Birinci Basamak Hekimlerinin Astım Konusundaki Bilgi ve Yaklaşımları #

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Birinci Basamak Hekimlerinin Astım Konusundaki Bilgi ve Yaklaşımları #"

Transkript

1 Birinci Basamak Hekimlerinin Astım Konusundaki Bilgi ve Yaklaşımları # Figen DEVECİ*, Yasemin AÇIK**, Teyfik TURGUT*, S. Erhan DEVECİ**, M. Hamdi MUZ* * Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, ** Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, ELAZIĞ # Toraks Derneği 4. Yıllık Kongresi (30 Mayıs-2 Haziran 2001, İzmir) nde sunulmak üzere bildiri olarak kabul edilmiştir. ÖZET İlimizde 1. basamakta sağlık hizmeti veren hekimlerin, astımın tanı ve tedavisine yaklaşımlarını değerlendirmek amacıyla bu çalışma planlanmıştır. Ankete ortalama çalışma süreleri ± ay olan 66 hekim alındı. Günlük ortalama poliklinik sayısı ± olan hekimlerin %66.6 sı, ülkemizde astım görülme sıklığını %11.64 ± olarak tahmin etmişti. %34.8 i astımlı hastayla karşılaşma sıklığını ayda 1 olarak belirtmiş, sadece %4.5 i hastalara eğitim ve bilgi için 20 dakikadan fazla zaman ayırabildiklerini, %71.2 si hastalarının hiç kontrole gelmediğini ifade etmişlerdir. Akut astım tedavisinde %48.5 ile en çok inhaler beta-2 agonist, kronik astım tedavisinde ise %22.7 ile en çok inhaler beta-2 agonist + oral teofilin + inhaler kortikosteroid kombinasyonunun tercih edildiği görülmüştür. Çalışmamızın sonunda hekimlerimizin hastalara yeterince zaman ayıramadıkları, düzenli olarak hastalarını takip edemedikleri, tedavide yüksek oranda belirsizliklerin olduğu belirlenmiş, akut ve kronik astım tedavisinde, astım tedavi rehberinde belirtilen protokollere yeterli uygunluğun sağlanamadığı görülmüştür. Sonuç olarak, gerek tıp eğitimi sırasında gerekse mezuniyet sonrası, hekimlere astım ile ilgili daha yaygın eğitim programlarının uygulanması ve bu konuda geliştirilen kılavuzların mutlaka ulaştırılması gerektiğini düşünmekteyiz. ANAHTAR KELİMELER: Astım, hekimler, eğitim SUMMARY KNOWLEDGES AND APPROACHES OF FIRST STEP PHYSICIANS ON ASTHMA This study has been planned for evaluating the approaches of the first step physicians on the diagnosis and the therapy of asthma in our city. The 66 physicians whose employment periods were ± months were taken in the questionnaire. The mean number of patients who had been physicial examined per a day was ± The 66% of all physicians who were taken in the questionnaire, had estimated the frequency of asthma about ± 13.57%. 34.8% of them had determined that facing with the asthmatic patient was per a month. Only 45% of them had said that they had seperated time more than 20 minutes for education of patients. 71.2% of them determined that their patients never had come for the controls. It has been seen that in acute asthma therapy ß-2 agonist is the most preferred drug with a 48.5% percentage, in chronic asthma therapy ß-2 agonist + oral theophylline + inhaled corticosteroid are the most preferred drugs with a 22.7% percentage. 247

2 Deveci F, Açık Y, Turgut T, Deveci SE, Muz MH. In our study it has been determined that the physicians don t follow up their patients regularly, they don t have sufficient knowledge about the therapy, they don t fit the quide of asthma therapy. In conclusion we think that even during the medical education or post graduate education the physicians must be educated by more common education programmes and they must be get the guides about this subject. KEY WORDS: Asthma, physicians, training GİRİŞ Astım başta mast hücreleri, eozinofiller ve T-lenfositler olmak üzere değişik hücrelerin rol oynadığı hava yollarının kronik inflamatuvar bir hastalığıdır (1). Hastalığın Avrupa ülkelerindeki prevalansı %5-10 arasında değişmekte, ülkemizde çocukluk dönemi için son 1 yıldaki prevalans %5-8 arasında iken, erişkinlerde genelde %5 in altındadır (2). Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Sağlık Enstitülerine bağlı, Ulusal Kalp, Akciğer ve Kan Enstitüsü nün (NHLBI) ortaklaşa yürüttükleri Astım için Global İnsiyatif (GINA) projesi çerçevesinde, astım tedavisi ve önlenmesi için global bir strateji geliştirilmiştir (1). Göğüs hastalıkları uzmanları başta olmak üzere 1. basamakta görev yapan hekimler de astımlı hastalarla karşılaşmakta ve gerek mezuniyet sonrası eğitim programlarının yetersizliği veya yokluğu gerekse yoğun çalışma koşulları nedeniyle yeni gelişmeleri yeterince takip edememektedirler. Astımın tanı ve tedavisiyle ilgili güncel standartlar Uluslararası Konsensus Raporu ile yayınlanmış ve tüm dünyada kabul görmüştür (3). Ancak astımda yerleşmiş uygulamaların terkedilmesi kolay olmamakta, pratikte astım tanı ve tedavisinde saptanan kriterlerin yeterince uygulanmadığı görülmektedir. Astım doğru teşhis edilememekte ve yetersiz tedavi edilmektedir. İlimizde hizmet veren 1. basamakta görev yapan hekimlerin, hastalığın tanı ve tedavisindeki yaklaşımlarını değerlendirmek amacıyla bu çalışma planlanmıştır. GEREÇ ve YÖNTEM Şubat 2001 tarihinde ilimizde 1. basamak sağlık hizmeti veren hekimlere; Toraks Derneği Bronş Astımı Çalışma Grubu nun hazırladığı Bronş Astımı Tanı ve Tedavi Rehberi esas alınarak hazırlanan, 2 si açık uçlu olmak üzere 10 sorudan oluşan anket formu uygulandı. İl merkezinde çalışan hekimlerden 66 sı formu cevapladı. Doldurulan anket formları değerlendirilerek elde edilen verilerin istatistiksel analizleri SPSS programı aracılığıyla yapıldı. SONUÇLAR Anket uygulanan 66 hekimin yaş ortalamaları ± 3.69, ortalama çalışma süreleri ± ay (1-156 ay) olup, 2 (%3.0) si Verem Savaş Dispanseri (VSD) nde, 64 (%97.0) ü sağlık ocağında çalışmaktaydı. Hekimlerin günlük ortalama poliklinik sayısı ± (7-130) olarak bulundu. Ankete katılan hekimlerin %66.6 sı ülkemizde astım görülme sıklığını %11.64 ± olarak belirtmiş, %33.4 ü ise bu soruyu cevapsız bırakmıştı. Astımlı hastayla karşılaşma sıklığınız nedir? sorusuna hekimlerin %25.8 i haftada 1, %34.8 i ayda 1, %28.8 i çok nadir cevabını verirken, %10.6 sı cevapsız bırakmıştı. Hekimlerin astımlı hastalara tanı koyduktan sonra eğitim ve öneriler için ayırdıkları zaman Tablo 1 de görülmektedir. Hekimlerin %10.6 (7/66) sı hastalarının düzenli olarak kontrole geldiğini, %71.2 (47/66) si hiç kontrole gelmediğini ifade etmiş, %18.2 (12/66) si ise bu soruya cevap vermemiştir. Tablo 1. Astımlı hastalara tanı koyduktan sonra hastalarınıza ne kadar süre ayırıyorsunuz? sorusuna verdikleri cevaba göre hekimlerin dağılımı. Zaman (dakika) Sayı % < > Cevapsız

