BAŞBAKANLIK DENİZCİLİK MÜSTEŞARLIĞI

Transkript

1 BAŞBAKANLIK DENİZCİLİK MÜSTEŞARLIĞI GEMİ İ İNŞA VE TERSANELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İrtibat Telefonları : Santral Faks : Eposta : gemiinsa@denizcilik.gov.tr

2 Gezi Tekneleri Yönetmeliği Piyasa Gözetim ve Denetimine Yönelik Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik

3 UYGUNLUK İŞARETİ

4 AB TEKNİK MEVZUATININ GELİŞİMİ Yeni Yaklaşım (New Approach) AB, malların serbest dolaşımını kısıtlayan tüm teknik engelleri ortadan kaldırmak amacıyla standardizasyon konusunda 1980 li yıllarda değişik bir yaklaşım geliştirmek gereğini duymuş, bunun sonucunda Yeni Yaklaşım ortayaçıkmıştır çıkmıştır. Yeni Yaklaşım bir teknik uyumlaştırma ve standardizasyon politikasıdır. Bu politikanın amacı; Ulusal çalışmaları daha şeffaf hale getirmek, Avrupa da standardizasyon faaliyetlerini güçlendirmek Topluluğun yasama tekniklerine kolaylık sağlamak Ürünlerin diğer ülkelerde piyasaya arzını kolaylaştırmak Ama en önemlisi sağlık, güvenlik ve tüketiciyle çevrenin korunması için ii temel gerekler konusunda mevzuatı sınıflandırmaktır. 4

5 AB TEKNİK MEVZUATININ GELİŞİMİ Yeni Yaklaşım ş Direktifleri 1 Mayıs 1985 Yeni Yaklaşım Kararı nda standartlara atıf anlayışı benimsenmiştir. Sağlanmaya ğ çalışılan ş kriterlerin başında, ş ürünün insan ve hayvan sağlık ve güvenliğine ve çevreye zarar vermemesi ve tüketicinin korunması gelmektedir. Gezi Tekneleri Yönetmeliği ğ bir yeni yaklaşım ş direktifidir. Direktiflerin hazırlanma amacı : - Tek pazar yaratma düşüncesi - Ticaret engellerini ortadan kaldırmak -Yaşam kalitesini yükseltip kazaları azaltmak. Bunların sonucunda da SAĞLIK - EMNİYET ve ÇEVRE konuları ortaya çıkıyor. Bu da Yeni Yaklaşım Direktiflerinin esas amacını oluşturuyor. 5

6 AB TEKNİK MEVZUATININ GELİŞİMİ Yeni Yaklaşım Direktifleri 2 İlk Yeni Yaklaşım Direktifi, oyuncaklarla ilgili 38/387/EEC koduyla da yayınlandı. Nedeni istatistiklere göre çocukların oyuncaklar yüzünden uğradığı kazalar. Teknik özellikler olarak da adlandırılan uyumlaştırılmış harmonize AB standartları zorunlu olmayıp tercihen başvurulan standartlardır. Zorunlu olan sadece direktiflerdir. Çünkü direktifler birer AB yasasıdır. Ancak Uyumlaştırılmış (harmonize) AB standartlarına uygun olarak üretilen ürünlerin, direktifler tarafından belirtilen temel gereklere uyduğu kabul edilmektedir. 6

7 CE İŞARETİ NEDİR? Her üye ülkede uygulanmakta olan teknik düzenlemelerin birbirinden farklı oluşu, bir üye ülkenin kurallarına göre üretilmiş bir ürünün diğer üye ülkede piyasaya arzını zorlaştırıyordu. Bunun için birbirine benzeyen ürünler bir grupta toplanarak bu ürünlerin sahip olması gereken asgari güvenlik koşulları belirlendi. Bunun sonucunda da bu koşulları sağlayan ürünlerin üzerinde tek bir Birlik işaretinin yer alması sağlandı : CE İşareti DİKKAT İ : CE Markası değil, CE İşareti (terim değişti) CE : Conformité Europeenne (Fransızca) CE : Conformity Europe (İngilizce) Avrupa Normlarına (veya Avrupa ya) Uygunluk anlamına gelmektedir. Biz de bunu Avrupa ya Uygunluk Markası (veya İşareti) olarak düşünebiliriz.

8 CE İŞARETİ NEDİR? CE İşaretli bir ürünün direktiflerde belirtildiği gibi ; 1- İnsan emniyeti 2- Can ve mal emniyeti 3- İnsan ve -uygun durumlarda- hayvan sağlığı 4- Çevre koruması 5- Tüketicinin korunması 6- Enerji tasarrufu şartlarına uygun olarak üretilip pazara sunulduğu kabul edilir. Kesinlikle bir kalite markası veya garanti belgesi değildir. Tüketiciye bir kalite güvencesi sağlamaz, ancak kalitenin başladığı seviyeyi gösterir. Bu seviyenin altındaki ürünler emniyetsiz olarak nitelenip piyasaya arz edilemezler. Dolayısıyla kalitesiz oldukları düşünülebilir.

