SOSYAL GÜVENLİK TEŞVİKLERİ

Transkript

1 T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Yayın No: SOSYAL GÜVENLİK TEŞVİKLERİ Ankara 2017

2 T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Yayın No: Her türlü hakkı Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı na aittir. Kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir. ISBN: Ankara, Şubat 2017 Tasarım: Baskı:

3 Bu kitap, bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, Sosyal Güvenlik Kurumu nun resmi görüşlerini yansıtmamaktadır.

4 SUNUŞ Sosyal Güvenlik Kurumunun amacı ve işlevi ülkemiz çalışanlarının sosyal güvenliklerini sağlamak ve sosyal sigortalar alanında kendisine verilen görevleri yerine getirmek olarak belirlenmiş olmakla birlikte, bu görevlerin yanı sıra gerek 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda, gerekse diğer kanunlarda yer alan sigorta primi teşvik ve destek uygulamalarına ilişkin iş ve işlemler de Sosyal Güvenlik Kurumunca yürütülmektedir. Sigorta primi teşvik ve destekleri; yatırım ortamına katkıda bulunularak üretimin ve istihdamın artmasını, bunun sonucu olarak da ekonomik kalkınmayı ve işsizlik sorununun çözümünü sağlayan en önemli unsurlardan biridir. Ayrıca, istihdam sağlayan ve primlerini düzenli ödeyen işverenlerin işçi maliyetinin yüksekliğinden kaynaklanan mağduriyetlerinin önlenmesinde, bunun sonucu olarak işsizlik oranının azalmasında, kayıtdışı istihdamın kayıt altına alınmasında ve dezavantajlı kişilerin iş hayatına entegrasyonunda en önemli faktör sigorta primi teşvik ve destekleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda; sigorta primlerini düzenli olarak ödeyen işverenlere destek, işsizlikle mücadele, engelli vatandaşlarımızın çalışma hayatına kazandırılması, ülkemizde araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesi, bölgesel gelişmişlik farkının azaltılması, genç ve kadın istihdamının artırılması, mesleki eğitimin cazip hale getirilmesi gibi farklı makroekonomik politikalar için geliştirilen prim teşviklerinin işverenlerimiz, meslek mensupları, Kurum çalışanlarımız ve diğer ilgililer tarafından daha iyi anlaşılması için hazırlanan bu eserin faydalı olmasının temenni ediyor, katkıda bulunan çalışma arkadaşlarıma teşekkür ediyorum. Dr. Mehmet Selim BAĞLI Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı ve Yönetim Kurulu Başkanı

5 İÇİNDEKİLER SAYILI KANUNUN 81 İNCİ MADDESİNİN BİRİNCİ FIKRASININ (ı) BENDİ KAPSAMINDA UYGULANAN 5 PUANLIK PRİM İNDİRİMİ Genel Bilgi Yararlanma Şartları Soru - Cevap SAYILI KANUNUN 81 İNCİ MADDESİNİN BİRİNCİ FIKRASININ (i) BENDİ KAPSAMINDA YURTDIŞINA GÖTÜRÜLEN/GÖNDERİLEN SİGORTALILARA UYGULANAN 5 PUANLIK PRİM İNDİRİMİ Genel Bilgi Yararlanma Şartları Soru - Cevap SAYILI KANUNUN 81 İNCİ MADDESİNİN İKİNCİ FIKRASI KAPSAMINDA UYGULANAN İLAVE 6 PUANLIK PRİM İNDİRİMİ Genel Bilgi Yararlanma Şartları Soru - Cevap YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR GEREĞİ UYGULANAN PRİM DESTEĞİ Genel Bilgi Soru - Cevap YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR GEREĞİ UYGULANAN PRİM DESTEĞİ Genel Bilgi Yararlanma Şartları Soru Cevap SAYILI İŞSİZLİK SİGORTASI KANUNUNUN 50 NCİ MADDESİ GEREĞİ UYGULANAN PRİM DESTEĞİ Genel Bilgi Yararlanma Şartları Soru Cevap SAYILI İŞSİZLİK SİGORTASI KANUNUNUN GEÇİCİ 10 UNCU MADDESİ GEREĞİ UYGULANAN PRİM DESTEĞİ Genel Bilgi Yararlanma Şartları Yararlanma Süreleri Soru Cevap... 32

6 8. ENGELLİ SİGORTALILARIN İSTİHDAMINA İLİŞKİN UYGULANAN PRİM DESTEĞİ Genel Bilgi Yararlanma Şartları Soru Cevap SAYILI ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA KANUN GEREĞİ UYGULANAN PRİM DESTEĞİ Genel Bilgi Yararlanma Şartları Soru - Cevap SAYILI KÜLTÜR YATIRIMLARI VE GİRİŞİMLERİNİ TEŞVİK KANUNU GEREĞİ UYGULANAN PRİM DESTEĞİ Genel Bilgi Yararlanma Şartları Soru-Cevap SİGORTA PRİMİ TEŞVİKLERİ ÖZET MEVZUAT TABLOSU ÖRNEK TEŞVİK HESAPLAMA TABLOSU... 72

7 SAYILI KANUNUN 81 İNCİ MADDESİNİN BİRİNCİ FIKRASININ (ı) BENDİ KAPSAMINDA UYGULANAN 5 PUANLIK PRİM İNDİRİMİ Kanuni Dayanak: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi. Genelge: , ve sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Genelgeleri. 1.1 Genel Bilgi 5 puanlık indirim; prim borçlarını düzenli olarak ödeyen özel sektör işverenlerine malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kolları işveren hissesinde 5 puanlık indirim sağlayan, sigorta primi teşvik uygulamasıdır. Bu teşvik, 1/10/2008 tarihinden itibaren uygulanmaktadır. 1.2 Yararlanma Şartları İşverenlerin; Çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Kuruma vermeleri, Primlerini yasal süresi içerisinde ödemeleri, Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması (varsa da yapılandırılmış/tecil ve taksitlendirilmiş olması ve bu işlemlerin devam ediyor olması), Yapılan kontrol ve denetimlerde, çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı yönünde tespitin bulunmaması, gerekmektedir. 1.3 Soru - Cevap 1. Özel sektörde faaliyet gösteren işverenlerin tamamı 5 puanlık indirimden faydalanabilir mi? 5 puanlık indirimden vadesi geçmiş prim, idari para cezası, gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan, aylık prim hizmet belgelerini yasal süresinde veren ve bu belgelere ait prim borcunu yasal süresinde ödeyen bütün özel sektör işverenleri faydalanabilmektedir. 1