3 Birinci Basamak Hekimlerinin Astım Konusundaki Bilgi ve Yaklaşımları Akut atak tedavisinde tercih ettiğiniz ilk ilaç hangisidir? sorusuna hekimlerimizin verdiği cevaplar Tablo 2 de görülmektedir. Akut astım tedavisinde %48.5 ile en çok tercih edilen ilacın inhaler beta-2 agonist, ikinci sıklıkla tercih edilen ilacın ise %30.3 ile IV teofilin olduğu görüldü. Kronik astım tedavisinde hekimlerin tercih ettikleri ilaçlar Tablo 3 de görülmektedir. Kronik astım tedavisinde hekimlerin en çok (%22.7) inhaler beta-2 agonist + oral teofilin + inhaler kortikosteroid kombinasyonunu tercih ettikleri görüldü. Tablo 2. Akut atak tedavisinde tercih ettiğiniz ilk ilaç hangisidir? sorusuna verdikleri cevaba göre hekimlerin dağılımı. İlaçlar Sayı % İnhaler beta-2 agonist IV teofilin Oral-IV kortikosteroid İnhaler kortikosteroid Oral teofilin Oral beta agonist - - Lökotrien antagonisti - - Cevapsız Hekimlerin %30.3 (20/66) üne Bronş Astımı Tanı ve Tedavi Rehberinin ulaştığı, %69.7 sine ise ulaşmadığı saptandı. İnhalasyon ile verilen astım ilaçlarını efektif olarak kullanabilen hasta oranı sizce yüzde kaçtır? sorusuna hekimlerin %71.2 si cevap vermiş ve bu oran ortalama %42.51 ± olarak bulunmuş, %28.8 i ise bu soruyu cevapsız bırakmıştır. İnhaler ilaç kullanımındaki sorunlar nelerdir? sorusuna verilen cevaplar Tablo 4 de görülmektedir. Günümüzde ülkemiz şartlarında astım konusunda çözüm için ilk yapılması gereken sizce nedir? sorusuna verilen cevaplar Tablo 5 de görülmektedir. TARTIŞMA 1980 li yılların başında astımın kronik inflamatuvar bir hastalık olduğunun tanımlanması ile tanı ve tedavi yaklaşımları değişmiş, bu yeni bilgilerin kullanılabilmesi amacıyla ulusal veya uluslararası kılavuzlar hazırlanmıştır (4) yılında ülkemiz koşullarına göre düzenlenen rehber, 2000 yılında astım ile ilgili diğer kuruluş ve derneklerin incelemesinden sonra Ulusal Astım Tanı ve Tedavi Rehberi olarak yayınlanmıştır (2-4). Astım nedeniyle hastanelere yatış aşağı yukarı tüm dünya ülkelerinde artış göstermektedir. Hospitalizasyon oranı son 20 yıl içerisinde 4-10 kat artmıştır (5). Ülkemizde de hospitalizasyon oranı dünya rakamlarının altında olmasına rağmen artma eğilimi, dünya eğilimini izlemektedir. Tablo 3. Kronik astım tedavisinde hekimlerin tercih ettikleri ilaçlara göre dağılımı. İlaçlar Sayı % Sadece oral teofilin IV teofilin + lökotrien antagonisti İnh beta-2 agonist + oral teofilin + inh KS İnh KS + inh beta-2 agonist Oral teofilin + inh beta-2 agonist + inh KS + oral beta agonist İnh beta-2 agonist + oral teofilin Oral teofilin + oral/iv KS Cevapsız IV: İntravenöz, KS: Kortikosteroid, İnh: İnhaler 249

4 Deveci F, Açık Y, Turgut T, Deveci SE, Muz MH. Tablo 4. İnhaler ilaç kullanımındaki sorunlar nelerdir? sorusuna verilen cevaplara göre hekimlerin dağılımı. Nedenler Sayı % Cevapsız : Hastalara bu konuda yeterli eğitim verilemiyor, 2: Hastaların çoğunun sosyokültürel düzeyi bu ilaçları kullanmaya uygun değil, 3: Bu ilaçların kullanımı tüm hastalar için büyük zorluklar taşıyor, 4: Oral tedavi tercih edilmelidir, 5: Hepsi. Tablo 5. Günümüzde ülkemiz şartlarında astım konusunda çözüm için ilk yapılması gereken sizce nedir? sorusuna verilen cevaplara göre hekimlerin dağılımı. Nedenler Sayı % Cevapsız : Astım tedavisi ve takipleri sadece uzmanları tarafından yapılmalıdır, 2: Hasta eğitimi arttırılmalıdır, 3: Doktor eğitimine ağırlık verilmelidir, 4: Astım merkezleri kurulmalıdır, 5: Prevalans çalışmaları yapılmalıdır, 6: Koruyucu hekimlik aktif hale getirilmelidir. Ülkemizde göğüs hastalıkları, iç hastalıkları, çocuk hastalıkları hekimlerinin yanısıra pratisyen hekimler de astımlı hastalarla oldukça sık karşılaşmaktadır (4). Avrupa daki astımlı kişilerden oluşan ve 7 ülkenin ulusal olasılık örneklerini içeren en geniş ve en kapsamlı çalışmada [Asthma Insights and Reality in Europe (AIRE)], Avrupa daki astım hastalarının çoğunun (%67) 1. basamak sağlık hizmeti veren hekimlere gittiği, ancak %6 gibi çok küçük bir oranda göğüs hastalıkları uzmanlarına başvurulduğu saptanmıştır (6). Prevalans artışı ile birlikte mortalitesi de son 10 yılda yükselen astım konusunda hekimlerin bilgilendirilmesi önem kazanmıştır (7). Yapılan çalışmalarda hekimlerin astımlı hastalara yaklaşımlarının çok sağlıklı olmadığı görülmüş, reçete edilen astım ilaçları dikkate alındığında inhale antiinflamatuvar tedavinin yeterince kullanılmadığı ve acil servise başvuran akut ataktaki hastalarda atak şiddetinin iyi değerlendirilmediği görülmüştür (8,9). Çalışmamızda ankete katılan hekimler astım görülme sıklığını ortalama %11.64 ± olarak tahmin etmişlerdir. Bu tahmin ülkemiz astım prevalansına göre oldukça yüksektir. Ülkemizdeki erişkinlerde son 1 yıl içerisindeki astım prevalansının genelde %5 in altında olduğu bildirilmektedir (2). Bu sonuç hekimlerimizin tahmin hatası şeklinde yorumlanabileceği gibi, bölgemizde astım prevalansının ülke ortalamasından daha yüksek olabileceğini de düşündürmektedir. Ancak astımlı hastayla karşılaşma sıklığı bölgemizdeki 1. basamak hekimler tarafından, %34.8 oranında ayda 1 ve %28.8 oranında çok nadir olarak belirtilmiştir. Buna göre astım ile karşılaşılma sıklığının oldukça düşük bulunduğu bölgemizde, hekimlerimizin sadece %4.5 inin hastalara eğitim ve öneriler için 20 dakikadan fazla, %24.2 sinin ise dakika zaman ayırabildiği saptanmıştır. %56 oranında ayda 5 ten az astımlı hastayla karşılaşıldığı bildirilen bir çalışmada, hastaya eğitim için ayrılan zaman konusunda hekimlerin büyük bir kısmı (%57) dakika olarak cevap vermişlerdir (10). Yapılan çalışmalarda, hastaya ayırılan zaman ile hastaların düzenli olarak kontrole gelmeleri arasında pozitif korelasyon olduğu bildirilmiştir (11) yılındaki uzman paneli raporunda olduğu gibi astım tedavisinde önemli bir nokta da hastalar ile uyumlu bir ortaklık için eğitimin gerekliliğidir ve bu eğitim astım tedavisini sağlayan profesyoneller tarafından verilmelidir (12). Çalışmamızda hekimlerimizin %71.2 si hastalarının hiç kontrole gelmediğini ifade etmiştir. Günlük ortalama poliklinik sayısının ± olduğu bölgemizde iş yoğunluğunun hastalara ayrılan za- 250

