GÜMRÜK UYGULAMALARI AÇISINDAN TRANSFER FİYATLANDIRMASI

Transkript

1 GÜMRÜK UYGULAMALARI AÇISINDAN TRANSFER FİYATLANDIRMASI Cenk Ulu -, Direktör, Vergi Hizmetleri *connectedthinking

2 Arm s Length Principle - Emsal Bedel OYUNCULAR: 1- Şirketler Kar Maksimizasyonu 2- Vergi İdareleri Gelir Üzerinden Daha Fazla Vergi 3- Gümrük İdareleri-----Daha Fazla Gümrük Vergisi KURUMLAR ARASI UYUM---HEDEF FARKILIKLARI SORUN NEREDE? SADECE TÜRKİYE Mİ? Slide 2

3 Transfer fiyatlamasıyöntemleri OECD Geleneksel işlem yöntemleri: (OECD Rehberi bölüm 2) Karşılaştırılabilir kontrol dışıfiyat yöntemi (CUP) Maliyet artıyöntemi (cost plus) Yeniden satışfiyatıyöntemi (resale price) İşlemsel karlılık yöntemleri: (OECD Rehberi bölüm 3) Kar bölüşüm yöntemi (profit split) İşlemsel net kar marjıyöntemi (TNMM) Transfer Fiyatlamasıve Gümrük Mevzuatına Etkileri Slide 3

4 Yöntemler Emsal bedel bulma İç emsaller Şirketin veya grubun içinde bağımsız kişiler ile yapılan benzer işlemlere bakılır. Dışemsaller Halka açık olan fiyat bilgileri (Borsa ve benzeri piyasasıolan mallar ile ilgili olarak yayınlanan bilgiler). Ticari veri tabanları* Rakip firmaların kamuya açık yayınlamışolduğu bilgiler (Halka açık şirketler) Sektörel yayınlar, dergiler İnternet siteleri *=PwC nin Avrupa da kullandığıveri tabanıyaklaşık 5 milyon şirkete ait finansal bilgileri içeren Bureau van Dijk AMADEUS Database Slide 4

5 Kıymet Prensipleri GATT VII. Madde İthal eşyanın gümrük kıymeti satışbedelidir Slide 5

6 Gümrük Kıymeti ithalat bedeli muhtemel unsurları Üretim Maliyetleri Malzeme Giderleri İşçilik Maliyeti Fabrika giderleri Diğer Üretim Harcamaları Lojistik Maliyeti Satışve Pazarlama Maliyeti Garanti Maliyetleri Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Maliyetleri Diğer üretim dışıharcamalar Enflasyon hariç risksiz kar Tüm ticari ve kur riskleri Dizayn ve Geliştirme Maliyetleri Slide 6

7 Kıymet Prensipleri Gümrük Kıymetine İlave Edilecek Unsurlar İthal eşya ile ilgili fiilen ödenen veya ödenecek, fiyata dahil edilmemiş, alıcıtarafından üstlenilen unsurlar. Örnek: Royalti-Lisans Ücretleri, Satışve Ambalaj Bedeli, işçilik ve malzeme, nakliye, sigorta..vb. Slide 7

8 Kıymet Prensipi Gümrük Kıymetine İlave Edilemeyecek Unsurlar Satın alma komisyonu İç nakliye ve sigorta giderleri İthal eşyasıiçin yapılan inşa-kurma, montaj ve bakım giderleri İthal eşyanın Türkiye de çoğaltılmasıile ilgili giderler Faiz giderleri (Finansman Anlaşmasıuyarınca alıcıtarafından üstlenilen)- ülkedeki faiz oranlarından fazla olmamasışartı.. Slide 8

9 Kıymet Prensipi Gümrük İdaresince tahsil edilen vergiler Gümrük Vergisi Katma Değer Vergisi Özel Tüketim Vergisi Kaynak KullanımıDestekleme Fonu Tütün Fonu Slide 9

