Suda həll olan vitamin preparatlarını aşağıdakı qruplara ayırırlar: 6)Fol turşusu qrupundan olan vitamin preparatları:fol turşusu,kalsiumfolinat
|
|
- Gülistan Alpay
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Suda həll olan vitamin preparatlarını aşağıdakı qruplara ayırırlar: 1)B 1 qrupu vitamin preparatları:tiamin, Fosfotiamin, Benfotiamin, Kokarboksilaza 2)B 2 qrupu vitamin preparatları:riboflavin, Riboflavin-mononukleotid, Flavinat 3)B 5 qrupu (pantotenatlar) vitamin preparatları:kalsium pantotenat, Pantenol 4)B 6 qrupu vitamin preparatları:piridoksin, Piridoksalfosfat 5)B 12 qrupu vitamin preparatları:sianokobalamin,oksikobalamin, Kobamamid, Vitohepat 6)Fol turşusu qrupundan olan vitamin preparatları:fol turşusu,kalsiumfolinat 7)C qrupu vitamin preparatları:askorbin tursusu, Halaskorbin, itburnu meyvalarinin damlama va ya ekstraktl 8)P qrupu vitamin preparatları:rutin, Kversetin 9)PP qrupu vitamin preparatları:nikotin tursusu, Nikotinamid, 10) Vitaminəbənzər preparatlar:kalsium panqamat (BB),Metilmetioninsulfonium xlorid (U vitamini) Vitaminlərin ilk nümayəndəsi-b 1 vitamini (tiamin) təmiz kristal halında 1926-cı ildə Yansen və Donath tərəfindən alınmışdır.1936-cı ildə Robert R. Uilyams onun kimyəvi quruluşunu müəyyən etmişdir.bundan bir neçə il sonra B1 vitamininin kimyəvi sintezi də həyata keçirilmişdir.təbiətdə,əsasən,pivə mayası,düyü kəpəyi,buğda və çovdar qabığı,noxud,qaraciyər,yumurta sarısı və süddə olur.b1 vitamininə olan gündəlik tələbat kişilərdə 1,2-1,4 mq,qadınlarda 1,1-1,5 mq,uşaq və yeniyetmələrdə isə,yaşdan asılı olaraq 0,3-1,5 mq-dır.b1 vitamini nazik bağırsaqdan yaxşı sorulur,qaraciyərdə fosforlaşmaya məruz qalaraq mono-, di- və trifosfata çevrilir.tiaminin fosforlaşmış forması,ketoturşuların oksidləşmə yolu ilə dekarboksilləşməsini təmin edən dekarboksilaza və qlükozanın pentazofosfat yolu ilə parçalanmasını təmin edən transketolazaların kofermenti rolunu oynayır.bu fermentlər orqanizmdə karbohidrat mübadiləsini tənzim edir,qanda şəkərin miqdarını azaldır,metabolik asidozu aradan qaldırır,insulini aktivləşdirir,atf və NADF-ın sintezini sürətləndirir.buna görə də,tiamin çatışmazlığ zamanı ilk növbədə karbohidrat,bunun ardınca isə,digər mübadilə prosesləri kəskin şəkildə
2 pozulur.qan və toxumalarda piroüzüm və süd turşuları toplanmağa başlayır və hipovitaminoz meydana çıxır.hipovitaminoz özünü polinevritlər,əzələ zəifliyi və hissiyyatın pozulması şəklində biruzə verir.b1 vitamini çatışmazlığnın ağır hallarında (beri-beri xast31iyi zamanı) müvafiq sistemlərin (əsasən, ürəkdamar,həzm və sinir sistemləri) kəskin klinik əlamətlərlə (dispeptik pozğunluqlar,taxikardiya və s. keçən ağır funksional və üzvi-destruktiv pozğunluqları (polinevritlər,parezlər,ifliclər,ödemlər,ürəyin dilatasiyası və s.) meydana çıxa bilər. Tibbi məqsədlərlə B 1 vitamininin sintetik preparatlarından (tiamin bromid va tiamin xlorid) istifadə olunur.daxilə və parenteral yolla təyin olunur.hipovitaminoz zamanı,nevrit,nevralgiya,radikulit,periferik parez və ifliclərdə,mədə və 12 barmaq bağırsağın xora xəstəliyi miokardın distrofiyası,qaraciyər xəstəlikləri,periferik damarların spazmı və dəri xəstəlikkərində təyin olunur.b1 vitamini mübadiləsinin genetik pozğunluğunun nəticəsi kimi meydana çıxan bəzi xəstəliklər zamanı (yarımkəskin nekrotik ensefalopatiya,tiamindanasılı meqaloblast anemiya və s.) preparatın gündəlik istifadə dozası çox yüksək mq-a qədər qaldırıla bilər.buna tibbdə "meqavitamin dozaları" deyilir.b 1 vitamini preparatlarının müalicə və profilaktika məqsədlərilə istifadəsi zamanı dozalanmanın pozulması hipervitaminozun meydana çıxmasına səbəb olur.hipervitaminoz özünü allergik reaksiyalar,dəridə səpgilər,qaşınma,angionevrotik ödem və s. kimi əlamətlərlə göstərir.tiaminin sürətli venadaxili inyeksiyası əzələ zəifliyi,arterial hipotoniya,tənəffüs və MSS-nin blokadası ilə müşahidə olunan sinaptoplegiya halının meydana çıxmasına səbəb ola bilər.tiamin və kokarboksilazanı eyni şprisdə furosemid (laziks),benzilpenisillin,piridoksin,sianokobalamin,atf və askorbin turşusu ilə birlikdə həll etmək olmaz. Tiamin,həmçinin, Aerovit, Asnitin,Dekamevit,Kvadevit,Komplivit,Panqeksavit,Revit,Undevit və s. kimi polivitamin preparatlarının tərkibinə daxildir.fosfotiamin kimyəvi quruluşça tiaminin fosforlu efiri olub,farmakoloji xüsusiyyəti və istifadə prinsipinə görə digər sintetik B1 vitamini preparatlarından fərqlənmir.kokarboksilaza (difosfat tiamin) farmakoloji xüsusiyyətlərinə görə vitamin və fermentlərə yaxın maddə olub,karbohidrat mübadiləsində iştirak edən fermentlərin prostetik qrupu (kofermenti) rolunu oynayır.bioloji xüsusiyyətləri bütünlüklə tiaminə uyğun
3 gəlmədiyinə görə,hipo və ya avitaminozların müalicə və profilaktikasında istifadə olunmur.kokarboksilaza diabetik asidoz,böyrək və qaraciyər xəstəlikləri,koronar qan dövranı çatışmazlığı,diabetik və ya qaraciyər mənşəli koma,periferik nevritlər,eləcə də karbohidrat mübadiləsi pozğunluğunun nəticəsi kimi meydana çıxan müxtəlif xəstəlik və patoloji proseslər təyin olunur.əzələdaxilinə,bəzi hallarda isə darialtı və venadaxili yeridilir.preparatla müalicə kursu gündür.benfotiamin sintetik preparatdır və kimyavi quruluşuna görə tiaminə yaxın maddədir.daxilə təyin olunur.yüksək B1 vitamini aktivliyinə malikdir.istifadəsinə göstariş və əks göstərişlər tiaminda olduğu kimidir.preparatla müalicə kursu gündür. B qrupu vitaminlarin digər nümayəndəsi B 2 vitamini- riboflavindir.tarixi fakt kimi maraqlıdır ki,riboflavin əslində vitaminlər qrupunun ilk alınmış nümayəndəsidir.b2 vitamininə olan gündəlik tələbat kişilərdə 1,5-2,2 mq,qadınlarda 1,3-1,8 mq,uşaq və yeniyetmələrdə isə yaşdan asılı olaraq 0,4-1,8 mq-dır.riboflavin toxuma tənəffüsü,mitoxondrilərdə ATF-nin əmələ gəlməsi və s. kimi fizioloji proseslərdə əhəmiyyətli rol oynayan flavin fermentlərinim bioloji fəallığını təmin edən,fmn və FAD-ın tərkibinə daxildir.b 2 vitamininin çatışmazlığı insanlarda hiporiboflavinoz,ağır hallarda isə,ariboflavinozun inkişaf etməsinə səbəb ola bilər.hiporiboflavinozlar zamanı iştahanın itməsi,bədən çəkisinin azalması,zəiflik,baş ağrıları,dəridə göynəmə hissi,gözlərdə ağrı,görmənin pozulması,ağız bucağı və aşağı dodaqda ağrı hissiyyatı müşahidə olunur.prosesin dərinləşməsi zamanı ağız bucağı və dodaqlarda çatlar əmələ gəlir,anqulyar stomatit (xeyloz) inkişaf edir (buna "künc-bucaq stomatiti" də deyilir) qlossit (dil quruyur, göyə çalan tünd qırmızı rəng alır),vaskulyar keratit (buynuz qişa ətrafı konyuktiva damarları genişlənir) əlamətləri baş verir.işıqdan qorxma,gözlərdən yaş axma,konyuktivit,blefarit,bəzən,hemeralopiya meydana çıxır.riboflavin çatışmazlığı əksər hallarda anemiyaların meydana çıxmasına səbəb olur.müalicə məqsədilə hipo- və ariboflavinozlar zamanı,hemeralopiya,konyuktivitlər, iritlər,keratitlər,buynuz qişanın yaraları, katarakta,şüa xəstəlikləri,asteniya,bağırsaq funksiyasının pozulması,spru,botkin xəstəliyi və s. kimi patologiyalarda təyin olunur.preparatın daxilə təyini və ya parenteral yolla orqanizmə yeridilməsi (riboflavin mononukleotid şəklində) zamanı sidik açıq sarı rəng alır.aerovit,heptavit,qlutamevit, Kvadevit,Komplivit və s. kimi polivitamin preparatlarının tərkibinə daxildir.
