New antiviral agents for Hepatitis C virus

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "New antiviral agents for Hepatitis C virus"

Transkript

1 Review Article Spatula DD. 2015; 5(4):0-0 New antiviral agents for Hepatitis C virus Hepatit C virüsüne yönelik yeni antiviraller Murat Afyon 1,*, Cumhur Artuk 2 GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Birinci Basamak Muayene, Aile Sağlığı Merkezi ve Deniz Harp Okulu Polikliniği Tuzla, İstanbul GATA Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Etlik, Keçiören, Ankara ABSTRACT With of the development of the direct acting antivirals, the treatment of hepatitis C virus showed significiant progress. There are still many ongoing studies with several molecules. Due to the increased sustained viral response rates and the descending duration of treatment obtained from this studies, guidelines and approved treatment regimens are constantly changing. However, access to medicines and treatment costs emerge as important problems that need to be resolved as soon as possible. Keywords: Hepatitis C virus; Antiviral drugs; Direct acting antivirals; Drug discovery. ÖZET Direk etkili antiviral ilaçların gelişimi ile hepatit C virüsü tedavisinde anlamlı bir yol alınmıştır. Halen birçok molekül ile ilgili devam eden çalışmalar mevcuttur. Artan kalıcı viral yanıt oranları ve azalan tedavi süreleri elde edilen bu çalışmalar ışığında rehberler ve onaylanmış tedavi rejimleri baş döndürücü bir şekilde sürekli değişim halindedir. Ancak ilaçlara erişim ve tedavi maliyetleri önemli problemler olarak karşımıza çıkmaktadır. Anahtar kelimler: Hepatit C virüsü; Antiviral ilaçlar; Direk etkili antiviraller; İlaç keşfi. Corresponding Author: *Murat Afyon, GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Birinci Basamak Muayene, Aile Sağlığı Merkezi ve Deniz Harp Okulu Polikliniği Tuzla/İstanbul muratafyon2002@yahoo.com HEPATİT C VİRÜSÜNE YÖNELİK YENİ ANTİVİRALLER Hepatit C virüsü (HCV) tek iplikli, pozitif polariteli bir ribonükleik asit (RNA) virüsüdür. HCV enfeksiyonu yüksek kronikleşme riski, siroz ve hepatoselüler karsinom (HCC) gibi ileri dönem komlikasyonları nedeniyle önemli bir toplum sağlığı sorunudur [1]. Yakın zamana kadar pegileinterferon (pegifn) ve ribavirin (RBV) kullanımı şeklinde olan standart HCV enfeksiyonu tedavisi ile genotip 1 hastalarda 48 haftaya kadar süren rejimlerde %40 civarında olan kalıcı viral yanıt (KVY; Tedavinin kesilmesi sonrası HCV RNA negatifliğinin devam etmesi) oranları, birinci kuşak proteaz inhibitörlerinin mevcut tedavi rejimine eklenmesi ile %75 civarına ulaşmış ve tedavi süreleri 24 haftaya kadar kısaltılmıştır. Ancak HCV hakkındaki bilgilerin artması, hızla HCV ye karşı yeni birçok direkt etkili antiviral ajan (DEA) ve interferonsuz oral tedavi rejimlerinin geliştirilmesine, daha kısa tedavi Received November 23, 2015 ; Accepted December 17, 2015 DOI /spatula Published online in ScopeMed ( Spatula DD.. sürelerinde %100 e varan KVY oranlarına olanak sağlamıştır [2, 3]. Bu gelişmeler doğrultusunda ve Human immunodeficiency virus (HIV) ve Hepatit B virüsünden (HBV) farklı olarak HCV replikasyonunun hücre çekirdeği dışında olması ile virüsün eredike edilebileceği yönünde bir ümit oluşmuştur. Ancak hızlı replikasyonu ve intrensek yüksek mutasyon oranları nedeniyle HCV enfeksiyonunda, farklı DEA kullanımı ile virüsün tamamen eredike edilemediği vakalarda viral varyantlar seçilebilir. Ayrıca tedavinin başlangıcından sonra günler içerisinde gelişen ilaç direnci bildirilen çalışmalar mevcuttur [4]. Bu yüzden 2014 yılı başından itibaren onaylanmış DEA, öncelikli olarak dirençli varyantları birlikte baskılayabildiği pegifn ve/veya RBV ile kombine olarak kullanılmıştır. Ancak gerek pegifn ve gerekse RBV kaynaklı tedaviyi kısıtlayıcı yan etkiler nedeniyle, farklı sınıflardan DEA ile kombine ederek, pegifn ve/veya RBV ihtiyacını ortadan kaldırıp, direnç gelişimini azaltıp daha etkin ve yüksek oranda KVY elde etmeyi Spatula DD 1

2 Hepatit C virüsüne yönelik yeni antiviraller amaçlayan ve pegifn nun kontraendike olduğu hastalar içinde bir umut olan birçok çalışma mevcuttur [5, 6]. Bu amaçla üçlü tedavi (DEA + pegifn + RBV), dörtlü tedavi (iki DEA kombinasyonu + pegifn + RBV) ve pegifn içeremeyen tedavi (RBV ile veya RBV olmadan DEA kombinasyonu) seçenekleri kullanılmaktadır. Bu çalışmalar ve gelişmeler ışığında rehberler sürekli değişim halindedir ve pegifn ve/veya RBV içeremeyen onaylanmış tedavi rejimleri mevcuttur [7]. Günümüz itibariyle DEA, proteaz (NS3/4A) inhibitörleri, NS5B nükleoz(t)id polimeraz inhibitörleri, NS5B non-nükleoz(t)id polimeraz inhibitörleri ve NS5A inhibitörleri şeklinde dört grup altında toplanmaktadır [2, 3]. Ancak HCV tedavisinde gelişme aşamasında olan farklı stratejiler de mevcuttur. Bunların arasında NS5A fosforilasyonu ve viral replikasyon için gerekli başka bir viral protein NS4B inhibisyonu [6-(indol-2-yl) pyridine-3- sulfonamid ve GSK8853 ile], HCV iyon kanalı p7 inhibisyonu (BIT225 ile faz IIa çalışmalar devam etmekte, mekanizması tam olarak anlaşılmamış olmamakla birlikte amantadin ve rimantadin ile) ve HCV replikasyonu ve viral protein sentezinin antisense oligonükleotidler (ASOs) ile inhibisyonu sayılabilir [3, 8]. PROTEAZ İNHIBITÖRLERI NS3 proteaz, HCV nin replikasyon ve posttranslasyon sürecinde yer alan bir enzimdir. NS4A ise kofaktör olarak görev yapan membran proteinidir [1]. Proteaz inhibitörleri, NS3 proteazın katalitik bölgesini ve NS3/4A nın birbirlerine etkileşimini bloke ederek etki ederler [9]. NS3/4A proteaz, immün sistemi etkisiz hale getirebilmesi ve HCV hücre siklusundaki önemli rolü ile HCV tedavisinde geliştirilen yeni ilaçlar için ideal bir hedef haline gelmiştir. Bu grupta yer alan birçok ilaç gelişim aşamasında olmakla birlikte, birinci kuşakta olan telaprevir ve boseprevir 2011 de The American Association for the Study of Liver Diseases (AASLD) ve European Association for the Study of Liver (EASL) rehberlerine girmiş olup bu alandaki hızlı gelişmeler nedeniyle 2014 yılı başlarında rehberlerin öneri listesinden çıkarılmıştır [10, 11]. İkinci kuşak proteaz inhibitörlerinin daha az ilaç etkileşimine girdiği, daha az sıklıkta ve daha az ciddi yan etkiye neden olduğu, doz şemasını iyileştirdiği gösterilmiştir [2, 12]. Ayrıca birinci kuşak proteaz inhibitörleri HCV genotip 1 tedavisi için planlanmış olup sonraki kuşak proteaz inhibitörleri diğer HCV genotipleri için (doğal olarak D168 polimorfizmine sahip olan genotip 3 hariç) daha geniş bir etki spekturumuna sahiptirler. Birinci kuşakta olan telaprevir ve boseprevir için günlük alınan ilaç miktarı da hasta uyumu açısından bir problem olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca HCV proteaz inhibitörlerinin daha yüksek plazma seviyelerinde antiviral aktivitelerinin arttığı ve dirençli HCV varyantlarının daha az seçildiği belirtilmektedir [4]. Bu nedenle bazı proteaz inhibitörlerinin metabolize eden sitokrom P450 3A4 inhibitörü olan ritonavirin birlikte kullanımı ile proteaz inhibitörlerinin yarılanma ömründe ve plazma konsantrasyonlarında dramatik bir şekilde artış ve sonuçta günlük tek doz kullanım kolaylığı sağlanmıştır [4-6]. Birinci kuşak olan telaprevir ve boseprevir kovalent lineer, ikinci kuşak asunaprevir (BMS ) ve faldaprevir (BI ) non-kovalent lineer, simeprevir (TMC-435), paritaprevir (ABT- 450), danoprevir (RG7227), vaniprevir (MK-7009) ve grazoprevir (MK-5172) ise non-kovalent makrosiklik bir yapıya sahiptir [12]. Ayrıca sovaprevir (ACH- 1625), deldeprevir (Neceprevir, ACH-2684), narlaprevir (SCH ), vedroprevir (GS-9451), GS-9256 ve IDX-320 gibi birçok proteaz inhibitörü ile ilgili çeşitli aşamalarda çalışmalar mevcuttur [3, 12]. Bütün bu proteaz inhibitörleri yapı olarak ve bağlanma yeri olarak farklılık gösterse de direnç konusunda anlamlı olarak benzerlikler mevcuttur. R155 pozisyonunda değişim ve A156 pozisyonunda bazı değişimler bütün proteaz inhibitörlerini etkileyebilir [12]. Non-kovalent inhibitörler ayrıca özellikle D168 pozisyonunda değişimlerden etkilenmektedir [12]. Ancak yeni nesil bir inhibitör olan grazoprevir (MK-5172), R155K ve D168A varyantalarına karşın etkin görünmekle birlikte, A156 varyantları tarafından etkilenmektedir [13]. HIV enfeksyonu olan hastaların yaklaşık %30 u HCV ile koenfekte olup antiretroviral ilaçlar ile HCV tedavisinde kullanılan ilaçlar arası etkileşim de önemlidir. Birinci kuşak HCV proteaz inhibitörleri telaprevir ve boseprevir ile antiretroviral ilaçlar arasında birçok etkileşim mevcut olup simeprevir içinde benzer kontraendikasyon (efavirenz veya ritonavir boosted proteaz inhibitörlerine eklenmeme) varlığı mevcuttur. Faldaprevir ve daklatasvir (NS5A inhibitörü) için ise doz ayarlaması gerekmektedir [2]. Asunaprevir (BMS ): Faz 3 çalışmaları süren NS3 proteaz inhibitörüdür. pegifn/rbv ile kombine edildiğinde sadece pegifn/rbv e göre hem hızlı virolojik yanıt (HVY; Tedavinin 4. haftasında HCV RNA negatifleşmesi) hem de KVY oranlarında belirgin bir üstünlüğü vardır. Fakat minimal dozlarda dahi yüksek hepatotoksisite riskine sahip olduğundan pegifn içermeyen tedavi rejimlerinde daha etkili olarak kullanılabileceği düşünülmektedir [14]. Genotip 1 hastalarda daklatasvir (NS5A inhibitörü) + 2 Spatula DD

