Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı İÇİNDEKİLER

Transkript

1

2 İÇİNDEKİLER BAŞKANIN SUNUŞU...1 I. SUÇ GELİRLERİNİN AKLANMASI VE TERÖRÜN FİNANSMANIYLA MÜCADELE...3 II. MASAK HAKKINDA GENEL BİLGİLER...7 A. Vizyon ve Misyon... 7 B. Yetki, Görev ve Sorumluluklar... 7 C. İdari Yapı Bilgileri Bakanlık İçindeki Yeri ve Örgütsel Yapı İnsan Kaynakları III. AMAÇ VE HEDEFLER A. Amaç ve Hedefler B. Temel Öncelikler IV. FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER A. Mali Bilgiler B. Performans Bilgileri Düzenleme ve Koordinasyon Faaliyetleri Düzenleme Faaliyetleri Koordinasyon Kurulu Toplantıları Diğer Faaliyetler Aklama ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Çalışmalar Veri Toplama Faaliyeti Şüpheli İşlem Bildirimleri Savcılıklar ve Mahkemeler Tarafından Yapılan Adli Talepler Bireysel ve Kurumsal İhbarlar Uluslararası Bilgi Değişimleri Stratejik Analiz Faaliyeti Analiz, Değerlendirme ve İnceleme Faaliyetleri Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Aklama Suçuna İlişkin Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Sonucunda Bilgilendirilen Kurumlar Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Sonucu Ortaya Çıkan Öncül Suç Konuları Terörün Finansmanı Suçuna İlişkin Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Sonucunda Bilgilendirilen Kurumlar Aklama Suçu İncelemeleri... 42

3 2.4. Terör ve Terörizmin Finansmanına İlişkin Malvarlıklarının Dondurulması Faaliyetleri Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararlarında Listelenen Kişilere Ait Malvarlıklarının Dondurulması Yabancı Devletlerce Yapılan Taleplere İlişkin Malvarlıklarının Dondurulması CMK nın 128 inci Maddesi Kapsamında Yapılan Çalışmalar Yükümlülük Denetimi Faaliyetleri Yükümlülüklere Uyum Denetimleri Yükümlülük İhlal İncelemeleri ve Kesilen İdari Para Cezaları Adli Cezalar Dış İlişkilere Yönelik Faaliyetler Mali Eylem Görev Gücü (FATF) ile İlişkiler Türkiye nin FATF 3. Tur Karşılıklı Değerlendirme Süreci Türkiye nin FATF ICRG Grubu Kamuoyu Listeleme Süreci FATF-RTMG DEAŞ Terör Örgütünün Finans Kaynakları Tipoloji Projesi yılı EGMONT Grubu Faaliyetleri Başkanlığımız Tarafından Katkı Sağlanan 2014 yılı EGMONT Grubu Faaliyetleri Muadil Kurumlarla İmzalanan Mutabakat Muhtıraları Uluslararası Kuruluşlar Nezdinde Yürütülen Diğer Çalışmalar Başkanlığımızca İştirak Edilen Yurtdışı Toplantılar Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri ile Kamuoyu Duyarlılığını Artırmaya Yönelik Diğer Faaliyetler MASAK Personelinin Aldığı Eğitimler ve Katılım Gösterilen Faaliyetler Yükümlülere ve Diğer Kamu Kurumlarına Yönelik Eğitim Faaliyetleri Proje Faaliyetleri Eşleştirme Bileşeni Yatırım Bileşeni Bilgi Teknolojileri ve İletişim Faaliyetleri Yazılım Geliştirme Elektronik İmza EMİS.ONLİNE Sistemi Elektronik Tebligat Sistemi ISO Bilgi Güvenliği Sertifikasyonu Siber Olaylar İle Mücadele C. Performans Sonuçları Performans Sonuçları Tablosu Performans Sonuçlarının Değerlendirilmesi... 73

4 3. Performans Bilgi Sisteminin Değerlendirilmesi V. KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ A. Güçlü ve Gelişmeye Açık Alanlar, Fırsatlar ve Tehditler (GZFT) Analizi VI. SONUÇ EKLER TABLOLAR LİSTESİ ŞEKİLLER LİSTESİ GRAFİKLER LİSTESİ KISALTMALAR... 81

5 BAŞKANIN SUNUŞU Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede, temel mali istihbarat birimi fonksiyonları olan aklama ve terörün finansmanı suçlarına ilişkin toplanan verileri ve şüpheli işlem bildirimlerini analiz, değerlendirme ve ilgili birimlere sevk faaliyetlerinin yanı sıra düzenleme ve koordinasyon, aklama suçu incelemeleri, yükümlülük denetimleri ve yükümlü grupları ile yasa uygulama birimlerinin eğitimleri ve bilgilendirilmeleri faaliyetlerini 2014 yılında da yoğun bir şekilde sürdürmüştür. Organize Suçlarla Mücadele Eylem Planı çerçevesinde "Organize Suçların Ekonomik Sonuçları ile Organize Suçların Yol Açtığı Ekonomik ve Sosyal Etkilerin Tespit ve Analizi başlıklı sempozyum 26 Aralık 2014 tarihinde Başkanlığımız ve Strateji Düşünce Enstitüsü ile birlikte düzenlenmiştir. Maliye Bakanımız Sn. Mehmet ŞİMŞEK in de yer aldığı sempozyuma bir çok kurum ve kuruluştan katılım sağlanmıştır. Söz konusu sempozyumun içeriği ve sonuçları 2015 yılı içinde basılarak ilgililerle paylaşılacak ve uygulamaya konulacaktır. Yükümlü çalışanlarının, suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede önleyici tedbirler olarak bilinen yükümlülükler konusundaki farkındalıklarının ve bu tedbirleri uygulamadaki etkinliklerinin artırılmasını sağlamak ve alınan şüpheli işlem bildirimlerinin değerlendirilmesi amacıyla 2014 yılında eğitim ve çalıştay faaliyetleri de devam etmiştir. Bu kapsamda 2014 yılı içinde; Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Kurulu Başkanlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Vergi Denetim Kurulu, Sermaye Piyasası Kurulu, Hazine Müsteşarlığı Hazine Kontrolörleri Kurulu ve Sigorta Denetleme Kurulu ndan oluşan denetim birimleri ile Türkiye Bankalar Birliği, Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği, Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği ve Finansal Kurumlar Birliği, Türkiye Kargo, Kurye ve Lojistik İşletmecileri Derneği gibi yükümlülerle ilgili birliklere yönelik çalıştaylar düzenlenmiştir. Ayrıca, 2014 yılı içinde suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı suçları ile mücadele konusunda, yükümlüler, denetim birimleri ve ilgili yasa uygulama birimlerine yönelik gerçekleştirilen toplam 20 adet eğitim faaliyetine 889 kişi katılmıştır. Gerçekleştirilen eğitim, çalıştay ve denetim faaliyetleri sonucunda, Başkanlığımıza şüpheli işlem bildirimi gönderen bankalar dışındaki finansal kuruluş sayısı 2011 yılında 91, 2012 yılında 108 ve 2013 yılında 124 iken, 2014 yılında 148 e ulaşmıştır. Ayrıca yine bankalar dışındaki finansal kuruluşlardan toplamda alınan şüpheli işlem bildirimi sayısı 2011 yılında 585, 2012 yılında 1.450, 2013 yılında iken 2014 yılında e yükselmiştir. Diğer taraftan, 2013 yılında olan şüpheli işlem bildirim sayısı 2014 yılında adete ulaşmıştır. Bu artışta yukarıda bahsi geçen çalışmaların yanı sıra elektronik şüpheli işlem bildirimi uygulamasının yaygınlaştırılmasının, sektörel şüpheli işlem bildirim formları ve şüpheli işlem rehberlerinin hazırlanmasının ve şüpheli işlem bildirimi formlarının sadeleştirilmesinin önemli etkilileri olduğu değerlendirilmektedir. 1

6 E-devlet temel değerleri çerçevesinde kurumsal ihtiyaçların karşılanması amacı ile 2013 yılında tamamlanan MASAK Bilgi Sistemlerinin Modernizasyonu Projesi, 2014 yılında da Sistem Mükemmelleştirme boyutu ile ele alınmıştır. Bu doğrultuda Modernizasyon Programı ile elde edilen kazanımların tekrar değerlendirilerek daha etkin seviyeye çıkarılması hedeflenmiştir. Uyum denetimi programları kapsamında, yükümlülük uyum denetimlerine 2014 yılında da devam edilmiş ve 88 adet yükümlünün denetimi tamamlanmıştır. Başkanlığımız bünyesinde aklama suçuna ilişkin yapılan analiz ve değerlendirme çalışmaları ile ilgili olarak 2014 yılı için devam eden 119 dosyanın 77 si tamamlanmıştır. Diğer kurumların görev alanına giren suçlarla ilgili olduğu tespit edilen dosyalar kapsamında ise kişi hakkında çeşitli kurumlara istihbari nitelikte bilgilendirme yapılmıştır. Başkanlığımızda terörün finansmanı suçu açısından yapılan analiz ve değerlendirme çalışmaları sonucunda istihbari nitelikte bilgi paylaşımında bulunulan gerçek/tüzel kişi sayısı 2014 yılı için 787 olarak gerçekleşmiştir. Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele mevzuatımızı uluslararası standartlara uyumlu hale getirmek amacıyla 2014 yılında önemli çalışmalar ve düzenlemeler yapılmıştır. Bu gelişmeler sonucunda FATF ın Ekim 2014 tarihlerinde Paris te gerçekleştirilen Genel Kurul toplantısında; FATF Tavsiyelerinin tamamına uyum durumunu ortaya koyan Türkiye nin 15. İlerleme Raporu görüşülmüş ve ülkemizin 2010 yılından beri yer almakta olduğu FATF Kamuoyu Duyurusundan (Public Statement- gri liste ) tamamen çıkartılmasına karar verilmiştir. Yabancı ülkelerdeki muadil kurumlarla işbirliğini geliştirmeye yönelik çalışmalar 2014 yılında da devam etmiş, Kazakistan ve Bangladeş mali istihbarat birimleri ile aklama ve terörün finansmanı ile mücadelede işbirliğine yönelik mutabakat muhtıraları (MoU) imzalanmıştır yılında Maliye Bakanlığı Müsteşarının başkanlığında iki kez toplanan Mali Suçlarla Mücadele Koordinasyon Kurulu, ülkemizin aklama ve terörün finansmanı ile mücadele ulusal risk değerlendirmesinin yapılması amacı ile bir Eylem Planının hazırlanması ve ulusal risk değerlendirmesi çalışmalarında koordinasyon birimi olarak da Başkanlığımızın belirlenmesi kararlarını almıştır. MASAK tarafından gerçekleştirilen faaliyetlere ilişkin bilgilerin yer aldığı 2014 yılı Faaliyet Raporunun, kamuoyunu bilgilendirme görevimizi yerine getirme anlamında başarılı olmasını diliyor, bu vesileyle yürütülen faaliyetlerde emeği geçen tüm çalışma arkadaşlarıma teşekkür ediyorum. İbrahim Hakkı POLAT Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanı 2

7 I. SUÇ GELİRLERİNİN AKLANMASI VE TERÖRÜN FİNANSMANIYLA MÜCADELE Aklama kavramı en geniş anlamıyla yasadışı yollardan elde edilen kazançların kaynağının gizlenmesi veya niteliğinin değiştirilmesi suretiyle yasal görüntü kazandırılarak ekonomik sisteme sokulmasıdır. Aklama suçunun, bu suça kaynaklık eden öncül suçtan ayrı bir suç olarak sayılmasındaki asıl amaç, suç gelirlerinden yararlanan kişileri bu gelirlerden mahrum etmek suretiyle, kazanç elde etmek amacıyla işlenen suçların engellenmesidir. Bu nedenle aklama suçu ile mücadele, öncül suçlarla mücadelenin de önemli bir aracı olarak görülmektedir. Aklama suçu ile mücadelenin bastırıcı ve önleyici tedbirler olmak üzere iki temel boyutu bulunmaktadır. Suç işlendikten sonra suçlunun ve suç gelirinin tespiti ile ilgili olan bastırıcı tedbirler; aklamanın suç haline getirilmesini, bu suçu işleyenlerin tespit edilmesini, soruşturulmasını, yargılanmasını ve cezalandırılmasını, aklamaya konu mal varlığı değerlerinin tespitini, takibini, el konulmasını ve müsaderesini kapsamakta olup, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu nda düzenlenmiştir. Suçun işlenmesini engellemeye yönelik önleyici tedbirler ise, günümüzde bilişim alanındaki gelişmeler nedeniyle hızlı, karmaşık ve sınır tanımayan bir boyut kazanan finansal faaliyetlerin aklayıcılar ve terörü finanse edenler için uygun ortamlar oluşturması karşısında aklama ve terörün finansmanı ile mücadelede suç gelirlerinin ekonomik sisteme sokulmasının önlenmesini amaçlamaları nedeniyle son derece önemlidir. Bu kapsamda suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele amacıyla düzenlenen müşterinin tanınması, şüpheli işlemlerin bildirimi, iç kontrol, iç denetim, risk yönetimi ve uyum görevlisi atanması gibi önleyici tedbirlerin yükümlülerce etkin bir şekilde uygulanması ile aklama fiillerinin gerçekleştirilmeden ortaya çıkarılarak engellenmesi ve finansal sistemin bu suçların işlenmesinde araç olarak kullanılmasının önlenmesi sağlanmaktadır. Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede önleyici tedbirlerin önemine uluslararası düzenlemelerde de vurgu yapılmış ve ülkeler bu çerçevede gerekli önlemleri almaları konusunda uyarılmıştır. Sınır aşan örgütlü suçların önlenmesi ve bu çerçevede ülkeler arasındaki işbirliğinin geliştirilmesi amacıyla 2000 yılında Birleşmiş Milletler nezdinde hazırlanan ve ülkemizin de tarihi itibarıyla taraf olduğu Sınır Aşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi (Palermo Konvansiyonu) organize suçlarla mücadele amacıyla hazırlanan ilk düzenleme niteliğini haiz olup, aklama ile mücadele amacıyla önleyici tedbirlere de yer vermiş bulunmaktadır. Sözleşmede, bankalar ve banka dışı mali kuruluşlar ile karapara aklamaya müsait diğer kurumlara; kimlik tespiti, kayıtların saklanması ve şüpheli işlem bildirimi yükümlülüklerinin yerine getirilmesi suretiyle konunun önleyici tedbirler boyutuna da değinilmiş ve ülkelerden bu çerçevede gerekli düzenlemelerin yapılması istenilmiştir. 3

8 Terörün finansmanı, terör eylemlerinin gerçekleştirilmesinde veya teröristler ya da terör örgütleri tarafından kullanılacağını bilerek ve isteyerek fon sağlanması veya toplanmasını ifade etmektedir. Terör örgütlerinin finans kaynaklarının kurutulması ve elde edilen fonların dağıtım kanallarının engellenmesi terörle mücadelede hayati öneme sahiptir. Uluslararası boyut kazanan ve önemli miktarlarda fon kaynağına ulaşan terörle etkin bir mücadele için klasik tedbir ve uygulamaların yanında terör örgütlerinin finans kaynaklarının da kurutulması gerekmektedir. Bu gereklilik, terörle mücadeleye terörün finansmanı ile mücadele boyutunu da eklemiştir. Terörün finansmanının engellenmesine yönelik etkili önlemlerin oluşturulması ve benimsenmesi amacıyla ülkeler arasında işbirliğinin geliştirilmesi için 1999 yılında Birleşmiş Milletler nezdinde hazırlanan ve ülkemizin tarihinde imzaladığı ve tarih ve 4738 sayılı Kanun ile uygun bulduğu Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Uluslararası Sözleşme de, sözleşme ekinde sayılan antlaşmalar çerçevesinde suç teşkil eden eylemler ile niteliği veya kapsamı itibariyle, bir halkı korkutmak, ya da bir hükümeti veya uluslararası örgütü herhangi bir eylemi gerçekleştirmeye veya gerçekleştirmekten kaçınmaya zorlamak amacını gütmesi halinde, bir sivilin ya da bir silahlı çatışma durumunda muhasemata doğrudan katılmayan herhangi başka bir kişiyi öldürmeye veya ağır şekilde yaralamaya yönelik diğer tüm eylemlerin gerçekleştirilmesinde kullanılması niyetiyle veya kullanılacağını bilerek, doğrudan veya dolaylı olarak, yasa dışı bir şekilde ve kasten, fon sağlanması veya toplanmasının suç olarak ihdas edilmesi, bu suçların işlenmesi için kullanılan veya kullanılması için oluşturulan fonların veya bu suçlardan temin edilen kazançların tespiti, bulunması, dondurulması, el konulması için iç hukuk uyarınca gerekli tedbirlerin alınması öngörülmektedir. Keza, Birleşmiş Milletler Şartının 7. Bölümü Uyarınca, BM Güvenlik Konseyi nin kararları tüm BM ye üye ülkeler açısından bağlayıcılık taşımaktadır sayılı BM Güvenlik Konseyi Kararı ( ) Karar ekinde Taliban, El Kaide ve Usame Bin Ladin le bağlantılı kişi ve kuruluşlar listelenerek ve bu kişi ve kuruluşların malvarlıklarının dondurulması talep edilmiştir sayılı BM Güvenlik Konseyi Kararında ( ) terörün finansmanının önlenmesi için adli ve idari tedbirlerin alınması, yabancı ülkeler tarafından yapılacak terörist malvarlıklarının dondurulması taleplerinin yerine getirilmesi uluslararası işbirliği ve bilgi değişimi yapılması, en kısa sürede, tarihli BM Terörün Finansmanının Önlenmesine ilişkin Uluslararası Sözleşmesi de dahil olmak üzere, terörizme ilişkin uluslararası sözleşme ve protokollere taraf olunması öngörülmektedir yılında suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele mevzuatımızı uluslararası standartlar seviyesine getirmek amacıyla 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Anılan Kanun ile terör ve terörizmin finansmanıyla etkin mücadele edilmesi kapsamında; 1999 tarihli Terörizmin Finansmanının Önlenmesine Dair Uluslararası Sözleşmenin ve Birleşmiş Milletler Güvenlik 4