5 Birinci Basamak Hekimlerinin Astım Konusundaki Bilgi ve Yaklaşımları manı oldukça kısıtladığı bir gerçekse de, hekimlerimizin hastalarına eğitim ve bilgi için biraz daha fazla zaman ayırması gerektiği sonucuna varılmıştır. Akut astım tedavisinde Türktaş ve arkadaşlarının çalışmasında, pratisyen hekimlerin %53 ü, iç hastalıkları uzmanlarının ise %50 si, Çelikel ve arkadaşlarının çalışmasında ise hekimlerin %41 i IV teofilini tercih ettiklerini bildirmişlerdir (13,14). Özkurt ve arkadaşlarının çalışmasında, IV teofilin kullanımında %60 gibi yüksek bir oran saptanmasına rağmen yine aynı oranda (%61.1) oral-iv kortikosteroid kullanımın da olduğu saptanmıştır (11). Çımrın ve arkadaşları, oral ya da IV yolla teofilin kullanımını iç hastalıkları uzmanlarında %24, pratisyenlerde %54, göğüs hastalıkları uzmanlarında ise %9 olarak bildirmişlerdir (15). Çalışmamızda akut astım atağında hekimlerimizin IV teofilin tercih oranı %30.3, oral teofilin tercih oranı %1.5 iken, akut atakta ilk tercih edilen ilacın %48.5 oranında inhaler beta-2 agonist olduğu saptanmıştır. Hekimlerimizin çoğunluğu bu konuda doğru bir yaklaşım göstermekle beraber bu oranın %50 yi aşmadığı görülmüştür. Türktaş ve arkadaşlarının çalışmasında, göğüs hastalıkları uzmanlarının %61 i, çocuk hastalıkları uzmanlarının %45 i akut astım atak tedavisinde inhaler veya nebülize beta-2 agonistleri tercih etmişlerdir (13). Kocabaş ve arkadaşlarının 1993 yılında yaptıkları çalışmada, atakta ilk seçenek ilaç olarak inhaler kısa etkili beta-2 agonist kullanımı %18.7, 1996 yılındaki çalışmada ise %27.3 olarak ayrıca uzun etkili beta-2 agonist kullanımı da %19.4 olarak bulunmuştur (16). Özlü ve arkadaşlarının çalışmasında, atak sırasında inhaler beta-2 agonist kullanımı pratisyen hekimler arasında %10 gibi çok düşük oranda, Özkurt ve arkadaşlarının çalışmasında ise %52.2 olarak bildirilmiştir (10,11). Astım, ağırlığı hastadan hastaya ve zaman zaman da aynı hastada değişiklikler gösterebilen kronik bir hastalıktır. Bu nedenle tedavide temel kural hastalığın ağırlığına göre ilaç doz ve çeşidinin ayarlanmasıdır (2). Kronik astım tedavisinde Kocabaş ve arkadaşlarının 1993 ve 1996 yıllarında yaptıkları çalışmalarda, idame tedavide ilk seçenek olarak, inhaler kortikosteroidler %11.7 ve %18.7 oranlarında, Çelikel ve arkadaşlarının çalışmasında ise %18 oranında tercih edildiği bildirilmiştir (14,16). Bir diğer çalışmada inhaler kortikosteroidlerin kronik astım tedavisinde göğüs hastalıkları uzmanları tarafından %75, iç hastalıkları uzmanları tarafından %43 ve pratisyen hekimler tarafından %26 oranında tercih edildiği saptanmıştır (13). Özkurt ve arkadaşlarının çalışmasında, hekimlerin %60 ının inhaler kortikosteroidleri, %81.1 inin ise inhaler beta-2 agonistleri tercih ettikleri, Özlü ve arkadaşlarının çalışmasında ise %65 inin inhaler beta-2 agonistleri, %51 inin ise inhaler kortikosteroidleri tercih ettikleri bildirilmiştir (10,11). Çalışmamızda kronik astım tedavisinde hekimlerin %22.7 si inhaler beta-2 agonist + oral teofilin + inhaler kortikosteroidi beraberce tercih ettiklerini, %19.7 si ise inhaler beta-2 agonist + inhaler kortikosteroidleri tercih ettiklerini belirtmişlerdir. Çelikel ve arkadaşları kronik astım tedavisinde inhaler beta-2 agonist kullanımının pratisyenler arasında %38, göğüs hastalıkları uzmanları arasında %85 düzeyinde olduğunu bildirmişlerdir (14). Tanı, tedavi ve izlemde birçok sorunların mevcut olduğu astımda tedavinin en önemli kısmını oluşturan hasta eğitimi çoğu kez kalabalık poliklinik şartlarında yeterince verilememektedir. Özel kullanım yöntemleri gerektiren ilaçları hastaların bir bölümü kullanamamaktadır. Pratikte bu sorunlara karşın hastalığın tedavisine yaklaşım konusunda son yıllarda çeşitli ülkelerden ulusal ve uluslararası düzeyde konsensus raporları yayınlanmıştır. Ancak bu raporlar hekimlere yeterince ulaştırılamamaktadır. Çalışmamızda ortalama çalışma süreleri ± ay olan hekimlerimizin sadece %30.3 üne Bronş Astımı Tanı ve Tedavi Rehberi nin ulaştığı saptanmıştır. Özkurt ve arkadaşlarının çalışmasında, bu oran daha da düşük düzeyde (%18.9) bulunmuştur (11). Çalışmamızda, hekimlerimizin %71.2 si inhalasyon yoluyla verilen ilaçların kullanılabilme oranına cevap vermiş ve bu oran %42.51 ± olarak bulunmuştur. Özlü ve arkadaşlarının çalışmasında, hekimlerin %40 ı, bu oranın %20 nin altında olduğunu ifade etmiş, bununda nedeni hastaların düzeyinin yeterli olmaması (%51) olarak bildirilmiştir (10). Çalışmamızda ise hekimlerin %25.8 i hastalara bu konuda verilen eğitimin yetersiz olmasını, %21.2 si hastaların sosyokültürel düzeyinin düşük olmasını sebep olarak göstermişlerdir. Hekimlerimizin astım konusunda çözüm önerilerinde ilk yapılması gereken %21.2 ile astım merkezleri kurulmalıdır, olarak yanıtlanmıştır. Doktor eğitimi gereklidir, yanıtı tek başına hiç verilmemiş, ancak 251

6 Deveci F, Açık Y, Turgut T, Deveci SE, Muz MH. hasta eğitimi arttırılmalıdır ve astım merkezleri kurulmalıdır, cevaplarıyla birlikte tercih edilmiştir. Özkurt ve arkadaşlarının çalışmasında, astım konusundaki çözüm önerilerinde %35.6 ile hasta eğitimi 1. sırada, %30 oranı ile doktor eğitimi 2. sırada yer almıştır (11). Kocabaş ve arkadaşları, yıllarında yaptıkları çalışmalarda 3 yıllık süreçte bilgi düzeylerinde gelişmeler olduğunu bildirmişlerdir (16). Yine Hakerler ve arkadaşlarının, bir astım semineri öncesi ve sonrasında hekimlere uyguladıkları anket sonuçları eğitim programlarının yararlılığını ortaya koymuştur (17). Ülkemizin çeşitli bölgelerinde konuyla ilgili yapılan çalışmalarda hekimlerin astım tanı, tedavi ve izlem konusunda önemli eksikliklerinin olduğu bildirilmiştir (18,19). Bölgemizde de 1. basamak sağlık hizmeti veren hekimlerin hastalara yeterince zaman ayırmadıkları veya ayıramadıkları, düzenli olarak hastalarını takip etmedikleri veya edemedikleri, tedavide yüksek oranda belirsizliklerin olduğu belirlenmiş, akut ve kronik astım tedavisinde, astım tedavi rehberinde belirtilen protokollere yeterli uygunluğun sağlanamadığı görülmüştür. Sonuç olarak, gerek tıp eğitiminde gerekse mezuniyet sonrası hekimlere astım ile ilgili daha yaygın eğitim programlarının uygulanması ve bu konuda geliştirilen kılavuzların hekimlere mutlaka ulaştırılması gerektiğini düşünmekteyiz. KAYNAKLAR 1. Global Initiative for asthma: Global strategy for asthma management and prevention. NHLBI/WHO Workshop Report. NIH Publication No. 1995: Bayındır Ü, Erkan F, Kalyoncu F ve ark. Ulusal astım tanı ve tedavi rehberi. Toraks Dergisi 2000;Ek 1: International consensus report on diagnosis and treatment of asthma. US Depart of Health and Human Services; National Heart, Lung, and Blood Institute; NIH, Publication No 1992: Erkan F. Toraks Derneği Bronş Astımı Grubu. Bronş Astımı Tanı ve Tedavi Rehberi, Mitchell EA. International trends in hospital admission rates for asthma. Arch Dis Child 1985;60: Rabe KF, Jermeire PA, Soriano JB et al. Clinical management of asthma in 1999; the asthmainsight and reality in Europe (AIRE) study. Eur Respir J 2000;16: Türktaş H. Astım. 1. Baskı. Ankara: Bozkır Matbaacılık, 1998: Weiss KB, Gergen PJ, Hodgson TA. An economic evaluation of asthma in the United States. N Eng J Med 1992; 326: Levy ML. Primary care. In: O bryne P, Thomson NC, eds. Manuel of asthma management. London: WB Saunders Company, 1995: Özlü T, Çan G, Torun P. Doğu Karadeniz Bölgesi ndeki hekimlerimizin astım tanı ve tedavisi konusundaki yaklaşımları. Tüberküloz ve Toraks 1997;45: Özkurt S, Fişekçi F, Altın R, Akdağ B. Hekimlerin astım konusunda bilgi ve yaklaşımları. Solunum 2000;2: National Asthma Education and Prevention Program. Expert Panel Report: Guidelines for the Diagnosis and Management of Asthma. National Institutes of Health pub no Bedhesta, MD, Türktaş H, Köktürk O, Amber Z. Choices and preferences in asthma management among Turkish doctors. Eur Respir J 1995;8(Suppl 19): Çelikel T, Erk M, Dağlı E. Asthma management in Turkey. Eur Respir J 1994;7(Suppl 18): Çımrın A, Genç S, Musal B, Köse T. Attitudes about asthma of physicians working in İzmir. Eur Respir J 1995;8 (Suppl 19): Kocabaş A, Burgut R, Seydaoğlu G, Bozdemir M. Changes in knowledges and attitudes of general practitioners on asthma between Eur Respir J 1997;10 (Suppl 25): Hakerler İ, Altınışık G, Çımrın A. Astım seminerinden önce ve sonra doktorların anket yanıtları. Toraks Derneği 1. Yıllık Kongresi. Bildiri Özet Kitabı: Nevşehir, 6-10 Mayıs 1996; Kocabaş A, Burkut R, Bozdemir N. Differences between general practitioners and specialist regarding asthma management. Eur Respir J 1996;9: Çımrın AH, Genç S, Musal B et al. İzmir ilindeki hekimlerin bronşiyal astım tanı ve tedavisindeki yönelimleri. Solunum 1995;19: Yazışma Adresi Figen DEVECİ Fırat Üniversitesi Fırat Tıp Merkezi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı ELAZIĞ 252

