MEVZUAT SÜRECİ Mayıs 2008: Türkiye Güneş Enerjisi Potansiyeli Atlası dönemin Enerji Bakanı Hilmi Güler tarafından duyuruldu.

Transkript

1 MEVZUAT SÜRECİ Mayıs 2008: Türkiye Güneş Enerjisi Potansiyeli Atlası dönemin Enerji Bakanı Hilmi Güler tarafından duyuruldu. Ağustos 2008: Türkiye de güneş enerjisi ile elektrik üretiminin teşvik edilerek uygulamaya alınmaya başlanması amacıyla Bakanlık ta yasa tasarısı çalışmaları gündeme geldi. Kasım 2008: Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonuna geldi. Haziran 2009: 5346 SK nın revizyon taslağı, yapılan değişikliklerle birlikte son halini aldı ve enerji komisyonundan çıkarak TBMM ye gönderildi. Yasa 2009 da genel kurul gündemine alınmasına rağmen uzun süre görüşülmedi ve bir süre sonra oylanmadan gündemden çıkartıldı

2 MEVZUAT SÜRECİ 29 Aralık 2010: Taslak, değiştirilerek Meclis Genel Kurulu nda kabul edildi. 10 yıl alım garantili fiyat desteği 13.3 cent/kwh olarak belirlendi. Muafiyetli üretim (500 kw ve altı Yenilenebilir Enerji Tesisleri) Bu madde kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üreten gerçek ve tüzel kişiler; ihtiyaçlarının üzerinde ürettikleri elektrik enerjisini dağıtım sistemine vermeleri halinde, I sayılı Cetveldeki fiyatlardan on yıl süre ile faydalanabilir. Yerli üretilecek malzemelerle ilk beş yıl için ek fiyat teşviği getirildi. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde, 31/12/2015 tarihine kadar her yıl güneş enerjisine dayalı üretim tesislerinin bağlanabileceği trafo merkezleri ve bağlantı kapasiteleri, EİEİ'nin ve TEİAŞ'ın teknik görüşleri alınarak Bakanlık tarafından belirlenir ve yayımlanır. Güneş enerjisine dayalı lisans başvurularında standardına uygun ölçüm bulundurulması zorunludur. 31/12/2013 tarihine kadar iletim sistemine bağlanacak YEK Belgeli güneş enerjisine dayalı üretim tesislerinin toplam kurulu gücü 600 MW'dan fazla olamaz

3 LİSANSLI GES SÜRECİ Ağustos 2011: Enerji Bakanlığı GES için başvuru yapılabilecek Trafo Merkezlerini ve başvuru yapılabilecek coğrafi alan sınırlarını yayınladı

