TRABZON KENTİNDE HAVA KİRLİLİĞİ VE İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ
|
|
- Metin Soner Şener
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Hava Kirliliği ve Kontrolü Ulusal Sempozyumu 2008, Ekim 2008, HATAY TRABZON KENTİNDE HAVA KİRLİLİĞİ VE İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ Yelda Aydın TÜRK 1(*), Mustafa KAVRAZ 2, Mehmet Hakan TÜRK 3 1 Karadeniz Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü TRABZON 2 Karadeniz Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, TRABZON 3 Trabzon Nümune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Halk Sağlığı Uzmanı, TRABZON ÖZET Hava kirliliği, atmosferde toz, gaz, duman, koku, su buharı şeklinde bulunabilecek olan kirleticilerin insan ve diğer canlılar ile eşyaya zarar verici miktarlara yükselmesi olarak tanımlanabilir. Yaşamın temel unsuru olan hava, insanlara solunum olanağı yarattığına göre, havadaki kirliliğin insan sağlığı yönünden önemi açıktır. Araştırmalar, akciğer kanserinin meydana gelmesinde ve artmasında da hava kirliliğinin önemli bir rolü olabileceğini göstermektedir. Ülkemizde hava kirliliğinin böylesi önemli bir sorun olduğu ve insan sağlığı üzerinde önemli etkiler bıraktığı yapılan çalışmalardan da anlaşılmaktadır. Yapılan araştırmalar, hava kirliliğinin kronik bronşit,nefes darlığı, amfizem ve akciğer kanseri gibi solunum yolu hastalıklarına neden olabildiğini göstermiştir. Hava kirliliği ve mortalite ilişkisini inceleyen çalışmalar sonucunda, hava kirliliğinin yoğun yaşandığı kış mevsimlerinde solunum sistemi hastalıklarındaki mortalitede artış olduğu ayrıca, hava kirliliğinin artışına paralel olarak solunum sistemi hastalıklarından dolayı hastanede yatış sürelerinde de uzama olduğu saptanmıştır. Çalışma kapsamında çalışma alanı olarak seçilen Trabzon kentinde hava kirliliğinin insan sağlığı üzerindeki etkileri ele alınmıştır. Çalışmada zaman aralığı olarak yılları arasındaki süreç incelenmiş ve hava kirliliğinin insan sağlığı üzerinde ne gibi etkiler yarattığı ortaya konmuştur. ABSTRACT Air pollution can be defined as the increase in the level of pollutants in the form of dust, gas, fume, smell, and vapor to the degree that it will damage humans, animals and property. Considering the fact that air, which is essential for life, lets people breathe, the danger of air pollution for human health is obvious. Studies made so far indicate the important role of air pollution in the development and increase of lung cancer. Based on the studies made in our country so far, it is seen that air pollution is an important problem and has serious damaging effects on human health. The studies done in this respect show that air pollution can cause to such respiratory problems as chronic bronchitis, dyspnea (difficulty in breathing), emphysema and lung cancer. As a result of the studies which were made to investigate the relation between air pollution and mortality, it is seen that during the * yeldaydin@mynet.com 810
2 winter times when the rate of the air pollution is increased, the rate of mortality from respiratory system disorder is increased, and also that in parallel to the increase in air pollution, the duration of hospital stays for many patients significantly increased. In the framework of the study, the effects of air pollution on human health were investigated in the city of Trabzon that was chosen as the study area. The time interval of the study was determined to be between 2005 and 2007, and the possible effects of the air pollution on human health during this time interval were recorded and displayed. ANAHTAR SÖZCÜKLER Kentleşme, Hava kirliliği, Sağlık, Hastalık, Solunum, Trabzon GİRİŞ 19. yy dan itibaren endüstrileşmenin hızlı bir şekilde yaygınlaşması, bu süreçte Dünyadaki nüfusun hızlı bir şekilde artması ve buna paralel olarak artan enerji kullanımı bir takım çevresel problemlerin de oluşmasına neden olmuştur(url 4). Çevresel problemler içerisinde en önemli yeri hava ve su kirliliği içermektedir. Hava kirliliğinin oluşumunda değişik etmenler vardır ancak en önemli nedenleri kentleşme ve endüstrileşmedir. Özellikle plansız kentleşmenin neden olduğu yeşil alanların azalması, motorlu araç sayılarının artması, ısınma amaçlı kullanılan yakıtların kalitesiz olması gibi nedenler hava kirliliğinin oluşmasında önemli rol oynamaktadır (Bayram vd., 2006). Türkiye de de özellikle 1950'li yıllardan sonra görülen hızlı kentleşme, hava kirliliğinin artmasında etkili olmuştur. Evsel ısınma amacıyla yakılan kömür ve fuel-oil emisyonlarının alçak bacalardan atmosfere atılması, kullanılan yakıtın yüksek oranda kükürt ve kül içermesi, ısınma sistemlerinde yanmanın genellikle tam olmaması gibi etmenler özellikle kış aylarında kentlerin önemli bir bölümünde hava kirliliğine neden olmaktadır. Ankara, İstanbul, İzmir gibi kentlerin dışında son yıllarda Gaziantep, Bayburt, Trabzon, Kütahya, Erzurum, Niğde, Çanakkale, Isparta, gibi endüstrileşmenin yoğun olmadığı kentlerde de hava kirliliğinde artışlar görülmektedir. Trabzon kentinin özellikle kış aylarında hava kirliliği en yüksek kentler arasında olması dikkat çekicidir. DİE, Çevre İstatistikleri, verilerine göre de hava kirliliğinin göstergelerinden olan SO 2 ve PM değerleri incelendiğinde, Trabzon kentinde ısınmadan kaynaklı hava kirliliği olduğu görülmektedir. Bu çalışmada hava kirliliğinin insan sağlığı üzerinde ne gibi etkiler yarattığı, kentteki hava kirliliğinin yıllar itibariyle nasıl bir değişim gösterdiği, hangi dönemlerde insanları daha çok etkilediği ve hava kirliliğine bağlı olarak hangi hastalıklarda artış olduğu sonuçları ortaya konmuştur. Ayrıca elde edilen sonuçlar bağlamında öneriler geliştirilmiştir. MATERYAL VE METOD Trabzon kentinde hava kirliliğine ilişkin veriler ilgili kurumlar tarafından yapılan hava kalite değerleri ölçümleri dikkate alınarak belirlenmiştir. Bu süreç içerisinde 6 aylık dönemlerde (Kasım-Nisan) kentteki hava kirliliği değerleri ile hava kirliliğinin etkili olduğu hastalıklarından dolayı hastaneye yatan ve tedavi gören hastalar arasındaki ilişki 811
3 incelenmiştir. Söz konusu zaman dilimi içerisinde Trabzon İl Sağlık Müdürlüğündeki hasta kayıtları dikkate alınmış, elde edilen veriler istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Hava Kirliliğinin Sağlık Üzerine Etkileri Türkiye de hava kirliliğinin böylesi önemli bir sorun olduğu ve insan sağlığı üzerinde önemli etkiler bıraktığı yapılan çalışmalardan da anlaşılmaktadır. Yapılan araştırmalar, hava kirliliğinin kronik bronşit,nefes darlığı, amfizem ve akciğer kanseri gibi solunum yolu hastalıklarına neden olabildiğini göstermiştir. Hava kirliliği ve mortalite ilişkisini inceleyen çalışmalar sonucunda, hava kirliliğinin yoğun yaşandığı kış mevsimlerinde solunum sistemi hastalıklarındaki mortalitede artış olduğu ayrıca, hava kirliliğinin artışına paralel olarak solunum sistemi hastalıklarından dolayı hastanede yatış sürelerinde de uzama olduğu saptanmıştır. Bir insanın günde ortalama litre, hayatı boyunca ortalama milyon litre hava soluduğu göz önüne alındığında havanın kalitesinin insan sağlığı için önemi daha iyi anlaşılmaktadır (Öztürk, 2005). Hava kirliliğinin doğrudan insan sağlığına etkileri, kirliliğe maruz kalınan süre ve yoğunluk ile ilgili nüfusun genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Hava kirliliğinin olumsuz