MALİ TABLO ANALİZ VE İNCELEME RAPORU

Transkript

1 SAYI : MA İSTANBUL MALİ TABLO ANALİZ VE İNCELEME RAPORU İNCELEMEYİ YAPANIN Adı Soyadı/Firma İsmi : MİKRO RİSK ANALİZ VE DANIŞMANLIK HİZ. BAYİNİN Ticaret Unvanı Kanuni Merkez Adresi : ************* GÜBRE ZIRAİ İLAÇ TARIM ÜRÜNLERİ NAK. SAN. TİC.LTD. ŞTİ. : KAYSERİ Kayıtlı Bulunduğu Vergi Dairesi : MİMARSİNAN Vergi Numarası : 699 *********** İNCELEME DÖNEMİ :

2 I-GENEL BİLGİLER: 1.1. Firma : ************* GÜBRE ZIRAİ İLAÇ TARIM ÜRÜN. NAK. SAN. TİC. LTD ŞTİ. Firma merkez adresi: Kocasinan KAYSERİ 1.2. İş Merkezi ve Şubeleri Hakkında Bilgi: 1.3. Sermaye % desine Sahip Ortak veya Ortaklar: 1.4. Muhasebeden Sorumlu Kişilere İlişkin Bilgiler: 1.5. Şirketin Yasal Defterlerinin Tasdikine İlişkin Bilgiler: 1.6. Şirketin Muhasebe ve Defter Kayıtlarına İlişkin Bilgiler: II- FİRMA TESPİTİ: Kurumun, şirket olarak hukuki statüsü inceleme yapıldığı tarih itibariyle, olumsuz (iflas ettiği, iflası ilan edildiği, tasfiye halinde olduğu, işleri mahkeme tarafından yürütüldüğü, konkordato ilan ettiği, işleri askıya alındığı) konuda bir tespit yapılmamıştır. III-HESAP İNCELEMELERİ: 2.1. Mal Alış ve Satışları Üzerinde Yapılan İncelemeler: Bayii kurumun mal ve hizmet alış ve satış işlemlerinde ilgili dönemlerde, hem bayi olduğu müesseseden hem de konusunun bütünlüğüne bağlı olarak diğer firmalardan alımı yapılarak satılan ürünlerin alış ve satış tutarları aşağıdaki tabloda bulunmaktadır. Ticari Mal Alışı Dönem Sonu T.M. Stok Ürün Net Satışlar (*) 2012 Yılı ,00 TL ,00 TL ,00 TL 2013 Yılı ,00 TL ,00 TL(**) ,00 TL dir. (*) Kurum un yaptığı satışlar kar marjı taşıdığı tabiidir. (**) İlişkili yıla ait Satılan Ticari Mal Maliyetine ait hesaplama teknik sıkıntı tespit edilmiştir.) Hesap kontrol dönemleri itibariyle yapılan incelemede, alım ve satıma dayalı işlemlerde bankalar ve finans kuruşları ile işlemler sonuçlandırıldığı görülmüştür. Faaliyetlerin finansman işlemi finans kuruluşları ile sonuçlandırılıp ortaklar ile bağlantılı fon çalışması bulunmamaktadır. Firmaya ait zorunlu olarak verilmesi gereken beyan ve işlemleri zamanında ve düzenli olarak verdiği ilişkili alım ve satım işlemleri yasal kayıtlara uygun olarak kaydedildiği incelenen belgelerden tespit edilmiştir.

