TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş FAALİYET RAPORU HAYATA DOKUNMAK

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş FAALİYET RAPORU HAYATA DOKUNMAK"

Transkript

1 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş FAALİYET RAPORU HAYATA DOKUNMAK

2 İÇİNDEKİLER 02 Şişecam Topluluğu 03 Finansal Göstergeler 04 Özetle Şişecam 06 Pay Sahipleri ve Yatırımcı İlişkileri 08 Şişecam ın Global Pazarlardaki Varlığı 10 Şişecam ın Üretim Gücü 12 Yönetim Kurulu Başkanı nın Mesajı 14 Genel Müdür ün Mesajı 18 Yönetim Kurulu 20 İcra Kurulu 22 Şişecam Düzcam 30 Şişecam Cam Ev Eşyası 38 Şişecam Cam Ambalaj 46 Şişecam Kimyasallar 54 Araştırma ve Teknolojik Geliştirme 58 Çevre Ve Enerji 62 İnsan Kaynakları 64 Endüstri İlişkileri 66 İş Sağlığı ve Güvenliği 68 Bilgi ve İletişim Teknolojileri 70 Kurumsal Sosyal Sorumluluk 74 Risk Yönetimi ve İç Denetim Faaliyetleri 75 Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetçi Raporu 196 Kurumsal Yönetim Uyum Raporu 210 Ortaklar Olağan Genel Kurul Gündemi 211 Esas Sözleşme Tadil Tasarısı Metni 212 Dönem İçinde Yapılan Sermaye Artışı, Esas Sözleşme Değişiklikleri, Kâr Dağıtımları ve Diğer Hususlar 214 Yönetim Kurulu nun Yıllık Faaliyet Raporuna İlişkin Bağımsız Denetçi Raporu 215 İletişim Bilgileri Tarihi antik çağa kadar uzanan, sonsuz kez %100 geri dönüştürülebilir özelliğe sahip eşsiz bir malzeme olan cama hayat veriyoruz. 22 bine yakın çalışanımızla, 13 ülkede üretim yapıyoruz. 150 ülkeye ulaşan satışlarımızla uluslararası ölçekte bir Topluluğuz. Dünyanın cam ev eşyasında üçüncü, cam ambalaj ve düzcamda beşinci büyük üreticisiyiz. Ayrıca düzcamda Avrupa nın bir numarasıyız. Krom kimyasallarında dünya lideri olmamızın yanı sıra Avrupa da ilk 4, dünyada ise en büyük 10 soda üreticisi arasında yer alıyoruz. Doğaya saygılı, kalite ve konfor sunan ürünlerimizle her gün milyonların hayatına dokunuyoruz. İnsanların dokunuşuyla her gün hayat buluyoruz. 1

3 ŞİŞECAM TOPLULUĞU FİNANSAL GÖSTERGELER KÜRESEL VİZYON, DİNAMİK YAPI, SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME Şişecam Topluluğu, düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar ana işkollarında uluslararası çapta faaliyet gösteren bir sanayi topluluğudur. 13 ülkedeki üretimini 22 bine yakın çalışanıyla sürdüren Şişecam Topluluğu, satışlarının yarısından fazlasını yurt dışına yapmakta ve ürünlerini dünyada 150 ye yakın ülkeye ihraç etmektedir. Topluluk, düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm alanları ile soda ve krom bileşiklerini kapsayan işkollarında lider konumdadır. Atatürk ün direktifleriyle 1935 yılında Türkiye İş Bankası tarafından kurulan Şişecam, 81 yıllık geçmişiyle Türkiye nin en köklü sanayi kuruluşlarından biri olmanın yanı sıra ihtisaslaşma derecesi ve rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle dünyanın en seçkin üreticileri arasında yer almaktadır Finansal Göstergeler (M TL) (M USD) (M TL) (M USD) Toplam Varlıklar Özkaynaklar Satışlar Brüt Kâr Finansman Gideri Öncesi Faaliyet Kârı (FVÖK) FAVÖK Dönem Kârı Net Finansal Borçlar Finansal Oranlar Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Yükümlülükler 2,8 2,1 Özkaynaklar/Toplam Kaynaklar 60,7 59,2 Net Finansal Borçlar/Toplam Kaynaklar 9,2 7,8 Net Finansal Borçlar/Özkaynaklar 15,2 13,1 Brüt Kâr/Satış Gelirleri 29,4 30,0 FAVÖK/Satış Gelirleri 23,8 25,2 FVÖK/Satış Gelirleri 13,8 15,6 Net Finansal Borçlar/FAVÖK 0,8 0,7 KÜRESEL KONUM Satış Gelirleri (M TL) Uluslararası Satışlar (M TL) Yatırımlar (M TL) Dönem Kârı (M TL) Toplam Varlıklar (M TL) Avrupa Dünya Düzcam 1 5 Cam Ev Eşyası 2 3 Cam Ambalaj Soda Külü ŞİŞECAM KREDİ DERECELENDİRME NOTU Özkaynaklar (M TL) FAVÖK (M TL) Cam Üretimi (000 TON) Soda Üretimi (000 TON) Çalışan Sayısı MOODY S S&P Ba1/Durağan BB/Durağan Şişecam, Borsa İstanbul da SISE koduyla işlem görmektedir ŞİŞECAM KURUMSAL YÖNETİM NOTU 16 Aralık ,

4 ÖZETLE ŞİŞECAM ULUSLARARASI SATIŞ GELIRLERI 8,4 milyar TL 4,5 milyar TL YATIRIMLAR 1,2 milyar TL FAVÖK 2,1 milyar TL SATIŞLAR Şişecam Kimyasallar %24 Diğer * %8 Diğer %5 Diğer* %4 Şişecam Düzcam %31 Şişecam Düzcam %33 Şişecam Düzcam %22 Şişecam Kimyasallar %28 Şişecam Kimyasallar %16 Şişecam Kimyasallar %25 Şişecam Düzcam %35 Şişecam Cam Ambalaj %18 Şişecam Cam Ev Eşyası %19 Şişecam Cam Ambalaj %16 Şişecam Cam Ev Eşyası %23 Şişecam Cam Ambalaj %28 Şişecam Cam Ev Eşyası %29 Şişecam Cam Ambalaj %27 Şişecam Cam Ev Eşyası %9 * Şişecam ın enerji alım satımlarıyla ilgilidir * Şişecam ın enerji alım satımlarıyla ilgilidir ŞİŞECAM DÜZCAM ŞİŞECAM CAM EV EŞYASI ŞİŞECAM CAM AMBALAJ ŞİŞECAM KİMYASALLAR Faaliyet Alanı Mimari camlar, otomotiv ve enkapsüle camlar, güneş enerjisi camları, beyaz eşya camları Faaliyete Geçiş Tarihi 1981 Üretim Kapasitesi İtibarıyla Konumu Dünyada 5. ve Avrupa da 1. sırada Türkiye deki Üretim Tesisleri Trakya Cam Sanayii A.Ş. Trakya Fabrikası - Kırklareli Mersin Fabrikası - Mersin Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Yenişehir Fabrikası - Bursa Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Polatlı Fabrikası - Ankara Şişecam Otomotiv A.Ş. Otomotiv Fabrikası - Kırklareli Yurt Dışı Tesisler Trakya Glass Bulgaria EAD Bulgaristan Sisecam Flat Glass Italy Srl İtalya Sisecam Automotive Bulgaria EAD - Bulgaristan Richard Fritz Holding GmbH - Almanya (Besigheim), Almanya (Aurach), Slovakya, Macaristan Glasscorp S.A. - Romanya, Trakya Glass Rus AO - Rusya Automotive Glass Alliance Rus AO - Rusya HNG Float Glass Limited - Hindistan Saint Gobain Glass Egypt - Mısır Üretim Kapasitesi 2,8 milyon ton/yıl düzcam kapasitesi 8,9 milyon m 2 otomotiv camı üretimi Girdi Sağladığı Sektörler İnşaat, otomotiv, güneş enerjisi ve beyaz eşya Toplam Üretim 2,3 milyon ton mimari cam Faaliyet Alanı Otomatik ve el imalatı cam ev eşyası, soda, kristalin ve ısıya dayanıklı borcam, kurşunlu kristal cam ev eşyası üretimi, kağıt karton ambalaj üretimi ve perakende mağazacılık Faaliyete Geçiş Tarihi 1935 Üretim Kapasitesi İtibarıyla Konumu Dünyada 3. ve Avrupa da 2. büyük kuruluş Türkiye deki Üretim Tesisleri Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş. Kırklareli Fabrikası Eskişehir Fabrikası Denizli Cam San. ve Tic. A.Ş. Denizli Fabrikası Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Tuzla Fabrikası - İstanbul Eskişehir Fabrikası Yurt Dışı Tesisleri Paşabahçe Bulgaria EAD - Bulgaristan Posuda - Rusya Federasyonu Perakende Mağazacılık Türkiye de 47, yurt dışında 1 mağaza (İtalya) Üretim Kapasitesi 608,7 bin ton Üretim, Tasarım ve Pazarlama Faaliyetleri Gerçekleştirilen Sektörler Ev, ikram ve endüstri Toplam Üretim 383 bin ton Faaliyet Alanı Gıda, içecek, ecza ve kozmetik sektörlerinde, çeşitli hacim ve renklerde, cam ambalaj üretimi Faaliyete Geçiş Tarihi 1935 Üretim Kapasitesi İtibarıyla Konumu Dünyanın ve Avrupa nın 5. büyük cam ambalaj üreticisi Türkiye deki Üretim Tesisleri Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Mersin Fabrikası Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Yenişehir Fabrikası - Bursa Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. Eskişehir Fabrikası Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Ticaret A.Ş. Gebze Fabrikası - Kocaeli Yurt Dışı Tesisleri OOO Ruscam - Rusya Gorokhovets Fabrikası OOO Ruscam Glass Packaging Holding Ufa Fabrikası - Rusya Kirishi Fabrikası - Rusya Pokrovsky Fabrikası - Rusya OOO Ruscam Glass Kuban Fabrikası - Rusya JSC Mina Fabrikası - Gürcistan Merefa Glass Company Ltd. - Ukrayna Üretim Kapasitesi 2,3 milyon ton Girdi Sağladığı Sektörler Gıda, içecek, ecza ve kozmetik Toplam Üretim 1,8 milyon ton Faaliyet Alanı Soda ve krom kimyasalları, cam elyafı, endüstriyel hammaddeler, elektrik, Vitamin K3 türevleri ve sodyum metabisülfit üretimi Kuruluş bünyesindeki enerji üretim merkeziyle kendi enerji ihtiyacını karşılamaktadır. Faaliyete Geçiş Tarihi 1969 Üretim Kapasitesi İtibarıyla Konumu Avrupa da en büyük 4. ve dünyada 10. soda üreticisi Lider krom kimyasalları üreticisi Türkiye deki Üretim Tesisleri Soda San. A.Ş. Soda Fabrikası - Mersin Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası - Mersin Camiş Madencilik A.Ş. Aydın, Balıkesir, Bilecik, İstanbul, Karabük, Kırklareli, Mersin Cam Elyaf San. A.Ş. Gebze Fabrikası - Kocaeli Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Mersin Fabrikası Yurt Dışı Tesisler Solvay Sodi AD - Bulgaristan Şişecam Soda Lukavac d.o.o. - Bosna Hersek Cromital S.p.A. - İtalya Camiş Egypt Mining Co. Ltd. - Mısır Üretim Kapasitesi 2,3 milyon ton soda Girdi Sağladığı Sektörler Cam, seramik, deterjan, deri sanayi, metal kaplama, emprenye, pigment, hayvan yemleri, otomotiv, denizcilik, rüzgar türbin kanatları Toplam Üretim 2,3 milyon ton soda üretimi 3,8 milyon ton endüstriyel hammadde üretimi

5 PAY SAHİPLERİ VE YATIRIMCI İLİŞKİLERİ, bulunduğu tüm coğrafyalarda ve sektörlerde önemli katma değerler yaratırken, yatırımcıları için de değer üretmeye devam ediyor yılı küresel ekonomi ve ticaretteki ivme kaybına ek olarak, Fed in faiz artırımları, Avrupa Birliği ndeki çözülme, küresel seçim ortamının yarattığı gerginlik, yurt içi piyasada Rusya ile ilişkiler, politik belirsizlikler ve güvenlik riskleri piyasaların seyri üzerinde etkili olmuştur. Borsa İstanbul 100 endeksi bu ortamda yılı %9 getiri ile kapatmıştır yılı içinde en düşük 2,52 TL, en yüksek 3,83 TL seviyesini gören Şişecam hisseleri, 2016 yılında endeksin üzerinde performans sergileyerek nominal olarak %34 oranında değer kazanmıştır. Aynı dönemde ise BİST-30 endeksi %7, BİST Holding endeksi ise %13 oranında değer kazanmıştır. Yine bu dönemde, Şişecam a uzun vadeli yatırım yapan kurumsal yabancı yatırımcıların halka açık olan kısımdaki payı %46,5 olmuştur. Yatırımcı İlişkileri aynı zamanda Mali Kontrol ve Raporlama Direktörlüğü ile birlikte Şirket in sermaye piyasalarıyla ilgili yasal düzenlemelerden kaynaklanan yükümlülüklerine tam olarak uymasını sağlamakta, bu görevinin yanı sıra Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu ve Kredi Derecelendirme Notu çalışmalarında Topluluk içi ve dışındaki ilgili tüm taraflarla koordinasyon ve iletişimi de sağlamaktadır. faaliyet izni bulunan SAHA Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. tarafından 16 Aralık 2016 da tamamlanan Kurumsal Yönetim Derecelendirme Dönemsel Revizyon Raporu sonucu, bir önceki yıl 93,53 (9,35/10) olan Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu, 2016 yılında Şirket in kurumsal yönetim ilkelerine uyum yönünde yaptığı sürekli iyileştirmeler sonucunda 94,41 e (9,44/10) yükselmiştir. Bu derecelendirme notu, Topluluğun geleneksel olarak son derece yüksek kurumsal yönetim standartlarının, bağımsız kurumlarca da belgelendirilmesi açısından oldukça önem arz etmektedir. Şişecam ve BİST de Yabancı Paylarının Oranı 47,1 46,5 ŞİŞECAM BİST ,4 63,4 Şişecam Topluluğu, küresel bir şirket olma vizyon ve sorumluluğuyla, yatırımcı ilişkileri ve kurumsal yönetim uygulamalarını uluslararası standartlarda yürütmeye devam etmeyi ve bu suretle hissedar değerini sürekli artırmayı hedeflemektedir. Şişecam Yatırımcı İlişkileri nin temel görevleri, halka açık şirketlerin değerlerini artırmak ve Topluluk tarafından çıkarılmış sermaye piyasası araçlarının adil değerleri üzerinden işlem görmelerini sağlamaktır. Bu hedefler doğrultusunda, Yatırımcı İlişkileri, halka açık şirketlerin faaliyetlerinin seyri ve finansal sonuçlarına yönelik, ilgili tüm sermaye piyasaları taraflarıyla detaylı ve tam doğru bilgi paylaşmak üzere Topluluk şirketlerinin internet siteleri, yatırımcı ilişkileri sunumları, yatırımcı bültenleri, webcast tele-konferansları, roadshow ve konferanslara katılım gibi birçok yatırımcı ilişkileri araçlarını kullanmaktadır yılında da Yatırımcı İlişkileri faaliyetleri şeffaf, proaktif, hızlı ve tüm yatırımcılarla eşit düzeyde paylaşım anlayışı ile yürütülürken gerek yatırımcıların gerekse analistlerin Topluluğu daha yakından tanımaları amacıyla tüm faaliyetler artarak ve iyileştirilerek devam etmiştir yılında, yurt içi ve yurt dışında hisse senedi ve bono yatırımcılarına yönelik toplam sekiz konferansa katılım sağlanmış, 200 ün üzerinde mevcut ve potansiyel yatırımcılar ile birebir toplantılar gerçekleştirilmiştir. Bu yıl içinde, iştiraklerden Trakya Cam ve Anadolu Cam bünyesindeki Soda Sanayii hisselerinin nitelikli yatırımcılara satışına yönelik olarak Avrupa ve ABD de roadshowlar düzenlenmiştir. Yatırımcılar ile telefon, birebir toplantı, roadshow ve konferanslar aracılığıyla toplamda yapılan görüşme sayısı ise 300 ün üzerindedir. Halka açık şirketler hakkında rapor çıkaran analistlerle etkin bir şekilde yürütülen görüşmeler sonucu, 90 a yakın analist raporu yayımlanmıştır. Ayrıca, 2016 yılı içinde, 2015 yıl sonu ve 2016 ilk yarı finansal sonuçlarının paylaşıldığı iki webcast düzenlenmiştir. Bu paylaşımların düzenli olarak yılda en az iki defa yapılmasına devam edilmektedir., bulunduğu tüm coğrafyalarda ve sektörlerde önemli katma değerler yaratırken, yatırımcıları için de değer üretmeye devam etmektedir. Topluluk şirketleri için; 81 yılın getirdiği yüksek itibarın ve sahip olduğu markalarının gücünün artırılarak sürdürülmesi, Güçlü sermaye yapısı ve uzun vadeli stratejileri ile büyümenin desteklenmesi, Güçlü mali bünyesi ile uygun ve çeşitli finansman kaynaklarının teminine imkân sağlanması, Kurumsal kültürünün gücü ve şeffaf yönetim anlayışı ile en iyi uygulamaların yaygınlaştırılması, Etkin risk yönetimi uygulamalarının sürdürülmesi, Yetkin insan kaynaklarının nitelik ve verimliliğinin sürekli iyileştirilmesi, Yatırımcılar için ise; Türkiye de ve yer aldığı diğer bölgelerde faaliyet alanlarında liderliğin pekiştirilmesi, Hisse değerini artırmaya yönelik tutarlı stratejileriyle, sürdürülebilir büyüme ve kârlılığın sağlanması, Dengeli ürün portföyü ve farklı coğrafyalardaki faaliyetleri ile ekonomik dalgalanmalara ve olası risklere karşı dayanıklılığının artırılması, Organik ve inorganik büyüme, yeniden yapılanma ve uluslararası şirketlerle iş birlikleriyle 81 yıllık başarılarla dolu tarihine ve tecrübesine yakışır sonuçlarını sürdürmesi hedeflenmektedir. Türkiye de Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Kurumsal Yönetim İlkeleri ne uygun olarak derecelendirme yapmak üzere Şişecam Topluluğu Hisse Değerlerinin BİST 100 Endeks Bazına Göre Değişimi yıl sonu itibarıyla, BİST Holding Endeksi %13, BİST 100 Endeksi %9 ve BİST 30 Endeksi %7 değer kazanmıştır. Aynı dönemde, Şişecam hisse senetlerindeki fiyat artışı piyasanın çok üzerinde, %34 olarak gerçekleşmiştir. 0 31/12/15 29/02/16 30/04/16 30/06/16 31/08/16 31/10/16 31/12/16 ŞİŞECAM TRKCM ANACM SODA BIST 100 Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notunun alt başlıklar itibarıyla dağılımı ise şöyledir: Alt Kategoriler Ağırlık Alınan Not Pay Sahipleri 0,25 95,36 Kamuyu Aydınlatma ve Şeffaflık 0,25 96,98 Menfaat Sahipleri 0,15 96,70 Yönetim Kurulu 0,35 90,92 Toplam 1,00 94,41 Yatırımcı İlişkileri iletişim bilgileri: SC_IR@sisecam.com Tel: (90) Faks:(90)

6 ŞİŞECAM IN GLOBAL PAZARLARDAKİ VARLIĞI Avrupa %62 Amerika %7 Asya + Okyanusya %11 Afrika + Orta Doğu % Ülkeye Satış 1,5 Milyar ABD Doları Uluslararası Satış Kişiye İstihdam SATIŞLARIN BÖLGESEL DAĞILIMI Uluslararası Satışlar Milyon TL Toplam Satış % Milyon TL %46 Türkiye Satışları Milyon TL 8 9

7 ŞİŞECAM IN ÜRETİM GÜCÜ Rusya Trakya Glass Rus 13 Ülke 44 Üretim Tesisi Bosna Hersek Automotive Glass Alliance Rus Posuda Ruscam - Gorokhovets Ruscam Pokrovsky Ruscam - Ufa Ruscam - Kirishi Ruscam Kuban 4,6 Milyon Ton Cam Üretimi Almanya Soda Lukavac 2,3 Milyon Ton Soda Külü Üretimi 3,8 Milyon Ton Endüstriyel Hammadde Üretimi Richard Fritz, Aurach Richard Fritz, Besigheim İtalya Sisecam Flat Glass Italy Cromital Slovakya Richard Fritz, Malacky Ukrayna Merefa Türkiye Romanya Glasscorp Hindistan HNG Float Glass Limited ŞIŞECAM TOPLULUĞU TÜRKIYE ÜRETIM TESISLERI Richard Fritz, Azsod Macaristan Mina - Ksani ŞİŞECAM DÜZCAM ŞİŞECAM CAM EV EŞYASI ŞİŞECAM CAM AMBALAJ ŞİŞECAM KİMYASALLAR Gürcistan Trakya Cam Sanayii A.Ş. Trakya Fabrikası - Kırklareli Mersin Fabrikası - Mersin Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Yenişehir Fabrikası - Bursa Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Polatlı Fabrikası Ankara Şişecam Otomotiv A.Ş. Şişecam Otomotiv Fabrikası Kırklareli Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş. Kırklareli Fabrikası Eskişehir Fabrikası Denizli Cam San. ve Tic. A.Ş. Denizli Fabrikası Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Tuzla Fabrikası - İstanbul Eskişehir Fabrikası Anadolu Cam San. A.Ş. Mersin Fabrikası Anadolu Cam Yenişehir San. A.Ş. Yenişehir Fabrikası - Bursa Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. Eskişehir Fabrikası OMCO-İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. Gebze Fabrikası - Kocaeli Soda San. A.Ş. Soda Fabrikası-Mersin Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası-Mersin Camiş Madencilik A.Ş. Faaliyet Gösterilen İller: Aydın, Balıkesir, Bilecik, İstanbul, Karabük, Kırklareli, Mersin Cam Elyaf San. A.Ş. Gebze Fabrikası-Kocaeli Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Mersin Fabrikası Trakya Glass Bulgaria Sisecam Automotive Bulgaria Pasabahce Bulgaria Solvay Sodi Bulgaristan Saint Gobain Glass Egypt Camis Egypt Mısır * 2016 yıl sonu itibarıyla Şişecam Topluluğu nun üretim tesislerinin yer aldığı ülkeler şunlardır: Türkiye, Rusya, Gürcistan, Ukrayna, Bulgaristan, Bosna Hersek, İtalya, Romanya, Mısır, Almanya, Macaristan, Slovakya, Hindistan. ** 2016 yıl sonu itibarıyla Şişecam Topluluğu nun istihdamının %42 si yurt dışında gerçekleşmiştir. Türkiye dışında; Rusya, Gürcistan, Ukrayna, Bulgaristan, Bosna Hersek, İtalya, Romanya, Mısır, Almanya, Macaristan, Slovakya ve Hindistan

8 YÖNETİM KURULU BAŞKANI NIN MESAJI Değerli Ortaklarımız, Türkiye Cumhuriyeti nin yarattığı en köklü sanayi kuruluşları arasında yer alan Şişecam Topluluğu, 81 inci yılını geride bıraktığı 2016 faaliyet döneminde de Türkiye nin kalkınma sürecine katkı sunmaya devam etmiştir yılında başladığı yolculuğunu, günümüzde düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar ana işkollarında Türkiye dahil 13 ülkede toplam 44 üretim tesisi ve 22 bine yakın çalışanıyla sürdüren Topluluğumuz, paydaşları için referans bir kurum olmanın ayrıca gururunu yaşamaktadır. Camın tüm temel alanlarında faaliyet gösteren tek küresel oyuncu olmanın verdiği sorumluluk duygusuyla faaliyetlerine yön veren Şişecam, üretim kapasitesi açısından 2016 yıl sonu itibarıyla küresel ölçekte cam ev eşyasında ilk 3, düzcam ve cam ambalajda ilk 5, soda üretiminde ilk 10 ve krom kimyasallarında ise ilk sırada yer almıştır. Değer yaratan sürdürülebilir büyüme yolculuğu olarak nitelendirdiği faaliyetlerini daha büyük hedeflerle taçlandırmak için yurt içinde ve yurt dışında yatırımlarını sürdüren Şişecam Topluluğu, 2016 yılında da dünyanın dört bir yanında Türkiye yi gururla temsil etmiştir. 80 yılı aşan kurumsal deneyim ve uzmanlığını geleceğe taşımak adına sürekli gelişime açık ve yenilikçi bir organizasyon yapısı oluşturan Şişecam Topluluğu, insan kaynağı yetkinliği ve teknolojik rekabet üstünlüklerinin sürdürülebilir kılınmasına yönelik faaliyetlerini yıl boyunca kesintisiz bir biçimde devam ettirmiştir. Değerli Ortaklarımız, Küresel ekonomi, 2016 da ılımlı bir büyüme performansı sergileyerek uluslararası kuruluşların tahminlerine göre yaklaşık %3 seviyesinde bir büyüme sergilemiştir. Şişecam Topluluğu nun uluslararası operasyonlarını dikkate alarak yakından izlediğimiz gelişmelerin başında Amerikan Merkez Bankası nın Aralık ayında 25 baz puan ile faiz artırımına devam etmesi, İngiltere nin referandumla AB den (BREXIT) çıkış kararı alması ve OPEC üyesi ülkelerin petrol arzını kısma yönündeki kararı ardından petrol varil fiyatının 50 ABD doları seviyesinin üstüne çıkması yer almıştır. Amerikan Merkez Bankası nın 2017 yılında da üç kez faiz artırımı gerçekleştireceğini açıklaması ise önümüzdeki dönemde de ABD dolarının yerel para birimleri karşısında değerlenmeye devam edeceğinin işareti olarak algılanmıştır. BREXIT kararının yanı sıra Almanya ve İtalya daki bankacılık krizlerinden olumsuz etkilenen Avro Bölgesi nde ise Avrupa Merkez Bankası nın parasal genişleme politikalarının etkisiyle kısmi bir toparlanma ortaya çıkmış ve 2016 yılı %1,7 oranında büyüme ile kapanmıştır. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi konumunda olan Çin, küresel emtia ticaretindeki yavaşlamaya bağlı olarak 2016 yılında son 26 yılın en düşük performansını sergilemiştir. Yılın ikinci yarısında petrol fiyatlarında yaşanan yükseliş ivmesine bağlı olarak toparlanmaya başlanan Rusya ekonomisinin ise önümüzdeki dönemde büyüme performansı sergilemesi beklenmektedir. Uzun dönemdir istikrarlı büyüme performansıyla küresel ölçekte ilgi odağı olan Türkiye ekonomisi de dünyada ve bölgemizdeki siyasi ve ekonomik dalgalanmaların da etkisiyle 2016 yılında potansiyelinin altında büyüme göstermiştir. Kamu otoritelerinin yatırım ortamını ve iç tüketimi canlandırmak için hayata geçirdiği teşviklerin yönlendirmesiyle ülkemiz ekonomisinin önümüzdeki dönemde büyüme potansiyelini gerçeğe dönüştüreceğinden kuşku duymuyorum. Türkiye nin en köklü özel sektör kuruluşları arasında yer alan Şişecam Topluluğu olarak 2017 yılında da Türkiye nin büyüme sürecine ihracat, yatırım ve istihdam hamleleriyle destek vereceğimizi ve aynı zamanda küresel hedeflerimiz doğrultusunda azimle çalışmaya devam edeceğimizi sizlerle paylaşmak isterim. Değerli Ortaklarımız, Dünya cam endüstrisi de küresel ekonomik belirsizlik ve dalgalanmalar paralelinde bölgelere ve girdi verdiği sektörlere göre farklı gelişmeler sergilemiştir. Dünya ticaretindeki daralma ve Çin başta olmak üzere yüksek nüfuslu pazarlardaki büyüme hızında kaydedilen düşüşler sektör performansını olumsuz yönde etkilemiş, Avrupa da inşaat ve otomotiv sektörlerindeki ılımlı seyir ise özellikle düzcam talep ve fiyatlarını artırmıştır. Şişecam Topluluğu gibi küresel aktörlerin katkısıyla istikrarlı bir büyüme performansı sergileyen Türk cam sanayi, yıllık 3,5 milyon ton üretim kapasitesiyle yurt içinde olduğu kadar yurt dışında da adından söz ettirmiştir. Türkiye ulaştığı ölçek, ihtisaslaşma derecesi ve rekabet gücü yüksek faaliyetleri ile bu alanda söz sahibi ülkeler arasında yer almaktadır. Ekonominin lokomotifi sektörlere girdi yaratan ve yıl sonunda ulaştığı 1 milyar ABD doları seviyesindeki ihracatla Türkiye dış ticaretinde önemli bir yere sahip olan cam endüstrisi, 2016 yılında da ülke ekonomisine önemli oranda katma değer yaratmayı başarmıştır. Yıl içindeki küresel ve yerel dalgalanmaların yarattığı belirsizliklere rağmen, inşaat başta olmak üzere temel tedarikçisi olan sektörlerde yılın son bölümünden itibaren görülen iyileşme, düzcama olan talebi de artırmıştır. Üretimini % 9, ihracatını ise adet bazında %15 oranında artıran otomotiv sektörü ise cama yönelik iç talepte yaşanan canlılığa olumlu etki etmiştir. Dünyada camın yaşam kalitesine katkısı konusundaki bilincin artması, cam ambalaj pazarını 2016 yılında da büyütmeye devam ettirmiştir. Türkiye de de tüketici algısı bu yönde gelişerek ambalaj pazarındaki cam ambalajın payı artmaya devam etmiştir. Buna karşılık, tüketimdeki daralma cam ev eşyası sektörünün 2016 yılında pazar büyümesinin sınırlı kalmasına neden olmuştur. Soda talebi istikrarlı seyrine devam etmiş, krom kimyasalları talebi ise önceki yıllara kıyasla yatay bir seyir izlemiştir. Şişecam Topluluğu olarak 2017 yılında da araştırma ve geliştirme faaliyetleri ve katma değerli ürün portföyümüz ile sektörde fark yaratmaya; Topluluğumuzun küresel bir şirket olmanın gereği olarak ortaya koyduğu operasyonel mükemmeliyet, sürdürebilir büyüme ve değer yaratma hedefleri çerçevesinde tüm iş süreçlerimizde verimliliğimizi artırmaya ve kalite standartlarımızı yükseltmeye devam edeceğiz. 80 yılı aşkın bir maziye sahip olan Şişecam Topluluğu olarak önümüzdeki dönemde de küresel ekonomi ve cam sektöründeki gelişmeleri yakından takip ederek, kalıcı değer yaratmayı sürdüreceğiz. Bu vesileyle 2016 faaliyetlerimizde varlıklarıyla her zaman bizlere güç veren başta değerli hissedarlarımız olmak üzere tüm paydaşlarımıza teşekkürlerimi sunuyorum. Saygılarımla, H. ERSIN ÖZINCE Yönetim Kurulu Başkanı 12 13

9 GENEL MÜDÜR ÜN MESAJI Değerli Ortaklarımız, Türkiye nin en köklü kuruluşlarından biri olarak hem ülke ekonomisine hem de topluma değer katmayı temel öncelik olarak benimsemiş olan Şişecam Topluluğu, değişken piyasa koşullarının hakim olduğu 2016 yılı faaliyet döneminde de gösterdiği başarılı performansla finansal ve operasyonel hedeflerine ulaşmış ve dünya cam endüstrisinin ilk üçü arasında yer alma vizyonu doğrultusunda sağlam adımlarla ilerlemeyi sürdürmüştür. Dünya genelinde küresel ekonominin tatmin edici olmayan seyrine ek olarak bölgemizdeki ekonomik, siyasi ve jeopolitik gelişmeler 2016 yılında da ekonomik dalgalanmalara ve belirsizliklere neden olmuştur. 13 ülkede üretim yapan, ürünlerini 150 ülkede milyonlarca tüketiciyle buluşturan ve küresel ölçekte faaliyet gösteren Topluluğumuz; köklü deneyimi, esnek ve proaktif yönetim yaklaşımı, sürekli iyileştirdiği yetkinlikleri, etkin maliyet yönetimi ve başarılı risk yönetimi uygulamalarıyla var olduğu pazarlarda mevcut dalgalanmalar ve çetin rekabet koşulları karşısında riskleri minimize ederek operasyonel mükemmellik odaklı sürdürülebilir büyüme yolculuğuna 2016 yılında da yeni atılımlar eşliğinde devam etmiştir. Hassasiyetle yönettiğimiz tüm bu unsurların olumlu etkilerini, gerek finansal neticelerimizde, gerek paydaş ilişkilerimizde, gerekse yarattığımız hissedar değerinde görmekten gurur duyuyoruz yıl sonu itibarıyla 4,6 milyon tonluk cam üretimi gerçekleştiren Topluluğumuz, konsolide net satışlarını bir önceki yıla kıyasla %14 artışla 8,4 milyar TL ye yükseltmiş; ciromuzun %46 sı yurt içi satışlardan, %54 ü ise istikrarlı bir biçimde artış gösteren uluslararası satışlardan elde etmiştir. Dünyanın en önemli üreticileri arasında yer aldığımız soda alanında 2,3 milyonluk, endüstriyel hammadde alanında ise 3,8 milyon tonluk üretim gerçekleştirilmiştir. Rekabet üstünlüklerini sürdürülebilir kılmaya yönelik faaliyetlerini başarıyla sürdüren Topluluğumuz, potansiyelleri değerlendirerek hem operasyonlarını hem pazar pozisyonlarını güçlendirmeye yönelik güçlü bir yatırım yönetimiyle yatırımlarını sürdürmüş, yıl sonu itibariyle 1,2 milyar TL yatırım harcaması gerçekleştirmiştir. Katma değer odaklı yatırımlarla kapasite kullanım oranlarında sağlanan artış ve değer yaratan sürdürebilir büyüme stratejimiz doğrultusundaki çalışmalarımız 2016 yılında da finansal sonuçlarımıza yansımıştır yılında FAVÖK hacmimiz 2,1 milyar TL, FAVÖK marjımız ise 1,4 puan artışla %25,2 olarak gerçekleşmiştir. Kârlılık stratejilerini hissedar değerini artırmaya odaklı bir anlayışla şekillendiren Topluluğumuzun hisseleri, 2016 yılında da BIST Holding, BIST 100 ve BIST 30 endekslerinin oldukça üzerinde performans sergileyerek nominal olarak % 34 oranında değer kazanmış, hisselerimizin halka açık olan kısmındaki kurumsal yabancı yatırımcıların payı ise yılı % 46,5 gibi yüksek bir seviyeye ulaşmıştır. Şişecam Topluluğu, 2016 yılı faaliyet döneminde de tüm iş süreçlerini operasyonel mükemmellik odağında yürütmüştür. Değerli Ortaklarımız, 22 bine yakın çalışanıyla ortak hedefler doğrultusunda küresel ölçekte üretim ve satış faaliyeti yürüten Şişecam Topluluğu, 2016 yılı faaliyet döneminde de tüm iş süreçlerini operasyonel mükemmellik odağıyla yürütmüştür. Tüm paydaşlarımız için değer yaratmak hedefi doğrultusunda organizasyon yapısını daha esnek ve çözüm odaklı bir yapıya dönüştüren Topluluğumuz, hızlı karar alma mekanizmaları ile iş süreçlerini etkin bir biçimde yönetmeye devam etmiştir yılı, Topluluğumuzun operasyonel süreçlerde yalınlaşmaya devam ettiği, üretim kapasitelerini daha etkin kullandığı, mevcut pazarlarda konumunu güçlendirdiği, alternatif pazarlarda fırsatları takip ederek yeni yatırımları gerçekleştirdiği ve dalgalanmalara karşı güçlü bir pozisyonlanmaya yönelik çalışmaların devam ettiği bir yıl olmuştur. Şişecam Topluluğu, bir yandan organik büyümesine devam ederken, öte yandan inorganik büyüme stratejileri doğrultusunda yatırımlarına da devam etmiştir. Hissedarları başta olmak üzere tüm paydaşlarına yönelik sorumluluk duygusuyla hareket eden Şişecam Topluluğu, 2016 yılında da sürdürülebilir değer yaratarak büyüme hedefi doğrultusunda yatırımlarına devam etmiştir. Farklı ülkelerde operasyon yürüten küresel bir oyuncu olarak organik ve inorganik büyüme stratejilerini birlikte hayata geçiren Topluluğumuz, 2016 yılında önemli bir satın almaya imza atmıştır. İtalya da düzcam üreticisi Sangalli Vetro Porto Nogaro firmasını 84,7 milyon avro bedelle satın alarak yıllık 220 bin ton düzcam ve 5 milyon m² lamine cam üretim kapasitesine sahip bir tesisi bünyesine katan Topluluğumuz, üretim kapasitesi açısından Avrupa nın en büyük düzcam üreticisi konumuna gelmiştir. Üretim kapasitesini artırmanın yanı sıra Şişecam a lojistik avantajı da sağlayacak bu yatırımla, operasyonlarımızda stratejik bir sinerji yaratarak Batı Avrupa pazarında rekabet gücümüzü artırmayı hedeflemekteyiz. Şişecam Topluluğu olarak değer yaratan sürdürülebilir büyüme ve geleceğe yatırım politikamız doğrultusunda şirket satın alma, ortak girişim ve diğer iş birliği olanaklarını içeren potansiyel fırsatları risk algımızı da göz önünde bulundurarak temkinli ve titizlikle değerlendirmeye devam edeceğiz

10 Tüm yatırımlarını çevresel sürdürülebilirlik ilkesi doğrultusunda yürüten Topluluğumuzun 2016 yılında gerçekleştirdiği bir diğer atılım ise Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile iş birliği içerisinde Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. nin kurulması olmuştur. Dünyada bir ilk olan ve Türkiye nin önde gelen cam toplama ve geri dönüşüm firmalarının modernizasyonunu hızlandırmaya yönelik kurulan bu güçlü iş birliği, uygun koşullu ve uzun vadeli finansman imkanlarının yanı sıra firmalara yönelik knowhow transfer desteği vermeyi hedeflemektedir. Önümüzdeki beş yıllık dönemde geri dönüşen cam oranını %19 dan %45 seviyesine çıkarmayı hedefleyen Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş., sürdürülebilir bir cam geri dönüşüm altyapısı kurulmasına öncülük ederek, sera gazı etkisi yaratan karbon salımının azaltılması ve sağlanan enerji tasarrufu ile ülke ekonomisine katkı sağlamayı toplumsal sorumluluklarının bir parçası olarak görmektedir. Çevresel, sosyal ve ekonomik etkilerine odaklı sürdürülebilirlik çalışmalarını bütünsel bir yaklaşımla ele alan Topluluğumuz; geri dönüşüm alanındaki bu iş birliğinin yanı sıra karbon emisyon yönetimi, atık yönetimi, etkin kaynak yönetimi gibi farklı alanlarda 2016 yılı faaliyet döneminde de kapsamlı çalışmalara imza atarak paydaşları nezdindeki öncü konumunu sürdürmüştür. Bugün üretim süreçlerinde enerji tüketirken aynı zamanda enerji üreten bir topluluk olan Şişecam, enerji verimliliği ve geri dönüşüm çalışmalarının yanı sıra enerji tasarrufu sağlayan ürünlerle de ülke ekonomisine katkı sağlamaktadır. Bu kapsamda, ülkemizde otoprodüktör olarak 1996 yılında kendi ihtiyacını karşılamak amacıyla elektrik üretimine başlayarak öncü bir uygulamaya imza atan Topluluğumuz, yine öncü bir uygulama olan Mersin deki düzcam fabrikasına yönelik çatı tipi 6 MW lik güneş enerjisi paneli projesini yatırım planına almıştır de hayata geçirilmesi planlanan yatırımla karbon ayak izini önemli oranda azaltacak olan Topluluğumuz, çatı üzerine monte edilmiş dünyadaki en büyük beş güneş enerjisi santralinden birisine sahip olacaktır. Şişecam Topluluğu, katma değeri yüksek ürün geliştirmeye yönelik araştırma ve teknoloji geliştirme faaliyetlerini sürdürmüştür. Yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markaları ile fark yaratan küresel bir şirket olma vizyonu doğrultusunda faaliyetlerini şekillerinden Topluluğumuz, 2016 yılında da pazara sunduğu yeni ve katma değeri yüksek birçok ürünle küresel marka değerini güçlendirmeye devam etmiştir. Araştırma ve geliştirme faaliyetlerini alanında dünyanın sayılı merkezleri arasında yer alan Şişecam Bilim ve Teknoloji Merkezi bünyesinde yürüten Topluluğumuz, 2016 yılında dört adet patent tescili gerçekleştirmiş ve 29 adet patent başvurusu yapılmıştır. Bilim ve Teknoloji Merkezimiz, Topluluğumuzun hammaddeden son ürüne faaliyet alanlarımızın tümüne yönelik değer yaratmaya yönelik araştırma ve teknoloji geliştirme çalışmalarının yanısıra katma değerli yeni ürün geliştirme çalışmalarına da başarıyla devam etmiştir. Dünya metropollerinden olan İstanbul un Yeni Havalimanı projesinde kullanılmak üzere ısı yalıtımı ve güneş kontrolü sağlayan yüksek performanslı Temperlenebilir Solar Low-E Cam ürünü ile sıcak iklim bölgelerinde ofis, AVM, müze, çatı ışıklıkları gibi alanlarda kullanıma yönelik etkin güneş kontrolü sağlayan Temperlenebilir Solar Cam ürününü geliştirmiştir. Otomotiv sektörüne yönelik olarak ise, araçlara camlardan giren ısı ve ışığın kontrolünü sağlayan yeni Privacy ürünü; su tutmayan (hidrofobik) ve elektrik akımı ile renk değiştiren (elektrokromik) camların geliştirme çalışmalarına başarıyla devam edilmiştir. Pastörize ürünlerin dayanıklılığını destekleyen şeffaf organik boya teknolojisi ile üretilen Renkli Organik Şişe üretimi de çevre dostu cam ambalaj teknolojilerimiz arasında yerini almıştır. Şişecam Topluluğu öncü konumunu eğitim alanında da sürdürerek cam sektörünün yetişmiş insan kaynağı ihtiyacını karşılamak amacıyla üniversite iş birliği ile Türkiye nin ilk Cam Bilimi ve Teknolojisi Yüksek Lisans Programı nı hayata geçirmiştir. Sanayi-Üniversite iş birliği açısından referans gösterilebilecek bu programın, Türkiye nin cam sanayindeki insan kaynağı yetkinliğinin sürdürülebilir kılınmasına değerli katkılar sunacağına inanıyoruz. Şişecam Topluluğu nun sürdürülebilir büyüme hedefi doğrultusunda 2016 da hayat verdiği bir diğer değer ise Şişecam Genel Müdürlüğü ve Grupların merkez birimlerinin sürdürülebilirlik kriterleri ışığında çevre dostu bir bina olarak tasarlanan Tuzla daki yeni yönetim binasına taşınması olmuştur. Tüm iş birimlerimiz için daha etkin bir hizmet altyapısı sunan Şişecam Genel Merkezi nin tüm Şişecam Ailesi ne hayırlı olmasını dilerim. Şişecam Topluluğu, Endüstri 4.0 yaklaşımı çerçevesinde sanayi ve bilişim teknolojisi entegrasyonunu temel alan bir yaklaşım benimsemektedir. Teknolojiyi tüm süreçlerinde içselleştirmeyi değişmez bir hedef olarak kabul eden Şişecam, 2016 yılında birçok yeni projeyi başlatırken, birçoğunu ise hayata geçirmiştir. Bu kapsamda iş süreçlerinde dijital teknolojilerin kullanımı ve sürekli gelişimi için liderlik rolü üstlenen bir kültür benimsemek yaklaşımıyla hayata geçirilen Dijital Dönüşüm Projesi ile Topluluğumuzun tüm dijital varlıkları bütünsel ve stratejik bir yaklaşımla yönetilmeye başlanmıştır. Yeniden yapılandırılan marka mimarimizle birlikte güncel trendler paralelinde kullanıcı deneyimine odaklı tasarım ve içeriklerle yenilenerek güncel ve işlevsel bir yapıya bürünen dijital varlıklarımız, markalarımızın da gücüne güç katacaktır. Geleceğe sağlam adımlarla yürümek hedefi doğrultusunda sanayi ve bilişim teknolojilerinin tam entegrasyonunu esas alan Endüstri 4.0 çerçevesinde faaliyetlerini şekillendirme çalışmalarına da başlayan Topluluğumuz, 2016 yılında da kârlılık ve verimliği birlikte gözeten, müşteri ihtiyaç ve beklentilerine hızlı ve etkin bir biçimde cevap veren bir yönetim yaklaşımının başarılı bir temsilcisi olmuştur. Üretim hatlarını verimlilik esaslı çeviklik ve uyumluluk ile donatan Topluluğumuz, küresel trendleri yakından takip eden çok yönlü satış-pazarlama organizasyonuyla dünyanın dört bir yanından gelen müşteri taleplerini etkin bir biçimde karşılamış, Türkiye deki lider konumunu pekiştirmenin yanı sıra uluslararası pazarlardaki rekabet gücünü sürdürülebilir kılmıştır. Şişecam Topluluğu olarak 2017 de de vizyon ve hedeflerimiz çerçevesinde faaliyet gösterdiğimiz tüm alanlarda, operasyonel mükemmellik odağıyla kaynak verimliliğini maksimize ederek büyümeye ve değer yaratmaya devam edeceğiz. Odağımız, faaliyet gösterdiğimiz sektörlerde hep bir adım önde olmak için ihtiyaçları doğru tespit ederek bizi rakiplerimizden farklılaştıracak fikir ve ürünler geliştirmek, yeni iş modelleriyle yenilikçi çözümler sunmak olacaktır. Rekabetin yoğun ve daha büyük ölçekte yaşanacağı önümüzdeki dönemde en büyük gücümüz köklü kurumsal değerlerimiz, tüm paydaşlarımızla kurduğumuz güçlü sinerji ve geleceğe güvenle bakmamızı sağlayan özverili çalışanlarımız olmaya devam edecektir. Bu vesileyle, çalışanlarımıza, müşterilerimize, iş ortaklarımıza ve hissedarlarımıza elde ettiğimiz sonuçlara katkılarından dolayı teşekkür eder, saygılarımı sunarım. PROF. DR. AHMET KIRMAN Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür 16 17

11 YÖNETİM KURULU H. ERSİN ÖZİNCE / Başkan (63) H. Ersin Özince, Orta Doğu Teknik Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü nden mezun olmuş, çalışma hayatına 1976 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. Teftiş Kurulu Başkanlığı nda başlamıştır. İş Bankası nın çeşitli birimlerinde yöneticilik yapan Özince, 1994 yılında bankanın Hazine, Finansal Yönetim, Sermaye Piyasaları, Krediler ve İstihbarat-Mali Analiz Bölümlerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı na atanmıştır yılında ise Türkiye İş Bankası nın 15. Genel Müdürü olarak göreve başlamıştır. Ersin Özince, yılları arasında Şişecam Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini sürdürmüş, 01 Nisan 2012 tarihinden itibaren Türkiye İş Bankası nın, 15 Nisan 2011 tarihinden itibaren de nin Yönetim Kurulu Başkanlığı na seçilmiştir. ZEYNEP HANSU UÇAR / Üye (4) (45) Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü nde eğitimini tamamlayan Uçar, çalışma hayatına 1994 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. İştirakler Bölümü nde Yatırım Uzman Yardımcısı olarak başlamıştır. Aynı bölümde çeşitli grup şirketlerinden sorumlu olarak yönetim kademelerinde görev alan Uçar, 2015 yılından bu yana İştirakler Bölüm Müdürlüğü görevini sürdürmektedir yılından itibaren Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. nin çeşitli Grup şirketlerinde Yönetim Kurulu Üyeliği ve denetçilik görevlerini yürütmüş olan Uçar, halihazırda, Trakya Cam Sanayii A.Ş., Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve Paşabahçe Cam Sanayii A.Ş. Yönetim Kurulu üyesidir. Uçar, ayrıca Türkiye İş Bankası A.Ş. iştiraklerinden Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. de 27 Kasım 2015 ve Camiş Yatırım Holding A.Ş. de 27 Mart 2012 tarihinden bu yana Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini sürdürmektedir. PROF. DR. AHMET KIRMAN / Başkan Vekili - Genel Müdür (58) Prof. Dr. Ahmet Kırman, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi nden mezun olmuş, AB Rekabet Hukuku dalında yüksek lisans, Ticaret Hukuku dalında doktora yapmış, Mali Hukuk alanında Doçent ve Profesör unvanlarını kazanmıştır. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi nde Öğretim Üyeliği, Ana Bilim Dalı ve Maliye Bölüm Başkanlığı, Enstitü Müdürlüğü, Bölüm Başkanlığı, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi nde Öğretim Üyeliği yapmıştır. Çalışma hayatına 1981 yılında Danıştay bünyesinde hakim olarak başlayan, sonrasında Türkiye İş Bankası A.Ş. nin çeşitli kademelerinde bulunan Prof. Dr. Kırman, bankacılık ve sigortacılık alanında uzun süre görev yapmış, Türkiye İş Bankası A.Ş., Milli Reasürans T.A.Ş., Destek Reasürans A.Ş., Petrol Ofisi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlıklarının yanı sıra, Anadolu Sigorta A.Ş. gibi birçok şirketin Yönetim Kurulu üyeliği görevinde bulunmuştur dan bu yana de Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Üye, 2011 yılından bu yana da Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür görevlerini sürdüren Prof. Dr. Ahmet Kırman, Soda San. A.Ş., Trakya Cam San. A.Ş., Anadolu Cam San. A.Ş., Paşabahçe A.Ş. ve bir bölüm Topluluk şirketlerinin Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerini de ifa etmektedir. ICC Türkiye Milli Komitesi Yönetim Kurulu nda, TEPAV Mütevelli Heyeti ve Yönetim Kurulu nda, BTHE de, IAV Yönetim Kurulu nda, Avcılık ve Atıcılık Federasyonu Hukuk Kurulu ve Yönetim Kurullarında başkanlık ve üyelik yapan Prof. Dr. Kırman ın yayımlanmış 12 kitabı, çok sayıda makale ve benzeri akademik çalışması bulunmaktadır. MAHMUT MAGEMİZOĞLU / Üye (*)(1) (58) Mahmut Magemizoğlu, Orta Doğu Teknik Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü nden mezun olmuş, İngiltere de The University of Stirling de Yatırım Analizi konusunda yüksek lisans programını tamamlamıştır yılında, İş Bankası Teftiş Kurulu Başkanlığı nda göreve başlayan Magemizoğlu, halen İş Bankası 1. Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Bugüne kadar 20 ye yakın şirketin yönetim kurullarında görev alan Magemizoğlu, 2009 yılından bu yana Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı ve 2011 yılından bu yana Milli Reasürans T.A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Magemizoğlu, Şirket in 21 Aralık 2016 tarihli Yönetim Kurulu Toplantısı nda Yönetim Kurulu kararıyla ilk Genel Kurul un onayına sunulmak üzere Yönetim Kurulu Üyeliği ne atanmıştır. SABAHATTİN GÜNCELER / Üye (5) (65) Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü nden mezun olan Sabahattin Günceler, iş hayatına Azot Sanayii T.A.Ş. de başlamıştır yılında Şişecam Topluluğu na katılan Günceler, araştırma ve üretimde çeşitli yönetim kademelerinde görev almış, 1997 yılında Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü görevini üstlenmiş ve yılları arasında Şişecam Kimyasallar Grubu Başkanlığı görevini sürdürmüştür. Günceler, şirketimizin 25 Mart 2015 tarihli Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısı nda Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanmıştır. MEHMET ÖĞÜTCÜ / Bağımsız Üye (6) (54) Mehmet Öğütcü, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü nde lisans eğitimini tamamladıktan sonra, London School of Bruges da ve College d Europe da yüksek lisans derecelerini almıştır lerden itibaren Ankara, Pekin, Brüksel ve Paris te Türk Diplomatı, İş Bankası nda Müfettiş Yardımcısı, Brüksel de NATO Araştırma Uzmanı, Başbakanlık danışmanı olarak da çalışan Öğütcü, yılları arasında Uluslararası Enerji Ajansı, OECD ve British Gas Group un üst düzey yönetiminde görevler üstlenmiştir. Windsor Energy Group, European Policy Forum, The Oil Council ve Bejing Energy Club un Uluslararası Danışma Kurulu Üyesi de olan Öğütcü, The Bosphorus Energy Club un kurucu başkanlığı ve İcra Kurulu Başkanı, Genel Energy plc ve Saudi Crown Investment Holding Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği, Bürüksel deki Energy Charter ın Ortadoğu ve Asya bölgelerinden sorumlu Özel Elçisi görevlerini yürütmektedir. Merkezi Londra da bulunan yatırım danışmanlık şirketi Global Resources Partnership in Başkanı olan Öğütcü, London School of Economics, Reading Üniversitesi, Dundee Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi Enerji Jeopolitiği, Rekabet Gücü ve Kalkınma İçin Yatırım konularında ders vermektedir. Öğütcü, 25 Mart 2015 tarihli Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısı nda SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca Bağımsız Üye olarak atanmıştır. PROF. DR. ATİLLA MURAT DEMİRCİOĞLU / Bağımsız Üye (2) (69) Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi nin ardından, ikinci lisans ve doktorasını Bern Üniversitesi Hukuk Fakültesi nde tamamlamış, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku dalında doçentlik ve profesörlük almıştır. Çeşitli üniversitelerde öğretim üyeliği ve idari görevler yürütmüştür. Yayımlanmış kitap, makale, araştırma ve tebliğleri bulunmaktadır. Kültür Bakanlığı Sendikacılık Ansiklopedisi Yayın Kurulu Üyeliği, Hamburg Türk-Avrupa Araştırma Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyeliği, Japonya Araştırmaları Derneği Genel Başkan Vekilliği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan Danışmanlığı, K.K.T.C. Hükümeti Fahri Danışmanlığı, T.H.Y. Denetim Kurulu ve Yönetim Kurulu Üyeliği, İ.T.O. Hukuk Müşavirliği, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı Müşavirliği yapmış, 2014 te Türkiye Alexander Von Humboldt Bursiyerleri Derneği Başkanlığı na ve ITO İş Yaşamı ile İlgili Sorunlara İlişkin Komisyona moderatör seçilmiştir. SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca bağımsız üye olup, Trakya Cam Sanayii A.Ş. ve ilişkili taraflarıyla herhangi bir ilişkisi bulunmamaktadır. İZLEM ERDEM/ Üye (7) (48) 1986 yılında İstanbul Kadıköy Anadolu Lisesi nden, 1990 yılında da Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat (İngilizce) Bölümü nden mezun olmuştur. Aynı yıl Türkiye İş Bankası A.Ş. nin İktisadi Araştırmalar Müdürlüğü nde İktisat Uzman Yardımcısı olarak göreve başlayan Erdem, 1998 yılında aynı Müdürlük te Müdür Yardımcısı görevine getirilmiştir yılında Menkul Kıymetler Müdürlüğü ne atanan Erdem, 2004 yılında aynı Müdürlük te Grup Müdürü görevini üstlenmiştir. Nisan 2008 tarihinden bu yana Banka nın İktisadi Araştırmalar Bölümünde Bölüm Müdürlüğü görevini sürdüren Erdem, Bankadaki görevlerine paralel olarak, İş Bankası iştiraklerinden Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. ve İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. de Denetim ve Yönetim Kurulu üyelikleri yapmış olup halen İş Portföy Yönetimi A.Ş. de Yönetim Kurulu Başkan Vekili olarak görev almaktadır. İzlem Erdem, şirketimizin 25 Mart 2015 tarihli Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısı nda Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanmıştır. HALİT BOZKURT ARAN / Bağımsız Üye (3) (69) Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi nden 1971 yılında mezun olan Halit Bozkurt Aran, 1973 yılında Dışişleri Bakanlığı nda çalışmaya başlamıştır. Salzburg Başkonsolosluğu nda Muavin Konsolos, Kuala Lumpur ve Washington Büyükelçilikleri nde Başkatip ve Müsteşar olarak görev yaptıktan sonra Düseldorf Başkonsolosu olan ve Pakistan ve İran da Büyükelçilik yapan Aran, UNESCO, Paris ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Cenevre nezdinde Türkiye Daimi Temsilcisi olarak çalışmıştır. Büyükelçi Aran, DTÖ de Ticaret Politikaları Gözden Geçirme Kurulu Başkanlığı, Ticaret ve Çevre Komitesi Başkanlığı ile Belarus Katılım Çalışma Grubu Başkanlığı görevlerini üstlenmiştir. Aran, merkezde Avrupa Siyasi İşler Genel Müdür Yardımcısı olarak görev almasının ardından İkili Ekonomik İşler Genel Müdürü ve Ortadoğu Siyasi İlişkiler Genel Müdürü olarak da çalışmıştır. Ağustos 2012 tarihinde TEPAV da kurulan Ticaret Çalışmaları Merkezi nin Direktörlüğü nü yürüten Bozkurt Aran, aynı zamanda The Bretton Woods Komitesi üyesidir. Aran, Şirket in 14 Nisan 2014 tarihli Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısı nda SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca bağımsız üye olarak atanmıştır. (*) 20 Aralık 2016 tarihi itibarıyla görevinden ayrılan Yönetim Kurulu Üyesi Sayın İlhami Koç yerine, 21 Aralık 2016 tarihinden itibaren Sayın Mahmut Magemizoğlu Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanmıştır. (1) Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi (2) Denetimden Sorumlu Komite Başkanı, Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı, Riskin Erken Saptanması Komitesi Başkanı (3) Denetimden Sorumlu Komite Üyesi, Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi (4) Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi, Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi (5) Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi (6) Denetimden Sorumlu Komite Üyesi, Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi (7) Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi 18 19

12 İCRA KURULU PROF. DR. AHMET KIRMAN / Başkan Vekili - Genel Müdür (58) Prof. Dr. Ahmet Kırman, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi nden mezun olmuş, AB Rekabet Hukuku dalında yüksek lisans, Ticaret Hukuku dalında doktora yapmış, Mali Hukuk alanında Doçent ve Profesör unvanlarını kazanmıştır. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi nde Öğretim Üyeliği, Ana Bilim Dalı ve Maliye Bölüm Başkanlığı, Enstitü Müdürlüğü, Bölüm Başkanlığı, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi nde Öğretim Üyeliği yapmıştır. Çalışma hayatına 1981 yılında Danıştay bünyesinde hakim olarak başlayan, sonrasında Türkiye İş Bankası A.Ş. nin çeşitli kademelerinde bulunan Prof. Dr. Kırman, bankacılık ve sigortacılık alanında uzun süre görev yapmış, Türkiye İş Bankası A.Ş., Milli Reasürans T.A.Ş., Destek Reasürans A.Ş., Petrol Ofisi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlıklarının yanı sıra, Anadolu Sigorta A.Ş. gibi birçok şirketin Yönetim Kurulu üyeliği görevinde bulunmuştur dan bu yana Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. de Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Üye, 2011 yılından bu yana da Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür görevlerini sürdüren Prof. Dr. Ahmet Kırman, Soda San. A.Ş., Trakya Cam San. A.Ş., Anadolu Cam San. A.Ş., Paşabahçe A.Ş. ve bir bölüm Topluluk şirketlerinin Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerini de ifa etmektedir. ICC Türkiye Milli Komitesi Yönetim Kurulu nda, TEPAV Mütevelli Heyeti ve Yönetim Kurulu nda, BTHE de, IAV Yönetim Kurulu nda, Avcılık ve Atıcılık Federasyonu Hukuk Kurulu ve Yönetim Kurullarında başkanlık ve üyelik yapan Prof. Dr. Kırman ın yayımlanmış 12 kitabı, çok sayıda makale ve benzeri akademik çalışması bulunmaktadır. DR. REHA AKÇAKAYA / Düzcam Grup Başkanı (54) Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü nde lisans ve yüksek lisans eğitimini tamamlayan Akçakaya, ABD Alfred Üniversitesi nden Cam Bilimi yüksek lisans derecesi, Marmara Üniversitesi nden ise Mühendislik Yönetimi konusunda doktora derecesi almış ve 2013 yılında Harvard Business School Advanced Management Programı nı tamamlamıştır yıllarında Boğaziçi Üniversitesi nde Araştırma Görevlisi olarak görev yapan Akçakaya, 1988 yılında Şişecam Cam Araştırma Merkezi nde göreve başlamıştır. Akçakaya, Glass for Europe Başkanlığı (Avrupa Cam Üreticileri Birliği) görevini de yürütmektedir. Çeşitli yönetim kademelerinde görev alan Akçakaya, 2014 yılı itibarıyla Şişecam Düzcam Grup Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. GÖRKEM ELVERİCİ / Mali İşler Başkanı (41) 1996 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü nden mezun olan Elverici, Bilkent Üniversitesi MBA programında yüksek lisans derecesini almıştır yılında Harvard Business School Advanced Management programını tamamlayan Elverici, halen Kadir Has Üniversitesi nde Bankacılık-Finans doktora tezi çalışmalarına devam etmektedir yılında Türkiye İş Bankası nda çalışmaya başlamış ve sırasıyla, HSBC Türkiye, Deloitte Danışmanlık ve Accenture Danışmanlık şirketlerinde orta ve üst kademe yönetici olarak görev almıştır. Şişecam Topluluğu na 01 Mart 2013 tarihinde Düzcam Grubu Mali İşler Direktörü olarak katılan Elverici, Mayıs 2014 tarihi itibarıyla Şişecam Topluluğu Mali İşler Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. PROF. DR. ŞENER OKTİK / Artege Başkanı (62) Ankara Üniversitesi nden 1976 yılında Fizikçi ve 1977 yılında uygulamalı fizik alanında Fizik Yüksek Mühendisi olarak mezun olan Prof. Dr. Şener Oktik, 1982 yılında Durham Üniversitesi (İngiltere), Uygulamalı Fizik ve Elektronik Bölümü nden Doktora derecesini ve ardından 1986 yılında Doçentlik (Üniversitelerarası Kurul) ve 1995 yılında Profesörlük unvanlarını (Muğla Üniversitesi) almıştır. Durham Universitesi (İngiltere), Lecce Universitesi (İtalya), Stuttgart Universitesi (Almanya), Selçuk ve Muğla Üniversiteleri nde (Türkiye) Öğretim Üyesi ve Araştırmacı/ Kıdemli Uzman Araştırmacı/yönetici/üst yönetici olarak görev yapan Prof. Oktik, yılları arasında Muğla Üniversitesi Üçüncü ve Dördüncü Dönem Rektörlük görevini yürütmüştür. Endüstriyel araştırmalarda; BP Solar, Sunbury, Imperial Chemical Industries PLC ( ICI ), Paints Division Slough Araştırma Laboratuvarları nda, Durham University Endüstriyel Araştırma Laboratuvarları (İngiltere), Anel Group, Arıkanlı Holding (Türkiye) gibi kuruluşlarda kıdemli uzman bilim adamı/teknolojist/üst düzey yönetici olarak görev yaptı. Prof. Dr. Oktik, alanında sayıları yüzü aşan ulusal ve uluslararası makalenin yazarı/ortak yazarıdır. Prof. Dr. Şener Oktik 01 Ocak 2012 tarihi itibarıyla Şişecam Topluluğu Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı görevini sürdürmektedir. CEMİL TOKEL / Cam Ev Eşyası Grup Başkanı (45) 1991 yılında Humberside Üniversitesi İşletme Bölümü nden mezun olan Tokel, 2012 yılında Harvard Business School Advanced Management programını tamamlamıştır yılında Paşabahçe Tic. Ltd. Şti. de Yurt Dışı Satış Temsilcisi olarak göreve başlayan Tokel, sırasıyla Paşabahçe Yurt Dışı Satış Şefi, Paşabahçe Satış Geliştirme Yöneticisi ve Yurt Dışı Satış Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur yılında Pazarlama ve Satış Başkan Yardımcılığı görevine atanan Tokel, Ocak 2014 tarihi itibarıyla Cam Ev Eşyası Grup Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. ÖZLEM VERGON / Strateji Başkanı (43) 1995 yılında İstanbul Üniversitesi İngilizce İktisat Bölümü nden mezun olan Vergon, San Diego State University den İşletme yüksek lisans derecesi almış ve 2013 yılında Harvard Business School Advanced Management programını tamamlamıştır yılında Şişecam Düzcam Grubu nda Planlama Uzman Yardımcısı olarak göreve başlayan Vergon, stratejik planlama bölümünde çeşitli kademelerde görev almış ve Düzcam Grubu Stratejik Planlama Direktörlüğü görevini üstlenmiştir. Ocak 2015 tarihi itibarıyla Şişecam Topluluğu nda Strateji Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. ABDULLAH KILINÇ / Cam Ambalaj Grup Başkanı - Türkiye (50) 1990 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Makina Mühendisliği nden mezun olan Abdullah Kılınç, 2012 yılında Harvard Business School Advanced Management programını tamamlamıştır yılında Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Mersin Fabrikası nda Üretim Mühendisi olarak göreve başlayan Kılınç, 1995 yılında yine aynı fabrikada Üretim Şefi olarak görev yapmış, 1999 yılında Gürcistan Mina Ksani Cam Ambalaj Fabrikası na Genel Müdür Yardımcısı olarak atanmıştır yılında Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Yönetim ve Satış Merkezi İş Geliştirme Müdürü görevine getirilen Kılınç sırasıyla Cam Ambalaj Grubu Ruscam Ufa Fabrikası Genel Müdürlüğü, Cam Ambalaj Grubu Rusya Operasyonları Üretim Başkan Yardımcılığı ve Cam Ambalaj Grubu Üretim Başkan Yardımcılığı görevlerinde bulunmuştur. Kılınç, 2014 yılı itibarıyla Cam Ambalaj Grubu - Türkiye Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. SERDAR GENÇER / Kurumsal Gelişim ve Sürdürülebilirlik Başkanı (49) 1990 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü nden mezun olmuştur. Yüksek lisansını University of Nottingham-İngiltere de Finans konusunda tamamlamıştır yılında, İş Bankası Teftiş Kurulu Başkanlığı nda Müfettiş Yardımcısı olarak göreve başlayan Gençer, Banka da çeşitli görevlerde yöneticilik yapmış, yılları arasında Genel Müdür Yardımcısı olarak görev almıştır. Şişecam Topluluğu na Ağustos 2013 tarihi itibarıyla Sürdürülebilirlik Koordinatörü olarak katılmış olan Gençer, Kurumsal Gelişim ve Sürdürebilirlik Başkanı olarak görevine devam etmekte, aynı zamanda Camiş Elektrik Üretim A.Ş. nin Yönetim Kurulu Başkanlığı nı sürdürmektedir. AYDIN SÜHA ÖNDER / Cam Ambalaj Grup Başkanı - Rusya (54) Aydın Süha Önder, 1985 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü nden mezun olmuştur yılında İş Bankası İktisadi Araştırmalar Müdürlüğü nde işe başlayan Önder, aynı yıl Teftiş Kurulu Başkanlığı nda Müfettiş Yardımcısı olmuştur. Önder sırasıyla, 1998 yılında Avcılar Şubesi Müdürü, 2001 yılında Karaköy Şubesi Müdürü, 2003 yılında Kurumsal Pazarlama Müdürü, 2006 yılında Levent Şubesi Müdürü ve 2007 yılında Gebze Kurumsal Şubesi Müdürü olarak görev yapmıştır yılından itibaren Türkiye İş Bankası Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmüş olan Önder, Şişecam Topluluğu na Ocak 2014 tarihinde katılmış olup, Şubat 2014 tarihi itibarıyla Cam Ambalaj Grubu - Rusya Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. DR. ATİLLA GÜLTEKİN / Bilgi Teknolojileri Başkanı (51) İstanbul Teknik Üniversitesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü nde lisans ve yüksek lisans, Kontrol ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü nde doktora eğitimini tamamlayarak aynı üniversitede Öğretim Görevlisi olarak çalışmıştır. Daha sonra sırasıyla Siemens-Nixdorf ta Sistem Yazılım Mühendisi, Yapı ve Kredi Bankası nda Sistem ve Network Grup Müdürü, TradeSoft ta Teknolojiden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışan Gültekin, Şubat 2009-Temmuz 2010 tarihleri arasında Türkiye İş Bankası A.Ş. de Proje Koordinatörü ve Başdanışman olarak görev yaptıktan sonra Ağustos 2010 tarihi itibarıyla Şişecam Topluluğu Bilgi Teknolojileri Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. TAHSİN BURHAN ERGENE / Kimyasallar Grup Başkanı (51) 1989 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü nden mezun olan Ergene, 1990 yılında İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü nde Uluslararası İşletmecilik sertifika programını ve 2012 yılında da Harvard Business School Advanced Management programını tamamlamıştır yılında Şişecam Topluluğu nda göreve başlayan Ergene, satış pazarlama bölümlerinde çeşitli yönetim kademelerinde görev almış ve 2011 yılında Kimyasallar Grubu Pazarlama ve Satış Başkan Yardımcılığı na atanmıştır. Ocak 2014 den bu yana Kimyasallar Grup Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. GİZEP SAYIN / Genel Müdürlük Koordinatörü (54) Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü nden mezun olan Sayın, İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Mühendisliği Bölümü nden yüksek lisans derecesini almıştır. Şişecam Topluluğu na, 1989 yılında Planlama ve Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü nde Planlama Uzman Yardımcısı olarak katılan Sayın, çeşitli yönetim kademelerinde görev yapmıştır yılında Kimyasallar Grubu İş Geliştirme ve Stratejik Planlama Başkan Yardımcılığı na, 2011 de Şişecam Topluluğu Stratejik Planlama Genel Müdür Yardımcılığı na getirilen Gizep Sayın, Şubat 2015 tarihi itibarıyla Genel Müdürlük Koordinatörü olarak görevini sürdürmektedir

13 GELECEĞE DOKUNMAK ŞİŞECAM DÜZCAM Yeni teknolojiler geleceği cam üzerinden şekillendiriyor. Sürdürülebilir, çevre dostu, doğal ve sayısız kullanıma sahip düzcam alanında geniş bir yelpazede üretim yapıyor, katma değerli ürünlerimiz ve kalitemizle geleceğe imzamızı atıyoruz. 23

14 ŞİŞECAM DÜZCAM Şişecam Düzcam; artan kapasitesi, genişleyen katma değerli ürün portföyü, yatırım hamleleri ve başarılı performansıyla sektöründeki lider konumunu güçlendiriyor YILINA GENEL BAKIŞ Türkiye ekonomisi; kamu tüketiminin ve hükümetin ekonomiyi canlandırmaya yönelik teşvik uygulamalarının desteğine rağmen iç talepteki durgunluk ve ihracattaki daralma kaynaklı olarak sınırlı düzeyde büyümüş, ancak başta inşaat olmak üzere düzcamın tüketildiği sektörlerde ortalamanın üzerinde büyüme yaşanmıştır. İnşaat sektörünün, hükümetin son çeyrekteki teşvik uygulamalarının desteği ile yıl genelinde %7 seviyelerinde büyüdüğü tahmin edilmektedir. Nitekim gayrimenkul sektöründe son çeyrekte konut alımını artırmaya yönelik kamu teşviklerinin etkisiyle, çift haneli artışlar meydana gelmiştir. Lansmanı yapılan çok sayıda büyük projenin de katkısı ile yeni konut satışları artmış ve yıl genelinde toplam satışlar %4 artış göstererek 1,34 milyon adede ulaşmıştır. Yeni konut satışlarının toplam içindeki payı %47 seviyesindedir. Otomotiv sektörü ulusal ihracatın lokomotifi Otomotiv sektöründe 2016 yılında AB ve EFTA ülkeleri toplam pazar büyüklüğü, 2015 yılına göre %7,2 büyümeyle 17,5 milyon adet seviyesine ulaşmıştır. Türkiye deki toplam otomotiv pazarı ise bir önceki yıla göre %0,3 azalış göstererek 1 milyon adet seviyesine gerilemiştir. İhracat, otomotiv sektörünün itici gücü olmaya devam etmiştir. Türkiye nin otomotiv ihracatı 2016 yılında %15 artarak 1,1 milyon adet olmuş; üretim ise bir önceki yıla göre %9 artarak 1,5 milyon adet olarak gerçekleşmiştir. Beyaz eşya sektöründe üretim artışı 2016 yılında, Avrupa beyaz eşya sektöründe özellikle Doğu Avrupa daki büyümenin etkisi ile geçen yıla göre yaklaşık %2 seviyesinde bir büyüme görülmüştür. Beyaz eşya sektöründe büyümeyi tetikleyen faktörler gelişmiş ve sürdürülebilir yaşam tarzlarına uyumlandırılmış akıllı cihazlar, tüketicinin duygularına hitap eden özelliklerin ön plana çıkarıldığı ürünler ve enerji verimliliği sağlayan ürünler olarak sayılmaktadır. Türkiye beyaz eşya sektöründe de üretim önceki yıla göre %7 artmıştır. Beyaz Eşya Sanayiciler Derneği tarafından yayımlanan verilere göre, Trakya Cam Sanayii A.Ş. nin girdi verdiği segmentlerden buzdolabı üretimi %4 ve fırın üretimi %7 büyüme göstermiştir. Avrupa da 2016 yılında, ekonomik toparlanma ılımlı olmakla birlikte istikrarlı bir seyir izlemiş, para politikasının desteği ile iç talebin ekonomiye katkısı sürmüş, olumlu finansman koşulları yatırımlarda toparlanmayı beraberinde getirmiştir. %1,7 olarak tahmin edilen ekonomik büyüme inşaat sektörü büyümesini de olumlu etkilemiş olup yıl içinde %1,4 seviyesinde büyüyen sektörde olumlu seyrin sürmesi beklenmektedir. Ekonomide ve inşaat sektöründe yaşanan olumlu seyir, düzcam talebini ve fiyatları artırmıştır. Ancak, Rusya da yaşanan resesyon nedeniyle, özellikle Balkan bölgesine düşük fiyatlı Rusya menşeili cam satışı, Balkan pazarlarında fiyat baskısı yaratmıştır. Rusya da, yılın ilk yarısında petrol fiyatlarındaki düşük seyir ve Avrupa nın uyguladığı ambargonun uzatılmasına bağlı olarak ekonomi %0,7 daralmıştır. Reel harcanabilir gelirin azalmasına bağlı olarak tüketici talebi de zayıflamış, ekonomide yaşanan daralma ve alım gücünün düşmesi, iç tüketimi ve inşaat sektörünü olumsuz etkilemiş ve sektör %4,7 daralmıştır. Pazarda oluşan yüksek düzcam arzı, yerel üreticilerin ihracata yönelmesi nedeniyle iç piyasa fiyatları üzerinde baskı yaratmamıştır. Orta Doğu da siyasi risklerin sürmesi ve devam eden çatışma ortamı yatırımcıları olumsuz etkileyerek bölge ekonomisini yavaşlatmıştır. Bölgede siyasi risklere ilave olarak petrol fiyatlarındaki düşüş petrol ihracatçısı ülke ekonomilerini baskılamış ve inşaat yatırımlarının durdurulması veya ertelenmesine neden olmuştur. Buna bağlı olarak düzcam pazarında oluşan arz fazlası pazar fiyatları üzerinde baskı oluşturmuştur yılında ekonominin %7,6 olarak büyüyen Hindistan, yüksek büyüme görünümünü sürdürmüştür. Özel tüketim, kamu tüketimi ve net ihracat büyümeye olumlu katkılar sağlamıştır. Hindistan Merkez Bankası kayıt dışı ekonominin önüne geçmek adına bazı banknotları tedavülden kaldırmış ve politika faizinde değişiklik yapmayarak destekleyici para politikasını sürdüreceğini açıklamıştır. Ülkede inşaat sektörü, büyük ölçekli kamu projeleri, hızla artan konut talebi kapsamında, en hızlı büyüyen sektörlerden olmaya devam etmiştir YILI KAZANIMLARI Tüm ürün gruplarında yükselen performans. Trakya Cam Sanayii A.Ş., 2016 yılında da tüm ürün gruplarında iddiasını sürdürmüş ve kârlılığını artırmıştır. Mimari camlarda yerel ve hedef pazarlarındaki müşteri odaklı yaklaşımı ve katma değerli ürünlerinin katkısı ile 2016 yılında toplam mimari cam satışlarını ciro (TL) bazında %51 artırmıştır. Türkiye de çevre ülke üreticilerinin Türkiye pazarına yönelik devam eden faaliyetlerinin etkili olduğu rekabet ortamında tüm değer zincirine yönelik sürdürülen iletişim ve iş geliştirme faaliyetleri, çözüm odaklı yaklaşım ve ihtiyaca uygun hizmet sunularak mimari cam satışları ciro (TL) bazında %19 artırılmıştır. Uluslararası pazarlarda, yüksek kapasite imkânı, geniş ürün portföyünün sağladığı avantaj ve yaygın dağıtım ağı ile hizmet verilerek katma değerli ürünlerin satış payı artırılmış ve 2015 yılına göre %1,6 katı ciro artışı sağlanmıştır. Avrupa nın 1. ve dünyanın 5. büyük düzcam üreticisi Trakya Cam Sanayii A.Ş. Avrupa da artan kapasitesi ve genişleyen katma değerli ürün portföyü ile desteklenen satışlarını, yerel ofislerin de katkısı ile yaygın ve müşteri ihtiyaçlarına uygun hizmet vererek ve farkındalık yaratmaya yönelik iletişim faaliyetleri sürdürerek artırmıştır. Bulgaristan ve Romanya gibi ana pazarlar başta olmak üzere Avrupa genelinde müşteri ihtiyaçlarına uygun alternatif lojistik imkanlar değerlendirilmiş ve sağlanan yüksek hizmet seviyesi ile hedeflenen satış miktarlarına ulaşılmıştır. Rusya da alternatif sevkiyat imkanları değerlendirilerek müşteri portföyü genişletilmiştir. Katma değerli ürün çeşitliliği artırılarak satış ve pazar payı artışı sağlanmış, diğer yandan da kârlılık gözetilerek ihracat imkanları da değerlendirilmiştir. Orta Doğu ve Kuzey Afrika pazarlarında etkili olan riskler ve yüksek rekabet ortamının baskılayıcı etkisine rağmen, faaliyetler, geniş ürün portföyünün sağladığı avantaj ile kârlılıklar gözetilerek sürdürülmüş, katma değerli ürünlerin satış payları artırılmıştır. Denizaşırı pazarlarda, Brezilya ve Güney Kore gibi mevcut pazarlarda, pazar şartlarına bağlı olarak satışlara devam edilmiş, ABD ve Kanada pazarlarında müşteri ihtiyaçlarına uygun alternatif lojistik çözümler ile düzenli tedarik sağlanmış, pek çok yeni pazara girilerek satışlara devam edilmiştir

15 Hidrofobik cam numuneleri hazırlanarak test aşamasına ulaşılmıştır. Elektrokromik (akım uygulandığında renk değiştiren) cam numuneleri, ön kapı camı olarak üretilmiş olup İnovasyon Fuarı nda sergilenmiştir. Teknoloji geliştirme çalışmaları kapsamında, ilgili ürün otomotiv müşterilerine sunulacaktır. Kurşunsuz lehim uygulaması Renault ve BMW firmalarında seri üretimde arka ısıtmalı camlara uygulanmaya başlamıştır. Şişecam Otomotiv, ATGB ve Richard Fritz katılımı ile gruplar arasındaki teknik entegrasyonun geliştirilmesi amacı ile hizalanma süreci 2016 yılı başında başlatılmış ve birçok alanda katma değer yaratan olumlu sonuçlar alınmıştır. Trakya Cam Sanayii A.Ş., 2017 yılında da katma değeri yüksek birçok yeni ürünü portföyüne ekleyerek, Avrupa otomotiv camları pazarındaki payını artırmayı hedeflemektedir. Mimari camlar, otomotiv ve enkapsüle camları, güneş enerjisi camları ve beyaz eşya camları olmak üzere, dört ana iş kolunda üretim Hindistan da yüksek ekonomik büyüme ile desteklenen inşaat sektöründe artan üretim düzcam tüketimine olumlu yansımış ve hedeflenen satış miktarlarına ulaşılmıştır. Pazarda nitelikli ürünler, reflektif ve hat dışı kaplamalı ürünlerin bilinirliğini ve satışlarını artırmaya yönelik satış ve pazarlama faaliyetleri sürdürülmüştür. Trakya Cam Sanayii A.Ş., otomotiv camlarında 2017 yılında başlayacağı yeni projelere yönelik altyapı hazırlıklarını da tamamlamıştır. Romanya ve Rusya daki otocam tesislerinin yatırımı tamamlanmış ve ciro (TL) bazlı toplam otocam satışlarında önceki yıla göre %13 oranında artış sağlanmıştır. Diğer taraftan Almanya daki Richard Fritz şirketi ile devam eden entegrasyon çalışmalarının sağladığı sinerji kapsamında, yılları arasında üretimine başlanacak üst sınıf araçlara ait yeni enkapsülasyon projeleri kazanılmış olup, camlarının büyük oranda Trakya Cam Sanayii A.Ş. tarafından üretilmesi planlanmaktadır yılında güneş enerjisi camlarında toplam ciro bir önceki yıla göre %42 büyümüştür yılının son çeyreğinde devreye alınan AR (Anti-Reflektif) kaplama hattında üretilen yüksek performanslı güneş enerjisi camları sayesinde özellikle yurt içi güneş paneli üreticilerinin artan cam ihtiyacının %95 i AR kaplamalı güneş enerjisi camlarıyla karşılanmıştır. Türkiye de güneş paneli üretim hattı kurmakta olan firmalarla da cam tedarik konusunda görüşmeler devam etmekte olup, üretilecek panellerde katma değerli AR kaplamalı cam ürünlerinin tercih edilmesi amaçlanmaktadır. Yurt dışı güneş paneli üreticilerine yönelik olarak AR kaplamalı cam satışları da artmaya devam etmektedir. Ülkede ve dünyada önemi her geçen gün daha da belirginleşen yenilenebilir enerji kullanımının yaygınlaştırılması kapsamında Enerji Bakanlığı nın belirlediği yenilenebilir enerji kaynak alanlarında yapılması planlanan büyük ölçekli güneş enerjisi yatırımlarında yatırımcılara yönelik yerli ürün kullanım şartının güneş enerjisi camı satışlarına olumlu yansıması beklenmektedir. Yeni yatırımlar, yeni kapasiteler Türkiye pazarında varlığını sürdürerek konumunu güçlendiren ve yurt dışı pazarlardaki yatırımlarına ve girişimlerine artan ivmeyle devam eden Trakya Cam Sanayii A.Ş., 2016 yılında İtalya da faaliyet gösteren Sangalli Vetro Porto Nogaro S.p.A. firmasının varlıklarının satın alınmasının ardından Porto Nogaro da devraldığı 220 bin ton/yıl kapasiteli bir float ve lamine hattı ile üretime geçmiş ve bu satın alma hamlesi ile düzcam kapasitesi bazında Avrupa da 1. liğe yükselmiştir. Ayrıca, 2016 yılında Polatlı tesisinde yeni lamine hattının üretime başlamasıyla Türkiye deki lamine cam üretim kapasitesi artırmış olup, Mersin de soğuk tamirde olan bir düzcam hattı devreye alınmıştır yılında otomotiv camları alanında pazarın talep ettiği ürün portföyünü oluşturma hedefi kapsamında Bulgaristan otomotiv camları tesisinde atermik kaplamalı öncam hattının kurulumu tamamlanarak deneme üretimlerine başlanmıştır. Yeni ürün çalışmaları Trakya Cam Sanayii A.Ş. son yıllarda pazara sunmakta olduğu yenilikçi ürünlerle pazardaki katma değerli ürün payını artırmaya ve rekabet avantajını sürdürmeye devam etmektedir. Ürün portföyünü genişletme hedefi doğrultusunda yeni ürün geliştirme faaliyetleri ve üretim yetkinliklerini artırma çalışmaları 2017 yılında da hız kesmeden sürdürülecektir yılında mimari cam pazarına yönelik olarak üç yeni ürün pazara sunulmuştur. İstanbul un Yeni Havalimanı projesinde kullanılmak üzere ısı yalıtımı ve güneş kontrolü sağlayan yüksek performanslı temperlenebilir solar low-e cam ürünü geliştirilmiştir. Sıcak iklim bölgelerinde ofis, AVM, müze, çatı ışıklıkları gibi alanlarda kullanıma yönelik etkin güneş kontrolü sağlayan temperlenebilir solar cam ürünü geliştirilerek pazara sunulmuştur. Dekorasyon camlarına yönelik olarak da aynalı buzlu cam üretimi gerçekleştirilmiştir. Dekoratif amaçlı olarak kullanımı yaygın olan boyalı camın, kullanım alanlarında meydana gelebilecek darbelere karşı güvenliğini temin eden çizilmez temperlenebilir boyalı cam ürününün geliştirme faaliyetleri sürdürülmüştür. Söz konusu ürünün 2017 yılında pazara sunulması ve renk seçeneklerinin müşterilerin talepleri doğrultusunda artırılması planlanmaktadır. Otomotiv pazarına yönelik olarak, atermik ön cam ve atermik ısıtmalı ön cam geliştirme çalışmalarına 2016 yılı süresince devam edilmiştir. Yapılan deneme üretimlerinde renk ve performans olarak müşteri speklerine uygun ön camlar elde edilmiş olup geliştirme faaliyetlerine devam edilmektedir. Şişecam Otomotiv A.Ş. nin kullanımına yönelik, araçlarda ısı ve güneş kontrolü sağlayarak klima yükünün azaltılmasına yüksek miktarda katkıda bulunan privacy cam ürün grubunun ikinci renk seçeneği olan yeşil privacy cam Trakya fabrikasında numune üretimi gerçekleştirilmiştir. DÜZCAM MARKALARI Şişecam Renksiz Düzcam Şişecam Ultra Clear Düzcam Şişecam Renkli Düzcam Şişecam Tentesol Şişecam Tentesol Titanyum Şişecam Yüksek Reflektif Cam Isıcam Sistemleri C, S ve K Serileri Şişecam Low-E Cam Şişecam Lamine Low-E Cam Şişecam Akustik Lamine Low-E Cam Şişecam Temperlenebilir Low-E Cam Şişecam Solar Low-E Cam Şişecam Temperlenebilir Solar Low-E Cam Şişecam Temperlenebilir Solar Cam Şişecam Lamine Cam Şişecam Ultra Clear Lamine Cam Şişecam Akustik Lamine Cam Flotal Flotal Ultra Clear Flotal E Şişecam Boyalı Cam Şişecam Ultra Clear Boyalı Cam Şişecam Buzlu Cam Şişecam Aynalı Buzlu Cam Şişecam Telli Cam Şişecam Çerçeve Camı OTOMOTİV CAMLARI Şişecam Lamine Camlar Şişecam Temperli Camlar Şişecam Enkapsüle Camlar Şişecam Sürgülü Camlar Şişecam Çiftcam GÜNEŞ ENERJİSİ CAMLARI Şişecam Güneş Paneli Camları Şişecam Güneş Kolektör Camları BEYAZ EŞYA CAMLARI Şişecam Fırın Camları Şişecam Buzdolabı Camları 26 27

