Sağlık ÇALIŞMA ORTAMI. Güvenlik Çevre. Çalışma Ortamı Sayı 109 Mart Nisan Çocuk İşçiliğinden İşverenliğe Uzanan Bir Yaşamın Öyküsü: Erdal Burak

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Sağlık ÇALIŞMA ORTAMI. Güvenlik Çevre. Çalışma Ortamı Sayı 109 Mart Nisan 2010. Çocuk İşçiliğinden İşverenliğe Uzanan Bir Yaşamın Öyküsü: Erdal Burak"

Transkript

1 Sağık ISSN Güvenik Çevre ÇALIŞMA ORTAMI Çaışma Ortamı Sayı 109 Mart Nisan 2010 SÖYLEŞİ Ercüment Erbay Gürhan Fişek Çocuk İşçiiğinden İşvereniğe Uzanan Bir Yaşamın Öyküsü : Erda Burak İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 109 YAŞAM Güven Tunç Fahri İŞÇİ SAĞLIĞI İŞ GÜVENLİĞİ ERGONOMİ İŞ HİJYENİ ÇEVRE TOPLUM ÖRGÜTÇÜLÜĞÜ ÇOCUK EMEĞİ KADIN SOSYAL POLİTİKA NÜFUS SOSYAL HEKİMLİK Çocuk İşçiiğinden İşvereniğe Uzanan Bir Yaşamın Öyküsü: Erda Burak TOPLUM Çocuk Portreeri: Fahri Emine Durmuş, Necdet Konan Köy Çocukarının Hayaeri : Başarı, Bigisayar, Demokrasi ve Öğretmen Oma Yaban Arıarı, Yıanar ve İş Sağığı BÜYÜTEÇ = 8 Mart Dünya Kadınarının Mücadee Günü Köy Çocukarının Hayaeri : Perihan Sarı, KÜRESELLEŞEN KRİZ KOŞULLARINDA KADININ TOPLUMSAL KONUMU Başarı - Bigisayar - Demokrasi ve Öğretmen Oma Gübiye Y.Yaşar, Savaş ve Kadın Küreseeşen Kriz Koşuarında Kadının Topumsa Konumu Vakıf Habereri Boztepe nin Genç Kızarı Kütür Gezisinde Çevre Çağdaş Yaşamı Bige Kağan Şakacı Düşünceden Partieşmeye Yeşier Savaş ve Kadın Destekeme Derneği 20 Yaşında Düşünceden Partieşmeye Yeşier TOPLUM Boztepe nin Genç Büent İik Çağdaş Yaşamı Destekeme Derneği 20 Yaşında Kızarı Kütür Gezisinde Uusararası Çocuk Yıı nın Üstünden 30 Yı Geçti Vakıf Habereri İki Dakika Düşün: Uusararası Çocuk Yıı nın Üstünden 30 Yı Geçti Tehikeyi Tanıyaım Asfat ve Betonun Kesimesi Bumaca Mustafa Taşyürek İki Dakika Düşün Asfat ve Betonun Kesimesi ÇALIŞMA ORTAMI Çaışan Çocukara Vefa Borcu nuzu Ödemek İster misiniz? ıı Y. 7 n 2. Yıı ü n sü nın 17 ü t i nst rtamı E ek a O- Nisan Fiş ımart şm Ça

2 Söyeşi Çocuk İşçiiğinden İşvereniğe Uzanan Bir Yaşamın Öyküsü: Erda Burak (1) EE-AGF: Erda Bey merhaba, önceike zaman ayırıp görüşmeyi kabu ettiğiniz için çok teşekkürer. Sizi tanıyarak başayaım mı? Erda Burak: 1972 Çorum doğumuyum. Şu anda 16 işçi çaıştıran bir firmanın iki ortağından biriyim. EE-AGF: Çok küçük yaşta çırak oarak çaışmaya başadığınızı biiyoruz. Bize biraz o günerden söz eder misiniz? Erda Burak: Babam inşaat işçisiydi; Ostim inşaatarında da çaıştı (İşe bakın ki, şimdi ben Ostim de birkaç dükkanın sahibiyim ve kendi firmam var). Birer yaş araya 6 çocuk yapmışar; ben üç numarayım. Yaramaz ee avuca sığmaz, kavgacı bir çocuktum. Anneme babama iaah dedirmişim. Önceeri simit sattım, boyacıık yaptım. İkokuu bitirince, bir makine ateyesine çırak oarak verdier (1984). İş çok ağırdı. Çaışma şartarı bei değidi; gece gündüz demez çaıştırırardı. Birkaç ay çaışmıştım ki, ateyede tansiyonum düştü sanırım, bayımışım, eim makinanın arasına sıkıştı; paramparça odu. Üç ay çaışamadım; parmağım tedavi edimeye çaışıdı. Ama tam omadı; şimdi bie yarı kıvrık duruyor; so e işaret parmağımın iki ekemimde donukuk var, kıvrımıyor. Bunun üzerine, aiem çaışmayı sürdürmemi istemedi. EE-AGF: Peki okumak istiyor muydunuz? Yoksuuk nedeniye mi okuu bırakmak zorunda kadınız? Erda Burak: İmkânarımız o kadar kötü değidi. Okumayı da çaışmayı da çok seviyordum asında. EE-AGF: Çaışmayı da okuu da seviyordum dediniz. Neden çaışmayı seçtiniz? Hangi yönü ağır bastı? Erda Burak: İnsanın önünde yo gösterecek birieri omaı. Kendim tercih ettim. Teraziye koyduğumda çaışmak cazip gedi, aiede herkes çaışıyordu, bana bir nevi örnek oduar. EE-AGF: Sanayide çaışmak zor muydu? O güneri biraz anatır mısınız? Erda Burak: Zordu tabi, arkadaşarım oyuncakarıya oynuyordu, benim bir oyuncağım bie omadı ama hiç pişman omadım, bizim kaderimiz de böyeymiş. EE-AGF: 13 yaşında iş kazası geçirdim demiştiniz ve aieniz çaışmanızı istemiyordu. Tekrar nası çaışma yaşamına döndünüz? (1) Söyeşiyi Gerçekeştirener : Ercüment Erbay* - A. Gürhan FİŞEK** * Araştırma Görevisi, Hacettepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Sosya Hizmet Böümü ** Fişek Enstitüsü Çaışan Çocukar Biim ve Eyem Merkezi Vakfı Gene Yönetmeni ve Ankara Üniversitesi Siyasa Bigier Fakütesi Çaışma Ekonomisi ve Endüstri İişkieri Böümü - İş Hukuku ve Sosya Güvenik Anabiim Daı Öğretim Üyesi Erda Burak: İnsanın mutaka bir meseği, atın bieziği oması gerekiyor. Ama zor günerdi. Bu iş için 12 çok küçük bir yaş ama çekirdekten yetiştik ve başarı için de bu çok önemiydi. Yımadan çaıştım. EE-AGF: İkinci işinizi kim budu? Bidiğimiz kadarıya burada uzun yıar çaıştınız. Erda Burak: Evet öye. Babam Ahmet Özçeik ie tanışmış. Hidroik makine parçaarı yapan bir küçük ateyesi oan bir Makine mühendisiydi Ahmet abi. Ateyesi Atasanayi deydi ve Ostim de büyük bir dükkan yaptırıyordu. Ahmet abi, Çırağa ihtiyacım var, senin oğunu yoasana demiş babama. Babam ona güvenmiş ortaarında (yaş 13) yine çaışmaya başadım. Üç ay kadar Atasanayi de küçük ateyede çaıştım. Doktor bey, sizine de o zaman tanıştık; işyeri doktorumuzdunuz; haa da öye ya. Ahmet abi, işçisine, çırağına karşı çok iyi davranan örnek bir insandı. Seveni o kadar çoktu ki, cenazesindeki kaabaığı ben bir daha hiç bir cenazede görmedim (Genç yaşta üzücü bir trafik kazasında yitirdik onu). İşe girişmekten hiç yüksünmezdi. Ankara ya ik kez Honama tezgahını o getirdi. Kuanmayı bien yoktu. Kendisi geçti makinanın başına ve diğererine öğretti. Zevk aırdı Makine başında çaışırken. Tezgahın çaışırken çıkardığı sesi dinemekten çok hoşanırdı. Sonra da yanık bir türkü tuttururdu. EE-AGF: O günerden akınızdan kaan mutuukar neerdi? Erda Burak: Futboa çok düşkündüm. 8-9 yaşarında oynamaya başamıştım. Özçeiker Hidroik Sanayii e gediğimde, kafa dengi çırakar ve ustaar budum. Her öğen, iddiaı maçar yapmaya başadık. İşyerinde 6-7 çırak ve bir o kadar da usta vardı. Çırakar ustaara karşı... Dörder Erda Burak çırakken kişiik minyatür kae maç yapardık. Çok keyif aırdık. Takımar çok hırsı arkadaşardan ouşuyordu. Çeik botara kıran kırana maçar yapardık. Arada küt küt diye kemik seseri geirdi. Bir keresinde benim de ayağım çatamıştı. Ustaar bizim takıma karşı çok sert girişirdi. Bizse saygımızdan aynı sertikte top oynamazdık. Bir gün hiç unutmuyorum; işyerinde eektriker kesimişti. Üretimin bir-iki saat daha duracağını anayınca, sokağa çıktık top oynamaya. Kar apa apa yağıyordu. Hiç adırmadan, hırsa oynuyorduk. Bir ara çırakar takımından Durmuş düştü, kafası kararın arasında kaybodu; ustaardan biri botuya kafasına basıyordu. Durmuş sa o durumdayken bağırıyordu: Kafam sağam benim, sağam kafa sağam vücutta buunur. O güner hayatımın en güze güneriydi. 2 ÇALIŞMA ORTAMI

3 Çocuk Emeği Patronumuz Ahmet abinin, futboa pek igisi yoktu. Ama bizim, hastaık derecesindeki hevesimiz, ona da buaşmıştı. Kendine bir eşofman adı; ara sıra o da bize top oynamaya başadı. Ama hırsı değidi; birbirimize sert girmemize kızardı. Kavga istemezdi. Hiç unutmuyorum, 1993 te askerden yeni dönmüş, işe başamıştım. Zam ayıydı. Ahmet abi, herkese bo bo zam vermişti; benim de adığı para çok artmıştı. Herkesin yüzü güüyordu. O da keyife, çaışanarı seyrediyordu. Öüm haberini ertesi sabah duyduk. EE-AGF: Ahmet Özçeik i anmamız çok iyi odu; nur içinde yatsın. Yakaşımı insanara örnek osun. Merak ettiğim bir konu daha var: Çaışırken bir yandan meseki eğitim adınız mı? Erda Burak: Torna tesviye böümünde Akşam Sanat Okuu nda okudum. Çırakık, kafaık, ustaık bütün begeeri adım. Daha sonra askere gittim. Döndükten sonra aynı işyerimde 23 yaşarında firmanın atöye şefi odum. 23 yaş bu pozisyon için erken bir yaş. 3-4 yı burada çaıştım, deneyim kazandım. Sonra Kendi işimizi kuraım dedik. Bir ortağım var, adı Fettah Köysüren. Montaj hattında sorumuydu. Aynı işyerinde çaışıyorduk o zaman nin sonunda ayrıdık, 1998 de Hidrosi firmasını kurduk. EE-AGF: Sermayeyi nası ede ettiniz? Erda Burak: Küçük bir sermayeye başadık. Şimdinin parasıya doara kurduk. Borç para adık. Dükkân kiraayacak paramız yoktu. Küçük bir dükkân kiraadık 50 m 2. Bir tane torna makinası aabidik. İk bir yı çok sıkıntı çektik, kriz var o zaman yine. Bir müddet sonra işer açımaya başadı. Müşteri müşteriyi getirmeye başadı. Makina yetmedi, bir makina daha adık, sonra bir tane daha derken büyüdük. Yerimize sığamaz oduk. Sonra burayı adık, 1200 m 2. İeriye yöneik Çağdaş Yaşamı Destekeme Derneği bu yı kuruuşunun 20. Yıını kutuyor. Derneğin Türkiye geneinde Şube sayısı 100 e yakaştı. Gene Merkezi İstanbu da oan Derneğin ik Şubesi oan Ankara Şubesi de 20.yıını 2009 yıında yitirdiğimiz Prof. Dr. Türke Minibaş anısına bir dizi etkinike kutuyor. 14 Şubat 2010 da gerçekeştirien Çaıştay da bir de pane düzenendi yıında Ükemiz ve ÇYDD için çok önemi iki biim insanı ve önderi yitirdik. Türke Minibaş ve Türkan Sayan onuru yaşamarı ve çabaarıya öncü oduar,umut oduar. Panede, içinde buunuan dönemde Türkiye ve Dünyadaki geişmeerin STK ara yansımaarı ve geecek için öngörüer ana başıkarı ie izeyici katkıarına yer veridi. Panedeki konuşmanın kısa bir özetini Çaışma Ortamının sevgii okurarı ie de payaşmak istedim.farkı yatırımarımız da var, fabrika arsası gibi. İk başadığımızda 4 kişiydik, şu anda 16 çaışan var, topam 18 kişiyiz. İşerimiz çok iyi. Ercüment Erbay: Ekonomik krizden hiç etkienmediniz mi? Erda Burak: Etkienmek bir yana, iş yetiştiremiyoruz. Ercüment Erbay: Peki sizce kriz mi yok yoksa siz mi etkienmiyorsunuz? Erda Burak: Kriz kesinike var, ama bizim sektör daha az yara adı. Ayrıca firmamız kaitei, güveniir ve ikei bir şirket. Müşteri memnuniyeti bizim için önemi. Bu nedenere etkienmedik krizden. EE-AGF: Peki çocukukta çaışmak size ne kazandırdı? Erda Burak: Okuyamadık ama çaışmamız gerekiyordu. Mesek kazandık. İşyeri açtık. Bu gibi yarararı odu. Ercüment Erbay: Çocukukta çaışmak size ne kaybettirdi desem? Erda Burak: Kaybettim gözüye bakmıyorum oaya ama sosya yaşantım omadı. Onun dışında kaybettiğim bir şey yok. EE-AGF: Sizi 12 yaşınıza geri döndürsek yine çaışmak ister miydiniz? Erda Burak: İstemezdim, okumuş bir çaışan omak isterdim. Sonuna kadar okurdum. Makine mühendisi our, yine bu işi yapardım. EE-AGF: 15 yaş atı çocukarın çaışmasını doğru buuyor musunuz? Erda Burak: İk önce eğitim. Ama çocuk okumayacaksa da, çaışması gerekiyor çok da geç kamadan. Buraya yaşında Liseyi terk edip geiyorar, omuyor. Bu iş koay öğreniecek bir iş deği yaşından sonra oacak bir iş deği bu. Çocuk okumayacaksa 15 yaşından sonra işe başamaı. 15 yaşından önce omaz çünkü çocukarın bu yaştan önce çaışmaarını doğru bumuyorum, bu işer sonuçta ağır işer yaşında oacak işer deği. EE-AGF: Bu bağamda meseki eğitim konusunda ne düşünüyorsunuz? Erda Burak: Ben buraya geen mesek isesi öğrencierini daha başarıı buuyorum, öğrendikerini uyguama imkânı buuyorar ama staj yapmayan mesek isesi mezunarı boş ouyor. Sadece okua omaz bu işer, uyguaması çok önemi. EE-AGF: İginiz ve payaştıkarınız için çok teşekkür ederiz. İyi çaışmaar. ÇALIŞMA ORTAMI 3

4 Çocuk Emeği Çocuk Portreeri: Fahri Güven TUNÇ Habib Yanç Mehmet Kahraman Merhaba dedim, Koay gesin. Duymadı, dönüp yüzüme bakmadı. Eskiden hemen duyarardı semini, hemen dönererdi. İk baştaki tutukuğumuz geçince başardık su gibi konuşmaya. Dereden, tepeden, dağdan, nehirden, köyden, kentten, sokaktan, oyundan, okudan, çaışmaktan, geecekten, kaygıdan, umuttan konuşur dururduk. Yok. Omadı bu kez. Epeydir kendime iişkiyi kestiğimden osa gerek, içindeki çocuğu susturduğumdan osa gerek, çocukarı görmemeyi, duymamayı istediğimden osa gerek, onar da beni görmüyorar, duymuyorar, tanımıyorar. Böye oacağını benden çok kim biebiir ki? Gittim karşıdaki bir banka oturdum. Anadım, daha hazır değiim yeniden Merhaba diye sesenmeye, yeniden konuşmaya, heyecananmaya, birdenbire çocukara yeniden birarada omaya. Susturduğum herşeye bir merhaba sözcüğüye yüzeşmeye. 4 ÇALIŞMA ORTAMI

5 Çocuk Emeği Bir sigara yakıyorum. İgienmiyormuş gibi yapıp, dagınmış gibi görünüp onu seyrediyorum. Kendimi de onu da ürkütmemeye çaışıyorum. Beni yok sayan çocuk, dada öten kuşu iziyor; ayağının atındaki çakı taşıya oynuyor; boya sandığıya konuşuyor; fırçaara ritm tutuyor; Hak Ekmek büfesinin önündeki kuyruğun mırıtıarını diniyor; eee geçen gençeri seyrediyor; annesinin kucağından kendini yere atmayı oyun haine getiren bebeğe bakıyor; kimin cep teefonunun çadığını biiyor; beni bimiyor. Eerindeki boya sandıkarı, iki çocuk geiyor; yanına çömeiyorar. Diğereri bir şey söyüyor; o omuzarını kadırıyor. Hayır dediği şeyi çok merak ediyorum. Biri cebinden sigara çıkarıp yakıyor. Sigarasından derin nefeser çekiyor. Üçü öyece eektrik teerine konmuş serçeer gibi yanyana, suskun çevreyi seyrediyorar. Birazdan diğer ikisi kakıyor, o yine omuz sikiyor. Giderken arkaarından bakmıyor. Tam öğe vakti. Karnının aç oup omadığını düşünüyorum. Hiç açmış gibi davranmıyor; çevredeki bankarda simiterini, sandviçerini, ekmek arası dönererini yiyenere igienmiyor. Kakıp gideyim artık diye düşünüyorum. Ani bir fren sesiye hepimiz fırıyoruz. Parktakierin çoğu caddeye yöneiyor. O sandığını kapıp herkesten önce koşmuş bie. Ayaktayım ve onarı iziyorum. Önemi bir şey yok. Yavaş yavaş yererine dönüyorar. O daha dönmemiş. Gazete büfesinin önünde, raftaki gazeteere bakıyor. Cebindeki bozuk paraarı eine aıp, bazıarını ayırıyor ve büfeciye uzatıp bir gofret aıyor. Dikkatini çekmemek için hemen oturuyorum. Dagın, adırmaz Aydın Ayan hem yürüyüp, hem gofretini yiyor. Başka bir köşe buup oraya oturuyor. Bu köşe sanki kısmeti, oturur oturmaz biri ayağını sandığa uzatıyor. Boyayı hevese sürüyor, ciaıyor, fırçaıyor, paratıyor. Adam iyi para vermiş omaı ki güümseyerek, aıyor. Çayar gedi bağırışıya sıçrıyorum. O anda beni farkediyor. Güüyor. Ben de güüyorum. Çay satan deikanı uzaktan ona N aber an Fahri diyor. O başını saıyor. İşer bidiğin gibi. Artık kakmaıyım. İzendiğini anamamaı. Anarsa huzursuz our. Öye farkı amaçara izendiğini biiyor ki. Daha sokağa çıktıkarı ik günden öğreniyorar bunu. Önünden geçerken, Koay gesin diyorum. Sağo diyor. Parkı arkamda bırakıp yürürken, Merhaba çocuk diyorum içimden. Ey hayat sana da merhaba. ÇALIŞMA ORTAMI 5