3 2.2. Bilanço hesaplarınla ilgili incelemeler: Kurumun 2012 ve 2013 yılına ait Bilanço ve Gelir Tablosu karşılaştırmalı incelenerek aşağıdaki bölümlerde izahı yapılmıştır. Bilanço Aktif Kalemleri: Dönen Varlıklar: 2012 yılı itibariyle döner varlıklar kalemleri içerisinde bulunan TL kasa hareketleri her ne kadar giren ve çıkan TL değerleri yüksek görünse de bakiye itibariyle düşük seviyede olduğu görülmüştür. Diğer Alınan Çekler, Bankalar, Verilen Çekler ve Alıcılar hesapları yapısına bakıldığında, döner varlıklar kalemlerinin faaliyet konusunu teşkil eden ticari hareketlerin tamamına yakınının Banka ve Çek işlemleri ile yapıldığı anlaşılmıştır yılı itibariyle de aynı yolu izlediği ve döner varlıklar içinde hazır değerler ve ticari alacaklar hesaplarının çalışma yönteminin belirli bir düzen izlediği kanaati oluşmuştur. Yıllar itibari ile ticari alacaklar kalemi içersindeki yurt içi alıcılardan tahsilat şekli ve oranları yapılan işlemlere uygun olduğu, diğer bağlantılı hesapların çalışma düzeninin yapılan incelemesinde uygunluk görülmüştür ve 2013 yıllarındaki firmanın alıcılarına ait hareketlerinin incelemesi aşağıdaki gibidir. Alıcıların dönem içi hareketleri ve yılsonu bakiyeleri aşağıdadır. Yılı Borç Tutarı Alacak Tutarı Bakiye Yurt içi Alacak ,95 TL ,31 TL ,64 TL ,74 TL ,91 TL ,83 TL (*) (*) 2013 yılı sonu itibariyle verilen mizan bilgilerine istinaden yılsonu satış miktarı ile alıcılar hesabı arasında izah edilmesi gereken bir tutarsızlık gözlenmiştir. rastlanmamıştır yılı ve 2013 yıllarına ait bilançoların incelemesinde Şüpheli Alacaklarla ilgili bir tespite Döner varlıkların Stoklar kalemi 2012 ve 2013 yılları itibariyle incelendiğinde ticari mal giriş ve hareketleri genel görüntüde ve satışlarla yapılan incelemede uygunluk bağlantısı taşıdığı, Yukardaki 2.1 bölümünde incelemede tespit edilen izahı gereken normal konu haricinde, alışı yapılan ticari ürünler ile ticari ürün satışı arasındaki bağlantı uygun olduğu görülmüştür. Bilanço aktifinde döner varlıklar kalemi olan, Diğer Döner Varlıklar Kaleminin 2012 yılında KDV ile ilişkili devir tutarlarının olmayışının nedeni satış yüksekliğinden kaynaklanmış olma ihtimaline karşılık izaha muhtaçtır. Rapor içerisinde döner varlıklarla ilişkin analizler yapılarak tablolara aktarılmıştır. Duran Varlıklar: Duran Varlıklar kalemine ait olan alt hesapların şekli aşağıdaki tabloda listelenmiştir ve 2013 yıllarında Maddi duran Varlıklar Kalemleri, 2012 (TL) 2013 (TL) Arazi ve Arsalar 7.000, ,00 Binalar , ,05 Tesis Makine ve Cihazlar 248,29 248,29 Taşıtlar , ,79 Demirbaşlar , ,16 Birikmiş Amortismanlar(-) , ,05(*)

