FİRMA DÜZEYİNDE İNOVASYON MODELLERİ VE UYGULAMALARI

Transkript

1 FİRMA DÜZEYİNDE İNOVASYON MODELLERİ VE UYGULAMALARI Prof. rof. Dr. r. GÜNDÜZ ULUSOY Mühendislik ve Doğa a Bilimleri Fakültesi, Sabancı Üniversitesi TÜSİAD - Sabancı Üniversitesi Rekabet Forumu Direktörü 1

2 İNOVASYON VE İNOVASYON TÜRLERİ Bir inovasyon (yenilik), işletme içi uygulamalarda, işyeri organizasyonunda veya dış ilişkilerde yeni veya önemli derecede iyileştirilmiş bir ürün (mal veya hizmet), veya süreç, yeni bir pazarlama yöntemi yada yeni bir organizasyonel yöntemin gerçekleştirilmesidir (Oslo Kılavuzu, 2005). Dört tür inovasyon ayrımı yapılmaktadır: Ürün, süreç, pazarlama ve organizasyonel inovasyonlar. 2

3 DÖNEMİNDE BÜYÜME* dönemine ilişkin olarak 1800 lerin önde giden ekonomileri olan İngiltere ve Hollanda nın diğer Avrupa ülkeleri Avusturya, Fransa, Almanya, İtalya, İspanya ve Polonya ile aralarındaki büyüme farklılıklarını istatistiki olarak izah eden faktörleri ekonomi tarihçileri şöyle saptamışlar: Erken kentleşme (tarımdaki nüfusun azalması; büyüme ve kentleşme arasında ilişki var ancak sebep-sonuç ilişkisinin yönü tartışmalı) Ticaret hacmi (uzmanlaşmanın ve karşılaştırmalı üstünlüklerin getirisinden yararlanmanın önünü açıyor). İmalatta inovasyon ve üretkenlik (yeni teknolojiler aynı emek, sermaye ve topraktan daha çok üretmenin yolunu açıyor). Ülkeler arasındaki büyüme farklılıkları ve yollarını kullanılan diğer değişkenler izah edemiyor. Günümüzün büyüme kuramında da teknoloji önemli bir rol oynuyor. * Coyle, D., The Soulful Science, Princeton University Press, Princeton,

4 GEÇMİŞDEN ESİNTİLER Matbaa, barut ve pusula dünyanın yüzünü ve dünya düzenini tümü ile değiştirdi... (Francis Bacon, 1620). Makinelerdeki gelişmeler işbölümü ile elele gidiyor ve çok tatlı (very pretty) makineler... üretimi gerçekleştiriyor ve hızlandırıyor... (Adam Smith, 1776). Burjuvazi üretim kaynaklarının sürekli devrim içinde değişimini sağlayamazsa yaşamını sürdüremez... (Karl Marx, 1848). Ekonominin gelişmesinin ana motoru bilgidir. (Alfred Marshall, 1897). Girişimci ve onun yeni bileşimler arayışı ekonomik gelişmenin itici gücüdür... (Joseph Schumpeter, 1911). Bilim ve temel araştırma geleceğin ekonomik ve toplumsal gelişmesinin inanılmaz derecede güçlü kaynaklarıdır... (Vannevar Bush, 1945). 4

5 BÜYÜME VE İNOVASYON Avrupa Konseyi, araştırma ve inovasyonun AB ülkelerinin politik, finansal ve ticari uygulamalarının kalbinde yer almasının gerekliliğini Mart 2000 de Lizbon daki toplantısında belirtmiş; Ar-Ge ve inovasyonun önemli rolüne işaret etmiştir. Bu toplantıda, AB nin stratejileri arasında Ar-Ge ve bilgi toplumu için yeni politikalar oluşturmak, inovasyon ve rekabetçilik için yapısal reformlara ivme kazandırmak, dünyadaki en rekabetçi ve en dinamik, bilgi esaslı ekonomi olmak için bir iç pazar tanımlamak yer almıştır. Böylece, yenilikçilik, Lizbon bildirisinin anahtar unsurlarından biri olarak, bugünün ve görülür geleceğin ekonomisinin temelinde yer almıştır. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) araştırmalarına göre; yıllarındaki inovasyon ve yenilikçilik gelişmiş ülke ekonomilerinin büyüme ve gelişmesinin %50 den fazlasını sağlayan etken olmuştur. 5