4 LİSANSLI GES SÜRECİ

5 10-14 Haziran 2013 tarihleri arasında 27 bölgeyi kapsayan 38 şehirde, 600MW lık kapasite için Güneş Enerji Santrali (GES) Lisans başvuruları alındı. # Paket Bölge No Bölge Kapasit Başvuru esi No (MW) Tüzel Kişi Proje Proje Kurulu Gücü Tahsis Edilen Kapasite (MW) 1 21-Muş Enerjisa Enerji Üretim A.Ş Tekli Başvuru 13-Hakkari Van Enerji A.Ş Şırnak Park Teknik Elektrik Mad. Tur. San. Tic. A.Ş Teklif Toplam Teklif Edilen Fiyat (TL) (TL/MW) 4 1. Paket 24-Elazığ Solentegre Enerji Yatırımları Tic. A.Ş. Solentegre GES ,616,000 5 ( ) 26-Erzurum Halk Enerji Yatırımları Ürt. ve İnş. A.Ş. Halk Enerji Erzurum GES 4,9 4, ,2 6 LİSANSLI GES SÜRECİ 22-Siirt - Batman - Mardin RA Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Sanayi ve Ticaret RA Güneş Mardin GES ,5 5,503, Şanlıurfa - Diyarbakır Degün Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Degün Urfa GES 7 7 1,591,080 11,137, RES Anatolia Holding A.Ş. Küçükköy GES 18,61 18,61 1,503,003 27,970,886 4-Antalya Baltech Enerji Üretim Pazarlama San. Tic. A.Ş. Taşkesiği GES 26 10,39 1,000,040 10,390, Antalya Gün Güneş Enerjisi Elektrik Üretim San. Tic. A.Ş. Büyükalan-1 GES 23,4 23,4 1,140,000 26,676, Bolayır Enerji San. Tic. A.Ş. Serra GES 9 5, , Paket ( ) 14-Muğla Aydın 20 GES Grup Yat. Enerji Elektrik Üretim. San. Tic A.Ş. GES Grup Muğla GES 6 6 1,591,080 9,546, Ergün Enerji Üretim San. Tic. A.Ş. Özmen-1 GES ,257,000 17,598, Dalsan Enerji Üretim ve İşletmecilik A.Ş. Denizli Tavas GES 5 5 1,606,000 8,030, Denizli Renoe Enerji Yatırım Bilişim Tek. San. Tic. A.Ş. Renoe Acıpayam GES ,450,000 14,500, Günerji Elektrik Sistemleri San. Tic. A.Ş. Uran Enerji Acıpayam GES ,260,000 3,780, Metges Enerji Elektrik Üretim Tic. Ltd. Şti. Metges Burdur GES 6 6 1,723,670 10,342,020 9-Burdur Fernas Enerji A.Ş. Fernas 4 - GES ,515,072 30,301,

6 LİSANSLI GES SÜRECİ # Paket Bölge No Bölge Kapasitesi (MW) Başvur u No Tüzel Kişi Proje Proje Kurulu Gücü Tahsis Edilen Kapasite (MW) Teklif Edilen Fiyat (TL/MW) Toplam Teklif (TL) SBD Enerji Üretim ve Tic. Ltd. Şti. Alibey GES 5 5 2,510,000 12,550, ME-SE Enerji Yatırım İnş. Tur. Tic. Ltd. Şti. ME-SE GES 9,9 9,9 2,153,000 21,314,700 1-Konya Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Alibeyhöyüğü GES ,756,055 31,608, Le Güneş Elektrik Üretim A.Ş. Apa GES 38,18 13,1 1,602,000 20,986, Hasen Enerji Üretim Tic. Ltd. Şti. Işıklar GES 6 6 2,510,000 15,060,000 3.Paket Yaysun Elektrik İnşaat Enerji Turizm ( ) Tarım Hayv. San. Tic.Ltd.Şti. MT GES 9,98 9,98 2,053,000 20,488, MT Doğal Enerji Üretim A.Ş. Yaysun GES 9,98 9,98 2,053,000 20,488,940 2-Konya AFTA Enerji Üretim San. Tic. A.Ş. Afta GES 9,8 9,8 2,026,127 19,856, AAB Enerji Üretim Tar. Ür. Gı. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. Gitaş-1 GES 8 8 1,914,000 15,312, Solana Enerji A.Ş. Solana Konya GES 7 2,24 1,713,000 3,837, Niğde Cıngıllı Organik Tarım İşl. A.Ş. Cıngıllı GES ,720,000 70,720, Özkoyuncu Enerji Üretim San. Tic. A.Ş. Özkoyuncu Yeşilhisar GES ,511,051 37,665, Kayseri Paket ( ) 20-Adana Uluder Elektrik Üretim A.Ş Aten Elektrik Üretim A.Ş. Edikli GES Aktepe GES ,957,000 19,570,000 2,004,999 18,044, Sivas YBT Enerji Elektronik İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. Hamal GES 9 9 1,888,008 16,992,

