2) Aile hekimi, kendisine kayıtlı kişileri bir bütün olarak ele alıp, kişiye yönelik koruyucu, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini sunmak,

Transkript

1 Aile Hekiminin Tanımı Bireylerin ve aile fertlerinin ikamet yerlerinin yakınlarında ya da kolaylıkla ulaşabilecekleri bir yerde bulunan, ilk başvuracakları, kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini, yaş, cinsiyet ve hastalık ayrımı yapmaksızın, her kişiye kapsamlı ve devamlı olarak vermekle yükümlü, gerektiği ölçüde gezici sağlık hizmeti veren ve tam gün esasına göre çalışan aile hekimliği uzmanı veya Bakanlığın öngördüğü eğitimleri alan uzman hekim veya hekimleridir. Aile hekiminin görevleri: 1) Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini vermek, 2) Aile hekimi, kendisine kayıtlı kişileri bir bütün olarak ele alıp, kişiye yönelik koruyucu, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini sunmak, 3) Sağlıkla ilgili olarak kayıtlı kişilere rehberlik yapar, sağlığı geliştirici ve koruyucu hizmetler ile ana çocuk sağlığı ve aile planlaması hizmetlerini vermek, 4)Kendisine kayıtlı kişilerin ilk değerlendirmesini yapmak için altı ay içinde ev ziyaretinde bulunup veya kişiler ile iletişime geçmek, 5) Kayıtlı kişilerin yaş, cinsiyet ve hastalık gruplarına yönelik izlem ve taramaları (kanser, kronik hastalıklar, gebe, loğusa, yenidoğan, bebek, çocuk sağlığı, adölesan, erişkin, yaşlı sağlığı ve benzeri) yapmak, 6) Periyodik sağlık muayenesi yapmak, 7)Tetkik hizmetlerinin verilmesini sağlamak ya da bu hizmetleri vermek, 8)Kendisine kayıtlı kişileri yılda en az bir defa değerlendirerek sağlık kayıtlarını güncellemek. 9)Evde takibi zorunlu olan özürlü, yaşlı, yatalak ve benzeri durumdaki kendisine kayıtlı kişilere evde veya gezici/yerinde sağlık hizmetlerinin yürütülmesi sırasında kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini vermek, 10)Aile sağlığı merkezi şartlarında tanı veya tedavisi yapılamayan hastaları sevk etmek, sevk edilen hastaların geri bildirimi yapılan muayene, tetkik, tanı, tedavi ve yatış bilgilerini değerlendirmek, ikinci ve üçüncü basamak tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri ile evde bakım hizmetlerinin koordinasyonunu sağlamak, 11) Gerektiğinde hastayı gözlem altına alarak tetkik ve tedavisini yapmak, 12)Entegre sağlık hizmetinin sunulduğu merkezlerde gerektiğinde hastayı gözlem amaçlı yatırarak tetkik ve tedavisini yapar, 13)Aile sağlığı merkezini yönetmek, birlikte çalıştığı ekibi denetlemek ve hizmet içi eğitimlerini sağlamak

2 14)İlgili mevzuatta birinci basamak sağlık kuruluşları ve resmi hekimlerce kişiye yönelik düzenlenmesi öngörülen her türlü sağlık raporu, sevk evrakı, reçete ve sair belgeleri düzenlemektir. Aile Hekimliği Uygulaması Süreci 2003 yılında başlatılan Sağlıkta Dönüşüm Programının hedeflerinden biri, 1. Basamak Sağlık Hizmetlerinin yaygınlaştırılmasıdır. Bu amaçla; tarihinde Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Hakkında Kanun yayımlanmıştır tarihinde Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Hakkında Yönetmelik yayımlanmıştır tarihinde Düzce ilinde Aile Hekimliği Pilot Uygulaması başlatılmıştır tarihinde Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği yayımlanmıştır. 69 İlde halen Aile Hekimliği Pilot Uygulaması devam etmektedir 1 Kasım 2010 da İstanbul tüm ilçeleriyle beraber Aile Hekimliği Pilot Uygulamasına geçecektir. 1 Ocak 2011 de ise ülke genelinde Aile Hekimliği Uygulanmaya başlayacaktır. Aile Hekimliği Uygulamasının başlamasıyla birlikte birinci basamak tedavi ve laboratuar hizmetleri tamamen ücretsiz olacaktır. (Türk Hekimleri Birliği nin Danıştay da açtığı ve yürütmeyi dava neticesinde Sağlık Uygulama Tebliği nde değişiklik yapılması nedeniyle) Aile Hekimliği başladıktan sonra 3 aylık bir süre boyunca Sağlık Ocağı sistemi aynen devam edecektir. (Bu 3 aylık süre hekimin gelen hastayı geri çevirmemesi ve sağlık hizmetinde bir kargaşa yaşanmaması amacıyla öngörülmüştür. Bu süre boyunca Aile Sağlığı Merkezlerine gelen hastalar tedavileri yapılarak bağlı bulundukları aile hekimine yönlendirileceklerdir.) İstanbul il sınırı dışından gelen hastalar misafir hasta kategorisinde olacaktır. İl Dışından gelen vatandaşlarımız, istediği Aile Hekimlerine muayene olabileceklerdir. Bu kişiler misafir hasta olarak kabul edileceklerdir. Misafir Hastaların sağlık kayıtları kendi doktoruna elektronik ortamda iletilecektir. Devlet Hastanelerine, Üniversite Hastaneleri ve Özel Hastanelere gitmek için sevk gerekmeyecektir. Sevk almadan giden hastalar tedavi katılım payı (muayene ücreti) ödemek durumunda kalacaklardır. Aile Hekimliği Uygulaması başladığında Şimdiki Sağlık Grup Başkanlıkları Toplum Sağlığı Merkezlerine dönüştürülecektir. (İstanbul da her ilçede 1 adet olmak üzere toplam 39 Toplum Sağlığı Merkezi olacaktır.)

