Prof.Dr. Tolga ELBİR Dr. Yetkin DUMAOĞLU
|
|
- Umut Bolat
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Prof.Dr. Tolga ELBİR Dr. Yetkin DUMAOĞLU Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, Buca/İzmir tolga.elbir@deu.edu.tr
2 Atmosferde bulunan gazlar Atmosferde devamlı bulunan ve çoğunlukla miktarları değişmeyen gazlar azot, oksijen ve diğer asal gazlar Atmosferde devamlı bulunan ve miktarları değişen gazlar karbondioksit, su buharı, ozon Atmosferde her zaman bulunmayan gazlar Kirleticiler
3 Hava Kirliliği (Air Pollution) Canlıların sağlığını olumsuz yönde etkileyen ve/veya yapılara (binalara) maddi zarar veren, havanın doğal bileşimini bozan yabancı maddelerin hava içinde normalin üzerinde miktarlarda bulunmasıdır.
4 Hava Kirliliğinin Temel Kaynağı Enerji eldesi için fosil yakıtların yakılması ile atmosfere verilen zararlı gazlar ve tozlardır.
5 Fosil yakıtlar Fosil yakıtlar, mineral yakıtlar olarak da bilinir, hidrokarbon içeren kömür, petrol ve doğal gaz gibi doğal enerji kaynaklarıdır. Yüzmilyonlarca yıldan bu yana denizlerde veya karalarda yaşayan bitki ve hayvanların kalıntılarının anaeorabik bir ortamda, uygun şartlar altında (sıcaklık, basınç ve mikroorganizmaların etkisiyle), başkalaşmasıyla oluşur. Fosil yakıtlar günümüzde endüstriyel alanda çok geniş bir kullanım alanı bulmaktadır.
6 Enerji kullanımı Günümüzde kullanılan toplam ticari enerjinin yaklaşık %90 ı fosil yakıt tüketilerek elde edilmektedir. Ülkeden ülkeye değişmekle beraber yine de en büyük kısmı petrol ve kömür şeklindeki yakıtlardır. Doğal gaz kullanımı son zamanlarda biraz daha artmış görünmekle beraber, esas enerji kaynağımız yine de kömür ve petroldür.
7 Dünyada enerji kullanımı Kaynak: U.S. Energy Information Administration
8 Kirletici Kaynak (Pollutant Source) Hava kirliliğine neden olan tüm aktivitelerdir.
9 Kirletici Kaynak Türleri İnsan faaliyetleri esas alınarak; Doğal kaynaklar Doğada kendiliğinden oluşur (Orman yangını, volkan püskürmesi, kum fırtınası, vb.) Antropojenik (insan kökenli) kaynaklar İnsan aktiviteleri sonucu oluşur (Sanayi faaliyetleri, ulaşım, vb.)
10 Hava Kirliliğinin Temel Kaynağı Enerji eldesi için fosil yakıtların yakılmasıdır.
11 Yanma Yanma, yakıtın içindeki yanabilir elementlerin oksijenle hızla reaksiyona girerek ısı açığa çıkarmasıdır. Bu yanabilir maddeler, başta karbon (C) ve hidrojen (H) olmak üzere, kükürt (S), azot (N) karışımıdır. C + O 2 C + ½ O 2 CO 2 + ısı CO + ısı 2 H 2 + O 2 2 H 2 O + ısı S + O 2 SO 2 + ısı 2 CO + O 2 2 CO 2 + ısı
12 Tam yanma Yanma reaksiyonları sonucu oluşan gazlarda hiçbir yanıcı madde bulunmuyorsa yanma tamdır. Tam yanmada, yakıt bileşimindeki karbon, hidrojen ve hidrokarbonlar karbon dioksit (CO 2 ) ve suya (H 2 O) dönüşür. Basit bir hidrokarbondan oluşan yakıtın tam oksidasyonu: C n H m + (n + m/4) O 2 n CO 2 + m/2 H 2 O
13 Gerçek yanma Yakıt içerisinde bulunan safsızlıklar da yanmaya katılır ve yanma sonucunda başka bileşiklere dönüşüp (oksidasyon) yanma ürünleri olarak baca gazı ile birlikte atmosfere atılırlar. Yakıt saf oksijen yerine hava içindeki oksijenle yandığından havadaki azot da yanmaya katılır ve NOx oluşturur. Yanma her zaman tam yanma olmaz ve baca gazında yanabilir bileşikler (CO, C x H y ) bulunur. Metanın yanması: CH 4 CH 3 OH HCHO HCOOH CO CO 2, H 2 O metan metanol formaldehit formikasit
14 Eksik Yanma Ürünleri Eksik yanma çoğunlukla yanmanın gerçekleştiği yerde (örn. bir yanma odası) yakıt ve havanın iyi karıştırılıp temas ettirilemediğinden dolayı meydana gelir. Genelde; karbon monoksit is kurum hidrokarbon gazları C n H m +? O 2 CO 2 + CO + H 2 O + H 2 + HC
15 Yakıtların yanması sırasında NO X oluşumu Yanma odasındaki sıcak bölgelerde havanın kendi azotunun oksitlenmesiyle ortaya çıkar. Yüksek aktivasyon enerjilerinden dolayı C üzerinde önem kazanırlar (Zeldovich Mekanizması). N 2 + O NO + N N + O 2 NO +O N 2 +O 2 2NO
16 Yakıt safsızlıkları Yakıt içerisinde yer alan safsızlıkların oksidasyonu sonrasında; uçucu kül şeklinde katı, kirli su damlacıkları şeklinde sıvı gaz/buharlar halinde çeşitli formlarda kirleticiler havaya atılabilirler. Yakıt safsızlıklarının bazıları doğaldır (kükürt gibi), bazen de yakıt performansını arttırmak üzere yakıtlara insanlar tarafından eklenmiş maddeler olabilmektedir: benzine oktanını arttırmak için eklenen tetraetil kurşun gibi.
17
18 Kirletici (Pollutant) Havanın doğal yapısının değişmesine neden olan tüm yabancı maddelerdir. İkiye ayrılırlar: Birincil kirletici: Kaynaktan atmosfere doğrudan verilen kirleticilerdir. İkincil kirletici: Kirleticilerin kaynaklarından havaya atıldıkları şeklin dışında, atmosferde girdikleri bazı kimyasal reaksiyonlar sonucunda oluşan kirleticilerdir.
19 Birincil kirleticiler Hava kirliliğinde, önem ve kaynak açısından beş önemli birincil kirletici mevcuttur: Karbon monoksit (CO) Kükürt oksitleri (SO x ) Azot oksitleri (NO x ) Hidrokarbonlar (HC) Partikül maddeler (PM)
20 İkincil kirleticiler Bu kirleticiler atmosferde bazı kimyasal maddelerin çoğunlukla güneş ışığının etkisiyle reaksiyon vererek yeni maddeler oluşturması ile oluşur. İkincil kirleticilerin oluşmasında fotokimyasal reaksiyonlar önemli rol oynar. Örneğin ozon.