6 Sağık Güvenik Çevre Yaban Arıarı, Yıanar ve İş Sağığı Mustafa TAŞYÜREK* Kuraarı öğrenin, daha iyi oynayın Einstein Doğa yaşam aanarını tahrip ve işga ettiğimizden doayı hayvanar aemi nden özür ve 17 Ağustos 2009 tarihinde fabrikanın depo temiziği sırasında arı sokması sonucu yaşamını yitiren M.A. a rahmet dierim. İş sağığı ve güveniği uzmanarı nın önemi bir görevi, ebette doğaya saygı göstererek, doğa oayardan ve işyerinin oası riskerinden çaışanarı (ve işyerini) koruyacak önemerin aınmasını sağamaktır. Bu durum işin insancı yanı oduğu kadar yasa bir zorunuuktur. Örneğin; aktif yangın güvenik önemerinden taşınabiir yangın söndürme tüperi ve yangın doaparının, gereksinim duyuduğunda hazır omasını sağamak için, periyodik oarak kontro ve bakımarının yapımasına (aynı zamanda yasa zorunuuğa) bir göz ataım. Mevzuatın dedikeri: Burada önce mevzuatın bu konu ie igii hükümerini gözden geçirmekte yarar vardır: Seyyar yangın söndürme cihazarı, en az 6 ayda bir defa kontro ediecek ve kontro tariheri, cihazar üzerine yazıacaktır (İşçi Sağığı ve İş güveniği Tüzüğü Madde 128). Yangın söndürücüerin periyodik kontroü ve bakımı TS ISO :2005 standardına göre yapıır.... Söndürme tüperinin atı ayda bir kontro edimesi, yıık gene bakımarının yapıması, standartara uygun toz kuanıması ve dört yı sonunda tozunun değiştirimesi şarttır (Binaarın Yangından Korunması Hakkında Yönetmeik Madde 99). Yangın söndürme ekipmanı koay kuanıır oacak, görünür ve koay erişiir yerere konuacak, önerinde enge buunmayacaktır (İşyeri Bina ve Ekentierinde Aınacak Sağık ve Güvenik Önemerine İişkin Yönetmeik Ek-I, m.5.2.). * Kim. Müh., İş Sağığı+İşetme Yönetimi Biim Uzmanı (M. Sc.) Çaışma Bakanığı Eski İş Güveniği Müfettişi ( ) İş Güveniği Uzmanı (A Sınıfı Sertifikaı) Fişek Enstitüsü Çaışan Çocukar Biim ve Eyem Merkezi Vakfı Denetim Kuruu Üyesi Ayrıca konu ie igii bazı standartar da vardır. İşyererinin çoğunuğunda söndürme tüperinin atı ayda bir kontro edimesi kuraının uyguandığı ve geneikede işyeri denetimerinde iş (güveniği) müfettişerinin bu durumu yeteri gördükerine tanık ounmaktadır. Bu yazıyı hazırayanın zun yıara yayıan deneyimeri, yangın söndürme tüperi ve yangın doaparının atı ayda bir kontro edimesinin yetersiz oduğu sonucuna varmamıza neden omuştur. Çünkü; Binaarın Yangından Korunması Hakkında Yönetmeiğin(de) beirttiği standarta: Söndürücüer, kuanımak üzere buunacakarı yere konudukarı zaman ve daha sonra yakaşık 30 günük araara kontro ediecektir. Söndürücüer gereki haerde daha sık araıkarda kontro edimeidir (TS ISO Şubat 2005, Madde:4.2.1). denimektedir. Ayrıca bu kontroerde neere bakıacağı da açığa kavuşturumuştur. Örneğin: Söndürücüer, aşağıdaki gerekeri sağadığından emin omak için periyodik şekide kontro edimeidir. a) Söndürücünün işaretere gösterien yerde buundu- ğu, b) Söndürücünün engeenmemiş ve görüebimesi ve dışa bakan yüzeyinde çaıştırma taimatarının buunduğu, c) Çaışma taimatarının okunabiir durumda oduğu, d) Contaar ve mühür ie douuk göstergeerinde bir kı- rıma veya kayboma oup omadığı, e) Söndürücünün tam dou oduğu (tartarak veya ka- dırarak) f) Söndürücünün beirgin bir biçimde hasar görmediği, korozyona uğramadığı, sızdırmadığı veya bir meme tıkanıkığı buunup buunmadığı, g) Varsa, basınç okuma düzeneğinin veya gösterge- nin kuanıan araıkta veya konumda oup omadığı. (TS ISO Şubat 2005, Madde:4.2.1). Bu standardın açıkça beirttiği gibi yangın söndürücüer ve yangın doaparı en az ayda bir kontro edimeidir. Kontro sırasında (ya da bunarı kuanma gereği ortaya çıktığında - herhangi bir mevzuatta beirtimeyen!) karşıaşıabiecek risker göz önünde buundurumaıdır. Buna göre uzun kou iş ebisesi giyimei, iş güveniği ediveni ve gözüğü gibi kişise koruyucu donanım daima kuanımaıdır. Küçük bir yangın çıktı, yangını daha başangıç anında, büyümeden söndürme isteği ie (dışarıda bir kabin içinde buunan) yangın söndürme tüpüne e atıdığında 5-6 eşek (yaban) arısının birden sadırısına uğrama ve bunar tarafından sokuma riski var mı? Eşek (yaban) arıarı sokar ise ne yapacağımızı biiyor muyuz? Gereki oabiecek ik yardım mazememiz var mı? vb. soruarda yanıtanmaıdır. Bahar ayarı ie birikte arıar, örümceker, böceker ve yıanarın da faaiyeteri başar. Oası bir aci duruma müdahae edecek ya da yangın söndürme donanımarının kontroünü yapacak personei korumak için; eşek (yaban) arısı, yıan, örümcek sokma riskini ortadan kadırmaı ya da en aza indirimeidir. 6 ÇALIŞMA ORTAMI

7 4857 sayıı İş Kanunu nun geçici 2. maddesinde; 1475 sayıı Kanuna göre haen yürürükte buunan tüzük ve yönetmeikerin bu Kanun hükümerine aykırı omayan hükümeri yeni yönetmeiker çıkarııncaya kadar yürürükte kaır denimektedir. Yeni İş Kanunu na göre kırk tan faza yönetmeiğin Sağık Güvenik Çevre Yangın söndürme tüpü ve doabının periyodik kontroü sırasında karşıaşıan eşek arısı peteği ve eşek arıarı. Yangın doabının bir köşesinde yaban (eşek) arısı peteği. andıkarı görümektedir. Çünkü işyererinde karşıaşıan sorunarın çözümüne açık ve anaşıır yanıt eski tüzükerde buunmaktadır. Örneğin; İşyererinde ve müştemiatında haşarat, böcek ve kemirici hayvanarın buunmaması için her türü tedbir aınacak, yok edimesi için, gereken ensektisit, rodentisit maddeer kuanıacak, üremeyi koayaştıran şartar yok ediecek, yuvaarı yakıarak bozuacak, uygun araıkara ensektisit uyguaması yapıacak, sinekere karşı kapı ve pencereere te kafes konacaktır (İşçi Sağığı ve İş Güveniği Tüzüğü Madde 30). hükmü sadece bu tüzükte vardır. Bu hükmün gereği işyererinde yerine getirimeidir. İşyererinin kapaı ve açık sahaarında sadece yaban arıarıya mı karşıaşıır? Yangın doabında petek üzerinde eşek arıarı yayınanması nedeniye bazı Yargıtay Hakimeri 1475 sayıı İş Kanununa göre çıkartıan tüzükerin yürürükten kakmış oduğunu beirtmektedir. Ancak bazı İş (Güveniği) Müfettişeri nin işyeri denetimerinde ve sonunda düzenedikeri raporarda eski tüzükerden sık sık yarar- Yangın doabının içinde görüntüenmesi başarıamasa da işyerinde kaçarken görüntüediğimiz yıan. Herhade boyu 2 m ye yakındı. Zehiri mi? Bimem, uzmanarına sormak gerekir. Yangın vb. aci duruma müdahae edecek personein kendisinin aci durumuk omaması ve ah keşke dememek için, işyererinde programı bir şekide, risk ouşturabiecek ÇALIŞMA ORTAMI 7

8 Sağık Güvenik Çevre da azaır. Bundan sonra ısırma yarasının üst tarafına sıkı bir bandaj uyguanır. Böyeike zehirin yayımasına enge ounur. Yirmi dakika araıkara bu sargı bir dakika gevşetiir. Şişmeden doayı şişik yukarı doğru çıktıkça bandaj da yüksetiir. Daha sonra iki deiği oan bu yıan yarasına iki deiğin arası X şekinde yüzeyse oarak kesiir. Kanama sağanır. Daha sonra kan emierek tükürüür. Doktor çağrıır, yıan serumu doktor tarafından uyguanır. Dieğimiz ve amacımız, hiçbir canının canı yanmamasıdır. istenmeyen etmenere riske maruz kamadan mücadee edimeidr. Arıar, örümceker, yıarar vb. ie mücadeede mutaka yasa oarak çaışan iaçama firmaarı ie çaışımaıdır. Bu firmaar; örneğin Arı ie mücadeede arının türüne bağı iaçar kuanımasını, arının yeri ve yuvası tespit edidikten sonra siseme, püskürtme yöntemi kuanıarak iaçama yapıması en etkii sonuç verdiğini beirtmektedirer. Arı sokması ; Adığımız Teme İkyardım Kursu İkyardım Pratik Rehberinde; Arının iğnesi, ağrı, kızarıkık, şişik, aerjik reaksiyon (aerjik bünyei kişierde), sounum güçüğü, boğaz ve göğüste sıkışma hissi, yüz, boyun ve dide şişme, derinde döküntü ve biinç buanıkığının görüeceği beirtimektedir. Ne Yapıır? Arının iğnesi özene çıkarımaı (Üzerindeki mikroparı ödürmek için aeve tutuan topu iğneye sokuan yerdeki üstderi dikkate kadırıarak arının iğnesi görünür hae getirimei). Bo su, sabun veya antiseptik soüsyona yıkanmaı ve suandırımış amonyaka dezenfekte edimei. Sabuna yıkanmış ve akoe dezenfekte edimiş cımbıza iğne aınmaı. Ağrı ve şişmeyi önemek için buz uyguanmaı. Sokuan yer ko veya bacakta ise bunarın yukarı kısımarı bir sargı beziye çok sıkmadan sarımaı, ko ve bacakar yukarı kadırımaı. Aerjik durum varsa, ağız içinden soktuysa, çok ayıda arı tarafından sokuduysa 112 aranmaıdır. Kazaı bir hekime ya da sağık kuruuşuna götürümeidir. Akrep, yıan, böcek, sokması; Derha tıbbi yardım çağrıır. Arı, böcek sokmaarında sokuan yerde arı veya böceğin iğnesi aranır ve çıkarıdıktan sonra amonyak konur. Şişme ve kızarıkık için buz konur. Akrep sokmaarında da aynı şey yapıır. Anti aerjik verimesinin yararı oacağı ik yardımcıara öğretimektedir. Bu konuda ayrıca biinmesi gereke diğer ikyardım kuraarı şu şekide özetenmektedir: Yıan soktuktan kısa bir süre sonra sokma yerinde ağrı, şişme meydana geir. Daha sonra nabız zayıfar, soukuk, hasizik, kusma buantı gibi zehirenme beirtieri ortaya çıkar. Kişi önce yatırıır ve sakin bir hade tutuur. Bu şekide kan doaşımı yavaşadığı için zehirin kana karışması İKİ DAKİKA DÜŞÜN DÜZELTME Geçen sayımızda yayınanan İki dakika düşün Tehikeyi tanıyaım: Yüksek başıkı bumacamızdaki sorunun yanıtı yanış basımıştır. Siz okurarımızdan ve yazarından özür dieriz. Doğru yanıt aşağıdadır: Ne yapımaı? 1. Eektrik direği, kue gibi yüksek yerere güveni bir şekide çıkıp-inmek ve çaışmak için; tırmanmaya başamadan önce hafif bir sopa ucundaki bağantı kancası (bu kancaya nayon hayat ipi bağanmaı) kirişerden birine takımaı. 2. Eektrik direği, kue gibi yererde çaışmak için paraşüt tipi emniyet kemererinin kuanıması gerekir. Bu kemerin (omuzda-kürek kemikerinin arasına düşen yerde) D hakası, bu hakaya bir karabiner (bağantı mandaı) ie tampon yayı (shock absorber) ve kemerin bağantı ipinin ucunda düşme durdurucu (fa arrester) omaıdır. Düşme durdurucu da hayat ipine bağamaıdır. 3. İşçi yerden yakaşık 2,5 m tırmandıktan sonra yakaşık 4.5 m yüksekiğe takımış kancayı tekrar yüksetmeidir. Böyece en son çıkacağı yere varıncaya kadar bu hareketi tekraramaı, İnerken de benzer işem yapmaıdır. 4. İşçi yüksekte çaışma ie igii iş sağığı ve güveniği eğitimi / sertifikası amış omaıdır. 5. İşçi yüksekte / direk üzerinde çaışmak için ağır ve tehikei işerde çaışabiir sağık raporu aınmış ve periyodik sağık muayenesi yapımış omaıdır. 6. Yüksekte çaışmaya uygun, çene atı bağı oan baret, eine iyi oturan (montaj) iş güveniği ediveni, iş güveniği ayakkabısı ve iş ebisesi gibi kişise koruyucu donanımarı kuanmaıdır. 7. İşçi; kişise koruyucu donanımarın uygun seçimi, bakımı, kuanıması, bunarın koruyucuuk sınırarı vb. konuarda uyguamaı eğitim amış omaıdır. 8 ÇALIŞMA ORTAMI

9 Topum Köy Çocukarının Hayaeri : Başarı - Bigisayar - Demokrasi ve Öğretmen Oma Emine DURMUŞ*- Necdet KONAN** Hepimizin hayaeri vardır. Bazen kendimiz, bazen aiemiz, çevremiz ve hatta ükemiz içindir bu hayaer. Kuruan hayaer yaşanıan zaman diimine, ekonomik, sosya ve coğrafi koşuara, yaşa, cinsiyete daha da önemisi sahip ounan ve duyuan ihtiyaca göre değişebiir. Haya kurmak kişiyi, o an sahip omadığını zihninde canandırarak mutu eder. Böye ounca da zihinde canandırdığı şeye sahip oma panarını yapmış ve üzerinde düşünüen şeyin gerçekeşme oasıığını da arttırmış our. Bu nedenedir ki özeike gençerin büyük hayaerinin oması bekenir ve özendiriir. Bu yoa bir bakıma hayaer hem büyük adam oma younda atıan adımardan biri oarak görüür hem de bireyin yaşamındaki beirsizikerin üstesinden geerek zamanını boşa harcamasının önüne geçmiş our. Hayaerimiz sahip omadıkarımıza, ieride sahip omak için zihnimizde çizdiğimiz yo haritaarıdır. Köy çocukarının hayaerinin neer oduğunu, neere sahip omak istedikerini yani yo haritaarını öğrenmeyi istedik. Bu amaça, İnönü Üniversitesinin 23 Nisan Uusa Egemenik ve Çocuk Bayramında düzenediği etkinikerden biri oarak Maatya ve içeerinde buunan köy iköğretim okuu öğrencierini üniversiteye davet ettik. 23 Nisan günü, öğretmeneri, oku yöneticieri, hatta içe yöneticieri ie birikte bu davete katıan yakaşık * Yrd. Doç. Dr. İnönü Üniversitesi Psikoojik Danışma ve Rehberik Anabiim Daı ** Yrd. Doç. Dr. İnönü Üniversitesi Eğitim Yönetimi ve Denetimi Anabiim Daı bin köy ikokuu öğrencisini ağıradık. Bu etkinikte en önceiki amaç, köy çocukarının bayramarını onara üniversite ortamında kutamaktı. Bunu yaparken de; köy iköğretim öğrencierinin üniversiteyi görmeeri, tanımaarı, üniversite öğrencieri ie etkieşim kurmaarı ve üniversite ortamını yaşamaarını sağamak; resim, dans, sinema, tiyatro topuukarının hazıradıkarı gösteriere sanatsa bir payaşımda buunmak ve hem de bayramı birikte kutuyorken, bir taraftan da haya ve hedeferini beiremeerine, büyütmeerine destek omaktı. Çocukar için üniversitenin, öğrenci topuukarı etkiniker hazıradı. Resim böümünün onar için hazıradığı böümde, farkı resim teknikerini izeme ve deneme fırsatarı buduar. Dans topuuğunun dansarını izeyip, onara dans ettier, tiyatro topuuğunun hazıradığı tiyatroyu, sinema topuuğunun seçtiği fimi izedier. 23 Nisan Uusa Egemenik ve Çocuk Bayramının anam ve önemine iişkin sunuar izeyerek bigierini arttırdıar. Çocuk bayramarını üniversite gibi haya ettikeri bir yerde kutadıkarı bu günde, çocukarın hayaeri üzerinde düşünmeeri ve bunarı ifade etmeeri önemiydi. Köy çocukarından hayaerini yazmaarı istenirken amaç, hedeferini beiremeeri noktasında onara cesaret vermekti. Hayaerini ve hedeferini yazmaarını sağayarak, hayaeri ve hedeferine daha çok sahip çıkma ve onarı gerçekeştirme sorumuuğu taşımaarına katkıda buunmak ve çocukarın haya ve hedeferini önemseyerek, kendierinin de önemsemeeri gerektiğine vurgu yapmaktı. Çünkü hayaere ie igii panar yapmak, hayaerin biinçatına yereşerek ÇALIŞMA ORTAMI 9

10 Topum daha da kök samasına yo açarak, hayaerin daha çok göz önünde omasını sağayacaktır. Yine haya ve hedeferi söyemek, yazıya dökmek, başarı yocuuğunda önemi bir harita görevi görecektir (Diner,2004). Çünkü başkaarına söyenen hayaer daha çok sorumuuk yükeyecek ve yazıan hayaer daha çok gündemde kaacaktı. Çocuk Bayramı kutamasına katıan köy iköğretim okuu öğrencierinden, gönüü oan yakaşık 400 çocuk, hayaerini ve haya oarak değerendirdikeri diekerini beirtti. Öğrencierin haya ve diekeri değerendiridiğinde, köy çocukarının geeceğe yöneik panarının göstergesi oan hayaerinin beş başık atında topanabieceği görüdü; Eğitim (başarı) ve aie yaşamarına dair hayaer Geecekte omayı haya ettikeri Meseker Sahip omak istedikerini anatan hayaer Dünya, üke ve topum için kurdukarı hayaer Yoksuuktan etkienip de kuruamayan hayaer Öğrenci omaarının getirdiği sorumuuka en önceiki hayaeri başarıı omaktı. Öğrencierin % 80 i başarıı omak ve girdikeri sınavarı (oku sınavarı, OKS, SBS, ÖSS vb) kazanmayı en büyük hayaeri oarak ifade ettier. Çocukarın sınavdan sınava koştukarı, sınavarın çocukarın geeceğini beireyen teme öçüt oduğu ve isimerini bie akımızda tutmakta güçük çekeceğimiz kadar çok sınavı geçmek zorunda omaarı doğa oarak köy-kent fark etmeksizin tüm öğrencier için sınavı teme kaygı nedeni haine getirmektedir. Bu kaygı verici süreçerde başarıı omak ebette en büyük hayadir. Bu hayaden sonra, aiesi ie birikte mutu yaşama isteği (% 53) ve iyi bir okuda eğitim ama dieği (% 32) gemektedir. Yine ükesi için yararı ve başarıı bir insan oma hayai (% 21), 23 Nisan bayramını her yı üniversitede kutama hayai (% 17), aie bireyerinin sağıkı omasını isteme (% 10) ve iyi bir eviik yapma hayai (% 5) önemi yüzdeikere sahip hayaerdir. Kenterde yaşayan yaşıtarının, aynı kaygı ie dershaneden dershaneye koştuğu, öze derser adığı koşuarda, köy çocukarının bazen öğretmenden, eğitimden yoksun koşuarda oması, ama girdiği sınavarı da başarmak zorunda oması, başarıyı %80 oranında önemi bir haya oarak gündeme getirmektedir. Sınav maratonundan yoruan köy ya da kentte yaşayan her çocuk için en büyük hayadir bu sınavarda başarıı omak. Önemi bir diğer haya oan aie ie birikte oma hayai Türkiye de sosya bir norm oarak görüen otoriteye saygının iki değişkeninden biri oan aieye saygının (Kağıtcıbaşı,1972) bir göstergesi oarak değerendiriebiir. Geecekte omayı haya ettikeri mesek oarak Öğretmenik (% 47) birinci sıradaydı. Her gün birikte odukarı, onarı destekeyen, bimedikerini öğreten, en iyi modedi öğretmen. Onun gibi omak en büyük hayaerinden biri odu. Öğretmen oma hayaini aynı yoğunukta Doktor oma (% 44) hayai izedi. Sırasıya mesek hayaeri şöye devam ediyor; Asker/subay(% 16), Pois (% 14), Mimar/ Mühendis (% 9), Futbocu (% 6), Eczacı, Piot, Hemşire, Avukat/Savcı, Ressam (% 4) ve son oarak da Veteriner ve Biim Adamı oma hayai (% 2). Meseki hayaer çocukarın geeceğe bakışarı içinde önemi bir yer tutmaktadır. Köyere giden ik yabancıar omaarı, her gün öğrenciere birikte omaarı ve biginin kaynağı omaarı öğrencierin gözünde öğretmenerin önemini arttırmaktadır. Hemen her çocuğun bir dönemki hayaeri arasında vardır öğretmen omak. Özdeşeştikeri öğretmeneri gibi omayı haya ediyorar, tıpkı hayaerindeki en kutsa mesekerden birinin mensubu oan doktorar gibi. Öğrencierin haya ettikeri mesekere bakıdığında, bu mesekerin (öğretmen, doktor, piot, eczacı, mimar, ressam, avukat gibi) daha çok kentte yaşamayı ve çaışmayı gerektiren meseker oduğu görümektedir. Bir diğer deyişe, seçien mesek asında bir şekide çocuğun köyden uzakaşmasını da sağayacak bir fırsat oarak da değerendiriebimektedir. Çocukarın hayaerinde üçüncü kategori; gördükeri, bidikeri ama sahip oamadıkarını yazdıkarı böümden ouşuyor. Rekor ebette ki bigisayar hayai (% 66), her çocuğun hayai oan bisiket ikinci sırada (%57) ve bu sıraamayı oyuncakar ve Oyun CD eri (%21), araba (% 7), büyük ev (% 6), müzik aeti (% 5) ve son oarak da cep teefonu, kendine ait oda ve köy veya mahaeerinde park 10 ÇALIŞMA ORTAMI