9 CE İŞARETİ NEDİR? Özetle direktiflerin ve dolayısıyla CE İşareti nin ortaya çıkma amacı 1- Güvenlik önlemleri için minimum standartları oluşturmak 2- Üye ülkeler arasında farklılık gösteren kural ve yaptırımları dengelemek 3- Bu şekilde haksız rekabeti önlemek ve ticari sınırları kaldırmak 4- Tüketicilerin sağlık ve güvenliğini garanti altına almak 5- Mümkün olan durumlarda evcil hayvanları da korumak 6- Çevreyi ey korumak 7- Enerji tasarrufu sağlamak. Resmi bir işaret olup tüm AB ülkelerinde geçerlidir. Türkiye de AB ile yaptığı ğ gümrük birliği ğ anlaşması ş gereği ğ uygulamaya y başlayacaktır. ş Bu anlamda ticari açıdan da AB harici ülkelerden ihraç edilen ürünler için veya ürünlerin bir üye ülkeden diğerine dolaşımı sırasında bir çeşit pasaport görevi görmektedir. Çünkü Yeni Yaklaşım kapsamındaki bir ürünün bir AB ülkesine girmesi için üzerinde CE işareti bulunması zorunludur.

10 CE İŞARETİ NEDİR? CE işareti taşımayan ürünler, AB de pazarlanamaz AB ne ihraç edilen bir ürünün CE işaretli olup olmadığı ithalatçı ülkenin gümrüklerinde kontrol edilir. CE İşareti, aynı zamanda saklanan, korunan, sorulduğunda ise resmi makamlara ispat zorunluluğu olan bir uygunluk taahhüdüdür. Aynı zamanda bir Teknik Bariyer özelliği taşır. Bu da harmonize edilmiş ş AB standartlarıdır. Genelde üreticinin beyanına bağlı olarak üretici tarafından ürünün üzerine iliştirilir. Tüketiciler için değil ğ yetkililer için vurulur. CE işaretli bir üründe üretici sorumluluktan kaçamaz, sorumluluğu başkasına devredemez. Doğru kullanımı çok önemlidir.

11 CE İŞARETİ NEDİR? AB ülkelerinde üretilen Yeni Yaklaşım direktifleri kapsamındaki bir ürünün CE işareti ş alarak py piyasaya y sunulmasından üretici sorumludur. Üretici veya yetkili temsilcisi AB içinde değilse ğ bu sorumluluğu ithalatçı yerine getirmek zorundadır. Yani ithalatçı, AB ye ithal ettiği ürünlerin AB kurallarına uygun olduğunu garanti etmek zorundadır yılından itibaren çoğunluğu zorunlu olmamakla birlikte AB ne ithal edilecek ürünlerde CE İşareti aranmaya başlamıştır.

12 CE İŞARETİ NEDİR? Üç temel konuda belgelendirme yapılmaktadır Ürün Yönetim Sistemleri (kalite, çevre, emniyet, vs) Personel (kaynakçı, ç, laboratuvar teknisyeni, vs) Üç temel nedenle belgelendirme yapılmaktadır Gönüllü - kuruluş isterse Yasal zorunluluk - AB nin istediği gibi Ekonomik zorunluluk - piyasa koşulları, rekabet SONUÇ : CE zorunlu bir ürün belgelendirmesidir. 12

13 CE İŞARETİ NEREDEN VE NASIL TEMİN EDİLİR? CE İşareti herhangi bir yerden alınmaz. Yetkili bir kuruluş tarafından verilmez. Üretici ürünlerine CE İşareti ni kendileri iliştirirler. CE İşareti genelde üreticinin beyanına bağlı olarak üretici tarafından ürünün üzerine iliştirilir. Ancak bu işaret sadece direktiflerde belirtilen şartlara uygunluğun sağlandığı ürünler üzerinde kullanılabilir. 13

14 CE İŞARETİ NEREDEN VE NASIL TEMİN EDİLİR? Ürün üzerinde yer alan CE İşareti, ilgili tüm direktiflere uygunluğu ğ gösterir. CE İşareti, AB üyesi ülkelerde veya AB dışındaki ülkelerde bulunan Yetkili Kuruluşlar tarafından verilmez. Çünkü bu kuruluşlar ancak Yeni Yaklaşım Direktiflerinin gerektirdiği durumlarda devreye girerek özellikle yüksek riskli ürünler için uygunluk değerlendirmesi işlemlerini yürütürler. Bir çok ürün güvenlik açısından düşük riskli ürünler grubunda yer alır. Bu durumda ilgili direktif ve harmonize AB standartları doğru uygulanarak üreticinin yayınlayacağı bir Uygunluk Beyanı ile ürünün üzerine CE İşareti iliştirilebilir. Yani temel gereklere uyduğunu üretici kendisi beyan eder. Buradaki en önemli konu üreticinin güven ilkesini sarsmayacak şekilde ciddi bir sorumluluk l taşıdığıdır. ğ d 14