3 Afyon ve Artuk beclabuvir (non-nükleoz(t)id NS5B inhibitörü) ile fikse edilmiş tek doz şeklinde uygulandığı çalışmalar ile tedavi naiv grupta %92 ve tedavi tecrübesi olan grupta ise %89.3 oranında 12. haftada KVY (KVY 12 ) bildirilmiştir [15]. Simeprevir (TMC-435): İlk ikinci kuşak NS3/4A inhibitörüdür. Simeprevirle yapılmış klinik çalışmalarda naiv hastalar olsun daha önce tedavi almış hastalar olsun ilacın pegifn/rbv ile kombine kullanımında KVY oranlarının plesabo ve tek başına pegifn/rbv e göre büyük ölçüde üstün olduğu tespit edilmiştir [16]. Yemekler ile birlikte günlük 150 mg kapsül (Olysio) şeklinde kullanılan simeprevir, birinci kuşak proteaz inhibitörlerine göre daha az yan etkiye ve yüksek KVY oranlarına sahiptir. Halsizlik, baş ağrısı, kaşıntı, grip benzeri bulgular ve indirekt bilirubinemi en sık görülen yan etkileri olup hafif-orta düzeyde döküntü pegifn/rbv e göre farklı olarak tespit edilen yan etkidir [17]. Genotip 1 hastalar için Kasım 2013 tarihinde PegIFN ve RBV ile kombine ve Kasım 2014 tarihinde ise sofosbuvir (nükleoz(t)id NS5B inhibitörü) ile kombine olacak şekilde Food and Drug Administration (FDA) tarafından onaylanmıştır. Ancak genotip 1a HCV enfeksiyonu olan hastalarda simeprevir tedavisi başlanmadan önce, bu hastalarda %30-%48 oranlarında görülen ve simeprevir direncini 11 kat arttırarak KVY oranlarını belirgin şekilde düşüren Q80K varyantlarının taranması FDA tarafından önerilmektedir [12]. Ayrıca çakışan direnç (overlapping resistance) nedeniyle birinci kuşak proteaz inhibitörleri ile başarısız tedavi öyküsü olan hastalarda kulanılımı önerilmemektedir [7, 12]. Faldaprevir (BI ): Faz 3 çalışmaları süren, günde tek kullanımlık selektif NS3/4A inhibitörüdür. Faz 1 çalışmalarında faldaprevir monoterapisinde virolojik kırılma (virologic breakthrough) gözlemlenirken, pegifn/rbv kombinasyonuyla bu oran büyük ölçüde azalmıştır [18]. Faldaprevir iyi tolere edilebilirken hafif döküntü ve fotosensivite ile doz bağımlı olarak hafif unkonjuge hiperbilirubinemi gözlemlenlenebilmektedir [19]. Paritaprevir (ABT-450): Faz 3 çalışmalar sonucunda ABT-450/r (paritaprevir + ritonavir) + ombitasvir (NS5A inhibitörü) + dasabuvir (nonnükleoz(t)id NS5B inhibitörü) ± RBV kombinasyonunun genotip 1, tedavi naiv veya önceden tedavi almış kompanse sirotik veya nonsirotik hastalarda etkin ve iyi tolere edilebilir olduğu bildirilmiştir [20-22]. Ayrıca 12 veya 24 hafta tedavi alan 992 genotip 1b hasta içinde ABT-450/r + ombitasvir + dasabuvir + RBV tedavisi alan sirotik veya non-sirotik tedavi naiv veya önceden tedavi almış grupta %98.3, ABT-450/r + ombitasvir + dasabuvir tedavisi alan non-sirotik tedavi naiv veya önceden tedavi almış grupta %99.3 oranında tedavi sonrası KVY 12 ve RBV içermeyen tedavi rejimi daha düşük oranda (%6.5 ve %0.2) anemi ile ilişkili olsada her iki tedavi rejiminin de iyi tolere edilebilir olduğu bildirilmiştir [5, 23, 24]. Ayrıca dasabuvirin genotip 4 etkinliği olmadığı için çıkarıldığı, genotip 4 hastalarda yapılan çok merkezli bir çalışmada, non-sirotik tedavi naiv grubun bir kısmında (n=44) RBV olmadan ve bir kısmında (n=42) RBV ile ve önceden tedavi almış grupta (n=49) RBV + ABT-450/r + ombitasvir kombine tedavisinin 12 haftalık uygulanması sonucu tedavi naiv grupta RBV kullanılan rejimde %100, tedavi naiv grupta RBV olmayan rejimde %90.9, önceden tedavi almış grupta ise %100 oranında tedavi sonrası KVY 12 bildirilmiştir [25]. Ayrıca RBV kaynaklı hemoliz sonucu oluşan bilirubin seviyelerinde artışa paritaprevirin bilirubin taşıyıcısı olan OATP1B1 inhibisyonu ile indirek olarak katkı sağlayabileceği bildirilmiştir [5]. Bu çalışmalar temelinde bu 3 DEA içeren tedavi rejimi (Viekira Pak) Aralık 2014 tarihinde erişkin kompanse sirozu olanlar dahil genotip 1 hastalar için, ABT-450/r +ombitasvir kombinasyonu (Technivie) ise Temmuz 2015 tarihinde genotip 4 hastaların tedavisinde kullanılmak üzere FDA onayı almıştır [7]. Danoprevir (RG7227): Tedavi naiv genotip 1 ve genotip 4 hastalarda 24 haftalık danoprevir + ritonavir + pegifn + RBV tedavisi sonrası yüksek oranda 24. haftada KVY (KVY 24 ) bildirilmiştir [26]. Önceki tedavilere çok kötü cevaplı (Null responder; 12 haftalık pegifn + RBV tedavisi sonrası viral yükte 2 log 10 veya daha düşük miktarda azalma olan hastalar) vakalar üzerinde yapılan bir çalışmada ise 12 hafta danoprevir + ritonavir + pegifn + RBV ve sonrasında 24 hafta pegifn + RBV tedavisi sonucu genotip 1b hastalarında %88, genotip 1a hastalarında ise %25 oranında KVY 24 ve genotip 1a hastalarında bu düşük oran nedeni olarak ise genotip 1a da ki düşük direnç bariyeri (NS3 proteinindeki sadece tek nükleotid değişiminin dirence neden olabileceği) bildirilmiş ve bu nedenle genotip 1a hastalarında bahsi geçen tedavi rejimine daha yüksek direnç bariyerine sahip ikinci bir DEA eklenmesi önerilmiştir [6]. Ayrıca genotip 1 hastalarda merisitabin (NS5B nükleoz(t)id polimeraz inhibitörü) + danoprevir + ribavirin kombinasyonu kullanımı ile, muhtemelen danoprevir cevap oranlarının daha düşük olması nedeniyle genotip 1a hastalarda KVY için anlamlı farklılık bildirilmiştir [27, 28]. Yüksek doz danoprevirin ritonavir ile kombine edilmeden kullanıldığı durumlarda danoprevirin reaktif metobolitlerine bağlı karaciğer hasarı ve alanin aminotransferaz (ALT) seviyelerinde belirgin Spatula DD 3

4 Hepatit C virüsüne yönelik yeni antiviraller yükselmeler bildirilsede ritonavir ile kombine kullanımda bu durum bildirilmemiştir [6, 26]. Grazoprevir (MK-5172): Faz 3 çalışmaları devam eden ikinci kuşak proteaz inhibitörü olup çoklu ilaç direncine neden olan R155K ve D168A varyantlarına karşın etkinliği, HCV genotipleri için geniş etki spekturumu, düşük yan etki profili, günlük tek doz kullanım kolaylığı mevcuttur. Grazoprevir + elbasvir (MK-8742, NS5A inhibitörü) kombinasyonu ile 12 haftalık tedavi sonucunda genotip 1 hastalarda tedavi naiv sirotik hastalarda %97, önceki tedavilere çok kötü cevaplı (null responder) sirotik veya nonsirotik hastalarda %91 oranında KVY 12 ve bu yüksek oranların siroz varlığı, önceki pegifn ve RBV tedavilerine çok kötü cevap (null response) varlığı, HCV subgenotipi, 30 kg/m2 ve daha yüksek vücut kitle indeksi ve yüksek viral yük gibi temel faktörlerden etkilenmediği bildirilmiştir [29]. Vaniprevir (MK-7009): Faz 3 çalışmaları devam eden diğer bir ikinci kuşak proteaz inhibitörüdür. Hayvan modellerinde viral yükte hızlı bir düşüş ve faz Ib çalışmalarda genotip 1 hastalarda monoterapi ile potent antiviral aktivite gösterildikten sonra yapılan faz 2 çalışmalarda pegifn ve RBV ile kombine kullanım sonucu tedavi naiv veya önceki pegifn + RBV tedavisine cevapsız non-sirotik genotip 1 hastalarda HVY (%69-83 ve %76-95) ve KVY (%61-84 ve %95-100) oranlarında anlamlı bir artış ve ayrıca vaniprevirin 600 mg/gün dozunda günlük 100mg veya 300mg doza göre gastrointestinal yan etkilerin (bulantı, kusma ve diyare gibi) daha sık görüldüğü bildirilmiştir [30, 31]. Vedroprevir (GS-9451): Genotip 1 HCV ne karşı pegifn ve RBV ile sinerjist etki gösterdiği bildirilmiştir [32]. Bir faz IIa çalışmasında ise sofosbuvir (NS5B nükleoz(t)id polimeraz inhibitörü), ledipasvir (NS5A inhibitörü) ile 6 haftalık kombine kullanımı sonucu %95 KVY 12 bildirilmiştir [33]. Tedavi naiv genotip 1 hastalarda ledipasvir, vedroprevir, tegobuvir ve ribavirin kombine tedavisini değerlendiren farklı bir faz II çalışmasında ise ledipasvir dozu ve tedavi süresi ile değişen %48 ile %63 arası KVY 12 oranları bildirilmiştir [34]. Sovaprevir (ACH-1625): Faz II çalışmaları devam eden ikinci kuşak proteaz inhibitörü olup aç veya tok karınla monoterapi şeklinde uygulanmasında HCV de hızlı ve keskin bir düşüş ve viral dirence karşı yüksek farmokolojik bariyer bildirilmiştir [2]. Deldeprevir (Neceprevir, ACH-2684): Sirotik veya non-sirotik genotip 1 hastalarda potent bir viral süpresyon gösterdiği bildirilen faz II çalışmaları süren ikinci kuşak bir proteaz inhibitörüdür [2, 35]. Narlaprevir (SCH ): PegIFN ve RBV ile kombine kullanımı sonucu, tedavi naiv veya tedavi tecrübesi olan genotip 1 hastalarda tedavi sonunda 32 aya kadar süren KVY elde edilmiş, faz II çalışmaları süren diğer bir proteaz inhibitörüdür [36]. GS-9256: Fosfonik asit derivesi olup genotip 1 HCV ne karşı potent aktif olarak bildirilmiştir. Tedavi naiv genotip 1 hastalar ile yapılan faz II çalışmasında pegifn, RBV, GS-9256 ve bir non-nükleoz(t)id NS5B inhibitörü olan tegobuvirin (GS-9190) kombinasyonları sonucu erken virolojik yanıt (EVY; Tedavinin 12. haftasında HCV RNA negatifleşmesi) değerlendirilmiş, GS tegobuvir ile %7, GS tegobuvir + RBV ile %38, dörtlü kombinasyon tedavisi ile ise %100 oranında EVY bildirilmiştir [37]. IDX-320: Makrosiklik yapıya sahip bir HCV proteaz inhibitörü olup yapılan bir çalışmada 3 günlük monoterapi sonucu hastaların plazma HCV RNA düzeylerinde hızlı bir düşüş bildirilmiştir [38]. NS5B Nükleoz(t)id Polimeraz İnhibitörleri Bu grup ilaçlar sistemik maruziyeti azaltmak amacıyla tercihen karaciğer enzimleri ile parçalanacak şekilde öncül ilaç (prodrug) şeklinde geliştirilmişlerdir. Nükleoz(t)id analogları, hepatositte fosforilizasyon ile nükleozid trifosfata aktive olur ve viral genomun RNA replikasyonu sırasında zinciri sonlandırmak için nükleotidlerle yarışır. Genotip 1a ve 1b ye karşı eşit etkinlikte olup günde tek doz kullanılan ilaçlardır. Pangenotipik etkinliğe ve yüksek direnç bariyerine sahip olmaları ve primer direnç azlığı bu ilaçları pegifn içermeyen DEA kombinasyon tedavileri için anahtar bir komponenet haline getirmektedir [2, 3, 39]. Bu grupta yeralan Valopisitabin, BMS (INX-189), IDX-184, BCX-5191 ve ALS-2158 gibi moleküllerin çeşitli nedenler ile (yetersiz etkinlik, yan etki vb. ) geliştirilmesi durdurulmuştur. Ayrıca MK-3682, ACH-3422, GS-6620, ALS-335, ALS-516 ve TMC gibi birçok NS5B nükleoz(t)id polimeraz inhibitörü ile ilgili ise çeşitli aşamalarda çalışmalar mevcuttur [2, 3, 39]. Sofosbuvir (GS-7977): NS5B polimerazın primidin (urasil) nükleotid analog inhibitörüdür. Birçok negatif prediktif faktöre sahip hastalarda, tüm genotiplerde sofosbuvirli tedavi rejimleri yüksek KVY oranlarına sahiptir [40]. Faz 3 çalışmalarda sofosbuvir ile pegifn/rbv kombinasyonun KVY oranları tüm genotiplerde tatmin edici bulunmuştur [41]. Rehberlerde hem pegifn içeren veya içermeyen rejimlerde yüksek etkinliği nedeniyle ilk seçilen moleküldür. Monoterapi önerilmemektedir. Genotip 1 ve genotip 4 hastalar için pegifn ve RBV ile kombine, genotip 2 ve genotip 3 hastalar için ise RBV ile kombine olacak şekilde Aralık 2013 tarihinden itibaren FDA ve Haziran 2014 tarihi itibariyle ise European Medikal Agency onayı bulunan, umut veren faz 3 çalışmalar sonucu Ekim 2014 tarihinde genotip 4 Spatula DD

