Aşı Adjuvanları ve Taşıyıcı Sistemler. Prof. Dr. Erdal Cevher

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Aşı Adjuvanları ve Taşıyıcı Sistemler. Prof. Dr. Erdal Cevher"

Transkript

1 Aşı Adjuvanları ve Taşıyıcı Sistemler Prof. Dr. Erdal Cevher

2 GİRİŞ Aşı uygulamada temel problemler Adjuvanlar Taşıyıcı sistemler

3 Günümüzde Aşılara ihtiyaç bulunmaktadır Dünyada Enfeksiyon hastalıklarından ölüm oranları Boğmaca AIDS Kızamık Hepatit B Sıtma Tuberküloz İshal Akut solunum yolu enfeksiyonları Ölüm oranı x10 6 /yıl

4 Hastalık Oluşturan İstilacılar!!!! Virüsler Bakteriler Parazitler Tümör hücreleri Bu istilacılar genellikle immün sistem tarafından kontrol/elimine edilirler

5 İmmün sistemin kullandığı savunma mekanizmaları Doğal Bağışıklık (Non-spesifik) Edinsel Bağışıklık (Spesifik)

6 Hümoral B hücreleri antikorları üretir ve oluşan antikorlar istilacıları bloke eder veya nötralize eder İmmün sistemin iki kolu Hücre dışı sunum yolu MHC II Antijen sunan hücreler Hücre içi sunum yolu MHC I Hücresel Th hücreleri aktif «öldürücü» hücreler, CTL ler ve makrofajlar Th Peptidler CTL B Th 2 Th 1 MO

7 Günümüzde kullanılan aşılar Tüm hücre aşıları Zayıflatılmış Öldürülmüş Toksoidler Altbirim aşılar (saflaştırılmış bileşikler, rekombinant proteinler) Konjuge yüzey bileşikleri

8 Günümüzdeki bazı aşılar Aşı Adı Aşı Tipi BCG Canlı zayıflatılmış M. bovis Hepatit A İnaktive Hepatit A - Alum Hepatit B Rekombinant yüzey antijeni Japon Ensefaliti Lyophilised inactivated virus MenenjitA ve C Meningococcal polysaccharide Çocuk Felci (oral) Live attenuated Kuduz Lyophilised inactivated Wistar rabies virus Tetanoz Toxoid Tifo (oral) Live attenuated Salmonella typhi Tifo (parenteral) Capsular polysaccharide Kene kökenli ensefalit Killed virus Sarı Humma Live attenuated Difteri diphtheria toxoid adsorbed on a mineral carrier Difteri & Tetanoz mineral-adsorbed diphtheria & tetanus toxoid Difteri, Tetanoz & Boğmaca Diphtheria & tetanus toxoid and pertussis Haemophilus Influenza Protein- conjugated capsular polysaccharide Kızamık, kabakulak, kızamıkçık (MMR) Live measles, mumps and rubella vaccine Aselüler Boğmaca Single-antigen acellular pertussis vaccine

9 Saflaştırılmış Rekombinant Aşılar İyi tanımlanmış, iyi karakterize edilmiş Güvenli kullanıma sahip Zayıf immünojeniteye sahip Bu nedenle ADJUVAN gerekmektedir

10 Adjuvanlar Adjuvanlar, bağışıklık sistemi hücrelerinin (B ve T hücreleri) çoğalmasını ve farklılaşmasını hızlandırarak antijenlere karşı güçlü bir bağışıklık oluşturabilen ajanlardır.

11 Adjuvanlar Adjuvan = Adjuvare Adjuvare: yardım etmek, arttırmak, çoğaltmak

12 Adjuvanlar Adjuvanların genel olarak kullanım amaçları; İyice saflaştırılarak elde edilmiş veya rekombinant antijenlerin immünojenisitesini arttırmak, Kısa sürede daha güçlü ve uzun süreli bir immün yanıt oluşturmak, Primer immün yanıt elde edebilmek için gereken antijen miktarını ya da aşılama sayısını azaltmak ve bu yolla aşı maliyetini düşürmek, Aşının yeni doğanlar, yaşlılar, immün yetmezliği olan kişilerde etkinliğini artırmak, Antijenlerin mukoza tarafından alımını güçlendirmek (mukozal immüniteyi uyarmak), Hücresel immüniteyi uyarmak, Kombine aşılarda antijen kompetisyonunun engellenmesine yardım etmektir

13 Adjuvanlar TARİHÇE 1920 li yıllarda inokulasyon yerinde apse olan olgularda antijenspesifik antikor düzeyleri yüksek bulundu. Atlardan difteri antitoksini elde edilmeye çalışılırken, enjeksiyon yerinde apse gelişenlerde daha fazla antitoksin oluştuğu gözlenmiştir. Tetanoz toksoid antijeniyle birlikte apse oluşturmak için agar, tapioka, nişasta, ekmek kırıntısı enjekte edildi. Bu maddeler spesifik bir antijenle beraber kullanıldığında, antijenin tek başına kullanıldığından daha güçlü, etkin immün yanıt oluşturan madde olarak tanımlanmış ve adjuvan adını aldı.

14 Adjuvanlar Çok çeşitli ve birbirinden farklı maddelerin adjuvan etkilerinin bulunması da adjuvanların etki mekanizmalarının ayrıntılı olarak anlaşılmasını zorlaştırmıştır yılında Glenny ve arkadaşları alüminyuma adsorbe edilmiş difteri toksoidi ile alüminyum tuzlarının adjuvan etkisini göstermiştir. O yıllardan günümüze alüminyum bileşikleri (alüminyum hidroksit Al(OH) 3 ile alüminyum fosfat Al(PO) 4 tuzları) en sık kullanılan aşı adjuvanı olmuştur.

15 İdeal Adjuvan Nasıl Olmalıdır? İdeal bir adjuvan hücresel veya hümoral ne tür bir korunma isteniyorsa istenilen immünitenin oluşmasını sağlamalı İmmün hafıza yani uzun süreli immünite oluşturmalı Güvenli ve yan etkisi az olmalı (ruhsat öncesi vakada etkin ve güvenli olduğu gösterilmeli) Otoimmüniteyi uyarıcı etkisi olmamalı Mutajenik, karsinojenik, teratojenik olmamalı Biyolojik olarak parçalanabilir olmalı Ucuz ve raf ömrü uzun olmalıdır.

16

17

18 Mineral Tuzları Aluminyum tuzları (ALUM) FDA Magnezyum hidroksit Çinko sülfat Kalsiyum fosfat Demir tuzları Zirkonyum tuzları

19 Mineral tuzları Alüminyum hidroksit ve alüminyum fosfat 1920 li yıllardan günümüze aşılarda kullanılan tek adjuvanlar olmuştur. Alüminyumlu bileşiklerin adjuvan etki göstermesi için antijen ile alüminyum bileşikleri arasında fiziksel temasın olması yani antijenlerin alüminyum moleküllerine adsorbe olması gereklidir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) difteri, tetanoz aşılarında toksoid antijenlerin en az %80 inin alüminyum adjuvanlar tarafından adsorbe olmasını önermektedir. Antijenler/Proteinler alüminyum adjuvanlara temelde iki mekanizmayla tutunur. 1. En sık kullanılan mekanizma elektrostatik etkiye dayanır. Proteinler elektrostatik etki ile alüminyum hidroksite adsorbe olurlar. 2. İkinci mekanizma ligand değişimi dir. Protein ile alüminyum tuzları arasında hidroksil ve fosfat grupları değişirek moleküler bağlanma gerçekleşir.

20 Aluminyum Tuzları Zayıf adjuvanlardır. Zayıf alt ünite (subunit) ve sentetik peptid aşılar için uygun değildir. Alüminyum tuzları antijenin enjeksiyon yerinde depolanmasına yol açarak yavaş ve sürekli salım sağlar ve antikor yapımını stimüle eder. Alüminyum tuzları enjeksiyon yerinde yüksek konsantrasyonda antijen olmasına ve böylece antijenin Antijen Sunan Hücreler (APC) tarafından alımının artmasına yol açmaktadır. Ayrıca alüminyum bileşikleri doğrudan veya dolaylı yollarla dendritik hücrelerin (DH) stimülasyonunu, kompleman aktivasyonunu ya da kemokin salımını uyararak da etki etmektedir.

21 Aluminyum Tuzları Sadece hümoral immün yanıtı uyararak antikor cevabını arttırır (hepatit B ve boğmaca gibi). Alüminyum bileşikleri hümoral immün yanıt oluşturur (IgE üretimi dahil), ancak Sitotoksik T lenfosit hücrelerini (hücresel immüniteyi) uyarıcı etkileri yoktur. Bu nedenle, HIV, tüberküloz ve sıtma aşıları gibi Th1 tip immün yanıta bağımlı aşılar için çok önemli bir problemdir. Mukozal IgA cevabı oluşturmazlar, bu nedenle mukozal yol ile aşılama da (oral ya da intranazal) kullanılamazlar.