8 2. Söz konusu prim indiriminden hangi sigortalılardan dolayı yararlanılır? 5 puanlık indirimden, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki (5510/4-1a) sigortalılardan haklarında malullük yaşlılık ölüm sigortası kolları uygulananlardan dolayı yararlanılması mümkün bulunmaktadır. Ancak, sosyal güvenlik destek primine tabi sigortalılar, yurt dışında çalışan sigortalılar, aday çırak, çırak ve öğrenciler ile haklarında malullük yaşlılık ölüm sigorta kolları uygulanmayan sigortalılardan dolayı bu indirimden yararlanılamaz. 3. Kamu kurumlarının 5 puanlık indirimden faydalanmaları mümkün müdür? Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50'sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklarda çalışan sigortalılardan dolayı 5 puanlık prim indiriminden faydalanılamaz. Vakıflar tarafından kurulan yükseköğretim kurumları ile okul aile birliklerinde çalıştırılan sigortalılardan dolayı 9/12/2016 tarihinden itibaren beş puanlık indirimden yararlanılması mümkün bulunmaktadır. 4. İhale konusu işlerde 5 puanlık prim indirimi uygulanır mı? 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunundan istisna olan alım ve yapım işleri için 5 puanlık prim indirimi uygulanmaz. 5. Türkiye den Almanya ya istisna akdi kapsamında işçi götüren işverenler hakkında 5 puanlık indirim uygulanabilir mi? Kanunun amir hükmü gereğince yurtdışında çalışan sigortalılar hakkında 5 puanlık indirim uygulanmayacağından, Türkiye den istisna akdi kapsamında Almanya ya götürülen Türk işçilerden dolayı da bu indirimden yararlanılamaz. 6. Ülkemizle uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan bir ülke vatandaşının Türkiye de çalışması halinde söz konusu ülke vatandaşından dolayı 5 puanlık indirimden yararlanılır mı? 2

9 Ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan yabancı ülke vatandaşlarından Türkiye de çalışanlar, sosyal güvenlik mevzuatımıza göre sigortalı sayıldığından bu sigortalılardan dolayı 5 puanlık prim indiriminden yararlanılır. Ayrıca ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan yabancı ülke vatandaşlarından sosyal güvenlik mevzuatımıza göre sigortalı sayılıp haklarında uzun vadeli sigorta kolları uygulananlar hakkında da bu indirim uygulanır. 7. Ankara ilindeki işyerinden dolayı vadesi geçmiş prim borcu bulunan bir işverenin, İstanbul ilinde prim borcu bulunmayan işyerinde çalıştırdığı sigortalılardan dolayı 5 puanlık indirimden yararlanması mümkün müdür? İşverenin muaccel borçlarının bulunup bulunmadığı hususunun tespitine ilişkin araştırma, işverene ait Türkiye genelindeki tüm işyerleri bazında değil, sigorta prim indiriminden yararlanılacak işyeri bazında yapılmaktadır. Bu nedenle, İstanbul ilindeki işyerinden dolayı prim borcu bulunmayan işveren bu işyerindeki sigortalılar için 5 puanlık indirimden faydalanabilecektir. 8. Vadesi geçmiş prim borcu bulunan bir işverenin, söz konusu borçlarını ödemesi halinde 5 puanlık prim indiriminden hangi tarihten itibaren yararlanması mümkündür? Vadesi geçmiş prim borcu bulunan bir işverenin, borçlarının tamamını ödemesi halinde yasal verilme süresi sona ermemiş ilk aylık prim ve hizmet belgesinden itibaren 5 puanlık indirimden yararlanması mümkündür. Örnek: TL prim borcu bulunan işverenin, bu borcunu 15/05/2017 tarihinde ödemesi halinde, borcun 2017/Nisan ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma son verilme süresinden önce ödenmiş olması nedeniyle, işveren 2017/Nisan ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden itibaren 5 puanlık indirimden yararlanabilecektir. 9. Vadesi geçmiş prim borcu bulunan işyerinin başka bir işverene devredilmesi halinde, devir alan işveren 5 puanlık prim indiriminden yararlanabilir mi? Sigortalı çalıştırılan bir işyerinin başka bir işverene devredilmesi halinde, işyerini devir alan işveren devir eden işverenin muaccel borçlarından dolayı (idari para cezası borçları hariç) müteselsilen sorumlu olduğundan, devir tarihinden önce ve devir tarihinden sonra prim borcu bulunmaması şartıyla 5 puanlık indirimden yararlanabilecektir. 10. Prim borçlarını yapılandıran veya tecil ve taksitlendiren işverenler 5 puanlık indirimden yararlanabilir mi? 3

10 Prim borçlarına ilişkin yapılandırma veya tecil ve taksitlendirme işlemleri devam eden ve yapılandırma/tecil ve taksitlendirme kapsamına girmeyen başkaca borcu bulunmayan işverenler 5 puanlık indirimden yararlanabilir. Ancak, prim borçları yapılandırılmış/tecil ve taksitlendirilmiş olan işverenlerin ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemeleri nedeniyle yapılandırma veya tecil ve taksitlendirme işlemlerinin bozulması halinde, bozma koşulunun oluştuğu ayı takip eden aydan başlanılarak, söz konusu borçlar ödenmediği sürece bahse konu indirimden yararlanılması mümkün değildir. 11. Aylık prim ve hizmet belgelerinin Kuruma yasal süresinde kağıt ortamında verilmesi halinde 5 puanlık indirimden faydalanmak mümkün müdür? Aylık prim ve hizmet belgelerinin 5 puanlık indirim seçeneği seçilmek suretiyle Kuruma yasal süresi içinde ancak kağıt ortamında gönderilmesi halinde, işyerinin prim ve idari para cezası borcunun bulunmaması şartıyla 5 puanlık indirim seçeneği seçilmek suretiyle düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesi için indirimli tahakkuk oluşacaktır. Tahakkuk eden borcun yasal süresi içinde ödenmesi halinde 5 puanlık indirimden faydalanmak mümkün olacaktır. 12. Kuruma yasal süresinde ancak sehven 5 puanlık indirim seçilmeden gönderilen aylık prim ve hizmet belgesindeki kayıtlı sigortalılar için sonradan söz konusu indirimden faydalanmak mümkün müdür? Aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi içinde kanun numarası seçilmeden gönderilmesi halinde, vadesi geçmiş borcun bulunmaması, bahse konu aylık prim ve hizmet belgesinden kaynaklanan sigorta primlerinin yasal süresi içinde ödenmiş olması ve belgede kayıtlı sigortalılar ile bu sigortalılara ilişkin prime esas kazanç ve prim ödeme gün sayısının aynı olması kaydıyla, söz konusu indirimden geriye yönelik olarak yararlanılması mümkündür. 13. Ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi dışında verilmesi halinde 5 puanlık indirimden faydalanmak mümkün müdür? Aylık prim ve hizmet belgelerini kanun numarasını seçerek gönderen ve prim tutarlarını yasal süresi içinde ödeyen işverenlerin, yasal süresi dışında Kuruma verilmiş olan ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı prim borcu bulunmasa dahi 5 puanlık indirimden faydalanmaları mümkün değildir. 14. Aylık prim ve hizmet belgesinden kaynaklanan işsizlik sigortası prim borcunun yasal süresinde ödenmemesi halinde 5 puanlık indirimden yararlanılabilir mi? 4

