Türkiye'de Eğitim Teknolojisinin Görünümü

Transkript

1 Türkiye'de Eğitim Teknolojisinin Görünümü Yazar Doç.Dr. Buket AKKOYUNLU Dr. Gülriz İMER ÜNİTE 10 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra, eğitim teknolojisinin Türkiye'deki gelişimini açıklayabilecek, Milli Eğitim Bakanlığında eğitim teknolojisi alanında görev yapan birimleri sayabilecek, ilköğretim ve ortaöğretim okullarının bilgisayar eğitimi konusundaki durumlarını anaçizgileriyle açıklayabilecek, üniversitelerde ve öteki kuruluşlarda eğitim teknolojisi alanında yapılan çalışmaları açıklayabilecek, Türkiye'nin ulusal bilgi altyapısını tanıyabilecek, Türk eğitim sisteminde eğitim teknolojisi uygulamalarını değerlendirebileceksiniz. İçindekiler Giriş 159 Eğitim Teknolojisinin Gelişimi 159 Eğitim Teknolojisi ile İlgili Birimler 160 İlköğretim ve Ortaöğretimde Bilgisayarlı Eğitim 162 Üniversitelerde Yeni Bilgi Teknolojilerinin Kullanılması 164

2 Bilimsel ve Teknik Araştırma Vakfının Çalışmaları 165 Ulusal Bilgi Altyapısı 166 Uygulamaların Değerlendirmesi 167 Özet 168 Değerlendirme Soruları 169 Ek Okuma Kaynakları 170 Çalışma Önerileri Bu üniteyi çalışmadan önce, önceki ünitelerde yeni bilgi teknolojilerinin Türkiye'de kullanılmasıyla ilgili parça parça verilen bilgileri bulup okuyunuz. Bilgi teknolojilerinin okullarımızda kullanımının yaygınlaşması için yapılması gereken çalışmaları birkaç meslektaşınızla tartışarak belirleyiniz. ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

3 TÜRKİ YE'DE EĞİT İ M TEKNOLOJİ S İ N İ N GÖRÜNÜMÜ Giriş Bilgi çağında toplumları oluşturan bireylerin öğrenme gereksinmelerinin artması, okullarda öğretme-öğrenme sürecinin verimliliğini yükseltmeye dönük çalışmaların da artmasına kaynaklık etmektedir. Bununla ilgili olarak, her ülkede, eğitim teknolojisi kapsamında, okullarda eğitime daha elverişli ortamların oluşturulması, öğretimde yararlanılabilecek daha etkili araç ve gereçlerin geliştirilmesi ve kullanılması yönünde önemli çalışmalar yapılmaktadır. Öğretme-öğrenme sürecinde en basitinden en gelişmişine dek tüm eğitim araç ve gereçleri öğretimde şu amaçlara hizmet etmektedir: Öğrencinin ilgisini çekme, merakını uyandırma Öğretimi öğrencinin gereksinmelerine ve amaçlarına uygun duruma getirme Öğrenciyi ortamda etkin kılma Öğrenciye bilgiyi çeşitli açılardan ve düzenli biçimde sunma Öğrencinin bilgiye farklı yollardan ulaşmasını sağlama Öğretimi görselleştirerek ve somutlaştırarak öğrenmeyi kolaylaştırma Öğretimi bireyselleştirme Öğretim hizmetini geniş gruplara yayma Ülkemizde öğretimde saydığımız amaçlara ulaşılabilmesi için çeşitli kurumlarca çeşitli girişimler, yatırımlar ve uygulamalara yer verilmektedir. Bu ünitede, başta Milli Eğitim Bakanlığı olmak üzere, üniversiteler ve öteki kurumlarca eğitim teknolojisi ile ilgili yapılan çalışmalardan ve uygulamalardan söz edeceğiz. 2. Eğitim Teknolojisinin Gelişimi Ülkemizde eğitim teknolojisiyle ilgili ilk çalışmalar Cumhuriyetin ilk yıllarında başlamıştır. Cumhuriyetin kurulmasından sonra, Milli Eğitim Bakanlığınca bir okul müzesi açılmış ve bu müzede eğitim araçları sergilenmiştir. 1930'lu yıllarda okullar için haritalar, projeksiyon gereçleri, Fizik ve Kimya derslerinde kullanılmak üzere deney araçları gibi çeşitli ders araç ve gereçleri alınmıştır. Deney araçlarının ilk deneme kullanımı da Ankara Yüksek Teknik Öğretmen Okulunda yapılmıştır yılında Ankara'da Öğretici Filmler Merkezi kurulmuştur yılında Ankara'da Ders Aletleri Yapım ve Onarım Merkezi kurulmuştur. Bu merkezde genellikle fen alanında araç-gereç üretimine yer verilmiştir yılında Radyo ile Eğitim Merkezi kurulmuştur. Bu merkez tarafından öğrencilere dönük radyo programları yaplmıştır. Ayrıca, 1969 yılında okullarda bütünlemeye kalan öğrencilere yardımcı olmak amacıyla Fizik, Kimya, Coğrafya ve Yurt- AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ

4 160 TÜRKİ YE'DE EĞİT İ M TEKNOLOJİ S İ N İ N GÖRÜNÜMÜ taşlık Bilgisi dersleriyle ilgili radyo programları hazırlanıp yayınlanmıştır.? 1974 yılında Mektupla Öğretim Merkezi kurulmuştur. Böyelce, Türkiye de ilk kez kitle eğitiminde eğitim teknolojisinden yararlanılmıştır. Bu merkez 1975 yılında yeniden düzenlenerek Yaygın Yüksek Öğretim Kurumuna (YAYKUR) dönüştürülmüştür. Türkiye'de "eğitim teknolojisi" kavramı ne zaman kullanılmaya başlanmıştır? Türkiye de eğitim teknolojisiyle ilgili tartışmaların 1970 li yıllarda başladığını söyleyebiliriz. Bundan önce, 1940 lı yıllara dek okullarda daha çok basılı eğitim gereçlerine ağırlık verilmiştir. Bunların hazırlanması sorumluluğunu da Milli Eğitim Bakanlığı üstlenmiştir yılları arasında okullarda donanıma önem verilmiştir. Bu amaçla, Milli Eğitim Bakanlığınca okulların donanımı sağlanmış, eğitim araç ve gereçleri üretilerek öğretmenlerin kullanımına sunulmuştur li yıllarla birlikte, yeni bir yaklaşımla, teknoloji ürünü araç ve gereçlerin Bakanlığa bağlı okullarda öğretme-öğrenme sürecinde kullanılmasına yönelik çalışmalar başlatılmıştır. Üniversitelerde de, eğitim teknolojisi alanında araştırmalar yapılmış ve insangücü yetiştirmeye yönelik programlar uygulamaya konmuştur yılında çıkarılan 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu nun 13. maddesinde planlılık ve bilimsellik ilkesi şöyle tanımlanmıştır: Her derece ve türdeki ders programları ve eğitim metodları ile ders araç ve gereçleri bilimsel ve teknolojik esaslara, yeniliklere, çevre ve ülke ihtiyaçlarına göre sürekli olarak geliştirilir. Eğitimde verimliliğin artırılması ve sürekli olarak gelişme ve yenileşmenin sağlanması bilimsel araştırma ve değerlendirmelere dayalı olarak yapılır. Öte yandan, 1989 yılında hazırlanan Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı ile 1996 yılında hazırlanan Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planında da, eğitimde niteliğin yükseltilmesi için eğitim programları ile öğretim yöntem ve araçlarının bilim ve teknolojiden yararlanılarak hazırlanıp uygulanması gerekliliği üzerinde durulmuştur. Bunlara dayalı olarak ülkemizde eğitim hizmetlerinin yaygınlaştırılmasında ve eğitimde niteliğin artırılmasında eğitim teknolojisinin olanaklarından yararlanılmasının devlet politikası olarak benimsendiğini söyleyebiliriz. 3. Eğitim Teknolojisi ile İlgili Birimler Milli Eğitim Bakanlığı içerisinde eğitim teknolojisi ile ilgili hizmetler veren çeşitli birimler vardır. Bunlar Bakanlığa bağlı okullara eğitim teknolojisine yönelik dağıtım ve eğitim hizmetleri vermektedir. Bu birimler öteki bakanlıklar, Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT), üniversiteler, bilimsel araştırma kurumları ve özel kurumlarla sürekli ilişki içindedirler ve onlardan destek almaktadırlar. ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

5 TÜRKİ YE'DE EĞİT İ M TEKNOLOJİ S İ N İ N GÖRÜNÜMÜ 161 Milli Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim tekonojisi ile ilgili birimleri yönetim, üretim ve dağıtım birimleri biçiminde gruplandırarak şöyle sayabiliriz: Yönetim Birimleri Yayınlar Genel Müdürlüğü Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü Eğitim Araçları ve Donatım Dairesi Başkanlığı Üretim Birimleri Film Radyo Televizyonla Eğitim Başkanlığı (FRTEB) Ders Aletleri Yapım Merkezi (DAYM) Milli Eğitim Bakanlığı Basımevi Dağıtım Birimleri İl Eğitim Araçları ve Donatım Merkezleri Milli Eğitim Bakanlığı Yayınevleri Yayınlar Genel Müdürlüğü, her tür ve düzeydeki okulların öğrencilerine ve öğretmenlerine yönelik basılı eğitim gereci planlayıp üretmek için etkinlik gösteren bir birimdir. Hazırlanan gerçler MEB Basımevinde basılıp çoğaltılmaktadır. Bu gerçler Milli Eğitim Yayınevleri aracılığıyla satılarak kullanıma sunulmaktadır. Eğitim Araçları ve Donatım Dairesi Başkanlığı, okulların kendi eğitim programları doğrultusunda gereksinmeleri olan araç ve gereçleri belirlemek, üretmek, dağıtmak ve bunların kullanılmalarını izlemekten sorumlu birimdir. Araç ve gereçlerin üretimi Ders Aletleri Yapım Merkezi ile Film Radyo Televizyonla Eğitim Başkanlığınca yapılmaktadır. Ders Aletleri Yapım Merkezi, okullarda kullanılan üç boyutlu araçlar ile öteki eğitim araçlarının üretimini ve çoğaltımını gerçekleştirmektedir. Film Radyo Televizyonla Eğitim Başkanlığı ise, derslerde kullanılan eğitici filmler, film şeritleri, televizyon programları, video kasetleri, ses bantları gibi eğitim gereçlerinin üretimini yapmaktadır. Üretilen bütün araç ve gereçler illerdeki Eğitim Araçları ve Donatım Merkezlerince okullara dağıtılmaktadır. Bunlardan kimileri de okullara ve öğretmenlere geçici süre kullanılmak üzere ödünç olarak verilmektedir. Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü, eğitim ve öğretimin teknolojik gelişmelerle desteklenmesi, yaygınlaşması, niteliğinin yükseltilmesi ve açık öğretimle örgün öğretim arasında işlevsel bağlantı kurulması için gereken araştırma, planlama, uygulama, değerlendirme, insangücü yetiştirme hizmetlerini yapmak, yaptırmak la görevli bir birimdir yılında çıkarılan bir yasayla kurulan bu birim, gerçekte önceki Bilgisayar Eğitimi ve Hizmetleri Genel Müdürlüğünün yerini almıştır. Bu genel müdürlüğe bağlı olarak çalışan Eğitimde Bilgi Teknolojileri (EBİT) Dairesi Başkanlığı, yeni bilgi teknolojilerinin okullara girmesinde önemli bir yere sahiptir. Bu birimin görevi, her tür ve düzeydeki okullarda temel bilgisayar eğitimi ile bilgisayar destekli eğitimi planlamak ve uygulamaktır. Bu kapsamda, bu birimce bilgisayar AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ

6 162 TÜRKİ YE'DE EĞİT İ M TEKNOLOJİ S İ N İ N GÖRÜNÜMÜ yazılımları geliştirilmesi ve okullararası bilgi ve iletişim ağlarının kurulması gibi projeler hazırlanıp yürütülmektedir.? Milli Eğitim Bakanlığındaki eğitim teknolojisi ile ilgili birimleri, bu birimlerin temel işlevlerini ve gerçekleştirmekle yükümlü oldukları başlıca etkinlikleri belirleyiniz. Bu bilgileri aşağıdaki gibi bir çizelge biçiminde düzenleyiniz. B R M TEMEL filev ETK NL KLER Yay nlar Genel Yönetim Okullar için gerekli bas l Müdürlü ü e itim gereçlerinin bas m n planlama 4. İlköğretim ve Ortaöğretimde Bilgisayarlı Eğitim Milli Eğitim Bakanlığınca, yeni bilgi teknolojilerinden bilgisayarın ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarına girmesi için 1984 yılından bu yana çeşitli çalışmalar yapılmaktadır yılında ön hazırlık çalışmaları başlatılan Bilgisayar Destekli Eğitim Projesi, öğretim yılında çeşitli yerli ve yabancı firmaların katıldıkları bir pilot projeye dönüştürülmüştür. Bu proje çalışmasının bir sonucu olarak, ilköğretim ve ortaöğretim okullarına bilgisayar donanımı sağlanmıştır. Bunun yanısıra, 1985 yılında öğretmenlere yönelik bilgisayar kullanımı ve BASIC programlama dili konularında bir hizmetiçi eğitim programı düzenlenmiştir. Bilgisayar konusunda ilk kez düzenlenen bu programda toplam 225 öğretmenin eğitimi gerçekleştirilmiştir yılında bu programa 250 öğretmen katılmıştır yılında ise, Milli Eğitim Bakanlığı 24 üniversite ile işbirliği yapmış ve böylece 750 öğretmenin daha eğitimi sağlanmıştır. Öte yandan, 1990 yılına dek, 55 ilköğretim okuluna 170, 196 genel liseye 1461, 88 teknik liseye 1095, 43 ticaret lisesine ise 432 tane olmak üzere toplam 3158 tane bilgisayar alınmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı yapılan bu ön deneme uygulamalarının değerlendirilmesi ve uygulama koşullarının ortaya konulmasından sonra, öğretim yılında, dokuz firma ile bilgisayar destekli eğitim konusundaki çalışmaları sürdürmeleri için anlaşma yapmıştır. Bu firmalar, yazılım geliştirme çalışmalarında, uygulama yaptıkları okullardaki ders öğretmenleri ve üniversite öğretim üyeleri ile işbirliği içinde bulunarak öğretmenlerin de eğitimini gerçekleştirmişlerdir. Firmalar ile yapılan bu çalışmalarda öğretim yılında 53 okulda 37 ders için yaklaşık 2000 saatlik öğretim yazılımı geliştirilmiştir öğretim yılında ise, toplam 396 okul için her biri saatten 141 farklı ders için 5000 saatlik öğretim yazılımı geliştirilmiştir. Milli Eğitim Bakanlığı, 1991 yılından sonra özellikle ortaöğretim kurumlarına bilgisayar alımını sürdürmüştür yılında daha önce alınan bilgisayarlara ek olarak toplam 5121 tane bilgisayar alınmıştır. Bu bilgisayarlar, genellikle, okullarda isteğe ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

7 TÜRKİ YE'DE EĞİT İ M TEKNOLOJİ S İ N İ N GÖRÜNÜMÜ 163 bağlı olarak açılan, bilgisayarın tanıtılması ve hazır yazılımların kullanılmasını amaçlayan Bilgisayar derslerinde kullanılmaktadır. Öte yandan, 1998 yılındaki belirlemelere göre, ilköğretim okullarında var olan bilgisayar sayısı 2064 tür yılında Bilgisayar Eğitimi ve Hizmetleri Genel Müdürlüğü önceden geliştirilen öğretim yazılımlarının dışında Matematik, Fizik ve Kimya derslerinde kullanılmak üzere öğretim yazılımlarının geliştirilmesini sağlamıştır öğretim yılında altyapısı tamamlanan 53 okulda uygulanması amacıyla CD-ROM üretimi çalışmalarına başlanmıştır. Bu amaçla Milli Eğitim Bakanlığı ve Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) arasında işbirliği sağlanarak yazılımların TÜBİTAK a bağlı Ankara Elekronik Araştırma ve Geliştirme Merkezi nde üretilmeleri sağlanmıştır. İlk olarak Türkiye Coğrafyası, Kurtuluş Savaşı, Piri Reis, Türkçe ve Fen Bilgisi ile ilgili CD ler hazırlanmıştır yılında Bilgisayar Destekli Eğitim Projesi için 53 okulda yürütülen pilot çalışmalar değerlendirilmiş ve uygulama sonuçları olumlu bulunmuştur. Bu değerlendirme sonucunda 1998 yılında uygulama okullarının sayısının 160 a çıkarılması planlanmıştır. Değerlendirme raporunda bilgisayar destekli eğitim uygulamalarının kırsal kesimde de ilgi gördüğü, en kısa sürede eğitim programlarına uygun öğretim yazılımlarının geliştirilmesi gerektiği ve bu konuda görev alan öğretmen sayısının artırılması gerektiği belirtilmiştir öğretim yılında sekiz yıllık kesintisiz eğitimin başlamasıyla birlikte Eğitimde Çağı Yakalama 2000 Projesi kapsamında Milli Eğitim Bakanlığınca 1998 yılı içinde her il ve ilçedeki ilköğretim okullarının en az ikisine 20 bilgisayarlık bilgisayar laboratuvarı kurma kararı alınmıştır. Bilgisayar laboratuvarı bulunan okulların bilgisayar ağına bağlanması sağlanarak ders sırasında öğretmenlerin ve öğrencilerin Internetten yararlanmalarına olanak verilmesi amaçlanmaktadır. Bu proje ile 70 bin okulun bilgisayar ağına bağlanması planlanmaktadır. Bu amaçla, öncelikle, okullarda elektronik sınıflar oluşturulması için çalışmalar başlatılmıştır. Elektronik sınıflara yerleştirilen birer bilgisayar yardımıyla öğretmenler derslerini anlatacaklar, bilgisayardaki bilgiler tepegöz ya da video aracılığıyla öğrencilere gösterilecektir. Bunun için bilgisayara daha gereksinme olduğu saptanmıştır yılında uygulamaya konulması planlanan projenin yürütülebilmesi için Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK), Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) ve Milli Eğitim Bakanlığı temsilcilerinden oluşan bir komisyon oluşturulmuştur. Bu projenin maliyeti yaklaşık altı milyar dolardır. Elektronik sınıf: Tüm öğrencilerin teknolojik kaynaklardan eşit biçimde yararlandığı, özellikle bilgisayar ve öteki donanımlarla desteklenmiş sınıf. Bu sınıfta öğretmen kendi bilgisayarı aracılığıyla ders verirken bu bilgileri bir tepegöz ya da video aracılığı ile gösterebilir. Eğitimde Çağı Yakalama 2000 Projesi kapsamında yapılması planlanan çalışmaları açıklayınız. AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ

8 164 TÜRKİ YE'DE EĞİT İ M TEKNOLOJİ S İ N İ N GÖRÜNÜMÜ 5. Üniversitelerde Yeni Bilgi Teknolojilerinin Kullanılması Üniversitelerde eğitim teknolojisi alanında yapılan çalışmalar, çoğunlukla araştırma yapma, program geliştirme ve insangücü yetiştirme ile ilgilidir. Eğitim fakülteleri ile Açıköğretim Fakültesi doğrudan eğitim teknolojisiyle ilgilenen fakültelerdir. Bu fakültelerde eğitim teknolojisi alanında dersler verilmekte, araştırmalar yapılmakta, yayınlar çıkarılmakta ve Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği içinde öğretmenlere yönelik hizmetiçi eğitim programları düzenlenmektedir.? Üniversiteler ülkemizde yeni bilgi teknolojilerinin en çok kullanıldığı eğitim kurumlarıdır. Ülkemizde üniversitelerde Internetten nasıl yararlanılmaktadır? Internet, Türkiye de ilk kez Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun işbirliği ile kullanıma açılmıştır. Böylece, üniversitelerin Internete bağlanmaları ve hem üniversite öğretim elemanlarının hem de öğrencilerin bu bilgisayar ağından yararlanmaları sağlanmıştır. TÜBİTAK Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) kapsamında gerçekleşitirlen proje ile üniversiteler arasında elektronik bilgi akışının sağlanması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda 61 üniversitenin 92 birimi ile TÜBİTAK ın 7 enstitüsü birbirine bağlanarak bilgi akışı sağlanacaktır. Bağlantılar tamamlandığında bilgisayar kullanıcıları ağ üzerinde üniversiteler ile TÜBİTAK a ait 100 uca ulaşarak bilgi alabileceklerdir yılının Nisan ayında ilk uçlar çalışmaya başlayarak bilgi akışı sağlanmıştır. Birçok üniversite ile anlaşma sağlanarak yaşama geçirilen bu projede üniversiteler bilgiye en kısa yoldan ulaşma olanağına sahip olurken, üniversitelerarası bağlantı ile bilgi çeşitliliği de sağlanmış olacaktır. Bu kapsamda merkezle aralarında bağlantı kurulan üniversiteler şunlardır: Adnan Menderes Üniversitesi Anadolu Üniversitesi Celal Bayar Üniversitesi Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Dicle Üniversitesi Fırat Üniversitesi Gaziosman Paşa Üniversitesi Harran Üniversitesi Kafkas Üniversitesi Mersin Üniversitesi Muğla Üniversitesi Mustafa Kemal Üniversitesi Osmangazi Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Sakarya Üniversitesi ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

9 TÜRKİ YE'DE EĞİT İ M TEKNOLOJİ S İ N İ N GÖRÜNÜMÜ 165 Süleyman Demirel Üniversitesi Trakya Üniversitesi Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Karaelmas Üniversitesi Orta Doğu Teknik Üniversitesi Enformatik Enstitüsü tarafından Internete dayalı bir proje kapsamında tüm üniversite öğrencilerine yönelik bir çalışma başlatılmıştır. Bu kapsamda Internet aracılığıyla Computer Graphics I (Bilgisayarla Grafik I) adlı bir ders verilmektedir. Bu derse ilk kez 150 öğrenci kayıt yaptırmış ve öğrenime başlamıştır. Aynı üniversitenin bir başka projesi NET Learning Initative (Ağla Öğrenme Girişimi) projesidir. Bu proje ile Internette bir WEB sayfası oluşturularak öğretim elemanları ile öğrenciler arasında iletişim kurulması amaçlanmıştır. Öte yandan, Yüksek Öğretim Kurulu tarafından hazırlanan Bilişim Eğitimi Programlarının Geliştirilmesi Projesi kapsamında üniversitelerin bütün bölümlerinde bilgisayar öğretimine ders olarak yer verilmesine karar verilmiştir. Uygulamaya konan bu kararla tüm üniversite öğrencilerinin belli düzeyde bilgisayar bilgisine sahip olmaları ve bilgisayarı kullanabilmeleri amaçlanmıştır yılında yapılan bir araştırma ile ülkemizdeki 30 eğitim fakültesinde 37 bilgisayar laboratuvarı ve bu laboratuvarlarda toplam 479 bilgisayar bulunduğu saptanmıştır. Araştırmaya göre, eğitim fakültelerinin yirmi dördünde bir bilgisayar laboratuvarı, altısında da iki bilgisayar laboratuvarı bulunmaktadır. Yeni bilgi teknolojileri Fırat Üniversitesinde uzaktan eğitim aracı olarak kullanılmaktadır. Bu üniversite tarafından 1990 yılından bu yana elektronik posta, video konferans ve televizyon olanakları kullanılarak çeşitli konularda sertifika programları uygulanmaktadır. 6. Bilimsel ve Teknik Araştırma Vakfının Çalışmaları Bilimsel ve Teknik Araştırma Vakfı (BİTAV), Türkiye Bilimsel ve Araştırma Kurumu tarafından kurulmuş bir kuruluştur. Bu kuruluşun amacı, Türkiye de teknoloji kullanımını yaygınlaştırmak ve bilimsel ve teknik araştırmalara dastek vermektir. Bilimsel ve Teknik Araştırma Vakfı şu tür çalışmaları amaçlamaktadır: Varolan bilimsel ve teknik bilgilere ulaşmaya, teknoloji altyapısını geliştirmeye ve iletişim teknolojisinin yaygın biçimde kullanılmasına dönük çalışmalar yapma Teknoloji geliştirme yönünde çalışmalar yapmak isteyen özel girişimcilere destek verme, bu yönde özellikle teknoparkların ve benzeri yapılanmaların geliştirilmesine ve yaygınlaştırılmasına katkıda bulunma AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ

10 166 TÜRKİ YE'DE EĞİT İ M TEKNOLOJİ S İ N İ N GÖRÜNÜMÜ Bilimsel çalışmaların teknolojik gelişmelere dönüştürülebilmesi için TÜBİ- TAK, yükseköğretim kurumları ve öteki kamu kuruluşları ile özel ve kamu girişimcileri arasındaki ilişki ve işbirliğini geliştirme Bilimsel ve teknolojik bulguların toplumda yayılmasını sağlamak üzere tanıtım, eğitim ve yaygınlaştırma çalışmalarını destekleme Bilimsel ve Teknik Araştırma Vakfı, kendisine bağlı olarak kurduğu Bilgisayar Kulübü aracılığıyla bilgisayar okuryazarlığı ve Internetten yararlanma konularında kısa süreli eğitim programları düzenlemektedir. BİTAV, ayrıca, hazırlanan öğretim yazılımlarının uzmanlarca değerlendirilip düzeltilmesinden sonra nitelikli olarak kullanıma sunulmasını sağlamaktadır. 7. Ulusal Bilgi Altyapısı Bir ülkenin üniversitelerine, okullarına, kütüphanelerine, araştırma laboratuvarlarına, işyerlerine, hastanalerine ve evlerine bakır ya da fiber optik kablolar, uydu ya da yayın yoluyla veri, ses ve görüntü türü bilgiler taşıyan donanım, yazılım ve standartlar o ülkenin ulusal bilgi altyapısını oluşturur. Başka bir deyişle, ulusal bilgi altyapısı, varolan bilgilerin işlenmesine, depolanmasına, bir yerden bir yere iletilmesine ve bu bilgilere gerektiğinde erişilmesine olanak sağlayan teknolojileri kapsar. Gelişmiş ülkeler günümüzde iletişim ve bilgisayar teknolojilerini birlikte kullanarak yararlı bilgilere en kısa zamanda ulaşmak için çaba harcamaktadırlar. Bu ülkeler modern bilgi teknolojilerini zaman geçirmeden kütüphane ve bilgi merkezlerine sokmakta, ulusal bilgi altyapılarını geliştirmek için önemli yatırımlar yaparak sayısal kütüphaneler aracılığıyla veri, ses, görüntü gibi her türlü bilgiye elektronik olarak erişmektedirler. Ülkemizde de son yıllarda bilgi teknolojileri konusuna daha çok önem verilmektedir. Bu alanda yapılacak iyi düşünülmüş yatırımların, verimliliği ve uluslararası düzeyde yarışabilme şansımızı artıracağı bilinmektedir. DPT'nin kalkınma planlarında, TÜBİTAK'ın uzun dönemli araştırma politikaları ile ilgili belgelerde bu konulara öncelik verilmektedir. Küresel bilgisayar ağı (World Wide Web / WWW): Ülkeler arasında bilgi erişimini sağlayan, üzerinde birçok ağın bulunduğu geniş alan ağı. Türkiye, küresel bilgisayar ağları ile ilk bağlantısını 1986 yılında BİTNET adı verilen ağa Anadolu Üniversitesi ile Ege Üniversitesinden ulaşarak sağladı yılları arasında çok sayıda üniversite, Türk Üniversite ve Araştırma Kurumları Ağı (TÜVAKA) adı verilen oluşum çerçevesinde BITNET'e bağlanmış ve yurt dışı kuruluşlar ile veri iletişim olanaklarına kavuşmuştur yılında TÜBİTAK ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) işbirliği ile gerçekleştirilen TR-NET oluşumu ile ODTÜ üzerinden Internet bağlantısı kurularak küresel bilgisayar ağları konusunda önemli bir atılım sağlanmıştır yılında hizmete giren TURNET aracılığıyla eği- ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

11 TÜRKİ YE'DE EĞİT İ M TEKNOLOJİ S İ N İ N GÖRÜNÜMÜ 167 timle ilgili olmayan Internet erişimleri Türk Telekom tarafından sağlanmaya başlanmıştır. Ülkemizde 1986 yılından bu yana BITNET ağına, 1993 yılından bu yana Internete erişimin sağlanmış olmasına karşılık 1996 yılına dek gerek teknolojik gerekse ekonomik güçlükler nedeniyle üniverseteler ve araştırma kurumlarımız arasında yeterince hızlı bir iletişim ağı kurulamamıştır. TÜBİTAK, böyle bir eğitim ağına olan gereksinmeyi karşılamak için 1996 yılında ULAKBİM'i kurmuştur. Bu merkezin amacı, Türk üniversitelerinin ve araştırma birimlerinin ulusal ve uluslararası bilgisayar bağlantılarını gerçekleştirerek ülke çapında etkileşimli bir ağ kurmak ve bu ağ aracılığıyla araştırmacılara bilgi ve belge hizmetleri sunmaktır. ULAKBİM'in başlıca kullanıcıları, yükseköğretim kurumları, TÜBİTAK, Türkiye Bilimler Akademisi (TÜ- BA), kamu araştırma kurum ve birimleri, özel sektör araştırma kurum ve birimleri ile teknopark, bilim parkı ya da teknokent olarak adlandırılan ulusal bilgi merkezleridir. Bilim merkezi: Öğrencilere teknoloji eğitimi vermek ve teknolojik gelişmelere olanak sağlamak amacıyla genellikle eğitim kurumları içinde oluşturulan bilim yeri. Türkiye'nin ulusal bilgi altyapısı içinde ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarının durumunu ve yapılması gerekenleri açıklayınız. 8. Uygulamaların Değerlendirmesi Bilgi çağının yaşandığı günümüzde, eğitimde temel amaç bireylere bilgi toplumunun gerektirdiği nitelikleri kazandırmaktır. Bu nitelikler, bilgiye ulaşma, bilgiyi düzenleme, bilgiyi değerlendirme, bilgiyi sunma ve iletişim kurmadır. Okullarımızda bu nitelikleri öğrencilerimize kazandırmanın temel koşulu, eğitimde eğitim teknolojisi uygulamalarına yer verilmesidir. Öte yandan, ülkemizde önemli eğitim sorunlarını oluşturan okullaşma oranı ile nitelik sorunlarını gidermenin en etkili yollarından birisi de eğitim teknolojisinin yeterince işe koşulmasıdır. Önceki bölümlerde açıkladıklarımızdan da anlaşıldığı gibi, Türkiye'de eğitim teknolojisi alanındaki çalışmalar giderek artmaktadır. Ancak bunların gereksinmeleri karşılamada yeterli olduğunu söylemek olanaksızdır. Özellikle yeni bilgi teknolojilerinin eğitim kurumlarımıza girmesi çok yavaş olmaktadır. Türk eğitim sisteminde eğitim teknolojisinin, özellikle yeni bilgi teknolojilerinin işe koşulabilmesi için öncelikle öğretmenlerin bu konuda yeterli bilgi ve becerilerle donatılmalarına gerek vardır. Bunun için hem eğitim fakültelerinin tüm programlarında bunlarla ilgili derslere yer verilmeli hem de çalışan öğretmenler hizmetiçi eğitim programlarından geçirilmelidir. Bunun yanısıra, okulların teknolojik donanımlarının sağlanmasına ve eğitimde kullanılabilecek nitelikte gereçlerin hızla geliştirilerek kullanıma sunulmasına gerek vardır. AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ

12 168 TÜRKİ YE'DE EĞİT İ M TEKNOLOJİ S İ N İ N GÖRÜNÜMÜ Özet Türkiye de eğitim teknolojisiyle ilgili çalışmaların başlangıcının Cumhuriyetin ilk yılları olmasına karşılık, eğitim teknolojisinin gelişiminin yavaş ve güç olduğu söylenebilir. Eğitim teknolojisi ile ilgili çalışmalar 1980 li yıllara dek büyük ölçüde Milli Eğitim Bakanlığı tarafından planlanıp gerçekleştirilmiştir sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ile Altıncı ve Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planlarında her tür ve düzeydeki okullarda eğitimde niteliğin ve verimliğin artırılması için eğitim teknolojisinin olanaklarından yararlanılması gereği vurgulanmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı yapısında eğitim teknolojisi ile igili olan çeşitli birimler vardır. Bunların başlıcaları şunlardır: Yayınlar Genel Müdürlüğü, Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü, Eğitim Araçları ve Donatım Dairesi Başkanlığı, Film Radyo Televizyonla Eğitim Başkanlığı, Ders Aletleri Yapım Merkezi, Milli Eğitim Bakanlığı Basımevi, İl Eğitim Araçları ve Donatım Merkezleri ve Milli Eğitim Bakanlığı Yayınevleridir. Bunlar, eğitim teknolojisine yönelik üretim, dağıtım ve eğitim hizmetleri sunmaktadırlar. İlköğretim ve ortaöğretim kurumlarına yeni bilgi teknolojilerinin girmesi Bilgisayar Destekli Eğitim Projesi ile 1984 yılında olmuştur. Bu porje kapsamında ilköğretim ve ortaöğretim okullarına bilgisayar donanımı sağlanmış ve bilgisayar kullanımı konusunda öğretmenlere dönük hizmetiçi eğitim programları düzenlenmiştir. Ayrıca, çeşitli dersler için öğretim yazılımları geliştirilmiştir. Ortaöğretim okullarında 1991 yılında 8000 dolayında bilgisayar, ilköğretim okullarında da 1998 yılında 2000 dolayında bilgisayar bulunmaktadır. Bunların yanısıra, CD-ROM üretimi çalışmalarına başlanmıştır. Üniversiteler eğitim teknolojisiyle ilgili araştırmaların yapıldığı, yayınların yapıldığı, hizmetiçi eğitim programlarının uygulandığı ve bilgi teknolojilerinin en çok kullanıldığı eğitim kurumlarıdır. Üniversiteler Internete bağlanarak öğretim elemanları ile öğrenciler bilgisayar ağından yararlanmaya başlamışlardır. Internet aracılığıyla üniversiteler değişik eğitim çalışmalarında bulunmaktadırlar. Örgün eğitim kurumları dışında çeşitli kuruluşlar da ülkemizde teknoloji kullanımını yaygınlaştırmak amacıyla etkinlikler bulunmaktadırlar. Bunlardan birisi Bilimsel ve Teknik Araştırma Vakfıdır. Bu vakıf, bilgisayar okuryazarlığı ve Internetten yararlanma konularında eğitim programları düzenlemektedir. Ülkemizde son yıllarda ulusal bilgi altyapısını oluşturmaya dönük çalışmalara önem verilmektedir. Devlet Planlama Teşkilatınca hazırlanan kalkınma planları ile ile Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun uzun dönemli araştırma planlarında bunu görmek olanaklıdır. Bununla ilgili olarak, birçok üniversite Türk Üniversite ve Araştırma Kurumları Ağı (TÜVAKA) ile BITNET e bağlanmış ve öteki ülkelerden veri elde etmek olanağına sahip olmuşlardır. Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) de üniversitelere ve araştırma kurumlarına bilgi ve belge sağlayan önemli bir kuruluştur. Ülkemizde eğitim teknolojisiyle ilgili olarak yukarıda açıklanan çalışmaların yapılmasına karşılık bunlar yeterlilikten oldukça uzaktır. Bunların yeterli duruma gelmesi için daha ciddi önlemlerin alınmasına gerek yoktur. ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

13 TÜRKİ YE'DE EĞİT İ M TEKNOLOJİ S İ N İ N GÖRÜNÜMÜ 169 Değerlendirme Soruları Aşağıdaki soruların yanıtlarını verilen seçenekler arasından bulunuz. 1. I. Basılı eğitim gereci geliştirme II. Öğretme-öğrenme sürecinde araç-gereç kullanma III. Donanım sağlama Türkiye de eğitim teknolojisinin gelişiminde yukarıdakilerin başlangıçtan günümüze doğru sıralanışı nasıldır? A. I-II-II B. II-III-I C. III-II-I D. II-I-III E. I-III-II 2. Aşağıdakilerden hangisi, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı, eğitim teknolojsiyle ilgili bir üretim birimidir? A. Film Radyo Televizyonla Eğitim Başkanlığı B. Yayınlar Genel Müdürlüğü C. İl Eğitim Araçları ve Donatım Merkezi D. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınevi E. Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü 3. Aşağıdakilerden hangisi Milli Eğitim Bakanlığının Bilgisayar Destekli Eğitim Projesi kapsamında gerçekleştirilen bir çalışma değildir? A. Okullara donanım sağlanması B. Öğretmenlerin eğitilmesi C. Öğretim yazılımı geliştirilmesi D. Okulların Internete bağlanması E. Üniversitelerle işbirliği yapılması 4. Türkiye de Internete ilk kez bağlanan üniversite aşağıdakilerden hangisidir? A. Anadolu Üniversitesi B İstanbul Teknik Üniversitesi C. Orta Doğu Teknik Üniversitesi D. Hacettepe Üniversitesi E. Gazi Üniversitesi Aşağıdaki cümlelerin DOĞRU ya da YANLIŞ olduklarını belirleyiniz. 5. DAYM ve FRTEB tarafından üretilen araç ve gereçler İl Eğitim Araçları ve Donatım Merkezlerince okullara dağıtılır. 6. ULAKBİM, yalnız ulusal bilgisayar bağlantılarını gerçekleştirebilen bir ağa sahiptir. AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ

14 170 TÜRKİ YE'DE EĞİT İ M TEKNOLOJİ S İ N İ N GÖRÜNÜMÜ 7. Ülkemizde yeni bilgi teknolojilerinin eğitim kurumlarında yaygınlaşması oldukça hızlı olmaktadır. 8. Fırat Üniversitesinde uzaktan eğitim yaklaşımıyla uygulanan sertifika programlarında elektronik posta, video konferans gibi yeni bilgi teknolojilerinden yararlanılmaktadır. Ek Okuma Kaynakları Hızal, Alişan. Türkiye de Eğitim Teknolojisi, Eğitim Bilimlerinde Çağdaş Gelişmeler. Editör: Ayhan Hakan. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi, 1991, ss Milli Eğitim Bakanlığı. Türkiye de Bilgisayar Destekli Eğitim. Ankara: Metargem Yayınları, Varol, Asaf. Televizyon-Telekonferans ve Internet Sistemlerinin Uzaktan Eğitim Amaçlı Kullanımı, Türkiye 1. Uluslararası Uzaktan Eğitim Sempozyumu (12-15 Kasım 1996): Bildiriler. Ankara: MEB Film Radyo Televizyonla Eğitim Başkanlığı, 1996, ss ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

15 171 Kaynakça Ünite 6 Alkan, Cevat, Deniz Deryakulu ve Nurettin Şimşek. Eğitim Teknolojisine Giriş. Ankara: Akgül, Mustafa, Murat Balcı, Orhan Gökçöl ve Murat Maga. CSS (Çokça Sorulan Sorular) Hakkında. Internet, Beadle, Mary E. "Strategies for Communication Course Using the Internet", TECHTRENDS. 41, 2: 17-20, March Cambazoğlu, Türker. "Internet ve İletişim Teknolojileri", BT/haber. (Dizi Yazı) , Galbreath, Jeremy. "The Internet-Past, Present, and Future", Educational Technology. 37, 6: 39-45, Goodwin, Alice Ann, Jim Hamrick ve Timothy C. Stewart. "Instructional Delivery via Electronic Mail", TESOL JOURNAL. 3, 1: 24-27, Autumn Hoşcan, Yaşar. "Bilgisayar Ağları ve Internet", Bilgisayar. Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi, Jonasson, Jon. "Internet-The Educational Medium of Today", EMİ. 34, 2: 88-93, Robert, Nancy, George Blakeslee, Maureen Brown ve Cecilia Lenk. Integrating Telecommunications into Education. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall, Inc., Sankur, Bülent. Türkçe Bilgisayar Terimleri Sözlüğü. Stobart, Simon. An Introduction to the Internet. United Kingdom: Wurster, Susann. "Instructional Resources", TECHTRENDS. 41, 2: 31-37, March Ünite 7 Barron, A.E. ve G.W. Orwig. New Technologies for Education: A Biginner's Guide. Englewood, CO: Labraries Unlimited, AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ

16 172 Gayeski, D. ve D. Williams. Interactive Media. Englewood Cliffs, NJ: Prentice- Hall, Gayeski, D. (Ed). Multimedia for Learning: Development, Application, Evaluation. Englewood Cliffs, NJ: Educational Technology Publications, Heinich, R., M. Molenda, J.D. Russell ve S.E. Smaldino. Instructional Media and Technologies for Learning. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall, Kesim, M. İletişim Teknolojisindeki Yeni Gelişmelerden Teletext ve Viewdata nın Uzaktan Öğretimde Kullanılması. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi, Roblyer, M.D., J. Edwards ve M.A. Havriluk. Integrating Educational Technology into Teaching. Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall, Schwier, R.A. ve E.R. Misanchuk. Interactive Multimedia Instruction. Englewood Cliffs, NJ: Educational Technology Publications, Ünite 8 Alkan, Cevat. Açıköğretim: Uzaktan Eğitim Sistemlerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Açık Üniversite: Uzaktan Eğitim Sistemlerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Ankara: Bates, Tony. "Trends in the Use of Audio-visual Media in Distance Education Systems", Distance Education: International Perspectives. Editör: David Sewart, Desmond Keegan ve Börje Holmberg. London: Croom Helm Ltd., ss Connors, Brendan. "Assessment in the Distance Education Situation", Distance Teaching for Higher and Adult Education. Editör: Anthony Kaye ve Greville Rumble. London: Croom Helm Ltd., 1981, ss Daniel, John S. " Distance Education and National Development ", Developing Distance Education. Editör: David Sewart ve John S. Daniel. Oslo: International Council for Distance Education, 1988, ss Fidan, Nurettin. Eğitimde Yeni Kavramlar ve İlkeler. Ankara: Mektupla Öğrenim Üzerine. Ankara: ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

17 173 Graff, Kurt ve Börje Holmberg (Editör). International Study on Distance Education: A Project Report. Hagen: Fern Universität-Gesamthochschule, Harry, Keith. "The Open University, United Kingdom", The Distance Teaching Universities. Editör: Greville Rumble ve Keith Harry. London: Croom Helm Ltd., 1982, ss "Institutional Profiles", Distance Teaching for Higher and Adult Education. Editör: Anthony Kaye ve Greville Rumble. London: Croom Helm Ltd., 1981, ss Hızal, Alişan. Uzaktan Öğretim Süreçleri ve Yazılı Gereçler "Eğitim Teknolojisi Açısından Yaklaşım". Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Kaye, Anthony. "Students and Courses", Distance Teaching for Higher and Adult Education. Editör: Anthony Kaye ve Greville Rumble. London: Croom Helm Ltd., 1981a, ss "Media, Materials and Learning Methods", Distance Teaching for Higher and Adult Education. Editör: Anthony Kaye ve Greville Rumble. London: Croom Helm Ltd., 1981b, ss Keegan, Desmond ve Greville Rumble. "Distance Teaching at University Level", The Distance Teaching Universities. Editör: Greville Rumble ve Keith Harry. London: Croom Helm Ltd., 1982, ss MacKenzie, Norman, Richmond Postage ve John Scupham. Open Learning: Systems and Problems in Post-secondary Education. Paris: The Unesco Press, McCormick, Robert. "The Central Broadcasting and Television University, People's Republic of China", The Distance Teaching Universities. Editör: Greville Rumble ve Keith Harry. London: Croom Helm Ltd., 1982, ss Moore, Michael G. "Trends and Issues in American Distance Education", Developing Distance Education. Editör: David Sewart ve John S. Daniel. Oslo: International Council for Distance Education, 1988, ss Özdil, İlhan. Uzaktan Eğitim Teknolojisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi, Özer, Bekir. "Uzaktan Eğitim Sisteminin Evrensel Yapısı", Kurgu: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi İletişim Bilimleri Dergisi. 8: , Haziran AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ

18 174 Penberty, John. "Elementary Education of Children at a Distance", Learning at a Distance: A World Perspective. Editör: John S. Daniel, Martha A. Stroud ve John R. Thompson. Edmenton: Athabasca University/International Council for Correspondence Education. 1982, ss Robinson, Bernadette. "Support for Student Learning" Distance Teaching for Higher and Adult Education. Editör: Anthony Kaye ve Greville Rumble. London: Croom Helm Ltd., 1981, ss Rumble, Greville. "The Universidad Estatal a Distancia, Costa Rica", The Distance Teaching Universities. Editör: Greville Rumble ve Keith Harry. London: Croom Helm Ltd., 1982, ss Scupham, John. "The Open University of the United Kingdom", Open Learning: Systems and Problems in Post-secondary Education. Editör: Norman Mac- Kenzie, Richmond Postage ve John Scupham. Paris: The Unesco Press, 1975, ss Taylor, James C. ve Vernon J. White. "Why Distance Education?", Distance Education in Asia and the Pacific, Bulletin of the Unesco Regional Office for Education in Asia and the Pacific. 26: 1-12, December, Unesco. Distance Learning Systems and Structures: Training Manual. Volume II. Bangkok: Unesco Regional Office for Education in Asia and the Pacific, "Distance Education-Coming of Age", Distance Education in Asia and the Pacific, Bulletin of the Unesco Regional Office for Education in Asia and the Pacific. 26: 37-74, December Verduin, John R. ve Thomas A. Clark. Uzaktan Eğitim: Etkin Uygulama Esasları. Çeviren: İlknur Maviş. Eskişehir: Kibele Sanat Merkezi, Ünite 9 Aşkar, Petek. "Bilgisayar Destekli Eğitimin Yaygınlaştırılmasında Temel Stratejiler: Avrupa Ülkelerinde Son Durum", Eğitim Teknolojisi ve Bilgisayar Destekli Eğitim 1. Sempozyumu: Bildiriler. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Dalgaord, Lise ve Vagn Laursen. New Information Technology in Education - in Denmark-. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, Demirel, Özcan ve Kamile Ün. Eğitim Terimleri. Ankara: ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

19 175 Demirel, Özcan ve Zeki Kaya. Bazı Ülkelerdeki İlköğretim Uygulamalarında Bilgi Teknolojilerinin Kullanılması. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Film Radyo Televizyonla Eğitim Başkanlığı, Lechlercq, D. ve ötekiler. New Information Technology in Education -in Belgium-. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, McKenna, Peter. New Information Technology in Education -in Ireland-. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, Milli Eğitim Bakanlığı. Danimarka Eğitim Sistemi. Ankara: Yüksek Öğrenim Yurtdışı Eğitimi ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, New Information Technologies in the Education Systems of EC Member States-Synthesis Report. October Brussels, Luxembourg: Pelgrum, W.J. ve T. Plompt. The Use of Computers in Education Worldwide: Results from the IEA "Computers in Education" Surveys in 19 Educational Systems. New York: Pergamon Press, Rommel, Hans Georg. New Information Technology in Education -in Germany-. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, Standing Conference of European Ministers of Education -The Information Society-. A Challenge for Education Policies. Strasbourg: Sweetman, Jim. Primary Schools and the National Curriculum "Key Stages 3 and 4". London: Letts Educational, Werne, A. New Information Technology in Education -in Luxembourg-. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, Ünite 10 İmer, Gülriz. "Eğitim Fakültelerinde Öğretmen Adaylarının Bilgisayara ve Bilgisayarı Eğitimde Kullanmaya Yönelik Nitelikleri". Yayımlanmamış Doktora Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Milli Eğitim Bakanlığı. Türkiye'de Bilgisayar Destekli Eğitim. Ankara: Metargem Yayınları, AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ

20 176 Tonta, Yaşar. "Ulusal Bilgi Alt Yapısı ve Internet", Türk Kütüphaneciliği: Internet Özel Sayısı. 10, 3: , Varol, Asaf. "Televizyon-Telekonferans ve Internet Sistemlerinin Uzaktan Eğitim Amaçlı Kullanımı", Türkiye 1. Uluslararası Uzaktan Eğitim Sempozyumu (12-15 Kasım 1996): Bildiriler. Ankara: MEB Film Radyo Televizyonla Eğitim Başkanlığı, 1996, ss ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

21 177 Cevap Anahtarı Ünite 1 Ünite 2 Ünite 3 Ünite 4 Ünite 5 Ünite 6 Ünite 7 Ünite 8 Ünite 9 Ünite 10 1 C, 2 A, 3 E, 4 D, 5 D, 6 Y, 7 Y, 8 D 1 D, 2 C, 3 E, 4 A, 5 B, 6 A, 7 C, 8 E 1 D, 2 B, 3 B, 4 E, 5 A, 6 C, 7 B, 8 D 1 C, 2 C, 3 E, 4 E, 5 Y, 6 D, 7 D, 8 Y 1 A, 2 B, 3 C, 4 E, 5 Y, 6 Y, 7 D, 8 D 1 E, 2 A, 3 E, 4 D, 5 D, 6 Y, 7 Y, 8 D 1 E, 2 D, 3 B, 4 A, 5 D, 6 Y, 7 D, 8 Y 1 D, 2 A, 3 C, 4 E, 5 Y, 6 D, 7 Y, 8 D 1 C, 2 B, 3 A, 4 C, 5 D, 6 D, 7 Y, 8 D 1 E, 2 A, 3 D, 4 C, 5 D, 6 Y, 7 Y, 8 D AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