Farabi ġöyle demiģ: Uzun konuģanı kısa dinlemeli!

Transkript

1 BRUSELA Farabi'ye Lafı uzatanlara ne yapmak lazım? diye sormuģlar Farabi ġöyle demiģ: Uzun konuģanı kısa dinlemeli! Prof. Dr. Mehmet TURGUT Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağ. ve Hast. AD

2 BRUSELLA Zoonotik bir hastalıktır ĠNSANLARDA Malta Humması (Fever) Ondülan (Dalgalı AteĢ) Akdeniz Humması Cebelitarık Humması Gastric Fever Cyprus fever, Danube fever Koyun Hastalığı Mal Hastalığı HAYVANLARDA Bang s Disease Enzootic Abortion Epizootic Abortion Contagious Abortion Slinking of Calves Ram Epididymitis Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2008

3 BAKTERĠNĠN MORFOLOJĠSĠ VE BOYANMA ÖZELLĠKLERĠ Ġntrasellüler üreyen ve böylece organizmanın koruyucu mekanizmaları ve çeģitli antibiyotiklerden kaçınabilen bakterilerdir. Gram negatif,küçük (0.6 x1.5 µm ) coko-basil veya kısa çomak Ģeklindedir. Sporsuz, Kapsülsüz, Hareketsiz, veya Braunien hareket (yerinde titreģme). Çoğu Aerop iken B. abortus ve suis Mikroaerofildir ve primer izolasyon için % 5-10 CO2 e ihtiyaç duyarlar. (Bu nedenle kültürler çift ekilmeli) Sıvı besiyerinden hazırlanan preparatlarda 4-6 lı zincirler oluģtururlar Bütün türler katalaz pozitiftir ANCAK oksidaz ve üreaz aktiviteleri ve H2S oluģturmaları değiģkendir Ġdeal üreme ısısı 37 C ancak C de de üreyebilirler.

4 TARĠHÇE Hippocrat tarafından da bulgularının tanımı yapılmıģtır : Kırım SavaĢında (ilk olgu) (??) arasında yaģamıģ olan ingiliz Sir William Burnett yılları arasındaki kırım savaģı esnasında ilk olgularda görülen ateģin tanımını ve thermometrik ölçümlerini yapmıģtır arasında yaģamıģ olan Jeffery Allen Marston bu hastalık da ki klinik bulguların detaylı tanımını yapmıģtır arasında yaģamıģ olan Askeri Dr. ve Mikrobiyolojist Sir David Bruce 1885 de kan, idrar ve süt de bugünkü ismi Brucella melitensis olan Micrococcus melitensis isimli bakteriyi izole etmiģtir : B. abortus; Sığırdan ( yaģamıģ olan Danimarkalı veteriner Bernhard Bang tarafından) bugünkü ismi Brucella melitensis olan Bacterium abortus isimli bakteriyi izole etmiģtir : Agglütinasyon Testi; (Wright tarafından aynı isim ile) 1905 : B.melitensis; Keçiden (Zammit) Amerikaya giriģi 1905 de olmuģtur : B.suis; Domuzdan, (Traum) ABD ve Hindistan da 1953 : B.ovis; Koyundan (??) New Zealand, Australia da 1957 : B.neatomae; Çöl faresi (??) 1966 : B.canis; Köpekten (Carmichael) Caribou, and Reindeer Ülkemizde ise ilk bruselloz olgusu; I. Dünya savaģı yıllarınad (Abdülkadir Noyan tarafından bildirilmiģtir.)

5 BRUCELLA TÜRLERĠ VE REZERVUARLARI TÜR SEROTĠP REZERVUARI ĠNSANDA PATOJEN MĠ? B. abortus 1-6, 9 Sığır,manda,çakal,sırtla n ve at B.melitensis 1-3 koyun, Keçi, sığır, deve antilop B. suis 1,2,3,4 ve 5 Domuz, kurt, tilki,sığır,geyik EVET Dünyadaki olguların % 25 i EVET Dünyadaki olguların % 70 i EVET Dünyadaki olguların % 5 i B. canis Köpek EVET ancak Nadir B. ovis Koç ( özellikle epididimit de) HAYIR B. neotomae Çöl faresi HAYIR B. maris (?) Deniz memelisi?? B. rangiferi Ren geyiği Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2008

