Pediatrik Ortopedi - Pediatrik Vertebra

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Pediatrik Ortopedi - Pediatrik Vertebra"

Transkript

1 Kitap Bölümü DERMAN Muhammet Salih Ayas SKOLYOZ Tanım: Basitçe vertebraların yana eğilmesiyle birlikte vertebraların rotasyonunuda içeren 3 boyutlu bir deformitedir. Bu karmaşık deformite 3 düzlemde anormal hareket içerir; [1] skolyoz segmentinde lordoza neden olan sagital düzlemdeki vertebralar arasındaki ekstansiyon, frontal düzlemde omurlar arasında yana eğilme, aksiyel düzlemde rotasyon skolyozdaki deformiteyi tanımlamaktadır. En sık sebep idipatiktir ve insidansın pik yaptığı yaşa göre 3 döneme ayrılır. 1. İnfantil idiopatik skolyoz: 0-3 yaş 2. Juvenil idiopatik skolyoz: 3-10 yaş 3. Adölesan idiopatik skolyoz: 10 iskelet büyümesi tamamlanana kadar ADÖLESAN İDİOPATİK SKOLYOZ Etiyolojisi bilinmiyor. Kızlarda erkeklerden daha sık görülmektedir ve bu skolyozun derecesi arttıkça daha da belirgin olmaktadır. Yapılan bir araştırmada 6-10 derece arasındaki eğriliklerde kadın erkek oranı 1:1 iken 20 derece üzerindeki eğriliklerde oran 5.4:1 olarak tespit edilmiştir. [2] Klinik Bulgular Hastalar sıklıkla sırt ağrısı, omuzda yükseklik farkı, skapulanın belirgin olması, göğüs kafesinde şekil bozukluğu ve sırtta deformite ile kliniğe başvururlar. Bazen tesadüf eseri çekilen bir akciğer grafisi sonrası da bu hastalar ortopedi kliniğine başvurmaktadır. DOI: /DERMAN.3544 Received: Accepted: Published Online: Corresponding Author: Muhammet Salih Ayas, Ortopedi ve Travmatoloji ABD, Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi, 61080, Trabzon, Türkiye. GSM: muhammetsalihayas@yahoo.com.tr Derman Tıbbi Tıbbi Yayıncılık 379 1

2 Fizik muayene esnasında hasta uygun bir şekilde giydirilmeli ve tüm vücut incelenmelidir. Cilt lezyonları nörolojik bir bozukluk olabileceğini düşündürmeli ve nörolojik muayene detaylandırılmalıdır. Nörolojik muayenede refleksler değerlendirilmeli. Abdominal reflekslere, patellar tendon ve aşil tendonu reflekslerine bakılmalıdır. Reflekslerde asimetriklik ileri tetkik gerektirmektedir. 4 esktremiteninde duyu, motor ve hareket açıklıklarına bakılmalıdır. Şüpheli durumlarda mutlaka MRG istenmelidir. Tüm spinöz çıkıntılar palpe edilmeli ve bir anomali varsa not edilmelidir. Omuz asimetrisi, eşit olmayan skapula çınıtıları ve belirgin iliak kristanın açısından hasta incelenmeliridir. Bunların dışında klinisyene muayene esnasında en yardımcı olan test Adams tarafından tanımlanan öne eğilme testidir.[3] (Şekil 1) Kliniseyen hastanın arkasında olmalı Şekil 1. Adams öne eğilme testi ve hastayı omurga yatay olana kadar gözlemlemelidir. Bu esnada dizler bükülmemiş, ayaklar birleşik olmalıdır. Omurgada rotasyon varlığında sırttın deformite olan tarafında yükseklik farkı göze çarpar. Bu deformiteye rib hump (Şekil 2) deformitesi denir ve skolyometre ile değerlendirilebilir. Hasta önden incelendiğinde de göğüs kafesinde asimetri ve kız hastalarda memelerde boyut ve yükseklik farklılıkları görülebilir. Hastanın seksüel gelişimi muayene sırasında değerlendirilmelidir. Bunun için Tanner sistemi kullanılabilir. Pubik ve aksiler bölgelerdeki kıllanma, meme ve testis boyutları değerlendirilmelidir. Genellikle hastanın gelişimini belirlemek için radyografiyle tanımlanan Risser bulgusu kullanılmaktadır. Risser iliak kanat apofizinin kemikleşmesini değerlendiren 0 ile 4 arasında değişen bir sınıflamadır. (Şekil 3) İliak kanat lateralinden başlar ve tüm apofizin kemikleşmesiyle risser 5 olarak isimlendirilir. İliak apofizdeki kemikleşme erkeklerde ortalama 16 yaşlarında kızlarda 14 yaş arasında kemikleşmeye başlar. Gelişimin tamamlanmasıyla erkeklerde ortalama yaşında kızlarda yaşında iliak apofizler tamamen kemikleşerek kapanır. [4] Çok ciddi skolyozlarda kardiyopulmoner sorunlar görülebilir. 380 Derman Tıbbi Yayıncılık Derman Tıbbi Yayıncılık 2

3 Şekil 3. Risser işareti Şekil 2. Rib hump Radyolojik Bulgular Sıklıkla radyografilerde sıklıkla kullanılan terimler; (Şekil 4) 1. Yapısal eğrilik: Omurgada sabit olan eğriliği tanımlar. Lateral fleksiyon ve traksiyon grafilerinde tam düzelme görülmez. Şekil 4. sık kullanılan radyolojik özellikler 2. Yapısal olmayan eğrilik: Traksiyon veya lateral fleksiyon grafilerinde tama yakın düzelme gösteren eğriliktir. 3. Primer eğrilik: İlk ortaya çıkan ve yapısal olan eğriliktir. Derman Tıbbi Tıbbi Yayıncılık 381 3

4 4. Kompensatuvar (sekonder) eğrilik: Yapısal birincil eğriliğin üst veya altında yer alan ikincil eğriliktir. 5. SMVÇ: Sakrum merkezli vertikal çizgi. 6. Apikal vertebra: Vertikal akstan en uzak ve rotasyonu en fazla olan vertebraya denir. 7. Nötral vertebra: Eğriliğin alt ve üstünde, rotasyonu olmayan ilk vertebraya denir. 8. Stabil vertebra: Midsakral çizgi tarafından ortalanan vertebraya denir. 9. End vertebralar: Eğriliğin en fazla olduğu ve rotasyonun olmadığı vertebralara denir. Eğriliğin proksimalinde ve distalinde bulunurlar ve Cobb açısı bu vertebralar arasında ölçülür. Radyografi: Arka ön grafiler ve yan grafiler kullanılır. Ayrıca operasyon öncesi lateral fleksiyon ve traksiyon grafileri füzyon seviyesini belirlemek için çektirilebilir. Takip edilmesi düşünülen hastalarda deformitenin derecesine ve çocuğun gelişim durumuna göre radyografiler arasında 3-6 ay kadar süre olmalıdır. Arka ön grafide, eğriliğin tipi, omurga ve gövdenin postürü, iskelet gelişimi ve alt ekstremite uzunluk farkı değerlendirilebilir. Arka ön grafilerde eğriliğin derecesini belirlemede Cobb yöntemi kullanılır. En fazla eğimi olan üst ve alt vertebra belirlenir. En üst vertebranın üst kısmından vertebraya çizilen paralel çizgi ile en alttaki vertebranın alt kısmından vertebraya çizilen paralel çizgi arasındaki açıya Cobb açısı denir. Primer bir eğriliğin altında bir ikinci bir eğrilik mevcutsa primer eğriliğin alt vertebrası ikinci eğriliğin üst uç vertebrası olarak belirlenir ve ölçüm bu şekilde yapılır. Yan radyografi ile torakal ve lomber omurgaların torakal hipokifozun tespiti, spondilolizis ve spondilolistezisin tespiti sağlanır. Yan grafilerde lordoz ve kifoz ölçümü; torakal kifoz normal değeri derece arasındadır ve T2-T12 arasında ölçülmektedir. Lumbal lordoz normal değer derece arasındadır ve torakal eğriliğin altındaki son vertebra ile L5 veya S1 kullanılarak ölçülür. Vertebra rotasyonunun belirlenmesinde sıklıkla kullanılan yöntemler Perdriolle ve Nash-Moe metotlardır. Perdriolle yönteminde şeffaf torsiyometre radyografi üzerine yerleştirilerek belirlenir. Torsiyometrenin dış kenarı vertebranın lateral sınırının üzerine yerleştirilerek rotasyon belirlenir. [5] Nash-moe yönteminde, ön arka grafide pedikül ve vertebra korpusunun merkezi arasındaki ilişki incelenir ve rotasyon 5 evreye ayrılır. Sıfırda her iki pedinkül simetrikken evre 4 te pedikül orta hattı geçmiştir. [6] MR: Spinal kanal ve ilgili anormallikleri gösteren bir tetkiktir. Siringomiyeli, disastometamiyeli, arnold-chari malformasyonu, beyin ve beyin sapı anormallikleri ve gergin omurilik gibi skolyozda görülebilecek anormallikleri göstermede kullanılır. BT: Vertebral anormallikleri göstermede kullanılabilir. Fakat rutin kullanılmamaktadır. Preoparatif olarak vertebralardaki rotasyonu değerlendirmede ve postoperatif kullanılan implantların konumunu değerlendirmede kullanılabilir. 382 Derman Tıbbi Yayıncılık Derman Tıbbi Yayıncılık 4

5 Skolyozda ilerleme için risk faktörleri: yaş, cinsiyet, eğriliğin büyüklüğü şekli, büyüme rezervi ve iskelet olgunluğudur. 1. Dişi cinsiyet, yaş ve altındaki hastalar, 3. Erişkinlerde 30 derecenin altındakilerde ilerleme riski düşük iken 50 derecenin üzerindeki eğrilikler ilerleme riski mevcuttur. [7] 4. Büyüme rezervi ve iskelet olgunluğu; Adet durumu, Risser belirtisi ve pik büyüme hızı bakılarak değerlendirilebilir. Adet görmeye başlamadan önce kız çocukları daha aktif bir büyümeye sahip olduklarından ilerleme riski bu hastalarda daha fazladır. Risser evre 0-1 olan hastalarda Risser olanlara göre ilerleme riski daha fazladır. Pik büyüme hızına ulaşmış hastalarda da ilerleme riski azalmaktadır. 5. Büyümesi tamamlanmamış ve Cobb açısı 20 dereceden fazla olan hastalar [8] 6. Çift ve torakal eğrilikler en çok ilerleme riskine sahip eğriliklerdir. En düşük ilerleme riski ise lomber skolyozlardadır.[9] Sınfılandırma: En sık Lenke ve King-Moe sınıflandırmaları kullanılmaktadır. King-Moe sınıflaması: 5 ayrı eğrilik tipi tanımlanmıştır. [10] Tip 1 - Lomber eğrilik torasik eğrilikten 3 derece daha fazla büyüktür. Tip 2 - Torasik eğrilik lomber eğriliğe eşit veya daha büyüktür. Tip 3 - Alt seviyesinin orta hattı geçmediği bir torasik eğriliktir. Tip 4 - Geniş torakal eğrilik, L4 eğriliğe doğru eğilmiştir. Tip 5 - Çift torasik eğrilik, T1 üst eğriliğin konveks tarafına doğru eğilmiştir. Lenke Sınıflaması [11] En büyük eğrilik yapısal eğrilik olarak değerlendirilirken diğer iki eğrilik minor eğriliktir. Minor eğriliklerin yapısal olup olmadığı da bazı kriterlerle değerlendirilir; Yapısal Kriterler (Minör Eğrilikler için) Proksimal Torakal Lateral eğilmede Cobb > 25, T2-5 kifoz > +20 Ana Torakal Lateral eğilmede Cobb > 25, T10-L2 kifoz > +20 Torakolomber/Lomber ---- Lateral eğilmede Cobb > 25, T10-L2 kifoz > +20 Lenke sınıflaması, 6 tip majör eğrilik, Tip I de torakalde ana eğrilik mevcut. Proksimal torakal ve lumbotorakaldeki eğrilikler minordur ve yapısal değildir. Tip II eğriliklerde çift torakal eğrilik mevcuttur. Proksimal torakaldeki ve ana torakaldeki eğrilikler yapısal, lumbotorakaldeki eğrilik yapısal değildir. Tip III de çift eğrilik ana torakalde ve yapısal olan torakolomberdedir.. Tip IV de üçlü eğrilik vardır. Tip V de ana eğrilik torakolomber bileşkededir. Proksimal torakaldeki ve ana torakaldeki eğrilikler yapısal değildir. Tip VI da ana torakaldeki ve torakolomber/lomber bölgedeki eğrilik yapısaldır TL/L eğrilik ana torakaldeki eğrilikten daha büyüktür. Lomber omurga belirleyici ve Torakal omurga belirleyici tanımları mevcuttur. Lomber Omurga Belirleyicisi, Sakrum merkezli vertikal çizgiye göre belirlenir. Sak- Derman Tıbbi Tıbbi Yayıncılık 383 5