15 CE İŞARETİ İ NEREDEN VE NASIL TEMİN İ EDİLİR? Düşük riskli ürünlerin direktifin güvenlik koşullarına uygunluğu, üreticinin kendisi tarafından test edilebilir ve bu ürünler üretici tarafından verilecek uygunluk beyanı ile piyasaya sürülebilir. Yüksek riskli ürünler için üreticinin beyanı yeterli değildir. Bu ürünlerin AB tarafından tanınarak AB Resmi Gazetesinde yayınlanmış onaylanmış kuruluşlar l tarafından incelenip i test t edilmesi gerekir. Diğer bir alternatif, üreticinin üretimde uyması gereken teknik özellikler konusunda direktifleri değil uyumlaştırılmış AB standartlarını baz almalarıdır. 15

16 CE İŞARETİ İ NEREDEN VE NASIL TEMİN İ EDİLİR? Üreticinin standartları baz alma yolunu seçmesi durumunda, ürettiği ğ ürünlerin direktiflerin gereklerine uygun olduğu varsayılarak ürünlerine CE işaretini vurabilmektedir. CE işaretinin prosedürü her direktife ve ürüne göre farklılık gösterir. Bazı direktiflerde testler gerekir. Yetkili veya onaylanmış kuruluşlar tip testi veya ürünlerin her birinin tek tek testlerini yaparak test raporları hazırlarlar. (Örneğin kalp pili gibi çok riskli ürünler tek tek teste tabi tutulur. Ancak üretici firmanın ISO 9000 belgesi olması durumunda bu pillerin tek tek incelenmesine gerek kalmaz, örnekleme metodu uygulanır. Riskin yüksekliğine bağlı azami Kalite Yönetim Sistemi) Bu yüzden ürünü çok iyi tanımak, direktifleri ve ilgili standartları tl çok iyi i tespit ve temin etmek gerekmektedir. kt Bazı ürünlerin testleri direk üretim tesisinde de yapılabilir. 16

17 CE İŞARETİ NEREDEN VE NASIL TEMİN EDİLİR? CE İşareti için atılacak genel adımlar -1 : Ürünün tanımlanması Ürün hangi direktif(ler) kapsamında? Ürünle ilgili harmonize AB standartları var mı? Ürün ulusal standartlara uygun mu? Ürün ilgili harmonize AB standartlarına uygun mu? Yetkili kuruluşun müdahalesine gerek var mı? Kalite Yönetim Sistemine gerek var mı? İlgili direktif ve standartların uygulanması 17

18 CE İŞARETİ NEREDEN VE NASIL TEMİN EDİLİR? CE İşareti için atılacak genel adımlar - 2 : Teknik dökümantasyonun (teknik dosya) hazırlanması Üreticinin Uygunluk Beyanı (deklerasyonu) nı yayınlaması Gerekiyorsa AB Model/Tip sertifikasının alınması Kalite Yönetim Sistemi içinde ürünün incelenmesi CE işaretinin ürüne iliştirilmesi (Yetkili Kuruluşun numarası ile veya numarasız) Ürünün çıkacak yeni standart ve değişikliklere göre doğrulanması, gerekirse yenilenmesi 18

19 CE İŞARETİ İ NEREDEN VE NASIL TEMİN İ EDİLİR? CE İşareti Nasıl Vurulur? CE İşareti üretici veya ithalatçı tarafından vurulur Bu işaret AB direktiflerinin ve uygunluk prosedürlerinin ürün üzerinde onaylandığını ğ belirtir Şekilde bir örneği verildiği gibi CE harflerini taşır Özel bir boyut verilmediği sürece min 5 mm yüksekliktedir, ama ölçülerin orantılı olması gerekir Ürüne veya onun veri plakasına konmalıdır Görünebilir, okunaklı ve silinmez olmalıdır Üretimin kontrol aşamasının son evresinde konulmalıdır Ürünle ilgili teknik dosya oluşturulmalıdır CE İşareti sadece nihai ürüne vurulur 19

20

21 ÜRETİM İÇİN İZLENECEK YOL 1. Dizayn Katagorisi Seçimi 5. Teknik Döküman 2. Modül Seçimi 6. Onaylanmış Kuruluş Sertifikası 3. Onaylanmış Kuruluş İle İletişim 7. Uygunluğun Deklere Edilmesi 4.Gerekli Standartların Blil Belirlenmesii 8. CE Uygunluk İşareti i İliştirilmesi iil i

22 AB STANDARTLARI AB direktifleri ürünlerin nelere uyması gerektiğini ğ ve ürünlerin sahip olması gereken asgari koşulları belirtirken, AB standartları bu uygunluğun nasıl elde edilebileceğini içerir. Direktiflerdeki genel koşullar ş ayrıntılarla standartlarda açıklanmıştır. Bu standartlar ürünlerin tasarım ve üretimleri için gerekli teknik özellikleri içermektedir ve direktiflerdeki koşullardan daha detaylıdır. Bu standartlara uymak zorunlu mudur? -1 Standartlara t a a uymak zorunlu u değil,,tec tercihli oupd olup direktiflerdeki ede şartlara uymak zorunludur. Bu durum, ürünün yüksek veya düşük riskli grupta olup olmamasına bağlı değildir. Ancak kullanılmıyorsa, bunun nedeni yetkili/onaylanmış kuruluşa ispat edilmelidir. 22