11 İşsizlik sigortası primlerinin ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde ilgili ay için 5 puanlık indirimden yararlanmak mümkündür. Ancak, ödenmemiş veya eksik ödenmiş işsizlik sigortası primleri gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödenmediği sürece takip eden aylarda 5 puanlık indirimden yararlanılması mümkün değildir puanlık indirimden yararlanılabilecek tutar nedir? Bu indirimden, prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak kaydıyla sigortalının prime esas kazancı üzerinden hesaplanan malullük yaşlılık ölüm sigorta primlerinin işveren hissesinin 5 puanlık kısmı kadar yararlanılır. Örnek: 2017/Ocak ayında işe alınan ve 1.777,50 TL ücretle çalıştırılan bir sigortalı için hesaplanacak beş puanlık indirim tutarı 88,88 TL dir. (1.777,50 *0,05= 88,88) 16. Prim borcunun katma değer vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödenmesi halinde 5 puanlık indirimden faydalanmak mümkün müdür? İşverenlerin yasal süresi içinde Kuruma vermiş oldukları aylık prim ve hizmet belgelerinden kaynaklanan sigorta prim borçlarını yasal ödeme süresinin sona erdiği tarihten itibaren yirmi gün içinde katma değer vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödemeleri halinde 5 puanlık indirimden yararlanmaları mümkün bulunmaktadır. 17. Aynı sigortalı için 5 puanlık indirimle birlikte diğer sigorta prim teşviklerinden yararlanılabilir mi? İşsizlik ödeneği almakta iken işe alınan sigortalılara yönelik sigorta prim teşviki (4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu 50 nci madde) hariç olmak üzere, işverenin vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcu bulunmaması kaydıyla aynı dönemde aynı sigortalı için öncelikle 5 puanlık indirimden ardından diğer bir sigorta prim teşvikinden yararlanılması mümkün bulunmaktadır. 18. Sigorta prim indiriminden yararlanabilmek için Kuruma başvuru şartı var mı? Bu indirimden yararlanabilmek için kanun numaralı aylık prim ve hizmet belgelerinin e-bildirge sistemi üzerinden gönderilmesi yeterli olup, ayrıca Kuruma başvuru şartı bulunmamaktadır. 19. Alt işverenin Kuruma borcunun bulunması asıl işverenin 5 puanlık indirimden faydalanmasına engel midir? 5

12 Alt işverenin ilgili aya ilişkin aylık prim hizmet belgesinden kaynaklanan prim borçlarını yasal süresinde ve tam olarak ödememesi halinde, asıl işveren yalnızca ilgili ay için 5 puanlık indirimden yararlanabilir. Buna karşın, takip eden aylarda asıl işverenin 5 puanlık indirimden faydalanabilmesi için, gerek kendisinden gerekse alt işverenlerinden kaynaklanan prim borcunun bulunmaması gerekmektedir. 20. Alt işverenin veya asıl işverenin yasal ödeme süresi geçmiş prim borcunun bulunması diğer alt işverenlerin söz konusu indirimden faydalanmasına engel midir? Alt işverenler yalnızca kendi çalıştırmış oldukları sigortalılara ilişkin prim borçlarından sorumlu olduğundan; asıl işverenin veya diğer bir alt işverenin Kuruma borcunun bulunması, prim ve idari para cezası borcu bulunmayan alt işverenin 5 puanlık indirimden faydalanmasına engel değildir. 21. Sigortalılara geriye dönük olarak yapılan ücret ve ücret niteliği dışındaki ödemeler nedeniyle düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı 5 puanlık indirimden yararlanmak mümkün müdür? Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 102 nci maddesinde belirtilen durumlarda geriye yönelik düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinin takip eden ayın 23 üne/dönemin 7 sine kadar Kuruma verilmesi ve sigorta primlerinin işveren hissesinin Hazinece karşılanmayan kısmı ile sigortalı hissesinin tamamının takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi halinde 5 puanlık indirimden yararlanmak mümkündür. 22. Kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığının tespiti halinde işveren 5 puanlık indirimden yararlanabilir mi? İşverenin çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya işverence bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi halinde bir yıl süreyle bu indirimden yararlanılamaz. 23. Aynı işverene ait (A) işyerinde kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığının tespiti halinde, bu işverenin (B) işyerinden dolayı 5 puanlık indirimden yararlanılabilir mi? Aynı işverenin aynı veya farklı ünite sınırları içinde birden fazla işyeri dosyasının bulunması halinde, hangi işyerinde kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığı tespit edilmiş ise, 5 puanlık indirimden yalnızca bu işyeri bir yıl süreyle faydalanamaz. (A) işyerinde kayıt dışı sigortalı çalıştırıldığının tespiti, aynı işverene ait (B) işyeri için 5 puanlık indirimden yararlanılmasına engel değildir. 6

13 24. Mülga 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi olanlardan dolayı 5 puanlık indirimden yararlanılabilir mi? Kamu idaresi niteliğinde olmayan mülga 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıklar, bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, oda, borsa ve birliklerin sandık statüsüne tabi iştirakçilerinden dolayı 5 puanlık indirimden yararlanılması mümkün bulunmaktadır. 25. Mülga 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi olanlar yönünden 5 puanlık indirimden yararlanmada önem arz eden hususlar nelerdir? Uzun vadeli sigorta kollarına tabi çalıştırılan sigortalılardan dolayı yararlanılır. Yurt dışında çalıştırılan veya sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz. Yasal ödeme süresi geçmiş prim, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunan sandık, banka, sigorta ve reasürans şirketi, oda, borsa ve birlikler yararlanamaz. Beş puanlık indirimden yararlanabilmek için, sandıkların statüsüne tabi personele ilişkin bildirimlerin, vakıf senetlerinde belirtilen süre içinde yapılması ve muhteviyatı prim tutarlarının vakıf senetlerinde belirtilen süre içinde eksiksiz olarak ödenmesi gerekmektedir. Yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı tespit edilen sandık, banka, sigorta ve reasürans şirketleri, oda, borsa ve birlikler 5 puanlık indirimden bir yıl süreyle yararlandırılmaz. 7

