TÜRKİYE SU KAYNAKLARININ GELECEKTEKİ KULLANIMI VE HİDROELEKTRİK ENERJİ ÜRETİMİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKİYE SU KAYNAKLARININ GELECEKTEKİ KULLANIMI VE HİDROELEKTRİK ENERJİ ÜRETİMİ"

Transkript

1 TÜRKİYE SU KAYNAKLARININ GELECEKTEKİ KULLANIMI VE HİDROELEKTRİK ENERJİ ÜRETİMİ Nejat Keloğlu Doç. Dr. Su Kaynakları Planlama Mühendisi, Ankara ÖZET Bu çalışmada gelecekte, nüfusunun artmasına paralel olarak ülkemizin içme-kullanma, endüstri ve sulama suyu (İES) tüketimleri incelenmiş ve su kaynaklarının bu ihtiyaçları ne ölçüde karşılayabileceği araştırılmıştır. Ayrıca, ülkemizin 2005 yılına göre DSİ & EİE tarafından havza gelişme planları sonucunda belirlenmiş olan toplam 127 TWh/yıl ekonomik hidroelektrik enerji potansiyelinin yaklaşık yarısını meydana getiren 71 adet santral örneğinde, değişik yıllardaki menba su kullanımlarına göre enerji üretimleri yeniden incelenmiş ve Türkiye nin hidroelektrik enerji üretimi zamanın fonksiyonu olarak ortaya konulmuştur. 1. GİRİŞ Hayati bir kaynak olan suyun özellikle Türkiye nin de yer aldığı Akdeniz ve Ortadoğu bölgesinde kıt olması su kaynaklarını bölge devletlerinin en önemli ulusal güvenlik konularından birisi haline getirmiştir (1, 2, 3, 4). Ülkeler arasında gelecekte su gibi yenilenebilen, fakat gerekli önlemler alınmazsa miktar ve kalite olarak yetersiz duruma düşebilecek doğal kaynaklar da çatışmalara yol açabilecektir (5). Türkiye, su ihtiyaçlarının artmasıyla hergeçen gün yeni su kaynaklarını kullanıma sokmak zorundadır. İES suyu ihtiyaçlarının artması, bu ihtiyaçların bir kısmının depolandığı barajlı santrallardan türbinlenmeden çekilmesi anlamına geleceğinden bu durum hidroelektrik enerji üretiminin azalmasına da yol açacaktır. Ülkemizin 2005 yılına göre DSİ & EİE tarafından havza gelişme planları sonucunda belirlenmiş hidroelektrik enerji potansiyelinin yaklaşık yarısını meydana getiren 71 adet santral örneğinde, değişik yıllardaki menba su kullanımlarına göre enerji üretimleri gözden geçirilmiş ve hidroelektrik enerji potansiyeli zamanın fonksiyonu olarak ifade edilmiştir. Bunun yanında yıllara göre İES tüketimi ve kişi başına su üretimi ile tüketimi değerleri de incelenerek ülkemizin güvenilir su potansiyeline yaklaşım yapılmıştır

2 2. AMAÇ VE KAPSAM Bu çalışmada ülkemizin gelecekte nüfusunun artmasına paralel olarak temel içme-kullanma, endüstri ve sulama suyu (İES) tüketimleri incelenmiş ve su kaynaklarının gelecekte bu ihtiyaçları ne ölçüde karşılayabileceği araştırılmıştır. Bunun yanında DSİ tarafından belirlenen ekonomik hidroelektrik potansiyel esas alınarak, bu potansiyelin gelecekteki su kullanımlarına göre nihai durumu gözden geçirilmiştir. 3. UYGULANAN YÖNTEM 3.1 Türkiye Kullanılabilir Su Potansiyeli Ülkemizin önemli hidroelektrik santrallarının yer aldığı akarsu havzaları incelenerek 2025 ve 2050 yıllarında kentlerin ve endüstrinin su tüketimi ile toprak kaynaklarının su tüketimi belli yaklaşımlar ışığında tahmin edilmiştir (6, 7, 8, 9, 10). Bunun için DSİ nin halen kullanıma soktuğu içme ve sulama suyu projeleri verilerinden ve gelişmiş ülkelerin verilerinden de faydalanılmıştır (3, 4, 5). DSİ verilerine göre ülkemiz toplam yerüstü suyu potansiyeli şimdiye kadar 186 milyar m 3 olarak belirlenmiştir. Bu suyun kullanıma sunulabilmesi için depolamalar ile kontrol altına alınması gerekmektedir. Depolamalar vasıtasıyla kontrol altına alındıktan sonra akarsu yatağına su ihtiyacı olarak bırakılacak ve komşu ülkelere hakça ve makul biçimde tahsis edilecek sular dışında, kullanıma sunulabilecek görünür miktarı yeniden gözden geçirilmiş ve 90 milyar m 3 civarında bulunmuştur. Bu değere 10 milyar m 3 de güvenilir yeraltı suyu potansiyeli (8) ilave edildiği zaman ülkemizin bugünkü verilere göre kullanıma sunulabilecek su potansiyelinin 100 milyar m 3 civarında tutulması daha makul bir değer olarak görülmüştür. Ancak bu suyun da hepsinin içeride kullanıma sunulması mümkün olmamaktadır. Zira, akarsularımızın bir kısmının havzasında büyük miktarda İES ye ihtiyaç bulunmamaktadır. Bu tür havzalara örnek olarak Çoruh, Batı ve Doğu Karadeniz, Aras, Zapsuyu havzaları gösterilebilir. Bunların yanında Fırat ve Dicle, Yeşilırmak, Kızılırmak ve Sakarya nehirlerinin su potansiyelinin önemli bir kısmı da büyük depolamalarda tutulamadığı ve ülkemiz içerisinde başka havzalara nakledilemediğinden dolayı zorunlu olarak ülke sınırları dışına çıkmaktadır. Diğer bir deyişle bu tür suların diğer havzalara nakledilerek gerçek İES tüketiminde kullanılmaları bugünkü teknik ve ekonomik şartlarda pek mümkün görülmemektedir. Bu tür sular da (yaklaşık 30 milyar m 3 ) çıkarıldığı zaman kullanılabilecek yüzeysel su miktarı 60 milyar m 3 mertebesine düşmekte olup; buna 10 milyar m 3 de yeraltısuyu ilave edildiği zaman, Türkiye nin hesaplarını 70 milyar m 3 su potansiyeline göre yapmasının daha güvenli olacağı düşünülmektedir. Geri kalan suları tutmak ve içeride kullanıma sunmak için büyük hacimli depolamalar ve ayrıca havzalar arası büyük debili uzun iletim hatları gerekmektedir. Ülkemiz, İES ihtiyacının karşılanması yanında, halen (2004 yılı sonuçları itibariyle) toplam 151 TWh olan elektrik enerjisi üretiminin 46 TWh ını su kaynaklarından sağlamaktadır (11). Gelecekte İES suyu ihtiyaçlarının artması, bu ihtiyaçların bir kısmının hidroelektrik santrallardan türbinlenmeden çekilmesi anlamına geleceğinden, enerji üretiminin azalmasına yol açacaktır. Özellikle bu durum GAP sulamaları tamamlandığı zaman Atatatürk barajı örneğinde belirgin olarak ortaya çıkmaktadır

3 Bu çalışma esnasında halen üretimde bulunan ve 2004 yılına göre yıllık 46 TWh olan hidroelektrik enerji üretiminin %75 ini meydana getiren 22 adet büyük hidroelektrik santralın gerçek enerji üretim sonuçları EÜAŞ dan temin edilmiş (11) ve bu değerler DSİ değerleriyle kıyaslanmıştır. Bunun sonucunda gözönüne alınan hidroelektrik santralların gerçek enerji üretimleri toplamının DSİ verilerine göre bulunan değerden %7 oranında az olduğu görülmüştür (Tablo 1). Tüm Türkiye deki hidroelektrik santrallar yılları arası esas alınarak incelendiği zaman ise fiili üretim, DSİ değerlerinden %9 oranında daha az bulunmuştur (Tablo 2). Bu sonuç DSİ & EİE tarafından değişik yıllarda yapılan havza plânlamalarında enerji üretiminde kullanılan su değerlerinin geleceği tam olarak temsil etmemesi ile açıklanabilir. DSİ & EİE plânlamalarında (özellikle 1985 yıllarından önce yapılanlarda) akarsular üzerinde yeterli akım gözlem istasyonları bulunmadığından, enerji üretiminde korelasyon teknikleriyle bulunan ve baraj yeri ile istasyonun yağış alanları oranında baraj yerlerine intikal ettirilen akımlar kullanılmıştır. Bunun yanında havza plânlama raporlarında geleceğe dönük İES ihtiyaçları da tam olarak dikkate alınamamıştır. Ayrıca, planlamalara esas dönemden daha kurak dönemler yaşanması ve hazne seviyelerinin öngörülenden daha aşağıya düşüren işletme düzenleri uygulanmak zorunda kalınması da enerji üretimlerini düşüren bir diğer etken olmuştur. DSİ & EİE tarafından hazırlanan plânlama raporlarında verilen enerji değerleri ile EÜAŞ tarafından verilen fiili üretim sonuçları arasında %7-9 civarında fark olması normal görülmekle beraber, DSİ nin Türkiye nin toplam hidroelektrik potansiyelini belirlerken eski planlama raporlarında verilen değerleri kullanmaya devam etmesi, bunları belli zaman aralıklarında gerçek üretim sonuçlarına göre gözden geçirmemesi Türkiye nin gerçek hidroelektrik enerji potansiyelinin olduğundan biraz büyük gösterilmesine yol açmıştır