22 Aluminyum Tuzlarının Yan Etkileri Enjeksiyon bölgesinde granülom oluşturur. Ağrı, enflamasyon, şişlik, enjeksiyon yerinde ülser ve nekroz da görülebilir. IgE de artışa neden olur. Böbrek fonksiyon bozukluklarında alüminyum vücutta birikir. Yüksek alüminyum düzeyleri özellikle beyin ve kemik dokularını etkiler, ölümcül nörolojik sendrom ya da diyaliz ile ilişkili demansa yol açabilir. Alüminyumun, amiyotrofik lateral skleroz (ALS) ve Alzheimer hastalığı ile de ilişkisi bulunmaktadır.

23 Saponinler Bitkilerde, deniz canlılarında ve bakterilerde bulunan steroid ya da triterpenoid glikozidlerdir. Hem hücresel hem de hümoral immüniteyi stimüle ederler. Adjuvan etki için düşük dozları yeterlidir. CD8(+) sitotoksik lenfosit cevabını arttırır, mukozal antijenlere karşı oluşan immün yanıtı güçlendirir. Yüzey etkin madde oldukları için hemolize neden olabilirler.

24 Quillaja saponaria Saponinler Quillaja saponaria Molina nın kabuğundan elde edilir. İmmün hücre proliferasyonunu ve antikor oluşumunu arttırır. Quillaja saponinleri mitojenik etkiye sahiptir ve bu yolla T ve B hücre proliferasyonuna neden olurlar.

25 Saponinler Quil A Quillaja saponaria dan elde edilir 23 den fazla saponin içerir Veteriner hekimlikte kullanılmaktadır İnsanlar için oldukça toksik bir maddedir. Granülom oluşturmasının yanı sıra eritrosit membranındaki kolesterollere etki ederek ağır hemolize yol açar.

26 Saponinler QS 21 Quil A dan ters faz kromotografi yöntemi ile elde edilir. Güçlü sellüler yanıt oluşturur. Th1 sitokinlerini (IL-2, IFN-γ) ve IgG2a antikorlarını stimüle eder. Hem mukozal hem de sistemik immünite oluşturur. Saponex-H, sentetik yolla elde edilmiş bir QS 21 dir ve yaygın olarak kullanılmaktadır.

27 Ginseng saponinleri Saponinler Ginseng bitkisinin köklerinden elde edilir. Ginseng ektresinin insanlarda ve hayvanlarda, fagositik hücreler, lenfositler ve antikor üretimi üzerinde düzenleyici etkisi bulunmaktadır. Ginseng in insan ve hayvanlarda immünomodülatör etkisi bulunmaktadır.

28 Mikroorganizma Bazlı Adjuvanlar Bakteriler ya da mantarlar immünstimülan kapasiteleri nedeniyle adjuvan olarak kullanılabilir. Mikroorganizmaların bir bütün olarak adjuvan olarak kullanılması, insanlar için çok toksik etkilere neden olabilir. Bakteri hücre duvarı ve lipopolisakkaritler (LPS) antijen olarak güçlü immünojen olmamalarına rağmen immün cevabı güçlendirir ve adjuvan etki gösterir. Adjuvan etkilerini Antijen Sunan Hücreler üzerinde bulunan Toll-benzeri reseptör leri aktive ederek gerçekleştirirler.

29 Mikroorganizma Bazlı Adjuvanlar MDP (Muramil dipeptid) N-asetil muramil-l-alanil-d-izoglutamin (MDP) mikroorganizmaların adjuvan etkisinden sorumlu temel parçasıdır. MDP yalnız başına kullanıldığında hümoral immüniteyi indüklerken, lipozomlarla ya da gliserol ile birlikte kullanıldığında güçlü hücresel immünite stimülanıdır.

30 Mikroorganizma Bazlı Adjuvanlar Lipopolisakkaritler Gram negatif bakteri hücre duvarından elde edilir. Lipid A, adjuvan etkiden sorumlu kısımdır. Yüksek ph da lipid A hidrolize olur ve monofosforil lipid A (MPL) oluşur. Hücresel immün cevabı uyarır ancak toksiktir.

31 Mikroorganizma Bazlı Adjuvanlar Monofosforil lipid A (MPL) Salmonella minnesota bakterisinin lipopolisakkaritinden elde edilir. MPL, lipid A kadar etkili ancak ondan daha az toksik bir adjuvandır. IL-2 ve IFN-γ sentezini ve salımını arttırarak hücresel immün cevabı uyarır. MPL genellikle lipozomlar, emülsiyonlar, alüminyum veya QS21 ile birlikte formüle edilmiştir. FENDRIX - Hepatit B aşısı MELACINE Melanoma aşısı MPL Türevleri

32 Muramil dipeptid (MDP) Hücresel immün cevabı arttır. İnsanlarda çok pirojenik ve artrojeniktir. Son yıllarda MDP nin sentetik, daha az pirojenik ve uzun etkili derivesi (Muramil trifosfat-fosfatidil trietanolamin) ni içeren lipozomal formülasyonlar geliştirilmiştir (Mifamurtide). MTP-PE nin lipozomal formülasyonları makrofaj aktivasyonunu arttırarak güçlü antitümoral etki göstermektedir.

33 Sitokinler İmmün sistemi uyarıcı etkilerinden dolayı pek çok sitokin adjuvan olarak denenmektedir. Protein yapısında olmaları nedeniyle stabilite problemleri vardır ve yarı ömürleri kısadır. Üretimleri pahalıdır ve hepsi doz bağımlı toksisite gösterir. Sitokinler içinde en sık kullanılan granülosit-makrofaj koloni stimüle edici faktör (GM-CSF) dür. Primer immün yanıtı Antijen Sunan Hücreleri (APC) aktive ederek güçlendirir. Pratikte adjuvan olarak kullanımları, tekrar doz gerektirmeleri ve sistemik toksisiteleri nedeniyle sınırlıdır.

34 IL-12 Sitokinler Hücresel immün cevabın başlatılması ve regülasyonunda rol alır. Bakteriler ve intrasellüler parazitlere cevap olarak makrofajlar, monositler, dendritik hücreler ve B lenfositler tarafından salgılanır. Farelerde DNA aşıları ile yapılan araştırmalardan (tüberküloz aşıları) olumlu sonuçlar alınmıştır. Sistemik kullanımında toksisiteye neden olur. Mukozal adjuvan olarak umut verici bir sitokindir. Nazal yolla uygulandığında daha az IFN-γ üretimine dolayısıyla daha az sistemik yan etkiye neden olur ve adjuvan etki de sağlar..

35 Sitokinler IL-15 IL-15 pek çok hücre tipi üzerinde etkilidir. T hücrelerinin proliferasyonu ile sitokin üretimini arttırır ve ayrıca bu hücreleri apoptoz dan korur. T hücrelerinin hareketini ve enfeksiyon bölfesine göçünü (kemotaksis) uyarır. B hücre proliferasyonuna neden olur. İmmünolojik hafıza gelişmesinde çok önemli rol oynar. Bu yüzden sistemik verilen IL-15 aşılamaya karşı gelişen sitotoksik T hücre cevabının hem şiddetini arttırır hem de süresini uzatır. immünojenlerle birlikte sistemik ya da mukozal IL-15 kullanımının daha güçlü hücresel ve hümoral yanıt oluşturduğunu gösterir Mukozal yolla kullanıldıklarında sistemik toksisite göstermez.

36 Polisakkaritler İnülin fruktoz ve çok az miktarda glukozdan oluşur. Kendisi antijenik değildir ancak mikropartikül olarak kullanıldığında güçlü bir hücresel ve hümoral adjuvandır Mikropartikül inülin (MPI) alternatif kompleman yolunu aktive ederek doğal immüniteyi uyarır Ciddi sistemik veya yerel yan etkisi yoktur. Sadece çok yüksek dozlarda subkutan kullanıldığında küçük granülomlar gözlenmiştir. İnülinler diğer adjuvanlarla birlikte kullanıldığında farklı oranlarda hücresel ve hümoral immün yanıt elde edilebilir.

37 Nükleik asitler CPG Motifleri Ortasında CpG dinükleotidi bulunan altı deoksinükleotid uzunluğunda DNA molekülü bir CpG motifi olarak adlandırılır. Bakteri hücrelerindeki bu sık tekrarlı CpG motifi memeli hücrelerindeki TLR ler tarafından (innate immünite) yabancı ve tehlikeli olarak hemen tanınır ve immün sistem hücreleri tarafından interferonlar (α ve β) ve IL- 12 salgılanır. Böylece hücresel immün yanıt uyarılırken allerjik cevap da baskılanır. Bu durum CpG motifi içeren DNA moleküllerinin terapötik uygulamalarda ve aşılarda adjuvan olarak kullanılabileceğini bir göstermektedir.

38 CPG Oligodinükleotit

39 Emülsiyonlar Alüminyumdan sonra insan ve hayvanlarda en sık kullanılan adjuvanlardır. Yağ içinde su (W/O; parafin içinde sıvı antijen) veya su içinde yağ (O/W) emülsiyonları kullanılır. Enjeksiyon bölgesinde depot etki ile antijenin yavaş salımını sağlayarak antikor üretimini stimüle eder.