6 BÜYÜME VE İNOVASYON arası 20 yıllık dönemde ortalama yıllık büyümesi %2,9 olan 10 OECD ülkesinde bu büyüme içinde işçiliğin payı %0,6; sermayenin payı %1,1; geri kalan %1,2 ise TFP (Toplam Faktör Verimliliği) ile açıklanmaktadır. Buna göre TFP nin payı %41 olarak saptanmıştır*. Yeni Büyüme Kuramı (Paul Romer)...keşif ve buluş/inovasyon süreci... yaşam standardındaki uzun vadeli iyileşmeleri yaratan süreçtir * Sakurai,N., G. Papaconstantinow, E. Ioannidis,"Impact of R&D and technology diffusion on productivity growth", Economic Systems Research, Vol.9,No. 1, ,

7 İNOVASYONUN DEĞİŞEN YÜZÜ İnovasyonların yayılım hızı giderek artıyor. (Bir inovasyonun ABD nin %25 ine yayılım için gereken yıllar şöyle: Otomobil 55 yıl; telefon 35 yıl, radyo 22 yıl, PC 16 yıl, cep telefonu 13 yıl, Internet 7 yıl.) Çok-disiplinli ve teknolojik açıdan karmaşık. Bilim adamları ve mühendisler arasında işbirliği ve iletişim istiyor. Benzer şekilde inovasyonu yaratanla kullanan arasında işbirliği ve iletişim gerekiyor. Hem çalışanlar hem de tüketiciler yeni fikirleri, teknoloji ve içerikleri derhal kucaklıyorlar ve inovasyonu yaratanlardan daha fazlasını bekliyorlar. Kapsamı itibarı ile küresel olmaya başlıyor. Gelişmeler, dünyanın çeşitli yerlerindeki mükemmeliyet merkezlerinden gelen bilgilerle ve milyarlarca tüketicinin talepleri ile yönleniyor. *Innovate America, Council on Competitiveness, Washington, D.C.,

8 REKABET VE İNOVASYON REF; ulusal boyutta rekabetçiliğin göstergesi olarak ülkede sürdürülebilir büyümeyi sağlayacak olan kurumların, politikaların ve üretim faktörlerinin tümünü kapsayan ulusal üretkenliği; rekabetçiliğin amacı olarak da ülkedeki yaşam standardının yükseltilmesini benimsemektedir. Firma boyutunda ise, bir firmanın rekabetçiliğini müşterilerine sunduğu ürün ve hizmetlerin diğer alternatifler karşısında müşteri tarafından tercih edilmesinin sürekliliğini sağlayabilme yeteneği olarak tanımlıyoruz. Değer yaratmada sonlu olmayan, yenilenebilir bir unsur olarak insan yeteneğinin sağladığı sonsuz gelişme olanaklarının farkına varılması, bunun değere yansıması olarak inovasyonun rekabet üzerine etkisini öne çıkarıyor. 8

9 ARAŞTIRMA SORULARI Firma düzeyinde inovasyon belirleyicileri nelerdir? Firma düzeyinde yenilikçilik nasıl ölçülebilir? İnovasyon, firmaların rekabet gücü ve performansını artıran bir süreç midir? 9

10 ARAŞTIRMA KAPSAMI İnovasyon konusunda kavramsal ve kuramsal boyutlarının yanında geniş saha çalışmalarına da yer veren araştırmada hem inovasyon ağları hem de firma düzeyinde inovasyon ile ilgilenilmektedir. Araştırma, TÜBİTAK tarafından araştırma projesi olarak desteklenmektedir. 24 ay sürmesi planlanan araştırmaya 1 Ocak 2006 tarihinde başlanılmıştır. Araştırma; tekstil, kimyasal madde ve ürünleri imalatı, metal eşya endüstrisi, makina imalatı, elektrikli ev aletleri ve ekipmanları ve otomotiv endüstrisi sektörlerini kapsamaktadır. Saha çalışmalarında Kocaeli ve İstanbul ağırlıklı olmak üzere Sakarya, Kırklareli, Tekirdağ illerinde 184 firma kapsanmıştır. 10

11 FİRMA DÜZEYİNDE İNOVASYON MODELİ 11

12 PROJE MODELİ Yenilik Modeli Performans Modeli 12

13 YENİLİK MODELİ 13

14 ENTELEKTÜEL SERMAYE Tüm entelektüel sermaye öğeleri, yenilikçilik ile pozitif yönde anlamlı derecede ilişki halinde. Beşeri Sermaye Sosyal Sermaye Örgütsel Sermaye 14

15 ENTELEKTÜEL SERMAYE Örgütsel sermaye yenilikçilik ile en yüksek pozitif ilişki katsayına sahiptir. 15

16 FİRMA STRATEJİLERİ Tüm firma stratejileri öğeleri, yenilikçilik ile pozitif yönde anlamlı derecede ilişki içindedir. Güvenilirlik Maliyet Esneklik Kalite 16