21 Kirleticilerin taşınımı Kirleticiler yerel olarak havaya salınır, bazen çok büyük kütlesel hareketler yaparak çok uzak mesafelere taşınır, yol boyunca ve vardıkları yerlerde çeşitli etkiler yaratırlar. Yolculuk sırasında bazı fiziksel veya kimyasal mekanizmalarla şekil değiştirebilir veya ortamdan uzaklaşabilirler. Bu şekilde katedilen mesafelerin ölçeğine göre yerel, bölgesel veya küresel ölçekli kirlenme olayları tanımlanmaktadır.
22 Kükürtlü Kirletici Gazlar SO X Doğal veya yapay kaynaklardan havaya SO 2 ve SO 3 halinde atılan kükürt oksit gazlarının toplamıdır. Dış havada daha çok SO 2 formunda bulunur.
23 SO X in kaynakları Doğal kökenli SO x kaynakları arasında en önemlisi volkan gazlarıdır. Geçmiş çağlarda yaşayan canlıların bünyesindeki kükürtlü amino asitlerin fosilleşme sırasında organik kükürt bileşikleri şeklinde yakıt içeriğinde kalması, kükürt bakımından zengin fosil yakıtları oluşturur. Havaya katılan SO x gazlarının diğer önemli kaynağı bu fosil yakıtların yakılmasıdır. Yakıt tüketimi dışında bir miktar SO x metalurji ve kimya sanayii atık gazlarıyla da havaya atılmaktadır.
24 SO 2 Atmosferde en çok bulunan kükürt oksit türü olan SO 2 ; renksiz, yanıcı veya patlayıcı olmayan, karakteristik asit kokusuna ve tadına sahip bir gazdır. Standart atmosfer koşullarında 1 ppm derişimi 2860 g/m 3 olan bu gazın koku eşiği 0,5 ppm, tad eşiği ise 0,3 ppm dir. Kokusu 3 ppm konsantrasyonda dayanılmaz bir hal alır, zaten bu seviyede ölümcül etkiler de başgösterir. Bir kaç yüz ppm kükürt dioksit bir anda öldürücü etki yapar.
25 SO 2 nin insan sağlığına etkileri Derişim, ppm Maruz kalma süresi Etkiler gün Solunum sistemini etkiler dakika Solunum sisteminde rahatsızlık 1 5 Bir anda Göğüs sıkışması, nefessiz kalma 10 1 Saat Göz yaşarması, burun kanaması 20 Anlık Göz tahrişi, mide bulantısı
26 Tarihte SO 2 kirliliği vakaları Normal sağlıklı insanların ölümle karşılaştıkları SO 2 seviyeleri havada 500 ppm (1 1.5 g/m 3 ) gibi dış havada ancak endüstriyel kazalar ile görülebilecek kadar yüksek seviyelerdir. 38 ppm seviyesine ulaşılan bir endüstri bölgesinde (Belçika da Meuse vadisi) 1930 yılında 60 kişi ölmüştür. Havada 2 ppm SO 2 seviyesinin ölçüldüğü 1948 Donora, Pennsylvania episodu olayında ise kasabada yaşayanların %40 ı rahatsızlanmış ve 20 kişi ölmüştür. En ünlü örnek, 1952 Aralık ayında yaşanan Londra episodudur. Beş günlük bir durgun hava döneminde 1.3 ppm (yaklaşık 3000 g/m 3 civarı) SO 2 seviyesinin bulunması kişinin hayatına mal olmuştur. Not: Episod, birkaç gün kadar sürebilen durgun hava kütlelerinin yerleşmesiyle oluşan havanın aşırı kirli olduğu dönemlerdir.
27 SO 2 nin bitkilere etkileri Kısa süreli fakat yüksek seviyeli SO 2 ye maruz kalan bitkilerin yapraklarında yanıklar (ölü dokunun oluşturduğu yanık lekeleri, nekroz) görülür. Yaprakların kenar ve damarları arasındaki bölgeleri bu tür lekelerle dolar. Uzun süreyle düşük dozda maruz kalınan SO 2 ise klorofilin parçalanmasıyla oluşan beyaz sarı lekelere (klorosis) yolaçar. Bitkilerde akut etkiler olarak 8 saat boyunca 0.03 ppm, kronik etkiler olarak bir yıl boyunca 0.01 ppm SO 2 dozlamasına maruz kalmak hemen hemen aynı sonucu verir. Bu seviyeleri aşan kirlenmeler klorofil yapısını bozar, büyümeyi engeller ve hatta hücre bozulmasına yol açabilir. Yaprak dökmeyen çam ağaçları ile tütün, pamuk, fasulye gibi bitkiler de daha duyarlı türlerdir.
28
29 SO 2 nin mühendislik yapılarına etkileri Kükürt oksitler canlılara olan etkilerinden başka kültür ve sanat eserlerine, arkeolojik yapıtlara, mühendislik yapılarına önemli zarar vermektedir. Bu etkiler madeni eşyanın korozyona uğraması, kireç, mermer gibi yapı malzemesinin ise alçıtaşına dönüşerek suda çözünürlüğünün artması şeklinde görülmektedir. Ayrıca doğal (pamuk gibi) veya yapay (naylon, vb.) tekstil elyafının ve kağıt yüzeyinin elyaf yapısını bozarak kırılgan ve dayanıksız hale getirmektedir.
30
31 SO 3 (Kükürt trioksit ) Havaya atılan yanma atığı gazlardaki SO x içindeki en önemli kirletici türü SO 2 dir; SO 3 ise en çok %3 5 kadardır. SO 3 yüzdesi sıcak gazlarda veya yanma esnasında ortamda fazla oksijen bulunması ve katalitik etki yapan (vanadyum, nikel gibi) bazı ağır metallerin yakıt bünyesinde mevcut olması yüzünden artabilmektedir. Bu ağır metaller en çok petrol türevlerinde bulunmaktadır. Fuel oil yakan tesislerin atık gazlarında SO 3 /SO x oranı, gaz ve kömür yakanlardan daha yüksektir.
32 Diğer kükürtlü gazlar Havaya karışan kükürtlü gazların miktarca en fazla olanı, daha sonra atmosferde gaz fazdaki reaksiyonlarla oksitlenerek kükürt oksitlere dönüşebilen hidrojen sülfür (H 2 S) gazıdır. 2 H 2 S(g) + 3 O 2 ( g ) > 2 SO 2 (g) + 2 H 2 O(g) H 2 S, bataklık bölgelerden yayınlanan çürüme gazlarından, özellikle de maden kömürü galerilerinden, petrol sondaj ve üretim faaliyetlerinden kaynaklanır.