3 Aile Sağlığı Merkezlerinin İlçelere Göre Dağılımı İlçe Adı Toplam ASM 1 ADALAR 2 2 ARNAVUTKÖY 13 3 ATAŞEHİR 23 4 AVCILAR 18 5 BAĞCILAR 49 6 BAHÇELİEVLER 31 7 BAKIRKÖY 16 8 BAŞAKŞEHİR 17 9 BAYRAMPAŞA BEŞİKTAŞ BEYKOZ BEYLİKDÜZÜ BEYOĞLU BÜYÜKÇEKMECE ÇATALCA ÇEKMEKÖY ESENLER ESENYURT EYÜP FATİH GAZİOSMANPAŞA GÜNGÖREN KADIKÖY KAĞITHANE KARTAL KÜÇÜKÇEKMECE MALTEPE PENDİK SANCAKTEPE SARIYER SİLİVRİ SULTANBEYLİ SULTANGAZİ ŞİLE 2 35 ŞİŞLİ TUZLA ÜMRANİYE ÜSKÜDAR ZEYTİNBURNU 18 TOPLAM 930 Aile Hekiminizin kim olduğunu Sağlık Müdürlüğü resmi sitesi adresinden T.C. Kimlik numaranız ile öğrenebilirsiniz. Aile Hekiminizi değiştirmek mümkündür.

4 AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Medula Kayıt Kodu : Aile Hekimliği Tesis Kodu: İstanbul için Yalova için Diğer illerden gelen aile hekimliği reçeteleri için Tesis Kodu; 11XX9904 XX: İl Plaka Kodu Aile Hekimliği muayene ücreti: Aile hekimliği muayeneleri ücretsizdir. Kimler Aile hekimliği yapabilir? Mevcut pratisyen hekimler bir eğitim programından geçirilerek Aile Hekimi sertifikası olanlar, Mevcut herhangi bir dal uzmanı hekim yine aynı eğitimden geçerek Aile Hekimi sertifikası alanlar, Tıp fakültelerinde Aile Hekimliği bölümünden ihtisas almış olan Aile Hekimliği Uzmanları Aile hekimliği yapabilir. Medula-Reçete Provizyon Sisteminde hekim bilgisi seçimi Reçete kaydı esnasında; Doktor branşı bölümüne, Pratisyen hekim ise...pratisyen hekim Aile Hekimi uzmanı ise...aile hekimi uzmanı Uzman hekim sertifikalı ise...ilgili uzmanlık dalı olarak işaretlenecektir. Sertifikalar bölümüne Aile Hekimi, Pratisyen hekim ise...aile hekimi sertifikası Aile Hekimi uzmanı ise...sertifika yok Uzman hekim sertifikalı ise...aile hekimi sertifikası olarak işaretlenecektir. Aile hekimi kaşelerinde yer alan bilgiler a) Aile hekimliği yapan pratisyen hekim;

