Cinsel istismara uğrayan çocuk ve ergenlerde psikopatoloji ve ilişkili risk etkenleri
|
|
- Su Ataman
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 294 Cinsel istismara uğrayan çocuk ve ergenlerde psikopatoloji ve ilişkili risk etkenleri Araştırma / Original article Cinsel istismara uğrayan çocuk ve ergenlerde psikopatoloji ve ilişkili risk etkenleri Hande AYRALER TANER, 1 Fatih Hilmi ÇETİN, 2 Yasemen IŞIK, 3 Elvan İŞERİ 4 ÖZET Amaç: Bu çalışmada cinsel istismara uğrayan çocuklarda istismar ile ilgili özellikler, istismar sonrası erken dönemde gelişen psikiyatrik bozukluklar ve psikiyatrik bozukluklarla ilişkili etkenlerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Bu çalışmaya 2011 ve 2012 yıllarında adli makamlar tarafından değerlendirme amacıyla doğrudan Gazi Üniversitesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı na doğrudan gönderilen çocuk ve ergen cinsel istismar olgularına ait veriler geriye dönük olarak dosya taramasıyla değerlendirilmiştir. Olgulara konulmuş olan tanılar DSM-IV-TR sistemine göre belirlenmiştir. Sonuçlar: Araştırmaya 107 istismar mağduru çocuk ve ergen alınmıştır. Olguların 90 ı (%84.1) kız, 17 si (%15.9) erkektir. İstismar öncesi olguların 26 sının (%24.2) psikiyatrik öyküsünün olduğu saptanmıştır. Olguların istismar sonrası aldıkları tanılar değerlendirildiğinde, %77.6 sın en az bir psikiyatrik tanı konmuş olduğu belirlenmiştir. İstismar öncesi psikiyatrik bozukluğu bulunması, istismarcının aile dışı önceden tanınan biri olması, ensest, istismarın birçok kez gerçekleşmesi, penetrasyonun bulunması ve fiziksel şiddetin etmesinin psikopatoloji gelişimi arasında artı yönde ilişkili olduğu saptanmıştır. Çoklu lojistik regresyon analizinde cinsel istismar öncesi herhangi bir psikiyatrik tanı almış olma, yineleyen istismara uğramış olma ve cinsel istismara fiziksel şiddetin eşlik etmesi durumlarının birlikte görüldüğü durumlarda istismar sonrası herhangi bir psikopatoloji gelişme riskinin 175 kat arttığı saptanmıştır. Tartışma: Çocukluk çağı cinsel istismarı sıklıkla ruhsal sorunlara neden olan bir travmadır. Bununla ilişkili etkenlerin belirlenmesi çocuk cinsel istismar olgularının izleme ve tedavisinde yön gösterici olacaktır. (Anadolu Psikiyatri Derg 2015; 16(4): ) Anahtar sözcükler: Çocuk istismarı, çocuk cinsel istismarı, ensest, psikopatoloji ABSTRACT Psychopathology in abused children and adolescents and related risk factors Objective: The aim of this study was to investigate the factors releated to sexual abuse, developing early psychopathologies after sexual abuse and the factors releated to these psychopathologies. Methods: In this study, the sexually abused children and adolescents who were referred to Gazi University Child and Adolescent Psychiatry Department for criminal reports between 2011 and 2012 were assesed retrospectively. Psychiatric diagnosis were made by using DSM-IV-TR diagnostic criterias. Results: The study included 107 sexually abused children. The sample consisted of 90 girls (84.1%) and 17 boys (15.9%). The number of participants who had a history of sexual abuse was 26 (24.2%). After the abuse, 77.6% of the patients were found to have a psychiatric diagnosis. It was also determined that having a psychiatric disorder history before the abuse, being abused by a known person out of the family, incest, multiple abuses, sexual abuse with penetration and accompanying physical violence is positively releated to having a psychopathology after the abuse. It was detected in multipl logistic regretion analysis that cases which had all of these three factors as having any psychiatric diagnosis before sexual abuse, being abused repeatedly and accompanying physical violence with sexual abuse, had the risk of having a psychopathology after the abuse 175 times higher than the others. Discussion: Early childhood sexual abuse often leads to mental health problems. Determining the factors associated with child sexual abuse and psychiatric disorders will be guiding at the follow-up and treatment of child sexual abuse cases. (Anatolian Journal of Psychiatry 2015; 16(4): ) 1 Uzm.Dr. Kastamonu Dr. Münif İslamoğlu Devlet Hastanesi, Kastamonu 2 Dr., 3 Doç.Dr., 4 Prof.Dr., Gazi Üniversitesi Çocuk veergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları ABD, Ankara Yazışma adresi / Correspondence address: Uzm.Dr. Hande AYRALER TANER, Dr. Münif İslamoğlu Devlet Hastanesi Ek Hizmet Binası, Candaroğulları Mah. Alparslan Türkeş Bulv. No Kastamonu h_ayraler@hotmail.com Geliş tarihi: , Kabul tarihi: , doi:
2 Ayraler Taner ve ark. 295 Key words: child abuse, sexual abuse of child, incest, psychopathology GİRİŞ Erişkinlerin veya yaşça büyük bir başka kişinin kendi cinsel doyumunu sağlamak amacıyla, karşı tarafın rızası olmadan veya kandırarak çocuğa yaptıkları tüm davranışlar cinsel istismar olarak tanımlanır. Bu davranışlar oral seks, genital seks, el ile genital, rektal ve göğüs bölgesine temas, cinsel organların gösterilmesi veya gösterilmesine zorlanması, çocuğa pornografik görüntüler izletilmesi ve çocuğun pornografik görüntülerde kullanılmasını kapsar. 1 Cinsel istismar birçok toplumda istismara uğrayan kişi tarafından gizlenmektedir. Bu nedenle cinsel istismar olgularının büyük kısmı adli makamlara bildirilmemektedir. 2 Avrupa daki verilerin derlendiği bir çalışmada, 16 yaşından önce cinsel istismar sıklığı kızlarda %6-16, erkeklerde %1-15 olarak saptanmıştır. 3 Türkiye de 389 lise öğrencisiyle yapılan bir çalışmada öğrencilerin %16.5 inin ihmal, %15.8 inin duygusal istismar, %13.5 inin fiziksel istismar ve %10.7 sinin cinsel istismara uğradığı saptanmıştır. 4 Türkiye de erişkinlerde yapılan geriye dönük bir çalışmada, çocukluk çağı cinsel istismarı oranı %2.5 olarak belirlenmiştir. 5 Yirmi iki ülkenin verilerin değerlendirildiği bir meta-analiz çalışmasında, cinsel istismarın kızlardaki oranının %19.7, erkeklerdeki %7.9 olduğu bildirilmiştir. 6 Cinsel istismarın daha çok kız ve ergen olgularda yoğunlaştığı bilinmektedir. 7 Türkiye de yapılan bir çalışmada, cinsel istismar olgularının yaş ortalamasının 10.8 olduğu saptanmış, olguların %43 ünün ergen yaş grubunda (12-16 yaş) olduğu görülmüştür. 8 Bunun yanı sıra kız cinsiyet, engelli olmak, anne-baba kaybı, üvey baba, annenin fiziksel hastalığı/alkol madde kullanımı/ kişilik bozukluğu, evlilik çatışmaları gibi etkenlerin cinsel istismar riskini artırdığı belirtilmiştir. 2,9 Çocukluğunda cinsel istismara uğramış 250 erişkin ile yapılan bir çalışmada, bu kişilerin istismar öyküsü olmayanlara göre daha sık psikiyatrik ve psikosomatik hastalıklara sahip oldukları, daha fazla intihar düşüncelerinin olduğu, beden algılarının daha bozuk olduğu ve sosyal işlevselliklerinin daha kötü olduğu saptanmıştır. 10 Çocukluğunda cinsel istismara uğrayanların ileri yaşlarda istismara uğramayanlara göre 3.65 kat daha sık ruh sağlığı hizmetleri için başvurdukları ve bu kişilerde eksen I ve eksen II psikiyatrik bozuklukların daha sık görüldüğü saptanmıştır. 11 Toplumda çocukluk çağı cinsel istismarının tarandığı bir diğer çalışmada, çocukluğunda cinsel istismara uğrayanlarda eksen I bozukluklarının ve intihar girişimi oranının olmayanlara göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. 