33 Azot Oksitler (NO x ) Havada bulunabilen çeşitli gaz haldeki azot oksit molekülleri arasında en çok rastlanan ve en etkili türler olan azot monoksit (NO) ve azot dioksit (NO 2 ), ortak bir gösterimle NOx formülü ile ifade edilir. Yüksek sıcaklıkta oluşan tüm yanma reaksiyonlarında havadaki azot ve oksijenden NO x oluşumu görülür. NO x un atmosferde mevsime ve günün saatlerine göre miktarının değiştiği ve havada 1 7 gün kalabildiği bilinir. Nitrik asit damlacıkları oluşturmak suretiyle asit yağışına yol açar.
34 NO NO 2 Renksiz ve kokusuz olan NO ve şiddetli zehir özelliği taşıyan, koyu kahverengi/kızıl NO 2 gazı ise alt atmosferde hava kirliliğinin göstergesidirler. Kirlenme dışında doğal olarak şimşek ve yıldırım olayları esnasında havadaki azot ve oksijenin birleşmesiyle de NO ve NO 2 ortaya çıkar. Yüksek sıcaklık işlemlerinin bulunduğu her yerde ve biyolojik prosesler sonucunda azot oksit oluşumu sözkonusudur. Ancak motor sıcaklıklarında veya yüksek ısıl verimle çalışan sabit yakma tesislerinin yanma odasında ortaya çıkan NO, daha eksoz borusunu terkederken ortamdaki oksijenle yükseltgenmeye başlar ve NO 2 yi oluşturur. Bu reaksiyon bol oksijenli olan dış havada daha da önemlidir.
35 NO x Yerden pek fazla yükselemeyen NO 2 gazı, buralara kadar inen güneş ışığının etkisiyle ozon oluşumu ile sonlanan bir dizi zincirleme fotokimyasal reaksiyona neden olur. Benzinli taşıtların ve güneş ışınlarının bol olduğu kentlerde yaz aylarında fotokimyasal sis görülür. Bu olayda gösterge parametre ozon konsantrasyonlarının artışıdır.
36 Karbon monoksit Yanma reaksiyonu sırasında oksijenin ortamdaki tüm karbonu tam olarak oksitlemeye yetmemesi veya sıcaklığın yeterli olmaması sonucunda ortaya çıkan bir eksik yanma ürünüdür. Bu zehirli maddenin oluşması esnasında, eksik yanma yüzünden yeterli enerji elde edilemediğinden daha fazla yakıt tüketilir.
37 Karbon monoksit Karbon monoksit havadan ağır bir gaz olup, kent havasında, havaya atıldığı eksoz borusu yüksekliğinde önemli artış gösterir. Yüksek yapılaşmanın yarattığı kanyon etkisi veya cadde doğrultularının hakim rüzgar doğrultusuna uygun olmaması yüzünden kentin taze hava akımlarından yeterince yararlanamaması gibi nedenlerle, trafiğin yoğun bulunduğu ve yavaş olduğu kavşaklarda CO konsantrasyonu bazen çok büyük değerlere ulaşabilir. Borusuz veya gaz sızdıran sobalar, kaçak yapan veya çekişi iyi olmayan bacalar, iyi yakılmayan veya sızdıran gazlı ısınma araçları, şofben vb. ev cihazlarının havalandırması yetersiz kapalı ortamlarda kullanılmaması gerekir. Bu hatalar dolayısıyla pek çok insan karbon monoksit zehirlenmesinden zarar görmekte ve ölmektedir.
38 VOC ler (Uçucu Karbon Bileşikleri) ve PAH lar (Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar) Eksik yanma ürünleri taşıyan ekzos gazından, endüstriyel emisyonlara kadar hemen tüm atık gazlarda VOC ve PAH grubundan çok sayıda organik bileşik, gaz, buhar veya partikül madde halinde bulunabilir. Bu gruplardaki bileşiklerin her biri hem kendi etkileriyle, hem de atmosferde kendi aralarında veya diğer bileşenlerle verdikleri reaksiyonlar sonunda ikincil olarak meydana gelebilen diğer gaz veya partikül maddeler dolayısıyla olumsuz etkiler yaratabilir. Canlıların sağlığı ile ilgili etkileri; zehirlilik, kansere yol açma etkileri veya başka küresel sakıncalar şeklinde olabilmektedir.
39 Partikül maddeler (Aerosoller) Bir süre için havada askıda kalabilen sıvı veya katı madde zerrecikleridir. Pek çok atmosferik reaksiyonun hammaddesi, ürünü veya kolaylaştırıcısı olarak görev alır. Yerden türbülanslı hareketlerle ve rüzgârlarla kalkan iri tozlardan, volkan püskürmelerinden, insan faaliyetlerinden, havada süren bazı reaksiyonlar sonunda yoğuşan maddelerden (ikinci aerosoller) ve polen, bitki parçaları gibi biyojenik parçalardan meydana gelebilir. Havada gazlardan yoğuşan ince partikül maddeler kadar, iri tozların rüzgâr etkisiyle çarpışmalar sonunda ufalanarak havada kalış süresi uzayan irili ufaklı çeşitli tane iriliklerinde tozlar da bulunabilir.
40 Partikül maddeler
41 Ağır metaller (iz elementler) Ağır metal sınıflaması altında toksik ve zararlı etkileri ile tanıdığımız kurşun (Pb), kadmiyum (Cd), civa (Hg) başta olmak üzere toksik ağır metal türevleri bu sınıfta yer alırlar. Ağır metallerden başka arsenik, selenyum gibi bazı ametallerin organik türleri de hava kirletici iz maddeler arasında sayılmaktadır.
42 Ozon Ozon oksijenin yüksek enerji düzeyindeki bir halidir. Bu nedenle O 3 O 2 dönüşümü dışarıya enerji verir, O 2 O 3 dönüşümü ise dışarıdan enerji alır. Troposferde ozonun başlıca iki kaynağı vardır. Bunlardan birincisi ortamdaki diğer ilgili moleküllerin (ki bunların oluşumu fotokimyasal adımlar da içerir) etkisiyle NO 2 den NO ya dönüşüm gerçekleşirken ozonun ortaya çıkmasıdır. Diğeri ise atmosferin yerden nci kilometresinde maksimum değere ulaşan ve uzaydan (güneşten) gelen öldürücü morötesi ışımayı engelleme görevini üstlenmiş olan, yani doğal bir koruyucu kalkan olan ozon tabakasından aşağılara doğru difüzyondur.