9 Konseyinin bu Kanun kapsamındaki terör ve terörizmin finansmanıyla mücadeleye ilişkin kararlarının uygulanması ile terörizmin finansmanı suçunun düzenlenmesi ve terörizmin finansmanının önlenmesi amacıyla malvarlığının dondurulmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik ile Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunun uygulanmasına yönelik olarak; terör ve terörizmin finansmanıyla etkin mücadele edilmesi kapsamında; malvarlığının dondurulması kararlarının alınması, icrası, kaldırılması, dondurulan malvarlığının yönetimi ve denetimine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Bu kapsamda, ülkemizde aklama ve terörün finansmanı suçları ile ilgili olarak temel önleyici tedbirlere 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun da yer verilmiştir. Bu tedbirler için yasal zeminde genel bir çerçeve çizilmiş, finansal araçlardaki çeşitlenmeler ve bunun sonucu olarak aklama yöntemlerine her geçen gün yenilerinin eklenmesi hususu da göz önünde bulundurularak, ayrıntılı düzenlemelerin ikincil düzenlemelerle yapılması öngörülmüştür. Bu çerçevede hazırlanan Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik, Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik ile 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 ve 13 Sıra No lu Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliğleri yürürlüğe girmiştir tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik te önleyici tedbirler ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir. Aklama suçunun önlenmesinde en önemli unsur olan müşterinin tanınması ilkesi kapsamında, kimlik tespitinin yanı sıra aklama ve terörün finansmanı bakımından yüksek risk taşıyan müşterilerin, iş ilişkilerinin ve işlemlerin belirlenmesi de alınması gereken bir tedbir olarak düzenlemede yerini almıştır. Yönetmelikte ayrıca önleyici tedbirlerin ana unsurlarından olan şüpheli işlem bildirim yükümlülüğünün esasları yeniden düzenlenmiş, yükümlülere karmaşık ve olağandışı büyüklükteki işlemlere özel dikkat gösterme zorunluluğu getirilmek suretiyle bu tür işlemlerin de takibi amaçlanmıştır. Söz konusu yükümlülüklere uyumun yükümlüler nezdinde oluşturulacak bir sistem dahilinde sağlanmasını teminen hazırlanan ve dayanağını 5549 sayılı Kanun un Eğitim, iç denetim, kontrol ve risk yönetim sistemleri ile diğer tedbirler başlıklı 5 inci maddesinden alan Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik ise yükümlülerin risk temelli bir yaklaşımla oluşturacakları uyum programına yönelik hükümler içermektedir. Bu düzenleme esas itibarıyla aklama suçuyla mücadelede önleyici mekanizmanın etkinliğini sağlamaya yönelik olup, yükümlülerin gerek aklamanın gerekse terörün finansmanının önlenmesi konusunda yeterli dikkat ve özeni göstermelerinin sağlanması amaçlanmıştır. Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik ve Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının 5

10 Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik ile ilgili önleyici tedbirlere ilişkin daha detaylı hususlar Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliğlerinde düzenlenmiştir. Bu çerçevede; yükümlüler tarafından müşterinin tanınması ilkesi kapsamında uyulması gereken basitleştirilmiş tedbirler 5 ve 9 Sıra No lu Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliğlerinde, yükümlüler tarafından suç gelirlerinin aklanmasının ve terörün finansmanının önlenmesi kapsamında şüpheli işlem bildiriminde bulunulması yükümlülüğünün etkin, zamanında ve uygun şekilde yerine getirilmesine yönelik açıklamalar bulunmaktadır. 6 Sıra No lu Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliğinde, yükümlülerin sürekli iş ilişkisi içinde bulundukları müşterilerinin kimlik tespiti kapsamındaki bilgilerinin Yönetmeliğe uygun hale getirilmesine yer verilmiş, kimlik tespiti kapsamındaki diğer açıklamalar ise 7 Sıra No lu Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliğinde düzenlenmiştir. 5 Sıra No lu Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin 10 Sıra No lu Tebliğ ile; emeklilik sözleşmesinin mesafeli satış kapsamında çağrı merkezi vasıtasıyla düzenlenmesi halinde basitleştirilmiş tedbirler açısından takip edilecek usule ilişkin açıklamalar yer almıştır. 5 Sıra No lu Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği nde Değişiklik Yapılmasına Dair 11 Sıra No lu Tebliğ ile basitleştirilmiş tedbirlerde bazı değişiklikler yapılmış, 12 Sıra No lu Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği nde malvarlığının dondurulması kararları ve dondurulan malvarlıklarının Başkanlıkça yönetilmesine ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. Son olarak 13 Sıra No lu Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği ise; 6 Sıra No lu Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliğ ini yürürlükten kaldırarak, Başkanlıkça, elektronik ve kağıt ortamındaki şüpheli işlemlerin bildirimlerine ilişkin rehberler yayımlanabileceği ve bu rehberlerin Başkanlığın resmi internet sitesi ve/veya MASAK.ONLINE aracılığı ile duyurulacağı hususlarını ele almıştır. Bu düzenlemeye göre hazırlanan sektörel şüpheli işlem rehberleri ise kamuoyuna duyurulmuştur. 6

11 II. MASAK HAKKINDA GENEL BİLGİLER A. Vizyon ve Misyon Başkanlığımızın vizyon ve misyonu aşağıda yer almaktadır. Vizyon: Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanıyla etkili bir şekilde mücadele ederek etkin bir ekonomi ve güvenli bir toplum oluşmasına katkıda bulunan öncü bir kurum olmak. Misyon: Aklama ve terörün finansmanı suçlarının önlenmesi ve tespitine yönelik olarak; politika oluşturulması ve düzenleme yapılmasına katkıda bulunmak, hızlı ve güvenilir bir şekilde bilgi toplamak ve analiz etmek, araştırma ve inceleme yapmak, elde edilen bilgi ve sonuçları ilgili makamlara iletmek. B. Yetki, Görev ve Sorumluluklar 4208 sayılı Karaparanın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanun un tarihinde yürürlüğe girmesini müteakip tarihinde Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı kurulmuş ve ülkemiz karaparanın aklanmasıyla mücadele eden ülkeler arasında yerini almıştır de faaliyete geçen Başkanlığımız, doğrudan Maliye Bakanına bağlı olarak çalışan idari nitelikte bir kurum olup, görev ve yetkileri ilk olarak 4208 sayılı Kanun da düzenlenmiştir. Başkanlığımızın görev ve yetkileri, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun 19 uncu maddesinde yeniden düzenlenmiştir. Buna göre MASAK, aşağıdaki temel hizmetleri yürütmektedir: Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi amacıyla politika hazırlamak ve uygulama stratejileri geliştirmek, bu amaçla kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak, ortak çalışmalar yapmak, görüş ve bilgi alışverişinde bulunmak. Belirlenen politikalar çerçevesinde kanun, tüzük ve yönetmelik taslakları hazırlamak, 5549 sayılı Kanun ile buna ilişkin Bakanlar Kurulu kararlarının uygulanması konusunda düzenlemeler yapmak. Suç gelirlerinin aklanması alanındaki gelişmeler ile aklama suçunun önlenmesi ve ortaya çıkarılmasına yönelik yöntemler konusunda araştırmalar yapmak. Suç gelirlerinin aklanmasını önlemek amacıyla sektörel çalışmalar yapmak, önlemler geliştirmek ve uygulamayı izlemek. Kamuoyu duyarlılığını ve desteğini artırmaya yönelik çalışmalar yapmak. 7

12 Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanının önlenmesi kapsamında veri toplamak, şüpheli işlem bildirimlerini almak, analiz etmek ve değerlendirmek. Değerlendirme sürecinde gerek duyulduğunda kolluk ve diğer birimlerden kendi görev alanlarında inceleme ve araştırma yapılması talebinde bulunmak sayılı Kanun kapsamına giren işlemler ile ilgili olarak, araştırma ve inceleme yapmak veya yaptırmak. Yapılan araştırma ve inceleme sonucunda aklama suçunun işlendiği hususunda olguların varlığının tespiti halinde, Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre gerekli işlemler yapılmak üzere Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunmak. Cumhuriyet savcıları tarafından intikal ettirilen konuları incelemek ve aklama suçunun tespitine ilişkin talepleri yerine getirmek. Aklama veya terörün finansmanı suçunun işlendiğine dair ciddi şüphelerin mevcut olması durumunda konuyu ilgili Cumhuriyet savcılığına intikal ettirmek. Kanun ve ilgili mevzuat kapsamında yükümlülük denetimi yapılmasını sağlamak. Kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kuruluşlardan her türlü bilgi ve belgeyi istemek. Bilgi ve ihtisasına ihtiyaç duyulması halinde, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların Başkanlık bünyesinde geçici olarak görevlendirilmelerini talep etmek. Görev alanına giren konularda uluslararası ilişkileri yürütmek, görüş ve bilgi alışverişinde bulunmak. Yabancı ülkelerdeki muadil kurumlarla bilgi ve belge değişiminde bulunmak, bu amaçla uluslararası antlaşma niteliğinde olmayan mutabakat muhtırası imzalamak. C. İdari Yapı Bilgileri 1. Bakanlık İçindeki Yeri ve Örgütsel Yapı MASAK ın, Maliye Bakanlığı nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararname nin 8 inci maddesinin (g) bendiyle Maliye Bakanlığı bünyesinde ana hizmet birimi olduğu; 5549 sayılı Kanunun 19 uncu maddesinde de doğrudan Maliye Bakanına bağlı olarak çalışacağı hüküm altına alınmıştır. Başkanlık hizmetlerini; Başkana bağlı Başkan Yardımcıları ve Daire Başkanları eliyle yürütmektedir. 8

13 Şekil 1 - Başkanlığımızın Maliye Bakanlığı İçindeki Yeri 9

14 Mali istihbarat birimleri, suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelenin temel kurumlarından olup, bu mücadelede önemli fonksiyonlar üstlenmektedirler. Mali Eylem Görev Gücü (FATF), 29 uncu tavsiyesinde; ülkelerden şüpheli işlem bildirimlerini alan, analiz eden ve ilgili birimlere dağıtan ulusal merkezi bir makam oluşturmalarını istemektedir. Bu çerçevede Türkiye nin Mali İstihbarat Birimi (Financial Intelligence Unit- FIU) olarak kurulan MASAK, temel FIU fonksiyonlarının yanı sıra düzenleyici, denetleyici ve eğitici bir rol de üstlenmiştir. MASAK ın organizasyon şeması Şekil 2 de gösterilmiştir 10

15 Şekil 2 - Başkanlığımızın Organizasyon Şeması BAŞKAN Başkan Yardımcısı YaYardımcısı Başkan Yardımcısı Başkan Yardımcısı Daire Başkanı Başkan Daire Başkanı Başkan Daire Başkanı Başkan Daire Başkanı Başkan Daire Başkanı Başkan Daire Başkanı Başkan Daire Başkanı Daire Başkanı Başkan Daire Başkanı Başkan Daire Başkanı Başkan Daire Başkanı Başkan 11

16 2. İnsan Kaynakları MASAK ta toplam 219 personel görev yapmaktadır sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunda düzenlemeler yapan Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname nin Ek Madde 1 hükmü kapsamında Başkanlığımıza verilen yetkiye istinaden; Başkanlık emrinde geçici süre ile görevlendirilen 10 denetim elemanı da bu sayıya dahil olup, personelin dağılımına ilişkin bilgilere aşağıdaki tabloda yer verilmiştir. Tablo 1 Yıllar İtibarıyla Personelin Dağılımı( ) Yıllar İdari Personel (*) Maliye Uzmanı Maliye Uzman Yrd. Vergi Müfettişi Bilgi İşlem Personeli Diğer Personel (**) Denetim Elemanı (***) Toplam Personel (*) Başkan, Başkan Yardımcısı, Daire Başkanı, Şube Müdürü (2 Vergi Müfettişi Şube Müdürlüğü görevini vekaleten, 1 Maliye Uzmanı Şube Müdürlüğü görevini görevlendirme ile yürütmektedir.) (**) Şef, Mütercim, Devlet Gelir Uzman Yardımcısı, Gelir Uzmanı, Gelir Uzman Yardımcısı, VHKİ vd. (***)5549 sayılı Kanunun Ek Madde-1 kapsamında görevlendirilenler Grafik 1 - Personelin Unvan Bazında Yüzde Dağılımı(2014) 10; 5% 20; 9% 63; 29% 70; 32% 38; 17% 14; 6% 4; 2% İdari Personel Maliye Uzmanı Maliye Uzman Yrd. Vergi Müfettişi Bilgi İşlem Personel Diğer Personel Denetim Elemanı 12

17 Tablo 2 - Unvanlarına Göre Personel( ) Unvanı Görev Yapan Personel Sayısı Başkan 1 Başkan Yardımcısı 3 Daire Başkanı 11 Şube Müdürü 5 Maliye Uzmanı 70 Maliye Uzman Yardımcısı 38 Denetim Elemanı 10 Vergi Müfettişi 4 Devlet Gelir Uzman Yardımcısı 2 Gelir Uzmanı 15 Gelir Uzman Yardımcısı 3 Şef 6 Mühendis 6 İstatistikçi 2 Programcı 3 Bilgisayar İşletmeni 2 Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni 21 Mütercim 4 Teknisyen 2 Şoför 1 Dağıtıcı 4 Y. Hizmetli 6 TOPLAM 219 Kadrolu Personel 132 MASAK ta Geçici Görevli Personel 77 Denetim Elemanı 10 TOPLAM 219 Ücretsiz izinli 5 Başka Birimde Geçici Görevli 2 Yurt Dışı Yüksek Lisans Eğitiminde 4 FİİLİ SAYI

18 Tablo 3 - Personelin Yaş Profili( ) Yaş Aralığı Sayısı Toplam 219 Grafik 2 - Personelin Yaş Profiline Göre Yüzde Dağılımı( ) 34; 16% 27; 12% 11; 5% 1; 0% 39; 18% 58; 27% 49; 22%

19 Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığında görev yapan personelin öğrenim durumu aşağıdaki tabloda yer almaktadır. Tablo 4 - Personelin Öğrenimi Durumu (2014) Öğrenim Durumu Sayısı Ortaokul 3 Lise 9 Ön Lisans 7 Lisans 181 Yüksek Lisans 17 Doktora 2 Toplam 219 Grafik 3 - Personelin Öğrenim Durumuna Göre Yüzde Dağılımı(2014) Sayısı Ortaokul Lise Ön lisans Lisans Yüksek Lisans Doktora Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığında görev yapan personelin Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi (YDS) düzeyi aşağıdaki tabloda yer almaktadır. Tablo 5 -Personelin YDS Düzeyi(2014) (*) YDS (A) Düzeyi YDS (B) Düzeyi YDS (C) Düzeyi (*) 1 Mütercim A düzeyinde İngilizce, C düzeyinde Fransızca bilmektedir. 15

20 III. AMAÇ VE HEDEFLER A. Amaç ve Hedefler Bakanlığımızın hazırladığı ve kamuoyuna duyurduğu Stratejik Planında yer alan Kayıtlı ekonomiyi genişletmek ve mali suçları azaltmak stratejik amacı kapsamında, MASAK ın en önemli stratejik hedefi Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile etkin mücadele etmek tir. Bunun yanında kayıtlı ekonomiyi büyütmek ve genişletmek stratejik hedefine yönelik katkı verilmektedir. B. Temel Öncelikler MASAK tarafından, stratejik amaç ve hedefine ulaşılması amacıyla 2015 yılında aşağıdaki çalışmalara öncelik verilecektir: 2012 yılında başlanan ve 2014 yılı itibarı ile de devam edilen yeni elektronik şüpheli işlem bildirim sistemi uygulamasından alınan sonuçları değerlendirerek, veri tabanının güçlendirilmesi hedefi yanında, yapılacak analiz, değerlendirme ve incelemeler açısından sonuç almaya yönelik nitelikte ŞİB lerin elde edilmesini gözetmek. Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı suçlarına ilişkin alınan ihbar ve şüpheli işlem bildirimlerinin analiz ve değerlendirme çalışmalarını mümkün olan en kısa sürede tamamlamak. Başkanlığımıza gelen ihbar ve şüpheli işlem bildirimlerinde bahsi geçen ve risk teşkil edebilecek konularda yığın verilerden yararlanarak ve sektörel analizlere tabi tutarak, suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede etkinliğin arttırılmasına katkı sağlamak. Bu amaçla, başta bankalar olmak üzere gerçek ve tüzel kişilerden istenecek bilgi ve belgelerin analize uygun şekilde standart formatta ve güvenli ortamda alınmasına ilişkin çalışmaları gerçekleştirmek. Yığın veriler üzerinden, risk bazlı yaklaşım çerçevesinde analiz çalışmaları yapmak, bu çalışmalar sırasında ve sonrasında üretilen mali istihbaratı ilgili kurumlarla paylaşmak. Yükümlü gruplarına yönelik suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede önleyici tedbirler olarak bilinen yükümlülükler konusunda eğitim faaliyetleri düzenleyerek, yükümlülerin farkındalıkları artırmak ve bu tedbirleri uygulamalarını sağlamak. Yükümlülerin, suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele kapsamında getirilen yükümlülüklere uyum sağlamaları amacıyla, yükümlüler nezdinde yükümlülüklere uyum denetimleri yapmak. Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelenin etkin ve verimli bir şekilde gelişmesi amacına uygun olarak, işbirliği ve eşgüdüm halinde olunan yasa uygulama birimleri, diğer ilgili kurum ve kuruluşlarla etkin ve proaktif çalışmalar yürütmek. 16