23 AB STANDARTLARI Bu standartlara uymak zorunlu mudur? -2 Ancak zorunlu olmasa bile bu konuda değişik yorumlar vardır. Çünkü standartlar direktiflere uygunluğun nasıl sağlanacağı konusunda yol göstermekte ve bu yolu tercih eden üreticiler uygunluk çalışmalarını l daha kolay yürütmektedirler. Özellikle llkl yüksek riskli gruplarda yer alan ürünler için mevcut standartlara uygun üretim yapmak Onaylanmış Kuruluş tarafından yapılan uygunluk değerlendirme işlemlerini kolaylaştırır. Standartlar zorunlu olmasa dahi, yetkililer standartlara uygun üretim yapılmasını, bunun her zaman için en sağlıklı yol olduğunu belirtmektedirler. Çünkü özellikle yüksek riskli ürünler için bu konu daha da büyük önem taşımaktadır. 23

24 AB STANDARTLARI Bu standartlara uymak zorunlu mudur? -3 Tüm CE işaretlemesi çalışmalarında AB direktifleri dikkate alınır ve bu direktiflerde de ilgili AB standartlarının uygulanmasına gönderme yapılmaktadır. Standartlar kullanılmadan üretim yapılmak isteniyorsa direktiflerde belirtilen koşullara uygunluk başka yöntemlerle de sağlanabilir. Ancak bu durum, kullanılan yöntemlerin standartlara uygun olup olmadığının incelenmesini zorlaştırır. Standartlara uygun üretim yapan bir üreticinin ürünü için harcayacağı test maliyetleri azalır. Standartlara uygun bir ürünü test etmek, ürünü yeni baştan test etmekten daha kolaydır. 24

25 ONAYLANMIŞ KURULUŞLAR Onaylanmiş (Notified) Kuruluş (Body) olarak adlandırılan kurumların başlıca görevi, AB direktiflerinde belirtilen koşullar altında üretici, ithalatçı ve kullanıcılara; tarafsız, bağımsız ve ayrım yapmadan uygunluk değerlendirmesi hizmeti vermektir. AB nde bu kuruluşlar, resmi kurumlarca (sanayi bakanlığı gibi) incelenir, altyapısı yeterli kuruluşlar arasından belirlenip yetkilendirilir Bu kuruluşların listesi AB komisyonuna gönderilir ve olumlu olursa AB, Resmi Gazetesinde yetkili kurumlar listesini, tanım numaralarını ve görev tariflerini yayınlar (yani notify eder, notify = bildirmek). Üye ülke onayladığı kurumun belirli kriterleri karşılamadığını tespit ederse onayını geri çekerek komisyona ve üye ülkelere bildirir. 25

26 ÜRÜN SORUMLULUĞU üretici ürünüyle ilgili bir sorunda kendisini aklamak zorundadır. Yani bir üretici veya ithalatçı, ürettiği veya ithal ettiği ürünün insan sağlık ve güvenliğine, hayvan ve bitki varlığına ve çevreye vereceği zarardan sorumludur. Eskiden ürünlerle ilgili riskli bir durum oluştuğunda tüketici haklı olduğunu ispatlamak zorundaydı. Yeni yasaya göre ise üretici, bütün önlemleri aldığını, riskli durumun ürünün yanlış kullanımından veya yapılan uyarılara uyulmamasından kaynaklandığını ispatlamak zorunda. Bunun için i ürününü ü ü ü en yeni tekniklere göre test edip, kontrollardan geçirmek ve bunları belgelemek zorunda 26

27 ÜRÜN SORUMLULUĞU Ayrıca ürünle ilgili tüm bilgilerin bulunduğu Teknik Dosya yı eksiksiz ve yanlışsız hazırlamak ve üretim tarihinden itibaren 10 yıl saklamak k zorunda Yanlış ve eksik yapılan CE işaretleme çalışmaları üreticilere büyük zararlar verebilir. ÜRETİCİ, ÜRETTİĞİ ÜRÜNDEN SORUMLUDUR. Her türlü şikayete hazırlıklı olması gerekir. Kendini temize çıkaramazsa da her türlü tazminatı t ödemek zorundadır. d Ürünler, tüketici tarafından tasarlanmış amaçların dışında veya hatalı kullanılabilirler. Bu yüzden üreticinin, tüketiciyi ürünü nasıl ve hangi koşullarda kullanması gerektiğini, nelere dikkat etmesi gerektiği konusunda bilgilendirmelidir. 27

28 ÜRÜN SORUMLULUĞU Teknik Dökümanlar ve Kullanım Rehberi bu amaçla hazırlanır ve ürünün kullanılacağı her ülkenin diline çevrilmesi gerekmektedir. CE İşareti taşıyan bir ürünü üreten üretici, hiç bir şekilde sorumluluktan kaçamaz, sorumluluğu başkasına devredemez. Ancak AB ne ithal edilen ürünlerde CE İşaretlemesi ithalatçının yasal sorumluluğundadır. İthalatçılar da yaptıkları anlaşmalarla bu sorumluluğu üreticilere devretmektedirler. Ürünün parçaları farklı taşaronlarca üretilmiş olabilir. Yönetmelikler üretici olarak ürünün tasarım ve imalatını üstlenen kişiyi muhatap alırlar. Yetkili temsilci, üretici tarafından atanmış onun adına hareket eden kişidir, idari konularda yetkilidir. Bir ürünü yönetmeliklere uygun hale getirmek için modifiye edemez. 28