12 Çocuğun cinsel istismarı sadece çocukluk ve ergenlik döneminde değil, yaşamın tüm dönemlerinde çeşitli patolojilere yol açmaktadır. Bu çalışmada cinsel istismara uğrayan çocuklarda istismar ile ilgili özellikler, istismar sonrası erken dönemde gelişen psikiyatrik bozukluklar ve psikiyatrik bozukluklarla ilişkili etkenlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle cinsel istismara uğrayan çocuk/ergenlere ait sosyodemografik veriler, istismar ve istismarcı ile ilgili etkenler, mağdurlara istismar öncesi konmuş olan psikiyatrik tanılar ile istismar sonrası erken dönemde ortaya çıkan psikopatolojiler ve bu etkenlerin ilişkisi araştırılmıştır. YÖNTEM Bu çalışmada 2011 ve 2012 yıllarında adli değerlendirme amacıyla Gazi Üniversitesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı - na gönderilen tüm çocuk ve ergen cinsel istismar olgularına ait veriler geriye dönük dosya taraması yöntemiyle incelenmiştir. Tüm olguların psikiyatrik değerlendirilmesi bir araştırma görevlisi ve konsültan öğretim üyesi tarafından yapılmıştır. Ayrıca tüm olgularda mutlaka olgu dışı bir aile üyesi/kurum görevlisi ile görüşme yapılmıştır. Olguya istismar öncesinde herhangi bir psikiyatrik tanı konup konmadığı geriye dönük olarak sorgulanmıştır. Bu çalışma için 112 olgunun dosyası geriye dönük olarak incelenmiş, beşi dosya bilgilerinde eksiklik olması nedeniyle çalışma dışı bırakılmıştır. Klinik ön tanılarına yönelik olarak psikometrik ölçekler verilmiştir. Olguların 22 sine Çocuklar için Depresyon Ölçeği, 67 sine Beck Depresyon Ölçeği, 39 una Durumluk ve Sürekli Anksiyete Ölçeği (STAI) verilmiştir. Ruhsal durum muayenesinde zeka geriliği (ZG) şüphesi bulunan 12 olgu Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği Yeniden Gözden Geçirilmiş Formu (WISC-R) ile değerlendirilmiştir. 13,14 En az 45 dakikalık değerlendirme sonrasında olguların DSM-IV-TR tanı sistemine göre konan tanılar saptanmış, izlenmesi kararı alınan olgulara tedavi başlanmış ve izlemeye alınmıştır. Çalışmanın istatistiksel değerlendirmesi bilgisayar ortamında SPSS 15.0 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Tanımlayıcı veriler aritmetik ortalama±standart sapma, frekans ve yüzde dağılımları olarak sunulmuştur. İlişkili etkenler ve Anadolu Psikiyatri Derg 2015; 16:
3 296 Cinsel istismara uğrayan çocuk ve ergenlerde psikopatoloji ve ilişkili risk etkenleri Odds oranları tek değişkenli lojistik regresyon analizi ile belirlenmiştir. Ek olarak tüm ilişkili etkenlerinin birlikte etkilerini değerlendirmek için çoklu lojistik regresyon analizi (Backward LR yöntemi ile) uygulanmıştır. Çalışmada istatistiksel anlamlılık düzeyi p<0.05 kabul edilmiştir. BULGULAR Araştırmaya toplam 107 istismar mağduru çocuk ve ergen alınmıştır. Olguların genel yaş ortalaması 13.9±2.9 dur. Mağdurların annelerinin yaş ortalamasının 37.8±6 ve babalarının yaş ortalamasının 42.5±6.3 olduğu belirlenmiştir. Beş (%4.7) olgunun ailesinde alkol madde kullanımı saptanmıştır. Olgular ile ilişkili sosyodemografik veriler Tablo 1 de sunulmuştur. Olguların dosyalarının ayrıntılı incelenmesi ve mağdur ve yakınlarından alınan öykü ışığında istismar öncesi olguların 26 sına (%24.2) en az bir psikiyatrik tanı konduğu belirlenmiştir. İstismar öncesinde bir psikiyatrik tanı konup konmaması ve alınan tanıların dağılımı Tablo 2 de sunulmuştur. Olguların yaşamış oldukları cinsel istismar ile ilişkili etkenler değerlendirilmiş ve ayrıntılı özel- Tablo 1. Sosyodemografik özellikler Özellikler Sayı % Yaş (Ort.±SS) Kız 14.2±0.29 Erkek 12.4±0.85 Cinsiyet Kız Erkek Yaşadığı şehir Ankara içi Ankara dışı Kiminle yaşıyor Anne ve baba ile Sadece anne ile Sadece baba ile Aile dışında Anne ve üvey baba ile Baba ve üvey anne ile Eğitim durumu İstismar öncesi okula devam eden İstismar öncesi okula devam etmeyen İstismar sonrası okulu bırakan Annenin iş durumu Çalışan anne Ev kadını Babanın iş durumu İşsiz Çalışıyor likler Tablo3 te sunulmuştur. DSM-IV-TR tanı sınıflandırmasına göre 83 (%77.6) olguya en az bir psikiyatrik tanı konduğu belirlenmiş, konulan tanılar ve oranları Tablo 4 te sunulmuştur. İstismar öncesi psikiyatrik tanıya sahip olma, istismarcının aile içinden biri olması, istismarcının aile içi olmayan ancak tanıdık biri olması, istismarın penetrasyon içermesi, yineleyen cinsel istismara uğrama, fiziksel şiddetin eşlik etmesi gibi özellikler ile istismar sonrası psikopatoloji gelişimi arasında pozitif yönde bir ilişkili olduğu saptanmıştır. İstismar ile ilişkili etkenlerin psikopatoloji üzerine etkilerini değerlendirmek için kurulan tek değişkenli lojistik regresyon modelleme sonuçları Tablo 5 te sunulmuştur. Cinsel Tablo 2. Cinsel istismar öncesi psikiyatrik tanılar Psikiyatrik tanı Sayı % Psikiyatrik tanı yok Psikiyatrik tanı var Zeka geriliği Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu Depresyon Davranım bozukluğu Madde kullanım bozukluğu Kekemelik Özgül öğrenme güçlüğü+enürezis Tablo 3. İstismar ve istismarcı ile ilgili bulgular Özellikler Sayı % İstismarcı Tanıdık - aile dışı Yabancı Ensest Cinsel istismar tipi Penetrasyon var Penetrasyon yok İstismarcı sayısı Bir Birden fazla Cinsel istismar sayısı Bir kez Birden çok kez Cinsel istismar sonrası gebelik Gebelik var Gebelik yok Başka mağdur/mağdurlar Başka mağdur var Başka mağdur yok Fiziksel şiddet Fiziksel şiddet var Fiziksel şiddet yok
4 Ayraler Taner ve ark. 297 Tablo 4. Cinsel istismar sonrası psikiyatrik tanılar Psikiyatrik tanı Sayı % Psikiyatrik tanı yok Psikiyatrik tanı var TSSB Depresyon TSSB+Depresyon Yaygın anksiyete bozukluğu Akut stres bozukluğu Davranım bozukluğu Depresyon+Davranım bozukluğu ZG+TSSB ZG+Davranım bozukluğu ZG+Depresyon DEHB+Yaygın anksiyete bozukluğu Diğer TSSB: Travma sonrası stres bozukluğu, ZG: Zeka geriliği, DEHB: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu istismar sonrası psikopatoloji gelişimi üzerine etkili bulunan faktörlere çoklu lojistik regresyon analizi sonuçları Tablo 6 da sunulmuştur. İstismar öncesi herhangi bir psikiyatrik tanı konmuş olma, yineleyen cinsel istismara uğrama ve cinsel istismarla birlikte fiziksel şiddete uğramanın birlikte olduğu durumda psikopatoloji gelişme riskinin 175 kat arttığı saptanmıştır. TARTIŞMA Cinsel istismar, ileriki dönemlerde ortaya çıkabilecek ruh sağlığı sorunlarıyla ilişkilidir. 15 Çocukluğunda cinsel istismara uğrayanların değerlendirildiği 43 yıllık bir izleme çalışmasında bu kişilerde alkol-madde kötüye kullanımı, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), kişilik bozuklukları, psikotik bozukluklar, affektif bozukluklar ve diğer anksiyete bozukluklarının görülme oranının arttığı saptanmıştır. 11 Bu nedenle çocukluk çağı cinsel istismarının önlenmesi ve istismar sonrasında mağdurların psikiyatrik değerlendirmeleri, tedavileri ve izlemeleri toplum ruh sağlığı açısından önem taşımaktadır. Özellikle istismar sonra ruhsal patoloji ile ilişkili özelliklerin belirlenmesi, bu olguların değerlendirilmesinde ve takibinde klinisyenlere yol gösterici olabilecektir. Bu nedenlerle çalışmamızda çocukluk çağı cinsel istismar olgularında istismar sonrası gelişen psikopatolojilerle ilişkili etkenlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmada cinsel istismara uğrayan kızların sayısının erkeklerden daha yüksek olduğu ve cinsel istismara uğrayan kızların yaş ortalamasının erkeklerden daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Ülkemizde yapılan adli değerlendirme amacıyla ruh sağlığı kliniklerine yönlendirilen cinsel istismar mağduru çocuk ve ergenlerin incelendiği bir çalışmada da değerlendirmeye alınan kızların sayıların (%74.4) erkeklerin sayısından (%25.6) daha fazla olduğu saptanmıştır. Aynı çalışmada cinsel istismara uğrayan kızların yaş ortalamasının erkeklerden daha yüksek olduğu bildirilmiştir. 