11 Topum oması (% 4) hayaeri izemektedir. İetişim teknoojierinin hayatımızda önemi yer ettiği bu dönemde, bigisayarın çocuk için önemi bir gereksinim oduğu kaçınımazdır. Bu gereksinim de ona sahip omayı önceiki bir hayae dönüştürmüştür. Kendierinden çok içinde yaşadıkarı topum, üke ve dünya için yazıan hayaer en dikkat çeken hayaer arasında yer adı. Dünyanın barış ve dostuğun oduğu bir yer oması (%10) hayai ve Türkiye nin çağdaş, demokratik ve geeceği oan bir üke oması hayai (%10) yaşarı göz önüne aındığında dikkat çekici hayaerdir. Yine Atatürk ün yaşaması ve ükeyi yönetmesi hayai (%6), çocukarın dövümemesi (%8), kız çocukarının da okutuması (%8), ve okua gitmeyen çocukarın okutuması isteği % 8 oranında yazıan hayaerden omuşardır. Çocukarın bir böümü ükesi, ükesinde yaşayanar adına bir haya yazmayı, kendisi için oan hayaerini yazmaktan önceiki budu. Öğrendikeri ve gözemedikerinden doayı beki ükesinde ve dünyada; barışı, huzuru, iyi bir eğitim ortamını ve kız erkek her çocuğun okuu oması isteğini yazdı. Yaşarı 9 ie 13 yaş arasında değişen bu çocukarın Türkiye nin geeceğinden kaygı duymaarı, Türkiye nin iyi bir geeceğe sahip omasını istemeeri, Atatürk özemeri ve her çocuğun okumaya hakkı oduğunu ifade etmeeri, onarın tahmin edienden çok daha faza üke ve üke koşuarı ie igiendikeri ve etkiendikerinin bir göstergesi oarak değerendiriebiir. Okua gitmeyen çocukarın ve kız çocukarının okutuması da ayrı ayrı %8 oranında ifade edien isteker arasında yer aıyor. Eğitimde topumsa cinsiyet eşitsiziği hem yoksuar hem de yoksu omayanar için geçeridir. Ancak bu eşitsizik yoksuuk içindeki çocukar söz konusu oduğunda daha da artmaktadır. Yani kız çocukarı bir yandan yoksuuğun, diğer yandan da kız omanın ortaya koyduğu çifte oumsuzuğun etkisi atındadırar (Beamy, 2004). Köy ya da kent hiç fark etmeksizin tüm çocukarın yaşamarının, hatta hayaerinin bie önündeki engedir yoksuuk. Yoksuuk hayaerin kurumasını bie bazen zoraştırmaktadır. Bu çocukarın bir böümünde de yoksuuğun engeediği hayaerin diekere dönüştüğü görümüştür; Dieker % Giyecek yardımı taebi %10 Yoksuara yardım taebi % 8 En vazgeçimez oyuncak oan bir top isteği % 8 Okuun yeteri miktarda kitap ve kırtasiyeye sahip omaması % 7 İhtiyacı oan oku mazemeerinin eksikiği % 7 Maddi durumun iyi omasını isteme % 5 Okuma şansı omayan (bizim gibi) çocukarın okutuması taebi % 4 Sosyo-ekonomik durum aieyi doğrudan etkiemektedir. Giderek aie bu etkiyi çocuğa geçirip onun kişiiğini ouşturmaktadır (Kağıtcıbaşı, 1972). Yoksuuk içinde yaşayan çocukarın yaşama, büyüme ve geişme açısından gereki maddi ve manevi kaynakardan yoksun odukarı, çocuk yoksuuğu üzerine önemi çaışmaar yapan Unicef in raporarında sıkça yer amaktadır. Yine çocukarın yoksuuk içinde büyümeerinin hayatarını oumsuz etkiediği, yoksu bögeerde okuarın kaitesinin düşük oduğu ve erken yaşta okudan ayrıma oranarının daha yüksek oduğu yapıan araştırma sonuçarındandır (Koşar, 2000). Unicef in dünya çocukarının durumu (2001) raporuna göre, yoksuuğun pençeeri bir aieye uzandığında, bundan en çok etkienen, en çok zarar görener; yaşama, geişme ve büyüme hakarı riske atıanar, o aienin en küçük üyeeridir. Erdoğan (2002) ın Yok-sayma: Yoksuuk ve Fark Yaraarı kitabında beirttiği gibi, yoksuuk yanızca giderek artan ve derineşen topumsa eşitsizik ve maddi sefaet deği, aynı zamanda yoksunuğun bireyer üzerinde yarattığı şiddettir. Yani yoksu, yanızca açık, hastaık ve soğuktan donma vb. tehikeere karşı karşıya değidir; aynı zamanda onurarına, özsaygıarına ve özgüvenerine yönein tehdite, semboik şiddete de karşı karşıyadır (Hatun ve diğer. 2003). Çocuk hayaerinde büyük mesajar; o Güze giysierim osun o Kitaparım osun o Aiem çöpten yemek topamasın o Işıkı bir botum osun o Babam bira içmesin o Ders ve yardımcı kitaparım yok, onara ihtiyacım var o Giden öğretmenimiz geri gesin o Anne babam kavga etmesin o Kardeşimin sünnetinde giyecek güze bir ebisem osun o Babamın borçarı bitsin o Sıkıntım oduğunda payaşacağım biri osun ve o Dondurma istiyorum. Sonuç oarak, köy çocukarının hayaeri bize, köy çocukarının da çocuk gibi yaşamadığını gösteriyor. Peş peşe geen ve başarmak zorunda odukarı sınav maratonarı, sahip omayı istedikeri iyi eğitim koşuarı, hem aie bireyerinin hem de kendi kadererini beireyen yoksuuk, yoksunuk, ükeerinin içinde buunduğu siyasi hareketiik gibi pek çok konuda dünyanın, hayatın farkında odukarı, değerendirdikeri ve doğa oarak da etkiendikerini göstermektedir. KAYNAKLAR Beamy, C. (2004). Dünya Çocukarının Durumu 2004: (Gene Direktör) UNICEF. Diner, A.(2004) Hayaeri Oan İnsan Durduruamaz: İstanbu: Beyaz yayınarı. Hatun,Ş., Etier,N.,Gönüü,E. (2003) Yoksuuk ve Çocukar Üzerine Etkieri. Çocuk Sağığı ve Hastaıkarı Dergisi. 46: Kağıtcıbaşı, Ç. (1972) Sosya Değişmenin Psikoojik Boyutarı. Sosya Biimer Derneği Yayınarı. Ankara: Ayyıdız Matbaası, Koşar, G. N. (2000) Sosya Hizmeterde Sosya Yardım Aanı (Yoksuuk ve Sosya Hizmet). Ankara: Şafak Matbaacıık. ÇALIŞMA ORTAMI 11

12 Büyüteç Kadınar Günü 8 Mart Dünya Kadınarının Mücadee Günü Aynı anne karnından doğan, aynı yaşamda kama mücadeesini veren ve aynı havayı souyan iki farkı cinsin nası oup da ayırt edidiğini anamak oanaksızdır. Anayamasak da yüzyıardır varoan bu eşitsizik, kadınar tarafından derinden hissedimektedir. İşte 8 Mart, yanızca hissetmeke kamayan, yazgısına boyun eğmeyen ve haksızığa karşı direnen kadınar için en önemi kiometre taşıdır. 8 Mart 1857, ABD nin New York kentinde, yüzerce teksti işçisi kadının, erkekere eşit hakara sahip omak adına ve öümüne mücadeeye başadıkarı gündür. İnsan topuuğu, kadın ve erkek denien iki cinsten ouşur. Kabi midir bu kütenin bir parçasını iereteim, ötekini ihma edeim de kütenin bütünü iereyebisin? Mümkün müdür ki, bir cismin yarısı toprağa bağı kadıkça, öteki yarısı gökere yükseebisin? (Mustafa Kema Atatürk, 1925) Bu önemi günün anısına, iki önemi konuda, biri çaışma yaşamından diğer akademik çevreden iki yazarın değerendirmeeriye sizeri buuşturduk. Küreseeşen Kriz Koşuarında Kadının Topumsa Konumu Perihan SARI* Tarihse süreçte, topumsa ieremenin ik ve önemi kanıtarından biri oarak niteenen, Magna Carta, gerçekte kadınar ve erkeker arasında ayrımcıık yaratan ve kadının statüsünü erkeğe göre ikincieştiren uyguamaarın da ikini ouşturmuştur. Feodaizmin yıkımasıya birikte, kraın yetkieri sınıranırken, seçme ve seçime de sadece mük sahibi erkekere tanınan bir yurttaşık hakkı oarak düzenenmiştir. Kadınarın Büyük Topumsa Sözeşmenin tarafı oan yurttaşardan ayrı ve farkı odukarını ortaya koyan bu uyguama, bir yandan kadınar için başka eşitsizikere yo açarken, bir yandan da kadınarın içinde buundukarı durumu sorguamaarına ve mücadee etmeerine neden oan diyaektik bir süreci başatmıştır. Kadınarın, dünyanın tüm ükeerinde siyasa hakarı için örgütenerek, siyah erkekerden de sonra ve ancak aşamaı oarak seçme ve seçime hakkını ede etmeeri ie igii mücadeeeri; kadın ve çocuk emeğinin sömürüsüne karşı mücadeeeri ie koşut bir niteik kazanmıştır. Kadınar, sanayi devrimi öncesinde başayan ve sanayi devrimi ie birikte hızanan bir süreçte üretim aanına girmiş ve vahşi kapitaist dönemde yoğun bir emek sömürüsü atında çaışmak zorunda kamışardır. Avrupa da ve ABD de, çaışma süreerinin uzunuğu ve ücret eşitsiziğinin uaştığı dayanımaz boyut çaışan kadınarın başkadırmasına neden omuştur. İnsanık dışı çaışma koşuarı ve düşük ücret, 1800 erden başayarak günümüze dek kadın ve emek hareketinin mücadee aanını beiremiştir. Türkiye de kadınar, 5 Araık 1934 de gene seçimere katıma, mietvekii seçme ve seçime hakkını birikte kazandıar. Türkiye de kadınarın, yeni ve genç bir cumhuriyetin yurttaşarına tanıdığı bir hak oarak siyasa hakarına koayca uaştığı, bu hakarın mücadee edierek ede edimediği, seçme ve seçime hakkının kadınara veridiği yaygın bir söyemdir. Kimi zaman kadınarın siyasa katıımının dü- * Devrimci İşçi Sendikaarı Gene Sekreter Yardımcısı, Kadın Dayanışma Vakfı Kurucusu, Çaışma ve Sosya Güvenik Bakanığı eski Çaışma Gene Müdür Yardımcısı ve Baş İş Müfettişi, Çankaya Beediye Başkan Danışmanı şüküğüne iişkin değerendirmeer, bu hakarın içseeştirimemiş oması nedeniye etkin kuanımamasına bağanır. Oysa, kadınarın, aydınanma devrimeri öncesinde yürüttükeri mücadee çoğu kez karanıkta kamış bir konudur. İşçi hareketeri gibi, kadınarın hareketeri ve mücadeeeri de, görmezden geinmiştir. Cumhuriyet öncesi dönemde de kadınar, dünyanın diğer ükeerinde oduğu gibi, topumsa yaşama katıma yönündeki istemerini die getirmişer ve bu amaça örgütenmişerdir. Yaygın kanının tersine, geride güçsüz de osa bir kadın hareketinin varığından söz etmek oanakıdır. Bugün Türkiye, BM ve AB nin teme hakara iişkin bir çok sözeşmesini onayamış, Yurttaşık Yasasında kadınar için eşitsizik yaratan maddeeri görece ayıkamış, Anayasası nda Aie, Türk topumunun temeidir ve eşer arasında eşitiğe dayanır hükmünü ekeyerek aie öçeğinde de osa anayasa eşitiği sağamıştır. Oysa, gerçek yaşamda kadının eşitsiz konumu ve topumsa yaşamdaki ikinci durumu varığını korumaktadır. Türkiye de bugün nüfusun yarısını ouşturan kadınar, eşitsiz, ikinci ve kimi zaman da yaşamını yitirdiği öümcü koşuarda varıkarını sürdürmek zorundadır. Bireşmiş Mieter Kakınma Programı (UNDP) nin, 2008 İnsani Geişme Raporu, Türkiye de kadın hakarı konusunda atıması gereki bir çok adım oduğunu göstermektedir yıının son ayarında açıkanan Raporun, doğumda yaşam bekentisi, yetişkin okur yazarığı, bütüneştirimiş brüt ik ve ortaöğretim okuaşma oranı, kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıa gibi kriterer göz önünde tutuarak yapıan HDI sıraamasında (İnsani Geişme İndeksi) Türkiye 2008 yıında 182 üke arasında 70. sırada yer aırken, OECD ükeeri arasında sıraamaya girememiştir. Topumsa Cinsiyete Göre İnsani Geişme İndeksi (GDI) rakamarına göre Türkiye nin yeri 155 üke arasında 71. sıradadır. Paramentoda temsi oranı, yasa yapıcı ve karar ama süreçerinde buunan ve üst düzey yönetici kadın oranı, profesyone ve teknik aanda çaışan kadın oranı, kadın geirinin erkek geirine oranı gibi göstergeeri tanımayan GEM Cinsiyet Güçendirme Öçütü ne göre yapıan sı- 12 ÇALIŞMA ORTAMI

13 Büyüteç Kadın raamada Türkiye, Norveç in birinci, Yemen in sonuncu oduğu 109 üke arasında 101. sırada yer amıştır. Rapora göre, Türkiye de kadın okumaz yazmazığı yüzde 20, erkek okumaz yazmazığı yüzde 5 doayındadır. (Okur yazarık oranı, kadın için 81,3; erkek için 96,2) Eğitimdeki sıraamada tüm geişmiş ükeerin gerisinde buunan Türkiye de kadınarın topumsa zenginikten adıkarı pay da düşük orandadır. Erkekerin kazancı, satın ama gücü paritesi ie doar; kadınarın kazancı ise doardır. Önceki dönemde doar oan erkekerin geiri son beş yıda 10 bin doar artarken, önceki dönemde doar oan kadınarın geirindeki artış bin doardan biraz fazadır. Buna göre kadınar, erkekerin geirinin ancak yüzde 37 si düzeyinde geir ede etmektedir. KADININ EŞİTSİZ KONUMU Anaerki aie düzeninin geçeri oduğu ike komüna topumdan bu yana, günümüze dek kadın erkek iişkieri eşitsiz bir geişme göstermiştir ve günümüzde de yaşanan kadına igii eşitsiz durumun kaynağını ouşturmaktadır. Günümüzde kapitaist üretim iişkierinin beirediği, yeni ibera poitikaarın derineştirdiği koşuarda, geçmişten geen bu eşitsizikere birikte, kadını (ve erkeği birikte) etkieyen çok daha ağır başka sorunar gündemdedir. Kapitaizmin yarattığı sınıfsa eşitsiziker, kadın-erkek eşitsiziğini süreki kıarken, kadının özgüreşmesi konusunu da bu kısır döngü içinde oanaksızaştırmaktadır. Günümüzde, kadının özgüreşmesinin, kadının bireyseeşmesinin ekonomik bağımsızıka oanakı oduğu herkesin ortakaştığı bir konudur. Ancak, kapitaist sistem kadına bu oanağı sağayacak çaışma hakkına uaşmada kadının eşitsiz koşuarını daha da ağıraştırmaktadır. Hem üretim iişkieri aanında hem de üretimin örgütenme aşamasında varoan eşitsizikeri ortadan kadırmadıkça kadının kurtuuşundan söz etmek oanakı değidir. Bu sistem içinde mükiyet sahipiği de, kadının içinde yer adığı eşitsiz ve en düşük göstergeere sahip oduğu aanardan birini ouşturmaktadır. Kadınarın, üretime yoğun katıımarına, yarattıkarı katma değere karşın, dünya geneinde zenginikten adıkarı pay yüzde 1 er düzeyindedir. Kadınarın kendi görüşerini duyurabimeeri, kendi yaşamarını etkieyen karararı aabimeeri, topumsa kakınmaya katıabimeeri ve kakınma poitikaarını ve hedeferini beireme ve etkierini değerendirmede söz ve karar sahibi omaarı ie oanakıdır. (1) Kadının güçenmesi ise, İnsanarın kendi yaşamarı üzerinde söz sahibi omak ve onuru yaşamak için gereksinim duydukarı koşuarı sağamak üzere müdahae etmeeri ve kendi ihtiyaçarını ifade edebime, sesini duyurabime, karar aımı süreçerine eşit derecede katıma, kendi kaderi üzerinde hakim oma mücadeesi anamına (2) geir. Kadının çaışma yaşamına etkin katıımı, kendi yaşamını beiremede kadını birey oarak güçendirdiği gibi, kadının topumsa konumun da güçenmesini sağamaktadır. Çaışma aracıığı ie kadın özgür ve eşit bir birey oarak topumda yer amaktadır. ÇALIŞMA YAŞAMINDA KADININ DURUMU Uusararası Çaışma Örgütü (ILO) ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verieri üzerinden yapıan hesapamaya göre Türkiye kadınarın istihdama katıımı bakımından 189 üke arasında 179. sırada yer amaktadır. (3) Türkiye de kadınarın işgücüne katıım oranı sadece Irak, Lübnan, Suudi Arabistan, Suriye, Pakistan, Yemen ve Mısır dan daha yüksektir. Buna karşın aynı oran İran, Afganistan ve Libya gibi ükeerin bie gerisindedir. Türkiye de kadınarın işgücüne katıım oranı dünya ortaamasının yarısı düzeyindedir. Dünya da çaışma çağındaki her dört kadından ikisi istihdama dahi ourken, Türkiye için bu oran her dört kadından birine karşıık gemektedir. (4) Türkiye de kadınarın hem istihdama katıım oranarı, hem de istihdam oranarı düşüktür. Üsteik, Türkiye de son 20 yıda nüfus artışına rağmen, kadın istihdamının sayısa oarak azadığı bir süreç yaşanmıştır. Kadınarın çaışma yaşamına katıma oranı 1988 yıında yüzde 34,3 düzeyindeyken; 2009 yıında bu oran yüzde 24 ere kadar düşmüştür yıından bu yana çaışma çağındaki kadın nüfusun 8 miyon artmasına karşın, çaışan kadın sayısı 253 bin kişi azamıştır. (5) Kadınarın işgücü dışında kamaarında cinsiyete dayaı işböümü ve erkek egemen anayışın etkii oduğu bir gerçektir. Kadınarı işgücü piyasasından uzak tutan nedener arasında, ev işeri, çocuk, yaşı ve hasta bakımı gibi kadının üstendiği topumsa sorumuukar gemektedir. Sosya hizmetere iişkin kurumsa ve kamusa destekerin yetersiziği, bu aana iişkin topumsa sorumuuğun maiyetini de kadınara yükemektedir. Topum içinde yaygın biçimde var oan erkek egemen yakaşım ve tutum, kadının çaışma yaşamında yer amasında beireyici omaktadır. TÜİK Aie Araştırması (2009) sonuçarına göre, erkekerin yüzde 23 ü kadının çaışmaması gerektiğini düşünmektedir. Yüzde 64,7 oranında kadın, Kadının asi görevinin çocuk bakımı ve ev işeri oduğunu düşünürken, aynı kanıyı payaşan erkekerin oranı da yüzde 60,7 dir yaş grubunda, eğitimde ve istihdamda kendine yer buamayan kadın oranı yüzde 44 ten fazadır. OECD ükeeri ortaamasında ise bu oran yüzde 8 dir. Türkiye de ÇALIŞMA ORTAMI 13

