BİR DİLİM EKMEĞİM OLSA BAYAT EKMEKTEN YEMEK TARİFLERİ

Transkript

1 BİR DİLİM EKMEĞİM OLSA BAYAT EKMEKTEN YEMEK TARİFLERİ

2 KOCAELİ 2013

3 BİR DİLİM EKMEĞİM OLSA BAYAT EKMEKTEN YEMEK TARİFLERİ Nurgül Aslı ATAY Yahya Kaptan Ortaokulu Ayberk BURHAN Yahya Kaptan Ortaokulu Proje Danışman Öğretmeni: Mustafa ÇELİK Yahya Kaptan Ortaokulu Fen ve Teknoloji/Fen Bilimleri Öğretmeni

4 Türkiye de ekmeğin ortalama 70 kuruştan hesaplanması durumunda; Günlük : 3,5 milyon lira Aylık : 104 milyon 850 bin lira Yıllık : 1 trilyon 258 milyon 200 bin lira israf yapılıyor. Türkiye deki yıllık ekmek israfı önlenerek; 500 okul 500 yurt 250 hastane 500 km yol yapılabileceği belirtiliyor. Türkiye Fırıncılar Federasyonundan (TFF) derlenen bilgilere göre, Türkiye'de günlük üretilen 82 milyon ekmeğin 77 milyon 340 bini tüketilirken 4 milyon 600 bini çeşitli nedenlerle israf edilerek çöpe atılıyor. 1

5 Türkiye'de israf edilen ekmek adedi ülkelerin nüfuslarıyla karşılaştırıldığında ortaya ilginç sonuçlar çıkıyor. Türkiye'de israf edilen ekmek miktarı 4 milyon 495 bin 404 nüfuslu Hırvatistan, 4 milyon 300 bin nüfuslu Gürcistan ve 3 milyon 596 bin nüfuslu Moldova'dan daha yüksek. Ayrıca, israfın ulaştığı boyut, 2 milyon nüfuslu Kosova, 625 bin 266 nüfuslu Karadağ, 398 bin 534 nüfuslu Malta ve 300 bin 101 nüfuslu İzlanda'nın nüfusunun toplamından daha fazla. 2

6 YEMEKLER 1. Ekmek çorbası: Malzemeler: 150 gr ekmek içi, 200 gr süzme yoğurt, 10 su bardağı et suyu, 1 çay kaşığı kırmızı biber, 1 çorba kaşığı tereyağı, 1/2 tatlı kaşığı tuz. Yapılışı: Elde ufalanan ekmek içi akşamdan yoğurt ile bir kapta iyice karıştırılır. Ertesi gün yeniden iyice karıştırılır. Bir tencerede et suyu kaynatılır. Yoğurtlu ekmek içi, karıştırılarak et suyuna yedirilir. Tuzu da ekledikten sonra hafif ateşte 5 dakika daha kaynatılıp ocaktan alınır. Bir tavada kızdırılan tereyağına kırmızıbiber katılarak karıştırılır. Sonra çorbaya ilâve edilir. Çorba sıcak sıcak içilir. 2. Ekmekli ezme: 2 dilim bayat ekmeğin kabukları kesilip alınır. Dilimler çukur bir tabağa koyulup üzerine soğuk su dökülür. 5 dakika sonra sudan çıkarılır; suyu süzülerek ufalanır. Ufalanmış ekmekler, 3 yemek kaşığı dövülmüş ceviz içi ve 2 diş dövülmüş sarımsak, 2 şer yemek kaşığı zeytinyağı, yoğurt, limon suyu ve 1 er çay kaşığı domates ve biber salçası iyice karıştırılır. Elde edilen karışım servis tabağına koyulur. Üzerine pul biber ekilir. Birkaç yarım ceviz ve maydanoz ile süslenir. Not: Ceviz yerine badem veya fındık da kullanılabilir 3. Bayat ekmek kanepesi: 3

7 Bir kabın içinde 1 çorba kaşığı salça, yarım çay bardağı sıvı yağ, 1 tatlı kaşığı kekik, yarım çay bardağı süt, 200 gr ezilmiş beyaz peynir, 2 yumurta iyice karıştırılır. Bu karışım, kanepe şeklinde ve ince bayat ekmek dilimlerine sürülür. Dilimler, fırın tepsisine dizilir; hafif pembeleşinceye kadar kızartılır. Kızartılmış dilimlerin üzerine 1 er ince dilim domates; bunun üzerine de 2 ince dilim sosis yerleştirilebilir. Kanepeler, kürdanlı olarak servis tabağına alınıp, soğutmadan, kıvırcık marul yaprakları eşliğinde servise çıkarılır. 4. Bayat ekmek köftesi: Bayat ekmek ıslatılır; el ile sıkılarak suyu süzüldükten sonra bir kaba alınır. 100 gr. kıyma, 1 baş soğan rendesi, kimyon, köfte baharı, tuz ile yoğrulup köfte şeklinde parçalara ayrılır. Köfteler kızgın yağda kızartılıp emici bir kâğıt üzerine çıkarılır. Çay yanında yenilebilir. 2