17 FİRMA STRATEJİLERİ / PAZAR ODAĞI Mevcut pazarlar için mevcut ürünlerde küçük değişiklikler yapmak 80% 60% 40% Yeni pazarlara yeni ürünlerle girmek 20% 0% Mevcut pazarlar için yeni ürünler geliştirmek Yeni pazarlara mevcut ürünlerle girmek önemli değil önemli çok önemli Tüm firma stratejileri öğeleri, yenilikçilik ile pozitif yönde anlamlı derece ilişki halindedir. 17

18 FİRMA STRATEJİLERİ / TEKNOLOJİ YATIRIMI Yeni teknoloji geliştirmek 80% 60% 40% Başkalarınca geliştirilen teknolojileri kullanmak 20% 0% Kendi mevcut teknolojisini iyileştirmek Başkalarınca geliştirilen teknolojileri iyileştirmek kaynak ayrılmadı kaynak ayrıldı çok kaynak ayrıldı Tüm firma stratejileri öğeleri, yenilikçilik ile pozitif yönde anlamlı derecede ilişki halindedir. 18

19 FİRMA STRATEJİLERİ 19

20 FİRMA KÜLTÜRÜ Tüm entelektüel sermaye öğeleri, merkezileşme hariç, yenilikçilik ile pozitif yönde anlamlı derecede ilişki halindedir Merkezileşme yenilikçilik ile negatif ilişki halindedir. İletişim Formelleşme Merkezileşme Yönetim Desteği Özerklik Zaman Tahsisi Ödüllendirme 20

21 FİRMA KÜLTÜRÜ 21

22 İNOVASYON ENGELLERİ İlişki analizi iç direnç ve iç eksiklikleri en önemli engeller olarak saptamıştır. İç Dirençler İç Eksikler İç Kısıtlar Dış Güçlükler Dış Kısıtlar 22

23 İNOVASYON ENGELLERİ Firmalar yenilikçi olmak için iç engellere odaklanmalıdır. 23

24 RAKİPLERDEN ÖNCE PAZARA SUNUŞ Son 3 yılda geçmiş dönemlere göre, yeni ürünleri rakiplerinden önce pazara sürmede daha başarılı olan firmalar aşağıdaki konularda daha iyi durumdadır : Yenilikçilik, Ürün, süreç, pazarlama ve organizasyonel yenilikler, Yenilik, üretim ve pazar performansı. 24

25 İNOVASYON HARCAMALARI Ortalama inovasyon harcaması 1,3M, medyan 238K dur. İnovasyon harcamaları (Ar-Ge, Patent/Know-how, Ekipman ve Danışmanlık harcaması) yenilikçilik ile yüksek korelasyona sahiptir. Asgari 1M inovasyon harcaması olan firmalar, anlamlı derecede yenilikçilik ve firma performansı açısından daha başarılıdır. 25

26 PERFORMANS MODELİ 26

27 PERFORMANS MODELİ ANALİZİ Yenilik Performansı Üretim Performansı Pazar Performansı Finansal Performans Ürün Yeniliği Süreç Yeniliği Pazarlama Yeniliği Organizasyonel Yenilik 27

28 YENİLİK, ÜRETİM ve GENEL PERFORMANS 28

29 FİNANSAL PERFORMANS 29

30 PERFORMANS MODELİ ANALİZİ İlişki analizi bulgularına göre: Tüm inovasyon tipleri, genel firma performansıyla pozitif yönde anlamlı derecede ilişki halindedir. Yenilikçilik; pazar performansı, üretim performansı ve yenilik performansı ile pozitif yönde anlamlı derecede ilişki halindedir. Pazar performansı, üretim performansı ve yenilik performansının 3 ü de finansal performans ile pozitif yönde anlamlı derecede ilişki halindedir. 30

31 YENİLİKÇİLİK ANALİZİ 31

32 FİRMA DIŞI YENİLİKLERİN İZLENMESİ Çevreyi izleme Dış çevreyi izleme Bilimsel kaynaklar Çevreyi İzleme Dış Çevreyi İzleme Bilimsel Kaynaklar 32

33 FİRMA DIŞI YENİLİKLERİN İZLENMESİ 0,31 Bilimsel kaynaklar 0,13 0,56 0,15 Yenilikçilik 0,20 Dış çevreyi izleme 0,31 0,32 0,44 Çevreyi izleme 33

34 İŞBİRLİKLERİ Araştırma merkezi veya üniversiteler ile Ar-Ge işbirliği Bu işbirliği türü firmalara daha iyi performans ve yenilikçilik becerisi sağlamaktadır. 34

35 İŞBİRLİKLERİ Diğer firmalarla Ar-Ge işbirliği Bu işbirliği türü firmalara daha iyi pazar ve finansal performans ve daha yüksek adımsal yeni ürün yeniliği becerisi sağlamaktadır. 35