7 LİSANSLI GES SÜRECİ # Paket Bölge No Bölge Kapasitesi (MW) Başvur u No Tüzel Kişi Proje Proje Kurulu Gücü Tahsis Edilen Kapasite (MW) Teklif Edilen Fiyat Toplam Teklif (TL) (TL/MW) 34 Omicron Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tic Ltd. Şti. Omicron Engil 208 GES 9,95 9,95 2,960,000 29,452, Omicron Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tic Ltd. Şti. Omicron Erciş GES 9,95 9,95 2,960,000 29,452, Van-Ağrı 77 PSİ Güneş Enerjisi Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş. PSİ Engil 207 GES 9,95 9,95 2,960,000 29,452, Gün Güneş Enerjisi Elektrik Üretim San. Tic A.Ş. Arısu GES ,915,000 86,175, Tuşba Enerji Üretim Pazarlama San. Tic. Ltd Şti. Bardakçı GES 20 2,15 1,665,000 3,579,750 5.Paket Koramad Madencilik İnş. Elektrik Mlz. Mak Büget GES 7 7 2,345,000 16,415,000 ( ) Nak. Tic. San. Tic. A.Ş. 8-Kahramanmaraş- 40 Adıyaman Uluder Elektrik Üretim A.Ş. Begüt GES ,118,000 21,180, Solar Ventures Sarl. Enerji Yat. San. Tic. A.Ş. Elbistan 1 GES 26, ,100,000 21,000, İoata Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tic. A.Ş. İOTA M. Fırıncı GES 9,95 9,95 2,960,000 29,452, Malatya Adıyaman Özgüçlü Enerji San. Tic. A.Ş. Özgüçlü GES ,311,000 23,110, Desun En. Elektrik Üretim. A.Ş. Desun Adıyaman GES 5 2,05 2,200,000 4,510, Bitlis Alages Elektrik Üretim Ltd. Şti. Adilcevaz GES ,400, Teknar Enerji Üretim A.Ş. Yeşildere GES 4,876 4,876 2,711,000 13,218,836 6-Karaman Paket Teksin Enerji Üretimi San. Tic. A.Ş. Teksin GES 38 33,12 2,555,000 84,631, ( ) 7-Mersin Ilgaz Elektrik Üretim Dağıtım Ltd. Şti. Kıvanç 2 GES ,417,000 84,595, Isparta Afyon Vektör Enerji Üretim A.Ş. Isparta GES ,756,169 49,611,042 Toplam ,39 585,9 1,056,082,

8 LİSANSSIZ GES SÜRECİ 2 Ekim 2013 ELEKTRİK PİYASASINDA LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK Bu Yönetmeliğin amacı elektrik piyasasında; 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 14 üncü maddesi kapsamında, tüketicilerin elektrik ihtiyaçlarının tüketim noktasına en yakın üretim tesislerinden karşılanması, arz güvenliğinin sağlanmasında küçük ölçekli üretim tesislerinin ülke ekonomisine kazandırılması ve etkin kullanımının sağlanması, elektrik şebekesinde meydana gelen kayıp miktarlarının düşürülmesi amacıyla lisans alma ile şirket kurma yükümlülüğü olmaksızın, elektrik enerjisi üretebilecek gerçek veya tüzel kişilere uygulanacak usul ve esasların belirlenmesidir. Eylül 2016 Bakan Albayrak tarafından verilen bilgilere göre elektrik dağıtım şirketleri Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamında şimdiye kadar adet güneş elektriği yatırımı başvurusu kabul ettiler. Enerji Bakanlığı ise dağıtım şirketlerinden Teknik Değerlendirme Raporu için gönderilen bu başvuruların ünü değerlendirerek, toplam kurulu güçleri MW olabilecek proje için onay verdi

9 LİSANSSIZ GES SÜRECİ Enerji Piyasaları İşletme A.Ş. verilerine göre lisanssız elektrik üretim santralleri bu yılın Ocak ayında ,05 TL lik gelir rakamına ulaştı. Türkiye Elektrik İletim A.Ş. verilerine göre Türkiye deki lisanssız elektrik üretim projelerinin sayısı Ocak ayı sonu itibari ile 1.137, toplam kurulu güçleri ise 947,5 MW a ulaşmıştı. Bu projelerin toplam güçleri 847,7 MW olan adedini güneş enerjisi, 13,9 MW olan 24 adedini rüzgar enerjisi ve 82,9 MW olan 34 adedini ise termik santral projeleri oluşturuyordu geliri 500 milyon TL ye yaklaşmıştı EPİAŞ verilerine göre lisanssız elektrik yatırımcıları 2016 nın Ocak ayında ,27 TL, 2016 nın tamamında ise ,07 TL lik gelir elde etmişlerdi