16 Değer Yaratan Sürdürülebilir büyüme hedefi doğrultusunda yatırım hamlelelerine devam Üretim yetkinliklerini geliştirmeye yönelik atılımlar Trakya Cam Sanayii A.Ş. benimsediği sürdürülebilirlik yaklaşımı kapsamında, insan hayatına, çevrenin korunmasına, kaynak ve enerji tasarrufuna duyarlılığı gözeten çalışmalara imza atmaya devam etmekte ve bu çalışmaların çevre üzerindeki olumlu sonuçlarını sürdürülebilirlik raporları ile ayrıntılı bir şekilde kamunun bilgisine sunmaktadır. Çevre, iş güvenliği ve risk yönetimi konularında kaynak kullanımı 2016 yılında da artış göstermeye devam etmiştir. 6-sigma yaklaşımı kullanılarak, kalitenin ve verimliliğin artırılmasına yönelik projeler hayata geçirilirken, yürütülen projelerle üretim maliyetlerinin düşürülmesi yönünde güçlü adımlar atılmıştır. Yenişehir ve Bulgaristan fabrikalarının ardından Mersin fabrikasında da atık ısıdan elektrik üretim tesisi devreye alınmıştır. Bu sayede, çevrenin korunmasına katkı sağlanmasının yanı sıra üretimde enerji maliyetlerinin azaltılması da sağlanmıştır. Yenilenebilir enerji kaynağı kullanımına yönelik olarak Mersin fabrikasında planlanan güneş enerjisinden elektrik üretimi yatırımı projelendirilmiş ve çalışmalar başlanmıştır. Trakya Cam Sanayii A.Ş., üretimin yanı sıra, süreç ve iş yapış şekillerine dayalı maliyet tasarruflarının sağlanması yönünde de çalışmalar gerçekleştirmektedir. İşletme sermayesi yönetimine önem veren Şirket, tüm tedarik zincirinin etkin yönetimini kapsayacak projeler yürütmektedir yılında devreye alınan S&OP (Satış ve Operasyon Planlama) süreci 2016 yılında da düzenli olarak çalışmaya devam etmiş, tüm operasyonların koordinasyonu ve planlara dair kritik karar alma süreçleri S&OP dahilinde yürütülmüştür. S&OP sürecinin günlük operasyonlardaki yansımasını da etkin yönetebilmek adına, siparişten teslimata kadar tüm iş süreçlerini ve ilgili destek sistemlerini geliştirmek için bir proje başlatılmıştır. Ayrıca, fabrikalarda depo yönetimi ve lojistik alanında kaynakların verimli kullanılmasına yönelik projeler gerçekleştirilmiştir. Bunun yanında, yenilikçi lojistik çözümler geliştirilerek yurt dışı pazarlara daha etkin bir şekilde erişilebilmesini sağlayacak altyapı oluşturulmuştur. Çok yönlü tanıtım ve iletişim faaliyetleri 2016 yılında pazarlama iletişimi faaliyetleri, farklı hedef kitlelerin ihtiyaçlarına uygun segment bazlı yaklaşım ve uygulamalar gerçekleştirilerek birbiriyle sinerji yaratacak tanıtım mecraları ile etkin tanıtım sağlanarak sürdürülmüştür. Faaliyetler proje bazlı yürütülen çalışmalarla desteklemiştir. Dijital çağın bir getirisi olarak zamandan bağımsız her platformda ve mecrada müşterilerle yakın iletişim kurabilmek amaçlarıyla başlatılan dijital dönüşüm projesi kapsamında; Şişecam Düzcam web sitesi, Trakya Cam Sanayii A.Ş. vizyonunu, marka değerini, hedeflerini, ürünlerini, faydalarını ve kullanım alanlarını yeni ve kullanıcı dostu bir tasarımla müşterilerine sunmak amacıyla Türkçe, İngilizce, Bulgarca ve Rusça olarak yenilenmiştir. Isıcam ve Flotal (dört dilde) web siteleri de hedef kitlelere en doğru şekilde ulaşmak, tüketicilerin markayla etkileşimini ve bağını artırmak amacıyla yeniden tasarlanmıştır. Şişecam Düzcam, Isıcam ve Flotal web sitelerinde mobil platformlar ile uyumlu, markalara değer katacak tasarım dili ve kullanıcı dostu arayüzler tercih edilmiştir. Mevcut sosyal medya hesapları aktif bir şekilde kullanılarak paylaşılan içeriklerle ürünler hakkında bilgilendirme yapılmış ve doğru yerde doğru cam kullanımı hakkında hedef kitlede farkındalık yaratılmıştır. Trakya Cam Sanayii A.Ş. süreçlerin, insan kaynağının ve teknolojinin stratejik ve verimli olarak kullanılmasını sağlayan Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM) sistemini hayata geçirmiştir. Bu sistem ile müşteri segmentlerinin ihtiyaçlarını doğru anlayarak uygun ürün ve hizmetlerle karşılıklı fayda sağlayan sürdürülebilir ilişkiler kurmayı amaçlamaktadır. Cam danışmanlığı hizmeti ile çok sayıda projeye yönelik teknik destek verilmiş, enerji tasarrufu sağlayan çevre dostu katma değerli ürünlerin karar vericiler nezdinde bilinirliğinin artırılması amacıyla, çözüm odaklı yaklaşımlar ile çalışmalar yürütülüp pek çok prestijli projede ürünlerin yer alması sağlanmıştır. Tüketici tercihlerinin, Isıcam ürünlerine yönlendirilmesinde etkisi yüksek olan PVC doğrama firmalarının hem Isıcam markalı ürünlere olan talebini artıracak hem de enerji tasarrufu sağlayan Isıcam S ve K serilerini tercih etmelerini sağlayacak Isıcam Sistemleri Kumbara Kart Kulübü 1 Temmuz 2016 itibarıyla tüm Türkiye de devreye alınmıştır. Sektörde bir ilki yaşatan Isıcam Sistemleri Kumbara Kart Kulübü ile PVC doğrama firmaları Isıcam ürünlerini kullandıkça puan biriktirmekte ve biriken puanlarını hediyeye dönüştürebilmektedir. Bu sistem ile B2B iletişimde yeni bir sayfa açılarak değer zinciri içerisinde farkındalık yaratılmış, PVC doğrama firmaları ile etkin ve sürekli iletişim ağı kurulmuştur. Hızla artan üye firma sayısı ile sistemin etkinliği ve kapsamı gün geçtikçe genişlemektedir. Ayrıca, Şişecam Düzcam ın girdi sağladığı mimari, otomotiv, beyaz eşya ve güneş enerjisi sektörlerine yönelik ürünlerin sergilendiği Şişecam Düzcam Showroom u Tuzla yerleşkesinde müşterilerin ve sektör yetkililerinin ziyaretine açılmıştır. Dağıtım kanalı-karar vericiler-nihai kullanıcıyı kapsayan tüm değer zincirinde müşteri-pazar odaklı yaklaşımla ürün bilinirliğini ve bağlılığını artırmaya yönelik olarak, birçok farklı mecrada yakın iletişime dayalı aktiviteler gerçekleştirilmiştir. Kamu kurumlarına yönelik olarak, ziyaret, toplantı, seminerlerle enerji tasarrufu, emniyet ve güvenlik sağlayan nitelikli ürünlerin bilinirliğinin ve kullanımının artırılması çalışmaları yürütülmüştür YILI BEKLENTİ VE HEDEFLERİ Yatırımlarına ve büyüme hamlesine her yıl artan bir ivme ile devam eden Şişecam Düzcam, 2017 yılında da hem pazardaki fırsatları değerlendirmek hem de mevcut tesislerini en etkin şekilde kullanmak için çalışmalarına devam etmeyi hedeflemektedir. Grup, 2016 yılında deneme üretimlerine başlayan Bulgaristan Otomotiv Camları lamine ön cam hattında 2017 yılında seri üretime geçmeyi planlamaktadır yılında buna ek olarak, Romanya Fabrikası nda yatırımı başlamış olan kelebek camı hattının devreye alınması ve enkapsülasyon iş kolunda faaliyet gösteren Richard Fritz Holding GMBH Firması nın Malacky Fabrikası nda kapasite artış yatırımının tamamlanması da planlanmaktadır. Benzer şekilde, Bulgaristan Fabrikası beyaz eşya camları tesisinde kapasite artışı ve otomasyon yatırımı da 2017 yılında tamamlanması planlanan yatırımlar arasında yer almaktadır. Tüm global operasyonlarında müşteri odaklı hizmet amacı ile hareket eden Şişecam Düzcam, katma değerli ürün portföyünün genişletilmesi, zamanında teslimat ve bilgilendirme, etkin stok yönetimi ve kapasite planlaması, bilişim teknolojileri, sürdürülebilirlik ve çevre konularına yönelik çalışmalarına 2017 yılında da devam edecek, ayrıca tüm fabrikalarında enerji verimliliğini geliştirmek amacı ile yeni yatırımlar yapacaktır yılında İtalya da Sangalli Vetro Porto Nogaro S.p.A. firmasının varlıklarının satın alınmasının ardından devraldığı float hattı ve lamine hattı ile Avrupa daki etkinliğini artıran Şişecam Düzcam, üretim ve dağıtım kanalı konusunda kaydettiği bu gelişmeleri 2017 yılında yapmaya devam edeceği Ar-Ge çalışmaları ile destekleyecektir. Ar-Ge alanında gerek Şişecam Düzcam ın kendi bünyesinde gerekse farklı firmalar ve kurumlarla yapılacak iş birlikleri ile mimari ve otomotiv camları pazarlarına yönelik yeni ürünler geliştirilmesi hedeflenmektedir. Mimari cam pazarı için farklı performanslarda kaplamalı cam ürünleri; otomotiv pazarı için ise araçlarda ön camın ısı alışverişini azaltarak aracın klima yükünü düşüren atermik kaplamalı ürünlerin ticari üretimine başlanması hedeflenmektedir. Ayrıca akıllı cam olarak tanımlanan elektrokromik ve termokromik gibi ileri teknoloji ürünü camların geliştirme çalışmalarına devam edilecektir. TRAKYA CAM SAN. A.Ş. KONSOLİDE GÖSTERGELERİ * (M TL) Satışlar Uluslararası Satışlar Brüt Kâr Finansman Öncesi Faaliyet Kârı Ana Ortaklık Payı FAVÖK Net Finansal Borçlar Özkaynaklar Varlıklar Toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı * KAP a açıklanan finansal göstergeleri ifade etmektedir. Trakya Cam, Trakya Investment B.V, Trakya Glass Bulgaria EAD, Sisecam Automotive Bulgaria EAD, Trakya Yenişehir Cam, Trakya Polatlı Cam, HNG Float Glass Ltd., Glass Corp.S.A, Şişecam Otomotiv A.Ş., Şişecam Flat Glass Holding B.V., Automotive Glass Alliance Rus AO, Trakya Autoglass Holding B.V, TRSG Glass Holding B.V, Trakya Glass Rus AO, Trakya Glass Rus Trading OOO, Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO, Fritz Holding GmbH, RF spol. s.r.o. Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH, Richard Fritz Kft, Saint Gobain EGYPT, Şişecam Flat Glass Italy S.r.l yi kapsamaktadır

17 DEĞERE DOKUNMAK Yıllara dayanan tecrübemizi cesur girişimlerle geleceğe taşıyoruz. Yeni teknolojilerimizi yaratıcılıkla buluşturuyor, tasarımlarımızla 150 ye yakın ülkede milyonlarca tüketiciye yepyeni deneyimler sunuyor, hayatı güzelleştiriyor, hayata değer katıyoruz. ŞİŞECAM CAM EV EŞYASI

18 ŞİŞECAM CAM EV EŞYASI Şişecam Cam Ev Eşyası Grubu nun ana şirketi Paşabahçe, üretim yetkinlikleri, geniş ürün yelpazesi, inovasyon ve tasarımlarıyla ön plana çıkan markalarıyla liderliğini korurken, kapasite ve verimlilik artışı odağındaki çalışmalara hız veriyor YILINA GENEL BAKIŞ Ekonomide yaşanan daralmalar, cam ev eşyası ürünlerinin zorunlu tüketim ürünü olmaması etkisi ile talepte gerilemeye neden olmakta ve pazara olumsuz yansımaktadır yılında petrol fiyatlarındaki gerileme, artan terör olayları, siyasi ve ekonomik belirsizlikler küresel ekonomiyi olumsuz etkilemiştir. Ekonomideki yavaş büyüme, cam ev eşyası pazarındaki büyüme oranlarını sınırlandırmıştır. Avro Bölgesi nde Brexit kararına rağmen ekonomi ılımlı büyümeye devam etmiş; ancak belirsizlikler tüketimi azaltmış ve tüketicileri tasarrufa yöneltmiştir. Dolayısıyla cam ev eşyası pazarını da olumsuz etkilenmiştir. BDT bölgesinde harcanabilir gelir seviyesindeki düşüş pazardaki büyümeyi sınırlandırmıştır. Türkiye de yaşanan ekonomik ve siyasi belirsizliklerden hareketle ekonomi, önemli risklerle karşı karşıya kalmıştır. Bu durum cam ev eşyası talebini, başta perakende kanalında olmak üzere bütün dağıtım kanallarını da olumsuz etkilemiştir. Amerika cam ev eşyası pazarı perakende kanalında raf payı azalışları nedeniyle olumsuz etkilenmiştir. Öte yandan yüksek büyüme hızındaki online perakende kanalında, cam ev eşyası ürünlerinin yeterince yer almaması Amerika perakende pazarının genel trendini değiştirmemiştir. İkram kesiminde ise iyileşme görülmüştür YILI KAZANIMLARI Yatırımlar-Üretim Teknolojileri ve Maaliyet Düşürme Paşabahçe, dünya cam ev eşyası sektöründeki öncü olma niteliğini, global pazarlardaki zorlu ve rekabetçi koşulları maliyet düşürme ve verimlilik artışı sağlayan ileri teknolojik yatırımlarla dengeleyerek, sürdürülebilir yapıyla pekiştirmiş; 2016 yatırımını 110 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Üretimde teknolojik gelişme sağlayacak yatırımlar 2016 da etkin şekilde devam ettirilmiştir. Bu kapsamda proseslerde verimliliği artıran ve ürün portföyünde esneklik sağlayan geliştirilmiş makina yatırımları gerçekleştirilmiştir. 2016, katma değerli dekorlu ürünlerin pazar payını artırıcı faaliyetlerin arttığı bir yıldır. Kapasite, verimlilik ve yetkinlik artırmaya yönelik, yüksek teknoloji ürünü çok sayıda yeni baskı hattı fabrikalarımızda devreye alınmıştır. Söz konusu yatırımlar hem üretim esnekliği sağlamış hem de Şirket in rekabet gücünü artırmıştır. Fabrikalarda ürün markalamada kullanılan lazer sistemleri tezyinat hatlarında da yaygınlaştırılmış ve dekorlu ürünlerin izlenebilirliği sağlanmıştır. Stratejik plan kapsamında otomasyona yönelik faaliyetlerin önemli alanlarından biri paketleme otomasyonudur. Bu alandaki yatırımlarla, geliştirilen oto-paketleme makinelerinin sayısı artırılmış ve maliyet tasarrufu hedeflerine ulaşılmıştır. Paşabahçe nin iyi bilinen yüksek kalite standartları doğrultusunda sürekli geliştirilerek yatırımı yapılan inspection (otomatik kalite kontrol) hatlarının sayısı 2016 da da artırılmıştır. Pazarda güçlü olunan alanlardan temperleme teknoloji yatırımları, enerji tasarrufu ve verim artışı sağlayan yeni geliştirmeler 2016 da sürdürülmüştür. Enerji yoğunluğu yüksek bir şirket olarak, enerji tüketimleri ve verimliliği sürekli olarak takip edilmekte ve verimlilik artışı sağlayacak projelerin yanında, atık ısıdan faydalanmaya yönelik yeni teknoloji yatırımlarına da öncelik verilmektedir da net cam bazında özgül doğal gaz tüketimi %2,6 düşürülmüştür. Eskişehir A fırını yenilenerek 2016 Haziran ında devreye alınmıştır. Tasarımda uygulanan yeni yalıtım teknikleri ve malzemeleri ile özgül yakıt tüketiminde kampanya süresince %3-4 enerji tasarrufu sağlanacağı ön görülmektedir. Elektrik tüketiminde yüksek paya sahip basınçlı hava, pompa ve fan sistemlerinde verimliliği artıracak yeni teknikler konusunda proje geliştirme çalışmaları sürmektedir da endüstriyel soğutma suyu sirkülasyon sistemleri için geliştirilen proje ile Kırklareli Fabrikası nda %60 enerji tasarruf edilmiştir. 2016, proseslerde kullanılan ve ithal edilen bazı kimyasalların yurt içinde ürettirilmesi için yapılan çalışmaların hız kazandığı bir yıl olmuştur. Özellikle ithal boyaların yurt içinde ürettirilmesi konusunda önemli mesafeler kat edilmiştir. Ar-Ge Cam Ev Eşyası Grubu, Şişecam Bilim ve Teknoloji Merkezi ile birlikte teknolojisini sürekli geliştirmektedir. Geliştirme grupları, yeni ve özgün ürünlerin pazara en yüksek kalitede sunulması için yurt içi ve yurt dışındaki firmalar ve üniversitelerle ortak projeler geliştirmektedir. Borosilikat camda katma değerli ürün portföyüne yeni renkler eklenmiştir. Katma değeri yüksek dekorlu ürünlerle portföyü geliştirme faaliyetleri devam etmektedir. Bu alandaki teknoloji yakından izlenmektedir. Yenilikçi dekor efektleri ve fonksiyonel özelliklerin cam ürünlerde uygulanabilmesi için Ar-Ge çalışmaları sürdürülmekte ve pazara sunmak üzere yeni ürünler hazırlanmaktadır. Teknoloji ve ürün alanında elde edilen yenilikçi kazanımlar, fikri mülkiyet hakları başvurularıyla da korunmaktadır yılında 16 sı patent, üçü faydalı model olmak üzere toplam 19 başvuru yapılmıştır. Tasarım Faaliyetleri Cam Ev Eşyası Grubu ndaki tasarım faaliyetleri 2016 yılında Paşabahçe, Borcam ve Nude markalarına yönelik olarak, 146 tasarım projesi, 69 sezonsal temalı desen çalışması, 36 aksesuar ve ambalaj projesi olarak gerçekleştirilmiştir. Ürün tasarımı alanında uzman desteği ile çeşitli biralar için tasarlanan bardaklar üzerinde özel bir çalışma yapılmıştır. Üzerinde yoğunlaşılan diğer önemli proje ise trend olarak geri Dünyanın 3. ve Avrupa nın 2. büyük cam ev eşyası üreticisi dönen kesme dekorlu ürünler üzerine olmuştur. Fuarlarda sunulan Timeless serisi çok beğenilirken, bu kapsamda farklı fonksiyonlarda alternatif tasarımlar üzerinde de çalışmalar yapılmıştır. Yeni devreye girecek Borosilikat hattına yönelik olarak da ürün çalışmaları yürütülmüş, özellikle bu ürünlere yönelik yoğun aksesuar tasarımı çalışmaları da gerçekleştirilmiştir. Şişecam Bilim ve Teknoloji Merkezi tarafından geliştirilen özel boyalar bu yıl yapılan desen tasarımlarına yön vermiştir. Bu doğrultuda dikkat çekici yeni ürünler ve setler tasarlanmıştır. Nude markası altında özelleşmiş yeni konseptler üzerinde çalışmalar yapılmıştır. Toplamda 44 yeni proje kapsamında 110 ürün üzerinde ilerlenmiştir. Bu dönemde dış tasarımcı portföyüne yeni isimler eklenmiş ve ses getiren ürünler ortaya konulmuştur. Aralarında Red Dot, IF Design Award, German Design Award gibi prestijli yarışmaların da bulunduğu ulusal ve uluslararası tasarım yarışmalarına katılınmış ve toplamda sekiz ödül kazanılmıştır. Kategori Yönetimi Faaliyetleri 1. İçecek Ürünleri Kategorisi: Yılın en başarılı koleksiyonlarından biri olan Timeless serisi, kesme kristal görünümlü gravürlerinin sağladığı ışıltı ve sağlam gövde yapısı ile özellikle ikram kanalının ihtiyaçlarına yönelik olarak geliştirilmiştir. Çok başarılı bir satış grafiği yakalayan seriye, 2017 yılında yeni boylar eklenecektir

19 Yurt içinde ve yurt dışında önemli satış rakamlarına ulaşan, ikram kanalında dünyaca ünlü markaları portföyüne katan global tasarım markası: Nude Dünyada ve Türkiye de gelişmekte olan craft bira pazarına yönelik ürün geliştirme çalışmaları, 2016 yılında Türkiye nin önde gelen içecek uzmanları ile yürütülmüştür. Lansmanı 2017 yılı içerisinde yapılacak olan Craft Beer Koleksiyonu nda, farklı craft bira türlerinin lezzetleri, aromaları ve kokularını en iyi şekilde ortaya çıkaran bardak formları yer almaktadır. Türk kahvesi tiryakilerine yönelik olarak geliştirilen ve İstanbul Kahve Festivali nde lansmanı yapılan duble Türk kahvesi bardağı Kallavi ve ev kesimine yönelik geliştirilen farklı çay setleri, 2016 yılının diğer önemli ürünleri arasındadır. 2. Mutfak-Saklama-Pişirme Ürünleri Kategorisi: 2016 nın en renkli ve hareketli kategorilerden biri olan Mutfak kategorisinde, Upcycling (İleri Dönüşüm) olarak adlandırılan yeni bir yaklaşım ile perakende kanalına yönelik geliştirilen ve 22 üründen oluşan ZestGlass satışa sunulmuştur. ZestGlass ile mevcut Paşabahçe ürünleri, yenilikçi aksesuarlarla bir araya getirilerek yepyeni fonksiyonlar kazanmıştır. Avrupa nın mutfak ve sofra ürünleri alanında önde gelen tasarım markası olan Guzzini lisansı kapsamında üst kesim perakende kanalına yönelik olarak geliştirilen ve dünyada ilk kez üretilen beyaz mermer görünümlü inovatif borosilikat fırın kapları; 2016 da satışa sunulan bir diğer mutfak ürün gamıdır. Seri, İnovasyon Haftası 2016 da ziyaretçilerin yoğun ilgisi ile karşılaşmıştır. üründen oluşan Borcam True Colors serisi ile genişlemiş, mutfaklarına renk katmak isteyen tüketicilerin tercihi olmuştur. Homemade serisine eklenen pipetli ve kulplu kavanozlar ile yağlık/sirkelikler; StoreMax serisine eklenen hava sızdırmaz beyaz peynir saklama kabı ve üçer boy ve iki farklı tasarımla satışa sunulan Viva ve Elips kavanoz serileri de bu kategorinin öne çıkan diğer projeleri arasındadır. 3. Masaüstü Ürünleri Kategorisi: Gastroboutique; tek lokmalık sunuma yönelik ürünleri ile hem ikram hem de ev kesiminde tercih edilen ürünlerin başında yer alarak yüksek adet ve ciro getirisi sağlamıştır. Çay ve kahve sunumlarındaki farklılaşma ihtiyacı doğrultusunda, Patisserie kategorisinin geliştirilmesi amacıyla Mini Patisserie serisi dört farklı ürün çeşidi ile satışa sunulmuştur. 4. Katma Değerli Ürünler Kategorisi: 2016 yılında, Şişecam Bilim ve Teknoloji Merkezi tarafından geliştirilen ve patentlenen farklı özelliklere sahip özel boyalar ürün geliştirme süreçlerinde sıklıkla kullanılarak, katma değerli birçok ürün geliştirilmiştir. Fosforasan özellikli özel boyalar kullanılarak geliştirilen After Glow koleksiyonu, gün ışığını toplayarak karanlık ortamlarda mavi ve yeşil renklerde parlama yaratmaktadır. UV ışık kaynağı altında kalıcı parlama sunan After Glow koleksiyonu, sağladığı görsel farklılıkla özellikle gece kulüpleri, oteller ve barlarda tercih edilmektedir. Midas serisine ait çay bardaklarının üzerinde yer alan beyaz desenler, bardakların içerisine koyu renk içecek konulduğunda farklı renk yansımalar elde edilen özel ve patentli boyalar sayesinde; çayla doldurulduğunda altın rengine dönmektedir. Bilim ve Teknoloji Merkezi nde geliştirilen termokromik boyalar, lisanslı Star Wars ürünlerinde kullanılmıştır. Bardakların üzerinde yer alan karakterlerin ellerinde bulunan ışın kılıçları, bardak soğuk içecekle doldurulduğunda kırmız ve mavi renge dönüşmektedir. Marka İletişim Faaliyetleri 2016 yılında, en büyük üç pazar olan; Türkiye, İtalya ve Rusya da yılbaşı ve Noel dönemi olması nedeniyle alışveriş eğiliminin arttığı Kasım-Aralık aylarında iletişim kampanyaları yürütülmüştür. Orta Doğu pazarının önemli hedef ülkelerinden İran ve Ürdün de de iletişim kampanyaları gerçekleştirilmiştir. Aralık ayında çay bardakları kategorisinin satışını artırmaya ve yeni inovatif ürün Midas çay setinin tanıtımına yönelik, perakende noktalarda tüketici çekişini yükseltmeyi hedefleyen Paşabahçe yurt içi iletişim kampanyası gerçekleştirilmiştir. İlk yurt dışı mağazasının bulunduğu İtalya nın Milano şehri ve çevresine odaklanan, Paşabahçe marka bilinirliğini artırmayı ve müşterileri mağazaya çekmeyi hedefleyen iletişim kampanyası ise Kasım ayı sonundan 2017 Ocak ayı başlarına kadar devam etmiştir. Rusya da gazete ve dergi ilanları, otobüs durakları, iş merkezlerinin reklam panoları, Moskova metrosu trenleri ve duraklarında Paşabahçe markalı ilanlar kullanılmıştır. İran da, alışverişin arttığı Mayıs ayında, marka bilinirliğinin artmasını hedefleyen TV reklam çalışması yapılmıştır. Kasım ve Aralık aylarında ise açık hava reklamları uygulanmıştır. İletişim kampanyaları dışında, yeni ürünlerin satışa sunulduğu dönemlere paralel olarak dijital mecralarda kullanılmak üzere Ben Yaptım Türk Kahvesi fincanları, Midas Çay Seti, After Glow koleksiyonu, Star Wars ürünleri, Kallavi Türk Kahvesi Seti ürün tanıtım videoları, dijital iletişim takvimine paralel olarak 2016 yılı dijital pazarlama faaliyetlerine önemli katkı sağlayacak yeni dijital varlıkların oluşturulması, mevcutların yeniden yapılandırılması açısından önemli bir yıl olmuştur. Deloitte un önderliğinde yürütülen Dijital Dönüşüm Projesi kapsamında Paşabahçe nin kurumsal web sitesi yenilenmiş hem tasarımı hem de içeriği değişen pazarlama ihtiyaçlarına cevap verebilecek şekilde, nihai tüketiciyi de odağına alarak yeniden yapılandırılmıştır. Sosyal medyada yıl içerisinde düzenli paylaşımların yanı sıra hedef kitle ile marka bağını kuvvetlendirmeye yönelik kurgulanan Hayata Paşabahçe den Bak vb. marka iletişim faaliyetlerini destekleyici kampanyalar da düzenlenmiştir Şubat tarihleri arasında gerçekleşen Frankfurt Ambiente Fuarı nda 657 m 2 lik standı ile yeni ürün gamını müşterilerine tanıtan Paşabahçe, yenilenen standı ve fuar boyunca gerçekleştirilen kokteyl şovlarıyla da ziyaretçilerin yoğun ilgisini görmüştür. Yıl içinde aşağıda belirtilen fuarlara toplam m 2 lik stand alanı ile katılımda bulunulmuştur: International Housewares Show, Chicago, Mart AAHAR, Yeni Delhi, Mart HOTELEX, Shanghai, 29 Mart-01 Nisan Ambiente Japan, Tokyo, Haziran China Commodity, Shanghai, Ağustos Household, Moskova, Eylül Equip Hotel Brasil, Sao Paolo, Eylül TÜSİD, İstanbul, Kasım İstanbul Kahve Festivali nin bu yıl da ana sponsorluğunu üstlenen Paşabahçe, kahveye yönelik ürün gamını standında tanıtmış ve satışa sunmuştur. Paşabahçe standı, müzik şovları, workshopları ve 50 cm yüksekliğindeki dev kahve fincanı enstalasyonu ile üçüncü dalga kahve meraklılarının ilgi odağı olmuştur. Türkiye nin önde gelen gastronomi okulları MSA, USLA, Dream Academy ile olan iş birlikleri de sürdürülmüştür. NUDE 2014 yılında oluşturulan Nude markası üst segment otokristalin ve el imalatı ürün grupları ile hızla büyümeye devam etmektedir yılında Nude markalı ürünlerin satışı yurt içi ve yurt dışı toplam 9 milyon ABD dolarına ulaşmıştır. İkram kanalında Hilton otelleri ve FRHI oteller grubunun tercihli tedarikçi listelerine girilmiş, ayrıca Marriott, Hyatt, Ritz Carlton gibi üst segment otel gruplarına satışlar yapılmıştır. Toplam satış yapılan ülke sayısı 50 ye ulaşmıştır. Ev kesiminde uluslararası tasarımcılarla iş birliği hız kazanmış, yeni tasarım ürünlerle İtalya da La Rinascente, yoox.com, Walpaper Store, İngiltere de Selfridges, The Conran Shop, twentytwentyone, ABD de Bergdorf Goodman, Geary s, San Fransisco ve New York MoMA mağazaları, Hong Kong Lane Crowford gibi prestijli noktalarda ürünler satılmaya başlanmıştır yılında çeşitli ürünlerin Red Dot, German Design Award, Design Plus, Walpaper Design Award, IF Design Awards gibi prestijli ödüllere layık görülmesi tasarım konusunda doğru yolda olunduğunu göstermiştir. Bu yıl Nude markasının global tasarım markası vizyonuna paralel olarak marka bilinirliğinin artırılması amacıyla hedef ülkeler İtalya ve İngiltere de iletişim kampanyaları, sponsorluk çalışmaları yapılmış ve tasarım etkinliklerine katılım sağlanmıştır. Frankfurt Ambiente 2016 da 150 m 2 lik standıyla katılan Nude, ayrıca ABD de gerçekleştirilen New York Now fuarında yer almıştır. Borcam ailesi, renklendirmenin cam kompozisyonundan sağlandığı kahverengi ve aquamarine renklerindeki 15 farklı takipçiler ile paylaşılmıştır

20 Rekabette üstünlük sağlayan yenilikçi anlayış Yurt içi pazarında iç ve dış dizaynı Paşabahçe markası ile tasarlanmış, yalnızca Paşabahçe markalı ürünlerin satıldığı artı bir satış alanı yaratılmıştır. Cam sektöründe ilk kez gerçekleştirilen aktivite ile Paşabahçe marka algısının satın alma anında kuvvetlendirilmesi, nihai tüketici ile birebir iletişime geçerek tüketici çekişinin artırılması amaçlanmıştır. Milano Tasarım Haftası sırasında Wallpaper dergisi iş birliği ile ürünler sergilenmiş, etkinliğe katılan Türkiye nin önemli köşe yazarlarının yazıları ile Nude marka tanıtımına yönelik katkı sağlanmıştır. London Design Festival e stand ile katılım sağlanmıştır. Kullanıma açılan Nude e-ticaret sitesi ün üzerinde ürünün, İstanbul dan tüm dünyaya gönderiminin gerçekleştirildiği bir platform olarak hem marka bilinirliğinin artırılması hem de ürünlerin bulunabilirliği açısından önemli bir kanal olarak konumlandırılmıştır. Ticari Pazarlama Faaliyetleri 2016 yılında, yurt içi ve yurt dışı satış kanallarında gerçekleştirilen ticari pazarlama faaliyetlerinde, büyüyen perakendeden pay almak ve pazarlama stratejileri paralelinde baz satışları artırmak amacıyla, mağaza içi marka iletişimi ve ticari pazarlama aktivitelerine odaklanılmıştır. Bu kapsamda; raf ve teşhirde kategori liderliği yapmak, kârlı satış artışını yönlendirmek, satın alma kararı anında tüketici çekişini artırmak hedefiyle çalışmalar devam ettirilmiştir. Yurt dışı pazarında; Rusya, İtalya, Mısır, İran da ticari pazarlama faaliyeti devam ederken, Ürdün, Çin, Hindistan, Pakistan, Portekiz, Kazakistan, Beyaz Rusya, Ukrayna, Polonya ya penetrasyon sağlanmıştır. Paşabahçe ve Nude markaları özelinde, Türkiye, Rusya, İran, İtalya da merchandising faaliyeti başlarken; geriye kalan ülkelerde tüketici çekişini artırmak ve marka algısını oluşturmak amacıyla mağaza içi aktiviteler gerçekleştirilmiştir. Global pazar dinamikleri ile paralel, ülke bazlı özel ve sezonsal tarihler Paşabahçe markası özelinde satış kanallarında desteklenmiştir. Yurt içi pazarında, rut optimizasyonu yapılmış ve etkin ziyaret kapsamında, 102 kişilik saha ekibi ile (Ulusal, Yerel, Katlı) mağazada merchandising faaliyeti gerçekleştirilmiştir. Düzenli saha analizi ve sektör bilgileri anlık olarak takip edilmiş olup, iç müşterilere bilgi kaynağı sağlanmıştır. Paşabahçe marka algısını kuvvetlendirmek amacıyla, özel günler mağaza içi aktivite ve marka iletişimi ile ulusal zincir ve yerel market satış kanallarında desteklenmiştir. PERAKENDE MAĞAZACILIK FAALİYETLERİ Şişecam Topluluğu nun perakende mağazacılıktan sorumlu üyesi Paşabahçe Mağazaları, alanında ülkenin lider şirketleri arasında yer almaktadır. Yurt içinde 13 ilde 48 mağaza ile hizmet veren Paşabahçe Mağazaları, 2016 yılında İstanbul Tuzla, Ankara Çankaya ve Konya Kent Plaza mağazalarını açmış, İstanbul Beyoğlu ve Ankara Kavaklıdere mağazalarını ise kapatmıştır. Geçtiğimiz yıl Milano da açılan mağazaya ek olarak, franchising yoluyla da yurt dışında mağazalar açılması çalışmaları başlatılmıştır. Bu amaçla, sistemin altyapısı oluşturulmuş ve belirlenen adaylarla müzakerelere başlanmıştır yılından bu yana faaliyet gösteren Paşabahçe e-mağazası, yıl içerisinde kullanıcı dostu bir ara yüzle yenilenmiş ve ürün yelpazesi genişletilmiştir. Dijital sosyal medya kanallarından Instagram da oluşturulan Paşabahçe hesabı 380 binin üzerinde takipçi sayısına ulaşmıştır. Müşteri ihtiyaç ve beklentileri doğrultusunda çok sayıda yeni ürün geliştirilmiş ve satışa sunulmuştur sonunda lansmanı yapılan ve geleneksel üretim yöntemleri ve formlarının çağdaş bir anlayışla yeniden yorumlandığı Omnia koleksiyonu yıl içinde eklenen yeni ürünlerle geliştirilmiştir. CRM projesi çalışmalarına yıl içerisinde devam edilmiş ve mensuplar dışındaki tüketicilere de çeşitli avantajlar sunmayı amaçlayan Paşabahçe Kulüp Kart projesinde sona gelinmiştir. CAMİŞ AMBALAJ SAN. A.Ş. Camiş Ambalaj, İstanbul ve Eskişehir deki tesislerinde ofset baskılı karton ve lamine tüketici ambalajları, yüksek kaliteli flekso baskılı oluklu tüketici ve taşıma ambalajları, otomatik dolum hatları için tava ve çoklu ambalajlar, teşhir üniteleri üreterek Şişecam Topluluğu kuruluşlarına ve Topluluk dışı şirketlere yüksek kalitedeki ürünleri üstün hizmet anlayışıyla sunmaktadır. Camiş Ambalaj Sanayi A.Ş. Ambalaj Sanayicileri Derneği tarafından düzenlenen Ambalaj Ay Yıldızları 2016 yarışmasında, Satış Noktası Sergileme, Sunum ve Muhafaza Ürünleri kategorisinde, Paşabahçe Mix and Bake 2 PCS Set ambalajı ile Altın Ambalaj ödülüne layık görüldü. Yarışmaya başvuru yapan 199 ambalaj, 11 farklı kategoride değerlendirilmiş ve 64 ambalaja ödül verilmiştir. Dünya Ambalaj Örgütü nün (WPO) düzenlediği Worldstar 2017 ambalaj yarışmasına katılma hakkı kazanan tasarım, 35 ülkeden 292 tasarımın katıldığı yarışmada da Worldstar 2017 ambalaj ödülü kazanmıştır BEKLENTİ VE HEDEFLERİ 2016 yılının sonlarında başlayan ve 2017 yılında da sürmesi beklenen gelişmiş ülkelerin korumacı politikaları, ABD ve Avrupa ekonomilerinin ivme kaybetmesi küresel ekonomide düşük büyüme beklentilerine sebep olmuştur yılında ABD ekonomisinin ılımlı büyümesini sürdürmesi beklenmektedir. Fed in öngörülen üç faiz artırımı ihtimali de ekonomideki toparlanma beklentilerine sebep olmaktadır. Ekonomideki toparlanma beklentilerinin cam ev eşyası pazarına olumlu yansıması öngörülmektedir. Güney Amerika da ithalatın daralması, Avrupa da yoğun rekabet ve fiyatlarda düşme eğiliminin görülmesi, Orta Doğu da düşük fiyatlı yerel rekabetin yoğun yaşanması, BDT de ithalatın pahalılaşması sektör beklentileri arasındadır. Türkiye de ise ek gümrük vergilerine bağlı ithalatın daralması öngörülmektedir. Pazarlarda yaşanan gelişmeler ve beklentiler doğrultusunda Paşabahçe Cam; ana pazarı olan Türkiye de pazar payını korumayı, ikinci ana pazarı olan Rusya da lokal oyuncu olma avantajını kullanarak rekabette üstünlük sağlamayı, stratejik öneme sahip olan Avrupa pazarında hakimiyetini güçlendirmeyi ve diğer pazarlarda ise güçlü rekabet stratejileri ile penetrasyonunu artırmayı hedeflemektedir. Paşabahçe Cam 2017 yılında; fırın kapasitelerini optimum şekilde kullanarak ve operasyonel verimliği artırarak kârlı bir yapıya sahip olmayı hedeflemektedir. Orta vadede ise standart üretime odaklanarak, kârlı büyümeyi sürdürülebilir bir hale getirmek ve rekabetçi bir yapı sağlamak temel hedefleri arasındadır. CAM EV EŞYASI KOMBİNE GÖSTERGELERİ* (M TL) Satışlar Uluslararası Satışlar Brüt Kâr Finansman Öncesi Faaliyet Kârı Dönem Kârı/(Zararı) 55 (10) FAVÖK Net Finansal Borçlar Özkaynaklar Varlıklar Toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı * Paşabahçe Cam dışında Camiş Ambalaj ı kapsamaktadır. PAŞABAHÇE SAN. A.Ş. KONSOLİDE GÖSTERGELERİ* (M TL) Satışlar Uluslararası Satışlar Brüt Kâr Finansman Öncesi Faaliyet Kârı Ana Ortaklık Payı 18 (12) FAVÖK Net Finansal Borçlar Özkaynaklar Varlıklar Toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı * Paşabahçe Cam, Paşabahçe Investment B.V, Paşabahçe Bulgaria EAD, Posuda Limited, Paşabahçe Mağazaları, Denizli Cam, Paşabahçe SRL, Paşabahçe (Shanghai) Trading Co. Ltd yi kapsamaktadır

21 DOĞAYA DOKUNMAK ŞİŞECAM CAM AMBALAJ Yüzde yüz ve sonsuz kere geri dönüşebilen tek ambalaj malzemesi olan cam ürünlerimizle doğaya ve çevreye saygılıyız. Farklı hacimlerde, farklı tasarımlarla ürettiğimiz cam ambalajlarımız ve lider üreticiler arasındaki konumumuzla daha sağlıklı bir yarının inşa edilmesinde küresel bir rol üstleniyoruz.

22 ŞİŞECAM CAM AMBALAJ Şişecam Cam Ambalaj, Türkiye operasyonlarından ihracata, kuruluşundan bu yana en yüksek yurt dışı satışını gerçekleştirmenin yanı sıra, Rusya operasyonlarında yerel para birimindeki en yüksek operasyonel kârlılığa ve satış hasılatına ulaşarak, küresel hedeflerindeki iddiasını sürdürüyor YILINA GENEL BAKIŞ 2015 yılı faiz ve yaptırım kararlarıyla anılan bir yıl olurken, 2016 yılı Türkiye ve dünya ekonomisi açısından siyasi ve ekonomik risklerin artış gösterdiği bir yıl olmuştur. Çin in yanı sıra Brezilya ve Rusya gibi ülkelerdeki ekonomik ivme kaybı, İtalya daki bankacılık, Yunanistan daki IMF krizleri, İngiltere nin Avrupa Birliği nden çıkma kararı, yıl boyunca küresel ekonomi ve ticareti etkileyen gelişmelere yol açmıştır. Dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD deki başkanlık seçimleri ve ABD nin ekonomi politikalarına yönelik belirsizlik de küresel ekonomi ve ticaret açısından riski artıran bir gelişme olmuştur yılında Avrupa ve Japonya Merkez Bankaları genişlemeci para politikalarıyla öne çıkmış, Amerikan Merkez Bankası ise sıkı para politikasını kademeli olarak uygulamaya koymuştur. Bazı merkez bankalarının enflasyon ve iç talebi artırmaya yönelik yürüttüğü politikalar, kur dalgalanmalarının, ekonomik ivme kayıplarının ve küresel ticaretteki yavaşlamanın önüne geçememiş, IMF, OECD ve Dünya Bankası gibi birçok önemli kuruluş büyüme beklentilerini düşürmüştür. Türkiye ekonomisiyle ilgili 2016 yılı başlarındaki olumlu beklentiler, bölgede ve ülkemizde yaşanan siyasi ve jeopolitik riskler nedeniyle yıl sonuna doğru güçlü büyüme beklentisini ılımlı büyümeye çevirmiştir. Cam Ambalaj Grubu nun en büyük kapasiteli uluslararası yatırımlarını barındıran Rusya, 2016 yılında dünyanın en büyük 12. ekonomisine sahiptir yılında başlayan siyasi ve ekonomik krizler, 2015 yılında Rusya ekonomisinde %3,7 daralmaya sebep olmuş ve bunu 2016 yılında nispeten azalan %0,6 ekonomik daralma takip etmiştir. Ekonomik daralmalar, Rusya nın para birimi Ruble üzerinde 2014 ve 2015 yıllarında yüksek bir değer kaybı ile etkisini göstermiştir. Rusya da toplam gelir bütçesinin %50 sini ve toplam ihracatın %70 ini petrol ve doğal gaz türevleri oluşturmaktadır. Petrol fiyatlarında 2014 yılının ortasından başlayarak 2015 yılının başına kadar yaşanan düşüş, Rusya ekonomisindeki daralmanın ve para birimindeki değer kaybının en önemli etkenlerinden olmuştur. Ukrayna krizinin etkisi ile batı tarafından uygulanan yaptırımlar ülkeye giren yabancı yatırımların düşmesine neden olmuş, 2014 ve 2015 yıllarında toplamda %90 seviyesinde düşüş yaşanmıştır yılı ise Rusya ekonomisinin toparlanmaya başladığı bir yıl olarak değerlendirilmektedir. Aralık 2016 da gerçekleştirilen OPEC zirvesinden çıkan petrol üretimini düşürme kararının ardından petrol fiyatlarında bir artış yaşanmıştır. Bu artış yerel para birimi Ruble nin değerlenmesine sebep olmuştur. Bununla birlikte yabancı yatırımlarda 2016 yılının dokuz aylık döneminde 2015 yılının tümüne göre %28 lik artış yaşanmıştır. Bu bilgiler ışığında, 2017 yılının Rusya için ekonomik anlamda daha olumlu bir yıl olacağı beklenmektedir. Öte yandan Ukrayna ve Rusya arasındaki ikili ilişkilerdeki halen devam eden gerilim, Cam Ambalaj Grubu nun en son büyüme adımı olan Ukrayna Merefa tesisinde belirli bir süreyle üretime ara verilmesi kararının devamına yol açmıştır. Gündemin soğuması ve mevcut konjonktürün iyileşmesi beklentilerinin devamı tesisin yeniden değerlendirilme fırsatlarını ortaya çıkaracaktır. Dünyadaki Gelişmeler ve Cam Ambalaj Pazarına Etkileri Küresel cam ambalaj pazarında ve girdi verilen dolumcu pazarlarında kapasite artırımları ve konsolidasyon faaliyetleri 2016 yılında da devam etmiştir. Ar-Ge faaliyetlerinin etkisi ile cam ambalaj üretim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, gelişmekte olan ülkelerde artan sağlık algısı ve bilinçli tüketim ile dünya cam ambalaj pazarının büyümesi 2016 da da devam etmiş ve pazar 43 milyar ABD doları seviyesine ulaşmıştır. Nüfus-yoğun ülkeler olan Hindistan ve Çin, 2016 yılında dünya ortalama cam ambalaj büyümesinin üzerinde performans sergilemişlerdir. Küresel cam ambalaj pazarında Amerika ve özellikle Batı Avrupa bölgeleri doygunluğunu korumakla birlikte ilgili coğrafyalardaki stratejik satın almalar cam ambalaj pazarındaki hareketliliği artırmıştır. Komoditi ürünler (bira ve yüksek alkollü içki sektörüne yönelik üretilen şişeler ve gıda sektörüne yönelik üretilen kavanozlar), özellikle cam ambalaj tüketiminin daha hızlı büyüdüğü Asya Pasifik Bölgesi nde daha hızlı gelişme gösterirken, Avrupa Bölgesi ndeki tüketim yenilikçi ürünlere yoğunlaşmaktadır. Rusya ya, ABD ve AB ülkeleri tarafından uygulanan baskılar ve ekonomideki yavaşlama, ülkedeki cam ambalaj üretim kapasitelerinin de daralmasına yol açarak, cam ambalaj büyümesinin dünya ortalamasının altında seyretmesine neden olmuştur. Rusya daki gelişmelere yüksek seviyede duyarlılık gösteren Gürcistan cam ambalaj pazarının yılları arasında yılda ortalama %5 büyüme göstermesi beklenmektedir yılında Türkiye ekonomisi, küresel ekonomideki ivme kaybı ve ülkedeki siyasi ve ekonomik belirsizlikler nedeniyle potansiyel büyüme kabul edilen %5 in altında büyümüş ve bu durum tüm sektörlerde olduğu gibi cam ambalaj sektörüne de yansımış, Türkiye cam ambalaj pazarı önceki yıllara oranla düşük büyüme göstermiştir. Bu nedenle zor bir yıl geçiren Türkiye cam ambalaj pazarı, baz etkisiyle beraber 2016 yılında yüksek büyüme kaydetmiştir. Son yıllarda dinamik bir değişim sergileyen Türkiye cam ambalaj pazarında rekabet, oyuncu ve kapasite artışının yanı sıra ithalat nedeniyle de yoğun olarak hissedilmeye başlanmıştır. Avrupa nın ve dünyanın 5. büyük cam ambalaj üreticisi 2016 YILI KAZANIMLARI Şişecam Cam Ambalaj, küresel gelişmelerin ve iç pazar dinamiklerinin hareketlilik arz ettiği ve iç pazarda artan üretim kapasiteleriyle rekabetin yoğunlaştığı 2016 yılında da büyümesine devam etmiştir. Müşteriye sunulan değeri her zaman ön planda tutan Şişecam Cam Ambalaj, ürün çeşitliliği konusunda Türkiye de lider cam ambalaj üreticisi olmaya devam etmektedir. Grup, müşterileriyle stratejik iş birliği içinde yenilikçi ve özgün tasarımlara imza atarken, beklentilerin ötesinde bir hizmet sunmayı başarmıştır yılında Şişecam Anadolu Cam Sanayii A.Ş nin satışları miktar bazında %4 artmıştır. Şirketin net cirosu milyon TL ye ulaşmış, satış gelirlerinin yaklaşık %35 i yurt dışı operasyonlardan sağlanmıştır. Grup, Türkiye operasyonlarından ihracatta 125,4 bin tona ulaşarak kuruluşundan bu yana en yüksek yurt dışı satışını gerçekleştirmiştir. Tesisler ve Kapasiteler Şirket, faaliyetlerini Türkiye, Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Gürcistan olmak üzere dört ülkede, toplam 2,3 milyon ton/yıl üretim kapasitesi ile sürdürmektedir

23 Gıda, içecek, ecza ve kozmetik sektörlerinde, çeşitli hacim ve renklerde, cam ambalaj üretimi Türkiye Faaliyetleri Şişecam Cam Ambalaj, Türkiye deki üretim faaliyetlerini Mersin, Bursa ve Eskişehir de bulunan toplam üç tesis ve 10 fırınla sürdürmektedir. Kurulduğu günden bugüne pazarda lider üretici olma özelliğini koruyan Şirket, 2016 yılında da rekabet gücünü pekiştirmeye yönelik çalışmalara devam etmiştir yılında faaliyete geçen Eskişehir Fabrikası nın üretim verimliliği, 2016 yılı içerisinde diğer tesis seviyelerini yakalamış; yeni bir tesis olmasına rağmen çok çeşitli ürün gamıyla rekabet edebilme yetkinliğine erişmiştir. Şişecam Cam Ambalaj Eskişehir Fabrikası, Türkiye de sağlık sektörüne yönelik üretim yapabilecek standartlarda temiz odaya sahip tek üretici konumundadır. Ayrıca Eskişehir de kurulan yıllık 300 milyon adet üretim kapasiteli baskı tesisi sayesinde fabrika, müşterilerine dekorlu ürünler sunarak pazarda farklılaşma ve rekabet avantajı sağlamaktadır. Türkiye cam ambalaj pazarının lokomotifi olarak kabul edilen maden suyu sektörü Şişecam Cam Ambalaj satışları içerisinde liderliğini korumakta, gıda ve alkollü içki sektörleri ile birlikte toplam satışların yaklaşık %69 unu oluşturmaktadır. Şişecam Cam Ambalaj, maden suyu üretimine yönelik konsantre pazar odağını diğer sektörlere de çevirerek riski dağıtma yoluna gitmiş, rekabet ortamındaki gelişmelerden en yüksek potansiyeli sağlamak adına sektörel satış dağılımını daha dengeli bir satış programı ile güçlendirmiştir. Cam ambalajların dayanıklılığının artırılması, ürünlerin hafifletilmesi, üretimdeki süreç girdilerinin ve atıkların azaltılması, yenilenebilir enerji kullanımı ve cam geri dönüşümünün artırılması gibi konular 2016 yılında da önemini korumuş ve yıl içerisinde bu kapsamda yeni çalışmalar başlatılmıştır. Bütün fabrikalarda, enerji tasarrufu başta olmak üzere çeşitli geliştirme ve maliyet düşürme çalışmalarına devam edilmiştir. Türkiye Dışı Faaliyetler Şişecam Cam Ambalaj ın ilk yurt dışı yatırımı olan Gürcistan Mina tesisinde 2014 yılında 30 bin ton/yıl kapasiteli 2. fırının devreye alınması ile Cam Ambalaj Grubu nun pazardaki konumu iyice güçlenmiştir. Bu yatırım ile müşteri taleplerine daha hızlı cevap verilerek pazar payında artış sağlanmıştır. Mina tesisi, Gürcistan daki tek cam ambalaj üreticisi olarak pazar liderliğini, özellikle maden suyu, şarap ve alkolsüz içecek sektörüne yönelik yaptığı üretim kombinasyonu ile devam ettirmektedir. Grubun diğer bir faaliyet bölgesi olan Rusya da, cam ambalaj talebi yılları arasında her yıl yaşanan gerilemeler ile %21 lik düşüş kaydetmiştir. Taleplerdeki düşüşün ana sebeplerini ekonomide yaşanan krizlerin yol açtığı alım gücündeki azalma ve devletin alkollü içeceklerin tüketimini azaltmaya yönelik ortaya koyduğu vergi artırımı, reklam ve satış yasakları gibi uygulamalar oluşturmuştur. Rusya da 2013 yılından bu yana 13 cam üretim tesisi faaliyetlerine son vermiştir. Tesis kapanmalarına rağmen iç pazarda arz-talep dengesi üreticilerin oldukça aleyhine bir şekilde devam etmektedir. Bu durum cam ambalaj üretim sektöründe yoğun bir rekabetin oluşmasına sebep olmuş ve satış fiyatlarının düşmesine yol açmıştır. Grubun Rusya Federasyonu nda faaliyet gösteren kolu olan Ruscam, olumsuz şartlara rağmen pazardaki lider cam ambalaj tedarikçisi konumunu güçlendirerek sürdürmeyi başarabilmiştir. Ruscam, pazarda finansal istikrarı, üretim tecrübesi ve kalitesi, iş geliştirme ve yönetim gücü ile rakiplerinin bir adım önünde seyretmektedir. İç pazardaki talebin düşüşü ve kur avantajı Ruscam ı ihracata yöneltmiş ve 2012 den bu yana Bağımsız Devletler Topluluğu dışına yaptığı satışları dört kattan fazla artırmıştır. Birçok alt sektörde faaliyet gösteren Ruscam, 2016 yılında satışlarının ton bazında %77 sini bira ve alkollü içki pazarına yapmıştır. Bununla birlikte, Ruscam sertifikasyon ve diğer hazırlıklarını yaparak yakın zaman içinde ilaç alt sektörüne de satış gerçekleştirmeyi planlamaktadır yılında bir önceki yıla göre satış seviyesini koruyan Ruscam, aynı zamanda pazardaki fiyatlarını da enflasyonun üzerinde artırma başarısını göstererek, verimlilik odaklı çalışmalar sayesinde maliyetlerini de daha etkin şekilde yönetebilmiştir. Ayrıca, büyük uluslararası müşterileri ile sürdürülebilir bir üretim-talep dengesi oluşturmuş; kalite ve müşteri hizmetlerinde köklü ve kalıcı yatırımlarla pazardaki konumunu çok daha güçlü bir seviyeye çıkartmış ve 2016 yılını başarılı bir tablo ile kapatmıştır. Grubun Ukrayna da faaliyet gösteren tesisi, 2014 yılının Aralık ayında, Ukrayna daki ekonomik ve siyasi belirsizlik ile olumsuzlukların yanı sıra, mevcut fırın ömrünün sonuna gelinmesi nedeniyle üretimine ara vermiştir. Şişecam Cam Ambalaj, istikrar sağlanana kadar Ukrayna pazarına diğer bölgelerdeki operasyonlarından destek vermeyi sürdürecektir. OMCO-İstanbul Şirket in cam ambalaj kalıplarında uzmanlaşmasını sağlamak ve verimliliği artırmak amacıyla OMCO International NV. (Belçika) ile iş ortaklığı sonucu kurulan OMCO-İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş., 2016 yılında da kalıp üretim faaliyetlerine devam etmiştir. Şirket, geçen yılla paralel bir ihracat stratejisi yürütmüştür. 332 milyon TL lik yatırım harcaması 2016 yılında Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Gürcistan da toplam 332 milyon TL tutarında modernizasyon ve iyileştirme yatırımı başarıyla yürütülmüştür. Cam ambalaj pazarında artan rekabet nedeniyle, rekabetçi maliyet, tedarik zincirinde mükemmellik, yalın üretim ve yüksek otomasyon gibi konulara odaklanılmıştır. Bunun yanı sıra, Grubun tüm fabrikalarında, enerji tasarrufu başta olmak üzere çeşitli geliştirme ve maliyet düşürme çalışmalarına hız verilmiştir. Bu projelerin sonucunda, Türkiye de yaklaşık 18,7 milyon TL ve yurt dışı operasyonlarda 15,4 milyon TL tasarruf sağlanmıştır. Türkiye Grup, 2016 yılında Türkiye deki fabrikalarında modernizasyon, soğutma sonu ve kalite kontrol konularında yoğun bir yatırım programı gerçekleştirmiştir. Enerji giderlerinin, faaliyetler için önemli bir maliyet oluşturması nedeniyle atık ısının geri kazanımından enerji elde edilmesine odaklanılmıştır. Bu şekilde bacalardan kaybedilecek ısı, atık ısı kazanları vasıtasıyla hijyen ve ısıtma amaçlarıyla kullanılabilmekte ve önemli seviyede enerji tasarrufu sağlanabilmektedir. Rusya Federasyonu 2016 yılında Cam Ambalaj Rusya Grubu satış performansı beklentilerini karşılamış, son yıllardaki yerel para birimindeki en yüksek operasyonel kârlılığa ve satış hasılatına ulaşmıştır. Ruscam Gorokhovets ve Ufa tesislerindeki fırınların soğuk tamiri gerçekleştirilerek, üretim devamlılığının ve randımanların hedeflenen düzeylere çıkarılması sağlanmıştır. Ayrıca aktif fabrikaların hepsine endüstriyel otomasyon sistemi Vertech uygulanarak, üretkenlik ve kalite seviyelerinde iyileşme sağlanmıştır. Gürcistan 2014 yılında 30 bin ton/yıl kapasiteli yeni fırının devreye alınmasıyla üretim kapasitesi toplam 60 bin ton/yıla ulaşan Mina tesisi, 2016 yılında da aynı tonaj ve kalite seviyesiyle özellikle maden suyu, şarap ve alkolsüz içecek sektörüne yönelik üretim yapmaya devam etmiştir

24 Ödüllerle taçlanan kalite, sorumlu ve çevreci yaklaşım Çevre Uygulamaları Şişecam Cam Ambalaj, çevre koruma sorumluluğunun farkında olarak, gelecek nesillere yaşanılacak bir dünya bırakılması gerektiğine inanmaktadır. Bu yaklaşım, Şirket in stratejik yönetiminin temel prensipleri arasında yer almaktadır ve süreçlerin her safhasına entegre edilmiştir. Şişecam Cam Ambalaj ın hedefi, bütün çevre koruma faaliyetlerini Çevre Yönetim Sistemi yaklaşımıyla, mevzuata uygun ve sürdürülebilirlik prensipleri doğrultusunda yürütmektir. Ödüllü Ürün Tasarım Merkezi nden Yeni Ürün Çalışmaları Dünyada ve Türkiye de cam ambalaj üretiminde yenilikçi ve yaratıcı duruşuyla önemli bir yere sahip olan Şişecam Cam Ambalaj, 2006 yılından bu yana Ürün Tasarım Merkezi ile müşterilerine destek vermeye devam etmektedir. Merkez, özgün tasarımlarıyla 10 yıl içinde 63 adet ödül kazanmıştır. Tüketici ve markaların farklı cam ambalaj taleplerini karşılayan Şişecam Cam Ambalaj, bunu endüstri tasarımı ve ileri mühendislik bilgilerinin yanı sıra sahip olduğu köklü deneyimle gerçekleştirmektedir yılında cam ambalajın fonksiyonlarını geliştirici 25 proje konusunda toplam 456 tasarım çalışması yapılmıştır. Ürün Tasarım Merkezi, sunduğu ürünlerin katma değerini artırmak, müşteri ve son tüketici faydasını geliştirmek amacıyla Baskı Tesisi ve ArTeGe sektörünün öncü firmalarıyla iş birlikleri gerçekleştirmektedir. Merkez, ayrıca yeni ürün geliştirme projeleriyle patent başvuruları yapmakta ve farklı sistem tasarımları ile mevcut pazarları büyütürken yeni pazarlar geliştirmektedir. Ürün Tasarım Merkezi, tasarım sürecini bir bütün olarak ele almakta ve son tüketiciyi hedefleyerek çalışmaktadır. Bu çalışmaları ile müşterilere bir çözüm ortağı olmaya 2016 yılında da devam etmiştir. Hayata Cam Katmaya Devam Ediyoruz Şişecam Cam Ambalaj olarak cam ambalaj konusunda tüketiciyi bilinçlendirme çalışmaları kapsamında kurumsal internet sitesinin yanı sıra ayrı bir web platformu olarak 2012 yılından bu yana yayında olan hayatacamkat.com sitesi de yenilenmiş haliyle faaliyetlerini sürdürmektedir. Modern bir internet sayfası yüzüne kavuşan site, dinamik bir yapıda tasarlanmıştır. Nihai tüketici odaklı olan Hayata Cam Kat, cam ambalajın sağlıklı, güvenilir, çevre dostu ve prestijli bir ürün olduğuna dair toplumsal bilinci artırmayı amaçlarken bunu eğlenceli ve ilgi çekici yollarla yapan bir web sitesi konumundadır. Sosyal medyada da (Facebook, Instagram ve Youtube) yayını bulunan platform; yarışmaları, önemli günlerdeki paylaşımları, ilgi çeken haberleri sayesinde sahip olduğu güncel yapısıyla takipçilerine ulaşmaktadır. Şişecam Cam Ambalaj dan Cam Ambalaj Sağlıktır Konferansı Dünyanın en büyük cam ambalaj üreticileri arasında yer alan Şişecam Cam Ambalaj, cam ambalaj kullanımının başta insan sağlığı olmak üzere hem çevre hem de ekonomik açıdan öneminin vurgulandığı Cam Ambalaj Sağlıktır konferansına ev sahipliği yapmıştır. 1 Nisan 2016 tarihinde gerçekleşen konferansta Avrupa Cam Ambalaj Üreticileri Birliği (FEVE) Genel Sekreteri Adeline Farrelly ile gıda kimyası ve teknolojisi alanında Avrupa nın önde gelen bilim insanlarından Prof. Dr. Dieter Schrenk konuşmacı olarak yer almışlardır. Şişecam Cam Ambalaj, kendi faaliyetlerinden kaynaklanan çevresel etkiler dışında tedarikçilerine ait çevresel etkileri de değerlendirmek üzere planları merkez ofis tarafından oluşturulan ve Türkiye deki üç fabrikası tarafından ortaklaşa yürütülen tedarikçi denetimleri gerçekleştirmektedir. Kalite, çevre, iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri ile süreç başlıklarını içeren denetimler sonucunda tespit edilen uygunsuzluklara ilişkin aksiyon planları oluşturulmakta, tedarikçilerin gelişim performansları yakından takip edilmektedir. Raporlama döneminde 27 tedarikçi bu kapsamda denetlenmiş olup bulunan uygunsuzluklara karşı aksiyon planları talep edilmiştir. Şişecam Cam Ambalaj, enerji yoğunluğu yüksek bir sektörde faaliyet gösterdiği için, çalışmalarında enerji kullanımını azaltmayı ve enerji verimliliğini artırmayı en öncelikli konular arasında görmektedir. Öncelik verilen diğer konular, toplam sera gazı emisyonlarının ve atıkların azaltılması ve doğal kaynakların korunmasıdır. Cam kırığı kullanımına yönelik çalışmalar Şişecam Cam Ambalaj camın en doğal ve sağlıklı ambalaj malzemesi olması bilincinden hareketle insana ve çevreye değer katmak için tüm faaliyetlerini çevre dostu ve sürdürülebilir bir anlayışla yürütmektedir. Bu doğrultuda üretim tesislerinde geri dönüştürülmüş cam (cam kırığı) miktarını ve kalitesini artırarak kaynak tüketimini en aza indirgemeyi amaçlamaktadır. Kalite ve miktar primleri uygulamalarına devam ederek cam kırığı tedarikçileri desteklemeyi ve sürekli iyileştirmeyi hedeflemektedir. Bu kapsamda yapılan çalışmalar neticesinde 2016 yılında 162 bin ton geri dönüştürülmüş cam temin edilmiştir. TASARIM ÖDÜLLERİ Kestane Doğal Kaynak Suyu Şişesi - 3 Ödül Ambalajın Ay Yıldızları Yarışması: Yetkinlik Ödülü Gümüş Ödül Design Turkey Yarışması: Üstün Tasarım Ödülü WPO: Worldstar 2017 Ödülü Kemal Kükrer Salata Sosu Şişesi - 2 Ödül Ambalajın Ay Yıldızları Yarışması: Yetkinlik Ödülü Design Turkey Yarışması: Üstün Tasarım Ödülü Hatay Gazoz Şişesi (Işın Meşrubat) - 1 Ödül Design Turkey Yarışması: İyi Tasarım Ödülü 2017 YILI BEKLENTİ VE HEDEFLERİ Şişecam Cam Ambalaj, değişen küresel ve Türkiye cam ambalaj pazarı dinamikleri karşısında, sürdürülebilir kâr ve değer yaratarak Türkiye pazar liderliğini korurken, küresel oyuncu olma hedefine yönelik çalışmalarına 2017 yılında da hız kesmeden devam edecektir. İnsana, doğaya ve çevreye duyulan saygı çerçevesinde cam ambalaj tüketimini artırmaya yönelik çalışmalar gerçekleştirirken, lider bir cam ambalaj firması olarak gerek yurt içi gerek yurt dışı pazarlarda rekabet yetkinliklerini geliştirmeye odaklanacaktır. Gelişmiş üretim ağı ve üretim tesislerinde yüksek otomasyon ile Akıllı Fabrikalar ın oluşturulması, tesisler arası Öğrenen İşletme yapısının geliştirilmesi ve Endüstri 4.0 uyumluluğu ile her alanda üretim verimliliğinin artırılması sağlanacaktır. Teknolojik üstünlüğünü, yenilikçi ve özgün bakış açısıyla birleştiren Şişecam Cam Ambalaj, başta çalışanları ve müşterileri olmak üzere tüm paydaşlarının geleceğinde, geçmişte olduğu gibi önemli rol oynamaya devam edecektir. Grubun, süreçlerin yönetiminde gerçekleştirdiği iyileştirmeler ve yeniliklerle operasyonel mükemmelliğe ulaşmak 2017 yılı için de en önemli odak konularından biri olacaktır. ANADOLU CAM SAN. A.Ş. KONSOLİDE GÖSTERGELERİ * (M TL) Satışlar Uluslararası Satışlar Brüt Kâr Finansman Öncesi Faaliyet Kârı Ana Ortaklık Payı FAVÖK Net Finansal Borçlar Özkaynaklar Varlıklar Toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı * Anadolu Cam San. A.Ş., JSC Mina, OOO Ruscam, OOO Ruscam Glass Packaging Holding, Anadolu Cam Investment B.V, OOO Ruscam Management Company, OOO Ruscam Glass, Merefa Glass Company Ltd., OOO Energosystems, CJSC Brewery Pivdenna, Balsand B.V, PAO Ruscam Pokrovsky, Anadolu Cam Yenişehir San. A.Ş., Anadolu Cam Eskişehir San A.Ş., Omco İstanbul, AC Glass Holding B.V. yı kapsamaktadır. Frida Maden Suyu Şişesi - 1 Ödül Design Turkey Yarışması: İyi Tasarım Ödülü 44 45

25 ŞİŞECAM KİMYASALLAR GÜVENE DOKUNMAK Sürdürülebilirlik odaklı üretim süreçlerimiz ve çevreye duyarlı üretimimizle hayata odaklıyız. Tüm bileşenlerimizle güven ve kalite sunuyor, küresel standartlardaki ürünlerimizle öncülüğümüzü sürdürüyoruz.

26 ŞİŞECAM KİMYASALLAR Şişecam Kimyasallar, enerji verimliliği, çevre koruma ve sürekli gelişim odaklı çalışmaları, ürün ve hizmet kalitesi, pazar çeşitlemesi ve hedef pazarlardaki başarılı performansıyla küresel ölçekteki güçlü konumunu pekiştiriyor YILINA GENEL BAKIŞ 2016 yılı, Türk ve dünya ekonomisi için siyasi ve ekonomik risklerin öne çıktığı bir dönem olmuştur. Rusya, Çin ve Brezilya ekonomisindeki ivme kaybı devam etmiş, küresel ekonomideki büyümede düşüş yaşanmıştır. Yılın son çeyreğinde gerçekleşen başkanlık seçimi sonucunda ABD nin ekonomi politikalarına yönelik belirsizlikler küresel riskleri artırmıştır. Avro Bölgesi nde ise İtalya nın bankacılık krizi ve anayasa referandumu, Yunanistan krizinin derinleşmesi, Brexit kararı gibi gelişmelere rağmen, ekonomi nispeten ılımlı bir büyümeye işaret etmektedir. Soda Sektöründeki Gelişmeler 2016 yılı global bazda soda ürünlerinin bölgesel talep gelişimine bakıldığında, en büyük talep artışının %4 ile Hindistan kıta sahanlığında gerçekleştiği, bunu Şirket in önemli soda ihracat pazarlarımız konumunda olan Orta Doğu ve Orta Avrupa nın %3 büyüme oranı ile izlediği görülmektedir. Dünya soda tüketiminin yaklaşık %40 ını gerçekleştiren Çin de, 2016 yılı soda talebi, yavaşlayan inşaat sektörüne bağlı düz cam üretimindeki düşüş nedeniyle beklenenin altında büyüme göstermiştir. Önemli soda üreticilerinden biri konumundaki Rusya da ise ihracat lehine gelişen paritenin de etkisiyle yerel üreticiler 2016 yılında operasyonel iyileştirmeler yaparak kapasite kullanım oranlarını artırmışlardır. Global soda talebinin %51 ini oluşturan cam sektörünün 2016 yılı talep artışı %1,5-2 oranında gerçekleşmiştir. Sodanın ikinci nihai tüketim alanı olan deterjan sektöründe bölgesel farklılıklar görülmekle beraber küresel bazda %2 seviyesinde talep artışı yaşanmıştır yılında Türkiye de soda kullanan sektörlerin başında gelen cam sektörünün talebi geçmiş yıl seviyelerinde, stabil bir seyir izlemiştir. Deterjan sektöründe talep, yerel deterjan üreticilerinin gerek Orta Doğu ülkeleri gerekse batı ve doğu sınır komşularının yükselen taleplerine paralel olarak artan satışlarla yükselen trendini sürdürmüştür. Tekstil sektörünün talebi döviz kurlarındaki dalgalanmalar, Avrupa ve Rusya ya yapılan tekstil ihracatlarının ivmesini kaybetmesi, turizmdeki kaybın tekstilcileri olumsuz etkilemesi nedeniyle yıl boyunca durağan-daralan bir seyir izlemiştir. Diğer taraftan, sodyum bikarbonat ürününü girdi olarak kullanan yem ve gıda sektörlerinin sınır ticareti ile iç piyasadan alım yapan İran, Irak ve Suriye nin de etkisi ile 2016 yılında büyümesi, bu ürüne olan talebi artmıştır. Krom Bileşikleri Sektöründeki Gelişmeler Krom kimyasallarında hizmet verilen deri, emprenye, pigment ve metal kaplama gibi sektörlerde yaşanan durgunluk, hatta kimi bölgelerde gerileme ve azalan talep nedeniyle yoğun rekabet devam etmiştir. Yılın son çeyreğinde emtia fiyatlarındaki yukarı yönlü hareketin yanı sıra, krom kimyasallarının ana hammaddesi konumundaki kromit madeni fiyatlarındaki sert yükseliş krom kimyasalları fiyatlarına yansımıştır. Türkiye de deri sanayii, ana ihracat pazarı olan Rusya ile yaşanan uçak krizinden en fazla etkilenen sektörlerden biri olmuştur. Temmuz sonrasında yaşanan gelişmeler ise yılın geri kalanında tüm reel sektörlerde durgunluğa ve TL nin yabancı para birimleri karşısında değer kaybetmesine sebep olmuştur. Ülkemizde deri sektörü net bir küçülme yaşarken, metal kaplama sektöründe son yıllarda görülen nispi büyüme 2016 da da devam etmiştir YILI KAZANIMLARI İstikrarlı Performans Faaliyetlerini altı ülkede sürdüren Şişecam Kimyasallar, dünya genelinde artan ekonomik ve siyasal belirsizliklere rağmen 2016 yılında mevcut tesislerdeki yatırımlarıyla istikrarlı performansını korumuştur. Sağlanan pazar çeşitlemesi ile hedef pazarlardaki yayılma stratejileri satış gelirlerine olumlu yansımıştır. Önceki yıla göre Grubun yıllık konsolide satış gelirleri %11 yükselmiş, uluslararası satışları %9 artış göstermiştir. Soda Ürün Grubu Satış Gelirlerinde %17 Artış 2016 yılı, dünyada soda arz ve talebinin dengeli seyrettiği bir dönem olmuş, soda ürün grubu açısından başarılı bir yıl olarak tamamlanmıştır. Soda satış gelirleri TL bazında önceki yıla göre %17 artış göstermiş; Mersin, Bosna Hersek ve Bulgaristan daki üretim ortaklığı olan Solvay Sodi tesislerinde toplam 2,3 milyon ton soda üretimi gerçekleştirilmiştir. Avrupa da en büyük 4. soda üreticisi konumunda olan ve dünyada ilk 10 arasında yer alan Soda Sanayii A.Ş., bu üç tesisin konsolide toplam soda satışlarının %65 ini uluslararası pazarlarda yapmıştır. Soda Sanayii A.Ş., uluslararası rakipleriyle karşılaştırıldığında, sahip olduğu zengin hammadde kaynakları, enerji yönetim sistemi, ürün kalitesi, üst seviyedeki operasyonel verimliliği ve limana yakın konumunun sağladığı lojistik avantajı ile ön plana çıkmaktadır. Yatırımlar kapsamında Mersin Soda Fabrikası nda kapasite artışı yatırımı tamamlanmış, yeni buhar üretim tesisi devreye alınmış, tesislerde sürdürülebilir hammadde tedariğine yönelik çalışmalar devam etmiştir. Artan üretimi ve pazar penetrasyonu ile bölgenin yükselen yıldızı olan Bosna Hersek teki Şişecam Soda Lukavac, Güneydoğu Avrupa pazarındaki konumunu güçlendirerek sürdürmektedir. Avrupa nın 4. ve dünyanın 10. büyük soda üreticisi Soda Sanayii A.Ş., bünyesinde bulunan Kojenerasyon Santrali ile kendi proses buhar ihtiyacını karşılamaktadır. 252 MW lık elektrik üretim kapasitesine sahip Kojenerasyon Santrali, 2016 yılında 3,9 milyon ton buhar üretiminin yanı sıra 1,9 milyar kwh elektrik satışı gerçekleştirmiştir. Krom Ürün Grubunda Sürdürülebilir Satış Performansı Krom ürünlerini girdi olarak kullanan deri, emprenye, pigment ve metal kaplama gibi sektörlerde büyüme trendleri, kullanım alanları ve coğrafi bölgelere göre farklılıklar göstermiştir yılında deri sanayii Asya ülkelerinde gerilerken, Avrupa ve ABD pazarları stabil seyretmiştir. Güney Amerika ve Afrika pazarlarında ise nispeten düşük oranlarda da olsa büyüme gözlemlenmiştir. Pigment sanayinde Asya ülkelerinde büyüme görülürken, metal kaplama sektöründe ise Asya ve ABD de önceki senelere kıyasla iyileşme yaşanmıştır. Komşu ülkelerde yıl boyunca yaşanan karışıklıklar Türkiye de tüm sektörlerle birlikte deri, emprenye ve metal kaplama sektörlerini de olumsuz etkilemiştir

27 Bosna Hersek teki Şişecam Soda Lukavac Fabrikası nda enerji verimliliğini artırma, maliyeti düşürme ve çevre mevzuatına uygun üretimin güvence altına alınmasını hedefleyen yeni buhar kazanı yatırımı 2016 yılının ilk çeyreğinde devreye alınmıştır. Bunlara ek olarak, yıl boyunca altyapı güçlendirme, modernizasyon ve alternatif tuz tedariği yatırımları yürütülmüştür. Şişecam Kimyasalların Ar-Ge faaliyetleri, soda ve krom bileşikleri üretiminde mevcut proseslerin çevreye uyumlu bir şekilde düşük maliyetli teknolojilerle geliştirilmesi, ürün portföyünün katma değeri yüksek yeni ürünlerle zenginleştirilmesi, maliyet düşürücü ve verimlilik artırıcı çalışmalar ile rekabet gücünün artırılması hedefleri doğrultusunda gerçekleştirilmektedir yılında, soda ürün grubunda, ürün geliştirme ve modelleme faaliyetleri sürdürülmüştür. Krom ürün grubunda ise proses ve ürün kalitesi geliştirme konularında çalışmalar yürütülmüş; yeni deri kimyasalları geliştirmek üzere laboratuvar ve pilot ölçekli denemeler devam etmiştir. Camdan deriye, deterjandan seramik ve yem sektörüne uzanan geniş yelpazede hammadde üretimi Tüm bu gelişmelere rağmen 2016 yılında başarılı bir performans sergileyen krom ürün grubunda hedeflenen satış gelirlerine ulaşılmıştır. Şişecam Kimyasallar pigment ve deri sanayine sunduğu ürünlerle özellikle Asya ve Uzak Doğu daki pazar payını yükseltmiş, benzer şekilde Güney Amerika ve Güney Afrika deri sanayiinde pazar penetrasyonunu artırmıştır. Özellikle sodyum bikromat ürününde satış miktarı ve gelirlerde hedeflerin üzerinde sonuçlar elde edilmiştir. Öncelikle Çin ve Asya ülkelerinde, akabinde Avrupa pazarında uygulanan etkin satış ve pazarlama faaliyetleri ile bu bölgelerdeki pazar payları artırılmıştır. Kromik asitte, genişletilen ülke ve müşteri portföyünün de katkısıyla satış miktarları 2015 yılına kıyasla artırılmıştır. Krom III ürünlerinde ise bir önceki yılın satış miktarları korunmuştur. Yurt içinde bazik krom sülfat pazarındaki daralmaya rağmen pazar payı korunmuş, kromik asit satış miktarında ise satış performansına yönelik iyileştirici uygulamalar neticesinde bir önceki yıla kıyasla kayda değer artış kaydedilmiştir. Ana üretim üssü Mersin/Türkiye deki Kromsan Fabrikası olmak üzere İtalya ve Çin de yapılanması bulunan Şişecam Kimyasallar bünyesindeki krom iş alanında satış gelirlerinin %85 ini ihracat faaliyetlerinden temin etmiştir. Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası, ileri üretim teknolojisi, yüksek kapasite kullanım oranı, ürün geliştirme faaliyetleri, sürekli yüksek kalitede üretim kabiliyeti, yaygın satış ağı ve yüksek çevre standartlarıyla faaliyet alanında lider firma olma özelliğini 2016 da da sürdürmüştür. Şişecam Kimyasallar, Avrupa daki kuruluşu Cromital S.p.A. ile likit ve toz bazik krom sülfat üretim ve satışında bölgedeki en büyük deri işleme merkezi olan İtalya da lider pozisyonunu korumaktadır. Bu tesis, aynı zamanda likit kromik asit, likit sodyum bikromat ve metal kaplama sektörüne yönelik krom III ürünlerinde Avrupa genelinde önemli bir konuma sahiptir. İtalya da metal kaplama sektörünün kromlu atık sularının arıtılması ve geri kazanılması konusunda lisans sahibi tek tesis olan Cromital S.p.A., atıklardan kazandığı kromu tekrar kullanılabilir hale getirerek çevrenin korunmasına katkı sağlamaktadır. Şirket 2013 yılında başladığı baca gazı arıtma ve deri sanayine yönelik sodyum bikarbonat satışlarını 2016 da da sürdürmüştür. Şişecam Kimyasallar, hem soda hem de krom ürünlerinde önemli miktarda ihracatı olan bir şirket olarak, Avrupa Birliği için büyük önem arz eden EC/1907/2006 sayılı REACH Yönetmeliği (Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlaması) kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmeye 2016 yılında da devam etmiştir yılında başlatılan kromik asit ürününün REACH kapsamındaki izin çalışmaları, Mayıs 2015 de Avrupa Kimyasallar Ajansı na yapılan izin başvurusu ile resmi olarak başlatılmış, çalışmalar 2016 yılında da devam etmiştir. Sürecin 2017 yılının ilk çeyreğinde sonuçlanması beklenmektedir. Lider kaydettireni olunan krom nitrat ürününün kayıt dosyasına 2016 yılında iki firma daha dahil edilmiştir. Şişecam Kimyasallar, 2016 yılında Çin in Şanghay kentinde düzenlenen All China Leather Fair fuarında yer almıştır. 20 ülkenin yanı sıra Çin in tüm bölgelerinden çok sayıda firmanın katıldığı fuarda, Soda Sanayii A.Ş. nin deri ürünlerine yönelik lider markası TANKROM ve Ecol-tan uluslararası katılımcıların bilgisine sunulmuştur Nisan ayında düzenlenen 5. Dünya Yem Kongresi ne bronz sponsor olarak destek verilmiş, sektörün önde gelen firmaları ile bir araya gelerek ilişkiler güçlendirilmiş ve yeni üretime başlayan firmalarla iletişim kurularak yeni satış imkanları yaratılmıştır. Ayrıca, Avrupa Soda Külü Üretici Birliği nin (ESAPA) Başkanlığı 2016 yılından itibaren Şişecam tarafından yürütülmektedir Yılı Yatırım Çalışmalarından Satırbaşları Şişecam Kimyasallar bünyesindeki şirketlerde, başta soda ve krom ürün grupları olmak üzere şirketin kârlı büyüme hedefleri doğrultusunda işletme performansını güçlendirme, enerji maliyetlerini düşürme, verimlilik artışı odaklı modernizasyon yatırımlarına devam edilmiştir. Şişecam Kimyasallar 2016 yılında yaklaşık 60 milyon ABD doları tutarında yatırım harcaması gerçekleştirmiştir. Mersin Soda Fabrikası nda kalsiner ve ilave ekipmanlarla 80 bin ton kapasite artışı yatırımları tamamlanarak yıl içinde devreye alınmıştır. Artan üretim kapasitesini karşılamaya ve sürdürülebilir hammadde tedariğini sağlamaya yönelik tuz işletmesi yatırımlarına devam edilmiştir. Ayrıca, enerji maliyetlerini düşürerek rekabet avantajını artırmak amacıyla 2014 yılı son çeyreğinde başlanan yeni buhar üretim tesisi yatırımı 2016 yılı sonunda devreye alınmıştır. Kromsan Fabrikası nda, eski teknoloji atıklarının nötralizasyonu projesi kapsamında çalışmalar sürdürülerek 2. hat devreye alınmıştır. CAMİŞ MADENCİLİK 3,8 Milyon Ton Endüstriyel Hammadde Üretimi ve Satışı Şişecam Kimyasallar bünyesinde yer alan madencilik şirketleri, 600 ün üzerinde çalışanı ile yurt içi ve yurt dışında bulunan cam, cam elyaf ve soda fabrikalarının hammadde ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Oluşturulan yeni prosesler sonucunda ürün gamı genişleyen madencilik şirketleri; cam, seramik, çimento, silikat ve solar cam endüstrisi için gerekli hammaddelerin üretimine devam etmektedir. Türkiye nin çeşitli bölgeleri ile Mısır ve Bosna Hersek te bulunan maden sahaları ve hammadde hazırlama tesislerine sahip madencilik şirketleri, 2016 yılında 3,8 milyon ton üretim ve satış gerçekleştirmiştir yılında madencilik şirketleri, topluluğun solar cam hammadde ihtiyacına yönelik olarak Mısır Zafarana Kum Ocağı ve Kum Hazırlama Tesisi ile yurt içi ve yurt dışı feldspat satışlarına yönelik Çine Harımcık Kırma Eleme Tesisi ni devreye almıştır. Camiş Madencilik, Topluluğun büyüme stratejileri çerçevesinde yurt içi ve yurt dışında endüstriyel hammaddeler ve baz metal alanlarında yeni projelerle büyümeyi hedeflemektedir

28 Lider krom kimyasalları üreticisi CAM ELYAF Büyüyen Yurt İçi Pazarda Satış Gelirlerini Artıran Bir Üretici Şişecam Kimyasallar bünyesinde yer alan Cam Elyaf, kompozit endüstrisinin temel girdilerini oluşturan keçe, çok uçlu fitil, tek uçlu fitil, kırpma ürünleri ile rüzgâr türbin kanatları, otomotiv iç-dış parçaları, mühendislik plastikleri, denizcilik, endüstriyel uygulamalar ve inşaat sektörlerine hizmet etmektedir yılı satış gelirlerinin %29 unu ihracat pazarlarından elde eden Cam Elyaf, rüzgâr enerjisi sektöründe, devletin yerli üretimi destekleyen çabalarına paralel olarak, onaylanan ve onay bekleyen projeler kapsamında tek uçlu fitil ürünü satışlarını artırmaktadır. Bu kapsamda, yeni bir üretim tesisi ile kapasite artırmaya yönelik ön değerlendirmeler yapılmıştır yılında gelişen yurt içi pazarında üretim verimliliği odağıyla, stratejik önem taşıyan ve kârlılığı yüksek keçe ve çok uçlu fitil başta olmak üzere tüm ürünlerin satış gelirlerinin planlandığı şekilde artırılması hedeflenmektedir. OXYVIT Avrupa nın tek Vitamin K3 üreticisi Oxyvit Kimya, 2016 yılında pazardaki güçlü konumunu korumuştur. İhracatın toplam Vitamin K3 satışları içindeki payı %94 düzeyinde gerçekleşirken, satışlar ağırlıklı olarak Avrupa ya yapılmıştır yılında pazar çeşitliliğini artırmaya yönelik çalışmalara devam edilerek özellikle Güney Amerika bölgesinde satışların artırılması hedeflenmektedir. Şirket in diğer ürünü sodyum metabisülfit satışları da önceki yıla göre gelir ve miktar olarak artış kaydederken, üretimin yaklaşık %70 i yurt dışına satılmıştır yılında mevcut müşterilere satışlar sürdürülürken Avrupa, Güney Amerika ve Asya da yeni pazarlara ihracat başlatılmıştır yılında Şirket in sodyum metabisülfit satış miktarında %21, satış gelirlerinde ise TL bazında %35 oranında artış kaydedilmiştir YILI BEKLENTİ VE HEDEFLERİ Soda sektöründe, Avrupa Bölgesi başta olmak üzere, 2016 yılında ulaşılan küresel arz-talep dengesinin 2017 genelinde de devam etmesi beklenmektedir yılında soda talebinde, düzcam başta olmak üzere cam ve diğer hizmet verilen sektörlerin büyüme öngörülerine bağlı olarak küresel bazda %2 büyüme tahmin edilmektedir. Hindistan kıta sahanlığı ve Afrika bölgelerindeki talep artışının, cam ve deterjan sektörlerindeki büyüme hızının etkisi ile %4-5 seviyelerini koruyacağı öngörülmektedir. Bu pazarları, soda talebindeki %3 büyüme öngörüsü ile özellikle cam sektöründe gelişen Orta Doğu bölgesi takip etmektedir. Avrupa da yaşanan dengeli seyre paralel olarak Batı Avrupa pazar büyüklüğünde durağan bir eğilim öngörülürken, Orta ve Doğu Avrupa da özellikle deterjan sektörü gelişiminin olumlu etkisiyle soda talebine yönelik daha iyimser bir beklenti söz konusudur. Soda sektöründe öngörülen bu gelişmeler doğrultusunda 2017 yılında da sürmesi beklenen yoğun rekabet ortamında maliyet yönetimi, tedarik süreçlerinin etkinleştirilmesi ve enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik projeler odak noktası olmaya devam edecektir. Global müşterilerle gerçekleştirilen uzun dönemli anlaşmalar ile müşterilere sağlanan hizmetlerde operasyonel verimliliğin sürekliliği ve etkinliğinin güçlendirilmesi, dolayısıyla toplam satışlarda uluslararası pazarların payının artırılması hedeflenmektedir. Krom kimyasalları sektöründe 2016 nın son döneminde yükselen kromit madeni fiyatlarındaki bu trendin 2017 yılının özellikle ilk yarısında sürmesi beklenmektedir genelinde emtia fiyatlarına bağlı olarak kromit madeni fiyatının 2016 yılından daha yüksek seviyelerde seyredeceği öngörülmektedir. Krom kimyasalları pazarındaki uluslararası rekabetin aynı şekilde süreceği öngörülürken, krom kimyasalları sektörünün dünya pazarlarındaki değerinin önceki yıla oranla daha yüksek seviyelerde olması beklenmektedir. Bununla birlikte, hizmet verilen endüstrilerde daha fazla küçülme beklenmemektedir. Şirket in krom sektöründeki büyüme vizyonu doğrultusunda, pazarın genişletilmesi planlanmakta; optimum kapasite kullanımı, operasyonel etkinlik ve maliyet iyileştirmeleri ile rekabet gücünün kuvvetlendirilerek satış miktar ve gelirlerinin artırılması hedeflenmektedir. Son yıllarda çeşitlendirilmiş ihracat pazarlarında, krom kimyasalları kullanıcısı tüm ülkelere ulaşılarak şirketin pazarlardaki varlığı korunacak ve etkinliği artırılacaktır. Krom ürün grubu, global bir oyuncu olmanın getirdiği rol ve sorumluluklar çerçevesinde tüm pazarlama ve satış faaliyetlerinde müşteri odaklılık yaklaşımını sürdürmeye devam edecektir. Çevre dostu teknolojileri kullanarak yeni ve çevreci ürünlerin üretimi şirketin öncelikleri arasında yer almaktadır yılında, Şişecam Topluluğu dışına 650 bin tonun üzerinde hammadde satışı gerçekleştiren madencilik iştiraklerinin 2017 de bu miktarı daha da artıracağı öngörülmektedir. Bununla birlikte, 2017 yılında baz metal alanında yeni projelerle büyüme ve madencilik yatırımlarına devam edilerek, yurt içi ve yurt dışı piyasalarda güvenilir hammadde tedarikçisi konumunun güçlendirilmesi öncelikli hedefler arasındadır. KİMYASALLAR KOMBİNE GÖSTERGELERİ* (M TL) Satışlar Uluslararası Satışlar Brüt Kâr Finansman Öncesi Faaliyet Kârı Dönem Kârı/(Zararı) FAVÖK Net Finansal Borçlar (565) (783) Özkaynaklar Varlıklar Toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı * SS A.Ş., Cam Elyaf, Camiş Madencilik, Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş., Camiş Egypt Mining, Vijenac ı kapsamaktadır. SODA SANAYİİ A.Ş. KONSOLİDE GÖSTERGELERİ* (M TL) Satışlar Uluslararası Satışlar Brüt Kâr Finansman Öncesi Faaliyet Karı Ana Ortaklık Payı FAVÖK Net Finansal Borçlar (548) (731) Özkaynaklar Varlıklar Toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı * Soda Sanayii, Şişecam Bulgaria Ltd., Oxyvit Kimya, Şişecam Soda Lukavac, Cromital, Şişecam Chem Investment BV, Solvay Şişecam Holding AG yi kapsamaktadır