40 Emülsiyonlar Freund adjuvanı Freund adjuvanı Su/Yağ emülsiyonudur. Tamamlanmış Freund adjuvanı (Freund s Complete Adjuvant, FCA) mineral yağı (marco 52), Arlacel A (Dianhidromannitol monooleat) ve 500 µg/ml ölü Mycobacterium tuberculosis içerir. Tamamlanmamış Freund adjuvanı (Freund s Incomplete Adjuvant, FIA) Mycobacterium tuberculosis içermez.

41 Freund adjuvanı Emülsiyonlar Yavaş ve sürekli antijen salımı ve mononükleer hücre akümülasyonu ve antijenin lenf yoluyla lenf nodu ve dalak gibi uzak yerlere erişimini sağlayarak adjuvan etkisi gösterir. Ancak yüksek reaktojenitesi nedeniyle (granulom, apse, artrit, amiloidoz, allerjik reaksiyonlar) insanlarda kullanımından vazgeçilmiştir. Bununla birlikte yan etkilerine karşı yüksek tolerans gösterilebilecek hastalıklarda (kanser gibi) kullanılabilirler. Bir diğer Su/Yağ emülsiyon adjuvanı Montanide dir. HIV, sıtma, meme kanseri ve diğer kanserler için geliştirilmeye çalışılan aşılarda denenmektedir.

42 MF59 O/W (Skualen) Emülsiyonlar Bitkiler tarafından üretilen ve çoğu yiyecekte bulunan bir triterpenoid hidrokarbondur (C 30 H 50 ). İnsan vücudunda doğal olarak bulunması ve biyoparçalanabilir olması nedeniyle adjuvanların çoğunun yapısında vardır. Skualen

43 Emülsiyonlar MF59 O/W (Squalen) Toksisitesi düşük olan MF59, küçük hayvan modellerinde influenza aşısının etkinliğini arttırmıştır. MF59 adjuvanlı influenza aşısı, diğer aşılara göre, pandemi yapan influenza suşlarına karşı daha etkili bulunmuştur. MF59 adjuvanlı hepatit B aşısı, alüminyum adjuvanlı aşılara oranla 100 kat daha etkili bulunmuştur. Yenidoğanlarda yapılan HIV aşı çalışmasında MF59 güvenilir ve iyi tolere edilebilir bulunmuştur. MF59, insanlarda iyi tolere edilebilen, güvenilir ve etkin bir aşı adjuvanı gibi görülmektedir.

44 Lipozomlar İki tabakalı lipidlerin oluşturduğu bir dış kabuk ve hidrofilik iç kompartmanı olan küresel yapılardır. Yapısal özelliği sayesinde enkapsüle ettiği antijeni hızlı ekstrasellüler yıkımdan korur. Lipozomlar, DNA ve protein ile birlikte co-delivery sistemi olarak kullanılabilir. DNA sayesinde MHC tip 1, protein sayesinde MHC tip 2 sunumu olur ve hem CD8(+) hem de CD4(+) hücreleri aktive olur.

45 Lipozomlar Biyoparçalanır ve non-toksik Yapısal bütünlük (boyut, kompozisyonu, çift tabakalı akışkanlık) İstenilen her molekül yapısına bakılmaksızın yapıya katılabilir Tamamen sentetik olarak hazırlanabilir Yapıda genel olarak fosfolipid / kolesterol bulunur. İmmunojenik özellik göstermez Yüzey modifikasyonuyla immunojen olabilir; ligand, antijen veya farklı tip bir lipid eklenebilir

46

47 ISCOM (immunostimulating complex) Antijen, kolesterol, fosfolipid ve saponinden (Quil A) oluşan, 40 nm büyüklüğünde, kafes benzeri moleküler yapısı olan bileşiklerdir. Lipozomlardan daha rijid, stabil yapıları vardır. Hem hücresel hem de hümoral immün cevabı arttırırlar. ISCOM içerisinde saponin bulunması adjuvan etkiyi arttırır, buna karşılık saponinlerin oluşturduğu yan etkiler ciddi olarak azalmıştır.

48 ISCOMATRIX ISCOMATRIX, kolesterol, fosfolipid ve saponinden (Quil A) oluşur. Yapısı ISCOM a benzer ancak antijen içermez. ISCOMATRIX sadece hümoral tip immün yanıt oluşturur. Mukozal immün cevabı arttırır. Hem hayvan ve hem de insan çalışmaları ile güvenilir ve etkin olduğu ispatlanmıştır.

49 Virozomlar Genetik materyal içermeyen virus partiküllerinin (viral zarf), antijenleri hedef dokulara taşımak için kullanılmasıdır. Zarflı virüslerin dış membranını virüsün genetik materyalinden birtakım yöntemlerle ayırarak lipozom benzeri bir yapı oluşturulur.

50 Virozomlar Virozomlar direkt olarak B lenfositleri aktive ederek IgG sentezinde artışa neden olur. Buna virozomların B lenfositler üzerindeki süperstimülasyon etkisi denir. Oluşan immün yanıt hızlı ve güçlüdür. Virozomlar sadece elde edildikleri virüslere karşı immünite oluşturmak için kullanılmaz. Aynı zamanda pek çok diğer aşı antijeni, ilaç, nükleik asit için taşıyıcı sistemlerdir. Halen lisanslı olarak aşılarda kullanılan tek virozom influenza virüsündan elde edilen virozomdur (Immuno potentiating Reconstituted Influenza Virosomes - IRIVs).

51 Virozomlar Virozom oluşturmak için denenen zarflı virüsler Influenza virüsü Sendai virus Epstein-Barr virus Veziküler stomatit virüsü Sindbis virüs Herpes simplex virus Newcastle hastalığı virusü Lisanslı Virozomal Aşılar Epaxal (Hepatit A aşısı) Inflexal V (trivalan- IRIV influenza aşısı)

52 Virüs Benzeri Partiküller Virus-benzeri partiküller (VLPs) inert, boş viral kapsid ya da kapsid proteinleridir. DNA yada RNA içermezler ama viral yapı korunmuştur. Bu sayede viral enfeksiyon taklit edilebilir. VLPs antijenleri immün sistem tarafından kolayca tanınır ve güçlü bir immün cevap gelişir. Virüslerden rekombinant teknoloji kullanılarak üretilirler. Parenteral, mukozal ya da transkütan yolla kullanılabilir.

53 Virüs Benzeri Partiküller En önemli VLP, 15 yıldır kullanılmakta olan rekombinant teknoloji ile Saccharomyces cerevisiae ve Pichia pastoris mantarlarından rekombinant DNA teknolojisi ile elde edilen Hepatit B yüzey antijenidir (HbsAg). FDA, 2006 yılında alüminyum adjuvanla birlikte kullanılan VLP içeren insan papilloma virus (HPV) aşısına onay vermiştir.

54 Polimerik Mikroküreler Çoğunlukla biyouyumlu, biyoparçalanır polimerler ile hazırlanırlar. Farklı özelliklerdeki antijenleri (suda çözünür ve ya çözünmez) enkapsüle edebilme özelliğine sahiptirler Antijen salımını uzatarak uzun etkili aşıların geliştirilmesine olanak sağlarlar. PLGA mikroküreleri Polimerik partiküller Antijenlerin MALT (Mukoza ile ilgili Lenfoid Dokular) lar tarafından alımını sağlar ve APC lere sunar. Böylece alüminyuma oranla çok daha güçlü immün yanıt elde edilir.

55 Nanopartiküller Hem hümoral hem de hücresel immün cevabı arttırırlar. Dolayısıyla nanopartiküller intrasellüler patojenlerin hem profilaksisinde hem de tedavisinde kullanılabilir.

56 Nanopartiküler Sistemlerin Avantajları Nanoboyutta olmalarından dolayı intraselüler ve ekstraselüler taşınmanın gerçekleşebilmesi Antijenler çeşitli yollardan taşınma için enkapsüle edilebilir ve korunur. Partikülün yüzey kimyası kolay kontrol edilebilir. Yavaş salım gibi özellikler sayesinde güçlendirici (booster) aşılamaya gerek duyulmaz. Endozomal parçalanmaya uygun üretilebilirler. CD4+ ve CD8+ T hücre cevapları için antijenin çapraz salımı gerçekleşir. Kapsamlı bir immün yanıt için gereklidir.

İMMUNİZASYON. Bir bireye bağışıklık kazandırma! Bireyin yaşı? İmmunolojik olarak erişkin mi? Maternal antikor? Konak antijene duyarlı mı? Sağlıklı mı?