Kocaeli İlindeki Pratisyen Hekimlerin Astma Konusundaki Yaklaşımları

Kocaeli İlindeki Pratisyen Hekimlerin Astma Konusundaki Yaklaşımları Kocaeli İlindeki Pratisyen Hekimlerin Astma Konusundaki Yaklaşımları Haşim BOYACI, Ahmet ILGAZLI, Füsun YILDIZ, Canan ŞENGÜL, Elif ÖZARI Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı,

Detaylı

HEK MLER N ASTMA KONUSUNDA B LG VE YAKLA IMLARI

HEK MLER N ASTMA KONUSUNDA B LG VE YAKLA IMLARI Solunum 2: 2-6, 2000 HEK MLER N ASTMA KONUSUNDA B LG VE YAKLA IMLARI Sibel ÖZKURT* Fatma F EKÇ * Remzi ALTIN* Beyza AKDA ** ÖZET Bron astmalı hasta ile kar ıla ma durumu olan hekimlerin astma konusundaki

Detaylı

ASTIMDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR. Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD

ASTIMDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR. Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD ASTIMDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD Astım-Yeni biyolojik tedaviler Omalizumab (Anti-IgE) Mepolizumab

Detaylı

TTD Kış Okulu 2015 Havayolu Hastalıkları Modülü. Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen

TTD Kış Okulu 2015 Havayolu Hastalıkları Modülü. Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen TTD Kış Okulu 2015 Havayolu Hastalıkları Modülü Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen Olgu 1: 46y, E. 8 yıldır astım tanısıyla takipli Son 3 aydır artan yakınmaları var: Haftada 4-5 gün semptomları var Ayda 3-4 kez

Detaylı

Nadir Hastalıklar-Yetim ilaçlar. bir sağlık sorunu. Uğur Özbek İstanbul Üniversitesi Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü (DETAE) Orphanet-Türkiye

Nadir Hastalıklar-Yetim ilaçlar. bir sağlık sorunu. Uğur Özbek İstanbul Üniversitesi Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü (DETAE) Orphanet-Türkiye Nadir Hastalıklar-Yetim ilaçlar bir sağlık sorunu Uğur Özbek İstanbul Üniversitesi Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü (DETAE) Orphanet-Türkiye NADİR HASTALIK Prevalansı 1/2000 den az olan hastalıklar NADİR

Detaylı

TÜRK TORAKS DERNEĞİ ASTIM ALLERJİ ÇALIŞMA GRUBU EYLEM PLANI ÇALIŞMA GRUBU PROJELERİ

TÜRK TORAKS DERNEĞİ ASTIM ALLERJİ ÇALIŞMA GRUBU EYLEM PLANI ÇALIŞMA GRUBU PROJELERİ TÜRK TORAKS DERNEĞİ ASTIM ALLERJİ ÇALIŞMA GRUBU EYLEM PLANI 2018-2020 ÇALIŞMA GRUBU PROJELERİ Proje Adı tarih Hedef İzlenecek strateji Sorumlu kişiler DEVAM EDEN PROJELERİMİZ: İkinci Ve Üçüncü Basamak

Detaylı

Birinci Basamak Hekimlerinin Akciğer Tüberkülozu Konusunda Bilgi, Tutum ve Davranışları ile Tedavi Yaklaşımları #

Birinci Basamak Hekimlerinin Akciğer Tüberkülozu Konusunda Bilgi, Tutum ve Davranışları ile Tedavi Yaklaşımları # Birinci Basamak Hekimlerinin Akciğer Tüberkülozu Konusunda Bilgi, Tutum ve Davranışları ile Tedavi Yaklaşımları # S. Erhan DEVECİ*, Teyfik TURGUT**, Yasemin AÇIK*, Figen DEVECİ**, M. Hamdi MUZ** * Fırat

Detaylı

Pratisyen Hekimlerin Akýlcý Ýlaç Kullanýmý Konusunda Bilgi ve Tutumlarýnýn Deðerlendirilmesi

Pratisyen Hekimlerin Akýlcý Ýlaç Kullanýmý Konusunda Bilgi ve Tutumlarýnýn Deðerlendirilmesi Pratisyen Hekimlerin Akýlcý Ýlaç Kullanýmý Konusunda Bilgi ve Tutumlarýnýn Deðerlendirilmesi Dr. Ahmet Akýcý*, Dr. M. Ümit Uðurlu*, Dr. Narin Gönüllü*, Dr. Þule Oktay*, Sibel Kalaça** Akýlcý olmayan ilaç

Detaylı

İntrapartum veya Postpartum Şiddetli Hipertansiyon Tedavisinde Başlangıç Olarak LABETOLOL Kullanılan Yönetim Algoritması

İntrapartum veya Postpartum Şiddetli Hipertansiyon Tedavisinde Başlangıç Olarak LABETOLOL Kullanılan Yönetim Algoritması LABETOLOL Kullanılan Yönetim Algoritması Fetus canlı ve doğum eylemi başlamamış ise fetal izlemi başlat. 15 dk sonra ölçülen kan basıncı hala yüksek İSE 20 mg IV labetolol infüzyonunu 2 dakikayı aşan sürede

Detaylı

ASTIM. Astım; Asthma; Asthma Bronchiale; Sebebi ve risk faktörleri: En sık rastlanan astım sebepleri: Astım atakları:

ASTIM. Astım; Asthma; Asthma Bronchiale; Sebebi ve risk faktörleri: En sık rastlanan astım sebepleri: Astım atakları: ASTIM Astım; Asthma; Asthma Bronchiale; Astım solunum yollarının alerjik hastalığıdır. Hırıltılı solunum, nefes darlığı, göğüste sıkışma hissi, öksürük, çabuk yorulma şikayetleri ile seyreder. Sebebi ve

Detaylı

TÜTÜN VE ASTIM. Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri

TÜTÜN VE ASTIM. Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri TÜTÜN VE ASTIM Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri Kısa Dersimizin Hedefleri KISA DERSİMİZİN AMACI: Öğrencileri tütünün astım üzerindeki zararlı etkileri ile astım hastalarına ve ebeveynlerine

Detaylı

I. Global Initiative for Asthma (GINA): 2007 rehberleri 2006 dan çok farklı değil.

I. Global Initiative for Asthma (GINA): 2007 rehberleri 2006 dan çok farklı değil. IPCRG Kısa notlar 2 Rehberin Güncellemesi Özet 19 Şubat 2008 I. Global Initiative for Asthma (GINA): 2007 rehberleri 2006 dan çok farklı değil. Majör değişiklik 2005 rehberinden sonraki astım şiddetinden

Detaylı

THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT

THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT The purpose of the study is to investigate the impact of autonomous learning on graduate students

Detaylı

Tıkandım, Nefes Alamıyorum. Tunçalp Demir

Tıkandım, Nefes Alamıyorum. Tunçalp Demir Tıkandım, Nefes Alamıyorum Tunçalp Demir Olgu 1 55 yaşında erkek hasta 2-3 yıldır nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarma yakınmaları mevcut. Nefes darlığı düz yolda giderken bile oluyor. Geçen yıl 1 kez

Detaylı

İNHALER İLAÇ DEĞİŞİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: FORM, ETKEN MADDE, SÜRE VE SEBEPLER

İNHALER İLAÇ DEĞİŞİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: FORM, ETKEN MADDE, SÜRE VE SEBEPLER İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi, Cilt XXXI Sayı 2, 2017 İNHALER İLAÇ DEĞİŞİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: FORM, ETKEN MADDE, SÜRE VE SEBEPLER THE ASSESSMENT OF THE CHANGES ON INHALATION DRUGS: FORM, ACTIVE

Detaylı

Prof. Dr. Hayri T. ÖZBEK Çukurova Ünviversitesi, Algoloji Bilim Dalı

Prof. Dr. Hayri T. ÖZBEK Çukurova Ünviversitesi, Algoloji Bilim Dalı Prof. Dr. Hayri T. ÖZBEK Çukurova Ünviversitesi, Algoloji Bilim Dalı ĠLAÇ NEDĠR? Dünya Sağlık Örgütü ne (DSÖ) göre; Fizyolojik sistemleri, patolojik durumları alanın yararına değiştirmek, incelemek amacıyla

Detaylı

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ

Detaylı

NEBÜLİZASYON TEDAVİSİ: NE ZAMAN? NASIL? Ecz. Pırıl Karataş 04.04.2014 TÜKED

NEBÜLİZASYON TEDAVİSİ: NE ZAMAN? NASIL? Ecz. Pırıl Karataş 04.04.2014 TÜKED NEBÜLİZASYON TEDAVİSİ: NE ZAMAN? NASIL? Ecz. Pırıl Karataş 04.04.2014 TÜKED ASTIM EPİDEMİYOLOJİ Astımın dünyada yaklaşık 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmektedir. Bu rakam ülkemiz için yaklaşık 3.5

Detaylı

Akılcı İlaç Kullanımı ( ) Uzm. Dr. Şermin BÖREKÇİ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

Akılcı İlaç Kullanımı ( ) Uzm. Dr. Şermin BÖREKÇİ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Akılcı İlaç Kullanımı (29.05.2016) Uzm. Dr. Şermin BÖREKÇİ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Sunu Planı 1. Akılcı İlaç Kullanımı Tanım 2. Akılcı İlaç Kullanımı Sorumluluk Sahibi