29 ARAŞTIRMA VE TEKNOLOJİK GELİŞTİRME Şişecam Bilim ve Teknoloji Merkezi ve Kurumsal Araştırma ve Teknolojik Geliştirme (ArTeGe) Nitel ve nicel ölçeklerde büyüyen ve güçlenen Şişecam Topluluğu ArTeGe bölümü, insan kaynakları ve alt yapısıyla, mevcut, yakın ve dönüşümsel iş alanlarında teknoloji ve ürün optimizasyonu yanında yeni teknoloji ve ürün geliştirilmesi için fırsatlar belirlemeye devam etmektedir. Bu fırsatların Şişecam Stratejileri doğrultusunda yapılabilirliklerinin laboratuvar ölçeğinde test edilmesi ve ticari boyutlara taşınması çabaları, Topluluğun üretim ve pazarlama birimlerinin de çabalarıyla etkin entegrasyonu, 2016 yılında kurumsal ArTeGe nin verimliliğini önemli ölçüde artırmıştır. Şişecam kurumsal ArTeGe faaliyetleri ŞİŞECAM Bilim ve Teknoloji Merkezi çevresinde bölge laboratuvarları ve üretim gruplarıyla birlikte yürütülmektedir sayılı yasa kapsamında, Ar-Ge Merkezi teşviklerinden etkin olarak yararlanan, Şişecam Bilim ve Teknoloji Merkezi, Türkiye nin en büyük ve yetkin cam bilimi ve teknolojisi laboratuvarı ve Avrupa nın bu alandaki sayılı laboratuvarları arasındadır. Merkezde %37 lisansüstü eğitimli 151 yetkin araştırmacı, donanımları sürekli güncellenen ve güçlenen 27 uzmanlık laboratuvarı ve ofisinde görev yapmaktadır yılında Bilim ve Teknoloji Merkezimiz, T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan Ar-Ge Performans Endeksi sıralamasında 127 Ar-Ge Merkezi arasında 8. sırada yer almıştır. Yeni ürünlere ve teknolojilere sahip olma yarışında, topluluk genelinde kurumsal ArTeGe için ortak anlayış, ortak metodoloji ve ortak hafıza (Bütünleşik Veri Tabanı) bilgi, beceri ve yetkinlikler yanında alt yapıdan sağlanan ortak yararın en üst düzeyde değerlendirilmesi için ATGB, Şişecam Topluluğu na kurumsal ölçekte öncülük etmekte yol göstermektedir. Hammaddeden Son Ürüne Operasyonel Mükemmellik Tasarımdan, tedarik, montaj ve devreye alma süreçleri Ergitme Teknolojileri ve Mühendislik Direktörlüğü araştırmacılarının bilgi birikimi ve teknolojik yetkinlikleriyle gerçekleşen 45 faal fırının yıllık kapasitesi 4,8 milyon tona ulaşmıştır içinde bir düzcam (TR4), bir cam ev eşyası (PE-A) ve iki cam ambalaj (RG- A ve RU-B) fırınının soğuk onarım süreçleri ve toplam 11 üretim hattının revizyonu gerçekleştirilmiştir. Cam ev eşyası borcam fırınında ilk özgün borcam renklendirme hattı başarı ile üretime alınarak tasarımın patent başvurusu yapılmıştır. Avrupa Birliği LIFE+ Programı destekli EcoHeatOX - Atık baca gazı enerjisinden faydalanarak fırına verilen oksijen ve doğal gazın ön ısıtılması projesi oxyfuel ile yakma yapılan fırına göre %9 enerji tasarrufu sağlanmıştır. Bu teknoloji AB BREF dokümanında en iyi teknoloji olarak gösterilmektedir. Cam ev eşyası sektöründe öncü teknoloji niteliği taşıyan bu projenin devamı olarak planlanan oxy-fuel fırına göre %13-18 enerji tasarrufu hedefleyen, 2,8 milyon Euro bütçeli CleanOx - Radyant eşanjörlerle ön ısıtma projesi için destek sağlamak için başvuru yapılmıştır. Uluslararası cam enstitüsü ve akademik kuruluşlarca her yıl fiili üretim verileri değerlendirilmektedir. ŞİŞECAM düzcam ve cam ambalaj fırınları, 1995 yılından bu yana sektörel bir gösterge olan ton cam başına enerji tüketimi ve karbon emisyonunu %15-25 seviyesinde azaltmıştır değerlendirmesinde Şişecam fırınları enerjiyi en verimli kullanan fırınlar kategorisinde ilk %10 a girmektedir. Endüstri 4.0 uygulamaları çerçevesinde fırınlarda farklı parametreler ve alanlar için sensör uygulamaları yaygınlaştırılarak artan dijitalizasyonla birlikte fırın ömür ve performans artırma çabasıyla entegre fırın veri tabanı oluşturma çalışmalarının ilk aşaması tamamlanmıştır. Müşterilere yüksek kalitede ürün sağlamanın yanı sıra tasarımcı iş ortağı olma özelliği kazandıran modelleme ve simülasyon yetkinliği önemli ölçüde güçlenmiş, tasarım ve üretim gruplarına çok sayıda çıktı verilmiştir. Cam Teknoloji Direktörlüğü, 2016 yılı içerisinde 33 adet alternatif hammadde değerlendirmesi yaparak üretim grupları için maliyet düşürme, kalite ve randıman artışı çabalarına paydaş olmuştur. Ergime performansının iyileştirmesine yönelik olarak yüksek sıcaklık gözlemi deneysel çalışmaları ile düzcam ve cam ambalaj fırınları için farklı sıcaklık profilleri ve sülfat/antrasit oranlarında optimizasyon çalışmaları yapılmıştır. Hammaddelerin ergime ve kalite üzerindeki etkileri yurt içindeki düzcam fırınlarının verileriyle detaylı olarak değerlendirilmiştir. Cam özelliklerinin iyileştirilmesi veya maliyet azaltışı amacıyla Cam Ev Eşyası Grubu için 3 adet kompozisyon optimizasyon çalışması yapılarak uygulanmıştır. Yeni renk çalışmaları kapsamında, laboratuvar ölçeğindeki deneysel çalışmalar yapılırken, üretim gruplarının renkli üretim kampanyaları kapsamında Düzcam Grubu nun toplam 17 adet ve Cam Ambalaj Grubu nun 6 adet renk geçişi kampanyalarında, geçiş sürelerinin kısaltılmasının yanı sıra, problemsiz geçiş süreçleri ile üretim randımanı ve cam kalitesinin yükseltilmesi sağlanmıştır. Cam Ev Eşyası Grubu na yönelik olarak da daha çok forehearth dan renklendirme çalışmalarına destek sağlanmıştır. Kaplama Teknolojileri Direktörlüğü Yüzey Teknolojileri Müdürlüğü bünyesinde yapılan çalışmalarla, laboratuvar ortamında deniz aşırı ülkelere cam sevkiyat koşulları simülasyonu ile düzcam yüzeyinin sevkiyatta korozyona uğramaması için gerekli koşullar belirlenmiştir. Kaplama süreç parametrelerinin, ince filmlerin yapısına, optik ve mekanik özelliklerine olan etkilerini incelediğimiz projemiz 2016 senesinde de devam etmiş; bu kapsamda çok katmanlı low-e sistemlerinde kullanılan iki katman için planlanan çalışmalar tamamlanmıştır. Magnetron sıçratma yöntemiyle üretilen ince metalik filmlerin kinetik büyüme mekanizmalarının incelenmesi amacıyla çalışılan projede metalik filmlerin sürekli film oluşturma kalınlığı tespit edilmiş ve optik özellikleri belirlenmiştir. Yeni ürünlere ve teknolojilere sahip olma yarışında rekabet avantajı getiren inovatif çalışmalar Ürün geliştirme, kalite kontrol ve problem çözme çalışmalarına ışık tutması amacıyla yeni yüzey-hassas karakterizasyon yöntemi arayışları 2017 senesinde de devam etmiş, bu amaçla uluslararası iş birlikleri kurularak ince film kaplama sistemlerinde katmanların yapışma özellikleri akustik dalga metodu ile incelenmiş, kimyasal analizlerinde GDOES yönteminin kullanılabilirliği ele alınmıştır. Şişe iç yüzeyinin hidrolitik dayanımını artırmak amacıyla uygulanan dealkalizasyon sürecinde kullanılan farklı tekniklerin cam yüzeyi üzerindeki etkileri, birden fazla karakterizasyon yönteminin sonuçları incelenerek karşılaştırılmış ve en etkin teknik fabrikalarda kullanıma alınmıştır. Yeni Ürünler/Üretim Teknolojileri Otocam için daha önce iki kampanya halinde üretimi yapılan privacy cama alternatif olarak, yeni bir müşteri için daha açık ve yeşil renkli ikinci privacy camın talep edilen spesifikasyonda üretimi yapılmış ve ürün müşteriye sunulmuştur. Cam Ambalaj grubu için Berlin Packaging firması için ilk kez koyu bal renkli cam ve Thai Glass koyu yeşil cam üretimleri yapılmış ve üretimler beğeni kazanmıştır. Borosilikat camda kırmızı renkli camın forehearth dan renklendirme yöntemiyle elde edilmesi konusunda, laboratuvar ölçeğindeki deneysel çalışmaların yanı sıra, PK-E3 hattı kampanyası kapsamında deneme üretimi yapılmıştır. Buna paralel olarak, yine borcam için mermer efektli kırmızı renkli ve açık/koyu gri renkler laboratuvar koşullarında elde edilmiştir. Söz konusu camların 2017 yılında deneme üretimleri yapılması planlanmaktadır. Pazara sürülmüş olan Kar görsel efektli borosilikat cam için patent başvurusu yapılmıştır. Doğrudan alev üzerine koyulabilen transparan cam seramik cam için deneysel çalışmaları yanı sıra belirlenen kompozisyonların pilot fırınında üretimi için çalışmalar devam etmektedir

30 Mimari uygulamalara yönelik olarak, 2016 yılında vakum kaplama yöntemi ile üretilen temperlenebilir ürün ailesine low-e özellikli 51/29 ve 58/32 performanslı iki yeni ürün ve ağırlıklı olarak spandrel uygulamalar için, Isıcam uygulamasında kenar sıyırma uygulama gerektirmeyen spandrel 20 ve 30 performanslı iki yeni ürün geliştirilmiştir. İstanbul 3. Havaalanı projesi talepleri doğrultusunda geliştirilen temperlenebilir 58/32 performanslı ürünün patent başvurusu tamamlanmıştır. 3. Havaalanı projesi bu ürüne dayalı kazanılmıştır. 41/27 royal blue benzeri ve içe düşük yansımalı temperlenebilir ısı ve güneş kontrol özellikli low-e ürünler üretime aktarım sürecine hazırlanmıştır. Otomotiv uygulamalarına yönelik atermik ve ısıtılabilir atermik ürünlerde referans ürün performanslarına erişilmiş, müşteri örnekleri hazırlanmak üzere 1,6 mm ince alt cama kaplama aşamasına gelinmiştir yılında, Atmosferik Kaplama Müdürlüğü nün, Üretim gruplarının geliştirme, üretim, tasarım, pazarlama ve satış birimleri ile koordineli olarak pazar taleplerini de karşılayacak atmosferik kaplamalı yenilikçi, akıllı kaplamalı ürünlere yönelik çalışmalar sonucu, ağırlıklı olarak Cam Ev Eşyası Grubu nda ticari ürüne dönüşen ürünler; altın, gümüş, bakır yaldız etkili kaplamalar, altın ve roze yansımalı kaplamalar, fosforesan (yeşil, mavi) etkili kaplamalar, termokromik (kırmızı, mavi) etkili kaplamalar, maliyet avantajlı mat boya sistemleri, Düzcam Grubu için; temperlenebilir boya sistemleri, pirolitik yöntemle yeni mavi renkli ürün ve Cam Ambalaj için; pastörizasyon şartlarına dayanıklı şeffaf kırmızı boyalı ürün ile yüksek alkol grubu için parlak beyaz mat kaplamalı ürünler sayılabilmektedir. Ulusal ve Uluslararası Entegrasyon/ Fikri ve Sinai Haklar ve Patentler 2016 yılında ince düz camların kimyasal temperleme yolu ile güçlendirilmesi konusu ArTeGe faaliyetleri arasına girmiş ve bu kapsamda Almanya Eğitim ve Araştırma Bakanlığı (BMBF) ile 2+2 uluslararası destek programına (TEYDEB 1509) yapılan Third-generation glass toughening: Ultra strong sheet glass for large-area applications through super-efficient sideselective ion exchange isimli proje başvurusu kabul edilmiş ve proje çalışmaları tarihinde başlatılmıştır son çeyreğinde, iki farklı kimyasal temperleme teknolojisini içeren laboratuvar kurma hazırlıkları hız kazanmıştır. Otocam enkapsülasyon sürecinden primer uygulamasının kaldırılarak çevre dostu ve düşük maliyetli üretimin amaçlandığı proje kapsamında uluslararası iş birliği sağlanmış ve proje önçalışmaları başlatılmıştır yılında kurumumuz adına dört adet patent tescili gerçekleşmiş ve 29 adet patent başvurusu yapılmıştır. TÜBİTAK ARDEB 1003 Destek Programı Kapsamında Devam Eden Projeler: Sıçratma Yöntemiyle Pürüzlendirilmiş Çinko Oksit Cam Kaplamalara Katkı Elementlerinin Etkilerinin İncelenmesi ve Fotovoltaik Uygulamaların Geliştirilmesi Nanometal Cam Hibrit Nanokompozitlerinin Geliştirilmesi TÜBİTAK TEYDEB 1501 Destek Programı Kapsamında Projeler: Nano Parçacıklar ile Camelyaf-Polimer Ara yüzey Bağ Kuvvetinin Artırılması (Tamamlandı) Yeni Başvurular: Port Ekseninde Sürekli O2, CO, H2O, Sıcaklık Ölçümü İle Yakıt Tasarrufu ve NOx Azalmasının Sağlanması Türkiye de İlk Defa Düşük Isıl Genleşme Katsayılı, Aleve Dayanıklı, Cam Görünümlü Cam Seramik Malzeme Geliştirilmesi Ve Pilot Üretimi Klasik Ergitme Yöntemi İle Harmandan Gümüş, Stronsiyum ve Bakır Katkılı Antibakteriyel Cam Geliştirilmesi Binek Araçlarda Yakıt Tasarrufu Sağlamak Amacıyla Ağırlığı Önemli Ölçüde Azaltılmış ve Yüksek Performanslı Ticarileştirilebilir Yenilikçi Cam Geliştirilmesi TÜBİTAK TEYDEB 1511 Destek Programı Kapsamında Projeler: Dalga Boyu Seçici ve Düşük Isı Geçirme Katsayılı Cam sistemleri ve Bileşenlerinin Geliştirilmesi (75/35 performanslı ve U değeri 1 olan low-e sistemini hedefleyen proje tamamlanmıştır.) HORIZON 2020 Kapsamında Almanya ile 2+2 Destek Programına Projeler: Üçüncü Nesil Cam Güçlendirme: Geniş Alan Uygulamalarda Yüksek Mekanik Mukavemetli Cam Eldesi İçin Yüksek Verimli Yüzey-Seçici İyon-Yer Değiştirme (desteklenmeye uygun görülmüş, 2016 yılı Ekim ayında çalışmalara başlanmıştır.) ürün talepleri kapsamında temel bilgi oluşturmak amacı ile Tümden Katı Hal Elektrolitli Elektrokromik Cam Sistemlerin Geliştirilmesi, Manyetik Sputtering Yöntemi İle Isı Kontrol Cam Sistem Verimlerinin Geliştirilmesi, Soda Kireç Silika Cam Yüzeyler İçin Sıçratma Tekniği İle Antireflektif Kaplama Geliştirilmesi konularında Eskişehir Üniversitesi, Gebze Teknik Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi ile 3 adet TEYDEB 1505 proje başvurusu hazırlanmıştır. T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından desteklenen ve ODTÜ-GÜNAM ortaklığında yürütülen Fotovoltaik Enerji Sistemleri için Nano Ölçekte Desenlenmiş Üstün Performans Camların Geliştirilmesi başlıklı projeyle, yeni nesil nano ölçekte desenlenen camların fotovoltaik güneş gözelerine uygulanması ve elde edilen teknolojinin cam sanayisine kazandırılması yönündeki çalışmalarımız 2016 yılında tamamlanmış ve proje çıktısının patent başvurusu yapılmıştır. Alt Yapı Geliştirilmesi ve Yeni Analiz Teknikleri 2016 Yılında Bilim ve Teknoloji Merkezi (BTM) Laboratuvarlarına kazandırılan XRD sisteminin sağladığı X-ışını Kırınımı (GIXRD) yöntemi ve X-ışını, Reflektivite (XRR) yöntemi ile tek katmanlı ve çok katmanlı ince film kaplamaların geliştirilmesine yönelik karakterizasyon yetenekleri artırılmıştır. Uygun konfigürasyon kullanılarak yapılan GI-XRD ve XRR ölçümleri ile ince filmlerde tane boyutu, kaplama kalınlığı, kaplama yoğunluğu ve yüzey pürüzlülüğü gibi özellikleri belirlenerek geliştirme çalışmalarına ışık tutulmuştur. Ayrıca, malzemelerin faz içerikleri Rietveld methodu sayesinde hassas dil bilgisi olarak analizlenebilmektedir yılında BTM X ışını Floresans Spektrometresi XRF cihazı yenilenmiştir. Yeni XRF cihazı ile farklı elementlerin analizi için kalibrasyonlar tamamlanmış ve Topluluk bünyesinde bulunan 10 adet XRF cihazı arasında hakem olabilecek nitelikte bir XRF sistemi oluşturulmuştur. İnsan Kaynaklarının Bilgi, Beceri ve Yetkinliklerin Geliştirilmesi 2016 yılında cam sanayiine yetişmiş insan kaynağı sağlamak üzere Şişecam, Gebze Teknik Üniversitesi ile birlikte ülkede ilk kez sanayi-üniversite iş birliği ile yeni bir yüksek lisans programı başlatmıştır. Cam Bilimi ve Teknolojisi isimli bu programdaki dersler GTÜ ve Şişecam ATGB tarafından ortak hazırlanarak verilmektedir ve tez çalışmaları için de Şişecam BTM laboratuvarları kullanılabilecektir. Yardımcı araştırmacı ve üzerinde görev yapan her ATGB personelinin ulusal ve uluslararası faaliyetlere katılımı yoluyla yetkinlik ve becerilerini artırmak ve iş birliği potansiyeli yaratmak amacıyla ortalamada 2 den fazla etkinliğe katılması sağlanmıştır. Bu etkinliklerde, biri poster olmak üzere toplam 44 adet bildiri sunulmuş ve ayrıca uluslararası hakemli Journal of Sol-Gel Science and Technology, Kanch, Energy Procedia dergilerinde de üç adet makale yayımlanmıştır yılından bu yana sürmekte olan Cam Bilimi ve Teknolojisi Eğitimi 2016 yılında yeniden tasarlanarak ve teknik gezilerle zenginleştirilerek 10 günlük programlar halinde Nisan 2016 ve Aralık 2016 da gerçekleştirilmiş ve toplamda 25 mühendisin katılımıyla tamamlanmıştır. Ayrıca 2016 yılında şefler için ilk kez gerçekleştirilen Şefler için Cam Bilimi ve Teknolojisi Eğitimi 5 günlük bir program olarak tasarlanmış ve 17 şefin katılımlarıyla tamamlanmıştır. Şişecam Akademi kapsamında yer alan Ergitme Çalıştayı 2016 da Fırın Yakma Sistemleri konu başlığında pratik ve teorik uygulamalarla iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Çalıştaya, Şişecam uzmanlarının yanı sıra uluslararası firma uzmanları da davet edilerek, fırın işletim mühendislerine enerji verimi yüksek yakma teknikleri ve emisyon düşürme başlığında temel ve uygulamaya yönelik konularda bilgilendirme yapılmıştır. Çalıştay, 17 fabrika, 3 Sürdürülebilirlik Başkanlığı, 27 ATGB çalışanı olmak üzere toplam 47 katılımcı ile düzenlenmiştir. Ayrıca yıl içinde, Düzcam Üretim Prosesi (21 Katılımcılı) ve Distributor and Forehearths/Customer Oriented Solutions seminerleri (18 Katılımcılı) organize edilmiştir. Türk Patent Enstitüsü tarafından verilen Sınai Mülkiyet Hakları: Temel Kavramlar ve Patent İşlem Süreçleri eğitimi (30 katılımcılı) organize edilmiştir. Ayrıca, Uluslararası Cam Konseyi (ICG) tarafından her yıl Montpellier Üniversitesi nde (Fransa) düzenlenen yaz okulunun 8. sinde, (4-7 Temmuz 2016) Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı ndan Ergitme Kinetiği Müdürlüğü tarafından Float Cam Üretimi, Temel Problemler ve Gelişmeler konulu ders verilmiştir. 31. Cam Sempozyumu İş Bankası, Tuzla Teknoloji ve Operasyon Merkezi Oditoryumu nda Sürdürülebilir Gelecekte Cam temasıyla gerçekleştirilmiştir. Cam sektöründe uluslararası ölçekte öne çıkan 9 önemli temsilcisinin davetli konuşmacı olarak yer aldığı, 53 sözlü ve 13 adet poster olmak üzere toplam 66 bildiri sunulmuştur. 4 paralel salonda 13 oturum gerçekleştirilmiştir. Yurt içi ve yurt dışındaki 20 üniversiteden 67 akademisyen, 8 şirket/dernekten 17 kişi ile birlikte Şişecam dan katılımcılar dâhil toplam 313 kişi katılım sağlamıştır. Sempozyumda Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı tarafından biri poster olmak üzere toplam 18 adet bildiri sunulmuştur. Topluluğun faaliyet alanları ve stratejileri içinde kalan ulusal 4 adet kongre ve konferansta Şişecam Oturumları düzenlenmiştir Mayıs ta İstanbul Türkan Saylan Kültür Merkezi nde gerçekleştirilen IRENEC Uluslararası %100 Yenilenebilir Enerji Konferansı na 5 sunumla, Haziran 2016 tarihinde Kocaeli/Darıca da gerçekleştirilen NanoTr-12 Nanoteknoloji ve Nanobilim Konferansı na 3 sunumla, 8 Eylül 2016 tarihinde Bodrum/Muğla da gerçekleştirilen Türk Fizik Derneği 32. Uluslararası Fizik Kongresi, The Expectations of Industrial Research and Technological Development/Production and Industry From The Learning Outcomes of Physics/Physics Engineering panelinde Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanı Prof. Dr. Şener Oktik in moderatörlüğünün yanı sıra 7 sunumla, Eylül tarihleri arasında İzmir de gerçekleştirilen Science and Application of Thin Films Conference & Exhibition (SATF2016) konferansına 7 sunumla katılım sağlanmış ve stantlar açılmıştır. Ayrıca, SOLAR ERA.NET uluslararası destek programı kapsamında yürütülen Binaya Entegre Sistemler İçin Yüksek Üstün Performans Sahibi Fotovoltaik Modüllerin Geliştirilmesi başlıklı TEYDEB 1509 projesi 2016 yılı içerisinde tamamlanmıştır

31 ÇEVRE VE ENERJİ Sürdürülebilir Bir Dünya İçin Çalışıyoruz Enerji ve çevre ile ilişkili konularda elde edilen performansın, sürdürülebilir başarısının temel unsurlarından biri olduğu ilkesiyle hareket eden Şişecam, BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini (BM SKH) gözeterek çalışmaktadır. Bu doğrultuda, SKH performans indikatörleri dikkate alınarak planlanan projeleri global ölçekteki tüm faaliyetlere entegre edilmektedir. Sürdürülebilirlik stratejimiz çerçevesinde önceliklendirilen enerji verimliliği, yenilenebilir enerji kullanımı, karbon emisyonları ve atık geri kazanımı konularına odaklanarak sürdürülen bütün çalışmalar, etkin bir yönetişim yapısı ile gerçekleştirilmektedir. Şişecam Kurumsal Gelişim ve Sürdürülebilirlik Başkanlığı bünyesindeki sürdürülebilirlik fonksiyonu kapsamında, Topluluğun çevre ve enerji yönetimi konusundaki strateji ve politikalarına katkı sağlanması ve uygulamanın takip edilmesi, sürdürülebilir enerji tedariği, yenilenebilir enerji kaynakları uygulamaları, enerji verimliliğini sağlayacak verimlilik projeleri için yol haritasının belirlenmesi ve uygulamaya alınmasına ilişkin yoğun çalışmalar sürdürülmektedir. Topluluğun sürdürülebilirlik ilkeleri kapsamındaki hedeflerini bütüncül bir anlayışla yönetmek üzere kurulan Sürdürülebilirlik Komitesi, Kurumsal Gelişim ve Sürdürülebilirlik Başkanı, iş birimlerinin Üretim Başkan Yardımcıları, Sürdürülebilirlik, İnsan Kaynakları, Endüstriyel İlişkiler, Kurumsal İletişim Direktörleri ve İnovasyon Müdürü nden oluşmaktadır. Komite çalışmalarını Çevre, Enerji ve Su, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, İnovasyon ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk konularına odaklanan beş ayrı Çalışma Grubu ile yürütmektedir. Komite tarafından belirlenen vizyon çerçevesinde gerçekleştirilen aksiyonlar, Topluluğun yurt içi ve yurt dışındaki bütün üretim faaliyetlerine entegre edilmek üzere planlanmaktadır. Topluluğun çevre ve enerji performansının izlenmesi, raporlanması ve sürekli olarak iyileştirilmesine yönelik çalışmalar merkezi birimlerle sürdürülmekle birlikte, üretim tesislerindeki uygulamaları ve Yönetim Sistemleri kapsamındaki bütün aksiyonları gerçekleştirmek üzere, her üretim tesisinde en az bir Enerji Sorumlusu ve Çevre Görevlisi veya Çevre Yönetim Birimi bulunmaktadır. Topluluğun yurt içindeki ve yurt dışındaki şirketlerinin hepsinde ISO Çevre Yönetim Sistemi ve ISO Enerji Yönetim Sistemi esaslarına uygun bir anlayışla çalışılması benimsenmiş, yurt içindeki şirketlerin tamamında söz konusu Sistemlere ilişkin belgelendirmeler tamamlanmıştır. Yurt dışındaki faaliyetlerin %76 sı ISO 14001, %19 u ISO belgesine sahip olup tüm faaliyetlerin belgelendirilmiş olması hedeflenmektedir. Enerji Verimliliği Global sürdürülebilirlik hedeflerine hizmet edecek şekilde kurulan enerji izleme sistemi sayesinde (SEOIS), ana enerji tüketim kalemleri 16 işletmede anlık olarak izlenebilmekte ve Genel Merkez de ise işletmeler arası karşılaştırmalar yapılabilmektedir. Bu sayı ileriki yıllarda genişleyerek devam edecek ve dijitalleşme açısından önemli atılımlardan biri olacaktır. Ölçümlerin anlık yapılabilmesi enerji tasarruf projelerinin tespitinde ve izlenmesinde önemli bir veri tabanı oluşturmaktadır. Tamamı ISO belgesine sahip kuruluşlarda, enerji verimlilik projeleri en önemli yatırım kalemlerinden biri olarak değerlendirilmektedir. İşletmelerin tamamında yüksek verimli ekipmanların kullanılması Topluluğun temel ilkeleri arasındadır ve bu alanlarda geliştirilen stratejik ilk yatırım maliyetleri düşürülmüştür. Enerji verimliliği karnesi sayılabilecek Enerji Etütleri tüm yurt içi kuruluşlarda tamamlanmış olup, yurt dışı fabrika etütlerinin de 2017 de bitirilmesi planlanmıştır. Enerji Etütleri sonrasında tespit edilen tasarruf fırsatları, planlanarak gerekli yatırımlar yapılmış ve yapılmaya devam edilmektedir. Topluluğun atık ısı potansiyeli yüksek olan üç işletmesinde (Trakya Cam Grubu Mersin ve Bulgaristan fabrikaları ile Cam Ambalaj Grubu Yenişehir Fabrikası) ORC (Organic Rankine Cycle) tesisi kurulumu ile toplamda 10 MW elektrik enerjisi üretimi kapasitesi oluşmuş, 2016 yılı sonu itibarıyla 3 milyon avro tasarruf sağlanmıştır. Üretilen elektrik enerjisinin yanında sıcak su üretimi nedeni ile de ısıtma kaynaklı doğal gaz tüketimlerinden de tasarruf edilmeye başlanılmıştır. Trakya Cam Yenişehir fabrikasındaki mevcut 5 MW atık ısıdan elektrik üretimi santrali üretimine devam etmektedir içinde atık ısıdan enerji kazanımı fizibilite çalışmaları uygun olan diğer işletmeler için de devam edecektir. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı fırsatları da yakından takip edilmekte ve proje ve bağlantı anlaşmaları yapılan 6 MW gücündeki çatı üzeri güneş enerji panel projesinin 2017 sonunda devreye alınması planlanmaktadır. Projelerin enerji getirileri yanında, sürdürülebilir çevreye olan etkileri de en az diğer getirileri kadar hedefler arasında yer almaktadır. Endüstri 4.0 kapsamında fabrikaların dijital dönüşüm faaliyetlerinin sağlıklı ve verimli bir şekilde gerçekleştirilmesi için araştırmalar yoğun şekilde sürmüştür. Robot envanterleri çıkarılarak yenileme ve geliştirme faaliyetleri başlatılmıştır. Üretimde otomasyonun yaygınlaştırılması konusunda da geliştirme çalışmaları devam etmektedir. Sürdürülebilir çevre, sürdürülebilir enerji odağında üretim Karbon Emisyonları Yoğun enerji tüketen sektörlerde faaliyet göstermenin yanı sıra enerji tüketiminden kaynaklanan emisyonların iklim değişikliği ile ilişkisi, çevre korumaya ilişkin çalışmalar karbon emisyonlarının izlenmesine ve azaltılmasına odaklanarak yürütülmesinin en önemli nedenidir. Enerji tüketimini optimize etmek ve sera gazı emisyon performansını artırmak amacıyla yapılacakları belirlenirken, proseslerden kaynaklanan karbon emisyonları düzenli olarak izlenmekte ve elde edilen veriler her yıl Carbon Disclosure Project (CDP) kanalıyla açıklanmaktadır. Şirketlerin iklim değişikliğine yönelik stratejilerini uluslararası kurumsal yatırımcıların bilgisine sunabileceği bir platform sağlayan CDP, dünyanın en prestijli ve yaygın çevre girişimi olarak kabul edilmektedir. Bu kapsamda, 2011 yılından bu yana CDP ye raporlama yapan Şişecam, 2016 yılında Platform a Türkiye den katılan 50 şirket arasında yer almıştır. Topluluğunun Türkiye deki ve Bulgaristan daki faaliyetlerinden kaynaklanan karbon emisyonlarına ilişkin performans bilgilerinin yanı sıra, bu konuda izlenen stratejinin, yapılan risk ve fayda analizlerinin yer aldığı ayrıntılı bilgiyi şeffaflık ilkesine sağdık kalarak kamuya açıklanmıştır. CDP tarafından yapılan değerlemeye göre Şişecam, iklim değişikliği ile ilgili uygulamaları, politikaları ve stratejileri ile Yönetim kategorisindeki en yüksek seviyede derecelendirilmiştir

32 Atık Geri Kazanımı Atık yönetimi yaklaşımı, atığı kaynağında azaltma, geri dönüşümü ve yeniden kullanımı destekleyen kapsamlı uygulamaları kapsamaktadır. Ayrıca farkındalık çalışmaları gerçekleştirerek geri dönüşüm kültürünün yaygınlaştırılmasına yönelik aktif çalışmalar da paydaşlar ile birlikte aktif bir şekilde sürdürülmektedir. Şişecam Topluluğu nda toplam atık oluşumunun %99 unu tehlikesiz atıklar oluşturmaktadır. Cam üretimi iş kollarında ise tehlikesiz atıklar toplam atıkların %91 ini oluşturmuş, tehlikesiz atıkların %97 sinin lisanslı firmalar aracılığıyla geri kazanımı sağlanmıştır. Geri dönüştürülebilir tüm atıklar geri dönüşüm tesislerinde işlemden geçerek tekrar üretim hattına girmiştir. Diğer atıklar ise şeffaf ve sorumlu bir şekilde gerekli belge ve izinlere sahip tesislere gönderilmiştir yılında Şişecam, bir önceki yıl piyasaya ürünlerin ambalajlandığı malzemelerin %52 sinin piyasadan toplanması ve geri kazanımı sağlanmıştır. 13 bin tonu aşkın kâğıt, karton, plastik ve ahşabın geri dönüşümü gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla, anlaşma yapılan yetkilendirilmiş kuruluş tarafından gerçekleştirilen geri dönüşüm projelerinin yanı sıra öğrencilere yönelik eğitim, destek ve bilinçlendirme faaliyetleri yürütülmüştür. Cam Geri Dönüşümü Şişecam Topluluğu, ülkemizdeki cam geri dönüşüm altyapısını iyileştirmek ve geri dönüşüm toplumu na geçiş sürecini desteklemek için çalışmakta ve yurt dışı çalışmalarını da takip etmektedir. Bu kapsamda, 2011 yılında Türkiye nin en kapsamlı sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk projelerinden biri olan Cam Yeniden Cam projesi hayata geçirilmiştir. Projenin cam geri dönüşüm oranını Avrupa seviyelerine çıkarmak hedefiyle, cam ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması için kamuoyunun bilinçlendirilmesi, cam ambalaj atığı toplama altyapısının geliştirilmesi, geri dönüşüm tesislerinin modernize edilmesi ve kapasitelerinin artırılması konularında yerel yönetimlerle ve lisanslı firmalarla iş birliği içinde çalışmaya devam edilmiştir. Şişecam Topluluğu, cam geri dönüşümü konusunda yürüttüğü çalışmaları daha da ileriye taşımak adına Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile 2016 yılının ortasında önemli bir adım atarak EBRD ile iş birliği kapsamında cam atığı toplama ve geri dönüşüm firmalarının modernizasyonunu hızlandıracak, finansman desteğinin yanı sıra sektöre knowhow transferi sağlayacak olan Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. şirketini kurmuştur yılında üretimde cam kırığı oranı %8 iken, gerçekleştirilen çalışmalarla bu oranı 2016 sonunda %20 seviyesine çıkartılmasını sağlayan Şişecam Topluluğu önümüzdeki beş yıllık süreçte geri dönüşüm sektörüne verilecek önemli desteklerle bu oranın %45 seviyesine çıkartılmasını hedeflemektedir. Beş yılda sağlanacak ilerleme ile üretime katılan cam kırığı oranı üç katına çıkarak yıllık 435 bin tona ulaşacak, çevrenin korunmasının yanı sıra enerji tasarrufuyla ülke ekonomisine yapılan katkı da katlanarak artacaktır. Cam geri dönüşümü ile sürdürülebilir bir geleceğe yatırım yapan Şişecam Topluluğu 2016 yılı sonu itibarıyla; 22 ilde 175 ilçe belediyesiyle iş birliği gerçekleştirilmiştir adet cam kumbarasını belediyelerin kullanımına sunulmuştur. Geri dönüştürülen camlar sayesinde; 740 bin ton camın çöpe gitmesi önlenmiştir konutun ısınma ve sıcak su ihtiyacını karşılayacak seviyede enerji tasarrufu sağlanmıştır otomobilin trafikten çekilmesine eşdeğer karbondioksit salımı engellenmiştir ağacın temizlediği havaya eşdeğer karbondioksit salımı önlenmiştir. Enerji ve Çevre Çalıştayı Şişecam Topluluğu nun 2017 yılındaki çevre performansının ve enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik değerlendirmenin yapılması ve önerilerin toplanması amacıyla, 28 Kasım 2016 tarihinde 3. sü yapılan Enerji ve Çevre Çalıştayı na, yurt içindeki Topluluk şirketlerinden 53 (15 kadın ve 38 erkek olmak üzere) yönetici ve uzmanın katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Toplam atık oluşumunda %99 oranında tehlikesiz atık Topluluğun ve Bağlı Şirketlerin Sürdürülebilirlik Raporları Şişecam Topluluğu nun sürdürülebilirlik yaklaşımının, ekonomik, çevresel ve sosyal göstergeler kapsamında çerçevesini çizen ve yurt içi faaliyetlerinin bu kapsamdaki performanslarını gösteren konsolide bilgilerle oluşturulmuş Şişecam Topluluğu faaliyetlerine ilişkin bir Sürdürülebilirlik Raporunun yanı sıra, Topluluk bünyesindeki halka açık şirketlerin (Dört Şirket) her biri için ayrı ayrı Sürdürülebilirlik Raporları yayımlanmıştır. Bütün raporlara şirketlerin web sitelerinden ulaşılabilmektedir. Borsa İstanbul (BİST) Sürdürülebilirlik Endeksi Kuruluşundan bugüne, etik değerleri, şeffaflığı, hesap verebilir açık yönetim tarzı ve paydaşlarına sorumlu yaklaşımıyla öne çıkan Şişecam, Borsa İstanbul da işlem gören ilk 50 şirket arasında yapılan inceleme sonrasında oluşturulan Kasım 2016-Ekim 2017 BİST Sürdürülebilirlik Endeksi ne girmiştir. Bu süreçte, kurumsal sürdürülebilirlik alanındaki başarısı, yönetim anlayışı, yarattığı ekonomik değer, çalışan katılımı, iş sağılığı ve güvenliği, çevre, iklim değişikliği ile mücadele ve toplumsal gelişime katkı gibi konulardaki faaliyetler uluslararası sürdürülebilirlik kriterlerine göre değerlendirilmiş, Topluluğun başarılı performansı BİST Sürdürülebilirlik Endeksi nde yer almasını sağlamıştır

33 İNSAN KAYNAKLARI 13 ülkede çalışanıyla dünyanın önde gelen sanayi kuruluşları arasında yer alan Şişecam Topluluğu, yenilikçi kurum kültürünü yaygınlaştırarak küresel ölçekte değer yaratacak, yüksek nitelikli insan gücünü sürdürülebilir başarının temel taşı olarak görmektedir. Şişecam Topluluğu, çalışmalarını sürdürülebilir başarı için yenilikçi, birlikte öğrenen ve global ölçekte değer yaratan insan gücünü kuruma kazandırma ve elde tutma hedefiyle devam ettirmektedir. İşe alım, ücretlendirme, kariyer ve performans yönetimi, eğitim ve gelişim gibi tüm insan kaynakları uygulamalarında fırsat eşitliği temel alınmaktadır. İşe Alım Sistemleri Şişecam Topluluğu nda işe alım sisteminin temel amacı, doğru yeteneği Topluluğa kazandırmaktır. Bu kapsamda, Şişecam Topluluğu nun iş ve gelişim fırsatları işveren marka yönetimi ile adaylarla paylaşılmakta; uzun dönem proje stajı uygulamasıyla stajyerlerin projelerde aktif olarak yer alarak Topluluğun parçası olmaları sağlanmaktadır. Yeni Mezun Yetiştirme Programı ile finans alanında kariyer ve gelişim programı hayata geçirilmiştir. Genç yeteneklerle temas için üniversite mülakatları, vaka çalışmaları, seminerler ve stand aktiviteleri gerçekleştirilmektedir. İşe alım süreçleri, gerekli yetkinlikler ve aday potansiyeli dikkate alınarak yönetilmekte; iş başvuruları, geçerliliği ve güvenirliği kanıtlanmış araçlarla değerlendirilmektedir. Performans Yönetimi Sürekli/İstikrarlı başarı odaklı performans kültürünü yaygınlaştırmak, kişisel başarının kurumsal başarıya dönüştürülmesini desteklemek ve kurum hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla kullanılan Performans Yönetim Sistemi, Şişecam Topluluğu nun vizyon, misyon ve stratejileriyle entegre yapıda çalışmaktadır. Kurumsal Karne uygulaması ile stratejik hedefler kişisel hedeflere indirgenmekte ve başarı odaklı performans kültürü sürekli desteklenmektedir. Performans Yönetim Sistemi tüm çalışanlar için insan odaklı, hızlı ve güvenilir sonuçlar elde etmek amacıyla sürekli olarak geliştirilmekte ve yurt dışı şirketlerde de yaygınlaştırılmaktadır. Şişecam Topluluğu nda Performans Yönetimi, çalışanın ve yöneticilerinin objektif değerlendirmelerine imkân sağlayan bir teknolojik altyapı ile sürdürülmektedir. Kariyer Gelişimi Şişecam Topluluğu, organizasyonel ve kişisel ihtiyaçlarını planlayarak tüm çalışanlarına kariyerlerini geliştirme ve ilerleme imkânı sunmaktadır. Şişecam Topluluğu nda, çalışanın beklentileri ve organizasyonun gereksinimleri her yıl gözden geçirilmekte, yetenek havuzu, kariyer haritaları ve yedekleme planları, bu doğrultuda oluşturulmaktadır. Şişecam Topluluğu nda kariyer yönetimi uygulamaları, global bir teknolojik altyapı üzerinden yönetilmektedir. Ayrıca beyaz ve mavi yakalı çalışanların katılabileceği Değerlendirme ve Gelişim Merkezi uygulamalarında yetkinlik analizleri yapılarak, gelişim planları sunulmaktadır. Yetenek Yönetim Sistemi Şişecam Topluluğu nda sürdürülebilirliğin desteklenmesi ve çalışanlar kanalıyla yaratılacak değerin artırılması amacıyla Şişecam Yetenek Yönetim Sistemi 2016 yılında tasarlanarak uygulamaya alınmıştır. Yetenek Yönetim Sistemi nin amacı, sürdürülebilir başarı için gereken yeteneği Şişecam Topluluğu na çekmek, Topluluk bünyesindeki yeteneklerin potansiyellerini açığa çıkarmalarına olanak sağlayarak elde tutmak ve geleceğin liderlerini yetiştirmektir. Değerlerimiz Şişecam Topluluğu nun değerleri; camda ve faaliyet alanlarında öncü bir geleceğe oynarken iş ortakları ile yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markaları ile fark yaratan, bireye ve çevreye saygılı bir dünya şirket olma vizyonu doğrultusunda aşağıdaki şekilde belirlenmiştir: Geleneklerimizden güç alır, birbirimizi destekleriz. Birlikte gelişir ve geliştiririz. Çevremize duyarlıyız. Adil ve şeffaf bir yönetim anlayışı sergileriz. Farklılıklara saygı gösteririz. Yetkinliklerimiz Şişecam Topluluğu, 13 ülkede faaliyet gösterirken, yetiştirdiği ve yetiştireceği liderlerle de iz bırakmayı hedeflemektedir. Yüksek kurumsal performansı sürdürmek ve Topluluğun başarısına katkı sağlamak üzere Global Liderlik Modeli ATLAS, geleceğin liderlerini yetiştirmek ve geliştirmek amacıyla 2015 yılında tasarlanmış ve liderlik stratejisi tanımlanmıştır. Global Liderlik Modeli ATLAS Projesi ile ihtiyaç duyulan çalışan ve liderlik yetkinlikleri yeniden tanımlanmış, uygulanabilirliğinin artırılması ve kullanım alanlarının yaygınlaştırılması hedeflenmiştir. Söz konusu model çalışanların seçiminden değerlendirilmesine, gelişiminden Topluluğun liderlerinin yetişmesine kadar her aşamada önemli rol oynamaktadır. İş İklimi ve Kurum İçi İletişim Şişecam Topluluğu, çalışanların fikir ve önerilerini paylaşabilecekleri, Topluluktaki gelişmelerden haberdar olabilecekleri, etkin iletişim kurabilecekleri katılımcı bir kurum kültürü için çeşitli uygulama ve projeler hayata geçirmektedir yılında Şişecam Genel Merkezi nin Tuzla ya taşınması sürecinde; çalışanların taşınma süreci hakkında doğru ve etkin şekilde bilgilendirilmesi amacıyla Şişecam Taşınıyor iletişim projesi yürütülmüştür. Proje kapsamında Genel Merkez in sunduğu imkânlar ve çalışma hayatına getireceği değişikliklerle ilgili etkin bilgi akışı sağlanarak olumlu iş ikliminin bu değişim sürecinde de sürdürülebilir kılınması hedeflenmiştir. Her gün en iyiyi üretme azminde olan ve 13 ülkede 21 bini aşkın çalışandan oluşan global bir aile Bu uygulamalardan bir diğeri olan Şimdi! (Şişecam Sosyal Aktivite Kulübü) ile Topluluk çalışanlarının iş yerinde keyifli ve verimli zaman geçirebilmeleri, sosyal ilişkilerini ve sinerjiyi güçlendirebilmeleri, çalışan mutluluğunun üretkenliğe dönüşmesi amaçlanmaktadır yılında da Türkiye tesislerinde 100 ün üzerinde sosyal aktivite düzenlenmiştir. Tanıma, Takdir, Ödüllendirme ve Öneri Sistemleri Şişecam Topluluğu nda, çalışanların iş süreçlerine ve sonuçlarına olumlu etki eden ve fark yaratan projeleri ödüllendirilir. Çalışanların Topluluk için katma değer yaratan fikirleri Öneri Geliştirme Sistemi ile değerlendirilmektedir. Tanıma ve Takdir uygulamaları kapsamında, çalışanlar özel günlerinde hatırlanmakta ve şirket içinde gösterdikleri örnek davranış ve başarıları takdir edilmektedir. Ücret Yönetim Sistemi Şişecam Topluluğu; adaletli, piyasa koşullarına göre rekabetçi, istikrarlı yüksek performansı destekleyen bir ücretlendirme politikası benimsemiş olup, bir yandan ihtiyaç duyulan insan kaynağını bünyesine katmayı hedeflerken, diğer yandan mevcut çalışanlarının bağlılığını yüksek tutarak olumlu ve rekabetçi çalışma ortamı yaratmayı amaçlamaktadır. Topluluğun ücret yönetim sistemi; ücret piyasası, mevcut ücret yapısı ve ödeme gücü ile uyum, bireysel performans ve iş kademesi unsurlarına dayanmaktadır. Şişecam Akademi Topluluğun kurumsal hedeflerine katkı sağlanması ve insan kaynağı yetkinliklerinin/çalışan bağlılığının geliştirilmesi amacıyla 2015 yılında temelleri atılan Şişecam Akademi, bir iş ortağı anlayışıyla çalışmakta olup; iş aileleri ve pozisyonlar bazında sunduğu eğitim/gelişim olanaklarını 2016 yılında da zenginleştirerek ve yaygınlaştırarak sürdürmüştür. Bu kapsamda, Global Liderlik Modeli temel alınarak oluşturulan Liderlik Okulu Direktör, Müdür, Şef ve Teknisyen/Ustabaşı kademelerinde görev alan 450 çalışana ulaşmış; ilk yurt dışı uygulaması ise Rusya da 2016 sonbaharında başlatılmıştır. Satış Temsilcileri ve Şeflerine yönelik Satış Okulu ve geleceğin stratejik insan kaynakları çalışanlarını geliştirecek İnsan Kaynakları Sertifika Programı, Mühendisler ve Şefleri kapsayan Cam Okulu 2016 yılı içerisinde gerçekleştirilen faaliyetler arasındadır. İç Eğitmenlik Sertifika Programı ile Topluluğun bilgi birikiminin çalışanlara aktarılması amaçlanmakta, bu çerçevede bazı eğitimlerin iç eğitmenler tarafından gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir. Paydaşlarımızın gelişimini desteklemek amacıyla Düzcam ve Cam Ev Eşyası Bayi Eğitimleri Boğaziçi Üniversitesi iş birliği ile gerçekleştirilmiştir. Ayrıca Tedarik Zinciri Okulu, Pazarlama Okulu ve Mali İşler Sertifika Programı projelerinin de hazırlık aşamaları tamamlanmış olup, yeni yılda hayata geçirilmesi planlanmaktadır. Eğitim teknolojileri alanına yapılan yatırımlarla Topluluk bünyesinde e-öğrenme modülleri üretimine başlanmıştır. Karma eğitim metotlarıyla bilgiye daha kolay ulaşılması sağlanmıştır. Bu çerçevede sınıf eğitimlerini ve çalışanların ilgi alanlarını destekleyen gelişim kaynakları, kitap özetleri, videolar Akademi Portalı üzerinden paylaşılmıştır. Oyunlaştırma tekniği ilk kez kullanılarak Ajan 4141 eğitimi hayata geçirilmiştir yılında beyaz yaka çalışanlara 38 e-öğrenme modülü açılmış, toplam katılım sağlanmıştır yılında beyaz yaka çalışanlar için kişi başı eğitim 31,6 saat; mavi yaka çalışanlar için kişi başı eğitim 20,7 saat olarak gerçekleşmiştir

34 ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ Şişecam Topluluğu günümüz çalışma koşullarına uygun rekabet ve verimlilik odaklı Endüstri İlişkilerinin sağlanmasını hedefleyerek çalışmaktadır. Topluluğun Endüstri İlişkilerinde Vizyonu: Topluluk politikaları çerçevesinde endüstri ilişkilerini dengeli ve sağlıklı geliştirerek rekabet edebilirliği ve verimliliği artırmak, İşçi sendikaları ile birlikte güven ve diyaloğa dayalı işyerlerinde çalışma barışının sürekliliğini sağlamak, Önce İnsan felsefesi çerçevesinde, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin daha etkin hale gelmesi için çalışmalar yapmaktır. Şişecam Topluluğu nda, İnsan Kaynakları Başkanlığı bünyesinde Topluluk Endüstri İlişkileri Direktörlüğü nün koordinasyonunda üç işkolunda ilgili 10 işçi sendikasıyla endüstri ilişkileri yürütülmektedir. Toplu İş Sözleşmeleri Topluluk genelinde 10 fabrikanın dahil olduğu bir grup toplu iş sözleşmesi ile iki işletme ve üç işyeri olmak üzere yurt içinde toplam altı toplu iş sözleşmesi, yurt dışında ise Bulgaristan da üç işyeri, Rusya da Posuda Fabrikası işyeri, Romanya da Glascorp Fabrikası işyeri, Bosna Hersek te Soda Lukavac Fabrikası işyeri ve Macaristan da Fritz Aszod işyeri toplu iş sözleşmeleri olmak üzere toplam yedi toplu iş sözleşmesi akdedilmektedir. Süresi bir ile üç yıl arasında değişen toplu iş sözleşmelerinden, süresi sona erenlerin görüşmelerine 2015 yılı sonu ve 2016 yılı başında başlanmış, toplu iş sözleşmesi görüşmeleri Topluluk çıkarları doğrultusunda sonuçlanmıştır. Bu çerçevede 2016 yılında; Soda San. A.Ş. için Petrol-İş sendikası ile sürdürülen 17. Dönem İşletme Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri, tarihinde anlaşma ile sonuçlanmış ve Toplu İş Sözleşmesi imzalanmıştır. Toplu İş Sözleşmesi tarihleri arasında iki yıl süre ile yürürlükte kalacaktır. Anadolu Cam Eskişehir San. A.Ş. Eskişehir Fabrikası için Kristal-İş Sendikası ile sürdürülen 2. Dönem İşyeri Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri, tarihinde anlaşma ile sonuçlanmış ve Toplu İş Sözleşmesi imzalanmıştır. Toplu İş Sözleşmesi tarihleri arasında üç yıl süre ile yürürlükte kalacaktır. Toplam 10 işyerini kapsayan 24. Cam Grup Toplu İş Sözleşmesi nin yürürlük süresi tarihinde sona ermiş olup Kristal-İş Sendikası ile 25. Dönem Cam Grup Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri tarihinde yapılan ilk toplantı ile başlamıştır. 16. Dönem Denizli Cam İşyeri Toplu İş Sözleşmesi nin yürürlük süresi tarihinde sona ermiş olup Çimse-İş Sendikası ile 17. Dönem Denizli Cam San. A.Ş. İşyeri Toplu İş Sözleşmesi süreci tarihinde yapılan toplantı ile başlamıştır. 2. Dönem Trakya Polatlı Cam San. A.Ş. Polatlı Fabrikası İşyeri Toplu İş Sözleşmesi nin yürürlük süresi tarihinde sona ermiş olup Kristal-İş Sendikası ile 2. Dönem Trakya Polatlı Cam San. A.Ş. İşyeri Toplu İş Sözleşmesi süreci tarihinde yapılan toplantı ile başlamıştır. Yurt dışında bulunan topluluk işyerlerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmelerinden süresi sona erenler, işyerlerinin bulundukları ülkenin özellikleri ve topluluk çıkarları göz önünde tutularak sürdürülen görüşmeler sonucunda yenilenmiştir. Bu çerçevede 2016 yılında; Posuda Ltd. Fabrikası nda Proofkom Sendikası ile tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi tarihinde bir yıl süreli olarak, Bulgaristan da kurulu üç işyeri için Podkrepa Sendikası ile tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmeleri tarihinde 14 ay süreli olarak, Soda Lukavac Fabrikası nda Non-Metal Sendikası ile tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi tarihinde iki yıl süreli olarak, Fritz Holding Macaristan Aszod Fabrikası için AMASZ Sendikası ile Toplu İş Sözleşmesi tarihinde bir yıl süreli olarak, Romanya da kurulu Glasscorp Fabrikası nda Glasscorp İşçi Sendikası ile tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi tarihinde bir yıl süreli olarak imzalanmıştır. Çalışma barışının sürekliliğinin sağlanmasını ön planda tutan, Önce İnsan diyen bir vizyon Mevzuat ve Koordinasyon Çalışmaları Daha önceki yıllarda olduğu gibi, 2016 yılında da Endüstri İlişkileri Direktörlüğü koordinasyonunda düzenlenen toplantılarla, ilgili birimlerin gerek iş hukuku gerekse iş sağlığı ve güvenliği alanında mevzuatta meydana gelen değişiklikler hakkında bilgilendirilmesi sağlanmıştır. Gerçekleştirilen koordinasyon ve eğitim toplantılarında, endüstri ilişkileri alanındaki gelişmeler ve uygulamadaki sorunlar değerlendirilerek, bilgi alışverişinde bulunulmuştur yılında Şişecam Topluluğu nun üst düzey yöneticilerine iş hukuku alanında bilgilendirme toplantıları yapılmış ve bu konu hazırlanan bilgilendirme kitapçıkları yöneticilere dağıtılmıştır. Yasa, yönetmelik ve toplu iş sözleşmesi hükümlerinin işyerlerinde uygulanmasına yönelik olarak açıklama yapma ve görüş bildirme faaliyetlerine 2016 yılında da devam edilmiştir. Grupların sektörel durumları hakkında çalışanların ve sendikaların bilgilendirildiği toplantılar fabrikalarda yapılmıştır. Şişecam Topluluğu işyerlerinde çalışma barışının sürekliliğini sağlamak amacıyla işçi sendikalarıyla başlatılan diyalog toplantıları süreci 2016 yılında da sürdürülmüştür

35 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ŞİŞECAM İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ POLİTİKASI Üretim faaliyetlerimizin tüm aşamalarını sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamında gerçekleştirmeyi hedeflemekteyiz. Bu hedef doğrultusunda sağlıklı bireylerin ve işgücünün oluşturulmasına yönelik sorumluluğumuzun gereği olarak; 1. İş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesi için gerekli tedbirleri belirleyerek uygulamak ve uygulatmayı, 2. Çalışanların katılımını sağlayarak risk değerlendirmesi yapmayı ve kabul edilebilir risk seviyesine ulaşmayı, 3. Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı için güvenli ekipman ve uygun teknolojiler kullanmayı, 4. İş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının iyileştirilmesi çalışmalarına organizasyonun her kademesinin ve paydaşlarımızın katılımını sağlamayı, 5. İş Sağlığı ve Güvenliği kültürünü oluşturmayı ve yaşam tarzı haline getirmeyi, benimsiyoruz. Bu doğrultuda; 1. İş Sağlığı ve Güvenliği konusundaki yasal yükümlülükleri, ilgili standartları ve şartları karşılamayı, 2. İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda proaktif bir yaklaşım ile süreçlerimizi sürekli iyileştirmeyi ve performansımızı artırmayı, 3. İş Sağlığı ve Güvenliği ilkelerimizin benimsenmesi için çalışanlarımıza ve hizmet aldığımız alt işveren / tedarikçi firmaların çalışanlarına, ziyaretçilere, stajyerlere yönelik eğitim ve etkinlikleri geliştirerek sürdürmeyi, beyan ve taahhüt ederiz. Genel Müdür İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları Şişecam İş Sağlığı ve Güvenliği kültürünün geliştirilmesi için 2016 yılı içinde hem mevzuat hem de global gelişmeler ışığında proje ve çalışmalar yapılmıştır. Yapılan projelerin yanında, tüm iş birimlerine İSG konusunda destek verilmeye devam edilmektedir. İç Denetim Başkanlığı tarafından yapılan işyeri denetimlerinin kapsamına 2015 yılında dahil edilen İş Sağlığı ve Güvenliği konuları için denetim organizasyonları sürdürülmüştür. İç Denetim Başkanlığı ile birlikte 2016 yılı içinde Topluluğa bağlı aşağıdaki fabrikalarda denetimler gerçekleştirilmiştir. - Trakya Cam San. A.Ş. Trakya Fabrikası - Trakya Yenişehir Cam San. A.Ş. - Denizli Cam San. A.Ş. - Soda Lukavac d.o.o. - Glass Corp S.A. - Trakya Glass Bulgarıa EAD Otocam-Cam İşleme Fabrikası - Trakya Glass Bulgarıa EAD Düzcam Fabrikası - Oxyvit Kimya Sanayii A.Ş. Yapılan denetimler sonucu hazırlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Gözlem Denetim Raporları İç Denetim Başkanlığı ve ilgili grup başkanlıklarına gönderilmiştir. 1- Trakya Glass Bulgaria EAD Düzcam Fabrikası nda iş güvenliğine bakış açısının belirlenmesi için çalışmalar başlatılmıştır. - Çalışanlar ile yüz yüze görüşmeler yapılarak tespitlerin raporlanması - Mavi yakalı çalışanlara yönelik İSG anket çalışması - Mevcut durum tespiti için teknik konularda saha gözlemleri ve denetimleri - Fabrikada gerçekleşen üç yıllık iş kazaları incelenerek köksebep analizleri yapılarak çalışanların iş sağlığı ve güvenliğine bakış açıları tespit edilmiştir. 2- İş Sağlığı ve Güvenliği Haftası kutlamaları 2013 yılından beri bölgesel olarak yapılan İş Sağlığı ve Güvenliği haftasındaki etkinlikler 2016 yılında Türkiye deki ve yurt dışındaki tüm işletmeleri kapsayacak şekilde düzenlenmiştir. Mavi yakalı çalışanların çocuklarının hazırlayarak gönderdiği Annem/Babam Fabrikadayken İş Sağlığı ve Güvenliği konulu resimler değerlendirilerek yurt içinde altı, yurt dışında altı çocuğumuz ödüle layık görülmüştür. Üst düzey yönetimin ve ödül alan çocuklar ile ailelerinin katılımı ile ödül töreni gerçekleştirilmiştir. 3- Tuzla Genel Merkezi inşaat ve taşınma sürecinde iş sağlığı ve güvenliği açısında denetim ve kontroller yapılmıştır. Tuzla Genel Merkezi ne taşınma kararı sonrasında başlayan inşaat süresinde, iş sağlığı ve güvenliği yönünden haftalık denetimler yapılmış, görevli müteahhit firma İSG Uzmanları ile koordineli olarak ilgili raporlamalar İnşaat Direktörlüğü ne iletilmiştir. Taşınma sonrasında yasal mevzuat gereği yapılması gereken İSG aksiyonları hızla alınmaya başlanmıştır. Tüm çalışanlarda oluşan bilinç ve hassasiyetle çalışmalar devam etmektedir. İş sağlığı ve güvenliği kültürünün gelişimi için atılan istikrarlı adımlar 4- Trakya Cam iş ortaklarından Isıcam üreticileri işverenlerine yönelik iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri verilmiştir. Trakya Cam iş ortakları olan Isıcam üretici ve bayileri işverenlerine yönelik Cama Özel İş Sağlığı ve Güvenliği konulu eğitim programı hazırlanmıştır. İstanbul, İzmir, Ankara, Adana ve Trabzon da düzenlenen eğitimlere bu bölgelerdeki 120 bayiden 175 kişi katılmıştır. Verilen eğitimde İSG Mevzuatı, yasal yükümlülükler, teknik olarak cam işleme sırasında dikkat edilmesi gereken konular ve bayilerin aldıkları OSGB hizmetlerinde dikkat ve takip etmeleri gereken hususlar anlatılmıştır. 5- Türkiye de bulunan fabrikalardaki İSG Elçileri çalışması başlatılmıştır. İş sağlığı ve güvenliği bilincinin artırılması ve çalışma zamanlarında alışkanlık halinde kurallara uyularak hassasiyet gösterilmesinin sağlanması için fabrikalardaki bütün birimlerde İSG Elçileri çalışması başlatılmıştır. 6- İSG Eğitimlerinin içeriklerinin zenginleştirilmesi ve kolay erişimin sağlanması için Şişecam Akademi içinde İSG Eğitim Konuları portalı oluşturulmuştur. Fabrikalarda verilen İSG eğitimlerinde kullanılan içeriklerin zenginleşmesi ve paylaşımların artması için Şişecam Akademi Kütüphanesi içinde, tüm İSG Uzmanları ve İşyeri Hekimleri tarafından erişime açık olacak şekilde İSG Eğitim Portalı oluşturulmuştur. Konu bazlı oluşturulan portal yurt içi fabrikalarımızda kullanıma başlanmıştır

36 BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ Toplulukta değer yaratmayı ön planda tutan Bilgi Teknolojileri, stratejik odak alanlarını belirlemiş ve 2016 faaliyetlerini İş Birimlerinin beklenti ve ihtiyaçlarına uygun Şişecam ve BT stratejileri ile uyumlu, tasarruf ve katma değer sağlayıcı, risk azaltıcı, kanun ve yasal yükümlülük gerekliliğini ön planda tutan, teknolojideki gelişmeler ve trendleri adapte eden BT hizmet yaklaşımı ve portföyünü hayata geçirmeye devam etmiştir. Topluluk Şirketleri nin ana faaliyet alanlarında esneklik, maliyet ve verimlilik hedeflerini hayata geçirmelerini sağlayacak, paydaşlarımıza değer katacak iş modellerini destekleyen proje ve alt yapı hizmetleri ile katma değerli çalışmalar 2016 yılında öne çıkmıştır Yılında; Teknoloji Stratejisi ve Odak Alanlarının belirlenmesi Tedarik Zinciri Süreçlerinde yalınlık ve hız, Planlama süreçlerinde dijitalleşme ve yalınlaşma, Dijital vizyon ve stratejilerin adaptasyonu, Etkin raporlama, Entegre iş planlama yaklaşımı, CRM temel öncelikler olmuştur. Şişecam Teknoloji Stratejileri Yenilendi. Şişecam Topluluğunun Teknoloji Stratejisinin belirlenmesi amacıyla 2016 Haziran ayında geniş kapsamlı bir çalışma başlatılmıştır. Uluslararası teknolojik trend ve yenilikler ile Grupların beklenti ve ihtiyaçları incelenerek, Şişecam Teknoloji Stratejisi Yol Haritası oluşturulmuştur. Çalışma sırasında Başkanlar dan, fabrikalardaki ustabaşına kadar ihtiyaç ve beklentiler sahada tespit edilmiştir. Çalışmalar sonrasında Şişecam Topluluğu için Akıllı, Dijital, Üretken ve BT için BT 2.0 Teknoloji Stratejileri oluşturularak üst yönetim ile paylaşılmış ve BT Stratejileri bu çıktılar ile birlikte sunulmuştur. Akıllı Şişecam -> Büyük Veriyi Analiz Eden, Veri Kalitesi Odaklı ve Etkin Raporlama Sağlayan. Akıllı Şişecam yaklaşımı ile veri sahipliği tespit edilmiş kaliteli verinin, istenilen veri deseninde toplanarak analiz edilmesi ve etkili şekilde raporlanması, ileriye yönelik tahmin ve modellemelerin yapılması amaçlanmaktadır. Topluluk Stratejik Performans Göstergeleri çalışması ile Topluluk Finansal KPI performanslarının tek kokpit üzerinden izlenmesi sağlanmıştır. İş Zekâsı Uygulamalarının Yaygınlaştırılması ile görsel bir arayüz üzerinden iş birimlerine detaylı raporlamalar sunulmuştur. Tedarik Zinciri Dashboard Raporlamaları ile Düzcam ve Cam Ambalaj grubu için kaliteli verinin tek bir noktadan, ortak bir formatta paylaşılması sağlanmıştır. Kimyasallar Grubu ve Ruscam Gruplarının mali ve lojistik faaliyetlerine ilişkin sonuçları faaliyet rapor seti olarak Yönetim Kokpiti ortamı geliştirilmiştir. Finansal Performans Raporlama kokpit uygulaması geliştirilmiştir. İK SAP sistemlerinin etkin kullanımının sağlanması amacıyla İK Yönetim Raporlama Sistemi kurulmuştur. Yetki Limitleri Raporlamaları, yayımlanmış olan Yetki Limitleri Tablosuna göre gerçekleştirilmiştir. Dijital -> Dijitalleşme öncelikli, Nesnelerin internetini uygulayan ve Endüstri 4.0 Odaklı. Satış, Tedarik, Üretim, Sevkiyat, Finans ve Kalite süreçlerinin gerçek zamanlı olarak Dijitalleştirilmesi ve Endüstri 4.0 vizyonu ile hayata geçirildiği bir Şişecam hedeflenmiştir. Sürücüsüz forkliftlerden akıllı robotlara, artırılmış gerçeklik uygulamalarından önleyici bakıma, nesnelerin internetinden ürün simülasyonlarına kadar çok kapsamlı bir yol haritası hedeflenmiştir yılında bu kapsamda çalışmalar üst yönetim desteği ile başlatılmış, kaynak ve önceliklere göre seçilen proje ve süreçler dijital ortama taşınmıştır. Cam Ev Eşyası ve Cam Ambalaj Gruplarında Kalite Doküman ve Yönetim Sistemleri kağıtsız dijital ortama taşınmıştır. Şişecam ın dijital vizyonu çerçevesinde Topluluk WEB Sitelerinin yenilenmesi tamamlanmış ve yayına sunulmuştur. RFID ile etiketlenmiş ürün paketleri ve depo alanları, forkliftlere kurulacak okuyucular ile ürün yerleştirme, toplama ve sevkiyat işlemlerinin otomatik gerçekleştirilmesi Düzcam Türkiye fabrikalarında tamamlanmış ve uygulanmaya başlanmıştır. Nude sanal satışları için e-ticaret lojistik ve finansal süreçlerin kurgulanması tamamlanarak sitesinde faaliyetlerine başlanmıştır. Yasal mevzuat gereği ölçülmesi gereken baca gazı değerlerinin T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı na aktarılması fabrikalarda baca gazı emisyon verilerinin dijital ortamda toplanması tamamlanmış ve Bakanlığa gönderimleri başlamıştır. Topluluk / Gruplar ve tesisleri bazında içsel ve dışsal boyuttaki finansal-operasyonel riskler ile uyum yönetimi risklerinin yönetilmesi amacı ile gerçekleştirilen proje tamamlanarak süreçler dijital ortamda yönetilmeye başlamıştır. Mobil Uygulama çözümleri ile İK İzin Uygulamaları, Satın alma Talep, Teklif ve Sipariş Onayları, Belge Yönetimi Geçişi, eba Gider Makbuzu, eba İşe Başlatma, eba Enerji Harcamaları Takibi gibi hayatı kolaylaştıran, süreçleri hızlandıran mobil çözümler zenginleştirilmiştir. Üretken Şişecam -> Kesintisiz, Sürdürülebilir, Yalın, Etkili Süreçler. İş Birimleri ihtiyaçlarının daha yakından tespit edildiği, hizmetlerin kesintisiz sunulduğu, yalın süreçler ile in yer aldığı altyapı ve uygulamaların konsolide edildiği, istenilen bilgiye kullanıcı dostu, esnek ve kullanımı kolay arayüzlerden erişim sağlanan değer odaklı bir üretkenlik hedeflenmiştir. Bu kapsamda çeşitli projeler 2016 yılında üretim ortamına alınmış, inovasyon anlamında da proje geliştirmelerine devam edilmektedir. İş Süreçleri (ERP) Dönüşüm Projeleri, S&OP uyumlanma ve Entegre İş Planlama Projeleri çalışmalarına devam edilmiştir. Düzcam Temel Camlar ve Paşabahçe Mağazalar A.Ş. de satış, pazarlama ve müşteri hizmetleri operasyonları için CRM alt yapısının geliştirilmiştir. Kimyasallar Bütçe ve Planlama sisteminin yeni versiyonuna geçirilmesi ile satış, üretim planlama stok dengesi, satın alma planlaması, yatırım planlama, gider planlama, maliyet, finansman ve mali tablo süreçlerinde yalınlaşma ve yenileme sağlanmıştır. Success Factors Yedekleme modülü Türkiye dışında, Bosna ve Bulgaristan a da uyarlanarak yaygınlaştırmıştır. Düzcam Grubunda iş alanlarında beş yıllık plan dahilinde hat detayında kapasite doluluk oranları ve ihtiyaç planlamasını yapılarak dijital ortamda stratejik kararların alınmasına yardımcı olacak planlama yazılımı hayata geçirilmiştir. Hız, maliyet ve verimlilik hedefleri ile değer katacak iş modellerini destekleyen Bilgi ve İletişim Teknolojileri BT 2.0 > Yeni Nesil BT: Çevik, İş Birimleri Memnuniyeti Odaklı, Ortak Aklı kullanan, Teknolojik olarak İş Birimlerine Yön Veren, değer üreten hizmetler BT 2.0 stratejisi ile birlikte Mümkün kültürünün yaygınlaştırılması, 2 Yönlü (Bi-Modal) BT yaklaşımı ile daha çevik, daha esnek, paydaşlarımız ile daha yakın ilişkiler kuran, iş birimi memnuniyeti ve kullanıcı deneyimini yakından ölçen, mobil çözümler ile, kesintisiz hizmet ve iş sürekliliğine önem veren, siber güvenlik sağlayan, teknolojinin ve BT performansının iş birimleri ile paylaşımı için hayata geçirilen BT İletişim Programı üzerinden Teknoloji ve BT İletişimini yapan, BT nin topluluğa sağladığı katkıyı görünür kılan, iş birimlere değer yaratan bir Bilgi Teknolojileri 2.0 stratejisi hedeflenmiştir. Bu kapsamda 2016 yılında çeşitli projeler hayata geçirilmiş olup, Strateji Yol Haritası kapsamında BT 2.0 geçişi etkili bir şekilde hissedilmeye devam edilecektir. Bilgi düzeyi ve Hizmet Kalitesinin artırılması amacıyla, BT Uzmanları eğitimleri sonrasında Uluslararası Sertifika Sınavlarını (ITIL, SAP, SIM Strategy, CCSA, Oracle, Prince2, ISO gibi) başarı ile geçerek, 20 adet mesleki uzmanlık Sertifikası almıştır. Şişecam da Yenilikçi Fikirlerin Hayata Geçirilmesi hedefleri kapsamında, BT tarafından başlatılan yaklaşık 20 adet yeni fikir ve proje hayata geçirilmiştir. Kurumsal Bulut hizmetlerine yatırım yapılmaya devam edilmiş, BT Hizmet Yönetimi uygulamaları yanı sıra, mavi yakalı çalışanlara Ofis 365 Outlook e-posta erişimi ve 16 web sitesi bulut ortamı üzerinden erişime açılmıştır. ISO/IEC 27001:2013 BGYS Sertifikasyon çalışmaları kapsamında gereken sistemsel ve süreçsel çalışmalar yapılmıştır, Faz-1 adımında altı şirket sertifikalanmış, diğer şirketlerin belge çalışmalarında son aşamaya gelinmiştir. BT Hizmet Kalitesinin ve Performansının daha iyi ölçülmesi amacıyla, ITIL ve COBIT tabanlı en iyi ürün seçilen yazılımın kurulumlarına başlanmıştır. Mobil Cihazların Yönetimi ve Güvenliği kapsamında, akıllı telefonlardan sonra, el terminallerinin yönetimi de dahil edilmiştir. 617 adet mobil cihazın yönetimi, uygulama güvenliği, dağıtımı ve kurumsal kaynaklara güvenli erişimi sağlanmıştır. Şişecam Genel Merkezi nin Tuzla ya Taşınma Programı kapsamında birçok yeni teknolojiyi bünyesinde barındıran daha hızlı ve esnek çalışma ortamları sağlanmıştır. Kablosuz Ağ Erişimi Projesi ile bütün alanlarında kurumsal kablosuz ağ erişim sağlanmıştır. Ziyaretçiler için 5651 kanununa uyumlu ziyaretçi internet erişimi sağlanmıştır. Yeni ofislerdeki telefon sistemleri ile ortak telefon rehberine erişim, sesli ve görüntülü iletişim imkânları kullanıma sunulmuştur. Skype uygulaması ile video konferans sistemlerinin ve görüntülü telefonların entegrasyonu sağlanmış, dinamik, esnek iletişim ortamları hazırlanmıştır. Katlarda ve dış toplantı odalarında; bilgi ekranları ve sunum için LED ekranlar, Video Konferans Sistemleri, görüntülü iletişim sağlayan telefonlar ve kablosuz görüntü aktarım olanakları sağlanmış, yeni teknolojilerle donatılmış toplantı ortamları hazırlanmıştır. Şişecam Genel Merkezi için TV kafe, yemekhane, mutfak ve sosyal alanlarda video wall, dijital afiş, haber yayını ve mesaj panosu olarak hizmet veren Kurumsal TV ve kanal yayını olanakları kullanıma sunulmuştur. Yeşil BT konsepti kapsamında çalışan kimlik kartı ile çıktı alma ve kota uygulaması ile %30 kâğıt ve maliyet tasarrufu sağlanmıştır. IS27001 bilgi güvenliği politikalarına uyumluluk amacıyla güvenli çıktı alınması sağlanmıştır. Kağıt tasarrufu ile karbon ayak izinde azalma ve finansal tasarruf sağlanarak çevreye duyarlı çalışan farkındalığı oluşturulmuştur. Yeni İşletmeler (M&A, birleşmeler, ayrılmalar) Şirket Ayrılma ve Birleşmeleri Kapsamında M&A IT Due Diligence Çalışması, CA Eskişehir Fabrikası IT ayrışması çalışması, Şişecam Flat Glass Italy nin yeni tüzel kişilik olarak Topluluk BT alt yapısına ve Grup iş süreçlerine dahil edilmesi, Pokrovsky Ruscam Holding birleşmesi ve Şişecam Otomotiv A.Ş. ayrışması için gereken ERP sistem geçişleri, Şişecam Çevre A.Ş. SAP-ERP Kurulumu ve Şişecam ile entegrasyon çalışmaları tamamlanmıştır

37 KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK KÜLTÜREL DEĞERLERE KATKI Cam Eserler Koleksiyonu Şişecam Topluluğu nun kültürel değerleri korumak amacıyla bir araya getirdiği ve yaklaşık senelik bir tarihin yansıması olan 520 eski cam eserden oluşan koleksiyonu, İstanbul Arkeoloji Müzesi ne kayıtlıdır ve koleksiyon, Şişecam ın yeni Genel Merkezi nde özel olarak hazırlanan alanda korunmakta ve sergilenmektedir. Ayrıca ülkedeki tek, dünyada ise sayılı sualtı arkeoloji müzelerinden olan Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi Cam Salonu, 1985 yılında Şişecam ın desteğiyle ziyarete açılarak tarih severlerin hizmetine girmiştir. Tarih-Kültür-Cam Koleksiyonları Şişecam Topluluğu nun kültürel mirası koruma ve gelecek kuşaklara aktarma misyonu doğrultusunda, Anadolu daki tarih ve kültür birikiminin cama yansıtıldığı Tarih-Kültür-Cam Koleksiyonları nın ilki 1999 yılında Paşabahçe Mağazaları nda yerini almıştır. Her biri sınırlı sayıda üretilen koleksiyon ürünlerinden bugüne kadar 500 e yakın farklı ürün geliştirilmiştir. Osmanlı, Camda Mavi Beyaz, Camda Sanatlı Yazı, Mineli Camlar, Mozaik, Anadolu Medeniyetleri, 7, Aşure, İstanbul, Kristalin Çiniler, Konuşan Paralar/Sikkeler ve Zevk-i Selim olmak üzere bugüne kadar toplam 12 koleksiyon hayata geçirilmiştir. Tarih- Kültür-Cam Koleksiyonları, Halk Oyunları, Saray Mutfağı gibi yeni seri ve tasarımlarla büyümeye devam etmektedir. Tarih-Kültür-Cam Koleksiyonları ndan farklı olarak Paşabahçe Mağazaları; Paşabahçe nin 80. yılını kutlandığı 2015 yılında, Omnia isimli yeni bir koleksiyon çıkarmıştır. Omnia Koleksiyonu ile Çeşmi Bülbül, Beykoz, nazarlık gibi geleneksel cam ev eşyası ürünleri modern bir çizgide yorumlanarak cam tutkunlarının beğenisine sunulmuştur. Serçe Limanı Cam Batığı Belgeseli Şişecam Topluluğu nun sürdürülebilir büyüme vizyonu ve çevresel değerlere verdiği önem çerçevesinde, su altı arkeolojisi ile cam üretimi ve geri dönüşümü açısından kritik bulgular içeren Cam Yeniden Cam belgeseli, Serçe Limanı Cam Batığı nın keşfediliş öyküsünü anlatmaktadır. 35 yıl önce Marmaris Serçe Limanı nda, su altı arkeolojisinin babası olarak anılan Prof. Dr. George Bass önderliğindeki Türk ve Amerikalı ekip tarafından çıkarılan Serçe Limanı Batığı nda cam eşyaların yanı sıra iki ton cam külçe ve bir ton civarında kırık cam bulunmuştur. Dünyada Cam Batığı olarak bilinen gemi, gerek kargosu gerekse de gövdesinin önemli bir kısmının bozulmadan günümüze ulaşması nedeniyle, dünyanın en önemli batıklarından biri olarak kabul görmektedir. Batık gemi ve kargosu 1985 yılından beri Şişecam ın himayesinde Bodrum Su altı Arkeoloji müzesinde sergilenmektedir. Cam Yeniden Cam belgeseli ile Cam Batığı nın hikayesi ve camın sonsuz geri dönüşebilme özelliği daha geniş kitlelere ulaşmaktadır. EĞİTİM VE ÖĞRETİME KATKI Şişecam, çalışanlarına ve çalışanlarının öğrenim gören çocuklarına Eğitim Teşvik Bursu vermektedir. Bu kapsamda, 2016 yılında TL burs verilmiştir. Mersin Valiliği tarafından yürütülen Mesleki Eğitimi Geliştirme Projesi ne destek veren Şişecam, daha fazla gencin meslek sahibi olmasına katkıda bulunmak amacıyla Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi nde (MTOSB) 24 dersliği ve bir atölyesi bulunan Özel Şişecam Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi binasını yaptırmış ve Milli Eğitim Bakanlığı na bağışlamıştır. Okulda Eğitim ve Öğretim Yılı nda 486 öğrenci öğrenim görmüştür. ÇEVRESEL DEĞERLERE KATKI Ağaçlandırma Şişecam Topluluğu na ait tüm tesislerin sınırları içerisinde ortalama beş ila on dönümlük alan ağaçlandırmaya ayrılarak, faaliyet gösterilen bölgelerde Şişecam Hatıra Ormanları oluşturulmaktadır. Bu kapsamda Camiş Madencilik A.Ş., ocak ve tesislerinin bulunduğu Yalıköy bölgesinde 2000 yılında başlattığı ağaçlandırma çalışmalarıyla bugün 368 dönüme ulaşan Şişecam Hatıra Ormanı na sahiptir. Denizli Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. de Cankurtaran bölgesinde başlattığı fidan dikme çalışmalarıyla bugün üç dönümlük bir alanda, gelişmiş ağaçlarıyla mini bir orman oluşturmuştur. Yaklaşık %50 si yeşil alan olan fabrika alanında dikili civarında ağaç ve fidan bulunmaktadır. Soda Sanayii A.Ş. nin 2006 yılında Mersin bölgesinde başlattığı ağaç dikme etkinlikleri, orman alanlarının saptanması ve ağaçlandırılması amacıyla her yıl geleneksel olarak gerçekleştirilmektedir. Bu kapsamda yürütülen çalışmalarla 11. Ağaç Dikme Şenliği gerçekleştirilmiş, çalışan ve emeklilerden oluşan ailelerce 2016 yılında yaklaşık 3 bin adet fidan daha dikilerek 11 yılda 37 bin ağaca ulaşılmıştır. Kazanlı Deniz Kaplumbağalarının Popülasyonunun Korunması Projesi Mersin ili yakınlarındaki Kazanlı sahili, nesli tehlike altında olan deniz kaplumbağalarının dünyadaki en önemli yumurtlama alanlarından biri olarak öne çıkmaktadır. Soda Sanayi A.Ş. ve Mersin Üniversitesi iş birliğiyle 2007 yılından bu yana sürdürülen Mersin İli Kazanlı Deniz Kaplumbağaları Popülasyonlarının Araştırılması, İncelenmesi ve Korunması Projesi kapsamında, nesli tehlikede olan Caretta Caretta ve Chelonia Mydas Camın geçmişini bugüne ve geleceğe taşıyan farklı bir proje: Cam Eserler Koleksiyonu kaplumbağalarının yuva alanlarının korunması sağlanmaktadır. Gerçekleştirilen çalışmalarla 2007 yılından bu yana yuva sayısı istikrarlı bir oranda artmış, 2016 yılında elde edilen deniz kaplumbağası yuva sayısı ile en yüksek orana ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra yürütülen bilinçlendirme çalışmaları yoluyla bölge halkının konuyla ilgili bilgilendirilmesi ve nesli tehlike altında olan deniz kaplumbağalarının korunması kapsamındaki çalışmalar sürdürülmüştür. Soda Sanayii A.Ş. çalışanlarının katılımı ve Mersin Üniversitesi öğretim görevlilerinin iş birliğiyle 19 Mayıs 2016 tarihinde düzenlenen Kazanlı Sahili Bahar Temizliği etkinliğinde, kaplumbağaların yaşam alanları 500 kişilik bir gönüllü ekip tarafından temizlenmiştir. Cam Yeniden Cam Projesi Şişecam Topluluğu tarafından ÇEVKO Vakfı ve yerel yönetimlerle yapılan iş birliğiyle 2011 yılından bu yana sürdürülen Cam Yeniden Cam Projesi, Türkiye nin en kapsamlı sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk projelerinden biridir. Toplumsal bir davranış değişikliği yaratarak geri dönüşüm toplumuna geçişe destek olmayı amaçlayan proje üç temel hedef doğrultusunda yürütülmektedir: Cam ambalaj geri dönüşümü konusunda farkındalık yaratılması ve toplumun bilinçlendirilmesi, Cam ambalaj atıklarının toplama altyapısının geliştirilmesi, Cam ambalaj atıklarının toplanarak işlendiği tesislerin modernize edilmesi ve evsel atıklara karışan cam ambalaj atıklarının düzenli depolama öncesinde ayrıştırılması