10 Gümrük Kıymeti Hesaplama Yöntemleri Satışbedeli yöntemi (fatura üzerinde yazan tutar) Aynıeşya satışbedeli yöntemi (aynıkalitede,aynıtürde, aynı nitelikte eşyanın firmanın daha önceki ithalatları) Benzer eşya satışbedeli yöntemi (aynıeşya değil ancak benzer nitelikte eşya ithalatları) İndirgeme yöntemi (perakende fiyatından geriye dönük hesaplama) Hesaplanmışkıymet yöntemi (eşyanın maliyetinde oluşan giderlerin eklenmesi) Son yöntem Slide 10

11 Gümrük ve transfer fiyatlamasıyöntemlerinde benzerlikler Gümrük yöntemleri Satışbedeli yöntemi Aynıeşya satışbedeli yöntemi Benzer eşya satışbedeli yöntemi İndirgeme yöntemi Transfer fiyatlaması yöntemleri Emsal bedeli Karşılaştırılabilir fiyat yöntemi Aynıemsaller kullanımı Benzer emsaller kullanımı Yeniden satışfiyatıyöntemi Hesaplanmışkıymet yöntemi Maliyet artıyöntemi Transfer Fiyatlamasıve Gümrük Mevzuatına Etkileri Slide 11

12 Transfer fiyatlamasıçalışması GATT yönünden 1. Kurumlar arasındaki ilişkinin transfer fiyatınıetkileyip etkilemediğine bakılır 2. Etkilemesi durumunda fiyatlar sorgulanır. Transfer Fiyatlamasıve Gümrük Mevzuatına Etkileri Slide 12

13 İlişkili Şirketler ArasıTicaret Gümrük Yönetmeliği Alıcıile satıcıarasındaki ilişkinin belirlenmesi Madde 48- Gümrük kıymetinin belirlenmesinde alıcıile satıcıarasındaki ilişkinin varlığı yalnızca aşağıdaki durumlarda kabul edilir. a) Birbirlerinin memuru veya idarecileri olmaları, b) Birbirlerinin yasal ortaklarıolmaları, c) İşçi ve işveren ilişkisi içinde bulunmaları, d) Her iki firmanın oy hakkıveren hisse senedi veya sermaye paylarının en az %5 i doğrudan veya dolaylıolarak aynıkişilere ait veya bu kişilerin kontrolü altında veya elinde bulunması, e) Birinin diğerini dolaylıveya dolaysız olarak kontrol etmesi, f) Her ikisinin de doğrudan veya dolaylıolarak bir üçüncü kişi tarafından kontrol edilmesi, g) Her ikisinin birlikte, bir üçüncü kişiyi doğrudan veya dolaylıolarak kontrol etmesi, h) Aynıailenin üyeleri olmaları. Tek acente, tek distribütör veya tek bayii olarak birbiri ile işilişkisi içinde bulunan kişilerin yukarıdaki kıstaslara uymalarıdurumunda, ilişki içinde olduklarıkabul edilir. Slide 13

14 Gümrük Operasyonlarında orijinal fatura kullanılmalıdır ve Vergi Usul Kanununa göre kullanılan faturanın kayıtlara alınma zorunluluğu vardır. Slide 14

15 Royalti-Lisans Bedeli İthal edilen eşya ile ilgili olması Satışkoşulu olması Slide 15

16 Royalti-Lisans Bedelinin SatışKoşullu OlmasıDurumu Ödemenin ithalatçı-ihracatçıarasında alım-alım satımın gerçekleşmesinde vazgeçilmez husus olması Slide 16

17 Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar İhracatçıveya ilişkili firmaya yapılan tüm diğer ödemeler Gümrük işlemlerinde kıymet her beyanname bazında ayrıayrıdeğerlendirilir.----dönemsellik???? Gümrük İdaresi tarafından onaylanan ve/veya Bağlayıcıolan Kıymet Bilgisi yoktur- ÖN FİYAT ANLAŞMALARI Slide 17

18 DışTicaret ve Gümrük Mevzuatında Transfer Fiyatlamasını Etkileyebilecek Konular Kontrol Belgeleri ve ekindeki proformalar Sağlık Bakanlığı Tarım ve Köy İşleri BakanlığıKontrol Belgeleri Slide 18