5 Pratisyen hekim kaşesinde; ilk satırda Dr. ünvanından sonra hekimin adı ve soyadı, ikinci satırda aile hekimliğinde kullanılan il kodu, toplum sağlığı merkezi kodu ve aile hekimliği birimi kodu yazılıp Aile Hekimi ibaresi, üçüncü satırda diploma tescil numarası yazılacaktır. Dr. Misal ÖRNEK Aile Hekimi Dip. Tes. No: b) Aile hekimliği yapan aile hekimi uzmanı hekim; Aile hekimi uzmanı kaşesinde; ilk satırda Uzm. Dr. ünvanından sonra hekimin adı ve soyadı, ikinci satırda, aile hekimliğinde kullanılan il kodu, toplum sağlığı merkezi kodu ve aile hekimliği birimi kodu yazılıp Aile Hekimi ibaresi, üçüncü satırda ihtisas numarası, dördüncü satırda diploma tescil numarası yazılacaktır. Uzm. Dr. Misal ÖRNEK Aile Hekimi İhtisas No: Dip. Tes. No: c) Aile hekimliği yapan dal uzmanı hekim; Dal uzmanı hekim kaşesinde; ilk satırda Dr. ünvanından sonra hekimin adı ve soyadı, ikinci satırda, aile hekimliğinde kullanılan il kodu, toplum sağlığı merkezi kodu ve aile hekimliği birimi kodu yazılıp Aile Hekimi ibaresi, üçüncü satırda diploma tescil numarası yazılacaktır. Uzm. Dr. Misal ÖRNEK Aile Hekimi Dip. Tes. No: d) Yetkilendirilmiş aile hekimi kaşesi Yetkilendirilmiş aile hekimi kaşesinde; ilk satırda Dr. ünvanından sonra hekimin adı ve soyadı, ikinci satırda Yetkilendirilmiş Aile Hekimi ibaresi, üçüncü satırda boş bırakılan alana yetkilendirilmiş aile hekiminin görev yaptığı birim, dördüncü satırda diploma tescil numarası yazılacaktır. Dr. Misal ÖRNEK Yetkilendirilmiş Aile Hekimi..Birimi Dip. Tes. No: e) Görevlendirilmiş Aile Hekimi Kaşesi Görevlendirilmiş aile hekimi kaşesinde; ilk satırda Dr. ünvanından sonra hekimin adı ve soyadı, ikinci satırda, İstanbul..No lu Görevlendirilmiş Aile Hekimi ibaresi, üçüncü satırda diploma tescil numarası yazılacaktır (boş bırakılan alan görevlendirilen ASM nin adı veya numarası el ile yazılarak doldurulacaktır)

6 Dr. Misal ÖRNEK İstanbul.. No lu Görevlendirilmiş Aile Hekimi Dip. Tes. No: AİLE HEKİMİ UYGULAMASI İLE İLGİLİ SORULAN SORULAR VE CEVAPLARI Aile Hekimlerinin ilaç yazma yetkileri nedir? Aile Hekimleri, SUT ta Aile Hekimi uzmanının ve uzman hekimin yazabilecekleri tüm ilaçları reçete edebilirler. Ancak SUT ta ilgili uzmanın (göz hastalıkları uzmanı, cildiye uzmanı, psikiyatri uzmanı gibi) yazabilecekleri ilaçları yazamazlar. Aile Hekimleri rapor düzenleyebilirler mi? Aile Hekimi sertifikasına sahip pratisyen hekimlerin rapor düzenleme yetkisi bulunmamaktadır. Aile Hekimi uzmanları ise SUT hükümleri doğrultusunda uzman hekim raporu düzenleyebilirler. Ancak düzenledikleri bu raporları Toplum Sağlığı Merkezi Başkanına onaylatmaları gerekmektedir. Bilgisayar çıktısı reçetelerde elle düzeltme yapılabilir mi? Sosyal Güvenlik Kurumu nun tarihli duyurusu ile şu an için düzeltme yapılabilmektedir. Aile hekimliği başladığında Yeşil kartlı hastalar da aile hekimliğine kayıt yaptırabilir mi? Evet, aile hekimliği uygulaması yeşil kartlılar için de geçerlidir. 18 yaş altı çocuklar bu hizmetten yararlanabilir mi? Evet, yararlanabilir. Tüm gün evinden uzakta çalışan kişiler iş yerlerine en yakın ASM ye gidebilir mi? İlk 3 ay gidebilir, ancak başvurduğu aile hekimi onu kendi aile hekimliğine yönlendirecektir. Misafir hasta kavramı sadece il dışı ziyaretlerde geçerlidir. Hasta, il dahilinde kendi aile hekimine gitmek zorundadır. İşyeri ve kurum hekimliği devam edecek mi? İşyeri ve kurum hekimliği uygulamaları aile hekimliğinin olduğu bölgelerde de aynen devam edecek ve çalışanların kendileri bu hizmetten yararlanacaklardır. Aile hekimi izinli olduğunda hastaların durumu ne olacak?