4 (*) Maddi duran varlıkların 2012 yılına göre 2013 yılı edinim miktarı artmış olmakla beraber amortisman ayırma miktarı karşılaştırıldığında izahı gereken bir tutar tespit edilmiştir. Bilanço Pasif Kalemler: (TL) Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar: , , Mali Borçlar , ,49 Ticari Borçlar , ,77 Diğer Borçlar , ,98 Alınan Avanslar , ,72 Ödenecek Vergi ve Yükümlülükler , ,17 Borç ve Gider Karşılıkları , ,57 Uzun Vadeli Yabancı kaynaklar, 0, ,69 Kısa vadeli yabancı kaynaklar ile ilgili inceleme neticesi firmanın ödeme dengelerinin banka kredileri ve firmanın banka kredi kartları ile kurulduğu görülmüştür yılı bu iki kalemin daha fazla kullanıldığı kanaatine varılmıştır. Uzun vadeli borç kaleminde bulunan değer 2013 yılında taksitli bir kullanım kredisidir. Yıllar itibariyle kredileri içeren analiz oranları rapor içerisinde bulunmaktadır. Kurumun 2012 ve 2013 yılı Öz Kaynak hareketleri, (TL) Özkaynak , , Ödenmiş Sermayesi , ,00 Kar Yedekleri 921,44 921,44 Geçmiş Yıl Karları 0, ,99 Dönem Net Karı , ,20 Firmanın 2012 ve 2013 yılı Birleştirilmiş Bilanço ve Gelir tablosu Ek tedir Finansal Analizler ve İlgili Açıklama ve Yorumları: Likidite Oranları, Cari Oran: 2012 yılı için 1, yılı için 1,2 Cari oran bir işletmenin net çalışma sermayesi hakkında bilgi verir. İşletmenin zaman içindeki finansal işlemleri daralma noktasına yaklaşmış olmasına rağmen oran olarak 2 den küçük 1 den büyük oluşu, nakde dönüşümde sınırlarda işlem yapıldığı gözlenmektedir. Bu oranın 2013 yılı için daha düşük çıkması firmanın nakde dönüş konusunda tedbir alması gerektiği kanaatine varılmıştır. Asit Test oranı: 2012 yılı için 0, yılı için 0,37 Asit test oranı Döner Varlıklardan Stokları düştükten sonra, Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklara bölünmesi suretiyle bulunduğundan normal oranı 1 olması gerekmektedir. Cari borçları karşılama durumunu gösteren bu oran 2012 yılı 1 e yakın gibi gözükse de, 2013 yılında geçmiş yıla göre yarı yarıya düşüş gösterip kaynakların daha az akışkan bir yapıya yönelmeye gittiği gözlenmiştir.

5 Aktif Yapıyla İlgili Oranlar, Stoklar/Aktif Toplamı: 2012 yılı için 0, yılı için 0,62 Yukarıdaki analiz oranlarından da anlaşılacağı üzere stokların aktif toplamı üzerindeki pay oranı stok birikimine veya stokta ürün tutmak gibi meylin olduğunu gösterebilir. Stokların nakde dönme hızı düşük olacağından nakit hızını düşürebilmektedir yılı nispeten düşük olmasına rağmen, 2013 yılı stokların bekleme süresinin arttığını yada fiyat politikası nedeni ile yüksek stok tutma eğilimi de gösterebilmektedir. Kısa Vad.Alacaklar/Aktif Topl.: 2012 yılı için 0, yılı için 0,35 Firmanın, kısa vadeli alacakların aktif toplamı içindeki oranının yüksek olması, tahsilatın bir zorlanma göstergesi olabileceği yada satışların tahsilata dönüşme zamanı dönem sonlarına rastlayan bir birikim de olabileceği düşünülebilir yılı itibariyle bu oran düşmesine rağmen net olarak bu oranın neden etkilenerek düşük çıktığı detay analiz yapılması gerektirmektedir. Mad.Dur.Varl./Özkaynaklar: 2012 yılı için 0, yılı için 0,30 Firmanın faaliyet konusu ticari olduğundan maddi duran varlıklara yatırım yapılması işletme sermayesindeki akıcılığı engeller bir özelliği bulunabilmektedir. Bu oranlara bakılarak 2012 yılında 0,17 öz kaynakların maddi duran varlıklara aktarılması normal bir yapı gibi gözükmekle beraber, 2013 yılı itibariyle bu oran 0,30 olması elde edilen karlılığın bu bağlamda duran varlık üzerine yönelik yatırıma konu olabileceği kanaati oluşturmuştur Verimlilik Oranları: Stok Devir Hızı: 2012 yılı stok devir hızı yılı için 6 Firmanın stok devir hızı test edilirken geçmiş dönem stok tutarı ile cari dönem stok tutarı ortalaması alınıp, satışların maliyetine bölündüğünde bu oran bulunur ve normali 6 olması gerekir yılı içinde bu oran yılı için oran ise 6 olup, normal seviyede olduğu gözlenmiştir. Alacak Devir Hızı: Firmanın alacak devir hızı, normal koşullara göre 7 olması gereken oran 2012 ve 2013 yılı içinde 6 çıkmış olup, normale çok yakın olup tahsilat yapma hızının düzenli seyrettiği görülmüştür. Alacakların Ortalama Tahsil Süresi: 2012 yılı için 61 gün 2013 yılı için 61 gün olup, istikrarlı bir yapıda olduğunu ve normal sürenin 60 olduğu düşünülürse bu yönde bir sıkıntının olmadığı gözlenmektedir. Öz Varlık Devir Hızı: 2012 yılı yılı 9 Firmanın yapmış bulunduğu ürün net satışlarının öz kaynaklara oranını gösterdiği analiz dir. Mevcut öz kaynaklara göre ne kadar net satış gerçekleştiğini gösteren verimlilik oranı firma için iki yılda da iyi seviyede görünmektedir. (Öz kaynakların yeterlilik durumu da önemli bir konudur.) Aktif Devir Hızı: Net satışların aktif toplamına oranını belirtir yılı için 2, yılı için 2,10 oranı bulunmaktadır. Normal olması gereken oran 1 olup firma 2,31 ve 2,10 gibi yüksek bir seviyede bulunmaktadır.