14 Büyüteç Kadın her 100 kadından 63 ü, yani yakaşık 13 miyon kadın, kendini ev kadını oarak tanımamaktadır. Bu oran, kadınarın yarıdan fazasının topumsa aanda üretken bir etkinik içinde omadığını göstermektedir. Kadının ev içi üretiminin topumsa bir niteik kazanamaması, uusa geir hesaparına yeterince katımaması, kadının ev içi emeğinin yok sayımasına neden omaktadır. Oysa, kadının görünmeyen emeğinin, özeike ekonomik kriz dönemerinin topumsa krizere dönüşmeden atatımasında ve yoksuuğa karşı direnç geiştirimesinde yadsınamayan bir etkisi söz konusudur. Bu ogunun bir başka boyutu da, sosya ücreti, işgücü maiyeterini ve sosya devetin yükünü azatan etkisidir. KRİZ KOŞULLARINDA KADIN EMEĞİNİN DURUMU Çaışma yaşamı içinde yer aan kadınar, yeni ibera stratejier için, işgücü piyasasının düzenenmesinde, ücreterin düşürümesinde, çaışma koşuarının esnekeştirimesinde bir araç oarak görümektedir. Kadınar, esnek, güvencesiz, korunmasız ve ikinci çaışma koşuarı ie istihdam edierek, gerektiğinde eve gönderierek, gerekirse merkezdeki işgücüne katıımarı sağanarak, ancak temede çevre işgücünün öğeeri oan yedek işgücü oarak kuanımaktadır. Bu nedene, kimi zaman kadınarın istihdama katımaarı, kimi zaman da evde omaarının uygunuğu doğrutusunda poitikaar sürdürümektedir. Kriz dönemerinde, işerini ik kaybedenerin kadınar oması ve kadın işsiziğindeki artışa karşın, kadınarın işgücüne katıımarı da artmaktadır. İkiem oarak görünen bu durumun nedeni, gerçekte kadınarın, aie geirindeki azama nedeniye çaışmak istemeeri ve iş aramaarıdır. Dünyanın her bögesinde, kriz dönemerinde çaışan kadınarın çaışma koşuarı ağıraşmakta, ücreteri düşmekte ve kadınar en kötü koşuarda çaışmaya zoranmaktadır. Ekonomik güçüker, kadınarı çaışma yaşamına itmekte ve kadınar korunmasız işerde ve insan onuruna yakışmayan koşuarda çaışmayı kabu etmek zorunda kamaktadır. ILO nun Kadınar İçin Kürese İstihdam Eğiimeri 2009 raporuna göre, krize birikte 2008 de işsiz sayısı 13,8 miyon kişi artmış ve 193 miyon kişiye uaşmıştır. Bunarın 112 miyonu erkek ve 81 miyonu kadındır. (6) ILO önümüzdeki dönemde işsizik oranarına iişkin öngörüerini farkı değerendirmeere göre açıkamıştır. Kürese büyüme oranı, tarihse işsizik verieri ve ükeerin geişmişik düzeyerine göre yapıan öngörüerde 2009 da, kürese işsiziğin kadınarda % 6,5 7,4, erkekerde % 6,1-7 oarak gerçekeşeceği beirtimektedir. Önümüzdeki dönemde, kadınarın işsizik oranında yakaayacakarı bu eşitik, kadınarın yaşama koşuarına oumsuz katkıar yaratacak bir durumu göstermektedir. Kadınar ve erkekerin aynı oranda iş kaybetmeeri, kadınarın sosya güvenik ve sağık aanında korunmasızaşmaarına ve daha kötü koşuarda çaışmaarına neden omaktadır. Bu ogunun somut yansıması, kadınarın kayıtdışı çaışma oranında görüen artıştır. Türkiye de, dünyada yaşananara koşut süreçerden geçmektedir. TÜİK in Kasım 2009 verierine dayanarak yapıan bir araştırmaya göre, son bir yıık dönemde kadın istihdamı 501 bin kişi artarken, kayıtdışı istihdam edien kadınarın sayısında 391 bin kişiik artış yaşanmıştır yıı Kasım ayında çaışan kadınar için kayıtdışıık oranı yüzde 57,5 iken, 2009 Kasım ayında bu oran yüzde 59,2 omuştur. Aynı dönem içinde erkekerde istihdam 242 bin, kayıtdışı istihdam ise 71 bin kişi artmıştır. (7) TÜİK verierine göre 2009 yıında kadın istihdamı yüzde 26 oarak açıkanmıştır. Önceki döneme göre artış anamına geen bu durum, krizin etkisinin en yoğun duyumsandığı dönemde, kadınarın kayıtdışı çaışmaarındaki artışı gösteren araştırma sonuçarını doğruamakta ve kadınarın çaışma koşuarında gözenen oumsuzukarı ortaya koymaktadır. Finansa krizin etkisi, kadın istihdamını artırmak yönünde öze bir hedef saptamış oan ve bu doğrutuda strateji uyguayan AB de de kadın-erkek istihdam oranını oumsuz etkieyen bir sonuç yaratmıştır. AB de, üye ükeer arasında farkııkar omasına karşın, 2008 de, 2010 için yüzde 60 oarak beirenen hedefe yakın bir orana uaşımıştır. Buna karşın, ekonomik krizin bu pozitif durumu gerieterek, işsizik rakamarı ve işgücü piyasasında oumsuz etkier yarattığı açıkanmıştır. (8) Mayıs 2008 ve Eyü 2009 arasında, özeike krizin kadın-erkek sayısı bakımından daha eşitikçi sektörere sıçraması sonucu, kadın ve erkekerde aynı orana yakın bir işsizik artışı gerçekeşmiştir. AB Komisyonu nun Kadın Erkek 2010 Eşitik Raporu nda, AB de, ebeveyner için bağımı kişiere yöneik bakım hizmeterine uaşabime, uygun izin dönemerinden ve esnek iş sözeşmesinden yararanabime eksikiği nin varığından söz edierek, kadınarın tam zamanı çaışmadan ve işgücü piyasasına katıımdan kaçındığı beirtimektedir. Rapora göre, 2008 de kadınarın yüzde 31,1 i, erkekerin ise yüzde 7,9 u yarı zamanı çaışmıştır. SONUÇ Kadının çaışması, çaışma yaşamında yer aması, etkinikerinin ekonomik göstergeere yansıması ve bu yoa kadının uusa geirden, topumsa zengineşmeden pay aması, kadının topumsa konumunu güçendiren önemi bir ogudur. Ancak, bu hedefi tanımarken, kadının ekonomik yaşamda yer amasına iişkin teme öçüteri unutmamak ve bu topumsaaşma sürecinin çerçevesini ve kadına uygun iş koşuarını, uusararası hukuktan, BM ve Uusararası Çaışma Örgütü sözeşmeerinden kaynakanan bir dizi hak çerçevesinde tanımamak ve karşıanmasını bekemek gerekidir. Sermayenin birikim krizi, finansa kriz ya da henüz ortaya çıkmamış ve adı konmamış oan yeni krizerinin, bu hakarı aşındırmasına izin vermemek gerekidir. 150 yı önce, insanca çaışma koşuarı için mücadee ederken yanarak yaşamını yitiren ve bede ödeyen teksti işçisi kadınar, kazanımış hakarı ede tutmak için nası mücadee edimesi gerektiğini her zaman anımsatmaktadır. DİPNOTLAR (1) The Oxfam Gender Training Manua, 1994, s. 214, Toksöz, Özkazanç, Poyraz; Kadınar, Kakınma ve Sosya Adaet, Ankara (2) A.g.e (3) Bireşik Meta-İş Sendikası Araştırma Birimi, 2009 (4) a.g.a. (5) a.g.a. (6) ILO 2009, s.8-9 (7) ANKA, İşveren Dergisi, Şubat 2010, Sayı 5. (8) AB Komisyonu Kadın Erkek Eşitiği 2010 Yıı Raporu, ÇSGB AB Koordinasyon Dairesi Başkanığı, Büten Sayı ÇALIŞMA ORTAMI

15 Şiddet kavramı kişinin kendisine, bir başkasına, bir grup veya topuuğa kasıtı oarak uyguadığı ve yaraanma, öüm, psikoojik zarar ve mahrum etme ie sonuçanan veya sonuçanma oasıığı yüksek oan fizikse güç ve tehdit oarak tanımanmaktadır (Krug et a., 2002). Savaş, deniince aka askererin (erkek) öümeri aka geir. Savaş, bunun çok daha ötesinde topuma yıkım getirmektedir. Bir topu şiddet türü oan ve poitik şiddet oarak da adandırıan savaş; açık, sefaet, yoksuuk, kadın ve çocukarın aşağıanması, tecavüze uğraması, fahişeiğe zoranması ve öüm demektir. İnsanık tarihi boyunca 15 bin savaşta yakaşık 4,5 miyar kişinin yok oduğu tahmin edimektedir. Bu rakam günümüz dünya nüfusunun üçte ikisinden fazadır. Görei oarak yakın dönemde gerçekeşen II. Dünya Savaşı nda ise her uustan 52 miyon insan ömüş, 34 miyon insan sakat kamıştır. Son yüzyıın ikinci yarısına kadar oan döneme ait bu bianço, daha çok uusa askeri güçer arasında gerçekeşen savaş ve çatışmaara dayaıdır. Son yüzyıın ikinci yarısından sonra ise ırka, dine veya etnik nedenere dayaı iç savaşar ie bögese çatışmaar ağırık kazanmıştır. Bu durum sivi nüfusun büyük öçüde kurban haine gemesi ie sonuçanmıştır ı yıarda savaşın doğrudan ya da doayı etkieriye öen her 10 kişiden 9 u sividir (Köker, 2006). Bir diğer kaynağa göre yıarı arasında 69 ükede 103 siahı çatışma yaşanmış oup, bu çatışmaarın nüfusun %75 ini etkiediği tahmin edimektedir. Bu rakamın geçen yüzyı başarında yanızca %5 er düzeyinde oması, sivi nüfusun yaşadığı tehikenin ciddiyetini ortaya koymaktadır. Haa savaşarda öenerin büyük çoğunuğunu erkeker ouşturmasına rağmen, kadın ve kız çocukarı savaşın birçok oumsuz sonucu ie karşı karşıya kamaktadır. Bireşmiş Mieterin 2002 raporuna göre kadınar ve çocukar günümüzün siahı çatışmaarının en büyük kurbanarı arasında yer amaktadırar (Bireşmiş Mieter Nüfus Fonu-UNFPA, 2006). 20. yüzyıda büyük çoğunuğunu kadın ve çocukarın ouşturduğu sivierin öüm oranındaki dikkate değer artışın nedeni, savaş teknoojisindeki ve taktikerindeki değişime bağanmaktadır. Bu yüzyıda ağır ateş gücüye bireştirimiş ve geneike havadan yapıan yüksek teknoojiye sahip savaş, aanarda yapıan ordu çarpışmasının yerini amıştır. Askeri strateji oarak ise eektrik ve diğer endüstri santraeri, su dağıtım sistemeri, hastaneer ve ietişim sistemeri gibi sivi at yapı tesiserini yok etmek için tam isabeti bombardıman denen yoa başvurumaktadır. Bu durum ükeer arası çatışmaarın beirenmiş bir savaş aanı içerisinde yapımasını engeeyerek, siahı savaşçıarın ödürmek, tecavüz etmek, terörize etmek ve sınır dışı etmek için sivieri hedef aması ie sonuçanmaktadır. Öte yandan kara mayınarının tarım aanarına, su kaynakarına ve pazararın oduğu yoara yereştirimesi de kadın ve çocukarın ömesi veya yaraanmasına yo açmaktadır. Dünyada 90 ükenin sınırarında mayın buunmakta oup, her yı * Dr., Ankara Üniversitesi Sağık Biimeri Fakütesi Öğretim Görevisi Fişek Enstitüsü Çaışan Çocukar Biim ve Eyeem Merkezi Vakfı Yönetim Kuruu Üyesi Büyüteç Kadın Savaş ve Kadın Gübiye YENİMAHALLELİ YAŞAR* kişi bu nedene ömekte veya yaraanmaktadır. Bu kişierin %70 inden fazası sividir (Köker, 2006). Oayın bir başka yönü de, bazı ükeerde buunan kadın askerere igiidir. Savaşan kadınar erkek mesektaşarının cinse taciz ve tecavüzeri ie karşı karşıya kamaktadırar. ABD ordusundaki kadın askererin %30 u tecavüze veya tacize uğradıkarını açıkamışardır. Tecavüze uğrayan bu asker kadınar ya savaş sırasında ya da savaştan sonra sıkıka intihar etmektedir. Savaştan yaraı ve sağam dönen asker kadınar, bu kez de, ruhsa sorunara mücadee etmek zorundadırar. Gereki psikoojik yardımı aamayan kadın askerer intihar, evden ve aieden uzakaşma, herhangi bir işte başarıı oamama ve sonunda evsiz barksız kama sorunarı ie karşı karşıyadırar (Gürkaynak Coier, 2009). Savaşın, kadınar için doğurduğu diğer bir sonuç, sivi kadınarın savaş ortamarında tecavüz, cinse işkence ve cinse sömürüye sunuk kamaarı, yani kadınıkarının istismar edimesidir. Tecavüzün savaşta siah oarak kuanıması, M.Ö yıının başarına kadar gitmektedir. Başangıçta yenimiş hakarın kadınarına tecavüz etmeyi mutak tesimiyetin göstergesi oarak kuanan işgaci güçer, ardından gasp edien kadınarı hizmetçi köeer oarak kuanmışardır (Köker, 2006). Son yıarda başta tecavüz omak üzere kadınar ve kız çocukarının sistematik cinse istismarı, siahı çatışmaarın, özeike etnik temiziğe dayaı iç savaşarın terör siaharından biri haine gemiştir. İnsan Hakarı için Hekimer tarafından 2002 yıında hazıranan rapora göre, Ruanda da 1994 yıındaki etnik soykırım süresince tahminen kadına tecavüz edimiştir yıında yapıan bir araştırma, araştırmaya katıan kadınarın bu dönemde %39 unun tecavüze uğradığını, %72 sinin tecavüze uğrayan kadın bidikerini ortaya çıkarmıştır. Sierra Leone de kadınarın %50 si tecavüz, işkence ve cinse köeiği içeren cinse şiddet görmüştür. Liberya da kadın ve genç kızarın %40 ı kötü muamee kurbanı omuştur. Bosna da etnik temizik kampanyasının bir parçası oarak 1990 ı yıarda arasında kadın tecavüze uğramış, Kongo da binerce kadın ve çocuk topu tecavüz kurbanı omuştur. Ağustos arasında tahmini Arnavut asıı Kosovaı kadın tecavüze uğramıştır (UNFPA, 2006). Daha yakın döneme ait bigier Irak ta yaşananara iişkindir. Başta Ebu Garib Cezaevi omak üzere, tecavüz kamparına dönüştürüen cezaeverinde kadın mahkumarın dışarıdan doğum kontro haparı istedikeri dünya kamuoyunca biinmektedir. Ayrıca cezaevinden çıkan pek çok kadının kayıpara karıştığı da biinmektedir. Öte yandan Irak ta kadına yöneik şiddet, sadece işgaciere sınırı kamamıştır. İsam dininin namus anayışı doayısıya pek çok Irakı aienin, cezaevinde işgacierce tecavüze uğramış kızarı ie eşerini kirenmiş gördükeri için ödürdükeri veya intihara zoradıkarı söyenmektedir. Ancak Irak ta kaç kadının kaçırıdığı, nereere götürüdüğü, kaç kadının ne tür işkenceer gördüğü henüz neteşmiş değidir (İmak ve Koçak, 2004). Eski Yugosavya da Müsüman kadınarın ve Ruanda da Tutsi i kadınarın, çatışma sırasında tecavüz edierek katedidiğini gösteren soruşturmaara kadar savaşta tecavüz ÇALIŞMA ORTAMI 15

16 Büyüteç Kadın ve cinse sömürü sistematik oarak begeere dökümemiş ve savaş suçu ve işkencesi oarak kabu edimemiştir. Erkekerin namus anayışarını kadın bedeni üzerinden ifade etmeeri, kadınarın savaşın biinçi bir şekide seçimiş hedeferi arasında yer amaarına neden omaktadır. Kadınar tecavüze uğradıkarında, -hemen her kütürdeerkekerin korumasına muhtaç bir mük oarak görüdükeri için, erkekerin (ve uusun) namusu kiretimiş omakta ve bu yoa gerçek düşman oan erkek aşağıanmaktadır. Ancak ne yazık ki Bireşmiş Mieter Gene Sekreteri nin vurguadığı gibi, tecavüz savaşarda bir siah oarak kuanımaya başandığında, kız çocukarı ve kadınar üzerindeki etkisi sıkıka öüm omaktadır (UNICEF, 2004). Öüme sonuçanmayan tecavüzer ise, psikoojik sorunarın yanı sıra, bazı fizikse sağık sorunarına da neden omaktadır. Bunardan bazıarı dış üreme sistemi yırtıkarı, kendi kendine düşük yapmanın doğurduğu kompikasyonar, düşüker, HIV/AIDS de dahi omak üzere cinse yoa buaşan hastaıkara yakaanmadır. Kongo da dış üreme sistemi yırtıkarı binerce sayıyı aştığı için artık savaş suçu sayımaktadır yıında Liberya nın Monrovya sağık kiniğine başvuran kadınarın en az bir cinse yoa buaşan hastaığa sahip oduğu beirenmiştir. Ruanda da, 2000 yıında, 1000 etnik soykırım kurbanının eşi oan kadın üzerinde yapıan bir araştırma, tecavüze uğramış kadınarın %67 sinde HIV virüsüne rastandığını saptanmıştır (UNF- PA, 2006). Askeri eyemerin bir yönü sadırı ve tecavüz iken diğer bir yönü de fuhuştur. Kadını aşağıamak askeri eğitimerin bir parçasıdır ve pornografi ie fuhuş askererin resmi eğence aracı oarak onay görmektedir. Ayrıca düzeni yürüyen bir geneev sisteminin erkek cinse sadırganığını öneyeceği, orduda cinse yoa yayıan hastaıkarı azatacağı ve askerere mora desteği vereceği gene kabu görmektedir. Ancak bu anayış askeri geneever, tecavüz kamparı ve gittikçe büyüyen fuhuş sektörünü doğurmakta ve besemektedir. Japon tarihçier Japon Kraiyet Ordusu nun II. Dünya Savaşı sırasında çoğunuğu Korei, Tayandı ve Fiipini kadar genç kızı fahişeiğe zoradığını ortaya çıkarmıştır. Japonya da, savaş sırasında işga ettiği toprakardaki askereri için askeri geneever kurup, burada kızarı zora çaıştırdığını kabu etmiştir. Benzer bir şekide Nazier topama kamparının hemen yanında ever açarak genç ve güze kızarı burada istihdam etmişer, hamie kaanarı ise hemen ödürmüşerdir. Barış zamanında güvenik sağamak için yapıan girişimer de, benzer sonuçar doğurmaktadır. ABD nin savaş caydırıcıığı amacıya dünyanın çeşiti bögeerinde kurduğu askeri üser, askererin cinse gereksinimeri ie konuşanıan ükenin bu gereksinimeri karşıama potansiyeini de gündeme getirmektedir. Uusararası Af Örgütü, NATO yu ve Bireşmiş Mieter üst düzey yönetimi üyeerini Kosova daki beyaz kadın ticaretini destekemeke suçamaktadır. Bu kapsamda % 80 i 18 yaşın atında (üçte biri de 14 yaşın atında) oan yakaşık kadının, fuhuş sektöründe çaışmaya zorandığı, 1999 yıındaki NATO müdahaesi öncesinde bögede yanızca 19 geneev varken bu sayının 2004 yıında 200 ü buduğu beirtimektedir. Daha da önemisi kadına yöneik aşağıama ve şiddet bir kez gündeme gediğinde, yanız çatışma ve işga sırasında deği, sivi hayatta da karşıık bumaktadır. Dünyada her 150 kişiden biri (topam 40 miyon insan), savaşar nedeniye yurdundan sürümüş durumdadır ve mütecier ie sürgün edienerin %80 ini kadınar ve çocukar ouşturmaktadır. Kadınar ve çocukar gerek göç sırasında gerekse yereştiridikeri müteci kamparında, şiddete maruz kamaktadırar. Savaştan veya çatışmadan kaçarak başka ükeerin sınır kapıarına yöneen kadın ve çocukar geneike güveni omayan mayın döşei yoarda ya sakat kamakta ya kaçak mafyası tarafından tecavüze uğrama tehikesi atında youna devam etmekte ya da yardım etme karşıığında cinse iişki tekifi ie karşı karşıya kamaktadır. Müteci kamparına uaşabiener ise, görevi askerer veya müteci erkekerce tecavüze uğramakta, gereksinmeerinin karşıanabimesi için, cinse sömürüye maruz kamaktadır. Batı Afrika müteci kamparındaki kadınarın büyük böümünün Barış Gücü askereri ve yardım görevieri tarafından cinse oarak sömürüdükeri resmi oarak kayıtara geçen oayardandır. Ayrıca mazeme, gıda yardımı ve sağık hizmeterinin sunumu sırasında, kadınar aeyhine cinsiyetçi ayrımcııkar gözenebidiği gibi, kadınar kısıtı oan gıdadan yararanmada, aienin diğer bireyerine önceik tanıyabimektedir (İmak ve Koçak, 2004). Verier kısıtı omaka birikte bu durum, müteci kadınarın ve kız çocukarının erkekerden daha yüksek öüm oranarına sahip omaarına neden omaktadır (Köker, 2006). Bosna ve Ruanda da etnik temizik için yapıan kitese tecavüzerden sonra, 2002 yıında kuruan Uusararası Savaş Suçarı Mahkemesi, savaşarda kadınara yöneik cinse şiddeti ve topumsa cinsiyet şiddetini savaş suçu oarak kabu etmiştir. Bu çerçevede her iki ükede de cinse şiddet soykırım suçu kapsamında ee aınmıştır. Nadir bazı yargıamaarda, suçu işeyen askererin yanı sıra, amireri de yargıanmıştır yıında Bireşmiş Mieter Gene Kuru Topantısı nda kabu edien Kadına Yöneik Her Türü Ayrımcıığın Önenmesi Sözeşmesi (CEDAW) kadına yöneik cinse şiddete karşı hukuki yaptırım öngörmüştür (İmak ve Koçak, 2004). Sonuç oarak, bütün bu oumu geişmeerin ötesinde kadına yöneik miitarist şiddetin görünür kıınması ve önenebimesi için kadınarın uusa ve uusararası öçekte örgütenmesi ve dayanışması önemi ve gerekidir. Bu örgütüük, savaşa karşı barışı ve hakarın kardeşiğini savunmaı, askeri güçerin insanık dışı taciz, tecavüz ve işkence poitikaarı ie kadınara yöneik şiddet ve her türü ayrımcıığa karşı birikte hareket etmeidir. Kaynakça Gürkaynak Coier N. (2009). Savaş ve Kadın. kanadhaber.com.tr/haberdetay.aspx?haberid=568328&catid=33, (3 Mart 2010) İmak H. ve Koçak F. (2004). NATO nun savaş ganimeti: Kadınar , (5 Mart 2010). Kemeri N Fethediecek Bir Obje Oarak Kadın Bedeni. Şiddete Karşı Düşünce Ortamı (Sempozyum Kitabı) Nisan Çağdaş Sanatar Merkezi. Ankara. Fişek Enstitüsü Çaışan Çocukar Biim ve Eyem Merkezi Vakfı, Çankaya Beediyesi, Türkiye Gençik Federasyonu. Köker G. (2006). Kadın ve Savaş. htm, (4 Mart 2010). Krug, E.G. et a (eds) (2002), Word Report on Vioence and Heath, Word Heath Organisation, Geneva. prevention/vioence/word_report/en/summary_en.pdf, (20 Temmuz 2009). UNFPA (2006). Sexua Vioence Against Women and Girs in War and Its Aftermath: Reaities, Responses, and Required Resources. A Briefing Paper Prepared for Symposium on Sexua Vioence in Confict and Beyond June Brusses Begium. By Jeanne Ward and Mendy Marsh. UNFPA. symposium06/docs/finabrussesbriefinpaper.pdf. (3 Mart 2010) UNICEF - Inter-Pariamentary Union (2004). Chid Protection A Handbook for Pariamentarians. 16 ÇALIŞMA ORTAMI