16 Erkek olguların cinsel istismarı çeşitli korkuları nedeniyle daha az çevresine anlatması, erkek olguların yaşlarının daha küçük olması gibi sebepler kız ve erkek cinsel istismar oranları arasındaki farkı açıklayabilir. 17 Değerlendirmeye alınan olguların %24.2 sine istismar öncesinde bir psikiyatrik tanı konmuş olduğu saptanmıştır. Bu tanıların sıklığa göre sırasıyla ZG, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), depresyon, davranım bozukluğu, madde kullanım bozukluğu, kekemelik, enürezis olduğu görülmüştür. ZG olgularının cinsellikle ilgili bilgilerinin az olduğu, kendilerini cinsel istismardan korumakta zorlandıkları ve sıklıkla istismara uğradıkları bilinmektedir. 18 ZG olan çocuklar cinsel istismar açısından önemli bir risk grubunu oluşturmaktadır. Bu çocuklar cinsellik konusunda bilgilendirilmeli ve bu çocuklara kendilerini cinsel istismardan nasıl koruyacakları öğretilmelidir. İncelenen olgulara en sık konmuş olan psikiyatrik tanılar TSSB, depresyon ve TSSB-depresyon birlikteliği olarak saptanmıştır. Türkiye de yapılan benzer bir çalışmada cinsel istismar sonrası en sık konulan tanının (%54.5) TSSB olduğu görülmüştür. 19 Türkiye de yapılan bir başka çalışmada ise, istismar sonrası ilk bir yılda yapılan psikiyatrik değerlendirme sonucunda bu grupta en sık görülen psikiyatrik bozuklukların TSSB, yaygın anksiyete bozukluğu ve depreşyon olduğu bulunmuştur. 20 Yapılan diğer çalışmalarda da cinsel istismar sonrası TSSB ve depresyon oranının arttığı bildirilmiştir. 21 Cinsel istismara uğramış çocuk ve ergenler depresyon ve TSSB açısından risk taşımaktadırlar. Cinsel istismara uğramış olguların istismar sonrasında çocuk psikiyatrisi kliniklerince izleme ve tedavisi bu olguların ruh sağlıklarının iyileştirilmesinde büyük önem taşımaktadır. Cinsel istismar sonrası çeşitli ruhsal bozukluklar gelişmektedir. Bu durumu etkileyen mağdura, istismarın tipine ve istismarcıya ait çeşitli etkenler bulunmaktadır. Çocukluk çağı cinsel istismarı kız ve erkek çocuklarda benzer ruhsal bozukluklara veya ileriki yaşamda benzer sorunlara neden olabilmektedir. 22 Bu çalışmada da kızlar ve erkekler arasında istismar sonrası gelişen Anadolu Psikiyatri Derg 2015; 16:
5 298 Cinsel istismara uğrayan çocuk ve ergenlerde psikopatoloji ve ilişkili risk etkenleri Tablo 5. Cinsel istismar sonrası psikopatoloji gelişimini etkileyen olası etkenler Psikopatoloji Olasılık Güven Etkenler Var (s) Yok (s) p oranı aralığı (%95) Cinsiyet Kız Erkek 13 4 Yaş İstismar öncesi okula devam etme Evet Hayır 26 6 Annenin iş durumu Ev kadını Çalışan anne 13 6 Babanın iş durumu * * İşsiz 7 0 Çalışıyor İstismar öncesi psikiyatrik tanı Var 25 1 Yok İstismarcı Tanıdık aile dışı Aile içi (ensest) Tanıdık değil İstismar penetrasyon içeriyor Evet Hayır İstismar sayısı Bir kez Yineleyen 47 7 İstismarcı sayısı Bir kişi Birden fazla 14 2 Fiziksel şiddet Var Yok Başka mağdur Var Yok Gebelik Var Yok * 2x2 tabloda bir değer 0 olduğu için bu oranlar hesaplanamamıştır. Tablo 6. Cinsel istismar sonrası psikopatoloji gelişimini etkileyen etkenler: Çok değişkenli inceleme Etkenler Olasılık oranı Güven aralığı (%95) p Önceden psikiyatrik tanının olması Yineleyen istismar olması Fiziksel şiddetin olması psikopatolojiler açısından herhangi bir farklılık saptanmamıştır. İstismar öncesinde herhangi bir psikiyatrik tanının varlığının istismar sonrasında ek bir ruhsal bozukluk gelişme ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Öncesinde özgül öğrenme güçlüğü ve enürezis olan bir hasta dışında, istismar önce-
6 Ayraler Taner ve ark. 299 sinde herhangi bir psikiyatrik tanısı bulunan tüm olguların istismar sonrasında ek bir psikopatoloji geliştirdiği saptanmıştır. İstismar öncesi en sık bulunan tanıların ZG, DEHB ve depresyon olduğu görülmüştür. Türkiye de yapılan benzer bir çalışmada da ZG olan çocukların cinsel istismar sonrasında daha sık psikiyatrik bir bozukluk geliştirdiği saptanmıştır. 16 Bunun nedenleri arasında ZG olan çocukların istismar yaşantısını anlamlandırmada zorlanmaları bulunabilir. 23 İstismar yaşantısından önce bir psikiyatrik bozukluğu bulunan çocuklar kendilerini diğer çocuklara göre daha çaresiz hissedebilirler. Olay sonrasında diğer çocuklar kadar güçlü başa çıkma düzeneklerine sahip olamayabilirler. Bu durum da onları istismar sonrasında gelişebilecek psikopatolojilere daha açık bir duruma getirmektedir, şeklinde yorumlanabilir. İstismar ile ilişkili etkenler de sonrasında gelişebilecek psikiyatrik bozuklukları etkilemektedir. Türkiye de yapılan dört ayrı bölgeden toplanan verilerin değerlendirildiği bir çalışmada, mağdurların %76.7 sinin fiziksel şiddet kullanılarak cinsel istismara zorlandığı bildirilmiştir. 24 Bizim çalışmamızda mağdurların %29 unun cinsel istismarla birlikte fiziksel şiddete uğradığı ve cinsel istismar ile birlikte fiziksel şiddetin bulunmasının sonrasında ruhsal bozukluk gelişimi arasında pozitif yönde bir ilişki olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra birçok kez cinsel istismara maruz kalma ile istismar sonrası ruhsal bozukluk gelişimi arasında da ilişki saptanmıştır. Soylu ve arkadaşları tarafından yapılan benzer bir çalışmada da birçok kez istismara uğrama ve cinsel istismarla birlikte fiziksel şiddetin bulunmasının istismar sonrasında mağdurun ruh sağlığını etkilediği saptanmıştır. 16 Ayrıca istismarın tipi de sonrasında gelişen psikopatolojleri etkileyebilmektedir. Penetrasyon içeren bir cinsel istismarın ileride görülen TSSB belirtileri için belirleyici olduğu saptanmıştır. 25 Bir başka çalışmada da penetrasyon içeren bir istismara maruz kalanlarda depresyon puanlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. 26 Çalışmalarda istismarın sıklığı, istismarla birlikte şiddetin bulunması ve istismarın penetrasyon içermesi cinsel istismar sonrasında gelişen uzun dönem kötü sonuçlarla ilişkili bulunmuştur. 27 Bizim çalışmamızda da penetrasyon içeren bir cinsel istismara uğrama ve ruhsal bozukluk gelişimi arasında ilişki saptanmıştır. Bu bağlamda istismarın penetrasyon içerdiği, fiziksel şiddet kullanılarak gerçekleştiği ve/veya birçok kez yinelendiği olgularda istismar sonrası psikopatoloji gelişimi açısından büyük risk olduğu bilinmeli, izlemede buna yönelik önlemler alınmalıdır. Bunun yanı sıra, yapılan çoklu lojistik regresyon analizinde istismar öncesinde herhangi bir psikiyatrik tanı konmuş olma, yineleyen istismara uğramış olma ve istismar ile birlikte fiziksel şiddet uygulanması gibi etkenlerin birlikte olduğu durumlarla cinsel istismar sonrası ruhsal bozukluk gelişimi arasında güçlü bir ilişki olduğu saptanmıştır. Özellikle bu üç özelliğe birden sahip olguların psikiyatrik izlemesinde daha da dikkatli olunması, gelişmesi olası psikopatolojilerin saptanması ve tedavisi açısından faydalı olacaktır. Bunların yanı sıra istismarcılara ait özellikler de istismar sonrasında gelişebilecek psikopatolojilerle ilişkili olabilmektedir. Bushnell ve arkadaşları, yaptıkları çalışmada aile içi cinsel istismarın erişkin dönem ruhsal sorunları ile ilişkili olduğunu bildirmişlerdir. 28 Yakından tanıdığı kişiler tarafından cinsel istimara uğrayanlarda intihar girişimi oranı yakından tanımadığı kişiler tarafından istismara uğrayanlardan daha yüksek olarak saptanmıştır. 29 Bizim çalışmamızda aile içinden biri tarafından istismara uğrama ve aile dışından ancak tanıdığı biri tarafından istismara uğrama durumları ile cinsel istismar sonrası ruhsal bozukluk gelişimi arasında ilişki saptanmıştır. Ensest olgularının sıklıkla disfonksiyonel ve sağlıksız aile ortamlarında yaşadıkları bildirilmiştir. 