The effect of experiment al Fasciola gigantica infection on the weight gain of sheep

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "The effect of experiment al Fasciola gigantica infection on the weight gain of sheep"

Berna Ateş
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 A. (J. Veteriner Fakültesi Parazitoloji ve Helmintoloji Kürsüsü Prof Dr. evzat Güralp FASCtOLA GİGATİCA İLE EFEKTE EDİLMİş KOYU- LARı SERUMUDA SPEStFtK KARACİGER EZiMLERİİ DİAGOZ YÖüDE ÖEMİ VE BU EFEKSİYO DO- LAYLSI İLE KA TABLOSUDA MEYDAA GELE DEGİştKLİKLER * 3. DEEYSEL FASCtOLA GİGATtCA EFEKSİYOUU KOYULARı CALı AGIRLIKLARIA ETKtsİ* Yılmaz Tiğin** ihat Bayşu*** evzat Güra1p**** The effect of experiment al Fasciola gigantica infection on the weight gain of sheep Summary Twenty male and one year old fat tailcd Akkaraman sheep were used in this experiment. Eight ofthem were infeeted with 100 and the other eight were infected with 50' F. gigantica metacereariae and four sheep were kept as controls. The metacercariae were given as a single or divided doses. All sheep were weighed three times with one week intervals before infection and continued until the end of the experiment. All sheep were kept in the same plaee and fed same food. The average weight lost of the group whieh was infceted with 100 metacereariae was 226 grams, whereas the second group which was infeeted with 50 metacercariae gained 566 grams. During the experiment period the average weight gain of the four control animals wa, grams. Özet Bu denemede 20 adet bir yaşında, erkek akkaraman koyun kullanılmıştır. Bu koyunların 8 iso, 8 i ise 100 Fasciola gigantica metaserkeri ile enfekte edilmiş, 4 hayvan kontrololarak tutulmuştur. Enfeksiyondan önce koyunlar birer hafta ara ile üç defa tartılmış ve tartım işine enfeksiyondan sonraki XVI. haftaya kadar devam edilmiştir. Bütün koyunlar aynı şartlarda muhafaza edilmiş, aynı gıdalar ile beslenmişlcrdir. 100 metascrkcr verilerek * Bu ara:ştırma Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu tarafından desteklenmiştir (Proje o. VHAG 23/60). ** A.Ü. Veteriner Fakültesi Parazitoloji ve Helmintoloji Kürsüsü Doçenti, Ankara, Türkiye. ***.'\.Ü. Veterincr Fakültesi Biyokimya Kürsüsü Dr. Asistanı, Ankara, Türkiye **** A.Ü. Veteriner Fakültesi Parazitoloji ve Helmintoloji Kürsüsü Profesörü, Ankara, Türkiye.