5 Afyon ve Artuk 1 hastalar için ve 12 Kasım 2015 tarihinde genotip 4, 5 ve 6 hastalar için ve ayrıca HIV ile koenfekte olan hastalar için NS5A inhibitörü ledipasvir ile (ledipasvir 90 mg + sofosbuvir 400 mg: Harvoni), genotip 1 hastalar için Kasım 2014 tarihinde proteaz inhibitörü simeprevir ile, Temmuz 2015 tarihinde ise genotip 3 hastalar için NS5A inhibitörü daklatasvir ile kombine olacak şekilde pegifn içermeyen rejimler için onay almıştır [7]. Günlük 400 mg dozunda (Sovaldi) oral uygulanan ve biyoyararlanımlığı yüksek olan bir ilaçtır. Sofosbuvir iyi tolere edilebilen bir antiviral olup halsizlik, baş ağrısı, insomnia, bulantı, iştahsızlık, baş dönmesi, grip benzeri hastalık tablosu, döküntü, anemi ve lenfopeni gibi yan etkiler görülebilir [7, 40]. Son dönem böbrek yetmezliğinde önerilmemektedir. S282T mutasyonu ile sofosbuvir direncinin yaklaşık 10 kat arttığı belirtilmektedir [39]. Ayrıca L159F ve V321A mutasyonlarının da sofosbuvir tedavisine cevapta azalma görülen tedavi ilişkili mutasyonlar olduğu bildirilmiştir [39]. Merisitabin (RG7128, RO ): Potent, selektif ve sitotoksik olmayan nükleozid polimeraz inhibitörü olup, sitozin nükleozid anologunun ön ilacıdır. Standart pegifn/rbv tedavisinde KVY %36,5 iken, merisitabin pegifn/rbv ile kombine edildiğinde bu oranın %56,8 e yükseldiği tespit edilmiştir [42]. Genotip 1a ve 1b hastalar için pegifn/rbv ile kombinasyonu ile yapılan çalışmalarda etkinlik benzer olarak bildirilmesine rağmen, merisitabin + danoprevir + ribavirin kombinasyonu ile, muhtemelen genotip 1a danoprevir cevap oranlarının daha düşük olması nedeniyle KVY için anlamlı farklılık (genotip 1a %26, genotip1b %71) bildirilmiştir [27, 28]. Ancak son dönemlerde merisitabin ile ilgili ileri klinik çalışmalar durdurulmuştur [39]. GS-0938 (PSI ): NS5B polimerazın pürin (guanin) nükleotid analog inhibitörüdür. Farklı HCV genotiplerine karşı sofosbuvire eşit bir antiviral aktiviteye sahip olduğu ve S282T mutasyonu içeren replikonlara karşı da tam bir aktivite gösterdiği bildirilmiştir [43]. GS-0938 ve sofosbuvir kombinasyonu kullanılarak genotip 1 hastalarda pegifn içermeyen tedavi rejimleri için olumlu ilk bulgular elde edilmiştir [44]. VX-135 (ALS-2200): Üridin nükleotid analogu olup, günlük 200 mg tek doz kullanıma uygundur. Bu doz ile 7 gün süreli kullanım sonucu genotip 1 sirozlu hastalarda HCV RNA düzeylerinde ortalama 4.08 log 10 bir azalma bildirilmiştir [45]. Genotip 1 hastalarda daklatasvir ile kombinasyonu ile %90 KVY ve S282T mutasyonu ile ilişkili relaps bildirilmiştir [27]. NS5B Non-nükleoz(t)id Polimeraz İnhibitörleri NS5B non-nükleoz(t)id polimeraz inhibitörleri NS5B polimerazın aktif beş bölgesine (thumb1, thumb2, palm1, palm2 ve yakın zamanda tespit edilen palm-beta) bağlanarak etki etmektedirler [39]. NS5B non-nükleoz(t)id polimeraz inhibitörleri DEA ilaçlar içinde en düşük genetik direnç bariyerine sahip ilaçlardır ve özellikle ilk moleküller daha az potent olup genotipik etkinlik dağılımları da (genellikle sadece genotip 1) sınırlıdır [27]. Benzimidazol ve indol deriveleri [deleobuvir (BI ), beclabuvir (BMS ) ve TMC ] thumb1 bölgesine bağlanarak etki göstermekte olup özellikle P495 mutasyonları sonucu bu gruba artmış direnç bildirilmektedir [39]. Tiyofen-2-karboksil asit deriveleri [lomibuvir (VX-222), GS-9669] ve dihidro piranonlar (filibuvir) thumb2 bölgesine bağlanarak etki göstermektedir. Bu grup için özellikle M423 ve I482 mutasyonları direnç gelişimini arttırırken ilginç olarak GS-9669 etkinliği in vitro olarak M423 mutasyonundan etkilenmemektedir [39]. Benzothiadiazin deriveleri dasabuvir (ABT-333), setrobuvir (RG7790, ANA-598) ve ABT-072 palm1 bölgesine, nesbuvirin içinde bulunduğu benzofuranlar palm2 bölgesine, tegobuvir (GS-9190) ise palm-beta bölgesine bağlanarak etki göstermektedir. NS5B non-nükleoz(t)id polimeraz inhibitörleri içinde deleobuvir (BI ), filibuvir (PF ), lomibuvir (VX-222), setrobuvir (RG7790, ANA-598), nesbuvir ve tegobuvir (GS-9190) çeşitli nedenlerden dolayı gelişimi durdurulan bileşiklerdendir [2, 3, 39]. MBX-700 ve MBX-701 ise thumb1 bölgesine bağlanan preklinik çalışmaları süren diğer indol derivesi non-nükleoz(t)id polimeraz inhibitörleridir [39]. Ayrıca VCH-916, VCH-759, PPI-383 ve RG7109 gibi birçok NS5B non-nükleoz(t)id polimeraz inhibitörü ile ilgili ise çeşitli aşamalarda çalışmalar mevcuttur [2, 39]. Deleobuvir (BI ): Oral biyoyararlanımlığı yüksek olan non-nükleoz(t)id polimeraz inhibitörüdür. PegIFN içermeyen tedavi rejimlerinde ve pegifn/rbv ile kombinasyonlarında genotip 1 hastalarda faz 3 çalışmalara kadar ilerlemiş ve 28 gün süreyle günde 3 kez 600 mg deleobuvir, pegifn/rbv ile kombine edildiğinde naiv hastalarda %58 oranında HVY elde edilmiştir [46]. PegIFN içermeyen rejimlerde deleobuvir uygulanan faz 3 çalışmalarında P495L/S/T, viral kırılma ve relaps ile ilişkili en sık mutasyon olarak bildirilmiş ve deleobuvir geliştirilmesi durdurulmuştur [39]. Beclabuvir (BMS ): Genotip 1a, 1b, 3a, 4a ve 5a ya karşı etkin, 6a ya karşı ise değişken aktivitede bildirilen faz III çalışmaları süren nonnükleoz(t)id polimeraz inhibitörüdür. Asunaprevir ve daklatasvir ile kombinasyonu sonucu tedavi naiv genotip 1 ve genotip 4 hastalarda %90 nın üzerinde Spatula DD 5

6 Hepatit C virüsüne yönelik yeni antiviraller KVY ile NS3 ve NS5A mutasyonlarına ek olarak hastaların %8 inde P495 mutasyonları ile ilişki virolojik başarısızlık bildirilmiştir [15, 47, 48]. TMC : İndol derivesi olup faz 2 çalışmaları devam etmektedir. İn vitro replicon modellerinde genotip 1, 3a, 4a ve 6a ya karşı yüksek etkinlik bildirilmiştir [49]. Faz Ib çalışmalarında genotip 1 hastalarda güvenilir ve iyi tolere edilebilir olduğu, simeprevir ile kombinasyonu sonucu artan potent antiviral aktiviteye sahip olduğu bildirilmiştir [50]. Filibuvir (PF ): Genotip 1 virüslere karşı in vitro ve in vivo olarak potent etkinliği gösterilmiş olsa da ticari nedenlerden dolayı gelişimi durdurulmuştur [2, 39]. Lomibuvir (VX-222): İn vitro ve in vivo olarak potent antiviral aktivitesi gösterilmiş ve genotip 1 tedavisinde faz II çalışmalara kadar ilerlemiş olsa da gelişimi durdurulmuştur [2, 39]. GS-9669: Faz 2 çalışmaları devam eden bir NS5B non-nükleoz(t)id polimeraz inhibitörüdür. Tedavi naiv ve tedavi almış hastalarda PegIFN içermeyen rejimler içinde kullanımı ile umut veren sonuçlar alınmıştır. Tedavi naiv genotip 1 hastalarda sofosbuvir ve ledipasvir ile kombine olarak 6 hafta süresince kullanımı sonucu %95 KVY 12 bildirilmiştir [51]. Dasabuvir (ABT-333): ABT-450/r, ombitasvir, dasabuvir ve RBV kombinasyonuyla 12 haftalık tedavide yüksek KVY oranları, düşük tedaviyi terk etme oranları gözlenmiştir [52]. Faz 3 çalışmalar sonucunda 3 DEA tedavi rejiminin genotip 1, tedavi naiv veya önceden tedavi almış kompanse sirotik veya non-sirotik hastalarda etkin ve iyi tolere edilebilir olduğu bildirilmiştir [20-22]. 3 DEA tedavi rejimi içinde, Aralık 2014 tarihinde kompanse sirozu olanlar dahil genotip 1 erişkin hastalar için FDA onayı almıştır [7]. Setrobuvir (RG7790, ANA-598): Orta düzey etkili non-nükleoz(t)id polimeraz inhibitörüdür. HCV RNA düzeylerini ortalama 3 log azalttığı ve iyi tolere edildiği gösterilmiş olup pegifn/rbv ile kombine kullanımı ile ilgili faz 2 çalışmalara kadar ilerlese de gelişimi durdurulmuştur [2, 39]. ABT-072: Günlük tek doz kullanılan genotip 1 etkin non-nükleoz(t)id polimeraz inhibitörüdür. Faz IIa çalışmalarında, tedavi naiv non-sirotik genotip 1 hastalarda, ABT-450/r + RBV ile 12 haftalık kombine kullanım sonucu %91 KVY 24 ve iyi tolere edilebilir olduğu bildirilmiştir [53]. Nesbuvir: İn vitro olarak umut verici sonuçlar elde edilmiş ve faz II çalışmalara kadar ilerlemiş olsa da, nesbuvir uygulanması sonucu hastalarda karaciğer enzim yüksekliği görülmüş ve ileri klinik çalışmalar durdurulmuştur [2, 39]. Tegobuvir (GS-9190): HCV RNA düzeylerini ortalama 2 log azaltmaktadır. PegIFN/RBV ile kombine kullanımının sadece pegifn/rbv kullanılan tedaviye üstünlüğü görülmemiş, pegifn/rbv, GS ve tegobuvirin dörtlü kombinasyon tedavisinde ise EVY %100 bulunmuştur [36]. PegIFN içermeyen rejimler içinde replikon modellerini inhibe ettiği ve direnç mutasyonlarının gelişimini anlamlı olarak engellediği gösterilmiştir. Tedavi naiv genotip 1 hastalarda ledipasvir, vedroprevir, tegobuvir ve ribavirin kombine tedavisi ile %63 e varan KVY 12 oranları bildirilmiştir [34]. Ancak pansitopeni ile ilişkili olduğu bildirilmiş ve gelişimi durdurulmuştur [27, 39]. NS5A İnhibitörleri NS5A enzimi, viral replikasyon ve enfeksiyöz virüs partikülleri üretiminde rol oynar. HCV süpresyonunda NS5A inhibitörlerinin mekanizması halen tam olarak bilinmese de NS5A inhibitörlerinin pegifn/rbv ile birlikte verildiklerinde önemli ölçüde HCV RNA düzeyini azalttığı, KVY oranılarını ise arttırdığı bildirilmiştir [54]. Bu grup ilaçlar tüm genotiplere karşı oldukça potent ve etkilidir. Direnç gelişimine karşı düşük bariyere ve değişken toksisite profiline sahiptir [2, 3]. Onay almış veya farklı aşamalarda olan NS5A inhibitörleri arasında daklatasvir, ledipasvir (GS- 5885), ombitasvir (ABT-267), elbasvir (MK-8742), ACH-3102, velpatasvir (GS-5816), samatasvir (IDX719), GSK (JNJ ), PPI-668, PPI-461, BMS ve AZD-7295 sayılabilir [2, 3]. Bu grup içinde yer alan ACH-2928 ile ilgili geliştirme çalışmaları ise durdurulmuştur. Daklatasvir (BMS ): Klinik çalışmalarda test edilen ilk NS5A inhibitörü olup, tüm HCV genotiplerine karşı in vitro yüksek antiviral etkiye sahip olduğu gösterilmiştir. Monoterapi çalışmalarında özellikle genotip 1a ve 1b de yüksek direnç oranları tespit edilmiştir. Daklatasvir özelikle tek mutasyonun duyarlılık kaybı için yeterli olduğu genotip 1a için düşük genetik direnç bariyerine sahiptir. Genotip 1 için Q30, L31 ve Y93 mutasyonları daklatasvir direnci ile ilişkilidir [27]. Diğer DEA ile çapraz direncinin olmayışı, pegifn içermeyen DEA tedavi rejimlerinde daklatasvir kullanımını cazip hale getirmektedir [55]. Birinci kuşak proteaz inhibitörleri (telaprevir, boseprevir) ile tedavi başarısızlığı yaşamış hastalarda sofosbuvir ile kombinasyonlarında KVY ın % oranında gözlendiği gösterilmiştir [56]. Ayrıca daklatasvirin non-sirotik genotip 1 hastalarda asunprevir ve beclabuvir ile kombine kullanımı ile tedavi naiv grupta %92 ve tedavi tecrübesi olan grupta ise %89.3 oranında KVY 12 bildirilmiştir [15]. PegIFN ve RBV ile kombine uygulandığı faz IIb 6 Spatula DD

