Genetik Farklılığın İlaç Toksisitesi Üzerine Etkileri
|
|
- Alp Alkan
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Genetik Farklılığın İlaç Toksisitesi Üzerine Etkileri Prof. Dr. Semra Şardaş Marmara Üniversitesi,Eczacılık Fakültesi,Toksikoloji Anabilim Dalı Farmakogenetik ve İlaç Güvenliliği Birimi AKIŞ Farmakogenetik/genomik Kronoloji,sorunlar Klinik sonuçlar, lar,önemi
2 Farmakogenetik Genetik faktörlere bağlı olarak ilaçlara karşı verilen cevabın bireysel farklılık göstermesi Farmakogenomik.1995 İlaçların aktivitesi üzerine etkili olabilecek bütün genom (25.ooo gen )fonksiyonunun araştırılması. Etkili, güvenli ilaçlar geliştirilmesi, Kişinin genetik yapısına uygun doz geliştirilmesi Klinikte yararlanmayı amaçlar
3 Metabolizma yolakları 78 yıl Farmakogenetik Kronolojisi
4 CYP2D6 gen polimorfizmi CYP2D6 CYP 450, klinikte kullanılan ilaçların %50 sinin farmakokinetiğini etkiliyor
5
6 2000 li yıllar NOMIC li araştırma alanları GENOMIC (SNP analysis) TRANSCRIPTOMICS (RNA analysis ) PROTEOMICS (Protein analysis) METABONOMICS (Metabolic profiling) BİLİMSEL GERÇEKLER VE İSTATİSTİKLER Advers etkilerin mortalite nedenleri arasında 4. ve 6. sıralarda yer alıyor Genel olarak dünyada hastaneye yapılan başvuruların %3-6 sı advers etkilere bağlı Sağlık bakım sistemleri üzerine büyük çaplı ekonomik yük getirdiği bildirilmektedir.
7 Scientific Facts and Statistics Incidence of Adverse Drug Reactions in Hospitalized Patients : Lazarou J. et al. JAMA 1998;279: BİLİMSEL GERÇEKLER ADVERS İLAÇ REAKSİYONLARINDA GENETİK FAKTÖRLERİN ÖNEMLİ RÖLÜ
8 BİLİMSEL GERÇEKLER Advers İlaç Reaksiyonlarına Genetik faktörlerin katkısı %70 önlenebilir 2227 ADR 50 % genetik faktörler 42 % doz hatası 20 % Non polimorfik enzimler 59 % Polimorfik Faz I enzimleri 86% P450 38% CYP2D6 Philips et al. JAMA. 2001;286: BİLİMSEL GERÇEKLER Potential Role of Pharmacogenomics in Reducing Adverse Drug Reactions
9 Genetik Polimorfizm İnsan genomu 3 milyar nükleotid (DNA bazı )içeriyor; (23 kromozoma bölünmüş şekilde) DNA sekansında (DNA baz dizilişi) değişikliği. -Yaklaşık her 300 baz çiftinde bir varyasyon gözlenebilmektedir - İnsan genomundaki genetik farklılığın %90 dan fazlasını tek nükleotid polimorfizmleri (Single Nucleotide Polymorphisms-SNPs) meydana getirmekte -Bir populasyonda DNA daki farklılık %1 den >..Genetik Polimorfizm -.
10
11 PG- Sorun/Amaç Klinik İlaç Araş.yetersizlik İlaç tüketiminde artış Etkisizlik tartışması ( %50)Daha etkili ilaç Farmakoekonomi Advers ilaç reaksiyonları ölüm nedenleri arasında 4.-6.sıralarda Bireye Özgü İlaç Hasta güvenliği Doğru Hasta/Doz/İlaç İLAÇ GELİŞTİRME SAFHASINDA GENETİK BİLGİYE İHTİYAÇ VAR İzlem çalışmaları (Faz IV) Terapötik doğrulayıcı (Faz III) Ruhsat Onayı (~15sene) > $ 900 milyon Polifarmasi Genetik ~11 sene Terapötik keşif (Faz II) Klinik Farmakoloji (Faz I) Klinik Öncesi Farm- Toks
12 RUHSAT SONRASI GÖZLEMSEL G ÇALIŞMALARDA YAŞANAN ANAN SORUNLAR 1259 PM ÇALIŞMASI Terminated or completed, report submitted 11% Terminated before completion, no report submitted <1% Behind schedule 3% In progress, on schedule 15% Not yet started 71% BMJ 329:15-19.,2004 İlaç Etkisizliği Hollanda Pharmacovigilance Centre LAREB raporları Nervous system : 27.2% Antineoplastic/ immunomodulating 13.2% Anti-infectives for systemic use 13.0% Generic substitution Dr.Sander Borgsteede, LAREB, ISOP 2008 oral presentation
13 BİLİMSEL GERÇEKLER VE İSTATİSTİKLER Alternatif ilaçlar C İlacı A İlacı B İlacı İlaç Sektörü..Farmakogenomik veriler
14 GENETİK FARKLILIK FARMAKOKİNET NETİK FARMAKODİNAM NAMİK -Taşıyıcılar(Transporter) - İlaç metabolize eden enzimler - Reseptörler - İyon kanalları - Enzimler - İmmün n moleküller ller FAZ I reaksiyonları FAZ II reaksiyonları İLAÇ METABOLİT POLAR METABOLİT Faz I Faz II ATILIM İlaçların genel biyotransformasyon şeması F A R M A K O K İ N E T İ K F A R M A K O D İ N A M İ K
15 BİLİMSEL GERÇEKLER İlaç Metabolizmasında Yer Alan Enzimlerin Polimorfizmi CYP 450, klinikte kullanılan ilaçların %50 sinin farmakokinetiğini etkiliyor. Black JL et al. Drug Metab.Toxicol, 2007
16 Polimorfik Faz II enzimlerinden örnekler Enzyme N-acetyltransferase 2 Thiopurine methyltransferase Dihydropyrimadine dehydrogenase Plasma pseudocholinesterase Aldehid dehydrogenase Catechol O-methyltransferase Glucose-6-phosphate dehydrogenase UGT-glucuronosyltransferase Variant phenotypes Slow and rapid acetylators Poor TMPT methylators Selected drugs Isoniazid Sulfamethazine Procainamide Amonifide Dapson Sulfasalazine Paraminosalicylic acid Heterocylic amines (food mutagens) 6-Mercaptopurine Altered response Slow: decreased clearance and increased risk of toxicity, including toxic neuritis, lupus erythematosus, bladder cancer Rapid: decreased efficasy, increased risk of toxicity in some cases (amonşfşde); colorectal cancer Bone marrow toxicity,liver damage Slow inactivation 5-fluorouracil increased risk of toxicity Slow ester hydrolysis Rapid and slow metabolizers Poor and rapid methylators succinylcholine ethanol Levadopa Methyldopa Prolonged apnea Slow: facial flushing Poor metabolizers primaquine haemolysis Poor metabolizers Irinotecan Poor:increased efficacy Myelosuppression and diarrhoea Değişmeden atılan ilaçlar? Nitrous oxide Acetozolamide Amiloride Furosemide Aminocaproic acid Cromoglycate Pentolinium
17 METABOLİZMA TİPLERT PLERİ Yaygın Metabolizörler (EM s) : normal gen tipi standard doz standard ilaç dozuna iyi cevap Orta Seviyede Metabolizma (IM s) enzim aktivitesinde azalma standard doz dar terapötik indeksi olan ilaçlarda doz ayarı gerekir Yavaş Metabolizörler (PM s) çok yavaş veya hiç metabolize edemez ADR sık gözlenir ilacın kan düzeyi artar ciddi ADR İlaç dozu azaltılmalıdır Ultra Hızlı Metabolizörler (UM s) hızlı metabolize eder yarar sağlayamaz ilaç dozu arttırılmalıdır PM IM EM UM
18 Polimorfik enzimler; ilacın metabolizma hızının azalması, etkinin şiddetlenmesine ve TOKSİK belirtilerin ortaya çıkması İlacın metabolizma hızının artması, etkinin azalması Yetersiz İlaç Oksidasyonunun Yaratabileceği Farmakokinetik Ve Klinik Sonuçlar Plazma seviyesinde anormal farmakolojik cevap Metabolik eliminasyonda azalma ilaç akümülasyonu Alternatif yolağın devreye girmesi toksik metabolit Aktif metabolitinin oluşamaması terapötik düşüş
19 İLACIN STANDART DOZU İLE YAPILAN TEDAVİLERDE ; - Önerilen doz birey için yetersiz olabilir ve bu durum ilacın terapötik etkisinde düşüşe neden olabilir - Ciddi advers reaksiyon geliştirebilir, - İlacın eliminasynonu gecikebilir veya ilaç birikebilir - İlaç prodrug formunda dır ve aktive olamayabilir - Alternatif yolaklar devreye girerek ilacın biyotransformasyon yolağı değişebilir, toksik metabolit oluşturabilir -Farklı bazı hastalıklara yatkınlık geliştirebilir CYP2D6 ETNİK FARKLILIK CYP2C19 C19
20 Enzyme Major polymorphism Etnik Farklılıklar Functional consequences Allele Frequency (%) Caucasian Asian Black African Ethiopian and Saudi Arabian CYP2A6 CYP2A6*2 CYP2A6del Inactive enzyme No enzyme CYP2C9 CYP2C9*2 CYP2C9*3 decreased affinity for P450 oxidoreductase Altered substrate spesifictiy CYP2C19 CYP2C19*2 CYP2C19*3 Inactive enzyme Inactive enzyme CYP2D6 CYP2D6*2XN CYP2D6*4 CYP2D6*5 CYP2D6*10 CYP2D6*17 increased enzyme activity Inactive enzyme No enzyme Unstable enzyme Decreased substrate affinity N-acetyltransferase 2 NAT 2 decreased function CYP-450 enzim sistemi ile etkileşen ilaçlar ya bu enzimleri inhibe ederler ya da indükler İNDÜKLEYİCİ ETKİ CYP-450 SUBSTRAT SEVİYESİ İNHİBİTÖR ETKİ.