2 112 Yılmaz 'fiğin ihat Bayşu. evzat Güralp enfekte edilen gurupıa orıalama 226 gr. canlı agırıık kaybı olmasına karşılık 50 melascrkcl' verilen gurupla 566 gram ve konirol gurubunda ise gram canlı ağırlık kazancı olmuştur. Giriş Fasciola gigantica cvcil ruminantlarımızda Fasciola hepatica kadar yaygın olmamakla beraber meydana getirdiği hastalık dolayısı ile tclefat oranı daha yüksektir. Yurdumuzun bir çok kısmında varlığı bildirilmekle beraber en yaygın olduğu yerler Hatay, Adana ve Bursa bölgeleridir. Fasciola gigaııtica'ya yakalanmış hayvanlarda canlı ağırlık kayıpları üzerinde yurdumuzda yapılmış hiç bir araştırma mevcut değildir. Yabancı araştırıcılar arasında Condy (ı), deneysel olarak F. gigantica ile enfekte edilen koyunlarda canlı ağırlık kayıpları üzerinde durmuştur. Condy (ı), beş koyunun her birine ıo, 20,4,5 ve 60 F. gigantica metaserkeri vererek enfekte etmiş, iki koyunu kontrololarak tutmuştur. ı 93 günlük deney süresi boyunca enfekte koyunların kontrollara kıyasla istatistiki analizler için çok az olmakla beraber canlı ağırlık kazanmada geri kaldıklarını tesbit etmiştir. Yurd umuzda F. gigantica ile enfekte koyunların canlı ağırlık kayıpları hususunda yapılmış hiç bir araştırma olmaması, diğer ülkelerde de bu konu üzerinde fazla durulmaması nedeni ile bu araştırma ya pılmıştır. Materyal ve Metod Bu denemede 20 adet erkek, bir yaşında akkaraman koyun kullanılmıştır. Bütün koyunlar parazit taşısın taşımasın belirli aralıklarla birer kapsül Carbon tetrachlorure, 25 mg.kg. Hetolin, ı 5 mg.jkg. Tetramisole ve 75 mg.jkg. Thiabendazole ile tedavi edilmişlerdir. Yapılan son gaita muayenelerinde hiç bir parazit taşımadıldarı anlaşıldıktan! 5 gün sonra koyunlar 4 er hayvanlık 5 guruba ayrılmış, bir gurup kontrololarak tutulmuş, kalan 4 gurup değişik sayıda F. gigantica metaserkeri ile enfekte edilmiştir. Enfekte edilen 16 koyunun 8 ine 100, 8 ine de 50 şer F. gigantica metaserkeri jeh'ttin kapsül içinde sabah aç karnına yutturularak verilmiştir. Enfeksiyon için kullanılan metaserkerlerin hepsi de birer haftalıktılar. ı 00 metaserker verilen hayvanların 4 üne 50 şer metaserker üç gün ara ile 2 doz halinde, 4 üne ise her gün 25 cr metaserker olmak üzere arka arkaya dört günde verilmiştir. 50 metaserker verilerek enfekte edilen koyunların 4 üne 5 0 metascrkcl' bir defada, 4 üne ise günde 25 metaserker olmak üzere iki günde arka arkaya verilmiştir.

3 - o _ Fasciola Gigantica ve Canlı ağırlık 113 Enfeksiyondan önce bütün koyunlar birer hafta ara ile tartılmışlar, tartım işine deney sonu olan XVI. haftaya kadar, günün aynı saatinde olmak üzere birer hafta ara ilc devam edilmiştir. Enfekte ve kontrololarak bırakılan koyunlar aynı yerde ve aynı şartlarda muhafaza edildikleri gibi, hepsi de kuru ot ve yem sanayiinin bileşiminde % 22 protein bulunan pellet koyun yemi ile beslenmişlerdir. Denemeden elde edilen verilerin, variyans analizi tekniği ile istatistik kontrolu yapılmış ve gurupların farklılıkları ortaya konmuştur. Sonuçlar Aynı şartlarda ve aynı gıdalar ile beslenmelerine rağmen enfekte guruplar ile kontrol gurubu arasında canlı ağırlık kazanmada farklar tesbit edilmiştir (Grafik ı ve 2). Kilo durumlarındaki değişiklikler, enfeksiyondan önce yapılan üç tartım ortalaması ile deney sonunda yapılan tartım arasındaki farktan elde edilmiştir. Grafiklerde her koyunun deney sonunda kazandığı ve kayıp ettiği canlı ağırlık ayrı 46 -a /'5 44.x 43 -! '2. '01 c 41 c: o 40 u Aldıklarr metaserker Sayısına göre guruplar ' '_'_'_'_'_'_' _ H Kontrol t;. O 2 3 i Enfeksiyondan sonraki haftalar (Grafik 1) Grafik i. Enfekte ve kontrol gruplarının deney süresince canlı ağırlıkları. Diagram i. The live weight of the infeeted and control groups during the experiment period.

4 114 Yılmaz Tiğin ihat Bayşu evzat Güralp ".. Koıun c i 430!BE or 431 ii " 432 o "" LO,..... LO "..,... ll: :y OrtalUla. 4)4 i J8!l '<" LO < ol LA..,.,,......, e LA,.. ".... o.. " Q. " Ei o: ii.,.. ertıılama : 440 H1 LI 443 i vt o 4H Orta1aıııa H7 H9 L mu888s ilub9sb vi 450 Oralaıııa ILLE 426.B8B813ml!S8BB 4J3.88e.B" LI cııı.. G c....., 439 as98sebb! Ortal as-. Grafik 2. Enfekte ve kontrol her koyunun deney sonunda kazandıı canlı aırlık. Diagram 2. The live weight gains of each infected and control sheep at the end of the experiment. co CT c