6 ANTĠJENĠK YAPILARI o o Bilinen ekzotoksinleri yoktur. Hücre duvarının bir komponentinin toksik olduğu bildirilmiģtir. Bu toksinin barsak bakterilerinin endotoksini ile benzer olduğu ve hastalık patogenezine yardım ettiği düģünülmektedir o o B.melitensis, B.abortus ve B.suis de; ısıya dayanıklı, aglütinasyon rx. dan sorumlu, Somatik (A) ve yüzey (M) ile zarf (L) antijenlerine sahiptirler. A (abortus) ve M (melitensis) olarak isimlendirilen bu antijenler; o B. melitensis te; M>A ve A/M = 1/20 o o o o B. abortus ve B. suis te ise; A>M ve A/M = 20/1 oranındadır Zarf (L); LPS virülans faktörüdür. Lipopolisakkarit (LPS) yapıdadır. Klinik olarak immünodominant antijendir. Serolojik tanı testlerinin temelini oluģturur Doğal olarak da Antikorlar ise sadece; Abortus,Melitensis, Suis e karģı geliģir

7 SEROLOJĠK ÇAPRAZ ANTĠJENĠSĠTE REAKSĠYONLARI E.coli O 116 ve O 157 Francisella tularensis Salmonella O 30 Stenotrophomonas maltophilia Vibrio cholera O 1 Yersinia enterocolitica O 9 gibi bakteriler ile çapraz reaksiyon verdiği saptanmıştır.

8 ENDOTOKSĠN VE ERĠTROL Endotoksine karşı duyarlılığın hastalanmada rolünün olduğu sanılmaktadır. Hayvanların fetüs zarlarında brucellalar için bir gelişme faktörü olan eritrol yapısında bir madde olduğu ve gebe hayvanlarda gözlenen Abortus neden olduğu, İnsan plasentasında eritrol olmadığı için insanda,brusella enfeksiyonlarına bağlı abortuslara genellikle rastlanmaz. Fakat insanda da Brusella ya bağlı Konjenital enfeksiyonlar bildirilmiştir. Bu bebekler sıklıkla; Düşük doğum ağırlığı Sarılık Hepato/ splenomegali Solunum zorluğu Sepsis bulguları(ateş, Kusma) gibi bulgular ile başvurabilirler. Nadirende Asemptomatik bir seyir gösterirler.

9 EPĠDEMĠYOLOJĠ DÜNYADA BRUSELLOZ Tüm dünyada yaygın; 500 bin olgu/yıl Akdeniz ülkeleri, Arabistan Körfezi, Asya nın güneyi (Hindistan), Meksika, Orta ve Güney Amerika da sık görülür. Japonya, Uruguay ile bazı Doğu ve Kuzey Avrupa ülkelerinde tamamen eradike edildiği bildirilmektedir. TÜRKĠYE DE BRUSELLOZ Ülkemizde morbiditesi oldukça yüksek, mortalitesi çok düģük bir enfeksiyondur Diyarbakır, ġanlıurfa, Adıyaman, Konya, yörelerinde sıklılığı fazladır. Kırsal kesimlerde...b.melitensis, Büyük Ģehirlerde..B.abortus infeksiyonu sıktır. Her yaģta (en sık yaģlarda) ve her iki cinste eģit oranda görülür. En çok bulaģ; çiğ sütten yapılan peynir ve krema yağlarla olur. Hastalık Yaz mevsiminde sıktır. KıĢa göre yaz aylarında sıklık 4 kat fazladır. Seropozitiflik % 2-6 dır.

10 ĠNKÜBASYON PERYODU VE BULAġMA YOLLARI İnkübasyon periyodu: 5-21 gün ile 3 ay arası olarak bildirilmiştir. HASTALIĞI TAġIYAN HAYVANLARIN; Eti, Sütü Salyaları Ġdrarı DıĢkısı Atık yavruları Bunlara çıplak elle temas edilmesi sonucu bulaģır Solunum Yolları ile bulaģ BĠYOLOJĠK SĠLAH OLARAK ; **ABD de 1940 ve1950 lerde B. suis üzerinde çalıģılmıģ fakat 1960 lı yıllarda bu çalıģmalar durdurulmuģtur.