8 5. Bayat ekmek pizzası: Bayat ekmekler dilimlenip küp küp kesilir. Margarin ile yağlanmış ve un serpiştirilmiş fırın tepsisine yayılır. 4 yumurta çırpılır; içine 2 su bardağı süt, 1 paket kabartma tozu, yarım çay bardağı sıvı yağ katılır. Karışım tekrar çırpılıp ekmeklerin üzerine dökülür. Bayat ekmek pizzası bu durumda buzdolabında bir gün bekletilebileceği gibi hemen de pişirilebilir. Fırına verilmeden önce, üzerine dilimlenmiş sucuk, salam veya sosis yerleştirilir. Domates, biber dilimleri de yerleştirilebilir. Bunların üzerine de kaşar rendesi serpiştirilir. 6. Bayat ekmek suflesi *: Malzemesi (6 kişilik): 2 adet yumurta, yarım su bardağı sıvı yağ, 1 su bardağı süt, 1 su bardağı yoğurt, yarım paket kabartma tozu, 150 gr. rendelenmiş beyaz peynir, yarım demet maydanoz, yarım demet dereotu, yarım bayat ekmek (kullanılan ekmeklerin büyük ya da küçük olmasına göre ayarlama yapılır). Not: Arzu edilen baharatlar eklenebilir. Yapılışı: Yumurtalar bir kaba kırılıp biraz çırpılır. İçine yağ, süt, yoğurt, kabartma tozu, rendelenmiş peynir, doğranmış maydanoz ve dereotu katılarak bir karışım hazırlanır. 5

9 Ekmekler önce dilimlenir; daha sonra küp küp doğranarak karışıma eklenip iyice karıştırılır. Karışım yağlanmış yuvarlak ya da dikdörtgen teflon bir tepsiye yayılarak, fırında dakika pişirilir. Ilıkken dilimlenerek servis edilir. * Ankara'dan Musa Çetin'in tarifi. 8. Besise: (Siirt yöresinden) Bir tencerede yeteri kadar sıvı yağ ve 1 yemek kaşığı salça (acılı istenirse, kaşığın ucu ile acı biber salçası da) kısık ateşte kavrulur. Sonra ufak ufak didiklenmiş ekmekler bu karışıma katılarak rengi salça ile kızarıncaya kadar çevrilir; kızarınca üzerine 3 yumurta kırılıp karıştırılır. Daha sonra çok az tuz ve karabiber ekilir. Ilık olarak sofraya getirilir. Ayran ile iyi gider. Not: Bu yemek, Siirt yöresinde genelde ramazanlarda sahur vakti yenir. 9. Bruschetta: Malzemeler: 1 adet bayat ekmek 3 adet domates 3-4 dal fesleğen ya da taze nane 1 diş sarımsak 5 yemek kaşığı zeytinyağı Yapılışı: Ekmekler dilimlenip kızartılır. Dilimlere ikiye bölünmüş sarımsak sürülüp aromasının geçmesi sağlanır. 6

10 Zeytinyağı fırçayla ekmeklerin üzerine sürülür. (Zeytinyağı fırınlanmadan önce de sürülebilir) Domatesler küp küp doğranır, fesleğen de doğranır. Sarımsak rendelenip elde edilen bu karışım kalan zeytinyağıyla birleştirilip ekmeklerin üzerine konur. Taze fesleğen ya da naneyle süslenir. NOT: Arzuya göre peynir parçaları da eklenebilir. 10. Dilim pizzası: Bayat ekmek dilimlerine tereyağı sürülür. Yumurta, beyaz peynir veya çökelek, maydanoz ve pul biber karıştırılıp ekmek dilimlerinin üzerine bolca sürülür. Bu karışıma küçük doğranmış domates ve sivri biber de eklenebilir. Dilimler, peynir pembeleşinceye kadar fırında kızartılır. 11. Brüksel lahanalı peynir eritmesi * Malzemesi: 2 adet orta boy soğan, ½ kg. brüksel lahanası, 2 çorba kaşığı sıvı yağ, 1 tatlı kaşığı tereyağı, tuz, 6 dilim bayat ekmek, 150 gr. rendelenmiş kaşar Yapılışı: Soğanlar ince ince kıyılır. Brüksel lahanaları üçe dörde bölünüp sıvı yağtereyağı karışımında kavrulur. Yeterince tuz katılır. Bayat ekmek dilimleri bir tepsiye dizilir. Kavrulan karışım, kaşık yardımı ile ekmeklerin üstüne sürülür. Rendelenmiş kaşar peyniri serpilir. 200 derecede ısıtılmış fırında yarım saat bekletilir. Peynirler eriyip kızarınca çıkarılır. * Gaziantep'ten M. Yeşim Bozgeyik'in tarifi. 7

11 12. Ekmek aşı: Malzemesi: 300 gr. kuzu kıyması, 300 gr. yeşil biber, 2 adet soğan, sıvı yağ, 300 gr. domates, 2 adet yumurta, 1 çorba kaşığı salça, 2 çorba kaşığı pirinç, tuz, karabiber, 1 adet bayat ekmek. Yapılışı: Kıyma, soğan ve yeşil biber ile az yağda kavrulur. Sonra domates (kabukları soyulmuş) doğranır. Üstüne 2 adet yumurta kırılır. Yumurtalar piştikten sonra karıştırılır. Yumurtalı kıymalı karışımın ufalanması sağlanır. 1 kaşık salça, 2 çorba kaşığı pirinç katılır. Tuz ve karabiber ile sıcak su eklenerek kaynatılıp pişirilir. Tabağa önce küp küp doğranan bayat ekmekler, üstüne sıcak sıcak pişen çorba koyularak yenir. 13. Ekmekli çullama *: Malzemesi: 1 adet orta boy bütün tavuk, 3 yemek kaşığı un, 2 yemek kaşığı yağ, 5-6 diş sarımsak, tuz, karabiber, bayatlamış veya kurumuş ekmek parçaları. 8