36 İŞBİRLİKLERİ Firmalar ve/veya eğitim kurumları ile eğitim işbirliği Bu işbirliği türü firmalara daha yüksek yenilikçilik becerisi ve daha iyi finansal performans sağlamaktadır. 36

37 İŞBİRLİKLERİ Müşterilerle işbirliği Bu işbirliği türü firmalara daha iyi genel firma performansı ve daha yüksek pazarlama ve organizasyonel yenilik becerisi sağlamaktadır. 37

38 İŞBİRLİKLERİ Tedarikçilerle işbirliği Bu işbirliği türü firmalara daha iyi performans ve yenilikçilik becerisi sağlamaktadır. 38

39 İŞBİRLİKLERİ Dikey işbirlikleri tüm inovasyon tipleri için daha yüksek beceri ve daha iyi firma performansı sağlamaktadır. Ar-Ge işbirlikleri özellikle ürün yenilikleri için önemli katkı sağlamaktadır. Operasyonel işbirlikleri (üretim, hizmet, satış, dağıtım gibi) daha çok organizasyonel yeniliklerde zayıf bir yarar getirmektedir. Firmalar yenilikçiliğe katkısı daha çok olan Ar-Ge işbirliklerinden ziyade yenilikçiliğe katkısı en düşük olan operasyonel işbirliklerini tercih etmektedir. 39

40 AR-GE ÇALIŞANI Asgari 5 beyaz yaka Ar-Ge çalışanı olan firmalar, anlamlı derecede daha yüksek yenilikçilik becerisine ve daha iyi yenilik, pazar ve finansal performansa sahiptir. 40

41 İNOVASYON REGRESYON ANALİZİ Model Summary Model 1 R R Square Sig.,871,759,000 41

42 FİRMA ÖZELLİKLERİ Firma özelliklerinden yalnızca firma büyüklüğü (personel sayısı) yenilikçilik açısından pozitif yönde anlamlıdır. Büyük firmaların daha yenilikçi olduğu görülmektedir. 42

43 STRATEJİK PLAN evet hayır Stratejik plana sahip firmalar anlamlı derecede daha yenilikçiler. Stratejik plan ufku arttıkça, yenilikçilik becerisi de artmaktadır. 43

44 KURUMSAL EL KİTAPLARI evet hayir evet hayir 44

45 REKABET STRATEJİLERİ 45

46 ODAK STRATEJİLERİ 46

47 TEKNOLOJİ STRATEJİLERİ 47

48 TEKNOLOJİ STRATEJİLERİ 48

49 BAZI SONUÇLAR Firma içinde inovasyon sürecini yaygınlaştırmak, derinleştirmek ve sürekli kılabilmek amacı ile firma içinde inovasyonu canlandıran, iletişime ve bilgi akışına izin veren, araştırma ve geliştirmeyi kolaylaştıran ve yenilikçi faaliyetleri teşvik eden bir ortam yaratılmalıdır. İnovasyon sürecinin firmanın iliklerine işlemesinin uzun soluklu bir iş olduğunu unutmamak gerekir. Merkeziyetçi olmayan, çalışanların risk almasına olanak tanıyan bir ortam hedeflenmelidir. Bu ortamın yaratılmasında ve sürdürülmesinde üst yönetimin aktif desteği şarttır. Firmamıza Toplam Kalite Yönetimini yerleştirmek istediğimizde de aynı şartla karşılaşmıştık. Benzerlik şaşırtıcı değildir. İnovasyon değişimi öngörür çünki tanım icabı içinde yeniyi barındırır. Dolayısı ile inovasyon yönetimi bir anlamda da değişimin yönetimidir. 49

50 BAZI SONUÇLAR Firmalar, beşeri sermayenin yenilikçiliğin temel unsuru oluşunun bilincinde olarak, firma içi eğitimi, çalışanlar arası birbirinden öğrenme fırsatlarını artırarak insan kaynaklarına yatırım yapmalı ve çalışanlarının inovasyon becerilerini geliştirmelidir. İnovasyon harcamalarının makina ve teçhizat alımını da içerdiği düşünülürse yeterli düzeyde olmadığı çok açıktır. Firmalarınkendi bünyelerinde ve/veya işbirlikleri ile Ar-Ge ye yatırım yapmaları ve inovasyon için daha fazla kaynak tahsis etmeleri yenilikçi kapasiteyi ve dolayısıyla firma performansını artırmanın bir yoludur. Pazarlama inovasyonlarınındiğer inovasyon türlerini geriden takip ettiğini gördük. Pazarlama performansının finansal performansı doğrudan etkilediği bulgusunu da anımsarsak, pazarlama alanındaki bu eksikliğin giderilmesine firmaların öncelik vermesi gereği ortaya çıkar. 50