4 Riboflavin mononukleotid riboflavinin fosforlaşma məhsulu olub,farmakoloji xüsusiyyətlərinə görə vitamin və fermentlərə yaxın maddə hesab olunur.o,hazır koferment formasıdır və orqanizmdə oksidləşmə-reduksiya proseslərini tənzim edən fermentlərin (sitoxromreduktaza və s.) tərkibinə daxil olur.riboflavin mononukleotid zülal və yağ mübadiləsində,eləcə də gözün görmə funksiyasının tənzimində əhəmiyyətli rol oynayır.müalicə məqsədilə hipo- və ariboflavinozlar zamanı,dəri xəstəliklərində (xroniki ekzema, neyrodermatit, fotodermatoz və s.),oftalmologiya praktikasında (keratit,konyuktivit,gözün buynuz qişasının bulanması),orqanizmi möhkəmləndirici vasitə kimi nevrasteniya zamanı və digər xəstəlik və patoloji proseslərdə istifadə olunur.darialtı və əzələdaxili təyin olunur.komplivit adı altında buraxılan polivitamin preparatının tərkibinə daxildir.flavinadeninnukleotid orqanizmdə riboflavinin fosforlaşma məhsulu olub (bağırsaq selikli qişasında olan flavinokinaza fermentinin təsiri altında),koferment funksiyası yerinə yetirir.o, xüsusi zülal kompleksilə birləşib,ferment əmələ gətirir,oksidləşmə-reduksiya prosesi,aminturşu,lipid və karbohidrat mübadiləsində mühüm rol oynayır.tibbi məqsədlə istifadə olunan preparatı,flavinadeninnukleotid molekuluna iki natrium atomu daxil edilməklə sintetik yolla alınır və "Flavinat" adı altında buraxılır. Riboflavindən fərqli olaraq orqanizmə parenteral yolla (əzələdaxili,konyuktivaaltı) təyin edilir.bu da müəyyən hallarda,onun istifadə imkanlarını daha da genişləndirir.konyuktivaaltı inyeksiyalar (göz dibinin distrofik xəstəlikləri zamanı) bəzən başgicəllənməsi,başağrıları,uzunmüddətli gözlərdən yaş axma kimi arzuolunmaz hallarla müşahidə oluna bilər.bu cür hallar baş verərsə,preparatla müalicə kursunun davamını əzələdaxili inyeksiya fonunda aparmaq lazımdır. B 5 qrupu (pantoten turşusu) vitamin preparatlarına kalsium pantotenat və pantenol aid edilir.pantoten turşusu karbohidrat və yağ mübadiləsində,eləcə də asetilxolinin sintezində iştirak edir.böyrəküstü vəzin qabıq maddəsində miqdarı daha yüksək olur.pantoten turşusu burada kortikosteroidlərin əmələ gəlməsini stimulə edir.pivə mayası,qaraciyər,düyü kəpəyi,balıq kürüsü,yumurta sarısı kimi yeyinti məhsullarında olur.orqanizmdə bağırsaq mikroflorası tərəfindən sintez olunduğuna görə,insanlarda onun avitaminozuna təsadüf edilmir.orqanizmin bu vitaminə olan gündəlik tələbatı mq-dır.ağır və uzunmüddətli fiziki iş zamanı ona olan tələbat 1,5-2 dəfə artır.dərman maddəsi kimi istifadə olunan pantoten turşusunun kalsium duzu (kalsium pantotenat) sintetik yolla alınır.ondan,əsasən,mübadilə
5 prosesi pozğunluğunun nəticəsi kimi meydana çıxan xəstəlik və patoloji proseslər:polinevrit, nevralgiya,paresteziya,ekzema və allergik reaksiyalar,yanıqlar,trofik yaralar,xronik pankreatit,qaraciyərin xronik xəstəlikləri,eləcə də mədə-bağrsaq traktının qeyri-yoluxucu xəstəlikləri zamanı istifadə olunur.miokardda energetik prosesləri yaxşılaşdırır və ürək qlikozidlərinin kardiotonik effektini qüvvətləndirir.odur ki, bu preparatların birgə təyini ürək qlikozidlərinin terapevtik effektini artırır.kalsium pantotenat streptomisin və digər vərəməleyhinə darman maddələrinin toksiki effektlərini azaldır.ondan,həmçinin,alkoqolizm zamanı meydana çıxan abstinensiya simptomunun kompleks müalicəsində də istifadə olunur.daxilə və parenteral (əzələ- və venadaxili) yollarla təyin olunur.preparatla müalicə kursu (xəstəliyin xarakterindən asılı olaraq) 2 aya qədər davam etdirilə bilər.hendevit, Undevit,Qlutanmevit,Kvadevit,Komplivit, kim polivitamin preparatlarının tərkibinə daxildir.pantenol pantoten turşusunun törəməsi olub,xaricə (aerozol şəklində) təyin olunur.yanıq, trofik yara, dermatit və s. kimi dəri örtüyü zədələnmələri zamanı istifadə olunur. B 6 vitamini aktivliyinə malik olan maddələr- piridoksin, piridoksal və piridoksamin piridin törəmələri qrupunun nümayəndələri olsa da,adətən, onları ümumi bir adpiridoksin (bu sıranın ilk nümayəndəsi) adı altında biləşdirirlər.bu vitamin,dənli bitkilərdə, iri buynuzlu heyvanların ətində,balıqda,süddə,qaraciyərdə,yumurta sarısında,banan meyvələrində,pivə mayasında daha çox olur. Orqanizmə daxil olduqdan sonra fosforlaşmaya məruz qalaraq, piridoksal-5fosfata çevrilir və bu formada aminturşuların dekarboksilləşməsi,dezaminlaşmasi və transaminləşməsi proseslərini təmin edən müvafiq fermentlərin tərkibinə daxil olur.piridoksin triptofan, metionin, sistein,qlutamin və digər aminturşuların,eləcə də histaminin mübadiləsində mühüm rol oynayır.o,həmçinin,yağ mübadiləsinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərməklə,ateroskleroz zamanı lipid mübadiləsini normallaşdırır,mərkəzi və periferik sinir sisteminin normal fəaliyyəti üçün zəruri olan maddələrdən biri sayılır.b 6 vitaminine olan gündəlik tələbat yetkin şəxslərdə 2 mq,uşaq və yeniyetmələrdə isə,yaşdan asılı olaraq 0,4-2 mq-dır.tibbi məqsədlərlə istifadə olunmaq üçün piridoksin hidroxlorid şəklində buraxılır.müalica və profilaktika məqsədilə,b 6 vitamini mənşəli hipovitaminoz,hamiləlik toksikozu,anemiyalar (xüsusən, sideroblast anemiya),müxtəlif mənşəli leykopeniyalar,parkinson va Littl xəstəliyi,radikulit,nevrit və