etkileri sağlıklı kişilerde de gözlenmekle birlikte, duyarlılığı fazla olan bazı gruplarda etkisi daha yüksek sorunlar oluşturmaktadır (Tablo 1) (URL 5). Çocuklar ve yaşlılar, solunum ve kardiyovasküler hastalığı olanlar, alerjik olanlar ve egzersiz yapanlar daha çok risk altındadır. Yapılan çalışmalarda, hava kirliliğinin çocuklarda akut solunum yolu enfeksiyonu riskini artırdığı, kardiyorespiratuar morbidite ve mortalitede artışa neden olduğu belirtilmektedir (Bayram vd., 2006). Tablo 1. Hava kirliliği ve risk grupları (URL 5) Bebekler ve gelişme çağındaki çocuklar Gebe ve emzikli kadınlar Yaşlılar Kronik solunum ve dolaşım sistemi hastalığı olanlar Endüstriyel işletmelerde çalışanlar Sigara kullananlar Düşük sosyoekonomik grup içinde yer alanlar Hava kirliliğinin sağlık üzerindeki olumsuz etkileri sonucu, Akciğer kanser vakalarında artış, Kronik astım krizi sıklığında artış, Göğüs daralması sıklığında artış, Öksürük/balgam sıklığında artış, Üst solunum sistemi akut bozukluğunda artış, Göz, burun ve boğaz tahribatında artış, Soluk alma kapasitesinde düşüş, Artan ölüm, İş veriminde ve üretimde düşüş, Sağlık tedavi masrafında artış olduğu gözlenmiştir. 812
4 Hava kirliliği dünyada her yıl yaklaşık 3 milyon insanın yaşamını yitirmesine neden olmaktadır. Dünyadaki toplam ölüm miktarının (yaklaşık 55 milyon) %5 i hava kirliliği nedeniyle gerçekleşmektedir. Bu ölümlerin %90 ı gelişmekte olan ülkelerde görülmektedir (Öztürk, 2005). Londra da 1952 yılında yaklaşık 4000 kişinin ölümü, tarihi süreç içerisinde hava kirliliği nedeniyle meydana gelen en büyük toplu ölüm olarak değerlendirilmektedir. Sağlık Üzerinde Önemli Etkiler Yapan Hava Kirleticileri Kükürtdioksit (SO 2 ). Burun, geniz ve boğazdaki nemle reaksiyona giren kükürt dioksit solunum sistemindeki sinirleri tahrip ederek insan sağlığına zarar vermektedir. Kükürt dioksit konsantrasyonu DSÖ nün standartlarında belirtmiş olduğu sınır değerinin üzerinde olduğu zaman özellikle astımlı, bronşitli, kalp ve akciğer hastalarının sağlığını olumsuz etkilemektedir (Öztürk, 2005). Yapılan araştırmalarda, akciğer kanserinin meydana gelmesinde ve hastalığın ilerlemesinde hava kirliliğinin önemli bir rolü olduğu gösterilmiştir (URL 3). Bunun yanı sıra, hava kirliliğinin özellikle çocuklarda akut solunum yolu enfeksiyonu riskini artırdığı, kardiyorespiratuar morbidite ve mortalitede artışa neden olduğu ortaya konmuştur (Bayram vd., 2006). Her türlü faaliyet sonucu atmosfere yayılan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halindeki emisyonları kontrol altına almak; insanı ve çevresini hava alıcı ortamındaki kirlenmelerden doğacak tehlikelerden korumak; hava kirlenmeleri sebebiyle çevrede ortaya çıkan umuma ve komşuluk münasebetlerine önemli zararlar veren olumsuz etkileri gidermek ve bu etkilerin ortaya çıkmamasını sağlamak olan ve tarihinde sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği çeşitli hava kirleticileri için uyulması gereken uzun ve kısa vadeli sınır değerleri vermektedir. Bu yönetmeliğe göre aşılmaması gereken sınır değerler Tablo 2 de gösterilmektedir(öztürk, 2005). Partiküler madde. Partikül maddenin sağlık üzerindeki olumsuz etkisi çapı küçüldükçe daha da artmaktadır. Özellikle 10 μm den küçük boyutlu partiküler maddelerin sağlık üzerindeki olumsuz etkileri çok büyüktür. Bu büyüklükteki partiküller akciğere kadar ulaşmakta ve bazıları kana karışabilmektedir. Özellikle PM konsantrasyonu yüksek olan alanlarda spor yapan insanlar diğer insanlara göre daha sık aralıklarla derinden nefes aldıklarından bu maddeler akciğere daha kolay ulaşabilmekte ve birikebilmektedir (Öztürk, 2005). Trabzon Kenti nin Genel Tanımı Trabzon kenti, Türkiye nin kuzeyinde yer almaktadır (Şekil 1). Trabzon ili, Doğu Karadeniz Dağlarının oluşturduğu yayın ortasındaki Kalkanlı dağlık kütlesinin kuzeye bakan yamaçlarında 38 30' ' doğu meridyenleri ile 40 30' ' kuzey paralelleri arasında yer almaktadır (Uzunali, 2004). Kentin alanı yaklaşık km 2 ve toplam nüfus kişidir. Nüfus yoğunluğu yaklaşık kilometrekareye kişidir.trabzon da iklim yazları serin ve kışları ılık, her mevsim yağışlı geçmektedir. Güneye dağlık bölgeye gidildikçe iklim sertleşmektedir. Bol yağış alan Trabzon da gür bir bitki örtüsü vardır. (Akkoyunlu ve Erturk, 2002). 813
5 Tablo 2. Kükürtdioksitin insan sağlığı üzerine etkisi (Öztürk, 2005) SO 2 Maruz (ppm) Kalma Süresi Etkileri Yıllık 185 μg m -3 duman konsantrasyonu ile birlikte, solunum yolları ve akciğer 0,037-0,092 ortalama hastalıklarında artışlar. 0,007 Yıllık ortalama Yüksek partikül konsantrasyonu ile birlikte, çocuklarda solunum yolları hastalıklarında ilerleme. 0,11-0,19 24 saat Düşük partikül konsantrasyonunda, yaşlı kimselerde solunum yolları hastalıklarında artış. 0,19 24 saat Büyüklerde kronik solunum yolları hastalıklarında ilerleme. 0,19 24 saat Düşük partikül konsantrasyonunda, ölüm oranlarında artış görülebilir. 0,25 24 saat 750 μg m -3 duman konsantrasyonu ile birlikte, günlük ölüm oranlarında artış görülebilir (İngiltere). Hastalanmalarda ani artış. 0,5 10 dakika Astım hastalarında egzersiz (hareket) halinde solunum direncinin artması saat Sağlıklı kimselerde solunum direncinin artması dakika Bronkospasm. 20 Göz tahrişi, öksürme. Türkiye, Dünya Sağlık Teşkilatı ve A.B. nin kükürtdioksit için koyduğu sınır değerler Tablo 3 de verilmiştir (Öztürk, 2005). Tablo 3. Kükürtdioksitle ilgili sınır değerleri (Öztürk, 2005) Koruma Ortalama Limit Ülkeler Gerekçesi Süre Değer Türkiye µg m -3 Avrupa Topluluğu (A.B.) Dünya Sağlık Teşkilatı (WHO) İnsan Sağlığını Korumak Halk sağlığını Korumak Ekosistem Marjinal Tolerans 1 saat 350 µg m -3 Bir yıl içinde 24 defadan fazla olamaz 24 saat 125 µg m -3 Bir yıl içinde üç defadan fazla bu değer aşılamaz Yıllık Kış ayı 10 dakika 24 saat yıllık 20 µg m µg m µg m µg m -3 A.B.D. EPA Yıllık 24 saat 80 µg m µg m
6 Trabzon'da yılın her ayı yağış olmasına rağmen, Eylül ayından sonra en yüksek seviyesine ulaşmakta ve Haziran ayı sonuna kadar yoğunluğunu sürdürmektedir (URL 7). Yıllık ortalama yağış miktarı kg m -2 olup yılın yaklaşık 152 günü yağışlı geçmektedir. Deniz seviyesinden başlayarak güneye doğru artan yükseklik bölgede 3000 metreyi bulmaktadır. Yıllık ortalama hava sıcaklığı C.dir (Uzunali, 2004). Bölgede hakim rüzgar yönleri Aralık ayında güney-güneybatı; Nisan'da güneybatı; Haziran'da güney; diğer aylarda ise batı-kuzey olarak belirlenmiştir. (URL 7) Nisan ve özellikle Mayıs ayı oldukça sisli geçmektedir (URL 7). Bağıl nem Mayıs ve Haziran aylarında %79 ve %76 ile en yüksek değerlerine ulaşmaktadır. Yaz aylarında düşmeye başlayan nem Aralık ayında %67 ile minimum değerini bulur (URL 7) Havadaki nem oranı bazen % 99'a kadar çıkmaktadır. Kentte hızlı kentleşme sonucunda oldukça yoğun bir yapılaşma görülmektedir. Konut alanları kentin kıyı kesiminde özellikle batı yönünde yoğunlaşmaktadır (Şekil 1). Son yıllarda kentin güneyine doğru vadi alanlarını da kapsayan yüksek yapılaşmalar artarak devam etmektedir. BLACKSEA Şekil 1. Trabzon kent haritası Trabzon Kentinde Hava Kirliliği Türkiye nin diğer bazı kentlerinde olduğu gibi Trabzon kentinde de SO 2 ve partiküler madde oranı kış sezonu boyunca özellikle Kasım-Nisan ayları arasında artış göstermektedir (Şekil 2, Şekil 3). Bir kıyı kenti olan Trabzon da kıyı boyunca batı yönünde yapılaşmış konut alanlarında yüksek düzeyde hava kirliliği olduğu saptanmıştır. Kentin bu alanlarında yüksek yapılaşma hakimdir. Dolayısıyla kentte ortaya çıkan hava kirliliğinin hakim rüzgarlar tarafından taşınmasını engellemektedir (Uzunali, 2004). Kirliliğin hava akımı yardımıyla kent dışına taşınamaması sonucunda kış aylarında kentin üzerinde kirlilik bulutları gözle görülebilir derecede yoğunlaşmaktadır. 815