43 Ozon Benzinli taşıtların ve güneş ışınlarının bol olduğu kentlerde yaz aylarında fotokimyasal sis görülür. Bu olayda gösterge parametre ozon konsantrasyonlarının artışıdır. Ancak kentin işlek trafiğe sahip kısımlarında ozon oluşur oluşmaz VOC tarafından hızla tüketildiği için, fotokimyasal sis mevcut olduğu halde buralardaki ozon konsantrasyonu artışı fazla olmayabilir. Bu yüzden yüksek ozon seviyeleri, trafiğin yoğun olduğu kent merkezlerinden çok, kent çevresindeki tarım ve orman alanlarında görülebilir.
Atmosferde bulunan gazlar
Atmosferde bulunan gazlar Atmosferde devamlı bulunan ve çoğunlukla miktarları değişmeyen gazlar azot, oksijen ve diğer asal gazlar Atmosferde devamlı bulunan ve miktarları değişen gazlar Karbon dioksit,
DetaylıDokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR. Yanma. Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Yanma Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Telefon: 0232 3017494 Faks: 0232 3017498 E-Mail: abayram@deu.edu.tr ÇEV 3016 Hava
DetaylıFOSİL YAKITLARIN YANMASI
Kömür, sıvı yakıtlar ve doğal gazın yakılması sırasında açığa çıkan bazı gazların zehirleyici etkileri ve çevre için zararları vardır. Kükürtdioksit (SO 2 ) ve (NO x ) ler bu zararlı gazların miktar ve
DetaylıEndüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Telefon: 0232 3017494 Faks: 0232 3017498 E-Mail: abayram@deu.edu.tr
DetaylıÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI
ÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI HATUN ÖZTÜRK 20338647 Küresel Isınma Küresel ısınma, dünya atmosferi ve okyanuslarının ortalama sıcaklıklarında belirlenen artış için kullanılan bir terimdir. Fosil yakıtların
DetaylıKarbonmonoksit (CO) Oluşumu
Yanma Kaynaklı Emisyonların Oluşum Mekanizmaları Karbonmonoksit (CO) Oluşumu Karbonmonoksit emisyonlarının ana kaynağı benzinli taşıt motorlarıdır. H/Y oranının CO emisyonu üzerine etkisi çok fazladır.
DetaylıEndüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Telefon: 0232 3017494 Faks: 0232 3017498 E-Mail: abayram@deu.edu.tr
DetaylıI.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ
I.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ Meteorolojik şartlar, hava kirliliğinin sadece can sıkıcı bir durum veya insan sağlığı için ciddi bir tehdit olduğunu belirler. Fotokimyasal dumanın negatif etkileri
DetaylıKONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI
KONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI HAVA Etrafımızı saran gaz karışımıdır ( Atmosfer). Kuru Temiz hava içerisinde yaklaģık olarak ; - %78 Azot - %21 Oksijen - %0,03 Karbondioksit
DetaylıKĐMYA DENEYLERĐNDE AÇIĞA ÇIKAN GAZLAR KÜRESEL ISINMAYA ETKĐ EDER MĐ? Tahir Emre Gencer DERS SORUMLUSU : Prof. Dr Đnci MORGĐL
KĐMYA DENEYLERĐNDE AÇIĞA ÇIKAN GAZLAR KÜRESEL ISINMAYA ETKĐ EDER MĐ? Tahir Emre Gencer DERS SORUMLUSU : Prof. Dr Đnci MORGĐL KÜRESEL ISINMA NEDĐR? Đnsanlar tarafından atmosfere salınan gazların sera etkisi
DetaylıYanma Kaynaklı Kirleticiler
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Yanma Kaynaklı Kirleticiler Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Telefon: 0232 3017113-3017080 Faks: 0232 4530922 E-Mail: abayram@deu.edu.tr
DetaylıİÇERİK. Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç
SAKARYA 2011 İÇERİK Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç Yanma prosesinin incelenmesi ve temel yanma ürünleri Sıkıştırmalı
DetaylıAtmosfer Kimyası Neden Önemli?
ÇEV 715 Atmosfer Kimyası Özgür ZEYDAN (PhD.) http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Atmosfer Kimyası Neden Önemli? Atmosfere salınan antropojenik ve doğal emisyonların atmosferin fiziksel ve kimyasal yapısını
DetaylıHavacılık Meteorolojisi Ders Notları. 1. Atmosfer ve İçeriği
Havacılık Meteorolojisi Ders Notları 1. Atmosfer ve İçeriği Yard.Doç.Dr. İbrahim Sönmez Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ballıca Kampüsü Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü
DetaylıBölüm 2 Kirletici Maddelerin Oluşumu
Egzoz Gazları Emisyonu Prof.Dr. Cem Soruşbay Bölüm 2 Kirletici Maddelerin Oluşumu İstanbul Teknik Üniversitesi Otomotiv Laboratuvarı İçerik Motorlu taşıtlarda kirletici maddelerin oluşumu Egzoz gazları
DetaylıAyxmaz/biyoloji. Azot döngüsü. Azot kaynakları 1. Atmosfer 2. Su 3. Kara 4. Canlılar. Azot döngüsü
Azot döngüsü Azot kaynakları 1. Atmosfer 2. Su 3. Kara 4. Canlılar Azot döngüsü 1. Azot bitkiler tarafından organik moleküllerin (A.asit,organik baz vb.)yapısına katılır. 2. Bitkiler azotu sadece NO3-
DetaylıHava Kirleticileri. Hava Kirleticileri. Özgür ZEYDAN (PhD.)
Hava Kirleticileri Özgür ZEYDAN (PhD.) http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Hava Kirleticileri Gazlar Karbon monoksit Azot oksitler Kükürt oksitler Hidrojen sülfür Uçucu organik bileşikler Aerosoller Toplam
DetaylıVIA GRUBU ELEMENTLERİ
Bölüm 8 VIA GRUBU ELEMENTLERİ Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir. O, S, Se, Te, Po O ve S: Ametal Se ve Te: Yarı metal Po: Metal *Oksijen genellikle bileşiklerinde
DetaylıProf.Dr. Mustafa ODABAŞI
Prof.Dr. Mustafa ODABAŞI Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, 35160 Buca/İzmir E-mail : mustafa.odabasi@deu.edu.tr Ders İçeriği Temel Element Döngüleri Karbon Döngüsü
DetaylıT.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU Temmuz 2014 OZON NEDİR Ozon (O 3 ) üç tane oksijen atomunun birleşmesi ile oluşmaktadır. Ozon, atmosferde
Detaylı1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? a. b. c. d. CEVAP: D. 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? a. b. c. d.