6 nevralgiyada,menyera xəstəliyi,dəniz və dağ xəstəlikləri,eləcə də ateroskleroz və şəkərli diabet zamanı təyin olunur.ondan, həmçinin, dermatologiya praktikasında (psoriaz, neyrodermatit, eksudativ diatez və s.), kəskin və xroniki hepatit zamanı da istifadə etmək olar.piridoksində diurezi artırmaq xüsusiyyəti vardır və diuretiklərlə birgə təyin edildikdə onların təsir effektini potensə edir.piridoksin,həmçinin,izoniazid və digər vərəməleyhinə dərman maddələrinin törətdiyi toksiki effektlərin qarşısını alır.parkinson xəstəliyində preparatın L-dofa ila birgə istifadəsi (təsirini zəiflətdiyinə görə) məsləhət görülmür.amitetravit, Aerovit, Heksavit, Heptavit, Komplivit, Panheksavit,Pentavit, Undevit və s. kimi polivitamin preparatlarının tərkibinə daxildir.piridoksalfosfat B6 vitaminin koferment formasıdır.b6 vitamini aktivliyinə malik maddə hesab olunur.piridoksindən əsas fərqli və üstün cəhəti tez təsir göstərməsi,eləcə də onun fosforlaşma prosesinin nəticəsi olaraq terapevtik effekt törədə bilmədiyi hallarda istifadə oluna bilməsidir.orqanizmə enteral və parenteral yolla daxil edilir.istifadəsinə göstəriş və əks göstərişlər piridoksində olduğu kimidir. Bütün mövcud vitaminlardan daha mürakkəb kimyəvi quruluşa malik olanı B 12 vitaminidir.digər vitamin preparatlarından təkcə kimyəvi quruluşunun mürəkkəbliyi ilə deyil,həm də molekulunda orqanizm üçün son dərəcə zaruri olan mikroelement "kobalt" saxlaması ilə fərqlənir.b 12 vitamini dedikdə,adətən, sianokobalamin (molekulunda kobalt atomu va sianoqruplar olduğuna görə) nəzərdə tutulsa da,sianokobalaminin digər analoq və törəmələri də B 12 vitamini aktivliyinə malikdirlər.ona görə də, bu termin göstərilən maddələr qrupunu ümumi xarakterizə edən addır.b12 vitamini,xüsusən, çox miqdarda iri buynuzlu heyvanların qaraciyər və böyrəklərində olur.təbiətdə,əsasən,mikroorqanizmlər (xüsusan, suya haris olan göy-yaşıl bakteriyalar və aktinomisetlər) tərəfindən sintez olunur.canlı orqanizmin toxuma və hüceyrələrində əmələ gəlmir,lakin insan və heyvanların bağırsaq mikroflorası tərəfindən müəyyən miqdarda sintez oluna bilir.bu yolla əmələ gələn B 12 vitamini böyrəklər, qaraciyər və bağırsaqların divarında toplanıb müəyyən fizioloji funksiyalar yerinə yetirsə də,orqanizmin ona olan tələbatın bütünlüklə ödəyə bilmir.canlı orqanizmin B 12 vitamininə olan tələbatı (gündəlik tələbat 3 mkq-dır) yalnız qəbul olunan heyvani mənşəli qida mahsulları ilə ödənilir.sianokobalamin orqanizmdə aktiv- koferment formasına (adenozilkobalamin və ya kobamamid) çevrilir.qanyaranmanın və eritrositlərin əmələ gəlməsinin "boy faktoru hesab olunur.xolin,metionin,keratin,nuklein
7 turşuları və labil metil qruplarının sintezində iştirak edir,sulfhidril qrupu daşıyan birləşmələrin eritrositlərdə toplanmasını təmin edir.b 12 vitamini qanın laxtalanma sistemi,karbohidrat və lipid mübadilələrini aktivləşdirir,ateroskleroz zamanı lesitinxolesterin indeksini yüksəltməklə,xolesterinin qandakı miqdarını azaldır.tibbi məqsədlərlə istifadə olunmaq üçün mikrobioloji sintez yolu ilə alınır.müxtəlif mənşəli anemiyalar zamanı (xüsusan,bədxassəli) yüksək effektiv dərman maddəsi hesab olunur.ondan şua xəstəliyi,qaraciyər xəstəlikləri (Botkin, hepatit, sirroz), sinir xəstəlikləri (polinevrit, radikulit, üçlü sinirin nevriti, diabetik nevrit, kauzalgiya, miqren, Daun xəstəliyi və s.),dəri xəstəlikləri (psoriaz, fotodermatoz, neyrodermatit vo s.) zamanı da geniş istifadə olunur.preparatın eyni şprisdə B 1,B 6 vitaminlərlə birgə qarşıdırılıb istifadə olunması məsləhət görülmür.vitaminoterapiya zamanı nəzərə almaq lazımdır ki, B 12 vitamini B 1 vitamininin törətdiyi allergik reaksiyaları qüvvətləndirə bilər.hendevit, Kvadevit, Komplivit və s. polivitamin preparatlarının tərkibinə daxildir. Oksikobalamin B 12 vitamininin metabolitidir,sianokobalamindən ə molekulunda kobalt atomunun sian qrupu ilə deyil,oksiqrupla birləşməsilə fərqlənir.sianokobalaminlə müqayisədə orqanizmdə aktiv koferment formasına daha tez keçir.plazma zülalları ilə daha möhkəm birləşdiyi və orqanizmdən daha zəif sürətlə xaric olduğuna (böyrəklər vasitəsilə) görə,qanda daha uzunmüddətə saxlanılır.dərialtına və əzələdaxilinə təyin olunur.istifadəsinə göstəriş və əks göstərişlər sianokobalamində olduğu kimidir.son illər ondan,həmçinin, sianidlərlə zəhərlənmələr zamanı antidot kimi də geniş istifadə olunur. Kobamamid B 12 vitaminin orqanizmdə çevrilmə məhsulu- aktiv koferment formasıdır.sianokobalamindən başlıca fərqi molekulunda kobalt atomunun kovalent rabitə vasitasilə sian qrupu ilə deyil,betta-5dezoksiadenozil qalığı ilə birləşməsidir.orqanizmdə gedən fizioloji proseslərə təsiri,istifadəsinə göstəriş və əks göstərişlər əsasən sianokobalamində olduğu kimidir.preparatın anabolik təsiri vardır.buna görə də çəkisi az və hipotrofiya əlamətləri olan yenidoğulmuş uşaqlara çəkisi normadan aşağı və iştahası zəif olan kiçik uşaqlara,eləcə də sinir mənşəli anoreksiya və asteniya sindromu olan yetkin şəxslərə də təyin oluna bilər.orqanizmə enteral (oral) və parenteral (dərialtı,əzələdaxili və venadaxili) yolla təyin olunur. AF. Mazureç və digər alimlərin tədqiqatına görə kobamamidin,miokardın iltihabi və distrofik xəstəliyi təsiri vardır.
8 Vitohepat iri buynuzlu qaramalın təzə qaraciyərindən alınır.tərkibində sianokobalamin (hər ml-də 10 mkq), fol turşusu və digər antianemik faktorlar olan mürəkkəb tərkibli preparat hesab olunur.anti-anemik maddə kimi müxtəlif mənşəli anemiyaların müalicəsində,qaraciyərin,əsasən, xronik xəstəlikləri zamanı,atrofik qastrit və s. hallarda təyin olunur.preparatla müalicə kursu inyeksiyadır.təkrari müalicə kursu 1,5-2 aydan sonra aparıla bilər.inyeksiyası ağrılıdır,allergik reaksiyalar törədə bilər. Allergik reaksiyalar baş verərsə antihistamin dərman maddələrinin istifadəsi göstəriş sayılır.
Su duz mübadiləsinin endokrin tənzim mexanizmləri
Su duz mübadiləsinin endokrin tənzim mexanizmləri Su-duz mübadiləsinin pozğunluğu onunla xarakterizə olunur ki, bu zaman natriumun hüceyrə daxilinə sorulması sürətləndiyi üçün kaliumun qatılığı hüceyrə
Detaylıb) Kişi cinsi hormonlar. (C 19 steroidlər). R=CH 3 androgen; c) C 18 steroidinə malik hormonlar. R=H estran.
HİPOFİZİN ÖN PAYIN HORMONLARI HAQQINDA ƏTRAFLI MƏLUMAT Hormon sözü yunanca hərəkətə gətirmək deməkdir. Hormon termini 1905-ci ildə E. Starlinq tərəfindən elmə daxil edilmişdir. Xüsusi üzv və toxumalarda
DetaylıDərman vasitəsinin istifadəsi üzrə təlimat (xəstələr üçün)
TƏSDİQ EDİLMİŞDİR Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Farmakoloji və Farmakopeya Ekspert Şurasının sədri E. M. Ağayev _21 _Aprel 2015-ci il LAZİKS inyeksiya üçün məhlul LASIX Dərman vasitəsinin istifadəsi
DetaylıEndokrin pozulmalarının ümumi etiologiyası ve patogenezi
Endokrin pozulmalarının ümumi etiologiyası ve patogenezi ENDOKRİN SİSTEMİN PATOLOJİ FİZİOLOGİYASI Orqanizmin orqan və sistemlərinin tənzim edilməsində sinir sistemi ilə yanaşı endokrin vəzilərinin də əhəmiyyəti
DetaylıQida fiziologiyası. müəl., b.ü.f.d. BABAŞLI A.Ə.