30 Bu durum onların başa çıkma kapasitelerini azaltıp, onları ruhsal bozukluklara daha yatkın bir duruma getirebilir. Bu nedenle psikiyatrik izlemede ensest olgularına önem verilmeli, gerekirse sosyal hizmet desteği alınarak olgunun karşılaştığı psikososyal zorlanmalarla başa çıkması kolaylaştırılmalıdır. Çalışmanın çeşitli sınırlılıkları bulunmaktadır. Kesitsel bir araştırma olması nedeniyle nedensonuç ilişkisinin kurulması olası olmamıştır. Bunun yanı sıra sadece erken dönemde gelişen psikopatolojiler değerlendirilmiştir. İstismar sonrası ilerleyen zamanlarda ortaya çıkması olası psikopatolojiler ile ilişkili bir değerlendirme yapılamamıştır. Olgular geriye dönük, dosya taraması yöntemiyle değerlendirilmiştir; herhangi bir yapılandırılmış/yarı-yapılandırılmış bir görüşme ölçeği kullanılmamıştır. Bu çalışmada sadece adli değerlendirme amacıyla yönlendirilen olguların verileri değerlendirilmiştir. Cinsel istismar olgularının ancak küçük bir kısmının adli makamlara bildirildiği bilinmektedir. Bunun yanı sıra aile ile ilişkili çeşitli etkenler de (ailedeki duygusal atmosfer, istismar sonrası ailenin tepkisi) istismar sonrası psikopatoloji gelişimi etkilemektedir. 31 Bu nedenle tüm toplumda cinsel istismar olgularının tarandığı, istismar öncesi ve sonrası aile içi dinamiklerin incelendiği çalışmalar bu Anadolu Psikiyatri Derg 2015; 16:
7 300 Cinsel istismara uğrayan çocuk ve ergenlerde psikopatoloji ve ilişkili risk etkenleri yöndeki bilgilerimize ışık tutacaktır. Sonuç olarak cinsel istismarın birçok kez yinelenmesi, fiziksel şiddetin eşlik etmesi, istismar öncesinde herhangi bir psikiyatrik tanının varlığı, istismarın penetrasyon içermesi ve istismarcının tanıdık olması özellikle aile içinden biri olması durumlarının istismar sonrası psikopatoloji gelişimi ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Cinsel istismar öncesinde bir psikiyatrik tanı konmuş olma, TEŞEKKÜR yineleyen istismara uğramış olma ve cinsel istismara fiziksel şiddetin eşlik etmesi durumlarının birlikte görüldüğü olgularda istismar sonrası herhangi bir psikopatoloji gelişimi arasındaki ilişkinin çok daha güçlü olduğu saptanmıştır. Tüm çocuk ve ergen cinsel istismar olguları çocuk ve ergen psikiyatrisi kliniklerince izlenmeli, belirtilen özelliklere sahip olguların izlemesinde daha dikkatli olunmalıdır. İstatistiksel analizdeki desteklerinden dolayı Doç.Dr. S. Kenan KÖSE ye teşekkür ederiz. KAYNAKLAR 1. Johnson CF. Child sexual Abuse. Lancet 2004; 364: Taner Y, Gökler B. Child abuse and neglect: Psychiatric aspects. Hacettepe Tıp Dergisi 2004; 35: Lampe A.The prevalence of childhood sexual abuse, physical abuse and emotional neglect in Europe. Z Psychosom Med Psychother 2002; 48: Zoroğlu SS, Tüzün, Şar V, Kora M, Eröcel M, Alyanak B. Probable results of childhood abuse and neglect. Anadolu Psikiyatri Derg 2001; 2: Akyüz G, Şar V, Kuğu N, Doğan O. Reported childhood trauma, attempted suicide and self mutilative behavior among women in general population. Eur Psychiatry 2005; 20: Pereda N, Guilera G, Forns M, Gomez-Benito J. The prevalence of child sexual abuse in com-munity and student samples: a meta analysis. Clin Psychol Rev 2009; 29: Çengel-Kültür E, Çuhadaroğlu-Çetin F, Gökler B. Demographic and clinical features of child abuse and neglect cases. Turk J Pediatr 2007; 49: Göker Z, Aktepe E, Tural Hesapcıoğlu S, Kandil S. Referral types of sexually abused children and their clinic an sociodemographic features. S.D.Ü. Tıp Fak Derg 2010; 17: Putnam FW. Ten-year research update review: Child sexual abuse. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2003; 42: Nickel MK, Tritt K, Mitterlehner FO, Leiberich P, Nickel C, Lahmann C, et al. Sexual abuse in childhood and youth as psychopathologically relevant life occurrence: Cross-sectional survey. Croat Med J 2004; 45: Cutajar MC, Paul ME, Ogloff JRP, Thomas SD, Wells DL, Spataro J. Psychopathology in a large cohor of sexually abused children followed up to 43 years. Child Abuse Negl 2010; 34: Perez-Fuentes G, Olfson M, Villegas L, Morcillo C, Wang S, Blanco C. Prevalence and correlates of child sexual abuse: a national study. Compr Psychiatry 2013; 54: Wechsler D. WISC-R Manual for the Wechsler Intelligence Scale for Children-Revised. New York: Psychological Corporation, Savaşır I, Şahin N. Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği [Wechsler Intelligence Scale for Children-Revised Manual (WISC-R)]. İkinci basım, Ankara: Türk Psikologlar Derneği, Fergusson DM, Boden JM, Horwood LJ. Exposure to childhood sexual and physical abuse and adjustment in early adulthood. Child Abuse Negl 2008; 32: Soylu N, Şentürk Pilan B, Ayaz M,Sönmez S. Study of factors affecting mental health in sexually abused children and adolescent. Anadolu Psikiyatri Derg 2012; 13: Aktepe E. Childhood sexual abuse. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2009; 1: Eastgate G, Van Driel ML, Lennox NG, Scheermeyer E. Women with Intellectual disabilities-a study of sexuality, sexual abuse and protection skills. Aust FAm Physician 2011; 40: Bahalı K, Akçan R, Tahiroğlu AY, Avci A. Child sexual abuse: seven years in practice. J Forensic Sci 2010; 55: Ozbaran B, Eremis S, Bukusoglu N, Bildik T, Tamar M, Ercan ES, et al. Social and emotional outcomes of child sexual abuse: a clinical sample in Turkey. J Interpers Violence 2009; 24: Senn TE, Carey MP, Vanable PA. Childhood and adolescent sexual abuse and subsequent sexual risk behavior: evidence from controlled studies, methodological critique, and suggestions for research. Clin Psychol Rev 2008; 28: Dube SR, Anda RF, Whitfield CL, Brown DW, Felitti VJ, Dong M et al. Long-term consequences of childhood sexual abuse by gender of victim. Am J Prev Med 2005; 28: Hershkowitz I, Lamm ME, Horowitz D. Victimization of children with disabilities. Am J Ortho-psychiatry 2007; 77: Erdoğan A, Tufan E, Karaman MG, Atabek MS, Koparan C, Özdemir E, et al. Characteristic features of perpetrators of sexual abuse on children and adolescents in four different regions of Turkey. Anadolu Psikiyatri Derg 2011; 12: Glover DA, Loeb TB, Carmona JV, Sciolla A, Zhang M, Myers HF, et al. Childhood sexual abuse severity and disclosure predict posttraumatic stres symptoms and biomarkers in ethnic minority women. J Trauma Dissociation 2010; 11: Sciolla A, Glover DA, Loeb TB, Zhang M,Myers HF, Wyatt GE. Childhood sexual abuse severity and disclousure as predictors of depression among adult African-American and Latina women. J Nerv Ment Dis 2011; 199: Beitchman JH, Zucker KJ, Hood JE, dacosta GA, Akman D. A review of the short-term effects of child sexual abuse. Child Abuse Negl 1991; 15: Bushnell JA, Wells JE, Oakley-Browne MA. Long-term effects of intrafamilial sexual abuse in childhood. Acta Psychiatr Scand 1992; 85: Gökçe İmren S, Ayaz AB, Yusufoğlu C, Rodopman Arman A. Clinical features and risk factos related with suicide attempts in sexually abused children and adolescents. Marmara Medical Journal 2013; 26: Kim HS, Kim HS. Incestuous experience among Korean adolescents: prevalence, family problems, perceived family dynamics and psychological characteristics. Public Health Nursing 2005; 22: Lange A, de Beurs E, Dolan C, Lachnit T, Sjollema S, Hanewald G. Long-term effects of childhood sexual abuse: objective and subjectve characteristics of the abuse and psychopathology in later life. J Nerv Ment Dis 1999; 187:
Cinsel istismara uğrayan çocuk ve ergenlerde klinik özellikler ve intihar girişimi ile ilişkili risk etmenleri
Marmara Medical Journal (2013) 26:11-16 DOI: 10.5472/MMJ.2012.02518.1 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Cinsel istismara uğrayan çocuk ve ergenlerde klinik özellikler ve intihar girişimi ile ilişkili
DetaylıÇocuk Ýstismarýna Birimler Arasý Yaklaþým: Bir Olgu Sunumu
OLGU SUNUMU Çocuk Ýstismarýna Birimler Arasý Yaklaþým: Bir Olgu Sunumu Multidisciplinary Approach to Child Abuse: A Case Report Muhammed Ayaz 1, Ayþe Burcu Ayaz 1 1 Uz.Dr., Sakarya Üniversitesi Týp Fakültesi
DetaylıTurgut Özal Tıp Merkezi Dergisi www.totmdergisi.org
ORİJİNAL MAKALE/ORIGINAL ARTICLE J Turgut Ozal Med Cent 2014;21(1):44-8 Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi www.totmdergisi.org Cinsel İstismar Mağduru Çocuk ve Ergen Olgularımızın Sosyodemografik ve Klinik
DetaylıTURK J CHILD ADOLESC MENT HEALTH
TURK J CHILD ADOLESC MENT HEALTH Cinsel Istismara Ugrayan Cocuk ve Ergenlerin Sosyodemografik ve Klinik Ozelliklerinin Degerlendirilmesi, Psikopatoloji ve Iliskili Risk Etkenleri Journal Name : Cocuk ve
DetaylıUtku BEYAZIT 1 KUZEY KIBRIS ÖRNEKLEMİNDE ÇOCUĞA YÖNELİK CİNSEL İSTİSMAR OLGULARININ KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 9, Mart 2015, s. 449-456 Utku BEYAZIT 1 KUZEY KIBRIS ÖRNEKLEMİNDE ÇOCUĞA YÖNELİK CİNSEL İSTİSMAR OLGULARININ KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
DetaylıÇocuk ve Ergenlerde Cinsel Ýstismarýn Psikiyatrik Sonuçlarýný Etkileyen Faktörler
ARAÞTIRMA Çocuk ve Ergenlerde Cinsel Ýstismarýn Psikiyatrik Sonuçlarýný Etkileyen Faktörler The Factors of Affecting Psychiatric Consequences of Sexual Abuse in Children and Adolescents Yasemin Yulaf 1,
DetaylıThe Assesment of Demographic Characteristics, Familial Variable and Mental Disorders in Child and Adolescent Sexual Abuse Cases
Cilt 19, Sayı 3, 2014 ÇOCUK VE ERGEN CİNSEL İSTİSMAR OLGULARINDA İSTİSMAR İLE İLİŞKİLİ SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİN, AİLESEL DEĞİŞKENLERİN VE RUHSAL BOZUKLUKLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ The Assesment of Demographic
DetaylıKANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ
DetaylıAdli Tıp Bülteni The Bulletin of Legal Medicine
Adli Tıp Bülteni, 2015;20(1):27-33. Adli Tıp Bülteni The Bulletin of Legal Medicine www.adlitipbulteni.com ARAŞTIRMA / RESEARCH REPORT doi: 10.17986/blm.2015110915 Cinsel İstismara Uğrayan Çocuk ve Ergenlerin
DetaylıÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI
ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI STAJIN TANITIMI EĞİTİM DÖNEMİ STAJ SÜRESİ YERLEŞKE EĞİTİM BİRİMLERİ DERSHANE : Dönem V : 5 iş günü : Cebeci Hastanesi : Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları
DetaylıÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI
ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI STAJIN TANITIMI EĞİTİM DÖNEMİ STAJ SÜRESİ YERLEŞKE EĞİTİM BİRİMLERİ DERSHANE : Dönem V : 5 iş günü : Cebeci Hastanesi : Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları
DetaylıİSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ/SAĞLIK BİLİMLERİ YÜKSEKOKULU/ÇOCUK GELİŞİMİ BÖLÜMÜ)
MUHAMMED AYAZ YARDIMCI DOÇENT E-Posta Adresi : ayazmuhammed@yahoo.com Telefon (İş) : 2128672500- Faks : Adres : Öğrenim Durumu Tıpta Uzmanlık 2005-2009 Lisans 1996-2003 KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ/DAHİLİ
DetaylıDikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ve Doğum Mevsimi İlişkisi. Dr. Özlem HEKİM BOZKURT Dr. Koray KARA Dr. Genco Usta
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ve Doğum Mevsimi İlişkisi Dr. Özlem HEKİM BOZKURT Dr. Koray KARA Dr. Genco Usta Giriş DEHB (Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu), çocukluk çağının en sık görülen
DetaylıBir eğitim ve araştırma hastanesi çocuk psikiyatrisi polikliniğine yönlendirilen adli olgular
Köse ve ark. 221 Araştırma / Original article Bir eğitim ve araştırma hastanesi çocuk psikiyatrisi polikliniğine yönlendirilen adli olgular Sezen KÖSE, 1 Zeynep ASLAN, 2 Ş. Senem BAŞGÜL, 3 Seylan ŞAHİN,
DetaylıCinsel İstismar Mağduru Olan Çocuk ve Ergenlere Konulan Psikiyatrik Tanıların ve Uygulanan Tedavilerin Devamlılığının Değerlendirilmesi
Araştırma Araştırma Makalesi Makalesi DOI: 10.5455/NYS.20151221025259 Cinsel İstismar Mağduru Olan Çocuk ve Ergenlere Konulan Psikiyatrik Tanıların ve Uygulanan Tedavilerin Devamlılığının Değerlendirilmesi
DetaylıÇOCUK İHMAL VE İSTİSMARI RUHSAL DEĞERLENDİRME FORMU. Temel Yakınmalar. . Üniversitesi Çocuk Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Koruma Birimi
. Üniversitesi Çocuk Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Koruma Birimi ÇOCUK İHMAL VE İSTİSMARI RUHSAL DEĞERLENDİRME FORMU Çocuğun Adı- Soyadı: Cinsiyeti: TC Kimlik No: Görüşmecinin Adı- Soyadı:
DetaylıObsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi
Obsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi Dr. SiğnemÖZTEKİN, Psikolog Duygu KUZU, Dr. Güneş CAN, Prof. Dr. AyşenESEN DANACI Giriş: Ayrılma anksiyetesi bozukluğu,
DetaylıCİNSEL İSTİSMAR MAĞDURLARININ PSİKİYATRİK DEĞERLENDİRMESİ VE İZLEMİ: SON DÖRT YILLIK DENEYİM
CİNSEL İSTİSMAR MAĞDURLARININ PSİKİYATRİK DEĞERLENDİRMESİ VE İZLEMİ: SON DÖRT YILLIK DENEYİM Çağatay UĞUR*, Özlem ŞİRELİ*, Zeynep ESENKAYA*, Hülya YAYLALI*, Nagihan SADAY DUMAN*, Betül GÜL*, Merve GÜNAY*,
DetaylıÇocuk ve ergenlerde cinsel kötüye kullanımın belirtileri ve etkileri Çocuk ve ergenlerde cinsel kötüye kullanımı önlemek için yapmamız gerekenler
Çocuk ve ergenlerde cinsel kötüye kullanımın belirtileri ve etkileri Çocuk ve ergenlerde cinsel kötüye kullanımı önlemek için yapmamız gerekenler Çocuk ve ergenin kötüye kullanımını üç ana başlıkta ele
DetaylıErişkin Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu nda Prematür Ejakülasyon Sıklığı: 2D:4D Oranı İle İlişkisi
Erişkin Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu nda Prematür Ejakülasyon Sıklığı: 2D:4D Oranı İle İlişkisi *Kenar İ. Ayşe Nur, **Sezai Üstün Aydın, *Alper Zıblak *Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi
DetaylıMedaim YANIK, 1 Mine ÖZMEN 2
140 Yanık ve Özmen Psikiyatri polikliniğine başvuran hastalarda çocukluk çağı kötüye kullanım/ihmal yaşantıları ile intihar, kendine fiziksel zarar verme ve dissosiyatif belirtiler arasındaki ilişki Medaim
DetaylıARAŞTIRMA MAKALESİ. Çiğdem Yektaş 1, Sümeyra Elif Kaplan 1. Yektaş Ç ve ark. Fakültesi Çocuk Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Düzce, Türkiye
ARAŞTIRMA MAKALESİ Çiğdem Yektaş 1, Sümeyra Elif Kaplan 1 1 Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Düzce, Türkiye Yazışma Adresi: Çiğdem Yektaş Düzce Üniversitesi Tıp
DetaylıÜniversite Öğrencilerinde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri
Üniversite Öğrencilerinde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri Yrd. Doç. Dr. Esengül Kayan Beykent Üniversitesi Çocuk Gelişimi Bölümü 04.10.2017 Çalışmanın Amacı 1.Üniversite öğrencilerinde
DetaylıSuç işlemiş bipolar bozukluklu olgularda klinik ve suç özellikleri: BRSHH den bir örnek. Dr. Tuba Hale CAMCIOĞLU
Suç işlemiş bipolar bozukluklu olgularda klinik ve suç özellikleri: BRSHH den bir örnek Dr. Tuba Hale CAMCIOĞLU Kurum ve kuruluşla ilişki bildirimi Bulunmamaktadır. Şiddet ve Suç Saldırganlık Şiddet Bireyin
DetaylıSon 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır.
Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır. Lohusalık döneminde ruhsal hastalıklar: risk etkenleri ve klinik gidiş Doç.Dr. Leyla Gülseren 25 Eylül 2013 49. Ulusal
DetaylıCinsel istismar mağdurlarında istismar süresi ve sıklığı ile travma belirtileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
166 Dicle Tıp Dergisi / 2014; 41 (1): 166-171 Dicle Medical Journal doi: 10.5798/diclemedj.0921.2014.01.0393 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Cinsel istismar mağdurlarında istismar süresi ve sıklığı
DetaylıCinsel istismara uğrayan kız çocuklarının profilleri
doi:10.5/buchd.017.197 Araştırma Cinsel istismara uğrayan kız çocuklarının profilleri Profiles of sexually abused girls Sevgi Nehir TÜRKMEN 1, İlknur SEVİNÇ, Öznur KIRLI, Işık ERKUL, Tahliya KANDEMİR 1
Detaylıİstismar olgularında adli uygulamada yaşanan güçlükler. Doç. Dr. Ayten ERDOĞAN Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD
İstismar olgularında adli uygulamada yaşanan güçlükler Doç. Dr. Ayten ERDOĞAN Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi AD http://video. aol.co.uk/ video-detail/ olacak-o- kadar-adli-
DetaylıÇocuk Psikiyatrisi Uygulamalarında İstismar Olgularının Tanınması. Prof. Dr. Elvan İŞERİ Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatri A.D.
Çocuk Psikiyatrisi Uygulamalarında İstismar Olgularının Tanınması Prof. Dr. Elvan İŞERİ Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatri A.D. Çocuk Psikiyatrisi Uygulamalarında İstismar Olgularının Tanınması
DetaylıAKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018
AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018 Lösemiye bağlı Psikososyal Geç Etkiler Fiziksel Görünüm (Saç
DetaylıMadde Bağımlılığı Olan Hastaların Ebeveynlerinde Psikiyatrik Hastalıklar. Yard. Doç.Dr. Suat Ekinci
Madde Bağımlılığı Olan Hastaların Ebeveynlerinde Psikiyatrik Hastalıklar Yard. Doç.Dr. Suat Ekinci Sunum Özeti Neden Ebeveynlerde Psikiyatrik Hastalıklar? Madde Bağımlılığı olan Hastaların Ebeveynlerinde
DetaylıTürk Ceza Kanunu nda Çocukların Cinsel İstismar Suçu: Beş Olgu Sunumu Crime of Sexual Abuse of Children in Turkish Penal Code: Five Case Reports
Adli Tıp Bülteni, 2017; 22(1): 76-81 OLGU SUNUMU / CASE REPORT doi: 10.17986/blm.2017127146 Türk Ceza Kanunu nda Çocukların Cinsel İstismar Suçu: Beş Olgu Sunumu Crime of Sexual Abuse of Children in Turkish
DetaylıÖRNEK BULGULAR. Tablo 1: Tanımlayıcı özelliklerin dağılımı
BULGULAR Çalışma tarihleri arasında Hastanesi Kliniği nde toplam 512 olgu ile gerçekleştirilmiştir. Olguların yaşları 18 ile 28 arasında değişmekte olup ortalama 21,10±1,61 yıldır. Olguların %66,4 ü (n=340)
DetaylıBariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi
Bariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi Selçuk Özdin 1, Aytül Karabekiroğlu 2, Arzu Alptekin Aker 2, Recep Bolat 2, Servet
DetaylıErgen Polikliniğine Başvuran Olguların Sosyodemografik Özelliklerinin Değerlendirilmesi
Dicle Tıp Dergisi / 2016; 43 (1): 62-66 Dicle Medical Journal doi: 10.5798/diclemedj.0921.2016.01.0639 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Ergen Polikliniğine Başvuran Olguların Sosyodemografik Özelliklerinin
DetaylıÜniversite öğrencilerinde çocukluk çağı istismarı sıklığı
536 Dicle Tıp Dergisi / C. Zeren ve ark. Çocukluk çağı istismarı 2012; 39 (4): 536-541 Dicle Medical Journal doi: 10.5798/diclemedj.0921.2012.04.0196 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Üniversite öğrencilerinde
DetaylıA.Evren Tufan, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi
Şükriye Boşgelmez, Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri A.Evren Tufan, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Çocukluk çağı DEHB erişkin yaşamda
DetaylıEGZERSiziN DEPRESYON TEDAVisiNDEKi YERi VE ETKiLERi
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofsport Sciences 2004, 15 (1),49-64 Dave/li Derleme EGZERSiziN DEPRESYON TEDAVisiNDEKi YERi VE ETKiLERi Ziya KORUÇ, Perlearı BAYAR Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri
DetaylıBilişsel Kaynaşma ve Yaşantısal Kaçınmayla Aleksitimi İlişkisi: Kabullenme ve Kararlılık Penceresinden Bakış
Bilişsel Kaynaşma ve Yaşantısal Kaçınmayla Aleksitimi İlişkisi: Kabullenme ve Kararlılık Penceresinden Bakış Sedat Batmaz 1, Emrah Songur 1, Mesut Yıldız 2, Zekiye Çelikbaş 1, Nurgül Yeşilyaprak 1, Hanife
DetaylıÇocuk ve Ergen Psikiyatrisi Polikliniğine Başvuran Hastalarda Tanı Dağılımları
Araştırma Yazısı Selçuk Tıp Derg 2014;30(3): 118-122 SELÇUK TIP DERGİSİ Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Polikliniğine Başvuran Hastalarda Tanı Dağılımları Diagnosis of Patients Referring to a Child and Adolescent
DetaylıÇocuklarda Cinsel İstismara Bağlı Travma Sonrası Stres Bozukluğu: Olgu Analizi
Çocuklarda Cinsel İstismara Bağlı Travma Sonrası Stres Bozukluğu: Olgu Analizi Post-Traumatıc Stress Dısorder Due to Sexual Abuse in Children: Case Analysis Gülçin BOZKURT 1 Coşkun YORULMA 2 Duygu SÖNMEZ
Detaylıİnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi
İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi Y R D. D O Ç. D R. M İ N E İ S L İ M Y E TA Ş K I N B A L I K E S İ R Ü N İ V E R S İ T E S I TIP FA K Ü LT E S İ K A D I N H A S TA L I K L A R I V E D
DetaylıDr. Nilgün Çöl Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. Sosyal Pediatri BD.
A N N E L E R İ N Ç A L I Ş M A D U R U M U N U N S Ü T Ç O C U K L U Ğ U D Ö N E M İ N D E B E S L E N M E M O D E L İ, H E M O G L O B İ N / H E M A T O K R İ T D E Ğ E R L E R İ V E V İ TA M İ N K U
DetaylıDr. Ebru AKÜN. Ankara Üniversitesi DTCF Psikoloji Bölümü Klinik Psikoloji Anabilim Dalı Tel: /1402 e-posta:
Dr. Ebru AKÜN Ankara Üniversitesi DTCF Psikoloji Bölümü Klinik Psikoloji Anabilim Dalı Tel: +90 312 310 32 80/1402 e-posta: eakun@ankara.edu.tr EĞİTİM Doktora Ankara Üniversitesi Uygulamalı (Klinik) Psikoloji,
DetaylıÇocuk ve ergenlerde aile dışı ve aile içi cinsel istismar olgularının karşılaştırılması
56 Çocuk ve ergenlerde aile dışı ve aile içi cinsel istismar olgularının karşılaştırılması Araştırma / Original article Çocuk ve ergenlerde aile dışı ve aile içi cinsel istismar olgularının karşılaştırılması
DetaylıRuhsal Travma Değerlendirme Formu. APHB protokolü çerçevesinde Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD) tarafından hazırlanmıştır
Ruhsal Travma Değerlendirme Formu APHB protokolü çerçevesinde Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD) tarafından hazırlanmıştır A. SOSYODEMOGRAFİK BİLGİLER 1. Adı Soyadı:... 2. Protokol No:... 3. Başvuru Tarihi:...
DetaylıBir Üniversite Hastanesinde Hastalardan İstenen Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Konsültasyonlarının Değerlendirilmesi
Bir Üniversite Hastanesinde Hastalardan İstenen Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Konsültasyonlarının Değerlendirilmesi Ahmet Hamdi ALPASLAN 1, Uğur KOÇAK 2, Cansu ÇOBANOĞLU 3, Yasemin GÖRÜCÜ 3 1 Yrd. Doç. Dr.,
DetaylıEğitim Tarihleri: 5-6/ 11 /2016 ve / 11 /2016 (2 hafta Cumartesi ve Pazar toplam: 32 saat) Eğitim Ücreti: 400 TL + KDV (Öğrencilere %25 indirim
Eğitim Tarihleri: 5-6/ 11 /2016 ve 12-13 / 11 /2016 (2 hafta Cumartesi ve Pazar toplam: 32 saat) Eğitim Ücreti: 400 TL + KDV (Öğrencilere %25 indirim uygulanmaktadır.) Katılımcı Sayısı: 50 kişi ile sınırlıdır.