14 SAYILI KANUNUN 81 İNCİ MADDESİNİN BİRİNCİ FIKRASININ (i) BENDİ KAPSAMINDA YURTDIŞINA GÖTÜRÜLEN/GÖNDERİLEN SİGORTALILARA UYGULANAN 5 PUANLIK PRİM İNDİRİMİ Kanuni Dayanak: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi. Genelge: sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Genelgesi. 2.1 Genel Bilgi Özel sektör işverenlerinin yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere yurt içinden götürülen/gönderilen sigortalıları için uygulanan bu indirim kapsamında, sigortalıların prime esas kazançları üzerinden hesaplanan genel sağlık sigortası primlerinin işveren hissesinin 5 puanlık kısmı Hazine tarafından karşılanmaktadır. Bu teşvik, 1/6/2013 tarihinden itibaren uygulanmaktadır. 2.2 Yararlanma Şartları İşverenlerin; Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması, (varsa da yapılandırılmış/tecil ve taksitlendirilmiş olması ve bu işlemlerin devam ediyor olması), Aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içinde göndermeleri, Primlerini yasal ödeme süresi içerisinde ödemeleri, Yapılan kontrol ve denetimlerde, çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı yönünde tespitin bulunmaması, gerekmektedir. 2.3 Soru - Cevap 1. Bu indirimden hangi işverenler yararlanabilmektedir? Kuruma bildirim yükümlülüklerini zamanında yerine getiren ve Kuruma borcu bulunmayan özel sektör işverenleri söz konusu indirimden faydalanabilmektedir. Ancak, 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamındaki işyeri işverenleri bu indirimden yararlanamaz. 8

15 2. İhale konusu iş üstlenen işverenler bu indirimden faydalanabilir mi? 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında veya 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işi üstelenen özel sektör işverenleri ihale konusu işlerde çalışan sigortalılardan dolayı bu indirimden faydalanamaz. 3. Uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerlerinde çalıştırılan sigortalılardan dolayı bu indirimden yararlanılabilir mi? 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden alım ve yapım işlerine ilişkin herhangi bir kısıtlama bulunmadığından uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden alım ve yapım işlerinde çalıştırılan sigortalılardan dolayı bu indirimden yararlanılabilir. 4. Bu indirimden hangi sigortalılardan dolayı yararlanılabilir? Özel sektör işverenlerince yurtdışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere; 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelere götürülen Türk işçilerinden, Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkeler ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülkelere 5510 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında geçici görevle gönderilen sigortalıların Türkiye deki sigortalılık statüsüne göre ödenecek sigorta primlerinde sigorta kolları bakımından genel sağlık sigortası primlerinin bulunması halinde, bahse konu işçilerden, Almanya ile yapılan İstisna Akdi sözleşmesi çerçevesinde Almanya ya götürülen Türk işçilerinden, dolayı bu indirimden yararlanılır. 5. Bu indirim hükümleri hangi sigortalılar hakkında uygulanmaz? Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlardan, Libya da çalışanlardan, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilerden, Meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrencilerden, 9

16 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanunun 21 inci maddesi kapsamında iş kaybı tazminatı alanlardan, Harp malulleri ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre vazife malullüğü aylığı alanlardan, dolayı genel sağlık sigortası primlerinde bu indirim uygulanmaz. 6. Bahse konu sigorta primi indiriminden yararlanabilmek için Kuruma başvuru şartı var mı? Özel sektör işverenlerinin, sigorta primi indiriminden yararlanabilmeleri için kapsama giren sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerini kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlemeleri yeterli olup, ayrıca Kuruma başvuru şartı bulunmamaktadır. 7. Prim borçlarını yapılandıran veya tecil ve taksitlendiren işveren bu indirimden faydalanabilir mi? Prim borçları 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş ya da çeşitli kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış olan işverenler, yapılandırma veya taksitlendirme işlemlerinin devam ediyor olması ve yapılandırma/tecil ve taksitlendirme kapsamına girmeyen başkaca borcu bulunmaması kaydıyla indirimden faydalanabilirler sayılı Kanunun Ek 2 nci maddesi kapsamında Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında uygulanan prim desteğinden yararlanan işverenler bu indirim hükümlerinden yararlanabilir mi? 5510 sayılı Kanunun Ek 2 nci maddesinde düzenlenen sigorta prim teşvikinden yararlanan işverenler aynı dönemde bu indirim hükümlerinden yararlanamaz. 10

17 SAYILI KANUNUN 81 İNCİ MADDESİNİN İKİNCİ FIKRASI KAPSAMINDA UYGULANAN İLAVE 6 PUANLIK PRİM İNDİRİMİ Kanuni Dayanak: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesinin ikinci fıkrası. Genelge: ve 2016/8 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Genelgeleri. 3.1 Genel Bilgi Sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksi dikkate alınmak suretiyle 14/7/2013 tarihli, sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Bakanlar Kurulunca belirlenen 51 il ile Bozcaada ve Gökçeada ilçelerinde faaliyet gösteren özel sektör işverenlerinin teşvik edilmesi amacıyla uygulanan bu indirim kapsamında; işverenlere, öncelikle 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde öngörülen prime esas kazanç üst sınırına kadar olan kazançlar üzerinden hesaplanacak malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta primlerinde 5 puanlık indirim, ardından prime esas kazanç alt sınırına kadar olan kazançlar üzerinden hesaplanan malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta primlerinde 6 puanlık indirim sağlanmaktadır. Bu teşvik, 1/1/2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere uygulamaya konulmuştur. 3.2 Yararlanma Şartları İşverenlerin; Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı toplamının 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan brüt asgari ücretten fazla olmaması (varsa da ilgili kanunların öngördüğü şekilde yapılandırılmış ve yapılandırma işleminin devam ediyor olması), Aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde gönderilmesi, İşyerinin bulunduğu bölgeye göre 46486/56486/66486 kanun numarası seçilerek düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde Kuruma gönderilmesi ve sözkonusu belgelere ilişkin sigorta primlerinin yasal süresi içerisinde ödenmesi, gerekmektedir. 11