Detaylı

Gebelikte Astım Yönetimi. Dr. Dilşad Mungan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ABD İmmünoloji ve Allerji BD

Gebelikte Astım Yönetimi. Dr. Dilşad Mungan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ABD İmmünoloji ve Allerji BD Gebelikte Astım Yönetimi Dr. Dilşad Mungan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ABD İmmünoloji ve Allerji BD ık Kadın Doğum uzmanları hangi koşullarda astımlı hasta ile karşılaşırlar? Astımlı

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKDA PSİKİYATRİ NURAY ATASOY ZKÜ TIP FAKÜLTESİ AD

BİRİNCİ BASAMAKDA PSİKİYATRİ NURAY ATASOY ZKÜ TIP FAKÜLTESİ AD BİRİNCİ BASAMAKDA PSİKİYATRİ NURAY ATASOY ZKÜ TIP FAKÜLTESİ AD Çalışmalarda birinci basamak sağlık kurumlarına başvuran hastalardaki psikiyatrik hastalık sıklığı, gerek değerlendirme ölçekleri kullanılarak

Detaylı

OLGU I. 28 Y, erkek, özel bir şirkette yönetici Zaman zaman nefes darlığı, özellikle koşu sırasında öksürük Oskültasyon : Normal

OLGU I. 28 Y, erkek, özel bir şirkette yönetici Zaman zaman nefes darlığı, özellikle koşu sırasında öksürük Oskültasyon : Normal OLGU I 28 Y, erkek, özel bir şirkette yönetici Zaman zaman nefes darlığı, özellikle koşu sırasında öksürük Oskültasyon : Normal NASIL İLERLERSİNİZ? 1-Bronş provokasyon testi 2-Ek tetkik gerekli değildir

Detaylı

Astım ve/veya Allerjik Rinitli Hastalar, Hastalıkları Hakkında Bilgi Edinmek İçin İnterneti Kullanıyorlar mı?

Astım ve/veya Allerjik Rinitli Hastalar, Hastalıkları Hakkında Bilgi Edinmek İçin İnterneti Kullanıyorlar mı? Araştırmalar Astım ve/veya Allerjik Rinitli Hastalar, Hastalıkları Hakkında Bilgi Edinmek İçin i lar mı? Ö. ABADOĞLU* * Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Allerjik

Detaylı

ÖZET ve niteliktedir. rme. saatlerinin ilk saatlerinde, üretim hatt. 1, Mehmet Dokur 2, Nurhan Bayraktar 1,

ÖZET ve niteliktedir. rme. saatlerinin ilk saatlerinde, üretim hatt. 1, Mehmet Dokur 2, Nurhan Bayraktar 1, 1, Mehmet Dokur 2, Nurhan Bayraktar 1, 1, Ebru Öztürk Çopur 3, 4 1 2 3 4 ÖZET 01.01-31.12.2013 ve 01.01- niteliktedir. - rme saatlerinin ilk saatlerinde, üretim hatt indeyiz. Anahtar Kelimeler: AN EVALUATION

Detaylı

Akılcı İlaç Kullanımı. Uzm.Dr.M.Bünyamin GÜCÜYENER 2015

Akılcı İlaç Kullanımı. Uzm.Dr.M.Bünyamin GÜCÜYENER 2015 Akılcı İlaç Kullanımı Uzm.Dr.M.Bünyamin GÜCÜYENER 2015 Akılcı İlaç Kullanımı Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır. Kişilerin klinik bulgularına

Detaylı

DÜŞÜK PREVALANS HEKİMLİĞİ. Yrd. Doç. Dr. Yasemin ÇAYIR Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD

DÜŞÜK PREVALANS HEKİMLİĞİ. Yrd. Doç. Dr. Yasemin ÇAYIR Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD DÜŞÜK PREVALANS HEKİMLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Yasemin ÇAYIR Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD Öğrenim amaç ve hedefleri Amaç Düşük prevalans hekimliği hakkında bilgi vermek Hedefler Bu dersin

Detaylı

ASTIMDA ATAK TEDAVİSİ

ASTIMDA ATAK TEDAVİSİ ASTIMDA ATAK TEDAVİSİ Yrd.Doç.Dr. Teyfik TURGUT Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Elazığ Astımlı bir hastada hızlı ve progresif olarak nefes darlığı, öksürük, hırıltılı

Detaylı

Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık ( ) Kansere Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi

Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık ( ) Kansere Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık (2003-2007) e Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi The Determination of the

Detaylı

TÜRKİYE'DE RUH SAĞLIĞI HİZMETLERİNİN BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK HİZMETLERİNE ENTEGRASYONU: BİRİNCİ BASAMAKTA RUH SAĞLIĞI EĞİTİM PROGRAMİ

TÜRKİYE'DE RUH SAĞLIĞI HİZMETLERİNİN BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK HİZMETLERİNE ENTEGRASYONU: BİRİNCİ BASAMAKTA RUH SAĞLIĞI EĞİTİM PROGRAMİ Kriz Dergisi 12(1): 41-45 TÜRKİYE'DE RUH SAĞLIĞI HİZMETLERİNİN BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK HİZMETLERİNE ENTEGRASYONU: BİRİNCİ BASAMAKTA RUH SAĞLIĞI EĞİTİM PROGRAMİ Mehmet Uğurlu*, Tahir Soydal* ÖZET Türkiye'

Detaylı

AKILCI İLAÇ KULLANIMI

AKILCI İLAÇ KULLANIMI AKILCI İLAÇ KULLANIMI Sunum Planı Akılcı İlaç Kullanımı (AİK) Kavramı AİK te Paydaşlar AİK Süreç Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı ve Problemin Boyutu Türkiye deki AİK Uygulamalarına Genel Bakış AKILCI İLAÇ

Detaylı

Cost of asthma hospitalizations in a pulmonary clinic of a state hospital

Cost of asthma hospitalizations in a pulmonary clinic of a state hospital Devlet hastanesi göğüs hastalıkları servisinde yatan hastalarda astım maliyeti Cost of asthma hospitalizations in a pulmonary clinic of a state hospital ARAŞTIRMA RESEARCH ARTICLE Asthma Allergy Immunol

Detaylı

Dünyada ve Türkiye de Kronik Hastalıklar. Prof. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FRCP, FIDSA Hacettepe Üniversitesi emekli Öğretim Üyesi

Dünyada ve Türkiye de Kronik Hastalıklar. Prof. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FRCP, FIDSA Hacettepe Üniversitesi emekli Öğretim Üyesi Dünyada ve Türkiye de Kronik Hastalıklar Prof. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FRCP, FIDSA Hacettepe Üniversitesi emekli Öğretim Üyesi Dünya Sorunu Dünya Sağlık Örgütü (WHO) raporlarına göre kronik hastalıklar

Detaylı

Özgün Problem Çözme Becerileri

Özgün Problem Çözme Becerileri Özgün Problem Çözme Becerileri Research Agenda for General Practice / Family Medicine and Primary Health Care in Europe; Specific Problem Solving Skills ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ AİLE HEKİMLİĞİ

Detaylı

Akılcı İlaç Kullanımı Prof. Dr. Mehdi Zoghi

Akılcı İlaç Kullanımı Prof. Dr. Mehdi Zoghi Akılcı İlaç Kullanımı Prof. Dr. Mehdi Zoghi http://www.cardiovascularacademy.org/ Orijinal İlaç Geliştirme Süreci Türkiye İlaç Sektörü Vizyon 2023 Raporu Akılcı İlaç Kullanımı Nedir? Kişilerin hastalığına

Detaylı

Yatan Hasta Memnuniyeti. Patient Satisfaction in Clinic Deparments

Yatan Hasta Memnuniyeti. Patient Satisfaction in Clinic Deparments Gülşen AYTAR 1, Nuray YEŞİLDAL 2 1 A.İ.B.Ü. Düzce Tıp Fakültesi Sosyal Hizmet Uzmanı 2 A.İ.B.Ü. Düzce Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Düzce ÖZET Düzce Tıp Fakültesinde yatan 61 hastada memnuniyet

Detaylı

DİYABET HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ DİYABET EĞİTİMCİSİNİN EĞİTİMİ KURSU PROGRAMI

DİYABET HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ DİYABET EĞİTİMCİSİNİN EĞİTİMİ KURSU PROGRAMI DİYABET HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ DİYABET EĞİTİMCİSİNİN EĞİTİMİ KURSU PROGRAMI Hazırlayan : Julie A. KUENZİ, RN,MSN,CDE,CPT Medical College of Wisconsin Çeviren: Doç.Dr. Nermin OLGUN Marmara Üniversitesi Hemşirelik