29 ÜRÜN SORUMLULUĞU Ayrıca alınan önlemlere rağmen giderilemeyen veya açıkça belirlenemeyen potansiyel riskler için üretici gerekli uyarılarda bulunmalıdır. Bu uyarılar kolayca anlaşılır şekil veya resimlerle veya ürünün kullanıldığı ülkenin hatta istek üzerine kullanıcısının anladığı dilde yapılmalıdır. 29

30 10 DAKİKA ARA

31 GEZİ TEKNELERİ YÖNETMELİĞİ Recreational Craft Directive Recreational Craft Directive 94/25/EC

32 GİRİŞ Gezi Tekneleri Yönetmeliği, 94/25/EC no lu AB Direktifini uyumlaştırır. Direktif, AB de 16/06/1996 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, 16/06/1998 tarihinde geçiş dönemi de tamamlanmıştır.

33 Gezi Tekneleri Yönetmeliği önetmeliği, 2 Nisan 2002 tarihli Resmi Gazete de yayımlanarak arak yürürlüğe girmiştir. ş Gezi Tekneleri Yönetmeliği nde geçiş süresi, tarihinde sona erecektir.

34 GEÇİŞ SÜRESİNİN TAMAMLANMASINDAN SONRA YÖNETMELİK KAPSAMINDAKİ ÜRÜNLERİN CE UYGUNLUK İŞARETİ OLMADAN YALNIZCA AB ÜLKELERİNDE DEĞİL İÇ PAZARDA DA SATIŞI MÜMKÜN DEĞİLDİR.

35 1. GEZİ AMACI TEKNELERİ YÖNETMELİĞİ NİN Gezi teknesi, kısmen tamamlanmış gezi it teknesi ve gezi teknesi aksamı olarak kullanılan, ayrı ve/veya gezi teknesine monte edilmiş bileşenlerin tasarımı ve yapımı için temel güvenlik gereklerini belirlemek, tekne ve bileşenlerinin bu gereklere uygun olarak piyasaya arz edilmelerini sağlamak üzere, CE uygunluk işaretlemesiyle, bunlara ilişkin piyasa gözetimi ve denetimine yönelik usul ve esasları düzenlemektir.

36 GEZİ TEKNELERİ YÖNETMELİĞİ GEZİ TEKNELERİ YÖNETMELİĞİ tam boyu 2,5 m. ile 24 m. arasında olan gezi teknelerini, yarı bitmiş gezi teknelerini ve bu teknelerin bileşenleri olan ; a ) Tekne içine yerleştirilmiş ve kıçtan tahrikli motorlar için tutuşmadan korunma donanımını, b ) Dıştan takma motorlarda, motor viteste iken ilk hareketi önleme donanımını,

37 c ) Dümen simitleri, dümen mekanizmaları ve kablo donanımlarını, d ) Yakıt tankları, yakıt boruları ve hortumlarını, e ) Hazır (prefabrik) kaporta ve lumbuzları kapsar.

38 GEZİ İ TEKNELERİ İ YÖNETMELİĞİ aşağıdaki tekneleri kapsamaz;

39 Kürekli eğitim tekneleri ve kürekli yarış tekneleri dahil, imalatçısı tarafından sadece yarış için tasarımlanmış ve etiketlenmiş tekneler, Kanolar, kayaklar, gondollar ve deniz bisikletleri, Yelkenli kayaklar (sailing surfboards), Motorlu kayaklar (powered surfboards), kişisel deniz araçları ve diğer benzeri motorlu deniz araçları,

40 İmalatçısı l t tarafından bu şekilde etiketlenmiş olması şartıyla, 1950 yılından önce tasarımlanmış tarihî teknelerin orijinal malzemelerden tek olarak üretilen kopyaları, Sonradan piyasaya arz edilmemesi şartıyla deneme amacıyla üretilen tekneler,

41 İmalatını takiben beş yıl süreyle piyasaya arz edilmemek kaydıyla, kendi kişisel kullanımı için imal edilen tekneler, Yukarıdaki ki kapsama aykırı olmaksızın, ticarî amaçla yolcu taşıyan ve mürettabat bulunduran, özellikle; llkl 15 DWT veya daha büyük olan, 15 m 3 veya daha büyük hacimli eşya taşıma amaçlı olmayan, deplasmanı 15 m 3 ten az olanlar da dahil olmak üzere tekneleri çekmek ve itmek için kullanılan iç su yolu tekneleri,

42 Denizaltılar, Hava yastıklı tekneler, Ayaklı tekneler (hydrofoils), Gezi Tekneleri Yönetmeliği nin yürürlüğe girdiği tarihten önce piyasada bulunan gezi tekneleri ve bileşenleri.

43 3. TANIMLAMALAR Gezi Teknesi : Eğlence ve spor amaçlı tasarımlanmış, tekne boyu uygun uyumlaştırılmış, ulusal standarda göre ölçüldüğünde ğ 2,5 metreden küçük ve 24 metreden büyük olmayan, sevk sistemlerine bakılmaksızın, herhangi tipte herhangi bir tekne.