21 INDIANA UNIVERSITY SCHOOL OF MEDICINE, USA
22 GENETİK FARKLILIK FARMAKOKİNET NETİK FARMAKODİNAM NAMİK -Taşıyıcılar(Transporter) - İlaç metabolize eden enzimler - Reseptörler - İyon kanalları - Onarım Enzimleri - İmmün n moleküller ller Reseptör ve hedef gen polimorfizmleri Receptor/target Medication Drug effects linked to receptor/target polymorphism b2-adrenergic receptor Albuterol Response in asthmatics 5-Lipoxygenase promoter ABT-761 (zileuton) Response in asthmatics Angiotensin-converting enzyme (ACE) Enalapril, isinopril, captopril Renoprotective effects, cardiac indices, blood pressure, IgA nephropathy Cholesteryl ester transfer protein (plasma lipid transfer protein Pravastatin Progression of atherosclerosis Stromelysin (endojen peptid) Pravastatin Efficacy in coronary atherosclerosis and restenosis Angiotensin-II T receptor Perindopril nitrendipine Change in arterial stiffness Sulfonylurea receptor Tolbutamide Serum C-peptide and insulin response 5-Hydroxytryptamine 2C receptor Clozapine Response in schizophrenia 5-Hydroxytryptamine 2A receptor Clozapine and other neuroleptics Response in schizophrenia Serotonin transporter promoter Fluvoxamine Response in delusional depression Dopamine D2 and D3 receptors Antipsychotics Drug-induced tardive dyskinesia Vitamin D receptor 1,25-Dihydroxy vitamin D3 Vitamin D response in rickets Glucocorticoid receptor Dexamethasone Cortisol and insulin response Nicotinic receptor Acetylcholine (-) nicotine Increased sensitivity to agonist effects Delta opioid receptor Heroin Addiction Potassium channels HERG (Kardiyak K kanalı) Quinidine Drug-induced longqtsyndrome Cisapride Drug-induced torsade de pointes KvLQT1 (K kanal proteini) Terfenadine, disopyramide meflaquine Drug-induced long QT syndrome hhcne2 (K kanal protein) Clarithromycin Drug-induced arrhythmia Sodium channel SCN5A Mexiletine Efficacy for long-qt syndrome secondary to SCN5A mutations but not HERG mutations Inositol-p1p Lithium Response of manic depressive illness HLA-DRB1 (Antijen hücreleri) Cyclosporin A Response of aplastic anemia Apolipoprotein E4 (trigliserid metablosing protein)atrigtabolis Tacrine Response of Alzheimer's disease Ryanodine receptor (Ca kanal protein) Halothane or succinylcholine Drug-induced malignant hyperthermia Prothrombin (Kan proteini) Oral contraceptives Risk of cerebral-vein thrombosis Science, 286 (1999).
23 İLAÇ TAŞIYICI ENZİMLERDEKİ POLİMORFİZMLER ABCB1 (Permeabilite glikoproteini )-MDR1) ABCG2 (Meme kanser direnç protein-bcrp) Actinomycin D, Daunorubisin, Doketaksel, Doksorubicin, Etoposid,Gefitinib,Irinotecan,Paklitaksel, Teniposide, Topotesan, Vinblastin, Vinkristin, Diflomotesan (BN-80915), Epirubisin, Flavopiridol, Imatinib İLAÇ HEDEF GENLERİ İLE İLGİLİ POLİMORFİZMLER Metilentetrahidrofolat redüktaz (MTHFR) Metotreksat (Emthexate, Methotrexate, Trexan) DNA ONARIMI İLE İLGİLİ POLİMORFİZMLER (DNA lezyonlarının tamiri Baz kesip-çıkarma onarımı, Nükleotid kesip-çıkarma onarımı, DNA yanlış eşleşme onarımı, Çift iplikçik kırık onarımı) XRCC1 enzimi Oksaliplatin+5-FU tedavisi ERCC1 ve ERCC2 enzimleri Doketaksel+platin, 5-FU+oksaliplatin BİLİMSEL GERÇEKLER EKLER VE İSTATİSİTKLERTKLER Serious Adverse Drug Events Reported to the Food and Drug Administration, : Moore TJ. et al. Arch Intern Med. 2007;167:
24 BİLİMSEL GERÇEKLER VE İSTATİSTİKLER ADVERS ETKİLERDE ARTIŞ FDA Raporuna göre Ciddi Advers Etkiler ; kat Ciddi Advers İlaç Reak. (CAİR) 34,966 89, kat Ölümle Sonuçlanan CAİR 5,519 15, reports were made directly to FDA 22% 67.2 reports came to FDA via the drug companies 78% :Arch Intern Med. 2007;167: PHARMAKOVİJİLANSIN FARMAKOGENETİĞE KATKISI OLABİLİR Mİ? PV PG PHARMACOGENOVIGILANCE