21 Uyuşturucu kaçakçılığı, sigara kaçakçılığı, tefecilik, akaryakıt kaçakçılığı, insan ticareti ve bilişim suçları gibi öncül suçlardan elde edilen suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesine yönelik çalışmalara ağırlık vermek. Aklama suçu incelemeleri ve yükümlülük denetimlerinde etkinliğin artırılması amacıyla denetim elemanları ile iletişim ve işbirliğinin geliştirilmesine yönelik faaliyetler düzenlemek. Uluslararası işbirliğinin sağlanması amacıyla, yabancı ülke mali istihbarat birimleri ile istihbari amaçlı bilgi değişimine imkan sağlayan mutabakat muhtıraları imzalamak. Uluslararası standartlara uygun bir şekilde terörün finansmanı ile etkin mücadele amacıyla kurumsal kapasiteyi geliştirmek. Malvarlıklarına el konulması kapsamında adli birimlerden gelecek raporlama taleplerini etkili bir şekilde yerine getirmek üzere kurumsal kapasiteyi geliştirmek. Aklama suçu incelemelerinde ve yükümlülük denetimlerinde etkinliği artırmaya ve hızlı sonuç almaya yönelik çalışmalarda bulunmak. IV. FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER A. Mali Bilgiler Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığının son beş yıla ilişkin Genel Bütçe ile tahsis edilen ödenek ve harcamaları gösterir tablo aşağıdaki gibidir. 17

22 Tablo 6 - Bütçe Ödenek Tahsisi ve Giderlerinin Ekonomik Sınıflandırılması( )(TL) Ekonomik Sınıf Bütçe Giderinin Türü Ödenek Harcama Ödenek Harcama Ödenek Harcama Ödenek Harcama Ödenek Harcama 01 Personel Giderleri Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri Mal ve Hizmet Alım Giderleri Cari Transferler Sermaye Giderleri TOPLAM

23 Grafik 4 Harcamalarının Yüzde Dağılımı(2014) Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri 9,47% Mal ve Hizmet Alım Giderleri 11,27% Cari Transferler 2,54% Sermaye Giderleri 2,46% Personel Giderleri 74,26% Bütçe harcamalarının tarihi itibariyle bütçe ekonomik kodlarına göre dağılımı yukarıdaki şekildedir. Şekil 2 de görüldüğü üzere, giderler içinde en büyük kalem personel giderleri olup toplam giderler içindeki payı %74,26 dır. Diğer harcama kalemlerinin toplam giderlere oranı sırasıyla mal ve hizmet alımları için %11,27, sosyal güvenlik kurumlarına devlet pirimi giderleri için %9,47, cari transferler için %2,54 ve sermaye giderleri için %2,46 olarak gerçekleşmiştir. Cari transferler Türkiye nin (Mali Eylem Görev Gücü ile EGMONT) uluslararası kuruluşlara yapılan yıllık üyelik aidatıdır. 19

24 B. Performans Bilgileri 1. Düzenleme ve Koordinasyon Faaliyetleri 1.1. Düzenleme Faaliyetleri 2014 yılında suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele mevzuatımızı uluslararası standartlarla paralel düzeye getirmek amacıyla aşağıda ayrıntılarına yer verilen Kanun, Yönetmelik ve Tebliğ düzenlemeleri yapılmıştır. Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair tarih ve 6545 Sayılı Kanun: 28 Haziran 2014 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Kanun ile 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunda çeşitli düzenlemeler yapılmıştır. Söz konusu Kanun ile 5549 sayılı Kanuna elektronik tebligata ilişkin düzenlemelerin yer aldığı 9/A maddesi eklenmiş, aynı Kanunun yükümlülük ihlalinde uygulanan idari cezaların düzenlendiği 13 üncü maddesinde değişiklikler yapılmıştır. Aklama Suçu İncelemesi Hakkında Yönetmelik, Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik ve Malî Suçlarla Mücadele Koordinasyon Kurulunun Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik: Söz konusu Yönetmelik tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Anılan Yönetmelik değişikliği ile Aklama Suçu İncelemesi Hakkında Yönetmeliğindeki denetim elemanı tanımı ile Başkanlık bünyesindeki incelemelerde görevlendirilen denetim elemanlarının görevlendirilmesine ve çalışma esaslarına ilişkin değişiklikler yapılmış, söz konusu denetim elemanlarının Başkanlıkta geçici süreyle görevlendirilmesi ve çalışmasına ilişkin bir düzenleme yapılmıştır. Aynı Yönetmelik değişikliği ile Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte yer alan denetim elemanı ile gerçek faydalanıcı tanımı değiştirilmiş, aklama suçu incelemesi ve yükümlük denetimi amacıyla Başkanlığın geçici süreyle denetim elemanı görevlendirip çalıştırabileceği düzenlenmiştir. Anılan Yönetmelik değişikliği ile Malî Suçlarla Mücadele Koordinasyon Kurulunun Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin Koordinasyon Kurulunun oluşumunu düzenleyen maddesinde değişiklik yapılmıştır. Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik 20

25 Yapılmasına Dair Yönetmelik tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Anılan Yönetmelik ile tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmeliğin 13 üncü maddesi değiştirilmiş, yükümlülerin risk derecelendirmesi neticesinde yüksek riskli olarak belirledikleri gruplara yönelik olarak üstlenilecek riskin azaltılmasını teminen, tespit edilen riskle orantılı olarak uygulayacakları tedbirler düzenlenmiştir. Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 5) nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No :11) : Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 5) nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No : 11) tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Tebliğ değişikliği ile finansal kuruluşların kendi aralarında gerçekleştirdikleri işlemler ile finansal kuruluşlar dışındaki yükümlülerin müşterilerinin bankalar olduğu işlemlerde uygulanacak basitleştirilmiş tedbirlerde değişiklik yapılmıştır. Terörün Finansmanına Yönelik Şüpheli İşlemlerin Bildirimi Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ: Terörün Finansmanına Yönelik Şüpheli İşlemlerin Bildirimi Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir tarih ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 8 inci maddesi yürürlükten kaldırılmış ve söz konusu Kanunda terörizmin finansmanı suçu yeniden düzenlenmiştir. Bu değişiklik dikkate alınarak, Terörün Finansmanına Yönelik Şüpheli İşlemlerin Bildirimi Genel Tebliğine, yeni terörizmin finansmanı suçu maddesi ile bu suçla bağlantılı fon sağlanması ve toplanması yasak fiilleri gösteren madde dercedilmiştir. Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 12) : Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 12) tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile malvarlığının dondurulması kararlarının yerine getirilmesinde Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığının sorumlu olduğu düzenlenmiş, dondurulmasına karar verilen malvarlığının düzenlenen esaslar çerçevesinde Başkanlığın izni ile yönetileceği belirtilmiş, 12 sıra No lu Tebliğ ile malvarlığının dondurulması kararlarının gereğinin yerine getirilmesi ve dondurulan malvarlıklarının Başkanlıkça yönetilmesine ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 13) : Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 13) tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 21

26 Söz konusu Tebliğ ile şüpheli işlem bildirimine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiş ve 6 Sıra No lu Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği yürürlükten kaldırılmıştır. Tebliğin Şüpheli işlem bildirim rehberleri başlıklı 6 ncı maddesinde; Başkanlıkça, elektronik ve kağıt ortamındaki şüpheli işlemlerin bildirimlerine ilişkin usul ve esasları belirlemek üzere yükümlüler için şüpheli işlem bildirim rehberleri yayımlanabileceği ve bu rehberlerin Başkanlığın resmi internet sitesi ve/veya MASAK.ONLINE aracılığı ile duyurulacağı hususları düzenlenmiştir. Söz konusu düzenlemeye göre hazırlanan sektörel şüpheli işlem rehberleri yayınlanarak kamuoyu ile paylaşılmıştır Koordinasyon Kurulu Toplantıları 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun un 20 inci maddesine göre Maliye Bakanlığı Müsteşarının başkanlığında, Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanı, Gelir İdaresi Başkanı, Vergi Denetim Kurulu Başkanı, İçişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı, Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürü, Dışişleri Bakanlığı Ekonomik İşler Genel Müdürü, Hazine Kontrolörleri Kurulu Başkanı, Sigorta Denetleme Kurulu Başkanı, Hazine Müsteşarlığı Malî Sektörle İlişkiler ve Kambiyo Genel Müdürü, Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürü, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürü, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkan Yardımcısı, Sermaye Piyasası Kurulu Başkan Yardımcısı ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkan Yardımcısından oluşan Mali Suçlarla Mücadele Koordinasyon Kurulu, 2014 yılında iki kez olağan olarak toplanmış, aklama ve terörün finansmanı alanlarında ulusal ve uluslararası gelişmeler ile kurumlar arası koordinasyonu gerektirir çalışmalar değerlendirilmiştir Diğer Faaliyetler 2014 yılında Başkanlığımızca, 5549 sayılı Kanun ve ikincil mevzuatla ilgili olarak yükümlüler ile diğer kurum ve kuruluşlardan gelen görüş taleplerinin karşılanması çalışmaları kapsamında, 28 adet görüş talebi cevaplandırılmıştır. Ayrıca 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında Başkanlığımıza yapılan bilgi edinme başvurularının yerine getirilmesi ve Türkiye Büyük Millet Meclisi nin çalışmaları kapsamında yöneltilen soru önergelerinin cevaplandırılmasına ilişkin çalışmalar kapsamında, 2014 yılında 124 adet bilgi edinme başvurusu ve 72 adet soru önergesi cevaplandırılmıştır. 2. Aklama ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Çalışmalar 5549 sayılı Kanun ve bu Kanunla ilgili ikincil mevzuat kapsamında yükümlüler, kendileri nezdinde gerçekleşen ya da aracılık ettikleri işlemlerden terörün finansmanı veya suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerinin aklanması şüphesini taşıyanları MASAK a Şüpheli İşlem Bildirimi (ŞİB) olarak bildirmektedirler. Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçunun işlenip işlenmediğinin tespitine yönelik olarak Cumhuriyet Savcılıkları ile Mahkemeler MASAK tan talepte (adli talep) bulunabilmektedir. 22

27 Kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve tüzel kişiler de yine MASAK a ihbarda bulunabilmektedir. Şekil 3- Aklama ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Çalışma Süreci Maliye Uzmanlarınca yapılan çalışmalar Denetim Elemanlarınca yapılan çalışmalar ŞİB, adli talep ve ihbarlarla ilgili olarak terörün finansmanı veya suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerinin aklanması suçlarına ilişkin olarak Maliye Uzmanlarınca analiz ve değerlendirme çalışmaları yapılırken; aklama suçuna ilişkin olarak ayrıca denetim elemanlarınca inceleme de yapılmaktadır Veri Toplama Faaliyeti Başkanlığımıza gönderilen şüpheli işlem bildirimleri, adli araştırma talepleri, kurumsal bilgilendirmeler ve Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER) aracılığıyla yapılan başvurular ile bireysel ihbar ya da şikâyet dilekçeleri Başkanlığımız tarafından bildirim olarak nazara alınmakta ve MASAK Entegre Mali İstihbarat Sistemine (EMİS) sistemine kaydedilmektedir. Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele kapsamında yabancı ülkelerdeki muadil kuruluşlarla yapılan uluslararası bilgi alışverişleri de Başkanlığımızın veri toplama faaliyetleri kapsamında gerçekleştirilmektedir. Tablo 7-Gönderilen Bildirimlerin Genel Dağılımı(2014) Bildirim Türleri 2014 Şüpheli İşlem Bildirimleri Savcılık ve Mahkeme Talepleri 145 Diğer Bildirimler 477 Toplam

28 Şüpheli İşlem Bildirimleri 5549 sayılı Kanun un 4 üncü maddesi kapsamında suç gelirlerinin aklanması veya terörizmin finansmanı ile mücadelede yükümlü" olarak sayılan gerçek ve tüzel kişiler söz konusu Kanun ve ilgili alt mevzuat uyarınca şüpheli işlem bildiriminde bulunmakla yükümlüdürler. Özellikle mali sektör tarafından gönderilen şüpheli işlem bildirimleri Başkanlığımızda toplanan veriler içerisinde ana kaynak niteliğindedir. Tablo 8 ŞİB Sayılarının Yıllara ve Kaynaklarına Göre Dağılımı( ) Bankalar Aracı Kurumlar Finansman, Faktoring ve Finansal Kiralama Şirketleri Sigorta ve Emeklilik Şirketleri Noterler Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş Yetkili Müesseseler (Döviz Büroları) ile Kıymetli Maden Aracı Kuruluşları Kargo Şirketleri Serbest Muhasebeciler, Mali Müşavirler Talih ve Bahis Oyunları Alanında Faaliyet Gösterenler İş Makineleri Dahil Her Türlü Deniz, Hava ve Kara Nakil Vasıtalarının Alım-Satımı İle Uğraşanlar Kıymetli Maden, Taş ve Mücevher Alım Satımı Yapanlar (Kuyumcular) (*) Toplam (*)Danıştay 10. Dairesinin tarihli ve E:2010/1636, K:2014/1040 sayılı kararı uyarınca serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir, yeminli mali müşavir ve bağımsız denetim kuruluşlarının; tarihli ve E: 2008/1675, K:2013/508 sayılı kararı ile serbest avukatların suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadele açısından şüpheli işlem bildiriminde bulunma veya kimlik tespitinde bulunma gibi yükümlülükleri yerine getirmelerine ilişkin ilgili yönetmelik maddesi iptal edilmiştir. 24

29 Grafik 5 Şüpheli İşlem Bildirimlerinin Yıllara Göre Dağılımı( ) tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 13 sıra No lu MASAK Genel Tebliği ve buna yönelik olarak hazırlanarak kamuoyuna duyurulan sektörel şüpheli işlem rehberleri ile şüpheli işlem bildirim sisteminde değişiklikler yapılmıştır. Şüpheli işlem bildirim formları sadeleştirilmiş ve sektörler nazara alınarak çeşitlendirilmiştir. Bankaların ardından sermaye piyasası aracı kurumlarının da elektronik ortamda şüpheli işlem bildirimi gönderebilmesi sağlanmış olup diğer finansal kuruluşların da elektronik bildirimde bulunabilmelerine yönelik çalışmalar devam etmektedir yılı şüpheli işlem bildirim sayılarına bakıldığında; bildirim sistemine yönelik olarak yukarıda özetlenen değişikliklerin bildirim sayılarına olumlu olarak yansıdığı görülmektedir. Nitekim gönderilen toplam şüpheli işlem bildirim sayısı e ulaşmıştır. Tablo 9- ŞİB Gönderen Finansal Kuruluş Sayısının Yıllara Göre Dağılımı( ) Finansal Kuruluşlar Bankalar Aracı Kurumlar Sigorta ve Emeklilik Şirketleri Faktoring Şirketleri Finansal Kiralama Şirketleri Finansman Şirketleri Yetkili Müesseseler Toplam

30 Şirket Sayısı Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı Grafik 6 - ŞİB Gönderen Finansal Kuruluşların Yıllara Göre Sayısal Trendi( ) Başkanlığımız tarafından 2014 yılında şüpheli işlem bildirim usulünü belirleyen mevzuatta değişikliğe gidilerek yeni ve sadeleştirilmiş şüpheli işlem bildirim formlarının uygulamaya konulması, sektörel şüpheli işlem rehberlerinin oluşturulması, elektronik ortamda şüpheli işlem bildirimi gönderme mecburiyetine alınan finansal kuruluş sayısının ve buna ilaveten yükümlülere yönelik çalıştaylar ile farkındalığın artırılması sonucunda, gerek bildirim sayısı gerekse bildirim gönderen yükümlü sayısında önemli bir artış sağlanmıştır Savcılıklar ve Mahkemeler Tarafından Yapılan Adli Talepler Cumhuriyet savcılıkları ile mahkemeler tarafından suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerinin aklanması veya terörün finansmanı suçlarının araştırılmasına ya da 5272 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunun (CMK) 128 inci maddesi kapsamında suçtan elde edilen değerlerin araştırılmasına ilişkin talepler Faaliyet Raporumuzda adli talep olarak nitelendirilecektir. Tablo 10-Adli Taleplerin Yıllara Göre Dağılımı( ) Yıllar Savcılıkların ve Mahkemeler Tarafından Yapılan Adli Talepler

31 Grafik 7 Adli Taleplerin Sayısal Trendi ( ) Adli taleplerdeki artışın ana sebebinin CMK nın tarihli ve 6526 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi ile değişik 128 inci maddesi kapsamında Başkanlığımızdan istenen tespitlerden kaynaklandığı, bu etki dikkate alındığında diğer taleplerin yaklaşık bir seyirde devam ettiği görülmektedir Bireysel ve Kurumsal İhbarlar Gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerinin herhangi bir yükümlülükleri bulunmadığı halde ihtiyari olarak doğrudan doğruya Başkanlığımıza gönderdiği veya BİMER aracılığıyla ilettiği ihbar veya şikâyetler bireysel ihbarlar ; adli makamlar haricindeki diğer kamu kurum ve kuruluşlarının Başkanlığımız görev alanına giren konularda resmi olarak Başkanlığımıza iletmiş oldukları hususlar ise kurumsal ihbarlar olarak nazara alınmakta, ihbar olarak dikkate alınması gereken açık kaynaklardaki bilgiler de bu kapsamda değerlendirilmektedir. Tablo 11 Bireysel ve Kurumsal İhbarların Kaynaklarına Göre Dağılımı( ) Diğer Bildirimler Kamu Kurumları Bankalar Basın Gerçek Kişi / Özel Hukuk Tüzel Kişileri Yurtdışı Toplam

32 Grafik 8 - Bireysel ve Kurumsal İhbarların Kaynaklarına Göre Dağılımı(2014) Başkanlığımıza 2014 yılında gönderilen bireysel ve kurumsal ihbar sayısı olan 477 sayısının 2010 yılından sonra gerçekleşen en yüksek ihbar sayısı olduğu görülmektedir. Bu ihbarların ihbar kaynağı olarak yıllara dağılımına baktığımızda ise ihbar sayısının kamu kurumları için inişli çıkışlı bir seyir izlediği, kamu kurumu niteliği taşımayan kaynaklardan gelen ihbarların ise 2012 yılından bu yana bir artış ivmesi içinde bulunduğu görülmektedir. Bireysel olmayan ihbarların içeriklerinin incelenmesi neticesinde vatandaşlarımızın Başkanlığımız görev alanına girmeyen konularda da Başkanlığımıza başvurdukları anlaşılmıştır. Başkanlığımıza gönderilen ihbarlara Başkanlığımızca yapılan işlemler hakkında Faaliyet Raporumuzun ilerleyen bölümlerinde değinilecek olup, yukarıda yer alan 477 adet bireysel ve kurumsal ihbarlar ile bir önceki bölümde yer alan 145 adet adli taleplerin konularına göre dağılımına aşağıdaki tabloda yer verilmiştir. 28