38 Proje kapsamında, 2016 yılında adet cam kumbarası imal ettirilmiş, 30 bin öğrenciye cam geri dönüşümü konusunda eğitim verilmiştir. Projenin döneminde ise 233 bin ilköğretim öğrencisine geri dönüşüm konusunda eğitimler verilmiş, adet kumbara hibe edilmiş ve 740 bin ton cam ambalaj atığının geri dönüşümü sağlanmıştır. Böylece otomobilin trafikten çekilmesine eşdeğer karbon emisyonu önlenmiş, geri dönüşüm sayesinde elde edilen enerji tasarrufu 31 bin konutun ısınma ve sıcak su ihtiyacını karşılayacak seviyeye ulaşmıştır. Ayrıca 22 ilde toplam 175 ilçe belediyesiyle iş birliği yapılarak, toplumsal farkındalığın oluşturulması, toplama altyapısının geliştirilmesi ve cam geri dönüşüm tesislerinin modernize edilmesi konularında destek sağlanmıştır. Cam Yeniden Cam Yeşil Nokta Sanayi Ödülü nü aldı Şişecam Topluluğu, Cam Yeniden Cam projesi ile gerçekleştirdiği çalışmalarla Çevre Konulu Sosyal Sorumluluk Uygulamaları kategorisinde, ÇEVKO Vakfı tarafından bu yıl üçüncüsü düzenlenen Yeşil Nokta Sanayi ödülünü almaya hak kazanmıştır. Toplumsal farkındalığı artırmak amacıyla projenin iletişimi 360 derece proje yaklaşımı ile oluşturulmuş, yıl boyunca geri dönüşüm faaliyetlerini destekleyecek şekilde çalışmalar sürdürülmüştür. Proje kapsamında hedef kitlelere yönelik farklı iletişim aktiviteleri ile konuya dikkat çekilmiş, cam geri dönüşümünün sürdürülebilir bir gelecek için önemi vurgulanmıştır. Proje kapsamında gerçekleştirilen iletişim çalışmalarından örnekler; Cam ın Dünyası Aktivitesi İlköğretim çağı çocuklarına cam geri dönüşümün uygulamalı olarak aktarıldığı aktivitede, çocuklar cam ambalajın üretimi, içecek olarak sofralara gelmesi, cam atık olarak geri dönüşüm sürecine girmesi ve yeniden üretimine kadar olan süreci yaşayarak deneyimleme fırsatı bulmuştur. Proje kapsamında destek verilen belediyelerin iş birliği ile Bu Gücü Çöpe Atma! mesajı etrafında gerçekleştirilen Cam ın Dünyası aktiviteleriyle yaklaşık 13 bin çocuğa ve ailesine cam geri dönüşümü aktarılmıştır. Pazar Aktivitesi Cam geri dönüşümünün keyifli ve dikkat çekici bir yolla ev kadınlarına aktarılmasını sağlayan Pazar Aktiviteleriyle, semt pazarlarında kurulan tezgahlarda, cam ambalajlarda içecek ikram edilerek, geri dönüşümün önemi ve çevreye katkısı aktarılmıştır. Getir Boş Şişeyi Kurtar Geleceği mesajıyla çağrısı yapılan aktivitelerde binlerce cam şişe geri dönüştürülmüş, yaklaşık 6 bin kişide farkındalık yaratılmıştır. Cam Yeniden Cam, İstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali Atölye Sponsorluğu Cam Yeniden Cam projesi, 4. İstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali nde atölye sponsoru olarak yerini almıştır. Palet Kültür Sanat ve Eğitim Derneği tarafından İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV) kurumsal ortaklığıyla 19 Nisan-23 Mayıs tarihleri arasında düzenlenen Bienal de yurt içi ve yurt dışından çocuk ve gençlerin sanat eserleri izleyicileriyle buluşmuştur. Bienal in 2016 yılı konsepti Uyandırma Servisi ile geri dönüşüm ve çevre konusunda farkındalık yaratılan iş birliği kapsamında Şişecam Cam Yeniden Cam Atölyesi kurulmuştur. Kurulan atölyede gerçekleştirilen plastik sanatlar etkinlikleri ile cam geri dönüşümün önemi, geri dönüşümün çevreye katkısı çocuklara uygulamalı atölye çalışmalarıyla aktarılmıştır. Bienal süresince eğitmenlerin eşliğinde çocukların katılımıyla kumbara boyama etkinliği yapılmıştır. Cam kurtaran kahramana dönüştürülen cam kumbaraları büyük ilgi görmüştür. Sponsorluk kapsamında, Bienal in yapıldığı Antrepo-I de Şişecam Cam Yeniden Cam Atölyesi kurulmuştur. Atölyenin iç tasarımı projeyi, cam geri dönüşüm serüvenini ve geri dönüşümün faydalarını anlatan tasarımlarla şekillendirilmiştir. Atölyenin özel tasarımı sayesinde, Bienal ziyaretçilerinde Cam Yeniden Cam ve geri dönüşüm hakkında farkındalık yaratılmıştır. Cam geri dönüşümünü pekiştirecek, sanat aktiviteleri hazırlanmıştır. Bu aktiviteler özel sanat eğitmenleri tarafından 8-12 yaş çocuklarına 14 atölye oturumunda uygulanmıştır. Çocuklar için hazırlanan interaktif bilgisayar oyunu, atölye içine yerleştirilen ekranla ziyaretçiler tarafından oynanabilmiştir. Bilgisayar oyunu ile çocuklar cam şişeleri, cam kumbaralarına atarak geri dönüşüme gönderip, doğal kaynakların korunmasına katkıda bulunmuşlardır. Bienal süresince, Şişecam Cam Yeniden Cam Atölyesi, projeye özel etkinlikler ve diğer çalışmalara ev sahipliği yaparak 5 bin kişiyi ağırlamıştır. Bienal ile toplamda 25 bin kişiye erişim sağlanmıştır. Cam Yeniden Cam sosyal medyada! Şişecam Topluluğu nun çevre ve doğanın korunmasına yönelik yaklaşımını pekiştirmek ve projeyi daha geniş kitlelere erişmesini sağlamak amacıyla Cam Yeniden Cam ın Facebook ve Instagram hesapları Nisan ayı itibarıyla açılmıştır. Cam geri dönüşümü konusunda bilgilendirme yapılan sosyal medya hesapları üzerinden, iletişim aktiviteleri konusunda da bilgilendirme yapılmakta, geri dönüşüm konusunda takipçilerin merak ettiği sorular cevaplanmaktadır. Türkiye nin en kapsamlı sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk projelerinden biri: Cam Yeniden Cam Sosyal medya hesapları ile takipçi sayısını gün geçtikçe artıran Cam Yeniden Cam Facebook ta Aralık sonu itibarıyla takipçiye ulaşan projenin Instagram hesabı da ilgi çekmeye devam etmektedir. Instagram /CamYenidenCamProjesi Facebook /camyenidencam SPORA KATKI Şişecam Topluluğu Çayırova Spor Kulübü Şişecam tarafından Çayırova Yelken İhtisas Spor Kulübü Derneği adı altında kurulan Şişecam Çayırova Spor Kulübü, gençleri spora yönlendirmek, spor terbiyesi ile beden ve ahlaki kabiliyetlerinin gelişimine katkıda bulunmak amacıyla 1982 yılında Çayırova Sosyal Tesisleri nde faaliyetlerine başlamış ve 1984 yılında Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü nezdinde federe kulüp statüsünü elde etmiştir. Bugün yaklaşık 120 kişilik sporcu ve yönetici kadrosuyla yelken, kürek ve kano dalında genç sporcular yetiştirerek ülke sporuna katkı sağlayan Kulüp, 2016 yılında Kürek Şubesi ile Milli Takıma beş sporcu ve bir antrenör, Kano Şubesi ile üç sporcu ve bir antrenör vermiştir. Kürek şubesi 2016 yılında katıldıkları uluslararası yarışmalarda başarılı sonuçlar elde eden kulüp sporcuları, toplamda bir altın, üç gümüş, üç bronz madalyanın sahibi olmuş, Litvanya da düzenlenen Gençler Avrupa Şampiyonası nda kızlarımız ilk defa A finalde yarışıp 6. olmuştur. Türkiye Şampiyonası nda ise bir altın, üç bronz madalya kazanmıştır. Yelken Şubesi de 2016 te başarılı sonuçlar elde etmiştir sezonunda Türkiye Yelken Federasyonu programında yer alan 12 adedi bölgesel, 10 adedi ulusal ve iki adedi uluslararası olmak üzere toplam 24 yarışa katılan kulüp sporcuları; 24 adet altın, 30 adet gümüş, 17 adet bronz madalya kazanmıştır. Türkiye Pirat Ligi ni Gençler kategorisinde birinci, Büyükler kategorisinde dördüncü bitiren sporcular 2017 Pirat Milli Takımına seçilerek Almanya da yapılacak Avrupa Şampiyonası na katılmaya hak kazanmışlardır. Şişecam Çayırova Spor Kulübü Kano Şubesi de 2016 yılında katıldığı ulusal ve uluslararası yarışmalarda elde ettiği derecelerle başarılı bir sezonu geride bırakmıştır. Antalya da yapılan sekiz ülkenin katıldığı Uluslararası Kano Sprint Yarışlarında bir altın, bir bronz madalya, Durgunsu Kano Türkiye Kupası yarışlarında; beş altın, dört gümüş, bir bronz madalya, Durgunsu Kano Türkiye Şampiyonası nda dört altın, altı gümüş, bir bronz madalya, Durgunsu Kano Olimpik Umutlar yarışlarında üç altın, iki gümüş, bir bronz madalya kazanmıştır. Macaristan da yapılan Olimpic Hopes Regatta yarışında Milli takım kafilesinden finale kalan tek sporcu olan kulüp sporcusu Abbas Anıl Şen kendi kategorisinde 36 sporcu arasında 8. olmuştur. Mayıs ayındaki Deniz Kanosu Türkiye Şampiyonası nda ise her sene olduğu gibi dört altın, beş gümüş, üç bronz madalya alan kulüp sporcuları, genel sıralamada tüm kulüpleri geride bırakarak birincilik kupasını kazanmıştır

39 RİSK YÖNETİMİ VE İÇ DENETİM FAALİYETLERİ Yoğun iç ve dış rekabet ortamında, etkin risk yönetimi ve iç denetim süreçleri Yoğun bir iç ve dış rekabet ortamında faaliyet gösteren Şişecam Topluluğu, paydaşlarına yeterli düzeyde risk güvencesi sağlayabilmek için etkin risk yönetimi ve iç denetim süreçleri uygulamaktadır. Finansal krizler, yoğunlaşan devletlerarası çıkar çatışmaları, jeopolitik faktörlerin tetiklediği güvenlik sorunları, dördüncü endüstri devrimi olarak da adlandırılmakta olan teknolojik gelişmeler, iklim değişikliğinin dramatik sonuçları ve toplumsal sorunlar dünyayı, geçmişten farklı siyasi, ekonomik ve çevresel riskler barındıran bir yer haline getirmiştir. Küresel risklerin kişilerin, şirketlerin ve devletlerin hayatını yeni ve alışılmadık şekillerde etkilemeye başlaması, tüm dünyada risklere bakış açısını farklılaştırmış ve bir disiplin olarak risk yönetiminin önemini büyük ölçüde artırmıştır. Bu kapsamda, geçmiş yıllarda olduğu gibi 2016 yılında da risk yönetimi ve iç denetim süreçlerinin etkinliği sürekli olarak gözden geçirilmiş, kurumsal yönetimin önemli unsurlarını oluşturan söz konusu iki fonksiyon daha geniş bir perspektifle ve daha etkin bir şekilde yönetilmiştir. Bu yapı kapsamında, Topluluğumuz mevcut ve potansiyel riskleri proaktif bir yaklaşımla ele almakta ve denetim faaliyetlerini risk odaklı bakış açısı ile sürdürmektedir. Şişecam Topluluğu nda Risk Yönetimi Şişecam Topluluğu nda risk yönetimi faaliyetleri kurumsal risk yönetimi prensipleri esas alınarak sürdürülmekte, bütünsel ve proaktif bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Topluluk, gerek küresel gelişmelerin yarattığı belirsizlikleri daha etkin yönetebilmek, gerekse söz konusu koşulların sonuçlarından birisi olarak ortaya çıkan keskin iç ve dış rekabet ortamında paydaşlarına sağladığı risk güvencesini artırabilmek amacıyla, 2016 yılında risk yönetimi süreçlerinin etkinliğini artırmaya odaklanmıştır. Bu doğrultuda hayata geçirilen entegre risk yönetimi platformu MicroSCope un kapsamı genişletilmiş, risk yönetimi ve sigorta fonksiyonlarının çok daha yüksek koordinasyon içinde ele alınması sağlanmıştır. Risklerin daha etkin yönetimi ve risk kültürünün yaygınlaştırılması amacıyla sahada harcanan süreler artırılmıştır. Organizasyonel olarak Ana Şirket bünyesinde yapılandırılmış olan risk yönetimi fonksiyonunun faaliyetleri yasal gerekliliklere mutlak uyum dahilinde gerçekleştirilmektedir. Belirlenen, önceliklendirilen ve risk iştahı doğrultusunda eylem planlarına bağlanan risklerin yönetimi için önceki yıllarda olduğu gibi Topluluğun temel iş alanlarını yöneten Grup Başkanlıkları ile koordinasyon içerisinde çalışılmakta, sürecin sağlıklı izlemesini sağlayacak olan raporlamalar da yine mevzuata uygun şekilde sürdürülmektedir. TÜRKIYE ŞIŞE VE CAM FABRIKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2016 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU Şişecam Topluluğu nda risk yönetimi ve iç denetim faaliyetleri, Ana Şirket bünyesinde yapılandırılmıştır. Faaliyetler, Topluluğun temel iş alanlarını yöneten Grup Başkanlıkları ile koordinasyon içerisinde, Ana Şirket Yönetim Kurulu na bağlı olarak yürütülmekte, halka açık şirketler bünyesinde yapılandırılan Riskin Erken Saptanması Komitesi, Denetimden Sorumlu Komite ve Kurumsal Yönetim Komitesi ile yapılan düzenli ve planlı toplantıların sonuçları Yönetim Kurullarına mevzuata uygun şekilde raporlanmaktadır. Kurumsal bir yapının tesis edilmesi, paydaşlara gereken güvencenin sağlanması, Topluluğun maddi ve maddi olmayan varlıklarının, kaynaklarının ve çevrenin korunması, belirsizliklerden kaynaklanan kayıpların en aza indirilmesi ve olası fırsatlardan en yüksek faydanın sağlanması amacıyla yapılan çalışmalar esnasında, iç denetim ve risk yönetimi fonksiyonlarının birbirleri ile olan iletişimi en üst seviyede tutulmakta ve karar verme sürecinin desteklenmesi ve yönetim etkinliğinin artırılması hedeflenmektedir. Şişecam Topluluğu nda İç Denetim Topluluğumuzda uzun yıllardır sürdürülen iç denetim faaliyetlerinin amacı, Topluluk Şirketlerinin sağlıklı bir şekilde gelişmesine ve uygulamada birlik ve beraberliğin sağlanmasına yardımcı olmak, faaliyetlerin iç ve dış mevzuata uygun bir şekilde yürütülmesini ve düzeltici tedbirlerin zamanında alınmasını sağlamaktır. Anılan amaç doğrultusunda, Topluluğun yurt içi ve yurt dışı kuruluşları bünyesinde süreklilik arz edecek şekilde denetim çalışmaları yapılmaktadır. İç denetim çalışmaları Yönetim Kurulu tarafından onaylanan dönemsel denetim programları kapsamında yürütülmektedir. Denetim programları oluşturulurken risk yönetimi çalışmalarından elde edilen sonuçlardan da faydalanılmakta, diğer bir deyişle risk odaklı denetim uygulamaları hayata geçirilmektedir

40 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR HAKKINDA BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU Yönetim Kurulu na Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Rapor 1 nin ( Şirket ) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte Topluluk olarak anılacaktır) 31 Aralık 2016 tarihli konsolide finansal durum tablosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide kar veya zarar tablosu, konsolide diğer kapsamlı gelir tablosu, konsolide özkaynak değişim tablosu ve konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarını özetleyen dipnotlar ve diğer açıklayıcı notlardan oluşan ilişikteki konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz. Yönetimin Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Sorumluluğu 2. Topluluk yönetimi; konsolide finansal tabloların Türkiye Muhasebe Standartları na uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyen konsolide finansal tabloların hazırlanmasını sağlamak için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur. Bağımsız Denetçinin Sorumluluğu 3. Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak, bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermektir. Yaptığımız bağımsız denetim, Sermaye Piyasası Kurulu nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartlarının bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartlarına uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar, etik hükümlere uygunluk sağlanmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların önemli yanlışlık içerip içermediğine dair makul güvence elde etmek üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetim, konsolide finansal tablolardaki tutar ve açıklamalar hakkında denetim kanıtı elde etmek amacıyla denetim prosedürlerinin uygulanmasını içerir. Bu prosedürlerin seçimi, konsolide finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık risklerinin değerlendirilmesi de dahil, bağımsız denetçinin mesleki muhakemesine dayanır. Bağımsız denetçi risk değerlendirmelerini yaparken, şartlara uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla, işletmenin konsolide finansal tablolarının hazırlanması ve gerçeğe uygun sunumuyla ilgili iç kontrolü değerlendirir, ancak bu değerlendirme, işletmenin iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş verme amacı taşımaz. Bağımsız denetim, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların sunumunun değerlendirilmesinin yanı sıra, Topluluk yönetimi tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğunun ve yapılan muhasebe tahminlerinin makul olup olmadığının değerlendirilmesini de içerir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Görüş 4. Görüşümüze göre, konsolide finansal tablolar, nin ve bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait finansal performansını ve nakit akışlarını, Türkiye Muhasebe Standartları na uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır. Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülükler sayılı Türk Ticaret Kanunu nun ( TTK ) 398 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca düzenlenen Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Denetçi Raporu 6 Mart 2017 tarihinde Şirket in Yönetim Kurulu na sunulmuştur. 6. TTK nın 402. Maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, Şirket in 1 Ocak - 31 Aralık 2016 hesap döneminde defter tutma düzeninin, kanun ile şirket esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır. 7. TTK nın 402. Maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve istenen belgeleri vermiştir. PwC Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. Gökhan Yüksel, SMMM Sorumlu Denetçi İstanbul, 6 Mart

41 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 Tarihleri İtibarıyla Konsolide Finansal Durum Tabloları 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 Tarihleri İtibarıyla Konsolide Finansal Durum Tabloları VARLIKLAR Dipnot Referansları Dönen Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar 10, İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar 11, İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar Türev Araçlar Stoklar Peşin Ödenmiş Giderler Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar Diğer Dönen Varlıklar Ara Toplam Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlıklar Toplam Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Finansal Yatırımlar Diğer Alacaklar Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19, Şerefiye Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Peşin Ödenmiş Giderler Ertelenmiş Vergi Varlığı Diğer Duran Varlıklar Toplam Duran Varlıklar TOPLAM VARLIKLAR KAYNAKLAR Dipnot Referansları Kısa Vadeli Yükümlülükler Kısa Vadeli Borçlanmalar Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları Ticari Borçlar 10, İlişkili Taraflara Ticari Borçlar İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar Diğer Borçlar 11, İlişkili Taraflara Diğer Borçlar İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar Türev Araçlar Ertelenmiş Gelirler Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü Kısa Vadeli Karşılıklar 22, Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Toplam Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Borçlanmalar Diğer Borçlar Ertelenmiş Gelirler Uzun Vadeli Karşılıklar Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü Toplam Uzun Vadeli Yükümlülükler Toplam Yükümlülükler ÖZKAYNAKLAR Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Ödenmiş Sermaye Sermaye Düzeltme Farkları Paylara İlişkin Primler (İskontolar) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazançları (Kayıpları) Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları) Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) ( ) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Yabancı Para Çevrim Farkları Riskten Korunma Kazançları (Kayıpları) ( ) ( ) Yeniden Değerleme ve Sınıflandırma Kazançları (Kayıpları) Satılmaya Hazır Fin. Varlıkların Yeniden Değ. ve/veya Sınıflandırma Kazançları (Kayıpları) Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları Net Dönem Karı veya Zararı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Toplam Özkaynaklar TOPLAM KAYNAKLAR Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır

42 1 Ocak 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Kar veya Zarar Tabloları 1 Ocak 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Diğer Kapsamlı Gelir Tabloları Dipnot Referansları 31 Aralık Aralık 2015 Hasılat Satışların Maliyeti 28 ( ) ( ) Ticari Faaliyetlerden Brüt Kar (Zarar) Dipnot Referansları 31 Aralık Aralık 2015 Dönem Karı (Zararı) Diğer Kapsamlı Gelirler: Genel Yönetim Giderleri 29,30 ( ) ( ) Pazarlama Giderleri 29,30 ( ) ( ) Araştırma ve Geliştirme Giderleri 29,30 ( ) ( ) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler 31 ( ) ( ) Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Karlarından (Zararlarından) Paylar Esas Faaliyet Karı (Zararı) Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler Yatırım Faaliyetlerinden Giderler 32 ( ) ( ) Finansman Geliri (Gideri) Öncesi Faaliyet Karı (Zararı) Finansman Gelirleri Finansman Giderleri 33 ( ) ( ) Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Karı (Zararı) Sürdürülen Faaliyetler Vergi (Gideri) Geliri ( ) ( ) Dönem Vergi (Gideri) Geliri 35 ( ) ( ) Ertelenmiş Vergi (Gideri) Geliri Dönem Karı (Zararı) Dönem Karının (Zararının) Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları) Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Diğer Kapsamlı Gelirinden Kar veya Zararda Sınıflandırılmayacak Paylar Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Diğer Kapsamlı Gelire İlişkin Vergiler ( ) ( ) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar Yabancı Para Çevrim Farkları Satılmaya Hazır Finansal Varlıkların Yeniden Değerleme ve/veya Sınıflandırma Kazançları (Kayıpları) (11.345) Nakit Akış Riskinden Korunmaya İlişkin Diğer Kapsamlı Gelir (Gider) ( ) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Diğer Kapsamlı Gelire İlişkin Vergiler ( ) Diğer Kapsamlı Gelir (Gider) Toplam Kapsamlı Gelir (Gider) Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları Pay Başına Kazanç 36 0,5790 1,0407 Pay Başına Kazanç 36 0,3626 0,3526 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır

43 1 Ocak 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Özkaynaklar Değişim Tabloları Ödenmiş Sermaye Sermaye Düzeltme Farkları Paylara İlişkin Primler (İskontolar) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları Net Dönem Karı veya Zararı Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Kontrol Gücü Olmayan Paylar Özkaynaklar 1 Ocak 2015 itibarıyla bakiye ( ) Transfer ( ) Toplam kapsamlı gelir (gider) Sermaye artırımı ( ) Kar payları ( ) - ( ) ( ) ( ) Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış/azalış ( ) - ( ) Kontrol gücü olmayan pay sahipleriyle yapılan işlemler ( ) ( ) 31 Aralık 2015 itibarıyla bakiye Özkaynak değişim tablolarıyla ilgili açıklamalar Dipnot 27 de sunulmuştur. Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 1 Ocak 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Özkaynaklar Değişim Tabloları Ödenmiş Sermaye Sermaye Düzeltme Farkları Paylara İlişkin Primler (İskontolar) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları Net Dönem Karı veya Zararı Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Kontrol Gücü Olmayan Paylar Özkaynaklar 1 Ocak 2016 itibarıyla bakiye Transfer ( ) Toplam kapsamlı gelir (gider) Sermaye artırımı ( ) Ortak kontrole tabi teşebbüs veya işletmeleri içeren birleşmelerin etkisi Kar payları ( ) - ( ) ( ) ( ) Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış/azalış ( ) - - ( ) - ( ) Kontrol gücü olmayan pay sahipleriyle yapılan işlemler Aralık 2016 itibarıyla bakiye Özkaynak değişim tablolarıyla ilgili açıklamalar Dipnot 27 de sunulmuştur

44 1 Ocak 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Nakit Akış Tabloları 1 Ocak 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Nakit Akış Tabloları Dipnot Referansları 31 Aralık Aralık 2015 A. İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI Dönem karı (zararı) Dönem net karı (zararı) mutabakatı ile ilgili düzeltmeler Amortisman ve itfa gideri ile ilgili düzeltmeler 3,18, Değer düşüklüğü (iptali) ile ilgili düzeltmeler 10,11,13,18, Karşılıklar ile ilgili düzeltmeler 22, Kar payı (geliri) gideri ile ilgili düzeltmeler 32 (15.253) ( ) Faiz (gelirleri) ve giderleri ile ilgili düzeltmeler 8,31,33, Gerçekleşmemiş yabancı para çevrim farkları ile ilgili düzeltmeler 31,33 ( ) ( ) Gerçeğe uygun değer kayıpları (kazançları) ile ilgili düzeltmeler 7,32 ( ) ( ) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların dağıtılmamış karları ile ilgili düzeltmeler 16 ( ) ( ) Vergi (geliri) gideri ile ilgili düzeltmeler Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kayıplar (kazançlar) ile ilgili düzeltmeler 32 ( ) ( ) Kar (zarar) mutabakatı ile ilgili diğer düzeltmeler 26 ( ) ( ) İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler ( ) ( ) Ticari alacaklardaki azalış (artış) ile ilgili düzeltmeler 3,10,27,31,37 ( ) ( ) Faaliyetlerle ilgili diğer alacak. azalış (artış) ile ilgili düzelt. 11,16,31,37 ( ) ( ) Türev varlıklardaki azalış (artış) 12, Stoklardaki azalışlar (artışlar) ile ilgili düzeltmeler 3,13 ( ) ( ) Ticari borçlardaki artış (azalış) ile ilgili düzeltmeler 10, Faaliyetlerle ile ilgili diğer borç. artış (azalış) ile ilgili düz. 11,14,26,27, İşletme sermayesinde gerçek. diğer artış (azalış) ile ilgili düzelt. 14,26,27 ( ) Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları Ödenen faiz 8,31,33,37 ( ) ( ) Alınan faiz 31,33, Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar kapsamında yapılan ödemeler 24 ( ) ( ) Vergi iadeleri (ödemeleri) 35 ( ) ( ) Dipnot Referansları 31 Aralık Aralık 2015 B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI ( ) ( ) Başka işletmelerin veya fonların paylarının veya borçlanma araçlarının satılması sonucu elde edilen nakit girişleri Başka işletmelerin veya fonların paylarının veya borçlanma araçlarının edinimi için yapılan nakit çıkışları 7 ( ) ( ) Bağlı ortaklıkların kontrolünün elde edilmesine yönelik alışlara ilişkin nakit çıkışları 3 ( ) - Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların satışından aynaklanan nakit girişleri 8,18, Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların alımından kaynaklanan nakit çıkışları 8,18,19 ( ) ( ) Satış amacıyla elde tutulan duran varlık satışlarından kaynaklanan nakit girişleri Verilen nakit avans ve borçlar 14 ( ) ( ) Verilen nakit avans ve borçlardan geri ödemeler Alınan temettüler 16,26, Alınan faiz 6,32, Diğer nakit girişleri (çıkışları) 10,11, ( ) C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI Bağlı ortaklıklardaki kontrolün kaybına yol açmayan şekilde ortaklık payları değişmelerinden kaynaklanan nakit girişleri Bağlı ortaklıklardaki kontrolün kaybına yol açmayan şekilde ortaklık payları değişmelerinden kaynaklanan nakit çıkışları 11,27 ( ) ( ) Pay ve diğer özkaynağa dayalı araçların ihracından kaynaklanan nakit girişleri Ortak kontrole tabi işletmelerin birleşme etkisinden kaynaklanan nakit girişleri (çıkışları) Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişleri Borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları 8 ( ) ( ) Finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları 8 ( ) ( ) Ödenen temettüler 27 ( ) ( ) YABANCI PARA ÇEVRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ) (A+B+C) ( ) ( ) D. YABANCI PARA ÇEVRİM FARKLARININ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ) (A+B+C+D) E. DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (A+B+C+D+E) Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır

45 1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Topluluğu ( Topluluk ), holding şirketi ( Şirket ) ile 61 bağlı ortaklık, 4 iş ortaklığı ve 2 iştirakten oluşmaktadır. Topluluk, yönetim muhasebesi açısından düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj, kimyasallar ve ithalat, ihracat enerji ve sigorta aracılık hizmetleri yapan şirketleri kapsayan diğer grubu olmak üzere beş faaliyet grubuna ayrılmış olup, fiili faaliyet konusu cam üretimi ve buna yardımcı, tamamlayıcı sınai ve ticari faaliyette bulunmak, her türlü sınai ve ticari kuruluşun sermaye ve yönetimine iştirak etmektir. Şirket, Türkiye nin en büyük özel ticari bankalarından biri olan Türkiye İş Bankası A.Ş. ( İş Bankası ) tarafından 81 yıl önce Türkiye de kurulmuştur. Şirket in hisseleri Borsa İstanbul AŞ de ( BİAŞ ) eski unvanıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda ( İMKB ) 1986 yılından beri işlem görmektedir. İş Bankası 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla Şirket te %65,47 lik paya sahiptir ve yönetimde kontrolü elinde tutmaktadır. Şirket in Merkez Adresi ve Ortaklık Yapısı Şirket in ortaklık yapısı Dipnot 27 de sunulmuştur. Şirket Türkiye de kayıtlıdır ve iletişim bilgileri aşağıda sunulmuştur: İçmeler Mahallesi D-100 Karayolu Cad. No:44 A 34947, Tuzla / İstanbul / Türkiye Telefon : Elektronik tebligat adresi :scmuhasebe@sisecam.com Kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi :sisecam@hs03.kep.tr İnternet adresi : Şirket in Ticaret Sicil Bilgileri Kayıtlı olduğu sicil: İstanbul Ticaret Sicil Memurluğu Sicil No :21599 Mersis No : Topluluk un Personel Yapısı Aylık ücretli Saat ücretli Toplam Topluluk un toplam personel sayısı içinde yer alan 953 kişi, özkaynak yöntemiyle değerlenen iş ortaklığı ve iştiraklerdeki çalışanlardan oluşmaktadır (31 Aralık 2015: 955 kişi). 1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin faaliyet konuları ve faaliyet grupları aşağıda verilmiştir: Düzcam Grubu Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Trakya Cam Sanayii A.Ş. (1) Düzcam, oto camı ve işlenmiş cam üretimi ve satışı Türkiye Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Düzcam, kaplamalı, lamine ve projeli camlar üretimi ve satışı Türkiye Çayırova Cam Sanayii A.Ş. Ticari faaliyet Türkiye Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Düzcam üretimi ve satışı Türkiye Şişecam Otomotiv A.Ş. (2) Otomotiv camları üretimi ve satışı Türkiye Trakya Glass Bulgaria EAD Düzcam, ayna, lamine, kaplamalı cam üretimi ve satışı Bulgaristan Şişecam Flat Glass İtaly S.R.L (3) Düzcam üretimi ve satışı İtalya Şişecam Automotive Bulgaria EAD Otomotiv ve beyaz eşya camları üretimi ve satışı Bulgaristan Glasscorp S.A. Otomotiv ve beyaz eşya camları üretimi ve satışı Romanya Trakya Autoglass Holding B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Trakya Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Şişecam Flat Glass Holding B.V. (4) Finansman ve yatırım şirketi Hollanda TRSG Glass Holding B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Trakya Glass Rus AO Düzcam ve ayna üretimi ve satışı Rusya Automotive Glass Alliance Rus AO Otomotiv camları üretimi ve satışı Rusya Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO İthalat ve satış hizmetleri Rusya Trakya Glass Rus Trading OOO İthalat ve satış hizmetleri Rusya Richard Fritz Holding GmbH Holding hizmeti Almanya Richard Fritz Spol S.R.O. Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Slovakya Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Almanya Richard Fritz Kft Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Macaristan İş ortaklığı Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke HNG Float Glass Limited Düzcam ve ayna üretimi ve satışı Hindistan İştirak Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. Düzcam üretimi ve satışı Mısır Cam Ev Eşyası Grubu Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Türkiye Paşabahçe Mağazaları A.Ş. (5) Cam ev eşyası perakende satışı Türkiye Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Kâğıt ve karton ambalaj üretimi ile satışı Türkiye Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi A.Ş. (6) Kâğıt ve karton ambalaj üretimi ile satışı Türkiye Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. (1) Soda ve kristal cam ev eşyası el ile üretimi ve satışı Türkiye Paşabahçe Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Paşabahçe Bulgaria EAD Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Bulgaristan OOO Posuda Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Rusya Paşabahçe Srl Satış ve pazarlama hizmetleri İtalya Paşabahçe (Shangai) Trading Co. Ltd. Satış ve pazarlama hizmetleri Çin 86 87

46 1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Cam Ambalaj Grubu Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Anadolu Cam Sanayii A.Ş. (1) Cam ambalaj üretimi ve satışı Türkiye Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Cam ambalaj üretimi ve satışı Türkiye Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. Cam ambalaj üretimi ve satışı Türkiye AC Glass Holding B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Anadolu Cam Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Balsand B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda OOO Ruscam Management Company Finansman ve yatırım şirketi Rusya OOO Ruscam Glass Packaging Holding Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Glass Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Energosystems Endüstriyel malzeme kiralaması Rusya CJSC Brewery Pivdenna Cam ambalaj üretimi ve satışı Ukrayna Merefa Glass Company Ltd. Cam ambalaj üretimi ve satışı Ukrayna JSC Mina Cam ambalaj üretimi ve satışı Gürcistan İş ortaklığı Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. Kalıp üretimi ve satışı Türkiye Kimyasallar Grubu Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Soda Sanayii A.Ş. (1) Soda ve krom kimyasalları üretimi ve satışı Türkiye Cam Elyaf Sanayii A.Ş. Cam elyafı üretimi ve satışı Türkiye Camiş Madencilik A.Ş. Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Türkiye Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Türkiye Şişecam Bulgaria EOOD Soda satışı Bulgaristan Cromital S.p.A Krom türevleri üretimi ve ticareti İtalya Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Kum işleme ve satışı Mısır Şişecam Soda Lukavac D.O.O. Soda üretimi ve satışı Bosna Hersek Şişecam Chem Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda İş ortaklıkları Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. Vitamin-K üreticisi ve satışı Türkiye Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Kireç taşı üretimi ve satışı Bosna Hersek İştirak Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Solvay Şişecam Holding AG Finansman ve yatırım şirketi Avusturya 1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler (1) Bu bağlı ortaklıklara ait hisse senetleri Borsa İstanbul AŞ de ( BİAŞ ) eski unvanıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda ( İMKB ) ulusal pazarda işlem görmektedir. İlk işlem günleri tarih sırasıyla aşağıdaki gibidir: Şirket unvanı İlk işlem günü 3 Ocak 1986 Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 3 Ocak 1986 Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 3 Temmuz 1987 Trakya Cam Sanayii A.Ş. 5 Kasım 1990 Soda Sanayii A.Ş. 20 Nisan 2000 Hisse bilgileri BİST Kodu Reuters Kodu Bloomberg Kodu SISE SISE.IS SISE.TI Trakya Cam Sanayii A.Ş. TRKCM TRKCM.IS TRKCM.TI Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ANACM ANACM.IS ANACM.TI Soda Sanayii A.Ş. SODA SODA.IS SODA.TI Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. DENCM DENCM.IS DENCM.TI 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla ve Soda Sanayii A.Ş. BİST 30, Trakya Cam Sanayii A.Ş. BİST 50, Anadolu Cam Sanayii A.Ş. BİST 100, Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. ise BİST-TUM ulusal endeksinde yer almaktadır. Türkiye de Sermaye Piyasası Kurulu ( SPK ) Kurumsal Yönetim İlkeleri ne uygun olarak derecelendirme yapmak üzere faaliyet izni bulunan SAHA Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. ( SAHA ) tarafından Kurumsal Yönetim Derecelendirme Dönemsel Revizyon Raporu tamamlanmıştır. 18 Aralık 2015 tarihinde açıklamış olduğu 93,53 (10 üzerinden 9,35) olan Kurumsal Yönetim Derecelendirme notu, Şirketin, kurumsal yönetim ilkelerini uygulama alanında yaptığı sürekli iyileştirme çabaları sonrasında, 16 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 94,41 (10 üzerinden 9,44) olarak yukarı yönlü revize edilmiştir. SAHA bu derecelendirme çalışmasında SPK nın Ocak 2014 tarihinde yayınladığı Kurumsal Yönetim İlkeleri ni baz alan yeni metodolojisini kullanmıştır. Ana bölümler Ağırlık 16 Aralık 2016 Tarihinde alınan not 18 Aralık 2015 Tarihinde alınan not Pay sahipleri %25 95,36 95,36 Kamuyu aydınlatma ve şeffaflık %25 96,98 95,81 Menfaat sahipleri %15 96,70 95,51 Yönetim kurulu %35 90,92 89,75 Ortalama derecelendirme notu %100 94,41 93,53 BİST Kurumsal Yönetim Endeksi kapsamındadır. Ayrıca Şirket, SAHA nın 1 Temmuz 2016 tarihinde yayımlanmış olduğu Dünya Kurumsal Yönetim Endeksi ne (DKYE) göre 1. Grup içinde yer almaktadır (SAHA nın 7 Ağustos 2015 tarihinde yayınlamış olduğu Dünya Kurumsal Yönetim Endeksi nde de 1. Grup içinde yer almaktadır). Diğer Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Camiş Limited Yurtdışı alım hizmetleri İngiltere SC Glass Trading B.V. İthalat ve satış hizmetleri Hollanda Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. Sigorta acenteliği Türkiye Şişecam Dış Ticaret A.Ş. Topluluk ürünlerinin ihracatı Türkiye Şişecam Enerji A.Ş. Doğalgaz depolama ve satışı ile elektrik ticareti Türkiye Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Elektrik üretimi ve satışı Türkiye Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. (4) Ambalaj atıklarının toplanması, ayrılması, işlenmesi, geri dönüşümü ve kazanımı Türkiye 88 89

47 1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler (2) Şirket bağlı ortaklıklarından, Trakya Cam Sanayii A.Ş. nin, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu nun (TTK) 159 ile 179 uncu maddeleri, Kurumlar Vergisi Kanunu nun (KVK) 19 uncu ve 20 nci maddeleri hükümleri ile 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu (SPKn) ve Sermaye Piyasası Kurulu nun sayılı Birleşme ve Bölünme Tebliği (Tebliğ) hükümleri çerçevesinde, bünyesinde bulunan otocam işletmesinin işletme bütünlüğü içinde yer alan tüm aktif, pasif, hak ve vecibelerin yeni kurulan Şişecam Otomotiv AŞ ye devredilmesi suretiyle gerçekleştirilecek kolaylaştırılmış usulde kısmi bölünme işlemiyle kurulmuştur. Söz konusu kısmi bölünme işlemine Sermaye Piyasası Kurulu 29 Nisan 2015 tarih ve l0.06-e.5106 sayılı yazısı ile onay verilmiştir. Bölünme işlemi 27 Haziran 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında kabul edilmiştir. (3) İtalya da %100 ortaklıkla 2 Mayıs 2016 tarihinde yeni kurulan şirket, İtalya da mukim Sangalli Vetro Porto Nogaro firmasının varlıklarını 31 Ekim 2016 tarihinde finansal borçlarını da kapsayacak şekilde satın alarak faaliyete başlamıştır. (4) Şişecam Flat Glass Holding B.V. şirketi 11 Kasım 2016 tarihinde, Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. ise; 6 Nisan 2016 tarihinde kurulmuştur. (5) Konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen ve bu nedenle konsolide edilmeyen bağlı ortaklık olarak uzun vadeli finansal yatırımlarda muhasebeleştirilen Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. şirketi 28 Haziran 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında Paşabahçe Mağazaları A.Ş. bünyesinde birleşmesine karar verilmiştir. (6) Şirket bağlı ortaklıklarından, Camiş Ambalaj Sanayi AŞ nin, oluklu ambalaj işletmesinin işletme bütünlüğü içinde yer alan aktif, pasif, hak ve vecibelerden teşkil olan mal varlığı unsurlarının, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu nun 19 (3) b maddesi, Türk Ticaret Kanunu Maddeleri ve Maliye Bakanlığı ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı nca yayımlanmış olan Anonim ve Limited Şirketlerin Kısmi Bölünme İşlemlerinin Usul ve Esaslarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ hükümleri çerçevesinde, 30 Haziran 2016 tarihli kayıtlı Vergi Usul Kanunu ( VUK ) değerleri üzerinden ortaklara pay verme modeliyle kısmi bölünme suretiyle yeni kurulan Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi AŞ ye devredilmiştir. Kısmi bölünme işlemi 27 Aralık 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında kabul edilmiş olup, 2 Ocak 2017 tarihinde tescil edilmiştir. Cam Ambalaj Grubu Rusya şirketlerinin sermaye yapılarının yeniden yapılandırılması kapsamında bağlı ortaklıklardan PAO Ruscam Pokrovsky şirketi 28 Kasım 2016 tarihinde OOO Ruscam Glass Packaging Holding şirketi bünyesinde birleşmiştir. Ayrıca; Bağlı ortaklıklardan Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. AŞ nin 14 Ekim 2016 tarihli ve 27 sayılı Yönetim Kurulu kararı doğrultusunda; Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. tüzel kişiliği bünyesindeki Mersin Fabrikası nın 14 Kasım 2016 tarihi itibarıyla faaliyetlerine son verilmesine karar verilmiştir. 1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Topluluk un konsolidasyona dahil edilen şirketlerin sermayeleri içindeki doğrudan ve etkin ortaklık pay oranları aşağıda verilmiştir: Düzcam Grubu Bağlı Ortaklıkları Şirket Unvanı Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Trakya Cam Sanayii A.Ş. 69,45 69,45 69,79 69,79 Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. 100,00 74,03 100,00 74,32 Çayırova Cam Sanayii A.Ş. 100,00 91,40 100,00 91,50 Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. 100,00 74,03 100,00 74,32 Şişecam Otomotiv A.Ş. 100,00 69, Trakya Glass Bulgaria EAD 100,00 69,45 100,00 69,79 Şişecam Flat Glass İtaly S.R.L 100,00 69, Şişecam Automotive Bulgaria EAD 100,00 69,45 100,00 69,79 Glasscorp S.A. 100,00 69,45 90,00 62,81 Trakya Autoglass Holding B.V. 100,00 69,45 100,00 69,79 Trakya Investment B.V. 100,00 69,45 100,00 69,79 Şişecam Flat Glass Holding B.V. 100,00 69, TRSG Glass Holding B.V. 70,00 48,62 70,00 48,85 Trakya Glass Rus AO 100,00 48,62 100,00 48,85 Automotive Glass Alliance Rus AO 100,00 69,45 100,00 69,79 Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO 100,00 69,45 100,00 69,79 Trakya Glass Rus Trading OOO 100,00 48,62 100,00 48,85 Richard Fritz Holding GmbH 100,00 69,45 100,00 69,79 Richard Fritz Spol S.R.O. 100,00 69,45 100,00 69,79 Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH 100,00 69,45 100,00 69,79 Richard Fritz Kft 100,00 69,45 100,00 69,79 Düzcam Grubu İş Ortaklığı Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin Şirket Unvanı dolaylı ortaklık oranı (%) ortaklık oranı (%) dolaylı ortaklık oranı (%) ortaklık oranı (%) HNG Float Glass Limited 50,00 34,73 50,00 34,89 Düzcam Grubu İştiraki Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin Şirket Unvanı dolaylı ortaklık oranı (%) ortaklık oranı (%) dolaylı ortaklık oranı (%) ortaklık oranı (%) Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. 30,00 20,84 30,01 20,

48 1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Cam Ev Eşyası Grubu Bağlı Ortaklıkları 1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Kimyasallar Grubu Bağlı Ortaklıkları Şirket Unvanı Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 84,01 84,01 84,01 84,01 Paşabahçe Mağazaları A.Ş. 100,00 76,05 100,00 75,77 Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. 100,00 99,98 100,00 99,98 Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi A.Ş. 100,00 99, Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 51,00 42,84 51,00 42,84 Paşabahçe Investment B.V. 100,00 84,01 100,00 84,01 Paşabahçe Bulgaria EAD 100,00 84,01 100,00 84,01 OOO Posuda 100,00 84,01 100,00 84,01 Paşabahçe S.R.L 100,00 84,01 100,00 84,01 Paşabahçe (Shangai) Trading Co. Ltd. 100,00 84,01 100,00 84,01 Cam Ambalaj Grubu Bağlı Ortaklıkları Şirket Unvanı Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 78,45 78,45 79,12 79,12 Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. 100,00 81,68 100,00 82,25 Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. 100,00 81,68 100,00 82,25 AC Glass Holding B.V. 100,00 78,45 100,00 79,12 Anadolu Cam Investment B.V. 100,00 78,45 100,00 79,12 Balsand B.V. 100,00 78,45 100,00 79,12 OOO Ruscam Management Company 100,00 78,45 100,00 79,12 OOO Ruscam Glass Packaging Holding 100,00 78,45 100,00 79,12 OOO Ruscam 100,00 78,45 100,00 79,12 OOO Ruscam Glass 100,00 78,45 100,00 79,12 PAO Ruscam Pokrovsky (*) ,00 79,12 OOO Energosystems 100,00 78,45 100,00 79,12 CJSC Brewery Pivdenna 100,00 78,45 100,00 79,12 Merefa Glass Company Ltd. 100,00 78,45 100,00 79,12 JSC Mina 100,00 78,45 99,86 79,01 (*) PAO Ruscam Pokrovsky şirketi 28 Kasım 2016 tarihinde OOO Ruscam Glass Packaging Holding ile birleşmiştir. Cam Ambalaj Grubu İş Ortaklığı Şirket Unvanı Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 50,00 39,22 50,00 39,56 Şirket Unvanı Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Soda Sanayii A.Ş. 60,67 60,67 83,58 77,87 Cam Elyaf Sanayii A.Ş. 100,00 96,57 99,01 95,62 Camiş Madencilik A.Ş. 100,00 100,00 100,00 100,00 Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. 100,00 99,66 100,00 99,56 Şişecam Bulgaria EOOD 100,00 60,88 100,00 77,99 Cromital S.p.A 100,00 61,08 100,00 78,10 Camiş Egypt Mining Ltd. Co. 99,70 99,70 99,70 99,70 Şişecam Soda Lukavac D.O.O. 100,00 60,88 89,30 69,64 Şişecam Chem Investment B.V. 100,00 60,88 100,00 77,99 Kimyasallar Grubu İş Ortaklıkları Şirket Unvanı Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 50,00 32,30 50,00 40,04 Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 50,00 50,00 50,00 50,00 Kimyasallar Grubu İştiraki Şirket Unvanı Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Solvay Şişecam Holding AG 25,00 15,22 25,00 19,50 Diğer Grubu Bağlı Ortaklıkları Şirket Unvanı Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Camiş Limited 100,00 95,20 100,00 95,20 SC Glass Trading B.V. 100,00 100,00 100,00 100,00 Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. 100,00 100,00 100,00 100,00 Şişecam Dış Ticaret A.Ş. 100,00 100,00 100,00 100,00 Şişecam Enerji A.Ş. 100,00 100,00 100,00 100,00 Camiş Elektrik Üretim A.Ş. 100,00 83,78 100,00 84,09 Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. 90,00 90,

49 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu nun ( SPK ) 13 Haziran 2013 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Seri II 14.1 No lu Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ( KGK ) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ( TMS/TFRS ) ile bunlara ilişkin ek ve yorumları ( TMS/TFRS ) esas alınmıştır. Ayrıca KGK tarafından 2 Haziran 2016 tarihinde 30 sayılı kararla yayınlanan TMS taksonomisine uygun olarak sunulmuştur. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye de faaliyette bulunan halka açık şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Topluluk finansal tabloları bu karar çerçevesinde hazırlanmıştır. Şirket (ve Türkiye de kayıtlı olan bağlı ortaklıklar ile iş ortaklıkları), muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında, Türk Ticaret Kanunu ( TTK ), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan Tek Düzen Hesap Planını esas almaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar, iş ortaklıkları ve iştirakler kanuni finansal tablolarını faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak Türk Lirası olarak hazırlanmıştır. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara TMS/TFRS uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. Kullanılan Para Birimi Topluluk un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası ( TL ) cinsinden ifade edilmiştir. Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi SPK nun 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı uyarınca, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları na (TFRS uygulamasını benimseyenler dahil) uygun olarak finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren UMSK tarafından yayımlanmış 29 No.lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı ( UMS / TMS 29 ) uygulanmamıştır. İşletmenin Sürekliliği Varsayımı Konsolide finansal tablolar, Şirket in ve konsolidasyona dahil edilen iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkları önümüzdeki bir yılda ve faaliyetlerinin doğal akışı içerisinde varlıklarından fayda elde edeceği ve yükümlülüklerini yerine getireceği varsayımı altında işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıştır. Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Topluluk un cari dönem konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır. Yabancı Ülkelerde Faaliyet Gösteren Bağlı Ortaklıkların Finansal Tabloları Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkların finansal tabloları, faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmış olup, Topluluk muhasebe politikalarına göre düzenlenmiş finansal tablolarında yer alan; varlık ve yükümlülükleri konsolide rapor tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderler ortalama döviz kuru kullanılarak Türk Lirası na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özkaynak içerisindeki yabancı para çevrim farkları kalemi altında takip edilmektedir. 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar Konsolidasyon kapsamındaki yurtdışı faaliyetlerinin çevriminde kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir: Döviz Cinsi Dönem Sonu Dönem Ortalaması Dönem Sonu Dönem Ortalaması ABD Doları 3, , , ,71907 Euro 3, , , ,01871 Bulgar Levası 1, , , ,54344 Mısır Poundu 0, , , ,35348 Rus Rublesi 0, , , ,04456 Gürcistan Larisi 1, , , ,19773 Ukrayna Grivnası 0, , , ,12152 Bosna Markı 1, , , ,54344 Yeni Rumen Leyi 0, , , ,67544 Macaristan Foronti 0, , , ,00974 Çin Yuanı 0, , , ,43011 Hindistan Rupisi 0, , , ,04239 Konsolidasyona İlişkin Esaslar Konsolide finansal tablolar aşağıdaki maddelerde belirtilen esaslara göre hazırlanan Topluluk hesaplarını içerir. Konsolidasyon kapsamına dahil edilen şirketlerin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, SPK Finansal Raporlama Standartları na uygunluk ve Topluluk tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından, gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yapılmıştır. Bağlı ortaklıkların faaliyet sonuçları satın alma veya elden çıkarma işlemlerine uygun olarak söz konusu işlemlerin geçerlilik tarihlerinde dahil edilmiş veya hariç bırakılmışlardır. Bağlı Ortaklıklar Kontrol, bir işletmenin faaliyetlerinden fayda elde etmek amacıyla finansal ve operasyonel politikaları üzerinde kontrol gücünün olması ile sağlanır. Bağlı ortaklıklar, Şirket in ya (a) doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan ve Şirket in üzerinde oy haklarına sahip olduğu hisseler neticesinde şirketlerdeki hisselerle ilgili oy hakkının %50 den fazlasını kullanma yetkisine sahip olduğu ya da (b) oy hakkının %50 den fazlasını kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte mali ve işletme politikaları üzerinde fiili hâkimiyet etkisini kullanmak suretiyle, mali ve işletme politikalarını Şirket in menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahip olduğu şirketleri ifade eder. Topluluk un başka bir şirketi kontrol edip etmediğinin değerlendirilmesinde dönüştürülebilir veya kullanılabilir potansiyel oy haklarının varlığı da göz önünde bulundurulur. 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla konsolidasyona tabi tutulan bağlı ortaklıklar, oy hakları ve etkin ortaklık oranları Dipnot 1 de gösterilmiştir. Bağlı ortaklıklar, faaliyetleri üzerindeki kontrolün Topluluk a transfer olduğu tarihten itibaren konsolidasyon kapsamına alınır ve kontrolün ortadan kalktığı tarihte de konsolidasyon kapsamından çıkartılır. Bağlı ortaklıklar için uygulanan muhasebe politikaları Topluluk tarafından uygulanan muhasebe politikaları ile tutarlılığın sağlanması amacıyla değiştirilir. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların sonuçları, satın alım tarihinden sonra veya elden çıkarma tarihine kadar konsolide kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Satın almaya ilişkin maliyetler oluştuğu dönemde kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmiştir. Bağlı ortaklıklar a ait finansal durum tabloları ve kar veya zarar tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş olup Şirket ve bağlı ortaklıkların sahip olduğu payların kayıtlı iştirak değerleri, ilgili özkaynaklar ile karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket ile bağlı ortaklıklar arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon işlemi sırasında netleştirilmiştir. Şirket in sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynaklar ve kapsamlı gelir tablosu hesaplarından netleştirilmiştir

50 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar Konsolide bağlı ortaklıkların net varlıklarındaki ana ortaklık dışı paylar Topluluk un özkaynağının içinde ayrı olarak belirtilir. Ana ortaklık dışı paylar, ilk işletme birleşmelerinde oluşan bu paylar ile birleşme tarihinden itibaren özkaynakta meydana gelen değişikliklerdeki ana ortaklık dışı payların toplamından oluşur. Konsolide edilen bir bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı paya düşen birikmiş zararları, söz konusu bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı özsermaye tutarını aşabilir. Bu durumda, birikmiş zarar ve ana ortaklık dışı paya düşecek daha sonraki cari yıl zararları, ana ortaklık dışı pay ile ilişkilendirilir. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla finansal pozisyonu ve aynı tarihte sona eren döneme ait faaliyet sonucu, gerek tek başına gerekse topluca, konsolide finansal tablolara göre parasal önemlilik arz etmeyen bağlı ortaklıkların finansal tabloları konsolide edilmemiştir. Bu bağlı ortaklıklar, konsolide finansal tablolarda, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmışlardır (Dipnot 7). İş Ortaklıklarındaki Paylar İş ortaklıkları, Şirket ve bağlı ortaklıklar ı ile bir veya daha fazla müteşebbis ortak tarafından müştereken yönetilmek üzere, bir ekonomik faaliyetin üstlenilmesi için bir sözleşme dahilinde oluşturulan şirketleri ifade etmektedir. Topluluk, bu müşterek kontrolü, kendisinin doğrudan ya da dolaylı olarak sahip olduğu hisselerden yararlanarak sağlamaktadır. 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla Topluluk un müşterek yönetime tabi işletmelerinin detayı Dipnot 1 de açıklanmıştır. Müşterek yönetime tabi ortaklıklar özkaynak yöntemi kullanılmak suretiyle konsolidasyon kapsamına alınırlar. İştirakler İştiraklerdeki yatırımlar özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir. Bunlar, Topluluk un genel olarak oy hakkının %20 ile %50 sine sahip olduğu veya Topluluk un, şirket faaliyetleri üzerinde kontrol yetkisine sahip bulunmamakla birlikte önemli etkiye sahip olduğu kuruluşlardır. Topluluk ile iştirak arasındaki işlemlerden doğan gerçekleşmemiş karlar Topluluk un iştirakteki payı ölçüsünde düzeltilmiş olup, gerçekleşmemiş zararlar da; işlem, transfer edilen varlığın değer düşüklüğüne uğradığını göstermiyor ise düzeltilmiştir. Topluluk, iştirak ile ilgili olarak söz konusu doğrultuda bir yükümlülük altına girmemiş veya bir taahhütte bulunmamış olduğu sürece iştirakteki yatırımın kayıtlı değerinin sıfır olması veya Topluluk un önemli etkisinin sona ermesi durumunda özkaynak yöntemine devam edilmez. Önemli etkinin sona erdiği tarihteki yatırımın kayıtlı değeri, o tarihten sonra gerçeğe uygun değeri güvenilir olarak ölçülebildiğinde gerçeğe uygun değerinden aksi takdirde maliyet bedeli üzerinden gösterilir. 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları 31 Aralık 2015 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları ile tutarlıdır. 2.4 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan önemli tahminler, 31 Aralık 2015 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan tahminlerle tutarlıdır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Bu kapsamda KGK tarafından 2 Haziran 2016 tarihinde 30 sayılı kararla yayınlanan TMS taksonomisine uygun olarak, 31 Aralık 2016 dönemiyle karşılaştırmalı olarak sunulan 31 Aralık 2015 dönemi nakit akış tablosu tekrar düzenlenmiştir. 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (TFRS) Değişiklikler Topluluk cari yılda Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) ve UMSK nun Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (UFRYK) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2016 tarihinde başlayan yıla ait dönemler için geçerli olan yeni ve revize edilmiş TMS/TFRS lerdeki değişiklik ve yorumlardan Topluluk un finansal tabloları üzerinde etkisi olan değişiklik ve yorumları uygulamıştır. 1 Ocak 2016 tarihinde başlayan yıllık dönemler ve yine 1 Ocak 2016 tarihinde, 31 Aralık 2016 dönemine ait geçerli olan ve Topluluk un finansal tabloları üzerinde önemli etkisi olan değişiklik ve yorum yoktur. a. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla yürürlükte olan yeni standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar: TFRS 11, Müşterek Antlaşmalar daki değişiklik; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Müşterek faaliyetlerde pay edinimi ile ilgilidir. Standarttaki değişiklik ile işletme tanımına giren bir müşterek faaliyette pay satın ediniminde bu payın nasıl muhasebeleşeceği konusunda açıklık getirilmiştir. İş ortaklıkları ve iştiraklerden gelir ve giderler, Topluluk un esas faaliyetlerinin bir parçası olması nedeniyle Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/Zararlarındaki Paylar hesabı konsolide kar veya zarar tablosunda Esas Faaliyet Karı içerisinde sunulmuştur. Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Topluluk un toplam oy haklarının %20 ye kadar veya %20 nin üzerinde olmakla birlikte Topluluk un önemli bir etkiye sahip olmadığı veya konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen; teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Topluluk un toplam oy haklarının %20 nin altında olduğu veya Topluluk un önemli bir etkiye sahip olmadığı ve aktif piyasalarda kote pazar fiyatları olan ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde hesaplanabilen satılmaya hazır finansal varlık, gerçeğe uygun değeriyle konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. 2.2 TMS ye Uygunluk Beyanı Topluluk, 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren döneme ilişkin konsolide finansal tablolarını SPK nın Seri: II 14.1 No lu tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar ve notlar, SPK tarafından uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. TMS 16, Maddi duran varlıklar, ve TMS 41 Tarımsal faaliyetler, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinden itibaren geçerlidir. Bu değişiklik üzüm asması, kauçuk ağacı, palmiye ağacı gibi bitkilerin finansal raporlamasını değiştirmektedir. Taşıyıcı bitkilerin, maddi duran varlıkların üretim sürecinde kullanılmasına benzemesi sebebiyle, maddi duran varlıklarla aynı şekilde muhasebeleştirilmesine karar verilmiştir. Buna bağlı olarak değişiklik bu bitkileri TMS 41 in kapsamından çıkararak TMS 16 nın kapsamına alınmıştır. Taşıyıcı bitkiler üzerinde büyüyen ürünler ise TMS 41 kapsamındadır. TMS 16 ve TMS 38 deki değişiklik; Maddi duran varlıklar ve Maddi olmayan duran varlıklar,1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikle bir varlığın kullanımını içeren bir faaliyetten elde edilen hasılatın, genellikle varlığın ekonomik yararlarının tüketimi dışındaki etkenleri yansıttığından, hasılat esaslı amortisman ve itfa yöntemi kullanımının uygun olmadığına açıklık getirmiştir. TFRS 14, Düzenleyici erteleme hesapları ; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, ilk defa TFRS uygulayacak şirketlerin, düzenleyici erteleme hesap bakiyelerini önceki genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre finansal tablolarına yansıtmaya devam etmesine izin vermektedir. Ancak daha önce TFRS uygulamış ve ilgili tutarı muhasebeleştirmeyecek diğer şirketlerle karşılaştırılabilirliği sağlamak adına, tarife düzenlemesinin etkisinin diğer kalemlerden ayrı olarak sunulması istenmektedir. TMS 27, Bireysel finansal tablolar ; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, işletmelere, bağlı ortaklık, iştirakler ve iş ortaklıklarındaki yatırımlarını muhasebeleştirirken özkaynak yönetimini kullanmalarına izin vermektedir

51 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (TFRS) Değişiklikler a. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla yürürlükte olan yeni standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar: TFRS 10, Konsolide finansal tablolar ve TMS 28 İştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar ; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik TFRS 10 un gereklilikleri ve TMS 28 arasındaki, yatırımcı ve iştiraki ya da iş ortaklığı arasında bir varlığın satışı ya da iştiraki konusundaki uyumsuzluğa değinmektedir. Bu değişikliğin nihai sonucunda, işletme tanımına giren bir işlem gerçekleştiğinde (bağlı ortaklığa ilişkin ya da değil) işlem sonucu oluşan kayıp veya kazancın tamamı muhasebeleştirilirken; bu işlem eğer bir varlık alış veya satışı ise söz konusu işlemden doğan kayıp veya kazancın bir bağlı ortaklığa ilişkin olmasa bile bir kısmı muhasebeleştirilir Dönemi Yıllık İyileştirmeler; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirmeler 4 standartta değişiklik getirmiştir: TFRS 5, Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar ve durdurulan faaliyetler, satış yöntemlerine ilişkin değişiklik TFRS 7, Finansal araçlar: Açıklamalar, TFRS 1 e bağlı olarak yapılan, hizmet sözleşmelerine ilişkin değişiklik TMS 19, Çalışanlara sağlanan faydalar iskonto oranlarına ilişkin değişiklik TMS 34, Ara dönem finansal raporlama bilgilerin açıklanmasına ilişkin değişiklik. TMS 1, Finansal Tabloların Sunuluşu ; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler ile finansal raporların sunum ve açıklamalarını iyileştirmek amaçlanmıştır. 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (UFRS) Değişiklikler b. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla yayınlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar: TFRS 9, Finansal araçlar ; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu standart TMS 39 un yerini almaktadır. Finansal varlıklar ve yükümlülüklerin sınıflandırması ve ölçülmesi ile ilgili zorunlulukları ve aynı zamanda şuanda kullanılmakta olan, gerçekleşen değer düşüklüğü zararı modelinin yerini alacak olan beklenen kredi riski modelini de içermektedir. TFRS 16, Kiralama İşlemleri ; 1 Ocak 2019 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu yeni standart mevcut TMS 17 rehberliğinin yerini alır ve özellikli kiralayanlar açısından muhasebesinde geniş kapsamlı bir değişiklik yapar. Şu anki TMS 17 kurallarına göre kiralayanlar bir kiralama işlemine taraf olduklarında bu işlem için finansal kiralama (bilanço içi) ya da faaliyet kiralaması (bilanço dışı) ayrımı yapmak zorundalar. Fakat TFRS 16 ya göre artık kiralayanlar neredeyse tüm kiralama sözleşmeleri için gelecekte ödeyecekleri kiralama yükümlülüklerini ve buna karşılık olarak da bir varlık kullanım hakkı nı bilançolarına yazmak zorunda olacaklardır. UMSK kısa dönemli kiralama işlemleri ve düşük değerli varlıklar için bir istisna öngörmüştür fakat bu istisna sadece kiraya verenler açısından uygulanabilir. Kiraya verenler için muhasebe neredeyse aynı kalmaktadır. Ancak UMSK nın kiralama işlemlerinin tanımını değiştirmesinden ötürü (sözleşmelerdeki içeriklerin birleştirilmesi ya da ayrıştırılmasındaki rehberliği değiştirdiği gibi) kiraya verenler de bu yeni standarttan etkileneceklerdir. En azından yeni muhasebe modelinin kiraya verenler ve kiralayanlar arasında pazarlıklara neden olacağı beklenmektedir. TFRS 16 ya göre bir sözleşme belirli bir süre için belirli bir tutar karşılığında bir varlığın kullanım hakkını ve o varlığı kontrol etme hakkını içeriyorsa o sözleşme bir kiralama sözleşmesidir ya da kiralama işlemi içermektedir. TFRS 10, Konsolide finansal tablolar ve TMS 28 İştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar ; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler yatırım işletmeleri ve onların bağlı ortaklıkları için konsolidasyon muafiyeti uygulamasına açıklık getirir. TFRS 4 Sigorta Sözleşmeleri ndeki değişiklikler; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. UFRS 4 de yapılan değişiklik sigorta şirketleri için iki farklı çözüm sunmaktadır: örtülü yaklaşım (overlay approach) ve erteleyici yaklaşım (deferral approach). b. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla yayınlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar: TMS 7, Nakit akış tabloları ;1 Ocak 2017 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler finansal tablo okuyucularının finansman faaliyetlerinden kaynaklanan yükümlülük değişikliklerini değerlendirebilmelerine imkan veren ek açıklamalar getirmiştir. Değişiklikler UMSK nın açıklama inisiyatifi projesinin bir parçası olarak finansal tablo açıklamalarının nasıl geliştirilebileceğine dair çıkarılmıştır. Yeni değiştirilmiş standart: Sigorta sözleşmeleri tanzim eden tüm şirketlere yeni sigorta sözleşmeleri standardı yayınlanmadan önce TFRS 9 uygulandığında çıkabilecek dalgalanmayı kar veya zarardan ziyade diğer kapsamlı gelirlerde muhasebeleştirme hakkı sağlayacaktır. Faaliyetleri ağırlıklı olarak sigorta ile bağlantılı olan şirketlere isteğe bağlı olarak 2021 yılına kadar geçici TFRS 9 u uygulama muafiyeti getirecektir. TFRS 9 uygulamayı erteleyen işletmeler hâlihazırda var olan TMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme standardını uygulamaya devam edeceklerdir. TMS 12, Gelir vergileri ; 1 Ocak 2017 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik bir varlığın gerçeğe uygun değerinden ölçülmesi durumunda ve gerçeğe uygun değerinin vergi matrahının altında kalması durumunda ertelenmiş verginin muhasebeleştirilmesi ile ilgili netleştirme yapmaktadır. Ayrıca ertelenmiş vergi varlıklarının muhasebeleştirilmesi ile ilgili diğer bazı yönleri de açıklığa kavuşturmaktadır. TFRS 2, Hisse bazlı ödemeler ; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik nakde dayalı hisse bazlı ödemelerin ölçüm esaslarını ve bir ödüllendirmeyi nakde dayalıdan özkaynağa dayalıya çeviren değişikliklerin nasıl muhasebeleştirileceğini açıklamaktadır. Bu değişiklik aynı zamanda bir işverenin çalışanının hisse bazlı ödemesine ilişkin bir miktarı kesmek ve bunu vergi dairesine ödemekle yükümlü olduğu durumlarda, TFRS 2 nin esaslarına bir istisna getirerek bu ödül sanki tamamen özkaynağa dayalıymışçasına işlem görmesini gerektirmektedir. TFRS 15, Müşterilerle yapılan sözleşmelerinden doğan hasılat ; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Amerika da Kabul Görmüş Muhasebe Standartları ile yapılan uyum çalışması sonucu ortaya çıkan yeni standart hasılatın finansal raporlamasını ve finansal tabloların toplam gelirlerinin dünya çapında karşılaştırılabilir olmasını sağlamayı amaçlamıştır. Bu değişikliklerle edim (performans) yükümlülüklerini belirleyen uygulama rehberliğine, fikri mülkiyet lisanslarının muhasebesine ve işletmenin asil midir yoksa aracı mıdır değerlendirmesine (net hasılat sunumuna karşın brüt hasılat sunumu) ilişkin açıklamaları içermektedir. Uygulama rehberliğindeki bu alanların her biri için yeni ve değiştirilmiş açıklayıcı örnekler eklenmiştir. UMSK, aynı zamanda yeni hasılat standardına geçiş ile ilgili ek pratik tedbirler dahil etmiştir. TMS 40, Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller standardındaki değişiklikler; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin sınıflandırılmasına ilişkin yapılan bu değişiklikler, kullanım amacında değişiklik olması durumunda yatırım amaçlı gayrimenkullere ya da gayrimenkullerden yapılan sınıflandırmalarla ilgili netleştirme yapmaktadır. Bir gayrimenkulün kullanımının değişmesi durumunda bu gayrimenkulün Yatırım Amaçlı Gayrimenkul tanımlarına uyup uymadığının değerlendirilmesinin yapılması gerekmektedir. Bu değişim kanıtlarla desteklenmelidir Dönemi yıllık iyileştirmeler; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler 3 standardı etkilemektedir: TFRS 1, Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulaması, TFRS 7, TMS 19 ve TFRS 10 standartlarının ilk kez uygulama aşamasında kısa dönemli istisnalarının 1 Ocak 2018 den itibaren geçerli olmak üzere kaldırmıştır. TFRS 12 Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar, standardın kapsamına ilişkin bir netleştirme yapılmıştır. 1 Ocak 2017 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinden itibaren geriye dönük olarak uygulanacaktır. TMS 28 İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar, 1 Ocak 2018 den itibaren geçerli olarak bir iştirak ya da iş ortaklığının gerçeğe uygun değerden ölçülmesine ilişkin değişiklik. TFRS Yorum 22, Yabancı Para Cinsinden Yapılan İşlemler ve Avanslar Ödemeleri ; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu yorum yabancı para cinsinden yapılan işlemler ya da bu tür işlemlerin bir parçası olarak yapılan ödemelerin yabancı bir para cinsinden yapılması ya da fiyatlanması konusunu ele almaktadır. Bu yorum tek bir ödemenin yapılması/alınması durumunda ve birden fazla ödemenin yapıldığı/alındığı durumlara rehberlik etmektedir. Bu rehberliğin amacı uygulamadaki çeşitliliği azaltmaktır

52 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Gelirlerin Kaydedilmesi Gelirler, mal ve hizmet satışlarından alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, teslim edilmiş malların ve gerçekleşmiş hizmetlerin fatura bedelinin, satış indirimleri ve iadelerinden arındırılmış halidir. Satışların içerisinde önemli bir finansman unsuru bulunması durumunda, gerçeğe uygun bedel gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman unsuru içerisinde yer alan faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Fark, tahakkuk esasına göre esas faaliyetlerden diğer gelirler olarak ilgili dönemlere kaydedilir (Dipnot 28 ve Dipnot 31). Malların Satışı Topluluğun mal satışları düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm temel alanları ile soda ve krom bileşenlerini kapsamaktadır. Bu malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartlar karşılandığında muhasebeleştirilir: Topluluk un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi, Topluluk un mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması, Gelir tutarının güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi, İşlemle ilişkili olan ekonomik faydaların Topluluk a akışının olası olması, İşlemden kaynaklanacak maliyetlerin güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi. 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Maddi Duran Varlıklar Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılan veya idari amaçlı kullanılacak ve inşa edilme aşamasındaki varlıklar, maliyet değerlerinden varsa değer düşüklüğü kaybı düşülerek gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dahil edilir. Kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri Topluluk un ilgili muhasebe politikası uyarınca aktifleştirilir. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulur. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebi ile amortisman ayrılmamaktadır. Beklenen faydalı ömür, artık değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir (Dipnot 18) Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen ekonomik ömrü ile söz konusu kiralama süresinden kısa olanı ile diğer maddi duran varlıklarla aynı şekilde amortismana tabi tutulur. Maddi duran varlıkların, tahmin edilen ekonomik ömürleri aşağıdaki gibidir: Hizmet Sunumu Yıllara yaygın projelere ilişkin sözleşme geliri ve maliyetler, gelir tutarının güvenilir biçimde ölçülebildiği ve sözleşme kapsamındaki proje ile ilgili bir değişiklik varsa değişiklikten kaynaklanan gelir artışının muhtemel olduğu zaman muhasebeleştirilir. Sözleşme geliri, alınan veya alınacak hakedişlerin gerçeğe uygun değeri ile ölçülmektedir. Projeler, sabit fiyatlı sözleşmeler olup sözleşme gelirleri, sözleşmenin tamamlanma oranı metoduna göre hesaplanmaktadır. Toplam sözleşme gelirinin, tamamlanma oranına isabet eden tutarı, ilgili döneme sözleşme geliri olarak kaydedilir. Topluluğun, lojistik, ithalat, ihracat ve sigorta aracılık hizmetleri yapan hizmet şirketleri bulunmaktadır. Yer altı ve yer üstü düzenleri Binalar Tesis, makine ve cihazlar Taşıtlar Demirbaşlar Diğer maddi varlıklar Ekonomik ömür 5 50 yıl 7 50 yıl 2 30 yıl 3 15 yıl 2 20 yıl 3 20 yıl Faiz Geliri Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ve ilgili finansal varlıktan beklenen ömrü boyunca elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın net defter değerine getiren etkin faiz yöntemi esas alınarak ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Temettü Geliri Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman konsolide finansal tablolara yansıtılır. Temettü borçları kar dağıtımının bir unsuru olarak genel kurul onayı sonrasında yükümlülük olarak konsolide finansal tablolara yansıtılır. Stoklar Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. Maliyet, ağırlıklı ortalama maliyet metodu ile hesaplanmaktadır. Stoklara dahil edilen maliyeti oluşturan unsurlar malzeme, direkt işçilik ve genel üretim giderleridir. Kredi maliyetleri stok maliyetlerine dahil edilmemektedir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından, tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli satış maliyetlerinin indirilmesiyle elde edilen tutardır. Stoklar, ilk madde ve malzeme, yarı mamuller, mamuller, işletme malzemesi, ticari mallar, yoldaki mallar ve diğer stokları kapsamaktadır (Dipnot 13). Maddi Duran Varlıklar Arsa, arazi ve binalar dışındaki maddi duran varlıklar, elde etme maliyetinden birikmiş amortismanın ve kalıcı değer kayıplarının düşülmesi ile bulunan net değerleri ile gösterilmektedir. Arsa, arazi ve binalar ise; yeniden değerleme tarihindeki gerçeğe uygun değerinden, müteakip birikmiş amortisman ve müteakip birikmiş değer düşüklüğü zararlarının indirilmesiyle bulunan değerle gösterilmektedir. Maddi duran varlıklar olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla incelenir ve maddi duran varlığın kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer, ilgili maddi duran varlığın mevcut kullanımından gelecek net nakit akışları ile satış maliyeti düşülmüş gerçeğe uygun değerinden yüksek olanı olarak kabul edilir. Maddi bir duran varlığa yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı arttıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi duran varlığın maliyetine eklenmekte ve ilgili maddi duran varlığın kalan tahmini faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın net defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve cari dönemde Yatırım faaliyetlerinden gelirler/giderler hesaplarına yansıtılır. Maddi duran varlık kalemlerine ilişkin özkaynaklarda yer alan değerleme artışı, ilgili varlığın tamamen itfa olması, kullanımdan çekilmesi ya da elden çıkarılması gibi nedenlerle finansal durum tablosu dışı bırakıldığında doğrudan geçmiş yıl karlarına aktarılmaktadır. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Satın Alınan Maddi Olmayan Duran Varlıklar Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarlarıyla gösterilirler. Bu varlıklar beklenen ekonomik ömürlerine göre doğrusal itfa yöntemi kullanılarak itfaya tabi tutulur. Beklenen ekonomik ömür ve itfa yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Söz konusu maliyetler, alım maliyetlerini kapsamaktadır ve ekonomik ömürlerine göre (3 5 yıl) itfaya tabi tutulur (Dipnot 19). Arsa, arazi ve binalar yeniden değerleme modeli ile net yönteme göre muhasebeleştirilmiştir. Bu muhasebe politikası değişikliği 31 Aralık 2015 tarihli finansal tablolardan başlamak üzere uygulanmıştır

53 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Maddi Olmayan Duran Varlıklar Bilgisayar Yazılımları Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Söz konusu maliyetler, ekonomik ömürlerine göre (3 5 yıl) itfaya tabi tutulur. Bilgisayar yazılımlarını geliştirmek ve sürdürmekle ilişkili maliyetler, oluştukları dönemde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. Kontrolü Topluluk un elinde olan, saptanabilir ve kendine özgü yazılım ürünleri ile direk ilişkilendirilebilen ve bir yıldan fazla süre ile maliyetinin üzerinde ekonomik fayda sağlayacak harcamalar maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilir. Maliyetler, yazılımı geliştiren çalışanların maliyetlerini ve genel üretim giderlerinin bir kısmını da içermektedir. Maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilen bilgisayar yazılım geliştirme maliyetleri, ekonomik ömürleri üzerinden (5 yılı geçmemek kaydıyla) itfaya tabi tutulurlar (Dipnot 19). Müşteri İlişkileri İşletme birleşmesi sonucu sahip olunan müşteri ilişkileri ve sözleşmeleri iktisap tarihindeki makul değerleri üzerinden muhasebeleştirilir. Sözleşmeye bağlı müşteri ilişkileri tahmini sınırlı faydalı ömürleri (3 yıl) üzerinden doğrusal amortisman yöntemi ile amortismana tabi tutulur ve elde etme maliyetinden birikmiş itfa payının düşülmesi ile bulunan değer üzerinden taşınırlar. Müşteri ilişkileri, değer düşüklüğünün varlığını işaret eden şartların olduğu durumlarda değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Değer düşüklüğünün olması durumunda müşteri ilişkilerinin kayıtlı değeri, geri kazanılabilir değerine getirilir ve ilgili tutar dönem sonuçlarına gider olarak yansıtılır. İşletme Birleşmesi Yoluyla Elde Edilen Maddi Olmayan Duran Varlıklar İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar, maddi olmayan duran varlık tanımını karşılaması ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi durumunda şerefiye tutarından ayrı olarak tanımlanır ve muhasebeleştirilir. Bu tür maddi olmayan duran varlıkların maliyeti, satın alma tarihindeki gerçeğe uygun değeridir. İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında ayrı olarak satın alınan maddi olmayan duran varlıklar gibi maliyet değerlerinden birikmiş itfa ve tükenme payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler (Dipnot 19). Maden Varlıkları Maden sahası geliştirme maliyetleri, yeni cevher damarlarının değerlendirilmesi ile geliştirilmesinin yanı sıra var olan cevher damarlarının üretiminin devam ve geliştirilmesi amaçlı yer altı galerilerinin açılması, kazı yapılması, yolların yapılması gibi maliyetleri de içermektedir. Maden geliştirme maliyetleri, söz konusu madenden gelecekte bir ekonomik faydanın elde edilmesinin kuvvetle muhtemel olduğu, belirli maden alanlar için tanımlanabildiği ve maliyetinin güvenilir bir şekilde ölçülebildiği durumlarda aktifleştirilir. Üretim sırasında katlanılan maliyetler, maden sahasının geliştirilmesiyle birebir ilişkili olduğu sürece aktifleştirilir. Üretimle ilgili maliyetler ise gider olarak konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır. Geliştirme giderlerinin araştırma ve değerlendirme giderlerinden ayrımının yapılamadığı durumlarda, söz konusu geliştirme giderleri oluştukları dönemde konsolide kapsamlı gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Maden varlıkları, kapasitelerinin tam olarak kullanılmaya hazır olduğu ve fiziksel durumlarının Topluluk yönetimi tarafından belirlenen üretim kapasitesini karşılayacağı durumlarda amortismana tabi tutulmaya başlanırlar. Maden geliştirme maliyetleri gelecekte ekonomik faydanın elde edilmesinin kuvvetle muhtemel olduğu durumlarda aktifleştirilir ve ekonomik fayda dikkate alınarak amortismana tabi tutulur. Maden geliştirme maliyetleri, ilk kayda alındıkları anda ilgili maden alanları bazında tanımlanabildiği ölçüde bölümlere dağıtılır ve her bir maden sahasındaki bölümler ayrı ayrı ekonomik faydalar göz önünde bulundurularak üretim birimleri yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. İlgili madenin ömrü süresince elde edilecek ekonomik faydaların artmasını sağlayacak söz konusu madende yapılan büyük çapta ve önemli revizyon çalışmaları, aktifleştirilir. Bu kapsamda değerlendirilebilecek, büyük çapta ve önemli revizyonlar haricindeki bakım ve onarım giderleri oluştukları dönemin konsolide kapsamlı gelir tablosuna gider olarak kaydedilir. Her bir maden sahasındaki maden geliştirme maliyetleri; dönem içerisinde ilgili madenden çıkarılan toplam ton bazındaki maden miktarının, söz konusu madendeki toplam ton bazındaki görünür ve işlenebilir geri kalan maden rezerv miktarına bölünmesi suretiyle bulunan itfa oranı üzerinden amortismana tabi tutulur. Her bir maden sahasındaki görünür ve mümkün rezerv miktarları, öngörülebilir gelecekte ekonomik olarak çıkarılıp işlenebileceği bilinen ve ölçülebilen kaynağı göstermektedir. 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Maddi Olmayan Duran Varlıklar Geliştirme Giderleri Yeni ürünlerin geliştirilmesi veya geliştirilen ürünlerin testi ve dizaynı ile ilgili proje maliyetleri, projenin ticari ve teknolojik bakımdan başarılı bir şekilde uygulanabilir olması ve maliyetlerin güvenilir olarak tespit edilebilmesi halinde maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilirler. Diğer geliştirme giderleri ve araştırma giderleri gerçekleştiğinde gider olarak kaydedilmektedir. Önceki dönemde gider kaydedilen geliştirme gideri sonraki dönemde aktifleştirilemez. Aktifleştirilen geliştirme giderleri, ürünün ticari üretiminin başlaması ile 5 yıl içerisinde doğrusal amortisman yöntemi uygulanarak itfa edilmektedir. Dönem itfa ve tükenme payları giderleri gerçekleştiğinde satışların maliyeti ile faaliyet giderlerinde muhasebeleştirilmektedir (Dipnot 28 ve Dipnot 30). Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılmak veya idari maksatlarla veya işlerin normal seyri esnasında satılmak yerine, kira elde etmek veya değer kazanması amacıyla veya her ikisi için elde tutulan gayrimenkuller yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırılır. Yatırım amaçlı gayrimenkuller gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak finansal tablolara yansıtılmaktadır. Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, gerçeğe uygun değer esasına göre gösterilecek yatırım amaçlı bir gayrimenkule dönüşmesi durumunda kullanımdaki değişikliğin gerçekleştiği tarihe kadar TMS 16 Maddi Duran Varlıklar standardı uygulanır. TMS 16 ya göre hesaplanmış olan gayrimenkulün defter değeri ile gerçeğe uygun değeri arasında transfer tarihinde meydana gelen farklılık TMS 16 ya göre yapılmış bir yeniden değerleme gibi işleme tabi tutulur ve değerleme farkları özkaynaklar ile ilişkilendirilir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerinin belirlenmesi, her yıl için konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip bağımsız değerleme firmaları tarafından yapılmaktadır (Dipnot 17). Sonraki dönemlerde, yatırım amaçlı gayrimenkulün gerçeğe uygun değerindeki değişimden kaynaklanan kazanç veya kayıp, oluştuğu dönemde kâr veya zarar ile ilişkilendirilmektedir. Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlıklar Varlıklar, kayıtlı değerlerinin kullanılmak suretiyle değil satış işlemi sonucu geri kazanılmasının amaçlandığı durumlarda satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar olarak sınıflandırılır. Bu varlıklar; bir işletme birimi, satış grupları veya ayrı bir maddi varlık olabilir. Satılmak üzere elde tutulan duran varlıkların satışının bilanço tarihini takip eden on iki ay içerisinde gerçekleşmesi beklenir. Çeşitli olay veya koşullar satış işleminin tamamlanma süresini bir yıldan fazlaya uzatabilir. Söz konusu gecikmenin, işletmenin kontrolü dışındaki olaylar veya koşullar nedeniyle gerçekleşmiş ve işletmenin ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunu) satışına yönelik satış planının devam etmekte olduğuna dair yeterli kanıt bulunması durumunda; satış işlemini tamamlamak için gerekli olan sürenin uzaması, ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılmasını engellemez. Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar kayıtlı değerin veya makul değerin düşük olanı ile değerlenir. Makul değerin kayıtlı değerin altına düştüğü durumlarda oluşan değer düşüklüğü ilgili dönemin konsolide gelir tablosuna gider kaydedilir. Bu varlıklar üzerinden amortisman ayrılmaz. Türev Araçlar ve Riskten Korunma Amaçlı Araçlar Türev araçlar ilk olarak sözleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerini yansıtan elde etme maliyeti üzerinden kayda alınmakta ve kayda alınmalarını izleyen dönemlerde gerçeğe uygun değer ile değerlenmektedir. Topluluk un türev araçlarını ağırlıklı olarak vadeli döviz alım-satım sözleşmeleri ile yabancı para ve faiz oranı swap işlemleri oluşturmaktadır. Söz konusu türev araçlar ekonomik olarak Topluluk için risklere karşı etkin bir koruma sağlamakla birlikte, risk muhasebesi yönünden gerekli koşulları taşımadıkları durumlarda konsolide finansal tablolarda alım-satım amaçlı türev araçlar olarak muhasebeleştirilmekte ve bunlara ilişkin gerçeğe uygun değer değişiklikleri gelir tablosunda yansıtılmaktadır. Topluluk un finansal riskten korunma muhasebesi koşullarını yerine getiren finansal riskten korunma işlemleri ise aşağıda açıklandığı şekilde muhasebeleştirilmektedir: Maden işletme hakları ise elde etme maliyetinden finansal tablolara yansıtılmakta olup dönem içerisinde yer altı ve açık ocaktan çıkarılan ton bazındaki maden miktarının, görünür ve mümkün işlenebilir geri kalan ton bazındaki maden rezerv miktarına bölünmesi suretiyle bulunan amortisman oranı kullanılarak itfa edilmektedir (Dipnot 19)

54 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Türev Araçlar ve Riskten Korunma Amaçlı Araçlar Nakit Akış Riskinden Korunma İşlemleri Topluluk, türev sözleşmesi yapıldığı tarihte, kayıtlı bir varlığın veya yükümlülüğün veya belirli bir riskle ilişkisi kurulabilen ve gerçekleşmesi muhtemel olan işlemlerin nakit akışlarında belirli bir riskten kaynaklanan ve kar/zararı etkileyebilecek değişmelere karşı korunmayı sağlayan işlemleri nakit akış riskinden korunma olarak belirlemektedir. Topluluk, etkin olarak nitelendirilen nakit akış finansal riskten korunma işlemlerine ilişkin kazanç ve kayıplarını özkaynaklarda Riskten Korunma Kazanç/(Kayıpları) olarak göstermektedir. Finansal riskten korunan taahhüdün veya gelecekteki muhtemel işlemin bir varlık veya yükümlülük haline gelmesi durumunda özkaynak kalemleri arasında izlenen bu işlemlerle ilgili kazanç ya da kayıplar bu kalemlerden alınarak söz konusu varlık veya yükümlülüğün elde etme maliyetine veya defter değerine dahil edilmektedir. Aksi durumda, özkaynak kalemleri altında muhasebeleştirilmiş tutarlar, finansal riskten korunan gelecekteki muhtemel işlemin konsolide gelir tablosunu etkilediği dönemde konsolide gelir tablosuna transfer edilerek kar veya zarar olarak yansıtılır. Gelecekte gerçekleşmesi muhtemel işlemin, gerçekleşmesi artık beklenmiyorsa, önceden özkaynaklar altında muhasebeleştirilen birikmiş kazanç ve kayıplar gelir tablosuna transfer edilir. Finansal riskten korunma aracının, yerine belgelenmiş finansal riskten korunma stratejisine uygun olarak başka bir araç tanımlanmadan veya uzatılmadan, vadesinin dolması, satılması, sona erdirilmesi veya kullanılması veya finansal riskten korunma tanımının iptal edilmesi durumunda, önceden diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilmiş kazanç ve kayıplar, kesin taahhüt veya tahmini işlem gelir tablosunu etkileyene kadar özkaynaklar altında sınıflandırılmaya devam eder. Varlıklarda Değer Düşüklüğü Topluluk, şerefiye dışındaki tüm maddi ve maddi olmayan duran varlıkları için, her rapor tarihinde söz konusu varlığa ilişkin değer düşüklüğü olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın taşınmakta olan değeri, kullanım veya satış yoluyla elde edilecek olan tutarlardan yüksek olanı ifade eden net gerçekleşebilir değer ile karşılaştırılır. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığın ait olduğu nakit üreten herhangi bir birimin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutardan yüksekse, değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Bu durumda oluşan değer düşüklüğü zararları konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Değer düşüklüğünün iptali nedeniyle varlığın (veya nakit üreten birimin) kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda değer düşüklüğünün konsolide finansal tablolara alınmamış olması halinde oluşacak olan defter değerini (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır. Değer düşüklüğünün iptali konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Finansal Kiralamalar a) Topluluk - kiracı olarak Finansal kiralama Topluluk un esas olarak mülkiyetin tüm risk ve getirilerini üstüne aldığı maddi duran varlık kiralaması, finansal kiralama şeklinde sınıflandırılır. Finansal kiralamalar, kiralama döneminin başlangıcında finansal kiralama konusu sabit kıymetin rayiç değeri ile kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanını esas almak suretiyle maddi duran varlıklara dahil edilmektedir. Kiralamadan doğan finansman maliyetleri kiralama süresi boyunca sabit bir faiz oranı oluşturacak şekilde kira dönemine yayılmaktadır. Ayrıca, finansal kiralama konusu sabit kıymetler faydalı ömürleri esas alınmak suretiyle amortismana tabi tutulmaktadır. Finansal kiralama konusu sabit kıymetlerin değerinde bir azalma tespit edilirse değer düşüklüğü karşılığı ayrılır. Finansal kiralama borçları ile ilgili faiz ve kur farkı giderleri kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır. Kira ödemeleri finansal kiralama borçlarından düşülür. Faaliyet kiralaması Mülkiyete ait risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemi, faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Faaliyet kiraları olarak (kiralayandan alınan teşvikler düşüldükten sonra) yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide kar veya zarar tablosuna gider olarak kaydedilir. b) Topluluk - kiralayan olarak Faaliyet kiralaması Faaliyet kiralamasında, kiralanan varlıklar, gayrimenkuller, arsa ve yatırım amaçlı elde tutulan gayrimenkuller hariç, konsolide finansal durum tablosunda maddi duran varlıklar altında sınıflandırılır ve elde edilen kira gelirleri kiralama dönemi süresince, eşit tutarlarda konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılır. Kira geliri kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır. 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Borçlanma Maliyetleri Banka kredileri, alındıkları tarihlerde, işlem maliyetleri düşürülmüş gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar. Müteakip dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleriyle değerlenir ve işlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, konsolide kapsamlı gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır (Dipnot 8 ve Dipnot 33). Finansman faaliyetlerinin içerisinde kur farkı gelirleri yer alması durumunda, söz konusu gelirler aktifleştirilmiş bulunan toplam finansman giderlerinden indirilir. Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen özellikli varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile ilişki kurulabilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemlerde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. Banka kredilerine ilişkin kur farkları, faiz giderleri ile ilişkilendirildikleri sürece aktifleştirilirler. Faiz giderleriyle birlikte aktifleştirilecek kur farkı gelir ve giderleri şirketin kendi fonksiyonel para biriminde borçlanması halinde katlanacağı borçlanma giderleri ile hâlihazırda yabancı para cinsinden borçlanma yoluyla katlandığı borçlanma giderleri arasındaki değer farkı göz önünde bulundurularak belirlenir. İlişkili Taraflar Bu konsolide finansal tabloların amacı doğrultusunda, ortaklar, üst düzey yönetim (genel müdürler, grup başkanları, genel müdür yardımcıları, başkan yardımcıları ve fabrika müdürleri) ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen ve önemli etkinliğe sahip bulunulan şirketler ile konsolidasyona dahil edilmeyen bağlı ortaklıklar ve iştirakler ilişkili taraflar olarak kabul edilmişlerdir (Dipnot 37). Netleştirme/Mahsup İçerik ve tutar itibarıyla önemlilik arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları ve fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibarıyla toplanarak gösterilir. Varlık ve yükümlülükler, gerekli kanuni hak olması, söz konusu varlık ve yükümlülükleri net olarak değerlendirmeye niyet olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin eş zamanlı olduğu durumlarda net olarak gösterilirler. Finansal Yatırımlar Sınıflandırma Topluluk, finansal varlıklarını şu şekilde sınıflandırmıştır: krediler ve alacaklar, satılmaya hazır finansal varlıklar, vadesine kadar elde tutulacak finansal varlıklar. Sınıflandırma, finansal varlıkların alınma amaçlarına göre yapılmıştır. Yönetim, finansal varlıklarının sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte yapar. Alacaklar Alacaklar, sabit veya belirli ödemeleri olan, aktif bir piyasada işlem görmeyen ve türev araç olmayan finansal varlıklardır. Vadeleri rapor tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise dönen varlıklar, 12 aydan uzun ise duran varlıklar olarak sınıflandırılırlar. Alacaklar finansal durum tablosunda ticari ve diğer alacaklar olarak sınıflandırılırlar (Dipnot 10 ve Dipnot 11). Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar, bu kategoride sınıflandırılan ve diğer kategorilerin içinde sınıflandırılmayan türev araç olmayan varlıklardır. Yönetim, ilgili varlıkları rapor tarihinden itibaren 12 ay içinde elden çıkarmaya niyetli değilse söz konusu varlıklar duran varlıklar içerisinde sınıflandırılırlar (Dipnot 7). Vadeye Kadar Elde Tutulacak Finansal Varlıklar Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar, vadesine kadar saklama niyetiyle elde tutulan ve fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan ve işletme kaynaklı krediler ve alacaklar dışında kalan finansal varlıklardır. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedel üzerinden muhasebeleştirilmektedir. (Dipnot 7)