44 Kısmen tamamlanmış tekne : Gövde veya gövde ve bir veya daha fazla bileşeni içeren tekne. CE Uygunluk İşareti : Üreticinin, kapsama dahil gezi teknesi ve bileşenlerinde Gezi Tekneleri Yönetmeliği nden kaynaklanan bütün yükümlülüklerini l kl yerine getirdiğini dğ ve ürünün ilgili l tüm uygunluk değerlendirme işlemlerine tâbi tutulduğunu gösteren işaret.

45 Üretici : Bu yönetmelik kapsamındaki ürünleri üreten, imal eden, ıslah eden veya ürüne adını, ticarî markasını veya ayırt edici işaretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tanıtan gerçek veya tüzel kişi, üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilci ve/veya ithalatçı.

46 Onaylanmış kuruluş : Test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşları arasından, uygunluk değerlendirme faaliyetinde bulunmak üzere, Müsteşarlık tarafından belirlenip, 29/6/2001 tarih ve 4703 sayılı Kanun ve Uygunluk Değerlendirme ve Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelik ile bu Yönetmelikte belirtilen esaslar çerçevesinde yetkilendirilen özel veya kamu tüzel kişilikleri. ş

47 Piyasaya arz : Ürünün, tedarik veya kullanım amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer alması için üretici veya piyasaya arzdan sorumlu olan herhangi bir kişi ş tarafından yapılan faaliyet. Modül : Ürünün taşıdığıığı risklere göre, hangi uygunluk değerlendirmesi işlemlerine l tâbi tutlacağını gösteren yollardan her biri.

48 Uyumlaştırılmış Avrupa standardı: Avrupa Birliği Komisyonunun talimatı üzerine, bir Avrupa standardizasyon kuruluşu ş tarafından hazırlanan ve Avrupa Birliği Resmî Gazetesi nde ismi yayımlanan standart. Uyumlaştırılmış Ulusal standart : Bir uyumlaştırılmış Avrupa standardını uyumlaştıran ve TSE tarafından hazırlanan, Türk Standardı olarak kabul edilip yayımlanan standart.

49 Tekne tasarım kategorilerinin ana amacı, teknenin boyu ile orantılı olarak büyüklüğüne ve karşıla laşacaş acağı ğ denizlere göre risk derecelerini belirlemek ve bu risk derecelerine göre uygulanacak modülü tayin ederek ürünü, riskleri karşılamaya hazırhalehale getirmektir.

50 4. TASARIM KATEGORİLERİ VE UYGUN MODÜLÜN BELİRLENMESİ GEZİ TEKNELERİ TASARIM KATEGORİLERİ Tasarım Rüzgâr Kuvveti Bofor Karakteristik Dalga Kategorisi ölçeği (Beaufort ) Yüksekliği (H 1/3 m) A Okyanus B - Açık Deniz C Kıyı D Korunaklı Sular 8 i aşan 8 dahil 8 e kadar 6 dahil 6 ya kadar 4 dahil 4 e kadar 4 ü aşan 4 dahil 4 e kadar 2d dahil hil2 2 ye kadar 0,5 dahil 0,5e 5 e kadar

51 UYGUN MODÜL LSEÇİM MTABLOSU TASARIM KATEGORİSİ A Okyanus B Açık Deniz C Kıyı TEKNE BOYU 2,5m. 12m. 24m. Aa Denge ve yüzme ile ilgili standartlara uygunluk sağlanmışsa İlgili standartlar uygulanmamışsa A Aa B+C veya B+D veya B+F veya G veya H D Korunaklı Sular A

52 5. MODÜLLER Modül A: İç üretim kontrolu Tasarımın ve üretimin yönetmeliktekiteki Temel Güvenlik Gereklerine uygunluğunun unun sorumluluğunu unu, üreticinin veya Türkiye de yerleşik yetkili temsilcisinin üstlenerek Yazılı Uygunluk Beyanı ı nı düzenlediği ve CE uygunluk işaretini kullandığı modüld ldür. Üretici retici, yönetmeli netmeliğin in tanımladığı teknik dosyayı hazırlamakla, üretici veya yetkili temsilci ya da piyasaya arzdan sorumlu kişi bu dosyayı en son üretilen ürününü ü imalat tarihinden itibaren 10 yıl süreyle saklamakla yükümlüdür.

53 Dizayn Kategorisi C (Kıyı Kıyı) Üretim Modülü A

54 Dizayn Kategorisi C (Kıyı Kıyı) Üretim Modülü A

55 Modül Aa: İç üretim kontrolü + testler Modül A ya ek olarak denge ve yüzebilirlik testlerinin onaylanmış kuruluş sorumluluğunda unda gerçekleştirildiği i modüldür. CE uygunluk işaretinin yanına na onaylanmış kuruluşun un sicil numarası da eklenir.