33 Tablo 12 - Adli Talepler ile İhbarların Konularına Göre Dağılımı(2014) 2014 Yılı Adli Talepler ile İhbarların Konulara Göre Dağılımı Vergi Kaçırmak 117 Dolandırıcılık 83 El Koyma Amaçlı Rapor Talebi 70 Haksız Kazanç Elde Edilmesi 54 Şüpheli Para Hareketleri 50 Tefecilik 40 Suç Gelirlerinin Aklanması 33 Kaçakçılık 27 Kaynağı Belirsiz Kazançlar 25 Diğer Konular 23 Yolsuzluk 22 İhaleye Fesat Karıştırmak 14 Evrakta Sahtecilik 14 Terör veya Terörizmin Finansmanı 10 Kumar Oynatmak 9 Uyuşturucu Madde Ticareti 8 Suç Örgütü Kurmak 7 Sınırda Yakalanan Para ve Benzeri Değerler 7 Sosyal Güvenlik Mevzuatına Aykırılıklar 6 Hırsızlık 4 Toplam 623 Grafik 9 Adli Talepler ile İhbarların Konularına Göre Dağılımı (2014) Vergi Kaçırmak Dolandırıcılık El Koyma Amaçlı Rapor Talebi Haksız Kazanç Elde Edilmesi Şüpheli Para Hareketleri Tefecilik Suç Gelirlerinin Aklanması Kaçakçılık Kaynağı Belirsiz Kazançlar Yolsuzluk Diğer Konular Evrakta Sahtecilik İhaleye Fesat Karıştırmak Terör veya Terörizmin Finansmanı Kumar Oynatmak Uyuşturucu Madde Ticareti Sınırda Yakalanan Para ve Benzeri Değerler Suç Örgütü Kurmak Sosyal Güvenlik Mevzuatına Aykırılıklar Hırsızlık

34 Uluslararası Bilgi Değişimleri 5549 sayılı Kanun un Başkanlığın Görev ve Yetkileri başlıklı 19 uncu maddesinin 1 inci fıkrasının (m) bendine göre Başkanlığımız; yabancı muadil kuruluşlarla doğrudan doğruya istihbari nitelikli bilgi alışverişinde bulunabilmektedir. Bu minvalde gerçekleştirilen uluslararası bilgi alışverişlerinde ekseriyetle güvenli iletişim ağı olan Egmont Secure Web (ESW) kullanılmakta olup bunun yanında posta ya da telefax yoluyla iletişim kurulan yurt dışı muadil kuruluşlar da mevcuttur. Egmont Secure Web (ESW), Egmont Grubu tarafından geliştirilmiş olan ve Gruba üye mali istihbarat birimleri arasında elektronik ortamda güvenli veri paylaşımını sağlayan bir web yazılımıdır. Egmont Grubu 1995 yılında Brüksel de 24 ülke ve 8 uluslararası kuruluşun bir araya gelmesiyle oluşturulmuş olup, halen 147 ülkenin mali istihbarat birimi Egmont Grubunun üyesidir. Başkanlığımız da tarihinden buyana Egmont Grubuna üyedir yılı içerisinde 55 ülkenin yurt dışı muadil kuruluşları tarafından toplam 265 adet istihbari bilgi isteği ile 24 adet kendiliğinden istihbarat paylaşımı yapılmıştır. Başkanlığımız tarafından ise 39 ülkeden toplam 91 adet istihbari bilgi isteği ile 5 adet kendiliğinden istihbarat paylaşımı yapılmıştır. Tablo 13 - Uluslararası Bilgi Paylaşımı Sayıları ( ) Gelen Bilgi Talepleri Kendiliğinden Bilgi İsteme Bilgilendirme Giden Bilgi Talepleri Kendiliğinden Bilgi İsteme Bilgilendirme Toplam yılı içerisinde Başkanlığımıza en fazla talepte bulunan yurt dışı muadil kuruluşlar ile Başkanlığımızın en fazla bilgi talebinde bulunduğu yurt dışı muadil kuruluşların mukayeseli tablosu ise aşağıdaki gibidir. 30

35 KIŞI SAYıSı Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı Tablo 14 - En Fazla Bilgi Alışverişi Yapılan Ülkeler Mukayeseli Tablosu (2014)(*) Ülke Adı Gelen Bilgi Talepleri Kişi/Şirket Talep Sayısı Sayısı Giden Bilgi Talepleri Kişi/Şirket Talep Sayısı Sayısı Almanya Birleşik Krallık Belçika Hollanda A.B.D Bulgaristan Rusya Federasyonu Avusturya Jersey Lüksemburg (*) Kişi sayıları belirlenirken kendiliğinden istihbarat paylaşımlarında adı geçen kişi ve şirket sayıları da dahil edilmiştir. Grafik 10 En Fazla Bilgi Alışverişi Yapılan Ülkeler Mukayeseli Grafiği (2014) Giden Talep Gelen Talep 31

36 2.2. Stratejik Analiz Faaliyeti Başkanlığımız bünyesinde yürütülen suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanına ilişkin analiz ve değerlendirme çalışmaları yığın veriler üzerinden gerçekleştirilmektedir. Analiz faaliyetleri kapsamında yığın verilerin kontrolü ve kalitesinin artırılması amacıyla; ihtiyaçlar doğrultusunda verilerin ve veri formatlarının güncellenmesi ile söz konusu verilerin standardizasyonunun sağlanması işlemleri gerçekleştirilmektedir. Bu işlemler neticesinde elde edilen genel analize uygun yığın veriler üzerinden, risk bazlı yaklaşım çerçevesinde, suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadeleye yön verebilecek veya mali istihbarat niteliği taşıyan bilgilere ulaşmak amacıyla, istatistiki yöntemler de kullanılmak suretiyle, çeşitli analiz çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalarda elde edilen bilgiler ve üretilen mali istihbaratlar doğrultusunda hazırlanan bilgi notları ve analiz raporları ilgili kurumlarla paylaşılmaktadır Analiz, Değerlendirme ve İnceleme Faaliyetleri MASAK, terörün finansmanın ve suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi ve bu suçların tespitine yönelik olarak analiz, değerlendirme çalışmalarını yapmakta olup, suç gelirlerinin aklanmasının tespiti kapsamında ayrıca inceleme de yapmaktadır. Analiz; 5549 sayılı Kanun kapsamında toplanan muhtelif veriler ile alınan ihbar ve bildirimlerin, istatistiki ve analitik yöntemler kullanılarak ve teknik araçlar yardımıyla işlenmesi suretiyle bunlardan nitelikli mali istihbarat elde etmeye yönelik olarak yapılan çalışmalardır. Değerlendirme; MASAK ın nüfuz ettiği olaylar veya yapılan analizlere istinaden malvarlığına ve kişilere yönelik olarak aklama ve terörizmin finansmanı suçuyla ilgili ciddi şüphe ve emarelerin ortaya çıkarılmasına yönelik olarak yapılan çalışmalardır. İnceleme; aklama suçunun işlendiği hususunda olguların varlığının tespitine yönelik olarak yapılan çalışmalardır. MASAK, 5549 sayılı Kanunun 19 uncu maddesine göre, terörün finansmanı ve suç gelirlerinin aklanması suçlarıyla ilgili analiz ve değerlendirme çalışmalarını Maliye Uzmanları vasıtasıyla yaparken; suç gelirlerinin aklanması suçuyla ilgili incelemeleri ise Vergi Müfettişleri, Gümrük ve Ticaret Müfettişleri, Bankalar Yeminli Murakıpları, Hazine Kontrolörleri, Sigorta Denetleme Uzman ve Aktüerleri, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ve Sermaye Piyasası Kurulu Uzmanları marifetiyle yerine getirmektedir. MASAK bünyesinde yapılan analiz, değerlendirme ve incelemeler çeşitli kaynaklara dayanarak başlatılabilmekte olup bunların başlıcaları; Cumhuriyet savcılıklarından gelen talepler, kamu kurum veya kuruluşları ile yurt içindeki veya yurt dışındaki özel ya da tüzel kişilerden alınan ihbarlar ile 5549 sayılı Kanuna göre şüpheli işlemleri bildirmekle görevli olan yükümlülerce intikal ettirilen şüpheli işlem bildirimleridir. 32

37 Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanıyla mücadele mekanizmasında en önemli kurumsal yapıların başında mali istihbarat birimleri gelmektedir. Mali istihbarat birimleri arasında işbirliği yapılmasına yönelik olarak kurulan EGMONT Grubu mali istihbarat birimini; Suçtan elde edildiğinden şüphe duyulan gelirlere ve potansiyel terörün finansmanına veya karapara aklama ve terörün finansmanı ile mücadele amacıyla ulusal mevzuat ve düzenlemelerin gerektirdiği mali bilgilere ilişkin bildirimleri toplamak, (ulusal mevzuatın izin verdiği ölçüde bunları talep etmek), analiz etmek ve ilgili makamlara sevk etmekle sorumlu merkezi ulusal birim şeklinde tanımlamaktadır. Günümüzde suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanıyla mücadele eden her ülkede idari yapısı, yeri, yetkisi değişse de mali bilgileri alan, analiz eden, sonuçlarını ilgili birimlere dağıtan (mali istihbarat fonksiyonu) bir mali istihbarat birimi bulunmaktadır. Ülkemizin mali istihbarat birimi olan MASAK tarafından da, yapılan analiz çalışmaları sonucunda gerekli görülen hususlarda ilgili kurum ve kuruluşlar bilgilendirilmektedir Aklama Suçuna İlişkin Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları MASAK a intikal eden ihbar ve şüpheli işlem bildirimlerinden analiz çalışmalarına tabi tutulan ve aklama suçu açısından nitelikli olduğu anlaşılanlar hakkında değerlendirme dosyası açılmaktadır. Tablo 15- Sonuçlandırılan Analiz ve Değerlendirme Dosya Sayıları ( ) Yıl Analiz ve Değerlendirme Kapsamındaki Dosya Sayısı Sonuçlandırılan Dosya Sayısı

38 Grafik 11 Analiz ve Değerlendirme Dosyalarının Sonuçlandırılma Oranı( ) 0,90 0,80 Sonuçlanan Dosya Sayısı/Ele Alınan Dosya Sayısı 0,79 0,70 0,60 0,58 0,60 0,65 0,50 0,40 0,39 0,30 0,20 0,10 0, yılları arasında sonuçlandırılan aklama suçu kapsamındaki analiz ve değerlendirme dosyaları dikkate alındığında, öncül suç bağlamında çeşitlenme olmakla beraber uyuşturucu kaçakçılığı, dolandırıcılık ve tefecilik gibi belirli suçların ön plana çıktığı görülmektedir. 34

39 Tablo 16 - Sonuçlandırılan Analiz ve Değerlendirme Dosyalarının Konularına Göre Dağılımı ve Dosya Kapsamında Analize Tabi Tutulan Kişi Sayısı ( ) YIL ÖNCÜL SUÇUN KONUSU DOSYA SAYISI Uyuşturucu Kaçakçılığı 19 Dolandırıcılık 13 Gümrük Kaçakçılığı 9 Tefecilik 8 Örgütlü Suç 6 Evrakta Sahtecilik 6 İhaleye Fesat Karıştırma 4 Rüşvet 4 Göçmen/İnsan Kaçakçılığı 3 Haksız Zenginleşme 3 Zimmet 2 Kıymetli Maden Kaçakçılığı 1 SPK Suçları 1 İllegal Kumar 1 Usulsüz Mali İşlemler 7 Diğer 6 Tefecilik 24 Uyuşturucu Kaçakçılığı 15 Dolandırıcılık 11 Akaryakıt Kaçakçılığı 5 Zimmet 4 Gümrük Kaçakçılığı 4 Örgütlü Suç 3 Göçmen/İnsan Kaçakçılığı 3 Haksız Zenginleşme 2 İhaleye Fesat Karıştırma 2 Marka Taklitçiliği 2 Rüşvet 2 Evrakta Sahtecilik 2 Sigara Kaçakçılığı 2 SPK Suçları 1 Usulsüz Mali İşlemler 13 Diğer 5 Tefecilik 8 Uyuşturucu Kaçakçılığı 6 Dolandırıcılık 5 Örgütlü Suç 3 Akaryakıt Kaçakçılığı 1 İllegal Kumar 3 Zimmet 2 Gümrük Kaçakçılığı 1 İhaleye Fesat Karıştırma 1 Hırsızlık 1 Görevi Kötüye Kullanma 1 Evrakta Sahtecilik 1 Usulsüz Mali İşlemler 5 TOPLAM DOSYA SAYISI KİŞİ SAYISI

40 Tefecilik 18 Akaryakıt Kaçakçılığı 6 Dolandırıcılık 6 İhaleye Fesat Karıştırma 6 Rüşvet 3 Uyuşturucu 3 Örgütlü Suç 2 Hırsızlık 2 Zimmet 2 Bilişim Suçları 4 Gümrük kaçakçılığı 1 İllegal Kumar 1 Marka Taklitçiliği 1 Evrakta Sahtecilik 1 Sigara Kaçakçılığı 1 SPK Suçları 1 Usulsüz Mali İşlemler 1 Diğer 3 Usulsüz Mali İşlemler 11 Tefecilik 9 Uyuşturucu 7 Bilişim Suçları 5 Dolandırıcılık 4 Hırsızlık 4 Zimmet 4 Akaryakıt Kaçakçılığı 3 Yolsuzluk 3 Yağma 2 Kumar Oynatmak 2 Altın Kaçakçılığı 2 İhaleye Fesat Karıştırma 1 Fuhuşa Teşvik, Aracılık ve Yardım Etme 1 Gıda Maddesi Kaçakçılığı 1 Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa Muh. 1 SPK Suçları 1 Rüşvet Almak 1 Sebepsiz Zenginleşme 1 Diğer Maliye Uzmanları tarafından yapılan değerlendirme çalışması sonucunda, ele alınan olayda aklama suçunun işlendiği tespit edildiğinde, konuyla ilgili olarak yetkili ve görevli Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunulmakta; suç duyurusunda bulunmaya yetecek derecede olmasa da aklama suçu açısından ciddi emare tespit edilen konular, 5549 sayılı Kanun un 2 nci maddesinde unvanları sayılan denetim elemanları marifetiyle daha ayrıntılı incelemeye tabi tutulmaktadır. Bu bağlamda, 2014 yılında tamamlanan çalışmaların % 98 i değerlendirme aşamasında sonuçlandırılmış, % 2 si ise incelemeye sevk edilmiştir. 36

41 Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Sonucunda Bilgilendirilen Kurumlar Aklama suçuna ilişkin yapılan analiz ve değerlendirmelerde farklı kurumların görev alanlarına giren hususlarla karşılaşılması halinde, bu kurumlar da bilgilendirilmektedir. Bu kapsamda 2014 yılı içerisinde suç gelirlerinin aklanması suçuna ilişkin analiz ve değerlendirmeler sonucunda, kişi hakkında çeşitli kurumlara istihbari nitelikte bilgilendirme yapılmıştır. Tablo 17 Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Sonucu Yıl İçinde İstihbari Nitelikte Bilgilendirme Yapılan Kurumlar(2014) Kurum adı Kişi sayısı Emniyet Teşkilatı 454 Vergi Denetim Kurulu 396 Adli Birimler 355 Gümrük Ve Ticaret Bakanlığı 89 Sermaye Piyasası Kurulu 65 İçişleri Bakanlığı 49 Sağlık Bakanlığı 45 Gelir İdaresi Başkanlığı 39 Diğer Bakanlıklar 30 Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 20 Diğer Ülke Mali İstihbarat Birimleri 19 Hazine Müsteşarlığı 14 Milli İstihbarat Teşkilatı 12 BDDK 10 Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu 3 Diğer 174 TOPLAM Grafik 12 - Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Sonucu İstihbari Nitelikte Bilgilendirme Yapılan Kurumlar (2014) Bilgilendirilen Kurumlar

42 Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Sonucu Ortaya Çıkan Öncül Suç Konuları Suç gelirlerinin aklanması suçuna ilişkin analizler sonucunda 2014 yılında yapılan bilgilendirme işlemlerinin konularına göre dağılımı ise aşağıda gösterilmiştir. Tablo 18 - Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Sonucunda İstihbari Bilgilendirme Konuları (2014) Öncül Suç Konusu Kişi Sayısı Tefecilik 240 Vergi Kaçakçılığı 239 İhaleye Fesat Karıştırma 225 Usulsüz Mali İşlemler 150 Dolandırıcılık 147 Hırsızlık 95 Bilişim Suçları 93 Haksız Kazanç 85 Gümrük Kaçakçılığı 55 Rüşvet 51 İllegal Kumar 45 Sahtecilik 40 Suç Gelirlerinin Aklanması 39 Uyuşturucu Kaçakçılığı Evrakta Sahtecilik (Resmi Evrak Dahil) 29 Hileli İflas 29 Örgütlü Suç 28 Kaynağı Belirsiz Kazançlar 25 Zimmet 19 Görevi Kötüye Kullanma 11 Göçmen Kaçakçılığı/İnsan Ticareti 10 SPK Suçları 9 Terör 8 Yolsuzluk 5 Paravan Şirket Kurmak 2 Diğer 61 TOPLAM

43 Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı Grafik 13 - Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Sonucu İstihbari Bilgilendirme Konuları (2014) İstihbari Bilgilendirme Konuları Tefecilik %13,53 Vergi Kaçakçılığı %13,47 0,56% 0,62% 1,58% 1,63% 0,51% 1,07% 0,45% 1,41% 1,63% İhaleye Fesat Karıştırma %12,68 Usulsüz Mali İşlemler %8,46 Dolandırıcılık %8,29 0,28% Hırsızlık %5,36 0,11% Bilişim Suçları %5,24 3,44% 1,92% Haksız Kazanç %4,79 2,20% 2,25% Gümrük Kaçakçılığı %3,10 13,53% 2,54% Rüşvet %2,87 İllegal Kumar %2,54 2,87% Sahtecilik %2,25 3,10% 13,47% 4,79% 5,24% Suç Gelirlerinin Aklanması %2,20 Uyuşturucu Kaçakçılığı %1,92 Evrakta Sahtecilik (Resmi Evrak Dahil) %1,63 Hileli İflas %1,63 Örgütlü Suç %1,58 5,36% 12,68% Kaynağı Belirsiz Kazançlar %1,41 Zimmet %1,07 8,29% 8,46% Görevi Kötüye Kullanma %0,62 Göçmen Kaçakçılığı/İnsan Ticareti %0,56 SPK Suçları %0,51 Terör %0,45 Yolsuzluk %0,28 Paravan Şirket Kurmak %0,11 Diğer %3,44 39