55 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Finansal Yatırımlar Muhasebeleştirme ve Ölçümleme Düzenli olarak alınıp-satılan finansal varlıklar, alım-satımın yapıldığı tarihte kayıtlara alınır. Alım-satım yapılan tarih, yönetimin varlığı alım satım yapmayı vaat ettiği tarihtir. Finansal varlıklar deftere ilk olarak gerçeğe uygun değerine işlem maliyeti eklenmek suretiyle kaydedilir. Finansal varlıklardan doğan nakit akış alım hakları sona erdiğinde veya transfer edildiğinde ve Topluluk tüm risk ve getirilerini transfer ettiğinde, finansal varlıklar defterlerden çıkartılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar müteakip dönemlerde gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilmektedirler. Krediler ve alacaklar etkin faiz oranı kullanılarak iskonto edilmiş değerleriyle muhasebeleştirilmektedir. Satılmaya hazır olarak sınıflandırılmış yabancı para cinsinden parasal finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değişikliklerde, finansal varlığın iskonto edilmiş değerindeki değişiklikler ile finansal varlığın kayıtlı değerindeki diğer değişikliklerden oluşan kur farkları analiz edilirler. Parasal finansal varlıklardan oluşan kur farkları kar veya zarar tablosuna, parasal olmayan finansal varlıklardan oluşan kur farkları özkaynaklara yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar olarak kaydedilen parasal ve parasal olmayan finansal varlıkların gerçeğe uygun değerindeki değişimler özkaynaklara yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılan finansal varlıklar, satıldığında veya değer düşüklüğü oluştuğunda özkaynaklarda gösterilen birikmiş gerçeğe uygun değer düzeltmeleri kar veya zarar tablosuna finansal varlıklardan doğan kar ve zararlar olarak aktarılır. Topluluk satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin temettü ödemelerini almaya hak kazandığında, satılmaya hazır finansal varlıklardan elde edilen temettü geliri, kar veya zarar tablosunda yatırım faaliyetlerinden gelirler içinde gösterilir. Borsada işlem gören satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerleri piyasa alış fiyatlarına göre belirlenmektedir. Finansal varlıklar için aktif bir piyasanın (borsada işlem görmeyen menkul kıymetler) bulunmaması durumlarında, Topluluk ilgili finansal varlığın gerçeğe uygun değerini değerleme yöntemleri kullanarak hesaplamaktadır. Bu yöntemler piyasa verilerinden yararlanılarak muvazaasız benzer işlemlerin kullanılmasını, benzer enstrümanların gerçeğe uygun değerlerinin referans alınmasını indirgenmiş nakit akışları analizini ve opsiyon fiyatlandırma modelleri yöntemlerini içerir. Teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Topluluk, rapor tarihinde, finansal varlıklarının değer düşüklüğü ile ilgili nesnel kanıt olup olmadığını değerlendirir. Satılmaya hazır olarak sınıflandırılan hisse senetlerinin gerçeğe uygun değerinin maliyetinin altına önemli ölçüde ve uzun süreli olarak düşmesi değer düşüklüğü göstergesi olarak değerlendirilir. Satılmaya hazır finansal varlıkların değer düşüklüğü ile ilgili nesnel kanıtların varlığı durumunda ilgili finansal varlığın elde etme maliyeti ile gerçeğe uygun değeri arasındaki farktan oluşan toplam zarardan daha önce kar veya zarar tablosuna yansıtılan değer düşüklüğü tutarı çıkarıldıktan sonra kalan zarar özkaynaklardan çıkarılarak kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir. Sermaye araçları ile ilgili kar veya zarar tablosuna kaydedilen değer düşüklüğü giderleri, takip eden dönemlerde söz konusu değer düşüklüğünün ortadan kalkması durumunda dahi kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilmez. Ticari Alacaklar Alıcıya ürün veya hizmet sağlanması sonucunda oluşan ticari alacaklar tahakkuk etmemiş finansman gelirlerinden netleştirilmiş olarak gösterilirler. Tahakkuk etmemiş finansman gelirleri sonrası ticari alacaklar, orijinal fatura değerinden kayda alınan alacakların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır. Belirlenmiş faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, orijinal etkin faiz oranının etkisinin çok büyük olmaması durumunda, maliyet değerleri üzerinden gösterilmiştir. Tahsil imkânının kalmadığına dair objektif bir bulgu olduğu takdirde ilgili ticari alacaklar için değer düşüklüğü karşılığı ayrılmaktadır. Söz konusu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlar da dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. Değer düşüklüğü karşılığı ayrılmasını takiben, değer düşüklüğüne uğrayan alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan değer düşüklüğü karşılığından düşülerek esas faaliyetlerden diğer gelirlere kaydedilir (Dipnot 10 ve Dipnot 31). Ticari işlemlere ilişkin vade farkı gelirleri/giderleri ile kur farkı kar/zararları, konsolide kar veya zarar tablosunda Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler/Giderler hesabı içerisinde muhasebeleştirilirler. (Dipnot 10 ve Dipnot 31). 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Nakit ve Nakit Benzerleri Nakit ve nakit benzeri kalemler, eldeki nakit, vadesiz mevduat ve vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, nakde kolayca çevrilebilen ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır (Dipnot 6). Vadesi 3 aydan daha uzun 1 yıldan kısa olan banka mevduatları kısa vadeli finansal yatırımlar altında sınıflandırılır (Dipnot 7). Finansal Yükümlülükler Finansal yükümlülükler, ilk muhasebeleştirilmesi sırasında gerçeğe uygun değerinden ölçülür. İlgili finansal yükümlülüğün yüklenimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de söz konusu gerçeğe uygun değere ilave edilir. Finansal yükümlülükler özkaynağa dayalı finansal araçlar ve diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır. Özkaynağa dayalı finansal araçlar Ana ortaklık dışı paylara verilen satın alma opsiyonları ile ilgili finansal yükümlülükler söz konusu opsiyonun itfa planına uygun olarak indirgenmiş değeri üzerinden finansal tablolara yansıtılmıştır. Finansal yükümlülüğün indirgenmiş tutarının opsiyona konu olan finansal varlığın gerçeğe uygun değerine yaklaştığı kabul edilmektedir. Diğer finansal yükümlülükler Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir (Dipnot 8). Etkin faiz yöntemi; finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Ticari Borçlar Ticari borçlar, olağan faaliyetler içerisinde tedarikçilerden sağlanan mal ve hizmetlere ilişkin yapılması gereken ödemeleri ifade etmektedir. Ticari borçlar, ilk olarak gerçeğe uygun değerinden ve müteakip dönemlerde etkin faiz yöntemiyle hesaplanan itfa edilmiş maliyetinden ölçülürler (Dipnot 10). İşletme Birleşmeleri ve Şerefiye İşletme birleşmeleri, ayrı tüzel kişiliklerin veya işletmelerin raporlama yapan tek bir işletme şeklinde birleşmesi olarak değerlendirilmektedir. İşletme birleşmeleri, TFRS 3 kapsamında, satın alma yöntemine göre muhasebeleştirilir (Dipnot 3). İktisap maliyeti, alım tarihinde verilen varlıkların gerçeğe uygun değeri, çıkarılan sermaye araçları, değişimin yapıldığı tarihte varsayılan veya katlanılan yükümlülükler ve buna ilave iktisapla ilişkilendirilebilecek maliyetleri içerir. İşletme birleşmesi sözleşmesi gelecekte ortaya çıkacak olaylara bağlı olarak maliyetin düzeltilebileceğini öngören hükümler içerirse; bu düzeltmenin muhtemel olması ve değerinin tespit edilebilmesi durumunda, edinen işletme birleşme tarihinde birleşme maliyetine bu düzeltmeleri dahil eder. Alıma ilişkin maliyetler oluştukları dönemde giderleştirilir. Bağlı ortaklık alımı, iştirak edinimi ve iş ortaklıklarının kurulmasından ortaya çıkan şerefiye ödenen bedelin Topluluk un edinilen işletmedeki net tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve koşullu yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerinin oranı ve edinilen işletmedeki kontrol gücü olmayan pay tutarını aşan kısmıdır. Değer düşüklüğü testi için şerefiye, nakit üreten birimlere dağıtılır. Dağıtım, şerefiyenin oluştuğu işletme birleşmesinden fayda sağlaması beklenen nakit üreten birimlere veya nakit üreten birim gruplarına yapılır. Şerefiyenin dağıtıldığı her bir birim veya birim grubu işletme içi yönetsel amaçlarla, şerefiyenin izlendiği işletmenin en küçük varlık grubudur. Şerefiye faaliyet bölümleri bazında takip edilir. Şerefiyedeki değer düşüklüğü gözden geçirmeleri yılda bir kez veya olay veya şartlardaki değişikliklerin değer düşüklüğü ihtimalini işaret ettiği durumlarda daha sık yapılmaktadır. Şerefiyenin defter değeri kullanım değeri ve satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değerinin büyük olanı olan geri kazanılabilir değer ile karşılaştırılır. Herhangi bir değer düşüklüğü durumunda zarar derhal muhasebeleştirilir ve takip eden dönemde geri çevrilmez. Topluluk tarafından kontrol edilen işletmeler arasında gerçekleşen yasal birleşmeler TFRS 3 kapsamında değerlendirilmemektedir. Dolayısıyla, bu tür birleşmelerde şerefiye hesaplanmamaktadır. Ayrıca, yasal birleşmelerde taraflar arasında ortaya çıkan işlemler konsolide finansal tabloların hazırlanması esnasında düzeltme işlemlerine tabi tutulur

56 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti İşletme Birleşmeleri ve Şerefiye Kontrol Gücü Olmayan Paylar İle Yapılan Kısmi Hisse Alış - Satış İşlemleri Topluluk, kontrol gücü olmayan paylar ile gerçekleştirdiği hali hazırda kontrol etmekte olduğu ortaklıklara ait hisselerin alış ve satış işlemlerini Topluluk un özkaynak sahipleri arasındaki işlemler olarak değerlendirmektedir. Buna bağlı olarak, kontrol gücü olmayan paylardan ilave hisse alış işlemlerinde, elde etme maliyeti ile ortaklığın satın alınan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilir. Kontrol gücü olmayan paylara hisse satış işlemlerinde, satış bedeli ile ortaklığın satılan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark sonucu oluşan kayıp veya kazançlar da özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilir. Kur Değişiminin Etkileri Topluluk un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası ( TL ) cinsinden ifade edilmiştir. Her bir işletmenin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, yabancı para cinsinden (TL dışındaki para birimleri ya da ilgili işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki para birimleri) gerçekleşen işlemler, işlem tarihindeki kurlar esas alınmak suretiyle kaydedilmektedir. Finansal durum tablosunda yer alan dövize endeksli parasal varlık ve yükümlülükler rapor tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL ye çevrilmektedir. Gerçeğe uygun değeri ile izlenmekte olan parasal olmayan kalemlerden yabancı para cinsinden kaydedilmiş olanlar, gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki kurlar esas alınmak suretiyle TL ye çevrilmektedir. Tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler yeniden çevrilmeye tabi tutulmazlar. Topluluk un yabancı faaliyetlerindeki varlık ve yükümlülükler, konsolide finansal tablolarda rapor tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL cinsinden ifade edilir. Gelir ve gider kalemleri, işlemlerin gerçekleştiği tarihteki kurların kullanılması gereken dönem içerisindeki döviz kurlarında önemli bir dalgalanma olmadığı takdirde (önemli dalgalanma olması halinde, işlem tarihindeki kurlar kullanılır), dönem içerisindeki ortalama kurlar kullanılarak çevrilir. Oluşan kur farkı özkaynak olarak sınıflandırılır ve Topluluk un yabancı para çevrim farkları fonuna transfer edilir. Söz konusu çevrim farklılıkları yabancı faaliyetin elden çıkarıldığı dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilir. Yurtdışında faaliyet satın alımından kaynaklanan şerefiye ve gerçeğe uygun değer düzeltmeleri, yurtdışındaki faaliyetin varlık ve yükümlüğü olarak ele alınır ve dönem sonu kuru kullanılarak çevrilir. Pay Başına Kazanç Konsolide kar veya zarar tablosunda belirtilen pay başına kazanç, ana ortaklık payına düşen konsolide net karın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir. Türkiye deki şirketler mevcut hissedarlara birikmiş karlardan ve özkaynak enflasyon düzeltmesi farkları hesabından hisseleri oranında hisse dağıtarak ( bedelsiz hisseler ) sermayelerini arttırabilir. Hisse başına kazanç hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla pay başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, çıkarılan bedelsiz hisselerin geriye dönük olarak dikkate alınması suretiyle elde edilir (Dipnot 36). Raporlama Tarihinden Sonraki Olaylar Topluluk, raporlama tarihinden sonra düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Raporlama tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, finansal tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanır. 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Borçlar Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılır. Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, rapor tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır. Paranın zaman değeri etkisinin önemli olduğu durumlarda, karşılık tutarı, yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli olması beklenen giderlerin bugünkü değeri olarak belirlenir. Karşılıkların bugünkü değerlerine indirgenmesinde kullanılacak iskonto oranının belirlenmesinde, ilgili piyasalarda oluşan faiz oranı ile söz konusu yükümlülükle ilgili risk dikkate alınır. Söz konusu iskonto oranı vergi öncesi olarak belirlenir ve gelecekteki nakit akışlarının tahmini ile ilgili riski içermez. Karşılığın ödenmesi için gerekli olan ekonomik faydanın bir kısmı ya da tamamının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda, tahsil edilecek tutar, ilgili tutarın tahsil edilmesinin hemen hemen kesin olması ve güvenilir bir şekilde ölçülmesi halinde varlık olarak muhasebeleştirilir (Dipnot 22). Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması Topluluk un, Yönetim tarafından performanslarını değerlendirme ve kaynak dağılımına karar vermek için kullandığı bilgileri içeren beş faaliyet bölümü bulunmaktadır. Topluluk un bu faaliyet grupları düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj, kimyasallar ve ithalat, ihracat, sigorta ve yatırım şirketlerini de kapsayan diğer grubudur. Bu bölümler risk ve getiri açısından farklı ekonomik durumlardan ve farklı coğrafi konumlardan etkilendikleri için ayrı ayrı yönetilmektedir. Yönetim, coğrafi olarak performansı Türkiye, Rusya, Ukrayna, Gürcistan ve Avrupa bölgelerine göre değerlendirmektedir. Topluluk Yönetimi, bölümlerin performansını değerlendirirken TFRS ye göre hazırlanan finansal tablo faaliyet sonuçlarının incelenmesini yöntem olarak belirlemiştir (Dipnot 5). Bölümlere göre raporlama, Topluluk un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili merciine yapılan raporlamayla yeknesaklığı sağlayacak biçimde düzenlenmiştir. Topluluk un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili merci, bölümlere tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınmasından ve bölümlerin performansının değerlendirilmesinden sorumludur. Diğer altında birleştirilen sektörler raporlanabilir bölüm olmak için yeterli sayısal alt sınırları karşılayamamaları nedeniyle bölümlere göre raporlamanın sunumu için birleştirilmiştir. Bir faaliyet bölümünün, raporlanabilir bölüm olarak belirlenebilmesi için, işletme dışı müşterilere yapılan satışlar ve bölümler arası satışlar veya transferler de dahil olmak üzere, hasılatının, işletme içi ve dışı tüm faaliyet bölümlerinin toplam hasılatının %10 unu veya daha fazlasını oluşturması, raporlanan kâr veya zararının %10 u veya daha fazlası olması veya varlıklarının, tüm faaliyet bölümlerinin toplam varlıklarının %10 u veya daha fazlası olması gerekmektedir. Yönetimin bölüme ilişkin bilgilerin finansal tablo kullanıcıları için faydalı olacağına inanması durumunda, yukarıdaki sayısal alt sınırlardan herhangi birini karşılamayan faaliyet bölümleri de raporlanabilir bölümler olarak değerlendirilebilir ve bunlara ilişkin bilgiler ayrı olarak açıklanabilir. Devlet Teşvik ve Yardımları Devlet bağışları, bağışların alınacağına ve Topluluk un uymakla yükümlü olduğu şartları karşıladığına dair makul bir güvence olduğunda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar (Dipnot 21). Maliyetlere ilişkin devlet bağışları, karşılayacakları maliyetlerle eşleştikleri ilgili dönemler boyunca tutarlı bir şekilde gelir olarak muhasebeleştirilir. Maddi duran varlıklara ilişkin devlet bağışları, ertelenmiş devlet bağışları olarak cari olmayan borçlar altında sınıflandırılır ve faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman uygulanarak kar veya zarar tablosuna gelir kaydedilir. Dönem Vergi Gideri ve Ertelenen Vergi Vergi gideri, cari dönem vergi giderini ve ertelenmiş vergi giderini kapsar. Vergi, doğrudan özkaynaklar altında muhasebeleştirilen bir işlemle ilgili olmaması koşuluyla, kar veya zarar tablosuna dahil edilir (Dipnot 35). Aksi takdirde vergi de ilgili işlemle birlikte özkaynaklar altında muhasebeleştirilir. Dönem vergi gideri, rapor tarihi itibarıyla Topluluk un bağlı ortaklıklarının ve özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının faaliyet gösterdiği ülkelerde yürürlükte olan vergi kanunları dikkate alınarak hesaplanır

57 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Dönem Vergi Gideri ve Ertelenen Vergi Ertelenmiş vergi, yükümlülük yöntemi kullanılarak, varlık ve yükümlülüklerin konsolide finansal tablolarda yer alan değerleri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Bununla birlikte, işletme birleşmeleri dışında, hem ticari hem de mali karı veya zararı etkilemeyen varlık ve yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınması durumunda ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü finansal tablolara alınmaz. Ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri, yürürlükte olan veya rapor tarihi itibarıyla yürürlüğe giren vergi oranları ve vergi mevzuatı dikkate alınarak, vergi varlığının gerçekleşeceği veya yükümlülüğünün ifa edileceği dönemde uygulanması beklenen vergi oranları üzerinden hesaplanır. Başlıca geçici farklar, maddi duran varlıkların kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasındaki farktan, hâlihazırda vergiden indirilemeyen/ vergiye tabi gider karşılıklarından ve kullanılmayan vergi indirim ve istisnalarından doğmaktadır. Ertelenen vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olmak şartıyla ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması durumunda ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir. Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kıdem tazminatı karşılığı, Topluluk un Türk İş Kanunu ve bağlı ortaklıkların faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanunlar uyarınca personelin emekliye ayrılmasından doğacak gelecekteki olası yükümlülüklerinin tahmini toplam karşılığının bugünkü değerini ifade eder. Türkiye de geçerli olan çalışma hayatını düzenleyen yasalar ve Türk İş Kanunu uyarınca, Topluluk, en az bir yıllık hizmetini tamamlayan kendi isteği ile işten ayrılması veya uygunsuz davranışlar sonucu iş akdinin feshedilmesi dışında kalan sebepler yüzünden işten çıkarılan, vefat eden veya emekliye ayrılan her personeline toplu olarak kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Tanımlanmış sosyal yardım yükümlülüğünün bugünkü değeri ile ilgili ayrılan karşılık öngörülen yükümlülük yöntemi kullanılarak hesaplanır. Tüm aktüeryal karlar ve zararlar konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir (Dipnot 24). Kullanılmamış izin haklarından doğan yükümlülükler, hak kazanıldıkları dönemlerde tahakkuk edilir. Nakit Akış Tablosu Topluluk, net varlıklarındaki değişimleri, finansal yapısını ve nakit akışlarının tutar ve zamanlamasında değişen şartlara göre yönlendirme yeteneği hakkında finansal tablo kullanıcılarına bilgi vermek üzere, diğer finansal tabloların ayrılmaz bir parçası olarak nakit akış tablosu düzenlemektedir. Döneme ilişkin nakit akışları işletme, yatırım ve finansman faaliyetleri olarak sınıflandırılmaktadır. İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları Topluluk un faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarını gösterir. Yatırım faaliyetleri ile ilgili nakit akışları, Topluluk un yatırım faaliyetlerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akışlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları, Topluluk un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Konsolide finansal tabloların hazırlanması, rapor tarihi itibarıyla raporlanan varlık ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlık ve yükümlülüklerin açıklanmasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları, geçmiş tecrübe, diğer faktörler ile o günün koşullarıyla gelecekteki olaylar hakkında makul beklentiler dikkate alınarak sürekli olarak değerlendirilir. Bu tahmin ve varsayımlar, yönetimlerin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar, varsayımlardan farklılık gösterebilir. Gelecek finansal raporlama döneminde, varlık ve yükümlülüklerin kayıtlı değerinde önemli düzeltmelere neden olabilecek tahmin ve varsayımlar aşağıda belirtilmiştir: Topluluk vergiye esas finansal tabloları ile SPK raporlama standartlarına göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü muhasebeleştirmektedir. Topluluk şirketlerinin gelecekte oluşacak karlardan indirilebilecek kullanılmamış mali zararlar ve diğer indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları bulunmaktadır. Ertelenmiş vergi varlıklarının kısmen ya da tamamen geri kazanılabilir tutarı mevcut koşullar altında tahmin edilmiştir. Değerlendirme sırasında, gelecekteki kar projeksiyonları, cari dönemlerde oluşan zararlar, kullanılmamış zararların ve diğer vergi varlıklarının son kullanılabileceği tarihler ve gerektiğinde kullanılabilecek vergi planlama stratejileri göz önünde bulundurulmuştur. Yapılan değerlendirme neticesinde, 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla vergi indirimlerinden kaynaklanan geçici farklar üzerinden öngörülebilir ve vergi kanunları çerçevesinde vergi indirim hakkının devam edebileceği süre içerisinde yararlanılabileceği sonucuna varılan TL (31 Aralık 2015: TL) tutarındaki vergiden mahsup edilecek geçmiş yıl mali zararları ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, indirimli kurumlar vergisinden kaynaklanan geçici farklar üzerinden öngörülebilir ve vergi kanunları çerçevesinde indirimli kurumlar vergisi hakkının devam edebileceği süre içerisinde yararlanılabileceği sonucuna varılan TL (31 Aralık 2015: TL) indirimli kurumlar vergisi için ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 35). Şirket, Yönetim Kurulu nun 30 Aralık 2015 tarihli toplantısında; Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) 16 kapsamında maliyet modeli ile değerlendirilmekte olan gayrimenkullerin (arsa, arazi ve binaların), 31 Aralık 2015 tarihli finansal tablolarından geçerli olmak üzere, 30 Eylül 2015 tarihindeki bahse konu gayrimenkuller baz alınarak yeniden değerleme modeli ile değerlendirilmesi ve bu politika değişikliğinin Topluluk un tüm şirketlerine uygulanmasına, karar vermiştir. Topluluk un arsa, arazi ve binaları TMS 16 yeniden değerleme modeli kapsamında finansal tablolarında rayiç değeri üzerinden değerlenmektedir. 31 Aralık 2015 tarihli finansal tablolardaki rayiç değerler söz konusu gayrimenkuller hakkında yeterli bilgi ve mesleki birikime sahip bağımsız değerleme şirketleri tarafından hazırlanan ekspertiz raporlarına dayanmaktadır. Makul değer hesaplamalarında en etkin ve verimli kullanım değerlendirmesi yapılarak hâlihazırdaki kullanım amaçları en etkin ve verimli kullanım olarak saptanmış olup, arsa ve araziler için emsal karşılaştırma yöntemi aksi durumsa ise maliyet yaklaşımı yöntemi kullanılmıştır. Emsal karşılaştırma yönteminde mevcut pazar bilgilerinden faydalanılmış, bölgede yakın dönemde pazara çıkarılmış benzer gayrimenkuller dikkate alınarak, pazar değerini etkileyebilecek kriterler çerçevesinde fiyat ayarlaması yapılmış ve rapora konu arsalar için ortalama m2 satış değeri belirlenmiştir. Bulunan emsaller, konum, büyüklük, imar durumu, fiziksel özellikleri gibi kriterler dahilinde karşılaştırılmış, emlak pazarının güncel değerlendirilmesi için emlak pazarlama firmaları ile görüşülmüş, ayrıca bağımsız profesyonel değerleme şirketinin mevcut bilgilerinden faydalanılmıştır. Maliyet yaklaşımı yönteminde ise arsa üzerindeki yatırım maliyetlerinin amortize edildikten (herhangi bir çıkar veya kazanç varsa eklendikten sonra, yıpranma payının çıkartılması) sonra arsa değerine eklenmesi ile gayrimenkulün değeri belirlenmiştir. Maliyet yaklaşımı yönteminde ele alınan bileşenlerden arsa değerinin hesaplanmasında da yukarıda açıklanan emsal karşılaştırma yöntemi kullanılmıştır. Herhangi bir Topluluk şirketi, ana ortaklığın hisselerini bedelini ödeyerek satın aldığında, el değiştiren hisselerin nominal tutarına denk gelen ödeme tutarı, hisse senedinin iptaline veya yeniden ihraç edilmesine kadar özsermayeden düşülmekte ve karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi kalemi altında gösterilmektedir. Bu hisse müteakip dönemlerde yeniden ihraç edilmesi veya satılması durumunda tahsil edilen tutar yine özsermayede gösterilir. Temettüler Topluluk, temettü gelirlerini ilgili temettü alma hakkı oluştuğu tarihte, konsolide finansal tablolara yansıtmaktadır. Temettü borçları kar dağıtımının bir unsuru olarak beyan edildiği dönemde yükümlülük olarak konsolide finansal tablolara yansıtılır

58 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Alım/ satım işlemlerinin gerçekleşmesi esnasında oluşabilecek değerler, bu değerlerden farklılık gösterebilir. Emsal karşılaştırma ve maliyet yaklaşımı yöntemi ile tespit edilen değerler, finansal tablolara ilk yansıtıldığı tarih ve ilgili dönem sonları itibarıyla, TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü standardındaki hükümlere göre, değer düşüklüğü göstergelerinin olup olmadığı değerlendirilmiş ve değer düşüklükleri dönem kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilmiştir. İlgili varlıkların başlangıçtaki defter değerleri yeniden değerlenmiş tutarlarına getirilmiş ve oluşan ilave değer artışı özkaynaklar yeniden değerleme fonuna ertelenmiş vergi etkisi netleştirilerek kaydedilmiştir. 1 Ocak - 31 Aralık 2015 dönemi için, bağımsız değerleme kuruluşu tarafından tespit edilen gerçeğe uygun değerler %1 daha düşük/ yüksek olsaydı, dönem toplam kapsamlı geliri TL daha düşük/yüksek olacaktı. Kullanım amaçlı gayrimenkuller üzerinden hesaplanan değer artışları özkaynaklarda Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları hesabında, değer düşüklükleri ise; kar veya zarar tablosunda Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) hesabında muhasebeleştirilmiştir. Topluluk, TMS 40 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller muhasebe standardı kapsamında muhasebeleştirdiği gayrimenkulleri de yeniden değerlemiş ve oluşan değer artışlarını kar veya zarar tablosunda yatırım faaliyetlerinden gelirler hesabında muhasebeleştirmiştir (Dipnot 32). Yatırım amaçlı gayrimenkullerin ileriki dönemlerde satılarak likit hale getirilmesinin muhtemel olması ve yürürlükte bulunan Kurumlar Vergisi Kanunu ( KVK ) 5/1-e maddesi gereğince satış karının %75 lik kısmının vergiden istisna edilmesi durumu göz önünde bulundurularak kar zarara yansıtılan tutar üzerinden %5 (%25 vergiye tabi tutar x %20 vergi oranı) ertelenmiş vergi pasifi hesaplanmış ve dönem ertelenmiş vergi giderlerinde muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 35). Arsa, arazi ve binaların yeniden değerleme modeliyle muhasebeleştirilmesinin 31 Aralık 2015 tarihli finansal tablolara etkisi, bölümler ve ülkeler itibarıyla aşağıdaki gibidir: 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Varlıklar Düzcam Eşyası Cam Ev Ambalaj Cam Kimyasallar Diğer Toplam Dipnot No Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Gayrimenkulleri HNG Float Glass Ltd. Gayrimenkulleri Yabancı Para Çevrim Etkisi Değer Düşüklüğü ( ) ( ) - Dönem Amortisman Etkisi Kar/Zararda ki Vergi Etkisi ( ) - - (35) - ( ) Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Kocaeli İli Gebze İlçesi Çayırova Mah. Gayrimenkulleri İstanbul İli Beykoz İlçesi İncirköy Mah. Gayrimenkulleri Maddi Duran Varlıklar Türkiye deki Gayrimenkuller Değer Artışı Arsa Bina Değer Düşüklüğü (86.147) - - ( ) ( ) ( ) 18 - Arsa ( ) - ( ) 18 - Bina (86.147) - - ( ) ( ) ( ) 18 - Expertiz Değerlerine Göre İlave Amortisman ( ) ( ) ( ) (53.489) ( ) 18 Avrupa daki Gayrimenkuller Değer Artışı Arsa Bina Yabancı Para Çevrim Farkı Değer Düşüklüğü ( ) - - ( ) - ( ) 18 - Arsa ( ) - - (36.789) - ( ) 18 - Bina ( ) - - ( ) - ( ) 18 - Expertiz Değerlerine Göre İlave Amortisman ( ) - ( ) 18 - Değer Düşüklüğü ve Amortisman Yabancı Para Çevrim Etkisi (40.695) - (20.873) Rusya, Ukrayna ve Gürcistan daki Gayrimenkuller ( ) Değer Artışı Arsa Bina Yabancı Para Çevrim Farkı ( ) ( ) ( ) - - ( ) - Değer Düşüklüğü ( ) ( ) ( ) - - ( ) - Arsa - - (66.345) - - (66.345) 18 - Bina ( ) ( ) ( ) - - ( ) 18 - Expertiz Değerlerine Göre İlave Amortisman ( ) ( ) - - ( ) 18 - Değer Düşüklüğü ve Amortisman Yabancı Para Çevrim Etkisi ( ) ( ) Toplam Varlıklar

59 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Yükümlülükler Düzcam Cam Ev Eşyası Cam Ambalaj Kimyasallar Diğer Toplam Dipnot No Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü Kar veya Zararda Muhasebeleştirilen ( ) ( ) ( ) ( ) - Yatırım amaçlı gayrimenkullerden kaynaklanan Diğer ( ) ( ) ( ) ( ) (63.976) ( ) - Yabancı para çevrim etkisi ( ) ( ) ( ) - Diğer Kapsamlı Gelir Tablosunda Muhasebeleştirilen Arsa Bina Yabancı para çevrim farkı (62.219) ( ) ( ) Uzun Vadeli Yükümlülükler Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazançları Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlardan Kaynaklanan ,27 - Kontrol Gücü Olmayan Payların Etkisi ( ) - - ( ) - ( ) 27 - Türkiye deki Gayrimenkullerden Kaynaklanan Avrupa daki Gayrimenkullerden Kaynaklanan Rusya, Ukrayna ve Gürcistan daki Gayrimenkuller Yabancı Para Çevrim Farkı ( ) (40.852) ( ) ( ) 27 - Ertelenmiş Vergi Etkisi ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 27 - Kontrol Gücü Olmayan Paylar ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) 27 Yabancı Para Çevrim Farkları ( ) (31.041) - ( ) - Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Etkisi Diğer ( ) (31.041) - ( ) Net Dönem Karı ( ) ( ) ( ) Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Kontrol Gücü Olmayan Paylar (34.738) Yeniden Değerleme Fonundan Özkaynak yöntemiyle değerlenenlerden Diğer Dönem Kar veya Zararından Hesaplanan ( ) ( ) ( ) (34.738) ( ) - Yatırım amaçlı gayrimenkuller üzerinden Özkaynak yöntemiyle değerlenenler üzerinden ( ) ( ) - Diğer ( ) ( ) ( ) ( ) (34.738) ( ) - Yabancı Para Çevrim Farkları ( ) Özkaynak yöntemiyle değerlenenlerden Diğer ( ) Toplam Özkaynaklar Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Konsolide Kar veya Zarar Tablosu Düzcam Cam Ev Eşyası Cam Ambalaj Kimyasallar Diğer Toplam Dipnot No Dönem Amortisman Giderleri ( ) ( ) ( ) ( ) (53.489) ( ) 18 Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Karından Payı ( ) ( ) Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler ,32 - Yatırım Amaçlı Gayrimenkul Yeniden Değerleme Artışı - Kocaeli İli Gebze İlçesi Çayırova Mah ,32 - İstanbul İli Beykoz İlçesi İncirköy Mah ,32 Yatırım Faaliyetlerinden Giderler ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 32 - Arsa Değer Düşüklükleri ( ) - (66.345) ( ) - ( ) 32 - Bina Değer Düşüklükleri ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 32 Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) ( ) ( ) Dönem Karı Etkisi ( ) ( ) ( ) Kontrol Gücü Olmayan Paylar ( ) ( ) ( ) (34.738) ( ) - Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerden Kaynaklanan Özkaynak Yöntemiyle Değerlenenlerden Kaynaklanan ( ) ( ) - Diğer ( ) ( ) ( ) ( ) (34.738) ( ) Ana Ortaklık Payları ( ) ( ) ( )

60 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Cam Kimyasallar Diğer Toplam Dipnot No Cam Ev Ambalaj Konsolide Kapsamlı Kar veya Zarar Tablosu Düzcam Eşyası Dönem Karı ( ) ( ) ( ) Diğer Kapsamlı Gelirler: Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Diğer Kapsamlı Gelirlerinden Kar/Zararda Sınıflandırılmayacak Paylar Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar ( ) (31.041) - ( ) 27 - Yabancı Para Çevrim Farkları ( ) (31.041) - ( ) Diğer Kapsamlı Gelir/(Gider) Toplam Kapsamlı Gelir Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı - Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları İşletme Birleşmeleri Topluluk, İtalya da Şişecam Flat Glass İtaly S.R.L unvanlı yeni bir şirket kurmuş olup, bu şirket İtalya da mukim Sangalli Vetro Porto Nogaro firmasının varlıklarını ve 31 Ekim 2016 tarihindeki finansal borçlarını da kapsayacak şekilde toplam Euro bedelle satın almıştır. Söz konusu bedel geçici tutarlar üzerinden hesaplanmış olup, kesin tutarın belirlenmesi ve ödemelerin tamamlanması dokuz aylık süre içerisinde gerçekleştirilecektir (31 Aralık 2015 döneminde TFRS 3 kapsamında işletme birleşmesi olmamıştır). İlgili satın alım bir varlık alım anlaşmasına dayanmak ile beraber; söz konusu varlık ve faaliyetler bütünün bir işletme şeklinde yürütülme ve yönetilme imkanının olması nedeni ile TFRS 3 İşletme Birleşmeler, standardı uyarınca işletme birleşmesi olarak değerlendirilmiştir. Bu alım ile birlikte Topluluğun Avrupa daki pazarlarda büyüme, düzcam üretim ve satış hedefine katkıda bulunulması ve İtalya da yüksek bir Pazar payına ulaşılması amaçlanmıştır. Kontrolün Topluluk a geçtiği tarihteki alınan net varlıkların gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibidir: Gerçeğe Uygun Değer Ticari alacaklar Stoklar İlk madde ve malzeme Mamüller Toplam Dönen Varlıklar Maddi duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar Toplam Duran Varlıklar Toplam Varlıklar Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları Toplam Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun vadeli borçlanmalar Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar Toplam Uzun Vadeli Yükümlülükler Toplam Yükümlülükler Net Varlıklar Ödenen toplam nakit Ödenecek nakit Toplam Alım Bedeli Şerefiye - 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla konsolide kar veya zarar tablosunda, iktisap tarihinden sonra elde edilen satış gelirlerinde Şişecam Flat Glass İtaly S.R.L nin payı TL olarak gerçekleşmiştir. Eğer şirket 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren konsolidasyona dahil edilmiş olsaydı, konsolide kar veya zarar tablosunda TL tutarında ilave satış geliri gerçekleşirdi

61 4. Diğer İşletmelerdeki Paylar Topluluk, bağlı ortaklıklarındaki sahiplik payında, bağlı ortaklık üzerindeki kontrolün kaybıyla sonuçlanmayacak şekilde meydana gelen değişikliklere ilişkin açıklamaları Dipnot 27 de vermiştir. Topluluk un, bağlı ortaklıkları, iş ortaklıkları ve iştiraklerinin unvanı, faaliyet konusu, kayıtlı olduğu ülke ve sahiplik oranına ilişkin bilgiler Dipnot 1 de açıklanmıştır. Topluluk un halka açık şirketlerinin Borsa İstanbul AŞ deki fiyat ve piyasa değerleri aşağıdaki gibidir: BİST BİST Kapanış Fiyatıyla 31 Aralık 2016 En İyi Alış Fiyatı Kapanış Fiyatı Piyasa Değeri 3,82 3, Trakya Cam Sanayii A.Ş. 2,84 2, Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 2,63 2, Soda Sanayii A.Ş. 5,29 5, Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 13,30 13, BİST BİST Kapanış Fiyatıyla 31 Aralık 2015 En İyi Alış Fiyatı Kapanış Fiyatı Piyasa Değeri 3,18 3, Trakya Cam Sanayii A.Ş. 1,80 1, Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 1,65 1, Soda Sanayii A.Ş. 4,20 4, Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 11,09 11, BİST Fiili Dolaşımdaki Pay Oranları (%) 34,04 34,46 Trakya Cam Sanayii A.Ş. 30,92 30,57 Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 21,40 20,74 Soda Sanayii A.Ş. 39,31 16,63 Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 48,96 48,96 Şirket, Borsa İstanbul un 466 numaralı genelgesinde düzenlenen Likidite Sağlayıcılığı faaliyeti kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazar da işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. paylarında likidite sağlanması amacıyla İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile hizmet sözleşmesi imzalamıştır. Likidite Sağlayıcılığı, dünya borsalarında örnekleri bulunan ve hâlihazırda Borsa İstanbul da da uygulanan bir piyasa faaliyetidir. Bahsi geçen faaliyetin Borsa İstanbul da işlem gören Anadolu Cam Sanayii AŞ nin günlük işlem hacmine ve derinliğine olumlu katkıda bulunması beklenmektedir. Likidite Sağlayıcılığı faaliyetleri kapsamında Şirket ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında yapılan ve 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla devam eden sözleşme aşağıdaki gibidir: Sözleşmeye Konu Sözleşme Kullanım Kullanım Sermayesindeki Hisse Unvanı Tarihi Adedi Fiyatı Pay Oranı Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 28 Aralık ,60 %0, Diğer İşletmelerdeki Paylar Bağlı ortaklıklardaki özet finansal bilgiler gruplandırılarak konsolide edilmiş olup, gruplar arası eliminasyon işlemleri öncesi özet finansal bilgiler aşağıda açıklanmıştır. 31 Aralık 2016 Tarihi İtibarıyla Özet Finansal Durum Tabloları Trakya Cam Anadolu Cam Soda Sanayii Denizli Cam Konsolide Konsolide Konsolide Bireysel Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar Kontrol gücü olmayan paylar Şirkete ait net varlıklar Kontrol gücü olmayanlara ödenen temettü Ocak 31 Aralık 2016 Dönemi Kar/Zarar Bilgileri Hasılat Dönem karı/(zararı) ( ) Diğer kapsamlı gelir (gider) ( ) ( ) ( ) Toplam kapsamlı gelir (gider) ( ) Kontrol gücü olmayan paylar Ocak 31 Aralık 2016 Dönemi Özet Nakit Akış Bilgileri İşletme faaliyetlerinden nakit akışları Yatırım faaliyetleri nakit akışları ( ) ( ) ( ) ( ) Finansman faaliyetlerinden nakit akışları ( ) ( ) ( ) (4.720) Yabancı para çevrim öncesi ( ) ( ) ( ) Yabancı para çevrim farkları ( ) Nakit ve nakit benzerlerindeki değişim ( ) ( ) Dönem başı nakit ve nakit benzerleri Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Borsa İstanbul A.Ş. pay piyasasında yaptığı işlemleri, ilgili mevzuatın gerektirdiği şekilde gerçekleştirecek ve bu işlemlerle ilgili olarak iki haftada bir Kamuyu Aydınlatma Platformu na (KAP) bildirimde bulunacaktır

62 4. Diğer İşletmelerdeki Paylar 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Özet Finansal Durum Tabloları Trakya Cam Anadolu Cam Soda Sanayii Denizli Cam Konsolide Konsolide Konsolide Bireysel Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar Kontrol gücü olmayan paylar Şirkete ait net varlıklar Kontrol gücü olmayanlara ödenen temettü Ocak 31 Aralık 2015 Dönemi Kar/Zarar Bilgileri Hasılat Dönem karı/(zararı) Diğer kapsamlı gelir (gider) Toplam kapsamlı gelir (gider) Kontrol gücü olmayan paylar ( ) Ocak 31 Aralık 2015 Dönemi Özet Nakit Akış Bilgileri İşletme faaliyetlerinden nakit akışları Yatırım faaliyetleri nakit akışları ( ) ( ) ( ) ( ) Finansman faaliyetlerinden nakit akışları ( ) ( ) ( ) ( ) Yabancı para çevrim öncesi ( ) ( ) Yabancı para çevrim farkları ( ) Nakit ve nakit benzerlerindeki değişim ( ) Dönem başı nakit ve nakit benzerleri Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri Bölümlere Göre Raporlama a) Faaliyet gruplarına göre raporlama Konsolidasyon 1 Ocak 31 Aralık 2016 Düzcam Cam Ev Eşyası Cam Ambalaj Kimyasallar Diğer düzeltmeleri Konsolide Net Topluluk dışı hasılat Gruplar arası satışlar ( ) - Net satış hasılatı ( ) Satışların maliyeti ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Ticari faaliyetlerden brüt kar (zarar) ( ) Faaliyet giderleri ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Esas faaliyetlerden diğer gelirler ( ) Esas faaliyetlerden diğer giderler ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar Esas faaliyet karı (zararı) ( ) Yatırım faaliyetlerinden gelirler ( ) Yatırım faaliyetlerinden giderler ( ) ( ) ( ) ( ) (27.656) - ( ) Finansman gelir (gideri) öncesi faaliyet karı (zararı) ( ) Finansman gelirleri ( ) Finansman giderleri (-) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı (zararı) ( ) ( ) Dönem vergi (gideri) geliri ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Dönem karı (zararı) ( ) ( ) Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları (-) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (Favök) (*) ( ) Favök; TMS tarafından tanımlanmamaktadır. Topluluk, Favök ü faiz, amortisman ve vergi öncesi kar olarak tanımlamıştır. Açıklanan Favök tutarları Topluluk yönetimi tarafından Topluluk un faaliyet performansının daha iyi anlaşılması ve ölçülmesi için ayrı olarak gösterilmiştir. (*) Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2016) Toplam varlıklar ( ) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Ertelenmiş vergi varlıkları Toplam yükümlülükler ( ) Ertelenmiş vergi yükümlülükleri ( )

63 5. Bölümlere Göre Raporlama a) Faaliyet gruplarına göre raporlama Konsolidasyon 1 Ocak 31 Aralık 2015 Düzcam Cam Ev Eşyası Cam Ambalaj Kimyasallar Diğer düzeltmeleri Konsolide Net Topluluk dışı hasılat Gruplar arası satışlar ( ) - Net satış hasılatı ( ) Satışların maliyeti ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Ticari faaliyetlerden brüt kar (zarar) ( ) Faaliyet giderleri ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Esas faaliyetlerden diğer gelirler ( ) Esas faaliyetlerden diğer giderler ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar Esas faaliyet karı (zararı) ( ) Yatırım faaliyetlerinden gelirler ( ) Yatırım faaliyetlerinden giderler ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 192 ( ) Finansman gelir (gideri) öncesi faaliyet karı (zararı) ( ) Finansman gelirleri ( ) Finansman giderleri ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı (zararı) ( ) Dönem vergi (gideri) geliri ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Dönem karı (zararı) ( ) Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları (-) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (Favök) ( ) Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2015) Toplam varlıklar ( ) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar ( ) Ertelenmiş vergi varlıkları Toplam yükümlülükler ( ) Ertelenmiş vergi yükümlülükleri ( ) Bölümlere Göre Raporlama b) Coğrafi bölgelere göre raporlama Rusya, Ukrayna Konsolidasyon 1 Ocak 31 Aralık 2016 Türkiye ve Gürcistan Avrupa Diğer Toplam düzeltmeleri Konsolide Net Topluluk dışı hasılat Bölgeler arası hasılat ( ) - Net hasılat toplamı (*) ( ) Satışların maliyeti ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Ticari faaliyetlerden brüt kar (zarar) ( ) Faaliyet giderleri ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Esas faaliyetlerden diğer gelirler ( ) Esas faaliyetlerden diğer giderler ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar Faaliyet karı (zararı) ( ) ( ) Yatırım faaliyetlerinden gelirler ( ) Yatırım faaliyetlerinden giderler ( ) ( ) - - ( ) - ( ) Finansman geliri (gideri) öncesi faaliyet karı (zararı) ( ) ( ) Finansman gelirleri ( ) Finansman giderleri ( ) ( ) ( ) - ( ) ( ) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi dönem karı (zararı) ( ) ( ) Dönem vergi (gideri) geliri ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) Dönem karı (zararı) ( ) ( ) Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları (-) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (Favök) ( ) Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2016) Toplam varlıklar ( ) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Ertelenmiş vergi varlıkları Toplam yükümlülükler ( ) Ertelenmiş vergi yükümlülükleri (*) Net satışların coğrafi bölgelere göre dağılımı, satışları gerçekleştiren şirketlerin bulunduğu ülkelere göre verilmiştir

64 5. Bölümlere Göre Raporlama b) Coğrafi bölgelere göre raporlama Rusya, Ukrayna Konsolidasyon 1 Ocak 31 Aralık 2015 Türkiye ve Gürcistan Avrupa Diğer Toplam düzeltmeleri Konsolide Net Topluluk dışı hasılat Bölgeler arası hasılat ( ) - Net hasılat toplamı (*) ( ) Satışların maliyeti ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Ticari faaliyetlerden brüt kar (zarar) ( ) Faaliyet giderleri ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Esas faaliyetlerden diğer gelirler ( ) Esas faaliyetlerden diğer giderler ( ) ( ) ( ) (88.587) ( ) ( ) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar ( ) Faaliyet karı (zararı) ( ) Yatırım faaliyetlerinden gelirler ( ) Yatırım faaliyetlerinden giderler ( ) ( ) ( ) - ( ) - ( ) Finansman geliri (gideri) öncesi faaliyet karı (zararı) ( ) ( ) Finansman gelirleri ( ) Finansman giderleri ( ) ( ) ( ) - ( ) ( ) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi dönem karı (zararı) ( ) ( ) Dönem vergi (gideri) geliri ( ) (80.820) ( ) - ( ) Dönem karı (zararı) ( ) ( ) Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları (-) ( ) ( ) ( ) (61.074) ( ) - ( ) Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (Favök) ( ) Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2015) Toplam varlıklar ( ) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar ( ) Ertelenmiş vergi varlıkları Toplam yükümlülükler ( ) Ertelenmiş vergi yükümlülükleri (*) Net satışların coğrafi bölgelere göre dağılımı, satışları gerçekleştiren şirketlerin bulunduğu ülkelere göre verilmiştir. 6. Nakit ve Nakit Benzerleri Kasa Bankadaki nakit Vadesiz mevduatlar Vadesi üç aydan kısa vadeli mevduatlar Diğer hazır değerler Vadeli mevduatlar Para birimi Faiz oranı Vade ABD Doları %1,50-%4,40 Ocak-Mart Türk Lirası %9,70-%10,60 Ocak-Mart Euro %0,90-%1,80 Ocak-Mart Rus Rublesi %7,75-%9,18 Ocak İngiliz Sterlini %0,10 Ocak-Mart Yeni Rumen Leyi %2,00 Ocak Bulgar Levası Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla konsolide nakit akış tablolarında yer alan nakit ve nakit benzeri değerler aşağıdaki gibidir: Hazır değerler Eksi: Faiz tahakkukları ( ) ( ) Eksi: Bloke mevduatlar (*) ( ) (*) Doğalgaz tedarikçimizle yapılan işlemlere teminat oluşturması amacıyla Türkiye İş Bankası AŞ de tutulan bloke mevduatları ifade etmektedir (Dipnot 23,37). 7. Finansal Yatırımlar a) Kısa vadeli finansal yatırımlar Kısa vadeli finansal yatırımlar Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar (*) Vadesi üç aydan uzun bir yıldan kısa mevduatlar (**) (*) Uzun vadeli altı ayda bir sabit getirili ABD Doları para birimindeki menkul kıymetlerin kısa vadeli kısmını ifade etmektedir. (**) Söz konusu vadeli mevduat BAM karşılığı olup, faiz oranı %1,10-%2 aralığındadır. Vadeli mevduatların vadesi 18 Eylül 2017 ile 29 Aralık 2017 tarihleri arasında dolacaktır

65 7. Finansal Yatırımlar b) Uzun vadeli finansal yatırımlar 7. Finansal Yatırımlar b) Uzun vadeli finansal yatırımlar Satılmaya hazır finansal varlıklar Aktif bir piyasası olmayan finansal yatırımlar Borsa fiyatı ile değerlenen finansal yatırımlar Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklar Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar Toplam uzun vadeli finansal yatırımlar Satılmaya hazır finansal varlıkların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı 1 Ocak Ortak kontrol altında işletme birleşmesi etkisi ( ) - Gerçeğe uygun değer değişimi (11.345) Satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklara transferler - ( ) Satılmaya hazır finansal varlık tasfiyesi - ( ) Değer düşüklüğü karşılığı iptali Hisse Hisse Borsa fiyatı ile değerlenen oranı 31 Aralık oranı 31 Aralık finansal yatırımlar (%) 2016 (%) 2015 İş Finansal Kiralama A.Ş. (*) < < (*) İş Finansal Kiralama A.Ş. Borsa İstanbul AŞ de işlem görmekte olup, BİAŞ bekleyen en iyi alış fiyatı olan 1,11 TL ile değerlenmiştir (31 Aralık 2015: 0,79 TL). İş Finansal Kiralama A.Ş. dönem içerisinde tamamı 2015 yılından karşılanmak üzere Türk Liralık bedelsiz sermaye artışı yapmış olup, artırılan sermayeden Topluluk un payına isabet eden ,77 Türk Liralık pay 17 Haziran 2016 tarihinde hesaplara geçmiştir. Hisse Hisse Aktif bir piyasası olmayan oranı 31 Aralık oranı 31 Aralık finansal yatırımlar (%) 2016 (%) 2015 Trakya Yatırım Holding A.Ş. (1) 34, , Bosen Enerji Elek.Üret.Oto.Pro.Grb. A.Ş. < < Çukurova İnşaat Mak. Sanayii ve Tic. A.Ş. <1 177 < (1) Trakya Yatırım Holding A.Ş., T. İş Bankası AŞ nin kontrolü altındadır. Topluluk un iştirak üzerinde, aşağıdaki hususların varlığı söz konusu olmadığından önemli etkinliği bulunmamaktadır: Yatırım yapılan işletmenin yönetim kurulu ya da eşdeğer idari organında temsil edilme, Temettüler ya da diğer dağıtım kararları dahil olmak üzere, işletmenin politika belirleme süreçlerine katılma, Yatırımcı işletme ile yatırım yapılan işletme arasında önemli işlemlerin gerçekleştirilmesi, İşletmeler arasında yönetici personel değişimi veya işletme için gerekli teknik bilginin sağlanması. Hisse Hisse oranı 31 Aralık oranı 31 Aralık Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklar (%) 2016 (%) 2015 Şişecam Shanghai Trade Co. Ltd. 100, , Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. 99, , Paşabahçe Glass GmbH 100, , Topkapı Yatırım Holding A.Ş. 80, , Paşabahçe Spain SL 100, , Paşabahçe USA Inc. 100, , Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. (*) , Değer düşüklüğü karşılığı (-) ( ) ( ) Paşabahçe Glass GmbH, Paşabahçe Spain SL, Paşabahçe USA Inc. Türkiye dışında üretim, pazarlama ve satış faaliyetleri gerçekleştirmek amacıyla kurulmuş bağlı ortaklıklardır. Bu şirketler ile Türkiye de kurulmuş Topkapı Yatırım Holding AŞ nin finansal tabloları konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmemesi nedeniyle konsolidasyona dahil edilmemiştir. Konsolidasyon kapsamına dahil edilmeyen bağlı ortaklıklarının toplam varlık, hasılat ve net dönem karının; konsolide toplam varlık, hasılat ve net dönem karına oranı %1 seviyesinin altındadır. Şişecam Shanghai Trade Co Ltd. ve Mepa Merkezi Pazarlama AŞ nin iştirak tutarlarının tamamına ekli konsolide finansal tablolarda değer düşüklüğü karşılığı ayrılmıştır. (*) 28 Haziran 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında alınan karar gereğince; Topluluk un bağlı ortaklıklarından Paşabahçe Mağazaları A.Ş. ile birleşmiştir. Söz konusu birleşme işlemleri 15 Temmuz 2016 tarihinde tescil edilmiş ve 21 Temmuz 2016 tarihinde de ticaret sicil gazetesinde ilan edilmek suretiyle işlemler sonuçlandırılmıştır. Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar Menkul kıymet ihracı yapan şirket Türkiye İş Bankası A.Ş Türkiye Halk Bankası A.Ş Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş Arçelik A.Ş Türkiye Garanti Bankası A.Ş Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O Anadolu Efes Biracılık Ve Malt Sanayii A.Ş Yapı ve Kredi Bankası A.Ş Türk Telekomünikasyon A.Ş Topluluk, vadeye kadar elde tutmayı amaçladığı sabit getirili menkul kıymetleri etkin faiz oranı kullanılarak itfa edilmiş maliyetleri üzerinden muhasebeleştirmiştir. Söz konusu bono niteliğindeki menkul kıymetler ABD Doları cinsinden olup, altı ayda bir sabit faiz ödemelidir

66 7. Finansal Yatırımlar Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımların aktif bir piyasası olup, piyasa fiyatlarına göre (kirli fiyatlara göre) değerleri ise aşağıdaki gibidir: Menkul kıymet ihracı yapan şirket Türkiye İş Bankası A.Ş Türkiye Halk Bankası A.Ş Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş Türkiye Garanti Bankası A.Ş Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O Arçelik A.Ş Anadolu Efes Biracılık Ve Malt Sanayii A.Ş Yapı ve Kredi Bankası A.Ş Türk Telekomünikasyon A.Ş Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımların vadesi aşağıdaki gibidir: Tahsilat dönemleri 3 aydan kısa ay 12 ay arası yıl arası yıl ve üzeri Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: 7. Finansal Yatırımlar Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar Vadeye kadar elde tutma niyetiyle alınan finansal yatırımların kupon faiz oranları ve son itfa tarihleri aşağıdaki gibidir: Menkul kıymet ihracı yapan şirket ISIN Kodu Kupon Faiz Oranı (%) Son İtfa Tarihi Türkiye İş Bankası A.Ş. XS , Türkiye İş Bankası A.Ş. XS , Türkiye İş Bankası A.Ş. XS , Türkiye Halk Bankası A.Ş. XS , Türkiye Halk Bankası A.Ş. XS , Türkiye Halk Bankası A.Ş. XS , Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. XS , Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. XS , Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. XS , Arçelik A.Ş. XS , Türkiye Garanti Bankası A.Ş. USM8931TAF68 5, Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. XS , Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. XS , Anadolu Efes Biracılık Ve Malt Sanayii A.Ş. XS , Türk Telekomünikasyon A.Ş. XS , Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. XS , Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. XS , Söz konusu menkul kıymetlerin etkin faiz oranı ise; %5,47 dir (31 Aralık 2015: %6,47). Vadeye kadar elde tutulan menkul kıymetler İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ve İş Portföy Yönetimi A.Ş. hesaplarında muhafaza edilmekte olup, etkin faiz oranı yöntemiyle değerlenmiş tutarları şirketler itibarıyla aşağıdaki gibidir: Dönem başı 1 Ocak Dönem içinde alınan Değerleme farkı Dönem içinde satılan ( ) - Dönem içinde tahsil edilen faiz ( ) ( ) İş Portföy Yönetimi A.Ş İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş

67 8. Borçlanmalar Kısa vadeli borçlanmalar Kısa vadeli krediler Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli anapara taksitleri ve faizleri Çıkarılmış tahvillerin anapara borç ve taksitleri Çıkarılmış tahvillerin ihraç farkı ve komisyonları ( ) ( ) Finansal kiralama işlerinden borçlar Ertelenmiş finansal kiralama borçlanma maliyetleri (-) - (260) Toplam uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısımları Toplam kısa vadeli borçlanmalar Uzun vadeli borçlanmalar Uzun vadeli kredilerin uzun vadeli kısmı Çıkarılmış tahviller Çıkarılmış tahvillerin ihraç farkları ve komisyonları ( ) ( ) Finansal kiralama işlerinden borçlar Toplam uzun vadeli borçlar Toplam borçlanmalar Şirket in kredi derecelendirmesi ile ilgili olarak uluslararası derecelendirme kuruluşlarından; Standard&Poors, 29 Haziran 2015 tarihinde TL ve yabancı para cinsinden uzun vadeli kredi notunu BB+, görünümünü ise derecelendirme metodolojilerinde yer alan ülke ve ana ortaklığa ilişkin sınırlamalar uyarınca negatif, Moody s 11 Mayıs 2015 tarihinde uzun vadeli kredi notunu Ba1 görünümünü ise durağan olarak açıklamışlardır. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor s Rating Services (S&P), Türkiye ülke kredi derece notunun indirilmesi ve görünümün negatif olarak belirlenmesi sonucu, Şirket in BB+, görünümü ise negatif olan uzun vadeli yabancı para birimi cinsinden kredi derece notunu 26 Temmuz 2016 tarihli açıklamasıyla bir kademe düşürerek BB, görünümü ise negatif olarak değiştirmiştir. 7 Aralık 2016 tarihinde ise; görünümü negatif ten durağan a yükseltmiş, uzun vadeli kredi derece notunu ise BB olarak tekrar teyit etmiştir. Uluslararası derecelendirme kuruluşu Moody s, 20 Temmuz 2016 tarihinde başlattığı not indirimine yönelik izleme sürecini 27 Eylül 2016 tarihinde sonuçlandırarak, Şirket in uzun vadeli yabancı para kredi notunu Ba1 ve görünümünü ise durağan olarak teyit etmiştir. Ayrıca; Moody s tarafından yapılan basın açıklamasında; Şirket in güçlü finansal ve likidite profili, Türkiye pazarındaki rekabetçi konumu ve satışlarının yarısından fazlasının ihracat ve uluslararası faaliyetlerinden yaratılması vurgulanmıştır. Topluluk un alınan kredilerle ilgili olarak finansal taahhütleri bulunmakla birlikte, raporlama tarihi itibarıyla bu finansal taahhütlerin ihlali söz konusu değildir. Topluluğun, rapor tarihi itibarıyla, kredilerinin faiz oranlarındaki değişim riski ve sözleşmedeki yeniden fiyatlama tarihleri aşağıdaki gibidir: Kredilerin yeniden fiyatlandırma dönemleri 3 aydan kısa ay 12 ay arası yıl arası yıl ve üzeri TL tutarındaki çıkarılmış tahvillerin kupon faiz oranı %4,25 (Etkin faiz oranı %4,415) olup, kupon faiz ödemeleri altı ayda bir eşit taksitler halinde yapılmaktadır (31 Aralık 2015: TL) TL tutarındaki finansal kiralama işlerinden borçlar aylık eşit taksitler halinde ödenmektedir (31 Aralık 2015: TL). İskontolama işleminin etkisinin önemli olmamasından dolayı kısa vadeli kredilerin kayıtlı değerinin gerçeğe uygun değerine yakınsadığı öngörülmektedir. Gerçeğe uygun değerler, ortalama etkin yıllık faiz oranları kullanılarak belirlenmiştir. Uzun vadeli kredilerin genellikle üç ile altı ay arasında yeniden fiyatlandırmaya tabi olmaları ve uzun vadeli kredilerin önemli bir kısmının yabancı para cinsinden kullanılmış olması nedeniyle, etkin faiz oranı yöntemi benimsenerek, kayıtlı değerlerinin gerçeğe uygun değerlerine yakınsadığı öngörülmüştür. 8. Borçlanmalar Finansal borçlanmaların 1 Ocak 31 Aralık 2016 dönemi içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Banka kredileri Anapara Faiz Komisyon Toplam Dönem başı 1 Ocak ( ) Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık ( ) Yabancı para çevrim farkları ( ) Bağlı ortaklık alım etkisi (Dipnot 3) Kur farkı (kar)/zararı Dönem içinde ödenen-iptal edilen karşılık ( ) ( ) ( ) 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla ( ) Çıkarılmış tahviller Anapara Faiz İhraç Farkı Komisyon Toplam Dönem başı 1 Ocak ( ) ( ) Kur farkı (kar)/zararı Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık Dönem içinde ödenen-iptal edilen - ( ) ( ) 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla ( ) ( ) Finansal kiralama Anapara+Faiz Faiz (-) Toplam Dönem başı 1 Ocak (260) Yabancı para çevrim farkı Dönem içinde ödenen ( ) 260 ( ) 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla Finansal borçlanmaların 1 Ocak 31 Aralık 2015 dönemi içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Banka kredileri Anapara Faiz Komisyon Toplam Dönem başı 1 Ocak ( ) Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık ( ) Kur farkı (kar)/zararı Yabancı para çevrim farkları (11.400) Dönem içinde ödenen-iptal edilen karşılık ( ) ( ) ( ) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla ( ) Çıkarılmış tahviller Anapara Faiz İhraç Farkı Komisyon Toplam Dönem başı 1 Ocak ( ) ( ) Kur farkı (kar)/zararı Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık Dönem içinde ödenen-iptal edilen - ( ) ( ) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla ( ) ( ) Topluluk 9 Mayıs 2013 tarihinde nominal tutarı 500 Milyon ABD Doları ve itfa tarihi Mayıs 2020 olan 7 yıl vadeli, sabit faizli tahvil ihraç etmiştir. Söz konusu tahviller için faiz oranı %4,25 olarak belirlenmiştir. Anapara ödemesi son vade tarihinde yapılacaktır. İhraç edilen tahvillerin anapara, faiz ve benzeri ödemelerine garanti veren bağlı ortaklıklarımız (Trakya Cam Sanayii A.Ş. 250 Milyon ABD Doları, Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 100 Milyon ABD Doları, Soda Sanayii A.Ş. 50 Milyon Amerikan Doları) hesaplarına 9 Mayıs 2013 tarihinde garanti verdikleri tutarlar aynı koşul ve şartlarda aktarılmıştır. Şirket, SPK tarafından 30 Nisan 2013 tarihinde 15/487 sayılı kararıyla onaylanan ve 3 Mayıs 2013 tarihinde ihraç belgesi verilen ABD Doları için Regulation S ISIN: XS , ABD Doları için Rule 144A ISIN: US90016AAA88 ISIN kodlu tahvili İrlanda Borsası nda kote ettirmiştir. Tahvil ihracına Citigroup, BNP Paribas, J.P. Morgan ve HSBC aracılık etmişlerdir

68 8. Borçlanmalar Yurtdışındaki yerleşik nitelikli yatırımcılara satış işlemleri 9 Mayıs 2013 tarihinde tamamlanmıştır. İhraç edilen tahvillerin merkezi saklamacı kuruluşu Euroclear ve Clearstream dir. Finansal kiralama Anapara+Faiz Faiz (-) Toplam Dönem başı 1 Ocak (4.464) Yabancı para çevrim farkı Dönem içinde ödenen ( ) ( ) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla (260) Aktifleştirilen finansman giderleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık Aralık 2015 Kur farkı zararı Faiz gideri Kısa ve uzun vadeli borçlanmalara ilişkin özet bilgiler aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 Döviz cinsi Vade Faiz aralığı (%) (*) Kısa vadeli Uzun vadeli Toplam Euro Euribor+1,10-6, ABD Doları Libor+2,15-4, Rus Rublesi ,90-16, Türk Lirası ,90-12, Ukrayna Grivnası ,25-22, (*) Alt ve üst oranları ifade etmekte olup, ağırlıklı ortalama maliyeti Euro için Euribor + %2,36, ABD Doları için Libor + %2,38, RUR için Mosprime + %3,18, UAH için %20,45, TRlibor+2,15 dir (Ortalama etkin yıllık faiz oranı Euro için %2,28, ABD Doları için %4,12, RUR için %12,28, UAH için %19,59 ve TL için %11,20 dir). 31 Aralık 2015 Döviz cinsi Vade Faiz aralığı (%) (*) Kısa vadeli Uzun vadeli Toplam Euro Euribor+1,10 6, ABD Doları Libor+2,15 4, Rus Rublesi ,90 16, Ukrayna Grivnası ,05 29, Türk Lirası , (*) Alt ve üst oranları ifade etmekte olup, ağırlıklı ortalama maliyeti Euro için Euribor + %2,56, ABD Doları için Libor + %2,45, RUR için Mosprime + %2,96, UAH için %22,96, TL için %10,04 tür (Ortalama etkin yıllık faiz oranı Euro için %2,56, ABD Doları için %4,01, RUR için %13,40, UAH için %22,96 ve TL için %10,04 tür). 8. Borçlanmalar Finansal borçların geri ödeme vadeleri aşağıdaki gibidir: 1 yıl içinde ödenecekler yıl içinde ödenecekler yıl içinde ödenecekler yıl içinde ödenecekler yıl içinde ödenecekler yıl ve sonrası Finansal borçların ağırlıklı ortalama vadesi 794 gündür (31 Aralık 2015: 978 gün). 9. Diğer Finansal Yükümlülükler Bulunmamaktadır (31 Aralık 2015: Bulunmamaktadır). 10.Ticari Alacak ve Borçlar Ticari Alacaklar Kısa vadeli ticari alacaklar Alıcılar Alacak senetleri İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Dipnot 37) Diğer ticari alacaklar Alacak senetleri reeskontu (-) ( ) ( ) Şüpheli ticari alacaklar karşılığı ( ) ( ) Topluluk un yurtiçi satışlarında ana ürün grupları itibarıyla uyguladığı satış vadeleri aşağıda sunulmuştur: Yurtiçi temel cam satışlarının bir bölümü peşindir. Temel camlar ile ilgili satış vadesi 2016 Yılı Ocak-Mart ve Temmuz-Aralık döneminde ortalama 90 gün (2015: 90 gün) olmuştur. Topluluk, Mart-Haziran dönemini kapsayacak şekilde satışlarını 210 gün vade ile yapmıştır. Vadesinden sonraki ödemelerde %2 oranında gecikme faizi uygulanmaktadır (31 Aralık 2015: %2). Oto cam ve işlenmiş cam ürünleri ile ilgili satış vadesi ortalama olarak 45 gündür (31 Aralık 2015: 45 gün). Yurtdışı satışların bir bölümü peşin, bir bölümü ise ortalama 45 gün vadelidir (31 Aralık 2015: 45 gün). Otomatik züccaciye ürünleri ile ilgili satış vadesi ortalama olarak 75 gün (31 Aralık 2015: 75 gün) olup, vadesinden sonraki ödemelerde aylık %2 (31 Aralık 2015: %2) gecikme faizi uygulanmaktadır. Cam ambalaj ürünleri 1 Kasım 2009 tarihinden itibaren peşin fiyatlı satılmaktadır. Müşterilerin talep etmesi durumunda, aylık %1,25 vade farkı ödeyerek 121 günü aşmamak kaydı ile vadeli alım yapması da mümkündür. 121 günü aşan vadeler için aylık % 2 vade farkı uygulanmaktadır. Yurtiçi satışların ortalama vadesi 64 gündür (2015: 49 gün). Cam ambalaj ürünlerinin yurtdışı satışlarının ortalama vadesi 66 gündür (2015: 60 gün). Soda ürünleri ile ilgili topluluk içi satış vadesi 60 gün (31 Aralık 2015: 30 gün), yurt içi topluluk dışı satış vadesi ortalama 55 gündür (31 Aralık 2015: 49 gün). Vadesinden sonraki ödemelerde %2 gecikme faizi uygulanmaktadır (31 Aralık 2015: %2). Krom ürünleri ile ilgili yurtiçi satış vadesi döviz bazında ortalama 20 gündür (31 Aralık 2015: 24 gün). Vadesinden sonra ödemelerde aylık %1 (31 Aralık 2015: %1) gecikme faizi uygulanmaktadır. Yurtdışı satışlarda ortalama satış vadesi 66 gündür (31 Aralık 2015: 65 gün). Topluluk tahsil imkânı kalmayan alacakları için şüpheli alacak karşılığı ayırmıştır. Şüpheli alacak karşılığı geçmiş tahsil edilememe tecrübesine dayanılarak belirlenmiştir. Topluluk, alacaklarının tahsil edilip edilemeyeceğine karar verirken, söz konusu alacakların kredi kalitesinde, ilk oluştuğu tarihten rapor tarihine kadar bir değişiklik olup olmadığını değerlendirir

69 10.Ticari Alacak ve Borçlar Topluluk çok sayıda müşteriyle çalıştığından kredi riski dağılmış durumdadır ve önemli bir kredi riski yoğunlaşması yoktur. Dolayısıyla, Topluluk Yönetimi ekli konsolide finansal tablolarda yer alan şüpheli alacak karşılığından daha fazla bir karşılığa gerek olmadığı kanaatindedir. Şüpheli ticari alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Dönem başı 1 Ocak ( ) ( ) Dönem gideri ( ) ( ) Bağlı ortaklık alım etkisi ( ) - Yabancı para çevrim farkları ( ) ( ) Tahsilatlar ( ) ( ) Topluluk un ticari alacakları için almış olduğu teminatlar aşağıdaki gibidir: Teminat mektupları Teminat çek ve senetleri Doğrudan borçlandırma sistemi Nakit İpotekler Aralık 2016 tarihi itibarıyla ticari alacakların TL tutarındaki (31 Aralık 2015: TL) kısmının vadesi geçmiş olduğu halde, bu alacaklara ilişkin karşılık ayrılmamıştır. Söz konusu alacaklar yakın zamanda tahsil edilememe riski yaşanmamış çok sayıda farklı müşteriye aittir. Bahse konu ticari alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: Vadesi üzerinden 1 30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1 3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3 12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1 5 yıl geçmiş Toplam vadesi geçen alacaklar Teminat ve benzeri garantiler ile güvence altına alınmış kısım Ticari Borçlar Kısa vadeli ticari borçlar Satıcılar İlişkili taraflara ticari borçlar (Dipnot 37) Diğer ticari borçlar Borç senetleri reeskontu (-) ( ) ( ) Diğer Alacaklar ve Borçlar Kısa vadeli diğer alacaklar Diğer çeşitli alacaklar Finansal duran varlık satış alacağı (Dipnot 27,34) (*) Verilen depozito ve teminatlar Personelden alacaklar Şüpheli diğer alacaklar karşılığı (-) ( ) ( ) Diğer alacak senetleri reeskontu (-) (4.839) (829) İlişkili taraflardan alacaklar (Dipnot 37) Kısa vadeli şüpheli diğer alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Dönem başı 1 Ocak ( ) ( ) Yabancı para çevrim farkları (12.470) ( ) Dönem gideri (4.638) ( ) Tahsilatlar ( ) ( ) Uzun vadeli diğer alacaklar Finansal duran varlık satış alacağı (Dipnot 27,34) (*) Vergi dairesinden alacaklar Verilen depozito ve teminatlar Diğer alacak senetleri reeskontu (-) ( ) ( ) Şüpheli diğer alacaklar karşılığı (-) - (35.104) (*) Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. payları 30 Temmuz 2015 tarihinde Türk Telekomünikasyon AŞ ye TL bedelle satılmış olup, kalan alacağın vadesi aşağıdaki gibidir: Tahsilat dönemleri 1 Ay 3 Ay arası yıl arası Uzun vadeli şüpheli diğer alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Dönem başı 1 Ocak (35.104) - Yabancı para çevrim farkları (4.830) Tahsilatlar Dönem gideri - (39.491) - (35.104)

70 11.Diğer Alacaklar ve Borçlar Kısa vadeli diğer borçlar Bağlı ortaklık alım borcu (Dipnot 3) (*) Bağlı ortaklık ilave pay alım borcu (Dipnot 27) (**) Alınan depozito ve teminatlar Diğer çeşitli borçlar İlişkili taraflara diğer borçlar (Dipnot 37) Diğer borç senetleri reeskontu (-) (53.949) (60.966) Uzun vadeli diğer borçlar Bağlı ortaklık ilave pay alım borcu (Dipnot 27) (**) Diğer çeşitli borçlar Alınan depozito ve teminatlar Diğer borç senetleri reeskontu (-) - (83.879) (*) 31 Ekim 2016 tarihinde İtalya da Sangalli Vetro Porto Nogaro firmasının net varlıkları Euro bedelle satın alınmış olup, bu tutarın Euro luk (= TL) kısmı rapor tarihi itibarıyla ödenmemiştir. (**) Rusya da faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Hollanda da faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Investment B.V. nin %24,075, Balsand B.V. nin %49 oranındaki Sudel Invest S.a.r.l. paylarının Hollanda da kurulan AC Glass Holding B.V. tarafından satın alınması kararı alınmış ve bu karar doğrultusunda 10 Temmuz 2015 tarihinde Sudel Invest S.a.r.l. ile pay devir işlemi gerçekleştirilmiştir. 66 Milyon Euro bedelle alımına karar verilen hisse alım borcunun finansal tablo tarihi itibarıyla kalan borç tutarı 18 Milyon Euro olup, vadesi aşağıdaki gibidir (31 Aralık 2015 tarihinde 26 Milyon Euro): Ödeme dönemleri 3 Ay 12 ay arası yıl arası Hisse alımlarına ilişkin toplam Euro danışmanlık sözleşmesi imzalanmıştır. Bu sözleşmeye istinaden Euro luk kısmı 2015 yılı içerisinde, Euro luk kısmı 2016 yılı içerisinde olmak üzere toplam Euro luk ödeme yapılmış olup, kalan Euro luk bakiyenin ise; Euro su 2017 yılı içerisinde, kalan Euro luk kısımı da 2018 yılı içerisinde hizmet bedeli karşılığında ödenmesi planlanmıştır. Ayrıca; bağlı ortaklıklardan Glasscorp SA nın azınlıkta bulunan %10 luk hisse payı 17 Ekim 2016 tarihinde Euro bedelle satın alınmış olup, söz konusu tutarın Euro luk kısmı (= TL) kısa vadeli diğer borçlar hesabı içerisinde muhasebeleştirilmiştir. 12.Türev Araçlar Topluluk, nakit akış riskinden korunmak amacıyla, aşağıdaki işlemleri yapmıştır. 10 Haziran 2016 tarihinde Rusya da yerleşik cam ambalaj grubu şirketlerinin pasif yapısının para birimi cinsinden aktif yapısıyla uyumlu hale getirilmesi ve şirketlerin faiz oranlarında olası yükselişe karşı korunması amacıyla Rabobank ile mevcut Euro para cinsi ve değişken faiz oranlı kredileri cross-currency ve faiz takası işlemleri ile Ruble ye dönmüş, faiz oranını da kredilerin vadesi boyunca sabitlemiştir. 12.Türev Araçlar Riskten korunma araçları; 3 yıl vadeli 70 Milyon ABD Doları olan krediler üzerinden, 3 ayda bir Libor+ %2,55 değişken faiz oranını %9,30 sabit faiz ödemeli faiz swapları ve de anapara ve faizler için ABD Doları alıp, Ruble ödenen USD/RUB paritesi 33,1332 çapraz kur sabit faiz swaplarıdır. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla tamamı realize olmuştur. Topluluk, 31 Aralık 2016 döneminde vadeli döviz alım satım işlemleri kapsamında aşağıdaki işlemleri yapmıştır. T. İş Bankası A.Ş. ile 16 Ocak 2016 tarihinden 15 Aralık 2017 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 6 Milyon Euro yu satıp, Türk Lirası alım sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu 9,6 Milyon Euro luk satım sözleşmelerinden 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 6 Milyon Euro luk kısmı realize olmuştur. Ayrıca; T. İş Bankası A.Ş. ile 2015 yılında sözleşmesi imzalanan 4 Milyon EUR satıp, Türk Lirası alım vadeli döviz alım satım işlemlerinden 3,75 Milyon Euro luk kısmı 31 Aralık 2016 döneminde realize olmuştur. HSBC ile 29 Haziran 2016 tarihinden 29 Temmuz 2016 tarihine kadar 2 Milyon ABD Doları satıp, Rus Rublesi alım sözleşmesi imzalanmış ve 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur. Ayrıca; 2015 yılında sözleşmesi imzalanan 6 Milyon ABD Doları satıp, Rus Rublesi alım vadeli işlemleri 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur. HSBC ile 2 Ağustos 2016 tarihinden 30 Aralık 2016 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 12,5 Milyon Euro yu satıp, Türk Lirası alım, sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu satım sözleşmeleri 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur. HSBC ile 2 Ağustos 2016 tarihinden 30 Eylül 2016 tarihine kadar toplamda 7,5 Milyon Euro yu satıp, ABD Doları alım, sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu sözleşmelerin tamamı 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur. Citibank ile 2 Ağustos 2016 tarihinden 30 Eylül 2016 tarihine kadar toplamda 3 Milyon Euro yu satıp, ABD Doları alım, sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu sözleşmelerin tamamı 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur. Citibank ile 17 Kasım 2016 tarihinden 31 Mart 2017 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 2 Milyon Euro yu satıp, Rus Rublesi alım sözleşmesi imzalamıştır. Topluluk, 1 Ocak 31 Aralık 2015 döneminde vadeli döviz alım satım işlemleri kapsamında; ZAO Citibank ile 21 Eylül 2015 tarihinden 31 Ağustos 2016 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 15 Milyon Euro satıp, Rus Rublesi alım ve 6 Milyon ABD Doları satıp, Rus Rublesi alım, T. İş Bankası A.Ş. ile 19 Haziran 2015 tarihinden 7 Eylül 2015 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 57 Milyon Euro yu satıp, Rus Rublesi alım, T. İş Bankası A.Ş. ile 16 Mart 2015 tarihinden 14 Ekim 2016 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 29 Milyon Euro yu satıp, Türk Lirası alım, T. İş Bankası A.Ş. ile 12 Haziran 2015 tarihinden 14 Aralık 2015 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 24 Milyon Euro yu satıp, ABD Doları alım, T. İş Bankası A.Ş. ile 30 Eylül 2015 tarihinde farklı paritelerden 10 Milyon ABD Doları satıp, Rus Rublesi alım, sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu 125 Milyon Euro luk satım sözleşmelerinden 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 116 Milyon Euro luk kısmı realize olmuştur. Ayrıca 16 Milyon ABD Doları satım sözleşmelerinin de 10 Milyon ABD Doları kısmı realize olmuştur. Riskten korunma araçları; 2 yıl vadeli, 75 Milyon Euro olan krediler üzerinden, 3 ayda bir Libor+%2,50 değişken faiz oranını %12,71 sabit faiz ödemeli faiz swapları ve de anapara ve faizler için Euro alıp, Ruble ödenen EUR/RUB paritesi 72,52 olan çapraz kur sabit faiz swaplarıdır. 27 Kasım 2013 tarihinde Rusya da yerleşik cam ambalaj grubu şirketlerinin pasif yapısının para birimi cinsinden aktif yapısıyla uyumlu hale getirilmesi ve şirketlerin faiz oranlarında olası yükselişe karşı korunması amacıyla HSBC Londra dan temin ettiği ABD Doları para cinsi ve değişken faizli kredileri cross-currency ve faiz takası işlemleri ile Ruble ye dönmüş, faiz oranını da kredilerin vadesi boyunca sabitlemiştir

71 12.Türev Araçlar Türev araçların dağılımı aşağıdaki gibidir: Varlık Yükümlülük Varlık Yükümlülük Swap işlemleri Forward işlemleri Türev araçların dönem içindeki işlemleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Özkaynaklarda muhasebeleştirilen değer farkı ( ) Yabancı para çevrim farkları ( ) Kar zararda muhasebeleştirilen faiz gelir/(giderleri) ( ) Kar veya zararda muhasebeleştirilen kur farkı geliri/(gideri) (*) ( ) Realize olan kur farkı nakit çıkış/(girişleri) ( ) ( ) Net varlık/(yükümlülük) ( ) (*) 31 Aralık 2016 döneminde kar veya zararda muhasebeleştirilen TL lik kur farkı giderinin içerisindeki TL lik kur farkı geliri esas faaliyetlerden diğer gelirlerin içerisinde TL kur farkı gideri ise; finansman giderleri içerisinde muhasebeleştirilmiştir. (31 Aralık 2015 döneminde TL lik kur farkı gelirinin TL si esas faaliyetlerden diğer gelirler içerisinde, TL si ise finansman gelirleri içerisinde muhasebeleştirilmiştir). 13.Stoklar Mamuller İlk madde ve malzeme Ticari mallar Diğer stoklar Yarı mamuller İşletme malzemesi Yoldaki mallar Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) ( ) ( ) Stok değer düşüklüğü karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak ( ) ( ) Dönem içinde ayrılan karşılık ( ) ( ) Yabancı para çevrim farkları ( ) ( ) Dönem içinde kullanılan karşılık ( ) ( ) 14.Peşin Ödenmiş Giderler ve Ertelenmiş Gelirler Peşin Ödenmiş Giderler Dönen varlıklar içerisindeki peşin ödenmiş giderler Stoklar için verilen sipariş avansları Gelecek aylara ait giderler Duran varlıklar içerisindeki peşin ödenmiş giderler Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar için verilen avanslar Gelecek yıllara ait giderler Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar için verilen avansların dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Dönem içinde verilen Yabancı para çevrim farkları ( ) Dönem içinde ödenen ( ) ( ) Ertelenmiş Gelirler Kısa vadeli ertelenmiş gelirler Gelecek aylara ait gelirler (*) Alınan sipariş avansları Alınan diğer avanslar Uzun vadeli ertelenmiş gelirler Gelecek yıllara ait gelirler (*) (*) Kısa vadeli ertelenmiş gelirlerin TL lik kısmı ile uzun vadeli ertelenmiş gelirlerin tamamı Glasscorp SA nın Romanya, Trakya Glass Bulgaria EAD ve Paşabahçe Bulgaria EAD nin Bulgaristan devletinden aldığı devlet yardımlarından oluşmaktadır (31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla sırasıyla TL, TL olmak üzere toplam TL). 15.İnşaat Sözleşmeleri Bulunmamaktadır (31 Aralık 2015: Bulunmamaktadır)

72 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların finansal durum tablosunda yer alan net varlık tutarları aşağıdaki gibidir: İş Ortaklıkları HNG Float Glass Limited Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş İştirakler Solvay Şişecam Holding AG Saint Gobain Glass Egypt S.A.E Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar zararlarındaki Topluluk un payları aşağıdaki gibidir: İş Ortaklıkları HNG Float Glass Limited Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş İştirakler Solvay Şişecam Holding AG Saint Gobain Glass Egypt S.A.E ( ) İş ortaklıklarından elde edilen temettü gelirleri aşağıdaki gibidir: Solvay Şişecam Holding AG Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş İş Ortaklıkları ve İştirakler Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak İş ortaklığı ve iştiraklerden gelir ve giderler (net) Yabancı para çevrim farkları (net) Sermaye artırımı pay ödemesi Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazanç/kayıpları İş ortaklıklarından temettü gelirleri ( ) ( ) Maddi duran varlık yeniden değerleme değer artışları İş ortaklığı ve iştirak satış etkisi - ( ) İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur: HNG Float Glass Limited Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar Şirkete ait net varlıklar (şerefiye dahil) Topluluk pay oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 50,00 50,00 Etkin ortaklık oranı (%) 34,73 34,89 Net varlıklarda Topluluk un payı Aralık Aralık 2015 Hasılat Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı (zararı) Diğer kapsamlı gelir (gider) Toplam kapsamlı gelir (gider) Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk un payı İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Hindusthan National Glass and Industries Limited şirketine aittir. Topluluk, iş ortaklığını 11 Haziran 2013 tarihinden beri konsolide etmektedir

73 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Aralık Aralık2015 Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar Net varlıklar (şerefiye dahil) Topluluk pay oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 50,00 50,00 Etkin ortaklık oranı (%) 50,00 50,00 Net varlıklarda Topluluk un payı (şerefiye dahil) Aralık Aralık 2015 Hasılat Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı (zararı) Diğer kapsamlı gelir (gider) Toplam kapsamlı gelir (gider) Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk un payı İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Fabrika Cementa Lukavac D.D. (FCL) şirketine aittir. Topluluk, iş ortaklığını 10 Aralık 2010 tarihinden beri konsolide etmektedir. Net varlıklar Topluluk pay oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 50,00 50,00 Etkin ortaklık oranı (%) 39,22 39,56 Net varlıklarda Topluluk un payı Aralık Aralık 2015 Hasılat Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı (zararı) Diğer kapsamlı gelir (gider) Toplam kapsamlı gelir (gider) Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk un payı Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları Dağıtılan temettüden Topluluk un payı Mart 2016 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısında kar payının 31 Mart 2016 tarihinde ödenmesi kararlaştırılmıştır. İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Omco International N.V. şirketine aittir. Topluluk, iş ortaklığını 30 Haziran 2001 tarihinden beri konsolide etmektedir