6 Mali Yapıyla İlgili Oranlar: Özvarlık/Pasif Toplamı: 2012 yılı 0, yılı 0,24 oranları hesaplanmış olup, genel kabul görmüş bilanço fonlama oranlarına göre borca yönelik kullanım göze çarpmakta bu oran sermayenin daha iyileştirilmesi yada karlılık oranlarının yıllar itibariyle öz kaynağın güçlenmesini ileriki yıllara aktarmaktadır. Kısa Vad.Borç./Pasif Top.: 2012 yılı için 0, yılı için 0,75 gözükmektedir. Firmanın, Bilançodaki sağlam denge oluşturma yani öz kaynaklar ile borçlar arasındaki altın kurala yaklaşması gerektiği, bu oranın kısa vadeli borç yapısından uzun vadeli borçlara yada öz kaynaklara yönelik çalışma yapması gerektiği, kısa vadeli borçlar ile alacaklardaki tahsilat sürelerinin iyileştirilmesi gerektiği kanaatindeyiz. Toplam Borç./Pasif Top.: Bu oran 2012 için 0,70 ve 2013 yılı için 0,76 dır. Firma için yorumladığımız eksiye kayma burada gözükmektedir Karlılık Oranları: Özvarlık Karlılığı: Vergi Sonrası kar ın Öz Kaynaklara bölünmesiyle bulunan bu oran 2012 yılı için 0, yılı için 0,14 olmuştur. Firma öz kaynaklarına oranla karlılık içinde olduğu gözükmektedir. Normal kabul edilen oranı ise 1 dir. Faaliyet Karlılığı: Faaliyet karlılığının net satış tutarına oranı normalde 0,15 olması gerekirken iki yıl içinde 0,04 oranında olup, normal kabul edilecek oranın altında olduğu gözükmektedir. Bu analizde düşünülmesi gereken net satışlardan maliyet indirildikten sonra pazarlama satış ve dağıtım giderleri ile genel yönetim giderlerinin neden yüksek olabileceği incelemesinin yapılması gerektiğidir. Net Kar Marjı: Firmanın ilgili dönemdeki net karının net satışlara oranı normal kabul edilebilecek rakamsal değeri 0,05 dir yılı itibariyle 0, yılı itibariyle 0,016 oranı mevcut bulunmaktadır. Duruma bağlı olarak karlılık oranları belirli bir düşüklük göstermekte olup, net kar/aktif toplamında ise rakam normale yakın bulunmaktadır. 3- Bilanço, Gelir Tablosu, ve Analizle İlişkili Genel Tespitler 3.1. Bilanço Firmanın, Bilanço kalemleri olarak yapılan incelemesinin özeti olarak yorumlanabilen değerler şunlardır. Döner Varlıkların hazır değerler kalemi 2012 yılı için düşük sayılabileceği halde, 2013 yılı yılında eksi değere düşmüştür yılında verilen çekler hazır değerlerden düşülünce eksi tutar elde edilmiş bu durum müessesenin nakde dönmeye olan acil durumu göstermektedir. Ticari alacaklar kalemi iki yılda birbirine yakın tutarlar göstermekle beraber, yapılan ticari mal satışlarına göre bakiyeler yıllık olarak normal sayılabilir. Stoklar kalemi 2012 de normale yakın gibi gözükürken 2013 de yüksek stok seviyesi oluşmuş olup yüksek stok tutma nedenlerini analiz etmek gerekmektedir. Duran Varlıklar 2013 yılı itibariyle 2012 yılına göre yüksek bir oranda artış göstermiş olup, bu kalemlerin fonları kısa vadeli kaynaklardan karşılandı ise nakit dönüşü zayıflamış olacaktır. Aktif toplamı 2013 yılı 2012 yılına göre yüksek bir artış yaşamış bunun açıkça görünen nedeni stoklar kaleminin ve duran varlık kalemlerinin yükselmesine dayalı olduğu görülmüştür. Bilançonun Pasif Bölümünde, Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar 2012 yılına göre yapısal itibariyle yüksek görülmekle beraber, 2013 yılında bahis konusu kalemler çok daha fazla kullanılmıştır. Bu kalemlerin Banka kredileri 2012 göre %51 oranında artış göstermiş, Ticari borçlar ise 1 katından fazla artmıştır. Kısa vadeli borçlanmanın firma için tehlikeleri bulunduğuna dikkat çekilmesi kanatindeyiz. Bu sebeple rapor içinde ve analizlerde borçlanma kırılganlığının yüksek olduğu sonuçlardan bahsedilmiştir.