56 Dizayn Kategorisi C (Kıyı) Üretim Modülü Aa

57 Modül B: AT Tip İncelemesi Onaylanmış kuruluşun un üretici tarafından tasarlanan ve prototipi üretilen ürünü kontrol ederek Tip Onay Belgesi düzenlediği i modüldür. Ürün, Yönetmeliğin in Temel Güvenlik Gereksinimlerini karşılamalıdır. Onaylanmış kuruluş, teknik dosyayı ve prototip ürünü inceler ve ürünle ü l ilgili ili gerekli testleri tl gerçekleştirir. i Bu modül, sadece tasarım aşamasında uygulanabilir. Bir üretim kontrol modülüyle beraber kullanılmalıdır (örneğin B+C, B+D, B+F gibi).

58 Modül C: Tipe Uygunluk B modülünü takiben, üretici veya yetkili temsilci, ürünün onaylanmış tipe uygun olduğunu ve Yönetmelik hükümlerini yerine getirdiğini beyan ve garanti eder. Üretici, Yazılı Uygunluk Beyanı düzenler ve her ürüne CE uygunluk işaretini iliştirir. Teknik Dosya; üretici, yetkili temsilci veya piyasaya arzdan sorumlu kişi tarafından muhafaza edilir.

59 Dizayn Kategorisi A (Okyanus) Üretim Modülü B+C

60 Modül D: Üretim Kalite Güvencesi B modülü ile beraber uygulanır. Üreticinin EN ISO 9002 kalite standardınana sahip olduğu ve bu kalite sisteminin Gezi Tekneleri Yönetmeliği kapsamında üretilen ürün için in işletildi letildiğinin inin onaylanmış kuruluş tarafından kontrol edilerek onaylandığı modüld ldür. Üretici veya Türkiye de yerleşik yetkili temsilcisi Yazılı Uygunluk Beyanı düzenler ve her ürüne CE uygunluk işaretini iliştirir. CE uygunluk işaretinin yanınana onaylanmış kuruluşunun sicil numarası da eklenir.

61 Modül F: Ürün Doğrulama B modülü ile beraber uygulanır. Üretim aşamasında onaylanmış kuruluş tarafından her bir üründe veya istatistiksel metotlarla belirlenmiş ürünlerde ürünün, onaylanmış tipe uygunluğunun unun gerekli testler ve incelemeler yapılarak doğrulandğ rulandığı ğ modüldür. Onaylanmış ş kuruluş, uygulanan testlerin üzerinde yer aldığı bir Uygunluk Belgesi düzenler. Üretici veya Türkiye de yerleşik yetkili temsilcisi, i i Yazılı Uygunluk Beyanı düzenler ve her ürüne CE uygunluk işaretini iliştirir tirir. CE uygunluk işaretinin yanına na onaylanmış kuruluşunun sicil numarası da eklenir. Üretici veya yetkili temsilcisi bu uygunluk belgesini her istendiğindeinde göstermek zorundadır.

62 Modül G: Birim Doğrulaması Onaylanmış kuruluşun un her bir ürününü ü tasarımının ve üretiminin, Yönetmeliğinin gereklerini karşı şılad ladığı ığını, ı, testleri de gerçekle ekleştir tirerek rek kontrol ettiği modüldür dür. Ürünün uygun olması durumunda, onaylanmış kuruluş, uygulanan testlerin üzerinde yer aldığı bir Uygunluk Belgesi düzenler zenler. Üretici veya yetkili temsilcisi, Yazılı Uygunluk Beyanı düzenler ve her ürüne CE uygunluk işaretiniş iliştirirş tirir. CE uygunluk işaretinin yanınana onaylanmış kuruluşunun sicil numarası da eklenir.

63 Dizayn Kategorisi A (Okyanus) Üretim Modülü G

64 Modül H: Tam Kalite Güvencesi D modülüne ek olarak üreticinin EN ISO 9001 Kalite Güvencesi Standardı dını uyguladığının ve kayıt altına aldığı ığının onaylanmış kuruluş tarafından kontrol edilerek onaylandığı modüldür. Üretici veya Türkiye de yerleşik yetkili temsilcisi, Yazılı Uygunluk Beyanı düzenler ve her ürüneü CE uygunluk işaretini iliştirir. CE uygunluk işaretinin yanına na onaylanmış kuruluşun un sicil numarası da eklenir.

65 6. TEMEL GÜVENLİK GEREKLERİ 6.1Tekne Tasarım Kategorileri Okyanus, Açık deniz, Kıyı, Korunaklı sular Genel gerekler Tekne tanıtım plakası Her tekne; üreticinin kodu, üreticinin ülkesi, ürün seri numarası, üretim yılı ve model yılını içeren bir tekne tanıtım numarası taşı şıyacakt yacaktır (EN ISO 10087).

66 6.2.2 Üretici i i plakası Her teknede; tekne tanıtım plakasından ayrı olarak üreticinin adını, CE uygunluk işaretini, tekne tasarım kategorisini, üreticinin önerdiği i azamî yükü, üreticinin önerdiği i tekne seyir halindeyken maksimum kişi i sayısını belirten, bir plaka olmalıdır l (EN ISO 14945).

