektiğinde elyaf, deri veya paslanmaz çelikten yapılmış kabza mahfazaları yapılacak veya parmak kavramları veya kalkan konulacaktır. Kauçuğun kesilmesinde kullanılan bıçakların uçları, uygun şekilde yuvarlatılacaktır. Konserve, deri yüzme, deri işleme ve lastik fabrikalarında kullanılacak bıçakların taşınmaları için, uygun kılıfları veya kınları bulunacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:364) - KRİKO İLE ÇALIŞMA: Krikolar, yük kaldırılırken yere sağlam bir şekilde ve dik olarak konulacak ve yükler istenilen yüksekliğe kaldırıldıktan sonra, krikolar dayanıklı ve uygun takozlarla beslenmedikçe bu yüklerin altında veya üstünde çalışılmayacak ve yüklerin kriko ile indirilmesinde gerekli tedbirler alınacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:365) - KANCALAR: Tomruk veya kütük aktarma veya ambarlama işlerinde kullanılan kancaların veya süngülerin uçları, daima sivri olacak ve el kancalarının kolları, saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geçirilecektir. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:366) - GERGİN TEL KESİMİ: Penseler, tel makasları ve kıskaçları ile gergin tel,yay veya benzeri teller kesilirken, telin kesilen uçlarından biri uygun şekilde tespit edilecektir. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:367) - ANAHTARLAR: Somun sıkma veya gevşetme için, uygun anahtarlar kullanılacak, pense ve benzeri aletler kullanılmayacaktır. Normal kollu anahtarların ucuna boru geçirerek veya benzerleri takılarak uzatılmayacak ve anahtarlar, çekiç olarak kullanılmayacaktır.

18 Mandren anahtarları, yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında, kendiliğinden düşebilecek şekilde olacak ve zincir, ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmış olmayacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:368) - HAVA GİRİŞ SÜPABI: Pnömatik seyyar cihazların kumanda tetikleri uygun şekilde konulmuş olacak ve operatör elini çektiğinde, hava giriş supabı otomatik olarak kapanacaktır. Bunların basınçlı hava hortumları ve hortum bağlantıları, yapacakları işe uygun ve dayanıklı olacak ve bunlarla normal onarım dışında bir parça değiştirilirken veya benzeri bir iş yapılırken, hava hortumlarının ana valfları kapatılacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:369) - PNÖMATİK ÇEKİÇLER: Pnömatik çekiçlerin pistonları, çalışırken yerlerinden çıkmayacak şekilde yapılmış ve parça fırlamalarına karşı yaylar, güvenlik, kancaları veya benzerleriyle korunmuş olacaktır. Pnömatik çekiçlerden parçalar basınçlı hava ile fırlatılarak çıkarılmayacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:370) - PNÖMATİK KESKİLERLE ÇALIŞMADA ÖNLEM: Pnömatik keskilerle perçin başı kesilirken, kesilen perçin başlarının bir tel sepet içine düşmesi sağlanacak ve bu işlerde çalışanlara, baş ve gözlerin korunması için uygun koruyucu araçlar verilecektir. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:371) - BASINÇLI ÇİVİ ÇAKMA: Basınçlı çivi çakma tabancalarının tetiklerinde güvenlik tertibatı ve namlularında, parça fırlamalarına karşı, koruyucu bir huni bulunacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:372)