12 Yapılışı: Tavuk temizlenip yıkandıktan sonra, bol su içinde pişirilir. Büyükçe bir tencere içinde 3 yemek kaşığı un, yağ ile kavrularak meyane yapılır. Üzerine tavuk suyu dökülerek karıştıra karıştıra boza kıvamına gelinceye kadar pişirilir. Sarımsaklar iyice dövülerek pişen bulamacın içine katılır. Tavuğun etleri didiklenip tencerenin içine atılır. Tuz ve karabiber katılır. Bir tepsi içine dilinmiş veya kırılmış ekmek parçaları yayılır. Üzerine tencerede hazırlanmış çullama sıcak olarak dökülüp karıştırılır. Ekmeklerin suyu çekmesi sağlanır. Sonra tabaklara servis edilir. * İstanbul dan Gülşen Cenan ın tarifi 14. Ekmek karıştırması: Bayat ekmek lokmalar halinde doğranır. 3 yemek kaşığı tereyağı bir tencerede eritilir. Erimiş tereyağına kaşık ucu ile salça koyulur. Üzerine 3-4 yumurta kırılır; karıştırılarak pişirilir. Ardından karabiber serpilir. Doğranmış ekmekler ve maydanoz da eklenip kısık ateşte biraz karıştırılır. Tencerenin kapağı kapatılıp 6-7 dakika ekmekler yumuşatılır. Ekmek karıştırması, cacık veya salata ile yenilebilir. 15. Ekmek kavurması: Bayat ekmek lokmalar halinde doğranır. Tencerede kızartılmış yağ ile kavrulur. Ekmekler kavrulurken, 1 çay bardağı soğuk su, üzerine serpilir. İyice karıştırıldıktan sonra tencerenin kapağı kapatılıp 5 dakika pişirilir. 9

13 16. Ekmek kebabı *: Malzemesi (4 kişilik): 2 adet bayatlamış tırnak pide, 5 yemek kaşığı sıvı yağ, 500 gr. yoğurt, 3-4 diş sarımsak, tuz, 250 gr. kıyma, kırmızı pul biber, nane, maydanoz. Yapılışı: Pideler ufak ufak doğranıp 2 yemek kaşığı sıvı yağ ile tavada kavrulur. Yoğurt, tuz ve sarımsak katılıp çırpılır. Kalan sıvı yağ ile kıyma kavrulur. ındirmeye yakın içine kırmızı pul biber ve nane konur. Ekmekler kayık tabağa alınır. Üzerine yoğurt dökülür. Onun üstüne de kıyma harcı serpilir. Maydanoz ile süsleme yapılır. * İstanbul dan Nurhayat Bozan ın tarifi. 17. Ekmek mantısı *: Malzemesi (2-3 porsiyonluk): Bayat ekmek, 100 gr. kavrulmuş kıyma, 2.5 su bardağı su, 1 yemek kaşığı margarin veya tereyağı, 1 kâse yoğurt, 1 yemek kaşığı salça, 2 diş sarımsak, tuz, pul biber. 10

14 Yapılışı: Bayat ekmek küçük parçalar halinde kesilip bir tepsiye yayılır. Bir tencereye su, salça ve kıyma koyulup kaynatılır. Kaynayan karışım, biraz soğutulduktan sonra ekmeklerin üzerine kaşık ile dökülür. Bol sarımsaklı yoğurt da tepsiye gezdirilerek dökülünce, ekmek mantısı servise hazır olur. * Bu tarif, Çorumlu Selma Gürsel'den alınmıştır. 18. Ekmekli omlet: 4 dilim bayat ekmek küp şeklinde kesilip tereyağında kızartılır. 8 yumurta, 2.5 su bardağı süt, tuz ve muskat karıştırılıp, iyice çırpılır. Hazırlanan karışımdan 4 ayrı omlet pişirilir. Üzerine küp şeklinde doğranmış kızarmış ekmek ve küp şeklinde doğranmış domatesler koyulup ikiye katlanır. 19. Ekmek oğması: Bayat ekmeklerin içi istenirse, kabuğu ile birlikte ufalanır; bir kapta eritilen tereyağına dökülerek kavrulur. Sonra üzerine bir yumurta kırılıp ekmek ufakları ile alt üst edilir. Ardından 1 bardak süt dökülüp yeniden karıştırılır. Çok hafif ateşte süt çekilinceye kadar bekletilir. Süt çekilince ateşten alınır; üzerine bir bez konularak demlendirilir. Ilınınca yenilir. 11