17 Topum Çağdaş Yaşamı Destekeme Derneği 20 Yaşında Çağdaş Yaşamı Destekeme Derneği bu yı kuruuşunun 20. Yıını kutuyor. Derneğin Türkiye geneinde Şube sayısı 100 e yakaştı. Gene Merkezi İstanbu da oan Derneğin ik Şubesi oan Ankara Şubesi de 20.yıını 2009 yıında yitirdiğimiz Prof.Dr. Türke Minibaş anısına bir dizi etkinike kutuyor.14 Şubat 2010 da gerçekeştirien Çaıştay da bir de pane düzenendi yıında Ükemiz ve ÇYDD için çok önemi iki biim insanı ve önderi yitirdik. Türke Minibaş ve Türkan Sayan onuru yaşamarı ve çabaarıya öncü oduar,umut oduar. Panede, İçinde buunuan dönemde Türkiye ve Dünyadaki geişmeerin STK ara yansımaarı ve geecek için öngörüer ana başıkarı ie izeyici katkıarına yer veridi. Panedeki konuşmanın kısa bir özetini Çaışma Ortamı nın sevgii okurarı ie de payaşmak istedim yıında Dünya da da, Türkiye de de teme sorunardan birisinin kavramarın içinin boşatıması ya da çarpıtıması oduğunu düşünüyorum. Bir iki örneği anımsamak bie yeteri oacaktır. Irak ı işga eden sömürgecierin teme soganı Irak ı özgüreştirmekti. Bugün Irak,yakııp, yıkımış, yağmaanmış ve neredeyse hepsi birbirine düşman edimiş insanarın Ükesi. Görünen o ki güçeri yeterse sırada İran ın özgüreştirimesi var. Uzatmadan bir başka örnek, bir yandan barış, insanık çığıkarı atıırken Avrupa nın göbeğinde ime ime edien ve daha da yeni Devetciker çıkartıabiir mi diye uğraşıan Yugosavya. İnsanık adına katiamara seyirci kaan, seyirci kamak ne keime görünür,görünmez hameere destekeyen yeni sömürgecier. Şimdi bunar hiç yaşanmamış gibi panein bir iki gün öncesinde Kıbrıs a igii buyrukar sıraayan özgürükcü Avrupa Paramentosu. Unutan akıar için Muratağa, Sandaar, Kanı Noe bir şey ifade eder mi dersiniz?. Ya da sadece Yes de annem mi denmei. Küreseeşmenin bu yüzünden biraz da Türkiye ye dönük kavramarın, kurumarın içinin boşatımasına bakabiiriz. Kırşehir ziyaretinde karşıama töreni sonrasında odasında konuk ettiği Gazi Mustafa Kema i konuk kotuğuna buyur edip, kendisi de Makamına oturup bigi veren ve sonrasında, gazeteciere o Makam benim deği Devetin,Mietin bana emaneten verdiği Makam diyebien ve Gazi den de övgü aan Vai ie, kamuoyunun ve yargının gündemini sınırsız övgüer ve muhteif eşyaara meşgu eden Vai eri yan yana düşünür müsünüz? Danıştay ın Yargıtay ın, Anayasa Mahkemesinin kimi karararına karşı en ağır biçimde karşı çıkıp, ideoojik buup, başka davaarda konuyu bağımsız yargıya bırakaım yakaşımını ne kadar inandırıcı buacağız. Kadının özgürüğü adına sadece türbanın konuşuup, özgür kadınarın topantıarda, sofraarda, kimi kez düğünerde bie ayrı yererde oturtumasına ne demei. Bu böümü başka iki örneke bitirmei. Aydınığın yüzü oması gereken Üniversiteerimizde öğretim görevierine seçim yaptırıyoruz. Öğrencier ve çaışanar omasa da bu seçimerin sonucunda öğretim görevieri kendi içerinde 6 aday beiriyorar. Bidiğiniz süreçe bu YÖK te üçe indiriiyor ve sonuçta Cumhurbaşkanı dün oduğu gibi istediğini yargı you kapaı oarak atıyor. Anayasa tartışmaarında hiç bunun en azından öğretim üyeerinin iradesini çok da ciddiye amamak oduğunu duyuyor muyuz? Katsayı için çırpınan YÖK ün, kaacak yer buamayan öğrencierin yurt sorunu veya çok büyük başka sorunarı ie igii merak etmememizi sağayacak bir tek önerisini anımsıyor musunuz? * Sosya Hizmet Uzmanı, Dr., Çağdaş Yaşamı Destekeme Derneği Çankaya Şube Başkanı Büent İLİK* Ankara da Teke işçieri direniyor. Onara verien karşıığı biiyorsunuz. İşin özündeki yeni çaışma koşuarı önerisi çaışanarın başına geen ve daha da çoğatıarak getirimeye çaışıan yeni tutsakık önerisi. İşçiere karşı karşıya getirien güvenik görevierinin bie bir dönem sonra artık adına 4 b mi, c mi deniir biinmez statüde çaıştırıacağını tahmin etmek güç deği. Cumhuriyetin tüm mirasını babaar gibi satarken gözerden kaçan yetim hakkı niteemesi de asında bir başka kavramsa çarpıtma deği mi? Bir işçi neden 10 ay çaıştırııp, iki ay zorunu izine ayrıır dersiniz? Adığın maaşın üçte birine, zaten buna çaışacak miyonar var gerekçesiye razı ounmaı mı? Kavramar ve kurumarı böyesi eğip,büktüğünüz zaman asında bierek veya bimeyerek bir arada yaşamayı sağayan ve önemice bir böümü topumsa beekte,generde gizi topumsa sözeşmeyi de eğip,büküyorsunuz demektir. Tam da bu noktada topumsa umut sorunsaı gündeme geir. Kendisi, aiesi,ükesi ve insanık adına umutarını, yaşama sevincini yitirenerin hangi uçara, bireyse veya topumsa patoojiere savruacağını tahmin etmek güç değidir. Öümü kutsamak adına deği ama 68 ve 78 kuşağının yitirdiği evatarını ardından akın var güneşe akın, güneşi zaptedeceğiz, güneşin bağrışarı en umarsız anda bie bir umuda tutunmak deği miydi? Bugün umudu yeşertecek, yaşatacak oan demokrasidir. Bu kademe kademe soyutanıp, gerektiğinde e kadırıp,oy verecekerin öne çıktığı temsii bir demokrasi değidir. Katıımı, eyemi, örgütü, çoğunukcu deği, çoğucu çok sesi bir demokrasidir. Kimikeri yok saymayan,küçümsemeyen ama insanı ve insanığı tek bir kimiğe ve bedene de hapsetmeyen demokrasi. Siyasa partierde Liderin her şey oduğu, neredeyse 2. bir ismin bie anımsanmadığı, bağıran, çağıran, kendisinden başka hiç kimseyi konuşturmayan bir sistem demokratik değidir, oamaz. Demokrasi her şeyden önce yurttaşı teme aır. Hakarıya, sorumuukarıya. Sivi topum kuruuşarı bunun en önemi araçarından birisidir. Sorunarı, gereksinimeri, çözüm önerierini gündeme getirir, öncü uyguamaarını başatır, topumun farkında omadığı konuarı araştırır, baskı unsuru our. Bu çerçevede ÇYDD nin etkin sorumuukar üstendiğini ve başarıı oduğunu söyeyebiiriz. Örneğin kızarımızın okutuması, yatıı böge okuarının geiştirimesi, üniversitei gençerin destekenmesi çok ama çok önemidir. Ancak burada kritik nokta STK arın bu teme topumsa sorunarın çözümünü tek başına üstenmeye kakması veya bunu çözebieceğini sanmasıdır. Kurtarıcıık sapantısı deniebiecek bu yakaşımın yerine, ÇYDD nin Kardeenerde yaptığı gibi bir yandan başarıı, öncü uyguamaarı başatıp,sürdürmek ama bunun yanında bu sorunu ve çözüm istemini Üke gündeminde tutabimektir. STK ar açısından bir başka önemi yakaşım sorunu, gereksinim,sorun sahibi kişi ve gruparı işin içine yeterince katmadan, onar adına çözümer üretmeye çaışmaktır. Örneğin mahaenin çöp sorunu veya yeşi aan için sürece orada yaşayanarı katmadan üretiecek her mode güçüke karşıaşacak demektir. Kadınara şiddete direnin demek yetmez. Nası ı da birikte üretmek gerekir. Yukarıdan aşağıya bakış ve örgütenme gerçek, kaıcı çözümü de, demokrasinin geişmesini de oumsuz etkieyecektir. Beni, bizi, benim dışımda ve bana rağmen değiştirmeye çaışmak bir müddet sonra bunu yapmaya çaışanarı da yoracak ve bıktıracak ve hatta çaışmaktan vaz geçirebiecek bir süreçtir. Yeni kuanıan kavrama öğrenien çaresiziğin at yapısında bu yakaşımarın da payı vardır. Çağdaş topum, örgütü, katıan, umutarı diri topumdur. Konuşabien, soru sorabien, demokratik tepkisini gösterebien topumdur. Aydınık ve çağdaş bir Ükeye, Dünyaya oan inanç ve umuta. ÇALIŞMA ORTAMI 17

18 Çevre Düşünceden Partieşmeye Yeşier Çevre eyemerinin yirminci yüzyıın ikinci yarısında artmasının başıca üç nedeni buunmaktadır. Biimse çaışmaar sayesinde hareketin çevre korumaya yöneik bieşeneri genişetimiş, Amerika ve Avrupa nın dışında birçok ükede de çevreye iişkin değererde geişmeer omuş ve çevre sorunarına bakış açısı değişmiş; çevre çok daha geniş anamda idrak edimeye başanmıştır. Çevre sorunarı uzun sürei oarak tüm insanığın yaşamını tehdit eden bir sorun haine gemiştir (Kapan, 1999: 95). Çevre sorunarının kavranmasına yöneik bu anayış değişikiği bir ükenin çevre siyasetini aşan bir içeriğe sahiptir. Bu içerik, hem uusa hem uusararası seviyede çözüm arama çabaarının yanında, ekonomi poitikten ekooji poitiğe uzanan bir zihniyet değişimi ve çevreye igii poitik ideoojik hareketeriye de yakından igiidir. Doayısıya çevre sorunarını siyasetten soyutamak pek oası görünmemektedir (Ökmen, 2004: ) arın sonarında Batı Avrupa ükeerinde ve ABD de öğrenci oayarı başadığından beri çevre sorunarı iç ve dış siyasetin hep içinde omuştur. Hakın çevreye gösterdiği iginin içerik ve seviyesine bağı oarak çevre sorunarı kimi ükeerde kamu örgüterinin sorumuuğuna bırakımış, kimi ükeerde çevreyi korumak ve geiştirmek gayesinde oan partier kurumuştur. Kimi ükeerde ise, kamuoyunu türü baskı kümeeri seçimerde sonuç amak amacıya etkiemeye çaışmıştır. Nükeer santraer, temiz hava, yeşi çevre gibi konuarda protesto gösterierinde buunan baskı kümeerinin, ükeden ükeye değişen düzeyde kamuoyu üzerinde etkieri oduğu görümektedir. Çevre sorunarının siyasaaşma derecesini her ükede geçeri oan sistemin kapitaist ya da sosyaist oması, siyasa rejimin katıımcı veya otoriter oması da etkiemektedir (Keeş ve Hamamcı, 2005: ). Kısaca makaede düşünce, hareket ve partieşme sürecindeki yeşierin görüşeri ana hatarı ie ortaya konumaya, bu sayede de nası bir dünya görüşü savundukarı inceenmeye çaışıacaktır. Çevreci Siyasa Akımar Çevre ie igii uusararası seviyede faaiyeter yoğunaşırken, özeike sanayieşmiş Batı ükeerinde kite hareketerine varan geişmeer gözenmektedir. Bir yandan radika hareketere kadar yeni çevreci topumsa hareketer başarken, bir taraftan da eskiden var oan çevrese örgüter büyümüştür. Bu topumsa hareketer bir yandan mecisere kadar uzanırken bir taraftan da meciseri reddeden yeni bir boyut kazanmaktadırar. Çevreci grupar, çevre sorunarının artmasına parae oarak nükeer siahara, hava aanarına karşı yoğun bir protesto gösterierini başatırken bazıarı daha radika çözümer de öne sürmektedir. (Görmez, 2003: 98). Bununa birikte, çevreci siyasa akımarı ana hatarıya üçe ayırabiiriz. Birinci akım, doğa korumacı geenekçier dir. Yararcı maddeci değerere ve ekonomik bireyciiğe birçok açıdan karşı çıkmaka beraber özünde kapitaist sisteme ve sanayieşmeye karşı değidirer. Kendi görüşerine uygun değişikikerin ortaya çıkmaarı konusunda karamsardırar. Yasa youya baskıyı, taeperinin teme bir parçası oarak görürer. İkinci akım, radika özgüreştirici çevrecier dir. Küçük öçeki kendine yeteri topuukarı * Ankara Üniversitesi Sosya Biimer Enstitüsü Sosya Çevre Biimeri Anabiim Daı Araştırma Görevisi Bige Kağan ŞAKACI* hedefeyen, insan doğasıya igii iyimser, kişise özerkikerine düşkün yakaşımar taşırar. Kapitaist sisteme muhaiftirer. Bir teknoojik durumun, başka bir teknoojik geişme ie değişmesi neticesinde çözüebieceği düşünceerinin tamamen karşısındadırar. Yeni yaşam tiperini benimsemeye istek duyarar. Üçüncü akımda yer aanar ise, bu iki grubun arasında yer aan ve tartışmasız çoğunuğu ouşturan reformcuardır. Çevre sorunarını kapsayan geniş bir aana yakın igi duyar, hakim topumsa söyemeri destekerer. Temede merkeziyetçi sayıabiirer. Sosya demokrat, İşçi ve Libera partier safarında yer aırar. Yeşier ve derin ekoojister de kendierini bu sınıfandırmanın içinde görmemektedirer. Görüdüğü gibi hemen hemen bütün ekoojik gruparın sorunara bakış açıarında, ekoojik sorunarın nedeneri konusundaki görüşerinde ve önerien topum modeerinde birbirinden son derece önemi farkarı mevcuttur. Yeşi Hareket 1970 ı yıarda kapitaist sisteme önemi tenkiter yöneterek popüaritesini artıran ve sonraki yıarda insan-doğa iişkisi bağamında farkı birçok tepkiyi de bünyesinde bireştiren yeşi hareket, bu noktadan sonra siyasaaşmaya başamıştır (Ökmen, 2004: ). Yeşier kavramı, özeike çevre kavramına göre farkı anamara ve işevere sahiptir. Kavram, 1983 seçimerinde Aman yeşierinin federa mecise temsici sokma başarısını ede etmesinden sonra moda omaya başamıştır. Bu çerçevede kuruan yeni partiere isim babaığı yapmıştır. Ayrıca önceden kurumuş benzeri partier de ismini bu yönde değiştirmiştir. Örneğin 1984 te partieşen Fransız Ekoojisteri, partierinin ismini Ekooojist Parti-Yeşier koymuştur. Yeşier kavramı özeike partieşme sürecinin ve seçimerde ede edien başarı nın ardından diğererine göre daha siyasa bir içerik kazanmış, giderek kite hareketi haine geen ekoojister in poitik aandaki konumarını semboize eden ortak bir kavram haine gemiştir. Buna ek oarak diğererine göre daha geniş anamar da taşımaktadır. Ekoojik denge, çevre sorunarı, siahsızanma ie igii oanarın yanında, bunara iişkii diğer siyasa-sosya konuarı kapsayan ve bunar karşısında yeni anayışı, tavrı ortaya koyan bir içeriğe sahiptir. Çevrese endişeer in yanında diğer sosya ve ekonomik sorunarın yeşier kavramı içinde buunmasının önemi sebeperi vardır: Sebeperden birincisini, çevre sorunarını diğer sorunara içiçe yer aması ve bunun iyice kavranmış oması ouşturur. Sorunun çözümü yeşiere göre, aynı şekide bütüncü bir yakaşımı gerektirmektedir. İkincisi ise, büyük öçüde yeşi partier in merkezi kadroarının mücadeeci ve sosyaist geçmişe sahip oanardan meydana gemesidir. Diğer bir önemi neden de, partieşmenin bir gereği oarak, yeşierin diğer sorunara da igienmek durumunda omasıdır. Ancak bütün bunara rağmen yeşier imajı, büyük öçüde doğaya, enerji kaynakarına ve siahsızanmaya verdikeri öneme özdeştir (Öz, 1989: 28-34). Yeşierin düşüncesi, topumun yerinden ve tabana dayaı bir demokrasiye yönetimesi temei üzerinde yoğunaşmaktadır. Yeşi topum, karşııkı yardımaşmaya ve sosya sorumuuğa evet, şiddete hayır diyen bir topum- 18 ÇALIŞMA ORTAMI

19 Çevre dur. Böye bir topumda, gönüü oarak insanar sade bir hayat sürdürürer. İnsanarın kendierine güveneri açıktır. Bu topumda doğaya saygı, yaşamın kutsaığı, ekoojik tarım önemidir (Naess, 1994:10). Yeşi hareketin ana teması kapitaizmin çeişkierini görmek için önemi bir sebepti ve insanar bu bağam etrafında bütüncü bir tenkidi geiştirmeye başadıar. İnsan-topum iişkierini her aanda sorguama da güçü bir isteği oarak kabu etmek gerektiği (Bahro, 1989: 47) konusunda görüş biriğine vardıar. Yeşi harekette amaç, paramenter demokrasi youya iktidara geip program uyguatmak deği, yurttaş girişimerine dayaı yeni bir siyasi anayışın geiştirimesini sağamaktır. Devet denetimi dışında ve sivi topum içinde yeni bir iişkier ağı kurup, mecisi de sergieme aracı oarak kuanma düşüncesindedirer (Şimşek, 1993: 20). Bu bağamda so akımarın yeşiere bakış açıarı da çok farkıdır. So akımar, burjuvazinin kiteeri kandırmak için yeni bir aracı oarak yeşi hareketi değerendirimektedir (Özer, 2001: 68). Yeşier, bu yöneri ie batıda kapitaizmin, doğuda komünizmin asi çocukarı oarak doğup geişmişerdir. Yeşi düşüncenin neo-faşist düşünce ie bağantısını kuranar ve otoritermuhafazakar düşünceerin yeşier içinde mevcut oduğunu söyeyener de buunmaktadır. Yeşierin program ve disipin karşıtı eğiimeri, içerinde farkı unsurarın yer amasına sebep omaktadır. Yeşierin devet sistemine farkı bakmaarı, meciserde yer ama istekeri çeişki gibi görünebiir. Bir görüşe göre 1970 erde yoğunaşan çevre sorunarı karşısında mevcut partierin yeteri duyarıığı göstermemesi karşısında ekoojister baskı grubundan partieşmeye doğru kaymışardır. Kuşkusuz mecis, seserini daha koay duyurabiecekeri bir aandır (Şimşek: 1993: 22-24). Yeşi Partierin Tavırarı Gene oarak yeşi partierin tavırarı inceendiğinde kimi özeikerin ön pana çıktığı görümektedir. Yeşi partierin söyemde ve ideoojide öne çıkardıkarı konuar, ekooji, katıımcı, doğrudan demokrasi, bireyciik, gene bir sokanat eşitikçi tavır, Üçüncü Dünya ie dayanışma ve tek tarafı siahsızanmadır. Yeşier, uusararası işbiriği youya doğa çevrenin korunmasını, tek tarafı siahsızanma ve nükeerden arındırımış bir Avrupa aracıığıya da barışı amaçamaktadır. Ekonomik büyümeye doğrudan karşı çıkışı temsi etmektedirer. Maddi ürünere daha az vurgu yaparak ve bireyseciiği, kendini tayini, kendini gerçekeştirmeyi öne çıkararak aternatif bir hayat tarzını savunmaktadır. Üçüncü Dünya ie payaşımcı bir münasebetin geiştirimesini istemektedirer. Yeşi partier, kısaca geenekse siyasa partierin program çerçevesinin dışında bir ideoojik yöneime sahiptirer. Yeşier, mecis sisteminin kurumsa yapısının dışına taşan ve hiyerarşiyi dışayan parti yapıarıya, geenekse omayan siyasa eyem biçimeriye yeni bir siyasa tarz geiştirmektedirer. Yere parti örgüterine karar ouşturma sürecinde özerkik tanımayı, yeşi parti modei, anamı bir katıım fırsatının ön şartı oarak görmektedir. Çünkü daha açık ve anaşıabiir bir siyaset, mümkün oduğunca iktidarın daha faza birime dağıtımasını gerektirmektedir (Önder, 2003: 135). Yeşierin programı, birey ve topum için, kütüre, maddi ve topumsa ihtiyaçara hizmet eden bir topumsa ekonominin kuruması esasına dayanır. Yeşier, kendierini materyaist sosyaizm ve kapitaizm arasında bir üçüncü yo oarak görürer. Doğa kaynakarın, toprağın, üretim araçarının ve bankaarın, devet iyeiği yerine topumsa iyeiğe konu yapımasını isterer. Devet iyeiğini, katııma oanak vermediği için kabu etmezer. NATO dan çıkımasını, kadın hakarının ayrımcı uyguamaara uğratıdığı yererde buna karşı geinmesini önerirer (Keeş, 1997: 256). Sonuç Düşünce, hareket ve partieşme süreci içinde yeşier oarak biinen grupar bir takım yakaşımarı ve düşünceeri içermekte, bir çeşit dünya görüşü ouşturmaya çaışmaktadır. Ancak ekoojisterin düşünceerinde ortaya çıkan farkıaşma, yeşiere de yansımış ve özeike Amanya ve Fransa yeşi hareketeri içinde ayrı yepazede görüşer ortaya çıkmıştır. Gene oarak, kapitaizmin ve topum yapısının eeştirisine dayanmaka beraber, yeşier hareketini, sosyaizm ve kapitaizm arasında bir üçüncü yo oarak görenerin, araarında bie farkı yakaşımara sahip oanar vardır (Ökmen, 2004: ). Kaynakça BAHRO, R.(1989). Nası Sosyaizm? Hangi Yeşi? Ne İçin Sanayi? (Çev. Tanı Bora), Ayrıntı Yayınarı. GÖRMEZ, K.(2003). Çevre Sorunarı ve Türkiye, Ankara: Gazi Kitabevi. KAPLAN, A. (1999). Kürese Çevre Sorunarı ve Poitikaarı, Mükiyeier Biriği Vakfı Yayınarı. KELEŞ, R. ve Can Hamamcı (2005). Çevre Poitikası, Mayıs, İmge Kitabevi. KELEŞ, R. (1997). Çevre ve Siyaset, İnsan Çevre Topum ( Yayıma hazırayan: Ruşen Keeş ), İmge Kitabevi, s NAESS, A. (1994). Derin Ekoojinin Temeeri, Derin Ekooji, ( Der.Günsei Tamkoç ), İzmir: Ege Yayınarı. ÖKMEN, M. (2004). Poitika ve Çevre, Çevre Sorunarına Çağdaş Yakaşımar, ( ed. Mehmet C.Marin, Uğur Yıdırım, Beta, S ÖNDER, T. (2003). Ekooji, Topum ve Siyaset, Ankara: Odak Yayınevi. ÖZ, E. (1989). Dünyada ve Türkiye de Ekooji Hareketi nin Geişimi: Çevre Koruma Dernekerinden Siyasa Partiere, Türkiye Günüğü, Sayı:3, Haziran, S ÖZER, M. (2001). Derin Ekooji, Çağdaş Yere Yönetimer Dergisi,Cit:10, Sayı:4, Ekim, S ŞİMŞEK, M. (1993). Yeşier, İstanbu: Der Yay. Ne yapımaı? 1. Makinanın bakım, onarım ve ayaramaarı yapıarak (yanma kaitesi arttırıarak) egzozundan çıkan (siyah) duman ve gazar (emisyon) azatımaıdır. 2. Egzozun gaz & duman çıkış ağzı; işçinin sounum bögesinin zıt yönüne ya da daha yukarısına geecek şekide değişikik yapımaıdır. 3. İşçi çaışma sırasında bu tür işer için onayı (uygun fitrei) sounum yoarı koruyucusu, gürütü düzeyi (büyük bir oasııka) 90 db(a) dan daha yüksek oması nedeniye (manşonu) kuak koruyucusu, güvenik gözüğü ya da yüz siperiki baret, iş güveniği ayakkabısı ve ediveni kuanmaıdır. 4. İşçiye; gereki kişise koruyucu donanımarın seçimi, bakımı, uygun kuanımı ve muhafazası, koruyucuuk düzeyeri gibi başıkarı içeren KKD eğitimini yetkin eğitim kurum veya kişierden amış omaıdır. 5. Ağır ve tehikei işer yönetmeiğine göre; işe giriş muayenesi, her yı tekraranan periyodik) kuak odiyoğramı, akciğer fonksiyon testi, akçiğer grafisi ve işyeri hekimerinin öngördüğü kan anaizeri yapımaıdır. 6. İşçinin kuandığı makinaya ait işetme taimatı omaıdır. 7. Makinanın üzerinde oası riskeri ve aınacak önemeri gösteren işaret ve etiketer buunmaıdır. İKİ DAKİKA DÜŞÜN > Sayfa 23 ün yanıtı ÇALIŞMA ORTAMI 19