11 BULAŞMA YOLLARI Gıdalarla bulaş Kontamine çevreden bulaş İnsandan insana bulaş Mesleki bulaş: Riskli meslekler Tereyağda 142 gün, Dondurmada 30 gün, Kontamine çevre ile doğrudan temas Çok seyrek cinsel ilişki ile bulaş olabileceği belirtilmektedir Hayvan çiftliklerinde çalışanlar, Tuzlanmış et de 3 hafta, %10 tuz içeren salamura peynirde 45 gün, %17 tuz içeren salamura peynirde 1 ay canlı kaldığı bildirilmektedir Su kaynakları ve çevrenin yavru atık materyalleri ile kontamine olması durumunda Yağmur sularının atıklar ile kontaminasyonu. Kan bağışı veya organ bağışı ile Brucella enfeksiyonu bulaşma riski vardır Brucella türleri toz, hayvan gübresi, su, sulak alan, atık yavru, toprak, et ve süt ürünlerinde uzun süre canlılığını korur. Bu maddelerde bakterinin canlı olarak kalabilme süresi; maddenin özelliği, bakteri sayısı, ısısı, ph, güneş ışığı ve diğer mikroorganizmaların bulunmasına bağlıdır. Veterinerler, Hayvancılık yapan aile bireyleri, Hayvansal gıda üretiminde ve hazırlanmasında çalışanlar (kasaplar, et paketi yapanlar, süt ve süt ürünleri hazırlama işinde çalışanlar), Yün ve deri ile uğraşanlar Bakteri izolasyonu ile uğraşan laboratuarlarda çalışan hekim ve teknisyenler

12 PATOGENEZ 1. GİRİŞ 4. Hematojen yayılım ile karaciğer, K.İ., dalak v.d. lenfatik dokulara yayılım 5. Endotoksemi 2. İntrasellüler yaşam ve bakteriyemi 3. Lenfatiklerde ilk üreme

13 PATOGENEZ VUCUDA GİRİŞ YOLLARI Deriden, Konjunktivadaki sıyrıklardan, Enfekte aerosollerin inhalasyonu ile, Oral yol ile, enfekte gıdaların (Et yada süt ürünleri) alınması Enfeksiyon oluşumunu; 1. Beslenme durumu 2. İmmün Durum 3. İnokülum yolu 4. Brucella tipi belirler Brucella; Ağız mukozasından girerse...lenf yolları ile.boyun lenfatiklerine, Barsak mukozasına kadar ulaşır ise. mezenter lenf bezlerinde, Konjunktiva ve deriden girerse bölgesel lenf nodüllerinde yerleşir. Fagosit &Monositlerde replike olur BURALARdan İSE; Ductus lenfaticus yoluyla kana karışarak bakteriyemi meydana getirirler. Enfekte macrofajlar RES= (MNFS)= (Dalak, KI ve KC) de lokalize olur ve buralarda granüloma özelliği taşıyan enfeksiyonlara neden olurlar.

14 ĠNTRASELLÜLER YAġAM MEKANĠZMALARI Brısella bakterileri lizozomal enzimlere dirençlidir. Özellikle fagolizozom füzyonunu engelleyerek fagosite edilmekten kurtulmaya çalıģırlar. Ancak buna rağmen fagosite edilirler ise; lizozomal enzimler ile ortadan kaldırılamazlar. Ayrıca Adenin ve 5 - Guanozin Monofosfat üreterek, nötrofillerin H2O2 oluģturmasını önler, Yine SOD enzimleri sayesinde reaktif oksijen metabolitlerini uzaklaģtırarak oksidatif mekanizmalara da direnç gösterirler.

15 BAĞIġIKLIK Brucella enfeksiyonu gecikmiş tipte bir hipersensitivite rx. oluşturmaktadır. BağıĢıklıkta temel de HÜCRESELDĠR > Humoral Sınırlı Humoral yanıta rağmen bulguların bir kısmından otoantikorlar ve immun kompleksler de sorumludur. Hastalıktan sonra kısmi bir bağışıklık oluşur. Kısmi bağışıklık nedeniyle tekrarlar sık görülür ve bağışıklık kanda antikorların bulunması ile sağlanamaz. Klinik tablodan sorumlu olan ise; Bakteri lizisi ile ortama çıkan endotokindir. Ayrıca fagositler içine yerleşen bakteriler kendilerini hem antikorlardan, hem de antibiyotiklerin etkisinden korurlar. Öldürülemeyen bakteriler ise granülomlara neden olurlar. Kan kültüründen çoğu kez olumsuz sonuç alınması da Brucellaların kan içinde serbest halde olmamasına bağlıdır.