4 Tablo 1: İşletmede olan büyük hidroelektrik santralların enerji üretimleri (EÜAŞ) (GWh) Yıl Hirfanlı Altınkaya H.Uğurlu Köklüce Sarıyar Gökçe.DemirköpAdıgüzelOymapı.GezendeKadın. 1 Çatalan Seyhan Aslantaş Berke Sır Menzelet Özlüce Keban Karakaya Atatürk Karkamış Toplam ORT ORT.(DSİ) Not: Yıllık ortalama enerji üretimleri 200 GWh'dan büyük olan santrallar verilmiştir. EÜAŞ / DSİ 0,

5 Tablo 2: Türkiye hidroelektrik santralların yıllara göre fiili enerji üretimleri (EÜAŞ) ve üretim potansiyeli (DSİ) Yıl İşletmede olan santral sayısı EÜAŞ toplam fiili enerji üretimi DSİ toplam fiili üretim kapasitesi [EÜAŞ / DSİ] - - GWh GWh [5=3/4] , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,02 Ort , Gelecekte İES Suyu Tüketimi ve Hidroelektrik Enerjinin Değişimi Gelecekte ülkemizde kişi başına içme-endüstri suyu tüketimi artarken, birim alana düşen sulama suyu tüketimi modern sulama yöntemlerinin kullanılmasıyla azalacaktır. Ülkemizde işletmeye açılan sulama sahasının artış eğilimi incelenerek ileride her yıl ortalama ha civarında sulama şebekesinin işletmeye açılacağı kabul edilmiştir (8, 12). Sulama şebekesinde gelecekte yağmurlama sulaması öngörülerek, bölgeden bölgeye değişmekle beraber birim alana su ihtiyacı m 3 /ha civarında alınmıştır (9, 10, 13, 14). Bu şekilde hesaplanan toplam su tüketiminin yaklaşık dörtte üçünü sulama suyu tüketimi meydana getirmiştir. İçme-endüstri suyunun %70 inin; sulama suyunun %15 inin akış aşağısında akarsuya tekrar döneceği kabul edilmiştir. Ülkemizin 2005 yılına göre DSİ & EİE tarafından havza gelişme planları sonucunda belirlenmiş olan toplam 127 TWh/yıl ekonomik hidroelektrik enerji potansiyelinin yaklaşık yarısını meydana getiren 71 adet santral örneğinde (15, 16, 17, 18, 19), 2025 ve 2050 yıllarında, öngörülen bir gelişme modeline göre menba su tüketimleri tahmin edilerek (Tablo 3) hidroelektrik enerji potansiyelinin zamana göre değişimi incelenmiştir. Her bir santralın menbasındaki su kullanımlarına göre kayıp suyun enerjisi birim enerji üretim faktörü kullanılarak hesaplanmıştır

6 4. BULGULAR Ülkemiz nüfusunun 2005 yılında 73 milyondan, gelecekte 2050 yıllarında 98 milyona (100 milyon) yükseleceği ve sonra tekrar azalarak 2070 yılına doğru 93 milyona düşeceği tahmin edilmektedir (20). Fakat bu çalışmada yapılan hesaplarda 2050 yılından sonra nüfusun 100 milyon olarak sabit kalacağı kabul edilmiştir. Buna göre ülkemizin gelecekte depolamalar vasıtasıyla yerüstü ve yeraltı olarak toplam 100 milyar m 3 lük su potansiyeli esas alınırsa, kişi başına düşen yıllık su değerleri 2005 yılında 1370 m 3 ten 2050 yılında 1000 m 3 değerine; içme-kullanma endüstri suyu talebi 2005 yılında 7,60 milyar m 3 ten 2050 yılında 15,0 milyar m 3 e yükselecektir. Sulanabilecek toprak kaynağının 2005 yılında 3,9 milyon ha dan 2050 yılında 6,7 milyon ha a yükseleceği öngörülerek, sulama suyu ihtiyacının 2005 yılında 30,9 milyar m 3 ten 2050 yılında 46,9 milyar m 3 e; böylece toplam su tüketiminin 2005 yılında 38,5 milyar m 3 ten 2050 yılında 61,9 milyar m 3 e yükseleceği tahmin edilmiştir (Tablo 4). Ayrıca, kişi başına düşen toplam su tüketimi değerinin 2005 yılında 530 m 3 ten, 2050 yılında 620 m 3 e; kullanım-kaynak indeksinin (tüketilen suyun düzenlenebilecek su potansiyeline oranı) 2005 yılında %39 dan, 2050 yılında %59 değerine yükseleceği tahmin edilmiştir (Şekil 1). Kişi başına toplam su kullanımı değerleri de gelişmiş ülkelerin değerleriyle kıyaslanmıştır (1, 4, 5). Menba su kullanımlarına göre oluşturulan model ışığında zamanın fonksiyonu olarak hidroelektrik enerji potansiyeli eğrisi elde edilmiştir (Şekil 2)

7 Tablo 3: Bazı hidrolik santralların değişik yıllarda enerji üretimleri Sıra HES adı Fiilen üretilen (EÜAŞ) veya Planlama raporundan alınan enerji üretimi 2025 yılı su değerlerine göre enerji üretimi 2050 yılı su değerlerine göre enerji üretimi 2025 yılının şimdikine oranı 2050 yılının şimdikine oranı - - GWh GWh GWh (6=4/3] [7=5/3] 1 Kılıçkaya (İ) ,94 0,89 2 Çamlıgöze (İ) ,94 0,90 3 Reşadiye ,92 0,86 4 Akıncı ,92 0,86 5 Niksar ,93 0,87 6 Köklüce (İ) ,91 0,83 7 Erbaa ,94 0,89 8 Yeşilırmak-H. Uğurlu (İ ,95 0,91 9 Suat Uğurlu (İ) ,96 0,91 10 Yamula (İ) ,90 0,76 11 Hirfanlı (İ) ,88 0,71 12 Kesikköprü (İ) ,89 0,74 13 Kapulukaya (İ) ,80 0,56 14 Hamzalı ,87 0,70 15 Obruk ,83 0,63 16 Boyabat ,90 0,78 17 Kızıl.-Altınkaya (İ) ,89 0,75 18 Derbent (İ) ,89 0,74 19 Sarıyar (İ) ,11 1,16 20 Sakar.-Gökçekaya (İ) ,11 1,15 21 Gediz-Demirköprü (İ) ,91 0,83 22 B. Menderes-Adıgüzel ,93 0,86 23 Akçay-Kemer (İ) ,91 0,73 24 Çine ,93 0,86 25 S. Soydam ,76 0,63 26 Narlı ,79 0,67 27 Dalaman-Akköprü ,88 0,82 28 Manavgat-Oymapı. (İ) ,99 0,97 29 Sinanhoca ,97 0,94 30 Kepezkaya ,77 0,49 31 Bucakkışla ,77 0,49 32 Mut ,78 0,53 33 Ermenek ,98 0,96 34 Gezende ,98 0,96 35 Göksu-Kayraktepe ,93 0,86 36 Silifke ,87 0,73 37 Anamur-Otluca ,98 0,95 38 Kadıncık 1(İ) ,98 0,95 39 Karakuz ,95 0,89 40 Çamlıca ,95 0,89 41 Yamanlı (1+2) ,95 0,89 42 Zincirli ,92 0,83 43 Göktaş ,94 0,89 44 Kavşak ,94 0,89 45 Çatalan (İ) ,89 0,78 45 Seyhan (İ) ,93 0,86 46 Menzelet (İ) ,83 0,67 47 Sır (İ) ,82 0,60 48 Berke (İ) ,83 0,63 49 Ceyhan-Aslantaş (İ) ,85 0,67 ARA TOP ,91 0,82 50 Cevizlik ,96 0,94 51 Laleli ,00 1,00 52 İspir ,95 0,91 53 Güllübağ ,96 0,95 54 Arkun ,95 0,94 55 Deriner ,99 0,98 56 Borçka ,96 0,93 57 Muratlı (İ) ,97 0,95 58 Özlüce (İ) ,99 0,98 59 Beyhanı ,96 0,93 60 Kaleköy ,96 0,92 61 Keban (İ) ,97 0,94 62 Karakaya (İ) ,98 0,95 63 Atatürk (İ) ,83 0,65 64 Birecik (İ) ,83 0,66 65 Karkamış (İ) ,79 0,59 66 Çetin ,00 0,99 67 Ilısu ,94 0,89 68 Cizre ,94 0,88 69 Zap (Hakkari) ,73 0,73 70 Zap [Doğanlı (1+2+3)] ,24 1,24 71 Zap (Çukurca) ,59 0,59 ARA TOP ,93 0,86 TOPLAM ,923 0,848 İ : işletmede olan santrallar; diğerleri inşatına devam edilen veya planlanan santrallardır