18 3.3 Soru - Cevap 1. İlave 6 puanlık indirimden tüm işverenler yararlanabilir mi? Bakanlar Kurulunca belirlenen 51 il ile Bozcaada ve Gökçeada İlçelerinde faaliyet gösteren işverenlerden, 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan 5 puanlık indirimden yararlanan özel sektör işverenleri bu indirimden yararlanabilir. 2. İhale konusu iş üstlenen işverenler bu indirimden yararlanabilir mi? 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunundan istisna olan alım ve yapım işleri için bu indirim uygulanmaz sayılı Kanunun Ek 2 nci maddesinde öngörülen sigorta primi teşvikinden yararlanmakta olan işverenler bu indirimden yararlanabilir mi? 5510 sayılı Kanunun Ek 2 nci maddesinde öngörülen sigorta primi teşvikinden yararlanmakta olan işverenler, söz konusu teşvikten yararlandıkları süreler içerisinde bu indirimden yararlanamaz. 4. İlave 6 puanlık indirim kapsamında yer alan iller ve yararlanma süreleri nedir? 01/01/2013 tarihinde yürürlüğe giren bu indirim, Bakanlar Kurulu Kararına istinaden belirlenen bölgelere göre uygulanma süresi bakımından farklılık göstermektedir. Sigorta Primi İndiriminden Yararlanılacak İller ve Yararlanma Süreleri (I) SAYILI LİSTE (II) SAYILI LİSTE (III) SAYILI LİSTE (31/12/2017 Tarihine Kadar) (31/12/2017 Tarihine Kadar) (31/12/2018 Tarihine Kadar) (5 Yıl) (5 Yıl) (6 Yıl) Afyonkarahisar Adıyaman Ağrı Amasya Aksaray Ardahan Artvin Bayburt Batman Bartın Çankırı Bingöl Çorum Erzurum Bitlis Düzce Giresun Diyarbakır Elazığ Gümüşhane Hakkari Erzincan Kahramanmaraş Iğdır Hatay Kilis Kars 12

19 Karaman Niğde Mardin Kastamonu Ordu Muş Kırıkkale Osmaniye Siirt Kırşehir Sinop Şanlıurfa Kütahya Tokat Şırnak Malatya Tunceli Van Nevşehir Yozgat Bozcaada-Gökçeada Rize Sivas Trabzon Uşak 5. İlave 6 puanlık indirimden yararlanabilmek için işyerinde belirli bir sayıda sigortalı çalıştırma şartı var mıdır? Bu indirim uygulamasında 2016/Mart ayından itibaren işyerinde ilgili ayda on ve üzerinde sigortalı çalıştırma şartı kaldırılmıştır. Bu nedenle 2016/Mart ayından itibaren 1 sigortalı çalıştıran işyerlerinin de bu indirimden yararlanması mümkün bulunmaktadır. Buna karşın 2016/Şubat ayı ve öncesinde ise ilgili ayda 10 sigortalıdan az bildirim yapılması halinde o ay için bu indirimden yararlanılması mümkün değildir. 6. İlave 6 puanlık indirim kapsamında 2016/Şubat ayı ve öncesinde on ve üzerinde sigortalı çalıştırmanın tespiti ne şekilde yapılır? İşveren tarafından on ve üzerinde sigortalı çalıştırıldığının tespiti sırasında, aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dikkate alınacaktır. İşverenlerce, aynı aya/döneme ilişkin olarak kanun numaralı ya da kanun numarası seçilmeksizin birden fazla aylık prim ve hizmet belgesinin verilmiş olması halinde, sigortalı sayısının tespitinde, farklı belge türleri ile birden fazla bildirimi yapılan her bir sigortalı için tek bir kayıt dikkate alınmak suretiyle bu belgelerde kayıtlı sigortalıların toplam sayısı dikkate alınır. Alt işverenlerce çalıştırılan sigortalı sayısı da on sigortalı sayısının tespitinde dikkate alınır. 7. İşverenin bu indirim kapsamına giren bir ilde birden fazla işyerinin bulunması halinde on ve üzerinde sigortalı çalıştırıldığının tespiti ne şekilde yapılır? İşverenin söz konusu indirim kapsamına giren bir ilde birden fazla işyerinin bulunması halinde, asgari on (10) sigortalı çalıştırma şartının sağlanıp sağlanmadığı, her bir işyeri için ayrı ayrı aranacaktır. 13

20 /Şubat ayı ve öncesinde bildirim yapılan ayda toplam sigortalı sayısının 9 ve altında olması halinde bu indirimden yararlanılabilir mi? 2016/Şubat ayı ve öncesinde söz konusu sigorta primi indiriminden yararlanmakta olan bir işyerinden sigortalı çıkartılması nedeniyle, çalışan sigortalı sayısının 10 un altına düşmesi halinde o ay için sigorta primi indiriminden yararlanılamayacaktır. 9. Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar, on ve üzerinde sigortalı çalıştırmanın hesabında dikkate alınır mı? Bu indirim hükümleri sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar için uygulanmaz, ancak sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar on ve üzerinde sigortalı çalıştırmanın hesabında dikkate alınır. 10. İşverenin Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borcunun bulunup bulunmadığı ne şekilde tespit edilir? Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borcunun bulunup bulunmadığının tespiti sırasında, işverenlerin kendi adına tescil edilmiş tüm işyerleri ile ortak, üst düzey yönetici, işveren vekili ve aracı olarak işlem gördüğü işyerlerinden kaynaklanan prim ve idari para cezası borçlarına, işverenin gerçek kişi olması halinde, ayrıca kendi sigortalılığından kaynaklanan 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi (5510/4-1b) kapsamındaki yasal ödeme süresi geçmiş prim borçlarına bakılmaktadır. 11. Bu indirim hükümleri hangi sigortalılar hakkında uygulanmaz? Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlardan, Yurtdışında çalışan sigortalılardan, 3308 sayılı Kanunda belirtilen aday çırak, çırak ve mesleki işletmelerde eğitim gören öğrencilerden, Meslek liselerinde okumakta iken veya yükseköğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrencilerden, Yalnızca işsizlik sigortası primlerine tabi olanlardan, Harp malulleri ile 3713 ve 2330 sayılı Kanunlara göre vazife malullüğü aylığı alıp, yalnızca kısa vadeli sigorta kollarına tabi olanlardan, dolayı, bu indirimden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır. 14