10 LİSANSSIZ GES SÜRECİ

11 YEKA 9 Ekim 2016 Bu Yönetmeliğin amacı; kamu ve hazine taşınmazları ile özel mülkiyete konu taşınmazlarda büyük ölçekli yenilenebilir enerji kaynak alanları (YEKA) oluşturularak yenilenebilir enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması, bu alanların yatırımcılara tahsisiyle yatırımların hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi ve yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretim tesislerinde kullanılan ileri teknoloji içeren aksamın yurt içinde üretilmesi ya da yurt içinden temin edilmesinin sağlanması, teknoloji transferinin teminine katkı sağlanmasıdır

12 YEKA Konya, Karapınar da MW lık güneş enerjisi santrali yatırımı için dört konsorsiyum halinde 10 firmadan teklif geldi. Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları modeli kapsamında gerçekleştirecek ilk YEKA yarışmasına Türk firmalar ile birlikte Çin, Güney Kore ve Suudi Arabistan dan yatırımcılar da katılacak. 20 Mart 2017, Pazartesi günü düzenlenecek yarışmaya teklif veren konsorsiyumlar şu şekilde; Limak + CMEC (China Machinery Engineering Corporation) + Hareon Solar Kalyon & Hanwha Çalık Enerji & Solar Giga Holding AKC Ortak Girişim Grubu: ACWA Power, Chint, K Yatırım

13 DÜNYA DA MEVCUT DURUM Dünya genelinde güneş ihalelerinin fiyatları düşmeye devam ediyor

14 DÜNYA DA MEVCUT DURUM

15 DÜNYA DA MEVCUT DURUM 2016 yılında hangi ülke ne kadar GES kurdu?

16 DÜNYA DA MEVCUT DURUM Avrupa'da geçen sene kurulan elektrik üretim santrallerinin kaynaklara göre dağılımı

17 DÜNYA DA MEVCUT DURUM 8 yıl sonra güneş enerjisi santrallerinden üretilen elektriğin DÜNYA ortalama maliyeti 0.06 USD/kWh olacak.(güneşli yerler çok daha düşük)

18 DÜNYA DA MEVCUT DURUM

19 DÜNYA DA MEVCUT DURUM Fransa'nın güneş enerjisine dayalı elektrik üretim kapasitesinin 7 GW'ı aştığı bildirildi da Fransa'da toplam kurulu güçleri 559 MW olan fotovoltaik sistem kurulumu devreye alındı. Bu kurulumlar sonrasında ülkenin güneş enerjisine dayalı elektrik üretim kapasitesi 2016 sonu itibari ile MW'a, ülkedeki toplam kurulum sayısı ise 'ye yükseldi. Ağırlık çatılarda Bu kümülatif kapasitenin 764 MW lık bölümünü 3 kw altında güce sahip sistem, 399 MW lık bölümünü 3 ila 9 kw arasındaki sistem, 422 MW lık bölümünü 9 ila 36 kw arası sistem, 903 MW Lık bölümünü 36 ila 100 kw arası kurulum, MW lık bölümünü 100 ila 250 kw arası güce sahip kurulum ve MW lık bölümünü 250 kw üzeri kurulum oluşturmakta. Ülkede toplam kurulu güçleri MW olacak kurulum için de gerekli izinler sağlanmış durumda