20 Vakıf Habereri Boztepe nin Genç Kızarı Kütür Gezisinde Bir ders dönemini yine yarıadık. Onbeş günük tatii hak ettik. Mini mini dörter, 5 er, 6, 7, 8 er ve daha önceki yıarda mini mini dört iken artık mesek iseerinde, Anadou iseerinde, düz isede okuyan kızarımız, karneerini saayarak Boztepe deki Genç Kız Evi ne sevinç çığıkarıya koştuar. Üniversitede okuyan, e verdiğimiz gençerimiz de ara sınavarındaki başarıarını payaşmak için Vakıf merkezine douştuar. Sonuçarı merak eden, üniversiteyi bitirip mesek sahibi oan gençerimiz, vakıf gönüüerimiz de oradaydı. Kısacası 9 yaşındakierden 70 i yaşarına merhaba diyen yüreker sevinç yumağı oup başarının keyfini çıkardık. Sonra da hep birikte, yeni başarıarı yaşama geçirmek için yürümek deği, koşmak gerektiğine karar verdik. Boztepe deki genç kızarımızdan Fatma, yeni yıdan bekentierini yazarken diyordu ki: Ben yeni yıa yeni bir umuta girmeyi düşünüyorum. Eskiyi geride bırakıp ieriye bakacağım. Hayatımı değeri, güze, iyi bir şekide yaşamak istiyorum. İeride Vatanıma, Aieme, Sevdiğim ve değer verdiğim herkese yararı bir birey oarak yetişmeyi düşünüyorum. Öye omak için de, eimden geen her şeyi yapacağım. (...) Hiçbir zaman şunu bunu başaramadım demeyeceğim, başarmam gerek diyeceğim. Kendimi övmem beni başarıya uaştırmaz; onun için kendimi eeştirmeyi düşünüyorum. Aiemde mesek sahibi omuş kimse yok, ben neden bir mesek sahibi omayayım ki. Bazı insanar Kızar niçin okuyor ki, dizini kırıp, evde e işi faan yapsın diyor. Ben bu sözü hiç sevmiyorum. (...) Kadınar da bu uusun bir bireyi. Atatürk Kadın erkek eşit demiş. Çağdaş bir uus her insanın eşit oduğu uustur. Kızar okumasın diyenere yanıdıkarını kanıtayacağım. Genç kızarımız, her ne kadar dar bir çevrede yaşıyor osaar da, her ne kadar kütür gezieri dışında birkaç sokak öteye geçmemiş osaar da, ufukarı çok geniş. Ükede ve dünyada oup biteneri iziyorar.... diyor ki : Yeni yıda dünyanın yepyeni bir dünya omasını istiyorum. Ozon tabakasının -bir mucize osa da- deinmiş yereri geri kapansın ve kürese ısınmanın adı bir daha duyumasın; yeni yıda ükemizdeki kriz yok osun; ükemiz daha geişsin ve dünyada yeni buuşar osun; savaşar bitsin, çocukar ö- 20 ÇALIŞMA ORTAMI

Türkiye'nin Tükenmeyen Kalemi. Adalet Meslek Yüksekokulu

Türkiye'nin Tükenmeyen Kalemi. Adalet Meslek Yüksekokulu Türkiye'nin Tükenmeyen Kaemi Adaet Mesek Yüksekokuu Atatürk, 1923 yıında çağdaş ve aik anayışa temeendirien Genç Cumhuriyetimizin, aydınanma younda ışığını gençerden aması gereğinin biinci ie eğitime yönedi.

Detaylı

2013 SBS (ORTAÖĞRETİME GEÇİŞTE TEK SINAV YENİ SİSTEM)

2013 SBS (ORTAÖĞRETİME GEÇİŞTE TEK SINAV YENİ SİSTEM) 2013 SBS (ORTAÖĞRETİME GEÇİŞTE TEK SINAV YENİ SİSTEM) (Şubat 2011-2641 Miî Eğitim Bakanığı Tebiğer Dergisi 113 Değişikikeri ie) 2012-2013 öğretim yıından itibaren 8. sınıfta uyguanacak oan yeni sistemde

Detaylı

02 Mayıs 2007 tarih ve 26510 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

02 Mayıs 2007 tarih ve 26510 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Enerji Verimiiği 5627 SAYILI ENERJİ VERİMLİLİĞİ KANUNU; 02 Mayıs 2007 tarih ve 26510 sayıı Resmi Gazetede yayımanarak yürürüğe girmiştir. Enerji Verimiiği: Binaarda yaşam standardı ve hizmet kaitesinin,

Detaylı

Kurumsal KURUMSAL YÖNETİM ALGI ARAŞTIRMASI BURSA KURUMSAL YÖNETİM ALGI ARAŞTIRMASI RAPORU

Kurumsal KURUMSAL YÖNETİM ALGI ARAŞTIRMASI BURSA KURUMSAL YÖNETİM ALGI ARAŞTIRMASI RAPORU KURUMSAL YÖNETİM ALGI ARAŞTIRMASI Kurumsa Kasim 2013-01 BURSA KURUMSAL YÖNETİM ALGI ARAŞTIRMASI RAPORU Rapor Hakkında; Bursa Kurumsa Yönetim Agı Araştırması Raporu, Türkiye Kurumsa Yönetim Derneği (TKYD)

Detaylı

Toplumsal cinsiyet, özel istihdam büroları geçici iş ilişkisi, sendikalar

Toplumsal cinsiyet, özel istihdam büroları geçici iş ilişkisi, sendikalar Ortak tepki: Öze istihdam büroarı ik konuşumaya başadığı andan itibaren Türkiye'deki işçi konfederasyonarının ortak tepkisini çekti. DİSK, Türk-İş, Hak-İş üç büyük konfederasyon kendi çizgieri doğrutusunda,

Detaylı

TEKNOPAZAR TEKNOLOJİK ÜRÜN TANITIM VE PAZARLAMA DESTEK PROGRAMI

TEKNOPAZAR TEKNOLOJİK ÜRÜN TANITIM VE PAZARLAMA DESTEK PROGRAMI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BİLİM VE TEKNOLOJİ TEKNOLOJİK ÜRÜN TANITIM VE PAZARLAMA DESTEK PROGRAMI Biim, Sanayi ve Teknooji Bakanığı Biim ve Teknooji Gene Müdürüğü Biim, Sanayi ve Teknooji Bakanığı Biim ve Teknooji

Detaylı

BAĞIMLILIKLA MÜCADELE

BAĞIMLILIKLA MÜCADELE İ S T A N B U L K A L K I N M A A J A N S I BAĞIMLILIKLA MÜCADELE MALİ DESTEK PROGRAMI (Kar Amacı Gütmeyen Kuruuşar) 2015 Yıı Tekif Çağrısı Başvuru Rehberi Referans No: İSTKA/2015/BGM Son Başvuru Tarihi:

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. Sevgi Yumağı Çocuk İşçiliğine Hayır, Kaliteli Eğitime Evet. Ali Osman Abacı : Zor Yollardan Geçtik

ÇALIŞMA ORTAMI. Sevgi Yumağı Çocuk İşçiliğine Hayır, Kaliteli Eğitime Evet. Ali Osman Abacı : Zor Yollardan Geçtik ÇALIŞMA ORTAMI İş Sağığı ISSN 1302-3519 Güveniği İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 141 Sevgi Yumağı Çocuk İşçiiğine Hayır, Kaitei Eğitime Evet Ai Osman Abacı : Zor Yoardan Geçtik Temmuz - Ağustos 2015 İŞÇİ SAĞLIĞI

Detaylı

TıbbiHızİstatistik. Prof.Dr.İhsan Halifeoğlu

TıbbiHızİstatistik. Prof.Dr.İhsan Halifeoğlu TıbbiHızİstatistik ve Oran Prof.Dr.İhsan Haifeoğu Sağık Hizmeterinde Kuanıan Hız ve Oranar Çeşiti sağık sorunarının ve sağık hizmeterinin somut oarak görüebimesi ve değerendiriebimesi amacıya birçok sağık

Detaylı

KURUMSAL YÖNETİM ZİRVESİ. 15 Ocak 2014 SABANCI CENTER HACI ÖMER KONFERANS SALONU SPONSORLUK DOSYASI

KURUMSAL YÖNETİM ZİRVESİ. 15 Ocak 2014 SABANCI CENTER HACI ÖMER KONFERANS SALONU SPONSORLUK DOSYASI VII. Kurumsa Uusararası KURUMSAL YÖNETİM ZİRVESİ 15 Ocak 2014 SABANCI CENTER HACI ÖMER KONFERANS SALONU SPONSORLUK DOSYASI VII. ULUSLARARASI KURUMSAL..... YONETIM ZIRVESI 15 Ocak 2013 Şirketerin Piyasa

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. İş Sağlığı Güvenliği. Çocukları Soracak Olursanız; Umutlarını Yitiriyorlar

ÇALIŞMA ORTAMI. İş Sağlığı Güvenliği. Çocukları Soracak Olursanız; Umutlarını Yitiriyorlar ÇALIŞMA ORTAMI İş Sağığı Güveniği İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 130 ISSN 1302-3519 Eyü - Ekim 2013 İŞÇİ SAĞLIĞI İŞ GÜVENLİĞİ ERGONOMİ İŞ HİJYENİ ÇEVRE TOPLUM ÖRGÜTÇÜLÜĞÜ ÇOCUK EMEĞİ KADIN SOSYAL POLİTİKA

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 111 Temmuz - Ağustos 2010. Çocuk Hakları Nerede Kaldı?

ÇALIŞMA ORTAMI. İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 111 Temmuz - Ağustos 2010. Çocuk Hakları Nerede Kaldı? ISSN 1302-3519 ÇALIŞMA ORTAMI İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 111 Temmuz - Ağustos 2010 Dünyadaki Çirkinikerin Yükünü Çocukar Taşıyor Çocuk Hakarı Nerede Kadı? İnşaatarda Yatıp Kakma Yereri İş Sağığı ve Güveniği

Detaylı

www.fisek.org.tr ÇALIŞMA ORTAMI Çalışan Çocuklara Vefa Borcu nuzu Ödemek İster misiniz? ISBN 1302-3519

www.fisek.org.tr ÇALIŞMA ORTAMI Çalışan Çocuklara Vefa Borcu nuzu Ödemek İster misiniz? ISBN 1302-3519 ISBN 1302-3519 ÇALIŞMA ORTAMI İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 94 Yoksuuğun Pençesindeki Çocukar İşyeri Hekimine Erişimde Adaetsiziker - II E ve Taşınabiir Eektriki E Aeteri www.fisek.org.tr Eyü - Ekim 2007

Detaylı

Servis ve Destek Videojet Uzaktan Servis

Servis ve Destek Videojet Uzaktan Servis Servis ve Destek Videojet Uzaktan Servis Ethernet özeiki 1000 Serisi yazıcıar için Üretkeniği artırmak için verierin ve bağantının gücünü kuanın Artık yazıcınızın verierine anında erişerek daha hızı yanıt

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. Çalışan Çocuklar ve Çocuk Bayramının Düşündürdükleri Toplum Hekimliğine Gönül Verenler - 3: Bir Mutlu İnsan: Dr.

ÇALIŞMA ORTAMI. Çalışan Çocuklar ve Çocuk Bayramının Düşündürdükleri Toplum Hekimliğine Gönül Verenler - 3: Bir Mutlu İnsan: Dr. ÇALIŞMA ORTAMI ISSN 1302-3519 İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 110 İŞÇİ SAĞLIĞI İŞ GÜVENLİĞİ ERGONOMİ İŞ HİJYENİ ÇEVRE TOPLUM ÖRGÜTÇÜLÜĞÜ ÇOCUK EMEĞİ KADIN SOSYAL POLİTİKA NÜFUS SOSYAL HEKİMLİK Çaışan Çocukar

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. İş Sağlığı Güvenliği. Çalışma Ortamının Belgesi: İş Cinayetleri Almanağı 2013

ÇALIŞMA ORTAMI. İş Sağlığı Güvenliği. Çalışma Ortamının Belgesi: İş Cinayetleri Almanağı 2013 ÇALIŞMA ORTAMI İş Sağığı Güveniği İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 135 ISSN 1302-3519 Temmuz - Ağustos 2014 İŞÇİ SAĞLIĞI İŞ GÜVENLİĞİ ERGONOMİ İŞ HİJYENİ ÇEVRE TOPLUM ÖRGÜTÇÜLÜĞÜ ÇOCUK EMEĞİ KADIN SOSYAL POLİTİKA

Detaylı

3. İşbirliği için etkin bir yapı, deneyimler ve alınan dersler, Kjell LARSSON... 82

3. İşbirliği için etkin bir yapı, deneyimler ve alınan dersler, Kjell LARSSON... 82 İÇİNDEKİLER Avrupa Biriği Bakanı ve Başmüzakereci Sayın Egemen BAĞIŞ ın Önsözü... 1 I. Giriş. 2 II. Konferans Programı... 3 III. Açıış Konuşmaarı... 4 IV. Yönetici Özeti... 25 V. Üst Düzey Yuvarak Masa

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. Adalet ve Çocuk. Basından Esirgenen Çıraklar, Bir İyi Uygulama Örneği

ÇALIŞMA ORTAMI. Adalet ve Çocuk. Basından Esirgenen Çıraklar, Bir İyi Uygulama Örneği ÇALIŞMA ORTAMI ISSN 1302-3519 İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 123 Adaet ve Çocuk Basından Esirgenen Çırakar, Bir İyi Uyguama Örneği Temmuz - Ağustos 2012 İŞÇİ SAĞLIĞI İŞ GÜVENLİĞİ ERGONOMİ İŞ HİJYENİ ÇEVRE

Detaylı

Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 2014-2017 STRATEJİK PLANI

Türkiye Halk Sağlığı Kurumu 2014-2017 STRATEJİK PLANI Türkiye Hak Sağığı Kurumu 2014-2017 STRATEJİK PLANI Türkiye Hak Sağığı Kurumu 2014-2017 STRATEJİK PLANI Vatandaşın sağığı ve sağamığı her zaman üzerinde dikkate duruacak uusa sorunumuzdur. Çünkü; Cumhuriyet

Detaylı

Yükseköğretimde Akademik Özgürlük

Yükseköğretimde Akademik Özgürlük DOI: 10.5961/jhes.2013.074 Yükseköğretim ve Biim Dergisi/Journa of Higher Education and Science Yükseköğretimde Akademik Özgürük Academic Freedom in Higher Education Tokay GEDİKOĞLU Öz Bu çaışmada akademik

Detaylı

www.fisek.org.tr ÇALIŞMA ORTAMI Çalışan Çocuklara Vefa Borcu nuzu Ödemek İster misiniz? ISBN 1302-3519 İstismar ve Şiddetin Kurbanları

www.fisek.org.tr ÇALIŞMA ORTAMI Çalışan Çocuklara Vefa Borcu nuzu Ödemek İster misiniz? ISBN 1302-3519 İstismar ve Şiddetin Kurbanları ISBN 1302-3519 ÇALIŞMA ORTAMI İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 92 İstismar ve Şiddetin Kurbanarı Cinseiğin Ticarieşmesi : Kürese Sömürünün Yeni Boyutu İşyeri Hekimine Erişimde Adaetsiziker - I HAZOP (Tehike

Detaylı

3. ve 4. SINIFLAR İÇİN ÇEVRECİ KEDİ ÇEVKİ İLE GERİ KAZANIM

3. ve 4. SINIFLAR İÇİN ÇEVRECİ KEDİ ÇEVKİ İLE GERİ KAZANIM 3. ve 4. SINIFLAR İÇİN ÇEVRECİ KEDİ ÇEVKİ İLE GERİ KAZANIM İLKOKULLAR İÇİN ÇEVRE EĞİTİMİ KİTABI Şubat 2016 ISBN 978-605-83720-1-6 ÇEVKO Çevre Koruma ve Ambaaj Atıkarı Değerendirme Vakfı 2016 Cenap Şahabettin

Detaylı

2 0 1 6 / 1. D Ö N E M

2 0 1 6 / 1. D Ö N E M MALİ MÜŞAVİRLİK YETERLİLİK SINAVI HAZIRLIK KURSLARI YENİLENEN KURSLARIMIZIN AVANTAJLARINDANYARARLANIN bizime uaşın KURS YERLERİ Şişi (Gayrettepe, Dedeman İş Merkezi) Kadıköy (Hasanpaşa Mh.) Şirinever Eğitim

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. Göz Göre Göre Kullanılan Çocuk Emeği. Karıncalar Mesaide. (Özer Akbaşlı ile Söyleşi)

ÇALIŞMA ORTAMI. Göz Göre Göre Kullanılan Çocuk Emeği. Karıncalar Mesaide. (Özer Akbaşlı ile Söyleşi) ÇALIŞMA ORTAMI ISSN 1302-3519 İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 124 Göz Göre Göre Kuanıan Çocuk Emeği Eyü - Ekim 2012 İŞÇİ SAĞLIĞI İŞ GÜVENLİĞİ ERGONOMİ İŞ HİJYENİ ÇEVRE TOPLUM ÖRGÜTÇÜLÜĞÜ ÇOCUK EMEĞİ KADIN

Detaylı

Bina Isıtmada Enerji Tüketiminin Optimum Kontrolü JAGA Araştırması

Bina Isıtmada Enerji Tüketiminin Optimum Kontrolü JAGA Araştırması Bina Isıtmada Tüketiminin Optimum Kontroü JAGA Araştırması İç mekan ısıtma ve soğutma sistemerinde enerji tüketiminin kontro edimesi ısınma ve ikimeme teorisinde daima önemi ro oynayan bir konu omuştur.

