GÖKKUŞAĞI ALABALIĞI (Oncorhynchus mykiss, Walbaum, 1792) YUMURTALARININ DEZENFEKSİYONUNDA KULLANILAN BAZI KİMYASAL MADDELER VE KULUÇKA SÜRECİNE ETKİSİ

Transkript

1 Uzm.Dr.İbrahim DEMİRKALE GÖKKUŞAĞI ALABALIĞI (Oncorhynchus mykiss, Walbaum, 1792) YUMURTALARININ DEZENFEKSİYONUNDA KULLANILAN BAZI KİMYASAL MADDELER VE KULUÇKA SÜRECİNE ETKİSİ

2 Alabalık yetiştiriciliğinde verimliliği artırmanın ilk aşaması: Yüksek kaliteli Sağlıklı yumurta ve Yavru elde etmektir. Kuluçka ünitelerinde yoğun stokta tutulması mantar enfeksiyonlarının hızlı bir şekilde yayılmasına sebebiyet vermektedir. Enfeksiyonun başlaması sağlıklı yumurtaların büyük bir kısmının hatta tamamının kısa sürede ölümüne sebep olur.

3 Yumurta ve yavru üretimi yapan işletmelerde en fazla zayiat oranı bu evrede görülmektedir. Kuluçka evresinde zayiat % normal karşılanmaktadır. Fakat bu oranın % u ulaşması arzu edilmemektedir. Kuluçka evresinde ölüm oranını minimuma indirmek için çeşitli önlemler ve tedbirler alınmalıdır.

4 Sağlıklı ve verimli bir şekilde yumurta bakımının ve larva yetiştiriciliğinin en önemli basamağı kuluçkahane sisteminin ve su kaynağının yetiştiricilik için uygun olmasıdır. Ayrıca kullanılacak olan her türlü alet ve ekipmanın patojenlerden arındırılmış olmasıdır.

5 Kuluçkahane Dezenfeksiyonu Kuluçkahane giriş ve çıkışlarda personel dezenfeksiyonu Kullanılan alet ve ekipmanların dezenfeksiyonu

6 Kuluçkahane Suyunun Temizliği

7 SAPROLEGNİASİS Oomycetes sınıfından olan Saprolegniaceae familyasına ait Saprolegnia parasitica Saprolegnia diclina. Uzun dallanmış septasız (bölmesiz) hiflere sahiptirler. Üreme hem eşeyli, hemde eşeysiz olmak üzere iki safhalıdır.

8 Kuluçkahane Dezenfeksiyonu Organik maddelerin bol olduğu ortamlarda Balıkta direncin düştüğü Portantrelerin oluştuğu durumlarda atak yapmaktadırlar. Bu nedenle çatlamış veya ölmüş yumurtaların ortamdan uzaklaştırılması Larvalarda Kuluçkahane mekanik giriş ve yaralanmaların Kullanılan alet ve engellenmesi çıkışlarda personel önem arz etmektedir. ekipmanların dezenfeksiyonu dezenfeksiyonu

9

10 Solungaç, göz, deri dokularına ve yumurtalarına gri, kirli beyaz, gri kahve rengi renklerde çıplak gözle görülebilen pamuğumsu bir görüntüyle karakteristiktir. Parazitler, travma veya sistemik bir hastalık nedeni ile oluşan portantrelere yerleşen sporlar hızla gelişirler 24 saat içerisinde büyük lezyonlar oluştururlar.

11

12 Yüzeye yerleşen sporlar sadece dışa doğru aerial miselyum oluşturmazlar aynı zamanda kas dokuya kadar hifler gidebilir. Epizootik olaylar nadirdir. Ama kronik aşamaya gelen bireylerde ölüm görülür. Özellikle solungaç flamentlerinde solunum sıkıntısı yaratır. Deride yaralar, ödem ve kanlı bölgeler görülebilir. Ölü yumurtalar üzerinde ve henüz döllenmemiş yumurtalar üzerinde hızla gelişerek tüm yumurtaları etkileyebilirler.

13 Tanısı Miselyumların oluşturduğu tipik pamuk benzeri görüntünün tanıya yardımcı olacağı aşikardır. Aynı şekilde yumurtalar üzerindeki görüntüde tanıya yardımcıdır ancak kesin tanı için mikroskobik inceleme şarttır. Taze preparatlarda dallanmış septasız hifler aranır. Primer zoosporlar iki flegellalıdır. İzolasyon için kültürü yapılabilir. Ayrıca PCR teknigide hızlı tanı için kullanılabilir.

14 KORUMA VE KONTROL ORGANİK MADDELER ORTAMDAN HIZLI BİR ŞEKİLDE UZAKLAŞTIRILMALI BALIĞIN DİRENCİNİ ORTADAN KALDIRACAK STRES FAKTÖRLERİNDEN KAÇINILMALI YUMURTALARDA VEYA BALIKLARDA MEKANİK ZEDELENMELERE SEBEP OLABİLECEK UYGULAMLARDAN VE BUNA SEBEP OLACAK ALET VEYA EKİPMANLARIN KULLANILMAMASI TERCİH EDİLMELİ GELİŞİM AŞAMALŞARINA UYGUN ÇEVRE KOŞULLARININ DÜZENLENMESİ 24 SAAT GİBİ HIZLI BİR ZAMAN DİLİMİNDE HIZLI BİR ŞEKİLDE ÇOĞALIP ENFEKSİYONLARA SEBEBİYET VERMESİ SEBEBİ İLE ÇOK SIK KONRTOL EİLDMELİDİRLER ÖLÜ VEYA HASTA BALIKLAR VE ÖLÜ YUMURTALAR HIZLI BİR ŞEKİLDE ORTAMDAN UZAKLAŞTIRILMASI GÖRÜLMESİ DURUMUNDA UYGUN DOZ/ SÜRE /TEKERRÜRLE MEDİKAMENT UYGULAMASI YAPILMALIDIR.