16 GENEL KLİNİK SEMPTOMLAR Birçok bir organ yada organ sistemini etkiler DeğiĢken klinik bulgular vardır Tüm hastalarda siklik (Ondülan) ateģ görülür ve ateģ terleme ile düģer, Hastalar AteĢsiz dönemde kendilerini iyi hisederler. BaĢağrısı,halsizlik, Artralji (%85), kilo kaybı,yorgunluk, KC disfonksiyonu Büyük çocuklar ve eriģkinlerde Depresyon semptomları da görülebilir Lenfadenopati (%10-20), Splenomegali ve/veya Hepatomegali(%20-30)

17 % SIK GÖRÜLEN SEMPTOMLAR

18 KLİNİK BULGULARI KLASĠK TRĠADI; Fever Arthralgia / Arthritis (Sakroiliac,Kalça, Bilek) Hepato / spleno/megali dir.

19 Semptomların süresine göre hastalığın sınıflandırılması Asemptomatik (Ambulan) tip bir kenara bırakılır ise genel olarak; Hastalık tablosu / yakınma yoktur. Hayvanlarla sık temasta bulunan yüksek risk gruplarında fazla görülür. Serolojik taramalarla ortaya çıkarılabilir. KiĢi bakteriyi taģır ve immunite baskılanınca klinik ortaya çıkar. Akut(Tipik =Klasik) form Semptomlarının süresi 8 haftadan azdır. Ondülan Enfeksiyon da denir. Çünkü akşam ateş artar, sabaha doğru ise terleme ile düşer. Hastalar genellikle bakteriyemiktir. Subakut Semptomlarının süresi; 8-52 hafta arasında olan hastalar Kronik Semptomlarının süresi; 1 yıldan daha uzun Lokalize (Fokal) Fokal hastalık da herhangi bir organ tutulumu vardır. Akut formun komplikasyonu olarak görülebileceği gibi, Kronik brusellozun klinik tablosuna da eşlik edebilir.

20 Akut Bruselloz AteĢ, Halsizlik, ĠĢtahsızlık, BaĢ Ağrısı, Sırt Ağrısı, Kilo Kaybı, Miyalji ve Artralji sıktır. AkĢamları üģüme-titreme ile yükselen ateģ, sabaha doğru bol terleme ile düģer. Olguların > % 85 inde; ateģ 38.5 C nin üzerindedir. Hastaların % 6-35 inde; Splenomegali ve Hepatomegali gözlenmektedir. Herhangi bir organ tutulumu olabilir, ancak en sık artrit (%40-50) izlenir. Gezici eklem tutulumu (Artralji) tutulumu gözlenebilir. OrĢit, menenjit gibi çoklu sistem tutulumu görülebilir. Subakut Bruselloz Pekçok klinik tabloyu taklit eder, bu nedenle tanısal yanılgıya neden olur? Subfebril ateģ, Halsizlik, iģtahsızlık görülebilir. Tekrarlayan ateģli periyodlar ve Ġnfluenza benzeri klinik tablolar. Bazen akut infeksiyona, bazen de kronik forma ilerleyebilir. Eksik veya yetersiz antibiyotik tedavisi veya yanlıģ tanı nedeniyle uygunsuz antibiyotik tedavisi alan hastalarda izlenir. Ülkemizde nedeni bilinmeyen ateģ tanısı ile takip edilen hastaların çoğunluğunu SUBAKUT BRUSELLOZ oluģturmaktadır..