7 Afyon ve Artuk çalışmalarında, tedavi naiv genotip 1 hastalarda %87, tedavi naiv genotip 4 hastalarda 20 mg günlük doz ile %66.7 ve 60 mg günlük doz ile %100 KVY 24 bildirilmiştir [57]. Daclatasvir 30 veya 60 mg tabletler (Daklinza) şeklinde mevcut olup, önerilen 60 mg günlük tek doz halindedir. Temmuz 2015 tarihinde FDA tarafından genotip 3 hastalar için sofosbuvir ile kombine olacak şekilde onaylanmıştır [7]. Ledipasvir (GS-5885): Yapılan çalışmalar sonucu sofosbuvir ile kombine kullanıldığında non-sirotik genotip 1 hastalarda, tedavi naiv grupta RBV ile birlikte kullanımda %100, RBV olmadan 8 haftalık veya 12 haftalık tedavide %95, proteaz inhibitörü içeren bir rejim ile başarısız tedavi öyküsü olan hastalarda ise 12 haftalık RBV ile birlikte kullanımda %100, RBV olmadan ise %95 oranlarında KVY 12 bildirilmiştir ve ciddi yan etki rapor edilmemiştir [58]. Ledipasvir 90 mg + sofosbuvir 400 mg (Harvoni) günlük tek tablet şeklinde, Ekim 2014 tarihinde genotip 1 hastalar için, 12 Kasım 2015 tarihi itibari ile genotip 4, 5 ve 6 hastalar ve ayrıca HIV ile koenfekte olan hastalar için FDA onayı almıştır [7]. Ombitasvir (ABT-267): NS5A inhibitörü olup, interefronsuz tedavi rejimlerinden olan ABT-450/r, dasabuvir ve RBV kombinasyonuyla yüksek etkinlik sağlanmıştır [20]. Üç DEA tedavi rejiminin tedavi naiv veya önceden tedavi almış kompanse sirotik veya non-sirotik genotip 1 hastalarda etkin ve iyi tolere edilebilir olduğu bildirilmiştir [20-22]. Ayrıca genotip 4 hastalarda RBV + ABT-450/r + ombitasvir kombine tedavisinin 12 haftalık uygulanması sonucu tedavi naiv grupta RBV kullanılan rejimde %100, tedavi naiv grupta RBV olmayan rejimde %90.9, önceden tedavi almış grupta ise %100 oranında tedavi sonrası KVY 12 bildirilmiştir [25]. Üç DEA tedavi rejimi içinde Aralık 2014 tarihinde erişkin kompanse sirozu olanlar dahil genotip 1 hastalar için, ABT-450/r ile kombine olarak ise Temmuz 2015 tarihinde genotip 4 hastaların tedavisinde kullanılmak üzere FDA onayı almıştır [7]. Elbasvir (MK-8742): Tetrasiklik indol temelli bir NS5A inhibitörü olup genotip 1-4 ve Q30 veya Y93 gibi mutantlara etkinliği mevcuttur [2]. Grazoprevir ile 12 haftalık kombine kullanımı sonucunda genotip 1 tedavi naiv sirotik hastalarda %97, önceki tedavilere çok kötü cevaplı (null responder) sirotik veya nonsirotik hastalarda siroz varlığı, önceki pegifn ve RBV tedavilerine çok kötü cevap (null response) varlığı, HCV subgenotipi, 30 kg/m2 ve daha yüksek vücut kitle indeksi ve yüksek viral yük gibi temel faktörlerden etkilenmeyen %91 oranında KVY 12 bildirilmiştir [29]. Faz III çalışmaları devam etmektedir. ACH-3102: İkinci kuşak NS5A inhibitörü olup, pangenotipik bir aktiviteye sahiptir [2]. Faz II çalışmaları devam etmektedir [3]. Birinci kuşak NS5A inhibitörleri tarafından seçilen HCV genotip 1a Q30E ve L31V gibi direnç varyantlarına karşı gelişmiş potent etkinlik ancak Y93 varyantlarında ise yüksek seviyede direnç bildirilmiştir [59]. Velpatasvir (GS-5816): Pangenotipik aktiviteye ve yüksek direnç bariyerine sahip NS5A inhibitörüdür. ACH-3102 benzer şekilde Q30E ve L31V gibi direnç varyantlarına karşı gelişmiş potent etkinlik göstermiştir [59]. Faz I çalışmalar sonucu genotip 1-4 hastalarda 3 gün süreyle 150 mg günlük tek doz kullanım sonucu HCV RNA seviyelerinde genotipler arası değişen oranlarda ( log 10 ) belirgin düşüşler ve iyi tolere edilebilir olduğu bildirilmiştir [60]. Faz III çalışmasında sofosbuvir ile kombine günlük tek doz 12 hafta süreyle kullanım ile genotip 2 hastalarda %99 ve genotip 3 hastalarda %95 oranında KVY 12, en sık yan etki olarak ise halsizlik, baş ağrısı, bulantı ve uykusuzluk bildirilmiştir [61]. Samatasvir (IDX-719): Geniş genotipik aktiviteye sahip, günlük tek doz kullanılan ve iyi tolere edilebilir NS5A inhibitörüdür. Genotip 1a replikonlarında samatasvir ile en sık Y93 varyantlarının seçildiği ve genotip 1-4 hastalarda 3 günlük mg günlük tek doz samatasvir kullanımı ile viral yükte 4 log 10 a kadar azalmalar olduğu bildirilmiştir [62]. Genotip 1 veya 4 hastalarda simeprevir ile kombine kullanımı ile devam eden faz II çalışmalar mevcuttur [3, 7]. GSK (JNJ ): Faz II çalışmaları devam eden replikon sistemlerinde L31 ile Y93 mutantları dahil genotip 1a ve 1b etkinliği gösterilmiş bir NS5A inhibitörüdür [63]. Genotip 1 tedavi naiv hastalarda pegifn ve RBV ile kombine olarak 4 hafta süreyle 60 mg günlük tek doz şeklinde kullanımı ile %73 oranında HVY bildirilmiştir [64]. SONUÇ Klasik standart pegifn/rbv tedavisi dışında HCV tedavi amacıyla halen onaylanmış ilaçlar, 1. kuşak proteaz inhibitörleri olan boceprevir (Victrelis) ve telaprevir (Incivek), 2. kuşak proteaz inhibitörü olan simeprevir (Olysio), NS5B inhibitörü sofosbuvir tek başına (Sovaldi) veya NS5A inhibitörü ledipasvir ile kombine olacak şekilde (Harvoni), NS5A inhibitörü Daclatasvir (Daklinza), 3 DEA (ABT-450/r + ombitasvir + dasabuvir) içeren tedavi rejimi (Viekira Pak) ve ABT-450/r+ombitasvir kombinasyonu (Technivie) şeklinde sıralanabilir. DEA ilaçların gelişimi ile HCV tedavisinde anlamlı bir yol katedilmiş olup halen birçok molekül ile ilgili devam eden çalışmalar mevcuttur. Bu Spatula DD 7

8 Hepatit C virüsüne yönelik yeni antiviraller çalışmalar ve gelişmeler ışığında rehberler ve onaylanmış tedavi rejimleri baş döndürücü bir şekilde sürekli değişim halindedir. Bu da pegifn nun kontraendike olduğu veya daha önceden standart pegifn/rbv tedavisi ile sonuç alamamış hastalar başta olmak üzere HCV enfeksiyonu olan bütün hastalara ve virüsün eredikasyonu için biz hekimlere umut olmaktadır. Ancak ilaçlara erişim ve tedavi maliyetleri biran önce çözülmesi gereken önemli problemler olarak karşımıza çıkmaktadır. KAYNAKLAR 1. Öktem MA. Hepatit C Virüs Biyolojisi. Eds.: Altındiş M, Tabak F. In: Hepatit Mikrobiyolojisi. Viral Hepatitle Savaşım Derneği; İstanbul Tıp Kitapevi; p De Clercq E. Current race in the development of DAAs (directacting antivirals) against HCV. Biochem Pharmacol. 2014; 89(4): (doi: /j.bcp ). 3. Ermis F, Senocak Tasci E. New treatment strategies for hepatitis C infection. World J Hepatol. 2015; 7(17): (doi: /wjh.v7.i ). 4. Pilot-Matias T, Tripathi R, Cohen D, Gaultier I, Dekhtyar T, Lu L, et al. In vitro and in vivo antiviral activity and resistance profile of the hepatitis C virus NS3/4A protease inhibitor ABT Antimicrob Agents Chemother. 2015; 59(2): (doi: /AAC ). 5. Lawitz E, Makara M, Akarca US, Thuluvath PJ, Preotescu LL, Varunok P, et al. Efficacy and safety of ombitasvir, paritaprevir, and ritonavir in an open-label study of patients with genotype 1b chronic hepatitis c virus infection with and without cirrhosis. Gastroenterology. 2015; 149(4): e1. (doi: /j.gastro ). 6. Gane EJ, Rouzier R, Wiercinska-Drapalo A, Larrey DG, Morcos PN, Brennan BJ, et al. Efficacy and safety of danoprevir-ritonavir plus peginterferon alfa-2a-ribavirin in hepatitis C virus genotype 1 prior null responders. Antimicrob Agents Chemother. 2014; 58(2): (doi: /AAC ) Erişim: 22 Kasım Pouliot JJ, Thomson M, Xie M, Horton J, Johnson J, Krull D, et al. Preclinical Characterization and In Vivo Efficacy of GSK8853, a Small-Molecule Inhibitor of the Hepatitis C Virus NS4B Protein. Antimicrob Agents Chemother. 2015; 59(10): (doi: /AAC ). 9. Pockros PJ. New direct-acting antivirals in the development for hepatitis C virus infection. Therap Adv Gastroenterol 2010; 3(3): AASLD, IDSA, IAS USA. HCV testing and linkage to care. Recommendations for testing, managing, and treating hepatitis C. Erişim: 21 Kasım EASL Recommendations on Treatment of Hepatitis C. Journal of Hepatology. 2015; 63: Kieffer TL, George S. Resistance to hepatitis C virus protease inhibitors. Curr Opin Virol. 2014; 8: (doi: /j.coviro). 13. Summa V, Ludmerer SW, McCauley JA, Fandozzi C, Burlein C, Claudio G, et al. MK-5172, a selective inhibitor of hepatitis C virus NS3/4a protease with broad activity across genotypes and resistant variants. Antimicrob Agents Chemother. 2012; 56(8): (doi: /AAC ). 14. Bronowicki JP, Pol S, Thuluvath PJ, Larrey D, Martorell CT, Rustgi VK, et al. Randomized study of asunaprevir plus peginterferon alfa and ribavirin for previously unterated genotype 1 chronic hepatitis C. Antivir Ther 2013; 18(7): (doi: /IMP2660). 15. Poordad F, Sievert W, Mollison L, Bennett M, Tse E, Bräu N, et al. Fixed-dose combination therapy with daclatasvir, asunaprevir, and beclabuvir for noncirrhotic patients with HCV genotype 1 infection. JAMA. 2015; 313(17): (doi: /jama ). 16. Manns M, Marcellin P, Poordad F, de Araujo ES, Buti M, Horsmans Y, et al. Simeprevir with pegylated interferon alfa 2a or 2b plus ribavirin in treatment-naive patients with chronic hepatitis C virus genotype 1 infection (QUEST-2): a randomised, double-blind, placebo-controlled phase 3 trial. Lancet. 2014; 384(9941): (doi: /s (14) ). 17. Forns X, Lawitz E, Zeuzem S, Gane E, Bronowicki JP, Andreone P, et al. Simeprevir with peginterferon and ribavirin leads to high rates of SVR in patients with HCV genotype 1 who relapsed after previous therapy: a phase 3 trial. Gastroenterology. 2014; 146(7): e3. (doi: /j.gastro ). 18. Berger KL, Lagacé L, Triki I, Cartier M, Marquis M, Lawetz C, et al. Viral resistance in hepatitis C virus genotype 1- infected patients receiving the NS3 protease inhibitor Faldaprevir (BI ) in a phase 1b multiple-rising-dose study. Antimicrob Agents Chemother. 2013; 57(10): (doi: /AAC ). 19. Manns MP, Bourlière M, Benhamou Y, Pol S, Bonacini M, Trepo C, et al. Potency, safety, and pharmacokinetics of the NS3/4A protease inhibitor BI in patients with chronic HCV genotype-1 infection. J Hepatol. 2011; 54(6): (doi: /j.jhep ). 20. Feld JJ, Kowdley KV, Coakley E, Sigal S, Nelson DR, Crawford D, et al. Treatment of HCV with ABT-450/rombitasvir and dasabuvir with ribavirin. N Engl J Med. 2014; 370(17): (doi: /EJMoa ). 21. Ferenci P, Bernstein D, Lalezari J, Cohen D, Luo Y, Cooper C, et al. PEARL-III Study; PEARL-IV Study. ABT-450/rombitasvir and dasabuvir with or without ribavirin for HCV. N Engl J Med. 2014; 370(21): (doi: /NEJMoa ). 22. Poordad F, Hezode C, Trinh R, Kowdley KV, Zeuzem S, Agarwal K, et al. ABT-450/r-ombitasvir and dasabuvir with ribavirin for hepatitis C with cirrhosis. N Engl J Med. 2014; 370(21): (doi: /NEJMoa ). 23. Colombo M, Weiland O, Cohen DE, du Four JF, Reynaert H, Diago M, et al. SVR12 rate of 98.6% in 992 HCV genotype 1b-infected patients treated with ABT-450/r/ombitasvir and dasabuvir with or without ribavirin. Hepatology. 2014; 60: 1131A. 24. Fried MW, Di Bisceglie AM, Vierling JM, Gane EJ, Nevens F, Strasser SI, et al. Safety of ABT-450/r/ombitasvir + dasabuvir with or without ribavirin in HCV genotype 1-infected patients: results from phase 2 and phase 3 trials. Hepatology 2014; 60: 1145A. 25. Hézode C, Asselah T, Reddy KR, Hassanein T, Berenguer M, Fleischer-Stepniewska K, et al. Ombitasvir plus paritaprevir plus ritonavir with or without ribavirin in treatment-naive and treatment-experienced patients with genotype 4 chronic hepatitis C virus infection (PEARL-I): a randomised, openlabel trial. Lancet. 2015; 385(9986): (doi: /S (15) ). 26. Everson GT, Cooper C, Hézode C, Shiffman ML, Yoshida EM, Beltran-Jaramillo T, et al. High SVR24 rates with 12 to 24 weeks of ritonavirboosted danoprevir plus Peg-IFNalfa-2a (40KD)/RBV inhcv genotype 1 or 4 patients in the DAUPHINE study. Hepatology. 2012; 56(1): 552A. ( 27. Poveda E, Wyles DL, Mena A, Pedreira JD, Castro-Iglesias A, Cachay E. Update on hepatitis C virus resistance to direct- 8 Spatula DD