20 DÜNYA DA MEVCUT DURUM Fransa GES yarışmaları başladı, ilk 534 MW için verilen ortalama rakam USD/kWh Fransa da Öztüketim Yasası Fransa Çevre, Enerji ve Deniz Bakanlığı tarafından önerilen yasa taslağı ile 100 kw a kadar olan sistemlerde bireysel ve kollektif tüketim ilkelerinin kapsamı belirleniyor. Taslak aynı zamanda Fransa Enerji Düzenleme Komisyonu nun öz tüketime yönelik şebeke kullanım tarifelerini belirlemesi, öz tüketime yönelik yasal prosedürlerin basitleştirilmesi, elektrik dağıtım şirketlerinin öz tüketime yönelik işlemleri hızlandırması ve öz tüketim için vergi istisnaları sağlanması hükümlerini de getiriyor. Fransa'nın ilk güneş enerji yolu açıldı, 2 yıl test edilecek yolun uzunluğu 1km ve 2800m2'lik güneş paneli var

21 DÜNYA DA MEVCUT DURUM Güneş Hindistan da en ucuz enerji kaynağı oldu Ülkede güneş elektriği alım fiyatları 4,4 dolar-sente geriledi Ülkenin Madhya Pradesh eyaletinde 10 Şubat 2017 tarihinde her biri 250 MW, toplamda ise 750 MW lık kapasitelik üç proje hakkı için gerçekleştirilen yarışmada en düşük fiyat kilovat-saat başına 2,97 Rupi (4,4 Dolar-sent) olarak gerçekleşti. Hindistan 7137 adet tren istasyonuna GES kuruyor, toplam kurulu güç 1GW üstü olacak

22 DÜNYA DA MEVCUT DURUM Almanya'nın güneş elektriği gücünün Ocak ayı sonu itibari ile 41,341 MW'a yükseldiği bildirildi. Almanya Federal Ağ İdaresi (Bundesnetzagentur) tarafından açıklanan verilere göre bu 2017'nin ilk ayında ülkede MW gücünde güneş elektriği santrali devreye girdi. Almanya'nın güneş elektriği gücü 2016 yılında 1.542,5 MW artarak MW a yükselmişti. Almanya da enerji depolama destekleri tekrar başladı Alman Kalkınma Bankası KfW (Kreditanstalt für Wiederaufbau) enerji depolama sistemine sahip fotovoltaik sistem kurulumları için sağlanan destek programının tekrar başlatıldığını açıkladı. Programın bütçesi 30 milyon avro

23 DÜNYA DA MEVCUT DURUM ABD güneş enerjisi istihdamında 250 bini geçti ABD güneş enerjisi sektöründeki toplam istihdam rakamı ise Kasım 2016 ile Kasım 2017 arasındaki 51 bin kişilik artış ile e ulaştı. Çatısında 17MW GES olan Apple Park kapılarını Nisan ayında açıyor

24 DÜNYA DA MEVCUT DURUM Amerika, Nevada eyaletinde inşaatı son hız devam eden (hatta biten bölümlerinde akü üretimi başladı) Tesla GigaFabrika'nın çatısı, açık ara ile dünyanın en büyük çatı üstü güneş enerjisi santrali olacak. Panasonic işbirliği ile üretilen yüksek verimli güneş panellerinin kullanılacağı uygulamanın toplam gücü tam 70MW

25 DÜNYA DA MEVCUT DURUM Powerwall 2 14 kwh enerji depolayabiliyor. Ayrıca 5 kw enerjiyi sürekli olarak sağlayabilirken en üst seviyede bu rakam 7 kw a kadar çıkabiliyor. Pilin 10 yıl boyunca sınırsız sayıda şarj edilip kullanılabileceği garantisi veriliyor. Pil evin içinde veya dışında, yere ya da duvara monte edilebiliyor. Powerwall 2 yi dilerseniz direkt enerji kaynağı olarak ya da yedek güç kaynağı olarak kullanabiliyorsunuz

26 DÜNYA DA MEVCUT DURUM Dünya teknoloji devlerinden Amazon bu sene birçok deposunun çatısına toplam 41MW GES kuracak

27 DÜNYA DA MEVCUT DURUM Tokyo Leasing, Kyocera Solar ile ile dünyanın en büyük yüzen güneş santralini kuruyor. 13,7 MW Japonya'daki güneş enerjisi santralleri 2016 yılında ülkenin toplam elektrik ihtiyacının %4.3'ünü karşıladı