7 Öz kaynaklar, ödenmiş sermaye ile geçmiş yıl karları toplandığında borçlanma riskini önleyebilecek konumda olmadığı analizlerde de görülmüştür Gelir Tablosu Firmanın 2012 ve 2013 yılları Gelir Tablosu Net Satış tutarları itibariyle artarak giden rakamlara ulaşmış görülmüştür. Brüt karlılık oranı normal oran %10 karlılığa yaklaşmış bulunmakta beraber yeterli olmadığı kanaatindeyiz. Faliyet karlılığı faaliyet giderlerinin sonucunda olması gereken oranın altlarında açığa çıkmaktadır. Gelir Tablosuna göre karlılık oranı düşük seviyelerdedir. (Analiz Sonuçları) 3.3. Analizler Likidite Oranları: Normalin altında oluşmuş oranlar olup, firmanın nakit oranını etkilemektedir. Aktif Yapı İle İlişkili Oranlar: Stokların yüksek görüldüğü, kısa vadeli alacakların aktife oranı yüksek görülmektedir. Duran varlıkların öz kaynaklara oranı yüksek görülmüştür. Verimlilik Oranları: Bu analiz grubu genel olarak normal gözükmektedir. gerekir. seviyededir. Borçlanma ile İlgili oranların yüksek olduğu ve kısa vadeli borçlanma riskine dikkat edilmesi Karlılık oranlarından net karın öz kaynaklara oranı normal olup, diğer karlılık oranları düşük 3.-SONUÇ: 3.1. Bu kısımda; Firmasının mali tablo incelemesinde ve analizinde, Tüm kalemler hakkında ve firmanın genel mali yapısı, genel kabul görmüş mali prensiplere göre faaliyetlerinin yapılan incelemeye göre varılan sonuçlar aşağıdaki gibidir. Firma faaliyetleri dahilinde yapılması gereken mali işlemlerini düzenli yaptığı, Beyanı gereken yükümlülüklerini yerine getirdiği görülmüştür. Firmanın beyana tabi belgeleri sınırlı inceleme neticesi analiz edildiğinde, ticari konusu dahilinde alınan ürünlerin satış oranı yüksek olmasına rağmen bu yapıya bağlı olan bilanço kalemlerindeki finansal verilerin riskli sınırlar içinde olduğunu, durumun düzeltilmesi yönünde çalışma yapılması gerektiği, kısa vadeli borçlanma dengesinin düzeltilmesi gerektiği, Firmanın, 2012 ve 2013 yılları için alım ve satım tutarlarına bakılarak başarılı bir satış yapısı bulunduğunu göstermektedir. Buna bağlı olarak diğer finansmana bağlı eksikliklerin giderilebileceği ve mali uyum sağlanabileceği alt yapısının firma bünyesinde mevcut bulunduğu kanaat ve sonucuna varılmıştır. MİKRO RİSK

8 E K L E R Analiz tablosu