21 12. Prim borçlarını yapılandıran veya tecil ve taksitlendiren işveren bu indirimden faydalanabilir mi? Prim borçları; 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş ya da çeşitli kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış olan işverenler, yapılandırma veya taksitlendirme işlemlerinin devam ediyor olması ve yapılandırma/tecil ve taksitlendirme kapsamına girmeyen başkaca borcu bulunmaması kaydıyla indirimden faydalanabilirler. 13. Sigorta prim indiriminden yararlanabilmek için Kuruma başvuru şartı var mıdır? Bu indirimden yararlanabilmek için 46486/56486/66486 kanun numaralı aylık prim ve hizmet belgelerinin e-bildirge sistemi üzerinden gönderilebilmesine yönelik kodlama yapılması amacıyla Kuruma başvuru şartı bulunmamakta, ancak söz konusu sigorta primi teşvikinden yararlanılabilmesi için e-borcu Yoktur aktivasyon işlemlerinin yapılması gerektiğinden, Kuruma yalnızca e-borcu Yoktur Aktivasyon başvurusunda bulunulması gerekmektedir. 14. Kuruma bildirmiş olduğu sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenler, bu indirimden yararlanabilir mi? Kuruma bildirmiş olduğu sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenler, bu indirimden bir yıl süreyle yararlanamaz. 15. İşverenin, kapsama giren il ve ilçelerdeki işyerlerinden Kuruma bildirdiği sigortalısını, aynı işverenin indirim kapsamına giren ya da girmeyen diğer illerde faaliyet gösteren işyerlerinde çalıştırdığının tespiti halinde daha önce yararlanılan indirim tutarları geri alınır mı? İşverenin söz konusu indirim kapsamına giren il veya ilçelerdeki işyerinden Kuruma bildirimi yapılan sigortalının bu işyerinde fiilen çalışmamasına rağmen aynı işverenin teşvik kapsamına giren veya girmeyen il ve ilçelerdeki diğer işyerlerinde çalıştığının tespiti halinde sigorta primi desteğinden yararlanan işyeri bir yıl süreyle destekten yararlanamayacak, tespit tarihine kadar yersiz yararlanılan aylara ilişkin teşvik tutarı gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilecektir. 15

22 4. YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR GEREĞİ UYGULANAN PRİM DESTEĞİ (01/01/2012 Tarihinden Önce Teşvik Belgesi Alan İşverenler İçin) Kanuni Dayanak: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Ek 2 nci maddesi. Tebliğ: 28/7/2009 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2009/1 sayılı Tebliğ, 21/10/2010 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2010/2 sayılı Tebliğ ve 11/5/2011 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2011/1 sayılı Tebliğ. Genelge: sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Genelgesi. 4.1 Genel Bilgi 16/7/2009 tarihli, sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 14/7/2009 tarihli ve 2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına istinaden Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda öngörülen sigorta primi işveren hissesi desteği ile teşvik edilen yatırımlara bağlı olarak gerçekleştirilecek istihdam için, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerinin tamamına kadar olan kısmı Hazinece karşılanmaktadır. Bu teşvik, 18/8/2009 tarihinden itibaren uygulanmakta olup, Ekonomi Bakanlığınca hazırlanan 28/7/2009 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2009/1 sayılı Tebliğ esaslarına göre işlem yapılmaktadır. 4.2 Yararlanma Şartları İşverenlerin; Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı toplamının 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan brüt asgari ücretten fazla olmaması (varsa da ilgili kanunların öngördüğü şekilde yapılandırılmış ve yapılandırma işleminin devam ediyor olması), 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesi uyarınca Maliye Bakanlığı tahsilat dairelerine vadesi geçmiş borcunun olmaması veya 16

23 söz konusu borçların 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş ya da çeşitli kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış olması ve yapılandırma/tecil ve taksitlendirme işlemlerinin devam ediyor olması, Aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içinde göndermeleri, Primleri yasal süresi içinde ödemeleri, E-Borcu Yoktur aktivasyon başvurusunda bulunması, gerekmektedir. 4.3 Soru - Cevap 1. Ekonomi Bakanlığınca teşvik belgesinin düzenlendiği (A) işvereninin, aynı veya farklı sosyal güvenlik il müdürlüklerinde/sosyal güvenlik merkezlerinde tescilli birden fazla işyeri olması halinde, işverenin tüm işyerlerinden dolayı söz konusu teşvikten yararlanması mümkün müdür? (A) işvereni ilgili Kanunda aranılan diğer şartları da sağlaması kaydıyla sadece Ekonomi Bakanlığınca teşvik belgesi düzenlenmiş ve tamamlama vizesi yapılmış işyerlerinden dolayı söz konusu teşvikten yararlanabilecektir. 2. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda öngörülen teşvikten hangi işverenler yararlanabilir? Bu teşvikten özel sektör işverenleri yararlanmakta olup, genel ve özel bütçeli kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri, belediyeler ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların sermayesindeki hisse oranları %50 yi geçen kurum ve kuruluşların ise 15/06/2012 tarihine kadar yararlanabilme hakkı bulunmakta idi. 3. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda öngörülen teşvikten ne zaman yararlanılmaya başlanacaktır? Tamamlama vizesi yapılarak işletmeye geçen teşvik belgesine konu firma bilgilerinin Ekonomi Bakanlığınca Kurumumuza bildirilmesini takip eden aydan başlanılarak yararlanılacaktır. 4. 1/1/2012 tarihinden önce yatırım teşvik belgesi alan işverenler yönünden bölge sınıflandırması kapsamında olan iller hangileridir? 17

24 I. BÖLGE II. BÖLGE III. BÖLGE IV. BÖLGE İstanbul Balıkesir Konya Kastamonu Tekirdağ Çanakkale (Bozcaada, Karaman Çankırı Gökçeada hariç) Edirne Aydın Hatay Sinop Kırklareli Denizli Kahramanmaraş Trabzon İzmir Muğla Osmaniye Ordu Bursa Antalya Kırıkkale Giresun Eskişehir Isparta Aksaray Rize Bilecik Burdur Niğde Artvin Kocaeli Adana Nevşehir Gümüşhane Sakarya Mersin Kırşehir Erzurum Düzce Manisa Erzincan Bolu Afyonkarahisar Bayburt Yalova Kütahya Ağrı Ankara Uşak Kars Kayseri Ardahan Sivas Iğdır Yozgat Van Zonguldak Muş Karabük Bitlis Bartın Hakkari Samsun Malatya Tokat Elazığ Çorum Bingöl Amasya Tunceli Gaziantep Şanlıurfa Adıyaman Diyarbakır Kilis Mardin Batman Şırnak Siirt Bozcaada- Gökçeada 5. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda öngörülen teşvikten yararlanılacak süreler nedir? Bölgeler 31/12/2011 tarihine kadar başlanılan yatırımlar 01/01/2012 tarihinden sonra başlanılan yatırımlar I 2 yıl - II 3 yıl - III 5 yıl 3 yıl IV 7 yıl 5 yıl 18