15 20. Ekmekli tavuk dolması * Malzemesi: 2 su bardağı su (1 bardağı tavuk suyu da olabilir), 2 adet bayat ekmek, 3 adet orta boy soğan (orta kalınlıkta kıyılmış), 5-6 kereviz sapı (orta kalınlıkta kıyılmış), 1 tatlı kaşığı karabiber, 1 tatlı kaşığı kırmızı pul biber, (isteğe göre farklı baharatlar da kullanılabilir) tuz, 1 adet orta boy temizlenmiş bütün tavuk. Yapılışı: Margarin eritildikten sonra üzerine su ilave edilir. Bir taşım kaynatılır. Ekmekler küp şeklinde doğranır. Kıyılmış soğan ve kereviz sapları, baharatlar ekmekler ile karıştırılır. Erimiş yağ ve su kaşık ile ekmeklerin üzerinde gezdirilerek ıslanmaları sağlanır. Daha sonra ekmek karışımı tavuğun içine doldurulur. Pişirme torbasının içine koyularak tavuk fırında 250 C de pişirilmeye bırakılır. Kalan ekmek karışımı da fırına dayanıklı bir cam veya seramik kaba konulur. Üzeri alüminyum folyo ile kaplanır ve fırına yerleştirilir. Kızaracağına yakın folyo açılır ve ekmeklerin kızarması sağlanır. Servis anında tavuk parçaları tabağa konulur. Fırında kızartılan ekmeklerden de yanına konulur. * Ankara dan Prof. Nilgün Halloran ın tarifi. 12

16 21. Ekmek süpürgesi (Ankara dolaylarından bir tirit çeşidi): Bayat ekmek dilimlenip bir tepsiye yerleştirilir. Bir tencerede su kaynatılıp ekmek dilimlerinin üzerinde gezdirilir. Ardından sarımsaklı yoğurt dökülür. Son olarak da, bir tavada yağ ile kavrulan salça ve kırmızı pul biber karışımı gezdirilir. 22.Fettuş *: Malzemesi: 1 adet bütün kuru ekmek veya bu miktarda kalmış ve bayatlamış ekmek parçaları, 1 demet semizotu (sadece yaprakları), 1 demet maydanoz, 1 demet nane, 1 demet dereotu, 1 demet taze soğan, 2 diş sarımsak, 2 adet orta boy domates, 2 adet orta boy salatalık, 1 adet kuru soğan, 2-3 adet limonun suyu, 1 su bardağı kadar siyah zeytin (çekirdekleri çıkarılmış, dilimlenmiş), yeterince tuz (zeytin tuzlu ise gerekmez), yarım su bardağı kuru nane, yarım su bardağı sızma zeytinyağı. Yapılışı: Ekmekler kuş başından küçük parçalara bölünür veya ufalanır; derin bir kapta çok hafif ıslatılır. Semiz otu yaprak yaprak, diğer bütün malzemeler ince kıyılarak, ekmekler ile karıştırılır. Karışım derin kap içinde bastırılır; kabın ağzı örtülüp buzdolabında dinlendirilir. (Ekmekler, yeşilliklerin suyunu çekmelidir.) 3-4 gün buzdolabında saklanabilir. Soğuk yenir. * Adana dan Eda Uçan Barutçu nun tarifi. 13

17 23.Kellecoş: (Harput yöresinden) Malzemesi: 1 kg. kurut( kurutulmuş çökelek), 2 adet bayat ekmek, 3 baş soğan, 250 gr. kavurma, 250 gr. tereyağı. Yapılışı: Kurut bir kap içerisinde su ile ayran olacak şekilde ovalanır. Ekmekler geniş bir kap içine muntazam parçalar halinde doğranır. Diğer taraftan soğanlar küçük küçük doğranarak tereyağı ve kavurma ile pembeleşinceye kadar kavrulur. Hazırlanan bu karışım, ekmeğin üzerine dökülür; onun üzerine de kurut ayranı ısıtılıp dökülür. 24. Kalacuş: Bayat ekmek, küpler halinde kesilerek derin bir kaba konur. Kıyılmış soğan, tavada kızdırılmış margarin ile pembeleşinceye kadar kavrulur. Çalkanarak ayran kıvamına getirilen yoğurt ve su, yağ ve soğanın bulunduğu tavaya eklenir. Birkaç dakika kaynatıldıktan sonra, oluşan karışım derin kapta bulunan doğranmış bayat ekmeklerin üzerine dökülür. Kabın kapağı kapatılır. Bir süre ateşin üzerinde tutulduktan sonra hemen sofraya getirilir. 14

18 25. Ketçaplı dilim pizzası: Bayat ekmek dilimleri, yağlanmış tepsiye dizilir. 1 çorba kaşığı salça, 1 çorba kaşığı ketçap, 2 yumurta, 1 tatlı kaşığı kekik ve 1 çay bardağı sıvı yağ çırpılır. En son ezilmiş beyaz peynir katılır. Karışım, ekmek dilimlerinin üzerine sürülür. Dilimler, orta ısılı fırında, pembeleşene kadar kızartılıp, sıcak sıcak servise çıkarılır. 26. Papara: Bayat ekmekler, çukur bir kaba kuşbaşı doğranır.halka halka doğranmış soğan, tereyağı veya zeytinyağında kavrulur. Ardından tuz ve su eklenip kaynatılır. Üzerine tulum peyniri dökülür. Bir süre ılımaya bırakıldıktan sonra çukur kaptaki ekmeklerin üzerine dökülür. 27. Muhammara: Malzeme: 2 adet ekmek, 50 gr ceviz içi, 2 adet iri boy kuru soğan, 2 diş sarımsak, 1 bağ maydanoz, 250 gr beyaz peynir, 50 gr pul biber, 50 gr sıvı yağ, 1 yemek kaşığı tuz, 100 gr domates salçası. Yapılışı: 2 adet ekmek içi suyla ıslatılır ve suyu sıkılır. Bir karıştırma kabına alınır. 50 gr ceviz içi çekilir. İki adet kuru soğan, sarımsaklar ve maydanoz çok ince şekilde çekilir. İçine rende beyaz peynir, pul biber, tuz, sıvıyağ, salça konulur ve hepsi karıştırılır. Hazırlanan karışım kanepe şeklinde dilimlenmiş ekmekler üzerine sürülerek servis yapılır. 15