44 Terörün Finansmanı Suçuna İlişkin Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları MASAK a intikal eden ihbar ve şüpheli işlem bildirimlerinden analiz çalışmalarına tabi tutulan ve terörün finansmanı suçu açısından nitelikli olduğu anlaşılanlar hakkında değerlendirme dosyası açılmaktadır. Terörün finansmanı suçu kapsamında yılları arasında açılan ve çalışması tamamlanan dosyalara ilişkin istatistikler aşağıdaki gibidir. Tablo 19 - Yıllara Göre Sonuçlandırılan Analiz ve Değerlendirme Dosyaları( ) Yıl Analiz ve Değerlendirme Kapsamındaki Dosya Sayısı Sonuçlandırılan Dosya Sayısı Grafik 14- Analiz ve Değerlendirme Dosyalarının Sonuçlandırılma Oranı( ) 0,70 Sonuçlanan Dosya Sayısı/Değerlendirilen Dosya Sayısı 0,60 0,50 0,40 0,43 0,47 0,44 0,30 0,20 0,25 0,25 0,10 0,

45 Tablo 20 - Suç Duyurusunda Bulunulan Kişi Sayısı( ) Yıl Terör Örgütü Üyesi Olmak Terörün Finansmanı Terör Örgütüne Yardım TOPLAM Toplam Grafik 15 - Haklarında Suç Duyurusunda Bulunulan Kişilerin Yüzde Dağılımı ( ) 0,60 0,55 0,50 0,40 0,41 0,30 0,20 0,10 0,04 0,00 Terör Örgütü Üyesi Olmak Terörün Finansmanı Terör Örgütüne Yardım Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Sonucunda Bilgilendirilen Kurumlar MASAK bünyesinde terörün finansmanı suçu açısından yapılan analiz ve değerlendirme çalışmaları sonucunda 2014 yılı içerisinde toplamda 787 gerçek/tüzel kişi hakkında çeşitli kurumlarla bilgi paylaşımında bulunulmuştur. İstihbari bilgi paylaşımına konu toplam 787 gerçek ve tüzel kişi içerisinde, hakkında birden fazla kurumla bilgi paylaşımı yapılan kişiler yer almakta olup, aşağıdaki tablo istihbari bilgi paylaşımı yapılan gerçek ve tüzel kişilerin kurumlara göre dağılımını göstermektedir. 41

46 Tablo 21 - Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Sonucunda Yıl İçinde İstihbari Nitelikte Bilgilendirme Yapılan Kurumlar(2014) Kurum Adı Kişi Sayısı Emniyet Genel Müdürlüğü 564 Vergi Denetim Kurulu 130 Gümrük ve Ticaret Bakanlığı 130 Cumhuriyet Savcılıkları/Mahkemeler 73 Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı 55 Grafik 16 - Analiz ve Değerlendirme Çalışmaları Sonucunda Yıl İçinde İstihbari Nitelikte Bilgilendirme Yapılan Kurumlar(2014) Aklama Suçu İncelemeleri 5237 sayılı TCK nın 282 nci maddesindeki suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerinin aklanması suçu kapsamında yapılan değerlendirmeler sonucunda daha ayrıntılı inceleme yapılması gerektiği belirtilen dosyalar ile Başkanlıkça özelliği sebebiyle doğrudan incelemeye gönderilmesi kararlaştırılan dosyalar, işin gerektirdiği uzmanlık ihtiyaçları da dikkate alınarak, 5549 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde belirtilen denetim elemanlarına incelenmek üzere sevk edilmektedir. İnceleme dosyalarının yıllar itibarıyla seyri aşağıda gösterilmiştir. 42

47 Tablo 22 - Yıllara Göre Sonuçlandırılan Aklama Suçu İnceleme Dosyaları( ) Yıl İnceleme Kapsamındaki Dosya Sayısı Sonuçlandırılan Dosya Sayısı Grafik 17 - Yıllara Göre Sonuçlandırılan Aklama Suçu İnceleme Dosyaları( ) İnceleme Kapsamındaki Dosya Sayısı Sonuçlandırılan Dosya Sayısı 43

48 Başkanlığımızca denetim elemanları vasıtasıyla yürütülen aklama suçu incelemeleri sonucunda yapılmış suç duyurularının yanında, analiz ve değerlendirme çalışmaları sonucunda yapılmış suç duyuruları da bulunmakta olup, söz konusu suç duyuruları topluca aşağıda gösterilmiştir. Tablo 23 - Analiz ve Değerlendirme/Aklama Suçu İnceleme Dosyalarından Suç Duyurusu Yapılan Kişi Sayısı ( ) Yıl Analiz ve Değerlendirme Aklama Suçu İncelemesi Toplam Suç Duyurusu (*) (*) Toplam (*) 1 değerlendirme dosyasının suç duyurusu yılı değiştiğinden kişi sayısında gerekli düzeltme yapılmıştır. Grafik 18 - Analiz ve Değerlendirme/Aklama Suçu İnceleme Dosyalarından Suç Duyurusu Yapılan Kişi Sayısı ( ) Analiz ve Değerlendirme Aklama Suçu İncelemesi 44

49 Tablo 24 - Öncül Suçlar İtibariyle Haklarında Aklama Suçundan Suç Duyurusunda Bulunulan Kişi Sayısı ( ) Öncül Suç Toplam Uyuşturucu Madde Ticareti Gümrük Kaçakçılığı Dolandırıcılık (*) Yasa Dışı Bahis ve Kumar Oynatılması Resmi ve Özel Belgede Sahtecilik Akaryakıt Kaçakçılığı Zimmet (*) 3 48 Tefecilik Sigara Kaçakçılığı Diğer Genel Toplam (*)1 değerlendirme dosyasının suç duyurusu yılı değiştiğinden kişi sayısında gerekli düzeltme yapılmıştır. Grafik 19 - Öncül Suçlar İtibariyle Haklarında Aklama Suçundan Suç Duyurusunda Bulunulan Kişi Sayısı ( )

50 2010 ile 2014 yılları arasında aklama suçunun işlendiği gerekçesi ile kişi hakkında suç duyurusunda bulunulmuş olup, söz konusu suç duyurularından 324 kişinin öncül suçunun dolandırıcılık, 261 kişinin yasa dışı bahis ve kumar oynatılması, 149 kişinin tefecilik, 130 kişinin ise akaryakıt kaçakçılığı olduğu görülmektedir Terör ve Terörizmin Finansmanına İlişkin Malvarlıklarının Dondurulması Faaliyetleri Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararlarında Listelenen Kişilere Ait Malvarlıklarının Dondurulması Terörizmin son yıllarda ulaşmış olduğu uluslararası boyut göz önüne alınarak, başta Birleşmiş Milletler olmak üzere Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi, Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu, Mali Eylem Görev Gücü vb. uluslararası organizasyonlar tarafından bağlayıcı nitelikte ya da tavsiye niteliğinde birtakım düzenlemeler oluşturulmaktadır. Birleşmiş Milletler, Kuruluş Şartı uyarınca sahip olduğu ortak tedbir ve yaptırımları belirleme yetkisi çerçevesinde, ülkeler bakımından bağlayıcı niteliğe sahip terör ve terörizmin finansmanının engellenmesi hakkında bir kısım Güvenlik Konseyi kararları almaktadır. Bu kararlar çoğunlukla bazı terör örgütlerini veya teröristlere yönelik olmak üzere, bunlarla bağlantılı olan kişi ve kuruluşların malvarlıklarının dondurulmasına ilişkin düzenlemeleri içermekte ve bu konuda devletleri işbirliğine çağırmaktadır. Bu kararların başlıcaları 1267(1999), 1988(2011) ve 1989(2011) sayılı kararlardır. Anılan kararlarla El Kaide ve Taliban kaynaklı terörizme finansal destek sağlayan kişi ve kuruluşların listesi belirlenerek, Birleşmiş Milletler üyesi devletlere bu listede yer alan kişi ya da kuruluşların malvarlıklarının dondurulması yükümlülüğü getirilmektedir. Birleşmiş Milletlerin yukarıda belirtilen kararlarının uygulanmasına ve terörizmin finansmanın önlenmesi için malvarlığının dondurulmasına ilişkin usul ve esaslar 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun ile düzenlenmiştir. Söz konusu Kanunun 2 nci maddesine göre malvarlığının dondurulması; malvarlığının ortadan kaldırılmasının, tüketilmesinin, dönüştürülmesinin, transferinin, devir ve temlik edilmesinin ve sair tasarrufi işlemlerin önlenmesi amacıyla, malvarlığı üzerindeki tasarruf yetkisinin kaldırılması veya kısıtlanmasını ifade etmektedir sayılı Kanunun 5 inci maddesi kapsamında, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 1267(1999), 1988(2011) ve 1989(2011) sayılı kararları ve bu kararlara dayanılarak çıkarılan müteakip kararlar ile listelenen kişi, kuruluş veya organizasyonların tasarrufunda bulunan malvarlığının dondurulması kararları Bakanlar Kurulu'nun Resmi Gazete'de yayımlanan kararlarıyla gecikmeksizin uygulanmaktadır. BMGK nın bahis konusu kararlarıyla listelenen kişilere ait malvarlığının dondurulması süreci ülkemizde, aşağıda belirtilen şekilde gerçekleşmektedir. 46

51 Şekil 4 BMGK Kararları Kapsamında Malvarlığının Dondurulması Süreci BMGK nın 1267(1999), 1988(2011) ve 1989(2011) sayılı kararları ve bu kararlara dayanılarak çıkarılan müteakip kararlarıyla listelenen kişi, kuruluş veya organizasyonların Türkiye deki malvarlıklarının dondurulmasına ilişkin olarak 6415 sayılı Kanunun 5 inci maddesi uyarınca tarih ve 2013/5428 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı alınmış ve söz konusu karar tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. BMGK tarafından El Kaide ve Taliban yaptırım listelerinde, kişilerin bilgilerinde güncelleme, listeden çıkarma ve listelere yeni isimler ekleme şeklinde yapılan değişiklikler nedeniyle tarih ve 2013/5428 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki listede değişiklik yapmak üzere 2014 yılında 28 adet Bakanlar Kurulu Kararı alınmış ve söz konusu kararlar Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir yılında alınan 28 adet Bakanlar Kurulu Kararı ile tarih ve 2013/5428 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki listede yapılan değişikliklere aşağıdaki tabloda yer verilmiştir Tablo sayılı Kanunun 5 inci Maddesi Kapsamında Alınan Bakanlar Kurulu Kararları (2014) Malvarlığı Dondurma Kararı Alınanlar Gerçek Kişi Tüzel Kişi/ Kuruluş/ Organizasyon Malvarlığı Dondurma Kararı Kaldırılanlar Gerçek Kişi Tüzel Kişi/ Kuruluş/ Organizasyon Bilgileri Güncellenenler Kişi Tüzel Kişi/ Kuruluş/ Organizasyon Yabancı Devletlerce Yapılan Taleplere İlişkin Malvarlıklarının Dondurulması 6415 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi kapsamında bir yabancı devlet hükümeti tarafından bir kişi, kuruluş veya organizasyonun tasarrufunda bulunan malvarlığının 47

52 dondurulmasına ilişkin olarak Türkiye den talepte bulunması halinde, Değerlendirme Komisyonunca değerlendirilen talepler Bakanlar Kurulu tarafından karara bağlanmaktadır. Yabancı devlet talebi kapsamında malvarlığının dondurulması süreci ülkemizde, aşağıda belirtilen şekilde gerçekleşmektedir. Şekil 5 Yabancı Devlet Talebi Kapsamında Malvarlığının Dondurulması Süreci Bir yabancı devlet hükümeti tarafından yapılan malvarlığı dondurma talebi üzerine talepler ile ilgili olarak diğer kamu kurum ve kuruluşlarından elde edilen bilgi, belge ile talebin gerekçesine ilişkin değerlendirmeler ve Başkanlıkça yapılan mali araştırma sonuçları bir araştırma raporuna bağlanarak Başkanlığımızca Değerlendirme Komisyonuna sunulmaktadır yılında bir yabancı devlet hükümeti tarafından yapılan malvarlığının dondurulması talebi üzerine Bakanlar Kurulunca 1 kişi hakkında malvarlığı dondurma kararı alınmış olup söz konusu karar tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir sayılı Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca malvarlığının dondurulması kararlarının yerine getirilmesinden Başkanlığımız sorumludur. Bu kapsamda, 2014 yılında Bakanlar Kurulu tarafından alınan malvarlığı dondurma ve dondurma kararını kaldırma karaları icrası için ilgili kurum ve kuruluşlara teknik iletişim araçları da kullanılmak suretiyle Başkanlığımızca ivedilikle bildirilmiştir. 3. CMK nın 128 inci Maddesi Kapsamında Yapılan Çalışmalar 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu nun 128 inci maddesinde tarihli ve 6526 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler neticesinde Mali Suçları Araştırma Kurulu taşınmaz, hak ve alacaklara el koyma kararı alınması için Suçtan Elde Edilen Değere İlişkin Rapor alınacak kurumlar arasında sayılmıştır yılı içerisinde Başkanlığımıza bu kapsamda 70 adet talep intikal etmiş olup söz konusu taleplerin 62 adedi 2014 yılı içerisinde neticelendirilmiştir yılı içerisinde 48

53 neticelenen dosyaların % 93 ü ek süreye ihtiyaç olmaksızın CMK nın 128 inci maddesinde öngörülen üç aylık süre içerisinde tamamlanmıştır. 4. Yükümlülük Denetimi Faaliyetleri 4.1. Yükümlülüklere Uyum Denetimleri Yükümlülük denetimi faaliyetleri, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve ilgili mevzuata göre münferiden veya bir denetim programı kapsamında yürütülmektedir yılı programlı yükümlülüklere uyum denetimi kapsamında; kimlik tespiti, şüpheli işlem bildirimi, uyum programı oluşturulması (uyum programı oluşturmak zorunda olan yükümlülerle sınırlı olarak) ve münhasıran uyum görevlisi atanması (münhasıran uyum görevlisi atamak zorunda olan yükümlülerle sınırlı olarak) yükümlülükleri yönünden denetim gerçekleştirilmiştir. Program kapsamında 90 yükümlü nezdinde denetim başlatılmış olup, 78 yükümlünün denetimi 2014 yılında tamamlanmıştır. Bunun yanı sıra 2013 yılı programlı yükümlülüklere uyum denetimi kapsamında, 2 banka şubesi, 5 sermaye piyasası aracı kurumu, 1 emeklilik şirketi ve 2 yetkili müessese olmak üzere toplam 10 yükümlünün denetimi ise 2014 yılında bitirilmiştir. Başkanlığımızca yılları arasında gerçekleştirilen yükümlülük denetimleri kapsamında denetime alınan yükümlülere ilişkin istatistiki bilgileri gösteren tablo aşağıda yer almaktadır. 49

54 Tablo 26- Yükümlülüklere Uyum Denetimlerinin Yıllar İtibarıyla Dağılımı ( ) Yükümlü Grubu Yıllara Göre Dağılımı Bankalar Faktoring Şirketleri Finansal Kiralama Şirketleri Finansman Şirketleri İkrazatçılar İş Makineleri Dahil Her Türlü Deniz, Hava ve Kara Nakil Vasıtalarının Alım Satımı ile Uğraşanlar Kargo Şirketleri Kıymetli Maden, Taş veya Mücevher Alım Satımı Yapanlar Kıymetli Madenler Borsası Aracı Kuruluşları Portföy Yönetim Şirketleri Sermaye Piyasası Aracı Kurumları Sigorta Acenteleri Sigorta ve Emeklilik Şirketleri Sigorta ve Reasürans Brokerleri Talih ve Bahis Oyunları Alanında Faaliyet Gösterenler Tarihi Eser, Antika ve Sanat Eseri Alım Satımı ile Uğraşanlar ve Müzayedecileri Ticaret Amacıyla Taşınmaz Alım Satımıyla Uğraşanlar ile Bu İşlemlere Aracılık Edenler Varlık Yönetim Şirketleri Yetkili Müesseseler Diğer Toplam Yükümlülük İhlal İncelemeleri ve Kesilen İdari Para Cezaları Yükümlülük ihlal incelemesi, uyum denetimi sırasında belirlenen veya MASAK Başkanlığına bildirilen ya da Başkanlıkça tespit edilen yükümlülük ihlallerine ilişkin olarak 5549 sayılı Kanun da sayılan denetim elemanları vasıtasıyla gerçekleştirilen münferit bir denetimdir. Söz konusu incelemeler sonucunda yükümlülüğe aykırı bir davranışla karşılaşılması halinde yükümlülüğün türüne göre 5549 sayılı Kanun un 13 üncü maddesi ile Kabahatler 50

55 Kanunu na istinaden idari para cezası veya Kanun un 14 üncü maddesine göre adli ceza uygulanmaktadır. İdari para cezaları, Kanun un 3 ve 6 ncı maddeleri ile 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan kimlik tespiti, devamlı bilgi verme ve şüpheli işlem bildirimi yükümlülüklerinden herhangi birini ihlal eden yükümlülere karşı uygulanmaktadır sayılı Kanun un 5 inci maddesinde yer alan yükümlülüklere uyulmaması durumunda, eksikliklerin giderilmesi ve gerekli tedbirlerin alınması için yükümlülere Başkanlıkça 30 günden az olmamak üzere süre verilmektedir. Verilen süre içinde eksikliklerini gidermeyen ve gerekli tedbirleri almayan yükümlüler hakkında bahse konu madde uyarınca idari para cezası uygulanmaktadır. Aynı şekilde, 5549 sayılı Kanun un ( tarihli Resmi Gazete de yayımlanan 6545 sayılı Kanunun 87 nci maddesi ile eklenen) 9/A maddesi ile getirilen elektronik tebligata ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmediği tespit edilen kişi, kurum ve kuruluşlara karşı aynı madde uyarınca idari para cezası verilmesi öngörülmektedir yıllarında idari para cezası uygulanan yükümlü sayısı, yükümlülüğe aykırı fiiller ve uygulanan idari para cezası tutarlarına ilişkin tablolar ve grafikler aşağıda yer almaktadır. Tablo 27 - İdari Para Cezasına Konu Yükümlülerin Yıllar İtibarıyla Dağılımı ( ) YILLAR Yükümlü Sayısı Grafik 20 - İdari Para Cezasına Konu Yükümlülerin Yıllar İtibarıyla Dağılımı ( )