51 BAZI SONUÇLAR Çeşitli düzeylerde işbirlikleri inovasyon için önemli bir mekanizmadır. Paydaşlarla, rakiplerle işbirliklerinin ötesinde kümeler yolu ile işbirlikleri göz ardı edilmemesi gereken mekanizmalardır. İnovasyon faaliyetlerinin iyi yönetilebilmesi için iyi izlenmesi ve önceden saptanmış performans kriterleri ile ölçülmesi şarttır. Firmalar, amacı maliyet düşürme olarak açıklanan programlardan uzak durmalıdır. Firmaların, kum piramidinin kalite, güvenilirlik, esneklik katmanlarında gelişme sağlamaya yönelik yenilikçi programları uygun sıralama ve hedeflerle devreye almaları daha gerçekçi ve etkin bir yaklaşımdır ve maliyetlerde kalıcı bir şekilde tasarruf sağlamanın tek yoludur. 51

52 BAZI SONUÇLAR Gene Toplam Kalite Yönetimi öğretisine parallel bir öneri de, firmaların yenilikçi olabilmek için sorunları öncelikle içlerinde aramaları, iç problemlerini çözebilmeleri ve eksiklerini giderebilmeleridir. En durağan gözüken bir inovasyon ortamı bile yaratıcı yıkım a uğrayabilir. Bu itibarla firmalar çevreyi izleme işlevini ihmal etmemelidir. Özellikle son dönemlerde sürdürülebilir çevre üzerine çok daha belirginleşen vurgu önümüzdeki dönemlerde yaratıcı yıkım la göreli daha çok karşılaşacağımızın bir göstergesi olabilir. Firmalar, insanların yaşam standardı ile sürdürülebilir çevrenin çelişmeden birbirini destekleyecek şekilde biraraya getirilmesini sağlayacak inovasyonlara yönelmelidir. Sürdürülebilir çevreyi önümüzdeki dönemlerin inovasyon pazarları için anahtar kelimelerden birisi olarak görebiliriz. İnovasyon inovasyon için değildir. İnovasyon firmanın büyümesi, kâr etmesi, varlığını sürdürebilmesi için gerçekleştirilen bir süreçtir ve mutlaka kendisini geri ödemesi gerekir. 52

53 TEŞEKKÜRLER! 53

54 ÇEVREYİİZLEME Çevreyi İzleme Fuarlar, sergiler Müşteriler Tedarikçiler Bayiler / satıcılar Rakipler geri 54

55 DIŞ ÇEVREYİİZLEME Dış Çevreyi İzleme Açıklanmış patentler Üniversiteler Başka sektörlerden şirketler geri 55

56 BİLİMSEL KAYNAKLAR Bilimsel Kaynaklar Bilimsel ve teknik yayınlar İnternet ve e-veri tabanları Bilimsel ve mesleki toplantılar geri 56

57 GENEL YENİLİK PERFORMANSI Genel Yenilik Performansı Yeni ürünleri rakiplerden önce pazara sunabilme Mevcut ürün yelpazesinde yeni ürünlerin oranı Yeni ürün ve hizmet projelerinin sayısı İş süreç ve yöntemlerine dair geliştirilen yenilikler Geliştirilen yeni ürün ve hizmetlerin kalitesi Fikri mülkiyet hakkı altına (patent, patent başvurusu, tasarımların tescil edilmesi, marka tescil edilmesi, faydalı model belgesi) alınmış yeniliklerin sayısı İdari yapı ve zihniyetin çevresel şartlara göre yenilenmesi geri 57

58 ÜRETİM PERFORMANSI Üretim Performansı İmalat kalitesi İmalat maliyeti İmalat esnekliği İmalat ve teslimat güvenilirliği geri 58

59 PAZAR PERFORMANSI Pazar Performansı Müşteri memnuniyeti Toplam satışlar Pazar payı büyüklüğü geri 59

60 FİNANSAL PERFORMANS Finansal Performans Ciro kârlılığı (Kâr/Toplam satışlar) Aktif kârlılığı (Kâr/Toplam varlıklar) Firmanın genel kârlılık durumu Yatırım sonrası nakit akışı geri 60

61 ÜRÜN YENİLİĞİ Ürünlerle (Mallarla/ Hizmetlerle) ilgili Yenilik Türleri Mevcut ürünlerin bileşen ve malzemelerinde çıktı kalitesini arttırıcı yenilikler yapılması Mevcut ürünlerin bileşen ve malzemelerinde çıktı maliyetini azaltıcı yenilikler yapılması Mevcut ürünlerin teknik spesifikasyonlarında ve/veya işlevsel özelliklerinde kullanıcı (müşteri) açısından kullanım kolaylığı ve tatminini artırıcı yenilikler yapılması Mevcut ürünlerden tamamen farklı teknik spesifikasyonlara ve işlevsel özelliklere sahip yeni ürünlerin piyasaya sunulması Mevcut ürünlerden tamamen farklı bileşen ve malzemelerden mamul yeni ürünlerin piyasaya sunulması geri 61