67 Örnek: ABC Tekne İm. A.Ş. Üreticinin adı C Tekne tasarım kategorisi Max.: 4 = 300 kg Azami personel kapasitesi Max.: + = 620 kg Azami tavsiye edilen yük CE XXXX CE uygunluk işareti ve Onaylanmış Kuruluşun un kimlik kayıt numarası

68 6.2.3 Denize düşmeyi önleme ve tekrar tekneye ulaşma donanımlar mları Tasarım sınıfına na göre ö tekne, denize düşme riskini ikii en aza indirecek ve denize düşme halinde düşeni tekrar tekneye almayı kolaylaştırıcak şekilde tasarımlanacaktır (EN ISO 15085) Ana kumanda yerinden görüş Motorlu teknelerde ana kumanda yerindeki kullanıcı, normal hızve yük şartlar artları altında seyir halindeyken tüm çevreyi iyi bir şekilde görebilmelidir (EN ISO 11591).

69 6.2.5 Kullanıcı kılavuzu Her teknede, Türkçe ve Avrupa Birliği i resmi dilinde veya Avrupa Birliği nin Kuruluş Anlaşmas masına uygun olarak pazarlanacağı ülkeye göre, üye devlet tarafından belirlenen dillerde hazırlanm rlanmış kullanıcı kılavuzu bulundurulacaktır (EN ISO 10240).

70 6.3 Bütünlük ve yapısal gerekler Yapı Teknenin tasarım sınıfı ve üreticinin önerdiği taşıma kapasiteleri i göz ö önüne ne alınarak, teknenin üretimi için in seçilen malzemeler ve yapı şekli, her türl rlü durumda yeterli mukavemeti sağlamal lamalıdır ( EN ISO ,2,3,4,5,6 1,2,3,4,5,6 ve EN ISO 6185).

71 6.3.2 Denge ve fribord Tekne, tasarım kategorisi i ve üreticinin i i önerdiği taşıma kapasitelerine uygun olarak yeterli denge ve friborda sahip olmalıdır(en ISO ,2,3) Yüzebilirlik ve batmazlık Tekne, tasarım kategorisi ve üreticinin önerdiği taşı şıma kapasiteleri dikkate alınar ınarak, uygun yüzebilirlik karakteristiklerini sağlayacak şekilde inşa edilecektir ecektir. Yaşamam mahalleri bulunan bütün çok gövdeli tekneler, tekne alabora olduğu ğ zaman batmayacak şekilde tasarımlanacaktır. Kendi tasarım kategorisinde kullanıldığında, dalgada su alabilecek, boyu 6 m den küçük teknelerin tamamen suyla dolması durumunda, uygun yöntemlerle yüzebilirliği sağlanm lanmış olacaktır ( EN ISO ,2,3).,

72 6.3.4 Tekne, güverte ve üst yapıdaki açıklıklarklar Tekne, güvertelerü ve üst t yapıdaki açıkl klıklar klar; teknenin yapısal bütünlüğüne, ne, su geçirmezli irmezliğineine engel olmayacak ve kapalı olduklarında hava geçirmez ç bütünlüğüneğ ne zarar vermeyecektir. Pencereler, lumbozlar, kapılar ve ambar kapakları, özel durumlarda d karşılaşılabilecek l bl k su basıncınana ve güvertede hareket eden insanlardan kaynaklanan noktasal yüklere karşı dayanıkl klı olmalıdır. Üreticinin önerdiği azami yük altında, teknede su hattı altında kalan, tekneye su girişini ve tekneden su çıkışını sağlamak içinin tasarım ımlanan açıklıklar, klar, kolayca ulaşılabilen kapatma tertibatlarına sahip olmalıdır (ISO 9003 ve ISO 12216).

73 6.3.5 Su alma Bütün tekneler, batma riskini en aza indirecek şekilde tasarımlanmal mlanmalıdır. Teknede; kokpitlerin ve su biriken kısımların kendinden tahliyeli olmasına veya suyun tekne içine ine girmesine engel olan diğer araçlara sahip olmasına, havalandırma tertibatına tib tna, suyun pompalarla l veya diğer donanımlarla tahliye edilmesine özel dikkat gösterilmelidir (ISO 11812, ISO 8849 ve ISO 15083).

74 6.3.6 Üreticinin önerdiği azamî yük Üretici plakasında yazılı olan ve üreticinin tavsiye ettiği i azamî yük (yakıt, kumanya, su, çeşitli donanım ve taşıyacağı insan sayısının Kg olarak toplam ağırlığı), tasarım kategorisine, denge ve friborda, ve yüzebilirlik ve batmazlık özelliklerine uygun olarak belirlenecektir l i (ISO 14946).

75 Can Salı Yerle eleşti erleştirmesi A ve B tasarım kategorisindeki tüm teknelerde, C ve Dt tasarım kategorisindeki i ki teknelerden 6 metreden uzun olanlarda, üretici tarafından taşı şınmas nması tavsiye edilen maksimum kişi isayısını içine alabilen yeterli büyüklükteki can salının/sallar sallarının n tekneye yerleştirilece tirileceği i bir veya daha fazla sayıda yer bulunmalıdır. Bu yer(ler), her zaman için kolayca ulaşı şılabilecek konumda olmalıdır.