Detaylıhükümet tabibi olarak görev yaptıktan sonra, 1988 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi nde başladığım
1961 yılında Malatya da doğdum. İlk-orta ve lise öğrenimimi Malatya da tamamladım.1978 yılında girdiğim Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi'ni 1984 yılında bitirdim. 1984-1987 yılları arasında Çanakkale ve
DetaylıPSİKOZ İÇİN RİSK GRUBUNDA OLAN HASTALARDA OBSESİF KOMPULSİF VE DEPRESİF BELİRTİLERİN KLİNİK DEĞİŞKENLER VE BİLİŞSEL İŞLEVLERLE İLİŞKİSİ
PSİKOZ İÇİN RİSK GRUBUNDA OLAN HASTALARDA OBSESİF KOMPULSİF VE DEPRESİF BELİRTİLERİN KLİNİK DEĞİŞKENLER VE BİLİŞSEL İŞLEVLERLE İLİŞKİSİ Ahmet Zihni SOYATA Selin AKIŞIK Damla İNHANLI Alp ÜÇOK İ.T.F. Psikiyatri
DetaylıKadın ve Erkek Psikiyatri Kapalı Servislerinde Fiziksel Tespit Uygulamasının Klinik Özelliklerle İlişkisi
Kadın ve Erkek Psikiyatri Kapalı Servislerinde Fiziksel Tespit Uygulamasının Klinik Özelliklerle İlişkisi Araştırmacılar: As. Dr. Simge Seren KIRLIOĞLU As. Dr. Sinem ACAR Doç. Dr. Pınar ÇETİNAY AYDIN Prof.
DetaylıAdli değerlendirme için yönlendirilen küçük yaşta evlendirilmiş kız çocuklarının sosyodemografik özellikleri ve ruhsal değerlendirmesi
136 Adli değerlendirme için yönlendirilen küçük yaşta evlendirilmiş kız çocuklarının Araştırma / Original article Adli değerlendirme için yönlendirilen küçük yaşta evlendirilmiş kız çocuklarının sosyodemografik
DetaylıARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE
Adli Tıp Bülteni, 2016; 21(3): 167-171 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE doi: 10.17986/blm.2016323750 Bülent Ecevit Üniversitesi Hastanesinde Değerlendirilen Ensest Olgularının Sosyodemografik Özellikleri The
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Telefon: Mezuniyet Tarihi Derece Alan Kurum 2017 Doktora Gelişim Psikolojisi Hacettepe Üniversitesi
ÖZGEÇMİŞ Arş. Gör. Dr. E. Helin Yaban E-Posta: hyaban@hacettepe.edu.tr Telefon: 312 297 83 25 Adres: Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü 06800 Beytepe/ANKARA Eğitim Mezuniyet Tarihi Derece Alan Kurum 2017
DetaylıGebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi
Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi Dr. Sinem Sevil DEĞİRMENCİ Prof.Dr.Gökay AKSARAY Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Giriş
DetaylıMizofoni: Psikiyatride yeni bir bozukluk? Yaygınlığı, sosyodemografik özellikler ve ruhsal belirtilerle ilişkisi
Mizofoni: Psikiyatride yeni bir bozukluk? Yaygınlığı, sosyodemografik özellikler ve ruhsal belirtilerle ilişkisi Uzm. Dr. Gökhan Öz Prof. Dr. Cengiz Kılıç Giriş Mizofoni: Çeşitli hafif seslerden belirgin
DetaylıDoğuş Üniversitesi, KLİNİK PSİKOLOJİ İstanbul 2011 2015 ( % 100 Burslu)
1 UZMAN KLİNİK PSİKOLOG ŞEBNEM YÜKSEL 2007 yılında çalışma hayatıma başladım ve yetişkin, aile, çift, çocuk ve ergenlerle klinik psikolog olarak çalışmaktayım. Bilişsel-Davranışçı Terapi ve Virginia Satir
DetaylıÇocukluk Çağı Cinsel İstismarı: Mağdur ve Sanık Açısından Çok Yönlü Bakış
Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences 2013;26:55-64 DOI: 10.5350/DAJPN2013260106 Çocukluk Çağı Cinsel İstismarı: Mağdur ve Sanık Açısından Çok Yönlü Bakış Araştırmalar / Researches
DetaylıŞizofreni ve Bipolar Duygudurum Bozukluğu Olan Hastalara Bakım Verenin Yükünün Karşılaştırılması
Şizofreni ve Bipolar Duygudurum Bozukluğu Olan Hastalara Bakım Verenin Yükünün Karşılaştırılması Suat Yalçın, Sevda Bağ SBÜ Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh ve Sinir Hastalıkları EAH, 3.psikiyatri Kliniği,
DetaylıABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV
ÖZET Amaç: Araştırma, Aile Planlaması (AP) polikliniğine başvuran kadınların AP ye ilişkin tutumlarını ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma
DetaylıÇocuk ve Ergen Psikiyatrisi Polikliniðine Baþvuran Hastalarda Belirtiler, Tanýlar ve Tanýya Yönelik Ýncelemeler
ARAÞTIRMA Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Polikliniðine Baþvuran Hastalarda Belirtiler, Tanýlar ve Tanýya Yönelik Ýncelemeler Þahbal Aras 1, Gülþen Ünlü 2, Fatma Varol Taþ 3 1 Yrd.Doç.Dr., 3 Uz.Dr., Dokuz
Detaylı2002-2003 Bilişsel ve Davranışçı Terapiler Eğitimi (teorik temel) Eğitmen: Prof. Dr. M. Z. Sungur/ İstanbul
H. GAYE TOLUN Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Kişisel Bilgi: Doğum tarihi: 19.10.1971 Doğum yeri: Ankara Medeni durum: Evli, 1 çocuklu Eğitim ve Görev: 2008 Serbest Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
DetaylıÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
Dönem V Psikiyatri Staj Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Yrd. Doç. Dr. Baran GENCER Yrd. Doç. Dr. Oğuz GÜÇLÜ Yrd. Doç. Dr.
DetaylıCinsel saldırı sonrası adli tıp bölümüne başvuran olguların beden ve ruh sağlıklarının değerlendirilmesi
Dicle Tıp Dergisi / 2014; 41 (4): 656-661 Dicle Medical Journal doi: 10.5798/diclemedj.0921.2014.04.0494 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Cinsel saldırı sonrası adli tıp bölümüne başvuran olguların beden
DetaylıTürkiye Klinikleri ÇOCUK PSİKİYATRİSİ ÖZEL. Cognitive, Emotional, Moral, and Social Development in Adolescence
Türkiye Klinikleri ÇOCUK PSİKİYATRİSİ ÖZEL İÇİNDEKİLER Ergenlik Döneminde Temel Gelişim ve Değişimler 1 Ergenlik Döneminde Fiziksel Büyüme ve Gelişme Physical Growth and Development During Adolescence
DetaylıDSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları)
DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları) Şermin Yalın Sapmaz Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Ruh Sağlığı
DetaylıAçıklama 2008 2009. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK
Açıklama 2008 2009 Araştırmacı: YOK Danışman: YOK Konuşmacı: YOK SİLAHLI ÇATIŞMA İLE İLİŞKİLİ TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞUNDA DİĞER BİYOLOJİK TEDAVİ SEÇENEKLERİ Dr. Cemil ÇELİK Sunumun hedefleri Silahlı
DetaylıOn Sekiz Yaş Altı Evlilik Olgularının Psikiyatrik Değerlendirmesi ve Psikometrik, Psikososyal Özellikleri: Dört Olgu Sunumu
On Sekiz Yaş Altı Evlilik Olgularının Psikiyatrik Değerlendirmesi ve Psikometrik, Psikososyal Özellikleri: Dört Olgu Sunumu Hande AYRALER TANER, a Fatih Hilmi ÇETİN, b Elvan İŞERİ, c Yasemen IŞIK c a Çocuk
Detaylı4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Üniversitesi Psikiyatri Hemşireliği Anabilim
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Gül (Oban) Dikeç 2. Doğum Tarihi : 08.02.1986 3. Akademik Unvanı : Yardımcı Doçent Doktor 4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Hemşirelik Yüksek Okulu Koç Üniversitesi
DetaylıPınar VURAL, Halit Necmi UÇAR, Şafak ERAY, Merve ÇOLPAN, Ömer KOCAEL
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 39 (1) 49-53, 2013 ÖZGÜN ARAŞTIRMA Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Psikiyatrisi Polikliniğine Yönlendirilen Adli Olguların Sosyodemografik ve
DetaylıGÖĞÜS AĞRISI ŞİKAYETİ İLE BAŞVURAN ÇOCUKLARIN KLİNİK İZLEMİ
GÖĞÜS AĞRISI ŞİKAYETİ İLE BAŞVURAN ÇOCUKLARIN KLİNİK İZLEMİ Erhan Çalışıcı, Birgül Varan, Mahmut Gökdemir, Nimet Cındık, Özge Orbay Başkent Üniversitesi Çocuk Sağ.Has.ABD Göğüs ağrısı, çocukluk ve adölesan
Detaylıİstismara Uğradığını Belirten Ergenlerin Sosyodemografik Özellikleri
Özgün Araştırma Original Article Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi Turkish Journal of Pediatric Disease İstismara Uğradığını Belirten Ergenlerin Sosyodemografik Özellikleri Sociodemographic Features of
DetaylıT.C. FATİH SULTAN MEHMET VAKIF ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ PSİKOLOJİ ANABİLİM DALI KLİNİK PSİKOLOJİ YÜKSEK LİSANS TEZİ
T.C. FATİH SULTAN MEHMET VAKIF ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ PSİKOLOJİ ANABİLİM DALI KLİNİK PSİKOLOJİ YÜKSEK LİSANS TEZİ CİNSEL İSTİSMAR MAĞDURU OLAN VE OLMAYAN 11 VE 18 YAŞ ARASINDAKİ BİR GRUP
DetaylıPostmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi
Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal
DetaylıÇOCUK PSİKİYATRİSİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ
ÇOCUK PSİKİYATRİSİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ (The Assessment of Patients at the Child Psychiatry Outpatient Clinic) Osman Abalı *, SHU Melek
DetaylıYAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA TEMEL İNANÇLAR VE KAYGI İLE İLİŞKİSİ: ÖNÇALIŞMA
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA TEMEL İNANÇLAR VE KAYGI İLE İLİŞKİSİ: ÖNÇALIŞMA GİRİŞ: Yaygın anksiyete bozukluğu, birtakım olay ya da etkinliklerle ilgili olarak, bireyin denetlemekte zorlandığı,
DetaylıŞebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD.