8 Tablo 4: Türkiye yıllara göre su arz ve talepleri ile kişi başına üretilen ve tüketilen su değerleri Yıllar Nüfus Kişi başına su üretimi İçme-kul. endüstri suyu (İE) talebi Toplam sulama sahası (yüs+yas) Sulama suyu (S) talebi Toplam su tüketimi (İES) Arıtılan atık su Toplam su temini Kişi başına su tüketimi Kullanımkaynak indeksi - Milyon kişi m 3 Milyar m 3 Milyon ha Milyar m 3 Milyar m 3 Milyar m 3 Milyar m 3 Milyar m , ,50 2,30 18,4 22,9 0,0 22, , , ,70 3,00 24,0 29,7 0,0 29, , , ,20 3,60 28,8 36,0 0,0 36, , , ,60 3,91 30,9 38,5 0,0 38, , , ,50 4,22 32,9 41,4 0,0 41, , , ,80 5,15 39,1 49,9 0,0 49, , , ,30 5,77 42,7 56,0 2,0 54, , , ,00 6,70 46,9 61,9 3,0 58, , , ,70 7,86 48,7 64,4 4,0 60, ,60 Not: Kullanılabilir su değeri, yerüstü suyu 90 milyar m 3 ; y.a.s. 10 milyar m 3 olmak üzere toplam 100 milyar m 3 alınmıştır. Su kullanımı (Milyar m 3 ) 110,00 100,00 90,00 80,00 70, Kişi başına değerler (m 3 ) 60, , , , , , , Yıllar 2080 İçmesuyu Toplam tüketimi Sulama suyu su Kayıp enerji suyu Kişi başına su üretimi Kişi başına su tüketimi Şekil 1 : Türkiye su kaynaklarının yıllara göre kullanım durumu ve kişi başına değerler

9 Enerji (Milyar kwh) 140,0 130,0 120,0 110,0 100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50, Enerji Eğilim Yıllar Şekil 2: Türkiye yıllara göre azami ekonomik hidroelektrik enerji potansiyeli 5. SONUÇLAR Bu çalışmada ülkemizin gelecekteki İES tüketimi ve buna bağlı olarak hidroelektrik enerji üretimi incelenerek bazı tahminler yapılmıştır. Her şeydan önce ülkemiz su kaynaklarını geliştirmek yolunda yatırımlarına devam etmeli ve her yıl toplam milyon m 3 düzenleme kapasitesine sahip, her biri 100 hm 3 lük 5 adet yeni depolamayı devreye sokmalıdır. Bunun yanında akarsuların mansap kesiminde bulunan ve enerjisi alındıktan sonra suyu denize veya diğer ülkelere akan büyük depolamaların suyunu ülkemiz içerisindeki diğer havzalara aktarma konusunda da çalışmalar yapılmalıdır. Ülkemiz her yıl toplam 400 MW kurulu güç tesis ederek en az 1,5 TWh lık hidroelektrik enerji potansiyelini devreye sokmalıdır. Türkiye nin faydalanılabilecek su potansiyeli yeniden gözden geçirilmiş ve bu potansiyelin 70 milyar m 3 civarında alınmasının daha gerçekçi olacağı düşünülmüştür. Bu değer esas alınırsa, 2050 yılında 62 milyar m 3 e ulaşacak toplam su talebinin 3,0 milyar m 3 lük kısmının içmeendüstri suyundan geri kazanılacak sudan karşılanabileceği dikkate alınırsa, toplam 59 milyar m 3 lük su temini değerine göre kullanım-kaynak indeksinin %84 e ulaşacağı tahmin edilmiştir. Bu sonuca göre 2050 yılından sonra su kaynaklarını geliştirmede duraklama dönemine girileceği, mevcut düzenlenmiş sulardan geri kazanma teknolojilerine daha çok ağırlık verileceği ortaya çıkmaktadır. Buna göre Anadolu yarımadasının su kaynakları yönünden en fazla 120 milyon civarında bir nüfusun ihtiyaçlarını karşılayabileceği de söylenebilir. Yüzeysel su kaynaklarının yukarıda bahsedilen kullanım durumuna göre, toplam 71 adet hidroelektrik santral örneğinde enerji üretimlerinin incelenmesi sonucunda, ülkemiz ekonomik hidroelektrik potansiyelinin, 2005 yılındaki DSİ değerinin %93 ü alınarak bulunan 118 TWh

10 değerinden, 2025 yılında 109 TWh a, 2070 yılında ise 98 TWh a düşeceği tahmin edilmiştir (Yalnız Atatürk barajı santralından 1,0 milyon ha lık GAP sulamaları tamamlandığı zaman türbinlenemeyecek 7,3 milyar m 3 sudan dolayı 2,7 TWh/yıl enerji kaybı olacaktır). Bununla beraber, şu an için ülkemizin ekonomik potansiyeli içerisinde gözüken, fakat daha ileri kademede incelendiği zaman gerek zemin, gerek çevre veya diğer şartlardan dolayı ekonomik sınırların altına düşebilecek ve ilçe merkezi, önemli karayolu ve demiryolu güzergâhlarını su altında bırakacak (Örnek: Çoruh havzası Yusufeli Br., Fırat havzası Bağıştaş Br., Hakkari Zapsuyu, Aras havzası projeleri vd. gibi) bir enerji potansiyeli de bulunmaktadır. Bu tür projelerin yıllık üretim kapasitesi 5-10 TWh mertebesindedir. Bu projelerde havza planlamaları yeniden gözden geçirilmeli ve tesis yerleri ve yüksekliklerinde hidroelektrik potansiyelin en azından bir kısmını kurtarabilecek şekilde değişiklikler yapılmalıdır. Ancak, gelecekte enerji faydalarının artması sonucunda bugüne kadar ekonomik bulunmamış bir su kuvveti potansiyeli bölümünün de ekonomik hale gelmesi mümkün olabilecektir. Nitekim son yıllarda enerji piyasası kanununun çıkarılmasıyla enerji sektöründe bir canlılık olmuş ve evvelce incelenip terk edilen çok sayıda tesis yeniden gündeme gelmiştir. Ayrıca, DSİ projeleri ile belirlenen hidroelektrik potansiyel yanında özel sektörün kendi geliştirdiği bir potansiyel de ortaya çıkmıştır. Ancak, yapılırlık çalışmaları sonunda bu tesislerin bir kısmından vazgeçilmesi de mümkündür. Sonuç olarak, iyimser bir tahminle 2050 yılında, yaklaşık 100 TWh lık potansiyelin %90 ının gerçekleştirilebileceği öngörülse ve buna özel sektörün geliştireceği yaklaşık 400 adet santrala ait toplam 10 TWh/yıl potansiyel de ilave edilse, ülkemiz ekonomik hidroelektrik enerji potansiyelinin 100 TWh/yıl civarında seyredeceği ileri sürülebilir. Ülkemizin ileriye dönük olarak çeşitli kaynaklardan (taşkömürü, linyit, doğalgaz, nükleer vd.) temin edilecek elektrik enerjisi üretimi talep ve tahminlerinde, hidroelektrik enerjinin yerinin bu mertebede bir değer alınmasının uygun olacağı düşünülmektedir. KAYNAKLAR 1. Pamukçu, K., Su politikası. İstanbul, 2000, Bağlam yayınları, no 143, 340 s 2. Bilen, Ö., Ortadoğu su sorunları ve Türkiye. Ankara, 1996,TESAV Yayını no Yıldız, D., Doğu Akdeniz ülkelerinin su kaynakları ve sorunları. Ankara, 2002, Türkiye Mühendislik Haberleri, sayı , Su-II; TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası. 4. Yıldız, D., Akdeniz havzasında su sorunları ve Türkiye. Ankara, 2004, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası, Ankara Şubesi. 5. Postel, S., Dividing the Waters. Food Security, Ecosystem Health and The New Politics Of Scarcity. Washington, DC. 1996, Worldwatch Institute. 6. D.S.İ., İçmesuyu projeleri talep ve kaynak projeksiyonları ile ödenek ihtiyaçları. Ankara, 1989, Devlet Su İşleri, İçmesuyu ve Kanalizasyon Dairesi. 7. D.S.İ., Ankara su temini projesi Kızılırmak sistemi master plan raporu. Ankara, 1992, Devlet Su İşleri, V. Bölge Müdürlüğü. 8. D.S.İ., Haritalı istatistik Bülteni. Ankara, 1995, Devlet Su İşleri, A.P.K. Dairesi

11 9. DOLSAR, GAP-Suruç projesi planlama raporu. Ankara, 2000, D.S.İ. Etüt ve Plan Dairesi. 10. DOLSAR-ER., Konya-Çumra III. merhale projesi planlama raporu. Ankara, 11. E.Ü.A.Ş-T.E.İ.A.Ş., Hidroelektrik santralların 2004 yılı enerji üretim sonuçları. Ankara, 2005, Enerji Üretim Anonim Şirketi. 12. D.S.İ., Sulama sistemleri sempozyumu ve sergisi. Ankara, 2003,: Devlet Su İşleri. 13. SUİŞ, SU YAPI, SETAN, MERKEZ, ER, Mardin-Ceylanpınar ovaları sulama projesi planlama revizyon raporu. Ankara, 1992, Devlet Su İşleri, Proje ve İnşaat Dairesi. 14. Acatay, T., Sulama mühendisliği. İzmir, 1996, Dokuz Eylül Üniversitesi Vakfı, 598 s. 15. D.S.İ., Türkiye deki barajlar: I ve II. Ankara, 1996, D.S.İ. Barajlar ve Hidroelektrik Santrallar Dairesi. 16. D.S.İ., Türkiye deki barajlar ve hidroelektrik santrallar. Ankara, 1999, Devlet Su İşleri, Barajlar ve Hidroelektrik Santrallar Dairesi. 17. DOLSAR, Aşağı Kelkit projesi Reşadiye ve Niksar HES fizibilite raporu. Ankara, 2004, MNG Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş. 18. Öziş, Ü., Su yapıları. İzmir, 1983, Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik -Mimarlık Fakültesi, n. 54, 608 s. 19. Öziş, Ü., Su kuvveti tesislerinin planlama esasları. İzmir, 1991, Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik -Mimarlık Fakültesi, n. 197, 316 s. 20. D.P.T. Türkiye nin üyeliğinin AB ye muhtemel etkileri. Ankara, 2004, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı

12 WATER USE AND HYDROELECTRIC ENERGY PRODUCTION OF TURKEY IN THE FUTURE Nejat Keloğlu Assoc. Prof. Dr. Water Resources Plannning Engineer, Ankara SUMMARY In this study, as to increase of population of Turkey in the future, domestic, industrial and irrigation water consumption and fulfilment of this requirements has been analyzed. Besides, economical hydroelectric potential of Turkey which is determined by DSİ & EİE as 127 TWh per year has been reviewed as a result of river basin planning studies. In this purpose 71 hydroelectric plant which represented nearly half of the total hydroelectric energy production of Turkey has been taken as sample. Then hydroelectric production of Turkey has been reviewed and expressed as a function of time taking into consideration of water consumption of upstream development projects

Hidroelektrik Enerji. Enerji Kaynakları

Hidroelektrik Enerji. Enerji Kaynakları Hidroelektrik Enerji Enerji Kaynakları Türkiye de kişi başına yıllık elektrik tüketimi 3.060 kwh düzeylerinde olup, bu miktar kalkınmış ve kalkınmakta olan ülkeler ortalamasının çok altındadır. Ülkemizin

Detaylı

Türkiye Elektrik Sektöründe Özelleştirme Çalışmaları

Türkiye Elektrik Sektöründe Özelleştirme Çalışmaları Türkiye Elektrik Sektöründe Özelleştirme Çalışmaları Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Mart 2013 Elektrik Sektörü Özelleştirmelerinin Gerekçeleri Daha rekabetçi bir piyasa oluşturulması Verimliliğin artırılması

Detaylı

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Su, tüm canlılar için bir ihtiyaçtır. Su Kaynaklarının

Detaylı

Tanıtım ve Faaliyetler

Tanıtım ve Faaliyetler EÜAŞ IN ENERJĐ TEKNOLOJĐLERĐNE BAKIŞI Enerji Teknolojileri Platformu Raşit Đş PEK Üyesi, EÜAŞE Genel Md. Yrd. 2008 1 Tanıtım ve Faaliyetler 19 TERMĐK SANTRAL 103 HĐDROELEKTRĐK SANTRAL Sermayesi...: 5.6

Detaylı

EÜAŞ ADANA VE YÖRESİ HES İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ

EÜAŞ ADANA VE YÖRESİ HES İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ EÜAŞ ADANA VE YÖRESİ İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Çukurova Elektrik A.Ş. arasında imzalanan imtiyaz sözleşmesinin şirket kusuru nedeniyle 12.06.2003 tarihinde feshedilmesi

Detaylı

Tablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3

Tablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3 Dünyadaki toplam su miktarı 1,4 milyar km3 tür. Bu suyun % 97'si denizlerde ve okyanuslardaki tuzlu sulardan oluşmaktadır. Geriye kalan yalnızca % 2'si tatlı su kaynağı olup çeşitli amaçlar için kullanılabilir

Detaylı

ÇORUH NEHRİ GENEL GELİŞME PLANI BOYKESİTİ

ÇORUH NEHRİ GENEL GELİŞME PLANI BOYKESİTİ TMMOB 2. Su Politikaları Kongresi 33 ÇORUH HAVZASI PROJELERİ Sezai SUCU Bölge Müdürü DSİ 26. Bölge Müdürlüğü, Artvin Talha DİNÇ İnşaat Mühendisi ÖZET Ülkemiz sınırları içerisinde Bayburt ilinde doğan ve

Detaylı

ENERJİ. Sürekli, Güvenilir ve Ekonomik olarak karşılanmalıdır.

ENERJİ. Sürekli, Güvenilir ve Ekonomik olarak karşılanmalıdır. ENERJİ Sürekli, Güvenilir ve Ekonomik olarak karşılanmalıdır. TÜRKİYE HİDROELEKTRİK ENERJİ POTANSİYELİ VE GELİŞME DURUMU Hidroelektrik Santral Projelerinin Durumu HES Adedi Toplam Kurulu Gücü (MW) Ortalam

Detaylı

TÜRKİYE'DE HİDROELEKTRİK POTANSİYELİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

TÜRKİYE'DE HİDROELEKTRİK POTANSİYELİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME TMMOB 1. ENERJI SEMPOZYUMU1214 KASIM 1996 ANKARA TÜRKİYE'DE HİDROELEKTRİK POTANSİYELİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME İSMAİL KÜÇÜK* Ülkelerin ekonomilerindeki en önemli girdilerden birini enerji oluşturmaktadır.

Detaylı

Su Yapıları II. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü

Su Yapıları II. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü Su Yapıları II Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Su, tüm canlılar için bir ihtiyaçtır. 1 Dünya Su Kaynakları Tuzlu Sular; 97,20%

Detaylı

TÜRKİYE NİN HİDROLİK ENERJİ KAYNAKLARI VE EÜAŞ IN BÖLGEMİZE KATKISI

TÜRKİYE NİN HİDROLİK ENERJİ KAYNAKLARI VE EÜAŞ IN BÖLGEMİZE KATKISI TÜRKİYE NİN HİDROLİK ENERJİ KAYNAKLARI VE EÜAŞ IN BÖLGEMİZE KATKISI Nevzat N. DOĞAN* Aydoğan ÜNVER** *EÜAŞ Karakaya HES İşletme Müdürü **EÜAŞ Atatürk HES İşletme Müdürü 1. GİRİŞ İnsanlık tarihinde geliştirilmiş

Detaylı

EÜAŞ VE HİDROELEKTRİK ENERJİ

EÜAŞ VE HİDROELEKTRİK ENERJİ EMO İÇ ANADOLU ENERJİ FORUMU (İÇEF) EÜAŞ VE HİDROELEKTRİK ENERJİ ATİLLA ÖZMEN EUAŞ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HİDROLİK SANTRALLAR DAİRESİ BAŞKANI 2007 1 2 Elektrik Üretim Anonim Şirketi Elektrik enerjisini verimli,

Detaylı

Fatih TOSUNOĞLU Su Kaynakları Ders Notları Su Kaynakları Ders Notları, Su Kaynakları Ders Notları

Fatih TOSUNOĞLU Su Kaynakları Ders Notları Su Kaynakları Ders Notları, Su Kaynakları Ders Notları Fatih TOSUNOĞLU Su Kaynakları Ders Notları, Prof.Dr. Ercan KAHYA, İTÜ Su Kaynakları Ders Notları, Prof. Dr. Recep YURTAL, Çukurova Üniversitesi Su Kaynakları Ders Notları, Yrd.Doç.Dr. Selim ŞENGÜL, Atatürk

Detaylı

ELEKTRİK ENERJİSİ TALEP TAHMİNLERİ, PLANLAMASI ve ELEKTRİK SİSTEMİNİN DETAYLI İNCELENMESİ

ELEKTRİK ENERJİSİ TALEP TAHMİNLERİ, PLANLAMASI ve ELEKTRİK SİSTEMİNİN DETAYLI İNCELENMESİ ELEKTRİK ENERJİSİ TALEP TAHMİNLERİ, PLANLAMASI ve ELEKTRİK SİSTEMİNİN DETAYLI İNCELENMESİ YUSUF BAYRAK TEİAȘ APK Daire Bașkanlığı 1. GİRİȘ 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve sektörün yeniden yapılanmasından

Detaylı

SOMA DAN SONRA: TÜRKİYE DE ENERJİ KAYNAKLARI, ÜRETİM VE TÜKETİMİ, ALTERNATİF ENERJİLER, ENERJİ POLİTİKALARI 18 HAZİRAN 2014

SOMA DAN SONRA: TÜRKİYE DE ENERJİ KAYNAKLARI, ÜRETİM VE TÜKETİMİ, ALTERNATİF ENERJİLER, ENERJİ POLİTİKALARI 18 HAZİRAN 2014 SOMA DAN SONRA: TÜRKİYE DE ENERJİ KAYNAKLARI, ÜRETİM VE TÜKETİMİ, ALTERNATİF ENERJİLER, ENERJİ POLİTİKALARI 18 HAZİRAN 2014 İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 1 TÜRKİYE DE HİDROELEKTRİK ENERJİ Prof. Dr. Bihrat

Detaylı

Türkiye nin Su Potansiyelinin Belirlenmesi Çalışmaları

Türkiye nin Su Potansiyelinin Belirlenmesi Çalışmaları T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Türkiye nin Su Potansiyelinin Belirlenmesi Çalışmaları Türkiye Su Bütçesinin Belirlenmesi Çalıştayı 16 20 Mart 2015 / İstanbul A.Deniz

Detaylı

TÜRKİYE DE ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ

TÜRKİYE DE ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ TÜRKİYE DE ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ Dr. Yalçın Karabulut Günümüzde enerji, bütün ülkeler için büyük önem taşımaktadır. Gelişmiş ülkelerde olduğu kadar, gelişme çabası içinde olan ülkelerde de gelişmeye

Detaylı

TÜRKİYE DE HİDROELEKTRİK ENERJİ ÜRETİMİNDE DSİ NİN ROLÜ

TÜRKİYE DE HİDROELEKTRİK ENERJİ ÜRETİMİNDE DSİ NİN ROLÜ T.C. ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE DE HİDROELEKTRİK ENERJİ ÜRETİMİNDE DSİ NİN ROLÜ Prof.Dr.Veysel Eroğlu DSİ Genel Müdürü 27.11.2006 İSTANBUL Türkiye, Avrupa

Detaylı

TEİAŞ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TEİAŞ

TEİAŞ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TEİAŞ TEİAŞ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TEİAŞ 2001 Zafer KAMİLOĞLU Elektrik Mühendisi KDA Yük Tevzi İşletme Müdürü ENERJİ TEİAŞ KDA YÜK TEVZİ İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ ENERJİ SÜREKLİ GÜVENİLİR EKONOMİK olarak kullanıma sunulmalıdır.