25 PV NASIL BİR KATKI SUNABİLİR?
26 Farmakogenetik, İlaçların Askıya Alınmasını ve Ruhsat İptalini Önleyebilir. PİYASADAN GERİ ÇEKİLEN İLAÇ ÖRENEKLERİ Drug name Approved Withdrawn Use Risk Mibefradil High blood pressure/ chronic stable angina Drug-drug interactions Torsades de pointes Bromfenac Non-steroidal anti-inflamatory Acute liver failure Terfenadine Antihistamine Astemizole Antihistamine Torsades de pointes Drug-drug interactions Torsades de pointes Drug-drug interactions Grepafloxacin Antibiotics Torsades de pointes Etretinate Psoriasis Birth defects Alosetron (2002) Irritable bowel syndrome in women Ischaemic colitis; complications of constipation Cisapride Heartburn Torsades de pointes Drug-drug interactions Troglitazone Diabetes Acute liver failure Cerivastatin (2002) Cholesterol lowering Rhabdomyolysis Drug-drug interactions Rapacuronium Anaesthesia Bronchospasm Levomethadyl Opiate dependence Fatal arrhythmia Rofecoxib Pain relief Heart attack; stroke Valdecoxib Pain relief Skin reactions Natalizumab Multiple sclerosis Brain infection Technetium (99m Tc) fanolesomab Diagnostic aid Cardiopulmonary arrest Pemoline Attention-deficit hyperactivity disorder Liver failure Pergolide Parkinson s disease Valvulopathy Tegaserod Irritable bowel syndrome with constipation Angina; heart attack; stroke :Nature 2007; 446:
27 2007 den bu yana piyasadan geri çekilen ilaçlar Prexige (lumiracoxib) *NSAID Osteoartirit Karaciğer toksisitesi, Ağustos 2007 Raptiva (efalizumab)*psoriasis-. Multifocal leukoencephalopathy, Mayıs 2009 Reductil (sibutramin) * Obezite tedavisi- Kardiyovasküler risk, Ocak 2010 ADR engellenmesi Genotipleme önerilen ilaçlar Pain Codeine CYP2D6 Ethylmorphine CV Warfarin CYP2C9 GI Omeprazole (long term) CYP2C19 Asthma β2 adrenerg rec Gly 16 b2 rec Cancer Mercaptorpurines TPMT Irinotecan Tamoxifen CYP2D6 UGT1A1 Psychiatry Antidepressants CP2D6 Anxiolytic CYP2C19, CYP3A4
28 Farmakogenetik testler artık tıbbın bir çok alanında kullanılmaya başlamıştır. Klinikte uygulanıyor mu? Hasta Doğru ilaç Doğru doz Kan numunesi DNA analizi ile mutasyonun belirlenmesi Kişinin genotip kimliği Bazı ruhsatlı ilaçların kullanılmadan önce genomik test yapılmasını FDA gerekli görmektedir ve ilgili ilaçlar FDA tarafından listelenmiştir. (Valid Genomic Biomarkers in the Context of Approved Drug Labels)
29 FDA examples of valid Genomic Biomarkers Biomarker Label Context Representative Label Test Drug Her2/neu Overexpression UGT1A1 Variants G6PD Deficiency Overexpresion of Her2/neu necessary for selection of patients appropriate for drug therapy UGT1A1 mutation in patients, exposure to drug and hence their susceptibility to toxicity G6PD deficiency and risk Trastuzumab (Herceptin) Irinotecan (Campto) Cetuximab Gefitinib(Iressa) 1 = test required; 2 = test recommended; 2* test for at risk populations 3 = information Genetik Farklılığın İlaç Toksisitesi Üzerine Etkileri Kemoterapi ve Psikiyatri İlaçlarından bazı örnekler..klinik Sonuçları
30 Kemoterapi ajanları ve polimorfik enzimlere bazı örnekler Drug-metabolizing enzyme Substrates Clinical Phenotype Phase I CYP3A4/3A5 Etoposide, Teniposide, İnterindividual variability in pharmacokinetics Paclitaxel, Vincristine Phase II TPMT 6-MP, Thioguanine, Hematopoietic toxicity; dose adjustment required Azathioprine UGT1A1 Irinotecan Toxicity (diarrhea, neutropenia) NAT Amonafide Myelotoxicity; dose adjustment required for fast acetylators GSTM1, GSTM3, GSTT1 Various anticancer agents Decreased efficacy Non-P450 phase I DPD 5-FU Severe treatment-related toxicity Drug transporters P-glcoprotein (MDR1) Various anticancer drugs Drug resistance; interindividual variability in pharmacokinetics MRPs Various anticancer drugs Drug resistance; interindividual variability in Drug targets pharmacokinetics MTHFR 5-FU and antifolates Toxicity; drug resistance TS 5-FU and antifolaates Drug resistance Abbreviations: CYP= cyochrome P450; DPD= dihydropyrimidin dehydrogenase; GST= glutathione S-transferase;MDR1= multidrug resistance 1; MRP= multidrug-resistance-related protein; MTHFR= 5,10-methylenetetraydrofolate reductase; NAT= N-acetyl transferase; TPMT= thiopurine methyltransferase; TS= thymidylate synthase; UGT1A1= UDP-glucuronosyltransferase 1A1; 5-FU= 5-fluorouracil; 6-MP=6-mercaptopurine The Oncologist 10, (2005) Onkoloji İlaçlarında FAZ I Enzim Polimorfizmleri CYP2A6 Tegafur CYP2B6 Siklofosfamid Ifosfamid Tamoksifen CYP2C8 Paklitaksel Tegafur CYP2C9 Siklofosfamid Ifosfamid Tamoksifen CYP2C19 Teniposid Talidomid CYP2D6 Tamoxifen Ondansetron CYP3A4 / 5 Siklofosfamid Ifosfamid Doketaksel Doksorubisin Etoposid Paklitaksel Teniposid Vinkristin Vinblastain
31 ONKOLOJİ İLAÇLARINDA OLASI POLİMORFİZMLER FAZ I *CYP 3A4 *CYP 3A5 *CYP 2A6 *CYP 2B6 *CYP 2C8 *CYP 2C9 *CYP 2C19 *CYP 2D6 FAZ II *GST *UGT * TPMT * SULT İLAÇ TAŞIYICI *MDR1 (ABCB1) *BCRP (ABCG2) İLAÇ HEDEFLERİ *MTHFR DNA ONARIMI *XRCC1 *ERCC1 DİĞER *DPD *TS *CDA 5-fluorouracil (5-FU) Metabolizmasında Polimorfizm Uracil analoğu,solid tümör prodrug 5-FU TP (activasyon) Aktif Metabolit 5-floro 2 deoksiuridin monofosfat MTHFR DPD (detoksifikasyon) DPD yoksunluğu: nörolojik toksisite GI toksisite hematolojik toksisite MTHFR polymorfizmi: MTHFR activitesinde azalma Folat profilinde değişiklik 5-FU etkinliğinde artış 5-FU yaklaşık dozu (mg/m2/gün) mut/mut İnaktif metabolit wt/wt TS polymorfizmi: TS aktivitesinde artış 5-FU etkililiğinde azalma MTHFR = Metilentetrahidrofolat redüktaz TP = Timidilat fosfataz DPD = Dihidropirimidin dehidrojenaz TS = Timidilat sentaz TS TRENDS in Pharmacological Sciences, 25 (2004)
32 ÖLÜM 27/05/2007 Xeloda/Kapesitabin PO 2X1g/m 2 14/05/ /05/2007 Metastatik meme kanseri Dr. Lefkoşa/KKTC