Obezitede Anksiyete Bozuklukları ve Depresyon Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD. Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Sanofi Danışman: Teva, BMS Konuşmacı: Lundbeck Obezite giderek artan bir toplum sağlığı
DetaylıAVRASYA ÜNİVERSİTESİ
Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili ÇOCUK PSİKOPATOLOJİSİ Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans () Lisans (X) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (X) Uzaktan Öğretim
DetaylıAĞRIİLE HUZUR EVİ OLUR MU? DR. FİLİZ ŞÜKRÜ DURUSOY
AĞRIİLE HUZUR EVİ OLUR MU? DR. FİLİZ ŞÜKRÜ DURUSOY GİRİŞ Yaşlılık Dünya Sağlık Örgütü tarafından 65 yaş ve üzeri dönem olarak tanımlamakta; Fiziksel görünüm, güç ve rol kaybı yaşanılan, yaşlılık dönemindeyeti
DetaylıDr.ERHAN AKINCI 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ
Dr.ERHAN AKINCI Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ Ekim 2010, İZMİR Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: yok Danışman: yok Konuşmacı: yok GREGOR MENDEL
DetaylıSoCAT. Dr Mustafa Melih Bilgi İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Dr Mustafa Melih Bilgi İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Şizofreniye bağlı davranım bozuklukları bireyi ve toplumları olumsuz etkilemekte Emosyonları Tanıma Zorluğu Artmış İrritabilite Bakımverenlerin
DetaylıPsikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2017; 9(4):
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2017; 9(4):478-485 Konu Dizini Subject Index (ENGLISH) A addiction 398 adult 263 alcohol use disorders 63 anorexia nervosa 301, 329 antidepressant
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Telefon : +90 (312) FOTOĞRAF : Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü 06800, Beytepe Ankara
ÖZGEÇMİŞ Arş. Gör. Yasemin Kahya E-Posta : yaseminoruclular@hacettepe.edu.tr Telefon : +90 (312) 297 8325 FOTOĞRAF Adres : Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü 06800, Beytepe Ankara
DetaylıÇOCUKLARDA VE ERGENLERDE İNTİHAR GİRİŞİMİ
ÇOCUKLARDA VE ERGENLERDE İNTİHAR GİRİŞİMİ Doç. Dr. Şaziye Senem BAŞGÜL Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Hasan Kalyoncu Üniversitesi Psikoloji www.gunescocuk.com Çocuk ve ergen psikiyatrisinde
DetaylıÖZGEÇMİŞ 1. ADI SOYADI: NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT 2. DOĞUM TARİHİ: 15.01.1969 3. UNVANI: ÇOCUK PSİKİYATRİSİ UZMANI 4.
ÖZGEÇMİŞ 1. ADI SOYADI: NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT 2. DOĞUM TARİHİ: 15.01.1969 3. UNVANI: ÇOCUK PSİKİYATRİSİ UZMANI 4. ÖĞRENİM DURUMU: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Tıp Fakültesi 9 Eylül Üniversitesi
DetaylıDr. Oğuzhan Zahmacıoğlu Yeditepe Üni. Tıp Fak. Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı
Dr. Oğuzhan Zahmacıoğlu Yeditepe Üni. Tıp Fak. Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Anabilim Dalı Gebe Ergenlerin Kendilik Algıları Gebe ergenlerin puan ortalaması, diğer ergenlere göre daha yüksek tespit edilmiş!
DetaylıYILLARI ARASINDA BİR DEVLET HASTANESİNDE ÇOCUK PSİKİYATRİSİ POLİKLİNİĞİNE YÖNLENDİRİLEN ADLİ OLGULAR
2009-2011 YILLARI ARASINDA BİR DEVLET HASTANESİNDE ÇOCUK PSİKİYATRİSİ POLİKLİNİĞİNE YÖNLENDİRİLEN ADLİ OLGULAR Emel SARI GÖKTEN* ÖZET Amaç: Bu çalışmada bir devlet hastanesinin çocuk psikiyatrisi polikliniğine
DetaylıKULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol
KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol 1 Acibadem University Medical Faculty 2 Maltepe University Medical
DetaylıİSTANBUL DA GENÇLER ARASINDA CİNSELLİK ARAŞTIRMASI RAPORU
İSTANBUL DA GENÇLER ARASINDA CİNSELLİK ARAŞTIRMASI RAPORU Kültegin Ögel Ceyda Y. Eke Nazlı Erdoğan Sevil Taner Bilge Erol İstanbul 2005 Kaynak gösterme Ögel K, Eke C, Erdoğan N, Taner S, Erol B. İstanbul
DetaylıPsoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar
Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar Emine Çölgeçen 1, Ali İrfan Gül 2, Kemal Özyurt 3, Murat Borlu 4 1 Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi, Dermatoloji Ana Bilim
DetaylıHANDE YILDIRIM. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı
HANDE YILDIRIM Kişisel Bilgiler Doğum Tarihi: 13.06.1990 Adres: E-mail Adresi: Telefon: 5068603514 Kişisel websitesi: Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı
DetaylıSamsun da altı yıllık bir psikiyatri muayenehane çalışmasının değerlendirilmesi. Evaluation of psychiatric office studies for six years in Samsun
154 Samsun da altı yıllık bir psikiyatri muayenehane çalışmasının değerlendirilmesi Samsun da altı yıllık bir psikiyatri muayenehane çalışmasının değerlendirilmesi Ömer BÖKE, 1 Servet AKER, 2 ÖZET Amaç:
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Eğitim. Akademik Ünvanlar HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ SEVGİNAR VATAN. sevginarvatan@gmail.
ÖZGEÇMİŞ SEVGİNAR VATAN E-Posta: sevginarvatan@gmail.com Telefon: 2978325 Adres: Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Beytepe/Ankara Eğitim Mezuniyet Tarihi Derece Alan Kurum 2006 Lisans Psikoloji Orta
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:
ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve
DetaylıProf.Dr. Hatice ÖZYILDIZ GÜZ Ondokuz Mayıs Üniversitesi Psikiyatri ABD
Prof.Dr. Hatice ÖZYILDIZ GÜZ Ondokuz Mayıs Üniversitesi Psikiyatri ABD İÇERİK ALT TİPLENDİRMEDEKİ SORUNLAR KLİNİĞE YANSIMASI ÇEKİNGEN KİŞİLİK BOZUKLUĞUNUN ETKİSİ Tanısal bakı Sosyal fobi DSM-I de "Fobik
DetaylıGeliş Tarihi / Received: , Kabul Tarihi / Accepted: ABSTRACT
318 Dicle Tıp Dergisi / Ş. Şimşek ve ark. Cinsel istismar sonrası stres bozukluğu 2011; 38 (3): 318-324 Dicle Medical Journal doi: 10.5798/diclemedj.0921.2011.03.0040 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE
DetaylıÇocukluk çağındaki fiziksel ve ruhsal gelişimin uygunluğunu bilecek, Doğru ebeveynlik becerilerinin aile içi ilişkilerde nasıl olması gerektiğini
Dönem 1 Dersleri: Konu: Çocuk, Anne ve Aile Amaç: Bu dersin sonunda Dönem I öğrencilerinin aile yapısı, çocukluk çağı psikolojik gelişim süreci ve anne-çocuk ilişkisinin çocuğun ruhsal gelişimi üzerindeki
Detaylı