19 28.Kuru patlıcanlı ekmek *: Malzemesi: 8 adet güneşte kurutulmuş patlıcan, 1 adet domates veya domates kurusu, 2 adet yeşil biber veya kurutulmuş biber, tuz, 1 adet soğan, 2 yemek kaşığı sıvı yağ, 1 tutam toz şeker, 250 gr. kıyma, 5 diş sarımsak, 1 yemek kaşığı salça, karabiber, kırmızı pul biber, 1.5 bardak sıcak su, 8 dilim bayat ekmek, 350 gr. yoğurt. Yapılışı: Patlıcan, domates ve biber kurusu tuzlu suda 10 dakika haşlandıktan sonra süzülmeye bırakılır. Soğan küp küp doğranıp önceden ısıtılmış 2 yemek kaşığı sıvı yağın içinde pembeleşmeye bırakılır. Sonra toz şeker katılır. Kıyma ilâve edilir. Kıyma suyunu çekip kavrulmaya başlayınca 2 diş rendelenmiş sarımsak katılarak çevrilir. Bu karışma haşlanan kuru sebzeler eklenir. Salça, baharat ve suyun katılmasından sonra 10 dakika kaynatılan karışım sos olarak kullanmak üzere hazır olur. Bu arada bayat ekmek dilimleri küp küp doğranıp bir tepsi içinde fırında kızartılır. Kızaran ekmek parçacıkları servis tabağına alınır. Üzerine patlıcanlı sos dökülür. Ekmekler bu sosu biraz çektikten sonra en üstüne sarımsaklı yoğurt dökülür. ısteğe göre kırmızı pul biberli tereyağı ile süslenebilir. * Ankara dan Gülsen Sağıroğlu nun tarifi. 16

20 29.Peynirli bayat ekmek köftesi: Malzeme: 1 adet bayat ekmek, yarım kalıp sert beyaz peynir, 1 demet maydanoz, 2 yumurta, 1 adet orta boy soğan, köfte baharı, tuz ve pul biber, galeta unu. Yapılışı: 1 adet bayat ekmek, üzerine su serpilerek nemlendirildikten sonra ufalanır. İçine yarım kalıp sert beyaz peynir rendelenir; 1 demet maydanoz doğranır; 2 yumurta kırılır; 1 adet orta boy soğan rendelenir; tuz, köfte baharı ve pul biber katılır. Karışım yoğurularak köfte şeklinde parçalara ayrılır. Köfteler önce una, sonra çırpılmış yumurtaya, daha sonra galeta ununa bulanıp kızgın yağda kızartılır. Üzerlerine kürdan batırılarak servise çıkarılır. 30. Sarımsaklı ekmek (Tiriti): Bayat ekmek dilimleri fırında kıtırlaştırılır. 2-3 diş sarımsak dövülüp tereyağında 1-2 çevrilir. Bolca toz kırmızı biber, bir fiske tuz ve 1 kahve fincanı su eklenip hemen ateşten alınır. Ekmek dilimleri üzerinde gezdirilir. 31. Yumurtalı Ekmek ( Dilim kayganası): Eldeki ekmeğe yetecek miktarda yumurta ve süt karıştırılır.ekmek dilimleri bu karışıma batırılıp kızartılır 17

21 32.Sebzeli Şiş Sarma: Malzemeler: 2 Adet kabak 2 Adet patlıcan 2 Adet salçalık kırmızı biber 3 Dilim kızarmış ekmek Adet yeşil zeytin 2 Çorba kaşığı kaşar peyniri rendesi 5-6 Çorba kaşığı zeytinyağı Kıvırcık yaprakları Tuz, karabiber Hazırlanışı: Sebzeleri ayıklayıp, yıkadıktan sonra kurulayın. Kabak ve patlıcanları uzun ve ince Yassı (Yaprak,yaprak) dilimler halinde kesin. Üzerlerine tuz serpip, 15 dakika bekletin. Salçalık kırmızı biberi ince şeritler halinde dilimleyin. Ekmek dilimlerinin kabuğunu keskin bir bıçakla alıp, içlerini ufalayın. Zeytinleri doğradıktan sonra ekmek içleri ile karıştırın. Biber dilimleri, peynir, tuz, karabiber ve 3 çorba kaşığı zeytinyağını ekleyip, karıştırın. Fırının üst ızgarasını ısıtın. Patlıcan ve kabak dilimlerini yıkayıp, kağıt havlu ile kurulayın. Her dilimin üzerine ekmek ve biberli karışımdan 1 tatlı kaşığı kadar yerleştirip, rulo şeklinde sarın. Ruloları şişlere değişimli olarak dizin.(bir kabak rulosu, bir patlıcan rulosu gibi) Izgarada 10 dakika kadar sık sık çevirerek pişirin. Kıvırcık yapraklarını yıkayıp, iyice süzün ve servis tabağına yerleştirin. Üzerine hazırladığınız sebze şiş sarmalarını yerleştirin ve kalan zeytinyağını gezdirin. Sıcak olarak servis yapın. NOT : Sebzeleri elektrikli ızgara veya hafifçe yağlanmış teflon tavada da kızartabilirsiniz. 18