28 DÜNYA DA MEVCUT DURUM Apricum raporuna göre dünyadaki GES kurulu gücü 2021 sonunda 668 GW olacak (şu anda 300GW)

29 Li-ion pil üretiminin 2020'ye kadar %521 artacağı öngörülüyor. Bu maliyetleri oldukça aşağı çekip güneş enerjisini baz yüke dönüştürecektir

30 TEMEL SORUNLAR Mevzuat yoğunluğu Lisanssız Elektrik üretim tesisinin hukuki niteliğinin açıkça belirlenmemiş olması / İmar Problemleri Hak ve itirazlara ilişkin hukuki süreçlerin açık ve net tanımlanmaması Arazi tipi ya da Çatı tipi farklı GES uygulamalarının aynı prosedürlere tabi olması ve Mesken/Sanayi/Ticari gibi farklı hacimlerdeki abone gruplarının aynı teşvik sistemine ve aynı uygulama prosedürlerine tabi olması Teşvik Mekanizmalarının değişen Piyasa koşullarına göre güncellenmemesi Lisanssız üretim konusunda sorumlu tek bir kurum-tek bir otorite yerine çok sayıda sorumlu kurumun bulunması (EPDK-YEGM-TEDAŞ) Sektörel (güneş/rüzgar vs) bazlı yol haritalarının eksikliği, Lisanssız GES in geleceğinin belirsizliği Sektörel bilgi kirliliği Finansman sorununa yönelik hukuki altyapının eksikliği Güneş Enerjisi Eğitim altyapısının ve kaliteli işgücünün yetersizliği

31 ÇATI GES TESPİTLER VE ÖNERİLER Mevcut mevzuatlar kapsamında; - Başvuru Süreci+Çağrı Mektubu Süreci+TEDAŞ Onayı ve Çatı için Statik Onaylar(Belediye v.b.)+edaş Kabulü+TEDAŞ Kabulü için yaklaşık bir yıllık süre geçmektedir. - Sanayi Tesislerinde ve Ticarethanelerde (Özellikle OSB lerde) şu anki elektrik alış fiyatı ile öztüketime yönelik GES in geri dönüşüm süresi başvuru sürecindeki harcamalar+elektrik ve Statik Projenin Hazırlanması ve TEDAŞ a onaylatılması+tedaş Harçları+ Kredi finansman giderleri ile yılı bulmaktadır. -Meskenlerde küçük sistemler teknik olarak kurulabilmektedir. Ancak Çatının kullanılmasında Kat Mülkiyeti Yasasındaki belirsizlikten kaynaklanan, ortaya çıkabilecek bir sorunun sorumluluğunun kimde olacağının net olmaması durumu engelleyici bir durumdur. Ayrıca yukarıda belirtildiği gibi sürecin uzun sürmesi ve finansman geri dönüş sürecinin uzunluğu, kurulum önünde önemli engeldir

32 ÇATI GES TESPİTLER VE ÖNERİLER 2)Çatı Uygulamalarını yaygınlaştırmak için; -Başvuruların ve Proje teknik değerlendirmesinin internet üzerinden ve oldukça sade bir şekilde yapılması gerekir. Doğalgaz projelerinin onayı ve uygulanması ile ilgili İGDAŞ ve BaşkentGaz örnekleri incelenebilir. Projeler Online olarak elektronik imzayla internet üzerinden yüklenip, Yetkili kurum tarafından onaylanabilir. Bu arada proje çizen ve uygulama yapan firmaların ve personelin eğitim almış ve teknik sorumluluklarını yerine getirmesi gerekiyor. Akredite firmalar tüketicilere duyurulmalıdır. -Çatının kullanılmasındaki sorumluluğu tanımlayan mevzuatın oluşması gerekiyor. -Bir Tüketicinin Üçüncü Kişilerle Elektrik Alım-Satım Anlaşması(Power Purchase Agreement- PPA) uygulamalarının mevzuatta yer verilmesi bu süreç üzerinden Finansal Modellerin oluşmasına imkan tanır. Uygulama süreci hızlanacaktır. -Çatısı GES için uygun olmayan ya da çatıyı tercih etmeyenler için bir Güneş Santralinden panel satınalmaları ve bu panellerden üretilen elektriğin kendi sistemlerinden üretilmiş gibi değerlendirilebilir