6 rum merkezli vertikal çizgi apikal vertebranın yerine göre A, B, C olarak değerlendirilir. Torakal Omurga Belirleyicisi; sagital plandaki Cobb açısına (T5-T12) göre hipokifotik (10 dereceden az), normokifotik (10-40 derece), hiperkifotik (40 derecen fazla) olarak değerlendirilir. Tedavi Tedavi seçiminde hastanın büyüme potansiyelini, eğriliğin ciddiyeti, skolyozun lokalizasyonu dikkate alınarak yapılmalıdır. İzlem 25 derecenin altındaki eğriliklerde iskelet gelişimini ne olursa olsun tedavi gerekmemektedir. Risser 0 ve 1 olan hastalar 3-4 ay arayla izlemek gerekirken. Risser olan hastalar 6 ay aralarla izlenebilir. [12] derece arasındaki eğriliği olan ve iskelet gelişimini tamamlamış (Risser 2-3-4) hastalar.[12] Konservatif tedavi Korse Kullanımı; en sık kullanılan korse çeşitleri; Milwaukee, Boston, Wilmington, Charleston ve Providence breysleridir. Amaç; eğriliğin ilerlemesini durdurmak veya yavaşlatmak derece eğriliği olan immatur hastaların (< Risser 3) hastaların korse kullanım endikasyonu vardır [13] Korse kullanımının başarısından bahsedebilmek için hastanın gelişiminin tamamlanıncaya kadar mevcut eğriliği 45 derecenin altında tutması gerekir. Korse kullanımı boy uzamasının durmasının sonrasındaki 6 aylık dönem sonuna kadar, kız çocuklarda Risser işareti 4, erkek cocuklarda Risser tip 5 oluncaya kadar, kız çocuklarda adet sonrası ay boyunca korse kullanımına devam edilmelidir. [14] Korse kullanımı için optimal koşullar Skolyoz Araştırma Topluluğu tarafından geliştirilmiştir. Bunlar; [15] 1. Korse yazıldığında 10 yaş ve daha büyük olmak 2. Risser Primer eğriliği derece 4. Daha önce tedavi görmemiş olmak 5. Eğer kız çocuğu ise ya adet öncesi olanlar ya da adet sonrası 1 yıldan az süre geçmiş olmak. Yapılan araştırmalarda korse kullanımının eğriliğin kontrolünde etkili olduğu ve tüm gün kullanımının (23 saat) yarı zamanlı (8-16 saat) kullanımına göre deformitenin ilerlemesini engelemede daha etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. [16, 17] Cerrahi Tedavi Endikasyonları Genel olarak derecenin üzerindeki eğriliğe sahip olan hastalar cerrahi olarak tedavi edilmelidir. Literatürdeki bir araştırmada 50 derecenin üzerindeki eğriliklerin iskelet gelişim tamamlandıktan sonra dahi ilerlediği tespit edilmiştir. [18] İleri derecedeki eğriliklerin cerrahi olarak tedavisi, komplikasyon riski artacağından eğriliğin ilerlemesi beklenilmeden cerrahi yapılmalıdır. 384 Derman Tıbbi Yayıncılık Derman Tıbbi Yayıncılık 6

7 Posterior spinal segmenter enstrümantasyon: günümüzde daha sıklıkla posterior yaklaşımlar cerrahlar tarafından tercih edilmektedir. 1. Harrington entrümentasyon 2. Luque nin çift L-çubuk segmenter enstrümentasyon 3. Wisconsin segmenter spinal enstrümentasyon 4. Çoklu çengel ile segmenter enstrümentasyon; Bu sistemler posterior yaklaşımda bir çığır açmıştır. 3 boyutlu bir düzeltme yapmaya olanak sağlarlar. 5. Pedikül vidaları; daha kolay bir tekniği vardır ve düşük profilli olduklarından çok kullanışlıdır. (Şekil 5) Şekil 5. 12y, 40 derece skolyoz, risser 0, kız hasta preop postop x-ray Anterior spinal segmenter enstrümantasyon: Tek başına genellikle kullanılmayıp günümüzde daha sıklıkla krankşaft fenomenini engellemek için posterior yaklaşımla birlikte kullanılmaktadır. Krankşaft fenomeni: İskelet gelişimini tamamlamamış hastalarda posterior füzyon sonrası anterior spinal kolonun büyümeye devam etmesi ve spinal kolonda deformtie ve rotasyonun meydana gelmesidir. [19] Cerrahi komplikasyonlar: 1. Enfeksiyon 2. Pseudoartroz 3. Nörolojik defisit 4. Büyük damar yaralanması 5. İmplant yetersizliği 6. Krankşaft fenomeni JUVENİL İDİPATİK SKOLYOZ Etiyolojisi bilinmiyor. Kızlarda erkeklerden daha sık görülmektedir. Deformite daha çok pik yaşı olan 6-7 yaşlarında görülmektedir. Klinik Bulgular Adölesan idiopatik skolyozla benzer klinik şikayetler ve bulgular mevcuttur. Adölesan idiopatik skolyozla karşılaştırıldığında ilerleme riski daha fazla olması ve korse kullanımına yanıt daha kötü olmasından dolayı cerrahi tedavi gerektirme ihtimali daha Derman Tıbbi Tıbbi Yayıncılık 385 7

8 fazladır. Juvenil idiopatik skolyozda nörol aks anomalilerinin görülme sıklığı %18-25 arasındadır. [20] Bu hastalarda fizik muayenede bulgu olmamasına rağmen nöral aks anomalisi bulunabilmektedir. Bundan ötürü bu yaş grubundaki hastalardan MR görüntülenme tanı anında veya operasyon öncesinde istenmelidir. Tedavi İzlem ve Konseratif tedavi; 25 derecen düşük eğrilikler takibi önerilir. İlk ölçüm 20 derecen düşük ve takipleri sırasında 10 derecen fazla ilerleme olanlarda aktif tedavi başlanmalıdır. İlk ölçüm derece arasında ve takipleri sırasında 5 derecen fazla ilerleme olanlarda aktif tedavi başlanmalıdır. [20] Cerrahi tedavi; 10 yaşından küçük çocuklar için konservatif tedaviden fayda görmemişse uzayan rodlar 10 yaşından sonra adölesan idipatik skolyoz gibi tedavi edilirler. İNFANTİL İDİOPATİK SKOLYOZ Etiyolojisi bilinmiyor. Erkeklerde kızlardan daha sık görülmektedir. Klinik Bulgular Çoğunlukla sol tarafa torasik eğrilik mevcuttur ve yaşamın ilk 6 ay içerisinde tanısı konur. Plagiosefali en sık birlikte görülen deformitedir ve infantil skolyozun uyku sırasındaki pozisyona bağlı olduğu düşünülmektedir. [21] Olguların birçoğu kendiliğinden tedavisiz düzelmektedir. Kendiliğinden düzelen ve ilerleyen olguları ayırt etmek için mehta belirtisi kullanılmaktadır. Mehta belirtisi; Kosta vertebral açı farkını (KVAF) ölçmeye dayanan apikal vertebra ve onun kaburgası arasındaki ilişkiyi tanımlamaktadır. Apikal vertebranın sonlanım plağına çizilen dik çizgi ile aynı vertebraya ait kaburga boyunca çizilen hat arasında oluşan açıdır. 20 dereceden düşük eğrilikler düzelme eğilimindeyken 20 derece üzerindeki eğriliklerde ilerleme eğilimindedir. [22] Eğriliğin ilerlemesi için risk faktörleri: 1. İlk fark edildiğinde hastalığın yaşı (ne kadar fazla ise risk o kadar yüksektir.) 2. İlk fark edildiğindeki eğriliğin miktarı (yüksek ise risk yüksektir.) 3. Gelişimsel problemlerle bağlantı (mental sorunları olanlarda risk yüksektir.) Gelişimsel problemelerden en sık görülenler nöral sistem anormallikleri, gelişimsel kalça displazisi, doğumsal kalp hastalığı, doğumsal organ hernileri ve prematüritedir. [23, 24, 25] Tedavi İlk değerlendirmede skolyoz 25 dereceden az ve KVAF 20 derecen düşük ise tedavi gerekmemektedir. Hasta 4-6 ay aralıklarla çekilecek radyografilerle takip edilmelidir. [21] Çocuğu sırt üstü yatırma pozisyonu yerine yüz üstü yatırmak faydalıdır. Adölesan dönemde tekrarlama olasılığı olduğundan hasta iskelet gelişimini tamamlayıncaya kadar mutlaka takip edilmelidir. Konservatif tedavi: İlerleme saptanıyorsa breysleme, alçılama ve bu iki yöntemin etkili olmadığı durum- 386 Derman Tıbbi Yayıncılık Derman Tıbbi Yayıncılık 8