7 ORTALAMA SO2 DEĞERLERİ Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Şekil 2. Trabzon kentinde kış sezonunda SO 2 değerlerinin değişimi ORTALAMA PM DEĞERLERİ Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Şekil 3. Trabzon kentinde kış sezonunda PM değerlerinin değişimi Hızlı kentleşen diğer kentlerde olduğu gibi, Trabzon kentinde de son yıllardaki nüfus artışı, düzensiz ve yoğun yapılaşmalar, kentin hava koridorları sayılabilecek vadi alanlarında yapılaşmaların artması, taşıt sayısındaki artış gibi birçok etken hava kirliliğine neden olmaktadır. Yıl boyunca özellikle Kasım-Nisan ayları arasında sözü edilen kentteki yoğun hava kirliliği konutlardaki ısınma amaçlı kullanılan yakıtlardan meydana gelmektedir. Uzunali (Uzunali, 2004) tarafından yapılan çalışmada da hava kirliliğine neden olan esas unsurun PM olduğu ve bunun konutlarda ısınma amaçlı olarak kullanılan kömür yakıtından kaynaklandığı ortaya konmaktadır. Kentte yıllar itibarıyla ısınma amaçlı tüketilen kömür miktarları (Kg.) incelendiğinde yıldan yıla artış olduğu görülmektedir (Şekil 4). 816
8 amount of coil year Şekil 4. Trabzon kentinde yıllar itibariyle tüketilen kömür miktarı(kg) Bunun yanı sıra kentte hava kirliliğine neden olabilecek hafif endüstri tesisleri kentin doğusunda yer almaktadır. Bu alanda bulunan çimento fabrikasının çevresinde hava kirliliği yüksek düzeydedir fakat kentin batısındaki kirlilik düzeyinden daha düşüktür. Çünkü bu alanda konut türü yapılaşma fazla yoktur (Uzunali, 2004). Kentte henüz yakıt amaçlı doğal gaz kullanılmamaktadır. Ancak, bu tür bir uygulama için altyapı çalışmaları hazırlıkları devam etmektedir. Gelecek yıllarda doğal gazın aktif olarak kullanılması kentteki PM kirliliği açısından olumlu katkılar sağlayacaktır. Akkoyunlu ve Ertürk (Akkoyunlu ve Ertürk, 2002) yaptıkları çalışmada, konut alanlarında kullanılan doğal gazın hava kirliliği üzerindeki etkilerini ortaya koymuşlardır. Bu çalışmayla ortaya konan kirlilik haritası sonuçlarına göre, doğal gaz kullanımının hava kalitesini önemli ölçüde artırdığı saptanmıştır. Kentteki Hava Kirliliğinin İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri Trabzon kentinde, yılları arasında toplam 212 kişi hava kirliliğine bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybederken, 9111 kişi de yataklı hasta olarak tedavi görmüştür. 153 ölüm ve 5303 yataklı hasta ile tanımlanmamış kronik obstrüktif akciğer hastalığı en etkili hastalık olarak dikkat çekmektedir. Bunu; 19 ölüm ile akciğer ödemi, 14 ölüm ile kronik obstrüktif akciğer hastalığı (akut alt solunum yolu enfeksiyon ile), 11 ölüm ile kronik obstrüktif akciğer hastalığı (akut alevlenmelerle) izlemektedir. Hava kirliliğinin etkili olduğu hastalıklar nedeniyle meydana gelen ölüm vakaları Tablo 4 de verilmektedir. Hava kirliliğinin etkili olduğu hastalıklar nedeniyle hastanede yatarak tedavi gören ve taburcu olan hasta sayıları ise genel olarak Tablo 5 de verilmektedir. Hava kirliliğinin etkili olduğu hastalıklarda; ölen hastalar ile aynı hastalıktan taburcu olan hastalar arasındaki yüzdelik değerler Şekil 5 de belirtilmektedir. 817
9 Tablo 4. Hava kirliliğinin etkili olduğu hastalıklar nedeniyle meydana gelen ölüm vakaları HASTALIKLAR 818 ÖLÜM SAYISI Sinir sisteminin dejeneratif hastalıkları 1 Alzheimer hastalığı 2 Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (akut alt solunum yolu enfeksiyon ile) 14 Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (akut alevlenmelerle tanımlanmamış) 11 Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (tanımlanmamış) 153 Astım 3 Astım (tanımlanmamış) 4 Akciğer ödemi 19 Intersitisyel akciğer hastalığı (fibrozisli) 2 Intersitisyel akciğer hastalığı 1 Akut solunum yetmezliği 1 Solunum bozuklukları (tanımlanmamış) 1 Tablo 5. Hava kirliliğinin etkili olduğu hastalıklar nedeniyle hastanede yatan ve taburcu olan hasta sayıları TABURCU HASTALIKLAR OLAN Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (tanımlanmamış) 5303 Astım (tanımlanmamış) 1327 Kronik obstrüktif akciğer hastalığı, akut alevlenmelerle (tanımlanmamış) 803 Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (akut alt solunum yolu enfeksiyon ile) 514 Astım 240 Akut üst solunum yolu enfeksiyonu (tanımlanmamış) 186 Astım (Intrensek,alerjik olmayan) 151 Akciğer ödemi 104 Akut üst solunum yolu enfeksiyonları (birden fazla ve tanımlanmamış) 97 Solunum bozuklukları (diğer, tanımlanmamış) 87 Solunum bozuklukları (başka yerde sınıflanmış diğer hastalıklarda) 59 Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (tanımlanmamış) 45 Alzheimer hastalığı 27 Intersitisyel akciğer hastalığı (fibrozisli) 27 Intersitisyel akciğer hastalığı (diğer) 26 Akut üst solunum yolu enfeksiyonları (diğer birden fazla yerlerin) 21 Allerjik rinit (tanımlanmamış) 21 Astım (karma) 16
10 35 30 Ölüm Oranı (%) Hastalıklar Şekil 5. Ölüm vakalarının taburcu hasta sayılarına göre yüzdelik değerleri Lejand KOD HASTALIKLAR 1 Sinir sisteminin dejeneratif hastalıkları 2 Alzheimer hastalığı 3 Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (akut alt solunum yolu enfeksiyon ile) 4 Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (akut alevlenmelerle tanımlanmamış) 5 Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (tanımlanmamış) 6 Astım 7 Astım (tanımlanmamış) 8 Akciğer ödemi 9 Intersitisyel akciğer hastalığı (fibrozisli) 10 Intersitisyel akciğer hastalığı 11 Akut solunum yetmezliği 12 Solunum bozuklukları (tanımlanmamış) SONUÇLAR Trabzon kentinde yılları arasında özellikle kış aylarında hava kirleticilerinin oranlarında artış olduğu görülmektedir. Trabzon kenti için farklı yıllarda yapılmış olan çalışmalar ve bu çalışma birbirinin devamı niteliğinde kabul edilebilir ve yıllara göre Trabzon kentindeki hava kirleticilerinin değişimini ortaya koyması açısından önemlidir. Sözü edilen çalışmalar (Çuhadaroğlu, ; Topbaş vd., ) ve bu çalışma sonucunda görülmektedir ki, özellikle kış aylarında SO 2 ve PM (partikül madde) değerleri artmaktadır. 819