9 Afyon ve Artuk acting antiviral agents. Antiviral Res. 2014; 108: (doi: /j.antiviral ). 28. Gane EJ, Pockros PJ, Zeuzem S, Marcellin P, Shikhman A, Bernaards C, et al. Mericitabine and ritonavir-boosted danoprevir with or without ribavirin in treatment-naive HCV genotype 1 patients: INFORM-SVR study. Liver Int. 2015; 35(1): (doi : /liv.12588). 29. Lawitz E, Gane E, Pearlman B, Tam E, Ghesquiere W, Guyader D, et al. Efficacy and safety of 12 weeks versus 18 weeks of treatment with grazoprevir (MK-5172) and elbasvir (MK-8742) with or without ribavirin for hepatitis C virus genotype 1 infection in previously untreated patients with cirrhosis and patients with previous null response with or without cirrhosis (C-WORTHY): a randomised, open-label phase 2 trial. Lancet. 2015; 385(9973): (doi: /S (14) ). 30. Hayashi N, Mobashery N, Izumi N. Vaniprevir plus peginterferon alfa-2a and ribavirin in treatment-experienced Japanese patients with hepatitis C virus genotype 1 infection: a randomized phase II study. J Gastroenterol. 2015; 50(2): (doi: /s ). 31. Manns MP, Gane E, Rodriguez-Torres M, Stoehr A, Yeh CT, Marcellin P, et al. Vaniprevir with pegylated interferon alpha- 2a and ribavirin in treatment-naïve patients with chronic hepatitis C: a randomized phase II study. Hepatology. 2012; 56(3): (doi: /hep.25743). 32. Yang H, Robinson M, Corsa AC, Peng B, Cheng G, Tian Y, et al. Preclinical characterization of the novel hepatitis C virus NS3 protease inhibitor GS Antimicrob Agents Chemother. 2014; 58(2): (doi: /AAC ). 33. Kohli A, Osinusi A, Sims Z, Nelson A, Meissner EG, Barrett LL, et al. Virological response after 6 week triple-drug regimens for hepatitis C: a proof-of-concept phase 2A cohort study. Lancet. 2015; 385(9973): (doi: /S (14) ). 34. Wyles DL, Rodriguez-Torres M, Lawitz E, Shiffman ML, Pol S, Herring RW, et al. All-oral combination of ledipasvir, vedroprevir, tegobuvir, and ribavirin in treatment-naïve patients with genotype 1 HCV infection. Hepatology. 2014; 60(1): (doi: /hep.27053). 35. Lawitz E, Hill J, Vince B, Murillo A, Gruener D, Marbury T, et al. ACH-2684 demonstrates potent viral suppression in genotype 1 hepatitis C patients with and without cirrhosis: safety, pharmacokinetic, and viral kinetic analysis. In: Abstracts of the 48th Annual Meeting of the European Association fort the Study of the Liver (EASL 2013). J Hepatol. 2013; 58(1): Hotho DM, de Bruijne J, Spaan M, Treitel MA, Boonstra A, de Knegt RJ, et al. Sustained virologic response after therapy with the HCV protease inhibitor narlaprevir in combination with peginterferon and ribavirin is durable through long-term follow-up. J Viral Hepat. 2013; 20(4): e (doi: /jvh.12012). 37. Zeuzem S, Buggisch P, Agarwal K, Marcellin P, Sereni D, Klinker H, et al. The protease inhibitor, GS-9256, and nonnucleoside polymerase inhibitor tegobuvir alone, with ribavirin, or pegylated interferon plus ribavirin in hepatitis C. Hepatology. 2012; 55(3): (doi: /hep.24744). 38. de Bruijne J, van Vliet A, Weegink CJ, Mazur W, Wiercinska- Drapało A, Simon K, et al. Rapid decline of viral RNA in chronic hepatitis C patients treated once daily with IDX320: a novel macrocyclic HCV protease inhibitor. Antivir Ther. 2012; 17(4): (doi: /IMP2078). 39. Eltahla AA, Luciani F, White PA, Lloyd AR, Bull RA. Inhibitors of the hepatitis C virus polymerase; Mode of action and resistance. Viruses. 2015; 7(10): (doi: /v ). 40. A special meeting review edition: Advances in the treatment of hepatitis C virus infection from EASL 2015: The 50th annual meeting of the European Association for the Study of the Liver April 22-26, 2015 Vienna, AustriaSpecial Reporting on: Daclatasvir, Sofosbuvir, and Ribavirin Combination for HCV Patients With Advanced Cirrhosis or Posttransplant Recurrence: Phase 3 ALLY-1 Study. Efficacy and Safety of Grazoprevir and Elbasvir in Hepatitis C Genotype 1-Infected Patients With Child-Pugh Class B Cirrhosis (C-SALT Part A). Ledipasvir/Sofosbuvir With Ribavirin Is Safe and Efficacious in Decompensated and Post Liver Transplantation Patients With HCV Infection: Preliminary Results of the Prospective SOLAR 2 Trial. Retreatment of Patients Who Failed 8 or 12 Weeks of Ledipasvir/Sofosbuvir-Based Regimens With Ledipasvir/Sofosbuvir for 24 Weeks Sofosbuvir + Peginterferon/Ribavirin for 12 Weeks Vs Sofosbuvir + Ribavirin for 16 or 24 Weeks in Genotype 3 HCV Infected Patients and Treatment-Experienced Cirrhotic Patients With Genotype 2 HCV: The BOSON Study. Safety and Efficacy of the Combination Daclatasvir-Sofosbuvir in HCV Genotype 1- Mono-Infected Patients From the French Observational Cohort ANRS CO22 HEPATHER. C-SWIFT: Grazoprevir/Elbasvir + Sofosbuvir in Cirrhotic and Noncirrhotic, Treatment-Naive Patients With Hepatitis C Virus Genotype 1 Infection for Durations of 4, 6 or 8 Weeks and Genotype 3 Infection for Durations of 8 or 12 Weeks PLUS Meeting Abstract Summaries With Expert Commentary by: Steven L. Flamm, MD Chief, Liver Transplantation ProgramProfessor of Medicine and SurgeryNorthwestern University Feinberg School of MedicineChicago, Illinois. Gastroenterol Hepatol (N Y). 2015; 11 (6 Suppl 3): Lawitz E, Lalezari JP, Hassanein T, Kowdley KV, Poordad FF, Sheikh AM,et al. Sofosbuvir in combination with peginterferon alfa-2a and ribavirin for non-cirrhotic, treatment-naive patients with genotypes 1, 2, and 3 hepatitis C infection: a randomised, double-blind, phase 2 trial. Lancet Infect Dis. 2013; 13(5): (doi: /S (13) ). 42. Pockros PJ, Jensen D, Tsai N, Taylor R, Ramji A, Cooper C, et al. JUMP-C: a randomized trial of mericitabine plus pegylated interferon alpha-2a/ribavirin for 24 weeks in treatment-naïve HCV genotype ¼ patients. Hepatology. 2013; 58(2): (doi: /hep.26275). 43. Lam AM, Espiritu C, Murakami E, Zennou V, Bansal S, Micolochick Steuer HM, et al. Inhibition of hepatitis C virus replicon RNA synthesis by PSI , a cyclic phosphate prodrug of β-d-2'-deoxy-2'-α-fluoro-2'-β-c-methylguanosine. Antimicrob Agents Chemother. 2011; 55(6): (doi: /AAC ). 44. Lawitz EJ, Rodriguez-Torres M, Denning J, Mathias A, Mo H, Gao B, et al. All-oral therapy with nucleotide inhibitors sofosbuvir and GS-0938 for 14 days in treatment-naive genotype 1 hepatitis C (nuclear). J Viral Hepat. 2013; 20(10): (doi: /jvh.12091). 45. Marcellin P, Popa S, Streinu-Cercel A, Boyer N, Dospinoiu D, Patat A, et al. ALS-2200, A novel once-a-daily nucleotide hcv polymeraese inhibitor, demonstrated potent antiviral activity in treatmen-naive patients with compensated cirrhosis or genotype 2-4 chronic hepatitis C. In: Abstracts of the 48th Annual Meeting of the European Association fort the Study of the Liver (EASL 2013). J Hepatol. 2013; 58(1): Larrey D, Lohse AW, de Ledinghen V, Trepo C, Gerlach T, Zarski JP, et al. Rapid and strong antiviral activity of the nonnucleosidic NS5B polymerase inhibitor BI in combination with peginterferon alfa 2a and ribavirin. J Hepatol. 2012; 57(1): (doi: /j.jhep ). 47. Everson GT, Sims KD, Rodriguez-Torres M, Hézode C, Lawitz E, Bourlière M, et al. Efficacy of an interferon- and ribavirin-free regimen of daclatasvir, asunaprevir, and BMS in treatment-naive patients with HCV genotype 1 Spatula DD 9

Kronik Hepatit C Tedavisinde Kullanılan Diğer ilaçlar. Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Kronik Hepatit C Tedavisinde Kullanılan Diğer ilaçlar. Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Kronik Hepatit C Tedavisinde Kullanılan Diğer ilaçlar Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD (The number of chronically infected persons worldwide is estimated to be about

Detaylı

HCV Genotip 2 ve 3 tedavi yaklaşımı. Dr Gülden ERSÖZ Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları AD

HCV Genotip 2 ve 3 tedavi yaklaşımı. Dr Gülden ERSÖZ Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları AD HCV Genotip 2 ve 3 tedavi yaklaşımı Dr Gülden ERSÖZ Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları AD Değişen genotip? Rusya %55 GT 1- %36 GT 3-2 Azerbaycan %71 GT 1 %17 GT 3 %2 GT 2-4 Yunanistan

Detaylı

HEPATİT C TEDAVİSİNDE YAKIN GELECEKTE TÜRKİYE DE OLMASI BEKLENEN KOMBİNE AJANLAR

HEPATİT C TEDAVİSİNDE YAKIN GELECEKTE TÜRKİYE DE OLMASI BEKLENEN KOMBİNE AJANLAR HEPATİT C TEDAVİSİNDE YAKIN GELECEKTE TÜRKİYE DE OLMASI BEKLENEN KOMBİNE AJANLAR Sibel Gergin Gündeş Acıbadem Üniversitesi TFH Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 2016 İzmir Ana hatlar HepaWt

Detaylı

HCV de yeni tedaviler

HCV de yeni tedaviler HCV de yeni tedaviler Prof.Dr.Ümit Akyüz Sağlık Bilimleri Üniversitesi Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dünyada HCV Sıklığı Dünya da Prevalans: % 3 (1) Dünya ölçeğinde 130-210 milyon kişi

Detaylı

Kronik Hepatit C li Genotip 1-4 Olgularda Tedavi

Kronik Hepatit C li Genotip 1-4 Olgularda Tedavi Kronik Hepatit C li Genotip 1-4 Olgularda Tedavi Sofosbuvir + Ribavirin + Peg-IFN ve Sofosbuvir + Ledipasvir Kombinasyon Tedavileri Doç Dr Aysel Kocagül Çelikbaş Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Detaylı

Direnç Gelişmesinin Nedenleri ve Mekanizmaları

Direnç Gelişmesinin Nedenleri ve Mekanizmaları Direnç Gelişmesinin Nedenleri ve Mekanizmaları Dr. Ziya Kuruüzüm DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD KLİMİK, 22-26 Mart 2017 Sunum Planı HCV epidemiyolojisi HCV nin genomik yapısı

Detaylı

Transplantasyon Sonrası Viral Hepatit C Yönetimi. Dr. Dilara İnan UVHS, Malatya

Transplantasyon Sonrası Viral Hepatit C Yönetimi. Dr. Dilara İnan UVHS, Malatya Transplantasyon Sonrası Viral Hepatit C Yönetimi Dr. Dilara İnan 14.05.2017 UVHS, Malatya Hepatit C: Doğal seyir Thomas DL. Nat Med 2013;19(7):850 858 Nakil sonrası nüks Nakil sırasında saptanabilir HCV

Detaylı

KRONİK HEPATİT C DE ANTİVİRAL DİRENCİN TEDAVİYE YANSIMASI. Doç. Dr. GÜNAY ERTEM S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi

KRONİK HEPATİT C DE ANTİVİRAL DİRENCİN TEDAVİYE YANSIMASI. Doç. Dr. GÜNAY ERTEM S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi KRONİK HEPATİT C DE ANTİVİRAL DİRENCİN TEDAVİYE YANSIMASI Doç. Dr. GÜNAY ERTEM S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi HCV Doğal polimorfizm Direk etkili antivirallere (DEA) dirençle ilişkili varyant

Detaylı

HEPATİT C TEDAVİSİNDE YENİLİKLER. Dr.Yunus Gürbüz

HEPATİT C TEDAVİSİNDE YENİLİKLER. Dr.Yunus Gürbüz HEPATİT C TEDAVİSİNDE YENİLİKLER Dr.Yunus Gürbüz Günümüzde hepatit C nin standart tedavisi pegileinterferon alfa 2A veya 2B ve ribavirin kombinasyonudur. Bu kombine tedaviyle elde edilen kalıcı viral yanıt(kvy)

Detaylı

KRONİK HEPATİT C TEDAVİSİNDE ANTİVİRAL DİRENÇ VE KLİNİK YÖNETİMİ

KRONİK HEPATİT C TEDAVİSİNDE ANTİVİRAL DİRENÇ VE KLİNİK YÖNETİMİ KRONİK HEPATİT C TEDAVİSİNDE ANTİVİRAL DİRENÇ VE KLİNİK YÖNETİMİ Dr. Neşe DEMİRTÜRK Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD, Afyonkarahisar,2016. HEPATİT

Detaylı

Kronik Hepatit C İnfeksiyonunda Güncel Tedavi

Kronik Hepatit C İnfeksiyonunda Güncel Tedavi Kronik Hepatit C İnfeksiyonunda Güncel Tedavi Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. e-mail: oyildiz@erciyes.edu.tr Ölüm (%) Ölüm (n) HCV

Detaylı

Hepatit C Tedavisinin Gelişimi ve Güncel Terminoloji. Genotip 1 Hepatit C Tedavisi Çalıştayı 26 Ekim 2013, Istanbul

Hepatit C Tedavisinin Gelişimi ve Güncel Terminoloji. Genotip 1 Hepatit C Tedavisi Çalıştayı 26 Ekim 2013, Istanbul Hepatit C Tedavisinin Gelişimi ve Güncel Terminoloji Prof. Dr. Cihan Yurdaydin Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı Genotip 1 Hepatit C Tedavisi Çalıştayı 26 Ekim 2013, Istanbul

Detaylı

Kronik Hepatit C Tedavisinde Sofosbuvir

Kronik Hepatit C Tedavisinde Sofosbuvir Kronik Hepatit C Tedavisinde Sofosbuvir Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. e-mail: oyildiz@erciyes.edu.tr Tedavi deneyimli Hastanın

Detaylı

Hepa%t C Kompanze siro-k. hastanın tedavisi. Dr. Kenan Hızel. (naiv yada tedavi deneyimli) Gazi ÜTF

Hepa%t C Kompanze siro-k. hastanın tedavisi. Dr. Kenan Hızel. (naiv yada tedavi deneyimli) Gazi ÜTF Hepa%t C Kompanze siro-k (naiv yada tedavi deneyimli) hastanın tedavisi Dr. Kenan Hızel Gazi ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD., Ankara Tedavi üzerine etkili faktörler Genotip Viral

Detaylı

Kronik Hepatit C Tedavisinde Dönüşüm Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D.