Detaylı

SU YILI ALANSAL YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ

SU YILI ALANSAL YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ 2015-2016 SU YILI ALANSAL YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ Kasım 2016 ANKARA T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 1 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2015-2016

Detaylı

Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ TÜRKİYE NİN ENERJİ PAZARINA KUZEYDOĞU ANADOLUNUN KATKISI

Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ TÜRKİYE NİN ENERJİ PAZARINA KUZEYDOĞU ANADOLUNUN KATKISI Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ TÜRKİYE NİN ENERJİ PAZARINA KUZEYDOĞU ANADOLUNUN KATKISI Dr. Ahmet H. ALPASLAN DSİ XVI. Bölge Müdürlüğü, ARTVİN ahalpaslan@dsi.gov.tr

Detaylı

AKARSULAR

AKARSULAR AKARSULAR Dünya yüzeyinin şekillenmesi açısından en önemli pay hiç şüphesiz akarsulara aittir. Yüzeydeki sularının bir yatak içinde toplanıp akmasıyla oluşurlar. Akarsuyun doğduğu yere akarsu kaynağı,

Detaylı

October 2011 Republic of Turkey Privatization Administration

October 2011 Republic of Turkey Privatization Administration Privatization of Electricity Generation Sector in Turkey October 2011 Republic of Turkey Privatization Administration Agenda Overview of Electricity Turkish Electricity Generation Generation Company Sector

Detaylı

qwertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçq wertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqw ertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwer tyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwerty

qwertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçq wertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqw ertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwer tyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwerty qwertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçq wertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqw 1 ertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwer tyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwerty Petrolden Başka Enerjı Kaynakları Var mıdır? uiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwertyui

Detaylı

TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM)

TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM) TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM) 8. İLETİM TESİS VE İŞLETME GRUP MÜDÜRLÜĞÜ (İŞLETME VE BAKIM MÜDÜRLÜĞÜ) HAZIRLAYAN TEMMUZ 2008 Ankara 1 Gönderen: Recep BAKIR recepbakir38@mynet.com ENTERKONNEKTE

Detaylı

SEKTÖR: HES, BARAJ VE SULAMA

SEKTÖR: HES, BARAJ VE SULAMA SEKTÖR: HES, BARAJ VE SULAMA SIRA NO PROJE ADI İŞVEREN AÇIKLAMA 1 Kars Barajı, Sulaması ve Çatma HES Santrali ÇED Raporu DSİ Genel Müdürlüğü Proje Yüklenicisi Kars İli, Merkez ilçede Kars Çayı üzerinde

Detaylı

GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) EYLEM PLANI İLE SAĞLANAN GELİŞMELER

GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) EYLEM PLANI İLE SAĞLANAN GELİŞMELER GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) EYLEM PLANI İLE SAĞLANAN GELİŞMELER 1. GİRİŞ Dr. Hayreddin ERŞAN DSİ Genel Müdürlüğü, Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı, GAP Şube Müdürlüğü, ANKARA hayrettin@dsi.gov.tr

Detaylı

EİE nin ÇORUH HAVZASI PROJELERİ ÖZET

EİE nin ÇORUH HAVZASI PROJELERİ ÖZET EİE nin ÇORUH HAVZASI PROJELERİ Maksut SARAÇ Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü, Ankara msarac@eie.gov.tr ÖZET Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü (EİE), ülkemizin elektrik enerjisi

Detaylı

GAP BÖLGESİNDE YER ALAN İLLERİN YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI

GAP BÖLGESİNDE YER ALAN İLLERİN YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI GAP BÖLGESİNDE YER ALAN İLLERİN YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI Prof. Dr. Veysel EROĞLU Çevre ve Orman Bakanı 18 Ağustos 2009 - Şanlıurfa GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ

Detaylı

ANKARA İLİ ELEKTRİK ÜRETİM-TÜKETİM DURUMU

ANKARA İLİ ELEKTRİK ÜRETİM-TÜKETİM DURUMU ANKARA İLİ ELEKTRİK ÜRETİM- DURUMU Yusuf BAYRAK TEİAŞ APK Dairesi Başkanlığı Türkiye elektrik sistemi tümleşik bir sistemdir. Bölgelerin veya illerin coğrafi sınırları ile elektrik sistemi işletme bölgelerinin

Detaylı

HİDROELTRİK SANTARALLERİ

HİDROELTRİK SANTARALLERİ HİDROELTRİK SANTARALLERİ Bir miktar yükseklik kazandırılmış akışkanın(suyun) potansiyel enerjisine hidrolik enerji denir. Bu enerjiyi önce çeşitli düzeneklerle mekanik enerjiye, ordanda elektrik enerjisine

Detaylı

Türkiye Elektrik Piyasası

Türkiye Elektrik Piyasası Türkiye Elektrik Piyasası Emrah Besci Elektrik - Elektronik Mühendisi (EE 04) Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi Üyesi http://emrah.besci.gen.tr Emrah@Besci.gen.tr Elektriğe ulaşamayan 1,267 milyar

Detaylı

ENERJİ ÜRETİMİ VE SULAMA KRİTERLERİNE GÖRE REZERVUAR KAPASİTE OPTİMİZASYONU

ENERJİ ÜRETİMİ VE SULAMA KRİTERLERİNE GÖRE REZERVUAR KAPASİTE OPTİMİZASYONU ENERJİ ÜRETİMİ VE SULAMA KRİTERLERİNE GÖRE REZERVUAR KAPASİTE OPTİMİZASYONU II. Su Yapıları Konferansı, Diyarbakır, 16 18.9.211 Hazırlayanlar; Burcu Ersoy (FICHTNER, Türkiye) Ronald Haselsteiner (ENERJISA,

Detaylı

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI. OLGUN SAKARYA / SBF-ANKARA EMO Enerji Birim Koordinatörü 1

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI. OLGUN SAKARYA / SBF-ANKARA EMO Enerji Birim Koordinatörü 1 1954 TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI OLGUN SAKARYA 12.05.2016 / SBF-ANKARA EMO Enerji Birim Koordinatörü 1 Türkiye de elektrik üretimi ilk defa 1902 yılında Tarsus'ta bir su değirmeni miline bağlanan

Detaylı

Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ

Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ IRAK TA KURULAN YENİ YÖNETİMİN VE AB SÜRECİNİN TÜRKİYE NİN HİDROELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ ÜZERİNDEKİ MUHTEMEL ETKİLERİ Seyfi KILIÇ Onur

Detaylı

(3 il, 52 ilçe, 24 belde ve 263 köy olmak üzere toplam

(3 il, 52 ilçe, 24 belde ve 263 köy olmak üzere toplam İZMİR MANİSA UŞAK DİĞER TOPLAM NÜFUS 4 061 074 1 359 463 346 508-5 767 045 YÜZÖLÇÜMÜ (km 2 ) 12 012 13 096 5 341 133 30 582 Ülkemizin Nüfus olarak % 7,5 unu, Yüzölçümünün % 4 ünü kapsamaktadır (3 il, 52

Detaylı

Emerging Europe Energy Summit ELECTRICITY GENERATION SECTOR IN TURKEY

Emerging Europe Energy Summit ELECTRICITY GENERATION SECTOR IN TURKEY Emerging Europe Energy Summit 1 Contents Development Trend of Turkish Electricity Market Electricity Generation Statistics in Turkey Demand Forecast for Turkey Investment Requirement for Turkey EÜAŞ Power

Detaylı

Diyarbakır Ticaret Borsası Laboratuar Rapor No:002-08

Diyarbakır Ticaret Borsası Laboratuar Rapor No:002-08 2008 Diyarbakır Ticaret Borsası Laboratuar Rapor No:002-08 Diyarbakır Ticaret Borsası Laboratuar Rapor No:002-08 GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ SON DURUMU( GAP): Dünyadaki toplam su tüketiminin %70 i sulama

Detaylı

Küreselden Yerele Su Yönetimi ve Enerji

Küreselden Yerele Su Yönetimi ve Enerji Küreselden Yerele Su Yönetimi ve Enerji İMO Antalya Şubesi- 15 Kasım 2013-Antalya Dursun YILDIZ İnş.. Müh-Su M Politikaları Uzmanı DSİ Eski YöneticisiY TEMA Vakfı Bilim Kurulu Üyesi Su Yönetiminin Sorunları

Detaylı

Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi Üyesi

Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi Üyesi Türkiye Elektrik Piyasası Emrah Besci Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi Üyesi http://emrah.besci.gen.tr Emrah@Besci.gen.tr Elektriğe ulaşamayan 1,267