25 6. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda öngörülen teşvikten hangi sigortalılar için yararlanılabilir? Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında desteklenen yatırımlardan, tamamlama vizesi yapılmış teşvik belgesinde kayıtlı istihdamı aşmamak kaydıyla; Komple yeni yatırımlarda, teşvik belgesi kapsamında gerçekleşen yatırımla sağlanan, Diğer yatırım cinslerinde (modernizasyon, tevsi, ürün çeşitlendirmesi), yatırımın tamamlanmasını müteakip yatırıma başlama tarihinden önceki son altı aylık dönemde Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave edilen, sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir. 7. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda öngörülen teşvikten yararlanılacak sigortalı sayısında üst sınır var mıdır? Bu teşvikten yararlanılacak sigortalı sayısı, komple yeni yatırımlarda ve diğer yatırım cinslerinde mevcut istihdam sayısına ilave olarak işe alınan sigortalılar yönünden Ekonomi Bakanlığınca Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen sigortalı sayısını aşamaz. 8. Yatırımlarına 01/01/2011 tarihinden sonra başlamış olan işverenlerin, bu teşvikten yararlanabilecekleri azami prim tutarı nedir? Bölgesel uygulama kapsamında desteklenen yatırımlarda, sabit yatırım tutarının I inci bölgede % 6 sını, II nci bölgede % 8 ini, III üncü bölgede % 10 unu ve IV üncü bölgede % 14 ünü; işletmenin KOBİ olması halinde, I inci bölgede % 11 ini, II nci bölgede % 13 ünü, III üncü bölgede % 15 ini ve IV üncü bölgede % 19 unu, Büyük ölçekli yatırımlarda, sabit yatırım tutarının I inci bölgede % 2 sini, II nci bölgede % 3 ünü, III üncü bölgede % 5 ini ve IV üncü bölgede % 7 sini, aşamaz. Ancak, 01/01/2011 tarihinden önce başlanan yatırımlar için böyle bir kıstas bulunmamaktadır. 9. Bu teşvik kapsamında sigorta primi işveren hissesi desteği nasıl hesaplanır? Söz konusu teşvik kapsamına giren sigortalılar için öncelikle beş puanlık indirim ardından kalan işveren hissesi dikkate alınarak asgari ücret üzerinden teşvik tutarı hesaplanacaktır. 19

26 10. Prim borçlarını yapılandıran veya tecil ve taksitlendiren işverenler Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda öngörülen teşvikten faydalanabilir mi? Prim borçları; 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş ya da çeşitli kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış olan işverenler, yapılandırma veya taksitlendirme işlemlerinin devam ediyor olması ve yapılandırma/tecil ve taksitlendirme kapsamına girmeyen başkaca borcunun bulunmaması kaydıyla teşvikten faydalanabilirler. 11. Alt işvereni bulunan işyerlerinde, söz konusu teşvikten hangi sigortalılardan dolayı yararlanılacaktır? Alt işvereni bulunan işyerlerinde, asıl işverenin sigortalılarıyla birlikte alt işverenlerce çalıştırılan sigortalılar için de bu teşvikten yararlanılabilecektir. Gerek asıl işverenin, gerekse alt işverenlerin söz konusu teşvikten yararlanabilmeleri için, işyerinin yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması gerekmektedir. 12. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda öngörülen destekten yararlanmak için Kuruma başvuru şartı var mıdır? Teşvik kapsamındaki işyerlerine ilişkin bilgiler Ekonomi Bakanlığınca Kuruma intikal ettirildikten sonra bu bilgiler Kurum veri tabanına kaydedileceğinden, işverenlerce bahse konu destekten yararlanmak amacıyla Kuruma ayrıca müracaat edilmesine gerek bulunmamaktadır. 13. Bu teşvikten yararlanan işverenler aynı ayda 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) ve (i) bendi ile ikinci fıkrasında yer alan indirimlerden yararlanabilir mi? 5510 sayılı Kanunun Ek 2 nci maddesinde öngörülen sigorta primi teşvikinden yararlanmakta olan işverenler, bu teşvikten yararlandıkları süreler içerisinde 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi ile ikinci fıkrasında öngörülen sigorta primi indirimlerinden yararlanamayacaklardır. Ayrıca, 5510 sayılı Kanunun Ek 2 nci maddesi kapsamındaki işverenler, gerekli şartları taşımaları kaydıyla öncelikle 5 puanlık indirimden ardından Ek 2 nci maddede yer alan teşvikten yararlanabilmekte olup, 5510 Ek 2 nci madde kapsamındaki işverenlerin bu teşvikten yararlandıkları süreler içerisinde ilave sigortalı sayısının üzerindeki sigortalılar için de 5510 sayılı Kanunun birinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan 5 puanlık indirimden yararlanmaları mümkün bulunmaktadır. 20

27 5. YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR GEREĞİ UYGULANAN PRİM DESTEĞİ (01/01/2012 Tarihinden Sonra Teşvik Belgesi Alan İşverenler İçin) Kanuni Dayanak: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Ek 2 nci maddesi. Tebliğ: 20/6/2012 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2012/1 sayılı Tebliğ. Genelge: ve sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Genelgeleri. 5.1 Genel Bilgi 19/6/2012 tarihli, sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 15/6/2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına istinaden Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda öngörülen sigorta primi işveren hissesi desteği ile teşvik belgeleri kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarla istihdam edilen sigortalılar için, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin; işveren hisselerinin tamamına veya Bakanlar Kurulunca istatistiki bölge birimleri sınıflandırması, kişi başına düşen milli gelir veya sosyoekonomik gelişmişlik düzeyleri dikkate alınmak suretiyle belirlenen illerde işveren hisseleri ile birlikte sigortalı hisselerinin tamamına kadar olan kısmı Ekonomi Bakanlığı bütçesinden karşılanmaktadır. Bu teşvik, 15/6/2012 tarihinden itibaren uygulanmakta olup, Ekonomi Bakanlığınca hazırlanan 20/6/2012 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2012/1 sayılı Tebliğ esaslarına göre işlem yapılmaktadır. 5.2 Yararlanma Şartları İşverenlerin, Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı toplamının 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan brüt asgari ücretten fazla olmaması (varsa da ilgili kanunların öngördüğü şekilde yapılandırılmış ve yapılandırma işleminin devam ediyor olması), 21

28 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesi uyarınca Maliye Bakanlığı tahsilat dairelerine vadesi geçmiş borcunun olmaması veya söz konusu borçların 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş ya da çeşitli kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış olması ve yapılandırma/tecil ve taksitlendirme işlemlerinin devam ediyor olması, Aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içinde göndermeleri, Primleri yasal süresi içinde ödemeleri, E-Borcu Yoktur aktivasyon başvurusunda bulunması, gerekmektedir. 5.3 Soru Cevap 1. İşverenin birden fazla işyeri olması halinde hangi işyerinden dolayı bu teşvikten yararlanılır? Aynı veya farklı illerde kurulu birden fazla işyeri bulunan işverenlerce, teşvik belgesi hangi işyerinden dolayı alınmış ve tamamlama vizesi yapılmış ise destekten de ilgili işyerinden dolayı yararlanılabilecektir. 2. Gemi inşa yatırımlarından dolayı teşvikten faydalanmak için tamamlama vizesinin yapılması zorunlu mudur? Gemi inşa yatırımlarından dolayı teşvikten yararlanmak için teşvik belgesinin alınmış olması yeterli olup, tamamlama vizesinin yapılıp yapılmadığına bakılmayacaktır. 3. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar da öngörülen teşvikten hangi tarihten itibaren yararlanılacaktır? Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında veya büyük ölçekli ya da stratejik yatırımlardan dolayı, teşvik belgesinin tamamlama vizelerinin yapılmasının ardından, teşvikten yararlanacak olan işyerlerine ilişkin bilgilerin Ekonomi Bakanlığınca Kurumumuza elektronik ortamda bildirildiği tarihi takip eden aybaşından, Gemi yatırımlarından dolayı, Ekonomi Bakanlığınca Kurumumuza bildirilmek kaydıyla teşvik belgesinin düzenlendiği tarihi takip eden aybaşından, başlanılarak yararlanılabilecektir. 22