62 SÜREÇ YENİLİĞİ Üretim Süreçleri ile ilgili Yenilik Türleri Üretim süreçlerindeki değer katmayan faaliyet adımlarının tespiti ve ayıklanması Üretim usul, teknik, donanım ve yazılımlarında (örnek: fabrika otomasyonu, CAD-CAM vs. gibi ileri imalat teknolojileri) değişken maliyetleri azaltıcı yenilikler yapılması Üretim usul, teknik, donanım ve yazılımlarında çıktı kalitesini arttırıcı yenilikler yapılması Teslimatla ilgili lojistik süreçlerinde değer katmayan faaliyet adımlarının tespiti ve ayıklanması Teslimatla ilgili lojistik süreçlerinde (örn: barkodlu malzeme teslimat sistemine geçiş) değişken maliyetleri azaltıcı ve/veya hızı artırıcı yenilikler yapılması geri 62

63 PAZARLAMA YENİLİĞİ Pazarlama Yöntemleri ile ilgili Yenilik Türleri Mevcut ve/veya yeni ürünlerimizin temel işlevsel özelliklerini değiştirmeksizin form veya ambalaj büyüklüğü gibi görünüş, biçim, hacim vb. ile ilgili tasarım yeniliklerinin yapılması Mevcut ve/veya yeni ürünlerimizin müşterilerimize ulaştırılması ile ilgili lojistik süreçler değiştirilmeksizin sadece ürünün pazardaki satış kanallarını yenilemeye yönelik (toptancı, perakendeci, bayii, doğrudan satış, vs. ile ilgili) yeni ürün konumlandırma tekniklerinin geliştirilmesi Mevcut ve/veya yeni ürünlerimizin tanıtımında kullanılan medya, reklam, müşteriye özel tanıtımlar, yeni marka sembolleri, vs. gibi yeni promosyon tekniklerinin geliştirilmesi Mevcut ve/veya yeni ürünlerimizin fiyatlandırılmasında talebe göre, maliyete göre, marka imajına göre, müşteri grubuna göre, vs., yeni fiyatlama tekniklerinin geliştirilmesi Genel pazarlama yönetimi faaliyetlerinin yenilenmesi geri 63

64 ORGANİZASYONEL YENİLİK Kurumsal Yönetim Sistemleri ile ilgili Yenilik Türleri Firma içindeki genel iş yapış şekilleri ile ilgili rutin, usul ve prosedürlerin yenilenmesi. Tedarik zinciri yönetimi (tedarikçiler, yan sanayi, taşeronlar, vs.) ile ilgili sistemin yenilenmesi Üretim ve kalite yönetimi ile ilgili sistemin yenilenmesi İnsan kaynakları (personel seçim, eğitim, performans ve kariyer yönetimi) sisteminin yenilenmesi Firma içi bilgi işlem ve paylaşım sisteminin yenilenmesi Takım çalışmasını kolaylaştırmaya yönelik olarak organizasyon yapısının yenilenmesi Departmanlar arası (örn: üretim ve pazarlama) koordinasyonu kolaylaştırmaya yönelik olarak organizasyon yapısının yenilenmesi Proje bazında çalışmayı sağlayacak yeni bir organizasyon yapısının oluşturulması Stratejik ittifaklar ve uzun vadeli ticari işbirliklerini kolaylaştırıcı yeni bir organizasyon yapısının oluşturulması geri 64

65 İMALAT ve TESLİMAT GÜVENİRLİRLİĞİ İmalat ve Teslimat Güvenilirliği Siparişin alınması ile teslimatın yapılması arasındaki sürenin azaltılması İmalat sürecinin başlaması ile teslimatın yapılması arasındaki sürenin azaltılması Bitmiş ürünlerin teslimat hızının arttırılması Teslimatla ilgili önceden verilmiş olan sözleri tutma yeteneğinin arttırılması Tam zamanında teslimat yeteneğinin arttırılması Dağıtım ve teslimat ile ilgili zorlukların en aza indirilmesi geri 65

66 İMALAT MALİYETİ İmalat Maliyeti Girdi maliyetlerinin azalması Personel maliyetlerinin azalması Personelin verimliliğinin artması İşlem maliyetlerinin azalması İç ve dış lojistik süreçlerdeki toplam maliyetlerin azaltılması İmalat sürecindeki toplam maliyetlerin azalması geri 66