Fənn: Qida fiziologiyası Tərtib etdi: müəl., b.ü.f.d. BABAŞLI A.Ə. Mühazirə 7. QİDA RASİONLARINDA NORMALLAŞDIRILMASININ ELMİ ƏSASLARI YAĞLARIN Plan: 1) Lipidlərin orqanizm üçün fizioloji əhəmiyyəti. 2)
DetaylıAddison xəstəliyi. Böyrəküstü vəzin hormonal funksiyası hipofizin AKTH adrenokortikotrop hormonu tərəfindən kontrol olunur.
Addison xəstəliyi. Böyrəküstü vəzi qarın boşluğundan kənarda yerləşən cüt endokrin orqandır. Hər vəzi təxminən 4 qram çəkiyə malikdir. Funksiyasına görə qarışıq vəzilərə aiddir, yəni həm endokrin, həm
DetaylıMÖVZU: Simsiz şəbəkələr. Plan: 1. WiMax tüxnologiyası 2. Digər simsiz texnologiyalar və onların xüsusiyyətləri
MÖVZU: Simsiz şəbəkələr Plan: 1. WiMax tüxnologiyası 2. Digər simsiz texnologiyalar və onların xüsusiyyətləri Hal-hazırda simsiz lokal şəbəkələrdən istifadəyə ildən-ilə daha çox üstünlük verilir. Simsiz
DetaylıEKSTREMAL VƏZİYYƏTLƏR
EKSTREMAL VƏZİYYƏTLƏR Ektremal (lat. Ekstremus son, fövqəladə) vəziyyət orqanizmin uyğunlaşdırıcı mexanizmlərinin həddən artıq gərginləşməsi və ya tükənməsi nəticəsində törənən son dərəcə ağır, çox vaxt
DetaylıTorpağın ağır metallarla çirklənməsi
Torpağın ağır metallarla çirklənməsi Çirklənmə miqyasına və və bioloji obyektlərə təsirinə görə çirkləndirici maddələr arasında ağır metallar xüsusi yer tutur. Ağır metalların orqanizmdə böyük rolu vardır,
DetaylıAZƏRBAYCAN DÖVLƏT İQTİSAD UNİVERSİTETİ
AZƏRBAYCAN DÖVLƏT İQTİSAD UNİVERSİTETİ KAFEDRA: QİDA MƏHSULLARININ TEXNOLOGİYASI FƏNN: BİOTEXNOLOGİYANIN ƏSASLARI GENETIK MÜHƏNDISLIK VƏ ONUN ƏSAS ANLAYIŞLARI Tərtib etdi: Dos.,t.e.n. Qədimova Natəvan
Detaylı9-cu sinif Biologiya. Respublika Fənn Olimpiadaları. Rayon (Şəhər) mərhələsi. Soyad. Məktəb
Respublika Fənn Olimpiadaları Rayon (Şəhər) mərhələsi Biologiya Ad Soyad Məktəb 1. İmtahan müddəti 90 dəqiqədir. 2. 4 səhv cavab 1 düz cavabı aparır. 3. Hər sual 4 bal ilə qiymətləndirilir. 4. Nəzarətçilərə
DetaylıXəstəlik bəzən simptomsuz keçir, bəzən də kəskin baş ağrıları, burundan qanaxmalar, başgicəllənmələr ilə keçir.
Xəstələrin illərlə arterial təzyiqi yüksək ola bilər, amma bundan xəbərləri olmaya bilər. Çünki xəstəliyin simptomları üzə çıxmaya bilər. Nəzarət olunmayan hipertenziya ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb
DetaylıDərman vasitəsinin istifadəsi üzrə təlimat (xəstələr üçün)
Dərman vasitəsinin istifadəsi üzrə təlimat (xəstələr üçün) VOZOLİP GENERİKON 20 mq, 40 mq, 80 mq örtüklü tabletlər VOZOLIP GENERICON Beynəlxalq patentləşdirilməmiş adı: Atorvastatin Tərkibi Vozolip Generikon
DetaylıPERİTONUN CƏRRAHİ XƏSTƏLİKLƏRİ. I cərrahi xəstəluklər kafedrası
PERİTONUN CƏRRAHİ XƏSTƏLİKLƏRİ I cərrahi xəstəluklər kafedrası Peritonun anatomiyası Ölçüləri 1,7 m2 Hissələri Parietal Visseral Bağlar Piylik Ciblər Peritonun anatomiyası Histologiyası Mezotel Fibroz
DetaylıAZƏRBAYCANDA INNOVASIYA POTENSIALı. Mehdiyev Əkbər 1313A
AZƏRBAYCANDA INNOVASIYA POTENSIALı Mehdiyev Əkbər 1313A Dunya təcrubəsi gostərir ki, innovasiya texnologiyalarından geniş istifadə olunması olkənin hərtərəfli inkişafına xidmət edir. Bu texnologiyalar
DetaylıMarketinq. Mehdiyev Əkbər
Marketinq Mehdiyev Əkbər 1313A Marketinqin mahiyyəti Marketinq, planlaşdirma prosesidir; Bu proses, məhsulun yaradilması, qiymətləndirilməsi, təbliğatının aparılması və yayılmasından ibarətdir; Marketinqin
Detaylı3. Mütəhərrik oyunlara fiziki tərbiyyə vasitəsi kimi nəzəri əsas verən kim olmuşdur (rus alimi)?
s 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 sual 1. A.M.Qorki mütəhərrik oyun haqqında hansı fikri söyləmişdir? 2. Mütəhərrik oyunların təhsil sisteminə daxil olmasında, habelə oyunların nəzəri və praktiki
DetaylıTapşırıq 1. 1 xal. Nüvə reaksiyasında hansı hissəcik buraxılıb? Nəzərə alın: dörd ehtimal cavabdan yalnız biri düzdür.
Tapşırıq 1. Nüvə reaksiyasında hansı hissəcik buraxılıb? 56 Mn 56 Fe + ა) α ბ) β გ) p დ) n Tapşırıq 2. Verilmiş turşulardan: I HNO 3 II HPO 3 III H 3 PO 3 hansında turşu əmələ gətirən qeyri-metalın valentliyi
DetaylıQidaya həssaslıq ya allergiya? Food test nədir?
Qidaya həssaslıq ya allergiya? Food test nədir? Qidaların səbəb olduğu hər cür mənfi təsirlər cəmiyyətdə qida allergiyası düşüncəsi olaraq olduqca məşhurdur amma döğru olmayan bir fikirdir. Qida və qida
DetaylıHEPATİT C. Fidan Bağırova Elmi rəhbər: dos.ramin Bayramlı
HEPATİT C Fidan Bağırova Elmi rəhbər: dos.ramin Bayramlı Flaviviridae fəsiləsi Hepacivirus cinsi 50nm ölçüsündə, sferik quruluşlu Mürəkkəb virusdur Təkzəncirli müsbət RNT VİRUSUN QURULUŞU QLİKOPROTEİNLƏR
Detaylı2015-ci ildə ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanlarında Biologiya fənni üzrə istifadə olunmuş test tapşırıqları
2015-ci ildə ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanlarında Biologiya fənni üzrə istifadə olunmuş test tapşırıqları İXTİSAS QRUPU IV TEST TAPŞIRIĞI 25 QAPALI 21 AÇIQ HESABLAMA 1 SEÇİM 2 UYĞUNLUĞU MÜƏYYƏN
DetaylıMÜTƏXXƏSSİSLƏR dünya standartları tələblərinə cavab verən, 6 ayından 6 yaşınadək uşaqlar üçün inkişafetdirici oyuncaqlar əsasında xüsusi olaraq bütöv
MÜTƏXXƏSSİSLƏR dünya standartları tələblərinə cavab verən, 6 ayından 6 yaşınadək uşaqlar üçün inkişafetdirici oyuncaqlar əsasında xüsusi olaraq bütöv bir ERKƏN İNKİŞAF SİSTEMİ hazırlamışlar. Bizim SERTIFIKATLAŞDIRILMIŞ
DetaylıİŞ YERİNƏ DAİR ARAYIŞ ELEKTRON XİDMƏTİNDƏN İSTİFADƏ ÜZRƏ MEDODİKİ GÖSTƏRİŞLƏR
İŞ YERİNƏ DAİR ARAYIŞ ELEKTRON XİDMƏTİNDƏN İSTİFADƏ ÜZRƏ MEDODİKİ GÖSTƏRİŞLƏR Mündəricat 1. Elektron xidmətdən istifadə üçün sisteminə daxil olmaq.... 2 Şəkil 1. Sisteminə giriş... 2 Şəkil 2. Elektron
DetaylıDərman vasitəsinin istifadəsi üzrə təlimat (xəstələr üçün)
TƏSDİQ EDİLMİŞDİR Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Farmakoloji və Farmakopeya Ekspert Şurasının sədri E.M.Ağayev 27 Fevral 2018-ci il Dərman vasitəsinin istifadəsi üzrə təlimat (xəstələr üçün)
DetaylıTƏSDİQ EDİLMİŞDİR Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Farmakoloji və Farmakopeya Ekspert Şurasının sədri. E.M.Ağayev. 22 Iyun 2014-cü il
TƏSDİQ EDİLMİŞDİR Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Farmakoloji və Farmakopeya Ekspert Şurasının sədri E.M.Ağayev 22_ _Iyun 2014-cü il Dərman vasitəsinin istifadəsi üzrə təlimat (xəstələr üçün)
DetaylıTİTUL VƏRƏQİ MƏKTƏBLİLƏRİN KİMYA FƏNNİ ÜZRƏ RESPUBLİKA OLİMPİADASI FİNAL MƏRHƏLƏSİ IX SİNİF. İştirakçı S.A.A. Şəhər, məktəb
TİTUL VƏRƏQİ MƏKTƏBLİLƏRİN KİMYA FƏNNİ ÜZRƏ RESPUBLİKA OLİMPİADASI FİNAL MƏRHƏLƏSİ IX SİNİF İştirakçı S.A.A. Şəhər, məktəb Sinif Tapşırıq 1 2 3 4 5 Cəmi Ballar Münsiflər heyyəti tərəfindən doldurulur 1
DetaylıPE 100 BORULARI. su və qaz xətləri üçün POLİETİLEN BORU (PE 100) Keyfiyyətə üstünlük ver!!!