Kronik Hepatit C Tedavisinde Dönüşüm Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. Kronik Hepatit C Tedavisinde Dönüşüm Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. e-mail: oyildiz@erciyes.edu.tr Ölüm (%) Ölüm (n) HCV ye Bağlı

Detaylı

Hepatit C de Antiviral Direncin Klinik Pratiğe Yansımaları

Hepatit C de Antiviral Direncin Klinik Pratiğe Yansımaları Hepatit C de Antiviral Direncin Klinik Pratiğe Yansımaları Doç.Dr. Murat Sayan Kocaeli Üniv., Rutin PCR Lab. Sorumlu Öğrt.Üyesi Yakın Doğu Üniv., DESAM Kurucu Öğrt.Üyesi sayanmurat@hotmail.com 0533 6479020

Detaylı

Hepa%t C Tedavisinde Güncel Durum

Hepa%t C Tedavisinde Güncel Durum Hepa%t C Tedavisinde Güncel Durum Dr.Bircan Kayaaslan Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Atatürk Eğirma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Mart 2016, Ankara HCV: Global bir

Detaylı

Hepatit C Tedavisinde Güncel Durum

Hepatit C Tedavisinde Güncel Durum Hepatit C Tedavisinde Güncel Durum Dr.Bircan Kayaaslan Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Mart 2016, Ankara HCV: Global

Detaylı

OLGU SUNUMU. Dr Banu Karaca İzmir Bozyaka Eğitim Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü

OLGU SUNUMU. Dr Banu Karaca İzmir Bozyaka Eğitim Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü OLGU SUNUMU Dr Banu Karaca İzmir Bozyaka Eğitim Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü Ş.Ö, 66 yaşında, kadın hasta,78 kg, 1.65 cm, Nazilli Yakınma: İdrar renginde koyulaşma,

Detaylı

İkili Tedaviye Kısmi Yanıt Alınan Kronik Hepatit C Olgusu. Dr. Yunus Gürbüz

İkili Tedaviye Kısmi Yanıt Alınan Kronik Hepatit C Olgusu. Dr. Yunus Gürbüz İkili Tedaviye Kısmi Yanıt Alınan Kronik Hepatit C Olgusu Dr. Yunus Gürbüz SUNU PLANI Hepatit C hastalarının takip ve tedavisinde kullanılan kavramlar Olgu sunumu Yeniden tedavide seçenekler Hızlı Virolojik

Detaylı

Hepatit C Bilgilendirme Toplantısı. Doç.Dr. Özgür Günal

Hepatit C Bilgilendirme Toplantısı. Doç.Dr. Özgür Günal Hepatit C Bilgilendirme Toplantısı Doç.Dr. Özgür Günal Hepatit C Epidemiyoloji: Dünya genelinde yaklaşık 150-200 milyon kronik hepatit C hastası Her yıl yaklaşık 3-4 milyon yeni olgu Her yıl 350 bin den

Detaylı

Hepatit C de İnterferonsuz Tedaviler. Dr. Ulus Salih Akarca

Hepatit C de İnterferonsuz Tedaviler. Dr. Ulus Salih Akarca Hepatit C de İnterferonsuz Tedaviler Dr. Ulus Salih Akarca İnterferonsuz rejimler niçin gerekli? Bugüne kadar hepatit C tedavisinin omurgasını interferonlar oluşturmaktadır. IFN %6 IFN+Ribavirin %25 Pegile

Detaylı

Doğrudan etkili antivirallere direnç ve tedaviye yanıt vermeyen hastaların yönetimi

Doğrudan etkili antivirallere direnç ve tedaviye yanıt vermeyen hastaların yönetimi Doğrudan etkili antivirallere direnç ve tedaviye yanıt vermeyen hastaların yönetimi Prof Dr Özlem Kandemir MeÜ Tıp Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları AD 11.02.2017 ü HCV genomu ve

Detaylı

KRONİK VİRAL HEPATİT YÖNETİMİ HCV. Prof. Dr. Selma GÖKAHMETOĞLU Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ABD, Kayseri

KRONİK VİRAL HEPATİT YÖNETİMİ HCV. Prof. Dr. Selma GÖKAHMETOĞLU Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ABD, Kayseri KRONİK VİRAL HEPATİT YÖNETİMİ HCV Prof. Dr. Selma GÖKAHMETOĞLU Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ABD, Kayseri Erciyes Üniversitesi Hastaneleri Nefroloji kliniğinde takip edilmekte olan 33

Detaylı

Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar

Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar Asıl Dr. Alpay alt başlık ARIstilini düzenlemek için tıklatın İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Detaylı

Kronik hepatit C tedavisinde güncel kılavuzlar. Füsun Zeynep Akçam SDÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Kronik hepatit C tedavisinde güncel kılavuzlar. Füsun Zeynep Akçam SDÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Kronik hepatit C tedavisinde güncel kılavuzlar Füsun Zeynep Akçam SDÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Algoritmik yaklaşım Bir problem çözülürken algoritmik ve sezgisel

Detaylı

HCV İNFEKSİYONU OLAN BÖBREK TRANSPLANTLI HASTALARDA DİREKT ETKİLİ ANTİVİRALLERİN ETKİNLİĞİ

HCV İNFEKSİYONU OLAN BÖBREK TRANSPLANTLI HASTALARDA DİREKT ETKİLİ ANTİVİRALLERİN ETKİNLİĞİ HCV İNFEKSİYONU OLAN BÖBREK TRANSPLANTLI HASTALARDA DİREKT ETKİLİ ANTİVİRALLERİN ETKİNLİĞİ Şafak Mirioğlu¹, Zülal İstemihan¹, Ezgi Şahin¹, Elif Aksoy¹, Erol Demir², Sebahat Usta-Akgül³, Sabahattin Kaymakoğlu⁴,

Detaylı

HCV Proteaz İnhibitörlerinde Türkiye Direnç Profili

HCV Proteaz İnhibitörlerinde Türkiye Direnç Profili HCV Proteaz İnhibitörlerinde Türkiye Direnç Profili Doç. Dr. Murat Sayan Kocaeli Üniv. Hast. PCR Birim Sorumlusu Öğr. Üyesi. e-posta: sayanmurat@hotmail.com Tel: 0533 6479020 23-25 Mayıs 2014, Nevşehir.

Detaylı

HCV Proteaz İnhibitörlerinde Türkiye Direnç Profili

HCV Proteaz İnhibitörlerinde Türkiye Direnç Profili HCV Proteaz İnhibitörlerinde Türkiye Direnç Profili Doç. Dr. Murat Sayan Kocaeli Üniv. Hast. PCR Birim Sorumlusu Öğr. Üyesi. E-posta: sayanmurat@hotmail.com Tel: 0533 6479020 VHÇG Atölye 21 Eylül 2013,

Detaylı

Kronik HCV Tedavisinde Güncel Durum

Kronik HCV Tedavisinde Güncel Durum Kronik HCV Tedavisinde Güncel Durum Dr. Ziya Kuruüzüm DEÜTF, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Hilton, İzmir, 16.01.2014 Sunum Planı Halk sağlığı sorunu olarak HCV Kronik hepatit C tedavisi:

Detaylı

Kronik Hepatit Tedavisinde Güncel Durum: Yeni Antiviraller Olgu Sunumu

Kronik Hepatit Tedavisinde Güncel Durum: Yeni Antiviraller Olgu Sunumu Kronik Hepatit Tedavisinde Güncel Durum: Yeni Antiviraller Olgu Sunumu 16.Ocak.2014 Dr. Deniz Özkaya Karşıyaka Devlet Hastanesi 1.Olgu 61 yaşında kadın hasta Yurt dışına (Hac ziyareti) çıkış sırasında

Detaylı

Hepatit C tedavisinde 2016 sağlık uygulama tebliğinin getirdiği yenilikler

Hepatit C tedavisinde 2016 sağlık uygulama tebliğinin getirdiği yenilikler Cilt 1, Sayı 2, 23-29, (2016) Derleme Hepatit C tedavisinde 2016 sağlık uygulama tebliğinin getirdiği yenilikler Oğuz Karabay 1, Aziz Öğütlü 1, Ertuğrul Güçlü 1 Öz Hepatit C tedavisindeki başarı direkt

Detaylı

Türkiye de Tedavi Pratiği Nasıl Yönlendirilmeli? Naif Hasta Yönetimi Gelecek Tedavi Seçeneklerini Beklerim. Uz. Dr. Saadet YAZICI

Türkiye de Tedavi Pratiği Nasıl Yönlendirilmeli? Naif Hasta Yönetimi Gelecek Tedavi Seçeneklerini Beklerim. Uz. Dr. Saadet YAZICI Türkiye de Tedavi Pratiği Nasıl Yönlendirilmeli? Naif Hasta Yönetimi Gelecek Tedavi Seçeneklerini Beklerim Uz. Dr. Saadet YAZICI Hepatit C Kronik hepatit C (KHC) dünya çapında önemli bir sağlık sorunu

Detaylı

HEPATİT C Tedavisinde Güncel Gelişmeler

HEPATİT C Tedavisinde Güncel Gelişmeler HEPATİT C Tedavisinde Güncel Gelişmeler DAA/Peg-IFN/RBV Kombinasyon Tedavisinin Kontrendikasyonları Boseprevir ve Telaprevir Kombinasyonlarının Kontrendikasyonları Peg-IFN+RBV tedaivinin kontrendikasyonları,

Detaylı

kronik hepatit C de değişen tedaviler

kronik hepatit C de değişen tedaviler kronik hepatit C de değişen tedaviler reşit mıstık 25.Mayıs.2016 uludağ üniversitesi tıp fakültesi enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji HCV; Silent Killer = Sinsi Katil Hepatit C büyük oranda

Detaylı

Hepatit C de güncel tedavi. Yrd.Doç.Dr.Hava Yılmaz Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD, Samsun

Hepatit C de güncel tedavi. Yrd.Doç.Dr.Hava Yılmaz Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD, Samsun Hepatit C de güncel tedavi Yrd.Doç.Dr.Hava Yılmaz Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD, Samsun Dünyada HCV Sıklığı WHO. Wkly Epidemiol Rec 2000; 75: 18-9. Dünya da prevalans % 3 (1) Dünya

Detaylı

HCV/HIV Ko-enfeksiyonunda Tedavi Gu ncellemesi. Doç. Dr. Aslıhan Candevir Ulu Adana, 2017

HCV/HIV Ko-enfeksiyonunda Tedavi Gu ncellemesi. Doç. Dr. Aslıhan Candevir Ulu Adana, 2017 HCV/HIV Ko-enfeksiyonunda Tedavi Gu ncellemesi Doç. Dr. Aslıhan Candevir Ulu Adana, 2017 HIV/HCV Ko-enfeksiyonu HBV 350-400 HCV milyonhiv 180 milyon 35 milyon Dünya genelinde HIV ile enfekte bireylerin

Detaylı

KRONİK HEPATİT C ve KLAVUZLAR

KRONİK HEPATİT C ve KLAVUZLAR KRONİK HEPATİT C ve KLAVUZLAR Prof. Dr. Sıla Akhan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Dünyada HCV seroprevalansı Bölgelere göre prevalans (%) Tahmini

Detaylı

Kronik Hepatit C Tedavisi

Kronik Hepatit C Tedavisi Kronik Hepatit C Tedavisi Prof. Dr. Sıla Akhan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD HCV replikasyonu Virus replikasyon sırasında hücre nükleusuna uğramaz

Detaylı

Akut Hepatit C Tedavisi. Dr. Dilara İnan Akdeniz ÜTF, İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mikr AD, Antalya

Akut Hepatit C Tedavisi. Dr. Dilara İnan Akdeniz ÜTF, İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mikr AD, Antalya Akut Hepatit C Tedavisi Dr. Dilara İnan Akdeniz ÜTF, İnfeksiyon Hastalıkları ve Kl. Mikr AD, Antalya HCV DSÖ verilerine göre tüm dünya nüfusunun %3 ü (yaklaşık 170 milyon kişi) HCV ile infekte. İnsidans;

Detaylı

TELBİVUDİN (Tyzeka) 25 Ekim 2006 da. infeksiyonlarında kullanımı için FDA onayı almıştır.