Detaylı

GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİNİN AİLE HEKİMLİĞİ KONUSUNDA BİLGİ DURUMLARININ SAPTANMASI *

GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİNİN AİLE HEKİMLİĞİ KONUSUNDA BİLGİ DURUMLARININ SAPTANMASI * GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİNİN AİLE HEKİMLİĞİ KONUSUNDA BİLGİ DURUMLARININ SAPTANMASI * Aydın KIVANÇ 1 Turgut ŞAHİNÖZ 1 ÖZET Aile Hekimliği 1974 den günümüze kadar Avrupa da tüm sağlık sistemlerinde

Detaylı

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge

Detaylı

AKILCI İLAÇ KULLANIMI DR. NURİYE TAŞDELEN FIŞGIN İNFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ

AKILCI İLAÇ KULLANIMI DR. NURİYE TAŞDELEN FIŞGIN İNFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ AKILCI İLAÇ KULLANIMI DR. NURİYE TAŞDELEN FIŞGIN İNFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ Akılcı İlaç Kullanımı Nedir? Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Kenya da Dünya Sağlık Örgütü

Detaylı

Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h)

Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Sağlık Sisteminde Karışıklığa Yol Açabilecek Gelişmeler Bekleniyor Sağlık harcamalarında kısıtlama (dünya

Detaylı

NADİR HASTALIKLAR VE ORPHANET-TÜRKİYE. 2007- sonrası. Prof.Dr. Uğur Özbek Orphanet-Türkiye Koordinatörü İstanbul Üniversitesi, DETAE

NADİR HASTALIKLAR VE ORPHANET-TÜRKİYE. 2007- sonrası. Prof.Dr. Uğur Özbek Orphanet-Türkiye Koordinatörü İstanbul Üniversitesi, DETAE NADİR HASTALIKLAR VE ORPHANET-TÜRKİYE 2007- sonrası Prof.Dr. Uğur Özbek Orphanet-Türkiye Koordinatörü İstanbul Üniversitesi, DETAE Nadir hastalık ve yetim ilaç tanımı Ülkemizdeki durum Nadir hastalıkların

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results: ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve

Detaylı

ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK

ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM Dünya genelinde 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmekte Gelişmiş ülkelerde artan prevalansa sahip Hasta veya toplum açısından yüksek maliyetli bir hastalık

Detaylı

Prof. Dr. İpek Türktaş. Gazi Üniversitesi, Pediatrik Allerji ve Astım BD

Prof. Dr. İpek Türktaş. Gazi Üniversitesi, Pediatrik Allerji ve Astım BD ASTIM TEDAVİSİNDE YENİLİKLER Prof. Dr. İpek Türktaş Gazi Üniversitesi, Pediatrik Allerji ve Astım BD Basamak tedavisi : Amaç kontrolü sağlamak 2 2. Start at initial Level of severity; gradually step up.

Detaylı

SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİKLERİNDE STANDARDİZASYON

SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİKLERİNDE STANDARDİZASYON SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİKLERİNDE STANDARDİZASYON TARTIŞMA HEDEFLERİ Sigara bırakma politikasını vurgulamak Sigara bırakma polikliniklerinin özelliklerini irdelemek Türkiye de yaşanan sorunları tanımlamak

Detaylı

AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Uzm. Dr. F. İlknur VAROL İnönü Ünv. T.Ö.T.M. Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme BD.

AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Uzm. Dr. F. İlknur VAROL İnönü Ünv. T.Ö.T.M. Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme BD. AKILCI İLAÇ KULLANIMI Uzm. Dr. F. İlknur VAROL İnönü Ünv. T.Ö.T.M. Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme BD. AKILCI İLAÇ KULLANIMI GeliĢmekte olan toplumların en büyük sorunlarından biri haline

Detaylı

Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu

Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu 29 Nisan 2015 17. Hafta (20-26 Nisan 2015) ÖZET Ülkemiz de 2015 yılı 17. hafta itibariyle çalışılan sentinel numunelerdeki

Detaylı

Bununla birlikte tüberkülozla savaş yeterli bütçeyi büyük ölçüde bulamamaktadır. Bu kabul edilemez bir durumdur.

Bununla birlikte tüberkülozla savaş yeterli bütçeyi büyük ölçüde bulamamaktadır. Bu kabul edilemez bir durumdur. DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ (DSÖ) 2012 KÜRESEL TÜBERKÜLOZ RAPORUNU YAYIMLADI - Genç Gelişim K Tüberküloz, ülkemizdeki adıyla verem, havayolu ile bulaşan ve öldürebilen bir hastalıktır. Çok az maliyetle tedavi

Detaylı

Türk Toraks Derneği. Erişkin Astımı Tanı ve Tedavi Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi. www.toraks.org.tr. Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society

Türk Toraks Derneği. Erişkin Astımı Tanı ve Tedavi Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi. www.toraks.org.tr. Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society Türk Toraks Derneği Cep Kitapları Serisi Erişkin Astımı Tanı ve Tedavi Cep Kitabı www.toraks.org.tr Türk Toraks Derneği Astım ve Allerji Çalışma Grubu Rehberin

Detaylı

Tıp ve Diş Hekimliği Öğrenci ve Hekimlerinin Biyokimyaya Bakışı

Tıp ve Diş Hekimliği Öğrenci ve Hekimlerinin Biyokimyaya Bakışı Tıp Eğitimi Dünyası Sayı: 11 Nisan 2003 14 Tıp ve Diş Hekimliği Öğrenci ve Hekimlerinin Biyokimyaya Bakışı Cemil Çelik*, Ramazan Amanvermez*, Dilek Gelmez Beker*, Gülden Başkol* Multidisipliner bir bilim

Detaylı

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor?

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Ebru Turgut 1, Yunus Emre Sönmez 2, Şeref Can Gürel 1, Sertaç Ak 1 1 Hacettepe

Detaylı

3. SIKLIKLA TEDAVİ EDİLEN HASTALIKLAR, UYGULANAN PROSEDÜRLER VE HİZMETLER:

3. SIKLIKLA TEDAVİ EDİLEN HASTALIKLAR, UYGULANAN PROSEDÜRLER VE HİZMETLER: Rev. No : 03 Rev.Tarihi : 28 Şubat 2012 1 / 5 1. : ALERJİK GÖĞÜS HASTALIKLARI BİLİM DALI Alerjik Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı, 12 yaşın üzerindeki ayaktan ve yatan hastalara tanı ve tedavi hizmetleri

Detaylı

AKILCI İLAÇ KULLANIMI OTURUMLARI İÇİN ÖRNEK SUNUM. Dr. Sibel Aşçıoğlu Hayran Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları AD

AKILCI İLAÇ KULLANIMI OTURUMLARI İÇİN ÖRNEK SUNUM. Dr. Sibel Aşçıoğlu Hayran Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları AD AKILCI İLAÇ KULLANIMI OTURUMLARI İÇİN ÖRNEK SUNUM Dr. Sibel Aşçıoğlu Hayran Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları AD AKILCI İLAÇ KULLANIMI Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985

Detaylı

Kronik Akciğer Hastalığı Olan Hastaların Bronkodilatatör İlaçlara Uyumu

Kronik Akciğer Hastalığı Olan Hastaların Bronkodilatatör İlaçlara Uyumu Araştırma Makalesi Kronik Akciğer Hastalığı Olan Hastaların Bronkodilatatör İlaçlara Uyumu Bronchodilatator Drug Compliant of The Patient with Chronic Lung Disease 1 2 Mustafa Çörtük, Kemal Kiraz 1 Adana

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Mezun Görüşleri Anketi

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Mezun Görüşleri Anketi ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Mezun Görüşleri Anketi Değerli Hekim Arkadaşımız, Bu anket ülkemizdeki farklı eğitim kurumlarınca uygulanan örnekler temel alınarak UÜTF Tıp

Detaylı

Nadir Hastalıklar-Yetim ilaçlar bir sağlık sorunu

Nadir Hastalıklar-Yetim ilaçlar bir sağlık sorunu I I. Sağlık Ekonomisi Kongresi Yeni Nesil Tedavilere Bakış : Kişiselleştirilmiş Tıp ve Yetim İlaçlar Oturumu Nadir Hastalıklar-Yetim ilaçlar bir sağlık sorunu Uğur Özbek İstanbul Üniversitesi Deneysel

Detaylı

AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr.Şenol Çomoğlu

AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr.Şenol Çomoğlu AKILCI İLAÇ KULLANIMI Dr.Şenol Çomoğlu 2 AKILCI İLAÇ KULLANIMI Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır. Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine

Detaylı

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik

Detaylı

AKILCI İLAÇ KULLANIMI

AKILCI İLAÇ KULLANIMI AKILCI İLAÇ KULLANIMI İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD Perinatoloji BD Prenatal-Tanı Tedavi Ünitesi Dr. Tuğba Saraç Sivrikoz Akılcı İlaç Kullanımı Akılcı İlaç Kullanımı tanımı

Detaylı

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2015;7 (2):

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2015;7 (2): Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2015;7 (2): 100-104 Editöre Mektup Basol ve ark. Amerika da Acil Servis Hekimlerine Palyatif Bakım Üzerine Uygulanan Bir Anket Çalışması A survey Study