11 Kentte kış aylarında yoğun derecede hava kirliliğinin en önemli nedeni, konut alanlarında ısınma amaçlı düşük kaliteli kömür kullanımıdır. Kentteki hava kirliliğinin insan sağlığı üzerinde de önemli etkiler bıraktığı anlaşılmaktadır. Çalışmanın kapsadığı yıllarda ( ) kentte, hava kirliliğine bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybeden ve yataklı hasta olarak tedavi gören hastaların olduğu saptanmıştır. Ayrıca, bu tür vakaların oluşumunda kronik obstrüktif akciğer hastalığı (akut alt solunum yolu enfeksiyon ile), akciğer ödemi gibi bazı hastalıkların en etkili hastalık olması dikkat çekicidir. Hava kirliliği problemi disiplinler arası bir yaklaşımla çözülebilir. Isınma amaçlı yakıt olarak doğal gaz kullanımı kentteki ilgili kurumlar tarafından teşvik edilmelidir. Kısa dönemli çözüm olarak konutlarda ısınma amaçlı fuel-oil ve yüksek kaliteli kömür kullanılmalıdır. Buna ek olarak, kentteki yapılaşmaların planlanması ve tasarlanmasında rüzgar yönü dikkate alınmalıdır. Rüzgar sirkülasyonunu artırmak için, yapıların, sokak ve caddelerin ve yapı yüksekliklerinin planlanması ve tasarımlarında rüzgar yönünü kesmeyecek düzenlemeler yapılmalıdır. Özellikle ısınma amacı ile katı ve sıvı yakıtların kullanıldığı takdirde, kış aylarında yüksek basınç şartlarının hüküm süreceği günler içinde rüzgar hızı ve açık hava durumu meteorolojiden alınmalıdır. Olumsuz meteorolojik şartların hüküm süreceği günler önceden tahmin edilerek ısınmada kullanılacak yakıtlar ve yakma sistemleri ile ilgili düzenlemeler yapılmalıdırlar. Halk bu konuda bilgilendirilmelidir. Kentlerdeki ısınma amaçlı kullanılan katı ve sıvı yakıt satış yerleri denetlenmelidir. Bütün bunların yanı sıra, eksersiz esnasında derinden ve sık aralıklarla soluk alındığından, özellikle hava kirliliğinin yoğun olduğu bölgeler ile trafiğin yoğun olduğu cadde, yol ve meydanlarda spor amaçlı faaliyetler yapılmamalıdır. Bu sayede vücuda daha fazla kirletici madde girişi önlenebilir. Ayrıca, Hava Kalitesi Kontrolü Yönetmeliğindeki kirleticilerle ilgili değerler yeniden düzenlenmeli ve kademeli olarak A.B. standartları ile uyumlu hale getirilmelidir.hava kirliliği özellikle çocukların ve solunum şikayeti olan yaşlıların sağlılığını ciddi şekilde olumsuz şekilde etkilemektedir. Bunun için, hava kirliliği ölçüm değerleri halka sürekli olarak duyurulmalıdır. Herkes soluduğu havanın kalitesini bilmelidir. KAYNAKLAR Akkoyunlu, A. ve Erturk, F. Evaluation of air pollution trends in İstanbul, International Journal of Environment and Pollution, 18 (4), , Bayram, H., Dörtbudak, Z., Fişekçi, F. E. Kargın, M. ve Bülbül, B. Hava Kirliliğinin İnsan Sağlığına Etkileri, Dünyada, Ülkemizde ve Bölgemizde Hava Kirliliği Sorunu, Dicle Tıp Dergisi, 33, , Çuhadaroğlu B. Influence of some meteorogological factors on air pollution in Trabzon City, Energy and Buildings, 25, , 1997 Evyapan, F. Türkiye de Kava Kirliliği Sorunu ve Solunum Sistemi Sağlığı Üzerine Etkileri, Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı. Öztürk, M. Şehir İçi Bölgelerde Hava Kirliliğinin Sağlık Üzerine Etkileri, Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara,
12 Topbaş M., Can G. ve Kapucu M. Effects of local decisions on air pollution in Trabzon, Turkey during , Turkish Journal of Public Health 2 (2), 80-84, 2004 Topu, Z. ve Numanoğlu, N. Hava Kirliliginin Akciger Etkileri, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara Uzunali, D., 2004, Air pollution maps based on the data collected between 1998 and 2002 for the center of Trabzon City, M. Sc. Thesis, Department of Mechanical Engineering, Karadeniz Technical University, URL-1: Genel Çevre Sorunları, 2008http:// URL-2: Hava Kirliliği, Etkileri ve Alınacak Tedbirler Sebepleri Nelerdir?, =58 URL-3: Kalkan, O., Hava Kirliliği, URL-4: Hava Kirliliği, URL-5: Uçku, R., Karababa, A. O., Ergör, A., Sarıkaya, Ö., Civaner, M., Demiral, Y., Hava Kirliliği, Türk Tabipleri Birliği Yatağan da Hava Kirliliğinin Değerlendirilmesi Raporu, URL-6: Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği, URL-7: World Health Organization, Air quality guidelines for particulate matter, ozone, nitrogen dioxide and sulfur dioxide, Summary of risk assessment,
Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri
Environment International Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri Hoş Geldiniz 23 Temmuz 2010 Wim van Doorn TEMĠZ HAVA NEDĠR? Temiz hava bileşimi Azot Oksijen Su buharı Diğer kirleticiler Karbon dioksit Organik
DetaylıKONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu çalışma da 2000-2010 yıllarındaki yıllık, aylık, saatlik veriler kullanılarak kirleticilerin mevsimsel değişimi incelenmiş, sıcaklık, rüzgar hızı, nisbi
DetaylıSANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ
SANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ İsken Sugözü Termik Santrali Adana Türkiye de 200 binin üzerinde iģletme, 70 bin dolayında üretim/sanayi iģletmesi bulunmaktadır. Bunlar arasında; Enerji tesisleri
DetaylıESKİŞEHİR KENT MERKEZİ YANMA KAYNAKLI EMİSYON ENVANTERİ ÇALIŞMASI
ESKİŞEHİR KENT MERKEZİ YANMA KAYNAKLI EMİSYON ENVANTERİ ÇALIŞMASI Sunan: Arş. Gör. Hicran Altuğ Anadolu Üniversitesi MMF Çevre Mühendisliği Bölümü MATRA Eskişehir ve İskenderun da Temiz Hava için Elele
DetaylıDüzce de Hava Kirliliği ve Solunum Hastalıkları. Yrd. Doç. Dr. Ege GÜLEÇ BALBAY Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
Düzce de Hava Kirliliği ve Solunum Hastalıkları Yrd. Doç. Dr. Ege GÜLEÇ BALBAY Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Hava Kirliliği Doğal olarak havada olmayan ya da zararlı
DetaylıGAZİANTEP İLİ HAVA KİRLİLİĞİ DEĞERLENDİRME RAPORU
GAZİANTEP İLİ HAVA KİRLİLİĞİ DEĞERLENDİRME RAPORU Hava kirliliği, atmosfere bırakılan toz, gaz, duman, koku, su buharı gibi kirleticilerin havanın doğal bileşimini bozarak canlılara zarar verecek yapıya
DetaylıATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ
ATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ Ekim 2018 Prof. Dr. Mikdat KADIOĞLU Prof. Dr. Hüseyin TOROS İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü ÖNSÖZ Hepimiz sağlıklı,
DetaylıİSTANBUL ANADOLU YAKASI HAVA KİRLİLİĞİNİN PM10 ve PM2.5 AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Ufuk MALAK Prof.Dr. Kadir ALP
İSTANBUL ANADOLU YAKASI HAVA KİRLİLİĞİNİN PM10 ve PM2.5 AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Ufuk MALAK Prof.Dr. Kadir ALP Hava Kirliliği Hava kirliliğinin, özellikle Partiküler madde PM10 ve PM2.5 in sağlık üzerine
DetaylıİĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN İĞİ. Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı. 12 Ocak 2012 - Ankara
HAVA KİRLİLİĞİ İĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN NO VE O KİRLİLİĞİ İĞİ 2 3 Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı 12 Ocak 2012 - Ankara SUNUM PLANI 1. GİRİŞ İŞ 2. HUKUKİ
DetaylıGrafik 16 - Yıllara Göre Çevre ve Çevresel Harcamaların GSYH deki Payları (%)
ÇEVRE Çevreye ayrılan harcamaların payı giderek artmaktadır. Grafik 16 da sunulan 2008-2010 yılları arasındaki göstergelere göre yapılan çevre ve çevresel harcamaların GSYH içindeki payının 2008 de %1,09
DetaylıHava Kirliliği Türkiye de 32 bin Erken Ölüme Yol Açıyor
5 Haziran 2018 Hava Kirliliği Türkiye de 32 bin Erken Ölüme Yol Açıyor Tıpta uzmanlık dernekleri, hekim örgütleri ve çevre derneklerini bir araya getiren Temiz Hava Hakkı Platformu (THH) ve Çanakkale Tabip
DetaylıÝsmet UYSAL Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, ÇANAKKALE,
ARAÞTIRMA MAKALESÝ Çanakkale'de 1991-21 Yýllarý Arasýnda Hava Kirliliði Sorunu Ýsmet UYSAL Çanakkale Onsekiz Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, ÇANAKKALE, Cilt:11 Sayý:45 (22), 18-23
DetaylıKÖMÜRLÜ TERMİK SANTRALLERİN MEVCUT HAVA KALİTESİNE ETKİSİNİN İNCELENDİĞİ HAVA KALİTESİ DAĞILIM MODELLEMESİ RAPORU (Çanakkale, Biga-Lapseki Bölgesi)
TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI KÖMÜRLÜ TERMİK SANTRALLERİN MEVCUT HAVA KALİTESİNE ETKİSİNİN İNCELENDİĞİ HAVA KALİTESİ DAĞILIM MODELLEMESİ RAPORU (Çanakkale, Biga-Lapseki Bölgesi) MART / 2017 I İÇİNDEKİLER
DetaylıTÜRKiYE DE BİR ÇİMENTO FABRİKASI İÇİN HAVA KALİTESİ MODELLEME ÇALIŞMASI
TÜRKiYE DE BİR ÇİMENTO FABRİKASI İÇİN HAVA KALİTESİ MODELLEME ÇALIŞMASI Barış R.CANPOLAT*, Aysel T.ATIMTAY*, Ismet MUNLAFALIOĞLU**, Ersan KALAFATOĞLU*** *ODTÜ, Çevre Mühendisliği Bölümü, 06531 Ankara **T.Ç.M.B.
DetaylıYAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA
YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA CEVAP 1: (TOPLAM 10 PUAN) 1.1: 165 150 = 15 meridyen fark vardır. (1 puan) 15 x 4 = 60 dakika = 1 saat fark vardır. (1 puan) 12 + 1 = 13 saat 13:00 olur. (1 puan) 1.2:
DetaylıI.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ
I.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ Meteorolojik şartlar, hava kirliliğinin sadece can sıkıcı bir durum veya insan sağlığı için ciddi bir tehdit olduğunu belirler. Fotokimyasal dumanın negatif etkileri
DetaylıHAVA KALİTESİ YÖNETİMİ
HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Prof.Dr. Tolga ELBİR Dr.Öğr.Üyesi Yetkin DUMANOĞLU CEV-3616 Hava Kirliliği ve Kontrolu Hava Kalitesi Yönetimi Bir bölgede hava kalitesi seviyelerinin iyileştirilmesi
DetaylıKONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI
KONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI HAVA Etrafımızı saran gaz karışımıdır ( Atmosfer). Kuru Temiz hava içerisinde yaklaģık olarak ; - %78 Azot - %21 Oksijen - %0,03 Karbondioksit
DetaylıBURSA İLİ 2016 YILI HAVA KALİTESİ. Dr. Efsun DİNDAR Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü
BURSA İLİ 2016 YILI HAVA KALİTESİ Dr. Efsun DİNDAR Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü HAVA KİRLİLİĞİ NEDİR? ISINMA ULAŞIM SANAYİ DOĞAL SEBEPLER Hava kirleticileri Kirletici
DetaylıMarmara Bölgesinde Çevresel Kirlilik Sorunu
Marmara Bölgesinde Çevresel Kirlilik Sorunu Prof.Dr. Kayıhan Pala Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı kpala@uludag.edu.tr @KAYIHANPALA Çevresel göstergeler Hava ve iklim (hava
Detaylıİçerik. Çevre tanımı Sağlık çevre ilişkisi Verdiği Zararlar Önlemler
İçerik Çevre tanımı Sağlık çevre ilişkisi Verdiği Zararlar Önlemler ÇEVRE Çevre insanların ortak varlığını oluşturan değerler bütünündür. Bir canlının üzerinde etkili olabilen tüm faktörleri içeren ekosisteme
DetaylıHAVA KİRLİLİĞİ KONTROLÜNDE BİLGİ YÖNETİMİ: PERFORMANS GÖSTERGELERİ YAKLAŞIMI
HAVA KİRLİLİĞİ KONTROLÜNDE BİLGİ YÖNETİMİ: PERFORMANS GÖSTERGELERİ YAKLAŞIMI A. Teoman SANALAN, Kerime SARIOĞLU ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü Çevre Envanteri ve Bilgi Yönetimi Dairesi Başkanlığı
DetaylıANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ
ANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ İlke ÇELİK 1, Seda Aslan KILAVUZ 2, İpek İMAMOĞLU 1, Gürdal TUNCEL 1 1 : Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü
DetaylıDÜZCE DE HAVA KİRLİLİĞİ
DÜZCE DE HAVA KİRLİLİĞİ Hasan GÜVEN Çevre Yüksek Mühendisi Çevre ve Şehircilik İl Müdürü DÜZCE ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Hava: Dünya atmosferini meydana getiren gaz karışımı. Ancak, atmosferin halk
Detaylıİlimizde özellikle 1993 yılında zaman zaman ciddi boyutlara ulaşan hava kirliliği nedeniyle bir dizi önlemler alınmıştır. Bu çalışmaların başında;
İSTANBUL DA ÇEVRE KİRLİLİĞİ İstanbul da Çevre Kirliliği Su, Hava, Toprak ve Gürültü Kirliliği olarak 4 Bölümde ele alınmalıdır. İstanbul da Çevre Kirliliği konusunda İstanbul İl Çevre Müdürlüğü, Büyükşehir
DetaylıKUTUPLARDAKİ OZON İNCELMESİ
KUTUPLARDAKİ OZON İNCELMESİ Bilim adamlarınca, geçtiğimiz yıllarda insan faaliyetlerindeki artışa paralel olarak, küresel ölçekte çevre değişiminde ve problemlerde artış olduğu ifade edilmiştir. En belirgin
DetaylıERZURUM DA HAVA KİRLİLİĞİ
ERZURUM DA HAVA KİRLİLİĞİ ve ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Hava kirliliği en genel tanımıyla; havada katı, sıvı ve gaz şeklindeki çeşitli kimyasal maddelerin insan sağlığına, canlı hayatına ve ekolojik dengeye zarar
DetaylıDüzce Hava Kalitesi İzleme İstasyonu 2007-2011 Yılları Arası Verilerinin Değerlendirilmesi
Araştırma / Research Article TAF Prev Med Bull 2013; 12(1): 11-18 Düzce Hava Kalitesi İzleme İstasyonu 2007-2011 Yılları Arası Verilerinin Değerlendirilmesi [Düzce Air Quality Monitoring Station 2007-2011
DetaylıMANĠSA ĠLĠNĠN YILLARI ARASI HAVA KĠRLĠLĠK DEĞĠġĠMĠNĠN ĠNCELENMESĠ. Hilmi YAZICI *
MANĠSA ĠLĠNĠN 2001 2004 YILLARI ARASI HAVA KĠRLĠLĠK DEĞĠġĠMĠNĠN ĠNCELENMESĠ Hilmi YAZICI * Pamukkale Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Makine Eğitimi Bölümü 20070 Kınıklı/DENİZLİ Özet Bileşiminde
DetaylıKÜTAHYA DA YAŞAYAN İLKOKUL ÇAĞINDAKİ ÇOCUKLARIN HAVA KİRLETİCİLERİNE KİŞİSEL MARUZ KALIMLARININ ÖN DEĞERLENDİRME ÇALIŞMASI
KÜTAHYA DA YAŞAYAN İLKOKUL ÇAĞINDAKİ ÇOCUKLARIN HAVA KİRLETİCİLERİNE KİŞİSEL MARUZ KALIMLARININ ÖN DEĞERLENDİRME ÇALIŞMASI Hicran ALTUĞ, Ayşe Özlem YILMAZ, Ozan Devrim YAY, Özlem ÖZDEN ÜZMEZ, Sevim Burçin
DetaylıSuç Duyurusu: Dilovası = Sanayi = Hava Kirliliği = Akciğer Kanseri? / Onur Hamzaoğlu
Suç Duyurusu: Dilovası = Sanayi = Hava Kirliliği = Akciğer Kanseri? / Onur Hamzaoğlu Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı(UKAA), 17 Ekim 2013 tarihinde, hava kirliliğinin
DetaylıKASTAMONU İLİNDEKİ HAVA KALİTESİ SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
KASTAMONU İLİNDEKİ HAVA KALİTESİ SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Zeliha GEMİCİ 1(), Duygu HOŞAFCIOĞLU 1, Çağatay TOK 1 1 Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Kuzey İç Anadolu
DetaylıFOSİL YAKITLARIN YANMASI
Kömür, sıvı yakıtlar ve doğal gazın yakılması sırasında açığa çıkan bazı gazların zehirleyici etkileri ve çevre için zararları vardır. Kükürtdioksit (SO 2 ) ve (NO x ) ler bu zararlı gazların miktar ve
DetaylıEmisyon ve Hava Kalitesi Ölçüm Yöntemleri: Temel Prensipler
Emisyon ve Hava Kalitesi Ölçüm Yöntemleri: Temel Prensipler Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü Tınaztepe Yerleşkesi 35160 Buca-İzmir Tel: 0232 3017113 Faks:
DetaylıKADIKÖY BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ
KADIKÖY BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE NEDİR? İçinde bulunduğumuz canlı, cansız tüm varlıkların birbirleri ile ilişkilerini içine alan ortam. Çevrenin doğal yapısını ve bileşiminin bozulmasını,
DetaylıTütün Kullanımı Hastalık Yükü ve Epidemiyolojisi
Tütün Kullanımı Hastalık Yükü ve Epidemiyolojisi Doç.Dr.Mustafa N.İLHAN Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı mnilhan@gazi.edu.tr Sağlık Tanımı (DSÖ) Yalnızca sakatlık ve hastalık
DetaylıALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI
ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen
Detaylı1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? a. b. c. d. CEVAP: D. 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? a. b. c. d.