İMMUNİZASYON. Bir bireye bağışıklık kazandırma! Bireyin yaşı? İmmunolojik olarak erişkin mi? Maternal antikor? Konak antijene duyarlı mı? Sağlıklı mı? İMMUNİZASYON Bir bireye bağışıklık kazandırma! Bireyin yaşı? İmmunolojik olarak erişkin mi? Maternal antikor? Konak antijene duyarlı mı? Sağlıklı mı? Canlıya antijen verdikten belli bir süre sonra, o canlıda

Detaylı

Ajuvanlar, katkı maddeleri ve sanayi atıkları. Dr.Funda Timurkaynak Başkent ÜTF İstanbul Hastanesi

Ajuvanlar, katkı maddeleri ve sanayi atıkları. Dr.Funda Timurkaynak Başkent ÜTF İstanbul Hastanesi Ajuvanlar, katkı maddeleri ve sanayi atıkları Dr.Funda Timurkaynak Başkent ÜTF İstanbul Hastanesi 6.12.2014 Sunum planı Tanım Tarihçe Etki mekanizması Klinik kullanımda olan adjuanlar Yeni geliştirilen

Detaylı

Aşı adjuvanları. Kadriye Yurdakök 1, Tolga İnce 2. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi 1 Pediatri Profesörü, 2 Pediatri Uzmanı

Aşı adjuvanları. Kadriye Yurdakök 1, Tolga İnce 2. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi 1 Pediatri Profesörü, 2 Pediatri Uzmanı Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2008; 51: 225-239 Derleme Aşı adjuvanları Kadriye Yurdakök 1, Tolga İnce 2 Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi 1 Pediatri Profesörü, 2 Pediatri Uzmanı SUMMARY: Yurdakök

Detaylı

Sonradan Kazandırılan Bağışıklık

Sonradan Kazandırılan Bağışıklık Sonradan Kazandırılan Bağışıklık 1 Çocukların Ölüm Nedenleri Arasında Aşı İle Önlenebilir Hastalıklar İlk Sırada Bulunur Boğmaca 11% Tetanoz 8% Diğerleri 1% Pnömokok 28% Hib 15% Rotavirus 16% Kızamık 21%

Detaylı

VİROLOJİ -I Antiviral İmmunite

VİROLOJİ -I Antiviral İmmunite VİROLOJİ -I Antiviral İmmunite Prof.Dr. Yılmaz Akça Prof.Dr. Feray Alkan Prof.Dr. Aykut Özkul Prof. Dr. Seval Bilge-Dağalp Prof.Dr. M. Taner Karaoğlu Prof.Dr. Tuba Çiğdem Oğuzoğlu DOĞAL SAVUNMA HATLARI-DOĞAL

Detaylı

Adaptif İmmünoterapi. Prof.Dr.Ender Terzioğlu Akdeniz Üniversitesi Antalya

Adaptif İmmünoterapi. Prof.Dr.Ender Terzioğlu Akdeniz Üniversitesi Antalya Adaptif İmmünoterapi Prof.Dr.Ender Terzioğlu Akdeniz Üniversitesi Antalya Adaptif immünoterapi İmmün Sistemin kanser oluşumunda koruyucu rolü daha iyi anlaşılmıştır. Monoklonal antikor teknolojisi, Tümör

Detaylı

Gelecek Aşıları ve Beklentilerimiz (HIV, Yeni Teknoloji, Yeni Adjuvan) vs.)

Gelecek Aşıları ve Beklentilerimiz (HIV, Yeni Teknoloji, Yeni Adjuvan) vs.) Gelecek Aşıları ve Beklentilerimiz (HIV, Yeni Teknoloji, Yeni Adjuvan) vs.) 2 Haziran 2017, İstanbul Prof. Dr. Necla TÜLEK Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Detaylı

10. Hafta. Adjuvantlar

10. Hafta. Adjuvantlar 10. Hafta Adjuvantlar ADJUVANTLAR Prof. Dr. Barış SAREYYÜPOĞLU Tanım İmmun sistemi uyararak, aşıya karşı şekillenen yanıtı artıran, ancak kendisine karşı herhangi bir antijenik etki görülmeyen madde, ajan

Detaylı

Sonradan Kazandırılan Bağışıklık

Sonradan Kazandırılan Bağışıklık Sonradan Kazandırılan Bağışıklık 1 Boğmaca 11% Tetanoz 8% Diğerleri 1% Pnömokok 28% Hib 15% Rotavirus 16% Kızamık 21% Aşı İle Önlebilir Hastalıklar Difteri Hib Hepatit B Kızamık Kabakulak Yenidoğan tetanozu

Detaylı

Sadece bilgilendirme amaçlıdır.

Sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sadece bilgilendirme amaçlıdır. AŞI NEDİR? İnsan ve hayvanlarda hastalık yapma yeteneğinde olan virüs, bakteri vb. mikropların hastalık yapma kudretlerinden arındırılarak ya da bazı mikropların salgıladığı

Detaylı

AŞI ve SERUMLAR. Dr. Sibel AK

AŞI ve SERUMLAR. Dr. Sibel AK AŞI ve SERUMLAR Dr. Sibel AK Bugün; Ak#f İmmünizasyon Bakteriyel Aşılar Viral Aşılar Aşı Takvimi Pasif İmmünizasyon Aşı Etkileşimleri Tanımlar İmmünite (Bağışıklık): Konağın, kendisinden farklı yapıya

Detaylı

ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI

ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI Tıp Fakülteleri Mezuniyet Öncesi İmmünoloji Eğitim Programı Önerisi in hücre ve dokuları ilgi hücrelerini isim ve işlevleri ile bilir. Kemik iliği, lenf nodu, ve dalağın anatomisi,

Detaylı

I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık

I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık Fagositik hücreler (makrofajlar, mast hücreleri) Kompleman sistemi(direkt bakteri hücre membranı parçalayarak diğer immün sistem hücrelerin bunlara atak yapmasına

Detaylı

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ FARMAKOLOJİSİ

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ FARMAKOLOJİSİ BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ FARMAKOLOJİSİ Bağışıklık sistemini etkileyen (uyaran veya baskılayan) maddeler özellikle kanser ve oto-bağışıklık hastalıklarının sağaltımında kullanılan ilaçlar Organ nakillerinde reddin

Detaylı

Kronik Hastalığı Olanlarda ve İmmünsüpresif Hastalarda Bağışıklama. Dr. Hüsnü Pullukçu Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Kronik Hastalığı Olanlarda ve İmmünsüpresif Hastalarda Bağışıklama. Dr. Hüsnü Pullukçu Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Kronik Hastalığı Olanlarda ve İmmünsüpresif Hastalarda Bağışıklama Dr. Hüsnü Pullukçu Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Bağışıklığın Baskılanması Birincil İkincil B hücre hastalıkları

Detaylı

İMMÜN YANITIN EFEKTÖR GRUPLARI VE YANITIN DÜZENLENMESİ. Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD

İMMÜN YANITIN EFEKTÖR GRUPLARI VE YANITIN DÜZENLENMESİ. Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD İMMÜN YANITIN EFEKTÖR GRUPLARI VE YANITIN DÜZENLENMESİ Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD HÜCRE İÇİ MİKROBA YANIT Veziküle alınmış mikroplu fagosit Sitoplazmasında mikroplu hücre CD4 + efektör

Detaylı

KANSER AŞILARI. Prof. Dr. Tezer Kutluk Hacettepe Üniversitesi

KANSER AŞILARI. Prof. Dr. Tezer Kutluk Hacettepe Üniversitesi KANSER AŞILARI Prof. Dr. Tezer Kutluk Hacettepe Üniversitesi Bir Halk Sağlığı Sorunu Şu an dünyada 24.600.000 kanserli vardır. Her yıl 10.9 milyon kişi kansere yakalanmaktadır. 2020 yılında bu rakam %50

Detaylı

DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II. KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU

DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II. KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU Doç.Dr. Engin DEVECİ İMMÜN SİSTEM TİPLERİ I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık Fagositik hücreler (makrofajlar, mast

Detaylı

VİRAL AŞILARDA TLR LİGANTLARININ AŞI ADJUVANTI OLARAK KULLANIMI İhsan Gürsel Bilkent Üniversitesi, MBG Bölümü. (

VİRAL AŞILARDA TLR LİGANTLARININ AŞI ADJUVANTI OLARAK KULLANIMI İhsan Gürsel Bilkent Üniversitesi, MBG Bölümü. ( VİRAL AŞILARDA TLR LİANTLARININ AŞI ADJUVANTI OLARAK KULLANIMI İhsan ürsel Bilkent Üniversitesi, MB Bölümü (www.thorlab.bilkent.edu.tr) İnokülasyon iğnesi Montagu nun mektubundan Lady Montagu, İngiliz

Detaylı

Adjuvanlar Katkı Maddeleri. Dr. Şükran Köse Ocak 2014

Adjuvanlar Katkı Maddeleri. Dr. Şükran Köse Ocak 2014 Adjuvanlar Katkı Maddeleri Dr. Şükran Köse Ocak 2014 Sunu Akışı Katkı Maddeleri Adjuvanlar İntrensek Adjuvan Adjuvanların Kullanım Hedefleri Adjuvanların İmmünolojisi Alüminyum Adjuvanları MF-59, AS03,