TELBİVUDİN (Tyzeka) 25 Ekim 2006 da. infeksiyonlarında kullanımı için FDA onayı almıştır. Yeni Antiviraller Dr.Yunus GÜRBÜZ TELBİVUDİN (Tyzeka) 25 Ekim 2006 da Kronik hepatit B infeksiyonlarında kullanımı için FDA onayı almıştır. TELBİVUDİN (Tyzeka) Nükleozid analoğu Woodchuck (dağ sıçanı)

Detaylı

DAA/Peg-IFN/RBV Kombinasyon Tedavisinin Kontrendikasyonları

DAA/Peg-IFN/RBV Kombinasyon Tedavisinin Kontrendikasyonları DAA/Peg-IFN/RBV Kombinasyon Tedavisinin Kontrendikasyonları Boseprevir/Peg-IFN/RBV ve Telaprevir/Peg- IFN/RBV Kombinasyon Tedavilerinin Benzer Kontrendikasyonları Vardır Hem boseprevir hem de telaprevir

Detaylı

GERÇEK SORUNLAR VE KLİNİSYEN GÖZÜYLE BİLİMSEL VERİLER

GERÇEK SORUNLAR VE KLİNİSYEN GÖZÜYLE BİLİMSEL VERİLER GERÇEK SORUNLAR VE KLİNİSYEN GÖZÜYLE BİLİMSEL VERİLER Dr. Bilgehan Aygen Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Kayseri Hepatit C virus infeksiyonunun

Detaylı

Current Breakthroughs in the Management of HEPATITIS C

Current Breakthroughs in the Management of HEPATITIS C Current Breakthroughs in the Management of HEPATITIS C Special thanks for their educational support goes out to Hepatit C nin Yönetiminde Yenilikler: Öğrenme Hedefleri Genotip 1 kronik hepatit C tedavisinde

Detaylı

HCV enfeksiyonlarında NS3 inhibitörleri direnci ve IL28B polimorfizminin önemi. Doç.Dr.Murat SAYAN

HCV enfeksiyonlarında NS3 inhibitörleri direnci ve IL28B polimorfizminin önemi. Doç.Dr.Murat SAYAN HCV enfeksiyonlarında NS3 inhibitörleri direnci ve IL28B polimorfizminin önemi Doç.Dr.Murat SAYAN Taksonomi Familya: Flaviviridae Genus: Hepacivirus Tür: Hepatit C virusu genotip 1 HCV, (+) iplikli bir

Detaylı

HCV Epidemiyolojisi ve Kronik Hepatit C Tedavisinde PROD Rejimi. Dr Dilara İnan Viral Hepatit Akademisi, Bursa

HCV Epidemiyolojisi ve Kronik Hepatit C Tedavisinde PROD Rejimi. Dr Dilara İnan Viral Hepatit Akademisi, Bursa HCV Epidemiyolojisi ve Kronik Hepatit C Tedavisinde PROD Rejimi Dr Dilara İnan 21.01.2017 Viral Hepatit Akademisi, Bursa HCV Epidemiyolojisi Hepatit C: Doğal seyir Thomas DL. Nat Med 2013;19(7):850 858

Detaylı

Kronik Hepatit C ve Hemodiyaliz

Kronik Hepatit C ve Hemodiyaliz Kronik Hepatit C ve Hemodiyaliz Prof.Dr. Sıla Akhan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı HCV Virus replikasyon sırasında hücre nükleusuna uğramaz

Detaylı

OLGU SUNUMU. Dr. Ziya Kuruüzüm. DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

OLGU SUNUMU. Dr. Ziya Kuruüzüm. DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD OLGU SUNUMU Dr. Ziya Kuruüzüm DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD VHÇG, Hepatit Kampı, Bolu, 01.03.2014 Olgu MŞ, 58 yaş, erkek, emekli Rutin yapılan tetkikler sırasında anti-hcv pozitif

Detaylı

Genotip 1b Hastalar İçin Viekriax/Exviera ile Yüksek Kür Şansı. Ulus Salih Akarca

Genotip 1b Hastalar İçin Viekriax/Exviera ile Yüksek Kür Şansı. Ulus Salih Akarca Genotip 1b Hastalar İçin Viekriax/Exviera ile Yüksek Kür Şansı Ulus Salih Akarca Neden Genotip 1b Ülkemizde erişkin toplumda hepatit C prevalansı %0.5 civarındadır. Hastaların %80 i genotip 1b subtipi

Detaylı

Proteaz İnhibitörü İçeren Üçlü Tedaviye YANITSIZ Kronik Hepatit C Olguları. Dr. Zerrin AŞCI

Proteaz İnhibitörü İçeren Üçlü Tedaviye YANITSIZ Kronik Hepatit C Olguları. Dr. Zerrin AŞCI Proteaz İnhibitörü İçeren Üçlü Tedaviye YANITSIZ Kronik Hepatit C Olguları Dr. Zerrin AŞCI KHCV Tedavi Klavuzları Dünya Avrupa Karaciğer Araştırmaları Derneği EASL Amerikan Karaciğer Hastalıkları Derneği

Detaylı

boceprevir ve klinik kullanımı

boceprevir ve klinik kullanımı boceprevir ve klinik kullanımı Reşit Mıstık KLİMİK VHÇG V. UVHS 25.05.2014 Kapodokya Brett D. Lindenbach and Charles Rice, Nature 436 933-938 (2005) C E1 E2 p7 NS2 NS3 NS4A NS4B NS5A NS5B Proteaz Polimeraz

Detaylı

IL28B genotip tayini kronik hepatit B hastalarında oral antiviral tedavi cevabını öngörmede kullanılabilir mi?

IL28B genotip tayini kronik hepatit B hastalarında oral antiviral tedavi cevabını öngörmede kullanılabilir mi? IL28B genotip tayini kronik hepatit B hastalarında oral antiviral tedavi cevabını öngörmede kullanılabilir mi? Sıla Akhan, Aynur Aynıoğlu, Elif Sargın Altunok, Murat Sayan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi,

Detaylı

Kronik Hepatit B li Hastalarda Oral Antiviral Tedavilerin Değerlendirilmesi

Kronik Hepatit B li Hastalarda Oral Antiviral Tedavilerin Değerlendirilmesi Kronik Hepatit B li Hastalarda Oral Antiviral Tedavilerin Değerlendirilmesi Özer Yıldırım D¹, Mıstık R², Kazak E², Ağca H³, Heper Y², Yılmaz E², Akalın H² 1 Balıkesir Atatürk Devlet Hastanesi Enfeksiyon

Detaylı

KRONİK C HEPATİTİ TEDAVİSİ 2012 DİREK ETKİLİ ANTİVİRAL AJANLARLA SAĞLANANLAR

KRONİK C HEPATİTİ TEDAVİSİ 2012 DİREK ETKİLİ ANTİVİRAL AJANLARLA SAĞLANANLAR ANKEM Derg 2012;26(Ek 2):135-143 KRONİK C HEPATİTİ TEDAVİSİ 2012 DİREK ETKİLİ ANTİVİRAL AJANLARLA SAĞLANANLAR Yılmaz ÇAKALOĞLU Memorial Hastanesi, Gastroenteroloji-Hepatoloji Bölümü, İSTANBUL ycoglu@gmail.com

Detaylı

Kronik Hepatit C Genotip 5-6 Tedavi. Dr. Saadet Yazıcı

Kronik Hepatit C Genotip 5-6 Tedavi. Dr. Saadet Yazıcı Kronik Hepatit C Genotip 5-6 Tedavi Dr. Saadet Yazıcı HCV Hepatit C virüsü (HCV) yüksek genetik çeşitlilik Bölgesel genotip prevalans farklılıkları Aşılar Genotip değişiklikler Genotipe göre tedavi HCV

Detaylı

Nosokomiyal HCV Olgu. Dr. Süda TEKİN. KUH İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Nosokomiyal HCV Olgu. Dr. Süda TEKİN. KUH İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Nosokomiyal HCV Olgu Dr. Süda TEKİN KUH İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Olgu HÖ, 51 yaşında erkek İzmit KBY hastası, 26 yıldır diyaliz 2009 => Anti HCV (-) negatif 2011 => HCV+ HCV RNA:

Detaylı

Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Durum ve SUT

Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Durum ve SUT Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Durum ve SUT Uz. Dr. Ali ASAN T. C. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Detaylı

İnterferonsuz Hepatit C Tedavisi. Dr. Sabahattin Kaymakoğlu

İnterferonsuz Hepatit C Tedavisi. Dr. Sabahattin Kaymakoğlu İnterferonsuz Hepatit C Tedavisi Dr. Sabahattin Kaymakoğlu Dünyada HCV Prevalansı Total global prevalans: %1.6 Total infekte nüfus: 130-150.000.000 Gower, E., Estes C., Hindman, S., Razavi-Shearer, K.,

Detaylı

HCV Enfeksiyonunda Prognozu Etkileyen Faktörler: Konak- Virüs. İmre Altuğlu Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD

HCV Enfeksiyonunda Prognozu Etkileyen Faktörler: Konak- Virüs. İmre Altuğlu Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD HCV Enfeksiyonunda Prognozu Etkileyen Faktörler: Konak- Virüs İmre Altuğlu Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD HCV Enfeksiyonu Minimal değişiklikler yaygın fibrozis, siroz, karaciğer

Detaylı

Hangi hastalar nasıl tedavi edilmeli?

Hangi hastalar nasıl tedavi edilmeli? 9 Mart 2016 Hangi hastalar nasıl tedavi edilmeli? Dr Onur Ural Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Konya SUNUM PLANI Akut Hepatit C yönetimi Kronik HCV

Detaylı

Hangi tedavi hangi hastaya verilmeli?

Hangi tedavi hangi hastaya verilmeli? 24 Ocak 2015 Hangi tedavi hangi hastaya verilmeli? Dr Onur Ural Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Konya SUNUM PLANI Akut Hepatit C yönetimi Kronik HCV

Detaylı

Hangi Hastalar Nasıl Takip ve Tedavi Edilmeli?

Hangi Hastalar Nasıl Takip ve Tedavi Edilmeli? Hangi Hastalar Nasıl Takip ve Tedavi Edilmeli? Prof. Dr. Sıla Akhan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD HCV replikasyonu Virus replikasyon sırasında hücre

Detaylı

Kronik HCV Enfeksiyonlarında Güncel Tedavi. Doç. Dr. Ebubekir Şenateş İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji BD

Kronik HCV Enfeksiyonlarında Güncel Tedavi. Doç. Dr. Ebubekir Şenateş İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji BD Kronik HCV Enfeksiyonlarında Güncel Tedavi Doç. Dr. Ebubekir Şenateş İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji BD Bir Halk Sağlığı Sorunu Olarak Hepatit C Dünyada enfeksiyona bağlı

Detaylı

Prof Dr Fulya Günşar

Prof Dr Fulya Günşar Prof Dr Fulya Günşar 2 Milyar kişi HBV ile infekte, 350 milyon HBV taşıyıcı Kronik Hepatit B enfeksiyonu Akut hepatit B enfeksiyonu geçiren hastaların yaklaşık %5 inde hastalık kronikleşir. ƒtaşıyıcı

Detaylı

Karaciğer Transplantasyonu Olgularında Hepatit B Tedavisi

Karaciğer Transplantasyonu Olgularında Hepatit B Tedavisi Karaciğer Transplantasyonu Olgularında Hepatit B Tedavisi Dr. Ziya Kuruüzüm DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD BUHASDER 2017: 7. Tepecik Enfeksiyon Günleri 1-5.11.2017, Hilton Dalaman

Detaylı

Kronik Böbrek Yetmezlikli Hastalarda Kronik Hepatit C Tedavisi TÜRKİYE DENEYİMİ Dr. Yunus GÜRBÜZ

Kronik Böbrek Yetmezlikli Hastalarda Kronik Hepatit C Tedavisi TÜRKİYE DENEYİMİ Dr. Yunus GÜRBÜZ Kronik Böbrek Yetmezlikli Hastalarda Kronik Hepatit C Tedavisi TÜRKİYE DENEYİMİ Dr. Yunus GÜRBÜZ SUNU PLANI Hepatit C ve renal yetmezlik ilişkisi Kronik renal yetmezlikli hastalarda HCV tedavisi Temel

Detaylı

Kronik HCV güncel tedavisi & Evliya Çelebi E.A.H. Gastroenteroloji verileri. Dr.Süleyman Coşgun

Kronik HCV güncel tedavisi & Evliya Çelebi E.A.H. Gastroenteroloji verileri. Dr.Süleyman Coşgun Kronik HCV güncel tedavisi & Evliya Çelebi E.A.H. Gastroenteroloji verileri Dr.Süleyman Coşgun İngilterede yapılan bir araştırmaya göre karaciğer kaynaklı mortalide artışı 1971 2007 Tüm dünyada HCV 250

Detaylı

Dekompanse Siroz ve Pre/Post Tx HCV de Tedavi

Dekompanse Siroz ve Pre/Post Tx HCV de Tedavi Hepatit C: Viroloji Dekompanse Siroz ve Pre/Post Tx HCV de Tedavi Prof. Dr. Ömer Sentürk Zarfla çevrilmiş tek zincirli RNA molekülü ve zarfa bağlı glikoproteinlerden oluşan infeksiyöz bir virüs Enfeksiyon,

Detaylı

Uzm. Dr. Altan GÖKGÖZ Mehmet Akif İnan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Şanlıurfa

Uzm. Dr. Altan GÖKGÖZ Mehmet Akif İnan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Şanlıurfa Uzm. Dr. Altan GÖKGÖZ Mehmet Akif İnan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Şanlıurfa Olgunun asıl sahibi olan kişi Dr. Derya KETEN Necip Fazıl Şehir Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Detaylı

Olgu Yaşında Erkek hasta Genel Cerrahide operasyon geçiriyor Önceki yıllarda damariçi uyuşturucu kullanımı öyküsü var Preop istenen tetkiklerde

Olgu Yaşında Erkek hasta Genel Cerrahide operasyon geçiriyor Önceki yıllarda damariçi uyuşturucu kullanımı öyküsü var Preop istenen tetkiklerde Yunus Gürbüz Olgu 1 55 Yaşında Erkek hasta Genel Cerrahide operasyon geçiriyor Önceki yıllarda damariçi uyuşturucu kullanımı öyküsü var Preop istenen tetkiklerde Anti-HCV pozitif HCV RNA 324 600 IU/mL