Detaylı

Ülkemizinin Hidroelektrik Potansiyeli

Ülkemizinin Hidroelektrik Potansiyeli Ülkemizinin Hidroelektrik Potansiyeli EKONOMİK % 29 % 21 % 50 TEKNİK K OLARAK DEĞERLEND ERLENDİRİLEMEZ LEMEZ EKONOMİK K OLMAYAN Teorik 433 Milyar kwh Teknik Değerlendirilebilir 216 Milyar kwh Teknik ve

Detaylı

22.03.2012. Tuzlu Sular (% 97,2) Tatlı Sular (% 2,7) Buzullar (% 77) Yer altı Suları (% 22) Nehirler, Göller (% 1)

22.03.2012. Tuzlu Sular (% 97,2) Tatlı Sular (% 2,7) Buzullar (% 77) Yer altı Suları (% 22) Nehirler, Göller (% 1) Yer altı Suyu Yeraltı Suyu Hidrolojisi Giriş Hidrolojik Çevrim Enerji Denklemleri Darcy Kanunu Akifer Karakteristikleri Akım Denklemleri Akım Ağları Kuyular Yeraltısuyu Modellemesi 1 Su, tüm canlılar için

Detaylı

SÜRECİ ÖZELLEŞTİRME. Türkiye elektrik piyasasında ENERJİ

SÜRECİ ÖZELLEŞTİRME. Türkiye elektrik piyasasında ENERJİ ENERJİ >> Hazırlayan: Ela ULUATAM (Uzman Yardımcısı) AB Proje Geliştirme ve İzleme Müdürlüğü Türkiye elektrik piyasasında ÖZELLEŞTİRME SÜRECİ TOBB AB Proje Geliştirme ve İzleme Müdürlüğü Uzman Yardımcısı

Detaylı

YUSUFELİ BARAJI ve HES

YUSUFELİ BARAJI ve HES YUSUFELİ BARAJI ve HES Projenin Tanımı Yusufeli Barajı ve Hidroelektrik Santrali Projesi; Doğu Karadeniz Bölgesi nde, Çoruh Nehri üzerinde yer almaktadır. Çoruh Türkiye sınırları içinde 390 km lik bir

Detaylı

ELEKTRİKTE DOĞAL GAZIN ARTAN STRATEJİK ÖNEMİ ve SU KAYNAKLARIMIZ. Dursun YILDIZ USİAD Genel Başkan Danışmanı

ELEKTRİKTE DOĞAL GAZIN ARTAN STRATEJİK ÖNEMİ ve SU KAYNAKLARIMIZ. Dursun YILDIZ USİAD Genel Başkan Danışmanı ELEKTRİKTE DOĞAL GAZIN ARTAN STRATEJİK ÖNEMİ ve SU KAYNAKLARIMIZ Dursun YILDIZ USİAD Genel Başkan Danışmanı Giriş Elektrik enerjisi üretiminde yerli ve yenilenebilir kaynakların öncelikli olarak geliştirilmesinin

Detaylı

Türkiye deki En Büyük Taşkınların Zarf Eğrileri *

Türkiye deki En Büyük Taşkınların Zarf Eğrileri * İMO Teknik Dergi, 004 15-10, Yazı 09 Türkiye deki En Büyük Taşkınların Zarf Eğrileri * Mehmetçik BAYAZIT * Bihrat ÖNÖZ ** ÖZ Büyük taşkın debilerinin yağış alanına göre değişimini noktalayarak elde edilen

Detaylı

Dünyadaki toplam su potansiyeli. Dünyadaki toplam su miktarı : 1,4 milyar km 3 3/31

Dünyadaki toplam su potansiyeli. Dünyadaki toplam su miktarı : 1,4 milyar km 3 3/31 İçerik Dünyadaki su potansiyeline bakış Türkiye deki su potansiyeline bakış Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Görevleri Mevzuat Çalışmaları Yapılan Faaliyetler Su Tasarrufu Eylem Planı Su Ayakizi Çalışmaları

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR --

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR -- YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ Prof. Dr. Zafer DEMİR -- zaferdemir@anadolu.edu.tr Konu Başlıkları 2 Yenilenebilir Enerji Türkiye de Politikası Türkiye de Yenilenebilir Enerji Teşvikleri

Detaylı

HİSAR REG. VE HES BİLGİ NOTU

HİSAR REG. VE HES BİLGİ NOTU HİSAR REG. VE HES BİLGİ NOTU ODAŞ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. 2015 ŞUBAT HİSAR HİDRO ELEKTRİK SANRALİ PROJE BİLGİ NOTU : Hisar Regülatörü ve HES projesi Marmara bölgesinde Sakarya Nehri üzerinde Bilecik

Detaylı

SU YÖNETİMİ VE GÖLLER BÖLGESİ

SU YÖNETİMİ VE GÖLLER BÖLGESİ SU YÖNETİMİ VE GÖLLER BÖLGESİ 30 Mart 2012 2/49 DSİ Ülkemizin Yeraltı ve Yerüstü Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Gayesiyle 1954 Yılında Kurulmuş, Bir Kamu Kuruluşudur. 1914 1925 1929 1939 1954 Tarihçe

Detaylı

TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ

TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM) H. Güzide ERKUŞ 29 Kasım 2008 Kayseri 1 SUNUŞ Elektrik gündemdeki önemini sürekli olarak korumaktadır. Kimi zaman yapılan ve yapılacak zamlarla, kimi zaman

Detaylı

DOĞU KARADENİZ HAVZASINDAKİ HİDROELEKTRİK POTANSİYELİN ANALİZİ

DOĞU KARADENİZ HAVZASINDAKİ HİDROELEKTRİK POTANSİYELİN ANALİZİ DOĞU KARADENİZ HAVZASINDAKİ HİDROELEKTRİK POTANSİYELİN ANALİZİ Çağrıhan Karstarlı 1, Murat İhsan Kömürcü 2, Adem Akpınar 3, Ergun Uzlu 4, Murat Kankal 5, Hızır Önsoy 6 Özet Ülkemizin topografik ve hidrojeolojik

Detaylı

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 5 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2014 2018)

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 5 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2014 2018) TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 5 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2014 2018) HAZİRAN 2014 İÇİNDEKİLER I GİRİŞ... 4 II TALEP GELİŞİMİ...

Detaylı

Horzumalayaka-ALAŞEHİR (MANİSA) 156 ADA 17 PARSEL DOĞAL MİNERALLİ SU ŞİŞELEME TESİSİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU

Horzumalayaka-ALAŞEHİR (MANİSA) 156 ADA 17 PARSEL DOĞAL MİNERALLİ SU ŞİŞELEME TESİSİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU Horzumalayaka-ALAŞEHİR (MANİSA) 156 ADA 17 PARSEL DOĞAL MİNERALLİ SU ŞİŞELEME TESİSİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU Yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde uygun jeolojik şartlarda doğal olarak oluşan,

Detaylı

Havza. Yağış. Havza. sınırı. Havza. alanı. Akarsu ağı. Akış Havzanın çıkış noktası (havzanın mansabı) Çıkış akımı

Havza. Yağış. Havza. sınırı. Havza. alanı. Akarsu ağı. Akış Havzanın çıkış noktası (havzanın mansabı) Çıkış akımı Yağış Havza Havza sınırı Havza alanı Akarsu ağı Akış Havzanın çıkış noktası (havzanın mansabı) Çıkış akımı Havza ve alt havza Türkiye nin 25 (27?) Havzası - Meriç Havzası (01) - Müteferrik Marmara Suları

Detaylı

TÜRKİYE DOĞAL GAZ MECLİSİ 2013-2014 KIŞ DÖNEMİ DOĞAL GAZ GÜNLÜK PUANT TÜKETİM TAHMİNİ VE GELECEK YILLARA İLİŞKİN ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER

TÜRKİYE DOĞAL GAZ MECLİSİ 2013-2014 KIŞ DÖNEMİ DOĞAL GAZ GÜNLÜK PUANT TÜKETİM TAHMİNİ VE GELECEK YILLARA İLİŞKİN ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER 2013-2014 KIŞ DÖNEMİ DOĞAL GAZ GÜNLÜK PUANT TÜKETİM TAHMİNİ VE GELECEK YILLARA İLİŞKİN ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER 2014 İÇİNDEKİLER 1. Talebe İlişkin Baz Senaryolar 2. Doğal Gaz Şebekesi Arz İmkânlarına

Detaylı

Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı,

Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, GELECEĞİN SORUNLARI SU Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, ekonomik kalkınma, enerji üretimi,

Detaylı

Şekil.1 - Dünyanın Teknik RÜZGAR POTANSİYEL Dağılımı. [ Dünya Toplamı 53,000 TWh / yıl ] 10.600 10.600 5.400 4.800 4.600 3.000 3.000.