PE 0 BORULARI su və qaz xətləri üçün POLİETİLEN BORU (PE 0) Keyfiyyətə üstünlük ver!!! Su həyatdır onu birlikdə qoruyaq! PE 0 BORULARI BİZ KİMİK? POLİMER SƏNAYE PARKI MMC 12-ci ildən fəaliyyət göstərir.
DetaylıSərbəst iş 2 Ağciyər xərçəngi, periferik ağciyər xərçəngi
Sərbəst iş 2 Ağciyər xərçəngi, periferik ağciyər xərçəngi Ağciyər xərçəngi, ağciyər toxumalarındakı hüceyrələrin nəzarətsiz olaraq artıb çoxaldığı bir xəstəlikdir. Bu qeyri-normal çoxalma, hüceyrələrin
DetaylıBİOSFER
BİOSFER Yer kürəsinin səthi canlılar və cansızlar arasında bölünmüşdür. Yerin cansız aləminin yaşı 5 mlrd. il, canlı aləminin yaşı isə 3 mlrd. il olaraq qəbul edilmişdir. Məhz bu səbəbdən bəzi alimlərin
DetaylıQeyri narkotik analgetiklər Salisilatlar Kardiyovasküler sistem üzərinə təsirləri: Gastrointestinal sistem üzərinə təsirləri: Qan üzərinə təsirləri:
Qeyri narkotik analgetiklər Bir çoxunun iltihab əleyhinə təsirləri də vardır. Ən diqqətə çarpan xüsusiyyətləri prostaglandin biosintezini requlə etmələridir (məsələn; Salisilatlar). Ayrıca aspirin, aşağı
DetaylıAqrokimyəvi əhəmiyyətinə görə gübrələr birbaşa və dolayı gübrələrdən ibarətdir.
Mineral gübrələr Tərkibində bitkilər üçün qida elementləri olan və məhsulu yüksəltmək üçün torpağa verilən duzlara mineral gübrələr deyilir. Bitkinin tərkibinə 60-a qədər kimyəvi element daxil olur. Bunlardan
DetaylıG. Ə. Qurbanova ÜMUMİ.. Zn* 2 ~Zn +2
G. Ə. Qurbanova ÜMUMİ. Zn* 2 ~Zn +2 Me H Azərbaycaıı Dövlət Dəniz AKademiyası G.Ə.Qurbanova ÜMUMİ KİMYA Dərs uəsaiti rsaycjn Dftrf t Ak«demiyfisf E'ml- TeKi».!«na '"\ Ojy -S7S' Bakı - "Elm" - 2003
DetaylıAorta dəliyinin daralması, üçtaylı qapağın çatışmazlığı
Aorta dəliyinin daralması, üçtaylı qapağın çatışmazlığı Aorta dəliyinin daralması ( stenosis osti aortae sin aortal stenoz ) qanın sol mədəcikdən aortaya qovulmasına maneənin yaranması ilə səciyyələnən
DetaylıToxuma inkişafı patologiyasının müasir cəhətləri (hipertrofiya,hiperplaziya,metaplaziya,regenerasiya,degen erasiya,atrofiya,apoptoz və şişlər).
Toxuma inkişafı patologiyasının müasir cəhətləri (hipertrofiya,hiperplaziya,metaplaziya,regenerasiya,degen erasiya,atrofiya,apoptoz və şişlər). HİPERTROFİYA VƏ HİPERPLAZİYA Toxuma və ya orqanm həcminin
DetaylıAZƏRBAYCANIN XARİCİ İQTİSADİ ƏLAQƏLƏRİ
AZƏRBAYCANIN XARİCİ İQTİSADİ ƏLAQƏLƏRİ Elşən Bağırzadə iqtisad üzrə fəlsəfə doktoru Bakı - 2014 XARİCİ İQTİSADİ ƏLAQƏLƏRİN BAŞLICA İSTİQAMƏTLƏRİ Bir ölkənin xarici iqtisadi əlaqələri əsasən aşağıdakı istiqamətlər
Detaylıİllik maliyyə hesabatlarının tərtib olunması üzrə kommersiya təşkilatları üçün nümunəvi formalar. Bakı Çinar Soyuducuları ASC (Təşkilatın adı)
İllik maliyyə hesabatlarının tərtib olunması kommersiya təşkilatları üçün nümunəvi formalar Bölmə/ Maddə -si Bölmə/Maddələrin adı Bakı Çinar Soyuducuları ASC (Təşkilatın adı) Mühasibat balansı 31 dekabr
DetaylıAzər-Türk Bank Açıq Səhmdar Cəmiyyəti üzrə xidmət haqqı tarifləri. Ödəniş kartları və onlarla aparılan əməliyyatlar üzrə tariflər cədvəli
Azər-Türk Bank Açıq Səhmdar Cəmiyyəti üzrə xidmət haqqı tarifləri Ödəniş kartları və onlarla aparılan əməliyyatlar üzrə tariflər cədvəli Xidmət növü MasterCard Debet (yalnız ə/h layihəsi üçün) VISA Electron
DetaylıBİOSFER. Talıblı Pərviz Qrup: 400
Talıblı Pərviz Qrup: 400 BİOSFER Yer kürəsinin səthi canlılar və cansızlar arasında bölünmüşdür. Yerin cansız aləminin yaşı 5 mlrd. il, canlı aləminin yaşı isə 3 mlrd. il olaraq qəbul edilmişdir. Məhz
DetaylıMALIYYƏ VƏZIYYƏTI HAQQINDA HESABAT. 31 dekabr 2013-ci il tarixə
MALIYYƏ VƏZIYYƏTI HAQQINDA HESABAT "Qeyrihökumət təşkilatının forması, məzmunu və təqdim edilməsi Qaydası»na 1 nömrəli əlavə 31 dekabr 2013ci il tarixə FORMA 1 Müəssisə, təşkilat Vətəndaşların Əmək Hüquqlarını
DetaylıRESPUBLİKA FƏNN OLİMPİADALARI
RESPUBLİKA FƏNN OLİMPİADALARI RESPUBLİKA MƏRHƏLƏSİ YARIMFİNAL TUR 11.03.2017 KİMYA 9-cu SİNİF 1. a,b və c-ni üəyyən edin. a b c I. 0 2 +2 II. +2 0 2 III. +4 +2 +6 A) II, III В) I, III C) I, II, III D)
DetaylıAnaloq siqnallar Rəqəmli siqnal Rəqəmli siqnal
Modemlər Rəqəmli siqnal 101001101 Analoq siqnallar Rəqəmli siqnal 101001101 modem modem Modem telefon xəttinin köməyi ilə 2 kompüterin arasında əlaqə yaradan qurgudur. Modem (modulyator/ demodulyator)
DetaylıKƏND TƏSƏRRÜFATI ÜZRƏ ELEKTRON QİYMƏT İNFORMASİYA PORTALININ STRUKTURUNA VƏ FƏALİYYƏTİNƏ DAİR TƏLİMAT. I. Ümumi bölmə
KƏND TƏSƏRRÜFATI ÜZRƏ ELEKTRON QİYMƏT İNFORMASİYA PORTALININ STRUKTURUNA VƏ FƏALİYYƏTİNƏ DAİR TƏLİMAT I. Ümumi bölmə 1. Bu Təlimat Kənd Təsərrüfatı üzrə Elektron İnformasiya Portalında (bundan sonra KEQİP)
DetaylıAritmiyalar Simptomlar Normal ürək döyünməsi nədir? Səbəblər
Ürək aritmiyaları o zaman əmələ gəlir ki, sizin ürəyinizin vurğularını idarə edən impulsların işi pozulur. Bu zaman ürək ya çox tez, ya çox gec, ya da nizamsız vurur. Adətən insanlar aritmiyaları ürək
DetaylıANTİBAKTERİAL DƏRMAN PREPARATLARI: LİNKOZAMİDLƏR,AMİNOQLİKAZİDLƏR
ANTİBAKTERİAL DƏRMAN PREPARATLARI: LİNKOZAMİDLƏR,AMİNOQLİKAZİDLƏR Antibakteral müalica-infeksion xestəliklərin müalicasində istifada olunan kimyevi terapiyadır. Antibakterial maddalar etiotrop vasitalara
DetaylıMALIYYƏ VƏZIYYƏTI HAQQINDA HESABAT VÖEN
MALIYYƏ VƏZIYYƏTI HAQQINDA HESABAT «Qeyri-hökumət təşkilatının illik maliyyə hesabatının forması, məzmunu və təqdim edilməsi Qaydası»na 1 nömrəli əlavə 31 dekabr 2009 il tarixə FORMA 1 VÖEN 1 3 0 0 1 2
DetaylıAnalitik Kimya Fənni Üzrə İmtahan Suallarının Cavabları
Analitik Kimya Fənni Üzrə İmtahan Suallarının Cavabları 1. Analitik kimyanın predmeti Analitik kimya kimyəvi analizin nəzəri əsaslarını və metodlarını öyrənən elmdir.analitik kimyanın praktiki vəzifəsi
DetaylıDƏRMAN VASİTƏLƏRİ HAQQINDA AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU
www.stomatoloq.az DƏRMAN VASİTƏLƏRİ HAQQINDA AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU Bu Qanun Azərbaycan Respublikasında dərman və tibb vasitələri ilə davranışın hüquqi və təşkilatı əsaslarını müəyyən edir,
DetaylıQərar Təhsil və tərbiyə müəssisələrində vətəndaşların qida normaları 1-3 saylı əlavələrə müvafiq olaraq təsdiq edilsin.