1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? 3- Aşağıdakilerden hangisi Zararlı Madde sembolüdür? 4- Aşağıdakilerden hangisi Oksitleyici (Yükseltgen)
DetaylıEK YAKIT OLARAK ÇİMENTO FABRİKALARINDA KULLANILABİLECEK ATIKLAR
EK YAKIT OLARAK ÇİMENTO FABRİKALARINDA KULLANILABİLECEK ATIKLAR 1) Kullanılmış lastikler 2) I ve II nci kategori atık yağlar 3) Boya çamurları 4) Solventler 5) Plastik atıklar 6) Çevre ve Orman Bakanlığı
DetaylıHava Kirliliği ve Sağlık Etkileri
Environment International Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri Hoş Geldiniz 23 Temmuz 2010 Wim van Doorn TEMĠZ HAVA NEDĠR? Temiz hava bileşimi Azot Oksijen Su buharı Diğer kirleticiler Karbon dioksit Organik
DetaylıMAKİNE VE TEÇHİZAT İŞLERİNDE İSG
MAKİNE VE TEÇHİZAT İŞLERİNDE İSG 3.HAFTA Hazırlayan: Öğr. Gör. Tuğberk ÖNAL MALATYA 2017 YAKITLAR -YANMA Enerji birçok ülke için günümüzün en önemli sorunlarının başında gelmektedir. Özellikle ülkemiz
DetaylıHava kirleticilerinin çoğu havaya küçük miktarlarda katılır. Kirleticilerin yoğunluğu değişik biçimlerde ifade edilir.
HAVA KİRLETİCİLER Dünyayı saran atmosferin % 21 oksijen, % 78 azot, % 0.03 karbondioksit vardır. Bunlara ek olarak asal gazlar denen argon, neon, helyum gibi gazlar bulunur. Su buharı havada değişik oranlara
DetaylıYıldız Teknik Üniversitesi Çağdaş, Öncü, Yenilikçi
Hava Kirliliği Ölçüm Yöntemleri Emisyon Ölçümleri (Kaynakta) İmisyon Ölçümleri Sabit kaynaklar (Yakma tesisi, fabrika, termik santral bacaları) Hareketli kaynaklar (Motorlu araçlar) Ortam havasında yapılır
DetaylıKÖMÜR MADENCİLİĞİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ATIKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Hazırlayan: Serkan YUMUŞAK
KÖMÜR MADENCİLİĞİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ATIKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Hazırlayan: Serkan YUMUŞAK Kömür Madenciliğinin Çevresel Etkileri Kömür, organik maddelerin milyonlarca yıl boyunca basınç ve ısıya
DetaylıİĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN İĞİ. Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı. 12 Ocak 2012 - Ankara
HAVA KİRLİLİĞİ İĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN NO VE O KİRLİLİĞİ İĞİ 2 3 Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı 12 Ocak 2012 - Ankara SUNUM PLANI 1. GİRİŞ İŞ 2. HUKUKİ
DetaylıProf.Dr. Tolga ELBİR. Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, 35160 Buca/İzmir. E-mail : tolga.elbir@deu.edu.
Prof.Dr. Tolga ELBİR Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, 35160 Buca/İzmir E-mail : tolga.elbir@deu.edu.tr Kirletici Kaynak (Pollutant Source) Hava kirliliğine neden
DetaylıEkosistem ve Özellikleri
Ekosistem ve Özellikleri Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Ekosistem Belirli bir bölgede yaşayan ve birbirleriyle sürekli etkileşim halindeki canlılar (biyotik faktörler) ve cansız
DetaylıEmisyon ve Hava Kalitesi Ölçüm Yöntemleri: Temel Prensipler
Emisyon ve Hava Kalitesi Ölçüm Yöntemleri: Temel Prensipler Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü Tınaztepe Yerleşkesi 35160 Buca-İzmir Tel: 0232 3017113 Faks:
Detaylı1. Doğalgaz nedir? 2. Doğalgaz nasıl oluşur?
1. Doğalgaz nedir? Başta Metan (CH 4 ) ve Etan (C2H6) olmak üzere çeşitli hidrokarbonlardan oluşan yanıcı bir gaz karışımıdır. Doğalgaz renksiz, kokusuz havadan daha hafif bir gazdır. 2. Doğalgaz nasıl
Detaylıİşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü,
TOZ İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü, Termal Konfor gibi unsurlardan biriside Tozdur. Organik
DetaylıENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI
ENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI KAZANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖĞRENCİNİN ADI:KUBİLAY SOY ADI:KOÇ NUMARASI:15360038 KAZANLAR Yakıtın kimyasal enerjisini yanma yoluyla ısı enerjisine dönüştüren ve bu ısı
DetaylıSoluduğumuz havanın temiz olması sağlığımız için çok önemlidir.
mız Temiz mi? Ana Tema Önerilen Süre Kazanımlar Öğrenciye Kazandırılacak Beceriler Yöntem ve Teknikler Araç ve Gereçler Soluduğumuz havanın temiz olması sağlığımız için çok önemlidir. 2-3 ders saati nın
DetaylıI.10. KARBONDİOKSİT VE İKLİM Esas bileşimi CO2 olan fosil yakıtların kullanılması nedeniyle atmosferdeki karbondioksit konsantrasyonu artmaktadır.
I.10. KARBONDİOKSİT VE İKLİM Esas bileşimi CO2 olan fosil yakıtların kullanılması nedeniyle atmosferdeki karbondioksit konsantrasyonu artmaktadır. Fosil yakıtlar, çoğu yeşil bitkilerin fotosentez ürünü
DetaylıKimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I
Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I asitleşme-alkalileşme (tuzluluk-alkalilik) ve düşük toprak verimliliği Doç. Dr. Oğuz Can TURGAY ZTO321 Toprak İyileştirme Yöntemleri Toprak Kimyasal Özellikleri
DetaylıÇEV 3616: Hava Kirliliği ve Kontrolu: Giriş, hava kirletici kaynaklar Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR ÇEV 3616: Hava Kirliliği ve Kontrolu: Giriş, hava kirletici kaynaklar Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Hava Kirliliği ve
DetaylıKİMYA-IV. Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş
KİMYA-IV Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş Organik Kimyaya Giriş Kimyasal bileşikler, eski zamanlarda, elde edildikleri kaynaklara bağlı olarak Anorganik ve Organik olmak üzere, iki sınıf altında toplanmışlardır.