21 Akut Brusella BRUSELLA SEROLOJĠSĠ IgM sınıfı antikorlar hastalığın ilk haftasında ortaya çıkarlar, 3.ayda en yüksek düzeye ulaģırlar, sonra yavaģça azalıp kaybolurlar. Rekkürens Brusella IgG antikorları ise hastalığın baģlangıcından 3 hafta sonra yükselmeye baģlarlar, 6-8 haftada en yüksek düzeye ulaģırlar. Bruselloz tedavisinden sonra IgG antikorlarının yükselen titrelere çıkması olgunun kronikleģtiği ve tedavinin sürdürülmesi gerektiği anlamını taģır

22 Kronik Brusella Çocuklarda nadir, AteĢ nadirdir ve genellikle lokal semptomlar izlenir Kronik yorgunluk sendromuna benzer ve enfeksiyon bir yıldan fazla sürer. Uygun tedavi edilmemiģ, özellikle >40 yaģ a ve/veya fokal tutulumlu olgularda sıktır. Hastalar genellikle depresyon gibi psikiyatrik semptomlardan, halsizlik, çabuk yorulma, güç kaybı, terleme ve kilo kaybından yakınarak veya Artralji yada Siklik episklerit ve üveit ile hekime baģvurabilir. Lokalize Brusella; Fokal Hastalık Herhangi bir organ tutulumu olabilir. Fokal hastalık; akut formun komplikasyonu olarak görülebileceği gibi, kronik brusellozun klinik tablosuna da eşlik edebilir. Sıklıkla; Osteoartrit, SSS tutulumu, Epididimo-orşit, Karaciğer apsesi, Cilt tutulumu veya Hematolojik yada Kardiyovasküler sistem tutulumu şeklinde görülür.

23 KOMPLĠKASYONLARI-I Ġskelet Sistemi Olguların % ın da GIS Olguların % 2-20 de var SSS < %5 Kardiyovasküler sistem Solunum sistemi GÜS Osteoartiküler komplikasyonlar(artrit, Spondilit,Sakroileit,Osteomiyelit,Bursit,Tenosinovit) görülür. Lomber vertebra tutulumu sıktır ve Paraspinal apse geliģimi gözden kaçmamalıdır %70 Olguda iģtahsızlık, kilo kaybı, bulantı, kusma, abdominal rahatsızlık KC enzimlerinde bozulma ve Granulomatöz hepatit B. suis ve B. Melitensis'e bağlı KC apse geliģimi, Nadiren akut kolesistit, spontan peritonit, pankreatit Dalak da. Apse, Splenik Kalsifikasyonlar, Kranial sinir tutulumları Menenjit, Ensefalit, Miyelit, Radikülonörit, Demiyelinizasyon ve meningovasküler sendrom Serebral ve epidural apseler, Menenjit diğerlerine nazaran sık görülür BOS da hücre artıģı, yüksek protein, normal veya düģük Ģeker görülür. Kültür pozitifliği % <25 BOS Brusella Tüp Agg Testi (TAK) pozitifleģir Depresyon ve psikozlar ile dikkat kaybı sık karģılaģılan Ģikayetlerdir Endokardit (Aort > Mitral kapak tutulumu) Miyokardit, perikardit, Endarterit Genellikle tedavide cerrahi müdahele gerekir Nadiren semptomatiktir Hiler LAP, BronĢit, Bronkopnömoni, Nodüler lezyonlar Apse, Ġntertisyel infiltrasyon, Plevral Effüzyon görülebilir. Epididimo-orĢit, Prostatit, Sistit, Glomerülonefrit, Ġntertisyel nefrit Erkeklerde %20 orģit geliģir / Kızlarda ise: Servisit ve salpenjit Ayrıca Abortusa neden olabilirnadirde olsa görülebilir.

24 KOMPLĠKASYONLARI-II Hematolojik Göz Tutulumu Deri lezyonları < %5 Anemi Lökopeni, trombositopeni, Pansitopeni Kemik iliği biopsilerinde %75 e varan granulomlar Akut anterior uveit, Kronik choroiditis, Purpura ve Vaskülit Ģeklindedir ve sıklıkla tedavi ile düzelir Sıklıkla nonspesifik döküntüler, Papül, PeteĢi, Ülser, Apse, nadiren Eritema Nodozum görülür. Kontakt dermatit (enfekte hayvanla teması olan veteriner hekimlerde sıktır.) ĠĢitme sistemi ĠĢitme kaybı geliģebilir. Genellikle Vestibulo-Kohlear sinir tutulumuna bağlı sensorinöral iģitme kaybı görülmekle birlikte mikst tip iģitme kaybı da görülebilir Bunun yanında Tinnitus ve Vertigo da sık rastlanan bulgulardır. Kalıcı sağırlık nadirdir. Diğer Tiroidit