33 ÇATI GES TESPİTLER VE ÖNERİLER -Uygulama yapan firma ya da kişilere Yatırım Vergi Teşviği, Emlak Vergisi İndirimi gibi Teşvikler verilebilir.(istihdam artışı ve Cari açığa olan pozitif etkisi düşünüldüğünde uygulanabilir Teşviklerdir) Yatırım Vergi Teşviği(YVT):Güneş Enerjisi Sistemlerine yatırım yapan birey ya da şirketlerin, sistemin maliyetinin bir miktarını ödeyecekleri vergilerden geri almalarını mümkün kılan düzenlemelerdir. Emlak Vergisi İndirimi:Emlak değerini arttıran GES uygulamalı yapılarda vergi muafiyeti veya indirimi uygulanabilir. -Bölgesel Elektrik Dağıtım Şirketleri mevzuatın uygun hale gelmesiyle, müşterisine(tüketici) GES kurabilir. Serbest Tüketici anlaşmalarıyla ile kaybettiği ve kaybedebileceği müşterilerini kazanabilir. -Karbon Değerlendirmesi veya Satışındaki benzer olarak, gerekli şartları yerine getiren GES ler sertifikalandırılabilir. Bu sertifikalar kwh birim üretim değerleri için serbest piyasada ya da uzun vadeli sözleşmelerle satılabilir

34 ÇATI GES TESPİTLER VE ÖNERİLER MODELLER; 1)Sistem Kullanım (Lease) Modeli -Konut ya da Ticarethane çatılarına kurulan sistemlerin mülkiyeti kurucu firmaya aittir ve tüketiciye belirli bir kira bedeli karşılığında uzun dönemli kiralar. -Mesken sahibi elektrik üretimi avantajlarını elde eder. -Sistemin bakımı kurucu firma sorumluluğundadır. -Sıfır peşinatla bir kira anlaşması imzalamak mümkündür. -Belirli sürenin sonunda mesken sahibinin sistemin mülkiyetini devralma opsiyonu bulunabilir

35 ÇATI GES TESPİTLER VE ÖNERİLER 2)Elektrik Alım-Satım Anlaşması (PPA) Modeli -Konut ya da Ticarethane çatılarına kurulan sistemlerin mülkiyeti yine kurucu firmaya aittir. -Tüketici sistemi kiralamak yerine elektriği belirlenen fiyattan uzun bir dönem süresince almayı taahhüt eder. -Mesken sahibi elektrik üretimi avantajlarını elde eder. -Sistemin bakımı kurucu firma sorumluluğundadır. -Sıfır peşinatla bir elektrik alım-satım anlaşması imzalamak mümkündür. -Belirli sürenin sonunda mesken sahibinin sistemin mülkiyetini devralma opsiyonu bulunabilir

36 ÇATI GES TESPİTLER VE ÖNERİLER 3)Emlak Değerli Temiz Enerji(Propert-Assessed Clean Energy-PACE) Finansman Modeli -Mesken Sahiplerinin, yenilenebilir enerjisi sistemleri ya da enerji verimliliği projeleri için, Emlaklarının değerlendirilmesi üzerinden belirlenen bir kedi alma imkanları vardır. -Kredi geri ödemeleri yıllık olarak ödenen emlak vergisi hesabı içerisine dahil edilerek 10 ila 20 yıl arasında yapılır. -Kredi karşılığında binaya temlik koyulur. -Bina satılsa da enerji projesi binanın ayrılmaz bir parçası olarak yeni sahibine, borcuyla beraber devredilir. -Uzun vadeli kredi imkanı sağladığından yatırımcı üzerinde artı maliyet oluşturmadan yatırım geri dönüşümü olabilmektedir

37