33 Tiyopürin Metiltransferaz ve Merkaptopürin Tedavisi ALL tedavisi 6-Merkaptopürin *Polimorf. TPMT 6-MeMP (inaktif) HPRT Tiyoguanin nükleotidleri Antitümör etki Myelosüpresyon 6-MP dozu a mg/m 2 /haft TPMT genotipi TPMT = Tiyopürin metiltransferaz / XO 6-MeMP = 6-metil merkaptopürin HPRT = Hipoksantin fosforibozil transferaz TPMT geni 6 nolu Kromozomda 13 alelinden özellikle 3 tanesi (TPMT*2, TPMT*3A, TPMT*3C) predis.sorumlu : Biochimica et Biophysica Acta, 1603 (2003) UDP-glucuroniltransferaz 1A1 (UGT1A1) Polimorfizmi; İrinotekan Tedavisi Sonucu İrinotekan CE SN-38 (aktif) Antitümör aktivite Topoizomeraz 1 inhibitörü Prodrug formunda solid tümör tedavisi UGT1A1 (Polimorf.)* (SN-38, topoizomeraz 1 inhibisyonu 100 misli) SN-38-G (inaktif) Safra CE = Karboksiesteraz UGT1A1 = UDP-glukroniltransferaz ADR = Nötropeni (sepsi ölüm), kusma, bulantı, diare, alopesi
34 ANTIDEPRESANLARI METABOLIZE EDEN CYP ENZİMLER MLERİ : Expert Opin. Drug Metab. Toxicol. (2007) 3(1):21 31 BİLİMSEL VERİLER CYP 2D6 KULLANAN PSİKİYATRİ İLAÇLARDA DOZ AYARI : Kirchheiner J, Nickchen K, Bauer M, et el. Mol Psychiatry 2004 May; M 9 (5):
35 A genetic test is like a seat belt for drugs it protects the patient from accidents in the form of serious adverse events TEŞEKKÜRLER
Kanserde Bireyselleştirilmiş Tedavi ve İzlem. Prof. Dr. Ahmet Demirkazık Ankara Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Tıbbi Onkoloji BD
Kanserde Bireyselleştirilmiş Tedavi ve İzlem Prof. Dr. Ahmet Demirkazık Ankara Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Tıbbi Onkoloji BD Yanıt ve Toksisite FARMAKOKİNETİK: Zaman ve plazma konsantrasyonu (metabolizma
DetaylıFARMAKOVİJİLANS. Prof. Dr. AHMET AKICI. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi T. Farmakoloji ABD. ATOK - 22 Haziran 2012 - İzmir
FARMAKOVİJİLANS Prof. Dr. AHMET AKICI Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi T. Farmakoloji ABD ATOK - 22 Haziran 2012 - İzmir 1 Farmakovijilans nedir? Advers etkilerin ve beşeri tıbbi ürünlere bağlı diğer
DetaylıETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER. Antineoplastiklerin Kullanımında Genetik Faktörler
ETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER Antineoplastiklerin Kullanımında Genetik Faktörler İLAÇ FAZ I reaksiyonları METABOLİT FAZ I: oksidasyon, redüksiyon, hidroliz Faz I enzimleri: Sitokrom P450 Alkol
DetaylıFarmakovijilans ve Uygulamaları. Prof. Dr. Semra Şardaş Marmara Üniversitesi Toksikoloji Anabilim Dalı
Farmakovijilans ve Uygulamaları Prof. Dr. Semra Şardaş Marmara Üniversitesi Toksikoloji Anabilim Dalı Farmakovijilans pharmakon (Yunanca;ilaç) vigilans (Latice;uyanık olmak) Beşeri tıbbi ürünlerin güvenli
DetaylıETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER. İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Mekanizması
ETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Mekanizması Absorbsiyon İlaç hedefleri Dağılım Hastalıkla ilgili Metabolizma yolaklar Atılım Farmakokinetik
DetaylıETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER. İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Önemi
ETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Önemi PLAVİX FİLM TABLET 75 mg KISA ÜRÜN BİLGİSİ 4.2. Pozoloji ve uygulama şekli Farmakogenetik CYP2C19
DetaylıKlinik Araştırmalarda Farmakogenetik Bilginin Kullanılmasına Giriş ve Örnekler
Klinik Araştırmalarda Farmakogenetik Bilginin Kullanılmasına Giriş ve Örnekler Dr. Muradiye Nacak Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı 4Kasım, 2009 Sunum Planı Farmakogenetik,
DetaylıFarmakogenetik Dr. Pınar Saip İ.Ü.Onkoloji Enstitüsü
Farmakogenetik Dr. Pınar Saip İ.Ü.Onkoloji Enstitüsü TIBBİ ONKOLOJİ DERNEĞİ İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ KURSU PAMUKKALE- Kasım 2004 İlacın yanıtı ve yanetkisi ile ilişkili faktörler tanı Diğer ilaçlar doz Hasta
DetaylıGenetik Polimorfizmler ve İlişkili Hastalıklar. Yard. Doç. Dr. Özlem KURT ŞİRİN Biokimya Anabilim Dalı
Genetik Polimorfizmler ve İlişkili Hastalıklar Yard. Doç. Dr. Özlem KURT ŞİRİN Biokimya Anabilim Dalı Sunum Akışı Polimorfizm Tek nükleotit polimorfizmleri (SNP; Single nucleotide polymorphism) Farmakogenetik
DetaylıFAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1
FAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1 1 İlaçların,öncelikle yararlı etkileri için kullanılmaktadır. Ancak bazen ilaç kullanımı yan etkiler gösterebilmektedir. Bazı hastalarda aynı ilaç için
DetaylıOnkoloji ilaçlarında Farmakogenomik Araştırmalar
Onkoloji ilaçlarında Farmakogenomik Araştırmalar SEMRA ŞARDAŞ Marmara Üniv.Eczacılık Fakültesi Toksikoloji Anabilim Dalı Farmakogenetik İlaç Güvenliliği Birimi Snyder,L.H (1932)- Scientific phenylthiocarbamide
DetaylıEtik Kurullar Perspektifinden Farmakogenetik Bilgiye Bakış
Etik Kurullar Perspektifinden Farmakogenetik Bilgiye Bakış Prof. Dr. Meral Tuncer H.Ü. Tıp Fakültesi, Farmakoloji Anabilim Dalı 20. Ulusal Farmakoloji Kongresi, 4-7 Kasım 2009, Antalya Genetik Araştırma
DetaylıFARMAKOGENETİK ve KLİNİK ÖNEMİ
FARMAKOGENETİK ve KLİNİK ÖNEMİ Prof. Dr. A. Şükrü AYNACIOĞLU Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Antalya, 16 Ekim 2003 GİRİŞ ve TANIMLAR FARMAKOGENETİK?
Detaylıİlaç Direnci ve Farmakogenomik. Dr.Ebru Dündar Yenilmez Tıbbi Biyokimya AD Aralık 2012
İlaç Direnci ve Farmakogenomik Dr.Ebru Dündar Yenilmez Tıbbi Biyokimya AD Aralık 2012 Sunu Akışı Tarihçe Tanımlar İlaç metabolize eden enzim farmakogenomiği İlaç taşıyıcı farmakogenomiği İlaç hedef farmakogenomiği
DetaylıAKILCI İLAÇ KULLANIMI
AKILCI İLAÇ KULLANIMI 04.Kasım.2012 Abant-BOLU Prof. Dr. Akçahan Gepdiremen AİBÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji AD Bşk. ÜLKEMİZDE YILLARA GÖRE REÇETE SAYILARI 2007: 271 milyon adet 2008: 302 milyon adet
DetaylıKOLON KANSERĐNDE FARMAKOGENOMĐ
KOLON KANSERĐNDE FARMAKOGENOMĐ Dr. Yasemin BASKIN DEÜ Onkoloji Enstitüsü Temel Onkoloji AD Farmakogenomi nedir? Bir molekülün ilaç olarak tanımlanabilmesi için etkin ve güvenli olduğu belirlenmelidir.