Nazirlər Kabineti Təhsil ocaqlarında, xəstəxanalarda vəsosial sahənin digər ictimai müəssisələrindəvətəndaşların qida normalarının tətbiq edilməsi haqqında Bakı şəhəri, 9 mart 1994-cü il Qərar 103 «Minimum
DetaylıAzərbaycanda arı ailələrinin məhvinə səbəb olan təhlükəli xəstəliklər Qədimov V.Ə. Sumqayit Dövlət Universiteti
Azərbaycanda arı ailələrinin məhvinə səbəb olan təhlükəli xəstəliklər Qədimov V.Ə. Sumqayit Dövlət Universiteti Valeh_qedimov@mail.ru Dünyada arıçılıqla məşğul olan bütün coğrafi bölgələrdə bir çox bal
DetaylıRespublikanın ümumtəhsil məktəblərinin 10-cu sinifləri üçün Ümumi biologiya dərsliyi
Respublikanın ümumtəhsil məktəblərinin 10-cu sinifləri üçün Ümumi biologiya dərsliyi Müəlliflər: Məcnun Babayev Əli Hüseynov Nüşabə Məmmədova Bakı: Çaşıoğlu, 2012. Dərsliklə bağlı TQDK-ya daxil olmuş və
DetaylıAzərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı yanında Maliyyə Monitorinqi Xidmətində daxili proseduralarla bağlı qəbul edilmiş qaydalar
Monitorinqi Xidmətində daxili proseduralarla bağlı qəbul edilmiş qaydalar Qaydanın adı «Azərbaycan Respublikasnın Mərkəzi Bankı yanında Maliyyə Monitorinqi Xidmətində protokol işinin təşkili üzrə Qaydalar»
DetaylıFərdi ev və kottec qəsəbələri üçün IP həllər
Fərdi ev və kottec qəsəbələri üçün IP həllər sayta keçid www.grandstream.az Rəsmi nümayəndə Pronet şirkəti Fərdi ev və kottec qəsəbələri üçün IP həllər Grandstream avadanlığının bazası əsasında fərdi ev
DetaylıHəyatı deyil qocalmağı gecikdirin
KLİNİK XƏSTƏXANASI Həyatı deyil qocalmağı gecikdirin KLİNİK XƏSTƏXANASI OKSİGEN KLİNİK XəSTəXaNaSı Bakı ş, Nərimanov r-nu 1959-cu məhəllə (Nərimanov kt-nın arxası) Tel : 012 906 E-mail : mail@oksigen.az
DetaylıMobilBank. Mobil telefon vasitəsilə kart hesabının idarə olunması
MobilBank Mobil telefon vasitəsilə kart hesabının idarə olunması Xidmət siyahısı Kommunal xidmətlərin ödənişi Mobil operator xidmətlərinin ödənişi İnternet provayderlər xidmətlərinin ödənişi Pulun kartdan
DetaylıBeləki bütün texnoloji proseslər müxtəlif üsullarla aparilsada, ümumi halda prosesi iki hissəyə ayirmaq olar :
Mündəricat Giriş...3 Xammal və alınan məhsulun seçilib əsaslandırılması...5 Prosesin elmi əsasları 9 Texnoloji sxemin seçilib əsaslandırılması.16 Əsas aparatın izzahı 20 Ədəbiyyat. Giriş Xlorid turşusu
DetaylıAzərbaycan Dövlət İqtİsad Unİversİtetİ Qİda məhsullarının texnologiyası kafedrası Fənn: İaşə müəssisələrinin avadanlıqları
Azərbaycan Dövlət İqtİsad Unİversİtetİ Qİda məhsullarının texnologiyası kafedrası Fənn: İaşə müəssisələrinin avadanlıqları Tərtib etdi: b/m, i.e.d. Nəsrullayeva G.M. MÖVZU 13. ISTILIK AVADANLILQARI PLAN
DetaylıYeyinti məhsulları haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu
Yeyinti məhsulları haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu Bu Qanun Azərbaycan Respublikasında yeyinti məhsullarının keyfiyyətinin idarə edilməsinin, istehsalının və bazarının təşkilinin, əhalinin ərzaq
DetaylıAZƏRBAYCAN DÖVLƏT NEFT VƏ SƏNAYE UNİVERSİTETİ. Kafedra: Metrologiya, standartlaşdırma və keyfiyyətin idarəə olunması
AZƏRBAYCAN DÖVLƏT NEFT VƏ SƏNAYE UNİVERSİTETİ Fakültə: İqtisadiyyatt və menecment Kafedra: Metrologiya, standartlaşdırma və keyfiyyətin idarəə olunması Fənn: Standartlaşdırma və sertifikasiya SƏRBƏST İŞ
DetaylıT.C. DEVLET PERSONEL BAŞKANLIĞI
T.C. DEVLET PERSONEL BAŞKANLIĞI Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Birimi Temmuz 2013 T.C. DEVLET PERSONEL BAŞKANLIĞI İçindekiler Azerbaycan Cumhuriyeti Hakkında Genel Bilgiler...5 Azerbaycan Cumhuriyeti
DetaylıMühasibat uçotu haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU
Mühasibat uçotu haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU Maddə 1. Qanunun təyinatı Fəsil I ÜMUMİ MÜDDƏALAR 1.1. Bu qanun mülkiyyət və təşkilati-hüquqi formasından asılı olmayaraq Azərbaycan Respublikası
DetaylıAğır, az ağır və yüngül xəsarət növlərinin Siyahısı nın təsdiq edilməsi barədə AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI NAZİRLƏR KABİNETİNİN QƏRARI
Ağır, az ağır və yüngül xəsarət növlərinin Siyahısı nın təsdiq edilməsi barədə AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI NAZİRLƏR KABİNETİNİN QƏRARI İcbari sığortalar haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişikliklər
DetaylıMÜHAZIRƏ 13. YUMURTA VƏ YUMURTA MƏHSULLARININ MİKROBİOLOGİYASI
MÜHAZIRƏ 13. YUMURTA VƏ YUMURTA MƏHSULLARININ MİKROBİOLOGİYASI Yumurta - tərkibində bioloji cəhətdən qiymətli zülallar (26%), yağlar (22%), D, A, E, PP, B 1 və B 2 vitaminləri olan, fosfor və dəmirlə zəngin
DetaylıIII A yarımqrup elementlərinin ümumi xarakteristikası.