67 İMALAT ESNEKLİĞİ İmalat Esnekliği İmalat süreçlerindeki esnek üretim yeteneğinin arttırılması İş önceliklerini siparişlerin durumuna göre değiştirebilme esnekliğinin artması Değişen iş önceliklerinin durumuna göre her bir işe atanan teçhizatın değiştirilebilmesi Farklı müşteri siparişlerine göre standart olmayan ürünler üretebilme yeteneğinin artması İmalatta çalışan personelin değişken ve farklı görevlerde çalışabilme yeteneğinin artması Farklı spesifikasyonlardaki ürün siparişlerini reddetme sıklığının azalması Standart olmayan ürünlerin üretimi için mevcut donanım ve personeli esnek bir şekilde kullanabilme yeteneğinin artması geri 67

68 İMALAT KALİTESİ İmalat Kalitesi Müşteri gözünde ürün ve hizmet kalitemizin artması Rakiplere kıyasla ürün ve hizmet kalitemizin artması Müşteri şikâyetlerinin azalması Hatalı ve defolu nihai veya ara mamul sayısının azalması İsraf, ıskarta ve yeniden işlemelerin sayısının azalması Müşterilerden gelen ürün iadelerinin sayısının azalması geri 68

69 BEŞERİ SERMAYE Beşeri Sermaye Çalışanlarımız çok yeteneklidir Çalışanlarımız sektörün en iyileridir Çalışanlarımız zeki ve yaratıcıdır Çalışanlarımız işlerinde uzmandır Çalışanlarımız yeni fikir ve bilgiler üretirler geri 69

70 SOSYAL SERMAYE Sosyal Sermaye Çalışanlarımız arasında problem / fırsat teşhis ve çözümü konusunda sıkı bir işbirliği mevcuttur Aynı departmanlarda çalışanlarımız arasında bilgi paylaşımı ve birbirinden öğrenme çok yaygındır Farklı departmanlarda çalışanlar arasında etkileşim ve bilgi paylaşımı yüksektir Problem/ fırsat teşhis ve çözümü konusunda çalışanlarımız müşteri ve tedarikçilerimiz ile sıkı bir işbirliği içindedir Çalışanlarımız belli bir alanda sahip oldukları mesleki uzmanlığı başka bir alandaki problem/ fırsat teşhis ve çözümü konusunda kullanma yeteneğine sahiptirler geri 70

71 ÖRGÜTSEL SERMAYE Örgütsel Sermaye Kurumumuz tüm sahip olduğu özgün bilgi birikimini korumak amacıyla patent ve lisans gibi maddi olmayan duran varlıklar almaktadır Tüm kurumsal bilgi birikimimiz veri tabanları ve el kitaplarında kayıt altına alınmıştır Kurumumuza özgü etkin iş yapma fikir ve yöntemleri kurum kültürünün çeşitli araçları (liderler, toplantılar, kutlamalar, sloganlar vs.) sayesinde çalışanlarımıza benimsetilmiştir Kurumsal bilgi birikimimiz tüm kurumsal sistem ve süreçlere yansıtılmıştır geri 71

72 İLETİŞİM İletişim Firmanın planları hakkında çalışanları bilgilendirmek Büyük değişiklikler hakkında çalışanları bilgilendirmek Büyük değişiklikler konusunda çalışanlardan fikir ve geri besleme almak Üst yönetim ile çalışanlar arasında iletişim kanalları açıktır Aynı seviyedeki çalışanlar arasında iletişim kanalları açıktır geri 72

73 FORMELLEŞME Formelleşme Çalışanların iş tanımları açık ve yazılı olarak mevcuttur Gündelik uygulamaların, standart faaliyet prosedürleri ile uyumlu olması beklenir Çalışanlarımızın gözünde kurumumuz tam bir bürokratik yapı olarak kabul edilir. Çalışanlarımız herhangi bir konuda karar vereceklerinde organizasyon el kitabı, prosedür ve talimatlar gibi önceden hazırlanmış yazılı dokümanlara başvururlar Çalışanlarımız kendi işleri ile ilgili kararlar alırken kendi kurallarını geliştiremezler Çalışanlarımızın inisiyatif kullanarak kurumsal kural ve prosedürleri ihlal edip etmedikleri sürekli kontrol edilir geri 73

74 MERKEZİLEŞME Merkezileşme Kararlar genellikle organizasyonel hiyerarşinin üst kademelerinde alınır Orta kademe yöneticilerine işlerin yürütülmesinde çok fazla inisiyatif verilmez Orta ve alt kademelerde çalışanların kendi başlarına karar vermeleri özendirilmez Önemsiz konularda bile karar verme yetkisi üst kademe yöneticilerindedir. Orta ve alt kademe çalışanlarımızın karar alma özerklikleri çok kısıtlıdır geri 74