25 KOMPLĠKASYONLARI- ÖZET Osteoartiküler (%20-30) Sakroileit (%45), Periferal artrit (%40), Spondilit (%7). Genitoüriner (%2-40) Epididimo-orĢit (%10) Nörobruselloz (%1-2) Endokardit (%1) Gastrointestinal (%1) Cilt (%5)

26 SAKROĠLEĠT PAPAĞAN GAGASI GÖRÜNÜMÜ EPĠDĠDĠMO-ORġĠT ARTRĠT PEDRO-PONS BELĠRTĠSĠ

27 DERĠ DÖKÜNTÜLERĠ KC APSESĠ EPĠDĠDĠMO-ORġĠT

28 BÖBREKLERDE KALSİFİKASYON DALAKDA KALSİFİKASYON

29 Brusella Tanı Anamnez (Enfekte hayvan yada ürünleri ile temas öyküsü) FM Bulguları (klasik triada bak) Laboratuar Testleri A. Direkt tanı testleri 1-Rutin Tetkikler a) CBC ve PY,Sedim, CRP b) Ġdrar tetkiki 2- Gram boyama 4- Direkt Ġzolasyon (Kan, KĠ, Dokular) 5- Moleküler testler 6- Biyokimyasal Testler 7- Radyolojik Testler B. İndirekt Yöntemler a) Spesifik Ġzolasyon testleri:kültürler Hemokültür (%70-90) Antb.+ ise %50 Kemikiliği kültürü (>%90), Ġdrar, periton, plevra sıvı kültürleri. b) Serolojik Testler: Rose-Bengal lam agglütinasyonu (Tarama Testidir) Spot test (lam agglütinasyonu): tarama Standart tüp aglutinasyonu (SAT) (Wrigt testi) Coombs testi (blokan Ab gösterir) 2-mercaptoetanol testi (IgM ve G ayırımı) Spesifik antikorların tayini; - Radio-lmmuno-sorbant, - Ġmmun Floresan testi (IFT), - Enzyme-Linked Immuno Sorbant Assay (ELĠSA) teknikleri

30 Laboratuvar Anemi WBC Normal Lökopeni) nadiren Lökositoz Trombositopeni Bazen Pansitopeni PY de; lenfomonositoz, hafif anemi saptanır. Sedim Yüksekliği > 40 mm/h

31 Kan yada diğer doku kültürleri Ancak; hastanın antibiyotik kullanması, kandaki bakteri sayısının düģük olması gibi faktörler nedeniyle izolasyon her zaman mümkün olmayabilir. Ayrıca serolojik olarak tanı konulamıyor ise; Brusella düģünülen olgularda kan kültürü negatif olgulara kemik iliği kültürü yapılmalıdır. Tüm infeksiyon hastalıklarında olduğu gibi brusellada da etkene yönelik tanıda bakteri izolasyonu ve/veya serolojik testler tek seçenektir. Brusella da bakteriyi üretmek için uzun süre inkübe etmek gerektiğinden ve bu süre içinde de hastada antikorlar geliģtiğinden, serolojik testler e yönelilmelidir. Bu amaçla yapılan birçok serolojik test vardır.

32 Serolojik Testler 1- Rose-Bengal plak testi; Rose-bengal testi (RBT); tarama amaçlı yapılan bir testtir. 2- Eğer RBT pozitif ise Standart tüp aglutinasyonu (SAT) =(Wrigt) testi yapılmalıdır. 3- Spot test (lam agglütinasyonu) KĠTLE TARAMALARINDA (Yoğun brucella bakteri süspansiyonundan hazırlanmış antijenin bir damlası üzerine, parmak ucundan alınan bir damla TAM KAN damlatıldığında; aglütinasyonun görülmesi prensibine dayanır) 4- Coombs testi ; BLOKAN antikorları gösteren bir testtir. (Özellikle kronik brusellada blokan tiptedeki antikorların Coombs serumu (antihumanglobulin) kullanmak suretiyle ortaya çıkarılması esasına dayanır. 5-2-mercaptoetanol testi (IgM ve G ayırımı yapmak ve Yalnız IgG antikorlarının titresini ortaya çıkarabilmek için, IgM in 2-merkapto-etanol e duyarlılığından faydalanılır.) TESTİN YAPILIŞI: (Aglütinasyon testinde kullanılan sulandırıcı eriyiğe 0.05 M 2- merkapto-etanol eklenir böylece hasta serumundaki IgM antikorları etkisizleşeceğinden, alınan sonuç yalnız IgG antikorlarını gösterecektir.)