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. Toplum Hekimliğine Gönül Verenler: Sıtma Mücadelesinde Bir Öncü : Yüzbaşı Şahin

ÇALIŞMA ORTAMI. Toplum Hekimliğine Gönül Verenler: Sıtma Mücadelesinde Bir Öncü : Yüzbaşı Şahin ÇALIŞMA ORTAMI ISSN 1302-3519 İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 115 İŞÇİ SAĞLIĞI İŞ GÜVENLİĞİ ERGONOMİ İŞ HİJYENİ ÇEVRE TOPLUM ÖRGÜTÇÜLÜĞÜ ÇOCUK EMEĞİ KADIN SOSYAL POLİTİKA NÜFUS SOSYAL HEKİMLİK Topum Hekimiğine

Detaylı

Tesisat Sektörü, İki Uluslararası Etkinlikle Önce İstanbul, Ardından Antalya da Buluştu

Tesisat Sektörü, İki Uluslararası Etkinlikle Önce İstanbul, Ardından Antalya da Buluştu Tesisat Sektörü, İki Uusararası Etkinike Önce İstanbu, Ardından Antaya da Buuştu Uusararası Yapıda Tesisat Teknoojisi Sempozyumu na İgi Büyük Odu TTMD - Türk Tesisat Mühendiseri Derneği tarafından iki

Detaylı

SEÇİMLERE KATILIMIMIZ

SEÇİMLERE KATILIMIMIZ SEÇİMLERE KATILIMIMIZ İki Topumu Radika So İşbiriği (Drasy/Eyem) farkı poitik aanardan geen ve aşağıdaki teme ekseneri kapsayan ortak bir siyasi öneride biraraya gemiş insanarın birikteiğinden ouşan bir

Detaylı

Cumhuriyet Halk Partisi

Cumhuriyet Halk Partisi 1 Cumhuriyet Hak Partisi İşte Türkiye nin hai! Tarih : 26.04.2012 i s i i k r Bakanığı nın yürüttüğü Türkiye de Aie Yapısı Araştırması nda Türkiye geneinde topam 12 bin 56 hane ie anket çaışması yapıdı.

Detaylı

DÜNYA da vetürkiye de İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ Sorunu ve Çözümler..

DÜNYA da vetürkiye de İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ Sorunu ve Çözümler.. DÜNYA da vetürkiye de İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ Sorunu ve Çözümer.. Dr. Ahmet SALTIK AÜTF Hak Sağığı AbD www.ahmetsatik.net, profsatik@gmai.com 2014-15 Ders Yıı, Ankara EMEK EN YÜCE DEĞERDİR VE EMEĞE

Detaylı

cdc.de Almanca Kursları Fiyatlar ve Tarihler 2009 Berlin Köln Münih Radolfzell

cdc.de Almanca Kursları Fiyatlar ve Tarihler 2009 Berlin Köln Münih Radolfzell cdc.de Amanca Kursarı ar ve Tariher 2009 Berin Kön Münih Radofze Gene Bigier Ön bigiye sahip kursiyerer kursarına her defasında, Pazartesi güneri başayabiirer. Kursun başangıcında bir seviye tespit sınavı

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. Çocuk Gelinler. İnsan Uyur, Tehlike Uyumaz. Nükleer Kazalar Perdeler Kapalı Kaldı. Kedi Gözü

ÇALIŞMA ORTAMI. Çocuk Gelinler. İnsan Uyur, Tehlike Uyumaz. Nükleer Kazalar Perdeler Kapalı Kaldı. Kedi Gözü ÇALIŞMA ORTAMI ISSN 1302-3519 İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 117 Çocuk Geiner Nükeer Kazaar Perdeer Kapaı Kadı BÜYÜTEÇ : Kaçak Göçmen İşçier İnsan Uyur, Tehike Uyumaz İŞÇİ SAĞLIĞI İŞ GÜVENLİĞİ ERGONOMİ İŞ

Detaylı

Referans: EuropeAid/133086/M/ACT/TR. Türkiye de Mesleki ve Teknik Eğitimin Kalitesinin Arttırılması Hibe Programı. Hibe Uygulama Rehberi

Referans: EuropeAid/133086/M/ACT/TR. Türkiye de Mesleki ve Teknik Eğitimin Kalitesinin Arttırılması Hibe Programı. Hibe Uygulama Rehberi Referans: EuropeAid/133086/M/ACT/TR Türkiye de Meseki ve Teknik Eğitimin Kaitesinin Arttırıması Hibe Programı Hibe Uyguama Rehberi Temmuz 2014 Referans: EuropeAid/133086/M/ACT/TR Türkiye de Meseki ve Teknik

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. İş Sağlığı Güvenliği. Yeni Yılda, Çocukların Dünyasındaki Yenilik Yalnızca Takvim Yapraklarından İbaret

ÇALIŞMA ORTAMI. İş Sağlığı Güvenliği. Yeni Yılda, Çocukların Dünyasındaki Yenilik Yalnızca Takvim Yapraklarından İbaret ÇALIŞMA ORTAMI İş Sağığı Güveniği İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 133 ISSN 1302-3519 Mart - Nisan 2014 İŞÇİ SAĞLIĞI İŞ GÜVENLİĞİ ERGONOMİ İŞ HİJYENİ ÇEVRE TOPLUM ÖRGÜTÇÜLÜĞÜ ÇOCUK EMEĞİ KADIN SOSYAL POLİTİKA

Detaylı

GÜÇLENDİRME PERDELERİNDE BOŞLUKLARIN KAPASİTEYE OLAN ETKİSİ

GÜÇLENDİRME PERDELERİNDE BOŞLUKLARIN KAPASİTEYE OLAN ETKİSİ 2. Türkiye Deprem Müendisiği ve Sismooji Konferansı 25-27 Eyü 213 MKÜ HATAY GÜÇLENDİRME PERDELERİNDE BOŞLUKLARIN KAPASİTEYE OLAN ETKİSİ ÖZET: K. Pençereci 1, S. Yıdırım 1, Y.İ. Tonguç 1 1 İnş. Yük. Mü.,Promer

Detaylı

Nazar Boncuğu Sağlık. Sigortası Özel Şartları ve Sağlık Sigortası Genel Şartları

Nazar Boncuğu Sağlık. Sigortası Özel Şartları ve Sağlık Sigortası Genel Şartları Nazar Boncuğu Sağık Sigortası Öze Şartarı ve Sağık Sigortası Gene Şartarı Sayın Sigortaımız, Sağık Sigortası aanındaki öncüüğümüzü sürdürerek sizere modern sağık kuruuşarında, en hızı sağık hizmetini,

Detaylı

2 0 1 5 / 3. D Ö N E M

2 0 1 5 / 3. D Ö N E M MALİ MÜŞAVİRLİK YETERLİLİK SINAVI HAZIRLIK KURSLARI YENİLENEN KURSLARIMIZIN AVANTAJLARINDANYARARLANIN Hedeferinize bizime uaşın KURS YERLERİ Şişi (Gayrettepe, Dedeman İş Merkezi) Kadıköy (Hasanpaşa Mh.)

Detaylı

Hiçbir hukuk kuralı olmadığında, özgür konuşma suç olduğunda, çeşitli kutsal mazeretlere işkence ve kötü muamele uygulamalarını haklı çıkarmak için

Hiçbir hukuk kuralı olmadığında, özgür konuşma suç olduğunda, çeşitli kutsal mazeretlere işkence ve kötü muamele uygulamalarını haklı çıkarmak için Hiçbir hukuk kuraı omadığında, özgür konuşma suç oduğunda, çeşiti kutsa mazeretere işkence ve kötü muamee uyguamaarını hakı çıkarmak için başvuruduğunda, hiçbir e kitabı ya da prensip bireyeri koruyamaz.

Detaylı

İş Sağlığı Güvenliği ÇALIŞMA ORTAMI. Ufkunun Ötesi : Çırak Hüseyin Güneş in Yaşam Öyküsü. Kopan; Vinç, Halat, Sapan

İş Sağlığı Güvenliği ÇALIŞMA ORTAMI. Ufkunun Ötesi : Çırak Hüseyin Güneş in Yaşam Öyküsü. Kopan; Vinç, Halat, Sapan ISSN 1302-3519 İş Sağığı Güveniği ÇALIŞMA ORTAMI İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 140 Ufkunun Ötesi : Çırak Hüseyin Güneş in Yaşam Öyküsü Isparta Gü Sektörünün Yapısa Sorunarı ve Topumsa Cinsiyet Eşitsiziği

Detaylı

Seramiklerin, metallerin ve plastiklerin ısıl özellikleri nasıl değişkenlik gösterir? Isı Kapasitesi. Malzemenin ısıyı emebilme kabiliyetidir.

Seramiklerin, metallerin ve plastiklerin ısıl özellikleri nasıl değişkenlik gösterir? Isı Kapasitesi. Malzemenin ısıyı emebilme kabiliyetidir. Terma Özeiker Mazemeer ısı etkisi atında nası bir davranış sergierer? Isı özeikeri nası öçeriz ve tanımarız... -- ısı kapasitesi? -- terma uzama? -- ısı ietkenik? -- ısı şok direnci? Seramikerin, metaerin

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. Dünyanın Bütün Irmakları. İş Sağlığı ve Güvenliğinde Yanıltıcı Sayılar. Büyüteç: Bakanlıkların Yeniden Örgütlenmesi.

ÇALIŞMA ORTAMI. Dünyanın Bütün Irmakları. İş Sağlığı ve Güvenliğinde Yanıltıcı Sayılar. Büyüteç: Bakanlıkların Yeniden Örgütlenmesi. ÇALIŞMA ORTAMI ISSN 1302-3519 İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 118 Dünyanın Bütün Irmakarı İş Sağığı ve Güveniğinde Yanıtıcı Sayıar Büyüteç: Bakanıkarın Yeniden Örgütenmesi Mardin Yaz Okuu Çağrımız Şu: Gençer,

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. ANNEM Dr. Şahende Köymen (1916-1997) Keçiören Çocuk Esirgeme Yuvası nın Kurucu Başhekimi

ÇALIŞMA ORTAMI. ANNEM Dr. Şahende Köymen (1916-1997) Keçiören Çocuk Esirgeme Yuvası nın Kurucu Başhekimi ÇALIŞMA ORTAMI ISSN 1302-3519 İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 114 Ocak - Şubat 2011 İŞÇİ SAĞLIĞI İŞ GÜVENLİĞİ ERGONOMİ İŞ HİJYENİ ÇEVRE TOPLUM ÖRGÜTÇÜLÜĞÜ ÇOCUK EMEĞİ KADIN SOSYAL POLİTİKA NÜFUS SOSYAL HEKİMLİK

Detaylı

İçindekiler. Sendikaya katılmamın en büyük nedeni kadın olmaktı Düzce de DESA nın direnen kadınları ile konuştuk. Sendikayı DESA ya koyana kadar devam

İçindekiler. Sendikaya katılmamın en büyük nedeni kadın olmaktı Düzce de DESA nın direnen kadınları ile konuştuk. Sendikayı DESA ya koyana kadar devam - s petro - İçindekier 3 4 5 7 10 12 2 Merhaba Kriz faturasının işçiye kesimesini engeeyeceğiz Petro-İş Sendikası 26. Dönem 3. Genişetimiş Başkanar Kuruu Ayrı bir kadın yapısı omaı Güneydoğu Avrupa Enerji

Detaylı

HEDEFLERİNİZE BİZİMLE ULAŞIN

HEDEFLERİNİZE BİZİMLE ULAŞIN YENİLENEN KURSLARIMIZIN AVANTAJLARINDAN YARARLANIN HEDEFLERİNİZE BİZİMLE ULAŞIN KURS YERLERİ Şişi (Gayrettepe, Dedeman İş Merkezi) Kadıköy (Hasanpaşa Mh.) Şirinever (Mahmutbey Cd.) S E R B E S T M U H

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. Güvenliği. Çalışma Ortamı Sayı 137 Kasım-Aralık 2014. Halk Sağlığı Önderi Prof.Dr.Nusret H.Fişek 100 Yaşında

ÇALIŞMA ORTAMI. Güvenliği. Çalışma Ortamı Sayı 137 Kasım-Aralık 2014. Halk Sağlığı Önderi Prof.Dr.Nusret H.Fişek 100 Yaşında ÇALIŞMA ORTAMI İş Sağığı ISSN 1302-3519 Güveniği Çaışma Ortamı Sayı 137 Kasım-Araık 2014 ÇOCUK HABER Everdeki Acı ANIMSA Prof.Dr.Nusret H.Fişek 100 Yaşında İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ Taner Akpınar Güze Ödüer

Detaylı

INVESTIGATION OF VARIATION OF SURFACE WATER QUALITY PARAMETERS IN WESTERN BLACK SEA BASIN AND CLASSIFICATION OF STATIONS USING CLUSTER ANALYSIS

INVESTIGATION OF VARIATION OF SURFACE WATER QUALITY PARAMETERS IN WESTERN BLACK SEA BASIN AND CLASSIFICATION OF STATIONS USING CLUSTER ANALYSIS 5. Uusararası İeri Teknoojier Sempozyumu (IATS 09), 1315 Mayıs 2009, Karabük, Türkiye BATI KARADENİZ SULARI HAVZASINDAKİ YÜZEY SUYU KALİTESİ PARAMETRELERİNDEKİ DEĞİŞİMİN İNCELENMESİ VE CLUSTER ANALİZİ

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. Çalışan Çocuklara Vefa Borcu nuzu Ödemek İster misiniz? Güvenliği

ÇALIŞMA ORTAMI. Çalışan Çocuklara Vefa Borcu nuzu Ödemek İster misiniz? Güvenliği İş SağığıISBN 1302-3519 Güveniği ÇALIŞMA ORTAMI İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 98 İŞÇİ SAĞLIĞI İŞ GÜVENLİĞİ ERGONOMİ İŞ HİJYENİ ÇEVRE TOPLUM ÖRGÜTÇÜLÜĞÜ ÇOCUK EMEĞİ KADIN SOSYAL POLİTİKA NÜFUS SOSYAL HEKİMLİK

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. Güvenliği. Yüksek Sesle Söyle. Devrim İçin Eğitim. Yeterli Güvenlik Önlemi Alınmayan Yükün Altına Girme. Can Kaygısı İle İşi Reddetme

ÇALIŞMA ORTAMI. Güvenliği. Yüksek Sesle Söyle. Devrim İçin Eğitim. Yeterli Güvenlik Önlemi Alınmayan Yükün Altına Girme. Can Kaygısı İle İşi Reddetme ÇALIŞMA ORTAMI İş Sağığı ISSN 1302-3519 Güveniği İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 139 Yüksek Sese Söye Sanat ve Baskıcı Yöntemer Can Kaygısı İe İşi Reddetme O Bizerden Biri - Hukuk Tutkunu Bir Hukuk Adamı:

Detaylı

Et ve Kümes Hayvanı Eti Sektörü

Et ve Kümes Hayvanı Eti Sektörü Markaama, kodama ve sistem çözümeri Et ve Kümes Hayvanı Eti Sektörü Üretim hatarınızda karşıaştığınız benzersiz güçükeri biiyoruz Çeşiti ambaaj mazemeerini ve biçimerini yönetmekten yıkama sırasında aşırı

Detaylı

Markalama, kodlama ve sistem çözümleri. İnşaat Malzemeleri

Markalama, kodlama ve sistem çözümleri. İnşaat Malzemeleri Markaama, kodama ve sistem çözümeri İnşaat Mazemeeri 2 Neredeyse süreki çaışma süreeri, tozu ortamar ve aşırı sıcakık koşuarında sizin kadar çok çaışan bir kodama çözümüne ihtiyaç duyarsınız. Zoru ortamar

Detaylı

Türkiye'de Mesken Tipleri

Türkiye'de Mesken Tipleri Zeus tarafndan yazd. Perembe, 06 Austos 2009 18:53 - Son Günceeme Sa, 01 Arak 2009 15:20 Türkiye'de Mesken Tiperi Türkiye'de en ike saz meskenden en modern gökdeenere kadar çok çeiti mesken tiperi buunur.

Detaylı

Ortaokul_Kitabi:Mizanpaj 1 09.12.2013 13:42 Page 1

Ortaokul_Kitabi:Mizanpaj 1 09.12.2013 13:42 Page 1 Ortaoku_Kitabi:Mizanpaj 1 09.12.2013 13:42 Page 1 Ortaoku_Kitabi:Mizanpaj 1 09.12.2013 13:42 Page 2 Ortaoku_Kitabi:Mizanpaj 1 09.12.2013 13:42 Page i AFETE HAZIR OKUL Bu kitap, Başbakanık Afet ve Aci Durum

Detaylı

6Ekim 2004 tarihinde 59. Hükümet

6Ekim 2004 tarihinde 59. Hükümet Aziz ÇEL K Krista- f Sendikas E itim Müdürü Avrupa Sosya fiart ve Türkiye nin Çekinceeri 6Ekim 2004 tarihinde 59. Hükümet taraf ndan imzaanan Gözden Geçirimif Avrupa Sosya fiart, Hükümet taraf ndan onayanmak

Detaylı

Alsancakıizmir/TÜRKiYE Tel :+90(232)464 30 40 (PBX) Fax:+90(232)464 39 19. Web site : http://www.hlbsaygin.com.lre-posta:mailbox@hlbsaygin.com.

Alsancakıizmir/TÜRKiYE Tel :+90(232)464 30 40 (PBX) Fax:+90(232)464 39 19. Web site : http://www.hlbsaygin.com.lre-posta:mailbox@hlbsaygin.com. ID!B Saygın Yemini Mai Müşavirik ve Bağımsız Denetim A.Ş. Rapor N : SYMM 116/1795-184 BÜYÜME AMAÇLI HİsSE SENEDİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU'NUN YATIRIM PERFORMANSI KONUSUNDA KAMUYA AÇIKLANAN BİLGİLERE İLİşKİN

Detaylı

Üstün performans... paranızın tam karşılığı

Üstün performans... paranızın tam karşılığı ve yűk dengei forkifter 4 Tekeri, Pnömatik Lastiki 1.5 3.5 ton FD/FG15N FD/FG18N FD/FG20CN FD/FG20N FD/FG25N FD/FG30N FD/FG35N Üstün performans... paranızın tam karşıığı Operatörün maksimum verim aması

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. Devletimizin Çocuklara Bakış Açısı. Suçlu Ayağa Kalk! Çalışma ve Yürüme Yüzeyleri. Mustafa TAŞYÜREK

ÇALIŞMA ORTAMI. Devletimizin Çocuklara Bakış Açısı. Suçlu Ayağa Kalk! Çalışma ve Yürüme Yüzeyleri. Mustafa TAŞYÜREK ISSN 1302-3519 ÇALIŞMA ORTAMI İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 121 Devetimizin Çocukara Bakış Açısı Mustafa TAŞYÜREK Topum Hekimiğine Gönü Verener - 8 Cüzzamıarın Babası Etem Utku Çingeneer ve Sosya Poitika

Detaylı

CI/SfB Ro8. (Aq) Eylül 2012. Geliştirilmiş Yeni Temperli Cam. Pilkington Pyroclear Yangın Camı

CI/SfB Ro8. (Aq) Eylül 2012. Geliştirilmiş Yeni Temperli Cam. Pilkington Pyroclear Yangın Camı CI/SfB Ro8 (Aq) Eyü 2012 Geiştirimiş Yeni Temperi Cam Pikington Pyrocear Yangın Camı Pikington Pyrocear, yangın camı cephe: bütünük içeren tipik bir uyguama (E30) Pikington Pyrocear Yeni nesi Pikington

Detaylı

Markalama, kodlama ve sistem çözümleri. Kimyasallar

Markalama, kodlama ve sistem çözümleri. Kimyasallar Markaama, kodama ve sistem çözümeri Kimyasaar Üretim hatarınızda karşıaştığınız zorukarın farkındayız Kimyasa imaatında kodama, sıcak, tozu ve ısak oabien zoru üretim ortamarı nedeniye zor oabiir. Güveniir

Detaylı

2) ÇELİK YAPILARDA BİRLEŞİMLER

2) ÇELİK YAPILARDA BİRLEŞİMLER ) ÇELİK YAPILARDA BİRLEŞİMLER Çeik yapıarda kuanıan hadde ürüneri için, aşağıdaki sebepere bireşimer yapıması gerekmektedir. Farkı taşıyıcı eemanarın (koon-koon, koon-kiriş, diyagona-koon, kiriş-kiriş,

Detaylı

20. YÜZYIL BAŞINDA SÖMÜRGELEŞTİRİLMİŞ AFRİKA DA TOPLU KATLİAM POLİTİKALARI: NAMİBYA DAKİ SOYKIRIM VE ÇIKARILAN DERSLER

20. YÜZYIL BAŞINDA SÖMÜRGELEŞTİRİLMİŞ AFRİKA DA TOPLU KATLİAM POLİTİKALARI: NAMİBYA DAKİ SOYKIRIM VE ÇIKARILAN DERSLER 16 20. YÜZYIL BAŞINDA SÖMÜRGELEŞTİRİLMİŞ AFRİKA DA TOPLU KATLİAM POLİTİKALARI: NAMİBYA DAKİ SOYKIRIM VE ÇIKARILAN DERSLER Prof. Joseph B. Diescho nun Mayıs 2015 de Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve AVİM

Detaylı

Üstün performans... paranızın tam karşılığı

Üstün performans... paranızın tam karşılığı DİZEL VE YŰK DENGELİ FORKLİFTLER 4 Tekeri, Pnömatik Lastiki 1,5 3,5 ton S FD/FG15N FD/FG18N FD/FG20CN FD/FG20N FD/FG25N FD/FG30N FD/FG35N Üstün performans... paranızın tam karşıığı Maksimum verim ede etmek

Detaylı

Markalama, kodlama ve sistem çözümleri. Şekerleme

Markalama, kodlama ve sistem çözümleri. Şekerleme Markaama, kodama ve sistem çözümeri Şekereme Üretim hatarınızda karşıaştığınız benzersiz zorukarı biiyoruz Birçok farkı ambaaj türünü yönetmekten, havada uçuşan şeker parçacıkarının buunduğu bir ortamda

Detaylı

Sason ilçesi Dörtbölük köyünde G-3. çarpıştı. Yaralı kadın, karda mahsur kaldı! Kurtarma ekipleri seferber oldu. ışık ihlali yapan iki otomobil

Sason ilçesi Dörtbölük köyünde G-3. çarpıştı. Yaralı kadın, karda mahsur kaldı! Kurtarma ekipleri seferber oldu. ışık ihlali yapan iki otomobil GENEL İLETİŞİM MEDIA SEMBOL VE YÖNLER GELİŞTİRİCİLER İKONLARI ARAÇLAR AYARLAR VE GÖRÜNÜM DOSYA VE KLASÖR ZAMAN VE SAAT OFİS ARAÇLARI OYUN Hava Meydan Komutanığı nda asker kavgası G-3 Vatani görevini yapan

Detaylı

Seçimin medya karnesi

Seçimin medya karnesi Mimar Sinan Mahaesi nde KADIN DAYANIŞMASI GALiP GELDi Hasan Can, ustaık dönemi zaferini Ümraniyeiere kutadı FLASHABER / Ümraniye Beediye Başkanığı için 3 üncü kez %49,5 oya hakın güvenoyunu aan Başkan

Detaylı

- 3 - İ Ç İ N D E K İ L E R BİRİNCİ BÖLÜM 2014 YILI İŞ PROGRAMI 1- GENEL EKONOMİK GÖRÜNÜM...3 Dünya Ekonomisinde Eksen Değişikiği...3 Türkiye Ekonomisi için 2014...4 2- TÜRKİYE EKONOMİSİNE İSTANBUL

Detaylı

Gelecek Trendler. Sadece yenilenebilir enerjiyle çalışmak

Gelecek Trendler. Sadece yenilenebilir enerjiyle çalışmak & Geecek Trender Yeniikçiik ve geecek araşt rmaar dergisi Araık 2014 www.siemens.com.tr Laboratuvar ada Sürdürüebiir enerji, sadece eektrikten tasarruf etmek kadar basit bir iş deği. Danimarka nın Bornhom

Detaylı

EKOIQ SEÇİMLERİMİZ & GELECEĞİMİZ. Kim Bu Bilinçli Elektrik Tüketicisi? Yerel Adaylara 32 Soru. Yerel Seçimler için Sürdürülebilir Kentler Şartı

EKOIQ SEÇİMLERİMİZ & GELECEĞİMİZ. Kim Bu Bilinçli Elektrik Tüketicisi? Yerel Adaylara 32 Soru. Yerel Seçimler için Sürdürülebilir Kentler Şartı EKOIQ Y E Ş İ L İ Ş / Y E Ş İ L Y A Ş A M MART 2014 SAYI:37 İkim Değişiyor; Ya Davos un İkimi? Kim Bu Biinçi Eektrik Tüketicisi? Mesa Ararat: Geeceğin Şirket Hukuku, Topumsa Fayda Odakı Oacak www.ekoiq.com

Detaylı

5 yıldızlı tesiste, 5 yıldızlı hizmet veriyorlar Afyonkarahisar Polis Moral Eğitim Merkezi Müdürlüğü hizmete girdi.