Şekil.1 - Dünyanın Teknik RÜZGAR POTANSİYEL Dağılımı. [ Dünya Toplamı 53,000 TWh / yıl ] 10.600 10.600 5.400 4.800 4.600 3.000 3.000. DÜNYA DA RÜZGAR ENERJİSİ KAYNAK POTANSİYELİ [ Derleyen - Dr.Atillâ AKALIN ] 1. Dünya da Rüzgar Potansiyeli Bu çalışma içinde yer almamasına rağmen, Rüzgar potansiyeli tespitinde, teknolojik - tarihsel

Detaylı

TURKISH POWER MARKET

TURKISH POWER MARKET TURKISH POWER MARKET Yeşim Akcollu Turkish Competition Authority Lead Energy & Competition Specialist 6th Emerging Europe Energy Summit November 4-5, 2010, İstanbul Contents Structure of the Turkish Power

Detaylı

GAP EYLEM PLANI. (14 Mart 2008)

GAP EYLEM PLANI. (14 Mart 2008) GAP EYLEM PLANI (14 Mart 2008) GAP ın Gelişme Aşamaları 1960 Fırat ve Dicle Nehirleri üzerinde yürütülen çalışmalar 1977 Çalışmaların GAP adı altında birleştirilmesi (GAP Su Kaynakları Geliştirme Proje

Detaylı

Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları

Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA 2018 Yenilenebilir Enerji Kaynakları SUNU İÇERİĞİ 1-DÜNYADA ENERJİ KAYNAK KULLANIMI 2-TÜRKİYEDE ENERJİ KAYNAK

Detaylı

Yenilenebilir Enerji Kaynakları

Yenilenebilir Enerji Kaynakları Yenilenebilir Enerji Kaynakları Türkiye Enerji Fırsatları Enerji Kaynakları Genel Görünümü Enerji Kaynaklarına Göre Maliyet Ve Fırsatları Enerji Sektöründeki Büyük Oyuncuların Yeri Türkiye de Enerji Sektörü

Detaylı

HİDROLİK SANTRALLARDA REHABİLİTASYON VE MODERNİZASYON İHTİYACI. Muzaffer BAŞARAN EÜAŞ Genel Müdür Yrd. ÖZET

HİDROLİK SANTRALLARDA REHABİLİTASYON VE MODERNİZASYON İHTİYACI. Muzaffer BAŞARAN EÜAŞ Genel Müdür Yrd. ÖZET HİDROLİK SANTRALLARDA REHABİLİTASYON VE MODERNİZASYON İHTİYACI Muzaffer BAŞARAN EÜAŞ Genel Müdür Yrd. ÖZET Hidrolik santrallarımızın elektrik üretimindeki payı yaklaşık %25-30 mertebesindedir. Haziran

Detaylı

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Ülkemizin güney doğusunda yer alan bölge nüfus ve yüzölçümü en küçük bölgemizdir. Akdeniz, Doğu Anadolu Bölgeleriyle, Suriye ve Irak Devletleriyle

Detaylı

ENERJİ. KÜTAHYA www.zafer.org.tr

ENERJİ. KÜTAHYA www.zafer.org.tr ENERJİ 2011 yılı sonu itibarıyla dünyadaki toplam enerji kaynak tüketimi 12.274,6 milyon ton eşdeğeri olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılı itibarıyla dünyada enerji tüketiminde en yüksek pay %33,1 ile petrol,

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN

ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN 16360019 1 İÇİNDEKİLER Enerji Yoğunluğu 1. Mal Üretiminde Enerji Yoğunluğu 2. Ülkelerin Enerji Yoğunluğu Enerji Verimliliği Türkiye de Enerji Verimliliği Çalışmaları 2

Detaylı

ENERJĠDE DIġA BAĞIMLILIK 2 Nisan 2010 MMO Adana ġube. Koray TUNCER MMO Enerji Birimi Teknik Görevli Mak. Yük. Müh.

ENERJĠDE DIġA BAĞIMLILIK 2 Nisan 2010 MMO Adana ġube. Koray TUNCER MMO Enerji Birimi Teknik Görevli Mak. Yük. Müh. ENERJĠDE DIġA BAĞIMLILIK 2 Nisan 2010 MMO Adana ġube Koray TUNCER MMO Enerji Birimi Teknik Görevli Mak. Yük. Müh. ÜLKELER KİŞİ BAŞINA TÜKETİM (kwh) Dünya ortalaması 2.500 Gelişmiş Ülkeler 8.900 Ortalaması

Detaylı

İçerik. Türkiye de Su Yönetimi. İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Çalışmaları

İçerik. Türkiye de Su Yönetimi. İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Çalışmaları İçerik Türkiye de Su Yönetimi İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Çalışmaları 2 Türkiye nin Su Potansiyeli Yıllık Yağış : 501 milyar m 3 Yıllık Kullanılabilir Yerüstü Suyu : 98 milyar m 3 Yıllık

Detaylı

GAP BÖLGESEL TAŞIMACILIK VE ALTYAPI GELİŞTİRME PROJESİ

GAP BÖLGESEL TAŞIMACILIK VE ALTYAPI GELİŞTİRME PROJESİ GAP BÖLGESİ ULAŞIM VE ALTYAPI GELİŞTİRME PROJESİ (Türkçe ve İngilizce); Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi (TBDST - Temel Mühendislik, Dapta Mühendislik, Su-Yapı Mühendislik ve Danışmanlık,

Detaylı

ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ

ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ Prof. Dr. Ferruh Ertürk Doç. Dr. Atilla Akkoyunlu Çevre Yük. Müh. Kamil B. Varınca 31 Mart 2006 İstanbul İçindekiler İÇİNDEKİLER...İ ÇİZELGELER LİSTESİ...İİİ ŞEKİLLER

Detaylı

Türkiye nin Yüzey Suyu Kaynakları (Nehirler, Göller, Barajlar) Usul (2008)

Türkiye nin Yüzey Suyu Kaynakları (Nehirler, Göller, Barajlar) Usul (2008) Türkiye nin Yüzey Suyu Kaynakları (Nehirler, Göller, Barajlar) Türkiye Su Havzaları geodata.ormansu.gov.tr Türkiye havzaları Yıllık ortalama akış Ortalama yıllık verim Yağış alanı Nehir Havzası Adı (km²)

Detaylı

Kalehan Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş.

Kalehan Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş. Kalehan Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş. Firma Tanıtım Notu Cengiz İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Özaltın İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş., ortaklığında kurulmuş olan Kalehan Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş.,

Detaylı

SAMSUN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ YENİ HİZMET ALANI

SAMSUN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ YENİ HİZMET ALANI SAMSUN SAMSUN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ YENİ HİZMET ALANI 5216 sayılı yasadan önceki Belediye Hizmet Alanı (7.000 ha) 5747 sayılı yasadan sonra Büyükşehir Belediyesi Mücavir Alan Çizgisi (79.000 ha) 6360 sayılı

Detaylı

Dr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı

Dr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı Dr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı Konunun önemi Belediyelerin enerji kaynakları; Hidrolik Bio kütle Bu kaynaklardan belediyeler nasıl yararlanabilir, Yenilenebilir enerji

Detaylı

HĐDROLĐK SANTRALLERĐN ENTERKONNEKTE SĐSTEM BAĞLANTISINA YÖNELĐK ĐLETĐM SĐSTEMĐ HAVZA PLANLAMA ÇALIŞMALARI

HĐDROLĐK SANTRALLERĐN ENTERKONNEKTE SĐSTEM BAĞLANTISINA YÖNELĐK ĐLETĐM SĐSTEMĐ HAVZA PLANLAMA ÇALIŞMALARI HĐDROLĐK SANTRALLERĐN ENTERKONNEKTE SĐSTEM BAĞLANTISINA YÖNELĐK ĐLETĐM SĐSTEMĐ HAVZA PLANLAMA ÇALIŞMALARI Gülden SAMANCIOĞLU, Elif CANBEK, Ercüment ÖZDEMĐRCĐ Türkiye Elektrik Đletim A.Ş (TEĐAŞ) ÖZET Bilindiği

Detaylı

Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu

Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 26. Toplantısı Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Prof. Dr. Yücel ALTUNBAŞAK Başkanı Enerji İhtiyacımız Katlanarak Artıyor Enerji ihtiyacımız ABD, Çin ve Hindistan

Detaylı

HEC serisi programlarla Ardışık barajların taşkın önleme amaçlı işletilmesi Seyhan Havzasında Çatalan-Seyhan barajları örneği

HEC serisi programlarla Ardışık barajların taşkın önleme amaçlı işletilmesi Seyhan Havzasında Çatalan-Seyhan barajları örneği HEC serisi programlarla Ardışık barajların taşkın önleme amaçlı işletilmesi Seyhan Havzasında Çatalan-Seyhan barajları örneği Prof. Dr. Osman Nuri Özdemir Gazi Üniversitesi-Mühendislik Fakültesi-İnşaat

Detaylı

HİDROLOJİ DERS NOTLARI

HİDROLOJİ DERS NOTLARI Balıkesir Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü umutokkan@balikesir.edu.tr HİDROLOJİ DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Umut OKKAN Hidrolik Anabilim Dalı Ders Kapsamında Yararlanılabilecek Bazı Kaynaklar Balıkesir

Detaylı

Ülkemizde Elektrik Enerjisi:

Ülkemizde Elektrik Enerjisi: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik-Bilgisayar Bilim Kolu Eğitim Seminerleri Dizisi 6 Mart 8 Mayıs 22 Destekleyen Kuruluşlar: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği

Detaylı

TEİAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ELEKTRİK ENERJİSİ 10 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2003-2012)

TEİAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ELEKTRİK ENERJİSİ 10 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2003-2012) TEİAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ELEKTRİK ENERJİSİ 1 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (23-212) APK DAİRE BAŞKANLIĞI ARALIK 23 1 İÇİNDEKİLER I GİRİŞ... 3 II TALEP GELİŞİMİ... 4 a) 23-212