DetaylıKANSEROLOJİDE FARMAKOGENOMİ
KANSEROLOJİDE FARMAKOGENOMİ Prof.Dr. Işık TUĞLULAR Ege Üniversitesi İlaç Geliştirme ve Farmakokinetik Araştırma - Uygulama Merkezi ( ARGEFAR ) Müdürü Farmakogenomik Kursu 24 Mart 2010 ANTALYA İLAÇ Klinik
DetaylıSNPs and Drug Interactions
SNPs and Cancer SNPs and Drug Interactions Drug Absorption in the breast Drug in breast tissue Metabolism in the liver Transportation in the blood Drug in bloodstream Transporter Drug becomes inactive
DetaylıFARMAKOKİNETİK KİŞİSEL VARYASYONLAR NEDENLERİ VE KLİNİK SONUÇLARI
FARMAKOKİNETİK KİŞİSEL VARYASYONLAR NEDENLERİ VE KLİNİK SONUÇLARI Ercüment KARASULU Ege Üniversitesi İlaç Araştırma-Geliştirme ve Farmakokinetik Araştırma - Uygulama Merkezi ( ARGEFAR ) 24 MART 2010 İlaçların
DetaylıHamilelik Döneminde İlaçların Farmakokinetiği ve Farmakodinamiği
Hamilelik Döneminde İlaçların Farmakokinetiği ve Farmakodinamiği İlaçlar hamilelik esnasında rutin olarak kullanılmaktadır. Kronik hastalığı olan (astım, diyabet, hipertansiyon, epilepsi, depresyon ve
DetaylıMajor Depresif Bozukluk (MDD) Dünyada maluliyete sebep olan en sık ikinci hastalık Amprik tedavi yaklaşımı İlaca yanıt Yan etki bireysel farklılıklar
Esra Arslan Ateş, Korkut Ulucan, Mesut Karahan, Kaan Yılancıoğlu, Hüseyin Ünübol, Ahmet İlter Güney, Muhsin Konuk, Nevzat Tarhan. Dr. Esra ARSLAN ATEŞ Marmara Üniversitesi Pendik EAH Tıbbi Genetik Major
DetaylıGenomikler ve Bireyselleştirilmiş Tedavide Hemşirenin Rolü
Genomikler ve Bireyselleştirilmiş Tedavide Hemşirenin Rolü Doç.Dr. Sultan KAV Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü EONS Geçmiş Başkan (www.cancernurse.eu) Hedefler Genetik
DetaylıAntineoplastik Kemoterapinin Bireysellefltirilmesi ve Farmakogenetik
ULUSLARARAS HEMATOLOJİ-ONKOLOJİ DERGİSİ DERLEME / REVIEW International Journal of Hematology and Oncology Antineoplastik Kemoterapinin Bireysellefltirilmesi ve Farmakogenetik Özlem KARAKURT, Mehmet MELLİ
DetaylıFarmakovijilansın Ekonomi-Politiği''
Farmakovijilansın Ekonomi-Politiği'' Prof. Dr. Nurettin Abacıoğlu'nun yazısından alıntılar Uzm. Dr. Ayşe Ayaz İKU İdari Editörü - Omega CRO Farmakovijilans ve ekonomipolitik! Her iki kavram nedir, nerede
DetaylıARAŞTIRMACI PERSPEKTİFİNDEN FARMAKOGENETİK BİLGİYE BAKIŞ
ARAŞTIRMACI PERSPEKTİFİNDEN FARMAKOGENETİK BİLGİYE BAKIŞ Prof. Dr. A.Şükrü AYNACIOĞLU Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı XX. Ulusal Farmakoloji Kongresi, 4-7 Kasım 2009, Silence
DetaylıANALJEZİKLERDE ETKİLEŞİM. Dr. Sevil Bavbek İ.T.F. İçhastalıkları ABD, Tıbbi Onkoloji BD İ.Ü. Onkoloji Enstitüsü
ANALJEZİKLERDE ETKİLEŞİM Dr. Sevil Bavbek İ.T.F. İçhastalıkları ABD, Tıbbi Onkoloji BD İ.Ü. Onkoloji Enstitüsü ETKİLEŞİMDE PRENSİPLER Farmasötik Farmakokinetik Emilim Dağılım infüzyon sıvılarındakimyasal
DetaylıYANDAŞ HASTALIKLARDA KULLANILAN İLAÇLARLA ETKİLEŞİM. Dr. Hakan Akbulut. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı
YANDAŞ HASTALIKLARDA KULLANILAN İLAÇLARLA ETKİLEŞİM Dr. Hakan Akbulut Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı 19 Mart 2014 İSTENMEYEN İLAÇ ETKİLERİ %20-30 u ilaç etkileşimlerine bağlı
DetaylıÜSKÜDAR ÜNIVERSITESI NP- İSTANBUL HASTANESI KLINIK FARMAKOLOJI UYGULAMALARI
ÜSKÜDAR ÜNIVERSITESI NP- İSTANBUL HASTANESI KLINIK FARMAKOLOJI UYGULAMALARI DOÇ D R. E S R A KÜSDÜL SAĞLAM Ü S K Ü D A R Ü N I V E R S I T E S I N P İ S T A N B U L H A S T A N E S I F K L I N I K F A
DetaylıPLATİNLERİN İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ. Prof. Dr. Gülten Tekuzman Hacettepe Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Medikal Onkoloji Bölümü
PLATİNLERİN İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ Prof. Dr. Gülten Tekuzman Hacettepe Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Medikal Onkoloji Bölümü Sisplatin-DNA adduktları a. Monofonksiyonel olarak guanine bağlanmış sisplatin
DetaylıONKOLOJİDE İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ ORGAN YETMEZLİKLERİNDE ETKİLEŞİM
ONKOLOJİDE İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ ORGAN YETMEZLİKLERİNDE ETKİLEŞİM İlaç etkileşiminde rolü olan organlar Böbrek Karaciğer Akciğer GİS Kalp Organ fonksiyonlarının değerlendirilmesi Böbrek (üre, kreatinin, GFR)
DetaylıSNP TEK NÜKLEOTİD POLİMORFİZMLERİ (SINGLE NUCLEOTIDE POLYMORPHISMS)
SNP TEK NÜKLEOTİD POLİMORFİZMLERİ (SINGLE NUCLEOTIDE POLYMORPHISMS) Herhangi iki bireyin DNA dizisi %99.9 aynıdır. %0.1 = ~3x10 6 nükleotid farklılığı sağlar. Genetik materyalde varyasyon : Polimorfizm
DetaylıİKİNCİL KANSERLER. Dr Aziz Yazar Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları AD. Tıbbi Onkoloji BD. 23 Mart 2014, Antalya
İKİNCİL KANSERLER Dr Aziz Yazar Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları AD. Tıbbi Onkoloji BD. 23 Mart 2014, Antalya Tanım Kanser tedavisi almış veya kanser öyküsü olan bir hastada histopatolojik
DetaylıTHE ERA OF PERSONALIZED PHARMACOTHERAPY BASED ON PHARMACOGENETIC BIOMARKERS
THE ERA OF PERSONALIZED PHARMACOTHERAPY BASED ON PHARMACOGENETIC BIOMARKERS Jae-Gook Shin, MD, PhD Department of Pharmacology and Clinical Pharmacology, Pharmacogenomics Research Center, Inje University
DetaylıKANSERDE HORMONAL TEDAVİLERLE İLAÇ ETKİLEŞİMİ. Dr Dilek DİNÇOL
KANSERDE HORMONAL TEDAVİLERLE İLAÇ ETKİLEŞİMİ Dr Dilek DİNÇOL Mart-2014 Oral İlaçlarda Absorbsiyonu Etkileyen Faktörler Pasajı geciktiren ilaçlar: antikolinerjikler, gangliyon blokörleri, nikotin, morfin,
DetaylıFARMAKOGENETİK. Prof. Dr. Nejat Akar TOBB-ETÜ Hastanesi
FARMAKOGENETİK Prof. Dr. Nejat Akar TOBB-ETÜ Hastanesi Prof. Dr. Orhan Ulutin anısına, 30.NİSAN.2010 FARMAKOGENETİK Prof. Dr. Nejat Akar TOBB-ETÜ Hastanesi İnsanlar doğada birbirlerine benzerler
DetaylıBİYOLOJİK AJANLARIN DİĞER İLAÇLARLA ETKİLEŞİMLERİ. Mustafa ÖZGÜROĞLU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı
BİYOLOJİK AJANLARIN DİĞER İLAÇLARLA ETKİLEŞİMLERİ Mustafa ÖZGÜROĞLU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı İki ilaç etkileşime girdiği zaman ne tür ürünle karşımıza gelebilirler? Pozitif etkileşim
DetaylıTürkiye Bilimler Akademisi Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanlarını Ödüllendirme Programı (TÜBA GEBİP) ( ) TÜBA GEBİP
Türkiye Bilimler Akademisi Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanlarını Ödüllendirme Programı (TÜBA GEBİP) (2005 2008) Danış ışman TÜBA T Üyesi: Prof. Dr. İsmail Hakkı Ulus Doç.. Dr. Ümit Yaşar ar Hacettepe Üniversitesi
DetaylıYandaş Hastalıklar için Kullanılan İlaçların Onkolojik Tedavi için Kullanılan İlaçlarla Etkileşimleri. Dr.Fikret Arpacı GATA T.Onkoloji B.D.