74 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler İştiraklerin özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur: Solvay Şişecam Holding AG Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar Net varlıklar Topluluk pay oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 50,00 50,00 Etkin ortaklık oranı (%) 32,30 40,04 Net varlıklarda Topluluk un payı Aralık Aralık 2015 Hasılat Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı Diğer kapsamlı gelir (gider) Toplam kapsamlı gelir (gider) Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk un payı Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları Dağıtılan temettüden Topluluk un payı İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Cheminvest Türkiye Deri Kimyasalları Sanayii ve Tic. A.Ş. şirketine aittir. Topluluk, iş ortaklığını 30 Ağustos 1996 tarihinden beri konsolide etmektedir. Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar Kontrol gücü olmayan paylar Net varlıklar Topluluk pay oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 25,00 25,00 Etkin ortaklık oranı (%) 15,22 19,50 Net varlıklarda Topluluk un payı Aralık Aralık 2015 Hasılat Sürdürülen faaliyetlerden net dönem karı Dönem karından ödenen avans temettü Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı (zararı) Diğer kapsamlı gelir (gider) Toplam kapsamlı gelir (gider) Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk un payı Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları Dağıtılan temettüden Topluluk un payı Solvay Şişecam Holding AG; Bulgaristan Cumhuriyeti yasalarına göre kurulmuş, Bulgaristan Devnya bölgesinde yerleşik bir anonim şirket olan Solvay Sodi AD ve bağlı ortaklıklarının hisselerine doğrudan ve dolaylı olarak %97,95 oranında sahip olmak ve bu bağlı ortaklığı yönetmek amacı ile Avusturya Viyana da kurulmuş bir sermaye şirketidir. Topluluk, iştiraki 23 Temmuz 1997 tarihinden beri konsolide etmektedir

75 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler İştiraklerin özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur Saint Gobain Glass Egypt S.A.E Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar Net varlıklar (şerefiye dahil) Topluluk pay oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 30,00 30,01 Etkin ortaklık oranı (%) 20,84 20,95 Net varlıklarda Topluluk un payı (şerefiye dahil) Aralık Aralık 2015 Hasılat Sürdürülen faaliyetlerden dönem kar (zararı) ( ) Diğer kapsamlı gelir (gider) ( ) Toplam kapsamlı gelir (gider) ( ) Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk un payı ( ) Dönem içinde yapılan sermaye artırımları (*) Artırılan nakdi sermayeden Topluluk un payı Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Maliyet Birikmiş amortisman (-) ( ) ( ) Net kayıtlı değer Dönem başı yeniden değerleme ve ölçüm kazançları Dönem başı gerçeğe uygun değer değişimlerinden kaynaklanan kar Cari dönem gerçeğe uygun değer değişimlerinden kaynaklanan kar Toplam değer artış etkisi Gerçeğe uygun değeri Şirket, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle Kocaeli İli Gebze İlçesi Çayırova Mahallesinde bulunan Çayırova gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla TL (31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla TL) olarak belirlenmiş ve değerlemeler sonucu oluşan TL tutarındaki değer artışı dönem kar veya zarar tablosunda Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler hesabında muhasebeleştirilmiştir TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dönem kar veya zarar tablosunda Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) hesabında muhasebeleştirilmiştir. Çayırova gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değeri, konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip ve Çayırova gayrimenkullerinin sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan bağımsız değerleme şirketi tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri, değerlemede geçerli imar planı bulunan ve/veya yapı kullanma izin belgesi düzenlenmiş mevcut yapıların yer aldığı parseller için Maliyet Analizi, Direkt Kapitalizasyon, Nakit Akışları Analizi ve Emsal Karşılaştırma Analizi yöntemleri kullanılmıştır. Değerleme konusu gayrimenkullerin bulunduğu bölge ve bölge içindeki emsal parsel sayısının kıtlığı, ulaşım ilişkileri ve çevre yapılanmaları, bölgede devam eden imar planı süreçleri dikkate alınarak sonuç değere ulaşılmıştır. Şirket, 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle İstanbul İli Beykoz İlçesi İncirköy Mahallesinde bulunan Beykoz gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla TL (31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla TL) olarak belirlenmiştir. Değerlemeler sonucu oluşan TL tutarındaki değer artışı dönem kar veya zarar tablosunda Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler hesabında muhasebeleştirilmiştir TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dönem kar veya zarar tablosunda Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) hesabında muhasebeleştirilmiştir. Beykoz gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değeri, konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip ve Beykoz gayrimenkullerinin sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan bağımsız değerleme şirketi tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri, Nakit Akışlarının Analizi, Direkt Kapitalizasyon ve Emsal Karşılaştırma yöntemlerinin uyumlaştırılmasıyla belirlenmiştir. (*) Saint Gobain Glass Egypt S.A.E nin 25 Temmuz 2016 tarihinde yapmış olduğu EGP lik sermaye artırımına Topluluk, EGP lik kısmına katılarak iştirakteki payını %30,01 den %30,00 a düşürmüştür. Sermaye pay ödemesi 1 Ocak 2016 tarihinden önce verilen sermaye avanslarından karşılanmıştır. Topluluk, iştiraki 4 Ekim 2012 tarihinden beri konsolide etmektedir

76 18.Maddi Duran Varlıklar Maliyet değeri Arazi ve arsalar Yer altı ve yer üstü düzenleri Binalar Tesis, makine ve cihazlar Taşıtlar Demirbaşlar Diğer maddi varlıklar Yapılmakta olan yatırımlar Toplam Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) ( ) ( ) ( ) (3.993) Yabancı para çevrim farkları Bağlı ortaklık alım etkisi (Dipnot 3) Alımlar Çıkışlar ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) Yapılmakta olan yatırımlardan transferler ( ) - 31 Aralık 2016 kapanış bakiyesi Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklüğü Dönem başı 1 Ocak ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) Sınıflamalar (*) ( ) (2.948) ( ) Yabancı para çevrim farkları ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) Dönem gideri (**) - ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) Çıkışlar Aralık 2016 kapanış bakiyesi ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) 31 Aralık 2016 itibarıyla net defter değeri Aralık 2015 itibarıyla net defter değeri (*) Topluluk, maddi duran varlıklarını yeniden gözden geçirmiş, ekonomik ömrü dolanlar dahil olmak üzere ilgili hesap sınıflama ve netleştirmelerini yapmıştır. Söz konusu değişikliklerin kar/(zarar) üzerinde etkisi bulunmamaktadır. (**) Dönem amortisman giderinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30 da verilmiştir. Finansal kiralama yoluyla edinilen bina ve tesis, makine ve cihazların net defter değeri TL dir (31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla TL). Dönem içinde finansal kiralama yapılmamıştır. Banka kredileri nedeniyle arazi ve binalar üzerinde ipotek bulunmamaktadır (1 Ocak 31 Aralık 2015: Bulunmamaktadır). 18.Maddi Duran Varlıklar Maliyet değeri Arazi ve arsalar Yer altı ve yer üstü düzenleri Binalar Tesis, makine ve cihazlar Taşıtlar Demirbaşlar Diğer maddi varlıklar Yapılmakta olan yatırımlar Toplam Dönem başı 1 Ocak Sınıflamalar (*) ( ) ( ) ( ) ( ) Yabancı para çevrim farkları ( ) Alımlar (**) Çıkışlar - (32.311) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) Yeniden değerleme (***) ( ) Satış amacıyla sınıflandırılan duran varlıklardan transferler Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklara transferler ( ) ( ) Yapılmakta olan yatırımlardan transferler ( ) - 31 Aralık 2015 kapanış bakiyesi Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklüğü Dönem başı - 1 Ocak - ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) Sınıflamalar (*) - ( ) ( ) ( ) ( ) Yabancı para çevrim farkları ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Dönem gideri (***) - ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) Değer düşüklüğü ( ) - ( ) ( ) - (22.285) - - ( ) Çıkışlar Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklara transferler Yeniden değerleme (****) Aralık 2015 kapanış bakiyesi ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) 31 Aralık 2015 itibarıyla net defter değeri Aralık 2014 itibarıyla net defter değeri (*) Topluluk, maddi duran varlıklarını yeniden gözden geçirmiş, ekonomik ömrü dolanlar dahil olmak üzere ilgili hesap sınıflama ve netleştirmelerini yapmıştır. Söz konusu değişikliklerin kar/(zarar) üzerinde etkisi bulunmamaktadır. (**) Alımların içerisinde TL finansman gideri aktifleştirilmiştir (Dipnot 8). (***) 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 30 Eylül 2015 tarihli expertiz sonuçlarına göre arsa, arazi ve binalar yeniden değerleme modeline göre net yöntemle muhasebeleştirilmiştir. Maliyet modeli kullanılmış olsaydı TL tutarında amortisman gideri daha az olacaktı ve 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla maddi duran varlıkların net defter değeri TL olacaktı. (****) Dönem amortisman giderinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30 da verilmiştir. Banka kredileri nedeniyle arazi ve binalar üzerinde ipotek bulunmamaktadır (1 Ocak 31 Aralık 2015: Bulunmamaktadır)

77 19.Maddi Olmayan Duran Varlıklar Maliyet değeri Haklar Maden sahaları Aktifleştirilen geliştirme maliyetleri Diğer Toplam Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) Yabancı para çevrim farkı Bağlı ortaklık alım etkisi (Dipnot 3) Alımlar Çıkışlar (94.542) - - ( ) ( ) 31 Aralık 2016 kapanış bakiyesi Birikmiş itfa ve tükenme payları Dönem başı 1 Ocak ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Yabancı para çevrim farkı ( ) - - ( ) ( ) Dönem gideri (**) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Çıkışlar Aralık 2016 kapanış bakiyesi ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 31 Aralık 2016 itibarıyla net defter değeri Aralık 2015 itibarıyla net defter değeri Aktifleştirilen Maliyet değeri Haklar Maden sahaları geliştirme maliyetleri Diğer Toplam Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) ( ) - Yabancı para çevrim farkı Alımlar Çıkışlar ( ) - - ( ) ( ) 31 Aralık 2015 kapanış bakiyesi Birikmiş itfa ve tükenme payları Dönem başı 1 Ocak ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Sınıflamalar (*) ( ) Yabancı para çevrim farkı ( ) - - ( ) ( ) Dönem gideri (**) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Çıkışlar Aralık 2015 kapanış bakiyesi ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 20. Şerefiye Şerefiye tutarının dönem içindeki değişimleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı 1 Ocak Yabancı para çevrim farkları Şerefiye tutarının bağlı ortaklıklar itibarıyla detayı aşağıdaki gibidir: Glasscorp S.A Cromital S.p.A Richard Fritz Holding GmbH OOO Ruscam Glass Packaging Holding Devlet Teşvik ve Yardımları 94/6401 sayılı İhracata Yönelik Devlet Yardımları kararı çerçevesinde Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu nun 9 Eylül 1998 tarih ve 98/16 sayılı Kararı na istinaden yayımlanan 98/10 sayılı Araştırma-Geliştirme Yardımına İlişkin Tebliğ çerçevesinde Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından sanayi kuruluşlarının uzman kurumlar tarafından Ar-Ge niteliğine sahip olduğu tespit edilen projeleri kapsamında izlenip değerlendirilebilen giderlerinin belli bir oranı hibe şeklinde karşılanmakta veya bu projelere geri ödeme koşuluyla sermaye desteği sağlanmaktadır. Maliye Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından tespit edilen usul ve esaslar doğrultusunda yapılan ihracat işlemleri ile diğer döviz kazandırıcı faaliyetler damga vergisi ve harçlardan istisna edilmiştir. İhracata Yönelik Devlet Yardımları Kararı na dayanılarak hazırlanan Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu nun 16 Aralık 2004 tarihli ve 2004/11 sayılı Kararı na istinaden yurtdışı fuar katılımlarının desteklenmesi amacıyla devlet yardımı ödenmektedir. Bulgaristan da Yatırımların Teşviki Kanunu ve Uygulama Yönetmeliği ile Avrupa Birliği nin Devlet Yardımları Mevzuatı çerçevesinde Trakya Glass Bulgaria EAD ve Paşabahçe Bulgaria EAD, Bulgaristan Cumhuriyeti adına Bulgaristan Ekonomi ve Enerji Bakanlığı ile Bulgaristan Maliye Bakanlığınca devlet yardımları için bir memorandum imzalamıştır. Romanya da Glass Corp S.A., bu kapsamda devlet yardımlarından yararlanmaktadır. 31 Aralık 2015 itibarıyla net defter değeri Aralık 2014 itibarıyla net defter değeri (*) Topluluk, maddi olmayan duran varlıklarını yeniden gözden geçirmiş, ekonomik ömrü dolanlar dahil olmak üzere ilgili hesap sınıflama ve netleştirmelerini yapmıştır. Söz konusu değişikliklerin kar/(zarar) üzerinde etkisi bulunmamaktadır. (**) Dönem itfa ve tükenme payları giderlerinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30 da verilmiştir

78 22. Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler Topluluk aleyhine açılmış ve 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla devam eden davaların toplam tutarı yaklaşık TL dir (31 Aralık 2015: TL). Topluluk, dönem içerisinde olağan faaliyetleri dâhilinde birden çok davaya davalı ve davacı olarak taraf olmuştur. Bu kapsamda Topluluk Yönetimi, 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla, bağımsız hukuk ve vergi danışmanlarından alınan görüşler doğrultusunda TL tutarındaki davalara ilişkin bir zarara uğrama olasılığını düşük olarak değerlendirmektedir. 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla Şirket in teminat/rehin/ipotek ( TRİ ) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 Şirket Tarafından Verilen TRİ ler TL karşılıkları ABD Doları Euro Rus Rublesi TL ve diğer dövizlerin TL karşılığı A. Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş Olduğu TRİ lerin Toplam Tutarı B. Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş Olduğu TRİ lerin Toplam Tutarı C. Olağan Ticari Faaliyetlerin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3.Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş Olduğu TRİ lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur D. Diğer Verilen TRİ lerin Toplam Tutarı i. Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ lerin Toplam Tutarı (*) ii. B ve C Maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Toplam Şirket in vermiş olduğu diğer TRİ lerin Şirket in özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla %12,42 dir. (*) Şirketimiz, 9 Mayıs 2013 tarihinde yurtdışına 7 yıl vadeli ve toplam ABD Doları nominal değerde borçlanma aracı (tahvil) ihraç etmiş olup, ihraç edilen ABD Doları değerindeki fonun ABD Dolar kısmı bağlı ortaklılarımızdan Trakya Cam Sanayii AŞ ye, ABD Doları kısmı Anadolu Cam Sanayii AŞ ye ABD Dolar lık kısmı Soda Sanayii A.Ş. aktarılmıştır. Bağlı ortaklıklar kendisine aktarılan ve faydalanmış olduğu bu miktarın anapara, faiz ve benzeri ödemelerinin kendisi tarafından yapılacağını garanti etmiştir. Bu kapsamda söz konusu bağlı ortaklıklar kendi tüzel kişiliğine aktarılan tutarın ödemesini garanti etmiş olup, üçüncü kişi lehine garanti vermemiştir. 22. Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler 31 Aralık 2015 Şirket Tarafından Verilen TRİ ler TL karşılıkları ABD Doları Euro Rus Rublesi TL ve diğer dövizlerin TL karşılığı A. Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş Olduğu TRİ lerin Toplam Tutarı B. Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş Olduğu TRİ lerin Toplam Tutarı C. Olağan Ticari Faaliyetlerin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3.Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş OlduğuTRİ lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur D. Diğer Verilen TRİ lerin Toplam Tutarı i. Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ lerin Toplam Tutarı (*) ii. B ve C Maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Toplam Şirket in vermiş olduğu diğer TRİ lerin Şirket in özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla %12,24 tür. (*) Şirketimiz, 9 Mayıs 2013 tarihinde yurtdışına 7 yıl vadeli ve toplam ABD Doları nominal değerde borçlanma aracı (tahvil) ihraç etmiş olup, ihraç edilen ABD Doları değerindeki fonun ABD Dolar kısmı bağlı ortaklılarımızdan Trakya Cam Sanayii AŞ ye, ABD Doları kısmı Anadolu Cam Sanayii AŞ ye ABD Dolar lık kısmı Soda Sanayii A.Ş. aktarılmıştır. Bağlı ortaklıklar kendisine aktarılan ve faydalanmış olduğu bu miktarın anapara, faiz ve benzeri ödemelerinin kendisi tarafından yapılacağını garanti etmiştir. Bu kapsamda söz konusu bağlı ortaklıklar kendi tüzel kişiliğine aktarılan tutarın ödemesini garanti etmiş olup, üçüncü kişi lehine garanti vermemiştir. Alım/satım opsiyon sözleşmeleri Şirket ve European Bank for Reconstruction and Development ( EBRD ) arasında 10 Kasım 2014 ve 24 Ekim 2014 tarihli alım/ satım opsiyon sözleşmeleri imzalanmıştır. Buna göre Şirket, Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. ( Paşabahçe ) payları için bir alım opsiyonuna sahipken aynı zamanda EBRD ye bir satış opsiyonu tanımaktadır. Paşabahçe nin halka arzının 24 Ekim 2019 a kadar gerçekleşmesi durumunda, söz konusu alım/satım opsiyonları geçersiz hale gelecektir. 22. Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler Kısa vadeli karşılıklar Maliyet giderleri karşılığı Dava karşılıkları Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar Ciro primi karşılığı Diğer kısa vadeli karşılıklar

79 23. Taahhütler Topluluk un, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı A.Ş., Shell Enerji A.Ş., Mersin Organize Sanayi Bölgesi, Aygaz Doğal Gaz Toptan Satış A.Ş., Boru Hatları ve Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ), Eskişehir Organize Sanayii Bölge Müdürlüğü, Palgaz Doğalgaz A.Ş., Enerya Denizli Gaz Dağıtım A.Ş., Akfel Petrol ve Doğalgaz Mühendislik A.Ş. arasında yapılan sözleşmeler gereği 1 Ocak Aralık 2017 tarihleri arasında sm3 doğalgaz alım taahhüdü bulunmaktadır (31 Aralık 2015: sm3). 24. Çalışanlara Sağlanan Faydalar Çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalar kapsamında borçlar Personele borçlar Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar Yıllık izin karşılığı Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar Kıdem tazminatı karşılıkları Yurtiçi Yurtdışı Türkiye de yürürlükteki İş Yasası hükümleri uyarınca, çalışanlardan kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesi sona erenlere hak kazandıkları yasal kıdem tazminatlarının ödenmesi yükümlülüğü vardır. Ayrıca, halen yürürlükte bulunan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu nun 6 Mart 1981 tarih, 2422 sayılı ve 25 Ağustos 1999 tarih, 4447 sayılı Yasalar ile Değişik 60 ıncı Maddesi hükmü gereğince kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkı kazananlara da yasal kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Emeklilik öncesi hizmet şartlarıyla ilgili bazı geçiş karşılıkları, ilgili kanunun 23 Mayıs 2002 tarihinde değiştirilmesi ile Kanun dan çıkarılmıştır. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla ödenecek kıdem tazminatı tutarı her hizmet yılı için bir aylık maaş üzerinden 4.297,21 TL (31 Aralık 2015: 3.828,37 TL) tavanına tabidir. Topluluk un kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren geçerli olan 4.426,16 TL tavan tutarı dikkate alınmıştır. (31 Aralık 2015: 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren geçerli olan 4.092,53 TL). Kıdem tazminatı yükümlülüğü zorunluluk olmadığından dolayı herhangi bir fonlamaya tabi değildir. Kıdem tazminatı yükümlülüğü şirketin çalışanlarının emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar, işletmenin yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak hesaplanmasını öngörür. Toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir. Aktüeryal kayıp / (kazanç) kapsamlı gelir tablosunda Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) içerisinde muhasebeleştirilmiştir. Esas varsayım her hizmet yılı için azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla uygulanan iskonto oranı gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel faiz oranını ifade eder. Sonuçta 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla ekli konsolide finansal tablolarda yükümlülükler çalışanların emekliliğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. Rapor tarihindeki karşılıklar yıllık %6,00 enflasyon (31 Aralık 2015: %5,00) ve %11,50 iskonto oranı (31 Aralık 2015: %10,13) varsayımlarına göre yaklaşık %5,19 olarak elde edilen reel iskonto oranı (31 Aralık 2015: %4,89) kullanılmak suretiyle hesaplanmıştır. İsteğe bağlı işten ayrılmalar neticesinde ödenmeyip Topluluk a kalacak olan kıdem tazminatı tutarlarının tahmini oranı da dikkate alınmıştır. Çalışanların emekliliğe kadar işten ayrılmama olasılığı 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla %90,87 (31 Aralık 2015 : %98,77) dir. 24.Çalışanlara Sağlanan Faydalar Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar Kıdem tazminatı karşılıkları Kıdem tazminatı karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Dönem başı 1 Ocak Hizmet maliyeti Faiz maliyeti Yabancı para çevrim farkları Bağlı ortaklık alım etkisi (Dipnot 3) Aktüeryal kayıp/(kazanç) ( ) ( ) Dönem içinde yapılan ödemeler ( ) ( ) Varlıklarda Değer Düşüklüğü Varlıklarda değer düşüklükleri Finansal varlıklar değer düşüklüğü karşılığı Şüpheli ticari alacaklar karşılığı Stok değer düşüklüğü karşılığı Şüpheli diğer alacaklar karşılığı Diğer dönen varlıklar karşılığı Uzun vadeli şüpheli diğer alacaklar karşılığı Finansal varlıklardaki değer düşüklüklerinin detayı Trakya Yatırım Holding A.Ş Şişecam Shanghai Trade Co. Ltd Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş Diğer Varlık ve Yükümlülükler Diğer dönen varlıklar Gelir tahakkukları (*) Yurtdışı satışlardan kaynaklanan terkin edilecek KDV Devreden KDV İş avansları Diğer Diğer dönen varlıklar karşılığı (-) - ( ) (*) 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla TL si (= EUR) 26 Mayıs 2015 tarihinde Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Eskişehir Fabrikası nda çıkan yangın nedeniyle sigorta şirketinden alınacak hasar tazminatına ilişkindir. Topluluk Yönetimi ihtiyatlılık gereği alınabilecek minimum tutar üzerinden gelir tahakkukunu muhasebeleştirmiştir

80 26.Diğer Varlık ve Yükümlülükler Söz konusu yangın nedeniyle oluşan hasar ve alınan ile alınacak gelirler aşağıdaki gibidir: Türk Lirası 2015 Yılında oluşan hasar ( ) 2015 Yılında alınan nakit Yılında alınan ayni yardım Yılı gelir tahakkuku Toplam Etki Diğer dönen varlıklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Dönem başı 1 Ocak ( ) - Dönem gideri ( ) ( ) Yabancı para çevrim farkları (65.400) Tahsilatlar ( ) Diğer duran varlıklar Gelecek yıllarda indirilecek KDV Gelecek yıllar ihtiyacı stok Diğer çeşitli duran varlıklar Kısa vadeli diğer yükümlülükler Ödenecek vergi ve harçlar Gider tahakkukları Ödenecek sosyal güvenlik primleri Hesaplanan KDV ve diğer yükümlülükler Diğer Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri Özkaynak kalemlerinden Ödenmiş Sermaye (Çıkarılmış Sermaye), Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler ve Türk Ticaret Kanunu nun ilgili maddesi gereğince yasal yedek statüsünde olan Paylara İlişkin Primler (İskontolar) yasal kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda SPK Raporlama Standartları çerçevesinde yapılan değerlemelerde ortaya çıkan ve rapor tarihi itibarıyla kar dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilemeyen farkların (enflasyon düzeltmelerinden kaynaklanan farklılıklar gibi) çıkarılmış sermaye ile ilgili kısmı çıkarılmış sermaye kaleminden sonra gelen Sermaye Düzeltmesi Farkları kalemiyle, Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler ve Paylara İlişkin Primler (İskontolar) den kaynaklanan farklar ise Geçmiş Yıllar Karları / Zararları yla ilişkilendirilmiştir. a) Ödenmiş Sermaye / Sermaye Düzeltme Farkları 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri a) Ödenmiş Sermaye / Sermaye Düzeltme Farkları Ortaklar Pay tutarı TL Hisse oranı (%) Pay tutarı TL Hisse oranı (%) T. İş Bankası A.Ş , ,76 Efes Holding A.Ş , ,77 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş , ,05 T.İş Bankası Mensupları Sos. Güv.Vakfı ,46 Diğer (*) , ,96 Nominal sermaye (**) , ,00 Sermaye düzeltmesi farkları Düzeltilmiş sermaye (*) Şirket in diğer halka açık kısmını oluşturmaktadır. (**) Şirket, çıkarılmış sermayesinin; TL tutarındaki kısmı 2015 Yılı karından, ,45 TL tutarındaki kısmı gayrimenkul ve iştirak hisse satışı fonundan, ,55 TL tutarındaki kısmı ise olağanüstü yedek akçelerden karşılanmak üzere TL den TL ye artırılması nedeniyle ihraç edilen TL tutarındaki paylara ilişkin SPK Kurul kararı 24 Haziran 2016 tarihinde verilmiş ve tescil işlemi 30 Haziran 2016 tarihinde tamamlanmıştır. Pay dağıtımına 1 Temmuz 2016 tarihinde başlanmış olup, Türkiye deki resmi dini tatil nedeniyle 11 Temmuz 2016 tarihinde ortakların hesaplarına geçmiştir. Şirket in dolaylı yoldan nihai ortakları aşağıdaki gibidir: Ortaklar Pay tutarı TL Hisse oranı (%) Pay tutarı TL Hisse oranı (%) T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı , ,63 Atatürk Hisseleri (Cumhuriyet Halk Partisi) , ,48 Diğer (*) , ,89 Nominal sermaye , ,00 (*) T. İş Bankası AŞ nin diğer ortaklarının ve halka açık kısmını temsil etmektedir. b) Paylara İlişkin Primler (İskontolar) Halka arz edilen payların nominal tutarı ile satış tutarı arasındaki farkı ifade etmektedir. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla TL (31 Aralık 2015: TL) dir. c) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Maddi duran varlık yeniden değerleme artışları (azalışları) Arsa, arazi ve binaların yeniden değerleme değer artış fonu Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer farkı fonu Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları (kayıpları) ( ) Şirket in çıkarılmış sermayesi her biri 1 Kr (Bir Kuruş) itibari değerde adet hamiline yazılı paya bölünmüştür. Kayıtlı sermaye tavanı Onaylı çıkarılmış sermaye

81 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri Arsa, arazi ve binaların yeniden değerleme değer artış fonu Topluluk, Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standardı gereği 2004 yılsonunda arsa, arazi ve binalarını yeniden değerlemiş ve bu tarihten sonra yapılan alımları ise maliyet yöntemiyle değerlemiştir. Topluluk, finansal durumunu gerçeğe uygun değeriyle sunmak amacıyla 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla arsa, arazi ve binalarını yeniden değerleme modeliyle değerlemeye karar vermiş, oluşan değer artışını özkaynaklarda, ertelenmiş vergi ve kontrol gücü olmayan payların etkilerini de dikkate alarak muhabeleştirmiştir. Arsa, arazi ve binaların yeniden değerleme değer artış fonundaki dönem içi değişimi aşağıdaki gibidir: Dönem başı Yabancı para çevrim farkları Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların etkisi Ertelenmiş vergi etkisi ( ) ( ) - Yabancı para çevrim etkisi ( ) ( ) - Vergi oranı değişim etkisi Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış (azalış) ( ) - Kontrol gücü olmayan payların etkisi ( ) ( ) - Yabancı para çevrim etkisi ( ) ( ) - Vergi oranı değişim etkisi ( ) - Gayrimenkul çıkış etkisi ( ) - - Fon etkisi ( ) - - Vergi etkisi Kontrol gücü olmayan payların etkisi Dönem içinde yapılan değerleme Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer farkı fonu Topluluk, İstanbul ili Beykoz ilçesi İncirköy Mahallesinde bulunan Beykoz gayrimenkulleri ile Kocaeli ili Gebze ilçesi Çayırova Mahallesinde bulunan Çayırova gayrimenkullerini önceki dönemlerde maddi duran varlık olarak muhasebeleştirmiş daha sonra kullanım şekillerindeki değişiklik nedeniyle yatırım amaçlı gayrimenkullere transfer etmiştir. İlk transfer esnasında oluşan gerçeğe uygun değer artışını ana ortaklığa ait özkaynaklarda Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları olarak muhasebeleştirmiştir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer farkı fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir: Dönem başı 1 Ocak Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış (azalış) ( ) (4.208) Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları (kayıpları) TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar standardındaki değişiklikle birlikte kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında dikkate alınan aktüeryal kayıp kazançların kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmesine izin vermemektedir. Aktüeryal varsayımların değişmesi sonucu oluşan kayıp ve kazançlar özkaynaklar içerisinde Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazaçları (Kayıpları) hesabında muhasebeleştirilmiştir. Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal kayıp/kazanç fonu kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak niteliktedir. 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal kayıp/kazanç fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir: Dönem başı 1 Ocak ( ) ( ) Dönem içinde oluşan Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların etkisi Yabancı para çevrim farkları (9.475) - Ertelenmiş vergi etkisi ( ) ( ) Kontrol gücü olmayan paylardaki değişimin etkisi ( ) ( ) Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış (azalış) (31.770) ( ) d) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Yabancı para çevrim farkları Riskten korunma kazançları (kayıpları) ( ) ( ) Yeniden değerleme ve sınıflandırma kazançları (kayıpları) Yabancı para çevrim farkları Topluluk un Türkiye dışındaki bağlı ortaklık, iş ortaklığı ve iştiraklerin finansal tablolarının TL raporlama para birimine dönüştürülmesi ile oluşan ve özkaynaklara yansıtılan yabancı para çevrim farklarından oluşmaktadır. Yabancı para çevrim farklarının dönem içindeki değişimleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı 1 Ocak ( ) Dönem içinde özkaynaklarda muhasebeleştirilen Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen Kontrol gücü olmayan paylardaki değişimin etkisi Riskten korunma kazançları (kayıpları) Riskten korunulan işlem ile ilgili nakit akış riskinden korunma araçlarının net gerçeğe uygun değerindeki kümülatif değişiminin etkin kısmından oluşmaktadır. Finansal riskten korunma fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir: Dönem başı 1 Ocak ( ) Türev aracın özkaynaklarda muhasebeleştirilen etkin kısmı ( ) Ertelenmiş vergi etkisi ( ) Kontrol gücü olmayan paylardaki değişimin etkisi ( ) ( ) ( ) Yeniden değerleme ve sınıflandırma kazançları (kayıpları) Finansal varlık değer artış fonu satılmaya hazır finansal varlığın gerçeğe uygun değerinden değerlemesi sonucu ortaya çıkar. Gerçeğe uygun değeriyle değerlenen bir finansal aracın elden çıkarılması durumunda değer artış fonunun satılan finansal varlıkla ilişkili parçası doğrudan kar/zararda muhasebeleştirilir. Yeniden değerlenen bir finansal aracın kalıcı değer düşüklüğüne uğraması durumunda ise değer artış fonunun değer düşüklüğüne uğrayan finansal varlıkla ilişkili kısmı kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir

82 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri d) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) Yeniden değerleme ve sınıflandırma kazançları (kayıpları) Finansal varlık değer artış fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir: Dönem başı 1 Ocak Gerçeğe uygun değer değişimi (11.345) Ertelenmiş vergi etkisi (9.434) e) Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Kanuni defterlerdeki birikmiş karlar, aşağıda belirtilen kanuni yedeklerle ilgili hüküm haricinde dağıtılabilirler. Türk Ticaret Kanunu na göre yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu na göre birinci tertip yasal yedekler şirketin ödenmiş sermayesinin %20 sine ulaşılıncaya kadar kanuni net karın %5 i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise dağıtılan karın ödenmiş sermayenin %5 ini aşan kısmının %10 u oranında ayrılır. Holding şirketleri bu uygulamaya tabi değildir. Halka açık şirketler temettü dağıtımlarını SPK tarafından yayımlanan standartlar ve tebliğlerin öngördüğü esaslar çerçevesinde yaparlar. Türk Ticaret Kanunu nun ilgili maddesi gereğince ayrılan Yasal Yedekler yasal yedek statüsünde olan Paylara İlişkin Primler (İskontolar) ve kar dağıtımı dışındaki belli amaçlar (vergi avantajı elde edebilmek için ayrılan iştirak satış kazançları) için ayrılmış yasal yedekler kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda TFRS esasları çerçevesinde yapılan değerlemelerde ortaya çıkan ve rapor tarihi itibarıyla kar dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilmeyen enflasyon düzeltmelerinden kaynaklanan farklılıkları geçmiş yıllar karları / zararlarıyla ilişkilendirilmiştir. Ana ortaklığa ait kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Yasal yedekler f) Geçmiş Yıllar Karları Rapor tarihi itibarıyla TL (31 Aralık 2015: TL) tutarındaki konsolide geçmiş yıllar karları içerisinde yer alan ana ortaklığın olağanüstü yedek akçe tutarı TL dir (31 Aralık 2015: TL). Kar Dağıtımı Kar dağıtımının SPK nın Seri: II 19.1 sayılı Kar Payı Tebliği nde yer alan esaslar, ortaklıkların esas sözleşmelerinde bulunan hükümler ve şirketler tarafından kamuya açıklanmış olan kar dağıtım politikaları çerçevesinde gerçekleştirilmesine karar verilmiştir. Ayrıca anılan Tebliğ de, konsolide finansal tablo düzenleme yükümlülüğü bulunan şirketlerin, yasal kayıtlarında bulunan kaynaklarından karşılanabildiği sürece, net dağıtılabilir kar tutarını, Seri: II 14.1 sayılı Tebliğ çerçevesinde hazırlayıp kamuya ilan edecekleri konsolide finansal tablolarında yer alan net dönem karlarını dikkate alarak hesaplamaları gerektiği düzenlenmiştir. Halka açık ortaklıklarda kar payı, dağıtım tarihi itibarıyla mevcut payların tümüne, bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın payları oranında eşit olarak dağıtılır. 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri f) Geçmiş Yıllar Karları Kar dağıtımına konu edilebilecek kaynaklar Şirket in rapor tarihi itibarıyla yasal kayıtlarında yer alan net dağıtılabilir dönem karı ile kar dağıtımına konu edilebilecek diğer kaynakların tutarı aşağıda belirtilmiştir. Net dönem karı içerisinde yeralan vergi karşılığı rapor tarihi itibarıyla kesinleşmediğinden tahmini olarak hesaplanmıştır. Net dönem karı Kurumlar Vergisi Kanunu nun 5/1-e maddesi gereği özel fon - ( ) Kanuni net kar I. tertip yasal yedek karşılığı ( ) ( ) Dağıtılabilir net dönem karı Olağanüstü yedek Şirket in 25 Mart 2016 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı nda mevcut çıkarılmış sermayenin %13,15789 oranına tekabül eden TL tutarındaki brüt temettünün nakden, %5,15789 oranına tekabül eden TL tutarındaki brüt temettünün ise bedelsiz pay olarak dağıtılması, kar payı stopajına tabi olan pay sahiplerine ise nakit kar payı üzerinden gelir vergisi stopajı yapıldıktan sonra net ödenmesini, nakit temettü ödeme tarihinin 31 Mayıs 2016 olarak belirlenmesini ve bedelsiz payların ise yasal sürecin tamamlanmasını takiben dağıtılmasına karar verilmiştir. g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların ödenmiş/çıkarılmış sermaye dahil bütün özkaynak hesap grubu kalemlerinden ana ortaklık dışı paylara isabet eden tutarlar indirilir ve konsolide finansal durum tablosunda özkaynak hesap grubunda Kontrol Gücü Olmayan Paylar kaleminde gösterilir. Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların net dönem kar veya zararlarından ana ortaklık dışındaki paylara isabet eden kısım dönem karı / (zararı) kaleminden sonra dönem karı / (zararının) dağılımı altında kontrol gücü olmayan paylar adıyla gösterilir. Kontrol gücü olmayan payların 1 Ocak 31 Aralık 2016 döneminde Topluluk a sermaye katkıları olmamıştır. 1 Ocak 31 Aralık 2015 döneminde Topluluk a yaptığı sermaye katkıları aşağıdaki gibidir: Bağlı ortaklıklardan TRSG Glass Holding BV nin EUR sermaye artışına, kontrol gücü olmayan ortak payı oranında (%30 u) katılmıştır. Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak 31 Aralık 2016 döneminde yapılan işlemler: Bağlı ortaklıklarımızdan Şişecam Soda Lukavac DOO nun kontrol gücü olmayan paylarda bulunan %10,70 lik paya isabet eden BAM tutarındaki nominal payı Şişecam Chem Investment B.V. tarafından 14 Mart 2016 tarihinde Euro (= BAM) peşin bedelle satın alınmıştır. Bağlı ortaklıklarımızdan JSC Mina nın kontrol gücü olmayan paylarda bulunan %0,14 lük paya isabet eden GEL tutarındaki nominal payı Anadolu Cam Sanayii A.Ş. tarafından 17 Mart 2016 tarihinde ABD Doları karşılığında peşin bedelle satın alınmıştır. Bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş., portföyünde bulunan TL nominal değerli (%9,70 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 17 Mart 2016 tarihinde yurtiçi ve yurtdışı nitelikli yatırımcılara 4,50 TL fiyat üzerinden borsada özel emir ile satmıştır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. Satış işlemi nedeniyle TL masraf oluşmuştur. Bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan ,15 TL nominal değerli (%2,85 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 27 Mayıs 2016 tarihinde yurtiçi ve yurtdışı nitelikli yatırımcılara 4,50 TL fiyat üzerinden borsada özel emir ile satmıştır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. Satış işlemi nedeniyle TL masraf oluşmuştur

83 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak 31 Aralık 2016 döneminde yapılan işlemler: Bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Cam Sanayii A.Ş., portföyünde bulunan ,68 TL nominal değerli (%10,19 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 27 Mayıs 2016 tarihinde yurtiçi ve yurtdışı nitelikli yatırımcılara 4,50 TL fiyat üzerinden borsada özel emir ile satmıştır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. Satış işlemi nedeniyle TL masraf oluşmuştur. Şirket, bağlı ortaklıklarından Cam Elyaf Sanayii AŞ. nin kontrol gücü olmayan paylardaki toplam TL nominal değerli (<%1 oranındaki) paylarını 31 Mayıs 2016 ve 24 Haziran 2016 tarihlerinde TL peşin bedelle satın almıştır. Konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmemesi nedeniyle konsolide edilmeyen bağlı ortaklık olarak uzun vadeli finansal yatırımlar içerinde maliyet bedeliyle muhasebeleştirilen Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. şirketi 28 Haziran 2016 tarihinde yapılan Ortaklar Olağanüstü Genel Kurulunda bağlı ortaklıklardan Paşabahçe Mağazaları A.Ş. ile birleşmesi kararlaştırılmış olup, birleşme işlemleri 15 Temmuz 2016 tarihinde tescil edilmiştir. Birleşme nedeniyle ,84 TL lik artırılan sermaye payı Paşabahçe Mağazaları AŞ nin ortaklarından Paşabahçe Cam Sanayii AŞ ye verilmiştir. Şirketimiz ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında 22 Eylül 2015 tarihinde Borsa İstanbul un 466 numaralı genelgesi kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazarda işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Cam Sanayii A.Ş. payları üzerine adet ve pay başına 1,79 TL kullanım fiyatıyla alım opsiyonu sözleşmesi imzalanmıştı. Bahsi geçen alım hakkının fiyatı ve adedi dönem içerisinde gerçekleşen bedelsiz sermaye artırımı ve temettü ödenmesi nedeniyle adet ve pay başına yaklaşık 1,6226 TL olarak belirlenmiş olup, 21 Eylül 2016 tarihinde TL tahsil edilerek opsiyon kapatılmıştır. Şirketimiz ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında 14 Ekim 2015 tarihinde Borsa İstanbul un 466 numaralı genelgesi kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazarda işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. payları üzerine adet ve pay başına 4,73 TL kullanım fiyatıyla alım opsiyonu sözleşmesi imzalanmıştı. Bahsi geçen alım hakkının fiyatı ve adedi dönem içerisinde gerçekleşen bedelsiz sermaye artırımı ve temettü ödenmesi nedeniyle adet ve pay başına yaklaşık 3,8424 TL olarak belirlenmiş olup, 21 Eylül 2016 tarihinde TL tahsil edilerek opsiyon kapatılmıştır. Otomotiv sektöründe faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Romanya da mukim bağlı ortaklıklarımızdan Glasscorp SA nın %10 oranındaki hisse karşılığında toplam Euro bedel, Nordexo Manufacturing SRL ye taksitler halinde ödenecek olup, 17 Ekim 2016 tarihinde Euro luk kısım ödenmiştir. Bu amaçla Trakya Investment BV deki sermaye artışına katılım sağlanmıştır. Topluluk un Glasscorp SA nın %10 oranındaki hissesinin satın alımı sonrasında %100 lük sahiplik oranına ulaşmıştır. Bağlı ortaklıklarımızdan Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan ,56 TL nominal değerli (<%1 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 27 Aralık 2016 tarihinde 5,24-5,26 fiyat aralığında TL tutarında Borsa İstanbul AŞ de satmıştır. Satış işlemi nedeniyle TL masraf oluşmuştur. Şirketimiz ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında 22 Nisan 2014 tarihinde Borsa İstanbul un 466 numaralı genelgesi kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazarda işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. payları üzerine adet ve pay başına 1,89 TL kullanım fiyatıyla alım opsiyonu sözleşmesi imzalanmıştı. 29 Aralık 2016 tarihinde TL tahsil edilerek opsiyon kapatılmıştır. Şirket, portföyünde bulunan TL nominal değerli (%10 oranındaki) Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. paylarını 28 Aralık 2016 tarihinde European Bank for Reconstruction and Development ( EBRD ) şirketine TL fiyattan satmıştır. Bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş., portföyünde bulunan TL nominal değerli (%3,269 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 5 Mart 2015 tarihinde yurtiçi ve yurtdışı nitelikli yatırımcılara 4,90 TL fiyat üzerinden borsada özel emir ile satmıştır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. Satış işlemi nedeniyle TL masraf oluşmuştur. Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve Trakya Cam Sanayii A.Ş. portföyünde kalan Soda Sanayii A.Ş. paylarını bu tarihten itibaren 180 gün boyunca satmayacaktır. 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak 31 Aralık 2015 döneminde yapılan işlemler: Bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 2 Nisan 2015 tarihinde aşağıda detayı açıklanan şirketlerin portföylerinde pay oranı %1 in altında olan kendi grup şirketlerini peşin bedelle satın almıştır.»» Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan ,00 TL, Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan ,00 TL ve Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan ,00 TL olmak üzere toplam ,00 TL nominal değerli Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. paylarını TL peşin bedelle satın almıştır.»» Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. portföyünde bulunan ,50 TL, Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan ,50 TL ve Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan ,50 TL olmak üzere toplam ,50 TL nominal değerli Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. paylarını TL peşin bedelle satın almıştır.»» Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. portföyünde bulunan 500,00 TL, Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 500,00 TL ve Şirket portföyünde bulunan 1.000,00 TL olmak üzere toplam 2.000,00 TL nominal değerli Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. paylarını TL peşin bedelle satın almıştır. Bağlı ortaklıklarımızdan Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 2 Nisan 2015 tarihinde aşağıda detayı açıklanan şirketlerin portföylerinde pay oranı %1 in altında olan kendi grup şirketlerini peşin bedelle satın almıştır.»» Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL, Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 1,00 TL ve Paşabahçe Mağazaları A.Ş. portföyünde bulunan 1,00 TL olmak üzere toplam 12,00 TL nominal değerli Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. paylarını 32 TL peşin bedelle satın almıştır.»» Şirket portföyünde bulunan 5.000,00 TL nominal değerli Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. paylarını TL peşin bedelle satın almıştır. Bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. 2 Nisan 2015 tarihinde aşağıda detayı açıklanan şirketlerin portföylerinde pay oranı %1 in altında olan kendi grup şirketlerini peşin bedelle satın almıştır.»» Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 3.350,00 TL ve Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 1,00 TL olmak üzere toplam 3.351,00 TL nominal değerli Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. paylarını TL peşin bedelle satın almıştır. Bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Cam Sanayii A.Ş. 2 Nisan 2015 tarihinde aşağıda detayı açıklanan şirketlerin portföylerinde pay oranı %1 in altında olan kendi grup şirketlerini peşin bedelle satın almıştır.»» Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan ,00 TL, Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan ,00 TL ve Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan ,00 TL olmak üzere toplam ,00 TL nominal değerli Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. paylarını TL peşin bedelle satın almıştır.»» Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan ,00 TL, Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan ,00 TL ve Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan ,00 TL olmak üzere toplam ,00 TL nominal değerli Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. paylarını TL peşin bedelle satın almıştır.»» Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL, Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL ve Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan 1.406,00 TL olmak üzere toplam 1.426,00 TL nominal değerli Çayırova Cam Sanayii A.Ş. paylarını TL peşin bedelle satın almıştır. Şirket Yönetim Kurulu nun 2 Nisan 2015 tarihinde aldığı kararla, aşağıda detayı açıklanan bağlı ortaklıların portföylerinde pay oranı %1 in altındaki Topluluk şirketlerini peşin bedelle satın almıştır.»» Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 2,00 TL nominal değerli Cam Elyaf Sanayii A.Ş. paylarını 5 TL peşin bedelle satın almıştır.»» Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 2.500,00 TL, Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 2.500,00 TL ve Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan 2.500,00 TL olmak üzere toplam 7.500,00 TL nominal değerli Şişecam Dış Ticaret A.Ş. paylarını TL peşin bedelle satın almıştır.»» Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 206,06 TL, Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL, Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 196,06 TL ve Trakya Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL olmak üzere toplam 422,12 TL nominal değerli Camiş Madencilik A.Ş. paylarını TL peşin bedelle satın almıştır.»» Çayırova Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 250,00 TL, Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 250,00 TL ve Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan 1,00 TL olmak üzere toplam 501,00 TL nominal değerli Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. paylarını TL peşin bedelle satın almıştır

84 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak 31 Aralık 2015 döneminde yapılan işlemler: Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 634,00 TL, Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 338,00 TL, Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 293,00 TL, Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 3.775,20 TL ve Paşabahçe Mağazaları A.Ş. portföyünde bulunan 4,00 TL olmak üzere toplam 5.044,20 TL nominal değerli Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. paylarını TL peşin bedelle satın almıştır. Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 2.520,00 TL, Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 2.520,00 TL ve Paşabahçe Mağazaları A.Ş. portföyünde bulunan 2.480,00 TL olmak üzere toplam 7.520,00 TL nominal değerli Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. paylarını TL peşin bedelle satın almıştır. Rusya da faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Rusya da faaliyet gösteren OOO Ruscam bağlı ortaklığımızın %0,28 oranında ve Ruble nominal değerdeki azınlık payları El & El Limited Şirketinden 9 Temmuz 2015 tarihinde Anadolu Cam Investment BV tarafından Ruble karşılığı (9 Temmuz 2015 tarihi itibarıyla TL) satın alınmıştır. Rusya da faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Rusya da faaliyet gösteren PAO Ruscam Pokrovsky bağlı ortaklığımızın Topluluk dışındaki Ruble nominal değerdeki binde birden küçük payı 23 Kasım 2015 tarihinde Balsand BV tarafından Euro karşılığı (23 Kasım 2015 tarihi itibarıyla TL) satın alınmıştır. Rusya da faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Hollanda da faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Investment B.V. nin %24,075, Balsand B.V. nin %49 oranındaki Sudel Invest S.a.r.l. paylarının Hollanda da kurulan AC Glass Holding B.V. tarafından satın alınması kararı alınmış ve bu karar doğrultusunda 10 Temmuz 2015 tarihinde Sudel Invest S.a.r.l. ile pay devir işlemi gerçekleştirilmiştir. Pay devir sözleşmesi uyarınca, Anadolu Cam Investment BV ye ait %24,075 oranında ve Euro nominal değerdeki ve Balsand BV ye ait %49 oranında ve Euro nominal değerdeki Sudel Invest S.a.r.l. payları, Hollanda da faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarımızdan AC Glass Holding B.V. tarafından 66 Milyon Euro bedel karşılığında (10 Temmuz 2015 tarihi itibarıyla TL) satın alınmıştır. 1 Aralık 2015 tarihinde Euro luk kısmı ödenmiş olup, kalan bakiye 3 yıla yayılan bir ödeme planıyla ödenecektir. Ayrıca, bu kapsamda Balsand B.V. portföyünde bulunan ve özkaynaktan pay alma metodu ile muhasebeleştirilen OAO FormMat iştiraki ve OOO Balkum iş ortaklığı Sudel Invest S.a.r.l ye 10 Aralık 2015 tarihinde satılmıştır. Şirket e ait %0,3464 oranında ve ,44 TL nominal değerdeki Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. payları TL ye Türk Telekomünikasyon AŞ ye satılmış olup, pay devri 3 Ağustos 2015 tarihi itibarıyla tamamlanmıştır. Satış bedelinin TL lik kısmı 3 Ağustos 2015 tarihinde tahsil edilmiş olup, bakiye TL nin TL si 3 Ocak 2016, TL si 3 Ocak 2017, TL si 3 Ocak 2018, TL si 3 Ocak 2019, TL si ise 3 Ocak 2020 tarihlerinde tahsil edilecektir. Şirket Yönetim Kurulu nun 11 Ağustos 2015 tarihli toplantısında; Şirket portföyünde bulunan ,36 TL, bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan ,47 TL olmak üzere toplam ( , ,47=) ,83 TL nominal değerdeki Denizli Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. hisselerinin Borsa İstanbul A.Ş. Toptan Satışlar Pazarı nda +/- %20 oranında marj uygulanmaksızın, Borsa İstanbul A.Ş. Toptan Satışlar Pazarı nın Kuruluş ve İşleyiş Esasları Genelgesi kurallarına göre, başvuru tarihi itibarıyla bir önceki haftanın son iş gününden geriye doğru 10 iş günü boyunca oluşacak ağırlıklı ortalama fiyatların ortalamasının alınması ve en yakın fiyat adımına yuvarlanması suretiyle belirlenecek fiyat üzerinden, Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret AŞ ne satılmasının ilgili şirket yönetim kuruluna tavsiye edilmesine ve satış işlemi sonucunda oluşacak iştirak hissesi satış karlarının Kurumlar Vergisi Kanunu nun 5/1-e maddesi gereğince değerlendirilmesine, karar verilmiş olup, satış işlemleri 24 Ağustos 2015 tarihinde TL lik hisse bedelleri ödenerek tamamlanmıştır. Şirketimiz ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında 30 Mart 2015 tarihinde imzalanan Borsa İstanbul un 466 numaralı genelgesi kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazarda işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. payları üzerine Likidite Sağlayıcılık sözleşmesi ile ilgili olarak İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş adet alım opsiyonunu pay başına 4,24 TL olarak kullanmıştır TL lik hisse bedeli 10 Eylül 2015 tarihinde tahsil edilmiştir. Satış işlemi nedeniyle TL masraf oluşmuştur. 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak 31 Aralık 2015 döneminde yapılan işlemler: Yukarıda bahse konu önemli nitelikteki işlemler ilgili şirketlerin iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıklarının efektif sermaye yapılarını da etkilemekte olup, özkaynaklardaki etkisi aşağıdaki gibidir: Ana ortaklığa ait özkaynak ( ) Kontrol gücü olmayan paylar Hisse alım ve satımlarının net etkisi ( ) Kontrol gücü olmayan paylarla yapılan işlemlerin sonucu oluşan net hasılat aşağıdaki gibidir: Hisse satışları - Soda Sanayii A.Ş Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş Anadolu Cam Sanayii A.Ş Trakya Cam Sanayii A.Ş A - Tahsil edilen tutar Hisse alımları - Glasscorp S.A. ( ) - - Şişecam Soda Lukavac D.O.O. ( ) - - Cam Elyaf Sanayii A.Ş. ( ) - - JSC Mina (45.720) - - Balsand B.V. - ( ) - Anadolu Cam Invesment B.V. - ( ) - OAO FormMat - ( ) - OOO Balkum - ( ) - PAO Ruscam Pokrovsky - ( ) - OOO Ruscam - ( ) B - Hisse alım günkü ödenen/(ödenecek) tutar ( ) ( ) C (=A+B) - Hisse alım ve satımlarının net etkisi ( ) Cari dönemde ödenen önceki dönem hisse alım borcu (Dipnot 11) ( ) - Cari dönemde oluşan hisse alım borcu (Dipnot 11) Yabancı para çevrim farkları (Dipnot 11) ( ) D - Hisse alım borçlarındaki cari dönem değişimleri ( ) E (B+D) - Cari dönemde ödenen tutar ( ) ( ) h) Bağlı ortaklık satışı 1 Ocak 31 Aralık 2016 döneminde bağlı ortaklık satışı olmamıştır (1 Ocak 31 Aralık 2015 döneminde de bağlı ortaklık satışı olmamıştır)

85 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri i) Konsolide edilmeyen bağlı ortaklığın işletme birleşmesi sonucu konsolidasyona dahil edilmesi: Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. şirketi, 28 Haziran 2016 tarihinde yapılan Ortaklar Olağanüstü Genel Kurul kararlarıyla Paşabahçe Mağazaları A.Ş ile birleşmiştir. Birleşme işlemi 31 Aralık 2015 tarihinde yapılmış olsaydı finansal tablolara etkisi aşağıdaki gibi olacaktı. Nakit ve nakit benzerleri Diğer alacaklar Diğer dönen varlıklar Toplam Varlıklar Diğer kısa vadeli yükümlülükler 381 Toplam Yükümlülükler 381 Net Varlıklar Eksi Topluluktaki kayıtlı değeri ( ) Toplam Özkaynak Etkisi Kontrol gücü olmayan payların etkisi Ana ortaklığa ait özkaynaklar Ocak 31 Aralık 2015 dönemi kar veya zarar tablosuna etkisi aşağıdaki gibi olacaktı: Hasılat - Satışların maliyeti - Brüt Kar (Zarar) - Genel yönetim giderleri (43.983) Esas faaliyetlerden diğer gelirler Esas Faaliyet Karı/(Zararı) Finansman gelirleri Finansman giderleri (1.909) Vergi Öncesi Karı (Zararı) Dönem vergi gideri (30.098) Dönem Karı (Zararı) Hasılat ve Satışların Maliyeti Satışlar 31 Aralık Aralık 2015 Hasılat Diğer gelirler Satış iskontoları ( ) ( ) Satış iadeleri ( ) ( ) Satışlardan diğer indirimler ( ) ( ) Satışların maliyeti İlk madde ve malzeme giderleri ( ) ( ) Doğrudan işçilik giderleri ( ) ( ) Genel üretim giderleri ( ) ( ) Amortisman giderleri ( ) ( ) Yarı mamul stoklarındaki değişim Mamul stoklarındaki değişim Satılan mamullerin maliyeti ( ) ( ) Satılan ticari malların maliyeti ( ) ( ) Verilen hizmetlerin maliyeti (*) ( ) ( ) Diğer maliyetler ( ) ( ) ( ) ( ) (*) 1 Ocak 31 Aralık 2016 döneminde verilen hizmet maliyeti ve diğer maliyetlerin içerisinde amortisman ve itfa payları giderleri TL dir (1 Ocak 31 Aralık 2015: TL dir). 29. Genel Yönetim Giderleri, Pazarlama Giderleri, Araştırma ve Geliştirme Giderleri 31 Aralık Aralık 2015 Genel yönetim giderleri ( ) ( ) Pazarlama giderleri ( ) ( ) Araştırma ve geliştirme giderleri ( ) ( ) ( ) ( ) 30. Çeşit Esasına Göre Sınıflandırılmış Giderler 31 Aralık Aralık 2015 Endirekt malzeme giderleri ( ) ( ) İşçi ve personel ücret giderleri ( ) ( ) Dışarıdan sağlanan hizmet ( ) ( ) Çeşitli giderler ( ) ( ) Amortisman ve itfa payları giderleri ( ) ( ) ( ) ( )

86 31. Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler ve Giderler 32. Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler ve Giderler Esas faaliyetlerden diğer gelirler 31 Aralık Aralık 2015 Esas faaliyetlerle ilgili kur farkı geliri Sigorta hasar tazminatları (*) (Dipnot 26) Esas faaliyetlerle ilgili vade farkı geliri Hammadde ve malzeme satış karları Yatırım teşvik gelirleri Hurda satış karları Konusu kalmayan karşılıklar Ticari faaliyetlere ilişkin reeskont faiz gelirleri Türev ürünlerle yapılan koruma işleminin olumlu kur farkı etkisi Marka teşvik (Turquality) geliri Komisyon gelirleri Diğer esas faaliyetlerden gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler 31 Aralık Aralık 2015 Esas faaliyetlerle ilgili kur farkı gideri ( ) ( ) Vergi affından yararlanmak için ödenen tutar (**) ( ) - Karşılık giderleri ( ) ( ) Hammadde ve malzeme satış zararı ( ) ( ) Ticari faaliyetlere ilişkin reeskont giderleri ( ) ( ) Esas faaliyetlerle ilgili vade farkı gideri ( ) ( ) Komisyon giderleri ( ) ( ) Devlet hakkı madencilik fonu ( ) ( ) Hurda satış zararları ( ) ( ) Finansal varlık tasfiye zararı - ( ) Fabrika yangını nedeniyle oluşan hasar - ( ) Diğer esas faaliyetlerden giderler ( ) ( ) ( ) ( ) (*) Söz konusu tutarın önemli bir kısmı 26 Mayıs 2015 tarihinde Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Eskişehir Fabrikası nda çıkan yangın nedeniyle sigorta şirketinden alınacak hasar tazminatına ilişkindir. Detay bilgisi Dipnot 26 da sunulmuştur. (**) Türkiye de 3 Ağustos 2016 tarihinde kabul edilen ve 19 Ağustos 2016 tarihinde Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 6736 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun kapsamında; önceki dönemlere ilişkin olarak yürütülen vergi incelemeleri sonucunda kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan kamu alacakları için anılan Kanunda yer alan indirimlerden yararlanılmak suretiyle ihtilaflar sonlandırılarak ileride davaların aleyhe sonuçlanması durumunda oluşacak yüksek tutarlı riskler ortadan kaldırılmıştır. Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler 31 Aralık Aralık 2015 Yatırım amaçlı gayrimenkullerin yeniden değerleme değer artışı (Dipnot 17) Maddi duran varlık satış karları (*) Finansal varlık değerleme farkı (**) Temettü gelirleri (Dipnot 37) Satılmaya hazır finansal varlık satış karı (***) (*) 31 Aralık 2015 döneminde maddi duran varlık satış karlarının içerisinde; TL si (= ABD Doları) 4 Haziran 2015 tarihinde Şirket in İstanbul Beyoğlu İlçesindeki binasının satışından oluşmaktadır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. (**) Finansal varlık değerleme farkı menkul kıymetlerden elde edilen faiz tutarını da içermektedir. (***) Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. paylarının 3 Ağustos 2015 tarihinde Türk Telekomünikasyon AŞ ye satışından oluşmuştur TL lik satış bedelinin TL lik kısmı 3 Ağustos 2015 tarihinde TL lik kısmı 3 Ocak 2016 tarihinde tahsil edilmiş olup, kalan TL lik kısmı ise 3 Ocak 2017 tarihinden 3 Ocak 2020 tarihine kadar yıllık TL lik taksitler halinde tahsil edilecektir. Söz konusu vadeli satış bedelleri piyasa faiz oranına göre iskonto edilerek muhasebeleştirilmiş olup, reeskont tutarı esas faaliyetlerden diğer giderler içerisinde muhasebeleştirilmiştir. Yatırım Faaliyetlerinden Giderler 31 Aralık Aralık 2015 Maddi duran varlık satış zararları ( ) ( ) Maddi duran varlık değer düşüklüğü (*) - ( ) ( ) ( ) (*) 31 Aralık 2015 döneminde, Topluluk un arsa, arazi ve binalarının yeniden değerleme modeliyle değerlemesi sonucunda arsa ve araziler için TL, binalar için TL olmak üzere toplam TL değer düşüklüğü hesaplanmıştır. Ayrıca, 31 Aralık 2015 döneminde; teknik ömrünü tamamlayan ve tamir imkanı bulunmayan makine ve cihazlar ile demirbaşlar maliyet bedeli ile gerçeğe uygun değerinden düşük olanı ile değerlenmiş, tesis makine ve cihazlar için TL, demirbaşlar için TL olmak üzere toplam TL değer düşüklüğü dikkate alınarak gerçeğe uygun değerine getirilmiş sabit kıymetler satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklar hesap grubuna sınıflandırılmıştır (Dipnot 34). 33.Finansman Gelirleri ve Giderleri Finansman Gelirleri 31 Aralık Aralık 2015 Kambiyo karları Nakit ve nakit benzerleri Banka kredileri Çıkarılmış tahviller Türev ürünleri Diğer Faiz gelirleri Vadeli mevduatlar Türev ürünler Diğer

87 33.Finansman Gelirleri ve Giderleri Finansman Giderleri 31 Aralık Aralık 2015 Kambiyo zararları ( ) ( ) - Nakit ve nakit benzerleri ( ) ( ) - Banka kredileri ( ) ( ) - Çıkarılmış tahviller ( ) ( ) - Türev ürünleri ( ) ( ) - Diğer ( ) ( ) Faiz giderleri ( ) ( ) - Banka kredileri ( ) ( ) - Çıkarılmış tahviller ( ) ( ) - Türev ürünleri ( ) - - Finansal kiralama (260) (4.204) - Diğer ( ) ( ) ( ) ( ) Finansman Gelirleri / Giderleri (Net) 31 Aralık Aralık 2015 Kambiyo kar/(zararları) Nakit ve nakit benzerleri Banka kredileri ( ) ( ) - Çıkarılmış tahviller ( ) ( ) - Türev ürünler ( ) Diğer Faiz gelir/(giderleri) ( ) ( ) - Banka mevduat ve kredileri ( ) ( ) - Çıkarılmış tahviller ( ) ( ) - Finansal kiralama (260) (4.204) - Türev ürünler ( ) Diğer ( ) ( ) ( ) 34. Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklar Maliyet bedeli Tesis makine ve cihazlar Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklükleri Tesis makine ve cihazlar Maddi duran varlığın net defter değeri Bağlı ortaklıklardan Cam Elyaf Sanayii AŞ nin 2. fırınının teknik ömrünü tamamlaması ve tamir imkânının da bulunmaması nedeniyle Aralık 2015 de faaliyeti durdurulmuş, fırın makine techizat ve demirbaşı satılabilir kısım için değer tespiti yapılarak bilanço tarihi itibarıyla TFRS-5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler standardı uyarınca satış amaçlı elde tutulan varlıklara sınıflanmıştır. Kullanılamayacak kısım ise değer düşüklüğü hesaplanarak gider yazılmıştır. Bağlı ortaklıklardan Richard Fritz Holding GmbH ın satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar olarak muhasebeleştirdiği net defter değeri TL olan sabit kıymetlerin satışından vazgeçilmesi ve tekrar işletme tarafından kullanımına geçilmesi nedeniyle maddi duran varlıklara sınıflanmıştır. Topluluk, satılmaya hazır finansal varlık olarak muhasebeleştirdiği Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. finansal varlığının satışına ilişkin olarak aktif bir programın başlatılması nedeniyle, bilanço tarihi itibarıyla finansal varlığını TFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler standardı uyarınca satış amaçlı elde tutulan varlıklara sınıflamıştır. Şirket, Yönetim Kurulu nun 29 Nisan 2015 tarih ve 48 sayılı kararı ile Şirkete ait %0,3464 oranında ,44 TL nominal değerdeki Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. payının, pay devir tarihinden itibaren yaklaşık 4,5 yılda ve 6 taksitle ödenmek üzere toplam Türk Liralık bir bedel karşılığında Türk Telekomünikasyon AŞ ye satılmasına karar vermiştir. Söz konusu satış bedelinin TL si 3 Ağustos 2015 tarihinde tahsil edilerek hisse devirleri yapılmıştır. Kalan TL lik vadeli alacak rapor tarihi itibarıyla indirgenerek finansal durum tablosunda alacak olarak muhasebeleştirilmiş, reeskont tutarı ise; kar veya zarar tablosunda esas faaliyetlerden diğer giderler içerisinde muhasebeleştirilmiştir. Satış amacıyla elde tutulan duran varlıkların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Satılmaya hazır finansal varlıklardan transferler Çıkışlar - ( ) Maddi duran varlıklara transferler - ( ) Girişler

88 35. Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) Ertelenmiş Vergi Varlıkları ve Yükümlülükleri Topluluk, vergiye esas yasal finansal tabloları ile SPK Finansal Raporlama Standartları na göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarları ile SPK Finansal Raporlama Standartları na göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmaktadır. Türk Vergi Mevzuatı, ana şirket ve bağlı ortaklıklarına konsolide vergi beyannamesi hazırlamasına izin vermediğinden ekli konsolide finansal tablolarda da yansıtıldığı üzere, vergi karşılıkları her bir işletme bazında ayrı olarak hesaplanmıştır. Bu kapsamda ekli konsolide finansal tablolarda konsolide edilen işletmelere ait ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri de netleştirilmeden ayrı olarak gösterilmiştir. Ertelenmiş vergi varlıkları Ertelenmiş vergi yükümlülükleri (-) ( ) ( ) Ertelenmiş vergi varlıkları (net) Ertelenmiş vergiye baz teşkil eden zamanlama farklılıkları Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değerleme ve ekonomik ömür farklılıkları Yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlemesi Türev araç değerlemesi ( ) İndirimli kurumlar vergisi ( ) ( ) Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararları ( ) ( ) Kıdem tazminatı karşılığı ( ) ( ) Stokların yeniden değerlemesi ( ) ( ) Diğer ( ) ( ) ( ) ( ) Ertelenmiş vergi varlıkları / (yükümlülükleri) Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değerleme ve ekonomik ömür farklılıkları ( ) ( ) Yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlemesi ( ) ( ) Türev araç değerlemesi ( ) İndirimli kurumlar vergisi Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararları Kıdem tazminatı karşılığı Stokların yeniden değerlemesi Diğer Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) Ertelenmiş Vergi Varlıkları ve Yükümlülükleri Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararlarının vadesi aşağıdaki gibidir: Birinci yılda sona erecek İkinci yılda sona erecek Üçüncü yılda sona erecek Dördüncü yılda sona erecek Beşinci yılda sona erecek Altıncı yılda sona erecek Yedinci yılda sona erecek Sekizinci yılda sona erecek Dokuzuncu yılda sona erecek Onuncu yılda sona erecek Sınırsız ömre sahip olanlar Mali zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere Türkiye de maksimum 5 yıl, Romanya da 7 yıl, Rusya ve Ukrayna da ise süresiz taşınabilir (Rusya da 30 Kasım 2016 tarihinden itibaren süresiz olmuştur). Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez. Ertelenmiş vergi varlığı hesaplanmamış mali zararların tutarı TL (31 Aralık 2015: TL) dir. Ertelenen vergi varlık / (yükümlülüklerinin) hareketleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilen Yabancı para çevrim farkları ( ) Özkaynaklar ile ilişkilendirilen (Dipnot 27) ( ) ( ) Kurumlar Vergisi Topluluk Türkiye de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Türk Vergi Kanunu ana şirket ve bağlı ortaklıklarının konsolide bir vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Dolayısıyla ekteki konsolide finansal tablolarda yansıtılan vergi karşılıkları konsolide edilen şirketleri ayrı tüzel kişilik bazında dikkate alarak hesaplanmıştır. Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiden istisna kazançlar, vergiye tabi olmayan gelirler ve diğer indirimler (varsa geçmiş yıllar zararları kullanılan yatırım indirimleri ve Ar-Ge merkezi indirimi) düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır. Türkiye deki kurumlar vergisi vergi oranı %20 dir (31 Aralık 2015 : %20)

89 35. Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) Kurumlar Vergisi Ülkeler itibarıyla ertelenmiş vergi hesaplamasında kullanılan vergi oranları (%) aşağıdaki gibidir: Ülke Bosna Hersek 10,0 10,0 Bulgaristan 10,0 10,0 Gürcistan (*) - 15,0 İtalya 31,4 31,4 Mısır 22,5 22,5 Romanya 16,0 16,0 Rusya (**) 2,0 20,0 2,0 20,0 Ukrayna 18,0 18,0 Almanya 15,0 15,0 Çin 25,0 25,0 Hindistan 30,0 30,0 Hollanda (***) 20,0-25,0 20,0-25,0 (*) Gürcistan da kurumlar vergisi uygulaması kalkmış olup, sadece kar payı dağıtımlarında gelir vergisi alınmaktadır. Bu nedenle Gürcistan da mukim bağlı ortaklığımızın ertelenmiş vergi tutarı sıfırlanmıştır. (**) Rusya nın-tataristan bölgesinde vergi oranı %2,0, diğer bölgelerde ise vergi oranı %20,0 olarak kullanılmaktadır. (***) Hollanda da Euro ya kadar oluşan kardan %20, aşan kısmı için %25 oranında vergi uygulanmaktadır. Türkiye de geçici vergi üçer aylık dönemler itibarıyla hesaplanmakta ve tahakkuk ettirilmektedir yılı kurum kazançlarının geçici vergi dönemleri itibarıyla vergilendirilmesi aşamasında kurum kazançları üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplanmıştır (31 Aralık 2015: %20). Türkiye de vergi değerlendirmesiyle ilgili kesin ve kati bir mutabakatlaşma prosedürü bulunmamaktadır. Şirketler ilgili yılın hesap kapama dönemini takip eden yılın 1 25 Nisan tarihleri arasında (özel hesap dönemine sahip olanlarda dönem kapanışını izleyen dördüncü ayın 1 25 tarihleri arasında) vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. Vergi Dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhasebe kayıtları 5 yıl içerisinde incelenerek şirketin ödemesi gereken kurumlar vergisi değiştirilebilir. Gelir Vergisi Stopajı Kurumlar vergisine ek olarak, dağıtılması durumunda kar payı elde eden ve bu kar paylarını kurum kazancına dahil ederek beyan eden tam mükellef kurumlara ve yabancı şirketlerin Türkiye deki şubelerine dağıtılanlar hariç olmak üzere kar payları üzerinden ayrıca gelir vergisi stopajı yapılması gerekmektedir. Gelir vergisi stopajı 23 Temmuz 2006 tarihinden itibaren tüm şirketlerde %15 olarak uygulanmaktadır. Dağıtılmayıp sermayeye ilave edilen kar payları gelir vergisi stopajına tabi değildir. 24 Nisan 2003 tarihinden önce alınmış yatırım teşvik belgelerine istinaden yararlanılan yatırım indirimi tutarı üzerinden %19,8 vergi tevkifatı yapılması gerekmektedir. Bu tarihten sonra yapılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından şirketlerin üretim faaliyetiyle doğrudan ilgili olanların %40 ı vergilendirilebilir kazançtan düşülebilir. Yararlanılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından vergi tevkifatı yapılmamaktadır. Yatırım İndirimi Uygulaması Yatırım indirimi uygulaması 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak, şirketlerin vergilendirilebilir kazançlarının yetersiz olması sebebiyle, 31 Aralık 2005 tarihi itibarıyla yararlanamadığı yatırım indirimi tutarları ile 1 Ocak 2006 öncesi başlayan ve iktisadi ve teknik bütünlük arz eden yatırımlara ait yatırım indirimi tutarları sonraki yıllarda elde edilecek vergilendirilebilir kazançlardan düşülmek üzere sonraki yıllara taşınabilir. 1 Ağustos 2010 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6009 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme gereğince hak kazanılan yatırım indirimi tutarları yıl sınırlaması olmaksızın kullanılabilecektir. Ayrıca indirim sonrası kazanç üzerinden yürürlükteki vergi oranına göre %20 kurumlar vergisi hesaplanacaktır sayılı Kanunla yapılan düzenleme 2010 yılı kazançlarına uygulanmak üzere 1 Ağustos 2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 35.Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) 31 Aralık Aralık2015 Kurumlar vergisi karşılığı Peşin ödenen vergi ve fonlar (-) ( ) ( ) Finansal durum tablosundaki vergi karşılığı Aralık Aralık2015 Cari dönem kurumlar vergisi karşılığı ( ) ( ) Yabancı para çevrim farkları Ertelenmiş vergi geliri Kar veya zarar tablosundaki vergi karşılığı ( ) ( ) Vergi karşılığının mutabakatı Vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar Geçerli vergi oranı %20 %20 Hesaplanan vergi ( ) ( ) Ayrılan ile hesaplanan vergi karşılığının mutabakatı Kanunen kabul edilmeyen giderler ( ) ( ) Yabancı para çevrim farkları ( ) Türev araç işlemleri ( ) Farklı vergi oranlarına tabi yurtdışı şirketlerin etkisi ( ) Temettü ve vergiden muaf diğer gelirler ( ) İndirimli kurumlar vergisi Vergiden mahsup edilebilecek geçmiş yıllar zararları ( ) Yararlanılacak yatırım indirimleri - (175) Kar veya zarar tablosundaki vergi karşılığı ( ) ( ) 36. Pay Başına Kazanç 31 Aralık Aralık 2015 Pay başına kazanç Dönem boyunca mevcut olan hisselerin ortalama sayısı (tam değeri) Ana şirket hissedarlarına ait net dönem karı Pay başına kazanç 0,3626 0,3526 Ana şirket hissedarlarına ait toplam kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelirden elde edilen pay başına kazanç 0,5790 1,0407 Şirket, 30 Haziran 2016 tarihinde mevcut hissedarlara birikmiş karlardan TL lik pay vererek ( Bedelsiz Hisseler ) TL lik çıkarılmış sermayeyi TL ye yükseltmiştir. Bedelsiz hisse verilmesi sonucu artırılan hisse adedi TMS 33 Hisse Başına Kazanç muhasebe standardı gereğince cari dönem ve sunulan diğer tüm dönemlerdeki adi hisse senedi sayısının ağırlıklı ortalaması pay başına kazanç hesaplamasında düzeltilir. Bu nedenle 1 Ocak 31 Aralık 2015 dönemi pay başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, çıkarılan bedelsiz hisseler dikkate alınarak hesaplanmıştır. İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması 2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, indirimli kurumlar vergisi desteği alınmaktadır. Teşvik belgesinde belirtilen yatırıma katkı oranına göre hesaplanan yatırıma katkı tutarına ulaşılana kadar her yıl ödenecek kurumlar vergisi tutarı eksik ödenmek suretiyle bu teşvikten yararlanılmaktadır. Aynı Karar kapsamında alınan yatırım teşvik belgeleri gereğince KDV ve gümrük vergisi teşvikinden de yararlanılmaktadır. Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar TL (31 Aralık 2015: TL) dir

90 37. İlişkili Taraf Açıklamaları Topluluk un ana ortağı T. İş Bankası AŞ dir. Şirket ile konsolide edilen bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler konsolidasyon sırasında elimine edildiklerinden bu notta açıklanmamıştır. Topluluk ile diğer ilişkili taraflar arasındaki işlemlerin detayları aşağıda açıklanmıştır. İlişkili taraflarla ilgili mevduat ve krediler: İlişkili taraflarda tutulan mevduatlar T. İş Bankası A.Ş. Vadeli Vadesiz İşbank AG - Vadesiz İlişkili taraflardan kullanılan krediler IFC T. İş Bankası A.Ş Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar: Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar T. İş Bankası A.Ş Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş Vadeye kaar elde tutulacak finansal yatırımların kupon faiz oranları ve nominal tutarları aşağıdaki gibidir: Menkul kıymet ihraççısı ISIN kodu Kupon Faiz Oranı (%) Nominal Tutar (USD) Nominal Tutar (USD) T. İş Bankası A.Ş. XS , T. İş Bankası A.Ş. XS , T. İş Bankası A.Ş. XS , T. İş Bankası A.Ş. XS , Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. XS , Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. XS , Forward işlemleri: Forward işlemleri T. İş Bankası A.Ş. ( ) T. İş Bankası A.Ş. ile farklı vadelerde olmak üzere toplamda Euro satıp, karşılığında TL almak için vadeli döviz alım satım sözleşmesi imzalanmıştır. Söz konusu vadeli döviz alım satım sözleşmesinin 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla değeri ( ) TL dir (31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla Euro satıp, TL alım sözleşmesi imzalanmıştır). 37.İlişkili Taraf Açıklamaları İlişkili taraflarla ilgili alacaklar: İlişkili taraflardan ticari alacaklar Paşabahçe USA Inc Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş Şişecam Shanghai Trade Co. Ltd Solvay Şişecam Holding AG İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş HNG Float Glass Limited Saint Gobain Glass Egypt S.A.E Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş Bosen Enerji Elektrik Üret. Oto Pro. Grb. A.Ş T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG Paşabahçe Glass GmbH Paşabahçe Spain SL Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş Fabrika Cementa Lukavac D.D. (FCL) İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş İlişkili taraflardan diğer alacaklar Saint Gobain Glass Egypt S.A.E (*) Sudel Invest S.A.R.L Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş (*) Sermaye avansından oluşmaktadır. İlişkili taraflara ticari borçlar Solvay Şişecam Holding AG Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş İş Portföy Yönetimi A.Ş Paşabahçe USA Inc İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti

91 37.İlişkili Taraf Açıklamaları İlişkili taraflarla ilgili alacaklar: İlişkili taraflara diğer borçlar Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş Saint Gobain Glass France S.A Paşabahçe Spain SL Paşabahçe Glass GmbH Denizli Cam Sanayii Vakfı Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. (*) Diğer (**) (*) 28 Haziran 2016 tarihinde bağlı ortaklıklardan Paşabahçe Mağazaları A.Ş. ile birleşmiştir. (**) Bağlı ortaklıklardan Anadolu Cam Sanayii AŞ nin kurucu ortaklarının henüz talep etmediği birikmiş kar payı tutarını ifade etmektedir. İlişkili taraflarla ilgili faiz gelirleri 31 Aralık Aralık 2015 T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG İş Portföy Yönetimi A.Ş Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş Saint Gobain Glass Egypt S.A.E İlişkili taraflarla ilgili faiz giderleri 31 Aralık Aralık 2015 T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG IFC Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş İş Finansal Kiralama A.Ş Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. (*) İlişkili taraftan alınan temettü gelirleri 31 Aralık Aralık 2015 İş Finansal Kiralama A.Ş Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. (*) İlişkili Taraf Açıklamaları İlişkili taraflarla ilgili gelir ve giderler: İlişkili taraflarla ilgili diğer gelirler 31 Aralık Aralık 2015 İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. (1) Paşabahçe USA Inc. (2) Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. (3) Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi (4) Bosen Enerji Elektrik Üret. Oto Pro. Grb. A.Ş Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. (5) Solvay Şişecam Holding AG (6) Omco İstanbul Kalıp Sanayii Ve Tic. A.Ş HNG Float Glass Limited Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti Paşabahçe Glass GmbH İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. Ve İlet. Hiz. A.Ş Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş Fabrika Cementa Lukavac D.D. (FCL) Saint Gobain Glass France S.A Milli Reasürans T.A.Ş Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş İş Yatırım Ortaklığı A.Ş Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş İş Portföy Yönetimi A.Ş Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güv. Ve Yard. Vakfı İş Factoring Finansman Hizmetleri A.Ş İş Finansal Kiralama A.Ş Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş TSKB Gayrimenkul Değerleme A.Ş Yatırım Finansman Yatırım Ortaklığı A.Ş Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti (1) Enerji satışına ilişkin gelirlerden oluşmaktadır. (2) Cam ev eşyası satışından oluşmaktadır. (3) Bikromat satış gelirinden oluşmaktadır. (4) 1 Ocak 31 Aralık 2016 dönemi içinde TL lik kısmı Şişecam Sigorta Aracılık Hizm. AŞ nin elde ettiği sigorta acentelik gelirinden oluşmaktadır (1 Ocak 31 Aralık 2015: TL). (5) Soda satışına ilişkin gelirlerden oluşmaktadır. (6) Yönetim ve teknik hizmet bedeli. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlık değerleme farkı karı 31 Aralık Aralık 2015 T. İş Bankası A.Ş Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş (*) 28 Haziran 2016 tarihinde bağlı ortaklıklardan Paşabahçe Mağazaları A.Ş. ile birleşmiştir

92 37.İlişkili Taraf Açıklamaları İlişkili taraflarla ilgili gelir ve giderler: İlişkili taraflarla ilgili diğer giderler 31 Aralık Aralık 2015 Solvay Şişecam Holding AG (1) Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. (2) İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (3) Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. (4) İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. (5) Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi Şişecam Shanghai Trade Co. Ltd Paşabahçe Glass GmbH T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güv. ve Yard. Vakfı Paşabahçe Spain SL Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş İş Portföy Yönetimi A.Ş Paşabahçe USA Inc Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti OOO Balkum Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş (1) Solvay Sodi AD den alınan soda alımlarından oluşmaktadır. (2) Kalıp giderlerinden oluşmaktadır. (3) 1 Ocak 31 Aralık 2016 dönemi içinde TL lik kısmı iş merkezinin bulunduğu İş Kuleleri Kule-3 ün ve Şişecam Genel Merkezi nin kira giderlerinden oluşmaktadır (1 Ocak 31 Aralık 2015: TL). (4) Camın ana hammaddesi olan kum alım giderlerinden oluşmaktadır. (5) Şirket merkezinin bulunduğu İş Kuleleri Kule-3 ün yönetim ve işletim giderlerinden oluşmaktadır. Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar 31 Aralık Aralık 2015 Ana ortaklık (Holding) Konsolidasyona tabi diğer şirketler Şirket in üst düzey yöneticileri, Yönetim Kurulu Başkanı ve Üyeleri ile genel müdür, grup başkanları, genel müdür yardımcıları, başkan yardımcıları ve fabrika müdürlerinden oluşmaktadır. 1 Ocak 31 Aralık 2016 ve 1 Ocak 31 Aralık 2015 dönemlerinde üst yönetime emeklilik sosyal yardımları, işten çıkartma, ayrılma nedeniyle sağlanan faydalar, hisse bazlı ödemeler ve diğer uzun vadeli faydalar sağlanmamıştır. 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi a) Sermaye Riski Yönetimi Topluluk sermaye yönetiminde bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak karlılığını artırmayı hedeflemektedir. Topluluk un sermaye yapısı Dipnot 8 ve 10 da açıklanan kredileri de içeren borçlar, Dipnot 6 da açıklanan nakit ve nakit benzerleri ve Dipnot 27 de açıklanan sırasıyla çıkarılmış sermaye, sermaye yedekleri, kar yedekleri ve geçmiş yıl karlarını da içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır. Topluluk un sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler Şirket Yönetimi tarafından değerlendirilir. Şirket Yönetimi değerlendirmelerine dayanarak sermaye yapısını yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar temettü ödemeleri ve yeni hisse ihracı yoluyla dengede tutulması amaçlanmaktadır. Topluluk sermayeyi borç/toplam özkaynak oranını kullanarak izler. Bu oran net borcun toplam özkaynağa bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (finansal durum tablosunda gösterildiği gibi finansal borçlar ve yükümlülükleri, finansal kiralama ve ticari borçları içerir) düşülmesiyle hesaplanır. 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla net borç / toplam özkaynak oranı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık Aralık2015 Finansal ve ticari borçlar Eksi: Nakit ve nakit benzerleri ( ) ( ) Net borç Toplam özkaynak Net borç / özkaynak oranı %31 %23 Topluluk un genel stratejisinde önceki dönemden bir farklılık göstermemektedir. b) Finansal Risk Faktörleri Topluluk faaliyetleri nedeniyle piyasa riski (kur riski, gerçeğe uygun değer faiz oranı riski, nakit akışı faiz oranı riski ve fiyat riski), kredi riski ve likidite riskine maruz kalmaktadır. Topluluk risk yönetimi programı genel olarak finansal piyasalardaki belirsizliğin, Topluluk finansal performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerinin minimize edilmesi üzerine odaklanmaktadır. Topluluk finansal araçlarını Mali İşler Başkanlığı vasıtasıyla merkezi olarak Topluluk un risk politikaları çerçevesinde yönetmektedir. Topluluk un nakit giriş ve çıkışları günlük olarak, aylık nakit akış bütçeleri haftalık raporlarla, yıllık nakit akış bütçeleri ise aylık nakit raporlarla izlenmektedir. Risk yönetimi Yönetim Kurulu tarafından onaylanan politikalar doğrultusunda merkezi bir Risk Yönetimi Birimi tarafından yürütülmektedir. Risk politikalarına ilişkin olarak ise Topluluk un Risk Yönetimi Birimi tarafından finansal risk tanımlanır, değerlendirilir ve Topluluk un operasyon üniteleri ile birlikte çalışmak suretiyle riskin azaltılmasına yönelik araçlar kullanılır. Yönetim Kurulu tarafından risk yönetimine ilişkin olarak gerek yazılı genel bir mevzuat gerekse de döviz kuru riski, faiz riski, kredi riski, türev ürünlerinin ve diğer türevsel olmayan finansal araçların kullanımı ve likidite fazlalığının nasıl değerlendirileceği gibi çeşitli risk türlerini kapsayan yazılı prosedürler oluşturulur. b.1) Kredi Riski Yönetimi Finansal araçları elinde bulundurmak karşı tarafın anlaşmanın gereklerini yerine getirememe riskini de taşımaktadır. Topluluk Yönetimi bu riskleri, her anlaşmada bulunan karşı taraf için ortalama riski kısıtlayarak ve gerektiği takdirde teminat alarak karşılamaktadır. Topluluk un tahsilat riski, esas olarak ticari alacaklarından doğmaktadır. Topluluk, bayilerinden doğabilecek bu riski, bayiler için belirlenen kredi limitlerini alınan teminatlar ile sınırlayarak yönetmektedir. Kredi limitlerinin kullanımı Topluluk tarafından sürekli olarak izlenmekte ve müşterinin finansal pozisyonu, geçmiş tecrübeler ve diğer faktörler göz önüne alınarak müşterinin kredi kalitesi sürekli değerlendirilmektedir. Ticari alacaklar Topluluk politikaları ve prosedürleri dikkate alınarak değerlendirilmekte ve bu doğrultuda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra finansal durum tablosunda net olarak gösterilmektedir (Dipnot 10). Ticari alacaklar çeşitli sektör ve coğrafi alanlara dağılmış çok sayıdaki müşteriyi kapsamaktadır. Müşterilerin ticari alacak bakiyeleri üzerinden sürekli olarak kredi değerlendirmeleri yapılmaktadır

93 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.1) Kredi Riski Yönetimi Alacaklar Ticari alacaklar Diğer alacaklar Finansal araç türleri itibarıyla maruz kalınan kredi riskleri İlişkili taraf Diğer taraf İlişkili taraf Diğer taraf Nakit ve nakit benzeri kalemler Türev araçlar 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (*) (A+B+C+D+E) Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı ( ) A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış fin. varlıkların net defter değeri Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı - ( ) B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı - ( ) D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) Değer düşüklüğü (-) - ( ) - ( ) - - Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) Değer düşüklüğü (-) Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı E. Finansal durum tablosu dışı kredi riski içeren unsurlar (*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.1) Kredi Riski Yönetimi Alacaklar Ticari alacaklar Diğer alacaklar Finansal araç türleri itibarıyla maruz kalınan kredi riskleri İlişkili taraf Diğer taraf İlişkili taraf Diğer taraf Nakit ve nakit benzeri kalemler Türev araçlar 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (*) (A+B+C+D+E) Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı - ( ) A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış fin. varlıkların net defter değeri Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı - ( ) B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı - ( ) D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) Değer düşüklüğü (-) - ( ) - ( ) - - Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) Değer düşüklüğü (-) Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı E. Finansal durum tablosu dışı kredi riski içeren unsurlar (*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır

94 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.1) Kredi Riski Yönetimi Topluluk un müşterilerinden aldığı teminatların toplamı aşağıdaki gibidir: Teminat mektupları Doğrudan borçlandırma sistemi Teminat çek ve senetleri İpotekler Nakit Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış ticari alacaklar aşağıdaki gibidir: 31 Aralık Aralık2015 Vadesi üzerinden 1 30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1 3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3 12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1 5 yıl geçmiş Toplam vadesi geçen alacaklar Teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı (-) ( ) ( ) b.2) Likidite Risk Yönetimi Topluluk, nakit akışlarını düzenli olarak takip ederek finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlayarak likidite riskini yönetir. Likidite riski tabloları İhtiyatlı likidite riski yönetimi yeterli ölçüde nakit tutmayı yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder. Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir. 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.2)likidite Riski Yönetimi Likidite riski tabloları Aşağıdaki tablo, Topluluk un finansal yükümlülüklerinin vade dağılımını göstermektedir. Aşağıdaki tablolar, Topluluk un yükümlülükleri iskonto edilmeden ve ödemesi gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konusu yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler aşağıdaki tabloya dahil edilmiştir. Türev olmayan finansal yükümlülükler Defter değeri Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 31 Aralık 2016 Üç aydan kısa (I) 3 12 ay arası (II) 1 5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV) Banka kredileri Borçlanma senedi ihraçları Finansal kiralama yükümlülükleri Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Toplam yükümlülük Türev olmayan finansal yükümlülükler Defter değeri Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 31 Aralık 2016 Üç aydan kısa (I) 3 12 ay arası (II) 1 5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV) Nakit girişleri Nakit çıkışları ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) - ( ) ( ) ( ) ( )

95 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.2)likidite Riski Yönetimi Likidite riski tabloları Türev olmayan finansal yükümlülükler Defter değeri Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 31 Aralık 2015 Üç aydan kısa (I) 3 12 ay arası (II) 1 5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV) Banka kredileri Borçlanma senedi ihraçları Finansal kiralama yükümlülükleri Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Toplam yükümlülük Likidite riski tabloları Türev olmayan finansal yükümlülükler Defter değeri Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 31 Aralık 2015 Üç aydan kısa (I) 3 12 ay arası (II) 1 5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV) Nakit girişleri Nakit çıkışları ( ) ( ) - - ( ) b.3) Piyasa Riski Yönetimi Faaliyetleri nedeniyle Topluluk, döviz kurundaki ve faiz oranındaki değişiklikler ile ilgili finansal risklere maruz kalmaktadır. Topluluk düzeyinde karşılaşılan piyasa riskleri, duyarlılık analizleri esasına göre ölçülmektedir. Cari yılda Topluluk un maruz kaldığı piyasa riskinde ya da karşılaşılan riskleri ele alış yönteminde veya bu riskleri nasıl ölçtüğüne dair kullandığı yöntemde, önceki seneye göre bir değişiklik olmamıştır. b.3.1) Kur riski yönetimi Yabancı para cinsinden işlemler, kur riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir. Topluluk, bağlı ortaklıkları ve iştiraklerinin faaliyet gösterdiği ülkelerin ekonomilerine göre geçerli fonksiyonel para birimleri dışında kalan para birimlerini yabancı para olarak kabul etmiştir. 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.3) Piyasa Riski Yönetimi b.3.1) Kur riski yönetimi Topluluk un yabancı para cinsinden parasal ve parasal olmayan varlıkları ile parasal ve parasal olmayan yükümlülüklerinin rapor tarihi itibarıyla dağılımı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 Tarihi İtibarıyla Döviz Pozisyonu Tablosu Diğer dövizlerin TL karşılığı ABD Doları Euro TL karşılığı 1. Ticari alacaklar a.Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) b. Parasal olmayan finansal varlıklar Diğer Dönen varlıklar (1+2+3) Ticari alacaklar a. Parasal finansal varlıklar b. Parasal olmayan finansal varlıklar Diğer Duran varlıklar (5+6+7) Toplam varlıklar (4+8) Ticari borçlar Finansal yükümlülükler a. Parasal olan diğer yükümlülükler b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler Kısa vadeli yükümlülükler ( ) Ticari borçlar Finansal yükümlülükler a. Parasal olan diğer yükümlülükler b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler ( ) Toplam yükümlülükler (13+17) Bilanço dışı türev araçların net varlık / (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) ( ) - ( ) - 19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı Net yabancı para varlık / (yükümlülük) Pozisyonu ( ) ( ) Parasal kalemler net yabancı para varlık / (yükümlülük) pozisyonu (=1+2a+5+6a a a) ( ) Döviz hedge i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri ( ) - ( ) İhracat İthalat

96 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.3) Piyasa Riski Yönetimi b.3.1) Kur riski yönetimi 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Döviz Pozisyonu Tablosu Diğer dövizlerin TL karşılığı ABD Doları Euro TL karşılığı 1. Ticari alacaklar a. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) b. Parasal olmayan finansal varlıklar Diğer Dönen varlıklar (1+2+3) Ticari alacaklar a. Parasal finansal varlıklar b. Parasal olmayan finansal varlıklar Diğer Duran varlıklar (5+6+7) Toplam varlıklar (4+8) Ticari borçlar Finansal yükümlülükler a. Parasal olan diğer yükümlülükler b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler Kısa vadeli yükümlülükler ( ) Ticari borçlar Finansal yükümlülükler a. Parasal olan diğer yükümlülükler b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler ( ) Toplam yükümlülükler (13+17) Bilanço dışı türev araçların net varlık / (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) ( ) - 19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı Net yabancı para varlık / (yükümlülük) Pozisyonu ( ) ( ) Parasal kalemler net yabancı para varlık /(yükümlülük) pozisyonu (=1+2a+5+6a a a) ( ) Döviz hedge i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri İhracat İthalat Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.3) Piyasa Riski Yönetimi Topluluk, başlıca ABD Doları ve Euro cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır. Diğer kurların etkisi önemsizdir. Aşağıdaki tablo Topluluk un ABD Doları ve Euro kurlarındaki %10 luk artışa ve azalışa olan duyarlılığını göstermektedir. %10 luk oran, üst düzey yöneticilere Topluluk içinde kur riskinin raporlanması sırasında kullanılan oran olup, söz konusu oran Topluluk Yönetimi nin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade etmektedir. Duyarlılık analizi sadece dönem sonundaki açık yabancı para cinsinden parasal kalemleri kapsar ve söz konusu kalemlerin yılsonundaki %10 luk kur değişiminin etkilerini gösterir. Bu analiz, dış kaynaklı krediler ile birlikte Topluluk içindeki yurt dışı faaliyetler için kullanılan, krediyi alan ve de kullanan tarafların fonksiyonel para birimi dışındaki kredilerini kapsamaktadır. Pozitif değer, vergi öncesi kar / zararda ve diğer özkaynak kalemlerindeki artışı ifade eder. Kur riskine duyarlılık Kar/(Zarar) Yabancı paranın değer kazanması ABD Doları nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 31 Aralık 2016 Yabancı paranın değer kaybetmesi Özkaynaklar Yabancı paranın değer kazanması Yabancı paranındeğer kaybetmesi 1- ABD Doları net varlık / yükümlülük ( ) ABD Doları riskinden korunan kısım (-) ABD Doları net etki (1+2) ( ) - - Euro nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 4- Euro net varlık / yükümlülük ( ) ( ) 5- Euro riskinden korunan kısım (-) ( ) Euro net etki (4+5) ( ) ( ) Diğer dövizlerin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 7- Diğer dövizler cinsinden net varlık / yükümlülük ( ) ( ) 8- Diğer dövizlerin riskinden korunan kısım (-) Diğer dövizlerin net etkisi (7+8) ( ) ( ) Toplam (3+6+9) ( ) ( )

97 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.3) Piyasa Riski Yönetimi b.3.1) Kur riski yönetimi Kur riskine duyarlılık Kar/(Zarar) 31 Aralık 2015 Özkaynaklar Yabancı paranın Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanmasıdeğer kaybetmesi değer kazanması Yabancı paranındeğer kaybetmesi ABD Doları nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1- ABD Doları net varlık / yükümlülük ( ) ABD Doları riskinden korunan kısım (-) ( ) ABD Doları net etki (1+2) ( ) - - Euro nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 4- Euro net varlık / yükümlülük ( ) ( ) 5- Euro riskinden korunan kısım (-) ( ) Euro net etki (4+5) ( ) ( ) Diğer dövizlerin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 7- Diğer dövizler cinsinden net varlık / yükümlülük ( ) ( ) 8- Diğer dövizlerin riskinden korunan kısım (-) Diğer dövizlerin net etkisi (7+8) ( ) ( ) Toplam (3+6+9) ( ) ( ) b.3.2) Faiz oranı riski yönetimi Topluluk un finansal yükümlülükleri, Topluluk u faiz oranı riskine maruz bırakmaktadır. Topluluk un finansal yükümlülükleri ağırlıklı olarak değişken faizli borçlanmalardır. Değişken faizli finansal yükümlülüklerin 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla mevcut finansal durum pozisyonuna göre TL faiz oranlarında %1 lik ve yabancı para faiz oranlarında %0,25 lik bir düşüş / yükseliş olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda; vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar TL değerinde artacak/azalacaktır (31 Aralık 2015: TL). 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.3) Piyasa Riski Yönetimi b.3.2) Faiz oranı riski yönetimi Faiz oranı duyarlılığı Topluluk un faiz oranına duyarlı finansal araçlarının dağılımı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2016 Değişken Faizli Sabit Faizli Faiz Riskine Maruz Kalmayan Toplam Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Finansal yatırımlar Satılmaya hazır finansal varlıklar Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Diğer alacaklar Finansal yükümlülükler Banka kredileri Borçlanma senedi ihraçları Finansal kiralama yükümlülüğü Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Aralık 2015 Değişken Faizli Sabit Faizli Faiz Riskine Maruz Kalmayan Toplam Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Finansal yatırımlar Satılmaya hazır finansal varlıklar Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Diğer alacaklar Finansal yükümlülükler Banka kredileri Borçlanma senedi ihraçları Finansal kiralama yükümlülüğü Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar

98 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri 39.Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar) Finansal Araçlar Kategorileri b.3) Piyasa Riski Yönetimi b.3.3) Diğer fiyat riskleri Özkaynak fiyat duyarlılığı Topluluk un konsolide etmediği satılmaya hazır finansal varlığı BİST 100 endeksinde yer almaktadır. 31 Aralık 2015 Etkin faiz yöntemi ile değerlenen finansal varlık ve yükümlülükler Krediler ve alacaklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler Defter Değeri Not Aşağıdaki duyarlılık analizleri raporlama tarihinde maruz kalınan hisse senedi fiyat risklerine göre belirlenmiştir. Raporlama tarihinde, diğer tüm değişkenlerin sabit ve değerleme yöntemindeki verilerin %10 oranında fazla / az olması durumunda: 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla, hisse senedi yatırımları, satılmaya hazır varlıklar olarak sınıflandırıldığı ve elden çıkarılmadığı ya da değer düşüklüğüne uğramadığı sürece, net kar / zarar etkilenmeyecektir. Diğer özkaynaktaki fonlarda TL tutarında artış / azalış (31 Aralık 2015: TL) olacaktır. Bu durum esasen, satılmaya hazır hisselerin gerçeğe uygun değerindeki değişikliklerden kaynaklanmaktadır.topluluk un hisse senedi fiyatları ile ilgili duyarlılığı daha önceki yıla kıyasla önemli bir değişiklik göstermemiştir. 39.Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar) Finansal Araçlar Kategorileri 31 Aralık 2016 Etkin faiz yöntemi ile değerlenen finansal varlık ve yükümlülükler Krediler ve alacaklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler Defter Değeri Not Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Türev finansal varlıklar Finansal yatırımlar Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Türev finansal varlıklar Finansal yatırımlar Finansal yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Türev finansal yükümlülükler Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değeri 31 Aralık 2016 Finansal varlıklar Toplam Kategori 1 Kategori 2 Kategori 3 Satılmaya hazır finansal varlıklar Türev finansal araçlar Toplam Aralık 2015 Finansal varlıklar Toplam Kategori 1 Kategori 2 Kategori 3 Satılmaya hazır finansal varlıklar Türev finansal araçlar Toplam Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibi belirlenir: Finansal yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Türev finansal yükümlülükler Kategori 1: Finansal varlık ve yükümlülükler, birbirinin aynı varlık ve yükümlülükler için aktif piyasada işlem gören borsa fiyatlarından değerlenmiştir. Kategori 2: Finansal varlık ve yükümlülükler, ilgili varlık ya da yükümlülüğün birinci kategoride belirtilen borsa fiyatından başka direkt ya da endirekt olarak piyasada gözlenebilen fiyatının bulunmasında kullanılan girdilerden değerlenmiştir. Kategori 3: Finansal varlık ve yükümlülükler, varlık ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan girdilerden değerlenmiştir

99 40.Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar Şirket, Yönetimi Kurulu nun 17 Ocak 2017 tarihli toplantısında; otomotiv ve teknik tekstil başta olmak üzere ülkemizin lokomotif sektörlerinin temel girdisi olan cam elyafı alanında, yaklaşık 400 Milyon TL lik bir yatırım ile 70 Bin ton/yıl kapasiteli bir cam elyaf tesisi kurmak amacıyla gerekli çalışmaların Şişecam Topluluğu bünyesinde yapılmasına karar verilmiş olup, 2018 yılının ikinci yarısında devreye girmesi öngörülen bu yatırım bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. tarafından gerçekleştirilecektir. Şirket, Yönetimi Kurulu nun 31 Ocak 2017 tarihli toplantısında; Sermaye Piyasası Kurulu nun 3 Ocak 2014 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren II-17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği nin Yaygın ve Süreklilik Arz Eden İşlemler başlıklı 10. maddesi gereğince, Şirketimizin 2017 yılı finansal planlaması (bütçe) kapsamında; yılında Topluluk sanayici kuruluşları tarafından bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Yenişehir San. AŞ den gerçekleştirilmesi öngörülen yaygın ve süreklilik arz eden alımlarının ayrı ayrı toplam tutarlarının, şirketimizin kamuya açıklanan son yıllık finansal tablolarda yer alan satışların maliyetine olan oranının %10 undan fazlasına ulaşacağı öngörülmüştür. Bu kapsamda, yaygın ve süreklilik arz eden alım fiyatlarının, transfer fiyatlandırmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde önceki yıllar ve piyasa koşulları ile uyumlu olarak belirleneceği öngörülmüştür. - Topluluk sanayi kuruluşları ile bağlı ortaklıklarımızdan Şişecam Dış Ticaret A.Ş. arasındaki yaygın ve süreklilik arz eden ihraç kayıtlı satışların da, bir hesap dönemi içerisindeki tutarının, şirketimizin kamuya açıklanan son yıllık finansal tablolarda yer alan satışların maliyetine ile hasılatına olan oranının %10 undan fazlasına ulaşacağı öngörülmüş olup, Topluluğumuz sanayici kuruluşları tarafından 2017 yılında Şişecam Dış Ticaret AŞ ne yapılması öngörülen ihraç kayıtlı satışların ilişkili taraf olmayan üçüncü kişilere uygulanan fiyat ile aynı fiyat üzerinden gerçekleştirileceği, verilecek hizmet karşılığında makul düzeyde bir komisyon tahsil edileceği ve işlem koşullarının önceki yıllarla uyumlu ve piyasa koşulları ile karşılaştırıldığında makul olduğu değerlendirilmiştir. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor s Rating Services (S &P), 8 Şubat 2017 tarihli açıklamasıyla, Türkiye ye ilişkin belirlemiş olduğu negatif görünüme bağlı olarak ana ortağımız Türkiye İş Bankası AŞ nin görünümünü revize etmesinin ardından şirketimizin görünümünü de 10 Şubat 2017 tarihinde durağan dan negatif e çekmiş, BB olan kredi notumuzu ise teyit etmiştir. Topluluk, bağlı ortaklıklardan Glasscorp SA nın azınlıkta bulunan %10 luk hisse payını 17 Ekim 2016 tarihinde Euro bedelle satın almıştır. Bu tutarın Euro luk kısmını 17 Ekim 2016 tarihinde, kalan Euro luk kısmını ise 17 Ocak 2017 tarihinde ödemiştir. Kayıtlı sermaye tavanı sisteminde bulunan Topluluk şirketlerinin kayıtlı sermaye tavanı geçerlilik süresi 31 Aralık 2016 tarihinde dolmuştur. Kayıtlı sermaye tavanının geçerlilik süresinin 2021 yılına uzatılması amacıyla Şirket Esas Sözleşmesinin Sermaye başlıklı maddesinin değiştirilmesi için Sermaye Piyasası Kurulu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı nezdinde gerekli izinlerin alınmasına ve izinlerin alınmasını takiben değişikliğin, yapılacak ilk Genel Kurul Toplantısında pay sahiplerinin onayına sunulmasına Şubat 2017 tarihinde karar verilmiştir. Bu kapsamda kayıtlı sermaye tavanı sisteminde bulunan Topluluk şirketlerinin kayıtlı sermaye tavanı başvuru tutarları aşağıdaki gibidir: Kayıtlı Sermaye Tavanı (Türk Lirası) 31 Aralık Şirket 2016 Tarihi İtibarıyla Onaya Sunulan Trakya Cam Sanayii A.Ş Anadolu Cam Sanayii A.Ş Soda Sanayii A.Ş Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş Sayın Ortaklarımız, Şirketimiz 2016 yılı hesap dönemini Türk Lirası kârla kapatmış bulunmaktadır. Sermaye Piyasası Kurulu nun ( SPK ) Seri II-14.1 Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği ne göre hazırlanan 2016 yılı konsolide bilançomuzda yer alan Türk Lirası tutarındaki 2016 yılı net konsolide bilanço kârımızın, SPK nun kâr dağıtımına ilişkin düzenlemeleri ve Esas Sözleşmemizin 25. maddesi ve kamuya açıklanan şirketimizin Kâr Dağıtım Politikası nda belirtilen esaslara göre aşağıdaki şekilde tefrik edilmesini; 1. Net Dönem Kârı Birinci Tertip Yasal Yedek ( ) 3. Net Dağıtılabilir Dönem Kârı Yıl İçinde Yapılan Bağışlar Birinci Temettünün Hesaplanacağı Bağışlar Eklenmiş Net Dağıtılabilir Dönem Kârı Ortaklara Birinci Temettü - Nakit Bedelsiz Toplam Temettü Olağanüstü Yedek Mevcut çıkarılmış sermayenin; %12,19512 oranına tekabül eden Türk Lirası tutarındaki brüt temettünün nakden, %6,82927 oranına tekabül eden Türk Lirası tutarındaki brüt temettünün ise bedelsiz pay olarak dağıtılması, stopaja tabi olan pay sahiplerimize ise nakit kâr payı üzerinden gelir vergisi stopajı yapıldıktan sonra net ödenmesini, nakit temettü ödeme tarihinin 31 Mayıs 2017 olarak belirlenmesini ve bedelsiz payların ise yasal sürecin tamamlanmasını takiben dağıtılması hususlarını, Görüş ve onaylarınıza sunarız. Saygılarımla, H. ERSIN ÖZINCE Yönetim Kurulu Başkanı Şirket bağlı ortaklıklarından, Camiş Ambalaj Sanayi AŞ nin, kısmi bölünme işlemi 27 Aralık 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında kabul edilmiş olup, Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi A.Ş. 2 Ocak 2017 tarihinde tescil edilerek resmen kurulmuştur. Şirket Yönetim Kurulu nun 28 Şubat 2017 tarihli toplantısında aldığı satış kararına istinaden, bağlı ortaklıklardan Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi A.Ş. hisselerinin tamamı Dunapack Packaging ismi altında faaliyet gösteren Avusturya merkezli Prinzhorn Holding e bağlı Mosburger GmbH ye Amerikan Doları karşılığında devredilmiştir. 41.Finansal Tabloları Önemli Ölçüde Etkileyen ya da Finansal Tabloların Açık, Yorumlanabilir ve Anlaşılabilir Olması Açısından Açıklanması Gerekli Olan Diğer Hususlar Finansal Tabloların Onaylanması Şirket in 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren döneme ait Sermaye Piyasası Kurulu nun Seri: II 14.1 sayılı Tebliğ hükümlerine göre hazırlanan bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tabloları, Denetimden Sorumlu Komite nin görüşü de dikkate alınarak incelenmiş olup; söz konusu konsolide finansal tabloların faaliyet sonuçlarının gerçek durumunu yansıttığına ve Şirket in izlediği muhasebe ilkeleri ile Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine uygun ve doğru olduğuna, konsolide finansal tabloları Mali Kontrol ve Raporlama Direktörü Gökhan Güralp ile Mali Kontrol ve Yasal Raporlama Müdürü Murat Yalçın tarafından elektronik ortamda imzalanmasına ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri kapsamında gerekli bildirimlerin yapılmasına Şirket Yönetim Kurulu nun 6 Mart 2017 tarihli toplantısında karar verilmiştir

100 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETIM UYUM RAPORU BÖLÜM I - KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM BEYANI Bu beyan, Sermaye Piyasası Kurulu nun (SPK) 3 Ocak 2014 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren, Seri: II-17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği ile belirlenen Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde; pay sahipleri, kamuyu aydınlatma ve şeffaflık, menfaat sahipleri ile ilişkilerin düzenlenmesi ve Yönetim Kurulu ile ona bağlı olarak çalışan komite ve yöneticilerin görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi konularında, Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları Anonim Şirketi nin (Şirket) aşağıda belirtilen sorumluluklarını ifade etmektedir. Şişecam Topluluğu, düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar ana işkollarında uluslararası seviyede faaliyet gösteren bir sanayi topluluğudur. Halen üretimini 13 ülkede sürdüren Şişecam, satışlarının yaklaşık yarısını Türkiye dışına yapmakta ve ürünlerini dünyada 150 ülkeye ihraç etmektedir. Topluluk düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm alanları ile soda ve krom bileşiklerini kapsayan işkollarında Türkiye pazarında lider konumdadır. Atatürk ün direktifleriyle 1935 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. tarafından kurulan Şişecam, 82 yıllık geçmişiyle Türkiye nin en köklü sanayi kuruluşlarından biridir. Topluluk, ulaştığı ölçek, ihtisaslaşma derecesi ve rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle işkolunda dünyanın en seçkin üreticileri arasında değerlendirilmektedir. Bulunduğu sektörde değer yaratma stratejisiyle en ileri teknoloji ve yenilikleri kullanan, Ar-Ge yatırımlarıyla ürün ve üretim süreçlerini sürekli geliştiren Şişecam Topluluğu, yeni yatırımlarla yurtdışında üretim alanını, katma değerli ürünlerini ve pazar payını her geçen gün genişletmekte ve sektöründe dünyanın ilk üçü içinde yer almayı hedeflemektedir. Köklü deneyimini iddialı vizyonuyla birleştiren Şişecam, paydaşlarına değer katan, yaşamı kolaylaştıran ürün ve hizmetlerle geleceğe yön veren, paylaşan, zenginlik yaratan, bireye ve çevreye duyarlı küresel bir marka olma yolunda ilerlemektedir. Şişecam, faaliyet gösterdiği sektörlerdeki dünya şirketi olma konumunun gereği olarak, yönetim anlayışını eşitlik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk ilkeleri üzerine kurmuştur. Şişecam Topluluğu nun, bugün ulaştığı boyutlarla, ihtisaslaşması ve rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle sahasında Avrupa nın ve dünyanın seçkin üreticileri arasında bulunma konumu, üstlenmiş olduğu bu yönetim anlayışının en açık kanıtıdır. Şişecam ı bugünlere taşıyan çağdaş yönetim ve sanayicilik ilkeleri, yüksek kurumsallaşma düzeyi, pazara ve Ar-Ge ye odaklılık gibi hususlar, geleceğin daha güçlü Şişecam ının da temel dayanaklarını oluşturmaktadır. Şişecam Topluluğu, camda ve faaliyet alanlarında öncü bir geleceğe oynarken iş ortaklarıyla yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markalarıyla fark yaratan, bireye ve çevreye saygılı bir dünya şirketi olmak vizyonunu bu temeller üzerinde, Kurumsal Yönetim İlkeleri ni benimseyerek daha da güçlendirmeyi hedeflemektedir. Şirketimiz, kurumsal yönetim uygulamalarında, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) düzenlemelerine uyuma azami özen göstermektedir. 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren faaliyet döneminde Kurumsal Yönetim Tebliği ekinde yer alan ve henüz tam olarak uyum sağlanamayan prensipler, mevcut durum itibarıyla bugüne kadar menfaat sahipleri arasında herhangi bir çıkar çatışmasına yol açmamıştır. 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren faaliyet döneminde Kurumsal Yönetim Tebliği ekinde yer alan Kurumsal Yönetim İlkelerinden Şirket açısından uygulanması zorunlu olmayan ilkelere ilişkin açıklamalara raporun ilgili bölümlerinde yer verilmiş olup, dönem içinde Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum konusunda yapılan ve özellik arz eden çalışmalar aşağıda özetlenmiştir. 1) Şirket, son 5 yıla ait temettü ödeme tarihleri ve sermaye artırım tarihçesini Türkçe ve İngilizce internet sitesi aracılığıyla kamuya açıklamıştır. 2) Ana ortağımız Türkiye İş Bankası A.Ş. kendi tüzel kişiliği ile Şirketimizin ve şirketimizin bağlı ortaklık, iş ortaklıkları ve iştiraklerini de kapsayacak şekilde tüm grup şirketlerinde ki Yönetim Kurulu üyelerinin görevleri esnasında kusurları ile şirkette sebep olabilecekleri zararlar için Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi ile Yönetici Sorumluluk Sigortası kapsamında sigorta poliçesi düzenletmiştir. 3) Türkiye de SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri ne uygun olarak derecelendirme yapmak üzere faaliyet izni bulunan SAHA Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. ( SAHA ) tarafından Kurumsal Yönetim Derecelendirme Dönemsel Revizyon Raporu tamamlanmıştır. 18 Aralık 2015 tarihinde açıklamış olduğumuz 93,53 (10 üzerinden 9,35) olan Kurumsal Yönetim Derecelendirme notu, Şirketimizin kurumsal yönetim ilkelerini uygulama alanında yaptığı sürekli iyileştirme çabaları sonrasında, 16 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 94,41 (10 üzerinden 9,44) olarak yukarı yönlü revize edilmiştir. SAHA bu derecelendirme çalışmasında SPK nın Ocak 2014 tarihinde yayınladığı Kurumsal Yönetim İlkeleri ni baz alan yeni metodolojisini kullanmıştır. Revize edilen ana bölüm notları aşağıdaki gibidir: Ana başlıklar Ağırlık Not Pay Sahipleri % 25 95,36 Kamuyu Aydınlatma ve Şeffaflık % 25 96,98 Menfaat Sahipleri % 15 96,70 Yönetim Kurulu % 35 90,92 Ağırlıklı Ortalama 94,41 Ayrıca Şirket, SAHA nın 1 Temmuz 2016 tarihinde yayımlamış olduğu Dünya Kurumsal Yönetim Endeksi ne (DKYE) göre 1. Grup içinde yer almaktadır. 4) Pay ve menfaat sahiplerinin daha etkin bir şekilde bilgi almalarını sağlamaya yönelik olarak Şirket kurumsal internet sitesinin kapsam ve içeriğinin genişletilmesine yönelik çalışmalar yapılmış ve bu kapsamda da, pay sahipliği haklarının kullanımını etkileyebilecek yatırımcı sunumları, yatırımcı takvimi, sıkça sorulan sorular ve benzeri nitelikteki bilgi ve açıklamalar güncel olarak dönem içerisinde şirketin kurumsal internet sitesinde pay sahiplerinin kullanımına sunulmuştur. 5) 2016 yılı içinde tüm ilişkili taraf işlemleri ve işlem esasları toplu olarak Yönetim Kurulu na sunulmuştur yılı içinde bağımsız üyeler onaylamadığı için Genel Kurul onayına sunulması gereken herhangi bir ilişkili taraf işlemi veya önemli nitelikte işlem olmamıştır. Bu bağlamda, Şirket in 2016 yılı Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu; SPK nın 27 Ocak 2014 tarih ve 2014/2 sayılı haftalık Bülteninde yayımlanan 2/35 sayılı kararı ile belirlenen formata uygun olarak hazırlanmış ve aşağıda bölümler halinde sunulmuştur. BÖLÜM II - PAY SAHİPLERİ 2.1. Yatırımcı İlişkileri Bölümü Sermaye Piyasası Mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerin mevzuatla belirlenen kurallar çerçevesinde yerine getirilebilmesi ve faaliyetlerin daha etkin bir şekilde sürdürülebilmesi amacıyla, merkezi bir anlayış benimsenmiş ve Topluluğumuzda buna uygun bir yapılanmaya gidilmiştir. Şişecam ve halka açık diğer şirketlerimizin Türk Ticaret Mevzuatı ve Sermaye Piyasası Mevzuatından kaynaklanan tüm yükümlülükleri, öteden beri SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda, Şirketimiz Mali İşler Başkanı Mustafa Görkem Elverici ye bağlı Yatırımcı İlişkileri Bölümü nün gözetim, yönlendirme ve koordinasyonu altında yerine getirilmekte olup, bu kapsamda, SPK nın II sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği nin 11. maddesi gereğince, Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı ve Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansına sahip olan Hande Özbörçek Kayaer Bölüm Yöneticisi, Yatırımcı İlişkileri Direktörü Başak Öğe bölüm sorumlusu olarak görevlendirilmiş ve bu görevlendirme 11 Nisan 2016 tarihinde KAP aracılığıyla kamuya açıklanmıştır. Yatırımcı İlişkileri Bölümü, başta bilgi alma ve inceleme hakkı olmak üzere pay sahipliği haklarının korunması ve kullanılmasının kolaylaştırılmasında etkin rol oynamakta ve aşağıdaki görevleri yerine getirmektedir: a. Yatırımcılar ile Şirket arasında yapılan yazışmalar ile diğer bilgi belgelere ilişkin kayıtlar sağlıklı, güvenli ve güncel olarak tutulmaktadır. b. Şirket pay sahiplerinin Şirket ile ilgili yazılı bilgi talepleri yanıtlanmaktadır. c. Genel kurul toplantısının yürürlükteki mevzuata, esas sözleşmeye ve diğer Şirket düzenlemelerine uygun olarak yapılması sağlanmaktadır. d. Genel kurul toplantısında, pay sahiplerinin yararlanabileceği dokümanlar hazırlanmaktadır. e. Kurumsal yönetim ve kamuyu aydınlatma ile ilgili her türlü husus dahil olmak üzere Sermaye Piyasası Mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesini gözetmektedir. Birim, dönem içerisinde yürüttüğü faaliyetler ile yatırımcıların önemli sayılabilecek görüş ve önerileri ile aracı kurumların şirket hakkında yaptığı yorum ve değerlendirmeler hakkındaki raporunu dönemsel olarak Yönetim Kurulu na sunmaktadır. Yerli ve yabancı aracı kurumlar ve portföy yönetim şirketlerinin analist ve fon yöneticileriyle Şirket merkezinde birebir toplantı ve telekonferans görüşmeleri yapılmakta, Bölüm e ulaşan bilgi talepleri karşılanmaktadır. Pay sahipleri, doğrudan Yatırımcı İlişkileri Bölümü çalışanlarıyla iletişime geçerek ya da gerek Bölüm ün e-posta adresi gerekse internet sitesinde yer alan iletişim formu vasıtasıyla bilgi talebinde bulunabilmektedir. Yazılı ve sözlü olarak gelen bilgi talepleri ve verilen cevaplara ilişkin gerekli kayıtlar, Yatırımcı İlişkileri Bölümü tarafından düzenli olarak tutulmaktadır. Pay sahipliği haklarının kullanımını etkileyebilecek nitelikteki bilgi ve açıklamalar güncel olarak Şirketin kurumsal internet sitesinde pay sahiplerinin kullanımına sunulmaktadır yılı içerisinde yatırımcılara Şirket faaliyetleri hakkında detaylı bilgi aktarmak amacıyla yapılan çalışmalar aşağıda özetlenmiştir yılında hisse ve bono yatırımcılarına yönelik Bank of America Merrill Lynch (Miami), Citi (Frankfurt&Paris), BGC (Londra), Bank of America Merrill Lynch (Londra&New York), Ak Yatırım (İstanbul), BNP Paribas (Londra), HSBC (Londra), Goldman Sachs (Londra), Is Yatırım (Amerika, Avrupa), Raiffesen (Londra) konferanslara katılınmış, Şirketimiz Merkezinde de yapılan yatırımcı toplantıları da dahil olmak üzere toplamda 300 ün üzerinde görüşme yapılmıştır yılı içerisinde Mart ve Ağustos aylarında yatırımcılar ve analistlerle 2015 yıl sonu ve 2016 ilk yarı sonuçlarının değerlendirildiği webcast aracılığıyla toplu telekonferanslar gerçekleştirilmiş, bu telekonferansların transkripti Türkçe ve İngilizce internet sitemizde yayınlanmaktadır. Yatırımcı İlişkileri Bölüm sorumlularının yanı sıra, Mali İşler Başkanlığı na bağlı olarak görev yapan Hazine ve Finansman Direktörü Barış Gökalp, Mali Kontrol ve Raporlama Direktörü Gökhan Güralp ve Mali Kontrol ve Yasal Raporlama Müdürü Murat Yalçın gerek görülen ve ihtiyaç duyulan konularda Yatırımcı İlişkileri Bölümü nde görevlendirilebilmektedir

101 2.2. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı Pay sahiplerinin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanımında, pay sahipleri arasında ayrım yapılmamaktadır. Her pay sahibinin bilgi alma ve inceleme hakkı vardır. Esas Sözleşmede bilgi alma haklarını kısıtlayan bir düzenleme bulunmamaktadır yılı içinde yatırımcılar ve pay sahiplerinin yazılı ve sözlü bilgi talepleri Sermaye Piyasası Mevzuatı, SPK düzenleme ve kararlarına uygun olarak yanıtlanmış, ilgili bilgi ve dokümanlar gizli veya ticari sır niteliğinde olanlar hariç olmak üzere, eşitlik prensibi gözetilerek, yatırımcı ve pay sahipleri ile paylaşılmıştır. Yürürlükteki mevzuat çerçevesinde, pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi ve haklarının sağlıklı olarak kullandırılabilmesi amacıyla, Şirket kurumsal internet sitesi etkin olarak kullanılmaktadır. Bu kapsamda, Şirket in com kurumsal internet sitesinde Kurumsal Yönetim İlkeleri nin ve düzenleyici otoritelerin öngördüğü bilgi ve belgeler pay sahiplerinin kullanımına Türkçe ve İngilizce olarak sunulmaktadır. Ayrıca, pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi amacına yönelik olarak, Şirket tarafından basın yayın kuruluşlarına servis edilen basın bültenleri ile birlikte Şirket yetkilileri tarafından üçer aylık dönem sonlarında faaliyet sonuçlarına ilişkin olarak yapılan basın açıklamaları, Şirket kurumsal internet sitesi içerisindeki Şişecam Dünyası bölümünde pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır. Şirket esas sözleşmesinde özel denetçi atanması talebi henüz bireysel bir hak olarak düzenlenmemiştir. Özel denetçi tayinine ilişkin dönem içerisinde herhangi bir talep olmamıştır Genel Kurul Toplantıları Genel Kurul toplantı ilanı, mümkün olan en fazla sayıda pay sahibine ulaşmayı sağlayacak şekilde, Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP), Elektronik Genel Kurul Sistemi (EGKS), Şirket kurumsal internet sitesi ile Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde Genel Kurul toplantı tarihinden asgari üç hafta önceden yapılmaktadır. Ayrıca, genel kurul toplantısı öncesinde, gündem maddeleri ile ilgili olarak bilgilendirme dokümanı hazırlanmakta ve kamuya duyurulmaktadır. Tüm ilan ve bildirimlerde Türk Ticaret Kanunu (TTK), Sermaye Piyasası Mevzuatı, SPK düzenleme ve kararları ile Esas Sözleşme ye uyulmaktadır. Yapılan bildirimlerde; toplantı günü ve saati, tereddüt yaratmayacak şekilde toplantı yeri, gündem, davetin hangi organ tarafından yapıldığı, faaliyet raporu ile mali tabloların, diğer genel kurul evrakının ve dokümanının hangi adreste incelenebileceği açıkça belirtilmiştir. Bu kapsamda, faaliyet raporu, finansal raporlar, gündem maddelerine dayanak teşkil eden diğer belgeler ve kâr dağıtım önerisi genel kurul toplantısına davet için yapılan ilân tarihinden itibaren, şirketin merkezi ile elektronik ortam dâhil, pay sahiplerinin en rahat şekilde ulaşabileceği yerlerde incelemeye açık tutulmuştur. Bunların yanı sıra, aşağıdaki hususlar dikkat çekecek şekilde Şirket in adresindeki kurumsal internet sitesinde, Yatırımcı İlişkileri Bölümü altında yer alan Kurumsal Kimlik ve Yönetim bölümü içerisinde Genel Kurul Duyuru ve Dokümanları başlığı altındaki Bilgilendirme Dokümanları bölümünde pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur. a. Açıklamanın yapıldığı tarih itibarıyla şirketin ortaklık yapısını yansıtan toplam pay sayısı ve oy hakkı, şirket sermayesindeki imtiyazlı pay grubunu temsil eden pay sayısı ve oy hakkı ile imtiyazların niteliği hakkında bilgi, b. Şirketin ve bağlı ortaklıklarının geçmiş hesap döneminde gerçekleşen veya gelecek hesap döneminde plânladığı, şirket faaliyetlerini önemli ölçüde etkileyecek yönetim ve faaliyetlerinde bir değişiklik olmadığına dair bilgi, c. Yönetim kurulu üyelerinin azil ve değiştirme gerekçeleri ile birlikte adayların; özgeçmişleri, son on yıl içerisinde yürüttükleri görevler, şirket ve şirketin ilişkili tarafları ile ilişkisinin niteliği ve önemlilik düzeyi, bağımsızlık niteliğine sahip olup olmadığı ve benzeri hususlar hakkında bilgi. Genel Kurul gündemi hazırlanırken, her teklifin ayrı bir başlık altında verilmiş olmasına dikkat edilir ve gündem başlıkları açık ve farklı yorumlara yol açmayacak şekilde ifade edilir. Gündemde diğer, çeşitli gibi ibarelerin yer almamasına özen gösterilmektedir. Gündem hazırlanırken, pay sahiplerinin Şirket in Yatırımcı İlişkileri Bölümü ne yazılı olarak iletmiş olduğu ve gündemde yer almasını istedikleri konular, Yönetim Kurulu tarafından dikkate alınmaktadır. Bununla birlikte, dönem içinde bu konuda herhangi bir talep olmamıştır. Genel Kurul toplantılarının, pay sahipleri arasında eşitsizliğe yol açmayacak ve pay sahiplerinin mümkün olan en az maliyetle katılımını sağlayacak şekilde gerçekleştirilmesine azami özen gösterilmektedir. Bu kapsamda, Genel Kurul saatleri, trafik, ulaşım ve benzeri çevresel etkenler de dikkate alınarak belirlenmektedir. Elektronik Genel Kurul uygulaması da, pay sahiplerinin toplantılara katılım imkânını artırıcı bir uygulama olarak değerlendirilmektedir. Genel Kurul toplantısında, gündemde yer alan konuların tarafsız ve ayrıntılı bir şekilde, açık ve anlaşılabilir bir yöntemle aktarılması konusuna toplantı başkanı özen göstermiş, pay sahiplerine eşit şartlar altında düşüncelerini açıklama ve soru sorma imkânı verilmiştir. Genel kurul toplantısında ortaklarca sorulan ve ticari sır kapsamına girmeyen her soru doğrudan cevaplandırılmaktadır. Sorulan sorunun gündemle ilgili olmaması veya hemen cevap verilemeyecek kadar kapsamlı olması halinde, sorulan soru Yatırımcı İlişkileri Bölümü tarafından en kısa sürede yazılı olarak cevaplandırılmaktadır. Ancak, 2016 yılında yapılan olağan genel kurul toplantısında cevaplandırılmak üzere herhangi bir soru sorulmamıştır. Yönetim kontrolünü elinde bulunduran pay sahiplerinin, Yönetim Kurulu üyelerinin, idari sorumluluğu bulunan yöneticilerin ve bunların eş ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhrî hısımlarının, ortaklık veya bağlı ortaklıkları ile çıkar çatışmasına neden olabilecek önemli bir işlem yapması ve/veya ortaklığın veya bağlı ortaklıklarının işletme konusuna giren ticari iş türünden bir işlemi kendi veya başkası hesabına yapması ya da aynı tür ticari işlerle uğraşan bir başka ortaklığa sorumluluğu sınırsız ortak sıfatıyla girmesi durumunda; söz konusu işlemler, genel kurulda konuya ilişkin ayrıntılı bilgi verilmek üzere ayrı bir gündem maddesi olarak konulmakta ve genel kurul tutanağına işlenmektedir. Yönetim Kurulu üyelerinin Türk Ticaret Kanunu nun 395. ve 396. Maddeleri kapsamında yaptıkları muameleler genel kurulun bilgisine sunulmaktadır. Gündemde özellik arz eden konularla ilgili gerekli bilgilendirmeleri yapabilmek ve soruları cevaplandırmak üzere Yönetim Kurulu üyeleri, ilgili diğer kişiler, finansal tabloların hazırlanmasında sorumluluğu bulunan yetkililer ve denetçiler Genel Kurul toplantısında hazır bulunmaktadır. Şirket in, yönetim ve faaliyet organizasyonunda önemli bir değişikliğin söz konusu olması halinde, mevzuat dahilinde kamuya açıklama yapılmaktadır. SPK düzenlemelerinde tanımlanan önemli nitelikteki işlemler ile ilişkili taraf işlemleri kapsamında, üçüncü kişiler lehine teminat, rehin ve ipotek verilmesine ilişkin işlemlerde Kurumsal Yönetim İlkeleri ne uyulacağı hususuna ilişkin olarak Şirket Esas Sözleşmesi nde düzenleme yapılmıştır. Bu kapsamda dönem içinde; Şirketimiz Yönetim Kurulu nun 4 Mayıs 2016 tarihli toplantısında; Bağlı ortaklıklarımızdan Hollanda da faaliyet gösteren Balsand B.V. nin Rabobank tan 10 Milyon Euro tutarında kredi alınmasını temin etmek amacıyla Şirketimiz ile bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. nin müşterek ve müteselsilen garantör olunmasına karar verilmiştir. Şirketimiz Yönetim Kurulu nun 24 Haziran 2016 tarihli toplantısında; Bağlı ortaklıklarımızdan Almanya da faaliyet gösteren Richard Fritz Holding GmbH in ING den 15 Milyon Euro tutarında kredi alınmasını temin etmek amacıyla Şirketimiz ile bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Cam Sanayii AŞ nin müşterek ve müteselsilen garantör olunmasına karar verilmiştir. Şirketimiz Yönetim Kurulu nun 30 Haziran 2016 tarihli toplantısında; Bağlı ortaklıklarımızdan Bosna Hersek te faaliyet gösteren Şişecam Soda Lukavac ın IFC den 10 Milyon USD tutarında kredi alınmasını temin etmek amacıyla Şirketimiz ile bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii AŞ nin müşterek ve müteselsilen garantör olunmasına karar verilmiştir. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla kredinin 2,1 Milyon USD si kullanılmıştır. Bağlı ortaklıklarımızdan Ukrayna da faaliyet gösteren Merefa Glass ın EBRD den 20 Milyon Euro tutarında kredi alınmasını temin etmek amacıyla 2014 yılında Şirketimiz ile bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. nin müşterek ve müteselsilen verdiği garantörlükleri Ekim 2016 da 1 yıl süre ile temdit edilmiştir. Şirketimiz Yönetim Kurulu nun 19 Ekim 2016 tarihli toplantısında; Bağlı ortaklıklarımızdan İtalya da faaliyet gösteren Şişecam Flat Glass Italy nin ING den 40 Milyon Euro tutarında kredi alınmasını temin etmek amacıyla Şirketimiz ile bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Cam Sanayii AŞ nin müşterek ve müteselsilen garantör olunmasına karar verilmiştir. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla kredinin 25,5 Milyon Euro su kullanılmıştır. Bağlı ortaklıklarımızdan Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret AŞ nin 50 Milyon TL tutarında Eximbank kredi alınmasını temin etmek amacıyla Şirketimiz gayri nakdi kredi limitine ilişkin olarak kefalet vermiştir. Yönetim Kurulu bahse konu işlemler için oybirliği ile karar vermiştir. Şirket in Olağan Genel Kurul unda paydaşlar, dönem içinde yapılan bağışlar hakkında bilgilendirilip, yeni dönemde uygulanacak olan bağış sınırı için onay alınmaktadır. 25 Mart 2016 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısında 2016 Yılı için bağış sınırı 10 Milyon Türk Lirası olarak belirlenmiş olup, bu kapsamda 2015 Yılı içerisinde Türk Lirası tutarında bağış ve yardım gerçekleştirilmiştir. Genel Kurul toplantıları medya dahil kamuya açık olarak yapılmaktadır. Genel Kurul toplantımız Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından görevlendirilen Bakanlık Temsilcisi gözetiminde yapılmaktadır. Şirket in kurumsal internet sitesinde yer alan Genel Kurul tutanakları ayrıca Şirket merkezinde de pay sahiplerinin incelemesine açık tutulmaktadır. Dönem içinde, ilişkili taraf işlemleri ve üçüncü kişiler lehine verilen teminat, rehin ve ipotekler hakkında ayrı bir gündem maddesi ile Genel Kurul a bilgi verilmektedir. Dönem içinde; 25 Mart 2016 tarihinde yapılan 2015 yılına ilişkin Olağan Genel Kurul toplantısı %91,18 nisapla toplanmıştır. Genel Kurul toplantılarına ilişkin olarak yapılan ilan ve duyurularda; a. Genel Kurul gündemi, toplantı yeri, tarihi, saati ve Genel Kurul toplantısında kendisini fiziki ortamda vekil vasıtasıyla temsil ettirecekler için vekaletname formu ve vekaletnamelerin düzenlenme esasları, b. Genel kurul toplantılarının fiziki ve elektronik ortamda yapılacağı ve elektronik ortamda yapılacak Genel Kurul toplantılarında temsilci tayin etme, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy verme işlemleri Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) tarafından sağlanan Elektronik Genel Kurul Sistemi (EGKS) üzerinden yapılacağı ve genel kurula elektronik ortamda şahsen veya temsilcileri aracılığıyla katılmak isteyen hak sahiplerinin bu tercihlerini EGKS esaslarına uygun olarak yapılacağı, c. Fiziki ortamda Genel Kurula katılmak isteyen pay sahiplerinin, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) sisteminde yer alan Pay Sahipleri Listesi nde kayıtlı olan paylarına ilişkin haklarını şahsen veya temsilcileri aracılığıyla kullanmak istemeleri durumunda kimlik veya vekâletnamelerini ibraz etmeleri gerektiği, d. Yıllık faaliyet raporu dahil finansal tablolar, Bağımsız Dış Denetleme Kuruluşu Raporları, Yönetim Kurulu nun kâr dağıtım önerisi, Esas Sözleşme değişikliği yapılacaksa tadil metninin eski ve yeni şeklinin Genel Kurul toplantı tarihinden asgari üç hafta önce Şirket Merkezi nde ve Şirket in kurumsal internet sitesinde ortakların tetkikine hazır bulundurulacağı belirtilmektedir Oy Hakları ve Azlık Hakları Şirket Esas Sözleşmesinde oy haklarının kullanımına yönelik bir imtiyaz bulunmamaktadır. Şirket Esas Sözleşmesi uyarınca her pay bir oy hakkı vermektedir. Karşılıklı iştirak ilişkisi, beraberinde bir hâkimiyet ilişkisini de getiriyorsa, karşılıklı iştirak içerisinde bulunan şirketler, nisap oluşturmak gibi, çok zaruri durumlar ortaya çıkmadıkça, karşılıklı iştirak ilişkisi içerisinde bulundukları Şirket in Genel Kurul larında oy haklarını kullanmazlar. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları AŞ nin karşılıklı iştirak ilişkisi bulunmamaktadır

102 Şirket oy hakkının kullanılmasını zorlaştırıcı uygulamalardan kaçınmakta ve yurtdışında yerleşik olanlar da dâhil olmak üzere her pay sahibine oy hakkını en kolay ve uygun şekilde kullanma fırsatı sağlamaktadır. Azlık haklarının kullandırılmasına azami özen gösterilmektedir. Ancak, azlık hakları, esas sözleşme ile sermayenin yirmide birinden daha düşük bir miktara sahip olanlara tanınmamış, Şirket mevzuatta halka açık şirketler için öngörülmüş olan oranları aynen benimsemiştir. Blok hissedarın çıkarlarının Şirket çıkarları ile çeliştiğine dair herhangi bir bulgu bulunmamaktadır Kâr Payı Hakkı Şirketin Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Vergi Kanunları ve şirketin tabi olduğu sair mevzuat ile Esas Sözleşme hükümleri dikkate alınarak belirlenen belirli ve tutarlı bir kâr dağıtım politikası vardır. Bu politika, genel kurul toplantısında pay sahiplerinin onayına sunulmuş, faaliyet raporunda yer almış ve şirketin internet sitesinde kamuya açıklanmıştır. Şirketin kâr dağıtım politikası yatırımcıların şirketin gelecek dönemlerde elde edeceği kârın dağıtım usul ve esaslarını öngörebilmesine imkân verecek açıklıkta asgari bilgileri içermektedir. Aşağıda tam metni sunulan kâr dağıtım politikasında pay sahiplerinin menfaatleri ile şirket menfaati arasında dengeli bir politika izlenmektedir. Kâr Dağıtım Politikası; Şirketimizin kâr dağıtım politikası; Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Vergi Kanunları ve şirketin tabi olduğu sair mevzuat ile Esas Sözleşme hükümleri dikkate alınarak belirlenmiştir. Buna göre; a. Şirketimiz, Sermaye Piyasası Mevzuatı ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde yılsonlarında hesaplanan dağıtılabilir net dönem kârının asgari %50 sini nakit ve/veya bedelsiz pay şeklinde kâr payı olarak dağıtmayı benimsemektedir. Ekonomik koşullar, yatırım planları ve nakit pozisyonu gibi hususlar dikkate alınarak, Ortaklar Olağan Genel Kurulu hedeflenen orandan farklı bir dağıtım yapılmasına karar verebilir. b. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri ile Kurumsal Yönetim İlkeleri nde öngörülen detayları da içeren Yönetim Kurulumuzun kâr dağıtım teklifleri; yasal sürelerinde Kamuyu Aydınlatma Platformu, şirketimiz internet sitesi ve faaliyet raporu aracılığıyla kamuya duyurulur. c. Genel Kurul da alınacak karara bağlı olarak dağıtılacak nakit kâr payları Genel Kurulda kararlaştırılan tarihte ödenir. Bedelsiz pay şeklinde dağıtılacak kâr paylarına ilişkin işlemler ise, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerinde öngörülen yasal süre içerisinde tamamlanır. d. Kâr dağıtım politikası çerçevesinde kâr payları, dağıtım tarihi itibarıyla mevcut payların tümüne, bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın eşit olarak dağıtılır. e. Yönetim Kurulu nun, Genel Kurul a kârın dağıtılmamasını teklif etmesi halinde, bunun nedenleri ile dağıtılmayan kârın kullanım şekline ilişkin bilgi Genel Kurul toplantısında pay sahiplerine sunulur. f. Kâr dağıtım politikasında pay sahiplerinin menfaatleri ile şirket menfaatleri arasında dengeli bir politika izlenir. g. Kârdan pay alma konusunda imtiyazlı hisse bulunmamaktadır. h. Esas sözleşmemizde kurucu intifa senedi ile Yönetim Kurulu üyelerimize ve çalışanlarımıza kâr payı verilmesi uygulaması bulunmamaktadır. i. Şirket Esas Sözleşmesi ne göre; Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından yetkilendirilmiş olmak ve Sermaye Piyasası Kanunu na ve Sermaye Piyasası Kurulu nun konu ile ilgili düzenlemelerine uymak kaydı ile kâr payı avansı dağıtabilir. Genel Kurul tarafından Yönetim Kurulu na verilen kâr payı avansı dağıtma yetkisi, yetkinin verildiği yılla sınırlıdır yılında, 2015 yılı kârından 250 Milyon Türk Lirası tutarında nakit, 98 Milyon Türk Lirası tutarında da bedelsiz pay olmak üzere toplam ( =) 348 Milyon Türk Lirası tutarında kâr payı dağıtılmıştır Payların Devri Payların devri hususunda gerek esas sözleşmede gerekse genel kurul kararlarında herhangi bir zorlaştırıcı hüküm veya uygulama bulunmamaktadır. BÖLÜM III. KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK 3.1. Kurumsal İnternet Sitesi ve İçeriği Şirket in, pay sahipleri ile olan ilişkilerini daha etkin ve hızlı şekilde sürdürebilmek, hissedarlarla sürekli iletişim içinde olmak amacıyla, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri nin öngördüğü şekilde adresindeki kurumsal internet sitesi aktif olarak kullanılmakta ve burada yer alan bilgiler sürekli güncellenmektedir. Şirket kurumsal internet sitesinde yer alan bilgiler, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılmış olan açıklamalar ile aynı içerikte olmakta, çelişkili veya eksik bilgi içermemektedir. Şirket in kurumsal internet sitesinde Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanan; mevzuat uyarınca açıklanması zorunlu bilgilerin yanı sıra; faaliyet grupları, ürünler, yıllık ve ara dönem faaliyet raporları, finansal raporlar, kurumsal yönetim uyum raporu, Şirket Esas Sözleşmesi, ticaret sicil bilgileri, ortaklık yapısı, genel kurul toplantı gündemleri, genel kurul toplantı tutanakları, genel kurul toplantısında hazır bulunanlar listesi, vekâleten oy kullanma formu, izahname ve halka arz sirküleri, etik kurallar, bilgilendirme politikası, birleşme ve bölünmelere ilişkin duyurular, özel durum açıklamaları, yönetim kurulu üyeleri, yönetim kurulu komitelerinin kuruluş ve çalışma esasları, ara dönem denetim raporları, bağış politikası, rüşvet ve yolsuzluk ile mücadele politikası, üst düzey yönetici ücret politikası, güncel duyurular, yatırımcı sunumları, kâr dağıtım politikası, yatırımcı takvimi, tazminat politikası ve sıkça sorulan sorulara ilişkin cevaplara yer verilir. Bu kapsamda, en az son 5 yıllık bilgilere Şirket kurumsal internet sitesinde yer verilmektedir. Şirketin ortaklık yapısı; dolaylı ve karşılıklı iştirak ilişkilerinden arındırılmak sureti ile %5 ten yüksek paya sahip olan gerçek kişi pay sahiplerinin isimleri, pay miktarı ve oranlarını gösterecek şekilde üçer aylık dönem sonlarında güncellenerek kurumsal internet sitesinde açıklanmaktadır. Şirketin 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla TL tutarındaki çıkarılmış sermayesinin %66,15 i Türkiye İş Bankası AŞ ye aittir. Şirketin yönetim kontrolüne sahip ortağı Türkiye İş Bankası A.Ş. olup, bu rapor tarihi itibariyle, yönetim kontrolüne sahip ortağın sermaye yapısında %5 ten yüksek paya sahip gerçek kişi pay sahibi bulunmamaktadır Faaliyet Raporu Faaliyet Raporu, Şirket in faaliyetleri hakkında kamuoyunun tam ve doğru bilgiye ulaşmasını sağlayacak ayrıntıda hazırlanmaktadır yılı hesap dönemine ait yıllık faaliyet raporu, Türk Ticaret Kanunu nun 516 ncı maddesinin üçüncü fıkrasına, 518 inci maddesine dayanılarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı nın hazırladığı Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri ile SPK nın Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği nin 8.maddesinde belirtilen asgari içerikte hazırlanmış ve bağımsız denetimden geçirilmiştir. Bu kapsamda yıllık faaliyet raporunda; a. Raporun dönemi, ortaklığın unvanı, ticaret sicil numarası, iletişim bilgilerine, b. Dönem içinde yönetim kurulunda ve komitelerde görev alan başkan ve üyelerin isimlerine, c. Şirketin bağlı ortaklıklarının faaliyet gösterdiği sektörler ve bu sektörler içerisindeki yerleri hakkında bilgiye, d. Şirket birimlerinin nitelikleri, faaliyet ve performanslarına ilişkin genel açıklamalara ve yıl içinde görülen gelişmelere, e. Yatırımlardaki gelişmeler ve teşviklerden yararlanma durumuna, f. Dönem içinde esas sözleşmede yapılan değişiklikler ve nedenlerine, g. Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu na, h. İlişkili taraf işlemlerine ilişkin bilgilere, i. Finansal tablolarda yer almayan ancak kullanıcılar için faydalı olacak diğer hususlara, j. Şirketin organizasyon, sermaye ve ortaklık yapısına, k. Personel ve işçilere sağlanan menfaatler ve personel sayısı bilgilerine, l. Şirket genel kurulunca verilen izin çerçevesinde yönetim kurulu üyelerinin, Topluluk içi/dışı ayrımı yapılmak suretiyle, dışarıda aldığı görevler hakkında bilgiye, m. Kâr dağıtım politikasına, n. Finansal durum, kârlılık ve borç ödeme durumlarına ilişkin temel rasyolara, o. Şirketin finansman kaynakları ve risk yönetim politikalarına, Mevzuatta belirtilen hususlara ek olarak yıllık faaliyet raporunun ilgili bölümlerinde; a) Yönetim Kurulu üyeleri ve yöneticilerin şirket dışında yürüttükleri görevler hakkında bilgi ve yönetim kurulu üyelerinin bağımsızlığına ilişkin beyanlarına, b) Yönetim Kurulu bünyesinde oluşturulan komitelerin üyeleri, toplanma sıklığı, yürütülen faaliyetleri de içerecek şekilde çalışma esaslarına, c) Yönetim kurulunun yıl içerisindeki toplantı sayısına ve yönetim kurulu üyelerinin söz konusu toplantılara katılım durumuna, d) Şirket faaliyetlerini önemli derecede etkileyebilecek mevzuat değişiklikleri hakkında bilgiye, e) Şirket aleyhine açılan önemli davalar ve olası sonuçları hakkında bilgiye, f) Çalışanların sosyal hakları, mesleki eğitimi ile diğer toplumsal ve çevresel sonuç doğuran şirket faaliyetlerine ilişkin kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetleri hakkında bilgiye yer verilmiştir. BÖLÜM IV - MENFAAT SAHİPLERİ 4.1. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi Şirket menfaat sahiplerinin mevzuat ve karşılıklı sözleşmelerle düzenlenen haklarını garanti altına almıştır. Bunun dışındaki durumlarda, menfaat sahiplerinin çıkarları iyi niyet kuralları çerçevesinde ve Şirket imkânları ölçüsünde korunmaktadır. Hakların ihlâli halinde etkili ve süratli bir tazmin imkânı sağlanmıştır. Menfaat sahipleri, haklarının korunması ile ilgili Şirket politikaları ve prosedürleri hakkında kurumsal internet sitesi de kullanılmak suretiyle yeterli bir şekilde bilgilendirilmektedir. Şirketin kurumsal yönetim uygulamaları, başta çalışanlar olmak üzere tüm menfaat sahiplerinin yasal ve etik açıdan uygun olmayan işlemlere ilişkin kaygılarını yönetime iletmesine imkân verecek yapıdadır. Çalışanlar mevzuata aykırı ve etik açıdan uygun olmayan işlemleri Denetimden Sorumlu Komite ve İç Denetim Birimine iletebilmektedir. Menfaat sahiplerinin, yasalara ya da şirketin etik değerlerine uygun olmadığı düşünülen işlemleri bağımsız yönetim kurulu üyelerinden oluşan Denetimden Sorumlu Komite ye iletebilmeleri amacıyla etik telefon ihbar hattı oluşturulmuştur. Ayrıca, etik@sisecam.com adresi aracılığıyla da şikayetler iletilebilmektedir. Şişecam, detaylı olmamakla birlikte, çalışanlara yönelik yazılı bir tazminat politikasının çerçevesini oluşturmuş ve şirketin internet sitesinden kamuya açıklamıştır. Şirket; çalışanlarla iletişimin artırılması amacıyla kamuoyu tarafından takip edilen hususları da içeren Kurumsal TV yayınının yanı sıra, Şişecam Topluluğu Dergisi ile Teknik Bülten adı altında kurum içi iki periyodik dergi yayınlamaktadır. Ayrıca, kurum içi çalışanların kullanımına sunulan portal aracılığı ile uygulanmakta olan politika, prosedür, talimatlar, sistemlere ilişkin kullanma kılavuzları ve duyurular çalışanların bilgisine sunulmaktadır Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı Şirket çalışanlarının yönetime katılmaları konusunda her türlü iletişim kanalının açık tutulması ve oluşabilecek bütün engellerin ortadan kaldırması esas alınmıştır. Bu amaçla; Genel Müdüre Mesaj, Etik İletişim Hattı ve Elektronik Posta Adresi ile Fikir Fabrikası uygulamaları kullanılmaktadır. Şirket, çalışanlarla sürekli iletişim içerisinde olmak suretiyle, çalışanların ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmakta, çalışanların görüş ve önerilerini iletecekleri platformları ve mekanizmaları oluşturmaktadır. Şirket içerisinde, gerekli durumlarda çalışanlarının katıldığı toplantılar yapılmakta, bu toplantılar şirket üst yönetiminin karar alma sürecinde önemli rol oynamaktadır. Şirketin ilişkide olduğu tüm menfaat sahiplerinin beklenti ve istekleri kurallar çerçevesinde değerlendirilmekte ve sorunlar karşılıklı iletişimle çözümlenmektedir. Öte yandan, söz konusu model ve mekanizmalar esas sözleşmede yer almamakla beraber Şirket yönetimince oluşturulan Şişecamlıların Anayasası nda yer almaktadır

103 4.3. İnsan Kaynakları Politikası Şirketin yazılı insan kaynakları politikası mevcuttur ve bu kapsamda hazırlanan yönetmelikler çalışanların erişimine açık olan portal üzerinden çalışanların bilgisine sunulmuştur. İşe alım ve kariyer plânlamaları yapılırken eşitlik esas alınmış ve saydamlık sağlanmıştır. Konu ile ilgili olarak kurum içinde oluşturulan İnsan Kaynakları Sistemleri Yönetmeliği ve Tanıma Takdir ve Ödüllendirme Sistemi nin ilgili maddeleri esas alınarak faaliyetler gerçekleştirilmektedir. Mevcut tüm işe alım yöntem ve mecralarını etkin kullanarak, üniversite öğrencileri, yeni mezun ve diğer profesyonelleri kazanmak için faaliyet gösteren Seçme ve Yerleşme Bölümü, üniversite ve benzeri kuruluşlarda işveren markası çalışmaları ile bu amacı desteklemektedir. Şirketin Performans Yönetim Sistemi Topluluğun Vizyon, Misyon ve Stratejileri ile bağlantılı olarak çalışmaktadır. Topluluğun 2010 yılında başlattığı Kurumsal Karne uygulaması kişisel hedeflere indirgenmiş olup Başarı Odaklı Performans Kültürü, Başarı Odaklı Kurum Kültürüne dönüştürülmektedir. Performans Yönetim Sistemi nin temeli; çalışana değer yaratarak, çalışanın yarattığı değeri kurumun gelişim ve sürdürülebilirlik hedeflerine hizmet etmesini sağlamak şeklinde belirlenmiştir. Kariyer Gelişim Modülü ile çalışanların beklentileri ve organizasyonun gereksinimleri her yıl düzenli olarak tartışılmakta ve stratejik kariyer haritaları ile grup bazlı kariyer ve yedekleme planları hazırlanmaktadır. İlave olarak saat ve aylık ücretli çalışanların katılabileceği Değerlendirme ve Gelişim Merkezi uygulamaları ile yetkinlik haritaları çıkarılmakta, çalışanlara gelişim planları sunulmaktadır. Şişecam bir yandan ihtiyaç duyulan insan kaynağını bünyesine katmayı hedeflerken, diğer yandan mevcut çalışanlarının bağlılığını yüksek tutup olumlu, eşit ve rekabetçi çalışma ortamı tesis etmeyi amaçlamaktadır yılı içerisinde çalışanlardan özellikle ayrımcılık konusu da dahil olmak üzere herhangi bir şikayet olmamıştır. Çalışanlar ile ilişkiler İnsan Kaynakları Başkanlığı koordinasyonunda yürütülmektedir. Topluluğun ücret yönetim sistemi, ücret piyasası, mevcut ücret yapısı ve ödeme gücü, bireysel performans ve iş kademesi gibi değişkenlerden oluşmaktadır. İstikrarlı yüksek performansı ödüllendiren piyasa koşulları ile uyumlu ve rekabetçi ücret ve yan haklar stratejileri sistemlerin temelini oluşturmaktadır. Ücret ve yan haklar yönetimi, cinsiyet, din, dil, ırk vb. konularda bir ayrım yapılmaksızın işin gerektirdiği bilgi, beceri ve deneyim kriterleri dikkate alınarak gerçekleştirilir. Şirket çalışanlarına; - Güncel, başarıyı ödüllendiren ve rekabetçi bir ücret paketi, - İhtiyaç ve beklentilere göre esnek ve sürdürülebilir yan haklar paketi, - İş ve özel yaşam dengesini gözeten sosyal imkânlar, - Birlikte geliştirilen, iletişime açık ve verimli bir çalışma ortamı, - Küresel liderliği hedefleyen köklü ve yenilikçi, gelişim ve kariyer imkânı sunmaktadır. Şişecam Topluluğunda çalışanların pozisyon bazlı yetkinliklerini, mesleki yeterliliklerini, bireysel öğrenme ve gelişim ihtiyaçlarını desteklemek, yeni pozisyonlara hazırlanmalarını sağlamak üzere eğitim ve gelişim faaliyetleri uygulanmaktadır. Topluluk un kurumsal hedeflerine katkı sağlanması ve insan kaynağı yetkinliklerinin, çalışan bağlılığının geliştirilmesi amacıyla 2015 yılında temelleri atılan Şişecam Akademi, Merkez birimler ve Gruplar ile bir iş ortağı anlayışıyla çalışmakta olup; iş aileleri ve pozisyonlar bazında sunduğu eğitim, gelişim olanaklarını 2016 yılı içerisinde de zenginleştirerek ve yaygınlaştırarak sürdürmüştür. Bu kapsamda Global Liderlik Modeli temel alınarak oluşturulan Liderlik Okulu, Müdür, Şef ve Teknisyen/Ustabaşı kademelerinde görev yapmakta olan 450 çalışana ulaşmış; ilk yurtdışı uygulaması ise Rusya da 2016 sonbaharında başlatılmıştır. Satış Temsilcileri ve Satış Şeflerine yönelik Satış Okulu ve geleceğin stratejik insan kaynakları çalışanlarını geliştirecek İnsan Kaynakları Sertifika Programı, Mühendisler ve bu yıl Şefleri de kapsayan Cam Okulu 2016 yılı içerisinde gerçekleştirilen faaliyetler arasındadır. İç Eğitmenlik Sertifika Programı ile Topluluğun değerli bilgi birikiminin hem yeni hem de mevcut çalışanlarımıza aktarılması amaçlanmakta ve bu çerçevede dış firmalar tarafından gerçekleştirilen bazı eğitimlerin iç eğitmenler tarafından verilmesi hedeflenmektedir. Ekosistemimizde yer alan paydaşlarımızın gelişimini desteklemek amacıyla Düzcam ve Cam Ev Eşyası Bayi Eğitimleri Boğaziçi Üniversitesi işbirliği ile gerçekleştirilerek Şişecam Akademi uygulamaları içinde yer almıştır. Yukarıda bahsi geçen Okul ve Programlara ilave olarak; Tedarik Zinciri Okulu, Pazarlama Okulu ve Mali İşler Sertifika Programı projelerinin de hazırlık aşamaları tamamlanmış, yeni yılda hayata geçirilmesi planlanmaktadır. Eğitim teknolojileri alanına yapılan yatırımlar neticesinde Topluluk bünyesinde e-öğrenme modülleri iç üretimine başlanmıştır. Karma eğitim metotları ile eğitim ve gelişim etkinlikleri daha yüksek bir oranda sınıf içi uygulamaların dışına taşınmış ve bilgiye daha kolay ulaşılması sağlanmıştır. Bu çerçevede sınıf eğitimleri ve çalışanlarımızın özel ilgi alanlarını destekleyen gelişim kaynakları, kitap özetleri, videolar Akademi Portalı üzerinden paylaşılmıştır. İlk defa oyunlaştırma tekniği kullanılarak Ajan 4141 eğitimi hazırlanmış ve yüksek katılım sağlanmıştır yılında beyaz yaka çalışanlara 38 tane e-öğrenme modülü açılmış, toplam kişilik katılım sağlanmıştır yılında beyaz yaka çalışanlar için kişi başı eğitim 31,6 saat; mavi yaka çalışanlar için kişi başı eğitim 20,7 saat olarak gerçekleşmiştir. Topluluk genelinde 10 fabrikanın dâhil olduğu 1 grup toplu iş sözleşmesi ile 2 işletme ve 3 işyeri olmak üzere yurt içinde toplam 6 toplu iş sözleşmesi, yurt dışında ise Bulgaristan da bulunan Trakya Glass Bulgaria EAD, Şişecam Automotive Bulgaria EAD, Paşabahçe Bulgaria EAD, Rusya da OOO Posuda, Romanya da Glass Corp S.A., Bosna-Hersek te Soda Lukavac D.O.O ile Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. ve Macaristan da Richard Fritz Kft. İş yeri toplu iş sözleşmeleri akdedilmektedir. Bu toplu iş sözleşmelerinin yürürlük süreleri 1 ile 3 yıl arasında değişmektedir. Topluluğa ait işyerlerinde örgütlü olan Kristal-İş, T. Çimse-İş, Selüloz-İş ve Petrol-İş Sendikaları ile toplu iş sözleşmelerinin tatbikatı, endüstri ilişkileri ve verimliliğin artırılması konularında koordinasyon toplantıları gerçekleştirilmektedir. Benzer şekilde yurtdışındaki işyerlerinde örgütlü olan sendikalar ile de koordinasyon çalışmaları yürütülmektedir. İş Sağlığı ve Güvenliği (ISG) kültürünün benimsenmesi çalışmaları fabrikalarda yürütülen davranış değişimini hedefleyen projelerle devam etmektedir. İSG kültürünün devamlılığı konusunda her sene mavi yakalı çalışanların ailelerini de kapsayan resim yarışması gelenekselleşmiş şekilde yapılmaktadır. İş kazaları takip sistemi ile fabrikalarda oluşan tüm kazaların kök sebep analizlerini yapacak veriler sistemde toplanmaktadır. Sistemde toplanan veriler ile yıllık olarak Şişecam İş Kazaları Raporu hazırlanmaktadır. Ayrıca her iş kazasından sonra ve OHSAS 18001, iç ve dış tetkik, yönetimsel vb. sebeplerle ortaya çıkan olumsuzlukları gidermek için planlanan Düzeltici Önleyici Faaliyetler (DÖF), mali boyutlarını da kapsayacak bir biçimde kayıt edilebileceği sistem kullanılma açıktır yılından beri Topluluk Endüstri İlişkileri Direktörlüğü koordinasyonunda yapılan fabrika İSG denetimleri, İç Denetim Başkanlığı ile birlikte yapılmaya başlanmıştır. Yönetim ve satış merkezleri de dahil tüm işyerlerini ve birimlerini kapsayan İş Kazaları takip sistemi, SAP sistemi ile entegre biçimde çalışmaktadır. Projenin diğer bir ayağı olan DÖF sistemi ise (düzeltici/önleyici faaliyet sistemi) OHSAS 18001, iç ve dış tetkik, yönetimsel vb. sebeplerle ortaya çıkan, iş kazası tehlikesi yaratan tüm uygunsuzlukların sistemli ve doğru bir şekilde, mali boyutlarını da kapsayacak bir biçimde giderilmesini amaçlamaktadır. Fabrika İSG denetimleri, İç Denetim Başkanlığı ile birlikte yapılmaya başlanmıştır. Üst Yönetim tarafından başlatılan örnek fabrika incelemeleri de Topluluk genelinde İSG uygulamalarının yerleşmesine katkıda bulunmaktadır. Şişecam İş Sağlığı ve Güvenliği kültürünün geliştirilmesi için davranış değişimine yönelik projeler hem yurtiçi hem yurtdışı fabrikalarda yapılmaktadır Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk Şirket Yönetim Kurulu nun 28 Temmuz 2010 tarih ve 49 sayılı kararı ile dürüstlük, şeffaflık, gizlilik, tarafsızlık ve yasalara uyum genel ilkeleri çerçevesinde düzenlenen Şişecam Topluluğu Etik Kuralları yürürlüğe alınmış ve tüm Topluluk çalışanlarının, müşteriler, tedarikçiler, hissedarlar ve diğer paydaşlar ile olan ilişkilerine yön verecek, rehber mahiyetinde düzenlemeler hayata geçirilmiş, anılan kurallar 28 Mart 2013 tarih ve 33 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 28 Haziran 2016 ve 59 sayılı kararları ile dönemin ihtiyaçlarına göre güncellenmiştir. Şişecam ın etik kuralları kurumsal internet sitesinden de kamuya duyurulmuştur. İç Denetim Başkanlığı tarafından dönemsel olarak etik denetimleri yapılmakta ve Topluluk genelinde Etik Kurallar a uyum seviyesi gözden geçirilmektedir. Şişecam Topluluğu nun kültürel değerleri korumak amacıyla bir araya getirdiği ve yaklaşık 3500 senelik bir tarihin yansıması olan 520 adet eski cam eserden oluşan koleksiyonu, İstanbul Arkeoloji Müzesi ne kayıtlı olup, Şişecam Genel Merkezi ndeki özel müze alanında sergilenmektedir. Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi nin Cam Salonu, 1985 yılında Şişecam sponsorluğunda ziyarete açılmış olup, tarih severlerin hizmetine girmiştir. Şişecam Topluluğu nun kültürel mirası koruma ve gelecek kuşaklara aktarma misyonu doğrultusunda Anadolu daki tarih ve kültür birikiminin cama yansıtıldığı Tarih-Kültür-Cam koleksiyonlarının ilki 1999 yılında Paşabahçe Mağazaları nda yerini almıştır. Her biri sınırlı sayıda üretilen koleksiyon ürünlerinden bugüne kadar 500 e yakın farklı ürün geliştirilmiştir. Bu kapsamda, Osmanlı, Camda Mavi-Beyaz, Camda Sanatlı Yazı, Mineli Camlar, Mozaik, Anadolu Medeniyetleri, 7, Aşure, İstanbul, Kristalin Çiniler, Konuşan Paralar/Sikkeler ve Zevk-i Selim olmak üzere bugüne kadar toplam 12 koleksiyon hayata geçirilmiştir. Tarih-Kültür-Cam Koleksiyonları ndan farklı olarak Paşabahçe Mağazaları, Paşabahçe nin 80 inci yılını kutladığı 2015 yılında, Omnia isimli yeni bir koleksiyon çıkarmıştır. Omnia Koleksiyonu ile Çeşm-i Bülbül, Beykoz, nazarlık gibi geleneksel cam ev eşyası ürünleri modern bir çizgide yorumlanarak cam tutkunlarının beğenisine sunulmuştur. Şişecam, çalışanlarına ve çalışanlarının öğrenim gören çocuklarına Eğitim Teşvik Bursu vermektedir. Bu kapsamda, 2016 yılında TL burs verilmiştir. Mersin deki Kazanlı sahili, nesli tehlike altında olan deniz kaplumbağalarının dünyadaki en önemli yumurtlama alanlarından biri olarak öne çıkmaktadır. Soda Sanayii A.Ş. ve Mersin Üniversitesi işbirliğiyle 2007 yılından bu yana sürdürülen Mersin İli, Kazanlı Kumsalı Deniz Kaplumbağası Popülasyonlarının Araştırılması, İncelenmesi ve Korunması Projesi kapsamında, nesli tehlikede olan Caretta Caretta ve Chelonia Mydas kaplumbağalarının yuva alanlarının korunması sağlanmaktadır. Gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda 2007 yılından bu yana yuva sayısı istikrarlı bir oranda artmış, 2016 yılında tespit edilen 1705 deniz kaplumbağası yuvası ile rekor sayıya ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra yürütülen bilinçlendirme çalışmaları yoluyla bölge halkının konuyla ilgili bilgilendirilmesi ve nesli tehlike altında olan deniz kaplumbağalarının korunması kapsamındaki çalışmalar sürdürülmüştür. Soda Sanayii A.Ş. çalışanlarının katılımı ve Mersin Üniversitesi öğretim görevlilerinin işbirliğiyle 19 Mayıs 2016 tarihinde düzenlenen Kazanlı Sahili Bahar Temizliği etkinliğinde, kaplumbağaların yaşam alanları 500 kişilik bir gönüllü ekip tarafından temizlenmiştir. Şişecam Topluluğu tarafından ÇEVKO Vakfı ve yerel yönetimlerle yapılan işbirliğiyle 2011 yılından bu yana sürdürülen Cam Yeniden Cam Projesi, Türkiye nin en kapsamlı sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk projelerinden biridir. Proje ile cam ambalaj geri dönüşümü konusunda farkındalık yaratılması ve toplumun bilinçlendirilmesi, cam ambalaj atıklarının toplama altyapısının geliştirilmesi, cam ambalaj atıklarının toplanarak işlendiği tesislerin modernize edilmesi ve evsel atıklara karışan cam ambalaj atıklarının düzenli depolama öncesinde ayrıştırılması hedeflenmektedir. Proje kapsamında bugüne kadar ilköğretim öğrencisine geri dönüşüm konusunda eğitimler verilmiş, adet kumbara hibe edilmiş ve ton cam ambalaj atığının geri dönüşümü sağlanmıştır. Cam geri dönüşümü konusunda toplumsal farkındalığı artırmak amacıyla yıl boyunca çeşitli iletişim aktiviteleri düzenlenmiş, cam geri dönüşümünün sürdürülebilir bir gelecek için önemi vurgulanmıştır. Şişecam tarafından Çayırova Yelken İhtisas Spor Kulübü Derneği adı altında kurulan Şişecam Çayırova Spor Kulübü, gençleri spora yönlendirmek, spor terbiyesi ile beden ve ahlaki kabiliyetlerinin gelişimine katkıda bulunmak amacıyla 1982 yılında Çayırova Sosyal Tesisleri nde faaliyetlerine başlamış ve 1984 yılında Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü nezdinde federe kulüp statüsünü elde etmiştir

104 Bugün yaklaşık 120 kişilik sporcu ve yönetici kadrosuyla yelken, kürek ve kano dalında genç sporcular yetiştirerek ülke sporuna katkı sağlayan Kulüp, her üç dalda da 2016 boyunca birçok başarı elde etmesinin yanı sıra Milli Takım a Kürek Şubesi ile beş sporcu ve bir antrenör, Kano Şubesi ile ise üç sporcu ve bir antrenör vermiştir. BÖLÜM V. YÖNETİM KURULU 5.1. Yönetim Kurulunun Yapısı ve Oluşumu Yönetim Kurulu; aldığı stratejik kararlarla, Şirketin risk, büyüme ve getiri dengesini en uygun düzeyde tutarak akılcı ve tedbirli risk yönetimi anlayışıyla Şirketin öncelikle uzun vadeli çıkarlarını gözetmekte, Şirketi bu prensiplerle idare ve temsil etmektedir. Yönetim kurulu Şirketin stratejik hedeflerini tanımlamış, ihtiyaç duyacağı insan ve finansal kaynaklarını belirlemiş ve Şirket yönetiminin performansını denetlemektedir. Şirket faaliyetlerinin mevzuata, esas sözleşmeye, iç düzenlemelere ve oluşturulan politikalara uygunluğunu da gözetmektedir. Yönetim Kurulu; üyelerinin verimli ve yapıcı çalışmalarına, hızlı ve rasyonel kararlar almalarına ve komitelerin oluşumuna ve çalışmalarını etkin bir şekilde organize etmelerine imkân sağlayacak şekilde belirlenmektedir. Yönetim Kurulu nda icrada görevli olan ve olmayan üyeler bulunmaktadır. İcrada görevli olmayan Yönetim Kurulu üyesi, Yönetim Kurulu üyeliği haricinde Şirket te başkaca herhangi bir idari görevi bulunmayan ve Şirket in günlük iş akışına ve olağan faaliyetlerine müdahil olmayan kişidir. Yönetim Kurulu üyelerinin çoğunluğu icrada görevli olmayan üyelerden oluşmaktadır. Genel Müdür Prof. Dr. Ahmet Kırman İcracı üye olarak Yönetim Kurulu nda bulunmaktadır. Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür aynı kişi değildir. Yönetim Kurulu nda Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri nde öngörülen bağımsızlık kriterlerine uygun üç bağımsız üye bulunmaktadır. Bağımsız üyeler, Kurumsal yönetim ilkelerinde öngörülen süreçlere uygun olarak 12 Ocak 2016 tarihinde belirlenmiş ve aynı tarihte Yönetim Kuruluna sunulmuştur. Yönetim Kurulumuzun 19 Ocak 2016 tarihli toplantısında da uygun bulunan bağımsız üyelerin seçimine ilişkin olarak, SPK nın 5 Şubat 2016 tarih E.1446 sayılı yazıları ile olumsuz görüş bildirilmemiştir. Bu kapsamda belirlenen bağımsız üyeler ile bağımsız olmayan Yönetim Kurulu üyeleri, 2016 yılına ilişkin olarak 25 Mart 2016 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı nda 1 yıl için seçilmiştir. Yönetim Kurulu üyelerinin 1 yıllık görev sürelerinin, 30 Mart 2017 tarihinde yapılacak olağan genel kurul toplantı tarihinde sona erecek olması nedeniyle, anılan olağan genel kurul toplantısında yönetim kurulu üyeleri için seçim yapılacaktır. Yönetim Kurulu üyelerinin özgeçmişleri faaliyet raporumuzun ilgili bölümünde ve Şirket in kurumsal internet sitesinde kamuya açıklanmış olup, bu dönemde, bağımsız üyelerin bağımsızlıklarını ortadan kaldıran bir durum ortaya çıkmamıştır. Bu hususa ilişkin bağımsız üyelerin beyanları aşağıda sunulmuştur. BAĞIMSIZLIK BEYANI Yönetim Kurulu Başkanlığı na Yönetim Kurulu üyesi olarak Sermaye Piyasası Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğ, İlke Kararı ve sair düzenlemeler ile Şirketiniz Esas Sözleşmesi ile belirlenen Bağımsız Yönetim Kurulu üyeliği koşullarını halen taşıdığımı; söz konusu bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıktığı takdirde bu durumu gerekçesi ile birlikte Kamuyu Aydınlatma Platformunda açıklanmak üzere derhal Yönetim Kurulu Başkanlığınıza ve eş anlı olarak, Sermaye Piyasası Kurulu na yazılı olarak bildireceğimi ve Yönetim Kurulunuzun kararı doğrultusunda hareket ederek Kurumsal Yönetim İlkelerinin maddesinde öngörülen hususlara uyacağımı beyan ederim. Saygılarımla, Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu 6 Mart 2017 BAĞIMSIZLIK BEYANI Yönetim Kurulu Başkanlığı na Yönetim Kurulu üyesi olarak Sermaye Piyasası Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğ, İlke Kararı ve sair düzenlemeler ile Şirketiniz Esas Sözleşmesi ile belirlenen Bağımsız Yönetim Kurulu üyeliği koşullarını halen taşıdığımı; söz konusu bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıktığı takdirde bu durumu gerekçesi ile birlikte Kamuyu Aydınlatma Platformunda açıklanmak üzere derhal Yönetim Kurulu Başkanlığınıza ve eş anlı olarak, Sermaye Piyasası Kurulu na yazılı olarak bildireceğimi ve Yönetim Kurulunuzun kararı doğrultusunda hareket ederek Kurumsal Yönetim İlkelerinin maddesinde öngörülen hususlara uyacağımı beyan ederim. Saygılarımla, Halit Bozkurt Aran 6 Mart 2017 BAĞIMSIZLIK BEYANI Yönetim Kurulu Başkanlığı na Yönetim Kurulu üyesi olarak Sermaye Piyasası Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğ, İlke Kararı ve sair düzenlemeler ile Şirketiniz Esas Sözleşmesi ile belirlenen Bağımsız Yönetim Kurulu üyeliği koşullarını halen taşıdığımı; söz konusu bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıktığı takdirde bu durumu gerekçesi ile birlikte Kamuyu Aydınlatma Platformunda açıklanmak üzere derhal Yönetim Kurulu Başkanlığınıza ve eş anlı olarak, Sermaye Piyasası Kurulu na yazılı olarak bildireceğimi ve Yönetim Kurulunuzun kararı doğrultusunda hareket ederek Kurumsal Yönetim İlkelerinin maddesinde öngörülen hususlara uyacağımı beyan ederim. Saygılarımla, Mehmet Öğütcü 6 Mart