22 33. Yalancı paça: Küçük küpler şeklinde doğranan soğan, tencerede, 1 yemek kaşığı tereyağı ile kavrularak pembeleştirilir. Üzerine salça ilâve edilerek eritilir. Dövülmüş 2 diş sarımsak, 1 limonun suyu, tuz, kırmızı toz biber ve et suyu katılır. Bayat ekmek küp şeklinde doğranarak tereyağında kavrulur. Kıtırlaşınca, çorba kâsesine doldurulan çorbanın üzerine dökülür. 34. Siron: Malzemesi: 1 adet bayat pide, yarım paket margarin, 1 bardak su, 2 su bardağı yoğurt Yapılışı: Kibrit kutusu büyüklüğünde pideler bıçakla kesilir. Tepsiye dik gelecek şekilde dizilir. Dizildikten sonra yarım paket margarin eritilir. 1 bardak su eriyen yağın üzerine dökülür ve kaynatılır. Burada oluşan yağlı su, kesilmiş ve tepsiye dizilmiş pidelerin üzerine dökülür. Daha sonra 2 su bardağı yoğurt çırpılarak bu hazırlanan pidelerin üzerine uygun şekilde yayılarak dökülür. Kabın kapağı örtülerek hafif ateşte ısıtılır ve servise sunulur. 19

23 35. Yoğurtlu Cevizli Ekmek Mezesi: Malzemeler: 1 fincan kıyılmış ceviz 400 gr. Yoğurt Birkaç yemek kaşığı zeytinyağı 3-4 diş sarımsak Dekorasyon için gram yoğurt Yapılışı: Öncelikle bayat ekmek içini çıkartıp elinizle ufalayın. Yoğurt ve ezilmiş sarımsak dişlerine, zeytinyağını ekleyin. İçine az bir miktarda ceviz de karıştırabilirsiniz. Salata tabağına önce bir kat yoğurtlu ekmekten yağın. Sonra üzerine cevizleri yayıp en son kat ekmekli yoğurt karışımından üst kat yaparak bitirin. Arzuya göre yoğurt ile süsleyin. Afiyet olsun. TATLILAR 1. Tutmaç: 3 su bardağı toz şeker, aynı miktarda su ve yarım limon suyu karıştırılıp kaynatılır. Elde edilen şurup soğumaya bırakılır. Bayat ekmek küp küp doğranır. Zeytinyağı, tavada yakılmadan kızdırılır. Doğranmış ekmekler, çırpılmış yumurtaya bulanarak, kızgın yağda peyderpey kızartılır. Kızaran ekmekler şuruba atılır. Bir yandan kızartma işlemi sürdürülürken, öte yandan şurubu çeken ekmekler servis tabağına çıkartılır. Kızartma işlemi bitince, servis tabağına çıkarılmış ekmekler üzerine tarçın, susam, badem, ceviz, fındık, gül suyu serpilir. Hafifçe karıştırılır. İstenirse kalan şurup da ekmeklerin üzerine gezdirilir. 20

24 2. Server Paşa Tatlısı: Malzemeler: 200 gr bayat ekmek içi 1,5 su bardağı süt 3 yemek kaşığı eritilmiş tereyağı 1 yemek kaşığı toz şeker 3 yumurta Şerbeti için: 2 su bardağı şeker 1 su bardağı su 1 yemek kaşığı limonsuyu Yapılışı: Bir tencerenin içine bayat ekmek içlerini küçük parçalara bölüp koyun. Üzerine süt döküp yarım saat bekletin. Bu süre sonunda sırası ile yumurtaları, tozşekeri ve tereyağını konup iyice yoğurun. Hiç pütür kalmayana dek yoğurduktan sonra yağlanmış bir fırın tepsisine 2 parmak kalınlığını geçmeyecek şekilde yayın. Üzerini kaşığın tersi ile düzleyin. Önceden 200 derece ısıtılmış fırında iyice kızarana dek pişirin. Bu sırada su ile şekeri bir tencereye koyup karıştırarak kıvamı koyulaşana dek kaynatın. Limon suyunu ekleyip ocaktan alın. Soğuması için serin bir yere kaldırın. Fırından pişen tatlıyı çıkarıp, sıcakken ılık şerbeti üzerine dökün. Şerbeti çekene dek bekleyip kare ya da baklava dilimi şeklinde kesin. Sade ya da kaymak ile servis yapın. 3. Bademli ekmek dilimleri: 1 kutu krema ve 2 yumurta çırpılıp karıştırılır. Bayat ekmek dilimleri krema ve yumurta karışımına batırılarak ıslatılır. Islatılmış ekmeklerin iki tarafı da, kızdırılmış tereyağında kızartılır. Kızarmış ekmeklerin üzerine bal sürülür. Servis tabağına dizilen ballı ekmeklerin üzerine kıyılmış badem serpilir. 21