Yandaş Hastalıklar için Kullanılan İlaçların Onkolojik Tedavi için Kullanılan İlaçlarla Etkileşimleri Dr.Fikret Arpacı GATA T.Onkoloji B.D. Sayın Dr.Fikret Arpacı Konuşmanız Özel durum ve diğer maddelerle
DetaylıTıbbın Geleceğine dair.. Genetik Testler ve Kişiselleşmiş Tıp Anlayışı. B. Aysin Sermen
Tıbbın Geleceğine dair.. Genetik Testler ve Kişiselleşmiş Tıp Anlayışı B. Aysin Sermen Daha güçlü.. Daha atletik.. Daha genç.. Daha huzurlu.. Daha mutlu.. Daha akıllı.. Daha sağlıklı.. Daha akıllı ve sağlıklı
DetaylıKANSER TANI VE TEDAVİSİNDE BİREYSEL TIP UYGULAMALARI. Doç. Dr. Yasemin BASKIN Dokuz Eylül Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Temel Onkoloji AD
KANSER TANI VE TEDAVİSİNDE BİREYSEL TIP UYGULAMALARI Doç. Dr. Yasemin BASKIN Dokuz Eylül Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Temel Onkoloji AD Kanser Önemli Bir Sağlık Sorunudur Kanser milyonları etkileyen,
DetaylıOnkoloji de Faz 1 Klinik Çalışmalar. Dr. Mehmet Artaç
Onkoloji de Faz 1 Klinik Çalışmalar Dr. Mehmet Artaç Faz 1 Genellikle sağlıklı gönüllülerde, 20-80 kişide, güvenlik ve toksisite yönünden uygun doz aralığının saptanması amaçlanır. Yaklaşık 9-18 ay süreyle
DetaylıToksisiteye Etki Eden Faktörler
Toksisiteye Etki Eden Faktörler Toksik etki (toksisite) Tüm ksenobiyotiklerin biyolojik sistemlerde oluşturdukları zararlı etki. 2 Kimyasal Madde ile İlgili Faktörler Bir kimyasal maddenin metabolizmasında
DetaylıOnkolojide İlaç Etkileşimleri. Prof Dr Gökhan Demir İstanbul Bilim Üniversitesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı
Onkolojide İlaç Etkileşimleri Prof Dr Gökhan Demir İstanbul Bilim Üniversitesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı FARMAKOLOJİK İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ FARMASÖTİK FARMAKOKİNETİK FARMAKODİNAMİK Genellikle parenteral yolla
DetaylıKanser Önemli Bir Sağlık Sorunudur
KANSER SAĞALTIMININ BĐREYE ÖZGÜ YÖNETĐMĐNDE FARMAKOGENOMĐ Doç. Dr. Yasemin BASKIN Dokuz Eylül Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Temel Onkoloji AD Kanser Önemli Bir Sağlık Sorunudur Kanser milyonları etkileyen,
DetaylıKANSER TEDAVİSİNİN GEÇ YAN ETKİLERİ KURSU
KANSER TEDAVİSİNİN GEÇ YAN ETKİLERİ KURSU GENİTOÜRİNER GEÇ YAN ETKİLER *KEMOTERAPİ* Dr. CELALETTİN CAMCI GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ TIBBİ ONKOLOJİ BİLİM DALI tanım Antineoplastik tedaviye bağlı geç etkiler
DetaylıFarmakogenomiğin Klinikte Kullanımı
25-26 Mayıs 2007, ISPARTA Farmakogenomiğin Klinikte Kullanımı Dr.Yahya Laleli Düzen Laboratuvarlar Grubu Tarih : 26 Mayıs 2007, Cumartesi Saat : 11.00 Yer : Süleyman Demirel Üniversitesi, ISPARTA The Most
DetaylıONKOLOJİ ECZACILIĞINA DOKTOR BAKIŞI
ONKOLOJİ ECZACILIĞINA DOKTOR BAKIŞI Dr. Evren Özdemir Hacettepe Üniversitesi Kanser Enstitüsü Ankara 05.04.2014 Akılcı İlaç Kullanımı İçin Sorumluluk Sahibi Taraflar Hekim Eczacı Hemşire Diğer sağlık personeli
DetaylıĠLAÇ ETKĠLEġMELERĠ I
ĠLAÇ ETKĠLEġMELERĠ I Ġlaç etkileģmeleri (ĠE), iki veya daha fazla sayıda ilaç alındığında etkileģim sonucunda ilacın/ların etkililik veya toksisitesinde oluģan değiģikliklerdir. Bu etkileģimler, kullanılan
Detaylı2x2=4 her koşulda doğru mudur? doğru yanıt hayır olabilir mi?
ÇOCUKLARDA İLAÇ KULLANIMINDA FARMAKOKİNETİK VE FARMAKODİNAMİK FARKLILIKLAR 17.12.2004 ANKARA Prof.Dr. Aydın Erenmemişoğlu ÇOCUKLARDA İLAÇ KULLANIMINDA FARMAKOKİNETİK VE 2x2=4 her koşulda doğru mudur? doğru
DetaylıYeni doğan ve çocukta ilaç metabolizması ve dikkat edilmesi gereken hususlar
Yeni doğan ve çocukta ilaç metabolizması ve dikkat edilmesi gereken hususlar 1937 yılında 107 çocuk streptokok enfeksiyonu için aldıkları sülfonilamid ekstresinden dolayı ölmüşlerdir. Nedeni araştırıldığında
DetaylıKLİNİK ARAŞTIRMA NEDİR & ETİK KURULLAR NEDEN ÖNEMLİDİR
KLİNİK ARAŞTIRMA NEDİR & ETİK KURULLAR NEDEN ÖNEMLİDİR Prof. Dr. Yağız Üresin İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı ve Klinik Farmakoloji BD İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar
Detaylıİkincil Kanserler SUNA EMİR. Ankara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji Onkoloji EAH Çocuk Hematoloji Onkoloji Kliniği
İkincil Kanserler SUNA EMİR Ankara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji Onkoloji EAH Çocuk Hematoloji Onkoloji Kliniği Sunum akışı İkincil kanser tanımı Neden önemli bir konu? İkincil kanser oluşumunda
DetaylıPropiverin HCL Etki Mekanizması. Bedreddin Seçkin
Propiverin HCL Etki Mekanizması Bedreddin Seçkin 24.10.2015 Propiverin Çift Yönlü Etki Mekanizmasına Sahiptir Propiverin nervus pelvicus un eferent nörotransmisyonunu baskılayarak antikolinerjik etki gösterir.