56 Tablo 28 - İdari Para Cezasına Konu Fiillerin Yıllar İtibarıyla Dağılımı ( ) Yükümlülüğe Konu Fiiller Kimlik Tespiti Yükümlülüğü Şüpheli İşlem Bildirimi Yükümlülüğü Eğitim, İç Denetim, Kontrol ve Risk Yönetim Sistemleri ile Diğer Tedbirler Yükümlülüğü Toplam Fiil Sayısı Grafik 21 - İdari Para Cezasına Konu Fiillerin Yıllar İtibarıyla Dağılımı ( ) Eğitim, İç Denetim, Kontrol ve Risk Yönetim Sistemleri ile Diğer Tedbirler Şüpheli İşlem Bildirimi Kimlik Tespiti Tablo 29 - İdari Para Cezası Tutarlarının Yıllar İtibarıyla Dağılımı ( ) YILLAR Ceza Tutarı (TL) Grafik 22 - İdari Para Cezası Tutarlarının Yıllar İtibarıyla Dağılımı ( )

57 4.3. Adli Cezalar 5549 sayılı Kanun un 7 ve 8 inci maddeleri ile 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; bilgi ve belge verme, muhafaza ve ibraz ile şüpheli işlem bildiriminde bulunulduğunu yükümlülük denetimi ile görevlendirilen denetim elemanları ile yargılama sırasında mahkemeler dışında, işleme taraf olanlar dahil hiç kimseye açıklamama yükümlülüklerinden herhangi birini ihlal eden kişilere anılan Kanun un 14 üncü maddesine istinaden adli ceza uygulanmaktadır. Aklama ve terörün finansmanı suçları ile mücadelede önleyici tedbirler kapsamında düzenlenen yükümlülüklerden kimlik tespiti ve şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğü gerek önleyici tedbirlerin gerekse yükümlülük denetiminin temelini oluşturmaktadır. Bu nedenle, yükümlülük denetimlerinde öncelik bu iki yükümlülüğe verilmekte olup söz konusu yükümlülüklere aykırı davranışların cezası idari para cezasıdır. Diğer taraftan, adli cezayı gerektiren fiiller denetimlerde çok sıklıkla rastlanılabilecek türden fiiller değildir. Dolayısıyla, hakkında adli ceza uygulanan kişi sayısı idari para cezalarına göre düşüklük göstermektedir. Bu kapsamda, 2014 yılında Başkanlığımız nezdinde yapılan bir inceleme kapsamında, bilgi ve belge verme yükümlülüğünü ihlal etmeleri nedeniyle üç kişi hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunulmuştur. Diğer taraftan yılları arasında Başkanlığımızca savcılıklara yapılan suç duyuruları, dosya ve kişi bazında aşağıdaki tabloda yer almakta olup, 2010 yılında suç duyurusunda bulunulmamıştır. Tablo 30 - Savcılıklara Yapılan Suç Duyurularının Yıllar İtibarıyla Dağılımı ( ) YILLAR Dosya Sayısı Kişi Sayısı Dış İlişkilere Yönelik Faaliyetler 5.1. Mali Eylem Görev Gücü (FATF) ile İlişkiler Suç gelirlerinin aklanması ile mücadele amacıyla 1989 yılında kurulan ve daha sonra faaliyet alanına terör ve kitle imha silahlarının finansmanı ile mücadele de dâhil edilen FATF ın Türkiye dâhil 34 ülke ve 2 bölgesel kuruluş olmak üzere toplam 36 üyesi bulunmaktadır. OECD Merkezinde faaliyet gösteren FATF, üye ülkeleri yayımladığı standartlar ve bu standartlara göre oluşturulan Metodoloji kriterleri çerçevesinde değerlendirmektedir 1. 1 FATF tarafından, karapara aklama ile mücadele kapsamında 1990 yılında yayınlanmış olan 40 tavsiye, 1996 yılında revize edilmiş ve 2003 yılında tekrar gözden geçirilerek yayınlanmıştır. FATF, ayrıca 2001 yılında terörün finansmanı konusunda 8 Özel Tavsiyeyi yayınlamış 2004 yılında buna 9. Özel Tavsiyeyi ilave etmiştir. Böylece aklama ve terörün finansmanı kapsamındaki FATF Tavsiyeleri toplamı 49 olmuştur. Ancak Şubat 2012 de gerçekleştirilen FATF Genel Kurulunda kabul edildiği şekliyle terörün finansmanına 53

58 Bu kapsamda 3. tur değerlendirmeleri tamamlanmış olup 4. tur değerlendirmelerine İspanya, Norveç, Avustralya ve Belçika ile başlanmıştır. 4. Turda ülkeler uluslararası standartlara hem teknik uyum açısından hem de uygulama etkililiği açısından değerlendirmeye tabi tutulmaktadır. Türkiye nin 4. Tur Karşılıklı Değerlendirme Raporunun Şubat 2018 FATF Genel Kurulunda görüşülmesi planlanmıştır Türkiye nin FATF 3. Tur Karşılıklı Değerlendirme Süreci Türkiye nin 3. Tur Değerlendirme Raporu 2007 yılında yapılan FATF Genel Kurul toplantısında kabul edilmiş ve FATF standartlarının uyum durumu (uyumlu, büyük ölçüde uyumlu, kısmen uyumlu, uyumsuz) belirlenmiştir. Raporun kabulü sonrası FATF tarafından takip sürecine alınan ülkemiz bu kapsamda kaydedilen gelişmeleri içeren 15 adet İlerleme Raporu hazırlamış olup sunulan raporlarımız FATF Genel Kurul toplantılarında ele alınmıştır. Bu süreçte ülkemizin suç gelirlerinin aklanması ve özellikle terörün finansmanı ile mücadele sistemini güçlendirecek çeşitli yasal düzenlemeler yapılmış ve uygulamanın etkili olmasına ilişkin önemli adımlar atılmıştır. Kaydedilen bu gelişmeler sonucunda FATF ın Ekim 2014 tarihleri arasında Paris te gerçekleştirilen Genel Kurul toplantısında; bütüncül yaklaşımla hazırlanan ve Türkiye nin FATF Standartlarına uyum durumunu ortaya koyan 15. İlerleme Raporu görüşülmüştür. Anılan FATF Genel Kurulunda ülkemizin FATF Takip Süreci nden tamamen çıkarılmasına karar verilmiştir. Söz konusu takip sürecinden çıkışımıza dair rapor, adresinde yayımlanarak kamuoyuna duyurulmuştur Türkiye nin FATF ICRG Grubu Kamuoyu Listeleme Süreci FATF ın olağan değerlendirme ve takip süreçlerinden ayrı olarak yine III. Tur Değerlendirmelerinde FATF tarafından belirlenen Uluslararası İşbirliği Değerlendirme Grubu (ICRG) kriterlerine 2 göre, ülkemizin 16 adet temel ve anahtar olarak ifade edilen standartların 9 adedine kısmen uyumlu, 1 adedine de uyumsuz olduğu gerekçesiyle doğrudan incelenmesine karar verilmiştir. Bu kapsamda hazırlanan inceleme raporunda; Türkiye nin mer i mevzuatındaki terörün finansmanı suçunun kapsamı ve unsurlarına ilişkin düzenlemelerin BM Sözleşmesi ve FATF standartlarına göre eksik ve yetersiz olduğu, ayrıca terörist malvarlıkları ile ilgili dondurma prosedürü konusunda düzenlemelerin bulunmadığı belirtilmiştir. yönelik 9 özel tavsiyedeki hususlar diğer tavsiyelere dercedilerek FATF tavsiyeleri yeniden 40 Tavsiye olarak yayımlanmıştır. 2 Ülkelerin ICRG kapsamında inceleme sürecine alınmasında şu kriterler kullanılmıştır: a) FATF ya da FATF Benzeri Bölgesel Kuruluşlar (FSRB) tarafından aday gösterilme, b) Ülkelerin Karşılıklı Değerlendirme Raporları (MER) sonuçlarına göre; temel ve anahtar tavsiyeler adı verilen 16 adet tavsiye (Tavsiye 1, 3, 4, 5, 10, 13, 23, 26, 35, 36, 40 ve Özel Tavsiye I, II, III, IV ve V) karşısında alınan değerlendirme notlarının 10 ve daha fazlasının kısmen uyumlu (PC) veya uyumsuz olması (NC) halinde otomatik belirleme, c) FATF veya FSRB üyesi olmayan veya hakkında düzenlenen Karşılıklı Değerlendirme Raporunun yayımlanmasını istemeyen ülkelerin bu durumları dikkate alınarak otomatik belirleme 54

59 Tespit edilen bu eksikliklerin giderilmesi için bir eylem planı hazırlanmış olup, eylem planında öngörülen faaliyetlerin tamamlanmasıyla birlikte FATF ın Ekim 2014 tarihlerinde Paris te gerçekleştirilen Genel Kurul toplantısında, Türkiye nin 2010 yılından beri yer almakta olduğu FATF Kamuoyu Duyurusundan (Public Statement- gri liste ) tamamen çıkartılmasına karar verilmiştir FATF-RTMG DEAŞ Terör Örgütünün Finans Kaynakları Tipoloji Projesi FATF ın Ekim 2014 tarihlerinde Paris te gerçekleştirilen Genel Kurul ve çalışma grubu toplantılarında; FATF ın DEAŞ ın eylemlerinin finansman kaynaklarının tespit edilmesi, bunlara yönelik önlem önerileri geliştirmesi konusunda bir tipoloji çalışması yapılması ve bu hususta bir Başkanlık Açıklaması yayınlanmasına karar verilmiştir. DEAŞ ın Finansman Kaynakları konulu söz konusu FATF Tipoloji Raporu çalışması, ABD ve Türkiye nin eş başkanlığı altında; Kanada, İspanya, Fransa, Hollanda, Birleşik Krallık, Almanya, MENAFATF, Körfez İşbirliği Konseyi (GCC) ve Birleşmiş Milletler delegasyonlarından temsilcilerin katılımıyla yürütülmekte olup Şubat 2015 te tamamlanması öngörülmektedir yılı EGMONT Grubu Faaliyetleri Başkanlığımız, 1995 yılında kurulan ve temel amacı suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede mali istihbarat birimleri arasındaki işbirliğini geliştirmek olan Egmont Grubuna 1998 yılında üye olmuştur. Egmont Grubu mali istihbarat birimleri arasında etkili istihbarat paylaşımını sağlamaya yönelik olarak kabul ettiği Bilgi Paylaşım Prensipleri ni 2013 yılında gözden geçirerek güncellemiş, ayrıca Grubun ana sözleşmesi niteliğindeki Charter ı da yenilemiştir. Söz konusu çalışmaların yanı sıra Egmont Grubu nun bağlayıcı prensiplerine uyum sağlamayan üyelere yönelik alınması gereken tedbirleri içeren Egmont Grubu Destek ve Uyum Süreci dokümanı üzerindeki çalışmalar ise devam etmektedir. Başkanlığımızca Egmont Grubu çalışmaları yakından takip edilmekte ve gereken katkılar sağlanmaktadır. Bu kapsamda 2014 yılı içerisindeki katkılarımız aşağıda ortaya konulmuştur Başkanlığımız Tarafından Katkı Sağlanan 2014 yılı EGMONT Grubu Faaliyetleri Egmont Grubu tarafından aşağıdaki konularda gerçekleştirilen araştırmalara Başkanlığımızca katkı sağlanmıştır: o Finansal analiz araştırması o Egmont Grubu katkı matrisi araştırması o Yeni Egmont standartlarının uygulama araştırması o Sanal para kullanımının neden olduğu aklama ve terörün finansmanı zayıflıkları o Finansal Raporlama Projesi Sualnamesi Haziran 2014 te Peru da yapılan Egmont Genel Kurul toplantısı sırasında gerçekleştirilen Egmont En İyi Örnek Olay (BECA) yarışmasına Başkanlığımızca katılım sağlanmıştır. 55

60 ABD-Meksika ortak çalışması ilk sırada yer almış olup yarışma sonunda Başkanlığımıza bir katılım sertifikası takdim edilmiştir. Egmont Grubu 2016 yılı Genel Kurul ve Çalışma Grupları Toplantılarının ülkemizde yapılması amacıyla Başkanlığımızca girişimde bulunulmuştur. Söz konusu toplantıların Türkiye de yapılması yönünde karar verilmesi amacıyla Başkanlığımızca Egmont Grubu nezdindeki girişimlerimiz sürdürülmektedir Muadil Kurumlarla İmzalanan Mutabakat Muhtıraları Karapara aklama ve terörün finansmanı ile mücadelede hızlı ve etkin bilgi değişimi amacıyla 5549 sayılı Kanunun 12 nci maddesine istinaden Başkanlığımızla muadil mali istihbarat birimleri arasında mutabakat muhtıraları imzalanmaktadır yılı sonu itibariyle toplam 43 ülkenin mali istihbarat birimi ile mutabakat muhtırası imzalanmış olup bunların yıllara göre dağılımı şu şekildedir: 2006 (1) KKTC 2007 (3) Endonezya, Portekiz, İsveç 2008 (6) Moğolistan, Afganistan, Gürcistan, Arnavutluk, Suriye, Romanya 2009 (4) Makedonya, Güney Kore, Hırvatistan, Bosna Hersek 2010 (6) Japonya, Ukrayna, Norveç, Ürdün, Senegal, Lüksemburg 2011 (6) Belarus, Birleşik Krallık, Kanada, Monako, Finlandiya, Avustralya 2012 (8) ABD, Hollanda, Belçika, Polonya, Malezya, Kosova, Rusya, Filipinler 2013 (7) G.Afrika, Almanya, Tunus, Türkmenistan, Danimarka, S.Arabistan, Fas 2014 (2) Kazakistan, Bangladeş Diğer ülkelerin mali istihbarat birimleriyle mutabakat muhtırası imzalanması amacıyla karşılıklı görüşmeler sürdürülmekte olup Arjantin, Karadağ, Kırgızistan ve Tacikistan ile Ocak 2015 tarihlerinde Berlin/Almanya da yapılacak Egmont Grubu toplantıları sırasında mutabakat muhtırası imzalanması planlanmıştır. 56

61 57

62 5.3. Uluslararası Kuruluşlar Nezdinde Yürütülen Diğer Çalışmalar Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede kapsamında Başkanlığımızca diğer uluslararası kuruluşlar nezdinde yürütülen çalışmalar ve ülke katkılarımız aşağıda yer almaktadır: Türkiye nin gözlemci üye olduğu Avrasya Grubu nun (EAG) Kasım 2014 te düzenlenen 21. Genel Kurul Toplantısında, Uyuşturucu, Suç ve Terörizmin Finansmanıyla Mücadele Çalışma Grubunun Terörizmin Finansmanıyla Mücadele Oturumu eş başkanlığının ülkemiz temsilcisi tarafından yürütülmesi kabul edilmiştir. Avrasya Grubu üyesi olan Belarus ve Kazakistan mali istihbarat birimleri tarafından ülkemize çalışma ziyareti düzenlenmiş olup teknik yardım faaliyeti olarak düzenlenen söz konusu çalışma ziyaretlerinde, aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele konularında bilgi ve deneyim aktarımında bulunulmuştur. Avrasya Grubunca (EAG) aşağıdaki konularda yapılan araştırmalara katkı sağlanmıştır: o Siber Suçlar ve Karapara Aklama konulu Sualname o Nakit Taşıyıcılarının Terörizmin Finansmanında Kullanılması Avrupa Birliği (AB) ile müzakere sürecinde Katılım Öncesi Stratejimizin bir unsuru olarak Avrupa Komisyonu tarafından yayımlanan İlerleme Raporlarının hazırlanmasında 4 No.lu Sermayenin Serbest Dolaşımı ve 24 No.lu Adalet, Özgürlük ve Güvenlik fasılları çerçevesindeki çalışmalara katkı verilmiştir. BM Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesinin (BMYMS) Suç Haline Getirme Başlıklı III üncü ve Uluslararası İşbirliği Başlıklı IV üncü maddeleri kapsamında ülkemizin uyum incelemesi yapılmaktadır. Bu çerçevede Başkanlığımızca konuya ilişkin Sualnamenin ilgili bölümleri cevaplandırılmış, incelemeye ilişkin hazırlık toplantılarına katılım sağlanmış, yerinde ziyaret esnasında BM heyetine sunum yapılmıştır. BM Terörizmle Mücadele Komitesi tarafından İcra Direktörlüğü aracılığıyla ülkemizin BM Güvenlik Konseyi nin 1373(2001) ve 1624(2005) sayılı kararlarının uygulaması gözden geçirilmektedir. Bu çerçevede Başkanlığımızca konuya ilişkin Sualname nin ilgili bölümleri cevaplandırılmıştır yılında söz konusu gözden geçirme kapsamında hazırlık toplantılarına iştirak edilmesi ve yerinde ziyaret esnasında BM heyeti ile yapılacak görüşmelere katılmak üzere çalışmaların devam etmesi planlanmaktadır. OECD Uluslararası Ticari İşlemlerde Yabancı Kamu Görevlilerine Verilen Rüşvetin Önlenmesi Konvansiyonuna ilişkin Türkiye Üçüncü Aşama İncelemesi 2014 yılı içerisinde gerçekleştirilmiştir. Üçüncü aşama incelemeleri kapsamında; OECD Rüşvet Çalışma Grubu tarafından intikal ettirilen Sualnamenin ilgili bölümleri cevaplandırılmış, ilave bilgilendirme talepleri karşılanmış Çalışma Grubunun ülkemize yapmış olduğu ziyaret sırasında yapılan yüz yüze görüşmelerde istenen aktarımlar yapılmış, Raporun Paris te Genel Kurul toplantısında görüşülmesi aşamalarında katkı sağlanmıştır. 58