III A yarımqrup elemenlərinin ümumi xarakerisikası. Ümumi xarakerisika. III A Yarimqrupuna, Al, İn, Te daxildir np elemenləridir. Normal halda hamısı bir valenlidirlər ( bir ək cüləşməmiş elekronları var
DetaylıMobilBank. Mobil telefon vasitəsilə kart hesabının idarə olunması
MobilBank Mobil telefon vasitəsilə kart hesabının idarə olunması Xidmət siyahısı Kommunal xidmətlərin ödənişi Mobil operator xidmətlərinin ödənişi İnternet provayderlər xidmətlərinin ödənişi Card-to-card
DetaylıAzərbaycanda qeyri-infeksion xəstəliklərə dair vəziyyətin təhlili
Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı Azərbaycanda qeyri-infeksion xəstəliklərə dair vəziyyətin təhlili yekun hesabat Bu layihə Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin
DetaylıAMEDIA Ünvan: Bakı, Azərbaycan / C.Cabbarlı 44 / Caspian Plaza Tel.:( ) / ( )
AMEDIA 2016 Ünvan: Bakı, Azərbaycan / C.Cabbarlı 44 / Caspian Plaza Tel.:(+994 12) 4369846 / (+994 77) 4100004 E-mail: info@amedia.az www.amedia.az HAQQIMIZDA AMEDIA komandası olaraq biz böhranda şirkətlərin
DetaylıAzərbaycan Respublikasının bank sistemində ödəniş vasitələrinin maliyyə hesabatlarında uçotu Qaydaları
Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankı İdarə Heyəti 18 yanvar 2003-ci il tarixli qərarı ilə təsdiq edilmişdir. Protokol N 01 Reyestr N 32 İdarə Heyətinin Sədri Elman Rüstəmov Azərbaycan Respublikasının
DetaylıMühazirə 6: Kation və Anion polimerləşmənin xüsusiyyətləri
Fənn: Yüksək molekullu birləşmələr kimyası Müəllim: Yavər Cəfər qızı Qasımova Fakültə: Kimya İxtisas: Kimya müəllimliyi Kafedra: Üzvi kimya və kimya texnologiyası Təhsil pilləsi: Bakalavr Mühazirə 6: Kation
DetaylıAZƏRBAYCANDA İSTEHSAL OLUNAN VƏRƏMUMUN BAŞLICA KEYFİYYƏT GÖSTƏRİCİLƏRİ. Doc. Dr. ELSEVƏR ƏSƏDOV
AZƏRBAYCANDA İSTEHSAL OLUNAN VƏRƏMUMUN BAŞLICA KEYFİYYƏT GÖSTƏRİCİLƏRİ Doc. Dr. ELSEVƏR ƏSƏDOV asadoves@mail.ru elseveresedov@ndu.edu.az VƏRƏMUM (PROPOLİS) Vərəmum (Propolis) nədir? Niyə «vərəmum» deyirik?
DetaylıM Ü H A Z İ R Ə
93 M Ü H A Z İ R Ə - 14-15 Nanotexnologiyalar əsasında bionanosensorların, intellektual sensorların, süni nanotellərin və bioçiplərin yaradılması. Bakteriyalar və viruslardan nanotexnologiyalarda istifadə
DetaylıBİZ BİLİYİ QİYMƏTLƏNDİRİRİK
MƏNTİQİ TƏFƏKKÜRÜN YOXLANILMASI ÜZRƏ TEST TAPŞIRIQLARI 1. Ədədi ardıcıllıqda sual işarəsi yerinə hansı ədəd gəlməlidir? 5? 7 7 14 11 16 15? A) 32; 4 B) 3; 32 C) 13; 5 D) 32; 7 E) 3; 8 2. Qanunauyğunluğu
Detaylıxazarinshaat.az Ünvan: Nizami Rayonu, Özbəkistan küçəsi 23/34
xazarinshaat.az Ünvan: Nizami Rayonu, Özbəkistan küçəsi 3/34 E-Mail office@kristalabsheron.az YAŞAYIŞA HAZIR TƏMİRLİ MƏNZİLLƏR QARAYEV LAYİHƏSİ xazarinshaat.az QARA QARAYEVDƏ 3 NÖMRƏLİ MƏKTƏBİN YAXINLIĞINDA
DetaylıNanotexnologiyanın ən mühüm tətbiq sahələrindən biri tibbi praktikadır. Son yüz ildə insan sağlamlığının qorunmasında böyük nailiyyətlər qazanmış
Nanobiotexnologiya tibbi praktikada Mühazirə 9 Dr. İsmət Əhmədov Bakı ı Dövlət Universitetinin Nanoaraşdırmalar mərkəzinin aparıcı elmi işçisi Tel: 4325790 ev 3350923 mobil E-mail: ismet522002@yahoo.com
DetaylıƏVVƏLKİ VƏ YENİ BEYNƏLXALQ TERMİNALDA REKLAM MƏKANLARI. Brendlərin Uçuş Zolağı
ƏVVƏLKİ VƏ YENİ BEYNƏLXALQ TERMİNALDA REKLAM MƏKANLARI Brendlərin Uçuş Zolağı MÜNDƏRİCAT BİZ KİMİK? VİZYONUMUZ YENİ TERMİNALA BİR NƏZƏR NİYƏ BEYNƏLXALQ TERMİNALDA REKLAM? HƏDƏF KÜTLƏMİZ MƏHSULLARIMIZ BİZ
Detaylı«Təsdiq edilmişdir»: Azərbaycan Respublikasının Milli Depozit Mərkəzinin Müşahidə Şurasının. Protokol 11 -li. «16» may 2016-cı il. Sədr B.
«Təsdiq edilmişdir»: Azərbaycan Respublikasının Milli Depozit Mərkəzinin Müşahidə Şurasının Protokol 11 -li «16» may 2016-cı il Sədr B.Əzizov (Azərbaycan Respublikasının Müşahidə Şurasının 24 oktyabr 2016-cı
DetaylıBLACKBERRY ENTERPRISE SERVICE 12 BULUD ÜÇÜN BLACKBERRY HƏLLİ ÜZRƏ LİSENZİYA MÜQAVILƏ ("ƏLAVƏ") ÜÇÜN ƏLAVƏ
BLACKBERRY ENTERPRISE SERVICE 12 BULUD ÜÇÜN BLACKBERRY HƏLLİ ÜZRƏ LİSENZİYA MÜQAVILƏ ("ƏLAVƏ") ÜÇÜN ƏLAVƏ VACIB XƏBƏRDARLIQ: Daxil olmaq / və ya bu Cloud xidmətindən istifadə (aşağıda müəyyən edildiyi
DetaylıANAL KANAL ANAL KANSER. Hazırladı: Professor Nuru Bayramov T.ü.f.d. cərrah Aynur Səfiyeva Rezident Nərmin Mürvələdova
ANAL KANAL Anal kanal anatomiyasında hansı strukturlara diqqət etmək lazımdır? Hazırladı: Professor Nuru Bayramov T.ü.f.d. cərrah Aynur Səfiyeva Rezident Nərmin Mürvələdova Anal sütun Dişli xətt Selikaltı
DetaylıBakı Dövlət Universiteti. Mühazirəçi: dosent Lalə İslam qızı Vəliyeva
Bakı Dövlət Universiteti Nanomaterialların n kimyəvi ə ifizikası ikas kafedrası Mühazirəçi: dosent Lalə İslam qızı Vəliyeva 1 NANOTEXNOLOGİYALARIN TƏDBİQ SAHƏLƏRİ. BİO- VƏ TİBBİ NANOTEXNOLOGİYALAR (ardı)
DetaylıÖDƏNİŞ KARTLARI ÜZRƏ TARİFLƏR
ÖDƏNİŞ KARTLARI ÜZRƏ TARİFLƏR 1.1 Kartın növü İllik (əsas kart) İllik (əlavə kart) 1. ÖDƏNİŞ KARTLARI ÜZRƏ TARİFLƏR Gold Virtual* Gold Gold İnfinite 1 il 10 AZN 5 AZN 5 AZN 8 AZN 20 AZN 40 AZN 3 AZN 10
DetaylıADPU-nun biologiya fakültəsinin 301-ci qrup tələbəsi Maksudova Rəhilənin İnsan Anatomiyası fənnindən yoxlama işi. İxtisas: biologiya
ADPU-nun biologiya fakültəsinin 301-ci qrup tələbəsi Maksudova Rəhilənin İnsan Anatomiyası fənnindən yoxlama işi. İxtisas: biologiya 1 Plan. 1.Giriş. 2.Limfa sistemi haqqında ümumi məlumat. 3.Limfa sisteminin
DetaylıXƏYALLARINIZI İNŞA EDİRİK! Ünvan: Bakı şəhəri, 8-ci mikrorayon.
XƏYALLARINIZI İNŞA EDİRİK! Ünvan: Bakı şəhəri, 8-ci mikrorayon. E-mail: office@kristalabsheron.az BAKI ŞƏHƏRİ 8-ci MİKRORAYON LAYİHƏSİ www.kristalabsheron.az HAQQIMIZDA 25 İLLİK İPOTEKA TAM TƏMİRLİ MƏNZİLLƏR!