33 DERİ TESTLERİ Allerjik tanı için; bakterilerden elde edilmiş ve saflaştırılmış nükleoprotein kompleksinden oluşmuş "Brusellergen adı verilen solusyon deri içine şırınga edilir. 24 saat içinde kızartı, ödem ve sertlik şeklinde görülen reaksiyon pozitif kabul edilerek, bu kişilerin brucella'lara karşı aşırı duyarlı oldukları test edilmiş olur. Brusella hastalarının çoğunda bu test pozitif ise de, negatif olması, bruselloz tanısından uzaklaştırmaz.

34

35

36 Rose-Bengal Tarama Testi Yalancı pozitiflik Yersinia entrocolitica Vibrio cholerae Francislla tularensis Tüberküloz Lenfoma

37 Standart Aglütinasyon Testi (SAT)= (Wright Testi) Endemik olmayan bölgelerde (1/80-1/100 titrelere rastlanabilir) 1/160 titre pozitif Endemik bölgede 1/ 320 titre pozitif Veya 1 haftalık ara ile yapılan tekrarda İki titre arasında; 4 kat artış olması. False positive SAT Yersinia entrocolitica Vibrio cholerae Francislla tularensis

38 PCR Yöntemi Kültüre alternatif Spesifitesi yüksek Kan örneği Serolojik testlerin de yetersiz kaldığı klinik tablolar da(örn: Nörobruselloz da) Tedavinin takibi ve Pozitif kan kültürü Relaps olguların tanısı için yapılmalı Brusellanın hızlı tanısında KĠ DNA ekstraksiyonu Hedef bölgelerin PCR ile amplifikasyonu Brucella spp identifikasyonu aspiratlarında ve periferik kan örnekleri ile PCR çalıģmaları çok olumlu sonuçlar verir. FAKAT PCR ın antibiyotik kullanımından önce yapılması önerilmektedir

39 AYIRICI TANI ENFEKSĠYÖZ NEDENLER ENFEKSĠYON DIġI NEDENLER Tüberküloz Sarkoidozis Sifiliz Lenfomalar EMN Lösemiler Sepsis Hepatoma Tifoid Fever KDH(Romatolojik Hastalıklar) Sepsis Kala azar Sıtma Kedi Tırmalaması Hastalığı Fungal enfeksiyonlar Enfektif Endokardit

40 BİLDİRİM VE SURVEYANS Bruselloz bildirimi zorunlu A grubu hastalıklar arasında yer almaktadır Bildirim ve sürveyans BulaĢıcı Hastalıkların Ġhbarı ve Bildirim Sistemi Standart Tanı, Sürveyans ve Laboratuar Rehberi ne göre yapılmalıdır

41

42 Tedavi Etkenin intrasellüler üreme özelliği nedeniyle; Seçilecek ilaçlar;makrofajlara penetre olan ve intrasellüler, asidik ortamda aktif olan bakterisid ilaç olmalı Kombine antibiyotik kullanılmasının nedeni ise; Tedavide ki baģarısızlık ve Relapsları önlemek, Antibiyotiklere karģı direnç geliģimini önlemek Ayrıca Optimal tedavi süresine de uyulmalıdır.