63 5.4. Başkanlığımızca İştirak Edilen Yurtdışı Toplantılar 2014 yılında Başkanlığımız tarafından katılım sağlanan uluslararası toplantılar şunlardır: Paris te (Fransa) FATF tarafından gerçekleştirilen Uluslararası İşbirliği Değerlendirme Grubu (ICRG) toplantıları Cenevre de (İsviçre) Cenevre Güvenlik Siyasası Merkezi tarafından düzenlenen European Course (ETC) in a Global Context" konulu kurs Budapeşte de (Macaristan) Egmont Grubu tarafından düzenlenen Genel Kurul ve Çalışma Grupları toplantıları Paris te (Fransa) FATF tarafından düzenlenen Şubat dönemi Genel Kurul ve Çalışma Grubu toplantıları Cezayir de (Cezayir) Terörle Mücadele Küresel Forumu Sahel Bölgesi Çalışma Grubu tarafından düzenlenen Fidye Amaçlı İnsan Kaçakçılığının Önlenmesinde iyi uygulamalara dair Cezayir Mutabakatının uygulanması konulu çalıştay Kabil de (Afganistan) İstanbul Süreci Terörizmle Mücadele Güven Artırıcı Önlemi (TMGAÖ) Eylem Planı çerçevesinde düzenlenen "Terörizmin Finansmanı konulu çalıştay Viyana da (Avusturya) BM Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) tarafından düzenlenen Uyuşturucu Maddeler Komisyonu 57 inci oturumuna katılım Paris te (Fransa) OECD Vergi Suçları ve Diğer Suçlar Görev Gücü (TFTC) tarafından düzenlenen toplantı Nairobi de (Kenya) gerçekleştirilen ülkemizin Avrupa Birliği ile birlikte eş başkanlığını üslendiği Afrika Boynuzu Çalışma Grubunun 3. toplantısı Lahey de (Hollanda) gerçekleştirilen Hollanda ile ikili işbirliği kapsamında sürdürülen "MATRA Katılım Öncesi Hukukunun Üstünlüğü (MATRA PATROL) eğitimi Roma da (İtalya) düzenlenen Suç Gelirlerine El Konulması uzman çalışma grubu toplantıları Newyork ta (ABD)düzenlenen BM Malvarlıklarının dondurulması ve teröristlerin listelenmesi konularında kapasite oluşturulması konulu CTITF Küresel Uzmanlar toplantısı Peru da Egmont Grubu tarafından düzenlenen Genel Kurul ve Çalışma Grupları toplantıları Brüksel de (Belçika) gerçekleştirilen 122 nci dönem Türkiye-AB ortaklık komitesi toplantısı Moskova da (Rusya) Karapara Aklama ve Terörizmin Finansmanıyla Mücadele Avrasya Grubu (EAG) tarafından düzenlenen 20. genel kurul ve çalışma grubu toplantısı Brüksel de (Belçika) Avrupa Birliği (TAIEX) tarafından Malvarlığının Geri Alımı konulu toplantı Paris te (Fransa) FATF tarafından düzenlenen Haziran dönemi Genel Kurul ve Çalışma Grubu toplantıları KKTC de gerçekleştirilen Para Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi ile ülkemiz arasında yapılmakta olan bilgi değişiminin daha güvenli ortamda ve daha hızlı şekilde yapılmasını sağlamakla ilgili toplantı 59

64 Astana da(kazakistan) gerçekleştirilen Başkanlığımız ile Kazakistan Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı Finansal Gözetim komitesi arasında karşılıklı işbirliğinin geliştirilmesi kapsamında çalışma ziyareti Valetta da (Malta) AGİT-BM Uyuşturucu ve Suç Ofisi işbirliği ile düzenlenen fidye için adam kaçırma Terörizme karşı uluslararası yasal çerçevenin uygulanmasının güçlendirilmesi konulu Akdeniz Bölgesel Terörizmle Mücadele uzmanları çalıştayı Malaga da (İspanya) Avrupa Konseyi ve Malaga Üniversitesinin ortaklaşa düzenlediği Terörizm ve organize suç konferansı Strasburg da (Fransa) düzenlenen 198 sayılı Terörizmin Finansmanı ve Suçtan Elde Edilen Gelirlerin Aklanması, Araştırılması El Konulması ve Müsaderesi konulu Avrupa Konseyi sözleşmesi taraf devletler konferansı 6. Toplantısı Brüksel de (Belçika) Başkanlığımızın faydalanıcısı olduğu Aklama ve Terörün Finansmanı ile Mücadele Etkinlik konulu eşleştirme projesi yönetimi uygulamasına ilişkin toplantı Paris te (Fransa) FATF tarafından gerçekleştirilen Ekim dönemi Genel Kurul ve Çalışma Grupları toplantısı Paris te (Fransa) OECD tarafından gerçekleştirilen Uluslararası Ticari İşlemlerde Yabancı Kamu Görevlilerine Verilen Rüşvetin Önlenmesi Sözleşmesi kapsamında OECD Rüşvetle Mücadele Çalışma Gurubu toplantısı Paris te (Fransa) gerçekleştirilen FATF/G-20 Yolsuzlukla Mücadele çalışma grubu ortak toplantısı Bratislava da (Slovakya) gerçekleştirilen "Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşların Terörizmin Finansmanı İçin Kullanılmalarının Önlenmesi konulu bölgesel çalıştay Washington da (ABD) gerçekleştirilen DEAŞ El-Nusra ve Suriye Rejimine Yönelik Mali Yaptırımlar konulu toplantı Duşanbe de (Tacikistan) Avrasya Grubu (EAG) tarafından gerçekleştirilen Genel Kurul ve Çalışma Grubu toplantıları Manama da (Bahreyn) gerçekleştirilen Terörizmin Finansmanıyla Mücadele konferansı Bükreş te (Romanya) Güneydoğu Avrupa Kanun Uygulama Merkezi (SELEC) bünyesinde faaliyet gösteren Mali ve Bilgisayar Suçları Görev Gücü Başkanlığının faaliyetleri çerçevesince SELEC ve BM Uyuşturucu ve Suç ofisi (UNODC) tarafından düzenlenen Mali Suçlar konulu konferans Madrid de (İspanya) İspanya Mali İstihbarat Biriminin Aklama ve Terörün Finansmanı ile Mücadelede Ulusal Risk Değerlendirmesi çalışmalarını yerinde görmek amacıyla yapılan toplantı 6. Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri ile Kamuoyu Duyarlılığını Artırmaya Yönelik Diğer Faaliyetler Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede getirilen önleyici tedbirlerin yükümlülerce uygulanması, aklama fiillerinin ortaya çıkarılarak engellenmesi ve finansal sistemin bu suçların işlenmesinde araç olarak kullanılmasının önlenmesi açısından önem arz etmektedir. Bu nedenle yükümlü çalışanlarının, suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede önleyici tedbirler olarak bilinen yükümlülükler konusundaki farkındalıklarını artırmak ve bu tedbirleri uygulamalarını 60

65 sağlamak amacıyla, Başkanlığımız tarafından yükümlülere yönelik eğitim faaliyetleri düzenlenmektedir. Buna paralel olarak, aklama ve terörün finansmanı ile mücadelede yer alan ilgili düzenleyici ve denetleyici kurumlar ile kolluk birimleri arasında işbirliği ve koordinasyonun sağlanmasına yönelik çalışmalar ile denetim elemanlarına yönelik bilgilendirme faaliyetleri de yoğun bir şekilde sürdürülmüştür. Başkanlığımız 2014 yılı içinde; Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Teftiş Kurulu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Vergi Denetim Kurulu, Sermaye Piyasası Kurumu, Hazine Kontrolörleri Kurulu, Hazine Müsteşarlığı Sigorta Denetleme Kurulu denetim birimlerinden toplamda 64 katılımcıyla 6 adet çalıştay düzenlemiştir. Ayrıca, Başkanlık bünyesinde suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele süreçlerinin en önemli girdisini oluşturan şüpheli işlem bildirimlerinin nicelik ve nitelik açısından değerlendirilmesi ve şüpheli işlem bildirim altyapısının etkinliğinin iyileştirilmesi amacı ile 2014 yılı Kasım ayı içerisinde bankalar, sermaye piyasası aracı kurumları, sigorta ve emeklilik şirketleri, Finansal Kurumlar Birliği ve Türkiye Kargo, Kurye ve Lojistik İşletmeciliği Derneği nden toplamda 490 katılımcının iştirak ettiği 5 adet çalıştay düzenlenmiştir. Organize Suçlarla Mücadele Eylem Planı çerçevesinde Başkanlığımız ve Stratejik Düşünce Enstitüsü nün birlikte tarihinde düzenlediği "Organize Suçların Ekonomik Sonuçları ile Organize Suçların Yol Açtığı Ekonomik ve Sosyal Etkilerin Tespit ve Analizi başlıklı sempozyuma, Maliye Bakanımız Sn. Mehmet ŞİMŞEK in yanı sıra bir çok kurum ve kuruluştan çok sayıda katılımcı iştirak etmiştir. Söz konusu sempozyumun içeriği ve sonuçları 2015 yılı içinde basılarak ilgililerle paylaşılacak ve uygulamaya konulacaktır. Diğer taraftan, Suç Gelirlerini Aklanması ve Terörün Finansmanı ile Mücadele Mevzuatı Eylül 2014 tarihi itibariyle derlenerek kitapçık, kitap ve klasör olarak bastırılarak, gerek Başkanlığımız personeline gerekse paydaş kurum ve kuruluşların kullanımına sunulmuştur MASAK Personelinin Aldığı Eğitimler ve Katılım Gösterilen Faaliyetler 2014 yılı içinde Başkanlığımız çalışanları çeşitli alanlarda eğitim almıştır. Bu kapsamda, Maliye Yüksek Eğitim Merkezi ve Başkanlığımız bünyesinde mevzuat ve uygulama alanına ilişkin çeşitli konularda düzenlenen 72 adet eğitim programına Başkanlığımız personeli tarafından saatlik katılım sağlanmıştır. Diğer yandan çeşitli kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen toplantı, sempozyum, panel, sunum, çalıştay gibi etkinlik ve çalışmalara Başkanlığımız personelinden 117 kişi katılmıştır. 61

66 6.2. Yükümlülere ve Diğer Kamu Kurumlarına Yönelik Eğitim Faaliyetleri Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede 5549 sayılı Kanun ve ilgili ikincil mevzuatla getirilen yükümlülükler konusunda, gerek finansal kuruluşlar gerekse finansal kuruluşlar dışındaki yükümlü çalışanlarına yönelik eğitim faaliyetleri 2014 yılında da yoğun bir şekilde sürdürülmüştür. Bu kapsamda, Başkanlığımızca Ankara ve İstanbul da bazı yükümlü çalışanlarına yönelik aklama ve terörün finansmanının önlenmesi amacıyla getirilen yükümlülükler konusunda eğitim faaliyetleri düzenlenmiştir. MASAK tarafından gerçekleştirilen eğitim faaliyetlerine ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır. Tablo 31 - Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri (2014) Katılımcı Birimler Faaliyeti Sayısı Süresi (Saat) Eğitici Sayısı Katılımcı Sayısı Yükümlü Grupları Yasa Uygulama Birimleri Denetim Birimleri Toplam Proje Faaliyetleri Başkanlığımızın yasal, idari ve teknik kapasitesinin artırılarak AB üyesi diğer ülke muadilleriyle uyumlaştırılmasını hedefleyen ve Başkanlığımızın faydalanıcısı olduğu Terörün Finansmanı ve Aklama ile Mücadelede Etkinlik konulu AB-TR eş finansmanıyla yürütülecek Proje, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu tarafından onaylanarak AB Mali İşbirliği Programı kapsamında 2012 yılı mali destek programına dâhil edilmiştir. Proje ile hedeflenen temel çıktılar şunlardır: Terörün finansmanı ile mücadeleye ilişkin yasal, idari ve teknik kapasitenin etkin hale getirilmesi, Suç gelirinin aklanması ile mücadeleye ilişkin yasal, idari ve teknik kapasitenin etkin hale getirilmesi, Suç gelirinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadeleye yönelik olarak yürütme ve denetim kapasitesinin etkin hale getirilmesi. Uygulama dönemi 24 ay olan Proje Eşleştirme ve Yatırım Bileşenlerinden oluşmaktadır. 62

67 7.1. Eşleştirme Bileşeni Eşleştirme Bileşeni kapsamında; Birleşik Krallık, İspanya ve Romanya-Polonya (Konsorsiyum) ülkeleri tarafından teklif sunulmuş olup 2014 yılı Ocak ayı içerisinde değerlendirmeye alınmıştır. Başkanlığımızın yaptığı değerlendirme sonucunda; İngiltere teklifinin Projenin hedefleriyle uyumlu ve bu hedeflerin sürekliliğinin sağlanması adına yetkin olduğu değerlendirilmiştir. Başkanlığımızın kararının 2014 yılı Mart ayı içerisinde Birleşik Krallığa iletilmesiyle kontrat hazırlama süreci başlamıştır. Proje ile ilgili faaliyetleri yerine getirmek üzere 28 Maliye Uzmanın yer aldığı proje çalışma grubu ve alt grupları oluşturulmuştur. Nisan, Mayıs, Haziran ve Ekim aylarında Birleşik Krallık (UK) ekibi ile MASAK da yapılan yüz yüze görüşmeler sonucunda Eşleştirme Sözleşmesi nihai şeklini almıştır. 12 Aralık 2014 tarihinde AB Komisyonuna sunulan Taslak Sözleşme Komisyon tarafından uygun bulunmuştur. Uygulama dönemi 24 ay olan Terörün Finansmanı ve Aklama ile Mücadelede Etkinlik konulu Eşleştirme Projesi ne 2015 yılı Şubat ayı itibariyle başlanacak olup bu kapsamda çok yıllı program içerisinde aşağıdaki faaliyetler gerçekleştirilecektir: İkincil mevzuat kapsamında taslak öneriler hazırlanması, İş süreçlerinin SWOT/GAP analizi ve yeniden tanımlanması, Başarılı uygulamalara sahip bir üye ülkenin deneyimlerinin edinilmesi, E-eğitim materyali hazırlanması, Çalışma ziyaretleri ve stajların yapılması, Veri analizi ve analitik araştırma eğitimlerinin verilmesi, Uyum görevlilerinin ve birimlerinin akreditasyonu ile bu kapsamda ölçeklendirme ve değerlendirme kriterlerinin oluşturulmasına yönelik çalışmaların yürütülmesi, Yükümlü gruplarına yönelik sektörel değerlendirme raporu, kılavuz ve tipoloji raporu hazırlanması, Kanun uygulayıcılara, yükümlü gruplarına, inceleme ve denetim elemanlarına yönelik eğitim ve çalıştay düzenlemesi, Ulusal ve uluslararası konferans düzenlenmesi 7.2. Yatırım Bileşeni Projenin yatırım bileşeni donanım ve yazılım teminini ihtiva eden iki alt bileşenden oluşmaktadır. Yazılım alt bileşeni kapsamında terörün finansmanı ile mücadele, yükümlüler ve işbirliği yapılan kurumlar ile elektronik belge ve bilgi paylaşımı ve açık kaynak istihbarat kabiliyetlerini sağlayacak yazılım modüllerinin geliştirilmesi faaliyetlerini ihtiva etmektedir. Donanım alt bileşeni kapsamında ise söz konusu yazılımların işletilmesi için gerekli BT altyapısını tesis etmek üzere gerekli donanım, hazır yazılım ve ağ bileşenlerinin temini gerçekleştirilecektir. 63

68 8. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Faaliyetleri Başkanlığımızca bilgi sistemlerinin modernize edilmesi amacıyla 2012 yılı içerisinde MASAK BT Modernizasyon Programı hazırlanarak uygulamaya başlanmış ve 2013 yılı içerisinde tamamlanmıştır. Söz konusu programda MASAK bilgi işlem altyapısı Ulusal Plan ve Programlar, e-dönüşüm Türkiye Projesi ve Bilgi Toplumu Stratejisiyle uyumlu olarak kesintisiz hizmet, kolay yönetim, ve sistem kaynaklarının verimli kullanımı esasları gözetilerek yeniden tesis edilmiştir yılı içerisindeki bilgi sistemleri altyapısına ilişkin çalışmalar ise Sistem Mükemmelleştirme boyutunda ele alınmıştır. Bu kapsamda Modernizasyon Programı ile elde edilen kazanımların tekrar değerlendirilerek daha etkin seviyeye çıkarılması amacı ile faaliyetler yürütülmüştür yılı içerisinde bilgi teknolojilerinin geliştirilmesi ve yönetimi kapsamında yürütülen faaliyetler genel anlamda etkin ve verimli bir şekilde yürütülmüştür. Söz konusu zaman dilimi içerisinde BT hizmetlerinde iş süreçlerini aksatacak düzeyde bir kesinti yaşanmamıştır. Başkanlığın kesintisiz hizmet stratejisi kapsamında tesis edilmiş olan ana veri merkezi, iş sürekliliği merkezi ve felaket kurtarma merkezini oluşturan BT bileşenleri iş süreçlerinin yönetimini aktif olarak destekleyecek şekilde kesintisiz bir erişim seviyesi sağlamıştır. Başkanlık bünyesinde 2014 yılı içerisinde ek hizmet binası hizmete girmiştir. Söz konusu ek hizmet binasının bilgi işlem altyapısının tesis edilmesi amacı ile bir proje hazırlanmış ve yıl içerisinde tamamlanmıştır. Bu proje kapsamında ek hizmet binasının data ve ses kablolama altyapısı tesis edilmiş, bina içerisindeki çalışma odalarının bilgi teknolojileri altyapısı oluşturulmuş ve ana veri merkezi ile gerekli entegrasyon ve yapılandırma faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. Başkanlık bünyesinde yeni istihdam edilen personel ile 5549 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi kapsamında tam zamanlı olarak Başkanlık bünyesinde çalışmaya başlayan denetim elemanlarının gereksinimlerini gidermek üzere bilgisayar ve ağ ekipmanı temin sözleşmesi hazırlanmış ve yıl içerisinde tamamlanmıştır Yazılım Geliştirme Elektronik İmza Başkanlık bünyesinde kağıtsız ofis ve elektronik akış ortamına geçişin sağlanması için elektronik imza yazılımları geliştirilmiştir. Elektronik imza altyapısı Başkanlık bünyesinde kullanılan Entegre Mali İstihbarat Sistemi (EMİS) ile entegre edilerek Eylül 2014 ayı içerisinde hizmete alınmıştır. Bu sayede kurum içi tüm yazışmaların fiziksel evrak kullanılmadan elektronik ortamda yapılması olanaklı hale gelmiştir. Başkanlık ile diğer kurumlar ile elektronik yazışma yapılabilmesi için gerekli teknik altyapısı Kalkınma Bakanlığı tarafından yayınlanan Elektronik Yazışma Paketi (EYP) standardına uygun olarak geliştirilmiş ve hizmete açılmıştır. Başkanlık nezdindeki evrakların EYP standardına uygun olarak herhangi bir KEP sağlayıcısı üzerinden gönderilmesi ve alınmasını sağlayan yazılım kabiliyetleri tamamlanmıştır. 64