Detaylı

Hışıltılı Bebeğin Tedavisi. Dr Suna Asilsoy

Hışıltılı Bebeğin Tedavisi. Dr Suna Asilsoy Hışıltılı Bebeğin Tedavisi Dr Suna Asilsoy Astıma bağlı vizingi olanlar Diğer nedenlere bağlı vizing geliştirenler Hışıltı fenotiplerinin ortaya çıkış zamanları Thorax 1997; 52: 946 952. Persistan vizing

Detaylı

TÜRK TORAKS DERNEĞİ ANKARA ŞUBESİ EYLEM PLANI

TÜRK TORAKS DERNEĞİ ANKARA ŞUBESİ EYLEM PLANI Türk Toraks Derneği'nin Dernek, Sosyal Sorumluluk ve STK perspektifi TÜRK TORAKS DERNEĞİ ANKARA ŞUBESİ EYLEM PLANI - ŞUBE EĞİTİM ETKİNLİKLERİ: Eylül Aylık bilimsel Ekim Aylık bilimsel 29 Eylül 27 Ekim

Detaylı

Dr.Selçuk Kaya KTÜ Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Trabzon. 01 Nisan 2015

Dr.Selçuk Kaya KTÜ Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Trabzon. 01 Nisan 2015 Dr.Selçuk Kaya KTÜ Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Trabzon. 01 Nisan 2015 CERRAHİ PROFLAKSİ-1 Cerrahi proflaksi (CP) deyince ilk akla gelen yaklaşım; perioperatif

Detaylı

AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. M. Kürşat Tigen

AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. M. Kürşat Tigen AKILCI İLAÇ KULLANIMI Dr. M. Kürşat Tigen İLAÇLAR Hastalıklardan korunma, teşhis, tedavi veya vücudun herhangi bir faaliyetini değiştirmek amacıyla kullanılan kimyasal, bitkisel, biyolojik kaynaklı ürünler

Detaylı

DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. İlknur ÖZTÜRK ÜNSAL 2. Diyabet Tedavisi Sempozyumu 2017

DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. İlknur ÖZTÜRK ÜNSAL 2. Diyabet Tedavisi Sempozyumu 2017 DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI Dr. İlknur ÖZTÜRK ÜNSAL 2. Diyabet Tedavisi Sempozyumu 2017 Akılcı İlaç Kullanımı Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır.

Detaylı

AKILCI İLAÇ KULLANIMI DR. PINAR DAL KONAK ESKİŞEHİR ONKOLOJİ GÜNLERİ

AKILCI İLAÇ KULLANIMI DR. PINAR DAL KONAK ESKİŞEHİR ONKOLOJİ GÜNLERİ AKILCI İLAÇ KULLANIMI DR. PINAR DAL KONAK 20.05.2017 ESKİŞEHİR ONKOLOJİ GÜNLERİ Akılcı ilaç kullanımı (AİK), ilk defa 1985 te Kenya da gerçekleştirilen Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) toplantısında, kişilerin

Detaylı

DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI

DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI Dr. Asena GÖKÇAY CANPOLAT SBÜ Ankara Numune Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kliniği 3. Diyabet Tedavisi Sempozyumu 16.11.2018-

Detaylı

Denizli Merkez İlkokullarında 1993-1995 Yıllarında Yapılan Tüberkülin Taramasının Sonuçları #

Denizli Merkez İlkokullarında 1993-1995 Yıllarında Yapılan Tüberkülin Taramasının Sonuçları # Denizli Merkez İlkokullarında 1993-1995 Yıllarında Yapılan Tüberkülin Taramasının Sonuçları # Sibel ÖZKURT*, Fatma FİŞEKÇİ*, Mevlüt TÜRE**, Beyza AKDAĞ** * Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları

Detaylı

AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. M. Bülent Sönmez 9. Ulusal Alkol ve Madde Bağımlılığı Kongresi 10-12 Aralık 2015, Edirne

AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. M. Bülent Sönmez 9. Ulusal Alkol ve Madde Bağımlılığı Kongresi 10-12 Aralık 2015, Edirne AKILCI İLAÇ KULLANIMI Dr. M. Bülent Sönmez 9. Ulusal Alkol ve Madde Bağımlılığı Kongresi 10-12 Aralık 2015, Edirne AKILCI İLAÇ KULLANIMI Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık

Detaylı

BİYOİSTATİSTİK Sağlık Alanına Özel İstatistiksel Yöntemler Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH

BİYOİSTATİSTİK Sağlık Alanına Özel İstatistiksel Yöntemler Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH BİYOİSTATİSTİK Sağlık Alanına Özel İstatistiksel Yöntemler Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim AD. Web: www.biyoistatistik.med.ege.edu.tr

Detaylı

Mezuniyet sonrası eğitimin pratisyen hekimlerin KOAH ile ilgili bilgi düzeyine etkisi

Mezuniyet sonrası eğitimin pratisyen hekimlerin KOAH ile ilgili bilgi düzeyine etkisi Mezuniyet sonrası eğitimin pratisyen hekimlerin KOAH ile ilgili bilgi düzeyine etkisi İlknur BAŞYİĞİT, Füsun YILDIZ, Ayşe BAŞOĞUL, Haşim BOYACI, Ahmet ILGAZLI Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs

Detaylı

17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ

17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ 17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ GİRİŞ Ülkemizde KOAH prevalansı 40 yaş üzeri erişkin nüfusta %19 dur, diğer bir ifadeyle yaklaşık

Detaylı

KANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI

KANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI UZMANLIK

Detaylı

KONGRE PROGRAMI 2 NİSAN 2003 ÇARŞAMBA 3 NİSAN 2003, PERŞEMBE, BİRİNCİ GÜN

KONGRE PROGRAMI 2 NİSAN 2003 ÇARŞAMBA 3 NİSAN 2003, PERŞEMBE, BİRİNCİ GÜN KONGRE PROGRAMI 2 NİSAN 2003 ÇARŞAMBA Saat 14:00-17:00 Kayıt 18:00-20:00 Kokteyl 20:00-24:00 Akşam Yemeği 3 NİSAN 2003, PERŞEMBE, BİRİNCİ GÜN SAAT AHMET YESEVİ SALONU EĞİTİM FAKÜLTESİ SALONU 9:00-10:30

Detaylı

YAŞA GÖRE HEDEF VE İLAÇ SEÇİMİ DEĞİŞMELİ Mİ?

YAŞA GÖRE HEDEF VE İLAÇ SEÇİMİ DEĞİŞMELİ Mİ? YAŞA GÖRE HEDEF VE İLAÇ SEÇİMİ DEĞİŞMELİ Mİ? Prof. Dr. Tekin AKPOLAT İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Uzmanı Liv Hospital-İSTANBUL 20 Ekim 2017 Plan Genel bilgiler Tarihçe Yaşa göre hedef kan

Detaylı

Akut Astım Atağı. Nasıl Tedavi Edelim? Prof Dr Nermin GÜLER. Istanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Allerji Bilim Dalı

Akut Astım Atağı. Nasıl Tedavi Edelim? Prof Dr Nermin GÜLER. Istanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Allerji Bilim Dalı Akut Astım Atağı Nasıl Tedavi Edelim? Prof Dr Nermin GÜLER Istanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Allerji Bilim Dalı Akut Astım Atağı Bronşiyal astımlılarda çeşitli uyaranlar

Detaylı

ği Derne Üroonkoloji

ği Derne Üroonkoloji İNTRAVEZİKAL BCG UYGULAMALARI ÖNCESİ PPD. TESTİ ÖLÇUM DEĞERİ ILE IDRAR IL-2 VE IL-lO DÜZEYLERİ ARASINDAKİ KORELASYON AMAÇ Transizyonel hücreli mesane karsinomlarında transüretral tumör rezeksiyonu sonrası

Detaylı

Erzurum İlinde Sigara İçme Alışkanlığının Araştırılması #

Erzurum İlinde Sigara İçme Alışkanlığının Araştırılması # Erzurum İlinde Sigara İçme Alışkanlığının Araştırılması # Leyla SAĞLAM, Hasan KAYNAR, Metin GÖRGÜNER, Arzu MİRİCİ Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, ERZURUM # Toraks Derneği

Detaylı

3. SIKLIKLA TEDAVİ EDİLEN HASTALIKLAR, UYGULANAN PROSEDÜRLER VE HİZMETLER:

3. SIKLIKLA TEDAVİ EDİLEN HASTALIKLAR, UYGULANAN PROSEDÜRLER VE HİZMETLER: Rev. No : 03 Rev.Tarihi : 28 Şubat 2012 1 / 5 1. HİZMET KAPSAMI: Çocuk Alerji Bilim Dalı, 0-18 yaş grubu ayaktan ve yatan hastalara tanı ve tedavi hizmetleri sunmaktadır. Bu hizmet haftada 7 gün ve 24

Detaylı

Tüberküloz Hastalarında Tüberküloz Hakkında Bilgi Düzeyinin Değerlendirilmesi

Tüberküloz Hastalarında Tüberküloz Hakkında Bilgi Düzeyinin Değerlendirilmesi Tüberküloz Hastalarında Tüberküloz Hakkında Bilgi Düzeyinin Değerlendirilmesi A. Berna DURSUN*, Z. Müjgan GÜLER*, Ömür AYDIN*, Selma FIRAT GÜVEN*, Aydın YILMAZ*, Durdu SERTKAYA** * Atatürk Göğüs Hastalıkları

Detaylı

Prof. Dr. H. Zafer Güney Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

Prof. Dr. H. Zafer Güney Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. H. Zafer Güney Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Araştırma Serisi 9-2011 1 AİK- DSÖ TANIMI Hastaların ilaçları klinik ihtiyaçlarına uygun şekilde,

Detaylı

Anti-HIV Pozitif Bulunan Hastada Kesin Tanı Algoritması. Doç. Dr. Kenan Midilli İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

Anti-HIV Pozitif Bulunan Hastada Kesin Tanı Algoritması. Doç. Dr. Kenan Midilli İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Anti-HIV Pozitif Bulunan Hastada Kesin Tanı Algoritması Doç. Dr. Kenan Midilli İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Testler farklı amaçlarla uygulanabilir: - Tanı, tarama, doğrulama,

Detaylı

Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein;

Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein; MYELİN BASİC PROTEİN Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein; Beyin Omurilik Sıvısı içinde Myelin Basic Protein miktarının araştırılmasıdır.