9 larda halo traksiyon denenebilir. Cerrahi Tedavi Konservatif olarak kontrol altına alınmayan hastalarda uygulanmalıdır. İyi uygulanmış konservatif tedavi hastaları 10 yaşına kadar cerrahiden uzak tutulabilir. 10 yaş sonrası cerrahi füzyonu içeren yöntemler uygulanmalıdır. 1. Anterior ve posterior konveks hemiepifizyodez 2. Anterior ve posterior füzyon 3. Füzyonsuz cerrahi teknikler; 8 yaş altınca cerrahiye ihtiyaç duyulması halinde kullanılmaktardır. Uzayan rodlar ve genişletici torakoplasti cerrahi seçeneklerdir. 4. Hemivertebra eksizyonu 5. Omurga osteotomisi KONJENİTAL SKOLYOZ 3 yaşından küçük çocuklarda infantil idipatik skolyoz ile konjenital skolyozu ayırt etmek klinik olarak zordur. Yendidoğan döneminde gözden kaçabilir ve ileri çocukluk döneminde bulgu verebilir. Detaylı bir radyografik inceleme ile ancak ortaya çıkartılabilir. Sınıflama İki tip ana deformite konjenital skolyoza sebep olur. (Şekil 6) 1. Vertebra oluşumda kusur (hemivertebra, kama vertebra) 2. Vertebra segmentesyan kusuru (blok vertebra, unilateral vertebral bar) Vertebral anomaliyi belirlemek için ilk etapta direkt grafiler yeterli olmakla beraber şüphede kalınan durumlarda ve anomaliyi net bir şekilde belirlemek için üç boyutlu BT incelemesi ve MRG yapılabilir. Şekil 6. Konjenital vertebra tipleri Klinik Bulgular Konjenital skolyozu olan olguların % ünde tek taraflı çift böbrek, renal agene- Derman Tıbbi Tıbbi Yayıncılık 387 9

10 zi ve üreteral obstrüksiyon gibi ilk etapta tespit edilemeyen renal sistem anomalileri görülebilir [26, 27]. Bundan dolayı konjenital skolyozlu olgular renal ultrasonografi ve intravenöz piyelogram ile incelenmelidir. Konjenital skolyozlu olguların % 10 unda konjenital kalp hastalığı görülebilir [28]. Kardiyak ekokardiyografi ile hastalar incelenmelidir. Torasik yetersizlik sendromu; skolyozun, akciğerin ve solunumun normal gelişimine izin vermeyecek seviyede ileri olması sonucu görülür. [28] İntakraniel ve intraspinal anomaliler için MRG yapılmalıdır. Skolyozun ilerleme ihitimali ve skolyozun son durumu iki faktöre bağlı olarak değişir. Bunlar; 1. Vertebra anomalisinin tipi; (Şekil 6 Konjenital vertebra tipleri) Tek taraflı unsegmente bar ile beraber karşı tarafta hemivertebra en kötü prognoza sahiptir ve yüksek oranda ilerleme riski vardır. Tam segmente hemivertebra yüksek oranda ilerleme riski vardır. Unsegmente hemivertebra düşük oranda ilerleme riski vardır. İnkarsere hemivertebra düşük oranda ilerleme riski vardır. Unilateral unsegmente bar yüksek oranda ilerleme riski vardır. Blok vertebra en iyi prognoza sahip vertebra anonmalisidir. 2. Tanısında hastanın kalan büyüme miktarı. Tedavi Konservatif tedavi Konjenital skolyozda breys tedavisi etkisizdir ve uygulanmamalıdır. Sadece kompansatuar eğriliklerde kullanılabilir. Cerrahi Tedavi 1. Anterior ve posterior konveks hemiepifizyodez; eğriliğin konkav tarafındaki hala gelişme potasiyeli olan küçük ve ilerleyici olan skolyozlarda önerilen yaklaşımdır. [29] 2. Anterior ve posterior füzyon; gelişimini tamamlamamış ve krankşaft fenomeni görülme riski olan hastalarda önerilmektedir. 3. Uzayan rodlar ve genişletici torakoplasti; 8 yaş altındaki hastalarda önerilmektedir. 4. Posterior omurga füzyonu 5. Hemivertebra eksizyonu; sinir hasarı riski vardır. 6. Omurga osteotomisi; büyük ve ileri derecede deformitesi olan hastalarda önerilmektedir. Yüksek komplikasyon riski vardır. KONJENİTAL MUSKÜKER TORTİKOLİS Etiyoloji hala net olarak bilinmemekle birlikte sternokleidomastoid kastaki bölgesel bir kompartman sendromu veya iskemiye bağlı olduğu düşünülmektedir. [30] Klinik görünüm Hastanın boynu etkilenmiş olan sternokleidomastoid (SKM) kasa doğru eğrilir ve çene karşı omuzu doğru döner. Bu deformite genellikle doğumda veya hemen sonrasıda göze çarpar. Muayenede SKM kasında palpe edilen bir kitle ele gelir. Çocuğun büyümesiyle ele gelen bu kitle zamanla fibröz bir bant halini alabilir. Konjenital muskuler tortikolis bazı konjenital anormalliklerle daha sık görülür. Bunlar; gelişimsel kalça displasizisi ve metatarsus adduktustur. 388 Derman Tıbbi Yayıncılık Derman Tıbbi Yayıncılık 10

11 Görüntüleme Servikal vertebraların ön-arka ve yan grafileri ayrıcı tanı için gereklidir. SKM kasa yönelik ultrasonografi ile kastaki patolojiyi değerlendirilebilir. Tedavi Tüm hastaların yaklaşık %90 ında germe egzersizi ve masaj uygulaması ile çok iyi sonuçlar alınabilir. [31] Süt çocuğu ve küçük çocuklarda cerrahi tedaviden kaçınılmalıdır. Çünkü birçok çocukta tedavi edilmese dahi sonuçlar iyidir. Olguların %10 azında cerrahi gerekmektedir. [32] Çocuk büyüdükçe deformite devam ediyor ve hareketlerde kısıtlılık varsa cerrahi düşünülmelidir. Cerrahi tedavi küçük çocuklarda nedbe dokusu, deformite ve kontraktürün yenilemesi gibi komplikasyonlara neden olabilir. Cerrahi tedavi gerekiyorsa bu genellikle 5-12 yaş arasında herhangi bir zamanda yapılabilir. [33, 34] Cerrahi teknik olarak bipolar uzatma tekniğiyle ile yapılan z-plasti girişimi yapılmaktadır. [35] Cerrahi sonrası ağrının azalması ile egzersize hemen başlanabilir. KLİPLE-FEİL SENDROMU Sevikal vertebraların füzyonudur. Düşük saç çizgisi, yele boyun ve servikal omurgada hareket kısıtlığı klasik üçlüsünü oluşturur. [36] Klinik görünüm Muayenede ensede düşük saç çizgisi olan, yele boynu olan, tortikolisi olan hastalarda boyun hareketlerinde kısıtlılık mevcutsa akılda bulundurulması gerekmektedir. Fizik muayenede sternokliedomasotid kasta kontraktür yoksa bu hastalarda kliple feil sendromundan şüphelenilmelidir. Bu hastalarda genitoüriner anomaliler, konjenital kalp hastalıkları, sağırlık, sprengel deformitesi, skolyoz ve sinkinezi gibi patolojiler eşlik edebilir. Daha ileri yaştaki çocuklarda omurilik basısı veya servikal spondiloza başlı şikayetlerlede gelebilirler. Görüntüleme Servikal omurgaya yönelik an-arka ve yan grafiler istenmeli. Patoloji saptanması durumunda beyin ve beyin sapını değerlendirmek amaçlı MRG ve BT istenebilir. Tedavi 1. Halo tespiti 2. Cerrahi; baştaki eğriliğin pasif olarak düzeltilemeyen deformitesi ve sertliğin artması çocuklarda füzyon için endikasyondur. KİFOZ SCHEUERMANN KİFOZU Etiyolojisi bilinmiyor. Scheuermann tarafından vertebral apofizlerde düzensizlik ve vetebra korpusunun kamalaşması oluşan bir hastalıktır. [37] Deformitenin olduğu vertebra apeksin seviyesinde göre torakal (T9-T9) ve torokolomber (T10-T12) olmak üzere ikiye ayrılır. Klinik özellikler Vertebralardaki kamalaşma genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkmaya başlar ve 10 yaşından sonra bulgu verir. Hastalar sırt ağrıları veya kamburluk şikayeti ile kli- Derman Tıbbi Yayıncılık

12 niğe başvururlar. Adams ın öne eğilme testinde apeks belirgindir ve yandan taraftan deformiteye mutlaka bakılmalıdır.(şekil 7) Lumbal bölgede ve servikal bölgede lordoz tespit edilebilir. İleri derecedeki torakal kifozlarda hastanın başı göğüs kafesinin önünde görünebilir ve muayene sırasında hastalarda mutlaka skolyoz açısından da değerlendirilmelidir. Şekil 7. Kifozda Adams testi Radyolojik bulgular Arka ön grafiler ve yan grafiler kullanılır. Takip edilecek hastalarda radyografiler arasında 3 ay kadar süre olmalıdır. Radyolojik tanı için şu kriterler kullanılmaktadır. [38] 1. Kifoz apeksinin ardışık 3 vertebrada 5 dereceden fazla olması 2. Vertebra apofiz çizgilerinde düzleşme 3. İntervertebral disk aralığında daralma 4. Schmorl nodülü Yan grafilerde torakal kifoz normalde (T2-T12) derece arasındayken lumbal lordoz açısı (L1-S1) derece arasındadır. Arka ön grafilerde hafif skolyoz belirlenebilir ve vertebralar arasındaki dejeneratif değişiklikler radyografilerde görülebilir. Tipik radyografik bulguların lomber tipte görülmesine karşın deformite pek belli olmaz. Yan grafilerde spondilolizis görülebilir. Tedavi Konservatif tedavi; iyi seyirli olmasından ötürü cerrahi veya konservatif tedavi belli durumlar dışında pek önerilmemektedir. Konservatif tedavi endikasyonları; [39] 1. İskelet olugunlaşması risser evre 2 ve altında olan hastalarda 60 derecen fazla deformite 2. İlerleyici deformitelerde Torakal tip kifozda 3 bölgeden destekli milwaukee korse önerilir. Tüm gün kullanım ve günde birkaç saatliğine çıkartıp egzersiz yapılmalıdır. Hastalar gelişimini tamamlayana kadar (risser evre 5) takibe, korse kullanımına ve egzersize devam etmelidir. Erken korse kullanımını bırakmak deformiteni geri dönmesine sebep olur. Alçı tedavisi; Alçılama tedavisi zahmetlidir ve iyi bir hasta uyumu gereklidir. 3 ay arayla alçılama yapılmakta ve 6-9 ay bu sürmektedir. Sonrasında hasta 6-9 ay korse kullanması gerekmektedir. Zahmetli bir tedavidir. Cerrahi istemeyen hastalara uygulanabilir. Cerrahi; eğriliğin rijit ve 70 derecen fazla olması ve kozmetik olarak kabul edileme- 390 Derman Tıbbi Yayıncılık Derman Tıbbi Yayıncılık 12