29 4. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar da öngörülen teşvikten bölgelere göre hangi iller yararlanmaktadır? I.BÖLGE II. BÖLGE III. BÖLGE IV. BÖLGE V. BÖLGE VI. BÖLGE Ankara Adana Balıkesir Afyonkarahis Adıyaman Ağrı ar Antalya Aydın Bilecik Amasya Aksaray Ardahan Bursa Bolu Burdur Artvin Bayburt Batman Eskişehir Çanakkale Gaziantep Bartın Çankırı Bingöl (Bozcaada, Gökçeada hariç) İstanbul Denizli Karabük Çorum Erzurum Bitlis İzmir Edirne Karaman Düzce Giresun Diyarbakır Kocaeli Isparta Manisa Elazığ Gümüşhane Hakkari Muğla Kayseri Mersin Erzincan Kahramanmaraş Iğdır Kırklareli Samsun Hatay Kilis Kars Konya Trabzon Kastamonu Niğde Mardin Sakarya Uşak Kırıkkale Ordu Muş Tekirdağ Zonguldak Kırşehir Osmaniye Siirt Yalova Kütahya Sinop Şanlıurfa Malatya Tokat Şırnak Nevşehir Tunceli Van Rize Yozgat Bozcaada Gökçeada Sivas 5. VI. bölgede bulunan bir işletmeye sağlanan prim desteğinin kapsamı nedir? VI. bölgedeki büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında teşvik belgesi düzenlenerek desteklenen işletmeler sigorta primi işveren hissesi desteğine ilave olarak ayrıca sigorta primi işçi hissesi desteğinden de yararlanabileceklerdir. 6. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar'da öngörülen teşvikten hangi sigortalılar için yararlanılabilir? Komple yeni yatırımlarda, Ekonomi Bakanlığınca tespit edilen ve teşvik belgesinde gösterilen ilave sigortalı sayısı kadar sigortalıdan dolayı; Diğer yatırım cinslerinde (modernizasyon, tevsi, ürün çeşitlendirmesi yatırımlarında) ise Ekonomi Bakanlığınca tespit edilen mevcut sigortalı sayısının üzerinde sigortalı çalıştırmak kaydıyla yine Ekonomi Bakanlığınca tespit edilecek sayıdaki ilave sigortalıdan dolayı; 23

30 yararlanılabilecektir. Ayrıca, teşvik belgeli gemi, yat, yüzer tesis ve deniz araçlarında çalıştırılan sigortalılardan dolayı komple yeni yatırımlarda olduğu gibi Ekonomi Bakanlığınca bildirilen sayı kadar sigortalıdan dolayı yararlanılması mümkün olup; aşan kısmından dolayı yararlanılması mümkün bulunmamaktadır. 7. Teşvikten yararlanma süresi her bölge için aynı mıdır? Teşvikten yararlanılabilecek süreler; Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında desteklenen yatırımlarda, Bölgeler I II III IV V VI Süre 2 yıl 3 yıl 5 yıl 6 yıl 7 yıl 10 yıl Stratejik yatırımlarda, yatırıma başlama tarihine bakılmaksızın VI. bölgede 10 yıl, diğer bölgelerde 7 yıl, Gemi inşa yatırımlarında, yatırıma başlama tarihine bakılmaksızın inşa edilen her bir gemi için ayrı ayrı olmak üzere teşvik belgesinin düzenlendiği tarihi takip eden aybaşından itibaren azami 18 ay, olarak uygulanmaktadır. 8. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar da öngörülen teşvikten yararlanabilecekleri azami prim tutarı nedir? Gemi inşa yatırımları hariç olmak üzere yararlanılacak olan sigorta primi işveren hissesi desteğinin tutarı, Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında desteklenen yatırımlar ile büyük ölçekli yatırımlarda sabit yatırım tutarının; 24

31 Bölgeler Bölgesel Teşvik Uygulamaları Sigorta Prim Desteğinin Sabit Yatırım Tutarına Oranı (%) Büyük Ölçekli Yatırımlar Sigorta Prim Desteğinin Sabit Yatırım Tutarına Oranı (%) Stratejik yatırımlarda sigorta primi işveren hissesi desteğinin miktarı 1, 2, 3, 4 ve 5 inci bölgelerde sabit yatırım tutarının yüzde on beşini, geçemeyecektir. 9. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar da öngörülen destekten yararlanmak için Kuruma başvuru şartı var mıdır? Teşvik kapsamındaki işyerlerine ilişkin bilgiler Ekonomi Bakanlığınca Kuruma intikal ettirildikten sonra bu bilgiler Kurum veri tabanına kaydedileceğinden, işverenlerce bahse konu destekten yararlanmak amacıyla Kuruma ayrıca müracaat edilmesine gerek bulunmamaktadır. Ancak, daha önce e-borcu Yoktur aktivasyon başvurusunda bulunulmamış olması halinde, söz konusu işverenler tarafından aktivasyon başvurusunda bulunulması gerekecektir. 10. Destekten faydalanan işverenlerin aylık prim ve hizmet belgelerini hangi kanun numarasını seçerek göndermeleri gerekmektedir? Tamamlama vizesi yapılmış olan işyerlerinden 1, 2, 3, 4 ve 5 inci bölgelerde kurulu bulunan işyerleri ile hangi bölgede kurulu olduğu üzerinde durulmaksızın gemi inşa yatırımlarına ilişkin işyerlerinde çalışan ve destek kapsamına giren sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin 16322, Tamamlama vizesi yapılmış olan işyerlerinden 6 ncı bölgede kurulu bulunan işyerlerinde çalışan ve destek kapsamına giren sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin 26322, kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmesi gerekmektedir. 11. Prim borçlarını yapılandıran veya tecil ve taksitlendiren işveren bu teşvikten faydalanabilir mi? 25