Detaylı

ACİL TIP NEDİR? Dünya da ve Türkiye de Acil Tıp?

ACİL TIP NEDİR? Dünya da ve Türkiye de Acil Tıp? ACİL TIP NEDİR? Dünya da ve Türkiye de Acil Tıp? Uzm Dr İsmail Altıntop T.C Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Kayseri Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Acil Tıp Kliniği ACİL TIP NEDİR? Öngörülemeyen hastalıkların

Detaylı

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Akılcı İlaç Kullanımı, İlaç Tedarik Yönetimi ve Tanıtım Daire Başkanlığı

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Akılcı İlaç Kullanımı, İlaç Tedarik Yönetimi ve Tanıtım Daire Başkanlığı T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Akılcı İlaç Kullanımı, İlaç Tedarik Yönetimi ve Tanıtım Daire Başkanlığı Tüm maddeler zehirdir, ilacı zehirden ayıran dozudur 3 Akılcı İlaç Kullanımı

Detaylı

IX. BÖLÜM KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011

IX. BÖLÜM KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011 ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011 KRONİK HASTALIK ANEMİSİ IX. BÖLÜM TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU GİRİŞ VE TANIM Kronik

Detaylı

ANAFLAKSİ. Uzm. Dr. Alpay TUNCAR KIZILTEPE DEVLET HASTANESİ

ANAFLAKSİ. Uzm. Dr. Alpay TUNCAR KIZILTEPE DEVLET HASTANESİ ANAFLAKSİ Uzm. Dr. Alpay TUNCAR KIZILTEPE DEVLET HASTANESİ Hayatı tehdit eden birçok hastalığın ilk tanı ve tedavisi Acil Servis te yapılıyor Anafilaksi gibi, bu hastalıkları içeren kılavuzlar diğer kliniklerce

Detaylı

Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Fakülteyi Seçmelerinde Etkili Faktörler

Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Fakülteyi Seçmelerinde Etkili Faktörler 21 Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Fakülteyi Seçmelerinde Etkili Faktörler Füsun Yarış*, Kemal Turhan**, Gamze Çan***, Yavuz Özoran**** ÖZET Amaç: Çalışmada Karadeniz Teknik

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ. Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı

BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ. Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı BİRİNCİ BASAMAKTA GÜNCEL DURUM > 6330 Aile Sağlığı Merkezi

Detaylı

ORTAK GÖRÜŞ 2010 ANKET VERİLERİ

ORTAK GÖRÜŞ 2010 ANKET VERİLERİ ORTAK GÖRÜŞ 2010 ANKET VERİLERİ Türk Tabipleri Birliği Hekimlerin Çalışma Koşulları, İşyükü ve İşgücüne ilişkin Ortak Görüş 2010 VERİ DÖKÜMÜ EKİM 2010 Yanıt dağılım grafkleri, tabloları ve anket soruları

Detaylı

Denizli İl Merkezinde 15 Yaş ve Üzeri Nüfusta Astım Prevalansı

Denizli İl Merkezinde 15 Yaş ve Üzeri Nüfusta Astım Prevalansı ARAŞTIRMA/ Original Article ASTIM / Asthma Toraks Dergisi 2006; 7(1): 5-10 Denizli İl Merkezinde 15 Yaş ve Üzeri Nüfusta Astım Prevalansı Nurgül Bozkurt 1, Ali İhsan Bozkurt 2, Erdoğan Taş 3, Binali Çatak

Detaylı

ASTIM TEDAVİSİNDE YENİLİKLER. Prof.Dr. Özkan Karaman Dokuz Eylül Üniversitesi Çocuk İmmunoloji ve Allerji Bilim Dalı

ASTIM TEDAVİSİNDE YENİLİKLER. Prof.Dr. Özkan Karaman Dokuz Eylül Üniversitesi Çocuk İmmunoloji ve Allerji Bilim Dalı ASTIM TEDAVİSİNDE YENİLİKLER Prof.Dr. Özkan Karaman Dokuz Eylül Üniversitesi Çocuk İmmunoloji ve Allerji Bilim Dalı ozkan.karaman@deu.edu.tr TEMELDEKİ AMAÇ ASTIM KONTROLÜNÜN SAĞLANMASIDIR ASTIM KONTROLÜNÜN

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion: ÖZET Amaç: Yapılan bu çalışma ile Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesinde görevli hemşirelerin zihinsel iş yüklerinin değerlendirilmesi ve zihinsel iş yükünün hemşirelerin sosyo-kültürel özelliklerine

Detaylı

SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİKLERİ ALT YAPISI, ANKETLER

SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİKLERİ ALT YAPISI, ANKETLER SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİKLERİ ALT YAPISI, ANKETLER Doç. Dr. Şule Akçay Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD 8 Nisan 2009 Hastasının sigarayı bırakmasını sağlamak her hekimin görevi

Detaylı

Sepsis Hastalarının Yoğun Bakımdan Servise Taburculukta ph, LDH ve Kalp Hızının Sistematik Değerlendirilmesi

Sepsis Hastalarının Yoğun Bakımdan Servise Taburculukta ph, LDH ve Kalp Hızının Sistematik Değerlendirilmesi Sepsis Hastalarının Yoğun Bakımdan Servise Taburculukta ph, LDH ve Kalp Hızının Sistematik Değerlendirilmesi Yrd.Doç.Dr. Kenan Ahmet TÜRKDOĞAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Acil Servisi

Detaylı

EVDE BAKIM HİZMETLERİ. Ayşe Güler Aralık 2004

EVDE BAKIM HİZMETLERİ. Ayşe Güler Aralık 2004 EVDE BAKIM HİZMETLERİ Ayşe Güler Aralık 2004 Tanım Bireylere yaşam siklusu içinde, kendi yerleşim alanlarında sağlık hizmeti sağlayan, sağlık bakım sunum sisteminin geniş ve bütüncül bir parçasıdır. Diyabet

Detaylı

Dişhekimliği Uygulamalarında Başarıyı Etkileyen Yeni Yaklaşımlar

Dişhekimliği Uygulamalarında Başarıyı Etkileyen Yeni Yaklaşımlar Dişhekimliği Uygulamalarında Başarıyı Etkileyen Yeni Yaklaşımlar Prof. Dr. Đnci Oktay Meslek Deneyimi? Bilimsel Araştırma? Uzman Görüşü? Meslek pratiğinde başarılı olmak, tüm dişhekimlerinin ortak amacıdır.

Detaylı

KOAH lı Hastalarda Sağlık Eğitiminin Etkisinin Değerlendirilmesi

KOAH lı Hastalarda Sağlık Eğitiminin Etkisinin Değerlendirilmesi KOAH lı Hastalarda Sağlık Eğitiminin Etkisinin Değerlendirilmesi Ayşe GÜNER*, Nazlı ATAK* * Ankara Üniversitesi Sağlık Eğitim Yüksek Okulu, ANKARA ÖZET Bu çalışma, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)

Detaylı

İnmeli Hastaların Evde Bakımı: Bakım Verenler İçin Rehber

İnmeli Hastaların Evde Bakımı: Bakım Verenler İçin Rehber 128 İnmeli Hastaların Evde Bakımı: Bakım Verenler İçin Rehber Naile Bilgili*, Sebahat Gözüm** Özet Giriş: İnmeli hastaların rehabilitasyonunda evde bakım önemli bir unsur olup, bu hastaların bakımı son

Detaylı

TTD Kış Okulu 2016 Havayolu Hastalıkları Modülü. Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen

TTD Kış Okulu 2016 Havayolu Hastalıkları Modülü. Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen TTD Kış Okulu 2016 Havayolu Hastalıkları Modülü Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen Olgu 1: 46y, E. 8 yıldır as0m tanısıyla takipli Son 3 aydır artan yakınmaları var: Ha=ada 4-5 gün semptomları var Ayda 3-4 kez nokturnal

Detaylı