DetaylıHAVA KALİTESİ ÖLÇÜM NOKTASI YER SEÇİM KRİTERLERİ
HAVA KALİTESİ ÖLÇÜM NOKTASI YER SEÇİM KRİTERLERİ ÇEVE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ LABORATUVAR, ÖLÇÜM VE İZLEME DAİRE BAŞKANLIĞI ZELİHA GEMİCİ FİZİK Y. MÜHENDİSİ O 3 HAVA KALİTESİ DEĞERLENDİRME SO2 NOX NO2
DetaylıTAMGA ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ LTD.ŞTİ., ENERJİ YÖNETİMİNDE SINIRSIZ ÇÖZÜMLER SUNAR. HOŞGELDİNİZ
TAMGA ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ LTD.ŞTİ., ENERJİ YÖNETİMİNDE SINIRSIZ ÇÖZÜMLER SUNAR. HOŞGELDİNİZ TAMGA TRİO YANMA VERİMİ Yakma ekipmanları tarafından yakıtın içerdiği enerjinin, ısı enerjisine dönüştürülme
DetaylıDÜZCE DE HAVA KİRLİLİĞİ
DÜZCE DE HAVA KİRLİLİĞİ Hasan GÜVEN Çevre Yüksek Mühendisi Çevre ve Şehircilik İl Müdürü DÜZCE ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Hava: Dünya atmosferini meydana getiren gaz karışımı. Ancak, atmosferin halk
DetaylıÖğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen
Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen ix xiii xv xvii xix xxi 1. Çevre Kimyasına Giriş 3 1.1. Çevre Kimyasına Genel Bakış ve Önemi
DetaylıALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI
ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen
DetaylıBURSA İLİ 2016 YILI HAVA KALİTESİ. Dr. Efsun DİNDAR Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü
BURSA İLİ 2016 YILI HAVA KALİTESİ Dr. Efsun DİNDAR Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü HAVA KİRLİLİĞİ NEDİR? ISINMA ULAŞIM SANAYİ DOĞAL SEBEPLER Hava kirleticileri Kirletici
DetaylıANKARA ŞEHRİNİN HAVA KALİTESİNİN UOB LER AÇISINDAN İNCELENMESİ
ANKARA ŞEHRİNİN HAVA KALİTESİNİN UOB LER AÇISINDAN İNCELENMESİ Sanaz Lakestani, Gülen Güllü Hacettepe Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü E mail: ggullu@hacettepe.edu.tr Amaç Bu çalışmada Ankara ilininin
DetaylıÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞĐMĐ ÇALIŞMA YAPRAĞI
ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞĐMĐ ÇALIŞMA YAPRAĞI REAKSĐYON HIZINA ETKĐ EDEN FAKTÖRLER YASEMĐN KONMAZ 20338575 Çalışma Yaprağı Ders Anlatımı: REAKSĐYON HIZINA ETKĐ EDEN FAKTÖRLER: 1.Reaktif Maddelerin
DetaylıHİDROJEN ÜRETİMİ BUĞRA DOĞUKAN CANPOLAT
1 HİDROJEN ÜRETİMİ BUĞRA DOĞUKAN CANPOLAT 16360018 2 HİDROJEN ÜRETİMİ HİDROJEN KAYNAĞI HİDROKARBONLARIN BUHARLA İYİLEŞTİRİMESİ KISMİ OKSİDASYON DOĞAL GAZ İÇİN TERMAL KRAKİNG KÖMÜR GAZLAŞTIRMA BİYOKÜTLE
DetaylıYrd. Doç. Dr. Güray Doğan
17.02.2017 Yrd. Doç. Dr. Güray Doğan Bugün: Hava kirliliği ölçekleri Yerel Kentsel Bölgesel Kıtasal Küresel Hava Kirliliği Ölçekleri Neden ölçeksel tanımlarız? Boyutları bilmek çözüm için para ve zaman
DetaylıProf.Dr. Mustafa ODABAŞI
Prof.Dr. Mustafa ODABAŞI Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, 35160 Buca/İzmir E-mail : mustafa.odabasi@deu.edu.tr Ders İçeriği Güneş Radyasyonu ve Fotokimyasal Reaksiyonlar
DetaylıProje Adı ASİT YAĞMURLARININ BİTKİ YAPRAKLARI ÜZERİNE ETKİSİ. Proje Grubu KARINCA. Emrah AVCI Abdullah Bayram GÜRDAL
Y.İ.B.O. ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ, FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI Proje Adı ASİT YAĞMURLARININ BİTKİ YAPRAKLARI ÜZERİNE ETKİSİ Proje Grubu KARINCA Grubu Üyeleri Asıl alt
DetaylıSU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2
SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2 Yrd.Doç.Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları & Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Kaynak: YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE TEKNOLOJİLERİ
DetaylıÇevre İçin Tehlikeler
Çevre ve Çöp Çevre Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü hava, su, toprak, doğal kaynaklar, belirli bir ortamdaki bitki ve hayvan topluluğu, insan ve bunlar arasındaki faaliyetleri içine alan ortamdır.
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Deney Laboratuvarı Adresi : Ankara Teknoloji Geliştirme Bölgesi, 1605 Cadde, Dilek Binası BİLKENT 06800 ANKARA / TÜRKİYE Tel : 444 50 57 Faks : 0 312 265 09 06
Detaylı1.10.2015. Kömür ve Doğalgaz. Öğr. Gör. Onur BATTAL
Kömür ve Doğalgaz Öğr. Gör. Onur BATTAL 1 2 Kömür yanabilen sedimanter organik bir kayadır. Kömür başlıca karbon, hidrojen ve oksijen gibi elementlerin bileşiminden oluşmuş, diğer kaya tabakalarının arasında
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Deney Laboratuvarı Adresi : Üniversiteler Mahallesi, Dumluıpınar Bulvarı No:1 - Çankaya 06800 ANKARA/TÜRKİYE Tel : 0 312 210 28 97 Faks : 0 312 210 56 68 E-Posta
DetaylıEmisyon Envanteri ve Modelleme. İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik
Emisyon Envanteri ve Modelleme İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik İçerik Emisyon Envanteri Emisyon Kaynaklarına Göre Bilgiler Emisyon Faktörleri ve Hesaplamalar Modelleme Emisyon Envanteri
DetaylıBİYOİNORGANİK KİMYA 9. HAFTA
BİYOİNORGANİK KİMYA 9. HAFTA Meslek Hastalıklarına Neden Olan Kimyasallar Meslek Hastalıkları meslekle-işle ilgili hastalıklardır. Meslek hastalıklarının Genel Özellikleri: Kendine özgü bir klinik tablo,
DetaylıENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ
ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ Ekosistem, birbiriyle ilişkili canlı ve cansız unsurlardan oluşur. Ekosistem, bu unsurlar arasındaki madde ve enerji dolaşımı ile kendini besler ve yeniler. Madde döngüsü
DetaylıKADIKÖY BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ
KADIKÖY BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE NEDİR? İçinde bulunduğumuz canlı, cansız tüm varlıkların birbirleri ile ilişkilerini içine alan ortam. Çevrenin doğal yapısını ve bileşiminin bozulmasını,
DetaylıKimya Eğitiminde Proje Destekli Deney Uygulaması
Kimya Eğitiminde Proje Destekli Deney Uygulaması Hazırlayan: Kübra TOP 20534284 Deneyin Adı: OKSiJENiN SABUN KÖPÜĞÜNÜ ARTTIRMASI Deneyin Amacı: Hidrojen peroksitin parçalanmasıyla açığa çıkan Oksijenin
DetaylıHava Kirliliği ve Kirleticiler
Hava Kirliliği ve Kirleticiler Hava kirliliği, atmosferdeki bir veya daha fazla kirleticinin insan, bitki ve hayvan yaşamına; ticari veya kişisel eşyalara ve çevre kalitesine zarar veren miktar ve sürelerde
DetaylıEmisyon ve Hava Kalitesi Ölçüm Yöntemleri: Temel Prensipler
Emisyon ve Hava Kalitesi Ölçüm Yöntemleri: Temel Prensipler Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü Tınaztepe Yerleşkesi 35397 Buca-İzmir Tel: 0232 3017113 Faks:
DetaylıDaha iyi bir yasam kalitesi için!