Detaylı

TÜRKİYE'NİN HİDROLİK ENERJİ POTANSİYELİ VE GELİŞME DURUMU

TÜRKİYE'NİN HİDROLİK ENERJİ POTANSİYELİ VE GELİŞME DURUMU TÜRKİYE'NİN HİDROLİK ENERJİ POTANSİYELİ VE GELİŞME DURUMU İSMAİL HAKKİ ALTUN ELEKTRİK MÜHENDİSİ-YILDIZ Dünya enerji kaynaklan fosil ve fosil olmayan kaynaklar olarak iki grupta toplanmaktadır. Fosil kaynak

Detaylı

Su Yapıları Örnekleri

Su Yapıları Örnekleri Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği IM 101 İnşaat Mühendisliğine Giriş Su Yapıları Örnekleri Arş. Gör. Dr. İbrahim UÇAR 11 Kasım 2015 Baraj Kullanım Amaçları Su Temini Sulama Taşkın

Detaylı

Tokat 29 Tesisin Açılış ve 7 Tesisin Temel Atma Merasimi 4 Ekim 2013, Cuma 15:00

Tokat 29 Tesisin Açılış ve 7 Tesisin Temel Atma Merasimi 4 Ekim 2013, Cuma 15:00 Tokat 29 Tesisin Açılış ve 7 Tesisin Temel Atma Merasimi 4 Ekim 2013, Cuma 15:00 Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Belediye Başkanım, Genel Müdürlerim, değerli konuklar, hanımefendiler,

Detaylı

TÜRKĐYE ELEKTRĐK ENERJĐSĐ 10 YILLIK ÜRETĐM KAPASĐTE PROJEKSĐYONU ( )

TÜRKĐYE ELEKTRĐK ENERJĐSĐ 10 YILLIK ÜRETĐM KAPASĐTE PROJEKSĐYONU ( ) TÜRKĐYE ELEKTRĐK ENERJĐSĐ 10 YILLIK ÜRETĐM KAPASĐTE PROJEKSĐYONU (2009 2018) Neşe GENÇYILMAZ Gülçin VAROL Türkiye Elektrik Đletim A.Ş. APK Dairesi Başkanlığı ÖZET 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve

Detaylı

TÜRKİYENİN SU KUVVETİ POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİNDEKİ AŞAMALAR VE GELİŞMELER

TÜRKİYENİN SU KUVVETİ POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİNDEKİ AŞAMALAR VE GELİŞMELER TÜRKİYENİN SU KUVVETİ POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİNDEKİ AŞAMALAR VE GELİŞMELER Türkay BARAN Yıldırım DALKILIÇ Yalçın ÖZDEMİR Ünal ÖZİŞ Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği

Detaylı

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 5 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2013 2017)

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 5 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2013 2017) TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 5 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2013 2017) KASIM 2013 İÇİNDEKİLER I GİRİŞ... 4 II TALEP GELİŞİMİ...

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI İÇANADOLU BÖLGESİNİN 11 İLİNDEKİ YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI

T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI İÇANADOLU BÖLGESİNİN 11 İLİNDEKİ YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI İÇANADOLU BÖLGESİNİN 11 İLİNDEKİ YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI Prof. Dr. Veysel EROĞLU Çevre ve Orman Bakanı 13 Ağustos 2009 - Konya 1 İÇANADOLU İLLERİ 2 KONYA

Detaylı

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ. Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ. Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili Dünya nüfusunun, kentleşmenin ve sosyal hayattaki refah düzeyinin hızla artması, Sanayileşmenin

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (YEGM)

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (YEGM) 1 ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI 03.02.2013 YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (YEGM) E.Emel Dilaver, 22 Ocak 2013 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 2 03.02.2013 TÜRKİYENİN ENERJİ KONUSUNDAKİ

Detaylı

Hidroelektrik Santrallerin Türkiye deki Gelişimi ve Kahramanmaraş Bölgesi Örnek Çalışması

Hidroelektrik Santrallerin Türkiye deki Gelişimi ve Kahramanmaraş Bölgesi Örnek Çalışması KSU Mühendislik Bilimleri Dergisi, 14(2),2011 19 KSU. Journal of Engineering Sciences, 14(2),2011 Hidroelektrik Santrallerin Türkiye deki Gelişimi ve Kahramanmaraş Bölgesi Örnek Çalışması Mustafa ŞEKKELİ

Detaylı

TÜRKİYE DOĞAL GAZ MECLİSİ 2012 2013 KIŞ DÖNEMİ DOĞAL GAZ GÜNLÜK PUANT TÜKETİM TAHMİNİ VE ALINMASI GEREKLİ TEDBİRLER

TÜRKİYE DOĞAL GAZ MECLİSİ 2012 2013 KIŞ DÖNEMİ DOĞAL GAZ GÜNLÜK PUANT TÜKETİM TAHMİNİ VE ALINMASI GEREKLİ TEDBİRLER 2012 2013 KIŞ DÖNEMİ DOĞAL GAZ GÜNLÜK PUANT TÜKETİM TAHMİNİ VE ALINMASI GEREKLİ TEDBİRLER 2012 İÇİNDEKİLER 1. Talebe İlişkin Baz Senaryolar 2. Doğal Gaz Şebekesi Arz İmkânlarına Dair Varsayımlar 3. Elektrik

Detaylı

Tatlısu Kirliliğinde Çağın Tehdidi; ZEBRA MİDYE. Çiğdem UYUMAZ Sinem EKMEKÇİ Danışman:Yrd.Doç.Doğan YILDIZ

Tatlısu Kirliliğinde Çağın Tehdidi; ZEBRA MİDYE. Çiğdem UYUMAZ Sinem EKMEKÇİ Danışman:Yrd.Doç.Doğan YILDIZ Tatlısu Kirliliğinde Çağın Tehdidi; ZEBRA MİDYE Çiğdem UYUMAZ Sinem EKMEKÇİ Danışman:Yrd.Doç.Doğan YILDIZ SUNUM PLANI ZEBRA MİDYE NEDİR? ZEBRA MİDYENİN YAŞAM DÖNGÜSÜ ZEBRA MİDYENİN ZARARLARI ZEBRA MİDYE

Detaylı

Enerji için su,su için enerji kavramları enerji ve su gündeminde artık daha fazla ve daha birlikte bir şekilde yer almaya başlamıştır.

Enerji için su,su için enerji kavramları enerji ve su gündeminde artık daha fazla ve daha birlikte bir şekilde yer almaya başlamıştır. Su ve Enerji Dursun YILDIZ 22 Mart 2014 Enerji için su,su için enerji kavramları enerji ve su gündeminde artık daha fazla ve daha birlikte bir şekilde yer almaya başlamıştır. 5. Dünya Su Forumunda açıklanan

Detaylı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ BAŞBAKANLIK. Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİ RAPORU

TÜRKİYE CUMHURİYETİ BAŞBAKANLIK. Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİ RAPORU TÜRKİYE CUMHURİYETİ BAŞBAKANLIK Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİ RAPORU DECEMBER AĞUSTOS 2010 2009 İÇİNDEKİLER 1. Yönetici Özeti 3 2. Sektöre Genel Bakış 4 2.1

Detaylı

AYEN ENERJİ A.Ş. 01 OCAK 2015 31 MART 2015 DÖNEMİ YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU ÇAMLICA HES YAMULA HES

AYEN ENERJİ A.Ş. 01 OCAK 2015 31 MART 2015 DÖNEMİ YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU ÇAMLICA HES YAMULA HES AYEN ENERJİ A.Ş. 01 OCAK 2015 31 MART 2015 DÖNEMİ YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU ÇAMLICA HES YAMULA HES 1 HAZIRLAMA ESASLARI Yıllık Faaliyet Raporu, Sermaye Piyasası Kurulu nun Seri II-14.1 sayılı Sermaye

Detaylı

MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ

MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ Dr. Bülent SELEK, Daire Başkanı - DSİ Etüt, Planlama ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı, ANKARA Yunus

Detaylı

HES (hidroelektrik santral)

HES (hidroelektrik santral) HES (hidroelektrik santral) İÇERİK: Hidroelektrik Santral Nedir? Hidroelektrik Santral Nasıl Çalışır? Hidroelektrik Santral Çeşitleri Hidroelektrik Santralin Eksileri/Artıları Hidroelektrik Santralin Diğer

Detaylı

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 10 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2007 2016)

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 10 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2007 2016) TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 10 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2007 2016) TEMMUZ 2007 İÇİNDEKİLER I GİRİŞ... 2 II TALEP GELİŞİMİ...

Detaylı

Su ayak izi ve turizm sektöründe uygulaması. Prof.Dr.Bülent Topkaya Akdeniz Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü

Su ayak izi ve turizm sektöründe uygulaması. Prof.Dr.Bülent Topkaya Akdeniz Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Su ayak izi ve turizm sektöründe uygulaması Prof.Dr.Bülent Topkaya Akdeniz Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Kapsam Ayak izi kavramı Türkiye de su yönetimi Sanal su Su ayak izi ve turizm Karbon ayak

Detaylı

5 Mayıs 2010 Mersin Üniversitesi. KORAY TUNCER MMO Enerji Birimi / Teknik Görevli Makina Yüksek Mühendisi

5 Mayıs 2010 Mersin Üniversitesi. KORAY TUNCER MMO Enerji Birimi / Teknik Görevli Makina Yüksek Mühendisi 5 Mayıs 2010 Mersin Üniversitesi KORAY TUNCER MMO Enerji Birimi / Teknik Görevli Makina Yüksek Mühendisi Türkiye de kişi başına elektrik enerjisi tüketimi 2.791 kwh seviyesinde olup, bu değer 8.900 kwh

Detaylı