DetaylıKanser Tedavisi: Günümüz
KANSER TEDAVİSİNDE MOLEKÜLER HEDEFLER Doç. Dr. Işık G. YULUĞ Bilkent Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü yulug@fen.bilkent.edu.tr Kanser Tedavisi: Günümüz Geleneksel sitotoksik ilaçlar ve
DetaylıProf. Dr. Belgin SÜSLEYİCİ
BİREYE ÖZEL İLAÇ TEDAVİLERİ: FARMAKOGENETİK PHARMACOGENETICS: PERSONALIZED DRUG TREATMENT Prof. Dr. Belgin SÜSLEYİCİ *M.Ü Fen Edebiyat Fak. Biyoloji Böl. Moleküler Biyoloji AbD, İstanbul *TSPPT (Farmakogenomik
DetaylıKOLOREKTAL KANSERLERİN MOLEKÜLER SINIFLAMASI. Doç.Dr.Aytekin AKYOL Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı 23 Mart 2014
KOLOREKTAL KANSERLERİN MOLEKÜLER SINIFLAMASI Doç.Dr.Aytekin AKYOL Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı 23 Mart 2014 Kolorektal Kanserler; Sunum Planı Genel bilgiler Moleküler
DetaylıİLAÇLARIN GÜVENLİ KULLANIMI İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
İLAÇLARIN GÜVENLİ KULLANIMI İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR İlaç Beşeri Tıbbi Ürün/Ürün: Hastalığı tedavi etmek ve/veya önlemek, bir teşhis yapmak veya bir fizyolojik fonksiyonu düzeltmek, düzenlemek veya değiştirmek
DetaylıAkılcı ilaç Kullanımı. Prof.Dr. Coşkun USTA
Akılcı ilaç Kullanımı Prof.Dr. Coşkun USTA Dünya Sağlık Örgütü, 1985 yılında Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre; uygun ilacı, uygun süre ve dozda, en düşük fiyata ve kolayca sağlayabilmeleri
DetaylıMEME KANSERİNDE TEDAVİ DR.YAVUZ ÖZIŞIK HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ONKOLOJİ ENSTİTÜSÜ MEDİKAL ONKOLOJİ BİLİM DALI
MEME KANSERİNDE TEDAVİ DR.YAVUZ ÖZIŞIK HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ONKOLOJİ ENSTİTÜSÜ MEDİKAL ONKOLOJİ BİLİM DALI METASTATIC BREAST CANCER At first recurrence --------------------------- brain (5-10%) At autopsy
DetaylıThiopurin Metiltransferaz (TPMT) için En Hızlı & En Düşük Maliyetli Test
Thiopurin Metiltransferaz (TPMT) için En Hızlı & En Düşük Maliyetli Test Patentli Piyasadaki tek kolay kullanımlı test Hızlı- 1 Saat içinde ELISA sonucu LC-Kütle Spektrometre ile mükemmel korelasyon Farmakoekonomi
DetaylıKocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Onkoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu. 5 Nisan 2016 Salı
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Onkoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 5 Nisan 2016 Salı İnt. Dr. Sena Aktaş Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve
Detaylı6-Mercaptopurine. Azathioprine kullanım klavuzu. Potansiyel tedavi stratejileri-1- Potansiyel tedavi stratejileri
6-Mercaptopurine / Azathioprine kullanım klavuzu Dr.Ömer ŞENTÜRK Steroid bağımlı Crohn hastalığı, ülseratif kolit Remisyonun indüksiyonunda %55 (CH) Remisyonun idamesinde %67 (CH) Perianal CH Perineal
DetaylıKanser hastalarında farmakogenetik uygulamaları ve farmakoekonomi
Derleme/Review Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi Kanser hastalarında farmakogenetik uygulamaları ve farmakoekonomi Pharmacogenetic applications and in pharmacoeconomics in cancer patients Yasemin
DetaylıIL28B genotip tayini kronik hepatit B hastalarında oral antiviral tedavi cevabını öngörmede kullanılabilir mi?
IL28B genotip tayini kronik hepatit B hastalarında oral antiviral tedavi cevabını öngörmede kullanılabilir mi? Sıla Akhan, Aynur Aynıoğlu, Elif Sargın Altunok, Murat Sayan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi,
DetaylıTİOPÜRİN S-METİL TRANSFERAZ (TPMT)
TİOPÜRİN S-METİL TRANSFERAZ (TPMT) Ahmet GENÇ Ahmet GENÇ Tiopürin S-Metil Transferaz (TPMT; EC 2.1.1.67) Azatiopürinin (AZA), tioguanin ve 6-merkaptopürin (6MP) gibi aromatik ve heterosiklik sülfidril
DetaylıÜÇLÜ ORAL ANTİDİYABETİK TEDAVİSİ. Derun Taner Ertuğrul KEAH Endokrinoloji
ÜÇLÜ ORAL ANTİDİYABETİK TEDAVİSİ Derun Taner Ertuğrul KEAH Endokrinoloji NİYE KOMBİNE EDİYORUZ? ADA ve EASD basamak tedavisi öneriyor. Önce metformin, sonra diğer ilaçları ekle: OAD, GLP1 agonistleri veya
DetaylıTerapötik İlaç Düzeylerinin İzlenmesi
Terapötik İlaç İzlemi ve İlaç Dozu Hesaplama Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.com Son güncelleme: 10.03.2009 Terapötik İlaç Düzeylerinin
DetaylıANTİMETABOLİTELERİN İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ. Dr Gökhan Demir CTF Medikal Onkoloji Bilim dalı
ANTİMETABOLİTELERİN İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ Dr Gökhan Demir CTF Medikal Onkoloji Bilim dalı ANTİMETABOLİTLER Hücre büyümesi ve replikasyonu için gerekli moleküllerin ya yapısal analoglarıdır ya da bu moleküllerin
DetaylıMetabolik Sendromu ve kilo artışını yordayan etmenler. Dr. Hasan Herken Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi
Metabolik Sendromu ve kilo artışını yordayan etmenler Dr. Hasan Herken Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Lundbeck (Sertindol Çalışması Türkiye Koordinatörü 2008 2009)
DetaylıKEMOTERAPİYE BAĞLI BULANTI VE KUSMA. Prof Dr Deniz Yamaç Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji BD
KEMOTERAPİYE BAĞLI BULANTI VE KUSMA Prof Dr Deniz Yamaç Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji BD Giriş Kemoterapiye bağlı bulantı/kusma hastanın yaşam kalitesini etkilediği gibi, devam edecek
DetaylıYAŞLI KANSER HASTASINDA İLAÇ ETKİLEŞİMİ
YAŞLI KANSER HASTASINDA İLAÇ ETKİLEŞİMİ MEDİKAL ONKOLOJİ PERSPEKTİFİ PROF.DR.ŞUAYİB YALÇIN HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ONKOLOJİ ENSTİTÜSÜ MEDİKAL ONKOLOJİ BÖLÜMÜ YAŞLILIK VE KANSER Tüm kanser vakalarının %50
DetaylıSebahat Usta Akgül 1, Yaşar Çalışkan 2, Fatma Savran Oğuz 1, Aydın Türkmen 2, Mehmet Şükrü Sever 2
BÖBREK NAKLİ ALICILARINDA GLUTATYON S-TRANSFERAZ ENZİM POLİMORFİZMLERİNİN VE GSTT1 POLİMORFİZİMİNE KARŞI GELİŞEN ANTİKORLARIN ALLOGRAFT FONKSİYONLARI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Sebahat Usta Akgül 1, Yaşar Çalışkan
DetaylıAntihipertansif ilaçlar sabah alınmalı
Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı Dr. Ahmet Temizhan Türkiye Yüksek İhtisas EAH Kardiyoloji Kliniği Karabük Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD Bir tane antihipertansif ilaç kullanıyorum Bunu
DetaylıFarmasötik Toksikoloji
Farmasötik Toksikoloji 2014 2015 5.Not Doç.Dr. Gül ÖZHAN Bir kimyasalın metabolizma, biyoaktivasyon, detoksikasyon ve toksisitesi arasındaki ilişki Daha toksik metabolit Maruziyet Absorpsiyon Dağılım Daha
DetaylıGENAR Enstitüsü AB 6. Çerçeve Programı EPICURE Projesi
GENAR Enstitüsü AB 6. Çerçeve Programı EPICURE Projesi GENAR Enstitüsü AB 6. Çerçeve Programı EPICURE Projesi AB 7. Çerçeve Programı Sağlık 3.Çağrı Bilgi Günleri - Ankara Dr. Tomris Cesuroğlu GENAR Enstitüsü,
DetaylıNEFROTİK SENDROMLU ÇOCUKLARDA MDR 1 CEVABIN BELİRLENMESİNDE ROLÜ
NEFROTİK SENDROMLU ÇOCUKLARDA MDR 1 GENİ mrna EKSPRESYONUNUN TEDAVİYE CEVABIN BELİRLENMESİNDE ROLÜ Özgü Hançerli*, Aslıhan Kara*, Metin Kaya Gürgöze*, Murat Kara** Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi *Çocuk
DetaylıGÖĞÜS HASTALIKLARINDA GENETİK ARAŞTIRMA. Prof. Dr. Nejat Akar Ankara Üniversitesi
GÖĞÜS HASTALIKLARINDA GENETİK ARAŞTIRMA Prof. Dr. Nejat Akar Ankara Üniversitesi DNA RNA Genomik Transkriptomik Gen Dizileri, SNPs RNA Protein Hücre Doku Organ Proteomik Diferansiyel Proteomik Fonksiyonel
DetaylıProf. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı
DM TEDAVİSİNDE KOMPLİKASYONLAR DM TEDAVİSİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Slide 1 Sunum planı DM ve kardiyovasküler hastalık-riskleri
DetaylıİLAÇ ETKİNLİĞİ DİYETLE NASIL DÜZENLENİR? Doç. Dr. Aslı AKYOL MUTLU Hacettepe Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü
İLAÇ ETKİNLİĞİ DİYETLE NASIL DÜZENLENİR? Doç. Dr. Aslı AKYOL MUTLU Hacettepe Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü İDEAL FARMAKOLOJİK TEDAVİ * Etkilerin spesifik olması * Aynı düzeyde öngörülebilir
DetaylıBULANTI TEDAVİSİ. Dr. Taflan Salepçi
BULANTI TEDAVİSİ Dr. Taflan Salepçi DESTEK TEDAVİ KONSENSUS TOPLANTISI, 9. İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Günleri WOW Hotels & Convention Center, 17 EKİM 2011, Antalya, Klinik Onkoloji Derneği,
DetaylıRNAi Teknolojisinin Deneysel Aşamaları ve Tedavideki Geleceği
RNAi Teknolojisinin Deneysel Aşamaları ve Tedavideki Geleceği sirna Doç.Dr. Metiner Tosun EÜ Eczacılık Fakültesi Farmakoloji AD Trabzon Ekim 07 Geleneksel ilaç geliştirme fazları: Doğrusal süreç 1-5 yıl
DetaylıFarmasötik Toksikoloji
Farmasötik Toksikoloji 2014 2015 4.Not Doç.Dr. Gül ÖZHAN BİYOTRANSFORMASYON Endojen maddelerin ve ksenobiyotiklerin metabolizma reaksiyonları ile suda çözünen bileşiklere dönüştürülmesi. Biyotransformasyon
DetaylıDiyabetik Periferik Nöropati; Çevresel ve Genetik Faktörlerin Etkisi
Diyabetik Periferik Nöropati; Çevresel ve Genetik Faktörlerin Etkisi Emre BOZKIRLI Başkent Ünivesitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hst B.D. Nisan 2017 / Kıbrıs Diyabetik Periferik Polinöropati
Detaylımirna Profilleri Hepatoselüler Kansere Gidişte Marker Olabilir mi?