13 yen deformite endikasyonlarıdır. Cerrahi için ağrı tek başına bir koşul olamaz. Cerrahiye karar vermeden önce mutlaka 6 ay kadar konservatif tedavi denenmelidir. 1. Tek başına Posterior ensturumentasyon 2. Anterior gevşetme ve posterior enstrumentasyon Postural Kifoz Ergenlerde görülen bu durum kötü duruş pozisyona bağlıdır ve scheurman hastalığı gibi herhangi radyolojik bulgu içermez. Koservetif tedaviye çok iyi cevap verir. Uzun dönem sonuçları çok iyidir ve harhangi bir aktivite kısıtlılığına sebep olmaz. Hiperekstansiyon ile tam düzelme meydana gelir. Kaynaklar 1. PERDRIOLLE, RENE; VIDAL, JACQUES. Thoracic idiopathic scoliosis curve evolution and prognosis. Spine, 1985, 10.9: ROGALA, EUGENE J.; DRUMMOND, DENIS S.; GURR, J. E. A. N. Scoliosis: incidence and natural history. A prospective epidemiological study. The Journal of Bone & Joint Surgery, 1978, 60.2: CÔTÉ, Pierre, et al. A study of the diagnostic accuracy and reliability of the Scoliometer and Adam s forward bend test. Spine, 1998, 23.7: RISSER, Joseph C. The classic: the iliac apophysis: an invaluable sign in the management of scoliosis. Clinical Orthopaedics and Related Research, 2010, 468.3: PERDRIOLLE, R. The torsion meter: a critical review. Journal of pediatric orthopedics, 1990, 11.6: NASH, C. L.; MOE, JOHN H. A study of vertebral rotation. The Journal of Bone & Joint Surgery, 1969, 51.2: WEINSTEIN, S. L.; PONSETI, I. V. Curve progression in idiopathic scoliosis.the Journal of Bone & Joint Surgery, 1983, 65.4: NACHEMSON, Alf L.; PETERSON, Lars-Erik. Effectiveness of treatment with a brace in girls who have adolescent idiopathic scoliosis. A prospective, controlled study based on data from the Brace Study of the Scoliosis Research Society. The Journal of Bone & Joint Surgery, 1995, 77.6: BUNNELL, William P. The natural history of idiopathic scoliosis before skeletal maturity. Spine, 1986, 11.8: KING, Howard A., et al. The selection of fusion levels in thoracic idiopathic scoliosis. The Journal of Bone & Joint Surgery, 1983, 65.9: LENKE, Lawrence G., et al. Adolescent idiopathic scoliosis. The Journal of Bone & Joint Surgery, 2001, 83.8: CENTEL, T, çeviri editörü. Tachdjian ın pediatrik ortopedisi cilt 1 dördüncü baskı. Ankara: Güneş Tıp Kitabevleri;2012.s LONSTEIN, John E.; WINTER, Robert B. The Milwaukee brace for the treatment of adolescent idiopathic scoliosis. A review of one thousand and twenty patients. The Journal of Bone & Joint Surgery, 1994, 76.8: SHAUGHNESSY, William J. Advances in scoliosis brace treatment for adolescent idiopathic scoliosis. Orthopedic Clinics of North America, 2007, 38.4: RICHARDS, B. Stephens, et al. Standardization of criteria for adolescent idiopathic scoliosis brace studies: SRS Committee on Bracing and Nonoperative Management. Spine, 2005, 30.18: ROWE, Dale E., et al. A Meta-Analysis of the Efficacy of Non-Operative Treatments for Idiopathic Scoliosis*. The Journal of Bone & Joint Surgery, 1997, 79.5: WILEY, Jeffrey W., et al. Effectiveness of the Boston brace in treatment of large curves in adolescent idiopathic scoliosis. Spine, 2000, 25.18: WEINSTEIN, S. L.; PONSETI, I. V. Curve progression in idiopathic scoliosis.the Journal of Bone & Joint Surgery, 1983, 65.4: DUBOUSSET, Jean; HERRING, J. A.; SHUFFLEBARGER, Harry. The crankshaft phenomenon. Journal of Pediatric Orthopaedics, 1989, 9.5: CENTEL, T, çeviri editörü. Tachdjian ın pediatrik ortopedisi cilt 1 dördüncü baskı. Ankara: Güneş Tıp Kitabevleri;2012.s KOOP, S. E. Infantile and juvenile idiopathic scoliosis. The Orthopedic clinics of North America, 1988, 19.2: MEHTA, M. H. The rib-vertebra angle in the early diagnosis between resolving and progressive infantile scoliosis. Journal of Bone & Joint Surgery, British Volume, 1972, 54.2: HOOPER, Geoffrey. Congenital dislocation of the hip in infantile idiopathic scoliosis. Journal of Bone & Joint Surgery, British Volume, 1980, 62.4: WYNNE-DAVIES, R. U. T. H.; LITTLEJOHN, A. N. N. E.; GORMLEY, J. E. S. S. Aetiology and interrelationship of some common skeletal deformities.(talipes equinovarus and calcaneovalgus, metatarsus varus, congenital dislocation of the hip, and infantile idiopathic scoliosis). Journal of medical genetics, 1982, 19.5: WYNNE-DAVIES, Ruth. Infantile idiopathic scoliosis causative factors, particularly in the first six months of life. Journal of Bone & Joint Surgery, British Volume, 1975, 57.2: Derman Tıbbi Yayıncılık

14 26. MACEWEN, G. DEAN; WINTER, ROBERT B.; HARDY, JAMES H. Evaluation of kidney anomalies in congenital scoliosis. The Journal of Bone & Joint Surgery, 1972, 54.7: DRVARIC, David M., et al. Congenital Scoliosis and Urinary Tract Abnormalities: Are Intravenous Pyelograms Necessary?. Journal of Pediatric Orthopaedics, 1987, 7.4: CAMPBELL, Robert M., et al. The characteristics of thoracic insufficiency syndrome associated with fused ribs and congenital scoliosis. The Journal of Bone & Joint Surgery, 2003, 85.3: KIEFFER, J.; DUBOUSSET, J. Combined anterior and posterior convex epiphysiodesis for progressive congenital scoliosis in children aged 5 years.european Spine Journal, 1994, 3.2: DAVIDS, J. R.; WENGER, D. R.; MUBARAK, S. J. Congenital muscular torticollis: sequela of intrauterine or perinatal compartment syndrome. Journal of pediatric orthopedics, 1992, 13.2: CELAYIR, Ayşenur Cerrah. Congenital muscular torticollis: early and intensive treatment is critical. A prospective study. Pediatrics International, 2000, 42.5: CHENG, Jack CY; TANG, S. P. Outcome of surgical treatment of congenital muscular torticollis. Clinical orthopaedics and related research, 1999, 362: LEE, E. H.; KANG, Y. K.; BOSE, K. Surgical correction of muscular torticollis in the older child. Journal of Pediatric Orthopaedics, 1986, 6.5: LING, C. M. The influence of age on the results of open sternomastoid tenotomy in muscular torticollis. Clinical orthopaedics and related research, 1976, 116: FERKEL, RICHARD D., et al. Muscular torticollis. A modified surgical approach. The Journal of Bone & Joint Surgery, 1983, 65.7: HENSINGER, ROBERT N.; LANG, JOHN E.; MACEWEN, G. DEAN. Klippel-Feil syndrome. The Journal of Bone & Joint Surgery, 1974, 56.6: SCHEUERMANN, H. W. Deforming osteochondritis of spine. Ugeskr Laeger, 1920, 82: SÖRENSEN, K. Harry. Scheuermann s juvenile kyphosis: clinical appearances, radiography, aetiology, and prognosis. Munksgaard, CENTEL, T, çeviri editörü. Tachdjian ın pediatrik ortopedisi cilt 1 dördüncü baskı. Ankara: Güneş Tıp Kitabevleri;2012.s Derman Tıbbi Yayıncılık Derman Tıbbi Yayıncılık 14

Konjenital Skolyozda Kırmızı Bayraklar

Konjenital Skolyozda Kırmızı Bayraklar 23.Ulusal Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongresi NECDET ALTUN Konjenital skolyoz / Pandora nın Kutusu Embriyojenik hata Omurgada Vertebralar İntraspinal Toraksta Diğer organ ve sistemlerde Tanı Süreç

Detaylı

Skolyoz. Prof. Dr. Önder Aydıngöz

Skolyoz. Prof. Dr. Önder Aydıngöz Skolyoz Prof. Dr. Önder Aydıngöz Skolyoz Tanım Omurganın lateral eğriliğine skolyoz adı verilir. Ayakta çekilen grafilerde bu eğriliğin 10 o nin üzerinde olması skolyoz olarak kabul edilir. Bu derecenin

Detaylı

TORAKOLOMBER VERTEBRA KIRIKLARI. Prof.Dr.Nafiz BİLSEL VERTEBRA KIRIKLARI 1

TORAKOLOMBER VERTEBRA KIRIKLARI. Prof.Dr.Nafiz BİLSEL VERTEBRA KIRIKLARI 1 TORAKOLOMBER VERTEBRA KIRIKLARI Prof.Dr.Nafiz BİLSEL VERTEBRA KIRIKLARI 1 Vertebral Kolon 33 omur 23 intervertebral disk 31 çift periferik sinir VERTEBRA KIRIKLARI 3 OMURGANIN EĞRİLİKLERİ Servikal bölgede

Detaylı

Göğüs Cerrahisi Hakan Şimşek. Journal of Clinical and Analytical Medicine

Göğüs Cerrahisi Hakan Şimşek. Journal of Clinical and Analytical Medicine Journal of Clinical and Analytical Medicine Yetişkinde Gergin Omurilik Sendromu ve Eşlik Eden Toraks Deformitesi Gergin omurilik, klinik bir durumdur ve zemininde sebep olarak omuriliğin gerilmesi sonucu

Detaylı

GELİŞİMSEL KALÇA DİSPLAZİSİ PROGNOZU VE GÖRÜNTÜLEME. Dr. Öznur Leman Boyunağa Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Radyoloji Bilim Dalı

GELİŞİMSEL KALÇA DİSPLAZİSİ PROGNOZU VE GÖRÜNTÜLEME. Dr. Öznur Leman Boyunağa Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Radyoloji Bilim Dalı GELİŞİMSEL KALÇA DİSPLAZİSİ PROGNOZU VE GÖRÜNTÜLEME Dr. Öznur Leman Boyunağa Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Radyoloji Bilim Dalı Doğal seyir & Prognoz Tedavi edilmezse uzun dönemde ekstremite

Detaylı

Spondilolistezis. Prof. Dr. Önder Aydıngöz

Spondilolistezis. Prof. Dr. Önder Aydıngöz Spondilolistezis Prof. Dr. Önder Aydıngöz Spondilolistezis Bir vertebra cisminin alttaki üzerinde öne doğru yer değiştirmesidir. Spondilolizis Pars interartikülaristeki lizise verilen isimdir. Spondilolistezis

Detaylı

ADOLESAN İDİOPATİK SKOLYOZ DOÇ DR MEHMET AYDOĞAN

ADOLESAN İDİOPATİK SKOLYOZ DOÇ DR MEHMET AYDOĞAN ADOLESAN İDİOPATİK SKOLYOZ DOÇ DR MEHMET AYDOĞAN Skolyoz (Scoliosis), omurganın en sık görülen deformitesidir. Terim olarak Yunanca dan köken alır ve eğri, çarpık anlamına gelmektedir. Tıbbi literatürde,

Detaylı

EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI ÖLÇÜMÜ

EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI ÖLÇÜMÜ EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI ÖLÇÜMÜ Lokomotor sistem muayenesi İnspeksiyon, Palpasyon, Eklem hareket açıklığı (EHA), Nörolojik muayene (kas testi, refleks muayene, duyu muayenesi), Özel testler, Fonksiyonel

Detaylı

08.10.2013 DEFORMİTE. Sagittal Plan Analizleri (Diz Kontraktürleri) DEFORMİTE (Tedavi Endikasyonlari) DEFORMİTE. Tedavi Endikasyonlari (klinik)

08.10.2013 DEFORMİTE. Sagittal Plan Analizleri (Diz Kontraktürleri) DEFORMİTE (Tedavi Endikasyonlari) DEFORMİTE. Tedavi Endikasyonlari (klinik) DEFORMİTE Ekstremitenin normal anatomisinden sapması Sagittal Plan Analizleri (Diz Kontraktürleri) Uzunluk farkı Angulasyon Rotasyon Translasyon Eklem kontraktürleri Dr. Mustafa KURKLU GATA Ort. ve Trav.