75 YÖNETİM DESTEĞİ Yönetim Desteği Firmamızda bireyin kendi fikirlerini geliştirmesi, kurumun gelişmesi için cesaretlendirilir. Üst yönetim, personelin fikir ve önerilerimize dikkat eder, ilgi gösterir. Yeni ve ilerici fikirlerin geliştirilmesi genellikle teşvik edilir. Üst yönetim, gelecek vadeden yeni fikirlerin oluşumunu katı kural ve yöntemlere dayanarak baltalamaz. Firmamız çalışanları arasında öyle bir hava oluşturmuştur ki, herkes yeni fikirler üretme arzusu içindedir. Çalışanlar görevlerini yapabilmek için ihtiyaç duydukları bilgilere erişebiliyorlar Yeni proje fikirlerini hayata geçirmek isteyenlere genellikle parasal destek sağlanır. Yenilikçi proje ve fikirleri desteklemek için ayrılmış çok sayıda kurum içi mali kaynak imkânı mevcuttur. Sonuçta başarısız bile olsalar, yeni proje veya fikir geliştirerek bireysel risk alanlar takdir edilirler. Firmamızda kişilerin yenilik (inovasyon) yapmak için risk almaları olumlu görülen ve hoş karşılanan bir davranıştır Farklı bölümde çalışanların yeni proje fikirleri hakkında konuşmak için bir araya gelmelerine destek verilir 75 geri

76 ÖZERKLİK Özerklik Çalışanlarımız işleriyle ilgili kararlar verirken kendilerini özgür hissederler. Çalışanlarımızın kendi yargı ve yöntemlerini kullanmalarına izin verilir. Her bir çalışanın işini nasıl yapılacağı kendi sorumluluğumdadır. Çalışanlarımız gündelik ve rutin görevleri yapmak için farklı çalışma metotları kullanmakta özgür bırakılırlar. geri 76

77 ZAMAN TAHSİSİ Zaman Tahsisi Çalışanlarımız, işleri ile ilgili yeni fikirler geliştirmek için yeterince zamana sahiptirler. Tüm işlerini tamamlayabilmek için personelin yeterince zamanı vardır. Çalışanlarımızın rutin iş yükleri, yenilikçi projelere zaman ayırabilmelerine engel olmayacak şekilde düzenlenmiştir. geri 77

78 ÖDÜLLENDİRME Ödüllendirme Personel şunu bilir ki aldıkları ve alacakları ödüller iş performanslarına bağlıdır. İşini başarıyla yapanların yetki ve sorumlulukları artırılır. Personel şunu iyi bilir ki işinde başarılı olanlar takdir edilir. Firmamızda inovasyon (yenilik) yapan her seviyedeki personel ödüllendirilir geri 78

79 İÇ DİRENÇLER İç Dirençler İşyerimizde yenilikçiliğe karşı direnç bulunması Yenilik süreçlerine dayalı strateji eksikliği Yenilik projelerinin hedeflerinde belirsizlik Çok fazla monoton ve rutin iş yükü Üst düzey yöneticilerin onaylarında hatalı/yavaş davranmaları Yenilik için firmada uygun iklimin olmaması Firmada sürekli iyileştirme yaklaşımına önem verilmemesi Yenilik sürecinin yeterince denetlenmemesi geri 79

80 İÇ EKSİKLER İç Eksikler Teknik bilgi eksikliği Teknik deneyim eksikliği Kalifiye eleman eksikliği Kalifiye Ar-Ge yöneticisi eksikliği Gerekli teknoloji edinme organizasyonunun kurulamaması Talep belirsizliği Kalifiye eleman bulmanın ve/veya işe almanın güçlüğü geri 80

81 İÇ KISITLAR İç Kısıtlar Firma içi teknolojinin geliştirilmesinde zaman kısıtlarının bulunması Finansman kaynaklarının yetersiz olması Yenilik maliyetinin yüksekliği Yenilik riskinin yüksekliği geri 81

82 DIŞ GÜÇLÜKLER Dış Güçlükler Firma dışından edinilecek teknolojik hizmetlerin eksikliği Gerekli malzeme, parça, ekipman bulma zorluğu Müşterinin yeni ürünü benimseme güçlüğü Fikri mülkiyet haklarının korunmasındaki mevcut boşluk Aynı anda çok sayıda yenilik projesinin yürütülmesi geri 82

83 DIŞ KISITLAR Dış Kısıtlar Devlet desteğinin ve teşviklerin yetersizliği Yasalar, yönetmelikler, standartlar ile gelen kısıtlamalar Diğer şirketlerle ve kamu araştırma kurumları ile işbirliği yapabilmenin güçlüğü Teknolojik bilgi kaynaklarına ulaşmada güçlükler Dış finansman temin sorunları geri 83