mirna Profilleri Hepatoselüler Kansere Gidişte Marker Olabilir mi? RÜÇHAN YAZAN SERTÖZ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIBBİ MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI HSK 6. büyük malignite Kanserden 2.sıklıkta ölüm
Detaylı4.3. Kontrendikasyonlar Bileşenlerden herhangi birine karşı önceden oluşmuş aşırı duyarlılık durumlarında kontrendikedir.
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI GİSMOTAL 200 mg FORT tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir tablet 200 mg trimebutin maleat içerir. Yardımcı maddeler: Laktoz monohidrat
DetaylıGENETİK POLİMORFİZMLER. Prof. Dr. Filiz ÖZBAŞ GERÇEKER
GENETİK POLİMORFİZMLER Prof. Dr. Filiz ÖZBAŞ GERÇEKER Genomu bir kitap olarak düşünürsek... (Ridley, 2000) Kromozom olarak adlandırılan 23 bölüm Her bölüm birkaç bin hikayeden oluşur ki bunlar genlerdir.
DetaylıHepatit C. olgu sunumu. Uz. Dr. Hüseyin ÜÇKARDEŞ Bilecik Devlet Hastanesi
Hepatit C olgu sunumu Uz. Dr. Hüseyin ÜÇKARDEŞ Bilecik Devlet Hastanesi BİLECİK DEVLET HASTANESİ 1957 2015 N.E. 36 yaşında, kadın hasta Kadın Doğum polikliniği 16.07.2013 Anti-HCV: pozitif ve lökositoz
DetaylıKHDAK da Güncel Hedef Tedaviler
KHDAK da Güncel Hedef Tedaviler Prof.Dr. Adnan Aydıner İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü İstanbul William, WN et al. Nature Reviews, 2009 a Güncel Hedef Tedaviler EGFR İnhibitörleri EGFR: transmembran
DetaylıFarmakogenetik Yönden Bireyler Arası Farmakokinetik Varyasyonlar
Derleme Selcuk Med J 2017;33(4): 82-90 SELÇUK TIP DERGİSİ Farmakogenetik Yönden Bireyler Arası Farmakokinetik Varyasyonlar Pharmacogenetic Dependent Interindividual Pharmacokinetic Variations 1 Mevra Al,
DetaylıTelomeraz enzim eksikliğinin tedavisinde yeni yaklaşımlar. Prof. Dr. Fatma İnanç Tolun 08.11.2013 / Kahramanmaraş
Telomeraz enzim eksikliğinin tedavisinde yeni yaklaşımlar Prof. Dr. Fatma İnanç Tolun 08.11.2013 / Kahramanmaraş Sunum Akışı DNA replikasyonu Telomer Telomeraz Telomeraz eksikliğinde görülen hastalıklar
DetaylıKoroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili;
KORONER RİSK TESTİ Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; Koroner kalp hastalıklarına yol açan kolesterol ve lipit testleridir. Koroner risk testleri
DetaylıPediatriye Özgü Farmakoterapi Sorunları
[Çocuklarda Akılcı İlaç Kullanımı] Pediatriye Özgü Farmakoterapi Sorunları Ayşın Bakkaloğlu Hacettepe Üniversitesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Pediatrik Nefroloji Ünitesi İlaç Metabolizması Esas organ
DetaylıFARMASÖTİK KİMYAYA GİRİŞ
FARMASÖTİK KİMYAYA GİRİŞ Farmasötik Kimya Anabilim Dalı 2017 İLAÇLAR İnsan sağlığını korumak Yaşam kalitesini yükseltmek Sağlıklı bir toplumsal yaşam oluşturmak Hastalıkların teşhisi Tedavisi Önlenmesi
DetaylıFarmakogenomiğin Kişiselleştirilmiş Tıp Alanındaki Rolü
Farmakogenomiğin Kişiselleştirilmiş Tıp Alanındaki Rolü HEDEFLENEN KAZANIMLAR 1. Farmakogenomikten, ilaçların kişiselleştirilmesi alanında nasıl yararlanılacağı ve farmakogenetiğin tedavi süreçlerine nasıl
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ BİYOTEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ BİYOTEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ DEPRESYON HASTALARINDA SERTRALİN NİN FARMAKOGENETİK YÖNDEN ARAŞTIRILMASI VE PLAZMA İLAÇ VE METABOLİTİNİN TAYİNİ DOKTORA TEZİ Nazan Nihal YÜCE DANIŞMAN Prof.
DetaylıCoğrafi temel yaklaşım farklılıkları
Coğrafi temel yaklaşım farklılıkları Doğu Asya Cerrahi D2 sonrası oral floropirimidin bazlı adjuvan tedavi Avrupa Perioperatif kemoterapi (neoadjuvan ve adjuvan) Amerika Adjuvan kemoradyoterapi Surg Oncol
DetaylıBiyobenzer İlaçlarda Güvenlilik Takibi Farmakovijilans. Prof.Dr.Semra Şardaş Marmara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Toksikoloji Anabilim Dalı
Biyobenzer İlaçlarda Güvenlilik Takibi Farmakovijilans Prof.Dr.Semra Şardaş Marmara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Toksikoloji Anabilim Dalı İlaçların güvenliliğinin şeffaf olarak izlenebilmesi hasta
DetaylıFarklı Araştırma Türleri Ve Farklı Başvuru Dosyaları
Farklı Araştırma Türleri Ve Farklı Başvuru Dosyaları Uzm. Meral Demir İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu Öğretim Üyesi
DetaylıEpidermoid Akciğer Kanseri Sistemik Tedavisinde Gelişmeler
Epidermoid Akciğer Kanseri Sistemik Tedavisinde Gelişmeler Dr. Özden Altundağ Başkent Üniversitesi Medikal Onkoloji TAKD İÇ ANADOLU BÖLGE TOPLANTISI 10/05/2016, Ankara Akciğer Kanseri Geleneksel Sınıflandırma
Detaylı