7 Aile Sağlığı Merkezlerinde görevli Aile Hekimlerinin her hangi bir nedenle izinli olmaları halinde Toplum Sağlığı Merkezlerinde bulunan hekimler geçici olarak izinli olan Aile Hekimi yerine görev yapacaklardır. Toplum Sağlığı Merkezlerinde bulunan hekimler Aile Hekimliği sertifikası almış veya almamış olabilirler. Burada dikkat edilecek husus görevlendirilen bu hekimlerin Aile Hekimi sertifikası olup olmadığıdır. Eğer görevlendirilen hekimin Aile Hekimi sertifikası varsa yerine baktığı Aile Hekiminin Yazdığı ilaçları yazabilir (Yetkilendirilmiş Aile Hekimi). Eğer görevlendirilen bu hekimin Aile hekimi sertifikası yoksa o zaman sadece pratisyen hekimin yazabileceği ilaçları reçete edebilirler. Aile hekimleri hastalarına cep telefonlarını vermek ve 24 saat açık tutmak zorunda mı? Sağlık Bakanlığı tarafından böyle bir zorunluluk bulunmamaktadır. Aile hekimlerine günlük protokol kotası verilecek mi? Herhangi bir kota verilmeyecektir. İsteyen istediği kadar hasta bakabilir. T.C Kimlik numarası ile kayıtlı olmayan hastalar nereye başvuracaklar? En yakın Toplum Sağlığı Merkezi ne talep formu ile başvuracaklardır. Doktorlar yeni kaşe bastırmamışsa kaşedeki eksik bilgileri elle yazabilirler mi? Başlangıçta elle yazılmış kaşeler kabul edilecektir. (Hekimlerin elle yazılmış bilgilerinin kabulü SGK ya ait olsa da Aile Hekimliğinin uygulanmakta olduğu illerde elle yazılmış veriler kabul edildiği için belirli bir süre için bölgemizde de elle yazılmış bilgiler kabul edilecektir. AHBS sistemlerinde de kayıtlı bilgiler ile reçete bastırıp ıslak imza atmak mümkün olacaktır.) Mevsimsel nüfus değişkenliği olan bölgelerde (Adalar vb. ) aile hekimi hangi kritere göre atanacak? Adalardan Büyük, Heybeli için hekim atanmış ve Burgaz ve Kınalı için gezici hizmet konulmuştur. Ancak yaz aylarında burada zaten mevcut olan binalara TSM den görevlendirme yapılabilecektir. Aile hekimi reçetelerinin bilgisayar çıktısı olarak düzenlenmesi zorunlu mudur? Elle yazılan reçeteler ve reçetelerdeki düzeltmeler geçerli olacaktır. Aile Hekimleri reçetelerini bilgisayar çıktısı olarak düzenleyebileceklerdir. Bilgisayar çıktısı reçetelerde protokol numarası yıl-ay-gün-saat-dakika-saniye şeklindedir. Örn: Elle yazılan reçetelerde geçerlidir ancak bu reçetelerdeki protokol numarası da yıl-ay-gün-saatdakika-saniye formatında bilgisayar sisteminden alınarak reçeteye kaydedilmesi gerekmektedir. Bilgisayar çıktısı reçetelerde mutlaka ıslak imza olmalıdır. 2. ve 3. Basamak sağlık kuruluşuna müracaatta sevk zinciri uygulanmakta mıdır?