1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? 3- Aşağıdakilerden hangisi Zararlı Madde sembolüdür? 4- Aşağıdakilerden hangisi Oksitleyici (Yükseltgen)
DetaylıİKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ. Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı
T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı İklim Değişikliği 1. Ulusal Bildirimi,
DetaylıKONYA'DA HAVA KİRLİLİĞİ. (Air Pollution in Konya)
KONYA'DA HAVA KİRLİLİĞİ (Air Pollution in Konya) Arş.Grv. Dr.Recep BOZYlĞİT* ÖZET Konya Şehri, Konya Ovası'nın kuzeydoğusunda yer alır. Konya şehrinde hava kirliliğinin oluşmasında doğal faktörler ile
DetaylıTMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ BURSA İLİ 2018 HAVA KALİTESİ
BURSA İLİ 2018 HAVA KALİTESİ (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılan ölçüm sonuçlarına göre hazırlanmıştır) Yerel hava kalitesi, yaşadığınız ve nefes aldığınız şekli etkiler. Hava durumu gibi
DetaylıMETEOROLOJİK KOŞULLARIN HAVA KİRLİLİĞİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ: KEÇİÖREN İLÇESİ ÖRNEĞİ
METEOROLOJİK KOŞULLARIN HAVA KİRLİLİĞİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ: KEÇİÖREN İLÇESİ ÖRNEĞİ Kahraman OĞUZ, Muhammet Ali PEKİN Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Araştırma Dairesi Başkanlığı, Ankara koguz@mgm.gov.tr,
DetaylıTEMİZ KAMPÜS; MERKEZİ ISITMA SİSTEMLERİNDEN YAYILAN EMİSYONLARIN HAVA KALİTESİNE ETKİSİ
Hava Kirliliği ve Kontrolü Ulusal Sempozyumu 28, 22 25 Ekim 28, HATAY TEMİZ KAMPÜS; SİSTEMLERİNDEN YAYILAN EMİSYONLARIN HAVA KALİTESİNE ETKİSİ Y. Volkan ARINCI 1(*), Eray KEMAHLI 2, Güldem ÜSTÜN 1, Ayşe
DetaylıİKLİM ELEMANLARI SICAKLIK
İKLİM ELEMANLARI Bir yerin iklimini oluşturan sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve yağış gibi olayların tümüne iklim elemanları denir. Bu elemanların yeryüzüne dağılışını etkileyen enlem, yer şekilleri, yükselti,
DetaylıHava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Hava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Meteoroloji Meteoroloji, içinde yaşadığımız atmosfer tabakasının
DetaylıHAVA KALİTESİ ÖLÇÜM NOKTASI YER SEÇİM KRİTERLERİ
HAVA KALİTESİ ÖLÇÜM NOKTASI YER SEÇİM KRİTERLERİ ÇEVE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ LABORATUVAR, ÖLÇÜM VE İZLEME DAİRE BAŞKANLIĞI ZELİHA GEMİCİ FİZİK Y. MÜHENDİSİ O 3 HAVA KALİTESİ DEĞERLENDİRME SO2 NOX NO2
DetaylıÖ:1/5000 25/02/2015. Küçüksu Mah.Tekçam Cad.Söğütlü İş Mrk.No:4/7 ALTINOLUK TEL:0 533 641 14 59 MAİL:altinoluk_planlama@hotmail.
ÇANAKKALE İli, AYVACIK İLÇESİ, KÜÇÜKKUYU BELDESİ,TEPE MAHALLESİ MEVKİİ I17-D-23-A PAFTA, 210 ADA-16 PARSELE AİT REVİZYON+İLAVE NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ AÇIKLAMA RAPORU Ö:1/5000 25/02/2015 Küçüksu Mah.Tekçam
DetaylıTÜRKİYE DE SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN GENEL GÖRÜNÜMÜ
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ İşletme Fakültesi Sağlık Yönetimi Bölümü SAĞLIK POLİTİKASI VE PLANLAMASI TÜRKİYE DE SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN GENEL GÖRÜNÜMÜ Doç. Dr. Mahmut AKBOLAT Bölüm Hedefi *Bu derste; Türkiye de genel
DetaylıKÖMÜR SATIN ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
KÖMÜR SATIN ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Prof. Dr Mustafa ÖZTÜRK Müsteşar Yardımcısı Çevre ve Orman Bakanlığı Yaşadığımız şehrin havası temiz olsun, Kükürdü, külü ve nemi düşük, kalorisi yüksek kaliteli
DetaylıBİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 26 ŞUBAT 2014
BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM DOÇ. DR. YASEMEN SAY ÖZER 26 ŞUBAT 2014 1 19.02.2014 TANIŞMA, DERSLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER, DERSTEN BEKLENTİLER 2 26.02.2014 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 3 05.03.2014 DOĞAL
DetaylıEMİSYON ÖLÇÜMLERİ GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM ÖLÇÜMLERİ İMİSYON VE HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ ÖLÇÜMLERİ SGS ÇEVRE
EMİSYON ÖLÇÜMLERİ GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM ÖLÇÜMLERİ İMİSYON VE HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ ÖLÇÜMLERİ SGS ÇEVRE SGS ÇEVRE SGS ÇEVRE LABORATUVARI SGS Çevre Ölçüm ve Analiz Laboratuvarları
DetaylıT.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU Temmuz 2014 OZON NEDİR Ozon (O 3 ) üç tane oksijen atomunun birleşmesi ile oluşmaktadır. Ozon, atmosferde
Detaylı5. SINIF SOSYAL BİLGİLER BÖLGEMİZİ TANIYALIM TESTİ. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır.