Daha iyi bir yasam kalitesi için! Dünya çapında patentli, üstün Alman teknolojisi ve işlev garantisi sunan TÜV onaylı ilk ve tek hava temizleme cihazı, DİKA A.Ş. güvencesiyle artık Türkiye de! TEMİZ HAVA
DetaylıHava Kirliliği Kontrolu Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Hava Kirliliği Kontrolu Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM HAVA KİRLİLİĞİ KONTROL MEKANİZMASI Ulusal, Bölgesel Yerel Çalışma
DetaylıÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLERİN GERİ KAZANIMINDA PİROLİZ YÖNTEMİ
ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLERİN GERİ KAZANIMINDA PİROLİZ YÖNTEMİ Onursal Yakaboylu Aslı İşler Filiz Karaosmanoğlu 1 Onursal Yakaboylu - Atık Sempozyumu / Antalya 19/04/2011 İÇERİK Lastik Atık lastik Atık
Detaylı7. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi 4. Ünite: Madde ve Yapısı Konu: Elementler ve Sembolleri
ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞĐMĐ 7. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi 4. Ünite: Madde ve Yapısı Konu: Elementler ve Sembolleri Çalışma Yaprağı Konu Anlatımı-Değerlendirme çalışma Yaprağı- Çözümlü
DetaylıSANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ
SANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ İsken Sugözü Termik Santrali Adana Türkiye de 200 binin üzerinde iģletme, 70 bin dolayında üretim/sanayi iģletmesi bulunmaktadır. Bunlar arasında; Enerji tesisleri
DetaylıProf.Dr. Mustafa ODABAŞI
Prof.Dr. Mustafa ODABAŞI Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, 35160 Buca/İzmir E-mail : mustafa.odabasi@deu.edu.tr Stratosferde Fotokimyasal Reaksiyonlar ve Ozon Ozon
DetaylıProf.Dr. Mustafa ODABAŞI
Prof.Dr. Mustafa ODABAŞI Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, 35160 Buca/İzmir E-mail : mustafa.odabasi@deu.edu.tr 1 Ders İçeriği Kimyasal Reaksiyonlar Reaksiyon dereceleri
DetaylıStratosferde Fotokimyasal Reaksiyonlar ve Ozon
Stratosferde Fotokimyasal Reaksiyonlar ve Ozon Ozon tabakasının incelmesi/delinmesi Ozon tabakasının delinmesine/incelmesine yol açan bileşiklerin başlıcaları halojenli bileşiklerdir. Etkin giderme mekanizmaları
DetaylıPatlama nedir? Tozların, gazların ve patlayıcıların kimyasal enerjisinin ani büyümesi. www. atexegitim.com
Patlama nedir? Tozların, gazların ve patlayıcıların kimyasal enerjisinin ani büyümesi Toz patlaması Toz patlaması Toz patlamasının etkileri çok yıkıcı olabilmektedir. Toz Patlaması - Riskler ve Korunma
DetaylıYavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi.
Yavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi yvzkymkc@gmail.com 2 Atmosferi hangi coğrafya dalı inceler? Klimatoloji 4 Asal Gazlar 0,96% Oksijen 20,95% Azot 78,07% ASAL GAZLAR
DetaylıBiyogaz Temel Eğitimi
Biyogaz Temel Eğitimi Sunanlar: Dursun AYDÖNER Proje Müdürü Rasim ÜNER Is Gelistime ve Pazarlama Müdürü Biyogaz Temel Eğitimi 1.Biyogaz Nedir? 2.Biyogaz Nasıl Oluşur? 3.Biyogaz Tesisi - Biyogaz Tesis Çeşitleri
DetaylıBölüm 2. Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir.
Bölüm 2 Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir. *Hidrojen evrende en bol bulunan elementtir (%70). Dünyada ise oksijendir. Tüm yıldızlar ve birçok gezegen çok
DetaylıİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİTİRME PROJESİ
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİTİRME PROJESİ KAPALI ORTAMLARDA SOLUNABİLİR PARTİKÜL MADDE (PM 2.5 ) SEVİYESİNİN BELİRLENMESİ Hazırlayan GÜLFEM POLAT 1309990032
DetaylıARES 1-ASİTLER. MADDENĠN YAPISI VE ÖZELLĠKLERĠ 4-ASĠTLER ve BAZLAR 8.SINIF FEN BĠLĠMLERĠ
ARES EĞĠTĠM [Metni yazın] MADDENĠN YAPISI VE ÖZELLĠKLERĠ 4-ASĠTLER ve BAZLAR 8.SINIF FEN BĠLĠMLERĠ 1-ASİTLER Suda çözündüklerinde ortama H + iyonu verebilen bileşiklere asit denir. ASİTLERİN ÖZELLİKLERİ
DetaylıSolunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997).