Detaylı

Ortopedi. Cotrel - Dubousset Tekniğinin Vertebral Cerrahideki Yeri GİRİŞ CD KULLANIMINDA BAZI KLİNİK ÖRNEKLER. Ömer ÇELİKER*

Ortopedi. Cotrel - Dubousset Tekniğinin Vertebral Cerrahideki Yeri GİRİŞ CD KULLANIMINDA BAZI KLİNİK ÖRNEKLER. Ömer ÇELİKER* Ortopedi Cotrel - Dubousset Tekniğinin Vertebral Cerrahideki Yeri Ömer ÇELİKER* GİRİŞ Paul Harrington tekniği, vertebral cerrahinin tarihinde büyük bir aşamadır (3). Bu teknik, vertebral eğriliklerin internal

Detaylı

Ergen idiopatik skolyozda radyolojik değerlendirme ve sınıflama sistemlerinin incelenmesi

Ergen idiopatik skolyozda radyolojik değerlendirme ve sınıflama sistemlerinin incelenmesi TOTBİD Dergisi TOTBİD Dergisi 2013;12(1):73-82 Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Derneği doi: 10.5606/totbid.dergisi.2013.10 Ergen idiopatik skolyozda radyolojik değerlendirme ve sınıflama sistemlerinin

Detaylı

Torakolomber Bileşke Patlama Kırıkları

Torakolomber Bileşke Patlama Kırıkları Torakolomber Bileşke Patlama Kırıkları (posterior yaklaşım) Dr.Hakan BOZKUŞ Konuşma Konusu Torakolomber Bileşke T11-L1 Kostavertebral ligaman İnterkostal adale İntertransvers adale Kuadratus lumborum Anterior

Detaylı

KİFOZ. Prof. Dr. Necdet Altun. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

KİFOZ. Prof. Dr. Necdet Altun. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi KİFOZ Prof. Dr. Necdet Altun Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Vücut ağırlık merkezi, ayakta duran bir insanda, kulak, omuz başı, lomber vertebralar,

Detaylı

Spina Bifidalı Hastalarda Omurga Sorunları

Spina Bifidalı Hastalarda Omurga Sorunları + Spina Bifidalı Hastalarda Omurga Sorunları Dr. Mehmet Bülent Balioğlu Metin Sabancı Baltalimanı Kemik Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi + Omurga sorunları Omurga deformiteleri Sık görülen, kompleks

Detaylı

Konjenital Skolyozda Erken Tanı ve Tedavinin Önemi

Konjenital Skolyozda Erken Tanı ve Tedavinin Önemi TAF Preventive Medicine Bulletin, 2011: 10(4) Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2011; 10(4): 441-446 Konjenital Skolyozda Erken Tanı ve Tedavinin Önemi [The Importance of Early Diagnosis and

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ FİZİKSEL TIP VE REHABİLİTASYON ANABİLİM DALI PEDİATRİK REHABİLİTASYON BİRİMİ

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ FİZİKSEL TIP VE REHABİLİTASYON ANABİLİM DALI PEDİATRİK REHABİLİTASYON BİRİMİ TORTİKOLLİS İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ FİZİKSEL TIP VE REHABİLİTASYON ANABİLİM DALI PEDİATRİK REHABİLİTASYON BİRİMİ Birim Sorumlusu Prof. Dr. Resa AYDIN 2014 TORTİKOLLİS Tortikollis nedir?

Detaylı

ADÖLESAN İDİOPATİK SKOLYOZUN CERRAHİ TEDAVİSİNDE ANTERİOR ve POSTERİOR ENSTRÜMENTASYON SONUÇLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

ADÖLESAN İDİOPATİK SKOLYOZUN CERRAHİ TEDAVİSİNDE ANTERİOR ve POSTERİOR ENSTRÜMENTASYON SONUÇLARININ KARŞILAŞTIRILMASI T.C. ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ ANABİLİM DALI ADÖLESAN İDİOPATİK SKOLYOZUN CERRAHİ TEDAVİSİNDE ANTERİOR ve POSTERİOR ENSTRÜMENTASYON SONUÇLARININ KARŞILAŞTIRILMASI Dr.

Detaylı

TORTÝKOLLÝSTE YÜZ ASÝMETRÝSÝNÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝNDE FRONTAL SEFALOMETRÝK ANALÝZ VE 6 YAÞ ÜZERÝNDE BÝPOLAR GEVÞETMENÝN SONUÇLARI

TORTÝKOLLÝSTE YÜZ ASÝMETRÝSÝNÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝNDE FRONTAL SEFALOMETRÝK ANALÝZ VE 6 YAÞ ÜZERÝNDE BÝPOLAR GEVÞETMENÝN SONUÇLARI KLÝNÝK ARAÞTIRMA / CLINICAL RESEARCH Vol. 13, No. 4, (221-226), 2002 TORTÝKOLLÝSTE YÜZ ASÝMETRÝSÝNÝN DEÐERLENDÝRÝLMESÝNDE FRONTAL SEFALOMETRÝK ANALÝZ VE 6 YAÞ ÜZERÝNDE BÝPOLAR GEVÞETMENÝN SONUÇLARI Hüseyin

Detaylı

ULUSAL KONGRE VE SEMPOZYUMLARDA KONFERANSLAR

ULUSAL KONGRE VE SEMPOZYUMLARDA KONFERANSLAR ULUSAL KONGRE VE SEMPOZYUMLARDA KONFERANSLAR 1. Koç K: Spinal yaralanmalar ve hasta transportu. Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İlk ve Acil Yardım Anabilim Dalı ve Kayseri Sağlık Müdürlüğü ''Mezuniyet

Detaylı

ANKİLOZAN SPONDİLİT UZM.FZT. NAZMİ ŞEKERCİ

ANKİLOZAN SPONDİLİT UZM.FZT. NAZMİ ŞEKERCİ ANKİLOZAN SPONDİLİT UZM.FZT. NAZMİ ŞEKERCİ ROMATOİD SPONDİLİT MARİE-STRUMPELL HASTALIĞI Vertebral kolonun kronik, iltihabi bir hastalığı olup, ilk bulguları çoğunlukla bilateral olmak üzere, sakroilyak

Detaylı

LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ

LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ Prof.Dr.Ayşe Kılıç draysekilic@gmeil.com AMAÇ Lokomotor sistemin temel yapılarını ve çocuklarda görülen yakınmalarını, öykü, fizik muayene ve basit tanı yöntemlerini öğrenmek

Detaylı

Diastomatomiyeli Ameliyatı Sonrası Mentamove İle Tedavi

Diastomatomiyeli Ameliyatı Sonrası Mentamove İle Tedavi Diastomatomiyeli Ameliyatı Sonrası Mentamove İle Tedavi Dr. Mustafa Akgün, Dr. Zehra Akgün, Dr. Christoph Garner Mentamove Eğitim Merkezi Bursa Turkiye Keyword: mentamove, diastomatomiyeli, postoperative

Detaylı

Anatomi. Ayak Bileği Çevresi Deformitelerinde Tedavi Alternatifleri. Anatomi. Anatomi. Ardayak dizilim grafisi (Saltzman grafisi) Uzun aksiyel grafi

Anatomi. Ayak Bileği Çevresi Deformitelerinde Tedavi Alternatifleri. Anatomi. Anatomi. Ardayak dizilim grafisi (Saltzman grafisi) Uzun aksiyel grafi Ayak Bileği Çevresi Deformitelerinde Tedavi Alternatifleri Dr. Önder Kılıçoğlu İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji AD Tibia ve talus eklem yüzleri paralel Medial ve lateral

Detaylı

Skolyozun Breys Uygulaması ile Yapılan Konservatif Tedavisi

Skolyozun Breys Uygulaması ile Yapılan Konservatif Tedavisi Skolyozun Breys Uygulaması ile Yapılan Konservatif Tedavisi Tayfun AÇIKGÖZ Yücel TÜM ER NON-OPERATl VE TREATMENT OF SCOLIOSIS WITH BRACE APPLICATION Gülhanc Askeri Tıp Akademisi ve Fakültesi, Ankara Üniversitesi

Detaylı

Postür Analizi. Prof. Dr. Reyhan Çeliker. Acıbadem Maslak Hastanesi

Postür Analizi. Prof. Dr. Reyhan Çeliker. Acıbadem Maslak Hastanesi Postür Analizi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem Maslak Hastanesi Postür nedir? Postür l Vücut kısımlarının pozisyonu veya dizilimidir. l STATİK: Oturma, ayakta durma ve yatma sırasındaki postür l DİNAMİK:

Detaylı

Omurga-Omurilik Cerrahisi

Omurga-Omurilik Cerrahisi Omurga-Omurilik Cerrahisi BR.HLİ.017 Omurga cerrahisi, omurilik ve sinir kökleri ile bu hassas sinir dokusunu saran/koruyan omurga üzerinde yapılan ameliyatları ve çeşitli girişimleri içerir. Omurga ve

Detaylı

Rejyonel Anestezi Sonrası Düşük Ayak

Rejyonel Anestezi Sonrası Düşük Ayak Rejyonel Anestezi Sonrası Düşük Ayak Zeliha Korkmaz Dişli 1, Necla Tokgöz 2, Fatma Ceyda Akın Öçalan 3, Mehmet Fa>h Korkmaz 4, Ramazan Bıyıklıoğlu 2 1 Anesteziyoloji Bölümü, Malatya Devlet Hastanesi 2

Detaylı

Posterior girişimle hemivertebrektomi: Olgu sunumu

Posterior girişimle hemivertebrektomi: Olgu sunumu Posterior girişimle hemivertebrektomi: Olgu sunumu H.Mustafa Özdemir, Ömer Faruk Erkoçak, Serkan Tuna, M.İ.Safa Kapıcıoğlu Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı,

Detaylı

Lenke Tip 1 Adölesan İdiopatik Skolyozun Cerrahi Tedavisinde Segmental Pedikül Vidası ve Hibrid Enstrümantasyon Tekniklerinin Karşılaştırılması

Lenke Tip 1 Adölesan İdiopatik Skolyozun Cerrahi Tedavisinde Segmental Pedikül Vidası ve Hibrid Enstrümantasyon Tekniklerinin Karşılaştırılması 1.ÖZET Lenke Tip 1 Adölesan İdiopatik Skolyozun Cerrahi Tedavisinde Segmental Pedikül Vidası ve Hibrid Enstrümantasyon Tekniklerinin Karşılaştırılması Dr.Ulaş SERARSLAN Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

Türk Nöroşirürji Derneği. Spinal ve Periferik Sinir Cerrahisi Öğretim ve Eğitim Grubu. Temel Eğitim Programı (STEP) 5. Dönem, II.