25 4. Sütlü bayat ekmek tatlısı: 1,5 bayat ekmeğin içi derin bir kaba ufalanır. Üzerine 1.5 su bardağı süt gezdirip karıştırılır. Yarım saat bekletildikten sonra ekmek içleri el ile sıkılıp süt süzülür. Buna eritilmiş 3 çorba kaşığı margarin, 3 yumurta ve 1 çorba kaşığı toz şeker eklenip karıştırılır. Yüksek kenarlı bir tepsi yağlanır. Hazırlanan karışım tepsiye 1.5 cm. kalınlığında olacak şekilde dökülür. 180 derecede ısıtılmış fırında 40 dakika pişirilir. Şişip kabaracak olursa, bıçak ile birkaç yerinden delinir. Tatlı fırında pişerken, bir tencerede 1 su bardağı toz şeker, aynı miktarda su ve 1 tatlı kaşığı limon suyu kaynatılır. Fırından çıkarılan tepsi üzerine gezdirilerek dökülür. Tatlı soğuyunca baklava şeklinde dilimlenir. Hindistancevizi veya iri kıyılmış ceviz ile süslenerek servise çıkarılır. 5. Üzümlü ekmek tatlısı: 1 büyük salkım siyah üzüm ayıklanıp yıkanır; taneleri ortadan ikiye bölünerek çekirdekleri çıkartılır. Yarım bayat ekmek, küp şeklinde doğranarak üzümler ile karıştırılır. Hazırlanan karışım, yağlanmış kalıba dökülür. 1 kahve fincanı elenmiş un bir kâseye konulur. Üzerine yarım su bardağı toz şeker, 1 çimdik tuz, çırpılmış 3 adet yumurta ve 1.5 su bardağı süt eklenir. Bu karışım da tahta bir kaşık ile karıştırılıp kalıba dökülür. Kalıba dökülmüş tüm karışım, 180 derecede ısıtılmış fırında 40 dakika pişirilir. Fırından çıkarılıp ılımaya bırakılır. Üzerine pudra şekeri döküldükten sonra dilimlenerek servise çıkarılır. 22

26 6. Vişneli ekmek tatlısı: Malzemeler: 1 kilo toz şeker, 5 su bardağı su, 1 kilo vişne, 2 adet bayat ekmek, krema veya kaymak. Yapılışı: Bayat ekmekten 2 cm kalınlığında dilimler kesilir. Kabuklar düzgünce kesilerek çıkarılır. Daha sonra dilimler ortadan kesilerek iki parçaya ayrılır; fırın tepsisine dizilir. Orta ısıda hafif pembeleşinceye kadar kızartılır. 1 kg toz şeker, 5 su bardağı su, bir tencerede kaynatılıp şurup yapılır. Çekirdekleri çıkarılmış 1 kg vişne, şuruba katılır; 1-2 taşım kaynatılır. Vişne taneleri bir tabağa alınır. Ateşten alınan vişne şurubu, soğumadan, kızartılmış ekmek dilimlerinin üzerine kepçe ile gezdirilir. Sonra tepsi ağır ateşte tutularak, içindeki şurup, koyulaşana kadar kaynatılır. Ara sıra tepsi hafifçe sallanarak, ekmeklerin dibe yapışmaması ve şurubu iyice emmesi sağlanır. Şurup koyulaşınca, tepsi ateşten alınıp soğutulur. Ekmek dilimleri tabaklara yerleştirilir. Üzerine krema veya kaymak konulur. Bunun üzerine de vişne taneleri yerleştirilir. 7. Ekmek helvası: Bir tencerede 3 su bardağı dolduracak kadar ufalanmış ekmek içi, yarım su bardağı erimiş margarin veya tereyağında sürekli karıştırılarak, hafif bir esmerlik alana kadar kavrulur. Ayrı bir tencerede 1 su bardağı toz şeker ve 1.5 su bardağı süt kaynatılıp ılıtılır. Vanilya eklenir. Ilık süt şerbeti, ekmekli malzemeye katılır. Tencere kapağı kapalı olarak 15 dakika beklenir. Tane tane olan helva, servis tabağına alınıp çekilmiş antep fıstığı ile süslenir. 23

27 8. Züğürt baklavası *: Malzemesi (2-3 porsiyonluk): Yarım bayat ekmek, öğütülmüş ceviz içi, 1 su bardağı toz şeker, 1.5 su bardağı su, 1 yemek kaşığı tereyağı, mercimek büyüklüğünde limon tuzu. Yapılışı: Bayat ekmek lokmalar halinde doğranıp bir tepsiye yayılır. Bunların üzerine öğütülmüş ceviz içi serpilir. Su ile şeker karıştırılıp kaynatılır. Kaynayan şekerli su, içine yağ da katılarak bir taşım daha kaynatılır; sonra ılımaya bırakılır. Ilık şerbet, tepsideki ekmeklerin üzerine yedirilerek dökülür. Ekmekler, tabaklara koyulduğunda, istenirse, üzerine tarçın da ekilebilir. * Bu tarif, Çorumlu Selma Gürsel den alınmıştır. 9. Bayat ekmek tatlısı: Bayat ekmekler ince ince dilimlenip fırında kıtırlaştırılır. 1 ekmek için 2 su bardağı toz şeker ile 2 su bardağı su kaynatılır. ¼ limonun suyu eklenir. Elde edilen şerbet, soğutulduktan sonra ekmek dilimlerinin üzerinde gezdirilir. Mevsim meyveleri ekmek dilimlerinin üzerine dizilir. Not: Reçeli sulandırıp kıtırlaştırılan bayat ekmek dilimlerinin üzerinde gezdirmek sureti ile de tatlı yapılabilir. Bunu krem şanti ile süslemek de mümkündür. 24