Detaylı

b. Amaç: Bakterilerin patojenitesine karşı konakçının nasıl cevap verdiği ve savunma mekanizmaları ile ilgili genel bilgi öğretilmesi amaçlanmıştır.

b. Amaç: Bakterilerin patojenitesine karşı konakçının nasıl cevap verdiği ve savunma mekanizmaları ile ilgili genel bilgi öğretilmesi amaçlanmıştır. İMMÜNOLOJİİ I-DERS TANIMLARI 1- Tanım: Konakçı savunma mekanizmalarının öğretilmesi. b. Amaç: Bakterilerin patojenitesine karşı konakçının nasıl cevap verdiği ve savunma mekanizmaları ile ilgili genel

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI

ADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI ADIM ADIM YGS LYS 177. Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI Hastalık yapıcı organizmalara karşı vücudun gösterdiği dirence bağışıklık

Detaylı

Geleceğin Aşıları. Dr.Funda Timurkaynak Başkent Üniversitesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı İstanbul Hastanesi

Geleceğin Aşıları. Dr.Funda Timurkaynak Başkent Üniversitesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı İstanbul Hastanesi Geleceğin Aşıları Dr.Funda Timurkaynak Başkent Üniversitesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı İstanbul Hastanesi Yeni,daha stabil antijenler Yeni veriliş yolları Antijen

Detaylı

İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın

İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın Canlının en küçük birimi Hücre 1665 yılında ilk olarak İngiliz bilim adamı Robert Hooke şişe mantarından kesit alıp mikroskopta

Detaylı

Güncel bilgiler ışığında yaşlıda bağışıklama. Doç.Dr. Yalçın Önem

Güncel bilgiler ışığında yaşlıda bağışıklama. Doç.Dr. Yalçın Önem Güncel bilgiler ışığında yaşlıda bağışıklama Doç.Dr. Yalçın Önem 02.11.2018 1 Tanım Aşılama(bağışıklama) patojenlerden veya tümörden elde edilen immünolojik materyalin verilmesiyle kişide yeterli bir immünolojik

Detaylı

ORGANİZMALARDA BAĞIŞIKLIK MEKANİZMALARI

ORGANİZMALARDA BAĞIŞIKLIK MEKANİZMALARI ORGANİZMALARDA BAĞIŞIKLIK MEKANİZMALARI Organizmalarda daha öncede belirtildiği gibi hücresel ve humoral bağışıklık bağışıklık reaksiyonları vardır. Bunlara ilave olarak immünoljik tolerans adı verilen

Detaylı

İMMÜNOBİYOLOJİ. Prof. Dr. Nursel GÜL. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü

İMMÜNOBİYOLOJİ. Prof. Dr. Nursel GÜL. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü İMMÜNOBİYOLOJİ Prof. Dr. Nursel GÜL Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü GİRİŞ İmmünoloji, organizmaların dışarıdan gelen mikroorganizmalara, parazitlere vb. birçok yabancı ajana karşı veya

Detaylı

Edinsel İmmün Yanıt Güher Saruhan- Direskeneli

Edinsel İmmün Yanıt Güher Saruhan- Direskeneli Edinsel İmmün Yanıt Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD Doğal bağışıklık Edinsel bağışıklık Hızlı yanıt (saatler) Sabit R yapıları Sınırlı çeşidi tanıma Yanıt sırasında değişmez Yavaş yanıt (Gün-hafta)

Detaylı

VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE

VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE VİRAL HASTALIKLARDA İMMÜNİTE Virüsler konak hücreye girdikten sonra çoğalır ve viral çoğalma belirli bir düzeye ulaştığında hastalık semptomları

Detaylı

ANTİJENLER VE YAPILARI

ANTİJENLER VE YAPILARI ANTİJENLER VE YAPILARI IMMUNOJEN VE ANTIJEN nedir? Immun cevap oluşturan yabancı maddeler antijen veya immunojen olabilir. Immunojen; İmmun yanıt meydana getirme kabiliyetindeki herhangi bir madde Antijen

Detaylı

Aşı Teknolojisi ve Aşı Tipleri

Aşı Teknolojisi ve Aşı Tipleri Aşı Teknolojisi ve Aşı Tipleri Prof. Dr. Sesin Kocagöz Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları 4. 4 Prototip aşı/aşıların ve Klinik geliştirilmiş Mikrobiyoloji olduğu Anabilim Dalı

Detaylı

HEMATOPOİETİK KÖK HÜCRE TRANSPLANT ALICILARINDA AŞILAMA. Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

HEMATOPOİETİK KÖK HÜCRE TRANSPLANT ALICILARINDA AŞILAMA. Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD HEMATOPOİETİK KÖK HÜCRE TRANSPLANT ALICILARINDA AŞILAMA Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 2 Transplant hastalarında immün durumun belirleyicileri Önceki aşılanma

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL Sağlık hizmeti sunumu sırasında sağlık çalışanları, bedensel, ruhsal ve sosyal yönden sağlıklarını tehdit eden pek çok riske maruz

Detaylı

İmmünsüpresif Çocukta Aşılama

İmmünsüpresif Çocukta Aşılama İmmünsüpresif Çocukta Aşılama Dr. Ateş Kara Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Enfeksiyon Hastalıkları Ünitesi 1 Bulgaristan - Komşu 18.000 Kızamık vakası

Detaylı

Hümoral İmmün Yanıt ve Antikorlar

Hümoral İmmün Yanıt ve Antikorlar Hümoral İmmün Yanıt ve Antikorlar H. Barbaros ORAL Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İmmünoloji Anabilim Dalı Edinsel immün sistemin antijenleri bağlamak için kullandığı 3 molekül sınıfı: I.Antikorlar,

Detaylı

AŞILAR ve ENFEKSİYONLAR. Prof. Dr. AYPER SOMER Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı

AŞILAR ve ENFEKSİYONLAR. Prof. Dr. AYPER SOMER Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı AŞILAR ve ENFEKSİYONLAR Prof. Dr. AYPER SOMER Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı www.aypersomer.com Dersin içeriği Aşılama nedir? Tarihçe Bağışıklamanın prensipleri Aşı olarak kullanılan antijenler

Detaylı

Konjugasyon ve Aşıya Getirdikleri

Konjugasyon ve Aşıya Getirdikleri Konjugasyon ve Aşıya Getirdikleri Dr. Tuba TURUNÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Adana Uygulama ve Araştırma Merkezi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji EKMUD Çukurova Günleri 18/03/2017

Detaylı

Erişkin İmmunizasyonu. Dr. Hilal Sipahi Mayıs 2006

Erişkin İmmunizasyonu. Dr. Hilal Sipahi Mayıs 2006 Erişkin İmmunizasyonu Dr. Hilal Sipahi Mayıs 2006 Günümüzde erişkinler halen aşı ile önlenebilir hastalıklardan ölebilmekte : Aşılamanın çocuklardaki gibi erişkin bakımının bir parçası olarak algılanmıyor

Detaylı

Temel Đmmunoloji: Aşılama. Prof. Dr. Gülbin Gökçay Đstanbul Üniversitesi Çocuk Sağlığı Enstitüsü Sosyal Pediatri Anabilim Dalı

Temel Đmmunoloji: Aşılama. Prof. Dr. Gülbin Gökçay Đstanbul Üniversitesi Çocuk Sağlığı Enstitüsü Sosyal Pediatri Anabilim Dalı Temel Đmmunoloji: Aşılama Prof. Dr. Gülbin Gökçay Đstanbul Üniversitesi Çocuk Sağlığı Enstitüsü Sosyal Pediatri Anabilim Dalı Bağışıklık Tanımı: Vücudun hastalık yapıcı mikroorganizmalara karşı gösterdiği

Detaylı

Temel İmmunoloji: Aşılama. Prof. Dr. Gülbin Gökçay İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı

Temel İmmunoloji: Aşılama. Prof. Dr. Gülbin Gökçay İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Temel İmmunoloji: Aşılama Prof. Dr. Gülbin Gökçay İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı DERSİN AMAÇ VE HEDEFLERİ Öğrenci dersin sonunda Edinsel bağışıklığıntanımını yapabilmeli,

Detaylı

İmmünsüpresif Bireylerde İmmünizasyon

İmmünsüpresif Bireylerde İmmünizasyon İmmünsüpresif Bireylerde İmmünizasyon Dr. Meltem Avcı İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği meltema1@hotmail.com İmmünsüpresif birey = İmmünkompromize

Detaylı

SAĞLIKLI ERİŞKİNE YAPILMASI GEREKEN AŞILAR

SAĞLIKLI ERİŞKİNE YAPILMASI GEREKEN AŞILAR SAĞLIKLI ERİŞKİNE YAPILMASI GEREKEN AŞILAR Doç.Dr. Murat DİZBAY G.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. Edward Jenner, 1796 Erişkinde bağışıklama İki lider arasındaki fark? Erişkinlerde

Detaylı

Hücresel İmmünite Dicle Güç

Hücresel İmmünite Dicle Güç Hücresel İmmünite Dicle Güç dguc@hacettepe.edu.tr kekik imus Kalbe yakınlığı ve Esrarengiz hale Ruhun oturduğu yer Ruh cesaret yiğitlik Yunanlı Hekim MS 1.yy Kalp, pankreas, timus imus yaşla küçülür (timik

Detaylı

3. Sınıf Klinik İmmünoloji Vize Sınav Soruları (Kasım 2011)

3. Sınıf Klinik İmmünoloji Vize Sınav Soruları (Kasım 2011) 3. Sınıf Klinik İmmünoloji Vize Sınav Soruları (Kasım 2011) 1- Virgin B lenfositleri ile ilişkili aşağıda yer alan ifadelerden ikisi yanlıştır. Yanlış ifadelerin ikisini de birlikte içeren seçeneği işaretleyiniz.