DetaylıÜmumi təhsil müəssisələri üzrə rəsmi hesabatların formalaşdırılması, təqdim və qəbul edilməsi Q A Y D A L A R I. I.
Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 2 sentyabr 2013-cü il tarixli 791 saylı əmri ilə təsdiq edilmişdir. Ümumi təhsil müəssisələri üzrə rəsmi hesabatların formalaşdırılması, təqdim və qəbul edilməsi
DetaylıBeynəlxalq Oftalmologiya Şurası BEYNƏLXALQ KLİNİK TÖVSİYYƏLƏR
Beynəlxalq Oftalmologiya Şurası BEYNƏLXALQ KLİNİK TÖVSİYYƏLƏR Aprel 2010 BOŞ-un Beynəlxalq Klinik Tövsiyyələri Bu sənəd Beynəlxalq Oftalmologiya Şurası tərəfindən qəbul edilmiş 19 beynəlxalq klinik tövsiyyədən
DetaylıAlimlərin fermerlərlə əlaqəsinə yardım ictimai birliyi Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Zoologiya institutu G.Ə.MUSTAFAYEVA, D. V.
Alimlərin fermerlərlə əlaqəsinə yardım ictimai birliyi Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Zoologiya institutu G.Ə.MUSTAFAYEVA, D. V.MUSTAFAYEV BİLDİRÇİNÇİLİK GƏLİRLİ VƏ PERSPEKTİVLİ BİZNESDİR 2 Redaktor
Detaylı11-ci sinif Kimya. Respublika Fənn Olimpiadaları. Rayon (Şəhər) mərhələsi. Soyad. Məktəb
Respublika Fənn Olimpiadaları Rayon (Şəhər) mərhələsi Kimya Ad Soyad Məktəb 1. İmtahan müddəti 180 dəqiqədir. 2. 4 səhv cavab 1 düz cavabı aparır. 3. Hər sual 4 bal ilə qiymətləndirilir. 4. Nəzarətçilərə
DetaylıAna kart (Motherboard)
1 Ana kart (Motherboard) 2 Ana lövhə və ya ana kart (ing. motherboard) mürəkkəb çoxqatlı çap lövhəsində fərdi kompüterin əsas komponentləri (mərkəzi prosessor, operativ yaddaşın kontrollerləri, operativ
DetaylıRentgen şüalanmanın hansı xüsusiyyəti onun bioloji təsirini müəyyən 1 edir? 2 MRT-nin iş prinsipi nəyə əsaslanır? Həkim-rentgenoloq aşağıdakı
Rentgen şüalanmanın hansı xüsusiyyəti onun bioloji təsirini müəyyən 1 edir? 2 MRT-nin iş prinsipi nəyə əsaslanır? Həkim-rentgenoloq aşağıdakı şərtlərin hansıları olduğu zamanı 3 rentgenoloji tədqiqatlardan
DetaylıAzərbaycanda alternativ və bərpa olunan enerji mənbələrinin (ABOEM) inkişafı: nailiyyətlər və hədəflər
Azərbaycanda alternativ və bərpa olunan enerji mənbələrinin (ABOEM) inkişafı: nailiyyətlər və hədəflər AREA-nın yaranması Alternativ və bərpa olunan enerji mənbələrindən istifadə olunması üzrə Dövlət Proqramı
DetaylıACCESSPAY XİDMƏTİ. 7/23/2014 AccessBank Sales Training - 1 -
ACCESSPAY XİDMƏTİ 7/23/2014 AccessBank Sales Training - 1 - ACCESSPAY XİDMƏTİ ƏSAS FUNKSİYALAR AccessBank-ın və ya digər Bankın plastik kartı vasitəsilə AccessBank-da olan cari, debit kart, əmanət hesablarına
DetaylıSəth Su Keyfiyyətinin Monitorinqi. Qərar Qəbul Edən Tərəflər üçün Rəhbər Sənəd
Kür Çayının Transsərhəd Çay İdarəçiliyi Mərhələ II Ermənistan, Gürcüstan və Azərbaycan TACIS/2007/134-398 Səth Su Keyfiyyətinin Monitorinqi Qərar Qəbul Edən Tərəflər üçün Rəhbər Sənəd Texniki Hesabat Son
DetaylıBakıda Azərbaycan-İran biznes forumu keçirilib
31 mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Günüdür Təsisçi: Azərbaycan Tibb Universiteti Qəzet 1933 -cü ildən çıxır. ht t p: // w w w. amu.e du. a z 06 (1667) 31 mart 2018 - ci il Qiyməti 50 qəpik Bakıda Azərbaycan-İran
DetaylıAzər-Türk Bank ASC üzrə
Azər-Türk Bank ASC üzrə XİDMƏT HAQQI TARİFLƏRİ Fiziki şəxslərə göstərilən bank xidmətləri üzrə TARİFLƏR CƏDVƏLİ 1 1.1 1.2 1.3 2 Bank hesablarının açılması: Cari hesabın açılması (əmanət qoyulması, kredit
Detaylıİnformasiya, informasiyalaşdırma və informasiyanın mühafizəsi haqqında. Azərbaycan Respublikasının Qanunu
İnformasiya, informasiyalaşdırma və informasiyanın mühafizəsi haqqında I fəsil Ümumi müddəalar Maddə 1. Qanunun təsir dairəsi Azərbaycan Respublikasının Qanunu Bu Qanun informasiyanın yığılması, işlənməsi,
DetaylıFirmanız üçün LOQOLU KONFETLƏR. hazırlayaqmı?
Firmanız üçün LOQOLU KONFETLƏR hazırlayaqmı? Loqo Çaplı Konfetlər Meyvəli konfet Meyvəli konfetlərin çəkisi 3,2 qr. Min.Sifariş miqdarı 25 kq.dır. Xüsusilə fırmanızın loqosuna uyğun olaraq hazırlanır və
DetaylıAzərbaycan Respublikası İqtisadiyyat və Sənaye Nazirliyi İQTİSADİ İSLAHATLAR ELMİ TƏDQİQAT İNSTİTUTU
Azərbaycan Respublikası İqtisadiyyat və Sənaye Nazirliyi İQTİSADİ İSLAHATLAR ELMİ TƏDQİQAT İNSTİTUTU YEKUN HESABAT 2013 «Ekoloji təmiz kənd təsərrüfatının inkişaf etdirilməsi sahəsində mütərəqqi beynəlxalq
DetaylıRG-6 və RG-8 kabelinin fərqi hansıdır? A)omeqa dəyəri B)uzunluğu C)Qalınlığı D)Rəngi E)Heç biri
1 Kabelin neçə tipi var? A)1 B)2 C)3 D)0 E) yoxdur 2 Təyinatına görə kabel məmulatlarına aid etmək olar? A)radiotezlik kabellər B)sarğı naqilləri C)hamısı D)rabitə kabelləri E)alçaq gərginlikli kabellər
DetaylıMəxfilik Siyasəti. Əhatə dairəsi. Məlumatın növü və Toplanma Metodları
Məxfilik Siyasəti Bu Məxfilik Siyasətində ("Siyasət") biz Qualcomm Incorporated və filiallarımızın (kollektiv şəkildə "biz", "bizi" və yaxud "bizim") şəxsi məlumatları necə toplaması istifadə etməsi, emal
Detaylımaddələr mübadiləsinin vəziyyəti, endokrin sisteminin funksiyası və nəhayət, əsəb sisteminin fəaliyyəti ilə əlaqəli olur. Baş beyin yalnız bütün bu
2017-2018-ci tədris ili Fənn: Klinik psixologiya Müəllim: Dos.N.Z.Çələbiyev İxtisas: Təhsildə sosial psixoloji xidmət Kurs: III kurs Mövzu 5. Psixi fəaliyyətin pozulmasının patopsixoloji tədqiqi-duyma
DetaylıI. NARKOMAN OLMAQ NƏ DEMƏKDİR
1 ÖN SÖZ Əslində bu kitabı çoxdan yazmaq istəyirdim. Yaxın dostlarım, hüquq-mühafizə orqanlarında uzun illər mənimlə xidmət etmiş həmkarlarım və hazırda bir yerdə çalışdığım media mütəxəssisləri də xeyli
DetaylıBAKI BEYNƏLXALQ DƏNİZ TİCARƏT LİMANI QSC AZƏRBAYCAN. Statistik İcmal
BAKI BEYNƏLXALQ DƏNİZ TİCARƏT LİMANI QSC AZƏRBAYCAN Statistik İcmal 215 www.portofbaku.com Bakı 216 215 Statistik İcmal MÜNDƏRİCAT İcmal...2 Gəmilərin Hərəkəti...4 Yükaşırmanın Xülasəsi...4 Qalaq Səpkili
Detaylı