43 Destek tedavisi Özgül tedavisi Özel durumların tedavisi TEDAVİ Destek tedavisinde; Hastalara tedavinin ilk haftasını yatakta geçirmeleri önerilir. Çünkü bu dönemde tedavi ile endotoksinler fazlaca açığa çıkar ve ateşlerinin yükselmesine neden olabilir. Bu devrede ağır yemeklerden kaçınmalı, sindirimi kolay ve sulu gıdalar verilmelidir. Hastalar evli kişiler ise, cinsel ilişki, tedavi süresince yasaklanmalıdır. Özel durumların tedavisi Çocuk yaş grubu Osteoartiküler tutulum Nörobruselloz Endokardit Gebelik Hayvan aşıları ile temas edenler Relapslar ve kronik olgular

44 ÇOCUKLARDA ÖZGÜL TEDAVĠ (< 9 YAġ) KO-TRĠMOKSAZOL mg/kg/gün trimetoprim(tmp) mg/kg/gün sulfametoksazol (SMZ) Ġki eģit dozda, PO + RĠFAMPĠSĠN mg/kg/gün, PO, iki eģit dozda 600 mg/gün ü aģmayacak Ģekilde TEDAVĠ: 6 HAFTA (42 GÜN) SÜRE İLE + BENCE; + 5 GÜN GENTA VERĠLMELĠ DOKSĠSĠKLĠN ( > 9 YAġ) 200 mg/d PO Ġki eģit dozda, 6 hafta + RĠFAMPĠSĠN mg/kg/gün, PO, iki eģit dozda 600 mg/gün ü aģmayacak Ģekilde TEDAVĠ: 6 HAFTA (42 GÜN) SÜRE ĠLE KO-TRĠMOKSAZOL, 3 hafta mg/kg/gün trimetoprim mg/kg/gün sulfametoksazol GENTAMĠSĠN, 5 gün 5 mg/kg/gün, ĠM/ĠV, tek doz Doxycycline 200 mg/g PO 2 doz 6 hafta + Streptomycin 1 g/g IM 1-2 hafta VEYA Gentamycin 3-5 mg/kg/g, IM/IV, 1-2 hafta

45 DĠĞER KLĠNĠK TABLOLARDA TEDAVĠ Endokarditde Optimal süre ve kombinasyon çok açık değil sede 2-12 ay tedavi önerilmektedir. Yinede tedavi süresine hastaya göre karar verilmelidir Cerrahi+ (Doxy (6 ay)+)+tm-smx (6 ay)+rifampin (6 ay) + Genta (2-4 hafta) (Çünkü; RFM ın serum Doxy düzeyini düģürdüğünü gösteren yayınlar da vardır.) Osteoartiküler tutulumda ; Doxy + Rifampin+ SM (21 gün) veya Genta Diğerleri Sedimantasyon normale dönünceye ve radyolojik iyileģme oluncaya kadar tedaviye devam edilir. Neurobrusellozda DOKSĠSĠKLĠN, 6 Hafta-6 Ay + RĠFAMPĠSĠN, 6 Hafta-6 Ay + STREPTOMĠSĠN, 21 Gün veya KO-TRĠMOKSAZOL, 6 Hafta-6 Ay veya Streptomisin BOS a geçemediğinden ve Nörotoksik olduğundan; DOKSĠSĠKLĠN, 6 Hafta-6 Ay + RĠFAMPĠSĠN, 6 Hafta-6 Ay + III. KUġAK SEFALOSPORĠN, 6 Hafta-6 Ay önerilir. Gebelik de; Tek baģına RFM yada RFM+ TMP-SMX veya TMP-SMX+ Genta Çok özel durumlarda gebelere 4-6 gr. ampisilin tek baģına uygulanmasıda var.

46

47 Diğer Özel Durumlar Hayvan AĢıları Ġle Temas Edenlerde Tedavi Doksisiklin(6 hafta)+rifampisin (21 gün) Relapslar; ilk kombinasyonun tekrarı. Kronik olgularda; Antimikrobiyaller+ levamġzol, Ayrıca, 4-6 haftalık kombinasyondan sonra 6 ay süre ile düģük doz oksitetrasiklin kullanımı da önerilmektedir..

48 Korunma

49

50

51

52

53 İnsanlarda Aşı Günümüzde Ġnsanlarda kullanım için lisans almıģ uygun bir aģı yok. AĢırı duyarlılık reaksiyonları Enfeksiyon oluģturma riski 2 yılda bir tekrarının gerekmesi Tekrarda artan aģırı duyarlılık olasılığı

54 SABRINIZ ĠÇĠN