69 EMİS.ONLİNE Sistemi Yükümlüler tarafından elektronik ortamda şüpheli işlem bildirimi yapılmasını sağlayan e-şib sistemi ilk olarak 2009 yılında hizmete sunulmuştur. MASAK BT Modernizasyon Programı çerçevesinde elektronik şüpheli işlem bildirim altyapısı katma değerli yeni kabiliyetleri içerecek şekilde modern teknolojik olanaklar kullanılarak yeniden geliştirilmiş ve 2012 yılı içerisinde hizmete açılmıştır. Yükümlü gruplardan sadece bankaların elektronik ortamda şüpheli işlem bildirimi yapabilmesini olanak kılan MASAK.ONLINE Sistemi, 5549 sayılı Kanun da belirtilen farklı yükümlü gruplarının elektronik ortamda şüpheli işlem bildirimi yapabilmesi için gerekli yazılımsal kabiliyetleri içerecek şekilde yeniden tasarlanmış ve EMİS.ONLINE adı ile 2014 yılı Ekim ayı içerisinde faaliyete açılmıştır. EMİS.ONLINE sisteminin devreye girmesi ile bankaların yanı sıra teknik yeterliliği müsait olan diğer yükümlü gruplarının elektronik ortamda şüpheli işlem bildirimi yapabilmesi için gerekli altyapı tesis edilmiştir Elektronik Tebligat Sistemi 5549 sayılı Kanuna dercedilen 9/A maddesi kapsamında Başkanlık ile yükümlü grupları arasında yazışmaların elektronik ortamda yapılması ve bu çerçevede yapılacak olan tebligatların elektronik olarak gerçekleştirilebilmesi için gerekli yazılım sistemleri geliştirilerek EMİS.ONLINE sistemi içerisine entegre edilmiştir. EMİS.ONLINE sistemi yazışma modülü ilgili mevzuat çerçevesinde kendilerinde elektronik ortamda tebligat yapılacak kurum ve kuruluşlar ile Başkanlık arasında elektronik imzalı olarak resmi yazışma kabiliyetleri sağlamaktadır. Söz konusu yazılım sistemi ilgili Yönetmelik çalışmalarının tamamlanmasını müteakip 2015 yılı içerisinde devreye alınacaktır ISO Bilgi Güvenliği Sertifikasyonu Başkanlık bünyesinde Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi (BGYS) oluşturma çalışmaları 2013 yılı içerisinde başlatılmıştır yılı içerisinde gerçekleştirilen çalışmalar ile öncelikle BGYS için gerekli teknik güvenlik altyapısının oluşturulması faaliyetleri tamamlanmıştır. Bu kapsamda gerçekleştirilen varlık envanterinin oluşturulması, sınıflandırma, risk analizi, politika, prosedür ve planlarının hazırlanması ve dokümante edilmesi çalışmaları 2014 yılı içerisinde tamamlanmıştır. Başkanlık bünyesinde oluşturulan Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi 2014 yılı Aralık ayı içerisinde bağımsız denetçiler tarafından denetlenmiş ve yapılan denetim hiç bir uygunsuzluk tespit edilmeksizin tamamlanmıştır. Yapılan denetim sonucunda Başkanlık Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi, 2014 yılı Aralık ayı itibarı ile ISO standardına uygunluk açısından sertifikalandırılmıştır. 65

70 66

71 Siber Olaylar İle Mücadele Siber olaylar ile mücadele kapsamında muhtelif kamu kurum ve kuruluşlarının katılımı ile gerçekleştirilen toplantılara katılım sağlanmıştır. Bu çerçevede, kurulduğundan bu yana tüm iş süreçlerini gizlilik ve özel güvenlik tedbirleri altında yürüten bir kurum olarak, ülkemizde kamu kurumlarının siber saldırılara karşı korunaklı hale getirilmesi ve siber saldırıların meydana gelmesi halinde uygulanacak önleyici tedbirlere ilişkin esas ve usullerin belirlenmesi için politika belirlenmesi çalışmalarına önemli düzeyde katkı sağlanmıştır. 67

72 C. Performans Sonuçları 1. Performans Sonuçları Tablosu 2014 yılı Maliye Bakanlığı Performans Programında yer alan Başkanlığımız performans göstergelerinin gerçekleşme değerlerine ilişkin tablolar aşağıda yer almaktadır. Yıl Birim Performans Hedefi / MALİ SUÇLARI ARAŞTIRMA KURULU BAŞKANLIĞI Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile etkin mücadele amacıyla risk odaklı analiz ve denetim gerçekleştirilecektir. Stratejik Amaç Kayıtlı Ekonomiyi Genişletmek ve Mali Suçları Azaltmak Stratejik Hedef Performans Göstergesi Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile etkin mücadele etmek Hedef Gerçekleşen 1. Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek 4. Çeyrek Yıl Sonu Gerçekleşmesi Hedefin Gerçekleşme Oranı (%) Hedefin Sapma Oranı (%) Hedefe Ulaşma Derecesi Aklama suçuna ilişkin değerlendirme süresi (Ay) Tanım Göstergenin Kaynağı 6,00 8,50 8,25 7,25 7,37 7,37 77,17-22,83 Hedefe Ulaşılamamış Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerinin aklanması suçuna ilişkin olarak gelen ihbar ve bildirimler ile ilgili değerlendirmelerin rapora bağlanarak mümkün olan en kısa sürede tamamlanması amacıyla aklama suçuna ilişkin değerlendirme süresi takip edilecektir. Analiz ve Değerlendirme Grubu Performans Sonuçlarının Analizi Sapmanın Nedeni Hedefe ulaşılamamıştır. Sapma olağandır. Dosya kapsamında kurum dışından (yurtiçi/yurtdışı) istenen bilgilerin gecikerek gelmesi ve değerlendirilen gerçek ve tüzel kişi sayısının (dosya muhteviyatı) yapılan çalışmalar sonucu artması, uzmanların grup değişikliği nedeniyle dosya devirlerinin olması Sapmaya Karşı Alınacak Önlemler 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00-2,00 Üçer Aylık Performans Gerçekleşmeleri 8,50 8,50 8,50 8,50 8,00 0,00-0,25-0,25-0,25 7,00 0,00 0,00-1,00-1,00 0,00 0,00 0,00 0,12 6,00 5,00 4,00 3,00 2, ,00 0,00 1. Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek 4. Çeyrek Performans Hedefi - Yıl Sonu Gerçekleşmesi 7,37 6,00 Hedef Yıl Sonu Gerçekleşmesi 68

73 Yıl Birim Performans Hedefi / MALİ SUÇLARI ARAŞTIRMA KURULU BAŞKANLIĞI Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile etkin mücadele amacıyla risk odaklı analiz ve denetim gerçekleştirilecektir. Stratejik Amaç Kayıtlı Ekonomiyi Genişletmek ve Mali Suçları Azaltmak Stratejik Hedef Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile etkin mücadele etmek Performans Göstergesi Hedef Gerçekleşen 1. Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek 4. Çeyrek Yıl Sonu Gerçekleşmesi Hedefin Gerçekleşme Oranı (%) Hedefin Sapma Oranı (%) Hedefe Ulaşma Derecesi Alınan şüpheli işlem bildirimi (ŞİB) sayısı (Adet) Tanım Göstergenin Kaynağı , , , , , ,00 260,59 160,59 Hedef Aşılmış Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanının önlenmesi kapsamında şüpheli işlem bildirimlerini almak, analiz etmek ve değerlendirmek en önemli faaliyetlerden birisidir. Bu nedenle alınan şüpheli işlem bildirimlerinin (ŞİB) nitelik ve içerik yönünden gelişerek sayısının artması performans göstergesi olarak belirlenmiştir. Veri Toplama Grubu Performans Sonuçlarının Analizi Sapmanın Nedeni Sapmaya Karşı Alınacak Önlemler Hedef aşılmıştır yılı içerisinde şüpheli işlem bildirim usulünü belirleyen mevzuatta değişikliğe gidilmesi (13 sıra nolu MASAK Genel Tebliği nin yayımlanması, yeni sadeleştirilmiş ŞİB formlarının uygulamaya konulması, sektörel şüpheli işlem rehberlerinin oluşturulması gibi) ile elektronik ortamda şüpheli işlem bildirimi gönderebilecek yükümlü finansal kuruluş sayısının 40 dan 134 e çıkarılmasının etkisiyle beklenenin oldukça üzerinde bir sayıda şüpheli işlem bildirimi alınmıştır. Gerek mevzuat değişikliği gerekse elektronik ortamda şüpheli işlem bildiriminin olumlu katkıları neticesinde aşılan hedef göz önünde bulundurulacak, daha sonraki senelerde belirlenecek performans göstergesi rakamı, bu artış trendi değerlendirilerek yeniden revize edilecektir , , , , , , , ,00 0,00 Üçer Aylık Performans Gerçekleşmeleri 9.061, , , , ,00 0, , , , ,00 0,00 0, , ,00 0,00 0,00 0, , , , , , , ,00 0,00 1. Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek 4. Çeyrek Performans Hedefi - Yıl Sonu Gerçekleşmesi , ,00 Hedef Yıl Sonu Gerçekleşmesi 69

74 Yıl Birim Performans Hedefi / MALİ SUÇLARI ARAŞTIRMA KURULU BAŞKANLIĞI Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile etkin mücadele amacıyla risk odaklı analiz ve denetim gerçekleştirilecektir. Stratejik Amaç Kayıtlı Ekonomiyi Genişletmek ve Mali Suçları Azaltmak Stratejik Hedef Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile etkin mücadele etmek Performans Göstergesi Hedef Gerçekleşen 1. Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek 4. Çeyrek Yıl Sonu Gerçekleşmesi Hedefin Gerçekleşme Oranı (%) Hedefin Sapma Oranı (%) Hedefe Ulaşma Derecesi Dava açılan dosya sayısı/suç duyurusunda bulunulan dosya sayısı (Yüzde) Tanım Göstergenin Kaynağı 85,00 50,00 75,00 70,00 70,00 70,00 82,35-17,65 Hedefe Ulaşılamamış Aklama suçlarında, savcılıklara yapılan suç duyurularından kaçı hakkında bu suçlardan dava açıldığını gösterir. Bu oranın 1 e yakın olması arzulanır. Zira bu durum, savcılıklara gönderilen suç duyurusu raporlarının savcılıklarca ve mahkemelerce dava açmak için yeterli bulunduğu anlamını taşımaktadır. İnceleme Grubu Performans Sonuçlarının Analizi Sapmanın Nedeni Hedefe ulaşılamamıştır yılının I. Çeyreğine ilişkin olarak; savcılığa suç duyurusunda bulunulan dosya sayısı 4 ve yine aynı dönemde dava açılan dosya sayısı ise 2 dir. Bu nedenle tüm yılın ortalaması düşmüştür. Sapmaya Karşı Alınacak Önlemler 80,00 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00-10,00 Üçer Aylık Performans Gerçekleşmeleri 50,00 50,00 50,00 50,00 90,00 0,00 25,00 25,00 25,00 80,00 0,00 0,00-5,00-5,00 0,00 0,00 0,00 0,00 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 20, ,00 0,00 1. Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek 4. Çeyrek Performans Hedefi - Yıl Sonu Gerçekleşmesi 85,00 70,00 Hedef Yıl Sonu Gerçekleşmesi 70

75 Yıl Birim Performans Hedefi / MALİ SUÇLARI ARAŞTIRMA KURULU BAŞKANLIĞI Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile etkin mücadele amacıyla risk odaklı analiz ve denetim gerçekleştirilecektir. Stratejik Amaç Kayıtlı Ekonomiyi Genişletmek ve Mali Suçları Azaltmak Stratejik Hedef Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile etkin mücadele etmek Performans Göstergesi Hedef Gerçekleşen 1. Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek 4. Çeyrek Yıl Sonu Gerçekleşmesi Hedefin Gerçekleşme Oranı (%) Hedefin Sapma Oranı (%) Hedefe Ulaşma Derecesi Denetlenen yükümlü sayısı (Adet) Tanım Göstergenin Kaynağı 90,00 9,00 12,00 39,00 88,00 88,00 97,78-2,22 Hedefe Ulaşılamamış Aklama ve terörün finansmanı suçları ile mücadele amacıyla önleyici tedbirler kapsamında 5549 sayılı Kanun ve ilgili mevzuatla yükümlüler belirlenmiş ve söz konusu yükümlülere bazı yükümlülükler getirilmiştir. Yükümlülerin yükümlülüklere uyum durumunun belirlenmesi kapsamında denetlenen yükümlü sayısı takip edilecektir. Yükümlülük Denetimi Grubu Performans Sonuçlarının Analizi Sapmanın Nedeni Hedefe ulaşılamamıştır. Ancak, sapma ihmal edilebilir bir sapmadır. Yükümlülük uyum denetimlerinin bir kısmında denetim sürecinin uzaması nedeniyle Denetlenen yükümlü sayısı göstergesi için verilen hedefte önemli olmayan sapma yaşanmıştır. Sapmaya Karşı Alınacak Önlemler 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 Üçer Aylık Performans Gerçekleşmeleri 9,00 9,00 9,00 9,00 90,50 0,00 3,00 3,00 3,00 0,00 0,00 27,00 27,00 90,00 0,00 0,00 0,00 49,00 89,50 89,00 88,50 88,00 87, ,00 1. Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek 4. Çeyrek Performans Hedefi - Yıl Sonu Gerçekleşmesi 90,00 88,00 Hedef Yıl Sonu Gerçekleşmesi 71

76 Yıl Birim Performans Hedefi / MALİ SUÇLARI ARAŞTIRMA KURULU BAŞKANLIĞI Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile etkin mücadele amacıyla risk odaklı analiz ve denetim gerçekleştirilecektir. Stratejik Amaç Kayıtlı Ekonomiyi Genişletmek ve Mali Suçları Azaltmak Stratejik Hedef Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile etkin mücadele etmek Performans Göstergesi Hedef Gerçekleşen 1. Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek 4. Çeyrek Yıl Sonu Gerçekleşmesi Hedefin Gerçekleşme Oranı (%) Hedefin Sapma Oranı (%) Hedefe Ulaşma Derecesi Terörün finansmanı suçuna ilişkin değerlendirmelerin tamamlanma süresi (Ay) Tanım Göstergenin Kaynağı 15,00 19,00 20,00 21,00 16,50 16,50 90,00-10,00 Hedefe Ulaşılamamış Değerlendirme raporları, hakkında değerlendirme yapılan gerçek/tüzel kişiyle ilgili bilgi ve belge teminine yönelik gerek kamu kurumlarıyla gerekse yükümlü gruplarıyla ve yabancı mali istihbarat birimleriyle gerçekleştirilen yazışmalar neticesinde oluşturulur. Terörün finansmanı suçlarına ilişkin ihbar ve bildirimlerle ilgili değerlendirmelerin rapora bağlanarak tamamlanma süresi izlenecektir. Terörün Finansmanına İlişkin Analiz ve Değerlendirme Grubu Performans Sonuçlarının Analizi Sapmanın Nedeni Hedefe ulaşılamamıştır. Sapma Olağandır. Dosya kapsamında kurum dışından (yurtiçi/yurtdışı) istenen bilgilerin gecikerek gelmesi ve yeni bulgularla dosya içeriğinin genişlemesi nedeniyle hedefte sapma yaşanmıştır. Sapmaya Karşı Alınacak Önlemler 25,00 20,00 15,00 10,00 5,00 0,00-5,00-10,00 Üçer Aylık Performans Gerçekleşmeleri 19,00 19,00 19,00 19,00 17,00 0,00 1,00 1,00 1,00 0,00 0,00 1,00 1,00 16,50 0,00 0,00 0,00-4,50 16,00 15,50 15, ,50 14,00 1. Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek 4. Çeyrek Performans Hedefi - Yıl Sonu Gerçekleşmesi 16,50 15,00 Hedef Yıl Sonu Gerçekleşmesi 72

77 2. Performans Sonuçlarının Değerlendirilmesi Yıl Birim No Performans Göstergesi Hedef Yıl Sonu Gerçekleşmesi Hedef Aşılmış 1 Alınan şüpheli işlem bildirimi (ŞİB) sayısı (Adet) , ,00 2 Dava açılan dosya sayısı/suç duyurusunda bulunulan dosya sayısı (Yüzde) Hedefe Ulaşılmış Hedefe Ulaşılamamış 85,00 70,00 3 Denetlenen yükümlü sayısı (Adet) 90,00 88, / MALİ SUÇLARI ARAŞTIRMA KURULU BAŞKANLIĞI Terörün finansmanı suçuna ilişkin değerlendirmelerin tamamlanma süresi (Ay) 15,00 16,50 5 Aklama suçuna ilişkin değerlendirme süresi (Ay) 6,00 7,37 Veri Elde Edilememiş 0% 20% 0% 80% Hedef Aşılmış Hedefe Ulaşılmış Hedefe Ulaşılamamış Veri Elde Edilememiş 73