28 10. Bayat Ekmek Tatlısı2: Malzemeler: Dilimli bayat ekmek(1 ekmek) 3 yumurta Şerbeti 2 su bardağı toz şeker 1 su bardağı su Kızartmak için: Sıvı yağ Yapılışı: Yumurtalar iyice çırpılır.ekmekler yumurtaya batırılıp,kızartılır.önceden hazırlanmış şerbete atılır.buna yalancı ekmek kadayıfı da diyebiliriz. 11. Çikolatalı ve ekmekli kek: 3 su bardağı dolduracak kadar, ufalanmış ekmek içi, 2 su bardağı ılık sütte yumuşaması için biraz bekletilir. Yarım su bardağı badem iri iri doğranır. Yarım su bardağı kuru üzüm de, yumuşaması için suya koyulup bekletilir. 1 adet küçük çikolata ince ince kıyılır. Ekmekli süt mikserden geçirilir; 2 kahve fincanı toz şeker, 3 çorba kaşığı kakao, 2 adet çırpılmış yumurta, doğranmış badem, kıyılmış çikolata ve sıkılıp suyu süzülmüş kuru üzüm eklenerek iyice karıştırılır cm. ebadında bir fırın kalıbına yağlı kağıt döşenir; üzeri erimiş tereyağı ile yağlanır. Hazırlanan karışım kalıba konularak 180 derece ısıtılmış fırına verilir. 50 dakika pişirildikten sonra kek fırından çıkarılır. Üzerine pudra şekeri serpilir. Ilıyınca, kareler halinde kesilerek servise çıkarılır. 25

29 12. Francala tatlısı * Malzemesi: 6 dilim bayat francala, 3 adet yumurta, 1 çorba kaşığı un, 1 çorba kaşığı toz şeker, 1 çorba kaşığı su, 4 çorba kaşığı pudra şekeri, 1 çay kaşığı tarçın, 50 gr. ince çekilmiş fıstık veya ceviz içi. Yapılışı: Francala dilimleri bir tabağa alınır.3 adet yumurta, 1 çorba kaşığı un, 1 çorba kaşığı toz şeker, 1 çorba kaşığı su derince bir kapta çatal ile çırpılır. Ekmek dilimleri, bu karışıma tek tek batırılarak, kızgın yağda kızartılır. Kızaran ekmekler servis tabağına alınır. Diğer tarafta tarçın, pudra şekeri, fıstık veya ceviz içi karıştırılıp, kızaran ekmeklerin üstüne serpilir. * Gaziantep'ten Filiz Göksel'in tarifi. 13. Ekmekli puding: Bir kapta 3 su bardağı süt, 3 yumurta, ¾ su bardağı bal, yarım limonun suyu, 4 çorba kaşığı keçiboynuzu tozu, 1 tatlı kaşığı tarçın ve 1 çay kaşığı tuz karıştırılır. İçine, 4 su bardağı dolduracak kadar, iyice ufalanmış bayat ekmek, 1.5 su bardağı rendelenmiş elma, yarım su bardağı dövülmüş ceviz içi eklenip karıştırılır. Tüm karışım, yağlanmış bir kalıba koyulup 175 derecede ısıtılmış fırında 35 dakika kadar pişirilir. Bu ölçü, 6 kişiye yeter. Not: Ekmekli puding sıcak veya soğuk yenilebilir. Sade olarak veya krem şanti, dondurma, elma sosu gibi ekler ile de servise çıkarılabilir. (Tijen İnaltong dan.) 26

30 14. Ekmekli krep: 4 dilim bayat ekmek ufalanır; üzerine 1.5 su bardağı süt dökülerek ıslatılır. 4 yumurta, 2.5 çay bardağı un ve 4 çorba kaşığı bal, ufalanmış sütlü ekmeğe eklenip iyice karıştırılır. Fındık büyüklüğünde tereyağı tavada kızdırılır. Hazırlanan karışımdan bir miktar tavaya dökülür. Tava sallanarak hamurun yayılması sağlanır. Krepin her iki tarafı da pişirilir. Hamur bitinceye kadar aynı işlem tekrarlanır. Not: Kreplerin üzerine fıstık ezmesi de sürülebilir. Ekmekli krep, komposto ile birlikte iyi gider. 15. İncir ve ballı ekmek turtası: 1 adet bayat ekmek bir kâseye ufalandıktan sonra 2.5 su bardağı süt ile ıslatılır. 20 dakika kadar bekletilerek yumuşatılır. 8 adet kuru İncir suda bekletilerek yumuşatılır. Yumuşadıktan sonra suyu süzülen incirlerin her biri 5-6 dilim halinde kesilir. 2 kaşık tereyağı tavada eritilir. 4 yumurta çırpılarak, eritilmiş 2 kaşık tereyağı, 3 çorba kaşığı bal ve sütlü ekmek ile mikserde karıştırılır. Daha sonra incir dilimleri bu karışıma eklenir cm. ebadında bir fırın kabına yağlı kağıt döşenir. Kağıdın üzeri 1 tereyağı ile yağlanır. Elde edilen karışım kaba dökülür; 180 derecede ısıtılmış (bilgi yelpazesi) fırında 1 saat pişirilir. Krem şanti veya kaymak eşliğinde servise çıkarılır. 27

31

32 YARARLANILAN KAYNAKLAR: ble=1&content_type= html tarifler.blogcu.com 29

33

34