1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır. PLATO: Çevresine göre yüksekte kalmış, akarsular tarafından derince yarılmış geniş düzlüklerdir. ADA: Dört tarafı karayla
DetaylıHava Kirliliğinin Doğal Gaz Kullanımı İle Değişimi,Sakarya İli Örneği
Hava Kirliliğinin Doğal Gaz Kullanımı İle Değişimi,Sakarya İli Örneği *1 Yusuf ÇAY, 2 Emel ÇELİK *1 TeknolojiFakültesi, MakineMühendisliğiBölümüSakaryaÜniversitesi,Türkiye 2 TeknolojiFakültesi, MekatronikMühendisliğiBölümü,
DetaylıCOĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701
COĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701 Türkiye de Arazi Kullanımı Türkiye yüzey şekilleri bakımından çok farklı özelliklere sahiptir. Ülkemizde oluşum özellikleri birbirinden farklı
Detaylı5. Ünite. ÇEVRE ve TOPLUM. 1. Doğadan Nasıl Yararlanıyoruz?... 154. 2. Çevre Sorunları... 156. Konu Değerlendirme Testi... 158
412 5. Ünite ÇEVRE ve TOPLUM 1. Doğadan Nasıl Yararlanıyoruz?... 154 2. Çevre Sorunları... 156 Konu Değerlendirme Testi... 158 153 Doğadan Nasıl Yararlanıyoruz? 413 414 İNSANLARIN DOĞAL ÇEVREYİ KULLANMA
DetaylıERZURUM İLİ HAVA KİRLETİCİLERİNİN YILLARINDAKİ DEĞİŞİMLERİNİN İNCELENMESİ
Hava Kirliliği ve Kontrolü Ulusal Sempozyumu 2008, 22 25 Ekim 2008, HATAY ERZURUM İLİ HAVA KİRLETİCİLERİNİN 1996-2008 YILLARINDAKİ DEĞİŞİMLERİNİN İNCELENMESİ Seçil SAĞOL, Züleyha BİNGÜL (*), Nuhi DEMİRCİOĞLU
DetaylıATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ Nisan 2018
ATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ 23-29 Nisan 2018 Prof. Dr. Mikdat KADIOĞLU Prof. Dr. Hüseyin TOROS İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü ÖNSÖZ Şehirleşme
DetaylıManisa da partikül madde (PM 10 ) kirliliğinin değerlendirilmesi
Araştırma Makalesi BAUN Fen Bil. Enst. Dergisi, 20(1), 626-633, (2018) DOI: 10.25092/baunfbed.442994 J. BAUN Inst. Sci. Technol., 20(1), 626-633, (2018) Manisa da partikül madde (PM 10 ) kirliliğinin değerlendirilmesi
DetaylıİZMİR DE HAVA KİRLİLİĞİ. Prof. Dr. Abdurrahman BAYRAM abayram@deu.edu.tr
237 İZMİR DE HAVA KİRLİLİĞİ Prof. Dr. Abdurrahman BAYRAM abayram@deu.edu.tr GİRİŞ Sanayi devrimiyle başlayan ve fosil yakıt tüketiminin artışına paralel olarak artan hava kirliliği problemleri günümüzde
DetaylıYrd. Doç. Dr. Güray Doğan
17.02.2017 Yrd. Doç. Dr. Güray Doğan Bugün: Hava kirliliği ölçekleri Yerel Kentsel Bölgesel Kıtasal Küresel Hava Kirliliği Ölçekleri Neden ölçeksel tanımlarız? Boyutları bilmek çözüm için para ve zaman
DetaylıTC ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Ece TOK Hava Yönetimi Daire Başkanlığı Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrol Şube Müdürü Büyük Yakma Tesisleri Taslak Yönetmeliği 24 Şubat
DetaylıMEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE. Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri
MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri Türkiye de Sıcaklık Türkiye de Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı Türkiye haritası incelendiğinde Yükseltiye bağlı olarak
DetaylıMADDELERE SOLUNUM İLE MARUZİYETTE RİSK DERECESİ BELİRLENMESİ
TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERE SOLUNUM İLE MARUZİYETTE RİSK DERECESİ BELİRLENMESİ BASİT RİSK DEĞERLENDİRMESİ METODU (HSE/COSHH-Control of substances hazardous to health ) 1 TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERE SOLUNUM
DetaylıI.10. KARBONDİOKSİT VE İKLİM Esas bileşimi CO2 olan fosil yakıtların kullanılması nedeniyle atmosferdeki karbondioksit konsantrasyonu artmaktadır.
I.10. KARBONDİOKSİT VE İKLİM Esas bileşimi CO2 olan fosil yakıtların kullanılması nedeniyle atmosferdeki karbondioksit konsantrasyonu artmaktadır. Fosil yakıtlar, çoğu yeşil bitkilerin fotosentez ürünü
DetaylıEmisyon Envanteri ve Modelleme. İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik
Emisyon Envanteri ve Modelleme İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik İçerik Emisyon Envanteri Emisyon Kaynaklarına Göre Bilgiler Emisyon Faktörleri ve Hesaplamalar Modelleme Emisyon Envanteri
Detaylı3.10. ÇEVRESEL SORUNLAR VE RİSK ALGISI
3.10. ÇEVRESEL SORUNLAR VE RİSK ALGISI 3.10.1. İstanbul da Çevresel Konular 3.10.1.1. Hava Kalitesi İstanbul un nüfusunun hızlı artışı ve kalitesiz yakıt kullanımı nedeniyle 1985 li yıllardan itibaren
DetaylıKENT ORMANI-SA. Prof.Dr.Ali.Ali Osman Karababa. Anabilim Dalı akarabab@med. .edu.tr
KENT ORMANI-SA SAĞLIK Prof.Dr.Ali.Ali Osman Karababa Ege Üniversitesi Tıp T p Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı akarabab@med med.ege.edu..edu.tr Sanayileşme Ketleşme Göç Arazi kullanım isteminde artış
DetaylıKARBONMONOKSİT ZEHİRLENMELERİ ÖNLENEBİLİR!
KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMELERİ ÖNLENEBİLİR! Türkiye de her yıl binlerce insan ısınma amaçlı kullanılan cihazlardan veya bu sistemlerin bacalarından kaynaklanan karbonmonoksit gazı zehirlenmesine maruz kalmakta
DetaylıSağlık Göstergeleri II.1. ÜREME SAĞLIĞI II.2. AŞILAMA II.3. MORTALİTE II.4. MORBİDİTE
2 Sağlık Göstergeleri II.. ÜREME SAĞLIĞI II.2. AŞILAMA II.. MORTALİTE II.. MORBİDİTE II. Üreme Sağlığı TABLO: TÜRKİYE'DE YERLEŞİM YERLERİNE GÖRE ÜREME SAĞLIĞI (%, 2) ÖZELLİKLER KENT KIR TOPLAM DOĞURGANLIK
DetaylıTÜRKİYE NİN İKLİMİ. Türkiye nin İklimini Etkileyen Faktörler :
TÜRKİYE NİN İKLİMİ İklim nedir? Geniş bir bölgede uzun yıllar boyunca görülen atmosfer olaylarının ortalaması olarak ifade edilir. Bir yerde meydana gelen meteorolojik olayların toplamının ortalamasıdır.
DetaylıNEFES ALAMIYORUZ SEMPOZYUMU
NEFES ALAMIYORUZ SEMPOZYUMU Türk Tabipleri Birliği, Türk Tabipleri Birliği Uzmanlık Dernekleri Eşgüdüm Kurulu, Türk Toraks Derneği ve Halk Sağlığı Uzmanları Derneği tarafından 15 Ekim 2006 tarihinde SALT
DetaylıDERS X Küresel Sağlık Sorunları
DERS X Küresel Sağlık Sorunları Dünyada gerçekleşen ölümlerin yaklaşık % 23 ü çevresel etkilerle gerçekleşmektedir. Düşük ve orta gelirli ülkelerde çevresel hastalıklar daha fazla görülmektedir. Erkekler,
DetaylıMarmara Coğrafya Dergisi / Marmara Geographical Review
Marmara Coğrafya Dergisi / Marmara Geographical Review Yıl/Year: Temmuz/July 217 Sayı/Issue: 36 ss/pp: 57-7 ISSN: 133-2429 E-ISSN: 2147-7825 BURSA KENTİ HAVA KALİTESİNİN ZAMAN İÇERİSİNDEKİ DEĞİŞİMİ 1 Change
DetaylıI. Sabit Kaynaklar, bunlar ısınma ve üretim amaçlı faaliyetlerin yapıldı ı yerlerdir.