Detaylı

Aşı Teknolojisi ve Aşı Tipleri. Prof. Dr. Necla TÜLEK Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Aşı Teknolojisi ve Aşı Tipleri. Prof. Dr. Necla TÜLEK Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Aşı Teknolojisi ve Aşı Tipleri Prof. Dr. Necla TÜLEK Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji TARİHÇE http://pathmicro.med.sc.edu/ghaffar/vac023.jpg Hindistan

Detaylı

KLL DE. kları ABD Hematoloji BD Bursa

KLL DE. kları ABD Hematoloji BD Bursa KLL DE İNFEKSİYON YÖNETİMİ Dr. Rıdvan R ALİ Uludağ Üniversitesi Tıp T p Fakültesi İç Hastalıklar kları ABD Hematoloji BD Bursa KLL ile ilişkili bilgilerimizde önemli değişiklikler iklikler söz s z konusu

Detaylı

Bitki Türevli Aşılar. Cüneyt Uçarlı. Moleküler Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı Fen Bilimleri Enstitüsü İstanbul Üniversitesi 2010

Bitki Türevli Aşılar. Cüneyt Uçarlı. Moleküler Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı Fen Bilimleri Enstitüsü İstanbul Üniversitesi 2010 Bitki Türevli Aşılar Cüneyt Uçarlı Moleküler Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı Fen Bilimleri Enstitüsü İstanbul Üniversitesi 2010 Bitki Yapımı Aşılar Dünyada her yıl yaklaşık olarak 57 milyon kişi ölmekte

Detaylı

Gebelere hangi aşıları önerelim? Kılavuzlar ne öneriyor? Dr. Selim BÜYÜKKURT

Gebelere hangi aşıları önerelim? Kılavuzlar ne öneriyor? Dr. Selim BÜYÜKKURT Gebelere hangi aşıları önerelim? Kılavuzlar ne öneriyor? Dr. Selim BÜYÜKKURT selimbuyukkurt@gmail.com WHO CDC ACOG Up To Date MedScape EKMUD KLİMİK KLİMUD Kaynaklar Ülke için kaynak oluştururken

Detaylı

HÜCRESEL İMMÜNİTENİN EFEKTÖR MEKANİZMALARI. Hücre İçi Mikropların Yok Edilmesi

HÜCRESEL İMMÜNİTENİN EFEKTÖR MEKANİZMALARI. Hücre İçi Mikropların Yok Edilmesi HÜCRESEL İMMÜNİTENİN EFEKTÖR MEKANİZMALARI Hücre İçi Mikropların Yok Edilmesi Hücre içi mikropları yok etmekle görevli özelleşmiş immün mekanizmalar hücre aracılı immüniteyi oluştururlar. Hücresel immünitenin

Detaylı

HIV POZİTİF HASTALARDA BAĞIŞIKLAMA

HIV POZİTİF HASTALARDA BAĞIŞIKLAMA HIV POZİTİF HASTALARDA BAĞIŞIKLAMA DR. Hüsnü PULLUKÇU Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 18.03.2017 Adana.EKMUD HIV POZİTİF HASTALARDA AŞI İLE KORUNULABİLEN HASTALIKLAR İÇİN ARTMIŞ

Detaylı

Bağışıklık sistemi nasıl çalışır?

Bağışıklık sistemi nasıl çalışır? On5yirmi5.com Bağışıklık sistemi nasıl çalışır? İnsanda bağışıklık sistemi, özellik ve görevleri nelerdir? Kaç çeşit bağışıklık sistemi vardır? Yayın Tarihi : 23 Ekim 2012 Salı (oluşturma : 10/3/2017)

Detaylı

Hücre Transfeksiyonu

Hücre Transfeksiyonu 1 Hücre Transfeksiyonu Tanımlar Transformasyon: Bakteri ve bitkilere gene/k materyal aktarılması işlemidir. Transdüksiyon: Ökaryo/k hücrelere gene/k materyallerin viral yöntemlerle aktarılması işlemidir.

Detaylı

AŞI BİLİMİ ÇALIŞTAYI PROGRAMI Konu: Aşı Geliştirme Hattı

AŞI BİLİMİ ÇALIŞTAYI PROGRAMI Konu: Aşı Geliştirme Hattı AŞI BİLİMİ ÇALIŞTAYI PROGRAMI Konu: Aşı Geliştirme Hattı 28 NİSAN 2015, SALI KAYIT 08:00-09:00 Ç1 Başlık: Açılış konuşması Konuşmacı: Prof. Dr. A. Yüksel GÜRÜZ Aşı Bilimi Derneği Başkanı Ege Üniversitesi

Detaylı

DOĞAL BAĞIŞIKLIK. Prof. Dr. Dilek Çolak

DOĞAL BAĞIŞIKLIK. Prof. Dr. Dilek Çolak DOĞAL BAĞIŞIKLIK Prof. Dr. Dilek Çolak 1 DOĞAL BAĞIŞIKLIK İkinci savunma hattı birinci hat: fiziksel bariyerler Kazanılmış bağışık yanıtın aktivatörü ve kontrolörü 2 DOĞAL BAĞIŞIKLIK Kompleman proteinleri

Detaylı

İmmünizasyon için kullanılan immünbiyolojik ajanlar,antijenler (bakteri, virus, toksoid ) veya antikorlardır (immünglobulin, antitoksinler).

İmmünizasyon için kullanılan immünbiyolojik ajanlar,antijenler (bakteri, virus, toksoid ) veya antikorlardır (immünglobulin, antitoksinler). Prof. Dr. Saim DAYAN D.Ü. Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. Erişkin immünizasyon Hastalıkların, hastalıklara bağlı sakatlık ve ölümlerin önlenmesinde en etkili yollardan

Detaylı

Ulusal Aşı Takvimi. (Genel bakış ve Yenilikler) Ara Güler in objektifinden

Ulusal Aşı Takvimi. (Genel bakış ve Yenilikler) Ara Güler in objektifinden Prof. Dr. Mustafa Hacımustafaoğlu Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı, Bursa Ulusal Aşı Takvimi (Genel bakış ve Yenilikler) Ara Güler in objektifinden Aşı niçin yapılır?

Detaylı

HIV POZİTİF HASTALARDA İMMÜNİZASYON. DR. Hüsnü PULLUKÇU Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

HIV POZİTİF HASTALARDA İMMÜNİZASYON. DR. Hüsnü PULLUKÇU Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD HIV POZİTİF HASTALARDA İMMÜNİZASYON DR. Hüsnü PULLUKÇU Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Rutin erişkin bağışıklamasına göre ARTMIŞ RİSK VAR MI? Hangi aşı? ARTMIŞ RİSK İnvaziv pnömokok

Detaylı

HUMORAL İMMUN YANIT 1

HUMORAL İMMUN YANIT 1 HUMORAL İMMUN YANIT 1 Antijen B lenfosit... HUMORAL İMMUN YANIT Antikor üretimi 2 Antijenini işlenmesi ve sunulması Yardımcı T-lenfosit aktivasyonu Yardımcı T hücre- B hücre ilişkisi B hücre aktivasyonu

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK

BİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK 1 AŞILAMADA AMAÇ Aşı ile korunulabilir hastalıkları engellemek Enfeksiyon kaynaklı mortaliteyi azaltmak Enfeksiyon kaynaklı morbiditeyi azaltmak HİÇBİR AŞININ HERKES İÇİN TAMAMEN ETKİN VE GÜVENİLİR OLMASI

Detaylı

Seyahat ve Aşılama Dr. Kenan Hızel

Seyahat ve Aşılama Dr. Kenan Hızel Seyahat ve Aşılama Dr. Kenan Hızel Gazi Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. Turistlerde sağlık riskleri 100 bin turistte (1 ay gelişmekte olan ülkede kalan): 50,000 sağlık problemi

Detaylı

ayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H

ayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H 2.Radyoaktif izotoplar biyologları için önemlidir? Aşağıda radyoakif maddelerin kullanıldığı alanlar sıralanmıştır.bunlarla

Detaylı

Mikroorganizmalar gözle görülmezler, bu yüzden mikroskopla incelenirler.