Türk Nöroşirürji Derneği. Spinal ve Periferik Sinir Cerrahisi Öğretim ve Eğitim Grubu. Temel Eğitim Programı (STEP) 5. Dönem, II. Türk Nöroşirürji Derneği Spinal ve Periferik Sinir Cerrahisi Öğretim ve Eğitim Grubu Temel Eğitim Programı (STEP) 5. Dönem, II. Modül 28-31 Mayıs 2015 Trabzon 28 Mayıs 2015 Perşembe 14:00-18:00 KAYIT VE

Detaylı

Konjenital Skolyoz. Congenital Scoliosis. Derleme. Celal Özbek ÇAKIR, Süleyman R. ÇAYLI

Konjenital Skolyoz. Congenital Scoliosis. Derleme. Celal Özbek ÇAKIR, Süleyman R. ÇAYLI Derleme Konjenital Skolyoz Congenital Scoliosis Celal Özbek ÇAKIR, Süleyman R. ÇAYLI Özel Park Hastanesi, Beyin ve Sinir Cerrahisi Kliniği, Malatya, Türkiye Yazışma Adresi: Süleyman Çaylı / E-posta: srcayli@gmail.com

Detaylı

EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI MUAYENESİ (LOMBER VE ALT EKSTREMİTE) Dr. Arif GÜLKESEN

EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI MUAYENESİ (LOMBER VE ALT EKSTREMİTE) Dr. Arif GÜLKESEN EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI MUAYENESİ (LOMBER VE ALT EKSTREMİTE) Dr. Arif GÜLKESEN Günlük yaşam aktivitelerinin gerçekleştirilmesi, büyük oranda eklemlerde yeterli hareket açıklığının olmasına bağlıdır. Bu

Detaylı

Adolesan idiyopatik skolyoz sırt ya da bel ağrısına neden olur mu?

Adolesan idiyopatik skolyoz sırt ya da bel ağrısına neden olur mu? Skolyoz nedir? Skolyoz omurganın 10 dereceden daha fazla yana eğilmesidir. Normalde bir omurgaya arkadan bakıldığında yukarıdan aşağıya doğru düz bir hat şeklinde görülürken, skolyozda ise yanlara doğru

Detaylı

D E F O R M İ T E L E R İ

D E F O R M İ T E L E R İ GÖĞÜS ÖN DUVARI D E F O R M İ T E L E R İ DRATALAYŞAHİN Kas iskelet sistemi anomalileri ile veya izole halde kosta, kıkırdak ve sternumu değişik şekillerde etkilemiş olabilen konjenital toraks deformiteleri

Detaylı

TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ. ERİŞKİN İSTMİK SPONDİLOLİSTEZİS (Bel Kayması) HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ

TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ. ERİŞKİN İSTMİK SPONDİLOLİSTEZİS (Bel Kayması) HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ERİŞKİN İSTMİK SPONDİLOLİSTEZİS (Bel Kayması) HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ ERİŞKİN İSTMİK SPONDİLOLİSTEZİS NEDİR? Omurga, omur adı

Detaylı

Lokal İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri Tedavisi

Lokal İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri Tedavisi Lokal İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri Tedavisi Lokal ileri evre akciğer kanserli olgularda cerrahi tedavi, akciğer rezeksiyonu ile birlikte invaze olduğu organ ve dokuların rezeksiyonunu

Detaylı

29 Ekim 2015, Perşembe

29 Ekim 2015, Perşembe 1 TÜRKÇE KONUŞULAN ÜLKELER KONGRESİ KONUK ÜLKE; KAZAKİSTAN 08:00-09:15 AÇILIŞ 08:00-08:12 Neden Türkçe? MN Doral(Tr) 08:12-08:24 Türkçesi konuşulan ülkeler Ö. Aydıngöz(Tr) 08:24-08:36 Birlikteliğimiz V.

Detaylı

VÜCUDUN TEMEL PARÇALARI. 1) Baş-boyun 2)Gövde 3)Ekstremiteler (Kollar ve bacaklar)

VÜCUDUN TEMEL PARÇALARI. 1) Baş-boyun 2)Gövde 3)Ekstremiteler (Kollar ve bacaklar) VÜCUDUN TEMEL PARÇALARI 1) Baş-boyun 2)Gövde 3)Ekstremiteler (Kollar ve bacaklar) 1)BAŞ a)yüz b)kranium (Kafatası) 2) GÖVDE a)toraks (Göğüs kafesi) b)karın 3) EKSTREMİTELER a)üst ekstremiteler b)alt ekstremiteler

Detaylı

TOS (Toraksın Çıkım Sendromu)

TOS (Toraksın Çıkım Sendromu) TOS (Toraksın Çıkım Sendromu) Akif Turna!! Cerrahpaşa Tıp Fakültesi! Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı!! Bölüm 47 ANATOMİ ANATOMİ Sinir Basısı Hastaların %95 i: Ağrı ve parestezi.! Genelde segmental, n. ulnaris:

Detaylı

PES PLANUS (Düz Tabanlık) Doç. Dr.Gökhan Meriç

PES PLANUS (Düz Tabanlık) Doç. Dr.Gökhan Meriç PES PLANUS (Düz Tabanlık) Doç. Dr.Gökhan Meriç Ayağın Özellikleri Ayağın diğer uzuvlardan farklı üç özelliği vardır. Yer ile teması sağlayan tek bölge olması Tüm vücut ağırlığını taşıması Sert bir kalıp

Detaylı

Ali Haydar Baykan 1, Hakan Sezgin Sayıner 2. Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Ana Bilim Dalı, Adıyaman

Ali Haydar Baykan 1, Hakan Sezgin Sayıner 2. Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Ana Bilim Dalı, Adıyaman Ali Haydar Baykan 1, Hakan Sezgin Sayıner 2 1 Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Ana Bilim Dalı, Adıyaman 2 Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma

Detaylı

Doğuştan Kalça Çıkığı

Doğuştan Kalça Çıkığı Doğuştan Kalça Çıkığı Gelişimsel Kalça Çıkığı Prof. Dr. Necdet Altun Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Doğuştan Kalça Çıkığı Tanım Sınıflandırma Patoloji Tanı Tedavi Doğuştan Kalça Çıkığı / 2 Doğuştan Kalça

Detaylı

Plato Tibia ve ÖĞRENCİ DERS NOTLARI. Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı

Plato Tibia ve ÖĞRENCİ DERS NOTLARI. Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Plato Tibia ve Patella Kırıkları ÖĞRENCİ DERS NOTLARI Prof.Dr.Mehmet.Mehmet Rıfat R ERGİNER İ.Ü.Cerrahpaşa a Tıp T p Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Plato Tibia Kırıkları İnsidans Bütün

Detaylı

DİRSEK GRAFİSİ YRD.DOÇ.DR.MANSUR KÜRŞAD ERKURAN ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ ACİL TIP AD.

DİRSEK GRAFİSİ YRD.DOÇ.DR.MANSUR KÜRŞAD ERKURAN ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ ACİL TIP AD. DİRSEK GRAFİSİ YRD.DOÇ.DR.MANSUR KÜRŞAD ERKURAN ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ ACİL TIP AD. Amaç I. Acil serviste sık istenilen grafileri yorumlanırken nelere dikkat edilmesi gerektiği II. Hangi açılardan

Detaylı

Dr. Recep Savaş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir

Dr. Recep Savaş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir Dr. Recep Savaş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir SİSTEMATİK DEĞERLENDİRME Yorumlama dıştan içe veya içten dışa doğru yapılmalı TORAKS DUVARI Kostalar Sternum Klavikula Torasik vertebralar

Detaylı

Ankilozan Spondilit. Uzm. Fzt. Kağan YÜCEL Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv.

Ankilozan Spondilit. Uzm. Fzt. Kağan YÜCEL Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv. Ankilozan Spondilit Uzm. Fzt. Kağan YÜCEL Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv. 1 Spondiloartropatiler Ankilozan Spondilit Reaktif Artrit (Reiter sendromu) Psoriatik Artrit.. Ankilozan Spondilit Ankiloz (füzyon)

Detaylı

ORJINAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE

ORJINAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE The Journal of Turkish Spinal Surgery ORJINAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE Cilt: 25 Sayı: 2 Nisan 2014 ss. 87-96 TAM SEGMENTE VE KİLİTLENMEMİŞ HEMİVERTEBRALI HASTALARDA SADECE POSTERİOR YAKLAŞIMLA TAM HEMİVERTEBREKTOMİ,

Detaylı

LENKE TİP 3C, 5C VE 6C EĞRİLİKLERİ OLAN ADOLESAN İDİOPATİK SKOLYOZUN CERRAHİ TEDAVİSİNDE DİSTAL FÜZYON SEVİYESİNİ L4 YERİNE L3 TE DURMA KRİTERLERİ

LENKE TİP 3C, 5C VE 6C EĞRİLİKLERİ OLAN ADOLESAN İDİOPATİK SKOLYOZUN CERRAHİ TEDAVİSİNDE DİSTAL FÜZYON SEVİYESİNİ L4 YERİNE L3 TE DURMA KRİTERLERİ T.C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ ANABİLİM DALI LENKE TİP 3C, 5C VE 6C EĞRİLİKLERİ OLAN ADOLESAN İDİOPATİK SKOLYOZUN CERRAHİ TEDAVİSİNDE DİSTAL FÜZYON SEVİYESİNİ L4

Detaylı

PELVİS KIRIKLARI. Prof. Dr. Mehmet Aşık

PELVİS KIRIKLARI. Prof. Dr. Mehmet Aşık PELVİS KIRIKLARI Prof. Dr. Mehmet Aşık PELVİS KIRIKLARI Pelvis, lokomotor sistemin en fazla yük taşıyan bölümüdür. İçindeki majör damar, sinir ve organ yapıları nedeniyle pelvis travmaları kalıcı sakatlık

Detaylı

İliotibial Bant Sendromu

İliotibial Bant Sendromu İliotibial Bant Sendromu Doç. Dr.Tahsin Beyzadeoğlu Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Snapping Hip Kalça hareketlerinde ağrılı veya ağrısız atlama hissi, ses duyma

Detaylı

KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK

KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK 1 COLUMNA VERTEBRALİS 2 COLUMNA VERTEBRALİS 1) Columna vertebralis pelvis üzerine merkezi olarak oturmuş bir sütuna benzer ve destek vazifesi görerek vücudun dik durmasını

Detaylı

SERVİKAL DİSK HERNİSİ

SERVİKAL DİSK HERNİSİ TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ SERVİKAL DİSK HERNİSİ (Boyun Fıtığı) HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ SERVİKAL MYELOPATİLİ HASTALARIN YAKINMALARI Omurga, omur denilen

Detaylı

Multipl Myeloma da PET/BT. Dr. N. Özlem Küçük Ankara Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD

Multipl Myeloma da PET/BT. Dr. N. Özlem Küçük Ankara Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD Multipl Myeloma da PET/BT Dr. N. Özlem Küçük Ankara Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD İskelet sisteminin en sık görülen primer neoplazmı Radyolojik olarak iskelette çok sayıda destrüktif lezyon ve yaygın

Detaylı

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ ANABİLİM DALI

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ ANABİLİM DALI 1 T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ ANABİLİM DALI Staj Amaç ve Hedefleri: 1.Tıp Öğrencisi ortopedik bir hastaya yaklaşımını bilmeli ve tanı koyabilmeli. 2. Tıp Öğrencisi

Detaylı

30.10.2013 BOYUN AĞRILARI

30.10.2013 BOYUN AĞRILARI BOYUN AĞRILARI BOYUN ANOTOMISI 7 vertebra, 5 intervertebral disk, 12 luschka eklemi, 14 faset eklem, Çok sayıda kas ve tendondan oluşur. BOYNUN FONKSIYONU Başı desteklemek Başın tüm hareket

Detaylı

Bel Ağrıları. Uzm. Fzt. Kağan YÜCEL - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv.