Detaylı

KARACİĞER NAKLİ SONRASI NÜKS HEPATİT C TEDAVİSİ: Memorial Şişli

KARACİĞER NAKLİ SONRASI NÜKS HEPATİT C TEDAVİSİ: Memorial Şişli KARACİĞER NAKLİ SONRASI NÜKS HEPATİT C TEDAVİSİ: Memorial Şişli Hastanesi Deneyimi Koray Tuncer, Yılmaz Çakaloğlu, Oya Yönal, Yıldıran Songür ve Sadakat Özdil. Memorial Şişli Hastanesi Gastroenteroloji-Hepatoloji

Detaylı

Kronik Hepatit C Tedavisi BAHAR ÖRMEN. İKÇÜ ATATÜRK EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ İNFEKSİYON HASTALIKLARI ve KLİNİK MİKROBİYOLOJİ

Kronik Hepatit C Tedavisi BAHAR ÖRMEN. İKÇÜ ATATÜRK EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ İNFEKSİYON HASTALIKLARI ve KLİNİK MİKROBİYOLOJİ Kronik Hepatit C Tedavisi BAHAR ÖRMEN İKÇÜ ATATÜRK EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ İNFEKSİYON HASTALIKLARI ve KLİNİK MİKROBİYOLOJİ Carter W. The Journal of Clinical Pharmacology 2016 Kronik Hepatit C (KHC)

Detaylı

Simeprevir (Olysio) Doç. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Dicle Üniversitesi Cappadocia

Simeprevir (Olysio) Doç. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Dicle Üniversitesi Cappadocia Simeprevir (Olysio) Doç. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Dicle Üniversitesi Cappadocia-25.05.2014 Son 20 yıldır HCV tedavisinde etkin rol oynadı Mekanizması tam olarak anlaşılmadı Pegile formu ile tanıştık Lamda

Detaylı

Cukurova Medical Journal Cukurova Med J 2016;41(2):342-346 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ

Cukurova Medical Journal Cukurova Med J 2016;41(2):342-346 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ Cukurova Medical Journal Cukurova Med J 2016;41(2):342-346 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ DOI: 10.17826/cutf.215478 ARAŞTIRMA/RESEARCH Kronik hepatit C enfeksiyonunda tedavi yaklaşımı Treatment

Detaylı

Kronik Hepatit B ve Gebelik Kronik Hepatit C ve Hemodiyaliz

Kronik Hepatit B ve Gebelik Kronik Hepatit C ve Hemodiyaliz Kronik Hepatit B ve Gebelik Kronik Hepatit C ve Hemodiyaliz Prof.Dr. Sıla Akhan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı HCV Virus replikasyon sırasında

Detaylı

HEPATİT DELTA Klinik Özellikler, Tanı ve Tedavi. Prof. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Diyarbakır

HEPATİT DELTA Klinik Özellikler, Tanı ve Tedavi. Prof. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Diyarbakır HEPATİT DELTA Klinik Özellikler, Tanı ve Tedavi Prof. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN Diyarbakır HDV 1700 nükleotidden oluşmaktadır Delta Ag S (22 kda) 195 aminoasit L (24 kda) 214 aminoasit Delta Ag ni 4 ayrı

Detaylı

Faz Çalışmalarında V/E rejimi ve Uludağ Tıp Deneyimi. Prof. Dr. Selim Gürel Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji B.D.

Faz Çalışmalarında V/E rejimi ve Uludağ Tıp Deneyimi. Prof. Dr. Selim Gürel Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji B.D. Faz Çalışmalarında V/E rejimi ve Uludağ Tıp Deneyimi Prof. Dr. Selim Gürel Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji B.D. GT1b Global Prevalans Tüm HCV hastalarda (GT1-6) GT1b hastalarının oranı.

Detaylı

İnterferon Geleneginden DAA Geleceğine. Prof. Dr. Mustafa Kemal Çelen Çeşme Sheraton İzmir 4 Nisan 2015

İnterferon Geleneginden DAA Geleceğine. Prof. Dr. Mustafa Kemal Çelen Çeşme Sheraton İzmir 4 Nisan 2015 İnterferon Geleneginden DAA Geleceğine Prof. Dr. Mustafa Kemal Çelen Çeşme Sheraton İzmir 4 Nisan 2015 Akış DAA Seçenekleri Daclatasvir Asunaprevir Dual Tedavi Faz Çalışmaları Başlangıç NS5A RAP ve KVY

Detaylı

VİRAL HEPATİTLER 5. Sınıf Entegre Ders. Prof. Dr. Fadıl VARDAR Prof. Dr. Sema AYDOĞDU

VİRAL HEPATİTLER 5. Sınıf Entegre Ders. Prof. Dr. Fadıl VARDAR Prof. Dr. Sema AYDOĞDU VİRAL HEPATİTLER 5. Sınıf Entegre Ders Prof. Dr. Fadıl VARDAR Prof. Dr. Sema AYDOĞDU Kronik Viral Hepatitler Sporadik Enfeksiyon ENDER HBV HCV HDV Ulusal Aşılama Programı Erişkinlerin Sorunu HFV, HGV,

Detaylı

YILIN SES GETİREN MAKALELERİ DR.ESRA TANYEL OMÜ TIP FAKÜLTESİ ENFEKSİYON HASTALIKLARI ANABİLİM DALI

YILIN SES GETİREN MAKALELERİ DR.ESRA TANYEL OMÜ TIP FAKÜLTESİ ENFEKSİYON HASTALIKLARI ANABİLİM DALI YILIN SES GETİREN MAKALELERİ DR.ESRA TANYEL OMÜ TIP FAKÜLTESİ ENFEKSİYON HASTALIKLARI ANABİLİM DALI Amaç: Antibiyotik ilişkili diarede etken olan C.difficile infeksiyonunun tedavisinde kullanılan vankomisin

Detaylı

KRONİK HEPATİT B TEDAVİSİ

KRONİK HEPATİT B TEDAVİSİ KRONİK HEPATİT B TEDAVİSİ Prof. Hakan Bozkaya II. Hepatoloji Okulu, Antalya 2008 HBV DNA Düzeyi ve Prognoz Survival distribution function 1.00 0.96 0.92 0.88 0.84 0.80 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Sağkalım

Detaylı

Dünyadaki Güncel Deneyimlerin Aktarımı

Dünyadaki Güncel Deneyimlerin Aktarımı Dünyadaki Güncel Deneyimlerin Aktarımı Prof. Dr. Sıla Akhan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD HCV, virus replikasyonu için en az dört enzim kodlamaktadır.

Detaylı

Akut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu. Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa

Akut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu. Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa Akut Hepatit C: Bir Olgu Sunumu Uz.Dr.Sevil Sapmaz Karabağ İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Manisa Olgu 24 yaşında erkek hasta 6. sınıf tıp öğrencisi Ortopedi polikliniğine başvurmuş Rutin

Detaylı

Delta Hepatit Olgu Sunumu. Uzm. Dr. Sengül ÜÇER Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ünye Devlet Hastanesi

Delta Hepatit Olgu Sunumu. Uzm. Dr. Sengül ÜÇER Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ünye Devlet Hastanesi Delta Hepatit Olgu Sunumu Uzm. Dr. Sengül ÜÇER Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ünye Devlet Hastanesi Olgu-H.Y. Başvuru Tarihi :14 mayıs 2014 45 yaşında B Özgeçmiş: Özellik yok Soygeçmiş:

Detaylı

Özel Konakta Kronik Hepatit C Tedavisi

Özel Konakta Kronik Hepatit C Tedavisi Özel Konakta Kronik Hepatit C Tedavisi Dr. Ziya Kuruüzüm DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD KLİMİK 2016: 30. Yıl Kurultayı 9-12.03.2016, Cornelia Otel, Antalya Sunum Planı Özel konak

Detaylı

HEPATİT C TEDAVİ KILAVUZU 2015

HEPATİT C TEDAVİ KILAVUZU 2015 Temmuz 2015 de güncellenmiş elektronik versiyon HEPATİT C TEDAVİ KILAVUZU 2015 Bu klavuz Türk Karaciğer Araştırmaları Derneği, Viral Hepatitle Savaşım Derneği ve Hepato Bilio Pankreatoloji Derneği ni temsil

Detaylı

OLGULAR EŞLİĞİNDE YENİ İLAÇLARLA HCV TEDAVİSİ DENEYİMİ

OLGULAR EŞLİĞİNDE YENİ İLAÇLARLA HCV TEDAVİSİ DENEYİMİ OLGULAR EŞLİĞİNDE YENİ İLAÇLARLA HCV TEDAVİSİ DENEYİMİ - SOFOSBUVİR KOMBİNASYONLARI İLE DENEYİM - Dr. Bilgehan AYGEN Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim

Detaylı

KRONİK HEPATİT C. Olgu Sunumu

KRONİK HEPATİT C. Olgu Sunumu KRONİK HEPATİT C Olgu Sunumu Dr. Ziya Kuruüzüm DEÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 17. USG Eşliğinde Uygulamalı Kc Biyopsisi Kursu, 13.13.2017, Katip Çelebi Ün. Hst., İzmir Olgu -1

Detaylı

Kronik Hepatit B Tedavisinde Zor Vakaların Yönetimi. Uz. Dr. Eyüp Arslan

Kronik Hepatit B Tedavisinde Zor Vakaların Yönetimi. Uz. Dr. Eyüp Arslan Kronik Hepatit B Tedavisinde Zor Vakaların Yönetimi Uz. Dr. Eyüp Arslan Vaka N.T, 68 Y, Erkek, Batman 10.11.1999 yılında HBs Ag pozitifliği DM ve diyabetik nefropati 15 yıldır DM, oral anti-diyabetik BUN;

Detaylı

Kronik Hepatit C de Yeniden Tedavide Başarı Ribavirin Dozu Önemi. Dr Saadet Yazıcı

Kronik Hepatit C de Yeniden Tedavide Başarı Ribavirin Dozu Önemi. Dr Saadet Yazıcı Kronik Hepatit C de Yeniden Tedavide Başarı Ribavirin Dozu Önemi Dr Saadet Yazıcı Tedavinin amacı HCV nin eradikasyonu veya kalıcı viral cevabı oluşturmak(kvc) Günümüzde direk etkili antiviral ajanların

Detaylı

Doğrudan Etkili Antiviraller ve İlaç Etkileşimleri

Doğrudan Etkili Antiviraller ve İlaç Etkileşimleri Doğrudan Etkili Antiviraller ve İlaç Etkileşimleri Dr.Ferit KUŞCU Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD İLAÇ ETKİLEŞİMİ Bir ilaç tarafından diğer bir

Detaylı

Kronik HCV İnfeksiyonlarında Güncel Tedavi Yaklaşımları Dr. Kaya Süer

Kronik HCV İnfeksiyonlarında Güncel Tedavi Yaklaşımları Dr. Kaya Süer Kronik HCV İnfeksiyonlarında Güncel Tedavi Yaklaşımları Dr. Kaya Süer Near East University Faculty of Medicine Infectious Diseases and Clinical Microbiology HCV tarihçesi 1989 Hepatitis C (HCV) genomu

Detaylı

Dog rudan Etkili Ajanlarla Hepatit C Tedavisinde Tu rkiye Deneyimi

Dog rudan Etkili Ajanlarla Hepatit C Tedavisinde Tu rkiye Deneyimi Dog rudan Etkili Ajanlarla Hepatit C Tedavisinde Tu rkiye Deneyimi Prof. Dr. I ftihar KO KSAL KTÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Trabzon 2 Kasım 2017, Dalaman Sunum Planı Genel bilgiler

Detaylı

HIV VE HCV KO-ENFEKSİYONU. Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği

HIV VE HCV KO-ENFEKSİYONU. Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği HIV VE HCV KO-ENFEKSİYONU Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği While the annual number of new HIV infections in Sub- Saharan Africa has declined by 33% since 2005,

Detaylı

Kronik Hepatit B li Hastanın Güncel Tedavisi

Kronik Hepatit B li Hastanın Güncel Tedavisi Kronik Hepatit B li Hastanın Güncel Tedavisi Prof. Dr. Reşat Özaras İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Enfeksiyon AD. rozaras@yahoo.com Genel Bakış HBV Enfeksiyonunda Neredeyiz? Eradikasyon

Detaylı

Hepatitlerde güncel literatür: Hepatit C

Hepatitlerde güncel literatür: Hepatit C Hepatitlerde güncel literatür: Hepatit C Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. e-mail: oyildiz@erciyes.edu.tr Epidemiyolojik Çalışmalar

Detaylı

HCV ENFEKSİYONU SEROLOJİ VE NÜKLEİK ASİT TESTLERİNİN KLİNİK KULLANIMI

HCV ENFEKSİYONU SEROLOJİ VE NÜKLEİK ASİT TESTLERİNİN KLİNİK KULLANIMI HCV ENFEKSİYONU SEROLOJİ VE NÜKLEİK ASİT TESTLERİNİN KLİNİK KULLANIMI Dr. Ali KAYA Mersin Ü. Tıp Fak. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD HCV enfeksiyonu - tanı Klinik tanı Klinik bulgular

Detaylı

HEPATİT C Tedavisinde Güncel Gelişmeler

HEPATİT C Tedavisinde Güncel Gelişmeler HEPATİT C Tedavisinde Güncel Gelişmeler Special thanks for their educational support goes out to Bu sunumlarda aşağıdaki konular işlenecektir Genotip 1 HCV infeksiyonlu hastalarda Pegile interferon + Ribavirin

Detaylı

HEPATİT C de LİTERATÜR

HEPATİT C de LİTERATÜR HEPATİT C de LİTERATÜR Doç. Dr. Zeliha KOCAK TUFAN Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği drztufan@yahoo.com

Detaylı

Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği

Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği Epidemiyoloji Kronik Hepatit B (HBV) ve Hepatit C virüs (HCV) enfeksiyonları dünya genelinde ciddi bir halk sağlığı sorunudur.

Detaylı