Mikroorganizmalar gözle görülmezler, bu yüzden mikroskopla incelenirler. 10. Sınıf Enfeksiyondan Korunma 2.Hafta ( 22-26 / 09 / 2014 ) ENFEKSİYON ETKENLERİNİN SINIFLANDIRILMASI 1.) BAKTERİLER 2.) VİRÜSLER Slayt No : 2 Mikroorganizmaların Sınıflandırılması ; a.) Sayısal Yöntem,

Detaylı

YENİ İLAÇ TAŞIYICI SİSTEMLER VE İLAÇLARIN HEDEFLENDİRİLMESİ

YENİ İLAÇ TAŞIYICI SİSTEMLER VE İLAÇLARIN HEDEFLENDİRİLMESİ YENİ İLAÇ TAŞIYICI SİSTEMLER VE İLAÇLARIN HEDEFLENDİRİLMESİ İlaç Taşıyıcı Sistemler Kolloidal ilaç taşıyıcı sistemler -Veziküler sistemler -Mikro-/Nano-partiküler sistemler Hücresel ilaç taşıyıcı sistemler

Detaylı

Şehnaz HATİPOĞLU Aile Hekimliği Uzmanı İzmir, 2016

Şehnaz HATİPOĞLU Aile Hekimliği Uzmanı İzmir, 2016 Şehnaz HATİPOĞLU Aile Hekimliği Uzmanı İzmir, 2016 Aşılama Birinci basamak sağlık kuruluşlarında çalışan hekim ve diğer personelin temel görevlerinden biri çocuk sağlığının korunmasıdır. Hastalıkların

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 55. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-15 VİRÜSLER

ADIM ADIM YGS-LYS 55. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-15 VİRÜSLER ADIM ADIM YGS-LYS 55. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-15 VİRÜSLER Virüsler Hücresel yapı da dahil olmak üzere canlıların ortak özelliklerini göstermeyen canlılardır. Prokaryotlardan daha küçüklerdir.

Detaylı

9. Hafta. DNA Aşıları

9. Hafta. DNA Aşıları 9. Hafta DNA Aşıları DNA İmmunizasyonu Vücuda etkeni, etkene ait bir antijeni vermek yerine, antijeni kodlayan DNA sekansını (geni) içeren plasmidin kontrollü koşullar, uygun yol, metodlar kullanılarak

Detaylı

Özel Durumu Olan Konakta Aşılama- Solid Organ Transplantasyonu

Özel Durumu Olan Konakta Aşılama- Solid Organ Transplantasyonu Özel Durumu Olan Konakta Aşılama- Solid Organ Transplantasyonu Dr. Özlem GÜZEL TUNÇCAN Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları AD Solid organ transplantasyon (SOT)

Detaylı

TİP I HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONU. Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu

TİP I HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONU. Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu TİP I HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONU Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONLARI TİP I TİP II TİPII TİPIII TİPIV TİPIV TİPIV İmmün yanıt IgE IgG IgG IgG Th1 Th2 CTL Antijen Solübl antijen Hücre/

Detaylı

AŞILAR VE BAĞIŞIK SERUMLAR. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE

AŞILAR VE BAĞIŞIK SERUMLAR. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE AŞILAR VE BAĞIŞIK SERUMLAR Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE Pasif bağışıklama aktif bağışıklık oluşturacak kadar zaman bulunamadığı durumlarda hastaya, insanlardan veya atlardan elde edilen spesifik ve yüksek

Detaylı

YAŞLILIKTA BA IŞIKLAMA. Türkiye EKMUD İstanbul Günleri 2018 Dr. SEMRA KAVAS Fatih Sultan Mehmet E itim Araştırma Hastanesi

YAŞLILIKTA BA IŞIKLAMA. Türkiye EKMUD İstanbul Günleri 2018 Dr. SEMRA KAVAS Fatih Sultan Mehmet E itim Araştırma Hastanesi YAŞLILIKTA BA IŞIKLAMA Türkiye EKMUD İstanbul Günleri 2018 Dr. SEMRA KAVAS Fatih Sultan Mehmet E itim Araştırma Hastanesi Olgu 70 yaş erkek hasta Diz protez öncesi preop. de erlendirme Anti HCV düşük titrede

Detaylı

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar

Detaylı

Dr. Aysun Yalçı AÜTF İbn-i Sina Hastanesi

Dr. Aysun Yalçı AÜTF İbn-i Sina Hastanesi Dr. Aysun Yalçı AÜTF İbn-i Sina Hastanesi ACIP (Advisory Committee on Immunisation Practices) HICPAC (Hospital Infection Control Practices Advisory Committee) Sağlık çalışanları Yaşlılar Kronik hastalığı

Detaylı

GENEL ÖZELLİKLER. Vücudun kendini çeşitli hastalık meydana getirici etkenlere karşı savunması immün sistem (Bağışıklık) tarafından gerçekleştirilir.

GENEL ÖZELLİKLER. Vücudun kendini çeşitli hastalık meydana getirici etkenlere karşı savunması immün sistem (Bağışıklık) tarafından gerçekleştirilir. BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ GENEL ÖZELLİKLER Vücudun kendini çeşitli hastalık meydana getirici etkenlere karşı savunması immün sistem (Bağışıklık) tarafından gerçekleştirilir. Organizma için yabancı olan ve bağışıklık

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ Sağlık hizmeti veren, Doktor Ebe Hemşire Diş hekimi Hemşirelik öğrencileri, risk altındadır Bu personelin enfeksiyon açısından izlemi personel sağlığı ve hastane

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Etkin maddeler:

KULLANMA TALİMATI. Etkin maddeler: KULLANMA TALİMATI CERVARIX 0.5 ml İM enjeksiyon için süspansiyon içeren kullanıma hazır enjektör [Human Papillomavirüs Tip 16 ve 18 Rekombinant AS04 adjuvanlı Aşı] Kas içine uygulanır. Etkin maddeler:

Detaylı

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ FARMAKOLOJİSİ

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ FARMAKOLOJİSİ BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ FARMAKOLOJİSİ Bağışıklık sistemini etkileyen (uyaran veya baskılayan) maddeler özellikle kanser ve oto-bağışıklık hastalıklarının sağaltımında kullanılan ilaçlar Organ nakillerinde reddin

Detaylı

Sfingozin türevi membran lipidleri

Sfingozin türevi membran lipidleri Dr. Suat Erdoğan Sfingozin türevi membran lipidleri Sfingolipidler Sfingomyelin Glikolipidler Kolesterol ve Steroidler Bu tür lipidler gliserol içermezler Yapıda bir amino alkol olan sfingozin bulunur

Detaylı

Sonradan Kazandırılan Aktif ve Pasif Bağışıklık İngiliz bilim adamı Edward Jenner inek çiçeği virusunun insanlarda çiçek gelişimini göstermesi ile

Sonradan Kazandırılan Aktif ve Pasif Bağışıklık İngiliz bilim adamı Edward Jenner inek çiçeği virusunun insanlarda çiçek gelişimini göstermesi ile 1 Sonradan Kazandırılan Aktif ve Pasif Bağışıklık İngiliz bilim adamı Edward Jenner inek çiçeği virusunun insanlarda çiçek gelişimini göstermesi ile ilk aşı kullanılmıştır. Tarihler 1778 yılını gösteriyordu

Detaylı

Çocukluk Çağı Aşılamaları. Doç. Dr. Güldane Koturoğlu

Çocukluk Çağı Aşılamaları. Doç. Dr. Güldane Koturoğlu Çocukluk Çağı Aşılamaları Doç. Dr. Güldane Koturoğlu Rutin Aşı Takvimi-2012 ÖNERİLEN RUTİN AŞI PROGRAMI-2012 Ulusal aşı programı DOĞUM 1. AYIN SONU 2. AYIN SONU 4. AYIN SONU 6. AYIN SONU HEPATİT B 1. Doz

Detaylı

Mycobacterium. Mycobacterium hücre duvarının lipid içeriği oldukça fazladır ve mikolik asit içerir

Mycobacterium. Mycobacterium hücre duvarının lipid içeriği oldukça fazladır ve mikolik asit içerir Mycobacterium Mycobacteriaceae ailesi üyeleri uzun, ince, çomak şekilli, hareketsiz bakterilerdir. Özel ayırt edici boyalarla bir kez boyandıklarında seyreltik asitlerle boyayı vermemeleri yani dekolorize

Detaylı

LÖKOSİT. WBC; White Blood Cell,; Akyuvar. Lökosit için normal değer : Lökosit sayısını arttıran sebepler: Lökosit sayısını azaltan sebepler:

LÖKOSİT. WBC; White Blood Cell,; Akyuvar. Lökosit için normal değer : Lökosit sayısını arttıran sebepler: Lökosit sayısını azaltan sebepler: LÖKOSİT WBC; White Blood Cell,; Akyuvar Lökositler kanın beyaz hücreleridir ve vücudun savunmasında görev alırlar. Lökositler kemik iliğinde yapılır ve kan yoluyla bütün dokulara ulaşır vücudumuzu mikrop

Detaylı

VİROLOJİYE GİRİŞ. Dr. Sibel AK

VİROLOJİYE GİRİŞ. Dr. Sibel AK VİROLOJİYE GİRİŞ Dr. Sibel AK Bugün; Virüs nedir? Virüslerin sınıflandırılması Virüsler nasıl çoğalır? Solunum yoluyla bulaşan viral enfeksiyonlar Gıda ve su kaynaklı viral enfeksiyonlar Cinsel temas yoluyla

Detaylı

Umut Veren Yeni Aşılarş

Umut Veren Yeni Aşılarş Umut Veren Yeni Aşılarş Dr. Ergin AYAŞLIOĞLU Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. Neden Yeni Aşılar Gerekli? HIV/AIDS Tüberküloz Malarya T hücre aşıları

Detaylı

Dr. Zerrin YULUĞKURAL. Trakya Ü. Tıp Fak. İnfeksiyon Hast. Ve Klin. Mik. AD.