105 Yönetim Kurulu üyelerinin seçildiği Genel Kurul toplantılarını müteakip, görev bölümüne ilişkin karar alınmak suretiyle Yönetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kurulu Başkan Vekili belirlenmektedir. Şirket in mevcut Yönetim Kurulu nda aşağıda yer alan tabloda isimleri belirtilen 1 icracı ve 8 icracı olmayan üye bulunmaktadır. Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerinin Şirket in faaliyet konusuna giren işleri bizzat veya başkaları adına yapmaları ve bu tür işleri yapan şirketlere ortak olabilmeleri hususunda Türk Ticaret Kanunu 395. ve 396. maddeleri kapsamında Genel Kurul dan onay alınmaktadır. Yönetim Kurulu üyeleri her türlü etkiden uzak olarak görüşlerini özgürce aktarabilmekte ve ifade edebilmektedir. Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca Şirket Yönetim Kurulu nda kadın üye olarak Zeynep Hansu Uçar ile İzlem Erdem bulunmakta olup, yönetim kurulunda kadın üye oranı için % 25 ten az olmamak kaydıyla bir hedef oran ve hedef zaman belirlenmemiş, bu hedeflere ulaşmak için henüz bir politika oluşturulmamıştır. Şirketin bu yöndeki politikası dönemsel olarak ve gereksinimler doğrultusunda değerlendirilmektedir. Şirket in bağlı ortaklıkları ve iştirakleri mevcuttur. Şirket Yönetim Kurulu üyelerinin bu şirketlerin yönetiminde de yer almalarının, Topluluk menfaatine olacağı düşünülerek, Şirket dışındaki bu görevleri alması sınırlandırılmamış olup, yönetim kurulu üyelerinin şirket dışındaki görevleri aşağıda belirtilmiştir. Adı Soyadı Görevi Son Durum İtibarıyla Ortaklık Dışında Aldığı Görevler Hakkı Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Kırman Yönetim Kurulu Başkan Vekili Genel Müdür Anadolu Cam San. A.Ş., Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş., Trakya Cam San. A.Ş., Soda Sanayi A.Ş., Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Trakya Glass Bulgaria EAD, Trakya Investment B.V., Fritz Holding GmbH, Anadolu Cam Investment B.V., OOO Ruscam Glass, OOO Ruscam Glass Packaging Holding, OOO Ruscam Management Company, Balsand B.V., TRSG Autoglass Holding B.V., Şişecam Chem Investment B.V., SC Glass Trading B.V., Paşabahçe Investment B.V., Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş., OOO Posuda, AC Glass Holding B.V. Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Magemizoğlu Üye Türkiye İş Bankası A.Ş. 1. Genel Müdür Yardımcılığı, Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı, Milli Reasürans T.A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu Üye Trakya Cam San. A.Ş. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi, Alexander von Humbold Derneği Bursiyerleri Başkanı, Yıldız Teknik Üniversitesi Üniversite Yönetim Kurulu Üyesi Halil Bozkurt Aran Üye Trakya Cam San. A.Ş. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi, TEPAV Ticaret Çalışmaları Merkezi nin direktörlüğü, The Bretton Woods Komitesi üyesi Zeynep Hansu Uçar Üye Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş., Anadolu Cam San. A.Ş., Paşabahçe Cam San.ve Tic. A.Ş., Trakya Cam San. A.Ş., Yönetim Kurulu Üyesi, Camiş Yatırım Holding A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Sabahattin Günceler Üye Yok Mehmet Öğütcü Üye Global Resources Partnership Başkanı, The Bosphorus Energy Club İcra Başkanı, Genel Energy plc ve Saudi Crown Investment Holding Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi, Energy Charter teşkilatının Asya-Pasifik ve Ortadoğu/Körfez bölgeleri Özel Elçisi, Windsor Energy Grup, European Policy Forum, The Oil Council ve Beijing Energy Club Uluslararası Danışma Kurulu Üyesi. İzlem Erdem Üye Türkiye İş Bankası A.Ş. İktisadi Araştırmalar Bölümü Müdürü, İş Portföy Yönetimi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Vekili 5.2. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları Yönetim Kurulu, her genel kurul toplantısını takiben bir başkan ve bir başkan vekili seçer. Ancak, başkan ve/veya başkan vekilinin herhangi bir nedenle işbu görevden ayrılmaları halinde, Yönetim Kurulu boşalan yerler için yeniden seçim yapar. Başkan ın bulunmadığı zamanlarda, Yönetim Kurulu na Başkan Vekili başkanlık eder. Başkan Vekili de yoksa Yönetim Kurulu na o toplantı için kendi arasından seçeceği bir geçici başkan başkanlık eder. Yönetim Kurulu nun toplantı gün ve gündemi, Başkan tarafından belirlenir. Başkan ın bulunmadığı durumlarda bu sorumlulukları Başkan Vekili yerine getirir. Ancak, toplantı günü Yönetim Kurulu kararı ile de belirlenebilir. Yönetim Kurulu, Şirket işi ve işlemleri lüzum gösterdikçe toplanır. Ancak, en az ayda bir defa toplanması mecburidir. Dönem içinde Yönetim Kurulu nca alınan karar sayısı 114 olup, kararlar mevcudun oybirliği ile alınmıştır. Alınan kararlara muhalif kalan yönetim Kurulu üyesi olmamıştır. Yönetim Kurulu kararlarını alırken Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuattaki düzenlenen toplantı ve karar nisapları dikkate alınmaktadır. Yönetim Kurulu toplantısı gündeminde yer alan konular ile ilgili bilgi ve belgeler, eşit bilgi akışı sağlanmak suretiyle, toplantıdan yeterli zaman önce Yönetim Kurulu üyelerinin incelemesine sunulmaktadır. Yönetim Kurulu üyeleri toplantıdan önce, Yönetim Kurulu Başkanı na gündemde değişiklik önerisinde bulunabilirler. Toplantıya katılamayan ancak görüşlerini yazılı olarak Yönetim Kurulu na bildiren üyenin görüşleri diğer üyelerin bilgisine sunulmaktadır. Yönetim Kurulu nda her üyenin bir oy hakkı vardır. Yönetim Kurulu toplantılarında gündemde yer alan konular açıkça ve her yönü ile tartışılmaktadır. Yönetim Kurulu üyelerinin, 2016 yılında gerçekleştirilen Yönetim Kurulu toplantılarına katılma oranı %99,32 dir. Bağımsız Yönetim Kurulu üyeleri kendi seçimlerinde oy kullanmamışlardır. Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim Kurulu toplantılarına icracı olmayan üyelerin etkin katılımını sağlama yönünde en iyi gayreti göstermektedir. Yönetim Kurulu üyelerinin toplantılarda muhalif kaldığı konulara ilişkin makul ve ayrıntılı karşı oy gerekçeleri karar zaptına geçirilmektedir. Karşı oy kullanan üyelerin ayrıntılı gerekçeleri kamuya açıklanır. Ancak, 2016 yılında gerçekleştirilen Yönetim Kurulu toplantılarında bu türde bir muhalefet veya görüş beyan edilmediğinden kamuya açıklama yapılmamıştır. Yönetim Kurulu toplantıları genellikle Şirket merkezinde yapılmakta olup, önemli nitelikteki Yönetim Kurulu Kararları KAP aracılığıyla kamuya duyurulmakta ve kamuya duyurulan metin, Şirket kurumsal internet sitesinde de yayınlanmaktadır. Yönetim Kurulu üyelerinin yetki ve sorumlulukları Esas Sözleşme de açıkça belirtilmiştir. Yetkiler, Türk Ticaret Kanunu nun 367 ve 371. maddeleri gereğince Yönetim Kurulumuzun 20 Kasım 2014 tarih ve 122 sayılı kararı ile hazırlanan ve 27 Kasım 2014 tarihinde tescil 3 Aralık 2014 tarihinde de ilan edilen iç yönergede belirtilen esaslara uygun olarak kullanılmaktadır. Yönetim Kurulu; Şirket ile pay sahipleri arasında etkin iletişimin korunmasında, yaşanabilecek anlaşmazlıkların giderilmesine yönelik olarak Yatırımcı İlişkileri Bölümü ile yakın işbirliği içerisinde olur ve bu uyuşmazlıkların giderilmesinde öncü rol oynar Yönetim Kurulunda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı Yönetim Kurulu nun görev ve sorumluluklarının sağlıklı olarak yerine getirilmesi amacıyla Kurul bünyesinde Kurumsal Yönetim Komitesi, Denetimden Sorumlu Komite ve Riskin Erken Saptanması Komitesi kurulmuştur. Komitelerin görev alanları, çalışma esasları ve hangi üyelerden oluşacağı Yönetim Kurulu tarafından belirlenmiş ve Şirketin internet sitesinde kamuya açıklanmıştır. Denetimden Sorumlu Komite nin tamamı bağımsız Yönetim Kurulu üyeleri arasından seçilmiştir. Kurumsal Yönetim ve Riskin Erken Saptanması Komitelerinin başkanları da bağımsız Yönetim Kurulu üyeleridir. Kurumsal Yönetim Komitesi beş, Riskin Erken Saptanması Komitesi beş, Denetimden Sorumlu Komite ise üç üyeden oluşmaktadır. Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür komitelerde yer almamaktadır. Kurumsal yönetim ilkeleri gereği Kurumsal Yönetim Komitesi nde bulunan Yatırımcı İlişkileri Bölümü yöneticisi hariç, komitelerde icracı üye görev yapmamaktadır. Yönetim Kurulu ndan, bağımsızlık özelliklerini taşımayan bir üye iki komitede birden görev almaktadır. Komitelerin görevlerini yerine getirmeleri için gereken kaynak ve destek Yönetim Kurulu tarafından sağlanmaktadır. Komiteler, gerekli gördükleri yöneticiyi toplantılarına davet edebilmekte ve görüşlerini alabilmektedirler. Komitelerin toplanma sıklıkları yeterlidir ve yaptıkları tüm çalışmalar yazılı hale getirilmiş ve kayıtları tutulmuştur. Çalışmaları hakkındaki bilgiler ve toplantı sonuçlarını içeren raporlar Yönetim Kurulu na sunulmaktadır. Denetimden Sorumlu Komite; şirketin muhasebe sistemi, finansal bilgilerinin kamuya açıklanması, bağımsız denetimi ve iç kontrol ve iç denetim sisteminin işleyişinin ve etkinliğinin gözetimini yapmakta, şirketin muhasebe ve iç kontrol sistemi ile bağımsız denetimiyle ilgili olarak şirkete ulaşan şikâyetlerin incelenmesi, sonuca bağlanması, şirket çalışanlarının, şirketin muhasebe ve bağımsız denetim konularındaki bildirimlerinin gizlilik ilkesi çerçevesinde değerlendirilmesi konularında uygulanacak yöntem ve kriterleri belirlemekte, kendi görev ve sorumluluk alanıyla ilgili tespitlerini ve konuya ilişkin değerlendirme ve önerilerini Yönetim Kurulu na yazılı olarak bildirmekte ve kamuya açıklanacak yıllık ve ara dönem finansal tabloların şirketin izlediği muhasebe ilkeleri ile gerçeğe uygunluğuna ve doğruluğuna ilişkin değerlendirmelerini, Şirketin sorumlu yöneticileri ve bağımsız denetçilerinin görüşlerini alarak, kendi değerlendirmeleriyle birlikte Yönetim Kurulu na yazılı olarak bildirmektedir. Denetimden Sorumlu Komite üyeleri Kurumsal Yönetim İlkeleri tebliğinde belirtilen niteliklere sahiptir. Denetimden Sorumlu Komite nin faaliyetleri ve toplantı sonuçları hakkında yıllık faaliyet raporunda açıklama yapılmıştır. Denetimden Sorumlu Komite, 2016 yılı içerisinde 16 adet toplantı gerçekleştirmiştir. Bağımsız denetim kuruluşunun seçim süreci, Denetimden Sorumlu Komite nin bağımsız denetim kuruluşlarının yetkinlik ve bağımsızlık koşullarını da dikkate alarak uygun gördüğü denetim firmasını Yönetim Kurulu na önermesi biçiminde gerçekleşmektedir

106 Kurumsal Yönetim Komitesi, Şirkette kurumsal yönetim ilkelerinin uygulanıp uygulanmadığını, uygulanmıyor ise gerekçesini ve bu prensiplere tam olarak uymama dolayısıyla meydana gelen çıkar çatışmalarını tespit etmekte ve Yönetim Kurulu na kurumsal yönetim uygulamalarını iyileştirici tavsiyelerde bulunmaktadır. Ayrıca, Yatırımcı İlişkileri Bölümü nün çalışmalarını gözetmektedir. Kurumsal Yönetim Komitesi, 2016 yılı içerisinde 5 adet toplantı gerçekleştirmiştir. Aday Gösterme Komitesi ve Ücretlendirme Komitesi kurulmamış olup bu komitelerin görevleri Kurumsal Yönetim Komitesi nin çalışma esaslarına dâhil edilmiştir. Yönetim Kurulu bağımsız üyelikleri için gelen adaylık teklifleri, adayların ilgili mevzuat kapsamında bağımsızlık ölçütlerini taşıyıp taşımaması dikkate alınarak değerlendirilmiş, bu değerlendirmeler rapora bağlanmıştır. Tüm Yönetim Kurulu üyelikleri için uygun adayların saptanması, değerlendirilmesi ve eğitilmesi konularında şeffaf bir sistemin oluşturulması ve bu hususta politika ve stratejiler belirlenmesi konularında çalışmaların yapılması ile Yönetim Kurulu nun yapısı ve verimliliği hakkında düzenli değerlendirmelerin yapılması ve bu konularda yapılabilecek değişikliklere ilişkin Yönetim Kurulu na tavsiyelerde bulunma işlevleri çalışma esaslarında komitenin görevleri olarak belirlenmiştir. Yönetim Kurulu üyelerinin ve idari sorumluluğu bulunan yöneticilerin ücretlendirme esaslarının belirlendiği şirket ücret politikası oluşturulmuş ve kurumsal internet sitesinde kamuya açıklamıştır. Riskin Erken Saptanması Komitesi, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin alınması ve riskin yönetilmesi amacıyla çalışmalar yapmakta, Topluluk şirketlerinin risk yönetim sistemlerini gözden geçirerek rapora bağlamaktadır. Riskin Erken Saptanması Komitesi, 2016 yılı içerisinde 10 adet toplantı gerçekleştirmiştir. Denetimden Sorumlu Komite, Riskin Erken Saptanması Komitesi ve Kurumsal Yönetim Komitesi toplantılarına ilişkin bildirimler, usulüne uygun olarak Yönetim Kurulu na yapılmıştır. Kurumsal Yönetim İlkelerinde Denetimden Sorumlu Komite üyelerinin tamamının, diğer komitelerin ise başkanlarının bağımsız üyelerden oluşmasının öngörülmesi, Yönetim Kurulu bünyesinde de üç bağımsız üye bulunması nedeniyle, bir Yönetim Kurulu üyesinin birden fazla komitede görev almasını zorunlu hale getirmiştir. Denetimden Sorumlu Komite; Başkan Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu (bağımsız), Halit Bozkurt Aran (bağımsız) ve Mehmet Öğütcü (bağımsız) Kurumsal Yönetim Komitesi; Başkan Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu (bağımsız), Zeynep Hansu Uçar, Sabahattin Günceler, İzlem Erdem ve Hande Özbörçek Kayaer. Riskin Erken Saptanması Komitesi; Başkan Prof. Atilla Murat Demircioğlu (bağımsız), Mahmut Magemizoğlu (20 Aralık 2016 tarihi itibarıyla istifa ederek ayrılan Sayın İlhami Koç un yerine 21 Aralık 2016 tarihi itibarıyla Sayın Mahmut Magemizoğlu nun ilk genel kurulun onayına sunulmak üzere Türk Ticaret Kanunu nun 363. Maddesi gereğince Yönetim Kurulu üyeliğine seçilmiştir.), Halit Bozkurt Aran (bağımsız), Zeynep Hansu Uçar ve Mehmet Öğütcü (bağımsız) Risk Yönetimi ve İç Kontrol Mekanizması Finansal krizler, yoğunlaşan devletlerarası çıkar çatışmaları, jeopolitik faktörlerin tetiklediği güvenlik sorunları, dördüncü endüstri devrimi olarak da adlandırılmakta olan teknolojik gelişmeler, iklim değişikliğinin dramatik sonuçları ve toplumsal sorunlar dünyayı, geçmişten farklı siyasi, ekonomik ve çevresel riskler barındıran bir yer haline getirmiştir. Küresel risklerin; kişilerin, şirketlerin ve devletlerin hayatını yeni ve alışılmadık şekillerde etkilemeye başlıyor olması tüm dünyada risklere bakış açısını farklılaştırmış, bir disiplin olarak risk yönetiminin önemini büyük ölçüde artırmıştır. Bu kapsamda geçmiş yıllarda olduğu gibi 2016 yılında da risk yönetimi ve iç denetim süreçlerinin etkinliği sürekli olarak gözden geçirilmiş, kurumsal yönetimin önemli unsurlarını oluşturan söz konusu iki fonksiyon daha geniş bir perspektifle ve daha etkin bir şekilde yönetilmiştir. Bu yapı kapsamında, Topluluğumuz mevcut ve potansiyel riskleri proaktif bir yaklaşımla ele almakta ve denetim faaliyetlerini risk odaklı bir bakış açısı ile sürdürmektedir. Şişecam Topluluğu nda risk yönetimi ve iç denetim faaliyetleri, Ana şirket bünyesinde yapılandırılmıştır. Faaliyetler, Topluluğun temel iş alanlarını yöneten Grup Başkanlıkları ile koordinasyon içerisinde, Ana Şirket Yönetim Kurulu na bağlı olarak yürütülmekte, halka açık şirketlerimiz bünyesinde yapılandırılan Riskin Erken Saptanması Komitesi, Denetimden Sorumlu Komite ve Kurumsal Yönetim Komitesi ile yapılan düzenli ve planlı toplantıların sonuçları Yönetim Kurullarına mevzuata uygun şekilde raporlanmaktadır. Kurumsal bir yapının tesis edilmesi, paydaşlara gereken güvencenin sağlanması, Topluluğun maddi ve maddi olmayan varlıklarının, kaynaklarının ve çevrenin korunması, belirsizliklerden kaynaklanan kayıpların en aza indirilmesi ve olası fırsatlardan en yüksek faydanın sağlanması amacıyla yapılan çalışmalar esnasında, iç denetim ve risk yönetimi fonksiyonlarının birbirleri ile olan iletişimi en üst seviyede tutulmakta ve karar verme sürecinin desteklenmesi ve yönetim etkinliğinin artırılması hedeflenmektedir. Şişecam Topluluğunda Risk Yönetimi: Şişecam Topluluğu nda risk yönetimi faaliyetleri kurumsal risk yönetimi prensipleri esas alınarak sürdürülmekte, bütünsel ve proaktif bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Topluluk, gerek küresel gelişmelerin yarattığı belirsizlikleri daha etkin yönetebilmek, gerekse söz konusu koşulların sonuçlarından birisi olarak ortaya çıkan keskin iç ve dış rekabet ortamında paydaşlarına sağladığı risk güvencesini artırabilmek amacıyla, 2016 yılında risk yönetimi süreçlerinin etkinliğini artırmaya odaklanmıştır. Bu doğrultuda hayata geçirilen entegre risk yönetimi platformu MicroSCope un kapsamı genişletilmiş, risk yönetimi ve sigorta fonksiyonlarının çok daha yüksek koordinasyon içinde ele alınması sağlanmıştır. Risklerin daha etkin yönetimi ve risk kültürünün yaygınlaştırılması amacıyla sahada harcanan süreler artırılmıştır. Organizasyonel olarak Ana Şirket bünyesinde yapılandırılmış olan risk yönetimi fonksiyonunun faaliyetleri yasal gerekliliklere mutlak uyum dahilinde gerçekleştirilmektedir. Belirlenen, önceliklendirilen ve risk iştahı doğrultusunda eylem planlarına bağlanan risklerin yönetimi için önceki yıllarda olduğu gibi Topluluğun temel iş alanlarını yöneten Grup Başkanlıkları ile koordinasyon içerisinde çalışılmakta, sürecin sağlıklı izlemesini sağlayacak olan raporlamalar da yine mevzuata uygun şekilde sürdürülmektedir. Şişecam Topluluğu nda İç Kontrol: Topluluğumuzda uzun yıllardır sürdürülen iç denetim faaliyetlerinin amacı, Topluluk Şirketlerinin sağlıklı bir şekilde gelişmesine ve uygulamada birlik ve beraberliğin sağlanmasına yardımcı olmak, faaliyetlerin iç ve dış mevzuata uygun bir şekilde yürütülmesini ve düzeltici tedbirlerin zamanında alınmasını sağlamaktır. Anılan amaç doğrultusunda, Topluluğun yurt içi ve yurt dışı kuruluşları bünyesinde süreklilik arz edecek şekilde denetim çalışmaları yapılmaktadır. İç denetim çalışmaları Yönetim Kurulu tarafından onaylanan dönemsel denetim programları kapsamında yürütülmektedir. Denetim programları oluşturulurken risk yönetimi çalışmalarından elde edilen sonuçlardan da faydalanılmakta, diğer bir deyişle risk odaklı denetim uygulamaları hayata geçirilmektedir Şirketin Stratejik Hedefleri Şirketin stratejik hedef oluşturması ve oluşan stratejik hedefleri gözden geçirerek güncellemesi süreci, Yönetim Kurulu nun Vizyon/Misyon ve Değerler setini netleştirmesi ile başlamaktadır. Şirket Misyon ifadesini; hangi ürün ya da hizmetleri, kimin için, nasıl ve hangi coğrafyalarda üreteceğini ve sunacağını ortaya koymak için kullanmaktadır. Vizyon ifadesi ise; şirketin gelecekte ulaşmak istediği yerin, arzuladığı durumun en genel ifadesidir. Bu kapsamda Yönetim Kurulu, Topluluğun vizyonunu Camda ve faaliyet alanlarında öncü bir geleceğe oynarken iş ortaklarıyla yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markalarıyla fark yaratan, bireye ve çevreye saygılı bir dünya şirketi olmak misyonunu ise Kaliteli ve konfor yaratan ürünleriyle yaşama değer katan; insana, doğaya, yasaya saygılı bir şirket olmak şeklinde ortaya koymuştur. Misyon ve vizyonunun gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan şirket kültürü ise değerler seti ile belirlenmiştir. Belirlenen değerler Şişecam genelinde tanımlanmakta ve Topluluğun tüm kuruluşlarını kapsamaktadır. Topluluk, vizyon, misyon ve değerleri doğrultusunda uzun vadeli hedeflerini oluşturmakta, bu hedeflere paralel olarak 5 yıllık stratejik planlarını ve yıllık bütçelerini hazırlamakta, tüm çalışanlarına da bütçe doğrultusunda hedefler belirlemektedir. Her faaliyet döneminin sonunda belirlenen hedefler doğrultusunda da performans değerlendirmeleri gerçekleştirilmektedir Mali Haklar Yönetim Kurulu üyelerine sağlanan her türlü hak, menfaat ve ücretler Esas Sözleşmede belirtildiği üzere her yıl Genel Kurul tarafından saptanmaktadır. Şirket in 25 Mart 2016 tarihinde yapılan 2015 Yılı Olağan Genel Kurul toplantısında, Yönetim Kurulu üyelerine ödenecek aylık ücretler belirlenerek kamuya açıklanmıştır. Şirket üst düzey yöneticilerinin ücretlendirme esasları yazılı hale getirilmiş ve 3 Nisan 2013 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında ayrı bir gündem maddesi olarak pay sahiplerinin bilgisine sunulmuş ve Şirket in kurumsal internet sitesinde de yayınlanmıştır. Şirket Genel Müdürü ve diğer Üst Düzey Yöneticilerine ciro, kârlılık ya da diğer temel göstergelere doğrudan endeksli, teknik anlamda prim olarak mütalaa edilebilecek herhangi bir ödeme yapılmamaktadır. Şirket Genel Müdürü ve diğer Üst Düzey Yöneticilerine maaş, ikramiye, sosyal yardım gibi nakdi ödemelerin yanı sıra, Yönetim Kurulumuzca Şirket in faaliyet hacmi, Şirket faaliyetinin niteliği ve risklilik düzeyi, sevk ve idare edilen yapının büyüklüğü ve faaliyet gösterilen sektör gibi kriterler dikkate alınarak belirlenen ve enflasyon, genel ücret ve Şirket kârlılık artışları gibi göstergeler göz önünde bulundurulmak suretiyle, duruma göre artırılarak veya artırılmaksızın yılda bir defaya mahsus olmak üzere, jestiyon ikramiyesi adı altında bir ödeme de yapılmaktadır. Ayrıca, Şirket Üst Düzey Yöneticilerine gayri nakdi olarak da makam aracı tahsis edilmektedir. Bu kapsamda, Yönetim Kurulu üyeleri ile üst düzey yöneticilerine ücret politikası çerçevesinde yapılan ödemeler toplamı, finansal tablo dipnotlarımızda kamuya açıklanmakta olup, sağlanan menfaatlerin kişi bazında sunulmaması bir çıkar çatışmasına yol açmamıştır. Yönetim Kurulu üyelerine ve yöneticilere borç ve kredi verilmemekte, üçüncü bir kişi aracılığıyla şahsi kredi adı altında kredi kullandırılmamakta veya lehine kefalet gibi teminatlar verilmemektedir

107 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. ORTAKLAR OLAĞAN GENEL KURUL GÜNDEMI TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. ESAS SÖZLEŞME TADİL TASARISI METNİ 1. Başkanlık Divanı Seçimi ve Başkanlık Divanı na Genel Kurul Tutanağını İmza Yetkisi Verilmesi, 2. Şirketimizin 2016 Yılı Çalışmaları Hakkında Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ile Bağımsız Denetçi Raporunun Özetinin Okunması, Yılı Bilançosu ile Gelir Tablosu Hesaplarının İncelenmesi, Müzakere Edilmesi ve Onayı, 4. Yıl İçinde İstifa Eden Yönetim Kurulu Üyesinin Yerine Yapılan Seçimin Onayı, 5. Yönetim Kurulu Üyelerinin İbrası, 6. Yönetim Kurulu Üyelerinin Seçimi, 7. Yönetim Kurulu Üyelerinin Ücretlerinin Saptanması, 8. Yönetim Kurulu Üyelerine T.T.K. nun 395 ve 396 ıncı Maddeleri Uyarınca İzin Verilmesi, Yılı Kârının Dağıtım Şekli ve Tarihi Hakkında Karar Alınması, 10. Şirket Esas Sözleşmesinin Ekli Tadil Tasarısında Belirtilen Şekilde Değiştirilmesi Hakkında Karar Alınması, 11. Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu Düzenlemeleri Gereğince Bağımsız Denetim Kuruluşunun Seçimi Hakkında Karar Alınması, 12. Yıl İçinde Yapılan Bağışlar Hakkında Ortaklara Bilgi Verilmesi ve 2017 Yılında Yapılacak Bağışların Sınırının Belirlenmesi, 13. Üçüncü Kişiler Lehine Verilen Teminat, Rehin ve İpotekler Hakkında Ortaklara Bilgi Verilmesi. Tarih: 30 Mart 2017 Yer: İçmeler Mahallesi D-100 Karayolu Cad. No:44 A Tuzla İstanbul / Türkiye Eski Metin SERMAYE: Madde 7: Şirket Sermaye Piyasası Kanunu hükümlerine göre Kayıtlı Sermaye Sistemini kabul etmiş ve Sermaye Piyasası Kurulu nun tarih ve 93 sayılı izni ile bu sisteme geçmiştir. Şirketin kayıtlı sermayesi Türk Lirası olup her biri 1 (Bir) Kuruş itibari kıymette paya bölünmüştür. Sermaye Piyasası Kurulunca verilen kayıtlı sermaye tavanı izni, yılları (5 yıl) için geçerlidir yılı sonunda izin verilen kayıtlı sermaye tavanına ulaşılamamış olsa dahi, 2016 yılından sonra yönetim kurulunun sermaye artırım kararı alabilmesi için; daha önce izin verilen tavan ya da yeni bir tavan tutarı için Sermaye Piyasası Kurulu ndan izin almak suretiyle genel kuruldan 5 yılı geçmemek üzere yeni bir süre için yetki alması zorunludur. Söz konusu yetkinin alınmaması durumunda Şirket kayıtlı sermeye sisteminden çıkmış sayılır. Şirketin çıkarılmış sermayesi Türk Lirası olup, bu sermayenin her biri 1 Kuruş itibari kıymette adet hamiline yazılı paya bölünmüştür. Çıkarılmış sermayeyi teşkil eden Türk Lirası tamamen ödenmiş ve karşılanmıştır. Sermayeyi temsil eden paylar kaydileştirme esasları çerçevesinde kayden izlenir. Yeni Metin SERMAYE: Madde 7: Şirket Sermaye Piyasası Kanunu hükümlerine göre Kayıtlı Sermaye Sistemini kabul etmiş ve Sermaye Piyasası Kurulu nun tarih ve 93 sayılı izni ile bu sisteme geçmiştir. Şirketin kayıtlı sermayesi Türk Lirası olup her biri 1 (Bir) Kuruş itibari kıymette paya bölünmüştür. Sermaye Piyasası Kurulunca verilen kayıtlı sermaye tavanı izni, yılları (5 yıl) için geçerlidir yılı sonunda izin verilen kayıtlı sermaye tavanına ulaşılamamış olsa dahi, 2021 yılından sonra yönetim kurulunun sermaye artırım kararı alabilmesi için; daha önce izin verilen tavan ya da yeni bir tavan tutarı için Sermaye Piyasası Kurulu ndan izin almak suretiyle genel kuruldan 5 yılı geçmemek üzere yeni bir süre yetki alması zorunludur. Söz konusu yetkinin alınmaması durumunda Şirket Yönetim Kurulu kararı ile sermaye artırımı yapamaz. Şirketin çıkarılmış sermayesi Türk Lirası olup, bu sermayenin her biri 1 Kuruş itibari kıymette adet hamiline yazılı paya bölünmüştür. Çıkarılmış sermayeyi teşkil eden Türk Lirası tamamen ödenmiş ve karşılanmıştır. Sermayeyi temsil eden paylar kaydileştirme esasları çerçevesinde kayden izlenir

108 DÖNEM İÇINDE YAPILAN SERMAYE ARTIŞI, ESAS SÖZLEŞME DEĞIŞIKLIKLERI, KÂR DAĞITIMLARI, DIĞER HUSUSLAR TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. DÖNEM İÇİNDE YAPILAN SERMAYE ARTIŞI, ESAS SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ, KÂR DAĞITIMLARI VE DİĞER HUSUSLAR Dönem içinde, 25 Mart 2016 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında; mevcut çıkarılmış sermayenin; %13,15789 oranına tekabül eden Türk Lirası tutarındaki brüt temettünün nakden, %5,15789 oranına tekabül eden Türk Lirası tutarındaki temettünün ise bedelsiz pay olarak dağıtılmasına karar verilmiş ve bu karar doğrultusunda da; 2015 yılı kârından karşılanan Türk Lirası tutarındaki temettü ortaklara 31 Mayıs 2016 tarihinde nakden dağıtılmıştır. Dönem içinde ayrıca, mevcut Türk Liralık kayıtlı sermaye tavanı içerisinde Türk Lirası olan Şirketimiz çıkarılmış sermayesi Türk Lirasına yükseltilmiş olup, arttırılan Türk Lirasının Türk Liralık kısmı 2015 yılı kârından, ,45 Türk Lirası tutarındaki kısmı gayrimenkul ve iştirak satışı fonundan, ,55 Türk Liralık kısmı ise olağanüstü yedek akçelerden karşılanmıştır. Arttırılan Türk Lirası tutarındaki paylara ilişkin ihraç belgesi, Sermaye Piyasası Kurulu nun 24 Haziran 2016 tarih ve 20/686 sayılı kararı ile onaylanmış ve pay dağıtımına 1 Temmuz 2016 tarihinde başlanmış olup, Türkiye deki resmi dini tatil nedeniyle 11 Temmuz 2016 tarihinde ortakların hesaplarına geçmiştir. Bahse konu edilen sermaye artış işlemleri kapsamında, Şirket Esas Sözleşmesinin Sermayeye ilişkin 7.maddesi aşağıdaki şekilde tadil edilmiş ve tadil metni 30 Haziran 2016 tarihinde tescil edilmiştir. Sermaye Madde 7: Yeni şekil Şirket Sermaye Piyasası Kanunu hükümlerine göre Kayıtlı Sermaye Sistemini kabul etmiş ve Sermaye Piyasası Kurulu nun tarih ve 93 sayılı izni ile bu sisteme geçmiştir. Şirket in kayıtlı sermaye tavanı Türk Lirası olup her biri 1 (Bir) Kuruş itibari kıymette paya bölünmüştür. Sermaye Piyasası Kurulunca verilen kayıtlı sermaye tavanı izni, yılları (5 yıl) için geçerlidir yılı sonunda izin verilen kayıtlı sermaye tavanına ulaşılamamış olsa dahi, 2016 yılından sonra yönetim kurulunun sermaye artırım kararı alabilmesi için; daha önce izin verilen tavan ya da yeni bir tavan tutarı için Sermaye Piyasası Kurulu ndan izin almak suretiyle genel kuruldan 5 yılı geçmemek üzere yeni bir süre için yetki alması zorunludur. Söz konusu yetkinin alınmaması durumunda Şirket kayıtlı sermaye sisteminden çıkmış sayılır. Şirket in çıkarılmış sermayesi Türk Lirası olup, bu sermayenin her biri 1 Kuruş itibari kıymette adet hamiline yazılı paya bölünmüştür. Çıkarılmış sermayeyi teşkil eden Türk Lirası tamamen ödenmiş ve karşılanmıştır. Sermayeyi temsil eden paylar kaydileştirme esasları çerçevesinde kayden izlenir Yılı Yaygın ve Süreklilik Arz Eden İlişkili Taraf İşlemleri Raporu Sermaye Piyasası Kurulu nun 3 Ocak 2014 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren II-17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği nin Yaygın ve Süreklilik Arz Eden İşlemler başlıklı 10. maddesi gereğince, Şirketimizin 2017 yılı finansal planlaması (bütçe) kapsamında; 2017 yılında Topluluk sanayici kuruluşları tarafından bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Yenişehir San. AŞ den gerçekleştirilmesi öngörülen yaygın ve süreklilik arzeden alımlarının ayrı ayrı toplam tutarlarının, şirketimizin kamuya açıklanan son yıllık finansal tablolarda yer alan satışların maliyetine olan oranının %10 undan fazlasına ulaşacağı öngörülmüştür. Bu kapsamda, yaygın ve süreklilik arz eden alım fiyatlarının, transfer fiyatlandırmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde önceki yıllar ve piyasa koşulları ile uyumlu olarak belirleneceği öngörülmüştür. Topluluk sanayi kuruluşları ile bağlı ortaklıklarımızdan Şişecam Dış Ticaret A.Ş. arasındaki yaygın ve süreklilik arz eden ihraç kayıtlı satışların da, bir hesap dönemi içerisindeki tutarının, şirketimizin kamuya açıklanan son yıllık finansal tablolarda yer alan satışların maliyetine ile hasılatına olan oranının %10 undan fazlasına ulaşacağı öngörülmüş olup, Topluluğumuz sanayici kuruluşları tarafından 2017 yılında Şişecam Dış Ticaret AŞ ne yapılması öngörülen ihraç kayıtlı satışların ilişkili taraf olmayan üçüncü kişilere uygulanan fiyat ile aynı fiyat üzerinden gerçekleştirileceği, verilecek hizmet karşılığında makul düzeyde bir komisyon tahsil edileceği ve işlem koşullarının önceki yıllarla uyumlu ve piyasa koşulları ile karşılaştırıldığında makul olduğu değerlendirilmiştir. Faaliyet Raporunun Hukuki Dayanağı Topluluğun 2016 Yılı Hesap Dönemine Ait Yıllık Faaliyet Raporu, Türk Ticaret Kanunu nun 516 ncı maddesinin üçüncü fıkrasına, 518 inci maddesine dayanılarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı nın hazırladığı Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri ile Sermaye Piyasası Kurulu nun Sermaye Piyasasında Finansal Raporlar Tebliği hükümlerine uygun olarak hazırlanmıştır. Yıllık Faaliyet Raporunun Hazırlanma İlkeleri Yıllık faaliyet raporu, şirketin ilgili hesap dönemine ait iş ve işlemlerin akışını, her yönüyle finansal durumunu, şirketin hak ve yararını da gözetecek şekilde, doğru, eksiksiz, gerçeğe uygun ve dürüst bir şekilde yansıtmaktadır. Yıllık faaliyet raporunda, yanıltıcı, abartılı ve yanlış kanaat uyandırıcı, gerçeğe aykırı ifadelere yer verilmemiştir. Yıllık faaliyet raporu, ortakların şirketin faaliyetleri hakkında her türlü bilgiye tam ve doğru bir şekilde ulaşmasını sağlayacak ayrıntıda ayrılmasına özen gösterilmiştir. Yıllık Faaliyet Raporu nun Onayı Şirketimizin 2016 yılı hesap dönemine ait yıllık faaliyet raporu, Şirket Yönetim Kurulu üyeleri tarafından 6 Mart 2017 tarihinde imzalanarak onaylanmıştır. Diğer Hususlar: Bağlı Şirket Raporu Türk Ticaret Kanunu nun 199.maddesi hükmü gereğince hazırlanan Bağlılık Raporu sonuç bölümü: Şirketimizin 2016 yılında hakim şirketimiz ve hakim şirketimizin bağlı şirketleriyle gerçekleştirdiği tüm işlemlerde transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun işlem yapılmış ve yukarıda açıklanan işlemler nedeniyle, 2016 yılında zarar denkleştirmesini gerektirecek bir durum ortaya çıkmamıştır

109 YÖNETIM KURULU NUN YILLIK FAALIYET RAPORUNA İLIŞKIN BAĞIMSIZ DENETÇI RAPORU İLETİŞİM BİLGİLERİ TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. ŞİŞECAM GENEL MERKEZİ İçmeler Mahallesi, D-100 Karayolu Caddesi, No: 44/A Tuzla/İSTANBUL Tel: Faks: ŞİŞECAM DÜZCAM ŞİŞECAM CAM EV EŞYASI Yönetim Kurulu na Yönetim Kurulunun Yıllık Faaliyet Raporunun Bağımsız Denetim Standartları Çerçevesinde Denetimine İlişkin Rapor 1. nin ( Şirket ) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte Topluluk olarak anılacaktır) 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren hesap dönemine ilişkin yıllık faaliyet raporunu, denetlemiş bulunuyoruz. Yönetim Kurulunun Yıllık Faaliyet Raporuna İlişkin Sorumluluğu 2. Topluluk yönetimi, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu nun ( TTK ) 514 üncü maddesi ve Sermaye Piyasası Kurulu nun ( SPK ) II-14.1 No lu Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği ( Tebliğ ) hükümleri uyarınca yıllık faaliyet raporunun konsolide finansal tablolarla tutarlı olacak ve gerçeği yansıtacak şekilde hazırlanmasından ve bu nitelikteki bir faaliyet raporunun hazırlanmasını sağlamak için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur. Bağımsız Denetçinin Sorumluluğu 3. Sorumluluğumuz, Topluluk un faaliyet raporuna yönelik olarak TTK nın 397 nci maddesi ve Tebliğ çerçevesinde yaptığımız bağımsız denetime dayanarak, bu faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin Topluluk un 6 Mart 2017 tarihli bağımsız denetçi raporuna konu olan konsolide finansal tablolarıyla tutarlı olup olmadığı ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığı hakkında görüş vermektir. Yaptığımız bağımsız denetim, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartları nın bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları na uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar, etik hükümlere uygunluk sağlanmasını ve bağımsız denetimin, faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin konsolide finansal tablolarla tutarlı olup olmadığına ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığına dair makul güvence elde etmek üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetim, tarihi finansal bilgiler hakkında denetim kanıtı elde etmek amacıyla denetim prosedürlerinin uygulanmasını içerir. Bu prosedürlerin seçimi, bağımsız denetçinin mesleki muhakemesine dayanır. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Görüş 4. Görüşümüze göre yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgiler, tüm önemli yönleriyle, denetlenen konsolide finansal tablolarla tutarlıdır ve gerçeği yansıtmaktadır. Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülükler sayılı Türk Ticaret Kanunu nun 402 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca; BDS 570 İşletmenin Sürekliliği çerçevesinde, nin öngörülebilir gelecekte faaliyetlerini sürdüremeyeceğine ilişkin herhangi bir hususa rastlanılmamıştır. PwC Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. GÖKHAN YÜKSEL, SMMM Sorumlu Denetçi İstanbul, 6 Mart 2017 Trakya Cam Sanayii A.Ş. Yönetim ve Satış Merkezi Şişecam Genel Merkezi İçmeler Mahallesi, D-100 Karayolu Caddesi, No: 44A Tuzla/İSTANBUL Tel: Faks: Trakya Cam Sanayii A.Ş. Trakya Fabrikası Büyükkarıştıran Mevkii, P.K Lüleburgaz/Kırklareli Tel: Faks: Şişecam Otomotiv A.Ş E-5 karayolu üzeri Büyükkarıştıran Mevkii P.K Lüleburgaz /Kırklareli Tel: Faks: Trakya Cam Sanayii A.Ş. Mersin Fabrikası Mersin Tarsus Organize Sanayi Bölgesi, Atatürk Caddesi No: Akdeniz/Mersin Tel: Faks: Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Organize Sanayii Bölgesi Yenişehir/Bursa Tel: Faks: Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Polatlı Organize Sanayi Bölgesi 212. Cad. No: Polatlı/Ankara Tel: Faks: Trakya Glass Bulgaria EAD Düzcam Fabrikası District Vabel Industrial Area 7700 Targovishte, Bulgaristan Tel: Faks: Sisecam Automotive Bulgaria EAD District Vabel Industrial Area, 7700 Targovishte, Bulgaristan Tel: Faks: Glass Corp S.A. 1BIS, Industriilor Alley Buzau/Romanya Tel: Faks: Richard Fritz Holding GmbH Gottlieb-Daimler-Str Besigheim/Almanya Tel: Richard Fritz Holding GmbH - Aurach Auf der Frankenhöhe Aurach-Weinberg/Almanya Tel: Richard Fritz Holding GmbH - RF SPOL, s r.o. Tovarenska 15 Malacky , Slovakya Tel: Richard Fritz Holding GmbH Richard Fritz Prototype + Spare Parts GmbH Gottlieb-Daimler-Str Besigheim/Almanya Tel: Richard Fritz Holding GmbH Richard Fritz KFT 2170 Aszod, Pesti út 19/A, Macaristan Tel: Trakya Glass Rus AO , Republic of Tatarstan, Elabuga Municipal District, Special Economic Zone (SEZ), Alabuga Sh-2 Street Building 4/1, Office Rusya Federasyonu Tel: Automotive Glass Alliance Rus AO , Republic of Tatarstan, Yelabuga city, Territory of SEZ «Alabuga», st. Sh-2, bldg. 15/5 Tel: Sisecam Flat Glass Italy S.R.L Via Jacopo Linussio, 2 S. Giorgio Di Nogaro (UD) 33058, Italya Tel: Faks: HNG Float Glass Limited Registered Office: 2, Red Cross Place, Kolkata , Hindistan Tel: +91 (033) Faks: +91 (033) Saint Gobain Glass Egypt 66 Cornish El Nile, Elzahraa Building, Floor No. 38 Maadi Kahire/Mısır Tel: Faks: Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. Şişecam Genel Merkezi İçmeler Mahallesi, D-100 Karayolu Caddesi, No:44A Tuzla/İSTANBUL Tel: Kırklareli Fabrikası Büyükkarıştıran Mevkii, Muratlı Yolu Lüleburgaz/Kırklareli Tel: Eskişehir Fabrikası Organize Sanayi Bölgesi 15. Cadde 26110, Eskişehir Tel: Mersin Şube Tekke Köyü Civarı 33004, Mersin Ankara Şube Ankara Ticaret Merkezi, B-Blok, Kızılırmak Mah Sokak 13. Kat, No. 1/64 Çukurambar Çankaya/Ankara İzmir Şube Adalet Mah. Manas Blv. Folkart Kuleleri No: 47 A Blok K 23 No:2301 Bayraklı Adana Şube Mersin Yolu 10. km Küçükdikili Mevkii 01210, Adana Antalya Şube Meydankavağı Mah. Perge Bulv. B-Blok No: 52/1-2 Antalya Rusya Satış Ofisi Business Center Dezhnev Plaza Proezd Dezhneva d. 1, 4th Floor, Office 421, Moskova/Rusya Federasyonu Tel: ( ) Denizli Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. Bahçelievler Mah Sok. No: Denizli Tel: (0258) Faks: (0258) Camiş Ambalaj Sanayi A.Ş. İstasyon Mahallesi, Şehitler Caddesi, No: Tuzla, İstanbul Tel: (0216) Faks: (0216) Tuzla Fabrikası İstasyon Mahallesi, Şehitler Caddesi, No: Tuzla, İstanbul Tel: (0216) Faks: (0216) Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi A.Ş. Organize San. Bölgesi, Mümtaz Zeytinoğlu Bulvarı Eskişehir Tel: (0222) Faks: (0222) Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Şişecam Genel Merkezi İçmeler Mahallesi, D-100 Karayolu Caddesi No:44/A Tuzla/İstanbul Tel: Paşabahçe Glass Bulgaristan EAD- Vabel District Industrial Area, 7700 Targovishte, Bulgaristan Tel: ( ) Faks: ( ) OOO Posuda Limited N. Novogorod Region Bor Steklozavodskoe Shosse 16 a Rusya Federasyonu Tel: ( ) Faks: ( ) Paşabahçe Glass GMBH Rheinstrasse 2A D Koblenz/Almanya Tel: ( ) Faks: ( ) Paşabahçe USA INC. 41 Madison Avenue, 7th Floor, New York, NY 10010, A.B.D. Tel: ( ) Faks: ( ) Paşabahçe Spain SL Torpedero Tucuman, 27 Bis Madrid Madrid/İspanya Paşabahçe Investment B.V. Strawinskylaan 1265, World Trade Center Amsterdam, D Tower Level 12, 1077XX, Amsterdam/Hollanda Tel: ( ) Faks: ( ) Paşabahçe SRL Viale Beatrice D Este, Milano/İtalya Tel: Paşabahçe ( Shangai) Trading Co Ltd. Room 328B, 1B Level 2, Building 1, 84 San Lin Road, Pudong New Area Shanghai Tel: +86-(0)

TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş FAALİYET RAPORU HAYATA DOKUNMAK

TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş FAALİYET RAPORU HAYATA DOKUNMAK TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 2016 FAALİYET RAPORU HAYATA DOKUNMAK İÇİNDEKİLER 02 Şişecam Topluluğu 03 Finansal Göstergeler 04 Özetle Şişecam 06 Pay Sahipleri Ve Yatırımcı İlişkileri 08 Şişecam

Detaylı

SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2014 3.Çeyrek

SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2014 3.Çeyrek SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2014 3.Çeyrek İçerik 1. Özet Şişecam a Genel Bakış Şişecam Grubu içinde Kimyasallar 2. Soda Sanayii A.Ş. Genel Bakış Özet Dünya Soda ve Krom Kimyasalları Piyasası ndaki

Detaylı

SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2014 Yılsonu

SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2014 Yılsonu SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2014 Yılsonu İçerik 1. Özet Şişecam a Genel Bakış Şişecam Grubu içinde Kimyasallar 2. Soda Sanayii A.Ş. Genel Bakış Özet Dünya Soda ve Krom Kimyasalları Piyasası ndaki

Detaylı

SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2015 1. Çeyrek

SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2015 1. Çeyrek SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2015 1. Çeyrek İçerik I. Özet II. Şişecam a Genel Bakış Şişecam Grubu içinde Kimyasallar Soda Sanayii A.Ş. Genel Bakış Özet Dünya Soda ve Krom Kimyasalları Piyasası ndaki

Detaylı

GLOBAL KUARTET. mükemmelin icrası ŞİŞECAM TOPLULUĞU 2017 FAALİYET RAPORU

GLOBAL KUARTET. mükemmelin icrası ŞİŞECAM TOPLULUĞU 2017 FAALİYET RAPORU GLOBAL KUARTET mükemmelin icrası ŞİŞECAM TOPLULUĞU 2017 FAALİYET RAPORU 82 yıllık geçmişiyle Türkiye nin en köklü sanayi kuruluşlarından biri olan Şişecam, rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle dünyanın

Detaylı

GLOBAL KUARTET mükemmelin icrası

GLOBAL KUARTET mükemmelin icrası GLOBAL KUARTET mükemmelin icrası ŞİŞECAM TOPLULUĞU 2017 FAALİYET RAPORU 82 yıllık geçmişiyle Türkiye nin en köklü sanayi kuruluşlarından biri olan Şişecam, rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle dünyanın

Detaylı

SODA SANAYİİ A.Ş. YATIRIMCI İLİŞKİLERİ SUNUMU 2015 III. Çeyrek

SODA SANAYİİ A.Ş. YATIRIMCI İLİŞKİLERİ SUNUMU 2015 III. Çeyrek SODA SANAYİİ A.Ş. YATIRIMCI İLİŞKİLERİ SUNUMU 2015 III. Çeyrek İÇİNDEKİLER I. Özet Şişecam a Genel Bakış Şişecam Grubu içinde Kimyasallar II. Soda Sanayii A.Ş. Genel Bakış Özet Dünya Soda ve Krom Kimyasalları

Detaylı

SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2014 2.Çeyrek

SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2014 2.Çeyrek SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2014 2.Çeyrek İçerik 1. Özet Şişecam a Genel Bakış Şişecam Grubu içinde Kimyasallar 2. Soda Sanayii A.Ş. Genel Bakış Özet Dünya Soda ve Krom Kimyasalları Piyasası ndaki

Detaylı

SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2013 / III. Çeyrek

SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2013 / III. Çeyrek SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2013 / III. Çeyrek İçerik 1. Özet Şişecam a Genel Bakış Şişecam Grubu içinde Kimyasallar 2. Soda Sanayii A.Ş. Genel Bakış Özet Dünya Soda ve Krom Kimyasalları Piyasası

Detaylı

SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2014 1. Çeyrek

SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2014 1. Çeyrek SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2014 1. Çeyrek İçerik 1. Özet Şişecam a Genel Bakış Şişecam Grubu içinde Kimyasallar 2. Soda Sanayii A.Ş. Genel Bakış Özet Dünya Soda ve Krom Kimyasalları Piyasası ndaki

Detaylı

SODA SANAYİİ A.Ş. YATIRIMCI İLİŞKİLERİ SUNUMU 2015 1. Yarı

SODA SANAYİİ A.Ş. YATIRIMCI İLİŞKİLERİ SUNUMU 2015 1. Yarı SODA SANAYİİ A.Ş. YATIRIMCI İLİŞKİLERİ SUNUMU 2015 1. Yarı İÇİNDEKİLER I. Özet Şişecam a Genel Bakış Şişecam Grubu içinde Kimyasallar II. Soda Sanayii A.Ş. Genel Bakış Özet Dünya Soda ve Krom Kimyasalları

Detaylı

Şişecam, Yenişehir de dünya genelinde tek lokasyonda kurulu en büyük Cam Kompleksi nin yeni yatırımlarını açtı.

Şişecam, Yenişehir de dünya genelinde tek lokasyonda kurulu en büyük Cam Kompleksi nin yeni yatırımlarını açtı. Basın Bülteni Şişecam, Yenişehir de dünya genelinde tek lokasyonda kurulu en büyük Cam Kompleksi nin yeni yatırımlarını açtı. Şişecam, Yenişehir Cam Kompleksi nde yer alan Anadolu Cam Fabrikası 4. Cam

Detaylı

2015 Yıl Sonu. Yatırımcı İlişkileri Sunumu

2015 Yıl Sonu. Yatırımcı İlişkileri Sunumu 2015 Yıl Sonu Yatırımcı İlişkileri Sunumu İçindekiler 3 13 20 Soda Sanayii Kimyasallar Grubu Faaliyet Alanı Şişecam Topluluğu 2 SODA SANAYİİ 29 3 2015 Yılı Gelişmeleri Soda Lukavac Fabrikasındaki 80 Bin

Detaylı

2015 Yıl Sonu. Yatırımcı Sunumu

2015 Yıl Sonu. Yatırımcı Sunumu 2015 Yıl Sonu Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 9 15 Trakya Cam Şişecam Topluluğu 2 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 2015 Yılı Gelişmeleri Temel Finansal

Detaylı

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Analist Günü

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Analist Günü Cam Ev Düzcam Eşyası Cam Ev Eşyası Cam Ambalaj Kimyasallar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Analist Günü 5 Nisan 2018 1 05 NİSAN 2018 ANALİST GÜNÜ PROGRAM AKIŞI 09:30-09:35 09:35-09:45 09:45-10:15

Detaylı

2015 Yıl Sonu ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu

2015 Yıl Sonu ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu 2015 Yıl Sonu ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 12 16 Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Cam Ambalaj Grubu Faaliyet Alanı Şişecam Topluluğu 2 ANADOLU CAM SANAYİİ A.Ş. 29 3 2015 Yılı Gelişmeleri Ana faaliyet

Detaylı

Cam Sektörü 2013 Yılı Değerlendirmesi

Cam Sektörü 2013 Yılı Değerlendirmesi Cam Sektörü 2013 Yılı Değerlendirmesi Temmuz 2014 1 Milyar $ I. Cam Sektörü Hakkında 80 yıllık bir geçmişe sahip olan Türk Cam Sanayii, bugün camın ana gruplarını oluşturan düzcam (işlenmiş camlar dahil),

Detaylı

Çeyrek Yıl Sonu. Yatırımcı Sunumu

Çeyrek Yıl Sonu. Yatırımcı Sunumu 2016 1. Çeyrek Yıl Sonu Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 9 15 Trakya Cam Şişecam Topluluğu 2 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 2016 1. Çeyrek Gelişmeleri

Detaylı

Çeyrek. Yatırımcı İlişkileri Sunumu

Çeyrek. Yatırımcı İlişkileri Sunumu 2016 1. Çeyrek Yatırımcı İlişkileri Sunumu İçindekiler 3 13 20 Soda Sanayii Kimyasallar Grubu Faaliyet Alanı Şişecam Topluluğu 2 SODA SANAYİİ 29 3 2016 1. Çeyrekteki Gelişmeler 2015 yıl sonunda tamamlanmış

Detaylı

TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 2014 FAALİYET RAPORU

TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 2014 FAALİYET RAPORU 2014 FAALİYET RAPORU İÇİNDEKİLER ÖZETLE ŞİŞECAM TOPLULUĞU 06 FİNANSAL GÖSTERGELER 08 ÖZETLE ŞİŞECAM 10 PAY SAHİPLERİ VE YATIRIMCI İLİŞKİLERİ 12 ŞİŞECAM IN GLOBAL PAZARLARDAKİ VARLIĞI 14 ŞİŞECAM IN ÜRETİM

Detaylı

3Ç 2017 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu

3Ç 2017 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu 3Ç 2017 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 16 19 Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Faaliyet Sonuçları & Finansal Performans Cam Ambalaj Grubu Faaliyet Alanı Ekler 23 Şişecam Topluluğu 2 ANADOLU CAM SANAYİİ

Detaylı

Şişecam Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı 1

Şişecam Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı 1 Şişecam Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı 1 ŞİŞECAM; 83 Yıllık Tecrübesi İle Geleceğe Yön Verir Şişecam Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı 2 ŞİŞECAM KİLOMETRE TAŞLARI 2000 ler...

Detaylı

FINANS SEKTÖRÜNDE HIZMET AĞINI SÜREKLI GELIŞTIREREK, MÜŞTERISINE EN IYI ÜRÜN VE HIZMETI SUNMAK IÇIN GECE GÜNDÜZ ÇALIŞAN

FINANS SEKTÖRÜNDE HIZMET AĞINI SÜREKLI GELIŞTIREREK, MÜŞTERISINE EN IYI ÜRÜN VE HIZMETI SUNMAK IÇIN GECE GÜNDÜZ ÇALIŞAN 74 KOÇ HOLDİNG 2014 FAALİYET RAPORU biz değilsek KIM FINANS SEKTÖRÜNDE HIZMET AĞINI SÜREKLI GELIŞTIREREK, MÜŞTERISINE EN IYI ÜRÜN VE HIZMETI SUNMAK IÇIN GECE GÜNDÜZ ÇALIŞAN BIZIZ KOÇ HOLDİNG 2014 FAALİYET

Detaylı

1. Dünyada ve Türkiye de Ekonomik Durum Yılda Şişecam Faaliyet Sonuçları 4. İş Alanları 5. Beklentiler 6. Yatırımlar 7.

1. Dünyada ve Türkiye de Ekonomik Durum Yılda Şişecam Faaliyet Sonuçları 4. İş Alanları 5. Beklentiler 6. Yatırımlar 7. 14 Nisan 2011-1- Gündem 1. Dünyada ve Türkiye de Ekonomik Durum 2. 75.Yılda Şişecam 3. 2010 Faaliyet Sonuçları 4. İş Alanları 5. Beklentiler 6. Yatırımlar 7. Kapanış -2- Küresel Ekonomik Durum Dünya ekonomisi

Detaylı

Şirketin kuruluşundan bugüne kadar geçirdiği evreler ve yurtdışı ve yurtiçinde gerçekleştirilen yatırımlar

Şirketin kuruluşundan bugüne kadar geçirdiği evreler ve yurtdışı ve yurtiçinde gerçekleştirilen yatırımlar Esen Bulca, Trakya Cam Pazarlama Müdürü Şirketin kuruluşundan bugüne kadar geçirdiği evreler ve yurtdışı ve yurtiçinde gerçekleştirilen yatırımlar Şişecam Grubu bünyesinde düzcam üretim ve pazarlama faaliyetleri,

Detaylı

KÖKLÜ GEÇMİŞ AKILLI GELECEK ŞİŞECAM TOPLULUĞU 2018 FAALİYET RAPORU

KÖKLÜ GEÇMİŞ AKILLI GELECEK ŞİŞECAM TOPLULUĞU 2018 FAALİYET RAPORU KÖKLÜ GEÇMİŞ AKILLI GELECEK ŞİŞECAM TOPLULUĞU 2018 FAALİYET RAPORU İÇİNDEKİLER 02 Şişecam Topluluğu 03 Finansal Göstergeler 04 Özetle Şişecam 06 Konsolide ve Kombine Göstergeler 08 Pay Sahipleri ve Yatırımcı

Detaylı

TÜRKİYE ŞİŞE ve CAM FABRİKALARI A.Ş. 2013 FAALİYET RAPORU

TÜRKİYE ŞİŞE ve CAM FABRİKALARI A.Ş. 2013 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE ve CAM FABRİKALARI A.Ş. 2013 FAALİYET RAPORU İçindekiler 04 Finansal Göstergeler 06 Özetle Faaliyetler 12 Ortaklarımıza 16 Yönetim Kurulu 18 Üst Yönetim 20 Trakya Cam 28 Paşabahçe Cam 36 Anadolu

Detaylı

2017 1Ç Sonuçları. Yatırımcı Sunumu

2017 1Ç Sonuçları. Yatırımcı Sunumu 2017 1Ç Sonuçları Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 19 27 Topluluğa Genel Bakış Şişecam Topluluğu/Ana Faaliyet Alanları 36 Ekler 2 Finansal Performans ve Faaliyet

Detaylı

FİNANS KOÇ HOLDİNG 2013 FAALİYET RAPORU

FİNANS KOÇ HOLDİNG 2013 FAALİYET RAPORU FİNANS Koç-Amerikan Bank ile 1980 li yıllarda büyümeye başladığımız bankacılık sektöründe ülkemiz ekonomisi ve sektördeki değişimleri doğru okuduk ve 2005 yılında Yapı Kredi Bankası nı bünyemize katarak

Detaylı

Çeyrek. Yatırımcı İlişkileri Sunumu

Çeyrek. Yatırımcı İlişkileri Sunumu 2016 1. Çeyrek Yatırımcı İlişkileri Sunumu İçindekiler 3 12 16 Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Cam Ambalaj Grubu Faaliyet Alanı Şişecam Topluluğu 2 ANADOLU CAM SANAYİİ A.Ş. 29 3 2016 1. Çeyrekteki Gelişmeler

Detaylı

FİNANS 2013 yılında bankacılık sektörü Koç Topluluğu Finans Grubu 2013

FİNANS 2013 yılında bankacılık sektörü Koç Topluluğu Finans Grubu 2013 FİNANS KOÇ-AMERIKAN BANK ILE 1980 LI YILLARDA BÜYÜMEYE BAŞLADIĞIMIZ BANKACILIK SEKTÖRÜNDE ÜLKEMIZ EKONOMISI VE SEKTÖRDEKI DEĞIŞIMLERI DOĞRU OKUDUK VE 2005 YILINDA YAPI KREDI BANKASI NI BÜNYEMIZE KATARAK

Detaylı

2016 Yıl Sonu Sonuçları. Yatırımcı Sunumu

2016 Yıl Sonu Sonuçları. Yatırımcı Sunumu 2016 Yıl Sonu Sonuçları Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 18 26 Topluluğa Genel Bakış Şişecam Topluluğu/Ana Faaliyet Alanları 2 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları

Detaylı

ŞİŞECAM TOPLULUĞU KÜRESEL VİZYON, DİNAMİK YAPI, SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME

ŞİŞECAM TOPLULUĞU KÜRESEL VİZYON, DİNAMİK YAPI, SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME ŞİŞECAM TOPLULUĞU KÜRESEL VİZYON, DİNAMİK YAPI, SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME Şişecam Topluluğu, düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar ana işkollarında uluslararası çapta faaliyet gösteren bir sanayi

Detaylı

2017 4Ç TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu

2017 4Ç TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu 2017 4Ç TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 13 19 Trakya Cam Şişecam Topluluğu 2 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 2017 4. Çeyrek Gelişmeleri Temel

Detaylı

2017 3Ç TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu

2017 3Ç TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu 2017 3Ç TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 13 19 Trakya Cam Şişecam Topluluğu 2 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 2017 3. Çeyrek Gelişmeleri Temel

Detaylı

Yarıyıl Sonuçları. Yatırımcı Sunumu

Yarıyıl Sonuçları. Yatırımcı Sunumu 2017 1. Yarıyıl Sonuçları Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 19 28 Topluluğa Genel Bakış Şişecam Topluluğu/Ana Faaliyet Alanları 37 Ekler 2 Finansal Performans ve

Detaylı

Aylık Sonuçlar. Yatırımcı Sunumu

Aylık Sonuçlar. Yatırımcı Sunumu 2017 9 Aylık Sonuçlar Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 19 28 Topluluğa Genel Bakış Şişecam Topluluğu/Ana Faaliyet Alanları 37 Ekler 2 Finansal Performans ve Faaliyet

Detaylı

Yarıyıl Sonuçları. Yatırımcı Sunumu

Yarıyıl Sonuçları. Yatırımcı Sunumu 2016 1. Yarıyıl Sonuçları Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 19 27 Topluluğa Genel Bakış Şişecam Topluluğu/Ana Faaliyet Alanları 2 Finansal Performans ve Faaliyet

Detaylı

Rusya nın DTÖ Üyeliğinin Türk-Rus Ticari İlişkilerine Olası Etkileri

Rusya nın DTÖ Üyeliğinin Türk-Rus Ticari İlişkilerine Olası Etkileri Rusya nın DTÖ Üyeliğinin Türk-Rus Ticari İlişkilerine Olası Etkileri Türkiye ve Rusya Rusya, Türkiye tarihinde önemli yer tutmuş bir coğrafya Geçmişte ve günümüzde Rusya ile olan ilişkilerimiz DTÖ üyeliği

Detaylı

www.novusens.com 2012, Novusens

www.novusens.com 2012, Novusens www.novusens.com İNOVASYON VE GİRİŞİMCİLİK ENSTİTÜSÜ Vizyon... Ulusal ve uluslararası paydaşları ile sürdürülebilir büyüme ve rekabeti amaçlayan, ekonomiye ve toplumsal kalkınmaya katma değer yaratacak

Detaylı

TÜRKİYE ŞİŞE ve CAM FABRİKALARI A.Ş. 2013 FAALİYET RAPORU

TÜRKİYE ŞİŞE ve CAM FABRİKALARI A.Ş. 2013 FAALİYET RAPORU FAALİYET RAPORU 2013 TÜRKİYE ŞİŞE ve CAM FABRİKALARI A.Ş. 2013 FAALİYET RAPORU İçindekiler 04 Finansal Göstergeler 06 Özetle Faaliyetler 12 Ortaklarımıza 16 Yönetim Kurulu 18 Üst Yönetim 20 Trakya Cam

Detaylı

Aylık Sonuçlar. Yatırımcı Sunumu

Aylık Sonuçlar. Yatırımcı Sunumu 2018 9 Aylık Sonuçlar Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 18 27 Topluluğa Genel Bakış Şişecam Topluluğu/Ana Faaliyet Alanları 36 Ekler 2 Finansal Performans ve Faaliyet

Detaylı

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK POLİTİKASI. Sürdürülebilirlik vizyonumuz

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK POLİTİKASI. Sürdürülebilirlik vizyonumuz SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK POLİTİKASI Sürdürülebilirlik vizyonumuz 150 yıllık bir süreçte inşa ettiğimiz rakipsiz deneyim ve bilgi birikimimizi; ekonomiye, çevreye, topluma katkı sağlamak üzere kullanmak, paydaşlarımız

Detaylı

DENİZLİ CAM SANAYİİ ve TİCARET A.Ş. Genel Bakış

DENİZLİ CAM SANAYİİ ve TİCARET A.Ş. Genel Bakış DENİZLİ CAM SANAYİİ ve TİCARET A.Ş. Genel Bakış 1 Tarihçe ve Gelişim 1935 te Atatürk ün direktifiyle kurulan Paşabahçe, o dönemde başlatılan el imalatı üretimini bugün Türk «Camcılık» geleneğinin de yaşatılması

Detaylı

Aylık Sonuçları. Yatırımcı Sunumu

Aylık Sonuçları. Yatırımcı Sunumu 2016 9 Aylık Sonuçları Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 19 27 Topluluğa Genel Bakış Şişecam Topluluğu/Ana Faaliyet Alanları 2 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları

Detaylı

küresel vizyon, dinamik yapı

küresel vizyon, dinamik yapı TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. küresel vizyon, dinamik yapı 2012 Yıllık Rapor İçindekiler Finansal Göstergeler 02 Özetle Faaliyetler 08 Ortaklarımıza 12 Yönetim Kurulu 14 Üst Yönetim 16 Vizyonumuz

Detaylı

VİRTUS Serbest Yatırım Fonu. Finans Yatırım Bosphorus Capital B Tipi Değişken Fon

VİRTUS Serbest Yatırım Fonu. Finans Yatırım Bosphorus Capital B Tipi Değişken Fon VİRTUS Serbest Yatırım Fonu Finans Yatırım Bosphorus Capital B Tipi Değişken Fon Bosphorus Capital Bosphorus Capital Portföy Yönetimi A.Ş. Türk finans piyasalarında aktif varlık yönetimine odaklı Türkiye

Detaylı

2015 Yıl Sonu. Yatırımcı Sunumu

2015 Yıl Sonu. Yatırımcı Sunumu 2015 Yıl Sonu Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 21 29 Şişecam Şişecam Topluluğu/Ana Faaliyet Alanları 2 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 2015 Yılı Gelişmeleri

Detaylı

2018 1Ç TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu

2018 1Ç TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu 2018 1Ç TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 13 19 Trakya Cam Şişecam Topluluğu 2 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 2018 1. Çeyrek Gelişmeleri Temel

Detaylı

Yatırımcı Sunumu 2013/III. Çeyrek

Yatırımcı Sunumu 2013/III. Çeyrek Yatırımcı Sunumu 2013/III. Çeyrek İçerik 1. Şişecam Grubu Özet Tarihçe ve Gelişim Küresel Cam Endüstrisindeki Konum Misyon, Vizyon ve Strateji Yatırım Stratejisi Hissedar Yapısı Faaliyet Bölgesi Finansallar

Detaylı

TRAKYA CAM SANAYİİ A.Ş FAALİYET RAPORU GELECEĞE DOKUNMAK

TRAKYA CAM SANAYİİ A.Ş FAALİYET RAPORU GELECEĞE DOKUNMAK TRAKYA CAM SANAYİİ A.Ş. 2016 FAALİYET RAPORU GELECEĞE DOKUNMAK İÇİNDEKİLER 02 Kısaca Trakya Cam Sanayii A.Ş. 03 Finansal Göstergeler 04 Üretim Tesisleri 06 Yönetim Kurulu 07 Yöneticiler 08 Yönetim Kurulu

Detaylı

KAMUYU AYDINLATMA PLATFORMU. TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. Şirket Genel Bilgi Formu

KAMUYU AYDINLATMA PLATFORMU. TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. Şirket Genel Bilgi Formu KAMUYU AYDINLATMA PLATFORMU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. Şirket Genel Bilgi Formu Şirket Genel Bilgi Formu İletişim Bilgileri Merkez Adresi Üretim Tesislerinin Bulunduğu Adresler İnternet Adresi

Detaylı

SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2013

SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2013 SODA SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı Sunumu 2013 İçerik 1. Özet Şişecam a Genel Bakış Şişecam Grubu içinde Kimyasallar 2. Soda Sanayii A.Ş. Genel Bakış Özet Dünya Soda ve Krom Kimyasalları Piyasası ndaki Konum

Detaylı

2Ç 2018 SODA SANAYİİ Yatırımcı Sunumu

2Ç 2018 SODA SANAYİİ Yatırımcı Sunumu 2Ç 2018 SODA SANAYİİ Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 15 20 Soda Sanayii A.Ş. Faaliyet Sonuçları & Finansal Performans Kimyasallar Grubu Faaliyet Alanı Ekler 24 Şişecam Topluluğu 2 SODA SANAYİİ A.Ş. FAALİYET

Detaylı

2016 3Ç TRAKYA CAM. Yatırımcı Sunumu

2016 3Ç TRAKYA CAM. Yatırımcı Sunumu 2016 3Ç TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 11 17 Trakya Cam Şişecam Topluluğu 2 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 2016 3. Çeyrek Gelişmeleri Temel

Detaylı

VİRTUS Serbest Yatırım Fonu. İş Yatırım Bosphorus Capital B Tipi Kısa Vadeli Tahvil ve Bono Fonu

VİRTUS Serbest Yatırım Fonu. İş Yatırım Bosphorus Capital B Tipi Kısa Vadeli Tahvil ve Bono Fonu VİRTUS Serbest Yatırım Fonu İş Yatırım Bosphorus Capital B Tipi Kısa Vadeli Tahvil ve Bono Fonu Bosphorus Capital Bosphorus Capital Portföy Yönetimi A.Ş. Türk finans piyasalarında aktif varlık yönetimine

Detaylı

4Ç 2016 TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu

4Ç 2016 TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu 4Ç 2016 TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 11 17 Trakya Cam Şişecam Topluluğu 2 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 2016 4. Çeyrek Gelişmeleri Temel

Detaylı

EGELİ & CO.: REEL YATIRIMLAR İÇİN YERLİ ve YABANCI FİNANSAL YATIRIMCIYI TARIM SEKTÖRÜNE ÇEKECEĞİZ

EGELİ & CO.: REEL YATIRIMLAR İÇİN YERLİ ve YABANCI FİNANSAL YATIRIMCIYI TARIM SEKTÖRÜNE ÇEKECEĞİZ Egeli & Co. Yatırım Holding A.Ş. 13 Ekim 2010 Basın Bülteni EGELİ & CO.: REEL YATIRIMLAR İÇİN YERLİ ve YABANCI FİNANSAL YATIRIMCIYI TARIM SEKTÖRÜNE ÇEKECEĞİZ Halka açık bir şirket olan Egeli & Co. Yatırım

Detaylı

Genel Bakış *ŞIŞECAM

Genel Bakış *ŞIŞECAM DENİZLİ CAM SANAYİİ ve TİCARET A.Ş. Genel Bakış *ŞIŞECAM 1 Tarihçe ve Gelişim 1935 te Atatürk ün direktifiyle kurulan Paşabahçe, o dönemde başlatılan el imalatı üretimini bugün Türk «Camcılık» geleneğinin

Detaylı

BURCU GERİŞ, Başkan Yardımcısı ve CFO, TAV Havalimanları Holding

BURCU GERİŞ, Başkan Yardımcısı ve CFO, TAV Havalimanları Holding BURCU GERİŞ, Başkan Yardımcısı ve CFO, TAV Havalimanları Holding Burcu Geriş 1999 da Boğaziçi Üniversitesi İşletme bölümünden mezun oldu. London Business School ve Columbia Business School dan MBA derecesi

Detaylı

1Ç 2018 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu

1Ç 2018 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu 1Ç 2018 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 16 19 Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Faaliyet Sonuçları & Finansal Performans Cam Ambalaj Grubu Faaliyet Alanı Ekler 23 Şişecam Topluluğu 2 ANADOLU CAM SANAYİİ

Detaylı

T.C. Ziraat Bankası A.Ş.

T.C. Ziraat Bankası A.Ş. T.C. Ziraat Bankası A.Ş. 2009 Yılı I. Üç Aylık Ara Dönem Konsolide Faaliyet Raporu İçindekiler Ana Ortaklık Bankanın Ortaklık Yapısı...1 Ana Ortaklık Bankanın Hesap Dönemi İçerisinde Ana Sözleşmesinde

Detaylı

3Ç 2016 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu

3Ç 2016 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu 3Ç 2016 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 15 18 Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Faaliyet Sonuçları & Finansal Performans Cam Ambalaj Grubu Faaliyet Alanı Şişecam Topluluğu 2 ANADOLU CAM SANAYİİ A.Ş.

Detaylı

1960 lardan... 1966: İlk Türk yapımı otomobil; Anadol

1960 lardan... 1966: İlk Türk yapımı otomobil; Anadol 1960 lardan... 1966: İlk Türk yapımı otomobil; Anadol 1966 yılında, Koç Topluluğu, ilk Türk yapımı otomobil Anadol u Otosan A.Ş. fabrikalarında üretti. Büyük bir coşkuyla karşılanan ve üretildiği yıllar

Detaylı

2016 2Ç TRAKYA CAM. Yatırımcı Sunumu

2016 2Ç TRAKYA CAM. Yatırımcı Sunumu 2016 2Ç TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 11 17 Trakya Cam Şişecam Topluluğu 2 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 2016 2. Çeyrek Gelişmeleri Temel

Detaylı

DENİZLİ CAM SANAYİİ ve TİCARET A.Ş. Genel Bakış

DENİZLİ CAM SANAYİİ ve TİCARET A.Ş. Genel Bakış DENİZLİ CAM SANAYİİ ve TİCARET A.Ş. Genel Bakış 1 Tarihçe ve Gelişim 1935 te Atatürk ün direktifiyle kurulan Paşabahçe, o dönemde başlatılan el imalatı üretimini bugün Türk «Camcılık» geleneğinin de yaşatılması

Detaylı

Yarıyıl Sonuçları. Yatırımcı Sunumu

Yarıyıl Sonuçları. Yatırımcı Sunumu 2018 1. Yarıyıl Sonuçları Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 18 27 Topluluğa Genel Bakış Şişecam Topluluğu/Ana Faaliyet Alanları 36 Ekler 2 Finansal Performans ve

Detaylı

2Ç Yatırımcı Sunumu

2Ç Yatırımcı Sunumu 2Ç 2016 Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 13 20 Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Faaliyet Sonuçları & Finansal Performans Cam Ambalaj Grubu Faaliyet Alanı Şişecam Topluluğu 2 ANADOLU CAM SANAYİİ A.Ş. FAALİYET SONUÇLARI

Detaylı

Şirket. Profili. Bir Bakışta MCI. Finansal Bilgiler. Sektör Bilgileri. Online ve Offline Arasında Köprü Kurmak. Basın Kiti 2015

Şirket. Profili. Bir Bakışta MCI. Finansal Bilgiler. Sektör Bilgileri. Online ve Offline Arasında Köprü Kurmak. Basın Kiti 2015 Şirket Profili Basın Kiti 2015 Bir Bakışta MCI MCI, stratejik ilişki ve aktivasyon çözümleri sunma hususunda dünya lideri olup toplantı, etkinlik, dernek ve kongre sektörlerinde 1987'den beri yeniliklere

Detaylı

2018 2Ç TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu

2018 2Ç TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu 2018 2Ç TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 13 19 Trakya Cam Şişecam Topluluğu 2 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 2018 2. Çeyrek Gelişmeleri Temel

Detaylı

1Ç 2017 TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu

1Ç 2017 TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu 1Ç 2017 TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 13 19 Trakya Cam Şişecam Topluluğu 2 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 2017 1. Çeyrek Gelişmeleri Temel

Detaylı

Yarı Finansal Sonuçlar Analist Toplantısı

Yarı Finansal Sonuçlar Analist Toplantısı 2014 1. Yarı Finansal Sonuçlar Analist Toplantısı Ajanda Oğuz Toprakoğlu Mali İşler Genel Müdür Yardımcısı İkinci Çeyrekteki Önemli Gelişmeler Operasyonel Performans Finansal Sonuçlar Courier Lansmanı

Detaylı

AKSA AKRİLİK KİMYA SANAYİ A.Ş. 30 EYLÜL 2008 TARİHİNDE SONA EREN ARA HESAP DÖNEMİNE AİT YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU

AKSA AKRİLİK KİMYA SANAYİ A.Ş. 30 EYLÜL 2008 TARİHİNDE SONA EREN ARA HESAP DÖNEMİNE AİT YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU AKSA AKRİLİK KİMYA SANAYİ A.Ş. 30 EYLÜL 2008 TARİHİNDE SONA EREN ARA HESAP DÖNEMİNE AİT YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU 1- KISACA AKSA Faaliyet Konusu Ana faaliyet konusu akrilik esaslı tow, tops ve elyaf

Detaylı

ARAP TÜRK BANKASI A.Ş. VE KONSOLİDASYONA TABİ BAĞLI ORTAKLIĞI 1 OCAK 31 MART 2016 KONSOLİDE ARA DÖNEM FAALİYET RAPORU

ARAP TÜRK BANKASI A.Ş. VE KONSOLİDASYONA TABİ BAĞLI ORTAKLIĞI 1 OCAK 31 MART 2016 KONSOLİDE ARA DÖNEM FAALİYET RAPORU ARAP TÜRK BANKASI A.Ş. VE KONSOLİDASYONA TABİ BAĞLI ORTAKLIĞI 1 OCAK 31 MART 2016 KONSOLİDE ARA DÖNEM FAALİYET RAPORU Ana Ortaklık Banka nın: Ticaret Unvanı : Arap Türk Bankası Anonim Şirketi Genel Müdürlük

Detaylı

Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri Sektör Raporu 2010

Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri Sektör Raporu 2010 Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri Sektör Raporu 2010 Avrupa kıtasından Amerika kıtasına, Orta Doğu Ülkelerinden Afrika ülkelerine kadar geniş yelpazeyi kapsayan 200 ülkeye ihracat gerçekleştiren

Detaylı

Doğal olarak dijital

Doğal olarak dijital Doğal olarak dijital 1 Doğadan ilham alan, yeni nesil teknoloji şirketi. Doğada her şey birbiri ile uyum ve bir denge içinde. Bitkiler etkin bir veri analitiği ve network yönetimi ile hayatta kalabiliyorlar.

Detaylı

1Ç 2018 SODA SANAYİİ Yatırımcı Sunumu

1Ç 2018 SODA SANAYİİ Yatırımcı Sunumu 1Ç 2018 SODA SANAYİİ Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 15 20 Soda Sanayii A.Ş. Faaliyet Sonuçları & Finansal Performans Kimyasallar Grubu Faaliyet Alanı Ekler 24 Şişecam Topluluğu 2 SODA SANAYİİ A.Ş. FAALİYET

Detaylı

Yapı Kredi olarak müşteri merkezli bir strateji izliyoruz. 6,5 milyon aktif müşteriye hizmet veriyoruz.

Yapı Kredi olarak müşteri merkezli bir strateji izliyoruz. 6,5 milyon aktif müşteriye hizmet veriyoruz. bankacılık ve sigortacılık Müşteri odaklı yaklaşımlarımız, güçlü finansal yapımız, milyonlarca aktif müşteri sayımızla Türkiye nin lider bankacılık ve sigortacılık grubu olarak anahtar biziz! Yapı Kredi

Detaylı

5.21% -11.0% 25.2% 10.8% % Eylül 18 Ağustos 18 Eylül 18 Ekim 18 AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ ÖZET GÖSTERGELER. Piyasalar

5.21% -11.0% 25.2% 10.8% % Eylül 18 Ağustos 18 Eylül 18 Ekim 18 AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ ÖZET GÖSTERGELER. Piyasalar ÖZET GÖSTERGELER Piyasalar USD/TRY 5.50 Altın (USD) 1,225 Ekim 18 EUR/TRY 6.24 Petrol (Brent) 76.2 BİST - 100 90,201 Gösterge Faiz 24.4 Büyüme Sanayi Üretimi Enflasyon İşsizlik 5.21% -11.0% 25.2% 10.8%

Detaylı

2017 Yıl Sonu Sonuçlar. Yatırımcı Sunumu

2017 Yıl Sonu Sonuçlar. Yatırımcı Sunumu 2017 Yıl Sonu Sonuçlar Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 18 27 Topluluğa Genel Bakış Şişecam Topluluğu/Ana Faaliyet Alanları 36 Ekler 2 Finansal Performans ve Faaliyet

Detaylı

Çeyrek. Yatırımcı Sunumu

Çeyrek. Yatırımcı Sunumu 2016 3. Çeyrek Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 15 20 Soda Sanayii A.Ş. Faaliyet Sonuçları & Finansal Performans Kimyasallar Grubu Faaliyet Alanı Şişecam Topluluğu 2 SODA SANAYİİ A.Ş. FAALİYET SONUÇLARI

Detaylı

Ara Dönem Özet Faaliyet Raporu Mart 2013. Merrill Lynch Yatırım Bank A.Ş.

Ara Dönem Özet Faaliyet Raporu Mart 2013. Merrill Lynch Yatırım Bank A.Ş. Ara Dönem Özet Faaliyet Raporu Mart 2013 Merrill Lynch Yatırım Bank A.Ş. 1 Yönetim Kurulu Başkanı nın Mart 2013 Dönemi Değerlendirmeleri ve Beklentileri Bank of America Merrill Lynch, küresel stratejisinin

Detaylı

YATIRIMCI İLİŞKİLERİ SUNUM 2015 I. Çeyrek

YATIRIMCI İLİŞKİLERİ SUNUM 2015 I. Çeyrek YATIRIMCI İLİŞKİLERİ SUNUM 2015 I. Çeyrek İÇİNDEKİLER I. ŞİŞECAM Grubu Özet Tarihçe ve Gelişim Küresel Cam Endüstrisindeki Konum Misyon, Vizyon ve Strateji Yatırım Stratejisi Hissedar Yapısı Faaliyet Bölgesi

Detaylı

ANADOLU CAM SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı İlişkileri Sunumu 2013 / III.Çeyrek

ANADOLU CAM SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı İlişkileri Sunumu 2013 / III.Çeyrek ANADOLU CAM SANAYİİ A.Ş. Yatırımcı İlişkileri Sunumu 2013 / III.Çeyrek 0 İçerik 1. Özet Şişecam Grubu Anadolu Cam ve Şişecam 2. Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Genel Bakış Özet Tarihçe ve Gelişim Vizyon Rekabet

Detaylı

Ara Dönem Özet Faaliyet Raporu Eylül 2012. Merrill Lynch Yatırım Bank A.Ş.

Ara Dönem Özet Faaliyet Raporu Eylül 2012. Merrill Lynch Yatırım Bank A.Ş. Ara Dönem Özet Faaliyet Raporu Eylül 2012 Merrill Lynch Yatırım Bank A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı nın Eylül 2012 Dönemi Değerlendirmeleri ve Beklentileri Bank of America Merrill Lynch, küresel stratejisinin

Detaylı

DENİZLİ CAM SANAYİİ ve TİCARET A.Ş. Genel Bakış 2015

DENİZLİ CAM SANAYİİ ve TİCARET A.Ş. Genel Bakış 2015 DENİZLİ CAM SANAYİİ ve TİCARET A.Ş. Genel Bakış 2015 Tarihçe ve Gelişim 1935 te Atatürk ün direktifiyle kurulan Paşabahçe, o dönemde başlatılan el imalatı üretimini bugün Türk «Camcılık» geleneğinin de

Detaylı

ARAP TÜRK BANKASI A.Ş. VE KONSOLİDASYONA TABİ BAĞLI ORTAKLIĞI 1 OCAK 30 HAZİRAN 2016 KONSOLİDE ARA DÖNEM FAALİYET RAPORU

ARAP TÜRK BANKASI A.Ş. VE KONSOLİDASYONA TABİ BAĞLI ORTAKLIĞI 1 OCAK 30 HAZİRAN 2016 KONSOLİDE ARA DÖNEM FAALİYET RAPORU ARAP TÜRK BANKASI A.Ş. VE KONSOLİDASYONA TABİ BAĞLI ORTAKLIĞI 1 OCAK 30 HAZİRAN 2016 KONSOLİDE ARA DÖNEM FAALİYET RAPORU Ana Ortaklık Banka nın: Ticaret Unvanı : Arap Türk Bankası Anonim Şirketi Genel

Detaylı

4Ç 2016 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu

4Ç 2016 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu 4Ç 2016 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 16 19 Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Faaliyet Sonuçları & Finansal Performans Cam Ambalaj Grubu Faaliyet Alanı Şişecam Topluluğu 2 ANADOLU CAM SANAYİİ A.Ş.

Detaylı

4Ç 2017 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu

4Ç 2017 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu 4Ç 2017 ANADOLU CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 16 19 Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Faaliyet Sonuçları & Finansal Performans Cam Ambalaj Grubu Faaliyet Alanı Ekler 23 Şişecam Topluluğu 2 ANADOLU CAM SANAYİİ

Detaylı

2010 Yılı Faaliyet Raporu

2010 Yılı Faaliyet Raporu 2010 Yılı Faaliyet Raporu İÇİNDEKİLER A. Sunuş a. Ulusal Faktoring ve 2010 a Genel Bakış b. Önemli Kilometre Taşları B. Faaliyetler a. Faktoring Sektörü b. Ulusal ın Başlıca Finansal Göstergeleri ve Sektördeki

Detaylı

Çeyrek Sonuçları. Yatırımcı Sunumu

Çeyrek Sonuçları. Yatırımcı Sunumu 2018 1. Çeyrek Sonuçları Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 18 27 Topluluğa Genel Bakış Şişecam Topluluğu/Ana Faaliyet Alanları 36 Ekler 2 Finansal Performans ve Faaliyet

Detaylı

Dünya Seramik Sektörü Dış Ticareti a) Seramik Kaplama Malzemeleri

Dünya Seramik Sektörü Dış Ticareti a) Seramik Kaplama Malzemeleri Dünya Seramik Sektörü Dış Ticareti a) Seramik Kaplama Malzemeleri ÜLKE Dünya Seramik Kaplama Malzemeleri Üretiminde İlk 1 Ülke 29 21 211 212 212 Dünya /212 Üretiminden Aldığı Pay Değişim (%) (%) 1 ÇİN

Detaylı

AKSA AKRİLİK KİMYA SANAYİ A.Ş. 30 HAZİRAN 2008 TARİHİNDE SONA EREN ARA HESAP DÖNEMİNE AİT YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU

AKSA AKRİLİK KİMYA SANAYİ A.Ş. 30 HAZİRAN 2008 TARİHİNDE SONA EREN ARA HESAP DÖNEMİNE AİT YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU AKSA AKRİLİK KİMYA SANAYİ A.Ş. 30 HAZİRAN 2008 TARİHİNDE SONA EREN ARA HESAP DÖNEMİNE AİT YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU 1- KISACA AKSA Faaliyet Konusu Ana faaliyet konusu akrilik esaslı tow, tops ve elyaf

Detaylı

FİNANS PORTFÖY BIST-30 ENDEKSİ HİSSE SENEDİ YOĞUN BORSA YATIRIM FONU'NA AİT PERFORMANS SUNUM RAPORU. Fon'un Yatırım Amacı

FİNANS PORTFÖY BIST-30 ENDEKSİ HİSSE SENEDİ YOĞUN BORSA YATIRIM FONU'NA AİT PERFORMANS SUNUM RAPORU. Fon'un Yatırım Amacı A. TANITICI BİLGİLER FİNANS PORTFÖY BIST-30 ENDEKSİ HİSSE SENEDİ YOĞUN BORSA YATIRIM FONU'NA AİT PERFORMANS SUNUM RAPORU Fon Toplam Değeri Birim Pay Değeri (TRL) Paylar - Bankacılık - Holding - Perakende

Detaylı

YATIRIMCI İLİŞKİLERİ SUNUM 2014/ İlk Çeyrek

YATIRIMCI İLİŞKİLERİ SUNUM 2014/ İlk Çeyrek YATIRIMCI İLİŞKİLERİ SUNUM 2014/ İlk Çeyrek İÇERİK I. ŞİŞECAM Grubu Özet Tarihçe ve Gelişim Küresel Cam Endüstrisindeki Konum Misyon, Vizyon ve Strateji Yatırım Stratejisi Hissedar Yapısı Faaliyet Bölgesi

Detaylı

1-Ekonominin Genel durumu

1-Ekonominin Genel durumu GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. ALTIN EMEKLİLİK YATIRIM FONU 2014 YILI 12 AYLIK FAALİYET RAPORU 1-Ekonominin Genel durumu 2014 yılı TCMB nin Ocak ayında faizleri belirgin şekilde arttırmasıyla başlamıştır.

Detaylı

SPK DÜZENLEMELERİ KAPSAMINDA EK AÇIKLAMALARIMIZ

SPK DÜZENLEMELERİ KAPSAMINDA EK AÇIKLAMALARIMIZ SPK DÜZENLEMELERİ KAPSAMINDA EK AÇIKLAMALARIMIZ Sermaye Piyasası Kurulu nun, Kurumsal Yönetim Tebliğinin (II-17.1) sayılı Tebliğinin 1.3.1 maddesi uyarınca yapılması gereken ek açıklamalar aşağıda bilginize

Detaylı

DYO BOYA FABRİKALARI A.Ş. DYO BOYA FABRİKALARI A.Ş Y Finansal Sunumu.

DYO BOYA FABRİKALARI A.Ş. DYO BOYA FABRİKALARI A.Ş Y Finansal Sunumu. DYO BOYA FABRİKALARI A.Ş. DYO BOYA FABRİKALARI A.Ş. 2017-1Y Finansal Sunumu yatirimciiliskileri@dyo.com.tr 2017-1Y Başlıca Gelişmeler 1 Türkiye Boya Pazarı Petrol* Fiyatları ve Hammadde Maliyetleri Verimlilik

Detaylı

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 EKİM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği. Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi.

HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 EKİM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU. İTKİB Genel Sekreterliği. Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi. HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2017 EKİM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi Kasım 2017 Hazırgiyim ve Konfeksiyon Ar-Ge Şubesi 1 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2017

Detaylı

Çeyrek TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu

Çeyrek TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu 2017 2. Çeyrek TRAKYA CAM Yatırımcı Sunumu İçindekiler 3 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 13 19 Trakya Cam Şişecam Topluluğu 2 Finansal Performans ve Faaliyet Sonuçları 2017 2. Çeyrek Gelişmeleri

Detaylı