8 Aile hekimliği uygulamasında henüz sevk zinciri uygulaması yoktur. Hastalar isterlerse doğrudan 2. basamak veya 3. basamak sağlık tesisine müracaat edebilirler. Ancak sevk almadan giden hastalar tedavi katılım payı (muayene ücreti) ödemek durumunda kalacaklardır. Ağız ve Diş Sağlığı Merkezleri Aile Hekimliği Uygulamasından Etkilenecek mi? Hayır, Ağız Ve Diş Sağlığı Merkezi hizmetleri eskisi gibi devam edecektir. Acil hastalar gün içinde ilaç ve sağlık hizmetinden nasıl yararlanacak? Acil hastalar 112 acil ve hastanenin acil hizmetlerinden yararlanabilirler. Ancak aile hekimleri ASM ye başvuran acil hastalara da hizmet vermekle yükümlüdür. Toplum Sağlığı Merkezlerinde reçete düzenlenebilir mi? Hayır, Toplum Sağlığı Merkezlerinde reçete düzenlenmemektedir. Hastaların kendi aile hekimine gitmeleri zorunlu mudur? Hastalar ilk üç ay için Sağlık Müdürlüğü tarafından kendileri için belirlenen Aile Hekimine gitmek zorundadırlar. Eğer hasta başka Aile Hekimine muayene için giderse o hekim, kendi bakmakla yükümlü olduğu nüfus içinde olmayan, bu hastaya istemezse bakmayabilir veya isterse misafir hasta olarak bakabilir. İlk üç ay dolduktan sonra hastalar Aile Hekimlerini değiştirebilirler. Bunun için bağlı olmak istedikleri Aile Hekimine dilekçe vermeleri yeterlidir. Altında eczane olan bağımsız binalarda Aile Sağlığı Merkezi açılabilir mi veya Aile Sağlığı Merkezi olan binaya eczane açılabilir mi? 25 Mayıs 2010 tarihinde yürürlüğe giren Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği'nin "Aile sağlığı merkezinin oluşturulması" başlıklı 21. Maddesinin 6. fıkrasına göre Bina ve müştemilatında eczane bulunan yerlerde aile sağlığı merkezi açılamaz. Özel Birinci Basamak sağlık kuruluşları reçeteleri ödenir mi? Aile Hekimliği uygulamasına geçilen illerde Özel 1. Basamak sağlık kuruluşlarının reçeteleri ödenmez. Özel Sağlık kuruluşunun 1. basamak olup olmadığı Medula-Reçete Provizyon Sisteminde Tesis Kodu bölümünden sorgulanabilir. Özel Hastanelerde aile hekimi olabilecek mi? Herhangi bir sağlık tesisi içerisinde aile hekimi olamaz.

9 2. ve 3.basamak hastanelerde de aile hekimi bulunacak mı? Herhangi bir hastane içerisinde (aile hekimliği şefliği ya da kürsüleri olanlar hariç) Aile hekimi olmayacaktır. Sosyal güvencesi olmayan birinin aile hekimi olacak mı? Aile hekimlerine İstanbul nüfusu dağıtılırken herhangi bir sosyal güvenceye bakılmadan yapılmıştır. Aile hekimlerine başvuru için sadece T.C kimlik numarası olan bir kimlik kartı yetmektedir. Hastanın kendi aile hekimine muayene olma sayısında bir sınırlama var mıdır? Hastanın bir muayene sınırlaması yoktur. Ancak gün içerisinde sadece bir adet reçete yazdırabilir. Yabancı uyruklular ve yurt dışından gelen T.C vatandaşları Aile Hekimliği hizmetinden nasıl yararlanacak? Belli bir süre üzerinde ülkemizde kalan yabancılara, Nüfus Müdürlükleri aracılığı ile 99 ile başlayan bir T.C numarası verilecek ve kayıtları yapılabilecektir. Diğer yabancılar misafir hasta olarak muayene edilecektir. Aile Hekimine ulaşamayan hastalar için nasıl bir uygulama yapılacaktır? Bu hastalar için Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği nin Gezici ve yerinde sağlık hizmetlerinin yürütülmesi başlık 6. Maddesi geçerlidir. Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği için tıklayınız. Her vatandaşın Aile Hekimliğine kayıt yaptırma zorunluluğu var mı? Birinci basamak sağlık hizmetlerinden yararlanmak isteyenlerin kayıt olması gerekir. Ancak bu hizmetten yararlanma zorunluluğu yoktur. Aile Hekimleri hastalarını özel hastanelere de sevk edebilecek mi? Aile hekimi sevk yaparken branş ismi yazar. Ancak belli bir hastaneyi (özel veya kamu) ya da hekimi gösterir sevk yapamaz. Dolayısı ile hasta, hekimin sevk ettiği branşın yer aldığı herhangi bir hastaneye gidebilir. Kızılay Tıp Merkezleri ve Belediye Sağlık Merkezleri hizmetlerine devam edecekler mi? Kızılay ın Tıp Merkezleri ve Belediye Sağlık Merkezleri ile ilgili herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.

10 Misafir hastalarda bir sınırlama var mı? Doktorun hastayı reddetme şansı var mı? Misafir hastada bir sınırlama yoktur. Doktorun kabulü ile istediği kadar bakılabilir. Hekimin adli bazı durumlar dışında hastayı ret hakkı yoktur.