5 yıldızlı tesiste, 5 yıldızlı hizmet veriyorlar Afyonkarahisar Polis Moral Eğitim Merkezi Müdürlüğü hizmete girdi. C M Y K Parsak tan şehit ve gaziere vefa MHP Afyonkarahisar Mietvekii Mehmet Parsak, şehiterimizin ve terör sadırısı nedeniye Gazi oan asker ve poiserimizin banka borçarının devet tarafından karşıanması

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. Her Yer Kan ve Barut Kokuyor; Gözyaşı Seller Gibi Akıyor. OSTİM Patlamalarının İlk Düşündürdükleri. Çim Biçerken İş Güvenliğini Düşün

ÇALIŞMA ORTAMI. Her Yer Kan ve Barut Kokuyor; Gözyaşı Seller Gibi Akıyor. OSTİM Patlamalarının İlk Düşündürdükleri. Çim Biçerken İş Güvenliğini Düşün ÇALIŞMA ORTAMI ISSN 1302-3519 İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 116 Her Yer Kan ve Barut Kokuyor; Gözyaşı Seer Gibi Akıyor OSTİM Patamaarının İk Düşündürdükeri İŞÇİ SAĞLIĞI İŞ GÜVENLİĞİ ERGONOMİ İŞ HİJYENİ ÇEVRE

Detaylı

Robot Kaynağı. Lazer Kesim. Üstün Teknoloji. KOZLUSAN Önce kalite, önce hizmet, önce memnuniyet anlayışı ile çalışıyor.

Robot Kaynağı. Lazer Kesim. Üstün Teknoloji. KOZLUSAN Önce kalite, önce hizmet, önce memnuniyet anlayışı ile çalışıyor. LUSN firması Saih Kozu tarafından 978 yıında Manisa'nın khisar içesinde tarım makinaarı imaatı ie faaiyeterine başamıştır. 000 yıında kaorifer kazanı üretimine adım atan firmamız, şu an.000 m² kapaı aan

Detaylı

ÇALIŞMA ORTAMI. Güvenliği. Rüyada Bile Rahat Yok. Geleceğimizin Tehlikelerinin Farkında Olmak. Benzen ile Çalışan İşçilerin Umut Işığı Muzaffer Aksoy

ÇALIŞMA ORTAMI. Güvenliği. Rüyada Bile Rahat Yok. Geleceğimizin Tehlikelerinin Farkında Olmak. Benzen ile Çalışan İşçilerin Umut Işığı Muzaffer Aksoy ÇALIŞMA ORTAMI İş Sağığı ISSN 1302-3519 Güveniği İki Ayda Bir Çıkar / Sayı : 146 İŞÇİ SAĞLIĞI İŞ GÜVENLİĞİ ERGONOMİ İŞ HİJYENİ ÇEVRE TOPLUM ÖRGÜTÇÜLÜĞÜ ÇOCUK EMEĞİ KADIN SOSYAL POLİTİKA NÜFUS SOSYAL HEKİMLİK

Detaylı

Üstün performans... paranızın tam karşılığı

Üstün performans... paranızın tam karşılığı DİZEL VE YÜK DENGELİ FORKLİFTLER 4 TEKERLİ, PNÖMATİK LASTİKLİ 1,5 3,5 ton S FD/FG15NT FG15ZNT FD/FG18NT FG18ZNT FD/FG20CNT FD/FG20NT FG20ZNT FD/FG25NT FG25ZNT FD30N, FG30NT FD35N, FG35NT Üstün performans...

Detaylı

/ 2. D Ö N E M

/ 2. D Ö N E M MALİ MÜŞAVİRLİK YETERLİLİK SINAVI HAZIRLIK KURSLARI YENİLENEN KURSLARIMIZIN AVANTAJLARINDANYARARLANIN Hedeferinize bizime uaşın 2 0 1 4 / 2. D Ö N E M KURS YERLERİ Şişi (Gayrettepe, Dedeman İş Merkezi)

Detaylı

VATANDAŞ TEPKi GÖSTERDi!

VATANDAŞ TEPKi GÖSTERDi! Çekmeköy AK Parti de SÜRPRİZ geişmeer! FLASHABER / AK Parti Çekmeköy İçe Başkanı Şahmettin Yükse istifa etti. Çekmeköy Beediyesi teknik başkan yardımcısı oarak görev yapacak oan Yükse e Siyasi ve Hukuk

Detaylı

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ 34.REKTÖRLÜK KUPASI

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ 34.REKTÖRLÜK KUPASI DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ 34.REKTÖRLÜK KUPASI İLK YARIYIL BASKETBOL ÖN ELEME GRUPLARI İÇİN GENEL ESASLARI 1. Amaç: Rektörük Kupası Turnuvaarı, Üniversitemiz öğrencieri arasındaki dostuk ve kardeşiği pekiştirmek,

Detaylı

ÖZEL ALAN MI OLDU? SANCAKTEPE'DE YOL, DURUM iç AÇICI DEĞİL. lambası şart! Buraya trafik POLONEZKÖY DE. Başkan Ali Kılıç tan.

ÖZEL ALAN MI OLDU? SANCAKTEPE'DE YOL, DURUM iç AÇICI DEĞİL. lambası şart! Buraya trafik POLONEZKÖY DE. Başkan Ali Kılıç tan. Düzce de adrenain dou bir gün RAFTiNG HEYECANI FLASHABER / Çekmeköy Sanayici ve İşadamarı Derneği ÇEKSİ- AD ın organize ettiği etkinikte Düzce deki 13 km ik parkurda rafting heyecanı yaşandı. Katıımcıar

Detaylı

Kurumu Genel Müdür l üğü vb. kuruluş lar gibi devlet bünyesi içinde özerk bir. yapıya kavuşturulması ve Diyanet İşleri

Kurumu Genel Müdür l üğü vb. kuruluş lar gibi devlet bünyesi içinde özerk bir. yapıya kavuşturulması ve Diyanet İşleri DiYANET işleri BAŞKANLIGI sayıı Resmf Gazete'de yayımanan E: 1970/ 53 - K: 197 1/ 76 sayı ı karar). Gerekçedeki, "başkanık mensupa rının memur sayı arak maaşarının bütçeden karşı an ması devetin din işerini

Detaylı

Organize dilenci çetesindeki. SENARYOLAR FiLMLiK dilencileri, dilenecekleri mahallelere servisle bırakması saniye saniye kameralara yansı-

Organize dilenci çetesindeki. SENARYOLAR FiLMLiK dilencileri, dilenecekleri mahallelere servisle bırakması saniye saniye kameralara yansı- İdris Güüce; 9 bin oy Anadou da bir içe demek Aemdağ TOKİ Emak Konut İ.Ö.O dan ÇiFTE STANDART! FLASHABER / Çevre ve Şehirciik Bakanı İdris Güüce, 30 Mart Yere Seçimerinde Üsküdar da Beediye Başkanığı nı

Detaylı

Öztürk Oran ve İlçe Yönetimi nden

Öztürk Oran ve İlçe Yönetimi nden Seami Öztürk Başkan Atınok Öz ü ZİYARET ETTİ FLASHABER / Karta Beediye Başkanı Op. Dr. Atınok Öz ü, Kadıköy eski Beediye Başkanı Av. Seami Öztürk makamında ziyaret etti. 30 Mart yere seçimerinde Kartaıar

Detaylı

AĠLE ĠġLETMELERĠNDE NESĠLLER ARASI YÖNETĠCĠ DEĞERLERĠNDEKĠ DEĞĠġĠM

AĠLE ĠġLETMELERĠNDE NESĠLLER ARASI YÖNETĠCĠ DEĞERLERĠNDEKĠ DEĞĠġĠM 68 AĠLE ĠġLETMELERĠNDE NESĠLLER ARASI YÖNETĠCĠ DEĞERLERĠNDEKĠ DEĞĠġĠM Öğr. Gör. Yavuz Tansoy YILDIRIM ÖZET DeğiĢim ie karģı karģıya kaan topumarda sadece maddi unsurar deği aynı zamanda değerer gibi manevi

Detaylı

> KAPAK. de kolayl kla nüfuz edebilece i düflünülüyor.

> KAPAK. de kolayl kla nüfuz edebilece i düflünülüyor. > KAPAK sektörerine biraz osun nefes ad racak. Türk müteahhiterimizin odukça etkin odu u bu pazararda, ticari engeerin kad r mas ie birikte Türk inflaat ürünerinin de koay ka nüfuz edebiece i düflünüüyor.

Detaylı

Genel Rehber. MO1106-EA Kullanım Klavuzu 5208. Bu Kılavuz Hakkında

Genel Rehber. MO1106-EA Kullanım Klavuzu 5208. Bu Kılavuz Hakkında MO1106-EA Kuanım Kavuzu 5208 buundurunuz. Parak ışık aydınık yererde buundurunuz. odukça düşer. 1 Pi aydınıkta şarj our. Hangi fonksiyonun hangi şarj seviyesinde kuanımdan çıkacağı saatin modeine bağıdır.

Detaylı

Orijinal metin Önerilen metin Gerekçe. Wrong terminology

Orijinal metin Önerilen metin Gerekçe. Wrong terminology 1 2 Kamu istişaresi / TR2010.0315.01/ Şebeke Yönetmeiğinin ENTSO-E ie uyumaştırıması / Exce şabonu yorumarı İgii Yönetmeik Madde Paragraf At Paragraf Yorum sahibinin Tam Adı Yorum sahibinin bağı oduğu

Detaylı

Premiks Tam Yoğușmalı Kombi. Seradens TASARRUF VE YÜKSEK VERİMİN MÜKEMMEL UYUMU. GARANTi

Premiks Tam Yoğușmalı Kombi. Seradens TASARRUF VE YÜKSEK VERİMİN MÜKEMMEL UYUMU. GARANTi Premiks Tam Yoğușmaı Kombi Seradens TASARRUF VE YÜKSEK VERİMİN MÜKEMMEL UYUMU GARANTi Üstün Özeiki Tam Yoğuşmaı Kombi Seradens Premiks tam yoğuşmaı kombi Seradens; Aarko nun en çok tercih edien kombisi

Detaylı

Hemşirelik Lisans Öğrencilerinin Problem Çözme ve Eleştirel Düşünme Becerileri *

Hemşirelik Lisans Öğrencilerinin Problem Çözme ve Eleştirel Düşünme Becerileri * DOI: 10.5961/jhes.2013.083 Hemşireik Lisans Öğrencierinin Probem Çözme ve Eeştire Düşünme Becerieri * Probem Soving and Critica Thinking Skis of Undergraduate Nursing Students * Yaçın KANBAY, Özgür ASLAN,

Detaylı

Markalama, kodlama ve sistem çözümleri. Otomotiv ve havacılık

Markalama, kodlama ve sistem çözümleri. Otomotiv ve havacılık Markaama, kodama ve sistem çözümeri Otomotiv ve havacıık Üretim hatarınızda, kendine has zorukara karşıaştığınızı biiyoruz Otomotiv ve havacıık sektörerinde, söz konusu ürün kaitesi oduğunda hataara yer

Detaylı

1.9.2. Koordinat Sisteminin İfade Edilişi

1.9.2. Koordinat Sisteminin İfade Edilişi Şeki.4: Robot koordinat sistemi.9.. Koordinat Sisteminin İfade Ediişi Koordinat sistemi, dikdörtgen, siindirik ve kutupsa koordinatara göre ayrı ayrı ifade ediir. Şeki.5: Koordinat tarifi Örnek : Dikdörtgen

Detaylı

Tek cam genişliğinde. Çift cam sıcaklığında

Tek cam genişliğinde. Çift cam sıcaklığında Isı Yaıtımı Eyü 2012 Tek cam genişiğinde. Çift cam sıcakığında Pikington Spacia Yeniikçi vakumu cam. Pikington Spacia Yeniikçi vakumu cam. Pikington Spacia vakumu cam Geişmiş Pikington Spacia teknoojisi

Detaylı

SAYI:21 ARALIK-OCAK-ŞUBAT 2014 HANGİ YAŞTA, HANGİ SPOR. yapilir? ALTUĞ: STRESİN EN İYİ İLACI, KIZIM. Kışın formda. kalmanın yolları. Muhteşem.

SAYI:21 ARALIK-OCAK-ŞUBAT 2014 HANGİ YAŞTA, HANGİ SPOR. yapilir? ALTUĞ: STRESİN EN İYİ İLACI, KIZIM. Kışın formda. kalmanın yolları. Muhteşem. SAYI:21 ARALIK-OCAK-ŞUBAT 2014 PINAR ALTUĞ: STRESİN EN İYİ İLACI, KIZIM HANGİ YAŞTA, HANGİ SPOR yapilir? Kışın formda kamanın yoarı Muhteşem Göer İçindekier Araık-Ocak-Şubat Derginin Adı Nesté Benime İmtiyaz

Detaylı

MO1104-EA Kullanım Kılavuzu 3261 3281. Pil gücü göstergesi. Saatinizin şarjı yeterli. Detaylı bilgi için Saatin Şarj Edilmesi ne (sayfa 12) bakınız.

MO1104-EA Kullanım Kılavuzu 3261 3281. Pil gücü göstergesi. Saatinizin şarjı yeterli. Detaylı bilgi için Saatin Şarj Edilmesi ne (sayfa 12) bakınız. MO1104-EA Kuanım Kıavuzu 3261 3281 Bu CASIO saati seçtiğiniz için sizi tebrik ederiz. 1 Uyarı! Bu saatte buunan öçüm işemeri profesyone ve endüstriye kesinik isteyen öçümer için tasaranmamıştır. Bu saatin

Detaylı

ve karşınızda... Pardus 2011

ve karşınızda... Pardus 2011 sayı 30 - Şubat 2011 özgürükiçin.com e-dergi Paket Yöneticisi 3.0 LVM, RAID ve Standart Böümendirme Veritabanı Sihirbazı phpmyadmin Yeni Ofis Yazıımı LibreOffice 3.3.0 ve karşınızda... Pardus 2011 içindekier

Detaylı

EKOIQ. Sürdürülebilirliğin İletişimi İletişimin Sürdürülebilirliği. Bu Kampüste Mavi ile Yeşil Bir Arada. Merkez(den) Kaç Kuvveti

EKOIQ. Sürdürülebilirliğin İletişimi İletişimin Sürdürülebilirliği. Bu Kampüste Mavi ile Yeşil Bir Arada. Merkez(den) Kaç Kuvveti EKOIQ Y E Ş İ L İ Ş / Y E Ş İ L Y A Ş A M MAYIS 2014 SAYI:39 www.ekoiq.com 9 TL (KDV DAHİL) Doğa Ormanarı Sigortaadıar Tedarik Zincirindeki Kayıp Nokta Buundu Enerjiyi Uçurtma dan Amak... Merkez(den) Kaç

Detaylı

Aydınlatmada Son LED Teknolojisi

Aydınlatmada Son LED Teknolojisi www.osram.com.tr Ayınatmaa Son LED Teknoojisi OSRAM LED aiesi ie hem bütçeen hem enerjien tasarruf ein. DÜNYAYA YENİ BİR IŞIKLA BAKIN Osram LED Lambaar LED Yeteriiği ve Başarı Faktöreri Öncü teknooji,

Detaylı

MEHMET ÖZDİL: ESNAF DEĞİŞİM İSTİYOR. Emirli Köyü ne yeni orman

MEHMET ÖZDİL: ESNAF DEĞİŞİM İSTİYOR. Emirli Köyü ne yeni orman İSTANBUL DA TABLO DEĞİŞMEDİ CHP VE AK PARTi ido NUN BAHAR tarifesi bei odu FLASHABER / İDO, günerin uzaması ve yocu yoğunuğu nedeniye birçok hatta sefererini yeniden düzenedi. İDO nun yaptığı yeni düzenemede,

Detaylı

Dalgıç Pompa. 4 DMD-P Serisi

Dalgıç Pompa. 4 DMD-P Serisi Dagıç DMDP Serisi Aarko dagıç pompaarı, kuanım ve içme suyu aanında her an kuanıma hazır, dertsiz, yatırımı kısa sürede geri ödeyen KESİNTİSİZ, KİŞİSEL TEK SU KAYNAĞIDIR. Endüstriye tesis ve işetmeerde

Detaylı

Dalgıç Pompa. 4 DMD Serisi

Dalgıç Pompa. 4 DMD Serisi Dagıç Pompa DMD Serisi Aarko dagıç pompaarı, kuanım ve içme suyu aanında her an kuanıma hazır, dertsiz, yatırımı kısa sürede geri ödeyen KESİNTİSİZ, KİŞİSEL TEK SU KAYNAĞIDIR. Endüstriye tesis ve işetmeerde

Detaylı

Başkanlar Mazbatalarını. alıp göreve başladılar

Başkanlar Mazbatalarını. alıp göreve başladılar Bakan Güüce den Başkan Keskin e HAYIRLI OLSUN ZiYARETi Mehmet Özdi Oda nın devrini aıp STARTI VERDi ATAŞEHİR DE KENTSEL DÖNÜŞÜM MAĞDURU YAŞLI TEYZENİN FLASHABER / Çevre ve Şehirciik Bakanı İdris Güüce

Detaylı

Kullanım Kılavuzu 3144

Kullanım Kılavuzu 3144 MO0804-EA Kuanım Kıavuzu 3144 Tebrik Bu CASIO saati seçtiğiniz için sizi tebrik ederiz. Saatinizden tüm oanakarıya faydaanabimeniz için bu kuanım kıavuzunu dikkatice okuyup, ierde de bakabimek için e atında

Detaylı

Bihter Daş Accepted: March 2010. ISSN : 1308-7231 muzeyyen_bulut@hotmail.com 2010 www.newwsa.com Elazig-Turkey

Bihter Daş Accepted: March 2010. ISSN : 1308-7231 muzeyyen_bulut@hotmail.com 2010 www.newwsa.com Elazig-Turkey ISSN:1306-3111 e-journa of New Word Sciences Academy 2010, Voume: 5, Number: 2, Artice Number: 2A0042 TECHNOLOGICAL APPLIED SCIENCES Müzeyyen Buut Özek eceived: Setember 2009 Bihter Daş Acceted: March

Detaylı

www.ersa.com.tr Saatinizi Kullanmaya Başlamadan Önce Kontrol Etmeniz Gerekenler Bu Kılavuz Hakkında İçerik Mod Referans Rehberi

www.ersa.com.tr Saatinizi Kullanmaya Başlamadan Önce Kontrol Etmeniz Gerekenler Bu Kılavuz Hakkında İçerik Mod Referans Rehberi MO1503-EA 2015 CASIO COMPUTER CO., LTD. Kuanım Kıavuzu 5446 Bu CASIO saati seçtiğiniz için sizi tebrik ederiz. TÜRKÇE Uyarı! Bu saatte buunan öçüm işemeri profesyone ve endüstriye kesinik isteyen öçümer

Detaylı