G R Havanın gerek insan sa lı ına, gerekse do aya zarar verici duruma gelmesi, kirletici denen unsurların fazlala masıyla olur. Kirleticiler, belirli bir kaynaktan atmosfere bırakılan birinci derecede
DetaylıATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ 30 Nisan 6 Mayıs 2018
ATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ 30 Nisan 6 Mayıs 2018 Prof. Dr. Mikdat KADIOĞLU Prof. Dr. Hüseyin TOROS İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü ÖNSÖZ
DetaylıDünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h)
Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Sağlık Sisteminde Karışıklığa Yol Açabilecek Gelişmeler Bekleniyor Sağlık harcamalarında kısıtlama (dünya
DetaylıTURHAN DOĞRU NEFES ALMAK:
Mustafa TURHAN A sınıfı İşgüvenliği Uzmanı mturhan.isg@gmail.com DOĞRU NEFES ALMAK: Solunum Koruyucuların Farklı Sektörlerde Kullanımı 1 Doğru Nefes Almak ne demek? Tehditler İmkanlar Solunum koruyucular
DetaylıAvrupa ve Amerika da uygulanan emisyon standartlarının incelenmesi Türkiye de uygulanan egzoz gazı emisyon kontrol yönetmeliğinin incelenmesi Emisyon
SAKARYA 2011 Avrupa ve Amerika da uygulanan emisyon standartlarının incelenmesi Türkiye de uygulanan egzoz gazı emisyon kontrol yönetmeliğinin incelenmesi Emisyon kontrolünde kullanılan sürüş çevrimlerinin
DetaylıYıldız Teknik Üniversitesi Çağdaş, Öncü, Yenilikçi
Hava Kirliliği Ölçüm Yöntemleri Emisyon Ölçümleri (Kaynakta) İmisyon Ölçümleri Sabit kaynaklar (Yakma tesisi, fabrika, termik santral bacaları) Hareketli kaynaklar (Motorlu araçlar) Ortam havasında yapılır
DetaylıFosil Kaynaklı Yakıtların Neden Olduğu Hava Kirliliğinin Doğal Gaz Kullanımı İle Değişimi, Van İli Örneği
Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi Cilt: 8, No: 4, 2011 (45-52) Electronic Journal of Machine Technologies Vol: 8, No: 4, 2011 (45-52) TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com e-issn:1304-4141
DetaylıCOĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 KPSS BAYRAM MERAL
COĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 BAYRAM MERAL 1 Genel Yetenek - Cihan URAL Yazar Bayram MERAL ISBN 978-605-9459-31-0 Yayın ve Dağıtım Dizgi Tasarım Kapak Tasarımı Yayın Sertifika No. Baskı
DetaylıDOĞU KARADENİZ VE BATI KARADENİZ ATMOSFERİ AEROSOLLERİ KİMYASAL KOMPOZİSYONUNUN KARŞILAŞTIRILMASI
DOĞU KARADENİZ VE BATI KARADENİZ ATMOSFERİ AEROSOLLERİ KİMYASAL KOMPOZİSYONUNUN KARŞILAŞTIRILMASI İlker BALCILAR, Abdullah ZARARSIZ, Yakup KALAYCI, Güray DOĞAN, Gürdal TUNCEL SEMPOZYUMU 7-9 EKİM 2015 İZMİR
DetaylıTemiz Hava Planları. Sunan: Arş. Gör. Hicran Altuğ Anadolu Üniversitesi MMF Çevre Mühendisliği Bölümü
Temiz Hava Planları Sunan: Arş. Gör. Hicran Altuğ Anadolu Üniversitesi MMF Çevre Mühendisliği Bölümü MATRA Eskişehir ve İskenderun da Temiz Hava için Elele Projesi 4. İletişim Platformu Toplantısı 8 Ekim
DetaylıÇay ın Verimine Saturasyon Açığının Etkisi Üzerine Çalışmalar Md.Jasim Uddin 1, Md.Rafiqul Hoque 2, Mainuddin Ahmed 3, J.K. Saha 4
Çay ın Verimine Saturasyon Açığının Etkisi Üzerine Çalışmalar Md.Jasim Uddin 1, Md.Rafiqul Hoque 2, Mainuddin Ahmed 3, J.K. Saha 4 Pakistan Meteoroloji Bülteni. Sayı:2, Yayın:4, Kasım, 2005 Özet 2003 yılı
DetaylıDÜNYADA VE TÜRKİYE DE ANNE ÖLÜMLERİ
DÜNYADA VE TÜRKİYE DE ANNE ÖLÜMLERİ Dr. İbrahim PADIR İstanbul, 2015 Kavramlar ve Tanımlar Gebeliğe bağlı ölüm, bir kadının gebelik süresince, doğumda ya da gebeliğin sonlanmasından sonraki 42 gün içinde
DetaylıİZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi
İZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Giriş Sanayi devriminin gerçekleşmesi ile birlikte; üretimde enerji talebi artmış, sermaye sınıfı
DetaylıCOĞRAFYA YEREL COĞRAFYA GENEL COĞRAFYA
COĞRAFİ KONUM COĞRAFYA YEREL COĞRAFYA GENEL COĞRAFYA Yeryüzünün belli bir bölümünü FİZİKİ coğrafya BEŞERİ ve gösterir. EKONOMİK -Doğa olaylarını -Kıtalar coğrafya konu alır. -Ülkeler -İnsanlar ve -Klimatoloji
Detaylı1-2. Okullarda İç Çevre Kalitesi Rehberi V0.0
İzmir Ocak 2015 Okullarda İç Çevre Kalitesi Rehberi V0.0 Bu doküman, Makina Mühendisleri Odası İzmir Şubesi nin İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü işbirliğiyle oluşturduğu İlk ve ortaokullarda İç Çevre Kalitesi
DetaylıProje Adı ASİT YAĞMURLARININ BİTKİ YAPRAKLARI ÜZERİNE ETKİSİ. Proje Grubu KARINCA. Emrah AVCI Abdullah Bayram GÜRDAL
Y.İ.B.O. ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ, FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI Proje Adı ASİT YAĞMURLARININ BİTKİ YAPRAKLARI ÜZERİNE ETKİSİ Proje Grubu KARINCA Grubu Üyeleri Asıl alt
DetaylıAVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ
İSTANBUL TİCARET ODASI AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ PORTEKİZ ÜLKE RAPORU E.B. Şubat 2009 2 I. GENEL BİLGİLER Resmi Adı : Portekiz Cumhuriyeti Yönetim Şekli : Parlamenter demokrasi Coğrafi
DetaylıHerhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2.
Herhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2. Özel Konum 1. Türkiye nin Matematik (Mutlak) Konumu Türkiye nin Ekvatora ve başlangıç
DetaylıARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Atmosfer Modelleri Şube Müdürlüğü. 31 Ocak 1 Şubat 2015 tarihlerinde yaşanan TOZ TAŞINIMI. olayının değerlendirmesi
31 Ocak 1 Şubat 2015 tarihlerinde yaşanan TOZ TAŞINIMI olayının değerlendirmesi Kahraman OĞUZ, Meteoroloji Mühendisi Cihan DÜNDAR, Çevre Yük. Mühendisi Şubat 2015, Ankara 31 Ocak 1 Şubat 2015 tarihlerinde
DetaylıKÖMÜR: SESSİZ KATİL. Hazırlayan: Buket ATLI GREENPEACE AKDENİZ. 13 Haziran 2015
KÖMÜR: SESSİZ KATİL Hazırlayan: Buket ATLI GREENPEACE AKDENİZ 13 Haziran 2015 Neden Kömürlü Termik Santrallere Karşıyız? Greenpeace - Kömür Kampanyası 80 yeni kömürlü termik planı, Türkiye 4. büyük tehdit
DetaylıHava Kirleticilerin Atmosferde Dağılımı ve Hava Kalitesi Modellemesi P R O F. D R. A B D U R R A H M A N B A Y R A M
Hava Kirleticilerin Atmosferde Dağılımı ve Hava Kalitesi Modellemesi P R O F. D R. A B D U R R A H M A N B A Y R A M Temel Kavramlar Emisyon Dış Hava Kalitesi Hava Kalitesi Dağılım Modellemesi Emisyon
DetaylıİÇERİK. Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç
SAKARYA 2011 İÇERİK Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç Yanma prosesinin incelenmesi ve temel yanma ürünleri Sıkıştırmalı
DetaylıHava kirleticilerinin çoğu havaya küçük miktarlarda katılır. Kirleticilerin yoğunluğu değişik biçimlerde ifade edilir.
HAVA KİRLETİCİLER Dünyayı saran atmosferin % 21 oksijen, % 78 azot, % 0.03 karbondioksit vardır. Bunlara ek olarak asal gazlar denen argon, neon, helyum gibi gazlar bulunur. Su buharı havada değişik oranlara
Detaylı2-Emisyon Ölçüm Raporu Formatı
2-Emisyon Ölçüm Raporu Formatı A) İşletmenin Sınıfı (1- İşletmenin faaliyetinin Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik Madde 4 kapsamında yeri,) B) Faaliyetinin Anlatımı
Detaylı2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi
2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi GİRİŞ Tabiatta suyun hidrolojik çevriminin önemli bir unsurunu teşkil eden buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde değişik şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik
DetaylıHava Kirliliği Nedir;
Hava Kirliliği Nedir; Canlıların sağlığını olumsuz yönde etkileyen ve/veya maddi zararlar meydana getiren havadaki yabancı maddelerin, normalin üzerindeki miktar ve yoğunluğa ulaşmasıdır. Bir başka deyişle
Detaylı