Bel Ağrıları. Uzm. Fzt. Kağan YÜCEL - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv. Bel Ağrıları Uzm. Fzt. Kağan YÜCEL - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv. BEL AĞRISI 19-45 yaşları arasında günlük yaşam faaliyetlerini sınırlayan en önemli sebeplerden biridir. İş gücü kaybı açısından üst solunum

Detaylı

ÇOCUKLARDA HAREKET SİSTEMİ MUAYENESİ (ROMATOLOJİK MUAYENE) Özgür KASAPÇOPUR

ÇOCUKLARDA HAREKET SİSTEMİ MUAYENESİ (ROMATOLOJİK MUAYENE) Özgür KASAPÇOPUR ÇOCUKLARDA HAREKET SİSTEMİ MUAYENESİ (ROMATOLOJİK MUAYENE) Özgür KASAPÇOPUR HAREKET SİSTEMİ Üç ana yapı taşı Kemikler Kaslar Eklemler Oynamaz eklemler (Kafa tası) Yarı oynar eklemler (Omurga) Oynar eklemler

Detaylı

Genç EriĢkinde Kalça Ağrısı Klinik Değerlendirme & Görüntüleme. PROF DR UĞUR ġayli YEDĠTEPE ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ ORTOPEDĠ VE TRAVMATOLOJĠ

Genç EriĢkinde Kalça Ağrısı Klinik Değerlendirme & Görüntüleme. PROF DR UĞUR ġayli YEDĠTEPE ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ ORTOPEDĠ VE TRAVMATOLOJĠ Genç EriĢkinde Kalça Ağrısı Klinik Değerlendirme & Görüntüleme PROF DR UĞUR ġayli YEDĠTEPE ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ ORTOPEDĠ VE TRAVMATOLOJĠ FAS (FAİ) Gençlerde-sporcularda Kalça ağrısı ve OA Femur

Detaylı

DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ 26 Aralık, Cumartesi 2015, Gazimağusa - K.K.T.C. SKOLYOZ. Prof. Dr. Cemil YILDIZ

DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ 26 Aralık, Cumartesi 2015, Gazimağusa - K.K.T.C. SKOLYOZ. Prof. Dr. Cemil YILDIZ DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ 26 Aralık, Cumartesi 2015, Gazimağusa - K.K.T.C. SKOLYOZ Prof. Dr. Cemil YILDIZ SKOLYOZ NORMAL FRONTAL PLAN SAGİTAL PLAN AKSİYEL PLAN SKOLYOZ LORDOZ/KİFOZ ROTASYON FRONTAL PLAN

Detaylı

LOMBER SPİNAL STENOZ TEDAVİSİNDE MİKRO-HEMİLAMİNEKTOMİ veya LAMİNEKTOMİ SEÇENEKLERİ

LOMBER SPİNAL STENOZ TEDAVİSİNDE MİKRO-HEMİLAMİNEKTOMİ veya LAMİNEKTOMİ SEÇENEKLERİ LOMBER SPİNAL STENOZ TEDAVİSİNDE MİKRO-HEMİLAMİNEKTOMİ veya LAMİNEKTOMİ SEÇENEKLERİ Dr.Hakan BOZKUŞ VKV Amerikan Hastanesi, Nöroşirurji Bölümü İTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü KONJENİTAL İdiopatik Akandroplastik

Detaylı

SERVİKAL ORTEZLER. Dr.Hakan BOZKUŞ. VKV Amerikan Hastanesi

SERVİKAL ORTEZLER. Dr.Hakan BOZKUŞ. VKV Amerikan Hastanesi SERVİKAL ORTEZLER Dr.Hakan BOZKUŞ VKV Amerikan Hastanesi Burma (Padaung) Kullanım Amacı 1. Ağrıyı azaltmak 2. Boyun hareketlerini kısıtlamak 1. Cerrahi öncesi 2. Cerrahi sonrası 3. Hasta transportunda

Detaylı

F.Ü. SHMYO Tıbbi Görüntüleme Teknikleri Radyolojik İnceleme

F.Ü. SHMYO Tıbbi Görüntüleme Teknikleri Radyolojik İnceleme F.Ü. SHMYO Tıbbi Görüntüleme Teknikleri Radyolojik İnceleme Selami SERHATLIOĞLU 2011 Pozisyon Hastanın duruşu ve Kasetin nasıl yerleştirileceği Santralizasyon Tüpün açısı ve Yönlendirileceği merkez noktası

Detaylı

25. Ulusal Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongresi 27 Ekim 1 Kasım 2015

25. Ulusal Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongresi 27 Ekim 1 Kasım 2015 TOTBİD 25. Ulusal Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongresi 27 Ekim 1 Kasım 2015 Titanic Kongre Merkezi Belek / Antalya PROGRAM ANAHATLARI 27 Ekim 2015, Salı Saat Salon 1 Alt dal KULLANILAN RENK VE SEMBOL

Detaylı

SÜT ÇOCUKLARINDA UZUN SÜRELİ PERİTON DİYALİZİNİN SONUÇLARI

SÜT ÇOCUKLARINDA UZUN SÜRELİ PERİTON DİYALİZİNİN SONUÇLARI SÜT ÇOCUKLARINDA UZUN SÜRELİ PERİTON DİYALİZİNİN SONUÇLARI Gülseren PEHLİVAN, Nur CANPOLAT, Şennur ERKUT, Ayşe KESER, Salim ÇALIŞKAN, Lale SEVER İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı

Detaylı

OMUZ VE DİRSEK BÖLGESİ YARALANMALARI

OMUZ VE DİRSEK BÖLGESİ YARALANMALARI OMUZ VE DİRSEK BÖLGESİ YARALANMALARI Doç. Dr. Nuri Aydın İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı nuri.aydin@istanbul.edu.tr YARALANMA TravmaRk Ani fiziksel

Detaylı

Ankilozan Spondilit Rehabilitasyonu. Prof. Dr.Hidayet Sarı

Ankilozan Spondilit Rehabilitasyonu. Prof. Dr.Hidayet Sarı Ankilozan Spondilit Rehabilitasyonu Prof. Dr.Hidayet Sarı Tanım Özellikle omurgayı tutan ve ankiloza götüren kronik iltihabi sistemik romatizmal hastalıktır. Sakroiliak eklem iltihabı oluşturmak ana bulgusudur.

Detaylı

Alçılama sonrası izlem, sonuçlar ve nüksler

Alçılama sonrası izlem, sonuçlar ve nüksler Alçılama sonrası izlem, sonuçlar ve nüksler Dr.Hüseyin Arslan DÜ Tıp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji AD Alçı sonrası izlem Ponseti metodu 2 aşamalı bir tedavi modelidir: 1. Düzelme (manipülasyon, seri

Detaylı

DERS ADI STATÜ Teorik+Uygu lama. 1 FTR 518 Egzersiz fizyolojisi Z saat 2 FTR 501 Ortopedik saat 4 FTR 522 Nörolojik Reh.

DERS ADI STATÜ Teorik+Uygu lama. 1 FTR 518 Egzersiz fizyolojisi Z saat 2 FTR 501 Ortopedik saat 4 FTR 522 Nörolojik Reh. DERS PLANI 1. YARIYIL SIRA DERS KODU DERS ADI STATÜ Teorik+Uygu lama KREDİ AKTS 1 FTR 518 Egzersiz fizyolojisi Z 2+2 3 7.5 saat 2 FTR 501 Ortopedik S 2+2 3 7.5 rehabilitasyon 1 saat 3 FTR 520 Kardiyopulmoner

Detaylı

diyopatik skolyozlu hastalarda transpediküler vida ile düzeltme sonuçlar n n de erlendirilmesi

diyopatik skolyozlu hastalarda transpediküler vida ile düzeltme sonuçlar n n de erlendirilmesi Göztepe T p Dergisi 24(1):26-31, 2009 ISSN 1300-526X KL N K ARAfiTIRMA Ortopedi ve Travmatoloji diyopatik skolyozlu hastalarda transpediküler vida ile düzeltme sonuçlar n n de erlendirilmesi Halil ÇANAKÇI

Detaylı

TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ. SERVİKAL DAR KANAL ve MYELOPATİ HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ

TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ. SERVİKAL DAR KANAL ve MYELOPATİ HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ SERVİKAL DAR KANAL ve MYELOPATİ HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ SERVİKAL MYELOPATİLİ HASTALARIN YAKINMALARI Servikal kanal darlığı, genellikle

Detaylı

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ ANABİLİM DALI

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ ANABİLİM DALI T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ ANABİLİM DALI 1 Staj Amaç ve Hedefleri: 1.Tıp Öğrencisi ortopedik bir hastaya yaklaşımını bilmeli ve tanı koyabilmeli. 2. Tıp Öğrencisi

Detaylı

Mukopolisakkaridozis radyolojisi

Mukopolisakkaridozis radyolojisi Mukopolisakkaridozis radyolojisi Dr. Zeynep Yazıcı Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi Pediatrik Radyoloji BD Mukopolisakkaridozlar Glikozaminoglikan katabolizmasını etkileyen bir grup nadir hastalık 7

Detaylı

Servikal. Torakal. Lumbal. Sakrum

Servikal. Torakal. Lumbal. Sakrum GÖVDE VE HAREKETLERİ Gövde 1. Omurga 2. Göğüs kafesi REK132&SBR178 ANATOMİ VE KİNEZİYOLOJİ Gövdenin Fonksiyonları 1. Baş, boyun ve gövde hareketlerine izin verir 2. Dik durmamızı sağlar 3. Önemli organları

Detaylı

Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın 0341110011

Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın 0341110011 Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri Sena Aydın 0341110011 PATOFİZYOLOJİ Fizyoloji, hücre ve organların normal işleyişini incelerken patoloji ise bunların normalden sapmasını

Detaylı

KEMİK VE MİNERAL YOĞUNLUĞU ÖLÇÜMÜ (KMY) Dr. Filiz Yenicesu Düzen Laboratuvarı 6 Ekim 2013

KEMİK VE MİNERAL YOĞUNLUĞU ÖLÇÜMÜ (KMY) Dr. Filiz Yenicesu Düzen Laboratuvarı 6 Ekim 2013 KEMİK VE MİNERAL YOĞUNLUĞU ÖLÇÜMÜ (KMY) Dr. Filiz Yenicesu Düzen Laboratuvarı 6 Ekim 2013 SUNUM KAPSAMI Niçin KMY yaparız? Hangi yöntemi kullanırız? KMY sonuçlarını nasıl değerlendirmemiz gerekir? Kırık

Detaylı

Gelişen en Olguda Mentamove ile Tedavi

Gelişen en Olguda Mentamove ile Tedavi Spontan Foot Drop (Düşük k Ayak) Gelişen en Olguda Mentamove ile Tedavi Dr. Mustafa Akgün, Dr. Zehra Akgün, Dr. Christoph Garner Mentamove Merkezi Bursa Türkiye Keywords: Lumbar Disc Disease, Foot Drop,