Dr. Zerrin YULUĞKURAL. Trakya Ü. Tıp Fak. İnfeksiyon Hast. Ve Klin. Mik. AD. Dr. Zerrin YULUĞKURAL Trakya Ü. Tıp Fak. İnfeksiyon Hast. Ve Klin. Mik. AD. 6. Türkiye EKMUD Kongresi, 12.5.2016 Her bir erişkin sağlık durumuna bakılmaksızın aşılama açısından önemli Sağlık durumları

Detaylı

Domuz Gribi (H1N1v) Dr. A.Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Domuz Gribi (H1N1v) Dr. A.Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji AD Domuz Gribi (H1N1v) Dr. A.Arzu Sayıner Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji AD Şanslıyız! Pandemik suş Amerika da çıktı. Güneydoğu Asya olabilirdi Virusla ilgili

Detaylı

Ders Yılı Dönem-II Hastalıkların Biyolojik Temeli Ders Kurulu

Ders Yılı Dönem-II Hastalıkların Biyolojik Temeli Ders Kurulu 2018 20 Ders Yılı Dönem-II Hastalıkların Biyolojik Temeli Ders Kurulu 30.04.20-27.05.20 2018 20 Ders Yılı Dönem-II Hastalıkların Biyolojik Temeli Ders Kurulu 30.04.20 27.05.20 Dersler Teorik Pratik Toplam

Detaylı

Aşıların saklanması,hazırlanması, uygulanması ve kayıt.

Aşıların saklanması,hazırlanması, uygulanması ve kayıt. Aşıların saklanması,hazırlanması, uygulanması ve kayıt. Feyza Koç Ekim 2017 Bağışıklık Pasif Anneden bebeğe plesanta yoluyla antikor geçmesi Tam kan, plazma, eritrosit, trombosit ve immunglobulin verilmesi

Detaylı

Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi BaĢkanlığı Biyolojik Kontrol ve AraĢtırma Laboratuvarı görevleri, yetkileri ve tarihsel geliģimi

Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi BaĢkanlığı Biyolojik Kontrol ve AraĢtırma Laboratuvarı görevleri, yetkileri ve tarihsel geliģimi Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi BaĢkanlığı Biyolojik Kontrol ve AraĢtırma Laboratuvarı görevleri, yetkileri ve tarihsel geliģimi Sunan: Dr. Bio.Filiz KOÇ Biyolojik Kontrol ve AraĢtırma Laboratuvarı ġefi

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM BAHAR YARI YILI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI. Tarih Saat Konu Yer Anlatan

EĞİTİM-ÖĞRETİM BAHAR YARI YILI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI. Tarih Saat Konu Yer Anlatan 2016- EĞİTİM-ÖĞRETİM BAHAR YARI YILI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM BAŞLANGIÇ: 13 Şubat EĞİTİM-ÖĞRETİM BİTİŞ: 18 Mayıs Bitirme sınav tarihleri : 22 Mayıs-2 Haziran Bütünleme sınav tarihleri: 12-23

Detaylı

Iguana ların sindirimi için MUTLAKA güneşlenme alanı gereklidir. Yaşam alanının boyutuna göre 60 w veya 100 w spot ampul kullanılmalı ve güneşlenme

Iguana ların sindirimi için MUTLAKA güneşlenme alanı gereklidir. Yaşam alanının boyutuna göre 60 w veya 100 w spot ampul kullanılmalı ve güneşlenme VEYSEL TAHİROĞLU CİNSİYET BELİRLEME KORUMA Mutlaka temiz bir su kabı bulunmalı ve her gün değiştirilmelidir. Bebekler için derinlik boğulmamaları için belli seviyede tutulmalıdır. Genelde iguanalar dışkılarını

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK

BİRİNCİ BASAMAKTA PRİMER İMMÜN YETMEZLİK 1 LERDE LABORATUVAR İPUÇLARI GENEL TARAMA TESTLERİ Tam kan sayımı Periferik yayma İmmünglobulin düzeyleri (IgG, A, M, E) İzohemaglutinin titresi (Anti A, Anti B titresi) Aşıya karşı antikor yanıtı (Hepatit

Detaylı

D.Ü. TIP FAKÜLTESİ DERS YILI DÖNEM II HASTALIKLARIN BİYOLOJİK TEMELLERİ DERS KURULU

D.Ü. TIP FAKÜLTESİ DERS YILI DÖNEM II HASTALIKLARIN BİYOLOJİK TEMELLERİ DERS KURULU D.Ü. TIP FAKÜLTESİ 2017 2018 DERS YILI DÖNEM II HASTALIKLARIN BİYOLOJİK TEMELLERİ DERS KURULU 02.05.2018-28.05.2018 Dersler Teorik Pratik Toplam Biyokimya 15-15 Farmakoloji 18-18 İmmünoloji 18-18 Mikrobiyoloji

Detaylı

Hepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları

Hepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları HEPATİT B TESTLERİ Hepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları Hepatit B virüs enfeksiyonu insandan insana kan, semen, vücut salgıları ile kolay bulaşan yaygın görülen ve ülkemizde

Detaylı

İÇME SULARININ DEZENFEKSİYONUNDA NANOMATEYALLERİN KULLANIMI

İÇME SULARININ DEZENFEKSİYONUNDA NANOMATEYALLERİN KULLANIMI İÇME SULARININ DEZENFEKSİYONUNDA NANOMATEYALLERİN KULLANIMI Behzat Balcı, F. Elçin Erkurt, E. Su Turan Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Giriş İçme sularında dezenfeksiyon,

Detaylı

*Barsak yaraları üzerine çalışmalarda probiyotikler, yaraların iyileşmesi ve kapanması amaçlı test edilmiştir.

*Barsak yaraları üzerine çalışmalarda probiyotikler, yaraların iyileşmesi ve kapanması amaçlı test edilmiştir. * *Aşılama öncesinde ve beraberinde probiyotik kullanma veya aşının içine serokonversiyon oranını arttıracağına inanılan suşların eklenmesi ilgili çalışmalar son birkaç yılda hızla artmıştır. *Şimdiye

Detaylı

HEMATOPOETIK KÖK HÜCRE ALICISI HASTALARDA BAĞIŞIKLAMA. Dr. Derya SEYMAN Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi

HEMATOPOETIK KÖK HÜCRE ALICISI HASTALARDA BAĞIŞIKLAMA. Dr. Derya SEYMAN Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi HEMATOPOETIK KÖK HÜCRE ALICISI HASTALARDA BAĞIŞIKLAMA Dr. Derya SEYMAN Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi HKHT sonrası İmmunitenin Yapılanması İnnate İmmun Sistem Naturel killer (doğal öldürücü) hücreler

Detaylı

Aşı Karşıtlarının İddiaları ve Gerçekler

Aşı Karşıtlarının İddiaları ve Gerçekler Aşı Karşıtlarının İddiaları ve Gerçekler Dr. Alpay Azap AÜTF İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği https://www.verywellfamily.com/history-anti-vaccine-movement-4054321

Detaylı

Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP

Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )

Detaylı

SOLİD ORGAN TRANSPLANTASYONLARINDA İMMÜN MONİTORİZASYON

SOLİD ORGAN TRANSPLANTASYONLARINDA İMMÜN MONİTORİZASYON SOLİD ORGAN TRANSPLANTASYONLARINDA İMMÜN MONİTORİZASYON Ali ŞENGÜL MEDICALPARK ANTALYA HASTANE KOMPLEKSİ İMMÜNOLOJİ BÖLÜMÜ Organ nakli umudu Beklenen Başarılı Operasyonlar Hayaller ve Komplikasyonlar?

Detaylı

ENTERİK BAKTERİLER. Enterik bakteriler barsak florasında bulunan bakterilerdir

ENTERİK BAKTERİLER. Enterik bakteriler barsak florasında bulunan bakterilerdir 12.Hafta:Enterik Bakteriler ENTERİK BAKTERİLER Enterik bakteriler barsak florasında bulunan bakterilerdir Barsakta yaşayan enterik bakterilerin en klasiği E- coli dir ve non-patojendir.yine barsakta yaşayan

Detaylı