SOLUNUM Solunum Solunum, canlı hücrelerdeki organik maddelerin oksidasyonuyla, enerjinin açığa çıkarılması olayı olarak tanımlanır. Açığa çıkan enerji, kimyasal enerji (ATP) olarak depolanır. Solunum ürünleri,
DetaylıSEMİH AKBAŞ
SEMİH AKBAŞ 16360002 1 KONU BAŞLIKLARI GÜVENİLİR YAKIT HİDROJEN HİDROJEN SİSTEM SEÇİMİ 2 Dünyadaki petrol rezervlerinin aşırı kullanımı sonucu azalması ve buna bağlı olarak fiyatının artması, ayrıca çevreye
DetaylıÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI
ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 3. Endüstriyel Kirlenme Problemleri Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK 3.1. Endüstriyel Atık Kaynak ve Türleri Endüstriyel faaliyetlerin asıl amacı; üretim yapmak Endüstriyel
DetaylıTOPRAK Yeryüzünün yüzeyini kaplayan, kayaların ve organik maddelerin çeşitli ayrışma ürünlerinin karışımından meydana gelen,içerisinde canlıları
TOPRAK KİRLİLİĞİ TOPRAK Yeryüzünün yüzeyini kaplayan, kayaların ve organik maddelerin çeşitli ayrışma ürünlerinin karışımından meydana gelen,içerisinde canlıları barındıran,bitkilere büyüme ortamı ve besin
DetaylıKONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu çalışma da 2000-2010 yıllarındaki yıllık, aylık, saatlik veriler kullanılarak kirleticilerin mevsimsel değişimi incelenmiş, sıcaklık, rüzgar hızı, nisbi
DetaylıHava Kirleticilerin Atmosferde Dağılımı ve Hava Kalitesi Modellemesi P R O F. D R. A B D U R R A H M A N B A Y R A M
Hava Kirleticilerin Atmosferde Dağılımı ve Hava Kalitesi Modellemesi P R O F. D R. A B D U R R A H M A N B A Y R A M Temel Kavramlar Emisyon Dış Hava Kalitesi Hava Kalitesi Dağılım Modellemesi Emisyon
DetaylıIVA GRUBU ELEMENTLERİ
Bölüm 6 IVA GRUBU ELEMENTLERİ Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir. C, Si, Ge, Sn, Pb C: Ametal Si ve Ge: Yarı metal Sn ve Pb: Metal C: +4 ile -4 arası Si
DetaylıKANALİZASYONLARDA HİDROJEN SÜLFÜR GAZI OLUŞUMU SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ
KANALİZASYONLARDA HİDROJEN SÜLFÜR GAZI OLUŞUMU SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ Bu Çalışma Çevre Orman Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sayın Prof. Dr. Mustafa Öztürk tarafından 2006 yılında yapılmıştır. Orijinal
DetaylıÖZET. Asitler ve Bazlar ASİTLER VE BAZLAR
Asitler ve Bazlar Asitlerin Genel Özellikleri Suda çözündüklerinde suya hidrojen (H + ) iyonu verir. Tatları ekşidir. Bunu asidik özellikteki limon, domates ve sirke gibi maddelerin tadına bakarak söyleyebiliriz.
DetaylıGüneş enerjisi yapraklardaki klorofil pigmenti yardımı ile kimyasal bağ enerjisine dönüşür. Fakat bu dönüşüm için, yaprağın önce ışığı soğurması
Resimde fotosentezin basit bir anlatımı görülmektedir. Fotosenteze katılan karbondioksit, su gibi elemanların ışık enerjisi ile birleşmesi sonucunda açığa oksijen, glikoz gibi yan ürünler çıkar. Organik
DetaylıEkosistemi oluşturan varlıklar ve özellikleri
On5yirmi5.com Ekosistemi oluşturan varlıklar ve özellikleri Bir bölgedeki canlı varlıklarla cansız varlıkların oluşturduğu bütünlüğe ekosistem denir. Ekosistemdeki canlı ve cansız varlıklar birbiriyle
DetaylıBİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM)
BİTKİ BESİN MADDELERİ (BBM) Toprak Bilgisi Dersi Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Işık Enerjisinin Kimyasal Enerjiye Dönüştürülmesi Fotosentez, karbon (C), oksijen (O) ve hidrojen (H) atomlarını
DetaylıHAVA KİRLİLİĞİ VE KONTROLÜ
HAVA KİRLİLİĞİ VE KONTROLÜ HAVA KİRLİLİĞİ ASİT YAĞMURLARI SİS KİRLİLİĞİ VE ÖNLENMESİ Yrd. Doç. Dr. Serpil SAVCI Bozok Üniversitesi Biyosistem Mühendisliği Bölümü Hava Atmosferi meydana getiren gazların
DetaylıEYVAH DENEY TÜPÜMDE GAZ BĐRĐKTĐ
EYVAH DENEY TÜPÜMDE GAZ BĐRĐKTĐ KĐMYA EĞĐTĐMĐNDE PROJE DESTEKLĐ DENEY UYGULAMALRI DERS SORUMLUSU: PROF.DR ĐNCĐ MORGĐL HAZIRLAYAN: ERKAM UYGUR PROJE HEDEF SORUSU: Kalsiyum karbonat ve hidroklorik asit kullanarak
DetaylıNilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu
Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 11-17 Eylül 2017) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer
DetaylıTehlikeli Atık Bertaraf Yöntemleri ve İZAYDAŞ Yakma Tesisi İZMİT ATIK VE ARTIKLARI ARITMA YAKMA VE DEĞERLENDİRME A.Ş.
Tehlikeli Atık Bertaraf Yöntemleri ve İZAYDAŞ Yakma Tesisi İZMİT ATIK VE ARTIKLARI ARITMA YAKMA VE DEĞERLENDİRME A.Ş. TEHLİKELİ ATIK Tehlikeli atıklar; patlayıcı, parlayıcı, kendiliğinden yanmaya müsait,
DetaylıÇEV 3016: Hava Kirliliği ve Kontrolu: Giriş, hava kirletici kaynaklar Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR ÇEV 3016: Hava Kirliliği ve Kontrolu: Giriş, hava kirletici kaynaklar Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Hava Kirliliği ve
DetaylıYANMA KAYNAKLI HAVA KİRLİLİĞİ
YANMA KAYNAKLI HAVA KİRLİLİĞİ GENEL BİR BAKIŞ Emisyonların kontrol edilmesi, modern yanma sistemlerindeki en önemli parametredir. Çünkü, emisyonlar, çevreye, dolayısıyla da insan sağlığına olumsuz yönde
DetaylıSANAYİ TESİSLERİNDE KASITSIZ ÜRETİM SONUCU OLUŞAN KOK LARIN ATMOSFERE VERİLMESİNİN KONTROLÜNE İLİŞKİN MEVZUAT VE ÇALIŞMALAR
SANAYİ TESİSLERİNDE KASITSIZ ÜRETİM SONUCU OLUŞAN KOK LARIN ATMOSFERE VERİLMESİNİN KONTROLÜNE İLİŞKİN MEVZUAT VE ÇALIŞMALAR Aralık 2016 GENEL MEVZUAT H AV A K A L İ T E S İ N İ N K O R U N M A S I Y Ö
DetaylıNilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu
Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 13-19 Kasım 2017) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer
DetaylıGünümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı
Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani madde yani bileşik
DetaylıKimyasal Metalürji (II) (MET312)
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Metalürji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Kimyasal Metalürji (II) (MET312) Dersin Sorumlusu: Yrd. Doç. Dr. Saeid Pournaderi 2016 2017 Eğitim Yılı Bahar Dönemi Flaş-Fırın Mat
DetaylıHAVA KİRLİLİĞİ ve KONTROLÜ
HAVA KİRLİLİĞİ ve KONTROLÜ BELGİN BAYAT Doç. Dr., Çukurova Üniversitesi, Müh. Mimarlık Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Balcalı / ADANA H ava, tıpkı su ve toprak gibi kirlenebilen bir ortamdır. Bunlardan
Detaylı