Detaylı

DÖNEM V - C. GRUBU Ortopedi ve Travmatoloji Stajı Ders Programı 1. Hafta 09/09/2015. ÇARŞAMBA Doğuştan çarpık ayak. Kongenital Pes Ekuinovarus

DÖNEM V - C. GRUBU Ortopedi ve Travmatoloji Stajı Ders Programı 1. Hafta 09/09/2015. ÇARŞAMBA Doğuştan çarpık ayak. Kongenital Pes Ekuinovarus DÖNEM V C. GRUBU Ortopedi ve Travmatoloji Stajı Ders Programı. Hafta 08.0 09: 09:0 0: 0.0. :0. :00 :. 6.00 6. 7.00 07/09/0 Bel ve Boyun Ağrıları Neck and Back Pain BORD(Bornova A blok. Kat Osteokondrozlar

Detaylı

AKCİĞER KANSERİ TANISI KONULDUKTAN SONRA NE YAPILIR HASTA NASIL TAKİP VE İDARE EDİLİR

AKCİĞER KANSERİ TANISI KONULDUKTAN SONRA NE YAPILIR HASTA NASIL TAKİP VE İDARE EDİLİR AKCİĞER KANSERİ TANISI KONULDUKTAN SONRA NE YAPILIR HASTA NASIL TAKİP VE İDARE EDİLİR Akciğer kanseri olmak her şeyin sonu değildir. Bu hastalığı yenmek için mutlaka azimli, inançlı ve sabırlı olmanız

Detaylı

ADOLESAN İDİYOPATİK SKOLYOZUN CERRAHİ TEDAVİSİNDE MONOAKSİYEL VE POLİAKSİYEL VİDA KULLANIMININ DENGE ÜZERİNE ETKİLERİ

ADOLESAN İDİYOPATİK SKOLYOZUN CERRAHİ TEDAVİSİNDE MONOAKSİYEL VE POLİAKSİYEL VİDA KULLANIMININ DENGE ÜZERİNE ETKİLERİ T.C DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ ANABİLİM DALI ADOLESAN İDİYOPATİK SKOLYOZUN CERRAHİ TEDAVİSİNDE MONOAKSİYEL VE POLİAKSİYEL VİDA KULLANIMININ DENGE ÜZERİNE ETKİLERİ DR.

Detaylı

OSTEOARTRİT. Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ

OSTEOARTRİT. Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ OSTEOARTRİT Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ Eklem kıkırdağından başlayıp, eklemlerde mekanik aşınmaya ve dejenerasyona yol açan kronik bir eklem hastalığıdır. LİTERATÜRDEKİ İSİMLERİ ARTROZ DEJENERATİF ARTRİT Yavaş

Detaylı

BEL AĞRISI. Dahili Servisler

BEL AĞRISI. Dahili Servisler BEL AĞRISI Dahili Servisler İnsan omurgası vücut ağırlığını taşımak, hareketine izin vermek ve spinal kolonu korumak için dizayn edilmiştir. Omurga kolonu, birbiri üzerine dizilmiş olan 24 ayrı omur adı

Detaylı

İnmemiş Testis ve İnguinal Herni. PANEL: Görseller Eşliğinde Vaka Tartışmaları

İnmemiş Testis ve İnguinal Herni. PANEL: Görseller Eşliğinde Vaka Tartışmaları İnmemiş Testis ve İnguinal Herni PANEL: Görseller Eşliğinde Vaka Tartışmaları DR.CEVPER ERSÖZ ÜROLOJİ ANABİ L İ M DALI Vaka 1 18 aylık, erkek çocuk Ailesi sağ yumurtalığının yukarıda olduğunu ifade ediyor

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Kübra Öztürk Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

Adölesan idiyopatik skolyozun anterior enstrümantasyon ile tedavisi ve erken sonuçlar

Adölesan idiyopatik skolyozun anterior enstrümantasyon ile tedavisi ve erken sonuçlar ACTA ORTHOPAEDICA et TRAUMATOLOGICA TURCICA Acta Orthop Traumatol Turc 2001;35:196-207 Adölesan idiyopatik skolyozun anterior enstrümantasyon ile tedavisi ve erken sonuçlar Early results of anterior instrumentation

Detaylı

2017 TNDer SPSCG 6 dönem 2. MÖDÜL EĞİTİM PROGRAMI

2017 TNDer SPSCG 6 dönem 2. MÖDÜL EĞİTİM PROGRAMI 2017 TNDer SPSCG 6 dönem 2. MÖDÜL EĞİTİM PROGRAMI YER: İHALEYE ÇIKINCA AÇIKLANACAK Değerli Meslektaşlarımız; TNDer SPSC Öğretim ve Eğitim Grubunun düzenlediği ve geleneksel hale gelen Yaz Okulları programında

Detaylı

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün;

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün; Epilepsi bir kişinin tekrar tekrar epileptik nöbetler geçirmesi ile niteli bir klinik durum yada sendromdur. Epileptik nöbet beyinde zaman zaman ortaya çıkan anormal elektriksel boşalımların sonucu olarak

Detaylı

Sunu Planı. Doç. Dr. HAKAN TOPAÇOĞLU İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi. 20 dakika SCIWORA Bana göre normal!! Servikal görüntüleme

Sunu Planı. Doç. Dr. HAKAN TOPAÇOĞLU İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi. 20 dakika SCIWORA Bana göre normal!! Servikal görüntüleme Sunu Planı 20 dakika SCIWORA Bana göre normal!! Servikal görüntüleme Doç. Dr. HAKAN TOPAÇOĞLU İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Servikal yaralanma çocukta 16 yaş altında nadir Küçük çocuklarda en

Detaylı

Penetran Göz Yaralanmaları

Penetran Göz Yaralanmaları Penetran Göz Yaralanmaları Pelin Özyol Oküler yaralanmalar özellikle düşük sosyoekonomik düzeydeki bireylerde ve az gelişmiş ülkelerde olmak üzere genel olarak tüm dünyada önemli morbidite nedenidir. Yaralanmaların

Detaylı

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK PROGRAMI

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK PROGRAMI T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK PROGRAMI ANKARA İLİ SİNCAN İLÇESİNDE BİR İLKÖĞRETİM OKULU ve BİR LİSEDE ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERDE SKOLYOZ ve KİFOZ SIKLIĞININ BELİRLENMESİ

Detaylı

ADEZİV KAPSÜLİT FZT NAZMİ ŞEKERCİ

ADEZİV KAPSÜLİT FZT NAZMİ ŞEKERCİ ADEZİV KAPSÜLİT FZT NAZMİ ŞEKERCİ DONUK OMUZ - FROZEN SHOULDERADEZİV KAPSÜLİT Adeziv kapsulit omuz ekleminde, eklem kapsülünün kronik iltihabi bir durumu olup eklem kapsülünde kalınlaşma, sertleşme ve

Detaylı

Osteoartrit. Uzm. Fzt. Kağan Yücel Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv.

Osteoartrit. Uzm. Fzt. Kağan Yücel Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv. Osteoartrit Uzm. Fzt. Kağan Yücel Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv. OSTEOARTRİT Primer nonenflamatuar artiküler kartilajın bozulması ve reaktif yeni kemik oluşumu ile karakterize,eklem ağrısı,hareket kısıtlılığı

Detaylı

Türk Omurga Derneği. Eğitim Modülleri. Modül 1: Temel Bilimler-09 Kasım 2018

Türk Omurga Derneği. Eğitim Modülleri. Modül 1: Temel Bilimler-09 Kasım 2018 07:30-08:00 Kayıt & Hoşgeldiniz Kahvesi 08:00-08:10 Açılış & Kurs bilgilendirmesi Haluk Berk-Onur Ulu 08:10-08:30 Öğrenme öncesi sınavı Onur Ulu Modül 1: Temel Bilimler-09 Kasım 2018 1. Oturum: Omurga

Detaylı

Türk Omurga Derneği. Eğitim Modülleri

Türk Omurga Derneği. Eğitim Modülleri Temel Bilimler Omurga Travması Omurga Dejeneratif hastalıkları Omurga Deformiteleri Omurga Destrüktif hastalıkları Değerli meslektaşlarım, Türk Omurga Derneğinin önemli eğitim faaliyetlerinden birisi olan

Detaylı

Türk Ortopedi ve Travmatoloji Eğitim Konseyi (TOTEK) Kurum Ziyaretleri ve Akreditasyon Programı Esasları. ve Akreditasyon Standartları

Türk Ortopedi ve Travmatoloji Eğitim Konseyi (TOTEK) Kurum Ziyaretleri ve Akreditasyon Programı Esasları. ve Akreditasyon Standartları Türk Ortopedi ve Travmatoloji Eğitim Konseyi (TOTEK) Kurum Ziyaretleri ve Akreditasyon Programı Esasları ve Akreditasyon Standartları Sağlık sisteminde verilen eğitimin niteliği, hizmetin niteliğini belirleyen

Detaylı

SPONDİLOLİSTEZİS VE CERRAHİ TEDAVİSİ

SPONDİLOLİSTEZİS VE CERRAHİ TEDAVİSİ SPONDİLOLİSTEZİS VE CERRAHİ TEDAVİSİ Dr.Hakan BOZKUŞ VKV Amerikan Hastanesi, Nöroşirurji Bölümü İTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü Spondilolistezis İlk defa 1772 yılında Herbiniaux un yaptığı zor doğum ile tanımlanıyor

Detaylı

Boyun Ağrılarında Tanı ve Tedavi. Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem Üniversitesi

Boyun Ağrılarında Tanı ve Tedavi. Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem Üniversitesi Boyun Ağrılarında Tanı ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem Üniversitesi Boyun Anatomisi Boyun Anatomisi Omurganın en hareketli parçasıdır. Karotis, vertebral arter, omurilik ve spinal sinirleri

Detaylı

PARKİNSON HASTALIĞI. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak

PARKİNSON HASTALIĞI. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak PARKİNSON HASTALIĞI Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları TND

Detaylı

MEME KANSERİ TARAMASI

MEME KANSERİ TARAMASI MEME KANSERİ TARAMASI Meme Kanseri Taramanızı Yaptırdınız Mı? MEME KANSERİ TARAMASI NE DEMEKTİR? Kadınlarda görülen kanserlerin %33 ü ve kansere bağlı ölümlerin de %20 si meme kanserine bağlıdır. Meme

Detaylı

Kliniğimizde fetusun ikinci trimester ultrasonografik taramasında pes ekinovarus saptanan hastaların perinatal ve ortopedik sonuçları

Kliniğimizde fetusun ikinci trimester ultrasonografik taramasında pes ekinovarus saptanan hastaların perinatal ve ortopedik sonuçları Kliniğimizde fetusun ikinci trimester ultrasonografik taramasında pes ekinovarus saptanan hastaların perinatal ve ortopedik sonuçları Rauf Melekoğlu Sevil Eraslan Ebru Çelik Harika Gözde Gözükara Bağ İnönü

Detaylı

Sivas il merkezinde skolyoz için okul taraması

Sivas il merkezinde skolyoz için okul taraması ACTA ORTHOPAEDICA et TRAUMATOLOGICA TURCICA Acta Orthop Traumatol Turc 2009;43(5):426-430 doi:10.3944/aott.2009.426 Sivas il merkezinde skolyoz için okul taraması School screening for scoliosis in Sivas,

Detaylı