19 DışTicaret ve Gümrük Mevzuatında Transfer Fiyatlamasını Etkileyebilecek Konular Gümrük idaresinin yazılıolan veya olmayan referans fiyat olarak tanımlanabilecek uygulamaları Örnek: Petrokimya Ürünleri fiyatlandırması Slide 19

20 Gümrük İdaresinin Transfer Fiyatlaması Karşısındaki Durumu Gümrük İdaresinin Düşüncesi: fiyat ilişkiden etkilenmişmidir? Fiyat pazar değerinde midir? Eğer fiyatlandırma stratejisi OECD nin işlem bazlıtransfer fiyatlamasımetodu ile yapıldıysa : Normalde sorun olmamalı Eğer OECD kar paylaşımımetodu kullanıldıysa Gümrük İdareleri açısından sorun olabilir. Slide 20

21 Transfer fiyatlamasında düzeltmeler ve gümrük etkileri Düzeltmeler sonrası gümrük değerinde artış Gümrük vergisi,kdv, ÖTV de artış Düzeltmeler sonrası gümrük değerinde azalış Gümrük vergisi, KDV ve ÖTV de azalış? Transfer FiyatlamasıTransfer Fiyatlamasıve Gümrük Fiyatlamasıve Mevzuatına Gümrük Etkileri Mevzuatına Etkileri Slide 21

22 Transfer fiyatlamasında düzeltmeler ve gümrük etkileri Transfer fiyatlama yöntemleri bazen karlılık bazlıamaçlar nedeni ile mal maliyetine düzeltmeler yapmayıgerektirebilirler. DEBIT CREDIT NOTE PRICE ADJUSTMENTS Geleceğe dönük olarak ithalatçıböyle bir düzeltmenin yapılmasına gerek olduğunu biliyor ise gümrük uygulamalarıaçısından önceden önlemlerini almalıdır Örneğin önceden 100 YTL olarak gümrük bedeli beyan edilmişve ithal edilmişolan ürünler için 20 YTL lik gümrük bedelini azaltıcı yönde bir düzeltme yapılır ise geçmişte ödenen gümrük vergileri fazladan ödenmişolacaktır! Transfer Fiyatlamasıve Gümrük Mevzuatına Etkileri Slide 22

23 Örnekler (Karşılaştırma) Slide 23

24 İKİÖRNEK İKİFARKLI YAKLAŞIM 1- Avrupa Birliğinden Cam Eşya İthalatı1- Japonya dan Cep telefonu İthalatı CIF Bedel: YTL Gümrük V (%) 0 YTL ÖTV (Yok) 0 YTL KDV YTL CIF Bedel: YTL Gümrük V (% 10) YTL ÖTV (% 20) YTL KDV YTL GümrüklenmişFiyat: YTL GümrüklenmişFiyat: YTL Slide 24

25 Yeniden SatışYöntemi A-Firması---% 10 Fonksiyonlar (X,Y) SatışFiyatı 100 İthal Fiyatı 90 Gümrük Vergisi(%25) 22.5 KDV (%18) 20 A-Firması---% 30 Fonksiyonlar (X,Y,Z,K) SatışFiyatı 100 İthal Fiyatı 70 Gümrük Vergisi(%25) 17.5 KDV (%18) 15.7 İthalattaki Toplam Vergi: 42.5 İthalattaki Toplam Vergi: 33.2 Slide 25

26 Maliyet Artı A-Firması---% 10 Fonksiyonlar (X,Y) Maliyet 100 SatışFiyatı 110 Gümrük Vergisi(%20) 22 KDV (%18) 23.8 A-Firması---% 20 Fonksiyonlar (X,Y,Z,K) Maliyet 100 SatışFiyatı 120 Gümrük Vergisi(%20) 24 KDV (%18) 26 İthalattaki Toplam Vergi: 45.8 İthalattaki Toplam Vergi: 50 Slide 26