5 Fa8ciola Gigantica ve Canlı ağırlık lls ayrı verildiği gibi balangıçtaki halinde de verilmitir. ve deney süresince kiloları guruplar Bu grafiklerin tetkikinden de anlaılacağı gibi = 100 metaserker verilerek enfekte edilen gurupta balangıca göre deney sonunda i 13 gram, = 100 metaserker verilen gurupta ise 34 gram canlı ağırlık kaybı olmu (100 metaserker verilen iki gurubun ortalama canlı ağırlık kaybı 226 gram), 50 metaserkerin bir defada verildiği gurupta 226, = 50 eklinde iki doz halinde 50 metaserker verilen gurupta ise 906 gram canlı ağırlık kazancı olmutur (50 metaserker verilen iki gurubun ortalama canlı ağırlık kazancı 566 gram). Kontrololarak tutulan 4 koyunun gram arasında değien (Ortalama gram) canlı ağırlık kazandıkları tesbit edilmitir. Metaserkerlerin verili eklinin canlı ağırlık kazanmaya bir etkisi olmamıtır. Enfekte gurupların kendi aralarında ve kontrol gurubu ile ayrı ayrı istatistik analizleri yapılmıtır. İstatistik deilerlendirme sonuçları variyans analizi tablosu Variyans kaynağı Serbestlik Kareler Kareler F derecesi toplamı ortalaması _ _.-- Gruplar arası isi ** Gruplar içi Genel ** % i güven sınırına göre önemli (P < 0.01) Yapılan variyans analizinde guruplar arasındaki farklılık istatistik bakımından önemli bulunmutur. Hangi guruplar arasındaki farkların önemlilik taıdığı testlendiğinde, kontrol gurubu ilc diğer bütün enfekte guruplar arasındaki farklılığın (% 99 güven eiğinde) önemli, enfekte gurupların kendi aralarındaki farklılığın istatistik önemlilik taımadığı anlaılmıtır. Denemelerde kullanılan koyun sayısının az, verilen metaserker sayısının düük olmasına rağmen enfekte guruplar ile kontrol gurubu arasında canlı ağırlık kazanmada farklılığın büyük oluu, Fasciola gigantica ile enfekte koyunların canlı ağırlık kazanmada gösterdikleri yavlık dolayısı ilc ekonomik kayıplarımızın büyüklüğü açıkça ortaya çıkmaktadır. Tartışma Fasciola gigantica ilc eksperimentel olarak enfekte edilen koyunların istatistik analizler için küçük olmakla beraber kontrollara kıyasla

6 116 Yılmaz Tiğin ihat Bayşu. evzat Güralp canlı ağırlık kazanmada geri kaldıklarını Condy (I) ortaya koymaktadır. Condy (I), deneylerinde her koyuna değişik sayıda (I 0-60) F. gigantica metaserkeri vererek aldığı sonuçları bildirmektcdir. Deneylerde kullanılan koyun ve metaserker sayı,sının azlığına rağmen F. gigantica'nın koyunların canlı ağırlık kazanmalarını engellediği ortaya çıkmaktadır. Yaptığımız denemelerde daha fazla koyun ve metaserker kullandığımızdan aldığımız sonuçlar istatistik analiz ile enfekte hayvanların kontrollara oranla canlı ağırlık kazanmada büyük bir gerileme gösterdiğini meydana koymaktadır. Literatür i - Condy, J. B. (1961): The djeet ojvmying numbers oj liver Jluke (Faseiola gigantiea) on the weight gain oj Blaekhead Persian lambs. Bul!. epizoot. Dis. Afr., 9, Yazı "Dergi Yazı Kuruluna" 27.' günü gelmiştir. Teşekkür: Bu çalışmanın istatistik analizlerini yapan Asistan Ersoy Canküyer'e teşekkürü bir borç biliriz.

Benzer belgeler

(A Research on the Effects of Only Barley Ration Added Urea As A Protein Source on the Fattening Performance of Lambs).

(A Research on the Effects of Only Barley Ration Added Urea As A Protein Source on the Fattening Performance of Lambs). TEK YEM ARPA RASYONUNA PROTEİN KAYNAĞI OLARAK ÜRE KATILMASININ KUZULARDA BESİ Lalahan PERFORMANSINA Hay. Araşt. Enst. ETKİLERİ Derg. 1998, ÜZERİNDE 38 (1) 4148 BİR ARAŞTIRMA TEK YEM ARPA RASYONUNA PROTEİN