15 Dezenfektan ve Medikamentler Etkinliği Bulunabilirliği Uygulama ortamına olan uygunluğu Uygulama dozu Maliyeti Kullanılması yasak Balık ve çevre için etkileri

16 Balıklara banyo tarzında ilaç uygulaması yapmadan önce uygulama mutlaka az miktarda balık veya yumurta üzerinde denenmelidir. Uygulama sırasında havalandırma kesilmemelidir. İlaç dozunun doğru olarak hesaplanması gerekir. Banyo süresini aşmamalı ve ilaçlı su değişimi tam zamanında sağlanmalıdır. Deneme amaçlı yapılan banyo uygulaması sonrasında balıklar belirli bir süre kontrol edilmelidir. Olası bir ters durumda hazırda temiz su dolu bir tank hazırlanmalıdır. Uygulayan kişilerin tecrübeli olması ve personelin tedavi sırasında koruyucu önlemleri alması sağlanmalıdır. Banyo tarzında ilaç uygulaması sabah erken saatlerde veya gece su sıcaklığının düşük olduğu zamanlarda yapılmalıdır. İlaç uygulaması yapılmadan 1 gün önce balıklar aç bırakılmalıdır.

17 Alabalık yetiştiriciliğinde, kuluçka evresinde yumurtaların ve yumurta çıkışında larvaların korunmasında; Akriflavin Bakır sülfat Bronopol Buffodin Civalı kloridler Gentian violet Formalin Hidrojen Peroksit Klorezan İyot İyodofor Malahit yeşili Merthiolet Metilen mavisi Potasyum permanganat Sodyum ve kalsiyum hipoklarit Sulfomerthiolet Wescodin Tuz

18 Potasyum Permanganat(KMnO 4 ) Sudaki tuz oranını yükselterek, suda elektrolit ve kalsiyum seviyelerinin değişimine neden olarak osmatik denge mekanizması üzerine etiklidir. 1-2 dak 1/ gr / ton 250 gr paket 17,11 TL

19 20 mg/l 15 dak. Metilen Mavisi Mantar hastalıklarına karşı oldukça etkilidir. Fakat organik ve inorganik madde miktarına bağlı olarak etkinliği değişmektedir.

20 Malaşit Yeşili(C 23 H 25 N 2 ) Embrioya ve hatta insan sağlığına karşı zararlı etkilerinin belirlenmesi nedeni ile kullanımı balıklarda dünyada ve ülkemizde yasaklanmıştır.

21 Bakır Sülfat(CuSO4) Çözülmüş tuz oranı yüksek olan sularda balıklar için toksiktir. Kalsiyum (Ca) içeriği bilinmeyen sularda asla kullanılmamalıdır. Tanklarda ve alabalık havuzlarında dezenfeksiyon amaçlı kullanımı yaygındır ancak dezenfeksiyon sonrası ortamdan tamamen uzaklaştırılmalıdır. 1/ dak 25 kg 211 TL

22 Formaldehit (CH2O) Ucuz ve çok etkilidir. Fakat metal, deri ve kıyafetlerdeki korezyonu oldukça yüksektir. Kaynama sıcaklığı -18 C olması sebebi ile kapalı ortamlarda çok dikkatli bir şekilde uygulanmalıdır. 1-2 ml 4 ml 1L 9,15 TL

23 Hidrojen Peroksit H2O2 Protein yapısını denature(yıkan) eden bir kimyasaldır. Yüksek dozlar oldukça toksik ve öldürücüdür. Özellikle besin keseli ve dışardan beslenmeye başlamış olan fingerliklerde solungaç ve deride deformasyonlara sebebiyet vermektedir. Bununla birlikte doğaya en az zarar veren medikamentlerden bir tanesidir µl/l 15 dak 1 Kg 16 TL

24 Asetik Asit (CH 3 COOH) Asetik asitin uygulamsı esnasında oldukça dikkatli olunmalı mutlaka nitril koruma eldivenleri giyilir (lateks eldivenler koruma sağlamaz) eldiven ve gözlük kullanılmalıdır. 1-2 ml/l 1 Dak 60 Kg 180 TL

25 Asetik Asit (CH 3 COOH) TUZ (NaCl) Antifungal etkisi nedeni ile ulaşılması kolay ve oldukça ekonomik bir medikament olarak kullanılabilir. Fakat galvanizli %5 demir 1 Dak ve çinko içeren ortamlarda çeşitli zehirlenmelere sebebiyet verebilmektedir. 60 Kg 180 TL 25 ppt 30 ppt itibaren gözlenmiş yumurta ölümleri %5 1 dk

26 İYOTLU BİLEŞİKLER Kolay bulunabilen dezenfeksiyon gücü yüksek oldukça ucuz bir kimyasaldır. İodofor 2mg/L larva 15 dak. 4mg/L yumurta 15 dak.

27 Genel olarak bakılacak olunursa Saprolegniasis için etkili ve ulaşılması kolay ve ekonomik olan medikamentler Formaldehit İyotlu bileşikler Metilen mavisi 2 mg/lt 2mg/l 20 mg/l

28 Teşekkürler Teşekkür ederim...